uykuda solunum ve kardİyovaskÜler sİstem
DESCRIPTION
UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM. Doç. Dr. Ahmet URSAVAŞ Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı. Sunum Planı. Uyanıklıkta solunum kontrolü Uykuda solunum sistemi Uykuda kardiyovasküler sistem. Solunum Sistemi. Pompa Sistemi. Akciğerler. Kalp. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/1.jpg)
UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM
Doç. Dr. Ahmet URSAVAŞ
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi
Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
![Page 2: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/2.jpg)
Sunum Planı Uyanıklıkta solunum kontrolü Uykuda solunum sistemi Uykuda kardiyovasküler sistem
![Page 3: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/3.jpg)
Solunum Sistemi
AkciğerlerPompa Sistemi
Gaz değişimiDifüzyonPerfüzyon
Ventilasyon
Kalp
Kanda taşınma
Doku oksijenasyonu
![Page 4: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/4.jpg)
Solunum Merkezi Solunum düzeni
solunum merkezi, beyin korteksi çevre dokulardan gelen
mekanik ve kimyasal uyarılar
Solunum merkezi medullada,
pnömotaksik merkez ponsta
![Page 5: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/5.jpg)
UyaranlarSolunumun kontrolü
İstemli kontrol Metabolik regülasyon
PaO2: Periferik
PaCO2: Santral
Mekanik reseptörler Gerim reseptörleri İrritan reseptörler J reseptörleri
![Page 6: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/6.jpg)
İstemli Kontrol Solunum hızını belli
durumlarda istemli olarak ayarlayabiliriz Konuşma Şarkı söyleme Gülme Ağlama
![Page 7: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/7.jpg)
Metabolik Regülasyon
![Page 8: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/8.jpg)
Hipoksik ve Hiperkapnik Yanıtlar
![Page 9: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/9.jpg)
Mekanik Reseptörler Mekanik reseptörler
Gerim reseptörleri İrritan reseptörler J reseptörleri
![Page 10: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/10.jpg)
Beyin korteksi
Pons
Medulla Oblangota
Medulla spinalis
Solunum kasları
Akciğer reseptörleriGerim reseptörleriİrritan reseptörlerJ reseptörleri
Glomus karotikumGlomus aorticum
İstemli kontrol
Otomatik kontrolSolunum ritmi
Asıl solunum merkeziRefleks yanıtlar
Hipoksi Yüksek CO2
Solunum Kontrolü
![Page 11: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/11.jpg)
Uykuda Solunumda Ne Değişir ? Santral nöral kontrol
Davranışsal kontrol Hipoksi ve hiperkapniye
ventilatuar yanıt Otonom sinir sistemi
Solunum mekaniğinde değişiklikler Yatış pozisyonu Uyku evrelerine bağlı kas
tonusu değişimleri
NREM
REM
![Page 12: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/12.jpg)
Uykuda Solunum Fizyolojisi Uykunun başlaması
İstemli kontrol devre dışı Otomatik kontrol solunumu sürdürür
Uykuya dalma aşamasında (NREM I-II) Solunum instabilitesi
Derin uykuda (NREM III) Solunum stabilleşir
Solunum kontrolünde nöbet değişimi !
![Page 13: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/13.jpg)
NREM I- II Uykuda Solunum Düzensiz, kararsız, instabil solunum Uykuya dalma aşaması
NREM I ve erken II Regüler yükselen ve zayıflayan bir solunum
paterni, solunumda dalgalanmalar Periyodik solunum: %40-80
Dalgalanmaların tabanında apneler Arousallar
![Page 14: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/14.jpg)
Uykuya Dalma Aşamasında Apneler
Uyanıklıkta Normal PaCO2 : 40 mmHg
Apne eşiği PaCO2: 35 mmHg
Uykuda Normal PaCO2 : 45 mmHg
Apne eşiği PaCO2: 40 mmHgUykunun başlangıcında, solunum paterni yavaşlayıp PaCO2 hafif artış gösterene kadar, mevcut PaCO2 değeri apneik sınırın altına iner ve fizyolojik olarak birkaç santral apne olabilir
![Page 15: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/15.jpg)
Uykuda Solunum- NREM INREM 1
NREM 2
![Page 16: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/16.jpg)
Uykuda Solunum- NREM II- III Düzenli, kararlı, stabil solunum NREM II (kısmen) ve III Solunum amplütüd ve frekansının düzenli bir yapı
kazanmasıNREM 2
NREM 3
![Page 17: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/17.jpg)
NREM 2
![Page 18: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/18.jpg)
NREM 3
![Page 19: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/19.jpg)
NREM Uykuda Solunum Solunum merkezinin otomatik kontrolü NREM de
belirgin değişiklik göstermez Solunum sayısı hafif azalır İnspirasyon süresinin uzaması ile tidal volüm hafif
artar. Dakika ventilasyonu azalır (SDS X TV)
400-500 mL azalır Evre I den evre III e döğru progresif azalır
Alveolar CO2 düzeyi hafif artar.
![Page 20: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/20.jpg)
NREM Uykuda Solunum Göğüs duvarı ve abdomen kas aktivitesi
arttığı halde hava akım hızları azalmıştır ÜSY kaslarına gelen uyarıların azalması
ÜSY rezistansı %230 artar
![Page 21: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/21.jpg)
REM Uykusunda Solunum Respiratuar nöronal aktivite (medulla oblangota)
artışı Solunum sayısı artar Frekans ve amplütüdde ani değişimler oluşur Solunum düzensiz, irregüler
Kaslarda atoni; ÜSY ve solunum kasları Tidal volüm azalır ÜSY obstrüksiyonu
Dakika ventilasyonu Belirgin azalma
![Page 22: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/22.jpg)
REM Uykusunda Solunum Solunum paternindeki değişkenlik fazik REM
döneminde daha belirgindir REM patlamaları
![Page 23: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/23.jpg)
Uykuda Solunum- REM
![Page 24: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/25.jpg)
![Page 26: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/26.jpg)
REM’de Niçin İrregüler Solunum ? REM irregüler paterni uyanıklığa benzer
İstemli kontrol devre dışı !!! Solunum paterni ile rüya ilişkisi var mı ?
Rüyaların yoğunluğu Rüyaların içeriği: Rüyada fiziksel veya emosyonel aktivite
Göz hareketleri ile rüya içeriği ilişkisi var
Göz hareketleri ile irregüler solunum artar
![Page 27: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/27.jpg)
Uykuda Ventilasyon REM döneminde
NREM döneminin tersine interkostal ve abdominal kas aktivitesi azalır (atoni) Dakika
ventilasyonundaki azalma daha belirgindir
Niçin Azalıyor ? Azalmış metabolik aktivite ? Uykunun inhibitör etkisi ? Uyanıklık stimuluslarının azalması ?
![Page 28: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/28.jpg)
Uykuda Ventilasyon
![Page 29: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/29.jpg)
Uykuda Kan Gazı
![Page 30: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/30.jpg)
Nokturnal Oksijen Desaturasyonu NOD
NREM döneminde başlayan %3-5’lik O2 saturasyonu dalgalanmaları ile başlar,
REM döneminde %10-50’ye varan derin desaturasyonlar görülür
Nokturnal pulse oksimetri kayıtlarında, daha uzun süreli ve daha az eğimli desaturasyonlar ortaya çıkar.
![Page 31: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/31.jpg)
KOAH Uyku Gündüz hipoksemisi olan olgularda gece
tablo kötüleşir REM döneminde
İnterkostal kaslarda atoni Mukosiliyer aktivite azalması REM de derinleşen desaturasyonlar
Gündüz hiposemisi olmadan gece hipoksemi ve desaturasyonlar ???
![Page 32: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/32.jpg)
Uykuda Hipoksik Ventilatuar Yanıt
Uyku sırasında hipoksiye ventilatuar yanıt azalır
Bu azalma NREM döneminde erkeklerde belirgindir
REM döneminde hipoksiye yanıt her iki cinsiyette daha da belirginleşir Cinsiyet farkı kaybolur
![Page 33: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/33.jpg)
Uykuda Hiperkapnik Ventilatuar Yanıt
Uyku sırasında belirgin azalır Uyanıklıktan NREM’e geçiş ile aniden %50
azalır Bu ani azalma uykuya dalma sırasında birkaç
santral apneye yol açabilir.
REM’de daha da azalır Cinsiyet farkı göstermez
![Page 34: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/34.jpg)
Uykuda Otonom Sinir Sistemi Uyku sırasında
sempatik aktivasyon baskılanır
Parasempatik aktivite artar Hava yolu rezistansı
artar
![Page 35: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/35.jpg)
Yatış Pozisyonu Diyafrağma
fonksiyonlarında bozulma Alveol ventilasyonunda
azalma Obezlerde bu etki daha
belirgindir
![Page 36: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/36.jpg)
Uykuda Solunum Özet Dakika Ventilasyonu
400-500 mL azalır
Kan gazları PaO2: 2-8 mmHg azalır
PaCO2: 3-10 mmHg artar
Pulmoner arter basıncı 4-5 mmHg artar
![Page 37: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/37.jpg)
Uykuda Kardiyovasküler Sistem
![Page 38: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/38.jpg)
Kardiyovasküler sistem regülasyonu
Lokal Refleks Santral regülasyon
Otonom sinir sistemi Sempatik Parasempatik
Kalp: Sempatik ve parasempatikDamarlar: Sempatik
![Page 39: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/39.jpg)
Uykuda Kardiyovasküler Sistem Uyanıklıkta
Aminerjik ve kolinerjik sistem
Uykuda NREM döneminde
Her iki sistem daha az aktiftir REM döneminde
Yalnızca kolinerjik sistem aktiftir
![Page 40: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/40.jpg)
Uyku- CVS
Uyku CVS için bir otonom stres testtir
CVS hastalıklarının erken bulguları ve ciddi ataklarıUyku sırasında ortaya çıkar.Akut MI, stroke, sudden infant death…
![Page 41: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/41.jpg)
NREM Uykuda CVS Sistem NREM uykusunda sempatik aktivite
azalmıştır NREM evre III’de uyanıklığın yarısı
Vagal aktivite artar Sistemik vasküler rezistans azalır Bradikardi Kan basıncında azalma (Sistolik KB %5-14 azalır) Kardiak out put azalma
![Page 42: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/42.jpg)
REM Uykusunda CVS Sistem Otonomik instabilite (fazik REM) NREM- REM geçişinde
vagal aktivite artışı
Kardiak ritimde değişiklikler ani taşikardi ve bradikardi duraklama (1-8 sn) asistoli
![Page 43: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/43.jpg)
REM de kalp hızı
![Page 44: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/44.jpg)
NREM de kalp hızı
![Page 45: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/45.jpg)
Uykuda Ritim Bozuklukları Özellikle REM’ de ani sempatik aktivite
artışları Ventriküler aritmiler Supraventriküler taşikardiler 1.derecede AV blok Wenckebach AV blok
![Page 46: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/46.jpg)
Uykuda Fizyolojik DeğişikliklerUyanıklık NREM REM
Parasempatik aktivite ++ +++ ++++
Sempatik aktivite ++ + +
Kalp Hızı N ↓ ↓
Kan basıncı N ↓ ↓
![Page 47: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/47.jpg)
Uykuda Fizyolojik DeğişikliklerUyanıklık NREM REM
Kardiak out put N ↓ ↓
Vasküler rezistans N N ↓ ↓
Solunum sayısı N ↓ ↓
Alveol ventilasyonu N ↓ ↓
![Page 48: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/48.jpg)
Uykuda Fizyolojik DeğişikliklerUyanıklık NREM REM
Hipoksik-hiperkpnik ventilatuar yanıt
N ↓ ↓
ÜSY kas tonusu ++ + -
ÜSY rezistansı ++ +++ ++++
Serebral kan akımı ++ +++ ++++
![Page 49: UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033013/568148a1550346895db5b740/html5/thumbnails/49.jpg)
Teşekkürler