travmaya genel-yaklasim
TRANSCRIPT
![Page 1: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/1.jpg)
Künt Travmalı hastaya Genel Yaklaşım
DOÇ. DR. ZİYA ÇETİNKAYAGENEL CERRAHI ANABİLİM DALI
![Page 2: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Amaç Ve Hedefler Epidemiyoloji Travma Mekanizmaları Politravmalı hastanın değerlendirilmesi Triaj Karın travmaları
Künt Karın Travmaları Penetran karın yaralanmaları
Organ yaralanmaları Özet
![Page 3: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Travma, mekanik bir güce maruz kalma sonucu oluşan yaralanma olarak tanımlanır.
![Page 4: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Epidemiyoloji
Travma, 1-44 yaşlarda ölümün en yaygın nedenidir (Bütün yaşlarda üçüncü neden)
Ülkemiz nüfusunun % 82’si 1-44 yaş grubunda
![Page 5: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Trafik Kazalarında Yaralanma Mekanizmaları Yüksek enerjili travma
Araç-Yaya kazaları Yüksek Hızda araç içi trafik kazası veya araçtan fırlama Motorsiklet kazaları Yüksekten düşme
Oluşabilecek yaralanmalar: Kafa travması, Servikal kırık, Toraks travması, Karın travması, Alt ekstremite kırıkları ve/veya çıkıkları, fasiyal kırık, Aort Rüptürü, Diyafragma rüptürü, Dalak ve karaciğer rüptürü, Pelvis ve asetabulum kırığı
Düşük enerjili travma Darbe Bisikletten düşme, vb
İç organ yaralanma ihtimali göz ardı edilmemeli
![Page 6: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Trafik kazalarından korunmak için alınabilecek önlemler ve etkinlikleriÖnlem Hasarı azaltma oranı (%)
Hızın 5 km azaltılması 25
Yeni otomobil ve güvenli donanım 15-25
Emniyet kemeri ve çocuk koltuğu 15
Şoför ve yolcu hava yastığı 5-10
Yan hava yastığı 3-5
Gündüz farların yakılması 2-7
Tüm araçlarda ABS olması 3-5
Motosiklet kaskı takılması 3
![Page 7: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/7.jpg)
7
POLİTRAVMALI HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ
![Page 8: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/8.jpg)
8
Travma Sırasında Hastaların Ölüm Oranları
Olay yerinde %50 Travmayı takiben ilk gün
içinde(Önlenebilir ölümler) %30 İlk günden sonra %20
![Page 9: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Ciddi Yaralanmış Bir Hastanın Değerlendirme Aşamaları Pimer Survey (İlk değerlendirme) Ressusitasyon Sekonder Survey (İkinci değerlendirme,
Ayrıntılı değerlendirme) Diyagnostik çalışmalar Tedavi
![Page 10: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/10.jpg)
10
İlk Değerlendirme (hayat kurtarıcı işlemlerin ABC’si)
Airway(hava yolu)(servikal İmmobilizasyon)
Breathing(solunum) Circulation(Dolaşım)
![Page 11: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/11.jpg)
11
A- Hava Yolu Açılması
Hava yolu tıkanıklığının nedeni giderilir
Aynı anda servikal immobilizasyon
![Page 12: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Hava Yoluna Giriş Seçenekleri Nazotrakeal
entübasyon
Orotrakeal entübasyon
Cerrahi krikotiroidotomi
(12 yaş altında kontrendikedir)
![Page 13: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/13.jpg)
13
B-solunum (Breathing)Travma sonucu oluşan hayati tehlike oluşturan gögüs patolojileri
1. Tansiyon pnömotoraks2. Açık pnömotoraks3. Flail chest (Yelken gögüs)/Pulmoner kontüzyon
1 2 3
![Page 14: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Tansiyon Pnömotoraks Tanı Solunum sıkıntısı (respiratuar distress) Trakeal deviasyon (karşı tarafa) Aynı tarafta solunum seslerinin kaybı Boyun venlerinde dolgunluk Sistemik hipotansiyon Aynı tarafta subkütanöz amfizem
![Page 15: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/15.jpg)
15subkütanöz amfizem
![Page 16: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Tedavi Pnömotoraks; Acil
tüp torakostomi Açık pnömotoraks
önce tansiyon pnömotoraksa çevrilir sonra tüp torakostomi uygulanır.
Flail chest; intübasyon ve mekanik ventilasyon
![Page 17: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/17.jpg)
17
C- DOLAŞIM Değerlendirme
Periferik nabızların palpasyonu. Bazı arterlerden nabız hissedebilmek için olması
gereken en az kan basıncı Karotid arteri 60 mmHg Femoral arter 70 mmHg Radiyal arter 80 mmHg
Kan basıncı ve nabız ölçümü. Her 15 dakikada bir yapılmalıdır.
![Page 18: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Dış Kanama kontrolü
Elle bastırma
Turnike
Klempleme
Skalp laserasyonları geçici olarak dikilmelidir
![Page 19: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/19.jpg)
19
Şok Belirtileri
Taşikardi, Hipotansiyon, Taşipne, Mental durum değişikliği, Terleme, Solgun görünüm
![Page 20: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Şok Tipleri ve Bunlara Ait İşaret ve Semptomlar
Tip I Tip II Tip III Tip IV
Kan kaybı(KV%) <750mL (%15)
750-1500mL (%15-30)
1500-2000mL (%30-40)
>2000 (>%40)
Nabız sayısı <100 >100 >120 >140
Kan basıncı Normal Normal Düşük Düşük
Nabız basıncı Normal veya yüksek
Düşük Düşük Düşük
Solunum sayısı 14-20 20-30 30-40 >35
İdrar atımı >30 mL/h 20-30 mL/h 5-25 mL/h Anuri
SSS/Bilinç Hafif anksiyöz Orta anksiyöz Anksiyöz ve konfüze
Konfüze ve laterjik
![Page 21: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Sıvı Ressusitasyonu Hedef; doku perfüzyonunun düzeltilmesi Önce periferal kateter takılır(16 gauge iki
adet), sonra santral kateter uygulanır. Başlangıçta hayat kurtarıcı işlemleri
engellememek için subklavian ve juguler ven tercih edilmez
![Page 22: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/22.jpg)
22
Başlangıç sıvı tedavisiErişkinlerde 1 L İV NaCl,
ringer laktat veya diğer izotonik kristalloidlerin bolus şeklinde verilmesidir.
![Page 23: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Sıvı infüzyonuna İyi Cevabın Göstergeleri
Sensoriumun(Bilinç) düzelmesi Vital bulguların normalizasyonu İyi periferal perfüzyon
sıcak parmaklar normal kapiller tekrar doluş
Yeterli idrar atımı (İdrar atımı organ perfüzyonun göstergesidir) Adültlerde 0.5 mL/kg/h Çocuklarda 1mL/ kg/ h İnfantlarda 2ml/kg/h
![Page 24: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/24.jpg)
24
Hipovolemik Hasta Sıvı Ressusitasyonuna Cevab temelinde üç gruba ayrılır. Bunlar;
1. Cevapsız, Persistan Hipotansiyon (Nonresponders).
2. Geçici cevap verenler (Transient responders).
3. Cevap verenler(Responders); Kanama Durmuştur.
![Page 25: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/25.jpg)
25
Persistan hipotansiyon
Kardiyojenik -Boyun venleri distandü -CVP 15 cmH2O üstü
Kontrol edilemeyen kanama -Boyun venleri boş -CVP 5 cmH2O altı
Nedenler:•Tansiyon pnömotoraks•Perikardiyal Tamponad•Myokardiyal kontüzyon veya infarksiyon•Hava embolisi
![Page 26: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/26.jpg)
26
Kontrol Edilemeyen Kanama Mortalite yüksektir Hızlı şekilde abdominal Ultrasonografi, gögüs ve
pelvik grafiler elde edilerek kanamanın kaynağı araştırılır
Hastanın kendi grubundan veya ORh(-) kan verilir ve hasta acil olarak ameliyathaneye alınır
Öncelikle torakotomi yapılarak descenden aortaya klemp konulur
![Page 27: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/27.jpg)
27
Geçici Cevap Verenler (Transient Responders)
Penetran yaralanmalı hastalar ameliyata alınmalı. Multipl künt travmalı hastalarda ise CT ve
anjiyografi gibi ileri incelemeler yapılmalıdır. Grubuna uygun kan verilir.
Aktif kanama düşük derecede devam etmektedir
![Page 28: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/28.jpg)
28
Monitorizasyon
Tansiyon arteryel ve nabız ölçümü (15 dakika ara ile)
Solunum sayısı ve arteriyel kan gazları
Saatlik idrar atımı Pulse oksimetri EKG
![Page 29: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/29.jpg)
29
Sekonder Survey(ikinci Değerlendirme, Detaylı Değerlendirme)
Kazanın oluş şekli sorgulanmalıdır
Hastalar sistematik olarak baştan tırnağa muayene edilir; Sırt, aksilla perine gibi
gizli kalabilecek alanlar muayene edilir.
Rektal tuşe yapılarak sfinkter tonusu, kan, perforasyon, high riding prostat
değerlendirilir.
Foley kateter takılır.
Üreteral yaralanma şüphesi varsa(Meada kan, perineal ve skrotal hematom, high
riding prostat) hasta stabil ise kateterizasyondan önce üretrografi yapılır. Üretral
yaralanması olan persistan hipovolemik şoklu hastalarda perkütan suprapubik
sistostomi konulmalıdır.
Nazogastrik tüp gastrik aspirasyon riskini azaltır ve mide içeriğinin
muayenesine imkan verir.
Radyografi; Ciddi yaralanmış künt travmalı hastada ilk etapta ön ve arka gögüs
ve pelvik grafiler çekilmelidir..
![Page 30: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/30.jpg)
30
Travmalı hastada tetanos profilaksisi Gerektiği durumlar
İnfeksiyon ve doku beslenmesi bozukluğu bulguları
6 saatten geç tedavi edilen yaralar Yıldız şeklinde avülsiyon, abrazyon tarzında ve
1 cm’den derin yaralar Yanık ve donuk yaraları Bomba ve yüksek ivmeli silah yaraları
![Page 31: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/31.jpg)
31
Tetanoz profilaksi şeması Aşı Anamnezi Temiz Yara Tetanoza
eğilimli yara
Toksoid TIG Toksoid TIG
Bilinmiyor
veya ≤3 Evet Hayır Evet Evet
≥3 Hayır*Hayır Hayır** Hayır
* Aşılanmadan itibaren 10 yıl geçmişse toksoid yapılır
** Aşılanmadan itibaren 5 yıl geçmişse toksoid yapılır
![Page 32: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/32.jpg)
32
Triaj
Hastanın Hangi tedavi kurumuna
gideceği ve ne düzeyde tedavi
göreceklerine karar verilmesi ve bu
yönde hasta seçimi işlemine denir
![Page 33: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/33.jpg)
33
Triaj Sınıflaması Hafif Yaralı: Profesyonel Tıbbi yardım gerektirmeyen ve diğer
yaralılara yardım edebilecek durumdaki yaralılar: sıyrık ve yüzeyel yaralanmalar, 1. ve 2. derece yanıklar
Ağır Yaralı: Ciddi, Fakat anında tedavi gerektirmeyen yaralılar: Solunum güçlüğüne neden olmayan gögüs yaralanmaları, şoka neden olmayan delici karın ve gögüs yaralanmaları
Kritik yaralı: Yaşam kurtarıcı ve anında tedavi gerektiren yaralılar: Massif kanama, şok, solunum yolu tıkanması, tansiyon pnömotoraks
Umutsuz Yaralı: Massif amputasyon, baş ve boyunda ağır yaralanmalar
![Page 34: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/34.jpg)
34
Bölgesel değerlendirme Baş
Serebral patolojiler;hematom, kontüzyonventriküler ve subaraknoidal alana kanama ve diffüz aksonal injuri
Boyun Servikal omur yaralanmaları, ön boyun penetran yaralanmaları
Gögüs Gögüs duvarı, thorasik omur, kalp, akciğer, torasik aorta, büyük
damarlar, nadiren özofagus yaralanmaları Karın Pelvis
Kompleks kırıklar, Kırık uçlarının rektum veya vajinayı yaralaması, mesane ve üretra yaralanmaları, büyük damar yaralanmaları,
Ekstremiteler Fraktürler, ligament injürileri, vasküler yaralanma
![Page 35: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/35.jpg)
35
Karın(Diyagnostik kapalı kutu) Acil eksplorasyon(Ameliyat) endikasyonu:
Abdominal rijidite, gross abdominal distansiyon Ancak Künt travmalı hastada eksplorasyonun
gerekli olup olmadığı açık değil ise;Aynı cerrah tarafından hasta seri muayene edilmeli,
Uyuşturucu, alkol, baş ve spinal yaralanmalı hastalarda fizik muayene karışıktır.
![Page 36: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/36.jpg)
36
Karın Travması Sonucu Karın İçinde Oluşabilecek Patolojiler
1. Kanama
2. İçi boş organ perforasyonu
3. Solid organ yaralanması
![Page 37: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/37.jpg)
37
Künt Karın Travmaları Sıklık sırasına göre yaralanan organlar
Dalak
Karaciğer
Barsaklar
Duodenum
Pankreas
Böbrekler
![Page 38: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/38.jpg)
38
Fizik Muayene Bulguları Karın ağrısıKarında duyarlılık İçi boş organ Musküler defans perforasyonuRebaund hassasiyeti
HipotansiyonTaşikardi Karın içi kanamaPostural hipotansiyonOskültasyonda barsak sesleri azalmış veya
alınmayabilirKarında distansiyon
![Page 39: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/39.jpg)
39
Laboratuar
Hemoglobin, hematokrit, lökosit sayımı Serum amilazı
yükseklik; Pankreas ve ince barsak yaralanmaları?
İdrar tetkiki hematuri- üriner sistem yaralanması
![Page 40: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/40.jpg)
40
Radyoloji Akciğer grafisi Direkt karın grafisi IVP (Üriner sistem yaralanması
düşünülenlerde)
![Page 41: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/41.jpg)
41
Pozitif Radyolojik Bulgular 1. Periton içi serbest hava; İçi boş organ
perforasyonu.2. Psoas gölgelerinin silinmesi; Retroperitoneal kanama.3. Alt kostaların kırığı; Karaciğer, dalak ve
böbrek yaralanmalarını şüphelendirir.4. Gögüs içinde barsak looplarının görülmesi; Diyafragma rüptürü.
![Page 42: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/42.jpg)
42
Diğer Tanı Yöntemleri
Ultrasonografi Bilgisayarlı tomografi Arteriografi Laparoskopi
![Page 43: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/43.jpg)
43
Künt karın travmasında Ultrasonografi Ultrasonografi (Seçilmiş
olgularda BT ile birlikte) Büyük oranda TPL’ın yerini almaktadır. Acil serviste
yapılmalı(Cerrah &Acil doktoru)
Karın içi sıvı tespiti(250 ml den fazla sıvı birikimlerinde çok sensitif)
Solid organ yaralanmasının tespiti
USG hastanın durumunu açıklamada yetersiz kaldığı hallerde TPL a gerek duyulur.
![Page 44: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/44.jpg)
44
Künt karın travmasında BT Önemli bir tanı aracıdır. Hepatik, splenik ve renal
yaralanmalarda üstünlüğü vardır. Ancak Kullanımını sınırlandıran faktörler vardır.
Bunlar; Yüksek kaliteli film ihtiyacı Deneyimli radyolog gerekliliği Hasta hazırlığının gerekli
olması İntestinal ve akut pankreatik
yaralanmalarda sensitivitesinin az olması
Dalak ve karaciğer görüntüleri arasında korelasyonun göreceli olarak zayıf olması
![Page 45: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/45.jpg)
45
Künt karın travmasında Karın BT endikasyonları BT ‘ye gönderilen hastaların öncelikle
hemodinamik yönden stabil olması gerekir!!!
Non operatif tedavi adayı Güvenilemeyen fizik muayene bulguları
veya BT incelemesi gereken diğer durumlar(intrakraniyal yaralanma gibi)
![Page 46: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/46.jpg)
46
Parasentez
Pozitiflik kriteri: 0.1 ml pıhtılaşmayan kan
![Page 47: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/47.jpg)
47
Peritoneal Lavaj Güvenilirliği %98’dir.
Endikasyonları: Öykü alınamayan veya
güvenilir fizik muayene yapılamayan durumlar
Açıklanamayan hipotansiyon
Negatif parasentez Karın dışında başka
yaralanmalar nedeni ile acil ameliyat gereken hastalar
Şüpheli karın muayene bulguları
![Page 48: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/48.jpg)
48
Peritoneal Lavajda Pozitiflik Kriterleri Safra, bakteri, barsak içeriği ve ilk girişte
10 ml’den fazla pıhtılaşmayan kan saptanması
Eritrosit> 100000/mm3
Lökosit > 500/ mm3
Amilaz>200 IU/dl Alkalen fosfataz > 3 IU
![Page 49: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/49.jpg)
49
Künt karın travmasında laparoskopi
Üst ve ön karın yaralanmalarında ideal tanısal araçtır.
Muhtemel tehlike hepatik ven yaralanması yoluyla gaz embolisi riski
![Page 50: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/50.jpg)
50
Cerrahi Tedavi Endikasyonları Pozitif peritoneal irritasyon bulguları Pozitif parasentez Pozitif peritoneal lavaj Açıklanamayan şok Pozitif radyoloji ve bilgisayarlı
tomografi bulguları
![Page 51: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/51.jpg)
51
Non operatif tedavi Karaciger,dalak ve böbrek yaralanmalarında uygulanır Yaralanmanın genişliği BT ile ortaya konulur Uygulanma oranı erişkinlerde %50 İlk şart Hemodinamik stabilite Hasta yoğun bakım ünitesinde en az 24 saat takip edilir. BT enterik yaralanmayı atlar, bu nedenle hastalar sık muayene edilmelidir 24 saatte Hct deki düşüklük strabil olur Hematokritte düşme devam ederse; karaciğer ve böbrek yaralanmasında
anjiyografi/embolizasyon yapılabilir. Taburcu edildikten sonra bir kaç ay spor yasaklanır. Komplikasyonlar;
Kanamanın devam etmesi Girişimsel radyoloji Ameliyat
Gecikmiş kanama(Dalak) Embolizasyon sonrası karaciğer, dalak, böbrek nekrozu Apse;
Perkütan drenaj Biloma; rezorbe olur
![Page 52: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/52.jpg)
52
PENETRAN KARIN
YARALANMALARI
![Page 53: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/53.jpg)
53
Ateşli Silah Yaralanmaları Mermi vücutta trajesini değiştirebilir ve
giriş yerine göre çok farklı yerlerden çıkabilir ya da karın içinde kalabilir.
Bu nedenle kurşunla olan karın yaralanmalarında boyun, göğüs, her iki aksilla, perine, rektum ve gövdenin yan tarafları dikkatlice muayene edilmelidir.
![Page 54: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/54.jpg)
54
Ateşli Silah Yaralanmaları (Devamı)
Kurşun yaralanmalarında kurşun peritoneal
kaviteye girmese bile blast etkisi ile karın
içinde yaralanmalara yol açabilir.
Kurşun yaralanmalarında mutlaka
laparotomi endikasyonu vardır.
![Page 55: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/55.jpg)
55
Kesici Delici Alet Yaralanmaları
% 25-30 oranlarında cerrahi tedavi gerekir.
Yaranın derinliği önemlidir.
![Page 56: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/56.jpg)
56
Karın penetrasyonunun tespiti
a. Kateter yöntemib. Lokal yara yeri
eksplorasyonu
![Page 57: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/57.jpg)
57
Penetran Karın Travmalarında Tanı Yöntemleri Direkt Radyografiler
Patolojik bulgular: PA akciğer grafisi: hemotoraks, pnömotoraks, pnömoperiton Direkt karın grafisi: mermi ve saçma gibi yabancı cisimlerin
tesbiti, pnömoperiton
Diyagnostik peritoneal lavaj Laparoskopi Bilgisayarlı tomografi Yan ve sırt yaralanmalarında üçlü kontrast BT
![Page 58: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/58.jpg)
58
Kesici Delici Alet Yaralanmaları Ameliyat endikasyonları
Hipotansiyon Periton irritasyon bulguları Evisserasyon varlığı Nazogastrikten kan gelmesi Rektal tuşede kan saptanması Direkt grafilerde periton içi serbest hava
saptanması
![Page 59: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/59.jpg)
59
Penetran Karın Travmalarında Organların Yaralanma Sıklığı İnce barsaklar Karaciğer Mide Kalın barsaklar Vasküler yapılar
![Page 60: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/60.jpg)
60
Kayıt Tutulması
Hastaya yapılan tüm tıbbi girişimler kaydedilmelidir
![Page 61: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/61.jpg)
61
Profilaktik önlemler Antibiyotik; laparotomi yapılacaksa 2. kuşak sefalosporin, Derin ven trombozu (pelvis ve alt ekstremite kırıkları,
koma, spinal kord yaralanması); Pulsatil kompresyon giysileri, Gereken vakalarda inferior vena kava filtresi Düşük moleküler ağırlıklı heparin; ortopedik hastalarda güvenli,
ancak diğer olgularda duruma göre davranmalı,
Termal profilaksi, acil serviste başlar, Kan ve Sıvılar vücut ısısında olmalı, Isıtıcı örtüler kullanılmalı,
![Page 62: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/62.jpg)
62
ORGAN
YARALANMALARI
![Page 63: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/63.jpg)
63
Karaciğer Yaralanması
Resimler:www.trauma.org
![Page 64: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/64.jpg)
64
Karaciğer Yaralanması
Resimler:www.trauma.org
![Page 65: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/65.jpg)
65
![Page 66: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/66.jpg)
66
Karaciğer
![Page 67: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/67.jpg)
67
Diyafragma Yaralanmaları
Resimler:www.trauma.org
![Page 68: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/68.jpg)
68
Diyafragma Yaralanmaları
Resimler:www.trauma.org
![Page 69: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/69.jpg)
69
Duodenum
![Page 70: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/70.jpg)
70
![Page 71: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/71.jpg)
71
Pankreas Yaralanmaları
Resimler:www.trauma.org
![Page 72: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/72.jpg)
72
Pankreas Yaralanmaları
Resimler:www.trauma.org
![Page 73: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/73.jpg)
73
Pankreas Yaralanmaları
Resimler:www.trauma.org
![Page 74: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/74.jpg)
74
![Page 75: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/75.jpg)
75
![Page 76: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/76.jpg)
76
![Page 77: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/77.jpg)
77
Dalak Yaralanmaları
![Page 78: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/78.jpg)
78
Dalak Yaralanmaları
![Page 79: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/79.jpg)
79
Dalak Yaralanmaları
Resimler:www.trauma.org
![Page 80: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/80.jpg)
80
İnce Barsak Yaralanmaları
Resimler:www.trauma.org
![Page 81: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/81.jpg)
81
Pelvik damar yaralanmaları
![Page 82: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/82.jpg)
82
Rektum yaralanması
![Page 83: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/83.jpg)
83
Kolon
![Page 84: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/84.jpg)
84
Özet Travma, 1-44 yaşlarda ölümün en yaygın nedenidir Ağır yaralı hastanın hızlı değerlendirilmesi ve hayat
kurtarıcı tedavinin başlatılması gerekir Ciddi Yaralanmış Bir Hastanın Değerlendirme Aşamaları
Pimer Survey (İlk değerlendirme) Ressusitasyon Sekonder Survey (İkinci değerlendirme, Ayrıntılı
değerlendirme) Diyagnostik çalışmalar Tedavi
Triajla yaralıların durumuna uygun işlemlerin etkili ve çabuk şekilde yapılması sağlanır
Hastaya yapılan tüm tıbbi girişimler kaydedilmelidir
![Page 85: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/85.jpg)
85
Özet(devam) Künt karın travmasında Cerrahi Tedavi Endikasyonları
Pozitif peritoneal irritasyon bulguları Pozitif parasentez Pozitif peritoneal lavaj Açıklanamayan şok Pozitif radyoloji ve bilgisayarlı tomografi bulguları
Kurşun yaralanmalarında mutlaka laparotomi endikasyonu vardır
Delici kesici alet yaralanmalarında % 25-30 oranlarında cerrahi tedavi gerekir.
Pankreas ve duodenum yaralanmalarında tanı zordur ve genellikle gecikir
![Page 86: Travmaya genel-yaklasim](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022013102/559a94771a28abfa6e8b463b/html5/thumbnails/86.jpg)