sistem sensoris kulit (dr.dini)

64
Fisiologi Kulit dan Somatosensoris Dr. Dini Sri Damayanti,M.Kes

Upload: andri-adma-wijaya

Post on 28-Apr-2015

110 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Fisiologi Kulit dan Somatosensoris

Dr. Dini Sri Damayanti,M.Kes

Page 2: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Kulit

• Terdiri dari 2 lapis :

– Superfisial : epidermis yang terdiri dari jaringan epitel stratified squamous compleks

– Profunda : dermis yang terdiri dari jaringan ikat

Page 3: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)
Page 4: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Fungsi kulit

• Sebagai pelindung terhadap benturan, kimia, suhu, kuman , sinar matahari,dll

• Sebagai pengatur suhu tubuh• Sebagai tempat ekskresi sisa metabolisme• Mengandung reseptor yang berfungsi sebagai

penerima dan meneruskan rangsangan

Page 5: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Epidermis

• Terdiri dari epitel stratified squamous compleks dengan keratinisasi

• 4 tipe sel yaitu sel keratinosit, sel melanosit, sel Langerhans dan sel Merkel

• Sel keratinosit : penyusun utama dari epidermis, selalu mengalami mitosis,bila mengalami kematian akan terbentuk lapisan tanduk

Page 6: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)
Page 7: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)
Page 8: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Lapisan dari epidermis:1. Stratum basale

• lapisan paling dalam berbatasan dengan dermis

• Disebut juga stratum germinativum• Merupakan stem sel dari keratinosit dan aktif

bermitosis• Terdapat sel Merkel yang merupakan sensori

nerve ending• Terdapat sel melanosit yang berfungsi

membentuk pigmen melanin

Page 9: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

2. Startum spinosum• Merupakan lapisan yang terdiri dari sel

keratinosit, mitosis lebih sedikit daripada sel basal.

• Terdapat Sel Langerhans yang merupakan sel macrofag yang berperan dalam sistem imun (fagositosis kuman).

Page 10: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

3. Stratum granulosum• Mengandung sel keratinosit pipih,

menghasilkan glikolipid yang membuat kulit bersifat waterproof

• Sel sangat tebal sehingga merupakan lapisan pelindung

Page 11: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

4. Stratum lucidumdisebut juga zona transisional

5. Stratum corneumTerdiri dari sel-sel kerotinosit yang mati

Page 12: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)
Page 13: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Dermis

• Terdiri dari jaringan ikat fibroblast, kolagen, elastik dan retikuler

• Mengandug sel-sel macrofag• Banyak terdapat ujung saraf dan pembuluh

darah 5% dari seluruh tubuh

Page 14: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Lapisan dermis

1. Lapisan papilaris- Lapisan superfisial - Terdapat dermal papilaris- Polanya diturunkan secara genetik dan unik untuk tiap individu

2. Lapisan retikuler- Terdiri dari jaringan kolagen dan elastik- Berfungsi sebagai penahan terhadap streching

Page 15: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Hipodermis

• Terdiri dari jaringan lemak• Merupakan depo lemak • Berfungsi segabai insulator

Page 16: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Bentukan yang ada di kulit

1. Folikel rambut• Terdistribusi diseluruh permukaan tubuh

kecuali, tepalak tangan+kaki , putting susu, sebagian dari genetalia eksterna (glan pennis)

• Pigmen rambut dihasilkan oleh melanosit.• Terdapat muskulus erector pili

Page 17: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

2. Glandula sebacea• Bermuara di folikel rambut• Menghasilkan sebum• Berfungsi untuk melembabkan kulit, mengurangi

pengeluaran air, dan • membunuh bakteri3. Kelenjar keringat• Berfungsi untuk mengatur suhu tubuh• Terdiri dari 90% air dan garam• Berasal dari filtrasi pembuluh darah• Terdiri dari ekrine dan apokrine• Bermuara di folikel rambut

Page 18: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Kuku

1. Merupakan keratinisasi yang padat2. Warna merah muda pada kuku disebabkan

adanya kapiler darah dibawahnya3. Bagian yang aktif tumbuh disebut matriks kuku

Page 19: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)
Page 20: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• Stimulus– Internal– External

• Receptors– Sense organs– Transducer

• Afferent pathway• CNS integration

General Properties of Sensory Systems

Page 21: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Type of sensoris system

General sensoris• temperature• pain• touch• pressure• vibration• proprioception

Special sensoris

• smell• sight• taste• hearing

Page 22: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

General Properties of Sensory Systems

Figure 10-4: Sensory pathways

Page 23: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Sensoris Receptor

interface between environment and the body

translate stimulus into an AP

receptors distributed throughout the body relatively simple

receptors send info to CNS :• arriving info is called sensation• our awareness of it is perception

Page 24: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• receptors have selective sensivity :

chemicalphysical touchlightheat transfer

Page 25: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Receptor Potential

• Membrane potential of the receptor• A change in the receptor potential is

associated with opening of ion (Na+) channels• Above threshold as the receptor potential

becomes less negative the frequency of AP into the CNS increases

Page 26: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Adaptation

• reduction in sensitivity in the presence of a constant stimulus

Pheriferal : change in receptor activityCentral : inhibition of nuclei in pathway

Page 27: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• adaptation reduces the amount of information reaching the cerebral cortex

about 1% of sensory information coming in reaches our awareness

Page 28: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Adaptation

• Slow-provide continuous information (tonic)-relatively non adapting-respond to sustained stimulus– joint capsul– muscle spindle– Merkel’s discs

• punctate receptive fields

– Ruffini end organ’s (corpusles)• activated by stretching the skin

Page 29: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Adaptation

• Rapid (Fast) or phasic• react strongly when a change is taking place• respond to vibration

– hair receptors 30-40 Hz– Pacinian corpuscles 250 Hz– Meissner’s corpuscles- 30-40 Hz– (Hz represents optimum stimulus rate)

Page 30: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• “Stimulation of a receptor produces action potentials along the axon of a sensory neuron. The frequency or pattern of action potentials contains information about the strength, duration, and variation of the stimulus. Your perception of the nature of that stimulus depends on the path it takes inside the CNS.”

Page 31: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• Simple receptors• Complex neural• Special senses• Chemoreceptors• Mechanoreceptors• Thermoreceptors• Photoreceptors

Sensory Receptor Types

Page 32: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Sensory Receptor Types

Figure 10-1: Sensory receptors

Page 33: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• Receptor– Threshold– Action potential

• Sensory neurons– Primary – medulla – Secondary – thalamus– Tertiary – cortex

• Integration– Receptive field– Multiple levels

Somatic Pathways

Page 34: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Somatic Pathways

Figure 10-9: Sensory pathways cross the body’s midline

Page 35: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• Location– Lateral inhibition– Receptive field

• Intensity• Duration• Tonic receptors• Phasic receptors• Adaptation

Sensory Modality

Page 36: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Sensory Modality

Figure 10-3: Two-point discrimination

Page 37: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Sensory Modality

Figure 10-6: Lateral inhibition

Page 38: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Type sensoris receptor based on nature stimulus

• Nociceptors : pain

• Thermoreceptors : heat flow

• Mechanoreceptors : physical distortion

• Chemoreceptors : chemical consentration

Page 39: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Nocireseptor

• common in:– skin– joint capsules– coverings of bones– around blood vessel walls

•free nerve endings

•large receptive fields

Page 40: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• sensitive to:–extreme temperature –mechanical damage–dissolved chemicals

• (like those release by damaged cells)

Page 41: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• two fiber types convey info• type A

– fast pain (cut, etc.,)– easy to localize

• type C– slow pain (“burning, aching”)– difficult to localize

Page 42: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• tonic receptorsno significant peripheral adaptation as long as the stimulus is present, it will hurt

• but central adaptation can occur (perception of pain may decrease)

Page 43: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

• sensory neurons bringing in pain info use glutamate and/or substance P as their neurotransmitter

• these nts can cause facilitation (?)pain may be disproportional (feels worse than it should)

• pain can be reduced by endorphins and enkephalins (inhibit activity in pathway)

Page 44: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Pain vs. Nociception

• Nociception-reception of signals in CNS evoked by stimulation of specialized sensory receptors (nociceptors) that provide information about tissue damage from external or internal sources– Activated by mechanical, thermal, chemical

• Pain-perception of adversive or unpleasant sensation that originates from a specific region of the body– Sensations of pain

• Pricking, burning, aching stinging soreness

Page 45: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Sensitization of Nociceptors

• Potassium from damaged cells-activation• Serotonin from platelets- activation• Bradykinin from plasma kininogen-activate• Histamine from mast cells-activation• Prostaglandins & leukotriens from arachidonic

acid-damaged cells-sensitize• Substance P from the 1o afferent-sensitize

Page 46: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Nociceptive pathways

• Spinothalamic-major – neo- fast (A delta)– paleo- slow (C fibers)

• Spinoreticular• Spinomesencephalic• Spinocervical (mostly tactile)• Dorsal columns- (mostly tactile)

Page 47: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Pain and Itching

Figure 10-12: The gate control theory of pain modulation

Page 48: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Thermoreceptor

free nerve endings in the dermis, skeletal muscle, hypothalamus and liver

warm receptors or cold receptors

phasic receptors active when temperature is changing, quickly adapting to stable temperature

detect transfer of heatheat loss from skin :coolheat gain to skin : warm

Page 49: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)
Page 50: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Mechanoreceptor

• contain mechanically regulated ion channels

3 type of mechanoreceptor:•Tactil receptor :touch, pressure, vibration•Baroreceptor : pressure changes(gut, genitourinary)•Propioreceptor : position of joints/muscles

Page 51: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Touch (pressure)

Figure 10-11: Touch-pressure receptors

Page 52: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Mechanoreceptors in the Skin

• Rapidly adapting cutaneous– Meissner’s corpuscles in glabrous (non hairy) skin-

(more superficial)• signals edges

– Hair follicle receptors in hairy skin – Pacinian corpuscles in subcutaneous tissue

(deeper)

Page 53: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Mechanoreceptors in the Skin

• Slowly adapting cutaneous– Merkel’s discs have punctate receptive fields

(superficial)• senses curvature of an object’s surface

– Ruffini end organs activated by stretching the skin (deep)

• even at some distance away from receptor

Page 54: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Baroreceptor

• free nerve endings in the walls of organs that stretch–e.g., blood vessels

when pressure changes they expand or contract

Page 55: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Proprioreceptor

1. Type of proprioreceptor:• Muscle spinde: stretch reflex• Golgi tendon organ : monitor tendon

tension• Receptor in joints capsule : free nerve endings in joints2. no adaptation3. continuously send info to CNS4. most processed at subconscious level

Page 56: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Somatosensory Cortex

• Two major pathways– Dorsal column-medial lemniscal system

• Most aspects of touch, proprioception

– Anterolateral system• Sensations of pain (nociception) and temperature• Sexual sensations, tickle and itch• Crude touch and pressure• Conduction velocity 1/3 – ½ that of dorsal columns

Page 57: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Somatosensory Cortex (SSC)• Inputs to SSC are organized into columns by

submodality– cortical neurons defined by receptive field &

modality– most nerve cells are responsive to only one

modality e.g. superficial tactile, deep pressure, temperature, nociception

• some columns activated by rapidly adapting Messiner’s, others by slowly adapting Merkel’s, still others by Paccinian corp.

Page 58: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Somatosensory cortex• Brodman area 3, 1, 2 (dominate input)

– 3a-from muscle stretch receptors (spindles)– 3b-from cutaneous receptors– 2-from deep pressure receptors– 1-rapidly adapting cutaneous receptors

• These 4 areas are extensively interconnected (serial & parallel processing)

• Each of the 4 regions contains a complete map of the body surface “homonculus”

Page 59: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Other Somatosensory Cortical Areas• Posterior parietal cortex (BM 5 & 7)

– BM 5 integrates tactile information from mechanoreceptors in skin with proprioceptive inputs from underlying muscles & joints

– BM 7 receives visual, tactile, proprioceptive inputs • intergrates stereognostic and visual information

– Projects to motor areas of frontal lobe– sensory initiation & guidance of movement

Page 60: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Secondary SSC (S-II)

• Secondary somatic sensory cortex (S-II)– located in superior bank of the lateral fissure– projections from S-1 are required for function of

S-II– projects to the insular cortex, which innervates

regions of temporal lobe believed to be important in tactile memory

Page 61: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)

Somatomotor area

Page 62: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)
Page 63: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)
Page 64: Sistem Sensoris Kulit (Dr.dini)