-m-n-o-

-

-.+-rí1-!.+:Í\

:I6

-n

-iO

- t \:

oo

€ 3.95I ErlÍrlH

'JrP -

til l

l l

Fietsvaren door de Hollandse JungleOok zonder waterfiets kan varen en fietsen prima samengaan. In Nationaal ParkDe Biesbosch neem je de tweewieler gewoon mee op een fluisterboot, om zo hetunieke waterlandschap én de eeuwenoude polders in al hun glorie mee te maken.

Nationaal Park De Biesbosch is met zijn rivieren, krekenen eilanden een van de weinige zoetwatergetijdengebie-den in de wereld. Het ontstaan van de Biesbosch voertterug tot de Sint-Elisabethsvloed van 1421. Rivierwateruit Maas en Rijn voerde toen grote hoeveelheden slibaan. Op zandige aanwassen waar het slib kon bezinkenverscheen de eerste vegetatie: biezen. Vanwege deovervloedige biezenvelden kreeg het gebied uiteindelijkde naam 'Bies-bosch'.In de loop der eeuwen groeide het uit tot een uniekgebied. Tegenwoordig worden er bewust dijken door-gestoken om landbouwgrond terug te geven aan denatuur. Vanuit de bezoekerscentra in Drimmelen enDordrecht worden vaarlwandel- en vaarlfietsexcursiesgeorganiseerd, die je zowel laten kennismaken met degesloten sfeer van de moerassige kreken als met deopen luchten van het oude polderlandschap.

Halve MaenEr zijn vele manieren om de Biesbosch te ontdekken,zowel te voet, te water als met de fiets. Wij kiezen voorde vaarlfietstocht Maltha. Deze start vanaf rondvaart-boot De Halve Maen, de grootste door zonne-energieaangedreven salonboot van Europa. Bij het Biesbosch-centrum in Dordrecht hijsen we onze fietsen aan boord,waarna kapitein Willem van wal steekt.Fluistervaren blijkt een belevenis: we horen het waterkabbelen, het riet ruisen en de vogels zingen. We zieneilanden die rond li jken te dri jven, opschietend wilgenbosen dobberende watervogels. We worden geschut in deOttersluis. Hartje zomer kan het hier erg druk zijn, maarwij hebben geluk en varen direct de sluis in. De sluis-wachter schudt bij het zien van de ingescheepte Íietsenquasi bezorgd zijn hoofd en roept: "dat wordt een zwaredobber met die harde wind!"

TRING! 52 DOEN

Je hoort alles op Fluisterboot de Halve Maen

Zwarte zwanenWe varen de Nieuwe Merwede op, begeleid door sierl i jkezwarte zwanen die zich niets aantrekken van het drukkescheepvaartverkeer. De Nieuwe Merwede, uitgegraventussen 1861 en 1874. verdeelt het Nationaal Park in eenNoord-Brabants en een Zuid-Hollands deel. We naderenhet Hollands Diep. In de verte doemen de Moerdijkbrug-gen op. We passeren eenzame rivierstrandjes en varenom de Kop van de Jacomien. De boot maakt een draaiom vervolgens de Noordwaard binnen te varen, ooitakkerland. Prins Willem-Alexander verrichtte vorig jaar

de opening van dit natuurontwikkelingsgebied. Letterl i jk,want hij stak met een graafmachine een dijk door die Rijnen Maaswater scheidde.

MoerasbosAangekomen bij de polder Maltha worden de fietsenontscheept. Onder leiding van de ervaren gidsen Peteren Max maken we een Íietstocht van drie uur door deNoordwaard. Met de door de sluiswachter voorspeldewind bli jkt het gelukkig mee te vallen.Gedurende de fietstocht is overal de ontwikkeling vanlandbouwpolder tot natuurontwikkelingsgebied zicht-

Deze natuurlijke grasmaaiers zijn kenmerkend voor de polderdiiken

baar. Al na enkele kilometers brengen we een bezoekaan een vogelhut. Nieuwsgierig gluren we door de kijk-openingen. Zien we daar blauwborsten?We fietsen verder over verharde landbouwweggetjes,dwars door de Noordwaard, waar landbouwpoldersworden teruggegeven aan de natuur. Op verscheideneplekken is een moerasgebied ontstaan waar honderdenvogels op afkomen. Moerasbos is het soort bos dateeuwenlang in de natte veengebieden van heel West-Nederland voorkwam.

Bevers en ijsvogelsDe flora en fauna van de Biesbosch is uniek. In de vertehoren we een koekoek, onze gidsen wijzen ons op eenvoorbij scherende kiekendief en de roep van de leeuwe-rik. Er zijn tientallen belangrijke vogelsoorten die voorkorte of langere tijd hier bivakkeren, waaronder eenscala aan moerasvogels, zoals de aalscholver. Hier endaar broedt de zeldzame roerdomp en er nestelen zelfsijsvogels. Tip: neem een verrekijker mee!Het gaat goed met de dieren in de Biesbosch. Tijdenseen bevissing in 2007 werden 26 vissoorten geteld.Sinds 1988 zwemmen er ook weer bevers rond. nadat

De Noordwaard (weer) onder water

DOEN 53 ÏRING!

Gids Max geeft uitleg Windvangen op de di jk De schaapskudde van herder Sjako

ze nier in de negentiende eeuw waren uitgestorven.Tussen 1988 en 1990 werden er 30 losgelaten; inmid-dels leven er zo'n 250 bevers in het nationale park. In dedirecte omgeving van het Biesboschcentrum zijn enkelebeverburchten te vinden en overal in het gebied kan je

beversporen aantreffen.

SpindotterDat de Biesbosch deels Kroondomein is geweest,bewijzen de namen van de eenzame boerderijen die wepasseren: Wilhelminahoeve, Mauritshoeve en Emma-hoeve. Staatsbosbeheer verpacht de graslanden in deBiesbosch aan plaatseli jke boeren onder beperkendevoorwaarden. Zo dient het gebruik van kunstmest enchemische bestri jdingsmiddelen achterwege te bli jven.Het levert een fraaie bloemenzee op. Uniek voor ditgebied is de spindotter, een variant van de dotterbloemdie nergens anders ter wereld voorkomt.Bij de Kop van 't Land nemen we de veerpont. Het iseen gemoedeli jke oversteek, die een bordje doetverwachten met 'Hier zet men koffie en over'. Aande andere ziide van de Nieuwe Merwede staan we

meteen in het volgende grote natuur- en recreatieproject:de Nieuwe Dordtse Biesbosch.

SchapenkoppenWe fietsen terug langs de Kop van 't Land. Hier wachtons een verrassing: de schaapskudde van herder Sjakovan de Merwe. Sjako is geboren in Dordrecht en duseen echte 'schapenkop', de bijnaam van Dordtenaren.Na een drukke periode heeft hij het leven in de horecaverruild voor een leven buiten, in de natuur. Van maarttot en met oktober begrazen zijn schapen het recreatie-gebied. Bij het beheer van terreinen in de Biesbosch zetStaatsbosbeheer naast schapen ook koeien en paardenin als natuurli jke grasmaaiers.Sjako en zijn schapen zijn nog niet uit beeld verdwenenof een andere 'kudde' komt ons tegemoet: we moetenvol in de remmen voor een sliert l igfietsers. Met 23kilometer in de benen en vele nieuwe indrukken in hethoofd stappen we uiteindeli jk aÍ waar we die ochtendzijn opgestapt: bij het Biesboschcentrum. Hier kunnenwe heerli jk uitblazen op het terras aan - hoe kan het ookanders - het water... o

InformatieVaar en Íiets mee!

Het Biesboschcentrum Dordrecht

organiseert op woensdag 17 augus-

tus opnieuw een vaarlfietstocht naar

Maltha. Wil je mee? Geef je dan snel

op via ondersraand telefoonnummer of

e-mailadres.

Biesboschcentrum Dordrecht

Baanhoekweg 53

3313 LP Dordrecht

078 - 630 53 53

info@biesbosch.org

www.hollandsebiesbosch.nl

Herberg de Kop van 't Land

Een ideale locatie om een fietstocht

door de Biesbosch te besluiten is

Herberg de Kop van ' t Land aan de

Nieuwe Merwede, aan de rand van

Nationaal Park de Biesbosch. Lies-

beth en Ewout serveren hier heerlijke

vegetarische gerechten. Er is ook (een

beperkte) logeercapaciteit. Voor de

liefhebbers staan fietsen klaar.

Herberg de Kop van 't Land

Zeedi jk32

3329 LC Dordrecht

078 - 630 06 50

info@kopvanhetland.nl

www. kopvanhetland. nl

Ruige tocht

leder weekeinde van jul i en augustus

organiseert VVV Vakanties Brabant

een Ruige Biesboschtocht: twee

avontuurlilke dagen van fietsen,

wandelen en kanovaren, inclusief

overnachting. Voor meer informatie:

013 - 53 66 061

www.natuurl i jkbi jzonder.nl

Bezoekerscentrum Drimmelen

Voor wie de Biesbosch eens letterl i jk

en Í iguurl i jk van de andere kant wi l

bekijken, is het Bezoekerscentrum

van Staatsbosbeheer in Drimmelen

een geschikt startpunt. Van hieruit

worden ook vaar- en wandelexcursiesgeorganiseerd.

Biesbosch Bezoekerscentrum

Biesboschweg 4

4924 BB Drimmelen

0162 -68 22 33

biesbosch@staatsbosbeheer.nl

DOEN 55 TRING!