sistemiese siektes en die muskuloskeletale sisteem
DESCRIPTION
Sistemiese siektes en die Muskuloskeletale Sisteem. Johan van Rensburg. Sistemiese siektes en die Muskuloskeletale Sisteem. Endokrien geassosieerd. Wanneer om okkulte endokrinopatie te vermoed ?. Beklemmings Neuropatie ( Karpale tonnel Sindroom ). - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Sistemiese siektes en dieMuskuloskeletale Sisteem
Johan van Rensburg
Sistemiese siektes en dieMuskuloskeletale Sisteem
Endokrien geassosieerd
Wanneer om okkulte endokrinopatie te vermoed?
Beklemmings Neuropatie(Karpale tonnel Sindroom)
Kalsium Pirofosfaat Dehidraat (CPPD) artropatie
Diffuse mialgie (met of sonder spierswakheid)
Raynaud se fenomeen
Diabetes Mellitus
• Intrinsieke komplikasies• Toestande met ‘n verhoogde insidensie
Intrinsieke komplikasies
Neuro-vaskuler prominent
Diabetiese cheiroatropatie (diabetiese hand sindroom van beperkte gewrigsmobiliteit)
Diabetiese artropatie: neuropatiese gewrigsiekte, voete (klinies en radiografies)
Diabetiese osteolise
Diabetiese amiotrofie
• Diabetiese neuropatie gekarakteriseer deur pynlike spieratrofie en swakheid.
• Die onderste ledemate word geaffekteer en aantasting is tipies asimmetries.
Toestande met ‘n verhoogde insidensie
• Verhoogde neerslag van abnormale proteien
• Verhoogde groeifaktore• Verminderde immuniteit
‘Gevriesde’ skouer (periartritis van die skouer)
Refleks Simpatiese Distrofie (skouer-hand sindroom)
Fleksor tenosinovitis van die hand
Dupuytren se kontrakture
Karpale tonnel sindroom
Diffuse idiopatiese skeletale hiperostose (DISH)
Septiese gewrig/osteomielitis
Tiroied
• Hipotiroiedisme• Hipertiroiedisme
Hipotiroiedisme
• Tonnel (karpale) sindroom• Raynaud se fenomeen• Pynlike spiere met bevindinge wat nie van
fibromialgie onderskei kan word nie• Proksimale spier swakheid en styfheid met
verhoogde CK• Miksedemateuse artropatie in erge
hipotiroiedisme• Outo-immuun tiroieditis en ander outo-immuun
siektes
Hipertiroiedisme
• Tiroied akropagie (1%)• Pynlose proksimale spierswakheid • Osteoporose• Adhesiewe kapsulitis van die skouer
Hipertiroiedisme: akropagie, hand (klinies en radiografies)
Hyperparatiroiedisme
• Pynlose proksimale spierswakheid– (Normale CK MAAR Miopatiese of neuropatiese EMG)
• Kondrokalsinose met pseudojig aanvalle (gewoonlik as gevolg van CPPD)
• Osteogeniese sinovitis as gevolg van subkondrale benige kollaps geassosieer met verdunning van been (gee aanleiding to sekondere OA)
• Osteoporose• Ektopiese sagteweefsel verkalking
Hipoparatiroiedisme
• Hipokalsemie
Akromegalie
Sekondere OA
Karpale tonnel sindroomProksimale spierswakheidmet normale CK
• Raynaud se Fenomeen
Akromegalie
Kondrokalsinose
Akromegalie: hand (radiografies)
Cushing se Sindroom
Proksimale spierswakheid
Osteonekrose
OsteoporoseSteroied ontrekkings sindroom
Hematologiese afwykings
Beenpyn (erger snags)
• Hiperstolbaarheid– Antifosfolipied sindroom
• Sekelselsiekte• Leukemie• Mieloom
Sekelselsiekte: beeninfarkte, proksimale tibia (radiografies)
Hemofillie: kniee (radiografies)
Ander Maligniteite
Metastatiese adenokarsinoom: hand (radiografies)
Osteosarkoom: femur (radiografies)
Ander
Infeksies
• TB– Osteomielitis– Spinale aantasting
• Brucella– Sero-negatiewe artritis– Aantasting van die werwelkolom
• Virus– Miopatie
Sifilitiese neuropatiese gewrigsiekte: kniee
Hemokromatose: hande (radiografies)
Elektroliet afwykings
• Miopatie– Lae Kalium– Lae magnesium– Lae/hoe kalsium
Amiloiedose
• Geassosieer met– Kroniese dialise– Mieloproliferatiewe siektes– Kroniese inflammasie
Amiloiedose: skouer (klinies en fotomikrograwe)
Amiloiedose: tong
Granulome, abnormale proteien en kroniese inflammasie
Eritema nodosum: bene
Sarkoiede artritis: hande
Sistemiese Vaskulitis
Sistemiese Vaskulitis
Klassifikasie
Chapel Hill Klassifikasie
• Grootvat– Reusesel (temporale) arteritis– Takayasu arteritis
• Mediumvat– Polarteritis nodosum (Klassieke poliarteritis nodosum)– Kawasaki se siekte
• Kleinvat– Wegener se granulomatose– Churg-Strauss sindroom– Mikroskopiese poli-angiitis
• (Mikroskopiese poliarteritis)– Henoch-Shonlein purpura– Essensiele krioglobulinemie vaskultis– Kutane leukositoklastiese angiitis
Praktiese Klassifikasie
• Primere vaskulitis– Groot, medium en klein vate
• Takayasu• Reusesel arteritis• Geisoleerde angiitis van die sentrale
senuweestelsel– Medium en klein vate
• Poliarteritis nodosum• Churg-Strauss sindroom• Wegener se granulomatose
– Klein vate• Mikroskopiese poliangiitis• Henoch-Shonlein purpura• Kutane leukositoklastiese angiitis
– Verskeie ander toestande• Buerger se siekte• Cogan se sindroom• Kawasaki se siekte
• Sekondere vaskulitis– Infeksies– Bindweefselsiektes– Maligniteit– Middel hipersensitiwiteit– Gemengde essensiele
krioglobulinemie– Hipokomplementemiese
urtikariele– Post Orgaanoorplantings– Pseudovaskulitiese sindrome
Spesifieke kenmerke
Orgaan aantasting by vaskulitis
Grootvat
• Reusesel (temporale) arteritis• Takayasu se arteritis
Reusesel (temporale) arteritis
• Granulomateus• Aorta en hooftakke• Voorkeur vir Ekstrakraniale takke van die karotisarterie
– Baie maal die temporale arterie
• Assosiasie– Polimialgie rumatika
• Kliniese kenmerke• Spesiale ondersoeke
– Verhoogde BBS– Anemie
Reusesel (temporale) arteritis Kliniese kenmerke
• Gewoonlik pasiente >50 jaar• Temporale arterie
– Verdik– Teer– Verminderde pulsasie– Nekrose van vel– Oog simptome
• Blindheid• Noodgeval
– Kaak kloudikasie– Hoofpyn– Duiseligheid
• Simptome van sistemiese inflammasie– Malaise– Mialgie– Moegheid– Gewigsverlies– Koors
Takayasu se arteritis
• Granulomateus• Aorta en hooftakke• Kliniese Kenmerke• Spesiale ondersoeke
– Arteriogram• Vernouing/Afsluiting
– aorta en hooftakke
Takayasu se arteritisKliniese Kenmerke
• Gewoonlik pasiente <50 jaar• Ekstremiteite
– Kloudikasie• Veral boonste ledemaat
– Vermindering in bragiale arterie pols– Bloeddruk verskil
• >10mmHG• Tussen arms
• Geruis– Subklaviese arteries– Aorta
Mediumvat
• Polarteritis nodosum (Klassieke poliarteritis nodosum)• Kawasaki se siekte
Polarteritis nodosum (Klassieke poliarteritis nodosum)
• Nekrotiserende inflammasie• Assosiasie
– Hepatitis B infeksie• Klinies• Spesiale ondersoeke
– P-ANCA (30%)• Mieloperoksidase
– Arteriogram• Mikroaneurismes
Polarteritis nodosum (Klassieke poliarteritis nodosum)Klinies
• Sonder– Glomerulonefritis– Vaskulitis in arteriole, kapilere, venules
• Perifere senuwees• Simptome van sistemiese inflammasie
– Malaise– Mialgie– Moegheid– Gewigsverlies– Koors
• Muskuloskeletaal• Vel• Nier
– Groter vate– Hipertensie– Mikroaneurismes
• GIT• Skaars
– Sentrale senuweestelsel– Kardiaal – Longe– Oe
Kawasaki se siekte
• Koronere arteries• Kan aantas
– Aorta en venas• Gewoonlik Kinders• Assosiasie
– Mukokutane limfnode sindroom
Kleinvat
• Wegener se granulomatose• Churg-Strauss sindroom• Mikroskopiese poliangiitis (Mikroskopiese poliarteritis)• Henoch-Shonlein purpura• Essensiele Krioglobulinemiese vaskultis• Kutane leukositoklastiese angiitis
Wegener se granulomatose
• Granulomateuse• Nekrotiserende
glomerulonefritis• Klinies
– <50 jaar– Respiratoriese traktus
• Saalneus• Perforasie van neus septum• Long infiltrate
– Interstisieel– Nodules
• Holtes in long– Oog
• Uveitis• Pseudo-tumor
– Nier• Glomerulonefritis
– Artritis– Vel– Neurologies
• Spesiale Ondersoeke– c-ANCA
• Proteienase 3– X-strale
Churg-Strauss sindroom
• Granulomateuse– Eosinofiel-ryk
• Assosiasies– Asma– Eosinofilie
• Klinies– Respiratoriese traktus
• Asma• Pulmonale infiltrate
– Migratories• Paranasale sinus abnormaliteite
– Neuropatie• Mono/Poli
– Muskuloskeletaal– Vel– GIT– NIer
• Spesiale Ondersoeke– Biopsie
Microskopiese poliangiitis (Mikroscopiese poliarteritis)
• Nekrotiserend– Min/Geen
• Immuun neerslae• Kapilleres, Venules, arterioles• Nier
– Nekrotiserende Glomerulonefritis• Long
– Pulmonale kapillaritis
Henoch-Shonlein purpura
• Immuun neerslae– IgA
• Organe– Vel
• Tasbare purpura– Dermkanaal
• Intestinale angina– Erger na etes
• Bloederige diaree– Nier
• Glomeruli– Muskuloskeletaal
• Artralgie/artritis
Essensiele Krioglobulinemie vaskultis
• Immuun neerslae• Organe
– Vel• Koue ekstremiteite
– Ulkusse• Raynaud
– Niere• Glomeruli
– Perifere neuropatie– Artralgie– Moegheid
Kutane leukositoklastiese angiitis
• Geisoleerde kutane• Sonder
– Sistemiese vaskulitis– Glomerulonefritis
Belangrike kliniese kenmerke
Noodgevalle
• Sentrale senuwee sisteem• Mononeuritis• Mononeuritis multipleks• Nier• Long• Oog
Behandeling
Medies
• Behandel die onderliggende siekte– Maligniteit– Bindweefsel siekte– Middel reaksie– Infeksies
• Immuunonderdrukkers– Kortikosteroiede– Siklofosfamied– Azatioprien– Mofetil– Siklosporien
Chirurgies
• Takayasu• PAN
EINDE