งานวจยในชนเรยน

(Action Research)

เรอง การจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

โครงการ English Program

โดย

มสนดตกาญจน ทองบญฤทธ

ฝายโปรแกรมภาษาองกฤษ (English Program)

โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม

ปการศกษา 2559

1

โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม งานวจยในชนเรยน / งานวจยเชงปฏบตการ

ปการศกษา 2559 ชองานวจย การจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร ของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program

ชอคณคร มสนดตกาญจน ทองบญฤทธ กลมสาระฯ/งาน โปรแกรมภาษาองกฤษ (EP)

1. หลกการและเหตผล การศกษาไทยในศตวรรษท 21 เปนยคของการศกษาทเกยวของกบระบบ (IT) หรอยคของระบบเทคโนโลยสารสนเทศของจรง เพราะจานวนความรตางๆ ทเขามามจานวนเพมขนเปนจานวนมหาศาลอยางรวดเรว คณภาพของนกเรยนจงจาเปนตองมความรอบรท งดาน การคดคน การคดสรางสรรค การคดแกปญหา การคดแบบวจารณญาณ ฯลฯ ทงทกษะทางดานการสอ การใชเทคโนโลยสาหรบเปนเครองมอในการคนควาหาความร ทงในและนอกหองเรยน แนวโนมการศกษาจงเปนการเรยนการสอนแบบบรณการ

ทางดานตางๆ ทงในหองเรยนและในชวตจรง (The Partnership for 21st Century Skills,2009) จากการเรยน

การสอนในปจจบนเนอหาในรายวชาตางๆ มวธการสอนทมรปแบบเดมๆ ไมมความหลากหลายในการถายทอดความรใหผเรยน จงทาใหผเรยนขาดแรงจงใจในการเรยน ในรายวชาน นๆ และในปจจบนคอมพวเตอรไดเขามาเปนอปกรณหนงทใชในการตดตอสอสาร ทาใหมนษย มความคดสรางสรรค คดอยางมเหตผลสามารถวเคราะห แกปญหาหรอสถานการณไดอยางถถวน รอบคอบ ชวยใหคาดการณ วางแผน ตดสนใจ แกปญหา และ นาไปใชในชวตประจาวนได นอกจากน ยงเปนประโยชนในการศกษาวชาอนๆ ทใชคอมพว เตอ ร เ ปน สอ ในการ เ รยนการสอน การสราง สอในการ เ รยน ร ต างๆ ใหได ผลด (กระทรวงศกษาธการ, 2551) รวมทง การนาการจดการเรยนรแบบ STEM Education มาใชบรณาการความรใน 4 สหวทยาการ ไดแก วทยาศาสตร(Science) วศวกรรม (Engineering) เทคโนโลย (Technology) และคณตศาสตร (Mathematics) โดยเนนการนาความรไปใชแกปญหาในชวตจรง รวมทงการพฒนากระบวนการหรอผลผลตใหม ทเปนประโยชนตอการดาเนนชวต และการทางาน ชวยนกเรยนสรางความเชอมโยงระหวาง 4 สหวทยาการ กบการทางานและชวตประจาวน

วช.022_1 ไมเตมรปแบบ

2

การเรยนการสอนในรายวชาคอมพวเตอร เลงเหนความสาคญการจงนาการจดการเรยนรแบบ STEM Education มาใชในการเรยนการสอนรายวชาคอมพวเตอรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ของ นกเรยนโครงการ English Program 2. วตถประสงคการวจย เพอศกษาการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร ของนกเรยนช นประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program 3. นยามศพท

สะเตมศกษา (STEM Education) หมายถง แนวทางการจดการศกษาทบรณาการความรใน 4 สหวทยาการไดแก วทยาศาสตร วศวกรรม เทคโนโลย และคณตศาสตร โดยเนนการนาความรไปใชแกปญหาในชวตจรง รวมทงการพฒนากระบวนการหรอผลผลตใหม ทเปนประโยชนตอการดาเนนชวต และการทางาน ชวยนกเรยนสรางความเชอมโยงระหวาง 4 สหวทยาการ กบชวตจรงและการทางาน การจดการเรยนรแบบสะเตมศกษาเปนการจดการเรยนรทไมเนนเพยงการทองจาทฤษฎหรอกฎทางวทยาศาสตร และคณตศาสตร แตเปนการสรางความเขาใจทฤษฎหรอกฎเหลานนผานการปฏบตใหเหนจรงควบคกบการพฒนาทกษะการคด ตงคาถาม แกปญหาและการหาขอมลและวเคราะหขอคนพบใหมๆ พรอมทงสามารถนาขอคนพบน นไปใชหรอบรณาการกบชวตประจาวนได (Vasquez, J.A., Sneider, C., and Comer, M, 2013) การจดการเรยนร หรอแผนการเรยนร เปนคาใหมทนามาใชในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 เหตทใชคา “แผนการจดการเรยนร” แทนคา “แผนการสอน” เพราะตองการใหผสอนมงจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสาคญ เพอใหสอดคลองกบเปาหมายของการจดการศกษาทบงไวในมาตรา 22 ของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2544 ทกลาวไววา “การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนสาคญทสด” (อาภรณ ใจเทยง, 2546, หนา 213) 4. ความร/ทฤษฎทเกยวของกอนทาการวจย ความหมายของการจดการเรยนร การจดการเรยนรเปนการตงใจกระทาใหเกดการเรยนร การจดการเรยนรทดยอมทาใหเกดการเรยนรทด ผสอนเปนผทมบทบาทสาคญในการทาใหผเรยนเกดการเรยนร ผสอนทสอนอยางมหลกการมความรและมทกษะ จะชวยใหผเ รยน เรยนอยางมความหมายและมคณคาโดยเฉพาะอยางยงในปจจบนนกระบวนการเรยนรมไดจากดวาจะตองเกดขนเฉพาะในหองเรยนเทานน ดงนนการจดการเรยนร หรอทเรยก

3

กนวา การจดกจกรรมการเรยนร จงเปนสงทสาคญอยางยงทผสอนจะตองเรยนรใหเขาใจและนาไปปฏบตไดอยางถกตองและสมฤทธผล ความหมายของการจดการเรยนร

การจดการเรยนร ไมใชเปนเพยงการถายทอดเนอหาวชา โดยใชวธการบอกใหจดจาและนาไปทองจาเพอการสอบเทาน น แตการจดการเรยนรเปนศาสตรอยางหนงซงมความหมายทลกซงกวาน น กลาวคอ วธการใดกตามทผสอนนามาใชเพอใหผเรยนเกดการเรยนร เรยกไดวาเปนการจดการเรยนรนกการศกษาหลายทาน ไดใหความหมายของการจดการเรยนรในทศนะตางๆ ดงน

สมน อมรววฒน (2533: 460) อธบายความหมายของการจดการเรยนรไววาการจดการเรยนรคอสถานการณอยางหนงทมสงตอไปนเกดขน ไดแก

1. มความสมพนธและมปฏสมพนธเกดขนระหวางผสอนกบผเรยน ผเรยนกบผเรยนผเรยนกบสงแวดลอม และผสอนกบผเรยนกบสงแวดลอม

2. ความสมพนธและมปฏสมพนธนนกอใหเกดการเรยนรและประสบการณใหม 3. ผเรยนสามารถนาประสบการณใหมนนไปใชได วชย ประสทธวฒเวชช (2542: 255) กลาววาการจดการเรยนรเปนกระบวนการทมระบบระเบยบ

ครอบคลมการดาเนนงานตงแตการวางแผนการจดการเรยนรจนถงการประเมนผล ฮและดนแคน (Hough & Duncan, 1970: 144) อธบายความหมายของการจดการเรยนรวาหมายถง

กจกรรมของบคคลซงมหลกและเหตผล เปนกจกรรมทบคคลไดใชความรของตนเองอยางสรางสรรค เพอสนบสนนใหผอนเกดการเรยนรและความผาสก ดงนนการจดการเรยนรจงเปนกจกรรมในแงมมตางๆ 4 ดาน คอ

1. ดานหลกสตร (Curriculum) หมายถง การศกษาจดมงหมายของการศกษาความเขาใจในจดประสงครายวชาและการตงจดประสงคการจดการเรยนรทชดเจน ตลอดจนการเลอกเนอหาไดเหมาะสมสอดคลองกบทองถน

2. ดานการจดการเรยนร (Instruction) หมายถง การเลอกวธสอนและเทคนคการจดการเรยนรทเหมาะสม เพอชวยใหผเรยนบรรลถงจดประสงคการเรยนรทวางไว

3. ดานการวดผล (Measuring) หมายถง การเลอกวธการวดผลทเหมาะสมและสามารถวเคราะหผลได

4. ดานการประเมนผลการจดการเรยนร (Evaluating) หมายถง ความสามารถในการประเมนผลของการจดการเรยนรทงหมดได

กด (Good, 1975: 588) ไดอธบายความหมายของการจดการเรยนรวาการจดการเรยนรคอ การกระทาอนเปนการอบรมสงสอนผเรยนในสถาบนการศกษา

4

ฮลล (Hills, 1982: 266) ใหค าจากดความของการจดการเรยนรไววาการจดการเรยนรคอกระบวนการใหการศกษาแกผเรยน ซงตองอาศยปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยน

มอร (Moore, 1992: 4) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรไววาการจดการเรยนรคอพฤตกรรมของบคคลหนงทพยายามชวยใหบคคลอนไดเกดการพฒนาตนในทกดานอยางเตมศกยภาพ

นอกจากนนยงมผใหความหมาย ของการจดการเรยนรไวอกหลายทศนะ เชน การจดการเรยนร คอ การจดสถานการณ สภาพการณ หรอกจกรรมการเรยนรใหผเรยนไดม

ประสบการณ อนกอใหเกดการเรยนรไดงาย ซงจะสงผลใหผเรยนมความเจรญงอกงามและพฒนาการทงทางกายและทางสมอง อารมณและสงคม

การจดการเรยนร คอการอบรมผเรยนโดยการจดกจกรรม อปกรณและการแนะแนวใหกบผเรยน การจดการเรยนร คอ การจดประสบการณใหแกผเรยน การจดการเรยนร คอ การชวยใหผเรยนเกดการเรยนรและความสามารถในการนาความรนนไปใช

ในชวตประจาวนได การจดการเรยนร คอ การจดกจกรรมตางๆใหผเรยนไดมสวนรวม การจดการเรยนร คอ การแนะแนวทางใหผเรยนคนพบความรดวยตนเอง การจดการเรยนร คอ การจดสรรประสบการณทเลอกสรรแลวเปนอยางดใหกบผเรยน จากความหมายของการจดการเรยนรทกลาวมานจะเหนไดวาการจดการเรยนร

มความหมายครอบคลมทงดานวธการ กระบวนการและตวบคคล ดงนน จงอาจสรปความหมายของการจดการเรยนรไดวาการจดการเรยนรคอกระบวนการปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยนเพอทจะทาใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคของผสอน ความสาคญของการจดการเรยนร การจดการเรยนรเปรยบเสมอนเครองมอทสงเสรมใหผเรยนรกการเรยน ตงใจเรยนและเกดการเรยนรขน การเรยนของผเรยนจะไปสจดหมายปลายทาง คอ ความสาเรจในชวตหรอไมเพยงใดนน ยอมขนอยกบการจดการเรยนรทดของผสอน หรอผสอนดวยเชนกนหากผสอนรจกเลอกใชวธการจดการเรยนรทดและเหมาะสมแลว ยอมจะมผลดตอการเรยนของผเรยนดงนคอ

1. มความรและความเขาใจในเนอหาวชา หรอกจกรรมทเรยนร 2. เกดทกษะหรอมความชานาญใน เนอหาวชา หรอกจกรรมทเรยนร 3. เกดทศนคตทดตอสงทเรยน 4. สามารถนาความรทไดไปประยกตใชในชวตประจาวนได 5. สามารถนาความรไปศกษาหาความรเพมเตมตอไปอกได

5

อนง การทผสอนจะสงเสรมใหผเรยนมความเจรญงอกงามในทกๆ ดานทงทางดานรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญานน การสงเสรมทดทสดกคอการใหการศกษา ซงจากทกลาวมาจะเหนไดวาการจดการเรยนรเปนสงสาคญในการใหการศกษาแกผเรยนเปนอยางมาก ลกษณะของการจดการเรยนร

การจดการเรยนรมลกษณะทเดนชดอย 3 ลกษณะ คอ 1. การจดการเรยนรเปนกระบวนการปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยนซงหมายความวาการ

จดการเรยนรจะเกดขนไดนนทงผสอนและผเรยนตองมปฏสมพนธตอกนและเปนปฏสมพนธทเกดขนอยางตอเนอง เปนไปตามลาดบขนตอนเพอทาใหผเรยนเกดการเรยนร

2. การจดการเรยนรมจดประสงคใหผเรยนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมตามจดประสงคทกาหนดไว โดยการเปลยนแปลงพฤตกรรมนเปนพฤตกรรมทง 3 ดาน ไดแก

2.1 ดานความรความคด หรอดานพทธพสย 2.2 ดานทกษะกระบวนการ หรอดานทกษะพสย 2.3 ดานเจตคต หรอดานจตพสย

3. การจดการเรยนรจะบรรลจดประสงคไดดตองอาศยทงศาสตรและศลปของผสอนซงหมายความวาการจดการเรยนรจะบรรลจดประสงคไดหรอไมนนตองอาศยความรความสามารถของผสอนทงดานวชาการ (ศาสตร) ทกษะและเทคนคการจดการเรยนร (ศลป) เปนสาคญ

จากทกลาวมานสรปไดวาการจดการเรยนรจะเกดขนไดจะตองมกระบวนการปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยน มจดประสงคในการจดการเรยนรและการจดการเรยนรจะประสบผลสาเรจไดด ผสอนตองมทงความรและเทคนคการจดการเรยนร

องคประกอบของการจดการเรยนร ผสอนจาเปนจะตองศกษาจากขอมลหลายประการเพอนามาชวยเสรมสรางการจดการเรยนรของตน

และการเรยนรของผเรยนการจดการเรยนรไมวาระดบใดกตามขนอยกบองคประกอบ 3 ประการคอ 1. ผเรยน 2. บรรยากาศทางจตวทยาทเอออานวยตอการเรยนร 3. ปฏสมพนธระหวางผเรยนกบบรรยากาศทางจตวทยาในชนเรยนถาองคประกอบของการจดการ

เรยนรท ง 3 ประการนดาเนนไปไดดวยดจะทาใหผเรยนประสบความสาเรจในการเรยนรไดอยางมาก องคประกอบดงกลาวมรายละเอยดดงน

1. ผเรยนธรรมชาตของผเรยนเปนสงทผสอนจะตองคานงถงเปนอนดบแรก เกยวกบ ความสามารถทางสมอง ความถนด ความสนใจ พฒนาการทางรางกาย อารมณและจตใจความตองการพนฐานเปนสงทผสอนจะตองคานงถง และจะละเลยไมได

6

2. บรรยากาศทางจตวทยาทเอออานวยตอการเรยนรผสอนเปนสวนทสาคญและเปนสวนหนงทจะกาหนดบรรยากาศในชนเรยนใหเปนไปในรปแบบทตองการ ความเปนประชาธปไตย ความเครงเครยด ความชนบานของผเรยน สงเหลานจะเกดขนไดโดยผสอนเปนผกาหนด แตถงกระนนกตามบรรยากาศในชนเรยนยงมองคประกอบอนๆอกนอกเหนอไปจากตวผสอน คอ ผเรยนเขาชนเรยนโดยไมไดรบประทานอาหารเชา หรออาหารกลางวน ผเรยนเรมเรยนชวโมงแรกดวยความรสกหวหรอบางครงผเรยนไดรบสงกระทบกระเทอนใจตดตามมาเนองจากความไมปรองดองในครอบครว เปนตนสวนทางดานตวผสอนนนอาจจะมความกดดนจากฝายบรหารหรอจากครอบครว เศรษฐกจอาหารเชากอนมาสถานศกษาของผสอนมเพยงนาแกวเดยวเทานน สงทนามากอนเหลานเกดขนกอนทผสอนและผเรยนจะมาพบกน ซงเปนสงทจะบงไดวาบรรยากาศทางจตวทยาในชนเรยนทเอออานวยตอการเรยนรจะปรากฏออกมาในรปแบบใด

3. ปฏสมพนธระหวางผเรยนกบบรรยากาศทางจตวทยาในชนเรยนปฏสมพนธระหวางผสอนและผเรยนจะเปนเครองชบงถงเงอนไขหรอสถานการณวาผเรยนจะประสบความสาเรจ หรอความลมเหลวตอการเรยนร ผสอนควรจะคดถงผเรยนในฐานะเปนบคคลหนง ผเรยนมสทธทจะไดรบความตองการพนฐาน และผสอนจะตองหากลวธทจะตอบสนองตอความตองการพนฐานของผเรยนใหมากทสดเทาทจะมากได และผสอนควรจะฝกใหมความรสกไวตอความรสกนกคดของผเรยน เพอความสาเรจแหงการเรยนรและการเจรญเตบโตเปนบคคลทสมบรณตอไป หลกพนฐานในการจดการเรยนร

หลกการจดการเรยนรเปนความรพนฐานทสาคญสาหรบผทจะเปนผสอน แมวาผสอนแตละคนจะมเทคนคการจดการเรยนรเฉพาะของตน แตกจะยดหลกการพนฐานเดยวกนซงหลกการพนฐานนมนกการศกษาไดแสดงทรรศนะไวหลายทาน เชน

นกวชาการศกษาหลายทานไดกลาวถงหลกการพนฐานในการจดการเรยนรไวคลายๆกน สรปไดม 4 ประการ คอ

1. หลกการเตรยมความพรอมพนฐาน ไดแก การเตรยมตวผสอนดานความรดานทกษะการจดการเรยนรและดานการแกปญหาการจดการเรยนร

2. หลกการวางแผนและเตรยมการจดการเรยนร ไดแกการเตรยมเขยนแผนการจดการเรยนร การผลตสอ เตรยมแบบทดสอบและซอมสอน

3. หลกการใชจตวทยาการเรยนร เชน หลกความแตกตางระหวางบคคล หลกการเราความสนใจ หลกการเสรมแรง

4. หลกการประเมนผลและรายงานผล ซงเกยวกบการกาหนดจดประสงคการจดการเรยนร การสรางและการใชเครองมอการประเมน การตความหมายและการรายงานผลการประเมน

7

ทองคณ หงสพนธ (2542: 9) ไดใหหลกการจดการเรยนรโดยกลาวไวเปนบญญต20 ประการของการจดการเรยนร ดงน

1. ศกษาหลกสตรใหกระจาง 2. วางแผนการจดการเรยนรอยางด 3. มกจกรรม/ทาอปกรณ 4. สอนจากงายไปหายาก 5. วธสอนหลายหลากมากชนด 6. สอนใหคดมากกวาจา 7. สอนใหทามากกวาทอง 8. แคลวคลองเรองสอสาร 9. ตองชานาญการจงใจ 10. อยาลมใชจตวทยา 11. ตองพฒนาอารมณขน 12. ตองผกพนหวงหาศษย 13. เฝาตามตดพฤตกรรม 14. อยาทาตวเปนทรราช 15. สรางบรรยากาศไมนากลว 16. ประพฤตตวตามทสอน 17. อยาตดรอนกาลงใจ 18. ใชเทคนคการประเมน 19. ผเรยนเพลนมความสข 20. ผสอนสนกกบการเรยน

จากหลกการจดการเรยนรดงกลาวขางตนจะเหนไดวาเปนแนวทางในการจดการเรยนร ทจะสงเสรมใหผเรยนเกดความเจรญงอกงามในทกๆ ดาน ซงสามารถสรปเปนหลกการจดการเรยนรพนฐาน เพอใหประสบผลสาเรจตามความมงหมายทวางไว ดงน

1. สอนจากสงทอยใกลตวออกไป หาสงทอยไกลตว ตามปกตผเรยนมกจะสนใจและคนเคยกบสงทอยใกลตว บทเรยนทผสอนจะนามาสอนนนควรเลอกสงทอยรอบตว หรอใกลตวกอน แลวคอยสอนสงทอยหางจากตวออกไปเรอยๆ

2. สอนจากสงทงายไปหาสงทยาก การจดการเรยนรถาจะใหเกดการเรยนรทด ผสอนจะตองพจารณาเลอกหวขอเรองจากงายไปหายากอยแลว เพราะสงงายๆ นน ผเรยนจะเขาใจไดด และเปนพนฐานในการเรยนสงยากตอไป

8

3. สอนจากตวอยางไปหากฎเกณฑ ในการจดการเรยนรบทเรยนใดๆ กตาม ผสอนควรใหตวอยางหลายๆ ตวอยาง หรออาจจะใหผเรยนชวยหาตวอยางใหแลวชวยกนสรปตงกฎเกณฑขนมา

4. สอนจากสงทรไปหาสงทไมร ทงน เปนเพราะวาประสบการณใหมนน ยอมตองอาศยบทเรยนเกาหรอประสบการณเดมเปนพนฐาน จงจะเรยนบทเรยนใหมไดเขาใจด

5. สอนจากรปธรรมไปหานามธรรม ในการจดการเรยนรบทเรยนใดๆ กตาม ผสอนควรพยายามใชสอการเรยนประกอบการจดการเรยนร จะชวยใหผเรยนเขาใจบทเรยนไดงายขนเพอเปนวธการทาใหบทเรยน เปนรปธรรม ซงจะงายแกการเขาใจของผเรยน

6. สอนจากการทดลองไปหาการสรปตงกฎเกณฑ บทเรยนใดทสามารถใหผเรยนทดลองปฏบตจรงได ผสอนกควรใหผเรยนทดลองปฏบตหรอลงมอกระทาดวยตนเอง เมอทดลองเสรจแลว ผสอนจงซกถามและใหผเรยนคดสรปเปนกฎเกณฑขนมา

7. สอนโดยคานงความแตกตางระหวางบคคล ธรรมชาตของผเรยนในวยตางๆ นนจะมความแตกตางกนทงในดานความสนใจ ความถนดพเศษและความสามารถ ผสอนจะตองเขาใจในหลกพฒนาการของผเรยนในวยตางๆ ดวย เพอทจะไดจดเตรยมบทเรยนและกจกรรมไวหลายๆอยาง ใหผเรยนไดเลอกทากจกรรมตามความถนดและความสนใจ ซงจะเกดผลดตอการเรยนของผเรยนดวย

8. สอนโดยคานงถงหลกจตวทยา หลกจตวทยาทผสอนตองนามาใชในการจดการเรยนรมากทสดคอ จตวทยาพฒนาการ และจตวทยาการศกษา เปนตน

9. สอนโดยยดจดหมายของการจดการศกษา จดหมายของการจดการศกษาจะเปนเปาหมายหลกตามแนวนโยบายในการจดดาเนนการศกษาของชาตในระดบตางๆ

10. สอนโดยยดความมงหมายของหลกสตรและบทเรยนเปนหลก ในการจดการเรยนรนน ผสอนจะตองจดกจกรรมการเรยนรโดยยดความมงหมายหรอผลการเรยนรทคาดหวงของหลกสตรทกาหนดไวเปนหลก และอกทงผสอนยงตองกาหนดผลการเรยนรทคาดหวงเฉพาะของแตละสาระหรอหนวยการเรยนรขนดวย และในขณะสอนผสอนตองพยายามจดสถานการณ สภาพการณและกจกรรมตางๆ เพอใหการจดการเรยนรบรรลตามความมงหมายเฉพาะสาระหรอหนวยการเรยนรนน เพอใหผเรยนเกดความร ความเขาใจและมทกษะในการเรยนทด ลกษณะการจดการเรยนรทด

ผสอนทดทกคนยอมมความรบผดชอบในหนาทในดานการจดการเรยนรและการอบรมผเรยนใหเปนสมาชกทดของชมชนและชาต ดงนนการจดการเรยนรทดตองมหลกในการยดดงน

1. สงเสรมใหผเรยนไดใชความคดอยเสมอ โดยการซกถามหรอใหแสดงความคดเหนเกยวกบปญหางายๆ สาหรบผเรยนในระดบตางๆ เพอจะไดเปนการฝกใหผเรยนคดหาเหตผลคดเปรยบเทยบ และคดพจารณาถงความสมพนธระหวางสงตางๆ

9

2. สงเสรมใหผเรยนมประสบการณตรงใหมากทสดดวยการเรยนโดยการกระทาดวยตนเอง (Learning by doing)

3. สงเสรมใหผเรยนทางานเปนกลม (Group working) โดยมการปรกษาหารอกนในกลมแบงงานกนทาดวยความรวมมอกนและประเมนผลรวมกน

4. สงเสรมใหผเรยนรจกแกปญหาดวยตนเองตามวธการทางวทยาศาสตร 5. มการเปลยนแปลงวธการจดการเรยนรอยเสมอ เพอใหการจดการเรยนรนนเกดความยดหยน

นาสนใจ และไมนาเบอโดยการนาเอาเทคนคการจดการเรยนรแบบตางๆมาดดแปลงใชในการจดการเรยนร 6. มการเตรยมการจดการเรยนรไวลวงหนา เพอทผสอนจะไดทราบวาจะสอนอยางไรบางตามลาดบ

ขนและยงชวยใหผสอนพรอมทจะสอนดวยความมนใจ 7. เปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความคดเหนเพมเตม และคดหาเหตผลความเปนมาของสงทเรยน

และมการรบฟงความคดเหนซงกนและกน 8. มการประเมนผลอยตลอดเวลา เนนการประเมนตามสภาพจรง ประเมนตามความรความสามารถ

ของผเรยนอยางแทจรง เพอใหแนใจวาการจดการเรยนรไดผลตรงตามจดประสงคทวางไว หรอไม เพยงใด 9. มสอการจดการเรยนร เพอชวยใหผเรยนสนใจและเขาใจบทเรยน เชน ของจรงรปภาพ หนจาลอง

แผนภม คอมพวเตอรชวยสอน วดทศน ฐานขอมลการเรยนร เวบไซต และโสตทศนปกรณอนๆ 10. มการจงใจในระหวางการจดการเรยนร เชน การใหรางวล การชมเชย การลงโทษการตเตยน การ

ใหคะแนน การสอบ การแขงขน การปรบมอใหเกยรต ฯลฯ มาใชเปนสงกระตนและชแนวทางเพอใหผเรยนเกดความสนใจ ตงใจ ขยนหมนเพยรในการเรยนการทากจกรรมมากขน

11. มกจกรรมใหผเรยนทาหลายอยางเพอเราความสนใจของผเรยนและชวยใหผเรยนสนกสนานในการเรยน

12. สงเสรมใหผเรยนมความเจรญงอกงามในทกดานทงรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา 13. สงเสรมความสมพนธหรอการบรณาการระหวางวชาทเรยนกบวชาอนๆในหลกสตร เชน สอน

ภาษาไทยกสอนใหสมพนธกบสงคมศกษา ศลปศกษา ดนตร และนาฏศลป เปนตน 14. มการสรางบรรยากาศในการจดการเรยนรใหเหมาะแกการเรยนรตามบทเรยนทสอนทงในแง

ของสงแวดลอมและอารมณของผเรยน 15. สอนแบบเนนผเรยนเปนสาคญ (Child center) ในการจดกจกรรมตางๆ ผเรยนจะเปนผลงมอ

ปฏบตกจกรรมตางๆ เอง ผสอนจะเปนเพยงผคอยใหความชวยเหลอแนะนาในการทากจกรรม 16. สอนโดยสงเสรมใหผเรยนไดใชประสาทสมผสทง 5 ใหมากทสด

17. สอนตามกฎแหงการเรยนรโดยจดบทเรยนใหเหมาะสมกบวย ความสามารถและประสบการณเดมของผเรยน

10

18. สอนโดยสงเสรมการดาเนนชวตตามแบบประชาธปไตย โดยสามารถแสดงความคดเหนตางๆ และฝกใหผเรยนรจกรบฟงความคดเหนของผอน เคารพความคดเหนของผอน อกทงเปดโอกาสใหผเรยนไดมการวางแผนงานรวมกบผสอน ความหมายของการเรยนร

การเรยนร (Learning) หมายถง กระบวนการทบคคลเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการพฒนาความคดและความสามารถ โดยอาศยประสบการณและปฏสมพนธระหวางผเรยนและสงแวดลอม

บลม (Bloom, 1956) ไดจาแนกการเรยนรไวเปน 3 ดาน คอ 1. ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หมายถง พฒนาการดานสตปญญาและความคด 2. ดานจตพสย (Affective Domain) หมายถงพฒนาการทางดานคามรสกนกคดความสนใจ คานยม

ความซาบซง การปรบตวและเจตคตตางๆ 3. ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หมายถง การพฒนาทกษะในทางปฏบตไดแกทกษะใน

การใชอวยวะตางๆ เชน การเคลอนไหว การลงมอทางาน การทาการทดลองกาจเย (Gagne, 1970) ไดเสนอเงอนไขของการเรยนร ไว 8 ประการคอ

1. การเรยนรเมอไดรบสญญาณ (Signal Learning) 2. การเรยนรในลกษณะของการกระตน-ตอบสนอง(Stimulus-Response Learning) 3. การเรยนรโดยการเชอมโยงการกระตน-ตอบสนอง (Chaining) 4. การเรยนรโดยสรางความสมพนธกระตน-ตอบสนองดวยภาษา (Verbal Association) 5. การเรยนรแบบแยกแยะ (Discrimination Learning) 6. การเรยนรในแนวความคดหลก (Concept Learning) 7. การเรยนรในกฎเกณฑ (Rule Learning) 8. การเรยนรเชงแกปญหา (Problem Solving)

ลกษณะของการเรยนร

การจดการเรยนรของผสอนจะไดผลดนนผสอนตองมทกษะในการจดการเรยนรมความเขาใจในระบบการจดการเรยนร มความเขาใจในเนอหาวชาทเกยวของ และมความเขาใจเกยวกบการใชจตวทยาการจดการเรยนรดวย การเรยนรในทศนะของนกจตวทยาโดยทวไปนนเปนกระบวนการทเปนผลของการเปลยนแปลงอยางถาวรของพฤตกรรม เปนกระบวนการทจตใจมปฏกรยาตอสงเราภายนอก ซงพจารณาไดจากการทแตละบคคลแสดงปฏกรยาตอสงเราอยางไร การเรยนรเปนกระบวนการทเกดขนเฉพาะของแตละบคคลและเฉพาะเรองโดยทผเรยนตองกระทาตอวตถและปรากฏการณในสงแวดลอม การเรยนรอาจอยในรปของเจตคต ความเชอ ขอเทจจรง มโนมต หลกการ กฎ การแกปญหา และทกษะปฏบตการการเรยนรใน

11

บางเรอง ผเรยนอาจเรยนรไดเรว บางเรองอาจเรยนรไดชา ตองใชเวลาและมประสบการณ การเรยนรบางเรองจะไมลมงาย แตบางเรองจะลมไดงายถาไมมการใชบาง

แครอล (Caroll, 1963) ไดกลาวถง ความสาเรจในการเรยนรของผเรยนวาขนอยกบองคประกอบ 5 ประการ คอ

1. ความถนดทางการเรยนของผเรยน 2. ความสามารถสวนตวของผเรยนทจะเขาใจการจดการเรยนรของผสอน 3. ความพยายามในการเรยนของผเรยน 4. เวลาทใชในการเรยนของผเรยน 5. คณภาพการจดการเรยนรของผสอน ผสอนจะตองทาหนาทในการจดการเรยนรใหผเรยนเกดการเรยนรเกดการเปลยนแปลงทาง

สตปญญา เปนการเปลยนแปลงอยางถาวร เปนผมความรความสามารถ ผสอนตองสอนใหผเรยนมความร เปนผสบเสาะหาความร เปนผคนพบ เปนผคดอยางพนจพเคราะหและสามารถแกปญหาตางๆไดโดยประยกตใชความรทไดเรยนไปแลว ดงนนผสอนจงจาเปนตองรเกยวกบการเรยนรทจะชวยพฒนาผเรยนใหมการเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางถาวรทจะเปนผมความรความสามารถ เชน การเรยนรจากการปฏบต (Learning by Doing) ของดวอ (Dewey, 1922)การเรยนรเกยวกบทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของผเรยน (Theory of Cognitive Development)ของเปยเจต (Piaget, 1958) ทฤษฎเกยวกบการเรยนรดวยการคนพบ (Discovery Learning)ของบรเนอร (Bruner, 1961) ทฤษฎเกยวกบการเรยนรอยางมความหมายของออซเบล(Ausubel, 1969) และหลกการเ รยนรของกาจ เย (Gagne, 1970) ซ งจะชวยทาใหผ สอนสามารถจดกระบวนการเรยนรและสภาพการณตางๆ สาหรบผเรยน เพอใหผเรยนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม อนเปนพฤตกรรมทตองการใหเกดในตวผเรยนไดอยางถาวร

จากหลกการจดการเรยนรและแนวคดเกยวกบทฤษฎพฒนาการทางสตปญญา ของเปยเจต จะมประโยชนตอผสอน ในการจดการเรยนรดงน

1. ผสอนควรคานงถงพฒนาการทางสตปญญาของผเรยน วาผเรยนทกคนจะผานขนพฒนาการทางสตปญญาทงสขนตามลาดบ ผเรยนทมอายเทากนอาจมขนพฒนาการทางสตปญญาทแตกตางกน พฒนาการทางสตปญญาของผเรยนแตละคนเปนเครองแสดงความสามารถของบคคลนน ผเรยนแตละคนจะไดรบประสบการณทางกายภาพและทางสมองพฒนาการทางสตปญญา เปนผลเนองจากการปะทะสมพนธระหวางผเรยนกบสภาพแวดลอมซงรวมทงผสอนดวย ผเรยนควรเปนผมความกระตอรอรนในการรวมกจกรรมเพอพฒนาสตปญญาของตนเอง การจดกจกรรมททาใหผเรยนสนใจและตงใจเรยนทาใหสภาวะสมดลเกดขนได ซงเปนผลใหมพฒนาการทางสตปญญา ผสอนควรมเปาหมายในการจดการเรยนรอนแนวแนทจะสรางผเรยนใหเปนคนทสามารถทาสงใหมๆ มใชแตเพยงเปนคนคอยลอกเลยนแบบผอน เปนคนทมความคดสรางสรรค รจกประดษฐและสบเสาะหาความร เปนผมความคดวพากษวจารณ รจกทจะพสจนสงตางๆ ไมยอมเชออะไรงายๆ โดยไมมเหตผล

12

2. ผสอนควรใชหลกสตรและการจดการเรยนรบนพนฐานทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเปยเจต กลาวคอ ในการจดการเรยนรผสอนตองไมเนนแตเพยงขอเทจจรงเทานนการจดการเรยนรตองเนนใหผเรยนใชศกยภาพของตนเองใหมากทสด จดเนอหาและอปกรณการจดการเรยนรให สอดคลองกบพฒนาการของผเรยนและคานงถงความตองการของผเรยนดวย ผสอนควรจดการเรยนรใหผเรยนพบกบความแปลกใหม โดยการเสนอปญหาทเกนขนพฒนาการทางสตปญญาของผเรยนเพยงเลกนอย เพอใหผเรยนหาหนทางทจะแกปญหานนเนนการเรยนรทตองอาศยกจกรรมการเสาะแสวงหาความรและคนพบ ใหผเรยนทมระดบพฒนาการทางสตปญญาทแตกตางกนทางานรวมกนมากขน โดยอาจแบงผเรยนออกเปนกลมยอย อปกรณการจดการเรยนรและกจกรรมตางๆ ควรเรมจากสงทเปนรปธรรมไปสสงทเปนนามธรรม ในการจดการเรยนรผสอนควรถามคาถามมากกวาการใหคาตอบ โดยเฉพาะคาถามประเภทปลายเปด เมอถามคาถามแลวผสอนควรรอคาตอบของผเรยน เพราะผเรยนตองการเวลาทจะดดซมคาถามและปรบเปลยนขยายโครงสรางของสมองเพอตอบคาถามนนๆการจดการเรยนรใหผเรยนมปฏสมพนธกบผอนจะชวยใหผเรยนคานงถงเหตผลของผอนมากขนโดยไมคานงถงเหตผลของตนเองเปนใหญ ทาใหผเรยนไดหลายๆ แนวความคด เปนการพฒนาสตปญญาใหสงขน

นอกเหนอจากแนวคดตามทฤษฎของเปยเจตแลว แนวคดทสามารถนามาประยกตใชกบการจดการเรยนรไดดอกแนวคดหนงคอแนวคดของบรเนอร ซงสอนใหผเรยนคนพบดวยตนเองตามลาดบดงน

1) นาเสนอปญหา 2) ใหผเรยนมโอกาสทาความเขาใจกบปญหา 3) ใหผเรยนแกปญหาพรอมกบกาหนดวสดอปกรณมาให 4) ใหผเรยนแสดงผลการแกปญหาดวยตนเอง 5) อธบายเพมเตมโดยผเรยนและผสอนในเรองทเกยวกบการแกปญหา 6) สรปผลทไดจากการแกปญหา

การสอนโดยวธสอนแบบคนพบดวยตนเองจะเปนประโยชนตอผเรยนดงน คอ 1) เปนการเพมพนศกยภาพทางสตปญญาของผเรยน 2) กอใหเกดแรงจงใจภายใน 3) ผเรยนไดฝกความคดและการกระทา ทาใหไดเรยนรวธจดระบบความคดและวธการเสาะแสวงหา

ความรดวยตนเอง 4) ทาใหมความรคงทนและถายโยงการเรยนรได 5) ทาใหผเรยนเปนศนยกลางของการจดการเรยนร 6) ผเรยนไดพฒนาความคดและมความเชอมนในตนเองเพมมากขน 7) ฝกใหผเรยนไดเรยนโดยใชกระบวนการแสวงหาความร ไมไดเรยนโดยการทองจาแตกมขอจากด

คอ ตองใชเวลามากในการจดการเรยนรครงหนงๆ

13

สาหรบหลกการสาคญทเกยวกบการจดการเรยนรนน บรเนอรไดเสนอไวดงน 1) เนอหาวชาทสอนควรจดแบงแยกออกเปนสวนยอยๆ และจดลาดบใหเหมาะสมกบ

ผเรยน 2) การจดการเรยนรตองคานงถงความพรอมของผเรยนและแรงจงใจ 3) แบบของการเสนอการเรยนร แบงออกเปน 3 ขน คอ ขนลงมอปฏบตกบของจรงขนเรยนรจาก

รปแบบของภาษาและจนตนาการ ขนเรยนรจากการใชตวเลขแทนสญลกษณในการแทนคา 4) วธสอนทจะใหผเรยนมความรคงทนและถายโยงการเรยนรได คอ วธสอนแบบ

คนพบดวยตนเอง 5) การจดกจกรรมและประสบการณการเรยนตองสรางสงแวดลอมใหมททาทายความคดและการ

กระทาโดยจดใหมกจกรรมทผเรยนตองใชกระบวนการคดเพอแกปญหา 6) การเรยนรกระบวนการมความสาคญและจาเปนมากกวาการเรยนรเนอหาดานความร เพราะบร

เนอรถอวาความรเปนกระบวนการ ไมใชเปนผลตผล กลาวคอ ทาอยางไรจงจะชวยใหผเรยนมสวนในการแสวงหาความรนนๆ ซงตางจากการจดการเรยนรโดยทวๆ ไปทมงใหผเรยนจาสงตางๆ โดยทผสอนเปนผ บอกให

ความสมพนธระหวางการจดการเรยนรและการเรยนร การจดการเรยนรและการเรยนรมความสมพนธกนอยางใกลชด ซงหากศกษาและทาความเขาใจ

อยางถองแทแลวจะเหนความสมพนธกนดงน 1. การจดการเรยนรและการเรยนรเปนกระบวนการทจะแยกจากกนไมได เมอม

การจดการเรยนรกตองมการเรยนรควบคกนไป 2. การจดการเรยนรและการเรยนรเปนกระบวนการทผสอนกบผเรยนตองรวมมอกนจงจะชวยใหการจดการเรยนรประสบผลสาเรจตามความมงหมาย

3. การจดการเรยนรทดชวยใหการเรยนรดาเนนไปดวยด ทาใหการเรยนนาสนใจสนกสนานและผเรยนเกดความพอใจในการเรยน

4. การจดการเรยนรทดยอมทาใหการเรยนรเกดขนไดโดยงายและไดผลตรงตามจดมงหมายของผสอน

5. การจดการเรยนรทดยอมสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรเปนอยางด คอ มการเปลยนแปลงพฤตกรรมโดยมความร ความเขาใจ ทกษะ และเจตคต ความหมาย แนวคดและลกษณะของ STEM Education

STEM Education คอการสอนแบบบรณาการขามกลมสาระวชา (Interdisciplinary Integration) ระหวางศาสตรสาขาตางๆ ไดแก วทยาศาสตร (Science: S) เทคโนโลย(Technology: T) วศวกรรมศาสตร (Engineer: E) และคณตศาสตร (Mathematics: M) โดยนาจดเดนของธรรมชาตตลอดจนวธการสอนของแต

14

ละสาขาวชามาผสมผสานกนอยางลงตว เพอใหผเรยนนาความรทกแขนงมาใชในการแกปญหาการคนควา และการพฒนาสงตางๆ ในสถานการณโลกปจจบนซงอาศยการจดการเรยนรทครผสอนหลายสาขารวมมอกนเพราะในการทางานจรงหรอในชวตประจาวนนนตองใชความรหลายดานในการทางาน ไมไดแยกใชความรเปนสวนๆนอกจากน STEM Education ยงเปนการสงเสรมการพฒนาทกษะสาคญในโลกโลกาภวตนหรอทกษะทจาเปนสาหรบศตวรรษท 21 อกดวย (Dejarnette, 2012; Wayne. 2012;Breiner, Harkness, Johnson, & Koehler, 2012).

ท งน STEM Education เปนการจดการศกษาทมแนวคด และลกษณะดงน (Dejarnette, 2012; Wayne.2012; Breiner, et al., 2012; ธวช ชตตระการ, 2555;รกษพล ธนานวงศ, 2556; อภสทธ ธงไชย และคณะ, 2555)

1. เ ปนการบรณาการขามกลมสาระวชา (Interdisciplinary Integration) นนคอเปนการบรณาการ ระหวางศาสตรสาขาตางๆ ไดแก วทยาศาสตร (S) เทคโนโลย (T) วศวกรรมศาสตร (E) และ คณตศาสตร (M) ทงนไดนาจดเดนของธรรมชาตตลอดจนวธการสอนของแตละสาขาวชามาผสมผสานกนอยางลงตว กลาวคอ

• วทยาศาสตร (S) เนนเกยวกบความเขาใจในธรรมชาต โดยนกการศกษามกชแนะใหอาจารย ครผสอนใชวธการสอนวทยาศาสตรดวยกระบวนการสบเสาะ (Inquirybased Science Teaching) กจกรรมการสอนแบบแกปญหา (Scientific Problem-based Activities) ซงเปนกจกรรมทเหมาะกบผเรยนระดบประถมศกษา แตไมเหมาะกบผเรยนระดบมธยมศกษา หรอมหาวทยาลย เพราะทาใหผเรยนเบอหนายและไมสนใจ แตการสอนวทยาศาสตรใน STEM Education จะทาใหนกเรยนสนใจ มความกระตอรอรน รสก ทาทายและเกดความมน ใจในการเรยน สงผลใหผเรยนสนใจทจะเรยนในสาขาวทยาศาสตรในระดบชนทสงขนและประสบความสาเรจในการเรยน

• เทคโนโลย (T) เปนวชาทเกยวกบกระบวนการแกปญหา ปรบปรง พฒนาสงตางๆ หรอกระบวนการตางๆเพอตอบสนองความตองการของคนเรา โดยผานกระบวนการทางานทางเทคโนโลย ทเรยกวา Engineering Design หรอDesign Process ซงคลายกบกระบวนการสบเสาะ ดงนนเทคโนโลยจงมไดหมายถงคอมพวเตอรหรอ ICT ตามทคนสวน

ใหญเขาใจ • วศวกรรมศาสตร (E) เปนวชาทวาดวยการคดสรางสรรค พฒนานวตกรรมตางๆ ใหกบ

นสตนกศกษาโดยใชความรทางวทยาศาสตร คณตศาสตรและเทคโนโลย ซงคนสวนใหญมกเขาใจวาเปนวชาทสามารถเรยนได แตจากการ

ศกษาวจยพบวาแมแตเดกอนบาลกสามารถเรยนไดดเชนกน • คณตศาสตร (M) เปนวชาทมไดหมายถงการนบจานวนเทานน แตเกยวกบองคประกอบ

อนทสาคญ ประการแรกคอกระบวนการคดคณตศาสตร (Mathematical Thinking) ซง ไดแกการเปรยบเทยบ การจาแนก/จด กลม การจดแบบรป และการบอกรปรางและคณสมบต ประการทสองภาษาคณตศาสตร เดก

15

จะสามารถถายทอดความคดหรอความเขาใจความคดรวบยอด (Concept) ทางคณตศาสตรไดโดยใชภาษาคณตศาสตรในการสอสาร เชน มากกวา นอยกวาเลกกวา ใหญกวา ฯลฯ ประการตอมาคอการสงเสรมการคดคณตศาสตรขนสง (Higher-Level Math Thinking) จากกจกรรมการเลนของเดกหรอการทากจกรรมในชวตประจาวน

2. เปนการบรณาการทสามารถจดสอนไดในทกระดบชน ตงแตชนอนบาล – มธยมศกษาตอนปลายโดยพบวาใน

ประเทศสหรฐอเมรกาไดกาหนดเปนนโยบายทางการศกษาใหแตละรฐนา STEM Education มาใช ผลจากการศกษาพบวาครผสอนใชวธการสอนแบบ Project-based Learning,

Problem-based Learning, Design-based Learning ทาใหนกเรยนสามารถสรางสรรค พฒนาชนงานไดด และถาครผสอนสามารถใช STEM Education ในการสอนไดเรวเทาใดกจะยง เพม ความสามารถและศก ยภาพผเรยนไดมากขน เทานนซงในขณะนในบางรฐของประเทศสหรฐอเมรกามการนา STEM Education ไปสอนตงแตระดบวยกอนเรยน (Preschool) ดวยนอกจาก STEM Education จะเปนการบรณาการ

ศาสตรทง 4 สาขาดงทกลาวขางตนแลว ยงเปนการบรณาการดานบรบท (Context Integration) ทเกยวของกบชวตประจาวนอกดวย ซงจะทาใหการสอนนนมความหมายตอผเรยนทาใหผเรยนเหนคณคาของการเรยนนนๆ และสามารถนาไปใชประโยชนในชวตประจาวนได ซงจะเพมโอกาสการทางานการเพมมลคา และสามารถสรางความแขงแกรงใหกบประเทศดานเศรษฐกจได

3. เปนการสอนททาใหผเรยนเกดพฒนาการดานตางๆอยางครบถวน และสอดคลองกบแนวการพฒนาคนใหมคณภาพในศตวรรษท 21 เชน

• ดานปญญา ผเรยนเขาใจในเนอหาวชา • ดานทกษะการคด ผเรยนพฒนาทกษะการคดโดยเฉพาะการคดขนสง เชน การคด

วเคราะห การคดสรางสรรค ฯลฯ • ดานคณลกษณะ ผเรยนมทกษะการทางานกลม ทกษะการสอสารทมประสทธภาพ การ

เปนผนาตลอดจนการนอมรบคาวพากษวจารณของผอน จากแนวคดขางตนนกการศกษากยงไดมบรณาการศาสตรอนประกอบเพอใหการจดการศกษา

STEM Education น นครอบคลมและพฒนาผเรยนไดอยางแทจรงแบบรอบดานเชน การจดการศกษา STEAM Education ทมการบรณาการศลปะ (A) ทาใหทาผเรยนมโอกาสถายทอดหรอ ประยกตใชแนวคดสาคญ (Concept) ดวยความคดสรางสรรคและม จนตนาการยงขน ผเรยนยงสามารถสอสารความคดของตนเอง

ในรปแบบของดนตรและการเคลอนไหว การสอสารดวยภาษาทาทางหรอการวาดภาพ หรอการสรางโมเดลจาลอง ทาใหชนงานนนๆ มองคประกอบดานความสนทรย และความสวยงามเพมขน เกดเปนชนงานทมความสมบรณทงการใชงานและความสวยงาม (ยศวร สายฟา, 2555) การจดการศกษา STE2AM

16

Education ทเนนเพมเตมใหผเรยนตระหนกเกยวคณธรรม จรยธรรม (Ethics: E2) ทเปนองคประกอบสวนสาคญประการหนงทจะทาใหเปนคนด

องคประกอบของความรและทกษะในศตวรรษท 21 ทกษะทจาเปนในศตวรรษท 21 มจดเรมตนมาจากการประชมรวมกนของนกวชาการหลากหลาย

สาขาใน สหรฐอเมรกามาประชมรวมกน โดยรฐบาลตองการพฒนาคณภาพประชากรประเทศเพอยกระดบ

ขดความสามารถของประเทศกบนานาชาตและตองการใหประชากรนนมคณภาพและศกยภาพในสงคม สามารถดารงชวตอยในโลกทมการเปลยนแปลงตางๆ อยางรวดเรว ทงนองคประกอบในดานตางๆ ทควรเกดขนในผเรยนจากการจดการศกษาในศตวรรษท 21 (21st Century Student Outcomes) ไดแก ความร ทกษะ ความเชยวชาญ (The Partnership for 21st Century Skills, 2009) ดงตอไปน

1. ความรในวชาหลกและเนอหาประเดนทสาคญสาหรบศตวรรษท 21 (Core Subjects and 21st Century Themes) ไดแก ภาษาองกฤษ การอาน ศลปะในการใชภาษาตางประเทศ คณตศาสตร เศรษฐศาสตร วทยาศาสตร ศลปะ ภมศาสตร ประวตศาสตร หนาทพลเมอง และการปกครอง ซงควรครอบคลมเนอหาในสาขาใหมๆ ทมความสาคญตอการทางานและชมชน แตสถาบนการศกษาไมไดใหความสาคญ ไดแก จตสานกตอโลก ความรพนฐานดานการเงน เศรษฐกจ ธรกจ และการเปนผประกอบการ ความรพนฐานดานพลเมอง และความตระหนกในสขภาพและสวสดภาพ

2. ทกษะการเรยนรและนวตกรรม (Learning and Innovation Skills) ไดแก • ความคดสรางสรรคและนวตกรรม (Creativity and Innovation) ซงครอบคลมไปถง การ

คดแบบสรางสรรคการทางานอยาสรางสรรครวมกบผอน และการนาความคดนนไปใชอยางสรางสรรค • การคดเชงวพากษและการแกปญหา (Critical Thinking and Problem Solving) หมายความ

รวมถงการคดอยางมเหตผล การคดเชงระบบ การคดตดสนใจและการคดแกปญหา • การสอสารและการรวมมอ (Communication and Collaboration) ซงเนนการสอสารโดย

ใชสอรปแบบตางๆ ทมประสทธภาพ ชดเจน และการทางานรวมกบผอนอยางมประสทธภาพ 3. ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย (Information, Media and Technology Skills) ซงใน

ศตวรรษท 21 น นบไดวามความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยมาก ดงนนผเรยนจงควรมทกษะดงตอไปน คอ

• การรเทาทนสารสนเทศ (Information Literacy) • การรเทาทนสอ (Media Literacy) • การรเทาทนเทคโนโลยสารสนเทศ (ICT (Information, Communications & Technology)

Literacy)

17

4. ทกษะชวตและการทางาน (Life and Career Skills) ในการดารงชวตและในการทางานนนไมเพยงตองการคนทมความร ความสามารถในเนอหาความร หรอทกษะการคดเทานน หากแตยงตองการผทสามารถทางานในบรบททมความซบซอนมากขนอกดวย ทกษะทจาเปน ไดแก

• ความยดหยนและความสามารถในการปรบตว (Flexibility and Adaptability) • ความคดรเรมและการชนาตนเอง (Initiative and Self Direction) • ทกษะทางสงคมและการเรยนรขามวฒนธรรม (Social and Cross-cultural Skills) • การเพมผลผลต และความรรบผด (Productivity and Accountability) • ความเปนผนาและความรบผดชอบ (Leadership and Responsibility)

ภาพท 1 A Framework for 21st Century Skills ทมา: The Partnership for 21st Century Skills (2009)

18

5. กรอบแนวคดของการวจย

ตวแปรตน ตวแปรตาม 6. สมมตฐานการวจย จากการใชการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program มผลการเรยนดขน 7. ตวแปรอสระ การจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร 8. ตวแปรตาม ผลการเรยนรรายวชาคอมพวเตอร 9. ประชากร และกลมตวอยาง และวธการสมกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนนกเรยนโปรแกรมภาษาองกฤษ โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม แขวงยานนาวา เขตสาทร จงหวดกรงเทพ จานวน 2,690 คน กลมตวอยาง กลมตวอยางเปนนกเรยนชนประถมศกษาชนปท 3 โปรแกรมภาษาองกฤษ จานวน 100 คน แบงเปน 4 หองเรยน คอ EP 3/1, EP 3/2, EP 3/3, EP 3/4, ไดมาโดยแบบเจาะจง 10. เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลการเรยนการสอน

1. ศกษาขอมลทเกยวของ 1.1 ศกษาหลกสตรรายวชา คาอธบายรายวชา มาตรฐานรายวชา และจดประสงครายวชาคอมพวเตอร

1.2 ศกษาหลกการและวธการสรางบทเรยนรายวชาคอมพวเตอร

การจดการเรยนรแบบ STEM Education

ในรายวชาคอมพวเตอร

ผลการเรยนรรายวชาคอมพวเตอร

19

2. ปฏบตตามแผนการสอนวชาคอมพวเตอร โดยการนาวธการสอนแบบ STEM Education เขามาใชในบทเรยน 3. การดาเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมล 3.1 ใหแบบทดสอบกอนเรยนแกนกเรยนกลมตวอยาง 3.2 ดาเนนทาการเรยนการสอนแบบ STEM ในรายวชาคอมพวเตอร

3.3 มอบหมายและอธบายขนตอนการใชงาน และเงอนไขตางๆ ในการใชบทเรยนแกนกเรยนกลมตวอยาง 3.4 รวบรวมขอมลคะแนนของการทาแบบทดสอบกอนเรยน แบบทดสอบระหวางเรยนทายบทเรยนแตละบทเรยน และแบบทดสอบประเมนผลรวมหลงเรยน ของกลมตวอยางเพอนาไปวเคราะหขอมล

4. วเคราะหขอมลสรปผล 11. การตรวจสอบคณภาพเครองมอ

ใหคณครผเชยวชาญในการจดทาวจย และ คณครผสอนและดาเนนการการจดการเรยนการสอน STEM Education จานวน 2 ทาน เปนผตรวจสอบคณภาพของเครองมอ ไดแก มสวไลรตน เพมพลบญ และ มสปทตตา ตงพรถรกล 12. การเกบรวบรวมขอมล และระยะเวลาการเกบขอมล

1. ศกษาหลกสตรรายวชา คาอธบายรายวชา มาตรฐานรายวชา และจดประสงครายวชาคอมพวเตอร อบรมการจดการเรยนการสอน STEM สาหรบนกเรยนชนประถมศกษา กบ ผเชยวชาญจากประเทศญปนและเอกสารการจดการเรยนการสอนแบบ STEM Education ระหวางวนท 23 พฤษภาคม 2559 ถง วนท 15 กรกฎาคม 2559

2. ดาเนนการสอนรายวชาคอมพวเตอรโดยใชการเรยนการสอนแบบ STEM กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program ระหวางวนท 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2559 ถงวนท 27 มกราคม พ.ศ. 2559

2. ทาการทดสอบทายบทเรยนในรายวชาคอมพวเตอรโดยใชการเรยนการสอนแบบ STEM กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program ระหวางวนท 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2559 ถงวนท 27 มกราคม พ.ศ. 2559

20

3. นาผลทดสอบรายวชาคอมพวเตอรโดยใชการเรยนการสอนแบบ STEM กบนกเรยนช นประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program ปการศกษา 2559 มาวเคราะห วนท 3 กมภาพนธ พ.ศ. 2559 ถงวนท 7 กมภาพนธ พ.ศ. 2559

13. การวเคราะหขอมล

เพอการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program และสารวจความความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร ผวจยไดดาเนนการวเคราะหขอมลโดยแบงเปน 2 สวน คอ 1 การวเคราะหขอมลการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร และสวนท 2 คอ การวเคราะหขอมลความความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร

สวนท 1 ผวจยเปรยบเทยบผลการทดสอบการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร จานวน 4 หองเรยน โดยเปรยบเทยบผลกอนทาการจดการเรยนและหลงจากทมการจดการเรยนรแบบ STEM มาวเคราะหดงตอไปน

ขอมลเกยวกบผลการทดสอบการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร โดย

ใชตารางแจกแจงความถ (Frequency) และ รอยละ (Percentage) คะแนนรวมรอยละ ผลการจดการเรยนรแบบ (STEM Education) 90 % ขนไป หมายถง มากทสด 80 % - 89 % หมายถง มาก 50 % - 79 % หมายถง ปานกลาง นอยกวา 50 % หมายถง นอย

21

14. ผลการวเคราะหขอมล

ตารางท 1 แสดงผลการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program ปการศกษา 2559

หองเรยน คะแนนเฉลย เทอมท 1

(100 คะแนน) รอยละ

คะแนนเฉลย เทอมท 2

(100 คะแนน) รอยละ

รอยละคาเฉลยทสงขน

EP 3/1 74 74.0% 92 92.0% 18% EP 3/2 78 78.0% 93 93.0% 15% EP 3/3 73 73.0% 91 91.0% 18% EP 3/4 75 75.0% 89 89.0% 14%

75.00 75.00% 91.25 91.25% 15.5% จากตารางท 1 พบวานกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program มผลการจดการ

เรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร สงขนคดเปนรอยละ 15.50 โดยเทอมท 1 นกเรยนมผลการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร คดเปนรอยละ 75.00 สวนในเทอมท 2 นกเรยนมผลการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร คดเปนรอยละ 91.25 พบวานกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program มผลการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร นกเรยนหองเรยน EP 3/1 และ EP 3/3 มผลการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร สงขนเปนอนดบ 1 คดเปนรอยละ 18 รองลงคอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program มผลการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร หองเรยน EP 3/2 สงขน คดเปนรอยละ 15 และ นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program มผลการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร หองเรยน EP 3/4 สงขน คดเปนรอยละ 14 ตามลาดบ

22

15. สรปผลการวจย จากการศกษาการจดการเรยนรแบบ STEM ในรายวชาคอมพวเตอร ของนกเรยนชนประถมศกษาป

ท 3โครงการ English Program นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โครงการ English Program มผลการจดการเรยนรแบบ STEM Education ในรายวชาคอมพวเตอร จากการเรยนการสอนในรายวชาคอมพวเตอรในภาคเรยนท 1 นกเรยนถอวามความเขาใจในบทเรยนอยในระดบปานกลาง ผทาการวจยจงไดนาแนวคดและวธการเรยนการสอนแบบ STEM มาชวยเสรมในการเรยนวชาน เพราะจากแนวคดจะเปนการรวบยอดในหลายๆ วชา โดยเนนการลงมอปฏบตเปนสาคญ ทานกเรยนเกดความกระตอรอรนในการเรยน ทงยงสงผลใหคะแนนในการวดและประเมนผลสอบสงขน คดเปนรอยละ 15.5 ซงสงขน คดเปนรอยละ 91.25 % อยในระดบมากทสด ตามเกณฑทตงไว 16. ขอเสนอแนะ 1. การนาแนวทางการจดการเรยนรตามแนว STEM Education สาหรบนกเรยนระดบประถมศกษาปท 3 ไปใชผสอนควรศกษาและทาความเขาใจสาระสาคญของสาระวทยาศาสตร คณตศาสตร การงานอาชพและเทคโนโลยในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ใหเขาใจอยางลกซง

2. ควรศกษาแนวคดของ STEM Education ระดบของการจดการเรยนรแบบบรณาการ และการวดและประเมนผลตาม STEM Education ใหเขาใจอยางลกซง เพอให การจดการเรยนรมประสทธภาพ และเกดประโยชนตอผเรยน

23

บรรณานกรม การศกษาแนวทางการจดการเรยนรตามแนวสะเตมศกษาสาหรบผเรยนระดบประถมศกษา สาขา

มนษยศาสตร สงคมศาสตร และศลปะ มหาวทยาลยศลปากร [ระบบออนไลน]. แหลงทมา https://www.tci-thaijo.org/index.php/Veridian-E-Journal/article/viewFile/29290/30066 (เมษายน 2558.)

นงนช เอกตระกล. (2557). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดแกปญหาทางวทยาศาสตรของ นกเรยนชนประถมศกษาปท6 ทไดรบการจดการเรยนรแบบ STEM Education

กรงเทพฯ : โรงเรยนอสสมชญธนบร. พรทพย ศรภทราชย.(2556) STEM Education กบการพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 กรงเทพฯ : มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ [ระบบออนไลน]. แหลงทมาhttp://www.bu.ac.th/knowledgecenter/executive_journal/april_june_13/pdf/aw07.pdf (24 มถนายน 2556.)

24

ภาคผนวก

25

รปภาพการจดกจกรรมการเรยนการสอนวชาคอมพวเตอรและ STEM Education

26