veli bilgilendirme kılavuzumebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/50/01/964408/dosyalar/... · 2016....

NEVŞEHİR İL MİLLİ EĞİTİM

MÜDÜRLÜĞÜ

Veli Bilgilendirme KılavuzuAnadolu Lisesi

İÇİNDEKİLER

A. EĞİTİM SİSTEMİNE GENEL BAKIŞ ......................4

B. OKULUMUZU TANIYALIM ..................................61. Anadolu Liselerine Giriş Koşulları Anadolu Liselerinin Amaçları .................6

2. Ders Geçme, Devam ve Devamsızlık ..............................................................6

3. Bu Okulu Tercih Edeceklerden Beklentiler ...................................................6

4. Eğitimin İçeriği ................................................................................................7

5. Kontenjan Ve Yatılılık Durumu ......................................................................7

6. Mezuniyet Sonrası Kariyer Olanakları.............................................................7

7. Okul ve Sınıf Kuralları .....................................................................................8

8. Okula Devam-Devamsızlık ..............................................................................8

9. Geç Kalma ........................................................................................................9

10. Güvenlik Kuralları .........................................................................................10

11. İzinler .............................................................................................................10

12. Etkinlikler ......................................................................................................10

13. Sınıf İçi Davranış Kuralları ............................................................................11

14. Beden Eğitimi Derslerinde Uyulması Gereken Kurallar ..............................11

15. Kantin ............................................................................................................12

16. Okul Kurallarına Uymayanlar İle İlgili İşlemler ...........................................12

17. Öğrencilerin Hak Ve Sorumlulukları ............................................................12

18. Öğrenci başarısı nasıl tespit edilir? ................................................................14

19. İlgili okul türü bittiğinde bir üst öğrenime nasıl devam edecektir? ............15

20. Liseden Sonra Devam Edilebilecek Kurumlar ve Kayıt Şartları ...................15

21. YGS ve LYS Hakkında Merak Edilenler ........................................................16

22. Verimli Ders Çalışma .....................................................................................20

23. Anadolu Liselerinde Öğrencinin Öğrenim Gördüğü Ders Adları ve Programları ....................................................................................................24

24. Öğretim Programlarının İçeriği ....................................................................24

25. Öğrencilerin Okudukları Derslerde Başarılı Olabilmeleri İçin Sahip Olması Gereken Yeterlilikler .........................................................................29

26. Okul Dışı Etkinlikler .....................................................................................29

27. Öğrencilerin yaş özellikleri nelerdir? ............................................................30

28. Aile .................................................................................................................31

4

EĞİTİM SİSTEMİNE GENEL BAKIŞ

Türk milli eğitim sistemi, örgün eğitim ve yaygın eğitim olmak üzere, iki ana bölümden kurulur.

Örgün eğitim, belirli yaş grubundaki ve aynı seviyedeki bireylere, amaca göre hazırlanmış programlarla okul çatısı al-tında yapılan düzenli eğitimdir. Okul öncesi eğitimi, ilkokul, ortaokul, ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarını kapsar.

Yaygın eğitim, örgün eğitim yanında veya dışında düzen-lenen eğitim faaliyetlerinin tümünü kapsar. Halk eğitimi, ye-tişkinler eğitimi, hizmet öncesi meslek eğitimi ve hizmet içi eğitim birer yaygın eğitimdir.

Zorunlu örgün eğitimde İlkokul, Ortaokul ve Lise (orta-öğretim) eğitimini içerisine alan 4+4+4 sistemi uygulan-maktadır.

Öğrencinin meslek seçiminde en önemli adımlardan bi-risi lise öğrenimini hangi okulda göreceğidir. Çünkü seçilen lise mesleki kariyer basamakların ilk ve en önemli kademele-rinden birisidir. Atılacak bu ilk adım çocuğunuzun gelecekte hangi meslek alanında ilerleyeceğinin belirleyicisi olmak du-rumundadır. Ülkemizde liseler, genel (akademik) ve Meslek liseleri olarak ikiye ayrılmıştır.

Genel liseler, Fen, Anadolu ve Sosyal Bilimler Liseleri gibi kültür derslerini (Matematik, Fen Bilimleri, Tarih Coğrafya,

A

A. EĞİTİM SİSTEMİNE GENEL BAKIŞ

5

Edebiyat vb.) öğretim programlarını haftalık 40 ders saati içe-risinde uygulayan okullardır.

Meslek liseleri ise kültür derslerinin yanı sıra ağırlıklı olarak seçilen alan/dala ait meslek derslerinin öğretim prog-ramlarının işlendiği, mezuniyetten sonra alan/dalında işyeri açabilme ve ya çalışabilme yeterliliğine sahip öğrencileri ye-tiştiren kurumlardır.

Çocuğunuzun en güzel geleceğe sahip olması adına liseler arasında yeteneğine uygun en iyi yapabileceği becerileri içe-ren ve kendisini en üst düzeyde ifade edebileceğine inandığı bir alana yönelmedir. Sağlıklı bir meslek seçimi yapabilme-niz için kişisel özellikler ile mesleğin özelliklerinin örtüşmesi gerekmektedir. Bunun için çocuğunuzu tanımanız, meslekler hakkında bilgi sahibi olmanız ve meslekî yönelimini değerlen-dirmeniz gerekir

Eğitim Sistemine Genel Bakış

Örgün Eğitim Yaygın Eğitim

Okul Öncesi Eğitim

İlkokul

Ortaokul

Lise

Orta Öğretim Genel Müdürlüğüne Bağlı Liseler

Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne Bağlı

Liseler

Fen Liseleri

Anadolu Liseleri

Sosyal Bilimler Liseleri

Genel Orta Okullar

İmam Hatip Ortaokulları

Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri

Çok Programlı Anadolu Liseleri

İmam Hatip Liseleri

Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri

Din Öğretimi Genel Müdürlüğüne Bağlı Liseler

Anasınıfları (48-66 Aylık Çocukların Eğitimi)

Anaokulları (36-66 Aylık Çocukların Eğitimi)

Halk Eğitim Merkezleri

Meslek Eğitim Merkezleri

Turizm Eğitim Merkezi

Açık İlköğretim Okulları

Açık Öğretim Lisesi

Bilim Sanat Merkezleri

Özel Eğitim Uygulama Merkezleri

Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel

Müdürlüğü

Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü

Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi

Özel Eğitim Uygulama İş Eğitim Merkezi

Özel Temel Liseler

Özel Anadolu Liseleri

Özel Fen Liseleri

Özel Eğitim Uygulama Merkezleri

6

OKULUMUZU TANIYALIM

1. Anadolu Liselerine Giriş Koşulları Anadolu Liselerinin AmaçlarıTemel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sınavı ile öğrenci

alan okulun amacı, öğrencilerin; ilgi, yetenek ve başarılarına göre yükseköğretim programlarına hazırlanmalarını, yabancı dili, dünyadaki bilimsel ve teknolojik gelişmeleri izleyebilecek düzeyde öğrenmelerini sağlamaktır.

2. Ders Geçme, Devam ve DevamsızlıkOkula düzenli devam zorunludur. Veliler, öğrencilerinin

okula düzenli devamını sağlamakla sorumludurlar. Özürsüz olarak art arda iki gün ve daha fazla devamsızlık yapan veya okula geldiği halde derse girmeyen öğrenciler hakkında disiplin işlemi uygulanır. Devamsızlık süresi özürsüz 10 günü, toplam-da 30 günü aşan öğrenciler, ders puanları ne olursa olsun başa-rısız sayılır. Öğrencinin devamsızlık yaptığı süreye ilişkin özür belgesi veya yazılı veli beyanı, özür gününü takip eden en geç 5 iş günü içinde okul yönetimine verilir ve e-Okul sistemine işlenir. Anadolu Lisesinde başarılı olmak isteyen öğrencilerin;

3. Bu Okulu Tercih Edeceklerden BeklentilerAkademik yeteneği yüksek, sistemli ve çalışmayı seven, sos-

yal yönü güçlü ve üniversite hedefi olan öğrenciler olmalıdırlar.

B

B. OKULUMUZU TANIYALIM

7

4. Eğitimin İçeriği9.ve 10. Sınıfta öğretim programlarında ortak dersler

ağırlıklıdır. Bu Dersler: Dil ve Anlatım, Türk Edebiyatı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Tarih, Coğrafya, Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji, Yabancı Dil, İkinci Yabancı Dil, Beden Eği-timi, Görsel Sanatlar/Müzik

Öğrenciler 10.sınıftan 11.sınıfa geçtikleri yaz döneminde, üniversitede tercih etmeyi düşündükleri bölümlere ve önceki yıllardaki başarı durumlarına göre ders seçimi yaparlar. Ders Seçimi; Matematik ve Fen Bilimleri ağırlıklı dersler, Türkçe ve Matematik ağırlıklı dersler, Sosyal Bilimler ağırlıklı dersler ve Yabancı Diller ve Edebiyatı ağırlıklı derslere göre belirlenir.

5. Kontenjan Ve Yatılılık DurumuHer Anadolu Lisesi kontenjan durumu ve pansiyon ola-

nakları birbirinden farklı olabilir. Fakat alınacak öğrenci sayı-sının planlanmasında bir şubedeki öğrenci sayısının 34’ü geç-memesi esastır. Bu nedenle kayır yaptırmak veya nakil olmak istediğiniz okulun kontenjan ve yatılılık olanaklarını yine o okuldan öğrenmeniz gerekmektedir. Pansiyonu bulunmayan okullar için uzak yerlerde ikamet edenler, diğer pansiyonlu devlet okullarında ve özel yurtlarda şartlar uygun olduğunda kalabilmektedirler.

6. Mezuniyet Sonrası Kariyer OlanaklarıÖğrencilerin YGS ve LYS sınavlarından elde ettikleri ba-

şarı durumlarına göre aşağıdaki bölümlere yerleşebilirler.

• Sağlık Bilimleri; Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık, Fizik Te-davi ve Rehabilitasyon, Beslenme ve Diyetetik, Hemşire-lik, Ebelik, Biyoloji

• Mimarlık ve Mühendislik Bilimleri; Mimarlık, İç Mimar-lık, Elektrik-Elektronik, Bilgisayar, Makine, İnşaat, En-düstri, Uçak, Malzeme, Biyomedikal, Otomotiv, Yazılım, Gıda, Petrol ve Doğalgaz

• Yönetim ve İdare: Hukuk, İktisat, İşletme, Kamu Yöneti-mi, Maliye, Uluslararası İlişkiler, Siyaset Bilimi

VELİ BİLGİLENDİRME KILAVUZU Anadolu Lisesi

8

• Sosyal Bilimler: Psikoloji, Rehberlik ve Psikolojik Danış-manlık, Sosyal Hizmetler, Sosyoloji, Öğretmenlik, Felsefe, İlahiyat, Edebiyat, İletişim, Reklamcılık

• Özel Yetenek: Spor, Müzik, Sinema, Fotoğraf, Askeri Okullar, Polislik

Bu bölümlerin haricinde ÖSYM’nin her yıl yayınlamış olduğu Yükseköğretim Programları Kılavuzunda belirtilen farklı programları da tercih edebilirler.

7. Okul ve Sınıf Kuralları• Öğrenciler sabahları ders başlamadan en az 15 dakika

önce okulda hazır olur.

• Öğrencilerin okul dışına çıkmalarına izin verilmez.

• Okulda yapılacak etkinliklere tüm öğrencilerin katılması zorunludur.

• Öğrenciler karar alınmışsa, belirlenmiş okul kıyafetini gi-yerler.

• Cep telefonlarını okul idaresinin izin verdiği ölçülerde kul-lanırlar.

• Öğrenciler makyaj yapamaz, saçlarını boyatamaz ve oje süremezler.

• Öğrenciler Ortaöğretim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliği’nde belirtilen kural ve yasaklardan sorumlu-durlar.

8. Okula Devam-Devamsızlık• Öğrenciler, okula düzenli devam etmek zorundadırlar.

• Veliler, öğrencilerinin okula düzenli devamını sağlamakla sorumludurlar.

• Bir ders yılı içinde toplam 10 gün okula özürsüz olarak devam etmeyen öğrenci, notları ne olursa olsun başarısız sayılır.

• Öğrencilerin özürlü ve özürsüz devamsızlıklarının toplamı 30 günü aşamaz. Toplam devamsızlığı 30 günü aşan öğ-renciler sınıf tekrar ederler.


9

• Öğrencinin devamsızlığının özürlü devamsızlık sayılabil-mesi için özrün resmi veya özel kurum/kuruluşlardan alınmış bir raporla belgelendirilmesi ve bu belgenin özrün sona erdiği tarihten itibaren 5 iş günü içinde okul yöneti-mine verilmiş olması gerekir.

• Sınavlara katılmayan, ödev veya projesini zamanında tes-lim etmeyen öğrenci özrünü okula başladıktan sonra en geç 5 gün içinde okul idaresine rapor ile bildirmek zorun-dadır.

• Raporlu öğrenciler raporları süresince okula gelemez ve sınavlara giremezler.

• Sınav günü öğrencilerin sadece sınava girip sonrasında okuldan ayrılmalarına izin verilemez.

• Okula gelemeyen öğrencinin velisi ilgili müdür yardımcı-sını arayarak okulu bilgilendirir.

9. Geç Kalma• Okula zamanında gelmeyen öğrenciler müdür yardımcıla-

rından alacakları belge ile derslere alınırlar.

• İlk derse girmeyenler ile ilk derse girdiği halde arada bir veya daha fazla derse girmeyen öğrencilerin devamsızlığı yarım gün sayılır.

• Ara derslere geç kalan öğrenci geç kâğıdı ile derse alınır ve yarım gün devamsız sayılır.

• Özürsüz olarak ara derse girmeyen öğrenciye ilgili disiplin işlemi yapılır.

• Geç kalmayı alışkanlık haline getirenlere izinsiz olarak okuldan ayrılanlara disiplin işlemi uygulanır.

Geç Kalan Öğrencilerle İlgili Uygulamalar

İlk veya ara derslere özürsüz geç kalan öğrenciler müdür yardımcısı tarafından sözlü olarak uyarılır ve velisine bildirilir. Öğrencilerin geç kalma durumları değerlendirilirken öğretim yılı bir bütün olarak alınır.


10

10. Güvenlik KurallarıÖğrencilerimiz,

• Öğrenciler dersliklerin bulunduğu binaya yalnızca öğrenci kapısından giriş çıkış yapar ve öğrenci merdivenini kulla-nırlar.

• Okul saatleri içinde izin verilmedikçe okul dışına çıkamaz veya satıcı çağıramazlar.

• Okulla ilişiği olmayan kişi ya da arkadaş topluluklarını okula davet edemezler.

• Okulda yanıcı, kesici, patlayıcı vb. aletler bulunduramazlar.

• Okulda yasaklanmış yayınlar, müstehcen yayınlar ile bu niteliklere sahip CD, disket vb. araçlar bulunduramazlar.

• Okul panolarına asılacak her türlü materyal, duyuru, ilan vb. gibi yayınlar Okul Müdürlüğü tarafından imzalanıp mühürlenmiş olmalıdır.

• Okul tarafından düzenlenmemiş hiçbir etkinliğin Okul Müdürünün izni olmadan okulda reklamı yapılamaz ve biletleri satılamaz.

• Okula sınırlarına dâhil olan hiçbir yerde sigara içilemez.

11. İzinler• Okul saatlerinde öğrencimizin okuldan ayrılabilmesi için

velisinin okula gelerek izin istemesi gerekir.

Okuldan ayrılacak olan öğrenciler sırasıyla,

- Müdür yardımcısından izin kâğıdı alırlar, daha sonra izin kâğıdını sınıf defterinin içine koyarlar.

12. EtkinliklerOkul saatleri içinde yapılacak etkinlik ve/veya hazırlık ça-

lışmalarına katılacak öğrencilerin izin kâğıtları sorumlu öğ-retmenler tarafından hazırlanarak müdür yardımcısına teslim edilir. Sorumlu öğretmenler tarafından çalışma/etkinlik yapı-lacak saat ve yer görevli öğrencilere bildirilir. Görev alacak öğrenciler belirtilen yer ve saatte etkinlikte/çalışmada bulun-mak zorundadırlar.


11

13. Sınıf İçi Davranış Kuralları• Her dersin başında iki zil çalmaktadır. İlk zil öğrencilerin,

ikinci zil öğretmenlerin derse girmeleri içindir. Öğrenci-lerimiz, ilk zille birlikte sınıflarında hazır olmak zorunda-dırlar. Öğretmen zilinden sonra derse giren öğrenciler geç kalmış sayılır.

• Sınıfa girdikten sonra ders araç ve gereçlerini almak için dışarı çıkamazlar.

• Ders işlenirken dersi takip etmek ve derse katılmak zorun-dadırlar.

• Derste söz alarak konuşurlar. Arkadaşlarının haklarına saygı gösterirler.

• Derste cep telefonu, müzik dinleme aletleri vb. kullana-mazlar.

• Ders sırasında sınıftan dışarı çıkamazlar. Çok zorunlu du-rumlarda (ani rahatsızlık vb ) sınıftan çıkmak için öğret-menden izin alırlar.

• Kullandıkları dersliği ve atölyeyi temiz ve düzenli bırakırlar.

• Derste düzgün ve derli toplu otururlar, ayakta dolaşamazlar.

• Belirlenmiş sınav kurallarına uymak zorundadırlar.

• Ders dışı etkinliklere yoklamaları alındıktan sonra giderler.

• Ders düzenini bozan, ders araç ve gereçlerini getirmeyen, dersin işlenişine engel olan ve ders öğretmenine saygısız davranan öğrenciler, öğretmen tarafından uyarılır ve ilgili müdür yardımcısına gönderilir. Devamı halinde işlem ya-pılır.

14. Beden Eğitimi Derslerinde Uyulması Gereken Kurallar

• Öğrenciler spor kıyafeti ve spor ayakkabısı ile Beden Eği-timi dersine katılır.

• Raporlu veya rahatsız olan öğrenciler spor kıyafeti ve spor ayakkabılarını giymiş vaziyette dersi kenardan izlerler.

• Öğrenciler beden eğitimi dersine vaktinde gelmek ve bir sonraki derse vaktinde yetişmek zorundadır.


12

15. Kantin• Öğrenciler alışverişlerini sıra ile yaparlar. Görgü ve neza-

ket kurallarına uyar, sıra hakkına riayet ederler.

• Kantinde yüksek sesle konuşulmaz ve taşkın davranışlarda bulunulmaz.

16. Okul Kurallarına Uymayanlar İle İlgili İşlemler

• Öğrenci hakkında M.E.B. Ödül ve Disiplin Yönetmeliği hükümleri uygulanacaktır. Liseye kayıt yaptıran her öğ-renci kendisinin bilgilendirilmesini beklemeden bu yönet-melik hükümleri hakkında bilgi edinmelidir. Aksi tak-dirde yasaklardan haberdar olunmaması geçerli mazeret olarak kabul edilmez.

• Sınıf içinde ve dışında gelişebilecek ve sözlü uyarı gerektir-meden öğrencinin doğrudan disiplin kuruluna sevk edil-mesini gerektiren olaylar Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğ-retim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliği ile belir-lenmiştir. Aynı yönetmeliğin 17. maddesine göre bu dav-ranışlardan bazıları;

• Okul eşyasına zarar vermek

• Kavga etmek

• Öğretmene, idarecilere ya da okulun diğer çalışanlarına kaba ve saygısız davranmak, Okulda bulunduğu halde derse girmemek, İzinsiz okuldan ayrılmak

• Derste cep telefonu kullanmak

• Okulda sigara içmek vb.

Bu davranışları tespit eden öğrencileri, öğretmenler mü-dür yardımcısına bildirirler ve Disiplin Kuruluna sevki için okul Müdürlüğü’ne dilekçe verirler.

17. Öğrencilerin Hak Ve Sorumlulukları

17.1 Haklar• Düşüncelerini özgürce ifade etme.

• Güvenli ve sağlıklı bir okul ve sınıf ortamında bulunma.


13

• Bireysel farklılıklarına saygı gösterilmesi.

• Kendisine ait değerlendirme sonuçlarını zamanında öğ-renme ve sonuçlar üzerindeki fikirlerini ilgililerle tartışa-bilme.

• Kendisine ait özel bilgilerin gizliliğinin sağlanması.

• Okulun işleyişi, kuralları, alınan kararlar hakkında bilgi-lendirilme.

• Okul kurallarının uygulanmasında tüm öğrencilere eşit davranılması.

• Kendini ve diğer öğrencileri tanıma, kariyer planlama, ka-rar verme ve ihtiyaç duyduğu benzer konularda danışman-lık alma.

• Akademik ve kişisel gelişimini destekleyecek ders dışı et-kinliklere katılma.

• Okul yönetiminde temsil etme ve edilme.

• Öğretmelerimle sosyal ve duygusal problemlerimi rahat paylaşma.

• Demokratik, katılımcı, eşit ve adaletli bir yönetim anlayışı kazanma.

• Meslekleri tanıtıcı bilgiler verilmesi ve ilgi yeteneklerimin fark edilmesine yönelik objektif test ve tekniklerin uygu-lanması.

• Okulun teknolojik imkânlarından yararlanma.

• Öğrencilerin kendilerini daha iyi ifade edebilecekleri di-lek-istek kutuları düzenleme.

17.2 Sorumluluklar• Okulda bulunan kişilerin haklarına ve kişisel farklılıkları-

na saygı gösterme.

• Ders dışı etkinliklere katılarak ve bu etkinliklerden en iyi şekilde yararlanma.

• Arkadaşlarının ve okulun eşyalarına zarar vermeme; yan-lışlıkla zarar verildiğinde zararın bedelini karşılama.

• Sınıfça belirlenen kurallara uyma.

• Okul kurallarına uyma.


14

• Okul yönetimine (fikir, eleştiri, öneri ve çalışmalarla) kat-kıda bulunma.

• Arkadaşlarına, öğretmenlerine ve tüm okul çalışanlarına saygılı davranma.

• Hiçbir şekilde, kaba kuvvete ve baskıya başvurmama

• Okulun bilim ve sanat panolarına; fotoğraf, video, yazı ve afişlerle katkı yapma.

• Okulda düzenlenecek eğitim çalışmalarına (Toplantı, se-miner, konferans vb) katılma.

• Derslerin ahengini, seyrini bozacak hal ve hareketlerden kaçınma.

• Okul kıyafetini temiz ve düzenli giyme.

• Ödevlerini tam ve zamanında yapma ve derslere hazırlıklı gelme.

18. Öğrenci başarısı nasıl tespit edilir?Karne, öğrencilerin başarısı; öğretim programı öğrenme

kazanımları esas alınarak dersin özelliğine göre yazılı sınavlar, uygulamalı sınavlar, performans çalışmaları ve projeler ile alı-nan puanlara göre tespit edilir. Bu hususlar yönetmeliklerle belirlenen çerçevede yapılır.

Sınav, performans çalışması, proje ve uygulamalar 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Değerlendirme sonuçları e-Okul sistemine işlenir.

Herhangi bir zayıf notu ve disiplin cezası olmayan öğrenci-lerden tüm derslerin toplamından 70-84 arası not ortalaması sahip olanlara “Teşekkür Belgesi” verilir. Yine 85 ve üzeri not ortalamasına sahip olanlara ise “Takdir Belgesi” verilir.

18.1 Öğrenci Başarısızlığı Durumunda Okul Tarafından Alınabilecek Tedbirler

Bu tür durumlarda en sağlıklı yol “temel problem çözme aşamalarının” kullanılmasıdır.

1. Öğrencinin başarısızlık nedenlerini ortaya çıkarmak için sı-nıf rehber öğretmeni tarafından öğrenciyle birebir görüşme

(2) Puan değerleri ve dereceleri aşağıdaki gibidir.

Puan Derece

85,00-100 Pekiyi

70,00-84,99 İyi

60,00-69,99 Orta

50,00-59,99 Geçer

0-49,99 Geçmez


15

yapılması, ayrıca okul rehber öğretmenleri tarafından bireyi tanıma tekniklerin (test ve anketler)den de yararlanılması,

2. Öğrenci sınav analizleri yapılarak sonuçların değerlendiril-mesi ve önlemler alınması,

3. Öğrencilerin özellikle başarısız olduğu derslerden proje ödevi almasına olanak sağlanması,

4. Öğrencinin okul dışındaki zamanını etkili bir biçimde kul-lanması sağlanması,

5. Öğrencinin derslere aktif katılımlarının sağlanması,

6. Okul–veli–öğretmen ilişkisinin üst düzeye çıkartılması ve dönem boyunca periyodik olarak öğrencinin okul ve ev-deki durumu, davranışları ders başarısı konusunda veli ile görüşülmesi gibi tedbirlere yer verilir.

19. İlgili okul türü bittiğinde bir üst öğrenime nasıl devam edecektir?Anadolu Lisesi mezunları YGS ve LYS adı verilen sınav-

lardan başarılı olurlarsa bir üniversiteye yerleştirilirler. İsteyen daha farklı sınavlara girerlerse yurtdışında da öğrenimlerine devam edebilirler.

20. Liseden Sonra Devam Edilebilecek Kurumlar ve Kayıt ŞartlarıLise eğitiminden sonra devam edilen Kurumlar üniversi-

telerdir. Üniversite ya da diğer adıyla yükseköğretim, üniver-sitelerde ve meslek yüksekokullarındaki yapılan öğretimdir. Üniversite mesleki eğitimin “gerektirdiği koşullara göre” ge-nel olarak ikiye ayrılır:

1. Fakülte ve Yüksekokul (Lisans): En az 4 yıllık devamlı eği-tim zorunluluğu vardır. Bölüme ve ülkeye göre 5-6 yıllık olanları da vardır.

2. Meslek Yüksekokulu (Ön lisans,): 2 yıl süreli ön lisans eği-timi veren kurumların isimdir.

3. Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu: 4 yıllık lisans eğitimi-dir. Diploma denkliği fakülteler ile aynıdır. Fakat pratik mesleki eğitim dersleri yoğunluktadır.

İlave olarak okullar aşağıda belirtilen problem çözme aşamalarını kullanabilirler.

Problemin tanımlanması

Örneğin: Bunun için gerekli anket ve testler uygulanmalıdır. Bireysel görüşmeler yapılmalıdır. Ailevi nedenler, ekonomik nedenler, arkadaş çevresi, okuldan kaynaklanabilecek durumlar, sağlık durumu, motivasyon eksikliği vb. durumların hepsi gözden geçirilmelidir.• Problemin sebeplerinin

belirlenmesi• Çözüme ilişkin

planlamanın yapılması• Planların uygulanması• Sonuçların gözden

geçirilmesidir.

Genel olarak en önemli güzel çözümün önleyici çalışmalar olduğu unutulmamalıdır.


16

Bunların yanı sıra öğrencilerin derslere fiziki olarak katıl-ma zorunluluğu olmayan bir öğretim şekli olan açık öğretim üniversitesi de ayrı bir çeşit olarak sayılabilir: Uzaktan eği-tim prensibine dayalı son zamanlarda bilgisayar ve internet erişiminin artmasıyla daha da yaygınlaşan öğretim biçimidir. Ülkemizde 2 ve 4 yıllık lisans ve yüksek lisans öğretimleri yapılmaktadır.

Bu kurumların bünyelerinde bir mesleğe yönelik personel yetiştirmeyi hedefleyen bölümler vardır. Mezun olan öğrenci-ler YGS ve LYS sınav sonuçlarına göre elde ettikleri puanlar doğrultusunda her yıl Temmuz ayında tercih yaparlar. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezine (ÖSYM) girmek istedikleri bölümleri yani tercihlerini bildirdikten sonra ÖSYM yaklaşık 15 gün içinde mezunların hangi bölüme yerleşip yerleşeme-diğini internet sitesi üzerinden duyurur. Kazanan öğrenciler, kazandıkları üniversitelerin, istedikleri evrakları hazırladıktan sonra kayıt işlemlerini yaptırırlar.

21. YGS ve LYS Hakkında Merak Edilenler

YGS nedir?

YGS Yüksek Öğretime Geçiş Sınavıdır. Üniversiteye ge-çişte ikinci aşama sınavı LYS ‘ye girmeye barajı aşarak hak kazandırır ve LYS puanının %40’ını oluşturur. YGS ile girile-bilecek 4 yıllık ve 2 yıllık bölümler vardır.

140 altı puan

alanlar

Bu adaylar, eğer Sınavsız Geçiş hakları yoksa hiçbir şekilde tercih yapamayacaklardır. Sınav süreci bu adaylar için tamamlanmıştır.

140–179 arası puan

alanlar

Puanlarınızdan biri bu dilimde ise;• AÖF’de bulunan kontenjansız 2 ve 4 yıllık tüm programları tercih edebilirsiniz.• Önlisans programlarını tercih edebilirsiniz.• Meslek lisesi çıkışlıysanız, kendi alanınızın dışında kalan önlisans programlarını tercih edebi-

lirsiniz.• Özel yetenekle öğrenci alan programların bazılarına başvurabilirsiniz. (Eğitim programları

180 puan istemektedir)

180 üzeri puan

alanlar

Puanlarınızdan biri bu dilimde ise;• LYS’lerden istediğinize başvurabilirsiniz.• YGS puanı ile öğrenci alan 4 yıllık bölümleri tercih edebilirsiniz.


17

YGS puanı ile hangi bölümler tercih edilebilecektir?

İsteyen adaylar LYS sınavlarından sonra YGS puanlarını kullanarak ta tercihte bulunabilirler. Sınav süreci LYS’den sonra tam anlamıyla tamamlanmış olacaktır. Üniversite ter-cihleri genellikle Temmuz ayı içerisinde ÖSYM’nin belirlediği duyurduğu tarihlerde yapılacaktır. Her yıl tarihlerde farklılık olabileceği için adayların ÖSYM’nin internet sitesinden ilan-ları sık sık takip etmeleri önerilir.

YGS’den alınan puanın ortalama %40’ı LYS’ye nasıl eklenecektir?

YGS’den alınan puanın %40’ı doğrudan LYS’ ye eklenme-yecektir. Örneğin; YGS 1’den 400 puan alan bir aday olsun. Bu adayın YGS puanının %40’ı 160 yapar. Ancak bu hesap-lama yanlıştır. Doğru hesaplama şu şekilde yapılacaktır: 400 puan alan bu adayın her test düzeyindeki başarısı ayrı ayrı hesaplanacak ve LYS puanlarına eklenecektir. Örneğin MF 1 puanının hesabı için YGS’de yaptığı Türkçe netlerinden kaç puan elde ettiği hesaplanacak ve ortaya çıkan sayının %11’i eklenecektir. LYS testlerinde bulunan puan türlerinin tamamı bu şekilde hesaplanacaktır. LYS’ deki her puan türü için YGS testlerinin katkısı farklıdır.

YGS sonuçlarındaki başarı sırası ve puanlar, sınav başarısı ile ilgili ne kadar fikir verir?

Aday yalnızca YGS puan türleri ile tercih yapmayı planlı-yorsa elindeki sonuçlar ortalama bir değerlendirme yapması-na izin verecektir çünkü adayın puanına okul diploma puanı henüz eklenmemiştir. Yapılabilecek olan yalnızca şu olacak-tır: Aday, YGS puanının üzerine tahminen bir OBP eklemesi yapacak ve başarı sırasını da bu oranda yükseltecektir. Ancak yine de OBP eklemesinden sonra doğru bir başarı sırası tah-mini yapmak zor olacaktır.

YGS başarı sırası nasıl yorumlanmalıdır?

YGS puanları ile birlikte verilen başarı sırası, yukarıda da sıklıkla belirttiğimiz gibi kendi başına bir fikir vermeyecektir. Aday, YGS’de 350.112’inci olmuş olabilir ancak bu sıralama olduğu gibi LYS sonuçlarına aktarılacak değildir. LYS sonuç-


18

ları sınav başarınızın yaklaşık %60’ını belirleyecek önemde bir sınavdır. Bu nedenle yalnızca YGS sonuçlarına bakarak bir genel sıralama tahmininde bulunmak zor olacaktır.

YGS puan türleri neyi ifade eder?

YGS–1, YGS–2, YGS–3, YGS–4, YGS–5, YGS–6, şek-linde 6 farklı türde puan hesaplanır. YGS–1 ve YGS–2 sayı-sal puan türü, YGS–3 ve YGS–4 sözel puan türü, YGS–5 ve YGS–6 ise eşit ağırlık puan türüdür denilebilir.

YGS’de tüm soruları yapmak zorunda mıyım?

YGS sınavı 160 sorudan oluşmaktadır. Soru dağılımları; 40 Türkçe, 40 Sosyal, 40 Matematik, 40 Fen’dir. Sorular tüm orta öğretimde ortak olan 9. sınıf ve öncesi bilgileri kapsayan sorulardır. Öğrenci tüm alanlardan sorumludur. Ancak he-define göre soruların puanlara katkısını değerlendirip alanlar arasında önem derecesine göre karar verebilir.

LYS nedir?

LYS lisans yerleştirme sınavıdır. YGS’de barajı geçen tüm öğrenciler katılmaya hak kazanır. Buradan elde edecekleri ba-şarıya göre 4 yıllık eğitim veren örgün yükseköğretim kurum-larına tercih yapılabilir.

LYS’lerden hangisine girmeliyim?

YGS’de barajı geçen her öğrenci istediği LYS sınavına ka-tılabilir. LYS–1, LYS–2, LYS–3, LYS–4, LYS–5 olmak üzere 5 farklı sınav vardır. LYS–1; Matematik ve Geometri sınavı-dır, eşit ağırlık ve sayısal bölüm öğrencileri mutlaka katılma-lıdır. LYS–2; Fizik, Kimya, Biyoloji sınavıdır. Sayısal bölüm öğrencileri mutlaka katılmalıdır. LYS–3; Türkçe, Coğrafya sı-navıdır. Eşit ağırlık ve sözel alan öğrencileri mutlaka katılma-lıdır. LYS–4; Tarih, Coğrafya ve Felsefe grubu sınavıdır. Sözel bölüm öğrencileri mutlaka katılmalıdır. LYS–5; Yabancı Dil alanı öğrencileri katılmalıdır.

LYS’de hesaplanan puan türleri neyi ifade eder?

MF–1, MF–2, MF–3, MF–4 sayısal bölüm öğrencileri için gelecek puan türleridir. Her puan türünden farklı alanlar ter-


19

cih edilmektedir. TM–1, TM–2, TM–3 eşit ağırlık bölümü öğrencileri için hazırlanmış puan türleridir. TS–1, TS–2 sö-zel bölüm öğrencileri için hazırlanmış puan türleridir. DİL–1, DİL–2, DİL–3 yabancı dil bölümü öğrenciler için hazırlanmış puan türleridir.

PUAN TÜRÜ AĞIRLIKLI KONUSU ÖRNEK OLARAK SEÇİLEBİLECEK PROGRAMLARDAN BAZILARI ŞUNLARDIR

MF-1 Matematik Ağırlık. Prog. Aktüerya Bil. Matematik, İstatistik. inans Mat, Mat. Öğrt. Uygulamalı Mat. Bilgisayar Bilimleri.

MF–2 Fen ağırlıklı Prog. Fizik, Kimya, Biyoloji, Fizik Öğret. Biyoloji Öğret.

MF–3 Sağlık Bilimleri Prog. Tıp, Eczacılık, Diş Hek. Hemşirelik, Veteriner, Biyokimya, Fizyoterapi. Genetik ve Biyomühendislik,

MF–4 Mühendislik, Teknik Prog. İnşaat Müh., Makine Müh., Bilgisayar Müh., Çevre Müh., Endüstri Müh., Mimarlık, Gıda Müh.,


TM–1 Matematik ağırlıklıİktisat, İşletme, Ekonometri, Deniz İşlet. Yön. İşletme,

Ulus. Ve Lojistik, Bankacılık ve Finansman, Sağlık Yönetimi, İç Mim. ve Çevre Tasarımı.

TM–2 Matematik ile Türkçe Hukuk, Kamu Yön., Ulus.İlişkiler, Sınıf Öğretmenliği.

TM–3 Türkçe-Edebiyat Psikoloji, Felsefe, Sosyoloji, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık. Sosyal Hizmet. Arkeoloji, Antropoloji.


TS-1 Sosyal ProgramlarHalkla İliş., Gazetecilik, Radyo -TV- Sinema, Coğrafya,

Sosyal Bil. Öğr. Basın ve Yayın, Görsel İletişim, Tasarımı, Reklamcılık ve Halkla İlişkiler

TS-2 Dil ve Tarih ağırlıklı Prog. Sanat Tarihi, Türk Dili ve Ed., Tarih, Türkçe Öğr., Hititoloji


DİL–1İngilizce, Almanca ve Fransızca Yabancı Dil

Programları

İngiliz Dili ve Edebiyatı, Almanca Öğr., Fransız Dili ve Edebiyatı, Karşılaştırmalı Edebiyat(Alm, Fra, İng),

Mütercim-Terc. (Alm, Fra, İng)

DİL–2 Batı Dilleri Eski Yunan Dili ve Edebiyatı, İtalyan Dili ve Ed., Arnavutça

DİL-3 Doğu Dilleri Çin Dili ve Edebiyatı, Japonca Öğretmenliği, Urdu Dili ve Edebiyatı


20

22. Verimli Ders Çalışma

Nasıl Ders Çalışılır

Etkili ve verimli ders çalışma bir öğrenciyi başarıya götü-recek en önemli faktörlerden biridir. Her öğrencinin bir diğe-rinden farklı olduğu gerçeği her öğrenci için ders çalışma ve başarıya ulaşma yolunun da farklı olacağını gösterir.

Verimli çalışmanın en temel yolu öğrencinin kendine uy-gun bir çalışma planı hazırlamasıdır. Her öğrencinin dersleri algılama düzeyi gün içindeki zamanlarda değişiklik gösterir. Buna bağlı olarak öğrencinin kendi potansiyeline uygun çalış-ma planı yapması gerekirse bu konuda rehberlik servisinden yardım alması uygundur.

Öğrencilerin kafasına takılan soru; “Günde kaç saat çalışmalıyım?”dır. Yukarıda belirtildiği gibi her öğrencinin potansiyeli farklıdır. Bir öğrenci günde iki saat çalışır çok başarılıdır fakat bir başkası 5 saat çalışsa da dersleri iyi de-ğildir. Bunun için burada kesin bir saat vermekten ziyade dersin yoğunluğuna, öğrencinin hazırlandığı sınavlara bağlı olarak kendine uygun bir zaman dilimini çalışmaya ayırması önerilir. Fakat yine de bir bilgi olması açısından üniversiteye giriş sınavlarına hazırlanan bir öğrencinin okul derslerini de çalışacağı düşünülerek günün 4-5 saatini ders çalışmak için kullanması uygundur. Öğrenci ders çalışırken 45 dakika ders çalışıp 10’ar dakika ara vermesi onun ders çalışma verimini arttırır. Ders arasında mola vermemek ve verilen molanın çok uzun olması çalışma verimini düşürür.

Etkili ve verimli çalışmanın en önemli öğelerinden biri ça-lışılacak ortamın düzenlenmesidir.

Çalışma Ortamının Düzenlenmesi

Çalışma ortamı öğrenciyi derse güdeleyici nitelikte olmalı-dır. Bir başka anlatımla öğrenci çalıştığı ortamdan zevk alma-lıdır. O ortamda bulunmak onu rahatsız etmemelidir.

Öncelikle ortamın iyi havalandırılmış yeterince aydınlık ve normal sıcaklıkta olması gerekir. Mümkünse öğrencinin kendine ait bir odası olmalıdır. Eğer öğrencinin evi buna mü-


21

sait değilse öğrenci olabildiğince sakin ve sessiz ortamlarda dersine çalışmak için çabalamalıdır. Öğrencinin masa başında dersine çalışması uygundur.

Öğrencinin ders çalıştığı ortamda ders kitabı ve dersle ilgi araçlar bulunmalıdır bir başka anlatımla öğrenci gerekli oldu-ğunda bunlara ulaşmak için boşuna zaman kaybetmemelidir. Bunun yanında öğrencinin çalışma yaptığı masanın üzerinde sadece o an çalıştığı dersin materyalleri bulunmalıdır. Çünkü diğer materyaller hem çalışma alanını dağınıklaştırır hem de dikkati dağıtır.

Öğrencinin odasında dikkatini dağıtacak afiş, poster vb. şeyler bulunmamalıdır. Yine öğrenci çalışırken müzik dinle-memelidir. Ders aralarında müzik dinlemesinde bir sakınca yoktur fakat dinlediği müzik yüksek sesli olmamalıdır çünkü yüksek ses beynini yoracaktır.

Öğrencinin daha kısa sürede daha çok ders çalışıp başarılı olması için etkin okuma becerisini bilmesi gerekir.

Etkin Okuma

Okumak, ders çalışmanın olmazsa olmazıdır. Birçok öğ-renci okuma becerisi edinmekte zorlanır çünkü okumak bir müzik aleti çalmayı öğrenmek gibidir. Yavaş yavaş okuma alışkanlığının edinilmesi gerekir. Roman, gazete türü basılı araçları okumakta zorlanan öğrenciler ders kitaplarını da oku-makta zorlanırlar kitaplara karşı antipati geliştirirler. Buna bağlı olarak öğretmenler eğittikleri gruptaki öğrencilerin yaş-ların uygun romanları okumalı ve öğrencilerine romanlarla ilgili bilgi vererek onları okumaya teşvik etmelidir.

Etkin okuma başlığı altında paylaşılacak teknik “İSOAT” şeklinde kodlanmış olan yoldur. Anlaşılacağı gibi kodlama-nın her harfi bir aşamayı temsil etmektedir. Aşamaları kısaca açıklamak gerekirse;

İ: İncele: Okunacak konunun ana alt başlıkları konula-rın ilk son paragrafları gözden geçirilir ama konu bütünüyle okunmaz.

S: Sor: İncelenen konuyla ilgili olarak olabildiğince ayrın-tılı sorular hazırlanır. Sorular bir yere not edilir.


22

O: Oku: Konu hazırlanan soruların hepsine cevap verile-cek şekilde gerekirse tekrar tekrar okunmalıdır.

A: Anlat: Okuduğu konuyu yine soruların cevaplarını ve-rerek öğrenci kendine anlatmalıdır.

T: Tekrar: Öğrenci çalıştığı konuyu belli aralıklarla tekrar etmelidir. Örneğin hafta içi çalıştığı konuyu hafta sonu, bü-tün bir ay çalıştıklarını ise ayda bir tekrar etmesi uygundur. Dersi iyi anlamak için o dersi anlatan kişiden iyi dinlemek gerekir. İyi dinlemekle kastedilen aslında etkin dinlemedir.

Etkin Dinleme

Etkin okumada olduğu gibi etkin dinlemeyi de “İFİKAN” şeklinde bir kodlamayla özetleyebiliriz. Bu aslında bir süreçtir ve şöyle işler:

İ: İzle: Öğrenci burada öğretmeni gözlemeyi iyi bilmeli-dir. Öğretmenin çok önemli konuları nasıl anlattığını bilmek ve anlatılan konunun ne derecede önemli olduğunu anlamak durumundadır.

F: Fikirler: Her konu ana ve yan fikirlerden oluşur. Konu-nun ana fikri olduğu gibi onu anlatanın da konuya kattığı fi-kirle vardır. Öğrenci bunlara dikkat etmeli özellikle konunun ana fikrini anlamaya çalışmalıdır.

İ: İşaretler: Öğrenci öğretmenin anlattığı konuda soru ge-lebilecek yerlerin ipuçlarını görmeli ve bu bölümleri dikkatle takip etmelidir. Öğrenci bunu anlamak için öğretmenin vur-gularına ve tekrar ettiği yerlere dikkat etmelidir.

K: Katıl: Öğrencinin konuyu anlaması için gerektiğinde soru sorması ve gerektiğinde eksik gördüğü yerleri tamamlaması uy-gundur. Başka bir anlatımla öğrenci dersten kopmamalıdır.

A: Araştır: Öğrenci konuyla ilgili düşüncelerini uygun ko-şullarda arkadaşlarıyla paylaşmalı gerekirse konu için başka kaynaklardan araştırma yapmalıdır.

N: Not Tut: Yazılı hale getirilmeyen bilgiler çok çabuk unutulur. Buna bağlı olarak öğrenci derste dinlediği konuyu çok fazla ayrıntıya girmeden not tutmalıdır. Mümkünse her ders farklı bir deftere not alınmalı, not alırken yazı düzenine dikkat edilmeli ve olabildiğince renkli kalemler kullanılmalıdır. (Not ne kadar güzel görünürse öğrencinin çalışma isteği artar.)


23

Öğrencinin bir dersten başarılı olabilmesi için derse ha-zırlıklı gelmesi ve derste işlenenleri belirli aralıklarla tekrar etmesi gerekir. Tekrar edilen konular sınavda soru olarak gel-diğinde kolaylıkla yapılabilir.

Doğadaki her şeyin bir amacı vardır. Her öğrencinin mut-laka bir ya da birkaç amaç belirlemesi gerekir. Amaç belirle-me konusunda kendi potansiyellerini göz önünde bulundur-maları uygundur. Amaç belirlemek gidilecek noktayı gösterir ve amaca yönelik çalışmalar kalıcı olur.

23. Anadolu Liselerinde Öğrencinin Öğrenim Gördüğü Ders Adları ve Programları

ANADOLU LİSESİ HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ

DERSLER 9. SINIF

10. SINIF

11. SINIF

12. SINIF

OR

TA

K D

ERSL

ER

DİL VE ANLATIM 2 2 2 2TÜRK EDEBİYATI 3 3 3 3DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ 1 1 1 1TARİH 2 2 - -T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK - - 2 -COĞRAFYA 2 2 - -MATEMATİK 6 6 - -FİZİK 2 2 - -KİMYA 2 2 - -BİYOLOJİ 3 3 - -SAĞLIK BİLGİSİ 1 - - -FELSEFE - - 2 -BİRİNCİ YABANCI DİL 6 4 4 4İKİNCİ YABANCI DİL 2 2 2 2BEDEN EĞİTİMİ 2 2 2 2GÖRSEL SANATLAR/MÜZİK 1 1 1 1TRAFİK VE İLK YARDIM - - - 1

ORTAK DERS SAATİ TOPLAMI 35 32 19 16

SEÇ

MEL

İ D

ERSL

ER

DİL VE ANLATIM

SEÇMELİ DİL VE ANLATIM (2) - - 3 3SEÇMELİ TÜRK EDEBİYATI (2) - - 2 2DİKSİYON VE HİTABET (1) (1) (1) (1) (1)OSMANLI TÜRKÇESİ (3) (2) (2) (2) (2)

MATEMATİK VE FEN

BİLİMLERİ

TEMEL MATEMATİK (2) - - 2 2İLERİ MATEMATİK (2) - - 6 6İLERİ FİZİK (2) - - 4 4İLERİ KİMYA (2) - - 4 4İLERİ BİYOLOJİ (2) - - 3 3ASTRONOMİ VE UZAY BİLİMLERİ (1) (1)(2) (1)(2) (1)(2) (1)(2)


24

ANADOLU LİSESİ HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ

DERSLER 9. SINIF

10. SINIF

11. SINIF

12. SINIF

SEÇ

MEL

İ D

ERSL

ER

SOSYAL BİLİMLER

SEÇMELİ TARİH (1) - - 4 ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ (1) - - - 4SEÇMELİ COĞRAFYA (2) - - 4 4PSİKOLOJİ (1) - - 2 2SOSYOLOJİ (1) - - 2 2MANTIK (1) - - 2 2BİLGİ KURAMI (1) (1)(2) (1)(2) (1)(2) (1)(2)SEÇMELİ FELSEFE (1) - - - (1)(2)DEMOKRASİ VE İNSAN HAKLARI (1) (1) (1) (1) (1)İŞLETME (1) (2) (2) (2) (2)EKONOMİ (1) (2) (2) (2) (2)GİRİŞİMCİLİK (1) (1) (1) (1) (1)YÖNETİM BİLİMİ (1) (2) (2) (2) (2)ULUSLARARASI İLİŞKİLER (1) (2) (2) (2) (2)

DİN, AHLÂK VE

DEĞERLER

KUR’AN-I KERİM (4) (2) (2) (2) (2)HZ. MUHAMMED’İN HAYATI (4) (2) (2) (2) (2)TEMEL DİNÎ BİLGİLER (2) (1)(2) (1)(2) (1)(2) (1)(2)

YABANCI DİLLER VE EDEBİYATI

SEÇMELİ BİRİNCİ YABANCI DİL (2) - - (2)(8) (2)(8)SEÇMELİ İKİNCİ YABANCI DİL (2) - - (2)(4) (2)(4)ALMAN EDEBİYATI (1) (1)(2) (1)(2) (1)(2) (1)(2)İNGİLİZ EDEBİYATI (1) (1)(2) (1)(2) (1)(2) (1)(2)FRANSIZ EDEBİYATI (1) (1)(2) (1)(2) (1)(2) (1)(2)

SPOR VE SOSYAL

ETKİNLİK

SEÇMELİ BEDEN EĞİTİMİ (4) (2) (2) (2) (2)

SOSYAL ETKİNLİK (1) (1)(2) (1)(2) (1)(2) (1)(2)

GÜZEL SANATLAR

SEÇMELİ GÖRSEL SANATLAR (4) (2) (2) (2) (2)SEÇMELİ MÜZİK (4) (2) (2) (2) (2)SANAT TARİHİ (1) (2) (2) (2) (2)DRAMA (1) (1) (1) (1) (1)

BİLİŞİM BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ (1) (1)(2) (1)(2) (1)(2) (1)(2)PROJE HAZIRLAMA (1) (1)(2) (1)(2) (1)(2) (1)(2)

SEÇİLEBİLECEK DERS SAATİ SAYISI 4 7 20 23REHBERLİK VE YÖNLENDİRME 1 1 1 1TOPLAM DERS SAATİ 40 40 40 40

24. Öğretim Programlarının İçeriği

Türk Edebiyatı Dersi

Bu program; öğrencilere, başta sanat metinleri olmak üze-re, her türlü metni zihniyet, yapı, tema, dil ve anlatım, anlam, yorum, gelenek, metin ve yazar/şair bakımlarından çözümle-me becerisi ve alışkanlığı kazandırmayı; güzel sanat eserin-den anlayarak ve onunla bütünleşerek zevklerini geliştirmeyi amaçlamaktadır.


25

Fizik Dersi

Bu derste; öğrencilerin, bilim ve teknolojinin doğasını, toplum ve çevreyle etkileşimini “fizik” bilimi çerçevesinde anlamalarını sağlayacak kazanımları içermektedir. Bu yakla-şım ile bilim ile fiziğin ya da diğer bilim dallarının temelde birbirinden farklı olduğu düşünülmemelidir. Buradaki amaç; seçilen bağlamlardaki fiziğin doğrudan toplum, teknoloji ve çevre ile ilişkilerini vurgulamaktır.

Biyoloji Dersi

Biyoloji dersi ile öğrenciler Bilimin doğasını anlar. Genel-de fen bilimlerinin, özelde biyolojinin uğraşı alanlarını öğre-nerek bilimin kültüre nasıl katkıda bulunduğuna ilişkin bilgi-leri geliştirir. Biyolojiye ilişkin çağın gerektirdiği bilgi, beceri, tutum ve değerlere sahip olur ve tüm bunları doğal dünyayı daha iyi anlamak için kullanır.

Matematik Dersi

Matematik dersinde öğrencilerin;

• Matematiksel kavramları ve sistemleri anlayabilmeleri, bunlar arasında ilişkiler kurabilmeleri, günlük hayatta ve diğer öğrenme alanlarında kullanabilmeleri,

• Matematikte veya diğer alanlarda, ileri bir eğitim alabil-mek için gerekli matematiksel bilgi ve becerileri kazana-bilmeleri,

• Matematiksel problemleri çözme süreci içinde, kendi mate-matiksel düşünce ve akıl yürütmelerini ifade edebilmeleri

• Sistemli, dikkatli, sabırlı ve sorumlu olma özelliklerini ge-liştirebilmeleri amaçlanır.

Kimya Dersi

Kimya dersi öğrencilere;

Madde ve maddeler arası etkileşimler ile ilgili temel kav-ramlar hakkında bilgi ve kavrayış edinmek, bu kavramların ta-rihsel gelişimi, bireysel, sosyal, ekonomik ve teknolojik dünya-ya etkileri ve çevre ile ilişkileri ekseninde bir bilinç geliştirmeyi;

Maddeyi ve maddeler arası ilişkileri inceleme-kavrama ar-zusu, kendine, çevresine, topluma ve başkalarının görüşlerine


26

saygı itiyadı, kimyanın çeşitli alanlarında farklı görüşleri eleş-tirel bir gözle karşılaştırma alışkanlığı kazandırmayı; amaçlar.

Geometri Dersi

Geometri dersinde öğrencilerin;

• Geometrik şekilleri açılayabilecek, karşılaştırma ve sınıf-landırma yapabilecek,

• Geometrik şekiller arasındaki dönüşümleri keşfedebilecek,

• Geometrik kavramlar arasında bağ kurabilecek,

• Bilgiyi, geometrik özellikleri ve teoremleri kullanarak ge-ometrik beceriler geliştirebilecek düzeye gelebilmeleri he-deflenir.

İngilizce ve Almanca Dersleri

Yabancı dil öğretiminin amacı, Türk millî eğitiminin ge-nel amaçları ve temel ilkelerine uygun olarak öğrencilerin;

1. Yabancı dil öğrenmekten zevk almalarını sağlamak,

2. Hedef dili konuşan ülkelerin kültür değerlerini tanımala-rına ve ayırt etmelerine olanak tanımak,

3. Kendi değerlerini fark ederek farklı olana hoşgörü ve saygı göstermelerini sağlamak,

4. Kendi kültür değerlerini yabancılara aktarmalarını sağlamak,

5. Yazılı ve sözlü ürünlerle farklı/dünya kültürünü tanımala-rını sağlamak,

6. Kendini ifade etme, iletişim kurma, iş birliği yapma ve problem çözme gibi becerilerini geliştirmektir.

Dil ve Anlatım Dersi

Bu derste öğrencilerin kazandıkları dil becerileri ile ken-dilerini her düzeyde sözlü ve yazılı olarak iyi, doğru ve güzel ifade etmeleri; her türlü Türkçe metni doğru anlayıp yorum-layabilme alışkanlığı kazanmaları hedeflenmiştir.

Yine öğrencilerin:

1. Dilin insan ve toplum hayatındaki rolünü ve önemini kav-ramaları,

2. Dil-kültür ilişkisini kavramaları,


27

3. İletişim aracı olarak dilin işlevlerini kavramaları,

4. Türkçeyi doğru ve güzel kullanma yeteneği kazanmaları,

5. Türkçenin dünya dilleri arasındaki yerini kavramaları da hedeflenir.

Öğrenciler yukarıda belirtilen derslerin amaç ve kazanım-larını yapılan sınavlarda ve ödevlerde tamamladıkları görül-düğünde başarılı kabul edilirler.

Felsefe, Sosyoloji, Mantık, Psikoloji Dersleri

Felsefe dersi öğretiminde öğrenciler; felsefenin ne demek olduğunu, felsefenin anlamını açıklar. Felsefenin konu ve di-siplinleri hakkında bilgi sahibi olur. Felsefi düşüncenin nasıl bir düşünme şekli olduğu ve nitelikleri hakkında bilgi sahibi olarak bu düşünce şeklinde düşünceler üretmeye çalışır. Fel-sefede ve genel anlamda düşüncenin tutarlılığının ne demek olduğunu kavrar ve uygular.

Coğrafya

Bu derste öğrenciler:

1. Doğa ve insan etkileşimini anlamlandırır.

2. Kayaçların özellikleri ile yeryüzü şekillerinin oluşum süreç-lerini ilişkilendirir. Levha tektoniği ile deprem kuşakları sı-cak su kaynakları ve volkanların dağılışını ilişkilendirir.

3. Biyoçeşitliliğin oluşumunda ve azalmasında etkili olan faktörleri sorgular. Ekosistemi oluşturan unsurları, madde döngüsünü ve enerji akışını ekosistemin devamlılığı açısın-dan analiz eder. Su ekosisteminin unsurlarını ve işleyişini analiz eder.

4. Doğa olaylarının ekstrem durumlarını ve etkilerini değer-lendirir. Coğrafi bir bakış açısıyla doğal ve beşerî süreçler arasındaki etkileşime kanıtlar gösterir. Doğal sistemlerdeki değişimlerle ilgili geleceğe yönelik çıkarımlarda bulunur.

Tarih ve İnkılap Tarihi1. Tarih biliminin konusunu, tarihçinin kullandığı kaynakla-

rı ve yöntemleri kavrar.

2. Tarihi olayların incelenmesinde yararlanılan ‘zaman ‘kav-ramlarını doğru ve yerinde kullanır.


28

3. Tarih öğrenmenin amaç ve yararlarını kavrar.

4. Tarihi bir olayı değerlendirirken olayın yaşandığı dönemin koşullarını göz önünde bulundurmanın önemini kavrar.

5. Tarihi bir olay, olgu veya nesne hakkındaki farklı bakış açılarını, sunulan kanıtlar ve verileri kullanarak sorgular.

6. Millî egemenlik anlayışı çerçevesinde saltanatın kaldırıl-masını değerlendirir.

7. Lozan Konferansı’nın süreci ve Lozan Barış Antlaşması’nın sağladığı kazanımları analiz eder.

8. Cumhuriyetin ilân edilmesini Türkiye’de demokrasinin gelişimi açısından değerlendirir.

9. 3 Mart 1924 tarihinde kabul edilen kanunların toplum ve devlet hayatına etkisini değerlendirir.

10. Cumhuriyetin ilk yıllarında çok partili hayata geçiş dene-meleri ve sonuçlarını değerlendirir.

Müzik

Bu derste bir müzik eseriyle karşılandığında nasıl bakıl-ması gerektiğini bilen müziği yaşamın bir parçası olarak gö-ren duygu ve düşüncelerini özgün sanatsal tasarımlara dönüş-türen, evrensel düşünceye sahip sanattan tat alan özgüveni gelişmiş yaratıcı ve üretken, nesiller yetiştirmektedir.

Görsel Sanatlar

Sanat Eğitiminin öğrencilere ve aileler için kazanımları-nı şu şekilde açıklayabiliriz. Sanat bireye dışavurum olanağı sağlayan, her alanda kullanabileceği yaratıcılığı geliştiren, ya-şadığı kültüre ve diğer kültürlere değer verme sahip çıkma bilinci edindiren en önemli alanlardan biridir.

Bu program; bir sanat eseriyle karşılaşıldığında nasıl bakıl-ması gerektiği bilen, sanatı yaşamın bir parçası olarak gören, duygu, düşünce ve izlenimlerini özgün sanatsal tasarımlara dönüştüren, tarihi ve kültürel değerlerimize duyarlı, evrensel düşünceye sahip, sanattan tat alan, özgüveni gelişmiş, yara-tıcı ve üretken doğayı seven çevreye saygılı Atatürk İlke ve İnkılâplarını, kavramış çağdaş nesiller yetiştirmektir.


29

25. Öğrencilerin Okudukları Derslerde Başarılı Olabilmeleri İçin Sahip Olması Gereken YeterliliklerÖğrencilerin her eğitim öğretim döneminde başarılı ola-

bilmeleri için:

1- Bir önceki dönemde veya sınıfta görmüş olduğu kazanım-ları mutlaka edinmiş olması gerekir.

2- Düzenli ders çalışma alışkanlığına sahip olması gerekir.

3- İlgili derslerin gerektirdiği yetenek ve ilgilerin öğrencide yüksek düzeyde olması gerekmektedir.

26. Okul Dışı EtkinliklerEv Ortamında Velilere Düşen Görevler:

1- Veli, ders içeriği hakkında bilgi sahibi olmayabilir. Önce-likle dersin içeriği ve çocuğuna nasıl yardımcı olabileceği konusunda ders öğretmeninden yardım almalıdır.

2- Öğrenciye ev ortamında rahat ders çalışabileceği bir ortam sağlamalıdır.

3- Günlük ev ödevleri ve proje ve performans çalışmalarının hangi aşamada olduğunu sık sık kontrol etmelidir.

4- Başarısız olduğu derslerde öğretim takviyesine ihtiyaç du-yulduğunda gerekli yardımı sağlamak için okul idaresin-den yardım istemelidir. Çocuğunun derslerine düzenli ça-lışıp çalışmadığını takip etmelidir.

5- Çocuğunu başarabileceği konusunda motive etmelidir. Baskı uygulama ve kıyaslama gibi davranışlardan kaçın-malıdır.

6- Çocuğunun hangi alan ve derslere karşı yetenek ve ilgisi olduğu konusunda öğretmenlerinden bilgi almalıdır. Daha sonra yetenek ve ilgisinin yüksek olduğu dersleri seçmesine yardımcı olmalıdır.

7- Ders araç ve gereçlerinin neler olduğu konusunda ilgili ders öğretmeninden bilgi alarak, nasıl temin edebileceğini mutlaka sormalıdır.


30

27. Öğrencilerin yaş özellikleri nelerdir?

14-18 Yaş Lise Çağı Özellikleri

Lise çağı, 14-18 yaş arasındaki bireyleri kapsar. Bu dönem-de fiziksel, sosyal ve zihinsel anlamda büyük değişiklikler ya-şanır. Bu yaşlar, ergenlik dönemi ile özdeşleşmiş bir süreçtir. Bu çağda önceki dönemlerden farklı olarak sorulamayan “Ben Kimim?” sorusuna cevap aranır. Bu çağın özelliklerinin, anne ve babalar tarafından bilinmesi büyük önem taşımaktadır.

A- Bedensel Gelişim Özellikleri• Hızlı kilo ve boy artışı olur.

• Vücudun değişik bölgelerinde tüylenmeler başlar.

• Ses kalınlaşır.

• Hormonların etkisiyle üreme yeteneği gelişmeye başlar.

• Bedenin çok hızlı gelişmesi sakarlık adı verilen durumun sıkça görülmesine neden olur.

B- Sosyal Gelişim Özellikleri• Bu dönemde arkadaşlık ilişkileri, din, siyaset, ahlak, felsefe

gibi soyut konularla daha çok ilgilenmeye başlar.

• Evde kaldığı zamanlarda yalnız kalmaktan hoşlanır.

• Ailesinden ziyade arkadaşlarıyla çok uzun süre vakit geçir-mekten hoşlanır.

• Kendisini gruplara kabul ettirebilme isteği artmıştır, farklı ve yüksek sesle müzik dinleme, dış görünüşüne önem ver-me daha fazla görülür.

• Karşı cinse ilgi duymaya başlar.

C- Zihinsel Gelişim Özellikleri• Bu dönemde hormonların etkisiyle sık ve ani duygu deği-

şimi görülür. Duygusallık artmıştır.

• Kendini beğenme ve bencilce duygular sergileyebilir, eleş-tirilmekten hoşlanmazlar.

• Hayal kurmaktan ve geleceğe ait planlar yapmaktan hoşlanır.

• Bağımsız ve özgür olma duygusu artar.• Kelime hazinesi artar, kendini ifade edebilme becerisi gelişir.• Kendine hala çocuk gibi davranılmasından hoşlanmaz.


31

Dönemsel Sorunlar ve Ailelere Çözüm Önerileri• Bu dönemde arkadaş çevresi önem kazanır. Gencin arka-

daş çevresini tanıyor musunuz?• Genci arkadaşlarının yanında eleştirmeyiniz.• Gencin yaşamış olduğu bedensel, zihinsel ve sosyal deği-

şimlerle asla alay etmeyiniz.• Kişisel temizlik ve cinsel değişim konularında gence reh-

berlik edebilmek için uzmanlardan yardım alabilirsiniz.• Gencin sık ve ani duygu değişimlerine karşı (öfke patla-

ması, sessizlik, karşı gelme, inatlaşma vb.) sabırlı ve anla-yışlı davranmalısınız.

• Sorumluluk ve kişilik gelişimine yardımcı olabilecek uğ-raşlara ( sanat, spor, müzik, hobiler, benzeri sosyal faali-yetler) teşvik etmeli, kısacası gencin boş kalmamasına dik-kat etmelisiniz.

• Genç üzerinde baskı kurarak değil, konuşarak ve uzlaşa-rak iletişim kurmalısınız.

• Olumsuz sosyal ortamlardan genci korumak için mutlu ve huzurlu bir ev ortamı oluşturmaya gayret gösteriniz.

• Çocuğunuza güvendiğinizi ve sevdiğinizi mutlaka hissetti-rin, sürekli uyarmak, öğüt vermek, eleştirmek, başkasıyla kıyaslamak ve küçümsemek gibi davranışlardan kesinlikle uzak durun.

• Yaşantısındaki sıra dışı değişikliklere karşı dikkatli olu-nuz. Örneğin; sık sık eve geç gelme, çok para harcama, internet ve cep telefonuyla uzun zaman geçirme, yeni arkadaş gurubu edinme, derslerinde hızlı düşüş ve okula devamsızlığın artması gibi durumlarda mutlaka uzman-lardan yardım almalısınız.

28. AileAile ve Kitle İletişim Araçları

• Çocuğunuzun internette hangi sitelere girdiğine ve kim-lerle iletişim kurduğuna dikkat edin. Güvenini sarsmadan kontrolünüzü devam ettirin.

• Kitle iletişim araçlarını (bilgisayar, tablet, cep telefonu, internet, televizyon vb.) ne kadar süreyle kullanılacağı ko-nusunda çocuğunuzla uzlaşın.


32

• İnternet profilinizi aile ve çocuk paketi olarak güncelleyin.

• Kitle iletişim araçlarının olumsuzlukları (Şiddet, cinsel içe-rik vb.) konularında çocuğunuzun bilinçlenmesini sağla-yın.

• Çocuğunuzun interneti birlikte vakit geçirdiğiniz mekânlarda kullanmasını sağlayınız.

• İnternet ve televizyon konusunda çocuğa öncelikle siz ör-nek olunuz.

• Akşamları televizyon seyretmeyi sınırlayınız.

Okul Başarısı İçin Ailelere Öneriler• Çocuğun yanında asla okulu ve öğretmenlerini eleştirme-

yiniz.

• Çocuğun kapasitesine ve yeteneklerine göre beklentiler içerisinde olunuz.

• Çocuğun verimli ve planlı ders çalışabilmesi için uygun or-tamlar hazırlayın.

• Çocuğun okul çalışmalarına ilgili olunuz. Her akşam okul-da yaşananları paylaşın. Öğretmenlerden, dersler ve dav-ranışları hakkında bilgi alın.

• Çocuğun faaliyet ve projelerine ilgi gösterin.

• Çocuğunuza evde nasıl yardımcı olunabileceği konusunda öğretmenlerden bilgi alınız.

Anne Baba Tutumları• Her şeyden önce anne ve baba çocuğa iyi bir model olma-

lıdır. (Çocuğa ne yapması söyleniyorsa anne babanın da öyle davranması gerekmektedir.)

• Anne ve baba kurallar konusunda ortak hareket etmeli ve tutarlı olmalıdır. Konulan kuralların takibi mutlaka yapıl-malıdır.

• Anne babalar, ergenlerin anlaşılma ve değer görme duy-gusunu söz ve davranışları ile tatmin etmesi gerekir. Aksi takdirde ergen bu duygularını tatmin etmek için farklı çevrelere ihtiyaç duyacaktır.

Okul Aile Birliği Nedir?Ailenin eğitim ortamlarındaki etkin katılımının en önemli aracı Okul-Aile Birlikleridir. Okul-aile birlikleri okul yöneticileri, öğretmenler ve öğrenci velilerinden oluşur. Okul-aile birliklerinde okulda daha önce görev yapmış yöneticiler, öğretmenler, mezunlar ve hayırseverlere onur üyeliği de verilebilir. İsteyen veliler okul-aile birliği seçimlerine katılarak görev alabilirler.

Okul-aile birliği, okul ile aile arasında bütünleşmeyi gerçekleştirmek, veli ve okul arasında iletişimi ve iş birliğini sağlamak, eğitim-öğretimi geliştirici faaliyetleri desteklemek, maddi imkânlardan yoksun öğrencilerin zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak ve okula maddî katkı sağlamak üzere kurulur. Okul-aile birliği kurulduğu okulun adını alır. Okul-aile birlikleri, okulların eğitim ve öğretim hizmetlerine etkinlik ve verimlilik kazandırmak, okulların ve maddî imkânlardan yoksun öğrencilerin zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere; aynî ve nakdî bağışları kabul edebilir. Maddî katkı sağlamak amacıyla sosyal ve kültürel etkinlikler ve kampanyalar düzenleyebilir, okulların bünyesinde bulunan kantin, açık alan, salon ve benzeri yerleri işlettirebilir veya işletebilirler.


33

• Ergenle fikir alışverişleri yapılmalı; görüşlerine değer veril-melidir. Ergen bireyler, aile konuları dışında tutulmamalı-dır.

• Ergenlere karşı çok baskıcı olmak zararlı olduğu gibi onla-rı tamamen bağımsız ve kendi haline bırakmak da doğru değildir.

• Ergenden beklentilerin neler olduğu, sakin bir dil kullana-rak mantıklı bir şekilde gerekçeleriyle izah edilmelidir.

• Çatışmak yerine sorun iletişimle çözülmeye çalışmalıdır.

veli bilgilendirme kılavuzumebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/50/01/964408/dosyalar/... · 2016....

Documents