tÜrkİye’dekİ grafİk tasarimci portfoly olarina aİt … · 2019-02-21 · acaba, tasarımcı...

www.idildergisi.com49

DOI: 10.7816/idil-08-53-05idil, 2019, cilt / volume 8, sayı / issue 53

ÖZGrafik tasarımcı portfolyolarındaki çalışmalar üzerinde birer birer incelemeler yapılıp, yaratıcı süreç izlenirken aslında tasarımcının potansiyeli hakkında ipuçları aranmaktadır. Tasarımcı da portfolyo aracılığıyla üretimler-ini biriktirip, gelişim sürecini izlemekte ve kişisel özelliklerini ortaya koyacak spesifik sunumlar hazırlayarak, çalışma veya eğitim olanaklarını arttırmaya çalışmaktadır. Özetle, portfolyo tasarımcıya ait yaratıcı kimliğin bir özeti olarak görülebilir. Günümüzde yaşanan yoğun rekabet ortamı içinde bu yaratıcı özetin güncel bir dille tasarlanmış olmasına ve nasıl sunulduğuna daha fazla önem verilmektedir. Bugün, tüm alanlarda olduğu gibi tasarım alanlarında da yoğun olarak teknoloji eksenli çözümlerin arandığı bir dönem yaşanmaktadır. Bu gerçek, grafik tasarım ve dolayısıyla portfolyo tasarımında dijital olanakların yoğun kullanımı olarak ortaya çıkmaktadır. Dijital olanakların artması portfolyo tasarımlarının geleneksel yada yeni medya alanlarında kullanılmalarının avantaj ve dezavantajlarının karşılaştırılmasını gündeme getirmiştir. Acaba, tasarımcı portfolyosunda güncel dili kullanmak adına dijital olanakları değerlendirmek zorunda mı kalmaktadır? Geleneksel alanlar geçerliliğini ko-rumamakta mıdır? Bu çalışma, portfolyo tasarımındaki güncel bilgileri derlemeyerek, portfolyo tasarımındaki uygulama çeşitlerini kıyaslayarak bu soruların cevabını aramayı ve taranan global ölçekli bilgilerin ülkemizdeki yansımalarını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla grafik tasarım eğitmenleri ve sektördeki grafik tasarım-cılara yönelik bir anket hazırlanmış ve elde edilen verilerin analizleri ile ülkemizdeki grafik tasarımcı portfoly-olarının güncel kullanım tercihleri ve uygulama alanları hakkında özet bir görüş ortaya konulmuştur.

Cem Kara

Dr. Öğr. Üyesi, Marmara Üniversitesi, cmkr78(AT)gmail.com

TÜRKİYE’DEKİ GRAFİK TASARIMCI PORTFOLY-OLARINA AİT GÜNCEL KULLANIM

TERCİHLERİNİN BELİRLENMESİ

DETERMINING PREFERENCES OF THE CURRENT USE OF GRAPHIC DESIGNER

PORTFOLIOS IN TURKEY

Anahtar kelimeler:Grafik Tasarım,

Portfolyo Tasarımı, Grafik Tasarımcı

Portfolyosu, Dijital Portfolyo, Basılı Portfolyo

Keywords:Graphic Design, Portfolio Design, Graphic Designer

Portfolio, Printed Portfolio, Digital Portfolio

ABSTRACTEven as one by one examinations are done or creative process is monitored on works in graphic designer portfo-lios, in fact, the clues about the designer’s potential are sought. The designer also collects their works through the portfolio and monitors the development process and reveals his / her personal characteristics by preparing specif-ic presentations that will follow the development process. In summary, the portfolio can be seen as a summary of the creative identity of the designer. In today’s intense competitive environment, more emphasis is given to how, in what form, how much this creative summary is presented or whether it is presented in a current language. Today, as in all fields, there is a period of intense technology-oriented solutions in the fields of design. This fact reveals itself as a variety of digital facilities and it’s intense use of course in the field of graphic design and portfo-lio design. These results suggest the comparison of the advantages and disadvantages of using portfolio designs in traditional or new media areas. Does the designer have to evaluate the possibilities in digital areas for the current language? Does the traditional areas keep their validity? This study aims to find out the answers of these questions by comparing the fields of using in the portfolio design and to determine the reflections of the scanned global scale information in our country. For this purpose, a questionnaire was prepared for the graphic design-ers in the field of education and the sector and the analysis of the obtained data and a summary view about the current usage preferences and practice areas of the graphic designer portfolios in our country were put forward.

Cem

Kar

a - “

Türk

iye’d

eki G

rafik

Tas

arım

cı P

ortfo

lyol

arın

a A

it G

ünce

l Kul

lanı

m T

erci

hler

inin

Bel

irle

nmes

i”

www.idildergisi.com

idil, 2019, cilt / volume 8, sayı / issue 53 DOI: 10.7816/idil-08-53-05

50

Giriş

Bir grafik tasarımcının alanında çalışma olanaklarını çoğaltması için ilk koşul etkili bir portfolyo tasarlamaktan ge-çer. Görünür olmak için yapabileceklerin doğru anlatılması, tasarımcının kendisini iyi bir şekilde sunması gereklidir. Ça-kır, Phornirunlit’den yaptığı bir alıntıda portfolyoyu şu şekil-de tanımlar;

Portfolyo, kendinizi en iyi şekilde ifade etmek için bir girişiminiz-dir. Olası müşteri ve işverenlerin, basılı dokümanlar, slaytlar ve düzenlemelerin sınıflandırılmasıyla; sizin yeteneklerinizi, potansi-yelinizi, tarzınızı, çalışma yönteminizi, onların tamamlanmasını istedikleri bir projeye ya da doldurmak istedikleri bir konum için uygun olup olmadığınızı anlamaya, ölçmeye çalışacakları bir su-num öğesidir (Çakır, 2009: 21).

Grafik tasarımcı portfolyoları işe alımlarda ve lisan-süstü programlara kabul aşamasında sıklıkla kullanılır. Ay-rıca serbest tasarımcı olarak kendi tanıtımını yapmak, benzer üretim yapan tasarımcılarla iletişime geçmek ve takipçi kitle-sini genişletmek için de benzer sunumlardan yararlanılır. Bir portfolyo tasarımı içeriğindeki çalışmaların özgünlüğü, çar-pıcılığı, etkileyiciliği veya örnek teşkil etmesi, kısacası görsel anlatım dilinin detayları ile dikkatimizi çeker. Fakat belki de daha önemlisi aslında portfolyo içeriğin bir özü gibi değer-lendirilebilecek olan “yapılabilecekler” konusunda da yara-tacağı öngörüdür.

İşlevsel olarak kabul edilebilecek bir portfolyo sadece içeriğin etkili bir şekilde düzenlenmesi ile gerçekleştirilemez. Aynı zamanda çalışmalarınızla uyumlu olduğunu düşündü-ğünüz hedefteki kurumun yaklaşımlarının iyi analiz edilip bu analize göre düzenlenmiş olması gerekmektedir. Taylor, bu konuda şunları söylemektedir;

Daha genel ya da değişik bir iş bile arasanız, portfolyonuzu potan-siyel işverenlerin ihtiyaçlarına göre şekillendirmenin yolları vardır. Kurgusal bir tasarım kimliği sergileyip sergilememek için ya da bir iş ilanına cevap verip vermemek için şirketin yaklaşımı ve yaptıkları iş hakkında bir şeyler bilmek gerekir. Aksi taktirde neden sizi işe almadıklarıyla ilgili sebepler bulmak zor olabilir. Ortak bir zemin bulmak, kendinizi etkili bir şekilde satmanın önemli bir kısmıdır” (Taylor, 2010:18).

Görüldüğü üzere günümüzde portfolyo, sadece çalış-maların etkili bir şekilde sunulması için tasarlanan bir ürün değil aynı zamanda hedef kitlenin de düşünüldüğü, kişi-sel bir öngörünün destekleneceği özel anlatımları da içeren önemli bir tasarım ürünüdür artık. Bu bakımdan portfolyo-lar işlevleri açısından yeniden değerlendirilmelidirler. Diğer taraftan içeriğin hedef kitleye uygun biçimlendirilmesin ya-

nında portfolyonuz hızla gelişen teknolojik unsurlar ve tasa-rım eğilimleri açısından da günümüz için yetersiz kalabilir ve güncellenmesi gerekebilir. Portfolyonun güncellenmesi basit anlamda gücünü yitirdiğini düşündüğünüz veya tasa-rım dilinize artık uymayan çalışmalarınızı çıkartarak yerine yeni uygulamaları eklemek şeklinde açıklanabilir. Fakat aynı zamanda portfolyonun kendisine ait tasarımının da güncel tasarım anlayışlarına göre yeniden şekillendirilmesi, günün eğilimlerine göre güncellenmesi ya da yeni uygulama teknik-lerinde uyarlanması anlamına da gelebilir. Bu noktada bazı sorular sorulabilir? Portfolyom günün tasarım dili ile uyumlu mu? Portfolyo tasarlamak, oluşturmak, sunmak ya da daha büyük bir kitleye ulaşabilmek için teknolojik olanakları yete-rince kullanabiliyor muyum? ya da kullanmalı mıyım? Hangi medya daha güncel?

Yöntem

Portfolyo tasarımı konusunda güncel gelişmelerin değerlendirilmesi, Türkiye’deki grafik tasarımcı portfolyola-rının kullanım sıklığının ve yöntemlerinin belirlenmesi bu ça-lışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Bu amaçla veri toplama aracı olarak grafik tasarımcılara yönelik bir anket uygulan-mıştır. Katılımcıların bizzat bulundukları portfolyo sunum-ları ile ilgili deneyimlerinin bir özetini çıkarmayı hedefleyen anket, çoktan seçmeli sorulardan oluşmaktadır. Anket sorula-rı, küresel düzeyde olmak üzere alana ait güncel gelişmeler ve uygulama mecraları derlendikten sonra belirlenmiştir. Anket formu, Google Doc ile elektronik ortamda oluşturulmuş, aka-demisyenlere ve sektörde çalışan grafik tasarımcılara e-posta ve sosyal medya yoluyla gönderilmiştir. Form aynı zamanda GMK (Grafik Tasarımcılar Meslek Kuruluşu) desteğiyle kuru-mun dijital bülteninde yayınlanmış ve üyelerine iletilmiştir. Anket sonucunda elde edilen verilerin yüzde frekans analiz-leri yapılmıştır. Analizler, araştırma kapsamında elde edilen bulgularla anket cevapların karşılaştırması ve sonuçların de-ğerlendirilmesi şeklinde gerçekleştirilmiştir.

Portfolyo tasarımındaki küresel gelişmelerle ülke-mizdeki mevcut durumun kıyaslanması açısından çalışma sonucunda elde edilecek sonuçların değerlendirilmesi ayrıca önem taşımaktadır. Tasarım eğilimlerinin kapsam dışında tutulması ile birlikte özellikle geleneksel bir yöntem gibi al-gılanan basılı portfolyolar ile dijital portfolyoların kullanım tercihleri arasında bir karşılaştırma yaparak güncel medya se-çiminin hangisi olduğunu göstermek hedeflenmiştir. Bunun yanısıra grafik tasarımcı portfolyosu oluşturulmasının neden gerekli olduğunun öğrenci ve yeni mezunlara gösterilmesi, çalışma ile hedeflenen bir diğer sonuçtur.

Cem

Kara - “Türkiye’deki G

rafik Tasarımcı Portfolyolarına A

it Güncel K

ullanım Tercihlerinin Belirlenm

esi”



Bulgular ve Yorum

3.1. Portfolyo Tasarımındaki Yeni Gelişmeler ve Uy-gulama Alanları

Teknolojik gelişmeler, tasarım problemlerine getirile-cek yeni çözüm arayışları, beklentiler ve sürekli gelişen yeni medyanın kendine özgü olanak ya da kısıtlamaları gibi çeşitli etkenlerle tasarımda moda olan eğilim devamlı bir değişim gösterir. Bununla birlikte eğilimlere göre yapılacak tasarım uyarlamaları halihazırdaki çağdaş anlatım diline kendiliğin-den bir uyum gösterecektir. Diğer bir deyiş ile demode ya da sıradanlaşmış tasarım anlayışlarından bir süreliğine uzak-laşılmış olunacaktır. Bu noktada, moda kelimesinin anlamı içinde yer alan kısa süreli olma anlamındaki dezavantajdan çok, tasarım alanında güncel olanı takip etme anlamındaki avantajından bahsedilmelidir. Giriş bölümünde de altı çizil-diği üzere Portfolyo, görsel çalışmaların sıradan bir şekilde belgelendiği bir medya yerine, belirli kaygılarla kurgulanan bir tasarım ürünü haline dönüşmüştür. Bugün, özellikle yay-gın olarak kullanılan dijital ortam için ortaya çıkmış bazı ta-sarım eğilimleri ve basılı ortamdaki yansımaları dikkatimizi çekmektedir.

Çalışmalar arasında kullanılan abartılı boşluklar, her bir çalışmanın aslında ayrı birer başlık olduğu etkisini uyan-dırır. Boşluk, sayfa genelinde hakim tasarım öğesi olarak ken-disini gösterir. Bir başka eğilimde güçlü, büyük puntolu bir tipografi kullanımı giriş sayfaları için etkili birer görsel ola-rak öne çıkmaktadır. Tipografi konusunda öncelik olan oku-nurluktan çok akılda kalıcılıktan dolayı yapıldığı hissedilir. Geleneksel web sitesi anlayışında sayfalar arasında dolaşma problemlerine (içeriğin eksik aktarılabilmesi gibi) tek sayfalık portfolyolar (sayfanın aşağıya ya da sağa doğru kaydırılması) alternatif bir tasarım eğilimidir. Bununla birlikte tek sayfalık portfolyolarda teknolojinin sunduğu imkanlarla görsellerin imlece duyarlı bir şekilde kendi içinde ya da genel olarak ha-rekete geçtiği interaktif etkileşimler izlenmeye başlanmıştır. Görsellerin ağırlıklı olarak modüler ızgara sistemiyle yerleş-tirilmeleri en belirgin eğilimler arasındadır. (Bununla birlikte çağın minimal kurgu yaklaşımının yanında görsellerle oluş-turulmuş etkili kolaj sayfa düzenlemeleri de izlenmektedir.) Genel tasarım eğilimi olarak beliren minimalize anlayış bir taraftan da odak noktasını içeriğe doğru yöneltmektedir. Es-tetik kaygılarla yapılan monokrom ya da yalın renk anlayışı ise kaliteyi çağrıştırabilir niteliktedir.

Günümüzde teknolojik ve toplumsal gelişmeler nede-niyle sanat ve tasarım alanlarında kesişmeler ve hatta iç içe

geçmeler yaşanmaktadır. Yaratıcı kimse anlatım diline uygun her türlü üretim tekniğini sanat ya da tasarım probleminin çözümü için kullanmaktadır. Bu gelişim yaratıcı kimsenin ilgi alanlarının arttırdığı gibi alanın da kapsamının genişlemesine sebep olmaktadır. Bugün bir grafik tasarımcıdan klasik an-lamda sadece basılı yüzeyler için çözümler getirmesini bek-leyemeyiz. Grafik tasarımcının üretim sahası animasyondan oyun tasarımı içindeki etkileşimli alana, bina üzerine haraket-li görüntü giydirmekten üç boyutlu modellemeye kadar geniş bir yeni medyalar sahasına yayılmıştır. Eskiden portfolyo ile ek olarak verilen bir CD, dar kapsamlı dijital işleri sunmak için oldukça yeniyken, artık bilgisayarlardan CD sürücülerin kaldırılmaya başlanması yerini bulut depolama yöntemlerine bırakması bile nasıl bir dijitalleşme içinde olduğumuzun gös-tergesidir. Basılı ya da dijital portfolyo oluşturmanın içerik ya da hedef kullanıcıyla da ilgili olduğunu kabul etmekle birlik-te, bu noktada en çok sorulan sorunun acaba hangi uygulama alanı? olduğu anlaşılmaktadır.

Basılı ve dijital portfolyoların karşılaştırıldığı ve www.howdesign.com sitesinde yer alan bir yazıda Blake şu konuya dikkati çekmektedir;

Teknoloji, yaratıcılıkla ilgili sektörleri geliştirmeye ve etkilemeye de-vam ederken, birçok tasarımcı ve diğer profesyoneller kendilerini bir ikilemde buldu. Yeni teknolojiyi ve avantajlarını benimsemek için yerleşik gelenekleri bırakacaklar mı? Yoksa eski yollar en iyisi mi? Cevabı kolay olan bir soru değil. Bu tür bir karar verirken içerik doğrudan oyuna etki eder. Basılı ve Dijitalin her ikisinin de kendine özgü nitelikleri, avantajları ve birinin diğerinden daha uygun oldu-ğu senaryolar vardır (Blake 2016).

Yine aynı konu üzerine Cornell Üniversitesi’nin blog sayfasında Wang, birden fazla portfolyo seçeneği hakkındaki görüşünü şu şekilde dile getirmektedir;

Basılı portfolyolar, yıllardır iş sunmanın standart yöntemi olmuş-tur, ancak dijital çağ, tasarımcıların internet de kullanmalarını vurgulamaktadır. Herkesin portfolyonuzu nasıl görmek istediği konusunda farklı bir tercihleri olacaktır, bu yüzden çalışmanızı sunmak için çok sayıda iyi kurgulanmış ve tamamlanmış seçeneğe sahip olmak önemlidir (Wang 2016).

İş olanakları ya da diğer üretim fırsatları arasından doğru olana ulaşabilmek için, günümüzde farklı medyalarda portfolyo uyarlaması yapmanın, yaygın bir görüş olduğu an-laşılmaktadır. Kitap formatında üretilmiş basılı bir portfolyo ile birlikte kişisel bir web sayfası hazırlamak ve sosyal medya ya da online ortak platformları da profil oluşturmak en doğru seçenekler arasında olabilir.

Cem

Kar

a - “

Türk

iye’d

eki G

rafik

Tas

arım

cı P

ortfo

lyol

arın

a A

it G

ünce

l Kul

lanı

m T

erci

hler

inin

Bel

irle

nmes

i”

www.idildergisi.com


52

3.1.1. Basılı Portfolyolar

Dijital portfolyolar ilk kullanılmaya başladığında ta-sarımcısını farklı göstermekteydi. Ancak dijital portfolyola-rın olabildiğince yaygınlaştığı ve hemen her bir tasarımcıya ait bir web sitesi ya da en azından sosyal medyada bir profil oluşturulmaya başladığı bugün basılı portfolyoların kullanı-mı için belki de en önemli avantaj yüz yüze yapılacak olan gö-rüşmelerde yaratacağı etkidir. Demir bu konuyu açıklarken Shaughnessy e ait “müşterilerin, tasarımcılarla görüşmek, konuşmak ve bizzat onların yanında çalışmalarını inceleme isteklerinin, günümüzde tasarımcılar için fiziksel portfolyoyu zorunlu kıldığı” ile ilgili görüşüne yer vermiştir (Demir, 2014: 81-82). Belki bir dijital olanakları kullanmaktan daha faz-la bir bütçeye sahip olmanız gerekebilir ama özellikle kitap formatında üretilecek başarılı bir portfolyo tasarımı ile tasa-rımcının, çalışmalarına ya da alanına ne kadar önem verdiği konusunda olumlu bir öngörü de oluşacaktır. Eisenman ba-sılı portfolyolar içinde özellikle kitap formatında hazırlanan sunumlardaki etki üzerine bir başka ifadeyle de şunları dile getirmektedir;

Geleneksel tasarım portfolyoları bir sonraki göreve hazır bir tasa-rımcı mesajı verirken, kitap portfolyo yaklaşımı oldukça etkileyici ve sofistike görünebilir. Tasarımcı kendisini çalışmasının ve tasarım-larının yaratıcısı gibi sunar. Diğer bir deyişle kitap sunumlar ta-sarımcıları standart problemleri çözmek için tasarım işi arayandan çok bir sanatçı gibi gözükmesini sağlamaktadır (Eisenman, 2008: 18).

Basılı portfolyonun yaratacağı etki hissedilebilir ol-masından kaynaklanmaktadır. Orijinal bir çalışmanda kulla-nılan kağıt, çeşitli dokusal alanlar ve diğer üretim yöntemleri dijital ortamdan verilemeyecek artı değerlerdir. Bu durum aynı şekilde portfolyo tasarımının bizzat kendisi için de ge-çerlidir.

Yaşadığımız çağ dijital bir çağdır. Geleneksel anlam-daki basılı portfolyolar bu açıdan demode olarak algılanabi-lir. Ancak basılı portfolyolar için daha fazla kontrol sağlama olanağız bulunmaktadır. Örneğin bir web portfolyo sitesi için internetin kullanımı, ekran üzerindeki teknik detaylar, istem-siz reklam ya da yanlış yönlendirmeler ve tasarım dışındaki teknik konulara hakim olamamak gibi kontrolün sizin dışı-nızda olduğu durumlar bulunur. Basılı portfolyolarda her bir aşamayı belirleme özgürlüğü hala tasarımcının elindedir. Dijital tasarımla uğraşan kişilerin neden basılı portfolyoya sahip olmasına değinilen ve www.creativebloq.com sitesin-de yer alan bir blog yazısında kontrol konusu şu şekilde dile getirilmektedir;

Bir web sitesinde potansiyel müşterileriniz rastgele sırayla linklere tıklamakta veya onları sizin portfolyonuzdan uzaklaştıracak olan linklere tıklamakta özgürdür. Bu, en iyi çalışmanızı göstermenizi zorlaştırır, çünkü müşterinizin web sitenizi görüntüleme biçimini veya ilk olarak hangi tasarımlara baktığını kolayca kontrol edemez-siniz. Fiziksel bir portfolyoda daha büyük bir kontrol derecesine sahip olursunuz. Çünkü kitapta doğal olarak bir başlangıç, orta ve son vardır (Creative, 2014).

3.1.2. Dijital Portfolyolar

Dijital portfolyolar basılı olanlara göre daha fazla kişi-ye ulaşabilme olanağı sunarlar. Teknolojik olanakların geniş-lemesi, çeşitli pratik uygulamaların geliştirilmesi sonucunda daha fazla kişiye ulaşabilir olmaya başlaması ve maliyet açı-sından da uygun koşulların oluşmasıyla dijital portfolyolara yönelimi artmıştır. Broeck, www.medium.com sitesindeki Portfolyo Prensipleri dizindeki bir yazısında dijital portfolyo-nun yaygınlaşması nedenini şu şekilde açıklamaktadır;

Eskiden bir portfolyo, durağan bir çalışma koleksiyonundan başka bir şey değildi. Bir düzine kadar kopya basıp bunları şirketlere gön-derirdiniz. O zamanlar için mantıklı olabilir. Günümüzde, portfol-yonuz bir iş kolundan daha fazlası olmalıdır. Web’in erişilebilirliği ve boyutu size büyük bir fırsat sunuyor. İçeriğinizi milyarlarca kişiye aktarmanızı sağlar. Potansiyel hedef kitleniz çok büyüktür. ...Web’i kullanarak portfolyonuzu insanları çekmek için bir plat-form olarak kullanabilirsiniz. Kariyerinizi artırabilecek insanları çekebilirsiniz (Broeck 2015).

Dijital portfolyoları basılı portfolyolarla kıyasladı-ğımızda bir diğer önemli ayrım, hızlı ve esnek olmalarıdır. Dijital portfolyolarda çalışmalarınızı kitlelerle kolay ve hızı bir şekilde paylaşma olanaklarınız vardır. Aynı şekilde çalış-malarınız üzerinde yine aynı hızda geri dönüş alabilirsiniz. Bir web sitesi, bulut depolama alanı, ortak online platform-lar, sosyal medya ya da e-posta ile gönderilmiş bir dosya veya link, tüm bunlar dijital ortamın portfolyo konusundaki çeşit-liliğini göstermektedir. Ayrıca kolay güncellenebilir olmaları ve daha fazla veriyi saklayabilmeleri artı avantajlar arasında-dır.

Dijital portfolyolar ile basılı portfolyoların karşılaştı-rıldığı bir başka blog yazısında dijital portfolyoların çalışma-larınızı sergileme konusunda sunduğu esnek yapı anlatıldık-tan sonra diğer avantajlar şu şekilde özetlenmektedir;

Bir web portfolyoya sahip olmanın ikinci büyük faydası, her za-man yanınızda olmasıdır. Cebiniz bir akıllı telefonu taşımak için yeterince büyükse cebinize bile sığar. Yani işinizi birisine göster-mek istediğinizde, telefonunuzu alabilir ya da daha iyisi, bağlantıyı paylaşabilirsiniz. Platformlardan birinde sahip olduğunuz en bü-

Cem



it Güncel K


esi”



yük avantaj ise, bir topluluğun parçası olmanızdır. Başkalarından ilham alırsınız ve başkalarına ilham verirsiniz. Ayrıca yöntem keş-fetmeniz için harika bir yoldur (Jani 2017).

Aynı yazı, çalışmalarınızı farklı bir yapı içinde tutma-nın aslında kişisel web sayfasında sağlayacağınız tam kont-rolden uzak olduğunu da olumsuz bir özellik olarak söyle-mektedir. Bu noktada dijital portfolyolarda sık karşılaşılan bir sorun olarak kopyalama karşımıza çıkmaktadır. Ancak bu konuda Öz, Tomaiuolo’dan yaptığı bir alıntıda şuna dikkati çekmiştir;

Web’deki görüntülerle ilgili en önemli sorun fikri mülkiyet (patent)dir. ...Eğer insanlar belgelerini, seslerini, dosyalarını ve grafiklerini gönderiyorlarsa ve Web’in herkese, kamuya, demokratik bir ortam olduğuna inanıyorlarsa, bunların paylaşılmalarının kaçınılmaz ol-duğunu kabul etmeliler (Öz, 2003: 35-36).

Dijital uygulama alanlarının da bazı dezavantajları elbette bulunmaktadır. Dijital imkanlar her ne kadar klasik yöntemlere öykünerek her geçen gün inanılmaz bir yol kas-tetseler de hala birbirine benzeşme eğilimindedirler. Bir di-ğer dezavantaj ise sunum sırasında kullanılacak olan ekranın boyutu ile ilgildir. Portfolyo sunumunu küçük bir ekrandan yapmak, “10 inçlik bir ekran etrafında toplanan üç kişi ideal bir durum değildir, sadece görüşmeciler işinizi görmek için mücadele etmeyecekler ve aynı zamanda karmaşıklık da ola-cak, görüşmeden ayrıldıklarında da ilgilerini kaybedecek gibi görünür” (Orchard 2017).

3.1.2.1. Sosyal Medyanın Kullanımı

Günümüzde tasarımcılar için sosyal medya, profesyo-nel yaşamın ayrılmaz, hatta olmazsa olmaz bir parçası haline dönüşmüştür. Bu yeni medya içinde yer almayan bir tasarım-cı için güncellik veya tanınırlık kavramı tartışılabilir hale gel-miştir. Çünkü sosyal medya tasarımcıya başka bir mecranın sağlayamayacağı kadar geniş iletişim olanağı sunar. Sosyal medyada oluşturulacak bir profil, çalışmalarınızı potansiyel takipçileriniz ile kısa süreler içinde paylaşıp yorum alabilme veya bir başka tasarımcının çalışmasına yorum yapabilme gibi belirgin bir avantajı ortaya koymaktadır. Küresel bir te-rim olarak kullanılan ortaya çıkan hashtag (etiket) kullanımı sosyal medyanın istenilen içeriğe ulaşabilmek için geliştirdiği en yaygın, belki de en etkili yeniliğidir. Takipçi sayısındaki artış elbette tek başına yeterli bir gösterge olmamakla birlikte çalışmalarınızın devamlılığındaki tetikleyici bir unsura, hatta motivasyona dahi dönüşebilir.

Sosyal medya da gayri resmi bir portfolyo ortamı ola-rak kullanılmaktadır. Daha hızlı bir tüketim mekanizmasına

sahip olan sosyal medya ortamı kısa süreli paylaşımlarla as-lında halihazırdaki üretkenliğin en iyi delillerindendir. Bu-nunla birlikte görünürlüğün, takipçiler ve etiketler (hashtag) ile olabildiğince geniş anlamda kullanıldığı bir alandır.

Sosyal medya sayesinde iletişim olanaklarının bu de-rece artması, grafik tasarımcılar için özellikle yeni iş olanakla-rı anlamına gelmektedir. Fakat aynı zamanda daha büyük bir rekabet ortamının oluşmasına da sebep olmaktadır. Rekabet elbette gelişim için olumlu bir unsurdur. Ancak bununla bir-likte kalite ya da özgünlük açısından tartışılacak çok sayıda çalışmanın aynı havuzda birikmesine de sebep olur. Tasarım-cının bu ortam içinden çıkma çabası sosyal medya için deza-vantaj olarak görülebilir. Bununla birlikte bir tasarımcı sosyal medya dilinin bir gerekliliği olarak mümkün olduğunca etkin bir profil izlenimi göstermesi gerekmektedir. Bu durum daha fazla çalışmanın sıklıkla paylaşılması olarak ifade edilebilir ki zamanın kullanılması açısından olumsuz bir özellik olarak tanımlanabilir. Özsavaş, sosyal medyanın olumsuz yönleri üzerine hazırladığı bir yazıda şu şekilde özet yapmaktadır;

Öğrenciler ve genç tasarımcılar sosyal medya aracılığıyla ulaşım sağladıkları bilgileri, görselleri doğruluk süzgecinden geçireme-mektedir. Bu durum tasarım kültüründe bozulma, yineleme, esin-lenme ve hatta kopyalama gibi olumsuz sonuçlar doğurabilmekte-dir. Birçok sosyal medya uygulaması ile genişleyen iletişim ağları sınır tanımayan bir iletişim sağlamaktadır. Bu yolla yapılan payla-şımlar eş zamanlı olarak dünyanın her yerinde tasarım için kültür-lerarası bir etkileşim gerçekleştirir. Olumlu olduğu kadar olumsuz etkileri de olan bu etkileşim görsel tasarım alanlarında, tasarımı ya-ratma sürecindeki kültür, algı ve eğitimde önemli yer tutmaktadır. Bir akım, dönem modası, farklı kültürlerin birbirine yansıması gibi bir ulaşım sağlanırken, tasarım alanlarında kendini tekrar eden bir popüler kültür oluşumuna neden olmak gibi olumsuz sonuçlar da doğurabildiği açıktır (Özsavaş, 2017: 373).

Tüm bu özelliklerle sosyal medya aslında gayri resmi bir portfolyo olarak görülebilir. Çoğu tasarımcı bu nedenlerle sosyal medya üzerinden yaptığı bir paylaşıma ait linki, port-folyolarının asıl kaynağı olana bir web portfolyo sitesine yön-lendirmek için kullanmaktadır.

3.2. Grafik Tasarımcı Portfolyolarına Ait Güncel Kullanım Tercihlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Anket Ça-lışması

06 – 21 Aralık 2018 tarihleri arasında, internet ortamı üzerinden gerçekleştirilen ve Türkiye’deki grafik tasarımcı portfolyolarının kullanım sıklığının ve yöntemlerinin belir-lenmesi amacını taşıyan ankete, öğretim elemanı veya grafik tasarımcı olarak sektörde çalışan, 19 ile 60 yaş arası toplam 74

Cem

Kar

a - “

Türk

iye’d

eki G

rafik

Tas

arım

cı P

ortfo

lyol

arın

a A

it G

ünce

l Kul

lanı

m T

erci

hler

inin

Bel

irle

nmes

i”

www.idildergisi.com


54

kişi katılmıştır. Katılımcıların % 76’si (56 kişi) 25 ile 41, geriye kalan %24’ü de (18 kişi) 19 ile 23 ve 43 ile 60 yaş aralığındadır. İş pozisyonu açısından %30 (22 kişi öğretim elemanı, 1 kişi araştırma görevlisi) oranında öğretim elemanı, %49 (19 kişi sanat yönetmeni, 10, kişi grafik tasarımcı, 1 kişi kurucu ortak, 1 kişi tasarım biriminde yönetici, 1 kişi kurucu - tasarımcı, 2 kişi arayüz tasarımcısı, 1 kişi tasarım şirketinde kurucu ortak) oranında grafik tasarımcı, %13 oranında serbest grafik tasa-rımcı (10 kişi), %7 (4 stajyer, 1 öğrenci) oranında öğrenci ya da mezun bilgisi alınmış, 1 kişi ise (%1) çalışmadığını ifade etmiştir. Katılımcılara daha önce bir portfolyo incelemesi ya da sunumuna katılıp katılmadıkları sorulduğunda da % 85 (63 kişi) evet, %15 (11 kişi) hayır cevabına ulaşılmıştır.

Anket, portfolyo tasarımı konusunda güncel gelişme-lerin taranması neticesinde belirlenen ve başlıksız olarak katı-lımcılara sunulan 4 bölüm ve 24 sorudan (Genel sorular, bası-lı portfolyo ile ilgili sorular, dijital portfolyo ve sosyal medya ile ilgili sorular ve karşılaştırma soruları) oluşmaktadır.

3.2.1. Portfolyo Tasarımı İle İlgili Genel Anket So-ruları

Tablo 1. de %36 “çok fazla” ve %45 oranındaki “or-talama” cevabından, ülkemizde bir tasarımcı adayının seçi-minde portfolyo kullanımının önemli bir unsur olarak ele alındığı sonucu çıkartılabilir. Ayrıca bu soruda bir katılımcı diğer sekmesinde; tasarımcının çalışırken değerlendirilmesi gerektiğine ve portfolyolardaki kopyalama konusuna dikkati çekmiştir.

Tablo 2. de %32 oranındaki katılımcı yüz yüze yapıla-cak basılı bir portfolyo sunumunu önemserken, %30 oranın-daki katılımcı e-posta ile gönderilmiş bir PDF dosya inceleme-yi ve %22 oranındaki katılımcı da yine e-posta ile gönderilmiş bir linkteki çalışmaları incelemeyi tercih etmektedir. Her iki inceleme şeklindeki oranların yüksekliğine bakıldığında hem yüz yüze sunumun hem de interaktif bir sunumun önemsen-diği anlaşılmaktadır. Ayrıca diğer sekmesinde verilen ve her iki inceleme yönteminin de bir arada kullanılması yönündeki görüşler bu analizi desteklemektedir.

Tablo 3. de % 51 gibi yüksek bir oranla, spesifik alan-da işler içeren bir portfolyo incelemesinin tercih edildiği gö-rülmektedir. Ancak gerek genel portfolyo incelemesi oranı, gerek diğer sekmesi ve gerekse kararsızlar da düşünüldü-ğünde incelemenin hedef kitle ve amaca göre de değişiklik gösterebileceği anlaşılabilir.

Tablo 4. de %59 oranında portfolyo sahibinin de ayrı-ca sunum yapması gerektiği ile ilgili bir sonuç ortaya çıkmış-tır. Bu sonuç, tablo 2. deki analizi destekler niteliktedir.

Tablo 5. bir portfolyoda yer alması gereken çalışma sayısı ile ilgili görüşlere yer vermektedir. Tablo verilerinde %38’lik bir oranda 10-15 adet ve %28’lik bir oranda da 15-20 adet çalışma olması görüşü ağırlıktadır. Görüldüğü üzere portfolyo sahibinin çalışmaları arasından belirli bir sayıda seçki yapması gerektiği bu konudaki yaygın görüşü destekler niteliktedir.

Tablo 6.’daki verilerden de anlaşılacağı üzere katılım-cıların çoğunluğu (%78’ü) portfolyonun artık bir tasarım ürü-nü olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünmektedir. An-ketin bu sorusuna diğer sekmesinde cevap veren iki katılımcı portfolyonun zaten uzun zamandır batılı ülkelerde bir tasa-

Cem



it Güncel K


esi”



rım ürünü gibi ele alındığının da altını çizdiği görülmüştür.

3.2.2. Basılı Portfolyolarla İlgili Anket Soruları

Tablo 7. de, %54’lük oran dikkate alındığında, port-folyodaki çalışmalara ait orijinal üretimlerin de gösterilmesi, sunum için ek bir avantaja dönüşeceği düşünülebilir. Ancak ankette yer alan diğer bazı sorularda olduğu gibi bu noktada da portfolyo içeriğinin aslında önem taşıdığı belirtilmektedir. Ayrıca portfolyo incelemesinin ağırlıklı olarak orijinal çalış-malardan oluşacak olmasının da yorucu bir incelemeye sebep olacağı dile getirilmiştir.

Tablo 8. deki %55’lik oran portfolyo oluştururken hazır sunum dosyaları yerine özel bir tasarıma yönelmek ge-rektiğini göstermektedir. Ancak tabloda bir diğer veri olarak %27’lik oran ile “basılı bir portfolyo hazırlamadım” cevabı dikkati çekmektedir.

Basılı portfolyo boyutları ile ilgili görüşleri özetleyen tablo 9. da A4 ölçüsü %36 gibi bir oranla (standart ya da yay-gın kullanılan ölçülere uyum amaçlı görülebilir) en ağırlıklı görüştür. Bu tabloda ayrıca iki farklı veriye de özelikle dikkat etmek gerekir. İlki, tablo 8. deki veriyi de destekler nitelikte olan ve %31’lik bir orana sahip, “basılı kişisel bir portfolyo hazırlamadım” cevabı, ikincisi ise diğer sekmesi içinde yer alan ve ara ölçülerin de (25x25 cm, 16x23 cm, 23x25 cm, 17x24 cm, 30x30 cm gibi) aslında yoğun olarak kullanıldığının gös-tergesidir.

Tablo 10. da yer alan %65’lik oran tablo 8. ve 9.’daki göstergeleri belirgin bir şekilde ortaya koymaktadır. %65’lik oran ülkemizde basılı portfolyolara mesafeli yaklaşımı gös-terdiği gibi basılı portfolyolar için güncelleme ile ilgili bir alışkanlığın bulunmadığını da ortaya koyabilir. Diğer sekme-si içinde yer alan “ihtiyaç halinde güncelleme” cevapları da analizi desteklemektedir.

Tablo 11. de veriler birbirine yakın olduğu gibi %47’lik oran basılı portfolyoların inceleme sonrası arşivlenmediği-ni göstermektedir. Basılı portfolyoların inceleme sonrasında saklanması ile ilgili yapılan bilgi taramasında basılı portfol-yoların tekrar tekrar incelenmesi için daha pratik olduğu, ak-sine internet ortamındaki yoğun bilgi ve görsel yüklemesin-den dolayı daha önce ziyaret edilen bir web portfolyo sitesine tekrar dönüşlerde sorunlar yaşanabileceği belirtilmiştir. Bu tespit, ülkemizde basılı portfolyo kullanımının belki de daha az tercih edilmesiyle açıklanabilir.

Tablo 12. de %46’lık veri görüşmelerde basılı portfol-yo istemenin muhafazakar bir görüş olmayacağını söylemek-le birlikte, %28’lik orandaki aksi görüş, kararsızlar ve diğer sekmesi içindeki özellikle “basılı portfolyo ve dijital çağ iliş-ki” üzerine olan yorumlar bu konuda kesin bir analiz yap-mayı zorlaştırmaktadır. Bu noktada, %46’lık oran için, “ba-sılı portfolyolar dijital uyarlamalarıyla birlikte kullanıldığı zaman daha etkili olacaktır” görüşünü desteklediği yorumu yapılabilir.

Cem

Kar

a - “

Türk

iye’d

eki G

rafik

Tas

arım

cı P

ortfo

lyol

arın

a A

it G

ünce

l Kul

lanı

m T

erci

hler

inin

Bel

irle

nmes

i”

www.idildergisi.com


56

3.2.3. Dijital Portfolyolar ve Sosyal Medya ile İlgili Anket Soruları

Tablo 13. de yer alan %66 gibi yüksek bir oran ülke-mizde e-posta ile gönderilecek olan portfolyoların çoğunluk-la dikkate alınacağı yönündedir.

Tablo 14. de “orijinal çalışmaların dijital ortamdan gösterilmesi” konusunda katılımcıların %50’si “önemsenme-yecek derecede bir değer kaybı olur” cevabına yöneldiği gö-rülmektedir. Bu veri ile portfolyoyu inceleyen kişi çalışmanın nihai sonucuyla ilgilenmekten çok, portfolyo sahibinin yapa-bilecekleri hakkında bir öngörü oluşturabilmesi ile ilgilendiği sonucu çıkartılabilir.

Tablo 15. de yer alan %43’lük orandaki “ortalama” ce-vabı ile %38 oranındaki “az” cevabı ülkemizde tasarımcı ve sanatçıların web portfolyo sitesi kurmak için daha az istekli olduklarını gösterebilir.

Tablo 16. da web portfolyo siteleri ve ortak online platformlar arasında tercih karşılaştırması yapılmaktadır. %45’lik oran ile web portfolyo sitesi kurmak ağırlıklı görüş gibi gözüküyorsa da, %30’luk oran ile ortak online platform-da profil oluşturma ve %18 oranındaki diğer sekmesi içinde yer alan ağırlıklı “her ikisi de” görüşlerini de dikkate alarak,

veriler için tasarımcının birden fazla ortamı kullanması ge-rektiği ile ilgili görüşü desteklediği yorumu yapılabilir.

Tablo 17. de toplam %54’lük bir oran ile katılımcıların yarısından biraz fazlası ortak online platformları haftada en az birkaç kez kullandığı anlaşılıyor. Geriye kalan katılımcıla-rın çoğunun ise daha seyrek kullandığı görülüyor. Bu veriler dikkate alındığında ülkemizde portfolyo oluşturmak için on-line ortak platformlar ağırlıklı olarak kullanıldığı görülmek-tedir.

Tablo 18. de katılımcıların %80’i ortak online plat-formları kullansa da bir web portfolyo sitesine sahip olmanın yine de önemli olduğunun göstermektedirler. Bu noktada web portfolyo sitesi oluşturmayı bu oran ile tercih etmekteki temel sebebin kişisel web sitesine sahip olmak ile ortak plat-formlara katılmak arasındaki ayrıcalık konusunun etkili olup olmadığının araştırılması gerekmektedir.

Tablo 19. da katılımcılara ekran boyutu ve portfolyo sunumu arasındaki ilişki sorulmuş, %51’lik bir oran ile ekran boyutunun sunum için bir dezavantaj olmayacağı görüşü ağırlıklı görüş olarak ortaya çıkmıştır. Ancak bunun ile bir-likte özellikle diğer sekmesinde sunumun laptop gibi daha büyük ekranlarda olmasının daha uygun olacağı, bu tür bir sunuma göre portfolyonun hazırlanmış olması gerektiği ve hatta kaç kişiye sunum yapılacağının da önemli olduğu vur-gulanmıştır. Diğer oransal veriler ile birlikte bu tespitlere dikkat edildiğine ekrandan sunum yapılmasının olumsuz bir etki yaratmayacağı ancak bununla birlikte sunumun amatör yaklaşımdan uzak, profesyonel koşullarda hazırlanılmış ol-ması yönünde bir beklenti olduğu yorumu yapılabilir.

Cem



it Güncel K


esi”



3.2.4. Karşılaştırmalı Anket Soruları

Tablo 20. deki soruda tasarım örnekleri ile ilgili araş-tırmalarda hangi kaynakların yaygın olarak tercih edildiği belirlenmeye çalışılmıştır. Veriler içinde %49’luk bir oran ile “ dijital hem de basılı kaynaklar” cevabı ağırlıklı görüş olarak gözükmekle birlikte, %8’lik oran ile “basılı kaynaklar” cevabı daha çok dikkati çekmektedir. Ülkemizde tasarım örnekleri-nin incelenmesinde ağırlıklı olarak dijital kaynakların tercih edildiği anlaşılmaktadır.

Portfolyo sunumlarının dijital olarak yapılmasında bir değer kaybı olmayacağı önceki sorularda yaygın bir görüş olarak ortaya çıkmıştır. Ancak tablo 21’de yer alan grafik tasa-rım çalışmalarının fiziki ya da dijital bir sergide yer alması ile ilgili karşılaştırmalı sorudaki veriler farklı çıkmaktadır. Veri-lerinde ağırlıklı görüş %51’lik bir oran ile “her ikisi” cevabıdır. Hatta “dijital sergi” yalnızca %9 gibi bir oranda kalmaktadır. Bu katılımcılar adına çelişki yaratan bir durum mudur? Yok-sa sergileme için başka etkin faktörler mi vardır? Bu noktada grafik tasarım çalışmalarının basılı olarak sergilenmesindeki etikler üzerine araştırma yapılması gerekmektedir.

Tablo 22. de dijital portfolyo ile basılı portfolyo in-celemelerindeki süreler karşılaştırılmaktadır. Katılımcıların %62’si inceleme süreleri arasında bir farkın olacağı yönünde görüş bildirmiştir. Elbette ki basılı portfolyoların içeriğinde-ki örneklerin (özellikle orijinal çalışmaların olması halinde) üzerinde daha uzun süre incelenebilecek detaylar bulunabi-lir. Dijital ortam, bir öngörü oluşturmak için çok daha fazla çalışmanın incelenebileceği bir ortam olarak da görülebilir. Bu noktada tablo 21’e dönüp bir karşılaştırma daha yapılabi-lir. Dijital portfolyo incelemeleri hakkındaki olumlu görüşün aksine tasarım çalışmalarının fiziki sergilerde de gösterilmesi isteğinin altında, detayların da incelenecek olması yatabil-mektedir.

Tablo 23. de katılımcıların ağırlıklı görüşü %62’lik bir oran ile web portfolyo sitesi kurmanın basılı portfolyo hazır-lamaya göre daha az maliyetli bir çalışma olduğu yönünde-dir.

Tablo 24. da gösterilen %43’lük “az” ve %26’lık “çok az” cevapları, ülkemizde basılı portfolyo ile birlikte dijital portfolyo sunumunun bir arada yapılmasının pek tercih edil-mediği yönündeki analizi ortaya çıkarmaktadır.

4. Sonuç

Ülkemizde grafik tasarımcı portfolyolarının güncel kullanım tercihlerin belirlenmesi, dijital ve basılı portfolyo-lar arasındaki seçim kriterlerinin netleştirilmesi, işe alımlar ve lisansüstü programlara öğrenci kabullerinde portfolyo tasarımlardan beklentilerin ortaya konması amacıyla gerçek-leştirilen anketin mezun öğrencilerin tutum ve davranışların-da pozitif etkiler yapması beklenmektedir. Bununla birlikte anket ile elde edilen sonuçlara belirli sınırlılıklar dahilinde ulaşıldığı da unutulmamalıdır. Herşeyden önce ülkemizdeki genel anlayışı belirlemeye çalışan anketin katılımcıları İstan-bul ile sınırlı kalmıştır. Bu durumun çeşitli neden ve sonuçları vardır. İstanbul’un gerek nüfusu gerekse de tüm ülkeye yön veren, hacimce daha büyük sektörleri içermesi nedeniyle özet bir kimlik göstermesi beklenebilir. Diğer taraftan anketin bir diğer sınırlılığı katılımcıların ağırlıklı olarak sektörde bilinen kurumlarda, genç kuşaktan ve aktif biçimde çalışan bireyler-den oluşmasına özen gösterilmiştir. Bu şekilde, güncel kul-lanım tercihleri ile ilgi verilerin daha da geçerli olacağı ön-görülmüştür. Anketin en önemli sınırlılığı ise katılımcıların portfolyo incelemesi ile ilgili bir görüşme deneyimini yaşamış

Cem

Kar

a - “

Türk

iye’d

eki G

rafik

Tas

arım

cı P

ortfo

lyol

arın

a A

it G

ünce

l Kul

lanı

m T

erci

hler

inin

Bel

irle

nmes

i”

www.idildergisi.com


58

olmasıdır. Anket kapsamında sorulan bir soru ile katılımcıla-rın %85’inin bu deneyimi yaşadığı anlaşılmaktadır.

Bu tespitler ile birlikte, tüm analiz ve öneriler dikkate alındığında, yapılan çalışmada ortaya çıkan sonuçlar ise şu şekilde özetlenebilir;

- Anket sorularına verilen cevaplar üstüne yapılan analizler ile anketin öneriler bölümünde yer alan görüşler arasında kuvvetli benzerliklerin olduğu,

- Portfolyonun çalışma disiplinini gösteren önemli bir araç olarak görüldüğü ve işe alımlarda olmazsa olmaz bir noktada kullanıldığı,

- Bugünün bir gerçeği olarak kabul edilen dijital çağın gerisinde kalmamak ve yerinde bir ifade ile çalışma hayatına 1-0 yenik başlamamak için sunumların basılı ortamdan dijital ortama kaydığı, bu nedenle de özellikle basılı portfolyo kul-lanımına mesafeli yaklaşıldığı,

- Bununla birlikte dijital ortamı oluşturan yoğun içe-rik ve hız gibi unsurlar beraberinde kopyalama gerçeğini de getirdiği, bu nedenle yüz yüze görüşmelerin en az dijital portfolyo incelemeleri kadar önemli olduğu,

- Sosyal medya ya da ortak online platformlarda port-folyo oluşturmayı daha fazla tercih etmekle birlikte özellikle kişisel web portfolyo sitesi oluşturulması gerekliliğinin ayrı bir yere konulduğu, ülkemizde sanatçı ya da tasarımcıların kişisel web portfolyo sitelerini ortalamanın altında kullandı-ğı,

- Kişisel özellikleri öne çıkartacak şekilde biçimlendi-rilen, yalın bir anlatımda ancak bir tasarım ürünü gibi görü-len ve fikrin öne çıktığı farklı bir sunum anlayışını gösteren, diğer taraftan içeriğin önüne geçmeyecek bir tasarım kaygısı güden, kalabalık olmayıp öz bir seçkiyi içeren ve güncel olan bir portfolyo beklendiği,

- Başarılı bir portfolyo oluşturmanın yanında, etkili bir sunum yapılması gerektiğinin de düşünüldüğü anlaşıl-maktadır.

KAYNAKLAR

Çakır, Gamze. Grafik Sanatlar Eğitimi Açısından Portfolyo Tasarımı. Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi. An-kara: Gazi Üniversitesi, 2009.

Demir, Çiğdem. “Portfolyo Tasarımı ve Portfolyo Ta-sarımı Ders Projeleri Üzerine Değerlendirmeler”. Hacettepe

Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Yazıları (Mayıs 2014): 79-92.

Eisenman, Sara. Building Design Portfolios Innova-tive Concepts for Presenting Your Work. Massachusetts: Ro-ckport Publisers, 2008.

Öz, Hatice. (2003) Kişisel Sunum Açısından Dijital Portfolyonun İncelenmesi ve Dijital Portfolyo Denemeleri. Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üni-versitesi, 2003.

Taylor, Fig. How to Creat a Portfolio & Get Hired A Guide for Graphic Designers & Illustratotrs Second Edition. London: Laurence King Publishing, 2010.

Uluçay, N. Özsavaş. “Görsel Tasarım Eğitiminde Sos-yal Medyanın Kullanımı”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (Ekim 2017): 372 - 379.

İNTERNET KAYNAKLARI

Creative Bloq Staff, “8 reasons every digital designer should have a physical portfolio”, creativebloq.com (blog) 15 Ocak 2014, https://www.creativebloq.com/print-design/should-have-physical-portfolio-11410307

Blake, Roberto. “Print Portfolio vs. Digital Portfolio: A Designer’s Dilemma” howdesign.com (blog) 20 Kasım 2016, https://www.howdesign.com/design-career/print-portfo-lio-vs-digital-portfolio-a-designers-dilemma/

Broeck, V.D. Martijn. “Should You Design Your Port-folio For Web Or For Print?” medium.com (blog) 13 Aralık 2015, https://medium.com/portfolio-principles/should-you-design-your-portfolio-for-web-or-for-print-5d7f0acd6330

Orchard Creative & Recruitment, “Digital vs Print: How Should I Present My Portfolio?” orchard.co.uk/blog (blog) 28 Kasım 2017 https://www.orchard.co.uk/blog/digi-tal-vs-print-how-should-i-present-my-portfolio-16053.aspx

Jani, “Portfolio website vs. portfolio book: which is preferred now?” blog.flipsnack.com (blog) 7 Eylül 2017 htt-ps://blog.flipsnack.com/portfolio-website-vs-portfolio-bo-ok-which-is-preferred-now/

Wang, Faith. “Digital or Print? and Other De-sign Portfolio Questions” blogs.cornell.edu (Blog) 17 Ka-sım 2016 https://blogs.cornell.edu/hecec/2016/11/17/digi-tal-or-print-and-other-design-portfolio-questions/

Cem



it Güncel K


esi”

tÜrkİye’dekİ grafİk tasarimci portfoly olarina aİt … · 2019-02-21 · acaba, tasarımcı...

Documents