swe 4 sociologie week 1. overzicht hoorcollege 1 hoofdstuk 1 + 2 definitie + invalshoeken hoofdstuk...
TRANSCRIPT
SWE 4 Sociologie
Week 1
Overzicht
Hoorcollege 1 Hoofdstuk 1 + 2 definitie + invalshoeken Hoofdstuk 3 sociaal gedrag
Hoorcollege 2 Hoofdstuk 3 roltheorie Hoofdstuk 4 socialisatie
Hoorcollege 3 Hoofdstuk 6 cultuur Hoofdstuk 7 macht
Wat is sociologie?
… de wetenschap die formuleert … wat iedereen …..al lang weet, …zodanig dat niemand het meer begrijpt
(De Jager & Mok)
Maar…
Gelukkige slaven zijn de grootste vijanden van de vrijheid…
De Papalagi:
Vreemde mensen die telkens naar een metalen ding op hun pols kijken…altijd haasten zonder zichtbare redenen….bouwen hutten boven elkaar….kijken naar een platte glazen bol en doen dat uren lang….
16 miljoen Nederlanders?
Je gaat om met een beperkte groep Je doet slechts bepaalde ervaringen op Je neemt selectief waar: ***
Selectief openstaan Selectief onthouden Selectief reproduceren
Je kunt niet anders dan alles bezien vanuit jouw referentiekader…
Objectieve wetenschap?
Expliciet maken van opvattingen Feiten weergeven En toch partijdig:
Westerse maatschappij Middenklasse Man Blank
Al lang weten? Menen te weten?
Wat zijn oorzaken voor echtscheidingen? Wie drinkt het meest? Verband vrije tijd - leesgedrag?
Yavis-typen
Young Attractive Verbal Intelligent Succesfull
Hound-typen
Homely Old Unattractive Non-verbal Dumb
Doel sociologie (hoofdstuk 1)
Sociologische verbeeldingskracht (Mills) Relativeren Relateren: verbanden zien Bewustzijn maatschappelijke bepaaldheid
van gedrag Begrijpen van maatschappelijke
problemen
Doel sociologie
Zich bezighouden met de sleutelbegrippen van de franse Revolutie:
Liberté Egalité Fraternité
Posities en rollen
Er zijn toegewezen en verworven posities. Verwachtingen die men koestert ten
aanzien van mensen in een bepaalde positie noemt men rollen.
Rolspanning en rolconflict Rol-onderzoek (leary, Bateson e.v.a.)
Rolattributen
‘dingen’ die feitelijk horenbij je sociale (gewenste) positie>>>rol
MER-student….een laptop Eigen baas….Mercedes HBOV-student?.....
alcoholisme
Sociologisch bekeken… Psychologisch bekeken… Zien als imitatiegedrag… Zien als aangeleerd gedrag… Zien als economisch probleem… Zien als gezondheidsprobleem… Zien als ‘doorgeschoten’edicatie… Etc.
Soorten sociologie (1)
Indeling in ‘objecten’ Algemene sociologie Onderwijssociologie Gezondheidssociologie Gezinssociologie Organisatiesociologie Godsdienstsociologie
** Referentiekader (hoofdstuk 2)
“Persoonlijke kennis en verklaringen van en oordelen over de sociale werkelijkheid”
oftewel
“het geheel van waarden en normen op grond van jouw socialisatie”
Functies referentiekader
Reduceren van de complexe werkelijkheid Selectieve waarneming Verschaft zelfvertrouwen Ordent de wereld naar binnen en buiten jou kader
Verandering referentiekader (extra)
Bij indringende ervaringen Bij veranderende visies / inzichten
Ontwikkelingen in de maatschappij Media
Sociaal gedrag (hoofdstuk 3)
Sociaal = Interactie:
Actie Reactie
Betrokkenheid
De sociale situatie (hoofdstuk 3)
Houding = vaste manier van : Denken veranderbaar Voelen slecht veranderbaar Reageren enigszins veranderbaar
Houding (hoofdstuk 3)
Gevolg: selectieve waarneming: Voordelen:
Focus & diepgang Reduceren complexiteit
Nadelen: Vertekening van de werkelijkheid Waardeoordelen Wij-zij-denken
Houding (hoofdstuk 3)
Uitingsvormen: Stigmatiseren (= een merkteken met een
negatief onderscheidende functie)
Stereotypering (= vaste beeld van een groep) Vooroordelen (= vaste manier van denken,
voelen en handelen die de werkelijkheid vertekent)
Houding (hoofdstuk 3)
Functie van vooroordelen en stigma’s: Ze geven richting aan je gedrag tegenover
mensen met een ander ‘referentiekader’ Ze versterken de eenheid in de groep. Ze maken duidelijk welk gedrag van de ander
verwacht wordt
Houding (hoofdstuk 3)
Gevolgen: Misverstanden Verwarring subjectiviteit – objectiviteit Wij / zij-denken
Sociale situatie (hoofdstuk 3)
Definitie van de situatie Self fulfilling prophecy (Merton) Self defeating prohecy