wildboere doen dit met liefde en passie wildboere doen dit met

WIMPIE BADENHORST

FOKUS OP WAPENS EN JAG

April 2014

Wildboere doen dit met liefde en passieWildboere doen dit

met liefde en passie

Binne

EEN VAN DIE BESTE

SEISOENE WINK – BL. 68

April 2014 • www.senwes.co.za

FUTURE FOCUS70 A single stick may smoke, but it will not burn

ALGEMEEN 3 ALLES EN NOG WAT: Spotprent; Sê Wie;

en meer

44 How does the diesel hedge function?

46 Dieselverskansing – ‘n praktiese voorbeeld

76 SNAPPY CHEF: Kosmaak was nog nooit só

maklik nie

RUBRIEKE72 AGRI-WENKE: Toestande lyk belowend ná die reën

77 ‘n Terugblik op Senwes-aandeleverhandeling

79 VIR DIE SIEL: Jesus se storie met my

80 VROUEDINAMIKA: Bedrewe ma verseker dat die boeke klop

KOMPETISIE74 Fotokompetisie – Kompetisie sluit af met ‘n slag

HANDELSNUUS12 Cape Gate: Gehalte is prioriteit by Cape Gate

18 Pioneer: Hoeveel ton per hektaar kan ‘n

mielieplant realiseer?

27 Prodist: Twee dekades se ondervinding waarop

jy kan staatmaak

33 Premium Holdings: Beveg misdaad met die

Duel Peperbalsisteem

40 Sensako-koringkultivars – steeds die beste keuse

REDAKTEURSBRIEF 2 Bosveldbekoring

HOOFSTORIE 4 Kan ‘n wildvertakking my iets in die sak bring?

KOLLIG OP WIMPIE BADENHORST14 Wildboere doen dit met liefde en passie

NUUS21 Senwes-tafel is gedek vir NAMPO 2014

22 Pannar wys sy slag met kultivarskouspel

25 Bewaringsboerdery is op almal se lippe26 Landlopers nou mooi getooi in Senwes-gewaad28 Monsanto beïndruk produsente by inligtingsdag

FOKUS OP WAPENS EN JAG30 The best by a long shot

32 Kundiges gee raad oor hoe om suksesvol met

wild te boer

34 Die herlaaiproses is lekker

37 Skop die jagseisoen af met Hinterland en HuntEx

38 Hoe moet ‘n jagter homself gedra?

SENWES VILLAGE43 Senwes Village Meganisasie brei RTK-netwerk

verder uit

43 Verseker só dat jy op hoogte bly

SENWES CREDIT43 Welkom by Credit

SENWES GRAINLINK50 Nuutste voordele met betrekking tot

sonneblom en sojabone

52 Só lyk die silo’s van Streek 2

54 Opsies met Gert

60 Hoekom al die ophef oor die situasie

in die Oekraïne?

64 ‘n Agter die skerms-kykie na die suidelike

graanverkrygingsgebied

66 ‘n Oorsig van die rand/dollar-wisselkoers

67 Safex-makelaarswenke

68 Een van die beste seisoene ooit wink

Dui Senwes Scenario-artikels aan wat beskikbaar is op

Senwes se webtuiste by www.senwes.co.za.

OP DIE VOORBLAD

Wimpie Badenhorst van die Bothaville-distrik se benadering tot sy boerdery is met liefde en passie. Lees meer hieroor op bladsy 14. Die voorbladfoto is deur Wayne Viljoen geneem.

APRIL 2014

inhoud Maak seker jy ontvang die eScenario e-nuusbrief elke tweede maand

vir relevante maatskappy- en industrienuus. Teken in by www.senwes.co.za.

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >>

2 •••

HOOFREDAKTEURJohan Grobler, Assistent-Hoofbestuurder:

Korporatiewe Bemarking,Senwes, Tel: 018 464 7199

E-pos: [email protected]

UITGEWERJohan Smit, Infoworks

Tel: 018 468 2716 Sel: 082 553 7806 Postnet Suite 32,

Privaat sak X10, Flamwood, 2572 E-pos: [email protected]

REDAKTEURElmarie Helberg, Infoworks

Tel: 018 468 2716 Sel: 073 339 2920E-pos: [email protected]

MEDEWERKERSDs Willie Botha, Jacques Odendaal, Johan

du Toit, Gerrit Oosthuizen, Ruth Schultz, Thys Grobbelaar, Peter Mascher, Jenny Mathews, Izak du Plessis, Ramondé Odendaal, Jaco Kruger, André van der Merwe, Etienne Nel, Louie Esterhuysen, Theuns Saayman, Ferdie

Roux, Carel Scheepers, Wayne Brewer, Francois Breedt, Theo Venter

en Gert van Wyk.

ADVERTENSIESRuth Schultz, Infoworks

Tel: 011 869 4465 Sel: 072 855 2450E-pos: [email protected]

UITGEGEE EN GRAFIES VERSORGDEUR INFOWORKS

Uitlegkunstenaar: Joritha HechterTel: 018 468 2716, Postnet Suite 32,

Privaat sak X10, Flamwood, 2572

SUBSKRIPSIEGerda Muller

Tel: 018 464 7566Faks: 018 464 7222

E-pos: [email protected]

EIENAARSenwes, Posbus 31, Klerksdorp, 2570

Tel: 018 464 7800

DRUKWERKColorpressTel: 011 493 8622

• Alle regte van die inhoud van Senwes Scenario word voorbehou ingevolge die bepalings van Artikel 12 (7) van die Wet op Outeursreg. • Die eienaar en uitgewer aanvaar nie aanspreeklikheid vir enige uitlatings in advertensies, promosie-artikels of deur medewerkers nie.

SENWES SCENARIO

REDAKTEURSBRIEF

Bosveldbekoring

‘n “Huisie by die see” beïndruk my

nie sommer nie. Ja, daar is iets spesiaals aan

‘n vakansie aan die kus – die reuk van die see

wanneer jy ná daardie lang rit uiteindelik stop en

uitklim of selfs die geluid van die branders wat jou

vroegoggend verwelkom. Elke deel van ons land het

egter sy eie bekoring.

Die Kalahari, met sy rooi sandduine en helder

sterrehemel, is natuurlik ‘n gunsteling van my. Daar

is ‘n dankbaarheid aan die Kalahari wat ek nog

nêrens anders beleef het nie; slegs ‘n paar druppels

reën en dit blom! Maar daar is darem min plekke

wat my hartsnare kan roer soos die Bosveld...

Ons was nog altyd eerder “wildtuin-mense” as

“see-mense”. Toegerus met padkos, ‘n fles koffie

en ‘n verkyker het ons gereeld die pad tussen

Pretoria en die Pilanesberg aangedurf, waar ons

dan van vroegoggend tot laatmiddag op die wildtuin

se grondpaaie sou ronddartel op soek na iets meer

as net ‘n rooibok of ‘n sebra. Aangesien ek die

jongste was, was almal se redenasie altyd dat my

sig die skerpste is en daarom moes ek konstant stip

by die venster uitloer en op die uitkyk wees vir enige

beweging tussen die bome (noudat ek daaraan

terugdink, was hul motief waarskynlik om my stil te

kry en besig te hou). Dan was dit natuurlik ook altyd

‘n hoogtepunt om die apies te voer, óf eerder om te

kyk hoe hulle hulself voer. Een spesifieke aap het

sommer een oggend aan ‘n bottel Eno’s weggelê,

aangesien ons die ander lekkernye te goed

weggesteek het. Hy was sekerlik van sooibrand

genees vir ten minste ‘n jaar...

Wanneer die lewe te gejaagd raak, verlang my

hart terug na daardie herinneringe. Die geluid van

tarentale en duiwe in die vroegoggend, ‘n sebra wat

in die verte blaf, sonbesies wat die hitte van die dag

aankondig en ‘n visarend wat sy maat roep. Soos die

bome begin verkleur en die aande byt-byt aankondig

dat die winter op pad is, stof menige jagter sy

toerusting af om die Bosveld, die Kalahari of die

Vrystaatse vlaktes aan te durf om sy jagvaardighede

te toets en nuwe herinneringe te maak. Ek dink

dit gaan oor meer as net die jagaksie, en dat die

meeste jagters my sentiment oor die omgewing deel.

Hoe gepas is dit dan nie dat hierdie uitgawe van

Senwes Scenario op wapens en jag fokus nie?

Op dié noot word herlaaiwenke op bladsy 34 met

lesers gedeel, terwyl jagtersgedrag op bladsy 38

bespreek word. Ons Kollig-besoek op bladsy 14 is

by ‘n wildsboer van die Bothaville-distrik en dáár het

ons ‘n agter die skerms-kykie na wildboerdery gekry.

Ons hoop ons lesers ervaar vandeesmaand se

Senwes Scenario as ‘n kolskoot-een. Lekker lees!

Elmarie

GEDRUK OPPAPIERGOEDGEKEUR DEUR FSC

Elmarie H

elberg

arriiee

EEllmmaarr

<< >>April 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario

3•••

>> SÊ WIE?

Jagters wat swak gedrag op ‘n jagplaas openbaar, kan vele uitdagings vir die eienaar in-hou. Lees gerus op bladsy 38 waar die SAJWV se bestuurder wenke deel oor hoe jagters hul tydens jaguitstappies moet gedra.

ALLES EN NOG WAT • THIS AND THAT

Die vraag na dierevoer (geelmielies en

sojabone) neem toe, terwyl menslike verbruik (witmielies) stagneer.– PROF FERDI MEYER –

(DIREKTEUR: BURO VIR VOEDSEL- EN

LANDBOUBELEID [BFAP])

Pieter & Tshepo

Facts about impalas The impala is one of the most common and

most graceful of all Africa’s antelopes. A slender,

agile creature, it can clear formidable obstacles

and run at speeds faster than 60 km/h. They are

fleet runners who can leap up to 10 m in length

and 3 m in height. They use their tremendous

speed and agility to avoid predation, and

seemingly for pure enjoyment.

Male impalas have Lyre-shaped and ringed

horns, up to 75 cm long. The male’s horns can

take many years to reach full length, which is

why young animals are unlikely to establish a

dominant position and breeding territory.

Male impalas produce a scent from a gland on

their foreheads to advertise their status to rivals.

When he loses his rank, a male produces less

scent. Males will fight for status and territory

throughout the mating season, using their

antlers as weapons.

Most young impala are born around midday, seeing

as this is the safest time to give birth since most

of their enemies are resting. Half of newborn are

killed by predators within the first few weeks of life.

Mothers can delay giving birth for a month if the

weather conditions are harsh, such as during

the wet season. The sex ratio among impala is

weighed in favour of the female, with twice as

many females born each year.

Impalas decrease their chances of attack when liv-

ing in herds. They leap and scatter in all directions

when being attacked to confuse the predator.

As they also must drink every day and knowing

that predators, such as the lion, frequently lie in

wait around waterholes at dusk, they often drink

during the hottest part of the day. At this time,

the predators are at their most sluggish.

The impala is rarely seen on its own. Females and

young animals form herds of up to 100 individuals,

while males live in a bachelor group of about 60

animals. They occupy a large range and make

seasonal migrations from high to lower ground

according to the availability of suitable food.

Predators include lions, leopards and cheetahs.

Like other antelope, the impala is constantly

alert to danger and has extremely acute senses

of hearing, sight and smell. They can release

a scent from their glands on their heels, which

can help them stay together. This is done by

performing a high kick of their hind legs.

The name “Impala” comes from the Zulu

language, meaning “gazelle”.

Bron: http://www.onekind.org/be_inspired/animals_a_z/impala/

r, kan vele uitdagings vir die eienaar in-bestuurder wenke deel oor hoe jagters

LANDBOUBELEID [BFAP])

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> wwwwwwwwwwwwwwwwwwww w.w.w.w.w.w sesesesesesenwnwnwnwnwnwnwwwnwesesesesese .c.c.c.c.co.o.o.o.o.zazazazazazazaza •••• AAAAAAAAAAAAAprprprprprprprppp ili li li li li li li l 2222222220101010100101010101444444444444444www.senwes.co.za • April 2014

4 •••

> TEKS: RAMONDÉ ODENDAAL

• HOOFSTORIE

Kan ‘n wildvertakking my iets in die sak bring?

SOMMIGE VEE- EN SAAIPRODUSENTE DROOM SEKERLIK DAARVAN OM

HUL EIE WILDBOERDERY TE BESIT, MAAR GLO NIE REGTIG IN HUL HARTE

DAT DIT SAL REALISEER NIE. DIE DOEL VAN HIERDIE ARTIKEL IS OM

VOORNEMENDE WILDPRODUSENTE OOR WILDBOERDERY IN TE LIG,

SODAT HULLE DROOM BINNEKORT ‘N WERKLIKHEID KAN WORD.

Die dryfveer agter enige besigheid is

om wins te maak en ‘n aanvaarbare opbrengs op

kapitaal te verdien. Die positiewe groeitendens in

wildpryse is gevolglik daarvoor verantwoordelik dat

al hoe meer produsente ‘n moontlike belegging in

eksotiese wild oorweeg.

Hoewel die wildbedryf uitstekende opbregngste

teen die huidige prysvlakke oplewer, moet

voornemende toetreders ‘n aanvanklike

kontantbelegging maak om hulself in die bedryf te

vestig. Nuwe toetreders moet ook daarteen waak

om nie al hulle spreekwoordelike eiers in een

mandjie te plaas nie. Die ideaal is om te verseker

dat die inkomste wat vanuit die wildkomponent

gegenereer word, nie meer as 20% van die totale

boerderyinkomste oorskry nie.

‘n Volledige lewensvatbaarheid-, omgewing- en

ekologiese-impakstudie moet vooraf gedoen word.

‘n Ondersoek wat onlangs deur Senwes gedoen is,

het meestal op die vestiging van swartwitpense,

buffels, swart rooibokke en njalas gefokus,

hoewel verskeie ander spesies ook beskikbaar

is om ‘n wildboerdery van die grond te kry. Dié

ondersoek het ook onomwonde bewys dat die

produksiekoste van ‘n wildboerdery laer is as dié

van ‘n tradisionele boerdery.

Voordat eksotiese wild as ‘n diversifikasie-

vertakking in die huidige boerdery oorweeg kan

word, moet die volgende vraag gevra word: Het

die produsent ‘n liefde vir wild en die betrokke

spesie waarmee geboer wil word? Dit is ook

belangrik om te bepaal hoekom dié vertakking

oorweeg word. Die wildbedryf is kapitaalintensief

– nie alleen die koste wat aangegaan moet word

om die infrastruktuur reg te kry nie, maar ook die

kapitaal wat uitgelê moet word vir die aankoop

van die eerste diere.

‘n Aspek wat voornemende toetreders egter kan

laat huiwer, is die volhoubaarheid van die wildbedryf.

Hiervoor moet die volgende in ag geneem word:

• Die toekoms van wildproduksie as proteïenbron

is belowend. Wildvleis word as ‘n gesonde

proteïen geklassifiseer en die prys daarvan het

reeds van R5/kg na R18/kg toegeneem.

• Suid-Afrika se bek-en-klouseer-status is

onlangs herstel.

• Die swak rand maak plaaslike jaggeleenthede

meer aanloklik vir buitelanders.

• Die nuwe toetreder moet die gelykbreekpunt vir

die vestiging van wild in sy onderneming bepaal

en ook besluit oor sy aptyt vir risiko voordat hy ‘n

belegging in die bedryf maak.

• Met ‘n klein beskikbare oppervlakte kan ‘n

wesenlike kapitaalopbrengs gerealiseer word.

• Voornemende toetreders moet kennis neem dat

kleurvariasies tans as ‘n modegier beskou kan

word en dat die jagmarkte vir dié spesies dus nog

gevestig moet word.

<< >>April 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario<< >><< >>April 2014 • www.senwes.co.zaApril 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario< <<<< >>>>SENWES Scenario

5••••HOOFSTORIE

vervolg op bladsy 6

• Die probleem van skadelike diere, net soos in die

geval van kleinvee, hou ‘n gevaar vir veral bokke in.

Buffels word in ‘n mindere mate hierdeur geraak.

• Bestuur is van kardinale belang.

Afhangende van die spesie waarmee geboer gaan

word, is nog ‘n voorvereiste vir nuwe toetreders dat

‘n tydsverloop van twee jaar tot vyf jaar benodig

word (sien Tabel 1) voordat die kapitaal van die

aanvanklike belegging verhaal kan word. Die

wildbedryf is dus nie al in die eerste jaar winsgewend

BEESTE

SWART ROOIBOK NJALA

SWARTWIT-PENS BUFFEL MIELIES

Gem. bruto inkomste per jaar 2,338 51,189 5,513 56,980 27,877 9,650

Gem. bedryfskoste per jaar 1,190 2,921 3,854 10,255 6,803 6,010

Netto inkomste per hektaar 1,148 48,268 11,659 46,725 21,074 3,640

Kapitaalkoste 9,338 67,686 24,615 127,583 53,330 31,100

Diere en/of werktuie 1,750 57,486 15,900 116,200 43,300 9,100

Eiendom, heinings en water 7,588 10,201 8,715 11,383 10,030 22,000

Rendement op kapitaal belê oor tienjaar-gemiddeld 12,30% 71,31% 47,36% 36,62% 39,52% 11,70%

Produksiekoste-verhouding 51% 6% 25% 18% 24% 62%

Jare om gelyk te breek 5 2 2 3 5 2

TABEL 1: DIE VERGELYKING TUSSEN EKSOTIESE WILD, DROËLAND-MIELIES EN VLEISBEESTE AS BOERDERYVERTAKKING.

nie. Kleiner wildspesies, soos byvoorbeeld die

njala en swart rooibok, het egter die potensiaal om

vinniger ‘n winsgewende vertakking te word. Die

winste wat hieruit gegenereer word, kan aangewend

word om in duurder wildspesies soos buffels te belê.

Weens die toenemende styging in produksiekoste,

is dit ‘n goeie idee om wild as ‘n alternatiewe

vertakking in die boerdery in te bring, veral as

die laer produksiekosteverhouding wat

dit teweeg kan bring, in ag geneem word.

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww.w.w.w.w.w.w.ww.w.w.w.seseseseseseseseseesenwnwnwwwwnwnwnwwnwnwnweseseseseseseseseses.c.c.cc.c.c.c.c.c.c.co.o.o.o.o.o.o.o.o.oo zazazazaaazazazazza ••••••••• AAAAAAAAAAAAprprprprprprprprprppppp ili li li li li li li li li l 222222222222201010101010101010101010144444444444444www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>SSSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESSWESWES ScScScScScScScScScScenaenaenaenaenaenaenaenaaenariorioriorioooorioriorioriorioriorioSSSSSENWES ScenariooooooooooooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>

6 •••• HOOFSTORIE

vervolg van bladsy 5verververv lvolvolvolgggg vg vg vananan bblblablabbladdsydsydsy 5555


Die inkomste uit wildverkope het oor die afgelope

twaalf jaar van R52 miljoen tot R857 miljoen

toegeneem. Grafiek 1 toon die stygende kurwe in

die gemiddelde verkope van alle wildsoorte wat op

Vleissentraal se Bosveld-veilings verhandel is, terwyl

uitskietsyfers van abnormaal hoë pryse wat vir sekere

spesies behaal is, uit die berekende gemiddeldes

gelaat is om ‘n skewe voorstelling te voorkom.

In Grafiek 2 word die verkoopstendense van vier

soorte eksotiese wild weergegee: Swartwitpense,

buffels, swart rooibokke en njalas. Die pryse is

steeds aan die styg, maar nuwe toetreders moet

van die skommelings

in die pryssiklusse

kennis neem.

In die geval van

buffels volg die

verkope steeds ‘n

stygende neiging

wat betreklik

sywaarts beweeg.

Uitsonderlike hoë

pryse is op enkele

veilings in 2013

behaal. ‘n Belangrike

vraag wat by

herhaling gevra word,

is of die buffelpryse

die huidige hoë

vlakke gaan behou.

Grafiek 1: Gemiddelde veilingspryse van totale wildverkope vanaf 2001 - 2013.

Grafiek 2: Eksotiese wild – gemiddelde veilingspryse.

vervolg op bladsy 8

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> www.senwes.co.za • April 2014www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >>< >SENWES ScenarioSSSENS WES ScenarioooooSSSSSS<< >>

8 •••

vervolg van bladsy 6


• HOOFSTORIE

2009 2010 2011 2012 2013

JAG VEILINGS JAG VEILINGS JAG VEILINGS VEILINGS VEILINGS

Buffels

Aantal 334 204 271 220 790 338 356 358

Gem R/dier R133 560 R401 885 R92 889 R424 030 R176 175 R610 527 R844 053 R863 796

Sable

Aantal 119 615 144 448 310 646 829 890

Gem R/dier R86 520 R144 726 R81 269 R181 035 R144 550 R176 334 R420 859 R366 315

TOTAAL WILD 34 256 9 654 30 823 16 600 47 930 10 325 11 576 17 385

% verkope van totale verkope

Buffels 1,0% 2,1% 0,9% 1,3% 1,6% 3,3% 3,1% 2,1%

Sables 0,3% 6,4% 0,5% 2,7% 0,6% 6,3% 7,2% 5,1%

Ander wild 98,7% 91,5% 98,7% 96,0% 97,7% 90,5% 89,8% 92,8%

% van totale jaarlikse wild omset

Buffels 10% 37% 6% 20% 20% 48% 35% 36%

Sables 2% 40% 3% 17% 5% 26% 40% 38%

Ander wild 88% 23% 91% 63% 74% 26% 25% 26%

TABEL 2: INTERNASIONALE JAG- (2009 - 2011) EN VEILINGSTATISTIEK (2009 - 2013).

Kenners meen egter dat die buffelmark

volhoubaar is.

Tydens die berekenings van buffels en

swartwitpense is slegs die “gewone” groep gebruik.

Die variante is dus nie hierby ingesluit nie.

Senwes se ondersoek na die winsgewendheid van

eksotiese wild word ook in Grafiek 3 weergegee.

Mielies, beeste, swartwitpense en buffels

word as ‘n persentasie van verandering vanaf die

2001-basisjaar uitgedruk.

Die Vrystaat se gewildste kommoditeite, mielies

en beeste, toon ‘n sywaartse dog stygende fase.

Die veilingspryssiklusse van veral die afgelope

ses jaar is in die geval van swartwitpense en buffels

duidelik. Ten spyte van die groot prysskommelings vir

buffels weens rekord-uitskietpryse, is die stygende

prysneiging duidelik. Die

prysverandering vir buffels

sedert 2001 tot en met

2013 was bykans

2 050%. Dié berekenings

weerspieël geen

jaginkomste nie.

Die getal buffels en

swartwitpense wat deur

buitelanders in Suid-

Afrika gejag word, het

volgens statistiek wat

deur die Departement van

Omgewingsake verskaf

is, tussen 2009 en 2011

onderskeidelik van

334 - 790 en

119 - 310 toegeneem. Grafiek 3: Persentasie (%) verandering in Kommoditeitspryse (2001-basisjaar).

<< >>April 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><< >>AAAAAAAApApApApApApApApApApApApApririririr ir ir ir ir ir ir i llllllll 202020202020202020201414444141414144141414 •••• wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww.s.ss.s.ss.s.seneenenenenenenene weweweewewewewes.ss.s.s.s.s.s.s.sss cocococococococococcco.z.z.z.z.z.z.zzzaaaaaaaaaaaaaaaaaApril 2014 • www.senwes.co.za SSSSENSENSENSENSENSESESSESEENENSSEENENENSENNSENSESSSENS WESWESWESWWESWESWESWESWESWESWESWWESWESWESWESESWESSSW S SSSSScScScSSSSScScScSSScSSSScScSSSSS enaenaenaenaenaenaenaenenenaenaeeennanaenaeeenaennnanaarioriorioiiooooooriorioriooorrioioorior orirrrio<<<<<<<<<<<<<<<<<< <<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>SENWES Scenario

9••••HOOFSTORIE

• Bepaal die doel om in wild te investeer

Vertikale groei.

Diversifikasie van bestaande boerdery.

• Infrastruktuur

Is die minimum oppervlakte vir die wild

wat beoog word, beskikbaar?

Bepaal veldtipe en watter wild geskik

sal wees.

Wildheinings moet aan die minimum

standaarde voldoen.

Doen aansoek vir ‘n omheiningsertifikaat

by Natuurbewaring asook ‘n WR-nommer by

Veeartsenykundige Dienste.

• Finansieel

Die wildbedryf is kapitaalintensief

– hoeveel kontant is beskikbaar?

Bepaal die metode van finansiering

– (kontant is koning).

Watter spesies is in aanvraag en sal in

die lang termyn volhoubaar wees?

Watter mark wil jy betree? (Teel/jag/toerisme.)

Doen ‘n lewensvatbaarheidstudie.

EK WIL OOK MET WILD BOER. WAAR MOET EK BEGIN?

AANKOOP VAN WILD• Stel vas hoeveel kapitaal beskikbaar is.

• Oorweeg die koop van teelgroepe (family pack).

• Maak seker die koeie en bulle is oud genoeg

om te begin teel.

vervolg op bladsy 10

Volgens die jag- en veilingstatistiek in Tabel 2 is

615 swartwitpense in 2009 op veilings verhandel,

teenoor 890 in 2013.

In die geval van buffels wat deur Vleissentraal

(Bosveld) verhandel is, was die syfer 204 in 2009

en het gegroei tot 358 in 2013. Hoewel buffels en

swartwitpense nie in groot getalle verkoop word nie,

het dié twee spesies steeds sowat 74% van die

omset uit veilingverkope in 2013 uitgemaak. Hulle

was hoofsaaklik teeldiere.

‘n Vergelyking tussen eksotiese wildspesies met

tradisionele boerderyvertakkings toon dat dit wel

winsgewend is om in die wildvertakking te belê. Dit is

belangrik om daarop te let dat die winsgewendheid

van elke wildvertakking vergelyk word, sodat daar

nie gesê kan word dat een vertakking beter is as die

res nie. Elke boerdery sal egter verskil. Vir hierdie

berekening is in ag geneem dat die boerdery kapitaal

van R5 miljoen beskikbaar sal hê waarmee die

wildvertakking begin kan word en dat daar slegs met

een vertakking (soos byvoorbeeld buffels) geboer

gaan word. (In die berekening is die aankope van

wild, beeste asook implemente en toerusting vir

die verbouing van mielies ingewerk. Die waarde van

grond is egter buite rekening gelaat.)

Tabel 3 toon hoeveel diere aangekoop kan word

sou ‘n kapitale belegging van R5 miljoen beskikbaar

wees. Die totale fondse word slegs vir een spesie

aangewend en grond is reeds beskikbaar. Hierdie

inligting is dan ook gebruik om die vergelyking in

Tabel 1 saam te stel.


10 •••

Monsanto-produkte en -tegnologie het nog altyd bygedra tot jou sukses. Soos ons chemiese produkte, ons gevorderde katoen-, groente- en mieliesaad, ons biotegnologie. Ons wil deel wees van jou besigheid en die toekoms met sy vele uitdagings saam met jou aanpak. Uitdagings soos volhoubare landbou saam met uitstekende diens, kwaliteit produkte en rotsvaste waardes.

Jy kan op Monsanto vertrou ... vir jóú sukses.

Meer oor Monsanto MaatskappyMonsanto-maatskappy is ’n toonaangewende, globale verskaffer van tegnologiegebaseerde oplossings en landbouprodukte wat die produktiwiteit op die plaas en die kwaliteit van voedsel verbeter. Monsanto is daarop gefokus om die kleinboere sowel as die grootskaalse boere by te staan om meer uit hul grond te kry terwyl hul toenemend die wêreld se natuurlike hulpbronne, soos water en energie, bewaar.

Kliënte is welkom om ons kliëntedienslyn te skakel by 011 790-8201 of stuur ’n e-pos aan: [email protected].

Om meer te wete te kom oor ons besigheid en ons verbintenisse, gaan na: www.monsanto.com. Volg ons bedrywighede op Twitter® by www.twitter.com/MonsantoCo, op Facebook® by www.facebook.com/MonsantoCo, of teken in op ons NewsRelease RSS Feed.

ieeieiesesesesee eeeeeeeeeeeeelllllll

dddagagagininingsgsgs waaarardedes.s.

singsngs en en ene aantonto is roroond nd nd tete

nsanto.com.m.

ter® by

uppe

mar

keti

ng A

0663

2SS



• HOOFSTORIE

SWART

ROOIBOK NJALASWARTWIT-

PENS BUFFEL

Kampe 70 ha 250 ha 40 ha 100 ha

Omheining/Vestigingskoste 224 050 428 750 175 320 303 000

Beskikbare kapitaal 4 775 950 4 571 250 4 824 680 4 697 000

Bul/Ram (getal) 1 16 1 1

Koeie/Ooie (getal) 15 250 16 9

Bul/Ram (R) 244 000 800 000 600 000 550 000

Koeie/Ooie (R) 3 780 000 3 175 000 4 048 000 3 780 000

Totale kapitale koste 4 024 000 3 975 000 4 648 000 4 330 000

Surplus beskikbaar vir produksie- en addisionele vestigingskoste 751 950 596 250 176 680 367 000

TABEL 3: WAT BEKOSTIG KAN WORD INDIEN ‘N SPESIFIEKE SPESIE MET ‘N KAPITALE BELEGGING VAN R5 MILJOEN AANGEKOOP WORD.


11•••

SWART

ROOIBOK NJALASWARTWIT-

PENS BUFFEL

Kampgrootte 70 ha 250 ha 40 ha 100 ha

Omheining (R/ha) 3 111 1 690 4 225 2 925

Watervoorsiening (R/ha) 90 25 158 105

Totale koste 3 201 1 715 4 383 3 030

TABEL 4: KOSTE VAN DIE KAMPINFRASTRUKTUUR.

•HOOFSTORIE

• Horinglengte is ‘n groot faktor.

• Die bewering by buffels is dat indien ‘n bul te

vroeg by koeie gesit word, sy “boss” hard word

en sy horings ophou groei. Jong bulle moet dus

nie voor die ouderdom van sewe jaar by koeie

geplaas word nie.

Infrastruktuur soos omheinings is een van die

aspekte wat voornemende wildboere in berekening

moet bring.

• Maak seker die kampe is gespan, sodat vreemde

beeste nie saam jou buffels loop nie en toets ook

jou eie beeste ten minste elke tweede jaar vir BM.

• Die aanbevole heining beskik oor 21 lyne tot op

‘n hoogte van 2,4 m.

• Indien slegs buffels aangehou word, is ‘n hoogte

van 1,8 m voldoende.

• Doen aansoek vir ‘n omheiningsertifikaat by

Natuurbewaring asook ‘n WR-nommer by

Veeartsenykundige Dienste.

• Span die wildheining minstens 30 m van die

buurman se lyndraad af.

• Die koste vir die span van ‘n wildwerende heining

kan enigiets tussen R1 700/ha (250 ha) en

R4 300/ha (40 ha) beloop, elektrifisering en

beveiliging uitgesluit (sien Tabel 4). Hoe groter

die kamp, hoe goedkoper die heining – beplan

dus vooraf vir toekomstige uitbreiding.

Ramondé Odendaal is die Streeksbestuurder:

Noord-streek: Senwes Landboudienste.

Vir meer inligting, skakel haar by 018 464 7391 of

stuur ‘n e-pos na [email protected].

Die medewerkers is Boet van Zyl (Streeksbestuurder:

Suid-streek: Senwes Landboudienste), Theo Venter

(Landbou-ekonoom: Senwes Landboudienste) en

Izak du Plessis (Senior Diereproduksiespesialis:

Senwes Landboudienste).


12 ••• HANDELSNUUS

CAPE GATE IS EEN VAN DIE GROOTSTE VERVAARDIGERS VAN GEHALTE

STAALPROFIELPRODUKTE ASOOK DRAAD- EN DRAADVERWANTE PRODUKTE,

EN VOORSIEN AAN DIE PLAASLIKE SOWEL AS INTERNASIONALE MARK.

Die maatskappy het reeds in 1929

in Kaapstad tot stand gekom en het later na

Vanderbijlpark uitgebrei, waar die groep homself

daartoe verbind het om ‘n uitgebreide produkreeks

van hoogstaande gehalte te vervaardig.

Cape Gate het homself ook as ‘n markleier

op die gebied van tegnologie onderskei. Unieke

vervaardigingsprosesse is ontwikkel en uitgebrei,

terwyl alle stadia van die vervaardiging ten volle

geïntegreerd is – vanaf die verkryging van die

grondstof tot by die verwerkte eindproduk.

Omdat die inherente eienskappe van draad nie

met die blote oog sigbaar is nie, is die verbruiker

grootliks aangewese op die gehaltemerk van die Suid-

Afrikaanse Nasionale Standaarde (SANS). Hierdie

waarmerk van gehalte bevestig dat die produkreeks

aan spesifieke voorgeskrewe vereistes voldoen.

Cape Gate se verdere verkryging van die ISO 9001-

akkreditasie rugsteun die bogenoemde gehaltemerk,

aangesien daarmee verseker word dat die

vervaardiger nougesette voorwaardes, spesifikasies

en produksieprosesse handhaaf om deurgaans ‘n

gehalte produk daar te stel – dus ‘n baie belangrike

“kenteken” waarop die kliënt kan aandring.

Die volgehoue gehaltebeheerprogramme,

tesame met die aanwending van die modernste

toerusting en tegnologie, dra alles by tot die

volgende kritieke aspekte:

• Bepaalde treksterkte, wat grootliks deur Cape

Gate se eie seleksie van koolstof walsdraad

bepaal word.

• Uitgloeiing, wat bepalend is by die elastisiteit van

die produk.

• Die voorbereidingsproses – die proses alvorens

die sinkdeklaag aangewend word en wat die

leeftyd van die draad bepaal.

• Kliëntediens, wat begin by die beskikbaarheid

van ‘n gehalte produk, vir die regte aanwending,

teen mededingende pryse, gevolg deur

deurlopende naverkoopdiens.

WITROESWitroes op gegalvaniseerde draad wek by

die meeste verbruikers kommer. Dit is ‘n wit,

poeieragtige neerslag op die oppervlak van die

sinkdeklaag wat vorm sodra die sink op die

basismetaal gevoeg word en met die suurstof in die

atmosfeer reageer om ‘n sinkoksied te vorm.

Sodra die sinkoksied-oppervlak aan voldoende

water/vogtigheid blootgestel word, vind ‘n reaksie

plaas sodat dit na sinkhidroksied verander,

wat die beginstadium van witroes is. Die

sinkhidroksied reageer dan met die koolstofdioksied

in die atmosfeer en vorm ‘n basiese sinkkar-

bonaatneerslag, alombekend as witroes.

Witroes vorm gewoonlik tussen digverpakte

gegalvaniseerde draad wat óf nat geword

het, óf in ‘n klam omgewing geberg word. Die

grootste enkele nadeel van witroes is dat dit

die kosmetiese voorkoms van die produk kan

benadeel. Dit dui egter nie op enige skade aan

die sinkdeklaag en dus ook nie op ‘n korter

lewensverwagting nie.

VOORKOMINGDeur ‘n paar elementêre maatreëls met die berging

van draad en ander gegalvaniseerde produkte te

volg, kan witroes grootliks verhoed word. Dit sluit

die volgende in:

• Vrye lugsirkulasie.

• Verhoed sover moontlik dat die produk met water

in aanraking kom, ook tydens die vervoerproses.

• Stapel die produk korrek, sodat kondensaat vrylik

kan afloop en droog.

• Sien toe dat alle oppervlaktes van die produk

goed geventileer is.

• Moenie die produk onder plastiekseile of op nat

oppervlaktes berg nie en verkieslik ook nie direk

op sementvloere nie.

• Berg afsonderlik van kunsmis en chemikalieë.

Cape Gate volstaan by die beginsel dat daar geen

kompromie vir gehalte en diens is nie. Hou ook in

gedagte dat goeie omheinings goeie buurmanskap

verseker en dat goedkoop koop in die meeste

gevalle duur koop is.

Kom besoek Cape Gate gerus by sy standplaas

tydens Graan SA se 2014 NAMPO Oesdag.

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww w.w.w.w.w.ww.w.www.w.w.w.sesesesesseseseeseseseseseseseesssss nwnwnwwnwwwnwnwwnwnwnwnwn esesesesessesesessesseeeseseseseseses.c.ccc.c.c.cccc.c.ccc.c.c.cccco.o.o.oo.o.o.o.o.o.o.oo.oo.o.o.o zazazazazazazazazazazazzazazazazazaza ••••••••• AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAprprprprprprprprprprprprppppppppp iili li li li lli li li li li ll 2222222222222222222201010101010110101010101010000100101014444444444444444444444444444www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>SSSSSSSENSESENSENSENSENSENESSENESENESENSENSENESENSENSENENNNWESWESWESWESWEWESWESWESWESWWESWESWWESWESWESEWWWWWESES ScScScScScScScScScScScScScScSScScS enaeenaenaenaenaenaenaenaenaenaenaenanaen rioriorioriorioriooriorioriorioriorioiooorioooriorioorioorir ooriooSSSSSENS WES ScenariooooooooooooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>

14 ••• KO LLIG OP WIMPIE BADENHORST

Wildboere doen dit met liefde en passie

Wimpie en sy gesin. Voor is WA en Willie. Agter sit Jackie, Wimpie en Danielle.


15•••KO LLIG OP WIMPIE BADENHORST

> TEKS: ELMARIE HELBERG

> FOTO'S: WAYNE VILJOEN EN VERSKAF

BOTHAVILLEBOTHAV

MET ‘N FERM HANDDRUK WORD ONS OP DIE PLAAS

ALABAMA, WAT NET BUITEKANT BOTHAVILLE GELEË

IS, BEGROET. HIÉR IS WIMPIE BADENHORST TUIS.

TUSSEN SY VEE EN SY WILD IS HY VERGENOEGD.

HY GLO IMMERS DAT ‘N PRODUSENT SLEGS ‘N

SUKSES VAN ‘N WILDVERTAKKING KAN MAAK INDIEN

DIT SOOS BLOED DEUR JOU ARE VLOEI EN DÍT IS HOE

HY SY BOERDERY AANPAK, MET PASSIE EN LIEFDE.

Wimpie is op Bothaville gebore en het op ‘n

plaas in dié omgewing grootgeword. Nadat hy in 1990

gematrikuleer het, het hy sy diensplig in die weermag

voltooi, waarna hy Landbouvoorligting aan die Tshwane

Universiteit van Tegnologie (die voormalige Technikon

Pretoria) studeer het. Dié plaasjapie het in 1994

teruggekeer plaas toe en sedertdien bestuur hy ‘n

boerdery wat uit wild, beeste, Dorpers, boerbokke

asook lusern onder besproeiing bestaan. Die saai-

afdeling van die plaas word tans uitverhuur.

WILDVERTAKKINGWimpie het opsies buite die saaiboerdery begin

oorweeg en wild het vir hom na ‘n aanloklike

vertakking gelyk, veral vanweë sy liefde vir die natuur.

Hy deel graag interessanthede rakende wild en ‘n

mens kom gou agter dat dit hom na aan die hart lê.

Die wildvertakking bestaan uit ‘n wye

verskeidenheid van spesies, waaronder elande,

koedoes, rooibokke, springbokke, waterbokke,

gemsbokke, swartwildebeeste, blouwildebeeste,

njalas, lechwes (basterwaterbokke), kameelperde

en sebras. Swartwitpense is ook in die verlede

ingekoop om grootgemaak te word met die doel

om hulle dan weer te verkoop of te laat jag.

Hoewel bogenoemde wildspesies af en toe gevang

word, word die diere hoofsaaklik op jag geplaas,

aangesien Alabama primêr ‘n jagplaas is.

Die Badenhorsts se plaas word jaarliks deur

plaaslike en buitelandse jagters besoek. Wimpie is

van mening dat plaaslike jagters geneig is om vir

biltong en vleis te jag, en daarom is die populêrste

spesies onder plaaslike jagters gewoonlik rooibokke,

koedoes en blouwildebeeste. In teenstelling hiermee

fokus buitelandse jagters hoofsaaklik op trofeediere.

Wimpie vertel dat bosluise beslis die grootste

uitdaging onder wild is wat peste betref.

Hoewel bosluise moeilik beheerbaar is,

maak hy van selfgeboude dipbakke gebruik

wat rollers en Ivomac-lekke bevat sowel as

diafragmadippe waarop die wild trap, waarna

die bosluisbeheermiddel aangewend word.

Jagters wat op Alabama wil oornag, het ‘n keuse

tussen ‘n gastehuis met tien slaapkamers asook ‘n

lapa (‘n gunsteling onder jagters), wat albei deur

Jackie, Wimpie se vrou, bestuur word. Volgens

Wimpie moet die gasheer alles in sy vermoë doen

om die jagters vir die duur van hul besoek gelukkig te

hou. “Word of mouth is ons advertensie,” voeg hy by.


Skaars bokspesies soos dié lechwe (ook bekend as die basterwaterbok) wat deur Wimpie geskiet is, kom op

Alabama voor.


16 •••• KO LLIG OP WIMPIE BADENHORST

Die plaas beskik ook oor ‘n slaghuis wat met die

nodige fasiliteite toegerus is om die verwerking

van wildskarkasse in ‘n japtrap te doen en volgens

Wimpie het dít ‘n groot aantrekking vir jagters.

“Kom ons noem dit ‘n eenstopwinkel. Ons kry

baie gereelde kliënte en groot groepe wat hulle

besigheidsjagte hier hou. Hy kan jag, hy kan bly, hy

kan sy karkas hier los en net die verwerkte vleis weer

terugkry,” sê Wimpie.

Afgesien van die jagaktiwiteite het Wimpie ook

‘n passiewe vangstelsel in plek wat volgens hom

baie minder stres op die wild plaas. Hy verduidelik

dié proses in detail: “Die passiewe vangstelsel

werk soos ‘n vinknes. Daar is twee ingangspunte

met ‘n hek wat 20 m binne ‘n kwessie van twee

vervolg van bladsy 15ververververerrvervververververververv llllvolvolvolvolvovolvolvololvolvolggg vg vg vg vvg vg vg vg vg vg vggg anananananananaanan an an blblblblblablablablablablablablablabladdddsydsydsydsyddsydsydsydsydsydsydsyy 15151515151515151515155151515

Wildboere doen dit met liefde en passie

sekondes afbaken. Die diere word onder meer met

lusern en ander lekkernye gelok. Sorteergeriewe is

ook beskikbaar wat jou in staat stel om ‘n besluit

te neem oor die genetika wat jy verkoop en die

genetika wat jy op die plaas wil hou.” Wimpie maak

ook gereeld van kontrakteurs gebruik om hom by te

staan met die vang van wild.

Wat die jagtegniek betref, bemoeilik sekere

gedeeltes van die plaas, wat uit oop vlaktes bestaan,

jagters om die tradisionele “walk en stalk” te

beoefen en daarom is dit soms noodsaaklik om van

‘n voertuig af te skiet. Daar is egter ook gedeeltes

van die plaas wat baie ruig is en jagters dus in staat

stel om die wild te voet aan te durf. “Dit hang ook

natuurlik van die kliënt se voorkeure af,” sê Wimpie.

Rooikatte en jakkalse bied ‘n groot uitdaging aan

die wildboerdery en word gevolglik met behulp van

vanghokke beheer.

VEEVERTAKKINGWimpie bedryf ‘n veevertakking wat uit

kommersiële Bonsmaras asook Bonsmara/

Limousin-kruisings van nagenoeg 150 koeie

bestaan. Die verse word vanaf 18 maande gedek,

hoewel hulle ook volgens hul gewig beoordeel

word. “Omdat ons aangeplante weidings

(Israeliese voersorghum in die somer en korog in

die winter) onder besproeiing het, het ons geen

kalfseisoen nie. Die diere word dus gedruk wat hul

kalwings betref, aangesien hulle ekstra voeding

Afgesien van die wildvertakking bedryf die Badenhorsts ook ‘n beesboerdery van

nagenoeg 150 koeie.

Die Alabama Gastehuis projekteer ‘n behoorlike “jagplaas-gevoel” en sal jagters sommer gou tuis laat voel.


17•••

Elmarie Helberg is die Redakteur van Senwes Scenario.

Skakel haar by 018 468 2716 vir meer inligting, óf stuur

‘n e-pos na [email protected].

KO LLIG OP WIMPIE BADENHORST

kry om sodoende optimale produksie te verkry,”

vertel Wimpie. ‘n Gemiddelde speenpersentasie

van ongeveer 85% word by die verse en koeie

gehandhaaf en volgens Wimpie is genetika in

bulle baie belangrik ten einde ‘n produsent se

kuddevooruitgang te bewerkstellig.

Die voergewasse is ekstensief aangepas en

omdat dit bewei word voordat enige siektes en/of

plae kan intree, bied dit nie ‘n uitdaging nie. Die

drakrag van die natuurlike weiding op die plaas is

ongeveer ses hektaar per grootvee-eenheid.

Die finansiële sukses van die Badenhorst-

boerdery hang grootliks af van Wimpie se liefde vir

sy boerdery. “Dit is harde werk. My opinie is dat

as daar liefde in ‘n mens se hart is, kom die res

vanself. Jou geloofsoortuiging speel ook ‘n groot rol;

daarsonder kan ‘n ou ook nie kop bo water hou nie.

Ek dink dit is belangrik dat jy ‘n passie moet hê vir

wat jy doen,” sê hy verder.

Wat die toekomsplanne vir sy boerdery betref,

is Wimpie van mening dat hy mettertyd primêr op

eksotiese wild op ‘n kleiner skaal sal moet fokus.

“Wild en jag is ongelukkig ‘n baie duur sport vir die

deelnemers daarvan. Nie net is daar ‘n afname in

buitelandse jagters wat die land besoek nie, maar

ook onder plaaslike jagters,” meen hy.

Wimpie het tans agt voltydse arbeiders in diens

en bied ook van tyd tot tyd opleidingskursusse

aan. Aangesien hy self ‘n professionele jagter en

jagondernemer is en ook self al die nodige opleiding

voltooi het, is hy dus in staat om opleidingskursusse

persoonlik te behartig.

Volgens dié bedrewe wild- en veeprodusent sal

landbou nooit ophou groei nie en sal daar altyd

nuwe uitdagings vir die landbousektor wees. “’n

Mens kan uit Senwes se volgehoue vooruitgang

duidelik sien dat daar baie inisiatief van hulle kant

af is om voortdurend by die nuutste tegnologie aan

te pas en op hoogte te bly daarmee. Daar sal altyd

plek vir só ‘n organisasie wees,” aldus Wimpie.

Soos ons terugry stad toe, is ons nie net meer

ingelig oor wat wild betref nie, maar ons het ook ‘n

beter begrip waarom jagters jaar ná jaar na Alabama

terugkeer om die gasvryheid van Wimpie en Jackie

Badenhorst te ervaar. ‘n Vrystaatse wildsplaas het

darem maar net ‘n ánder bekoring...

BLITSFEITE• Wimpie en Jackie het twee seuntjies, Willie

(6) en WA (3), terwyl Wimpie ook ‘n dogter,

Danielle (12), uit ‘n vorige huwelik het.

• Waarsonder kan jy nie klaarkom nie?

Geen man kan suksesvol wees sonder die

ondersteuning van sy familie nie.

• Beste raad wat jy al ooit ontvang het?

Uithou en aanhou.

• Gunsteling dis: Rooivleis.

• Gunsteling poeding: Malvapoeding.

• Gunsteling seisoen: Winter natuurlik!

Jackie en Wimpie Badenhorst by ‘n besonderse grot op die plaas. Die

grot is klaarblyklik jare gelede deur inwoners van die omgewing gegrou en silwerskoon fonteinwater loop uit die klippe, wat ‘n lafenis bied vir jagters

wat die jagveld te voet aandurf.

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> www.senwes.co.za • April 2014www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >>< >SENWES ScenarioSSSENWES ScenarioooooooSSSSSSSSS<< >>

18 •••• HANDELSNUUS

Hoeveel ton per hektaar kan ‘n mielieplant realiseer?

Hoewel die Amerikaanse

produsente hul mielies tipies teen hoër as 20%

voginhoud stroop, is bogenoemde opbrengs reeds

teruggewerk na 12,5% voginhoud, soos wat die

norm in Suid-Afrika ook is. Oor ‘n oppervlak van

10 akker (net so oor die 4 ha) wat gestroop is, was

Hula se opbrengs 27,53 ton/ha! Ofskoon die rekord

onder besproeiing behaal is, is droëlandoeste van

meer as 24 ton/ha ook al aangeteken. Volgens Hula

is die 9% opbrengsverhoging wat benodig word om

die magiese 30 ton/ha te bereik, verseker nie te

vêrgesog nie. Inteendeel, op sy onlangse besoek

aan Suid-Afrika, waartydens Hula op uitnodiging van

DuPont Pioneer gepraat het, het hy die volgende

gesê: “Die genetiese potensiaal van mieliebasters

is op pad na 80 ton/ha – ons moet net oefen om

hierdie potensiaal te benut!”

Dit is juis hiérdie Pioniersgees van David Hula wat

Pioneer in Suid-Afrika opnuut die volgende vraag laat

vra: Hoeveel ton per hektaar kan ‘n mielieplant in die

watertafelgronde van Senwes se bedieningsgebied

realiseer, en hoe gaan ons daarby uitkom?

Dis opmerklik dat veranderings in die VSA

baie ooreenstem met wat in die watertafelgronde

besig is om te gebeur. Die gemiddelde rywydtes

wat mielieprodusente aanplant vernou jaarliks, en

daarmeesaam verhoog die gemiddelde plantestand.

Die grootste enkele invloed op opbrengsverhogings

in die volgende dekade gaan verhoogde plantestand

wees. Soos wat rywydtes wêreldwyd nouer word,

word dit al hoe meer moontlik om meer plante per

hektaar te plant – en suksesvol groot te maak in

beide natter en droër jare. In Grafiek 1 kan gesien

word hoe Amerikaanse produsente oor die laaste

tien jaar al hoe meer na hoër plantpopulasies

oorgeskakel het.

Pioneer doen tans uitgebreide plantestand-

studies in die watertafelgronde. Voorlopige studies

in die droër seisoene het uitstekende resultate

opgelewer, terwyl die perspektief van ‘n natter

seisoen in hierdie stadium baie

belowend lyk. Vir al wat ons weet,

is 15 ton/ha met ‘n hoë stand deur

die aanplant van ‘n enkelkoppige

baster dalk die norm oor vyf jaar van

nou af. Bykomende voordele wat dit

moontlik vir produsente kan inhou,

is die volgende:

• Vroeër strooptyd weens vinniger

kultivars.

• Kontantvloei verbeter as gevolg

van moontlike premie op graan en

die tydsaspek daaraan verbonde.

• Meer oorgedraagde grondvog

vir die volgende seisoen.

• Meer tyd en effektiwiteit tot hul

beskikking met betrekking tot

hul winterbewerkingsprogram.

Grafiek 1

VOLGENS DAVID HULA, DIE HUIDIGE MIELIEOPBRENGS-WÊRELDKAMPIOEN,

IS 30 TON/HA NOU BINNE MIELIEPRODUSENTE SE BEREIK. INTEENDEEL,

OP SY STROPERMONITOR WAS DAAR REEDS KOLLE IN SY LANDE WAT

DIE 30 TON-KERF OORSKRY HET.

David Hula behaal konstante sukses met Pioneer basters Afgelope dekade - 4 keer die Hoogste Nasionale Mielieopbrengs behaal 2003 NCGA Mieliekompetisie - Hoogste opbrengs van 19,51 t/ha2004 NCGA Mieliekompetisie - Hoogste opbrengs van 20,57 t/ha2007 NCGA Mieliekompetisie - Hoogste opbrengs van 23,34 t/ha2010 NCGA Mieliekompetisie - Hoogste opbrengs van 22,33 t/ha2011 NCGA Mieliekompetisie - Hoogste Algehele Opbrengs van 26,01 t/ha 1ste plek in Geenbewerking/Strookbewerking Besproeiingskategorie2012 NCGA Mieliekompetisie - Hoogste Algehele Opbrengs van 23,30 t/ha 1ste plek in Geenbewerking/Strookbewerking Besproeiingskategorie

2013 NCGA Mieliekompetisie - Wêreldrekord vir Hoogste Mielieopbrengs van 27,52 t/ha Alle mielie opbrengste is verwerk na 12,5% vog

MIELIE WÊRELDKAMPIOEN DAVID HULA

Tel: +27 12 683 5700 | www.pioneer.com© 2013 PHII.The DuPont Ovaal Logo is ‘n geregistreerde handelsmerk van DuPont.®, SM, TM Geregistreerde handelsmerk van Pioneer.

L/4665/Pioneer

petisie - Hoogste Algehele Opbrengs van 23,30 t/habewerking/Strookbewerking Besproeiingskategorie

ompetisie - Wêreldrekord vir Hoogste gs van 27,52 t/ha

2,5% vog

www.pioneer.com

streerde handelsmerk van DuPont.van Pioneer.

WEN MET DUPONT PIONEER

Tot welke mate moet produsente belê om winsgewend heid en volhoubaarheid te verseker?

Hoe om volhoubare ondernemings te bou.

Hoe kan landbou help om volhoubare voedsel-sekuriteit vir Afrika te verseker?

13 Mei:

14 Mei:

15 Mei:

16 Mei:

DIE PRODUSENTEWAARDEKETTING

DIE HISTORIESE STAND VAN SAKEVIR LANDBOUBESIGHEDE

GEORGANISEERDE LANDBOU ASBEDRYFSORGANISASIE

’N TOEKOMSGERIGTE BENADERINGTOT DIE ROL VAN MULTI-NASIONALE ORGANISASIES IN DIE ONTWIKKELINGVAN DIE LANDBOUSEKTOR.

NASIE IN GESPREK IS TERUG!ONGEËWENAARDE LEIERSKAP, KENNIS & INLIGTINGaangebied deur Senwes, een van die voorste agri-besighede in Suid-Afrika, in samewerking met vennote.

KOM LUISTER NA DIE GESPREK BY NAMPO OESDAG 2014.

Ons daaglikse paneelbesprekings gee jou uiteenlopende sienings oor ’n verskeidenheid onderwerpe. Gesprekke word gelei deur diebekroonde ekonoom Theo Vorster.

Gassprekers sluit onder meer in:

Prof Willie Esterhuyse Dr John Purchase JP LandmanMax du Preez Dawie Roodt Theo Venter

Die ateljeeverrigtinge word regstreeks uitgesaai in die Fanie Ferreirasaal, 13 tot 16 Mei van 10.30 tot 12.00 daagliks, met ’n heruitsending van 13.30 tot 15.00.

Moenie dié geleentheid misloop nie. Hou die media dop vir verdere uitsendings op televisie, radio en oor die internet. Uitsendingsbesonderhede sal gepubliseer word op www.senwes.co.za en www.nasieingesprek.co.za


21•••

Let wel: Senwes-klante moet asseblief kennis

neem dat die John Deere-stalletjie nie meer

deur Senwes bestuur word nie, maar wel deur

Prodist. Dit bring mee dat klante voortaan nie

meer aankope op hul Senwes-rekeninge by dié

stalletjie sal kan doen nie.

NAMPO 2014

Senwes-tafel is gedek

vir NAMPO 2014vir NAMPO 2014NASIE IN GESPREK, DIE “GROOTBOETIE” VAN 2013 SE TOEKOMSFOKUS

GESPREKSFORUM, MAAK VANJAAR SY BUIGING BY GRAAN SA SE NAMPO-OESDAG

(13 - 16 MEI). DIE DAAGLIKSE PANEELBESPREKINGS VAN 90 MINUTE ELK WORD

DEUR ENGEN, MONSANTO, JOHN DEERE EN GRAAN SA GEBORG, EN SAL ONDER

MEER OOR PRODUSENTE, AGRI-BESIGHEDE, GEORGANISEERDE LANDBOU EN

VERSKAFFERS IN DIE LANDBOUKETTING HANDEL.

Tydens die oggendsessies, wat deur die

welbekende ekonoom, Theo Vorster, gelei sal word,

sal ‘n verskeidenheid van onderwerpe bespreek

word, waaronder die landbouwaardeketting,

hoe produsente hul winsgewendheid kan

verhoog asook hoe die historiese landskap van

koöperasies, wat nou as besigheidseenhede

funksioneer, verander het. Die paneelbesprekings

sal daagliks lewendig op ‘n grootskerm in die Fanie

Ferreira-saal gebeeldsend word, terwyl dit ook op

‘n latere tydstip op kykNET, RSG, NAMPO Radio en

OFM uitgesaai sal word.

Uitsendingsbesonderhede sal binnekort op Senwes

se webtuiste by www.senwes.co.za gepubliseer word.

Sprekers sluit onder meer Danie Minnaar

(Voorsitter: Senwes), prof Willie Esterhuyse, dr John

Purchase, Max du Preez en Dawie Roodt in.

WAPEN- EN BUITELEWE-AFDELINGNog ‘n rede om ‘n draai by Senwes Village en

AFGRI Town & Country (albei handelsmerke

van Hinterland) se stalletjie in die Hinterland-

saal tydens NAMPO 2014 te maak, is die

wapen- en buitelewe-afdeling, wat jaarliks al

hoe meer voete trek. Produkte en produklyne

wat te koop aangebied sal word, sluit wapens en

ammunisie, teleskope, verkykers, messe, skiet-

sonbrille, tente, kampmeubels, braairoosters en

opblaasbare jacuzzi’s in. ‘n Verskeidenheid van

spesiale aanbiedinge op herlaaitoerusting en

-komponente moet ook nie misgeloop word nie.

SENWES GRAINLINKDie Grainlink-stalletjie sal vanjaar deur verkrygers

beman word, terwyl korporatiewe DVD’s daagliks

met sluitingstyd vertoon sal word. Produsente kan

gerus ook die geleentheid aangryp om tydens die

Oesdag met Grainlink se bestuurspan te gesels.

Ter voortsetting

van die gespreksforum na

afloop van NAMPO is ‘n tydgleuf op

kykNET se Dagbreek-program onlangs

aan Senwes toegestaan. Dit beteken dat

‘n forum vir konstruktiewe debatte dus

deurlopend gebeeldsend sal word. Die 29

insetsels van ses minute elk, sal twee

keer per week vanaf 20 Mei tot

27 Augustus op Dagbreek

uitgesaai word.

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >>SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>SSENSESENSENEESENENNENNSENENSESEEENSENNS NNNNNWWWWEWESWEWESWWEWEWESWESWWWESWEWWWESWWEWESWWWWESSWWWWWWWESWESWEE SSScScScSccSSSccSSSSccSSSccccSSccSSScSS enanaenaenaenaenanaaenaanann riorioriorioriorioriorioriooriorioriorioriorrioriorior ooooSSSSENSS WES ScenariooooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>

22 ••• NUUS

Pannar wys sy slag met kultivarskouspelDIE JAARLIKSE PANNAR EXTRAVAGANZA, WAT VANJAAR OP 27 FEBRUARIE

IN KLERKSDORP PLAASGEVIND HET, HET DEEL UITGEMAAK VAN ‘N REEKS

DAE WAT OOK OP DELMAS EN KROONSTAD GEHOU IS. DIE DOEL VAN

DIE EXTRAVAGANZA WAS OM PRODUSENTE OP HOOGTE TE BRING VAN

ALLE NUWE VERWIKKELINGE WAT PANNAR-KULTIVARS BETREF. KENNERS

VAN OOR DIE HELE LAND HET DEUR MIDDEL VAN APARTE TOERE HUL

KUNDIGHEID OOR ONDER MEER MIELIES, SONNEBLOM EN SOJABONE

MET BESOEKERS GEDEEL.


Nico Barnard (Navorsingsagronoom:

Pannar) het oor praktiese boerdery-oplossings

gesels en genoem dat produsente dikwels vergeet

dat hulle met son ook boer. Hy het ook oor die

sewe pilare van onder meer graanproduksie,

klimaat en grond, bemesting, kultivarkeuse,

wisselbou en plantpopulasie uitgebrei. Barnard

het verder genoem dat daar ‘n aantal faktore

is wat plantpolulasie beïnvloed, naamlik

produksiegebied, opbrengsmikpunt, mieliebaster

asook langtermyngemiddelde opbrengs. Hy het ook

klem gelê op die feit dat hoër plantestand gebruik

moet word om ‘n hoër opbrengspotensiaal te benut.

“Ons moet onthou dat graan per plant belangriker is

as die grootte van die kop en dat elke baster sy eie

optimum stand het,” het hy gesê.

Corné van der Westhuizen (Agronoom: Pannar

Noordwes) en Chris van Zyl (Hoofmielieteler:

Pannar Weste) het besoekers ‘n voorskou gegee

van Pannar se witmieliebasters van 2014. Pannar

se witmieliepakket bestaan uit ‘n uitstekende

medium-vinnige en medium reeks basters.

Goeie risikoverspreiding word onder meer in

die weste verkry deur middel van die korrekte

bestuur van die plantdatum asook deur

goeie vogbewaringspraktyke toe te pas. ‘n

Belangrike voorvereiste vir basters in hiérdie

produksiestreek is sterk meerkoppigheid

ten einde maksimaal vir opbrengs te

kompenseer indien optimale toestande

voorkom en die risiko onder minder

gunstige omstandighede sodoende

tot die minimum te beperk. Van der

Westhuizen het ook die aspekte

Senwes maak seker dat sy werknemers deurgaans op hoogte bly van die nuutste kultivars wat op die mark beskikbaar is. Hier is Charl Smit, middel (Kliënte-adviseur: Senwes Credit), James Kingsley, regs (Sleutelrekeningbestuurder: Senwes Credit) en Jan Haasbroek (Produsent: Swartruggens).

Pieter Rademeyer (Produkbestuurder: Somergewasse, Pannar) deel Pannar se sojaboon-proefresultate met besoekers.


2014/MAIZE/A/01® Geregistreerde handelsmerke van PANNAR BPK, © 2014 PANNAR BPK

Wêreldklas-navorsing vir ’n vooruitstrewende boerdery.

Witbasterpakket vir optimale opbrengste en goeie risikobestuur.

Konvensionele, stronkboorder-weerstandbiedende, glifosaat-tolerante en stapelgeenbasters.

G L O B A L E T E G N O L O G I E P L A A S L I K E P R E S TA S I E

[email protected]

Saam boer ons vir die toekoms™


24 •••




NUUS

wat van belang by graanverbouing is asook die

plantdatumproewe van 2012/2013 teenoor ‘n

sewejaar-gemiddeld bespreek. Hy het verder gesels

oor die droogtegevoeligheid van mielies sowel

as die effek wat die plantdatum op die plant se

meerkoppigheid het.

AK Geldenhuys (Agronoom: Pannar Westelike

Vrystaat) en Joe Payne (Agronoom: Pannar

Gauteng, Mpumalanga, Oos-Vrystaat) het aspekte

wat van belang by die verbouing van geelmielies

asook by tipes oneweredige plantspasiërings is,

bespreek. Die individuele graanopbrengs relatief

tot “skips” en “doubles” by planters het ook vir ‘n

interessante gesprek gesorg.

Wat sonneblom betref, het Louis Schoonraad

(Pannar: Delmas), ‘n agter die skerms-kykie

na die Pannar-baster PAN 709CL, wat ook

oor Clearfield-eienskappe beskik, gegee. Dié

baster, wat ‘n eerste plek in die 2012/2013 LNR

Nasionale Kultivarproewe behaal het, beskik oor

‘n opbrengspotensiaal soortgelyk en selfs beter

as die konvensionele basters wat op die mark

beskikbaar is. Die Clearfield-produksiesisteem bied

doeltreffende na-opkoms onkruidbeheer van ‘n

breë spektrum breëblaaronkruide en -grasse. Die

ingeboude onkruidweerstand is ‘n natuurlike mutasie

en die basters is dus nie geneties gemodifiseer nie.

Bykomstig tot hiérdie baster bemark Pannar ook

nou vier hoë-opbrengsbasters wat oor die Clearfield-

eienskap beskik, waaronder die eerste baster met

die Clearfield-plus geen. Dié baster beskik onder

meer oor toleransie teen bruinroes.

Pieter Rademeyer (Produkbestuurder:

Somergewasse, Pannar) het die effek wat planttyd

op die sojaboonoes kan hê, bespreek, en tot die

gevolgtrekking gekom dat November ‘n goeie tyd vir

produsente in die weste is om hul sojabone te plant.

Aangesien Rademeyer van mening is dat die beste

peule laag aan die plant sit, is die volgende slagspreuk

nogal heel gepas: “Go slow and go low.” Hy het

genoem dat sojabone mikro-omgewingspesifiek is en

daarom moet produsente slegs kultivars plant wat tot

hul spesifieke omgewing aangepas is.

Pannar wys sy slag met kultivarskouspelvervolg van bladsy 22

Neil Cawood (Bothaville) en Murray Deacon (Potchefstroom) het ondersoek gaan instel by Pannar se sonneblom-afdeling.

Dirk, Grobbie en Eddie Grobler (almal van Potchefstroom) neem ‘n blaaskansie voor hul volgende toer.


25•••

> TEKS: LOUIE ESTERHUYSEN

NUUS

Bewaringsboerdery is op almal se lippe

Die Landbounavorsingsraad se

Instituut vir Graangewasse (IGG) het op 20 Februarie

vanjaar ‘n inligtingsdag in Potchefstroom oor

bewaringsboerdery (Engels: Conservation Agriculture,

oftewel CA) gehou. Bewaringsboerdery is deesdae

op alle rolspelers in die landbousektor se lippe.

Sommige produsente het reeds oorgeskakel,

terwyl ander nog oortuiging nodig het.

Die doel van die dag was om produsente oor

verskeie aspekte van CA in te lig. Heelwat klem

is op die geleentheid gelê wat CA bied om die

gaping tussen die produsent, sy boerderystelsel

en navorsing daaromtrent te oorbrug. Dr Hendrik

Smith (Fasiliteerder: Bewaringsbewerking, Graan

SA) het hierdie stelling beaam. “Wetenskap help

ons om ‘n impak op die produsentegemeenskap te

hê. ‘n Hulpmiddel wat ons in CA-navorsing gebruik,

is produsentgedrewe eksperimentering,” het hy

verduidelik. In ‘n neutedop beteken dit dat produsente

se ervarings met CA tot sowel natuurwetenskappe

as ekonomiese wetenskappe bydra.

Dit was juis om hiérdie rede dat sommige

produsente wat reeds van CA gebruik maak, lesings

tydens die inligtingsdag aangebied het om die

praktiese asook ekonomiese sye daarvan te illustreer.

Diegene wat meer inligting oor CA gedeel het, sluit

die volgende produsente in: Nicol de Vos (Kinross)

het oor die waarde van sojabone in CA gesels,

Hannes Otto van Ottosdal het sy medeprodusente

oor sy eerstehandse ondervinding met CA vertel,

terwyl Cobus van Coller van Viljoenskroon sy kennis

oor die ekonomie van CA met besoekers gedeel het.

Temas wat by drie verskillende inligtingspunte

deur LNR- en Graan SA-personeel bespreek is,

het oor ‘n wye spektrum van aspekte gestrek wat

op CA betrekking het, naamlik insekmonitering,

monitering van wortel- en kroonvrotpatogene,

die bestuur van grondmikrobes vir volhoubare

CA, sojaboon-opbrengspotensiaal, uitdagings ten

opsigte van onkruidbeheer sowel as die toepassing

van CA deur ontwikkelende produsente.

Besoekers tydens die inligtingsdag het definitief groot

waarde geput uit die inligting wat gedeel is. Gert van

Aarde (Hartbeesfontein) het dit as ‘n interessante

dag beskryf. “Ek het baie geleer van die ander

produsente wat ook gepraat het oor hul persoonlike

ervaring met CA en die praktiese inligting wat gedeel

is, is ook baie waardevol,” het hy gesê.

Ander besoekers, soos De Bruyn Meyburgh

(Landboukundige: Prieska), Pieter Franken

(Landboukundige: Douglas) en Johan Viljoen

(Bemestingsadviseur: Sidi Parani, Wolmaransstad),

het baie antwoorde op hul vrae gekry rakende

geenbewerking en hulle glo dat produsente wat

voorheen onseker was oor die toepassing van CA,

na afloop van die inligtingsdag nou ‘n meer ingeligte

besluit kan neem om na dié tipe boerdery oor te

skakel al dan nie.

Senwes-klante wat ook die dag bygewoon het: Hector van der Westhuizen (Parys), Johan du Plessis (Koppies), Bheki Baloiu (Pretoria), Hennie Diedericks (Koppies) en Neels Steyn (Parys) was opgewonde oor die

res van die dag ná die voorsmakie wat hulle by die eerste inligtingspunt gekry het.

SENWES Scenario<< >>< >SENWES ScenarioSSENWES Scenarioooo<< >>April 2014 • www.senwes.co.zaApril 2014 • www.senwes.co.za

Louie Esterhuysen is ‘n gereelde medewerker vir Senwes

Scenario. Vir meer inligting, skakel haar by 018 468 2716

of stuur ‘n e-pos na [email protected].


26 ••• NUUS

Landlopers nou mooi getooi in Senwes-gewaadSewe landloopatlete wie se ouers

op die plaas Jakkalsfontein, wat sowat 40 km buite

Klerksdorp geleë is, woon en werk, sal vanjaar weer

eens die buitelug-baan in Senwes-uitrustings aandurf.

Die Senwes Escala-landloopspan is drie jaar gelede

met behulp van ‘n plaaslike ingenieursfirma, Escala

Medidan, gestig. Senwes is sedert verlede jaar by die

landloopspan betrokke en tree vanjaar as borg vir die

uitrustings en tekkies van die atlete op.

Die landloopseisoen neem vanjaar op 18 Mei

‘n aanvang en die Senwes Escala-landloopspan

gaan aan agt ligawedlope deur die loop van

die seisoen deelneem. Al dié wedlope sal in

Potchefstroom plaasvind, terwyl die 2014 Noordwes

Kampioenskappe op Ottosdal gehou sal word. Die

atlete wat deel van die landloopspan uitmaak, is

tussen 8 en 16 jaar oud, terwyl die afstande wat

hulle hardloop tussen 2 km en 4 km wissel. Die

span het verlede jaar sy stoutste verwagtinge oortref

deur twee Noordwes-kampioene op te lewer.

“Die kinders doen baie goed en geniet dit baie.

Dit het hulle ook laat besef hoeveel talent hulle het.

Ons is baie dankbaar vir Senwes se bydrae in ons

groep en voorwaar trots op ons nuwe uitrustings,”

het Liani Erasmus (Afrigter: Senwes Escala-

landloopspan) gesê.

Agter, van links: Marta Nkosi en Mieki Nkosi. Middel, van links: Catherine Williams, Bongane Nkosi en Josephine Monnamorwa. Voor, van links: Juliska Erasmus en Emily Kgaje.

Graan SA Kongres fokus op die volgende generasie

Graan SA se jaarlikse Kongres het op 5 en 6 Maart 2014 op NAMPO Park plaasgevind en die tema “Die volgende generasie” het onder meer op die belangrikheid van die nuwegenerasie-persoonlikheid in die landbou-omgewing asook die belangrikheid van nuwe tegnologie om die voorsiening van voedsel vir die groeiende populasie moontlik te maak, gefokus. Twee paneelbesprekings, gelei deur Max du Preez (bekende skrywer, joernalis en analis), het onder

meer op presisieboerdery, JSE markontwikkeling, weertendense en aardverwarming gefokus. Op die foto is: Andries Theron (Visevoorsitter: Graan SA), Jannie de Villiers (Uitvoerende Hoofbestuurder: Graan SA), Louw Steytler (Voorsitter: Graan SA), Nico Vermaak (Bestuurder: Korporatiewe Dienste, Graan SA) en Victor Mongoato (Visevoorsitter: Graan SA). Hulle was deel van die Graan SA-leierskap wat Kongres voorgegaan het.


27•••

Indien lesers enige navrae het, stuur ‘n e-pos

na [email protected] of besoek die webtuiste

by www.prodist.co.za.

HANDELSNUUS 27•••

Prodist se Meganisasie-afdeling,

wat as Partrite bekend staan, roem op 20 jaar

se ondervinding asook die verskaffing van groot

handelsmerke aan die landboubedryf.

NAMPO Oesdaggangers kan daarna uitsien om

‘n wye verskeidenheid staatmakerprodukte van

onder meer Bellota, Comer, Udor, Geoline, NBR

Transmissie en Agpoint te besigtig.

In 2014 val die fokus spesifiek op oorspronklike

Falcon- en Amazone-onderdele ten opsigte van

die volgende: Hooimaak, grondslyt, transmissie,

chemiese spuittoerusting, masjinerie, trekkers,

kragaftak-asse sowel as los komponente.

Die welbekende ZIRCON-produkreeks, wat deur

Prodist (Partrite) ontwikkel is, sal ook teen hoogs

kompeterende pryse beskikbaar wees.

Die vervaardigers van Agpoint- en Bellota-

produkte gaan ook vanjaar by NAMPO regstaan

om besoekers te ontmoet asook gratis advies en

inligting te verskaf.

Prodist is ‘n groothandelverskaffer van

‘n wye reeks landbouprodukte, buitelewe-toerusting,

besproeiingsprodukte, hardeware en algemene ware

aan landbou- en industriële klante landswyd.

KUNDIGHEID OOR EN ERVARING IN

LANDBOU-ONDERDELE IS OP JOU

VOORSTOEP WANNEER JY VANJAAR

BESOEK AAN NAMPO AFLÊ.


28 ••• NUUS

Monsanto beïndruk produsente by inligtingsdag

NAGENOEG 200 PRODUSENTE HET

MONSANTO SE JAARLIKSE MIELIE-

INLIGTINGSDAG, WAT OP 13 MAART

VANJAAR BUITE BOTHAVILLE GEHOU

IS, BYGEWOON. DIE CENTRE OF

EXCELLENCE (COE) BY SARDIENSVLEI

HUISVES EEN VAN MONSANTO SE

PROEFPLASE EN PRODUSENTE WAS

VOL VERWAGTING OOR HOE DIE

PROEFPLAAS SE MIELIES MET

HUL EIE MIELIES VERGELYK.

> TEKS: LOUIE ESTERHUYSEN

Paul Groenewald, wat deel was van

Monsanto se landboukundige span wat die dag se

verrigtinge gelei het, het klem gelê op die feit dat

die COE se eerste prioriteit behels om kwaliteit-data

te genereer om sodoende betroubare inligting aan

produsente te verskaf. “Ons mikpunt is om inligting

met produsente te deel wat vir hulle belangrik is en

wat weer aangepas kan word vanuit die terugvoer

wat ons van hulle kant af kry,” het hy gesê.

Monsanto se hoofnavorsingsfokus is om

volhoubare ontwikkeling te laat seëvier. Dié fokus is

basies op drie pilare geskoei, naamlik die generering

van verbetering in gewasse, die bevordering van

tegnologie (veral biotegnologie) en laastens die

bevordering van agronomiese sisteme. Bennie Bester

(Kommersiële Bestuurder: Monsanto) het hiérdie

drie pilare uitgelig en produsente aangemoedig om,

sover dit binne hul vermoë is, in landbou te belê.

“Ek is trots om met Suid-Afrikaanse mielieboere te

assosieer,” aldus Bester.

Die proefplaas het verskeie inligtingspunte bevat

waarby besoekers kon stilstaan om meer inligting oor

Monsanto se betrokkenheid in landbou asook die

ontwikkeling van nuwe kultivars te bekom. “Vanjaar

was daar twee nuwe kultivars wat produsente kon

plant en daar is vyf nuwe kultivars in die pyplyn. Die

twee nuutstes, wat ook op Monsanto se proefplaas

geplant is, is die DKC77-77BR en die DKC78-79BR,”

het Jurgens Fourie (Produsent) vertel.

Volgens Kruger van Wyk (Verteenwoordiger:

Monsanto) toon die DKC78-79BR-kultivar ‘n goeie

opbrengs en is dit ‘n groot verbetering op Monsanto se

huidige produkte, met groter koppe en meer geharde

saailinge wat gerealiseer word. Die DKC77-77BR-

kultivar is tans Monsanto se mieliekultivar wat die

hoogste opbrengs toon, hoewel dit selektief geplant

moet word. Die kop se stingel is langer en sak

vinniger, wat moontlike vogskade van ‘n korter stingel

uitskakel, terwyl dié kultivar ook vinniger afdroog.

Kobus Dippenaar (Produsent) het ook die

inligtingsdag bygewoon. “Die dag was baie

insiggewend gewees, veral wat betref die toepassing

van tegnologie in boerdery en om dit weer op jou

eie plaas te gaan implementeer,” het hy gesê.

Louie Esterhuysen is ‘n gereelde medewerker vir Senwes

Scenario. Vir meer inligting, skakel haar by 018 468 2716 of


Kruger van Wyk (Verteenwoordiger: Monsanto) verduidelik die eienskappe van Monsanto se twee nuutste kultivars, die DKC78-79BR en die DKC77-77BR.

Kobus Dippenaar (Produsent) en Kobus van Zyl (Landboukundige: Omnia) glo dat die inligtingsdag

baie waardevol vir produsente was.

®

Jou familie boer al vir geslagte, en jy weet dis nie kinderspeletjies nie.

Dit neem geslagte om ’n naam te maak!

Hoë opbrengspotensiaal

Goeiestaanvermoë

Besproeiing

Stabiliteit

uppe

mar

keti

ng A

0975

7/SS

By Monsanto weet ons dit ook. Ons reputasie is, soos joune, ook nie oornag gebou nie. Dis die resultaat van jare se harde werk saam met jou, die boer – in die laboratorium en op die land. Daarom ondersteun ons ons tegnologie, navorsing en ontwikkeling met spanwerk, steun en professionele advies. Dis immers die kombinasie hiervan wat jou help om jaar na jaar volgehoue prestasie te handhaaf en geslagte lank sukses te behaal.

DEKALB® – Dis mos mielies!™

Monsanto tel: 011 790-8200 | www.monsanto.co.zaKontak gerus ons kliëntediens by: 011 790-8200 of [email protected]

DEKALB® en Monsanto is geregistreerde handelsname van Monsanto Technology LLC.Monsanto Suid-Afrika (Edms) Bpk, Posbus 69933, Bryanston, 2021.


30 •••Fokus op WAPENS EN JAG

The best by a long shotCONSIDERING THAT THE HUNTING SEASON IS ON ITS WAY,

A LOT OF HUNTERS WILL BE UPGRADING THEIR HUNTING

COLLECTION SOON. HOWEVER, SOME WEAPONS AREN’T

NECESSARILY RELATED TO THE WINTER SEASON ONLY, BUT

CAN BE USED THROUGHOUT THE YEAR. THE FOLLOWING

PRODUCTS ARE AVAILABLE AT SELECTED RETAIL OUTLETS.

VORTEX

Vortex Ranger 1 000 – rangefinder• Accurate hunting rangefinder.

• Measuring distance up to 1 000 yards.

• HCD (Horizontal Component Distance) mode

displays the compensated slope angle.

• LOS (Line Of Sight) mode displays actual

distance.

• Rugged rubber armour protects it from the

weather.

• Complete with case and strap.

Vortex Crossfire 2 3-9x50 BDC• New 1" tube.

• Fully multi-coated optics.

• Nitrogen filled to prevent fogging.

• One piece, aircraft grade aluminium tube.

• Fast focus eyepiece.

• The ultimate entry-level scope.

enwes.co.za • Apr

e

On

• Fast f

• The ulti

co.oo zazazazazz

T


31•••Fokus op

WAPENS EN JAG

PREMIUM HOLDINGS

NICHOLAS YALE

Tippmann’s TiPX™ .68 caliber pistolTippmann’s TiPX™ .68 caliber pistol boasts

an innovative, compact design, specially

engineered to be lightweight, easy to maintain,

customisable, and, best of all, dependable.

Whether you’re a law enforcement officer or

security officer, the compact, lightweight design

of the TiPX™ .68 will give you the easy-handling

confidence you need. The under barrel 12 g CO2

air system is easy to load and the trigger

punctures the CO2 canister

on the first pull.

HornadyReloading is all about control. The patented

Hornady Lock-N-Load technology offers complete

control, allowing you to change dies and begin

loading another calibre in seconds. The Hornady

Lock-N-Load system features quick tool change

technology that allows you to switch rifle and

pistol dies, powder dies, bullet seaters or crimp

dies without having to change the whole die

head. This unique technology is featured on

our Lock-N-Load Classic and Lock-N-Load AP

presses. In addition, Hornady conversion bushings

can convert other brands to the Lock-N-Load

system. The complete line of Hornady

powder measures, dies, precision

gauges and reloading accessories

are at your fingertips.

Fobus BlurbDeveloped in Israel for the world's military and

special services, the combat proven Fobus

Concealed Carry Holster is a revolutionary step

forward in holster design and technology. Fobus

is the first manufacturer of injection molded

polymer holsters. With this experience Fobus is

the leader in high-density space age polymer,

with the most models and the most fits in the

market place. Comfort is vital when carrying

concealed. Fobus designers have delivered

holsters that weigh 2 ounces. These holsters

are high riding, close fitting, with a low profile,

have a rubberised paddle for comfort and

steel reinforced rivet attachment system for

durability. They are rugged, reliable and virtually

maintenance free. Fobus holsters utilise a

passive retention system that

allows for rapid

presentation

and offer a

"no questions

asked" lifetime

warranty.

Self-defence Guardian Angel Pepper GunGuardian Angel’s super-hot, super-effective one-two

punch stops threats at a distance like nothing else

can, disabling an attacker for up to 45 minutes.

We engineered this totally new personal safety

device to be three times as effective as the most

popular spray, because it is not a spray.t is not a spray.

<< >>SENWES Scenario

profile,

comfort and

et attachment system for

y. They are rugged, reliable and virtually

tenance free. Fobus holsters utilise a

e retention system that

or rapid

tion

a

ons

me

ctures the CO2 canister

he first pull.


32 •••




Fokus op

WAPENS EN JAG


Kundiges gee raad oor hoe om suksesvol met wild te boerWILDPRODUSENTE SOWEL AS PRODUSENTE WAT IN ANDER

DIVERSIFIKASIES SPESIALISEER, HET IN HUL HONDERDE NA DIE IVM

WRSA WILDBOERDAG, WAT OP 20 FEBRUARIE VANJAAR OP DANIE

MINNAAR (VOORSITTER: SENWES) SE PLAAS GEHOU IS, GESTROOM.

Die doel van die dag, met die hooftema

“Wildboerdery as winsgewende vertakking in jou

boerdery”, was om huidige en voornemende wildpro-

dusente op hoogte te bring van hoe die wildbedryf in

Suid-Afrika tans daar uitsien asook om kundigheid

en advies van kenners en suksesvolle wildprodusente

aan besoekers oor te dra oor hoe om ‘n suksesvolle

wildvertakking op die been te bring en te bedryf.

Ramondé Odendaal (Landbou-ekonoom:

Senwes Landboudienste) se bespreking het oor

die hooftema gehandel en sy het haar aanbieding

afgesluit met die volgende gedagte oor ‘n vertakking

in ‘n boerdery: “If it pays, it stays. Take care of it.”

(Lees meer oor haar aanbieding op bladsy 4.)

Barry en Richard York (telers van goue

blouwildebeeste) van die Waterberg-omgewing

het besoekers meer oor rare wildspesies en

kleurvariasies vertel. York het onder meer gesels oor

die seleksie van bulle wat lyfgrootte, konformasie en

die grootte van horings betref asook die waarde wat

‘n kwaliteit-bul vir ‘n wildprodusent kan inhou.

Dr Peter Oberem (Visepresident: WRSA) het

agtergrondinligting oor Wildlife Ranching South

Africa (WRSA) verskaf asook bedrywighede binne

die organisasie bespreek waarna hy oor die

geleenthede wat die nuwe wildvleisskema inhou,

gesels het. GP van Rheede van Oudtshoorn

(Noordwes-Universiteit) het die dag se aanbiedings

afgesluit met ‘n motiveringstoespraak getiteld:

“Skiet raak met kommunikasie.”

Nadat die dag se aanbiedings afgehandel is,

kon die nagenoeg 200 besoekers by verskaffers se

stalletjies omgaan en ook aan heerlike wildsvleis

smul, terwyl daar tot laataand saam met David

Fourie makietie gehou is.

Meer as 200 produsente het die dag bygewoon.

Henry Ebersohn en Wessel Pelser, albei van Kroonstad, het baie waarde uit die dag geput.


33•••Fokus op

HANDELSNUUS

Beveg misdaad met die Duel PeperbalsisteemPLASE IS OOR DIE ALGEMEEN MAKLIKE

TEIKENS VIR MISDAAD, OMDAT DIT SO

AFGELEË IS. SONDER ‘N BUURMAN

OF DIE POLISIE IN JOU ONMIDDELLIKE

OMTREK, HET JY DUS NODIG OM

JOUSELF, JOU FAMILIE ASOOK JOU

PLAASWERKERS TE BESKERM.

Wat as daar ‘n veilige, effektiewe manier

was om jou en jou geliefdes te beskerm, sonder dat

jy moontlik ‘n lewe hoef te neem? Dalk ‘n produk

waarvoor jy nie ‘n lisensie benodig nie? Die Duel

Peperbalsisteem is presies net dít, want dit bied jou

‘n proaktiewe, nie-dodelike manier tot beskerming

wat gevaarlike situasies neutraliseer en dodelike

aksie vermy.

Aangesien die Suid-Afrikaanse wapenwet

tans strenger is as ooit vantevore, bied die Duel

Peperbalsisteem jou vooraanstaande oplossings in

plaas van moontlike regstappe of tronkstraf omdat

jy jouself en jou geliefdes wou beskerm.

WAT IS DIT?‘n Wêreldwye beweging na nie-dodelike

beskermingsisteme wat gedurende

konfliksituasies gebruik kan word, soos

byvoorbeeld peperballe en gaspistole, is

besig om ‘n algemene gesig te word. Die Duel

Peperbalsisteem bestaan onder meer uit die

mees effektiewe peperbal wat tans op die mark

beskikbaar is, naamlik die Duel Peperbal asook die

beste gaspistole wêreldwyd, insluitend Tippmann.

Die Duel hoë-impak soliede ammunisieballe

komplimenteer die sisteem selfs nog verder.

HOE WERK DIT?Die Duel Peperbal is gevul met ‘n capsaicin-

mengsel, wat basies ‘n baie sterk peperekstrak is.

Indien ‘n inbreker of oortreder dus met die balle

geskiet word deur van ‘n gaspistool of gasgeweer

gebruik te maak, sal die kombinasie van kinetiese

impak, psigologiese skok en sintuiglike aantasting

‘n irritasie veroorsaak wat die misdadiger gevolglik

skadeloos sal stel.

Die kinetiese impak van die peperbal veroorsaak

erge pyn, terwyl die bal op impak opbreek en

‘n peperwolk loslaat. Dié peperwolk sal dadelik

die oortreder se oë en lugweg aanval en hom

sodoende onskadelik stel. ‘n Sleutelvoordeel

van hierdie sisteem is dat jy die oortreder

van ‘n afstand af kan skiet.

Die Duel hoë-impak soliede ammunisiebal stel

jou in staat om vensters te penetreer, waarna dit

deur ‘n sarsie peperballe opgevolg kan word.

Senwes verkoop die volledige reeks

Duel Peperbalsisteem:

• Duel militêre spesifikasie peperballe.

• Duel hoë-impak soliede balle.

• Tippmann TiPX taktiese pistool.

• Tippmann Sierra One semi-outomatiese geweer.

• Tippmann Bravo One Elite semi-

outomatiese geweer.

• Tippmann X7 Phenom Assault

outomatiese geweer.

• Tippmann X7 Phenom M16

outomatiese geweer.


34 •••Fokus op

WAPENS EN JAG

Die herlaaiproses is lekkerDIE MEESTE SKUTS VRA HULSELF GEREELD DIE VOLGENDE VRAAG AF:

HOEKOM MOET EK HERLAAI?

Hoewel ‘n verskeidenheid van

antwoorde op bogenoemde vraag gegee kan

word, is die beste antwoord sekerlik dat dit baie

goedkoper is as om van fabrieksammunisie gebruik

te maak. Hiérdie antwoord is egter slegs van

toepassing indien die kapitale uitleg verhaal word

deur ‘n redelike groot hoeveelheid patrone te laai;

eers dán daal die koste per patroon. Die herlaai

van ammunisie hou egter veel meer as slegs ‘n

kostebesparing in.

Herlaaide ammunisie kan kortliks omskryf word

as ammunisie wat doelgemaak is vir ‘n skut se

spesifieke geweer en hom gevolglik toelaat om

beter akkuraatheid vir sy geweer te genereer.

Die hoofrede hoekom ek egter

herlaai, is omdat dit vir my lekker is.

Hoekom sê ek so? Skuts wat al

met fabrieksammunisie geskiet het

en daarna na herlaai oorgeskakel

het, sal saamstem dat dit lekker

is wanneer ‘n mens resultate

begin sien deurdat die groepering

gaandeweg al hoe kleiner word.

Dít gebeur egter slegs indien ‘n

paar basiese beginsels korrek

toegepas word.

Alle skuts moet in gedagte hou

dat die herlaai van ammunisie

‘n ordelike proses is en dat geen

kortpaaie ooit oorweeg moet

word nie.

Daar is ‘n hele paar komponente wat akkuraatheid

met betrekking tot herlaai beïnvloed en waaroor die

herlaaier beheer het.

In Engels word daar van die drie B’s gepraat:

• Brass (patroondoppe)

• Bullets (patroonpunte)

• Barrels (geweerlope)

Tydens die herlaaiproses het die herlaaier beheer

oor twee van die bogenoemde komponente,

naamlik patroondoppe (brass) en patroonpunte

(bullets). Die doel met herlaai is om meer konstante

ammunisie te vervaardig.

Geweerlope (barrels) gaan nie verder in hierdie

artikel bespreek word nie, aangesien die meeste

skuts met die oorspronklike fabrieksloop bly skiet.

PATROONDOPPE (BRASS)Hierdie is verreweg die belangrikste en mees

beïnvloedbare komponent wanneer daar na beter

akkuraatheid gestreef word. Met ‘n bietjie moeite

en geduld kan ‘n duidelike verskil onmiddellik

waargeneem word. Veranderlikes in die herlaaiproses

moet na konstantes verander word en patroondoppe

kan in ‘n konstante komponent verander word deur

‘n paar basiese beginsels toe te pas.

Hier volg ‘n paar basiese beginsels wat deur die

korrekte toepassing daarvan ‘n duidelike verskil in

akkuraatheid teweeg kan bring:

1. Die klas van patroondoppe volgens gewig

of volume.

> TEKS: JACO KRUGER


35•••

Jaco Kruger het sy nasionale kleure in dooierusskiet

verwerf en het Suid-Afrika al by talle internasionale

kompetisies en kampioenskappe verteenwoordig. Hy is

ook ‘n aktiewe lid van die Suid-Afrikaanse Jagters- en

Wildbewaringsvereniging (SAJWV). Jaco is by Senwes

Village Kroonstad werksaam en kan by 056 216 0700

geskakel word vir enige navrae.

Fokus op

WAPENS EN JAG

2. Deur die slagdopkamer van jou patroondoppe

dieselfde te sny (primer pocket uniformer).

3. Die vlamgatontbramer (flashhole deburring tool)

te gebruik om die vlamgat (flashhole) van al die

doppe dieselfde te sny.

4. Die lengte van die patroondoppe dieselfde te sny.

5. Skoonmaak van patroondoppe, veral aan die

binnekant, aangesien aanpaksels die volume

van elke patroondop kan beïnvloed.

6. Alle veranderlikes moet uitgeskakel word.

7. Konstante komponente lei tot beter akkuraatheid.

PATROONPUNTE (BULLETS)Skuts in Suid-Afrika is baie gelukkig as in ag

geneem word dat hulle toegang het tot baie goeie

en konstante patroonpunte. Dit maak dus nie saak

of hulle kompetisie-, monometaal- of gebinde punte

verkies nie, die beginsels bly steeds dieselfde,

naamlik dat hulle die komponent in ‘n konstante

moet verander.

Hoe verander skuts patroonpunte in ‘n

konstante?

1. Klas die patroonpunte volgens gewig.

2. Inspekteer die patroonpunte deur fisies na elkeen

te kyk. (Wees spesifiek op die uitkyk vir defekte.)

Bogenoemde is twee basiese beginsels wat

toegepas kan word, maar deur te begin herlaai,

kan ‘n nuwe wêreld ten opsigte van akkuraatheid

vir jou oopgaan.

‘n Magdom literatuur oor die herlaaiproses, wat

‘n baie goeie agtergrond oor herlaai aan skuts kan

verskaf, is geredelik beskikbaar.

‘n Voorstel is dat skuts wat met die herlaaiproses

wil begin, eers by ervare herlaaiers wat oor ‘n

bewese rekord van tegniese vaardigheid ten opsigte

van die herlaai van veilige, betroubare en akkurate

ammunisie beskik, gaan kers opsteek.

Vortex Viper 4-16x50 RiflescopeViper series • High quality • XD Low dispersion optics • XR Multicoated lenses

30 mm Tube • 4 x zoom range • Lifetime warranty

Vortex Diamondback Binocular10x42 and 8x42 • Waterproof and fogproof • Nitrogen filled

Twist in/out eyecups • Lifetime warranty • Complete with case and strap


37•••Fokus op

WAPENS EN JAG

Skop die jagseisoen af met Hinterland en HuntExHINTERLAND MAAK VANJAAR SY

DEBUUT BY HUNTEX, WAT VAN

26 - 28 APRIL BY DIE GALLAGHER

CONVENTION CENTRE IN

JOHANNESBURG PLAASVIND.

‘n Volledige reeks produkte word

teen uitstekende pryse beskikbaar gestel.

Dit sluit onder meer die volgende in:

a. Remington-gewere.

b. RCBS-herlaaitoerusting.

c. Haelpatrone en Sierra-punte teen 2013-pryse.

d. Muela, Buck en ander messe.

e. Teleskope, verkykers, skietsakke en vele meer.

Kom lê besoek af by stalletjie A532 in Saal 5

en ontmoet sodoende HuntEx se spesialiste van

Kroonstad, Vereeniging, Bothaville en Potchefstroom.

Afgesien van die daaglikse prystrekkings, staan

besoekers ook ‘n kans om ‘n jaggeweer met

‘n teleskoop te wen.

For these and other world class brands, look no further than

www.nicholasyale.co.za


38 •••Fokus op

WAPENS EN JAG

Hoe moet ‘n jagter homself gedra?

OM TE KAN JAG OP DIE SKAAL WAT IN SUID-AFRIKA TOELAATBAAR IS ASOOK

OM TE KIES EN TE KEUR TUSSEN DIE VERSKEIDENHEID VAN WILDSPESIES

WAT IN DIE LAND BESKIKBAAR IS, IS ‘N VOORREG WAT NIE ALTYD DEUR

PLAASLIKE JAGTERS NA WAARDE GESKAT WORD NIE. DIKWELS KLA

HULLE BOONOP OOR DIE HOË PLAASLIKE PRYSE VAN WILD.

Ná gesprekvoering met enige

buitelandse jagter gedurende sy besoek aan Suid-

Afrika sal dit gou duidelik word hoekom Afrika nie

slegs vir ons plaaslike jagters so ‘n bekoring inhou

nie, maar as ‘n jagtersparadys deur buitelanders

beskou word. In ‘n land soos die Verenigde State van

Amerika kan die gemiddelde jagter slegs “whitetail

deer” (die ekwivalent van ‘n rooibok in terme van

grootte) bekostig, terwyl sy sukseskoers ook nog baie

swakker is as byvoorbeeld ‘n tipiese rooibokjag in die

Bosveld. Die kommersialisering van die wildbedryf en

die voordele wat dit vir die individuele jagter inhou,

is ‘n suksesstorie van Suid-Afrika wat in geen ander

land ter wêreld só effektief ontwikkel is nie.

Die handhawing van ‘n gesonde

vennootskap/verhouding tussen die jagters

en wildplaaseienaars is uiters belangrik vir die

> TEKS: ANDRÉ VAN DER MERWE

langtermyntoekoms van jag soos die individuele

jagter en lid van die Suid-Afrikaanse Jag- en

Wildbewaringsvereniging (SAJWV) dit ken. Indien die

jagter en die wildprodusent aan die einde van die jag

tevrede is en elkeen voel dat hy waarde vir sy geld

gekry het, was dit ‘n suksesvolle besigheidstransaksie

tussen die twee partye. Dit maak nie saak of dit nou

die eerste keer is wat ‘n jagter op die jagplaas kom

en of dit ‘n gunsteling bestemming is waarheen jaar

na jaar teruggekeer word nie, dit bly lekker om op die

plaas te arriveer, die vars lug in te asem, rondom jou

te kyk en uit te sien na die volgende paar dae in die

natuur. Wanneer ek terugkyk op die jaggeleenthede

wat ek oor die jare meegemaak het en in ag neem

wat vir my uitgestaan het, is die gasvryheid wat ek

op elke plaas beleef het, tesame met alles wat my

gasheer en gasvrou gedoen het om my jagervaring


39•••

André van der Merwe is die Suid-Afrikaanse Jag- en

Wildbewaringsvereniging (SAJWV) se Bestuurder: Tak- en

Skietsake. Vir meer inligting, skakel hom by 012 808 9300

of stuur ‘n e-pos na [email protected].

Fokus op

WAPENS EN JAG

so vlot en genotvol moontlik te laat verloop, beslis

boaan my lys.

‘n Geldige kwessie om te bespreek is egter of

jagters al die harde werk en voorbereiding wat voor

hul aankoms op die plaas plaasvind, waardeer. Die

tipe akkommodasie kan verskil en hang grootliks

van die jagters se unieke behoeftes af. Dus kan

dit wissel van ‘n kampterrein tot luukse verblyf met

etes en drinkgoed ingesluit. ‘n Lapa met genoeg

hout vir daardie onvergeetlike tye om die kampvuur,

die gidse, jagvoertuie en slagfasiliteite speel alles

‘n rol in die jagter se jagervaring. Besef jagters ooit

hoe noukeurig die wildprodusent die hoeveelheid

en verskeidenheid wild op die plaas moet bestuur

om te verseker dat die kondisie van die veld en die

diere behoue bly, veral gedurende die jagseisoen?

Wanneer daar oor die hoë prys van wild gepraat

word, moet jagters ‘n vergelyking tref tussen

die wins wat ‘n wildprodusent in die Bosveld op

byvoorbeeld ‘n sesmaande-oue os kan maak

in teenstelling met ‘n vierjaar-oue nie-trofee

blouwildebees- of koedoebul. Nog ‘n vergelyking

is dié tussen ‘n nie-volwasse trofee-springbok en

‘n sesmaande-oue karooskaap. In vergelyking met

vee, is wild dus ‘n redelike goedkoop kommoditeit.

Dit maak nie saak hoe baie jagters oor die ekstra

koste redeneer wat by wild gevoeg word nie. Feit bly

staan dat reiskoste, ammunisie, voedsel ensovoorts

as noodsaaklike uitgawes vir hulle “vakansie”

beskou moet word. Wildboerdery is ‘n besigheid en

moet winsgewend wees om dit vir die wildprodusent

die moeite werd te maak. Watter ander aansporing

is daar vir die produsent?

Die jagter is die produsent se gas en moet dus

so optree. Ongelukkig sien ‘n klein persentasie van

jagters hul jaarlikse jaguitstappie as ‘n lisensie om

hulself te wangedra, wat die lewe sodoende vir die

wildprodusent baie moeilik en onaangenaam maak.

Ongelukkig maak alkoholmisbruik ook al te dikwels

sy verskyning. Die enkele jagters wat hulself dus

wangedra, het tot gevolg dat alle Suid-Afrikaanse

jagters dikwels oor dieselfde kam geskeer word.

Dit is natuurlik ook waar dat daar ‘n klomp vrot

appels tussen die wildprodusente is, maar jagters

moet eerstens na hulself kyk. As jagters hulself

suksesvol teen die onderstaande aanhaling uit “The

Old Man and the Boy” deur Robert Ruark kan meet,

is dit reeds ‘n tree in die regte rigting:

“I never knew a bad man who was what I’d call

a sportsman. I never knew a true sportsman who

wasn’t a gentleman. So if you are a gentleman and a

sportsman, you can’t be a bad man. Is that clear?”


40 •••

Indien jy meer inligting verlang, skakel Willem Otto

(Tegniese Bestuurder: Sensako) by 058 303 4690 of stuur


HANDELSNUUS

Kultivarkeuse ten opsigte

van opbrengs, graankwaliteit en stabiliteit in

opbrengsreaksie oor ‘n aantal jare is ‘n belangrike

produksiebesluit, terwyl betroubare en objektiewe

proefresultate ook van groot belang tydens die

besluitnemingsproses is.

Die hooffokus van die koringteelprogramme

van Sensako is steeds die ontwikkeling van

verbeterde kultivars wat hoë opbrengsvlakke,

goeie kwaliteitseienskappe vir die eindgebruiker

en weerstand teen die heersende siektes toon.

Die standaard ten opsigte van die vrystelling van

nuwe kultivars is hoog, terwyl die teeldoelwitte

asook agronomiese vereistes op ‘n konstante

basis behaal moet word om die ekonomiese

kompeterende vermoë van dié gewas te versterk.

Water- en kragrekenings is ‘n groot insetkoste met

betrekking tot besproeiing en daarom is teellyne wat

water meer doeltreffend verbruik, reeds ontwikkel.

Verdraagsaamheid teen grondgedraagde siektes is

ook ‘n fokuspunt wat aandag geniet.

‘n Reeks winterkoringkultivars wat oor die

hele planttydspektrum aangepas word, dus

van vroeg tot laat, is ook beskikbaar sowel as

kultivars wat spesifiek ontwikkel is om ‘n goeie

opbrengspotensiaal onder besproeiing te realiseer en

by elke planttyd kan inpas. Opbrengsresultate van die

besproeiingsprogram word in Tabel 1 weergegee. Die

eienskappe en siekteweerstand van die verskillende

kultivars word in die Sensako-kultivargids bespreek.

Maak dus seker dat jy jou hande op dié gids kry.

Besproeiingsgebiede – gemiddelde ton/ha – 2013

Win

tert

on

Marb

le H

all

Koedoeskop

Pala

la

Lic

hte

nburg

Vaalh

art

s

Oos-V

rysta

at

Dougla

s

Pri

eska

Kultivar 2013 R 2013 R 2013 R 2013 R 2013 R 2013 R 2013 R 2013 R 2013 R

SST843(PTR) 8,89 11 6,59 12 5,02 11 10,79 4 8,17 11 10,62 9 5,38 12 9,50 10 6,22 9

SST806(PTR) 10,51 1 7,51 9 6,75 6 9,29 8 10,37 2 11,87 2 7,40 1 10,76 5 5,20 11

SST835(PTR) 10,13 2 8,35 7 6,45 7 9,39 7 8,47 9 11,45 4 7,15 3 9,72 9 5,46 10

SST867(PTR) 9,81 4 7,16 11 8,26 4 5,86 12 6,68 12 10,95 6 7,12 4 10,16 7 4,75 12

SST866(PTR) 9,00 10 8,62 4 6,25 8 10,44 5 9,61 3 10,83 8 5,62 11 10,19 6 7,14 7

SST877(PTR) 8,09 12 7,33 10 6,00 10 9,04 9 9,08 5 10,51 10 6,00 10 8,51 12 6,26 8

SST875(PTR) 9,70 5 7,57 8 7,74 5 8,48 10 9,15 4 10,84 7 6,87 6 10,16 8 8,21 3

SST895(PTR) 9,28 9 8,97 2 4,99 12 12,10 1 9,03 7 12,37 1 7,27 2 11,54 1 8,50 2

SST896(PTR) 9,83 3 8,91 3 6,19 9 11,08 3 10,75 1 11,02 5 6,71 8 11,34 2 7,73 4

SST884(PTR) 9,56 7 9,39 1 9,07 1 11,79 2 9,06 6 11,71 3 6,15 9 11,17 3 8,87 1

Opposisie 1 9,43 8 8,36 6 8,49 3 7,86 11 8,27 10 9,10 12 6,75 7 9,35 11 7,46 5

Opposisie 2 9,70 6 8,44 5 8,67 2 10,01 6 8,53 8 9,29 11 7,01 5 11,04 4 7,46 6

Gemiddeld 9,60 7,87 6,82 9,50 9,10 10,90 6,74 9,91 6,61

KV (%) 2,98 6,15 5,54 5,61 5,21 4,55 4,42 4,85 5,16

KBV (0,05) 0,48 0,80 0,63 0,88 0,78 0,82 0,49 0,80 0,57

Betekenisvol beter by die afsonderlike lokaliteite.

TABEL 1: OPBRENGSRESULTATE (TON/HA) VAN KORINGKULTIVARS IN BESPROEIINGSGEBIEDE.


43•••SENWES VILLAGE

Verseker só dat Verseker só dat jy op hoogte blyjy op hoogte blyHinterland wil graag gefokusde

bemarkingsinligting aan sy klante stuur en benodig

daarom jou naam op sy databasis. Voltooi asseblief

die onderstaande vorm en handig dit by jou naaste

Senwes Village in, óf volg net die SMS-instruksies

soos op die vorm aangedui.

CREDI T•••

Onthou om aansoek te doen vir jou somerproduksie-rekening. Skakel Senwes Credit by 018 464 7300

vir meer inligting.

Welkom by CreditAndrew Weber is sedert 1 Maart 2014 by Senwes werksaam as Sleutel-rekeningbestuurder: Hoopstad-omgewing.

JOHN DEERE SE AUTOTRAC RTK IS VERSEKER DIE MEES GEVORDERDE

NAVIGASIESISTEEM WAT TANS OP DIE SUID-AFRIKAANSE MARK

BESKIKBAAR IS.

Die RTK (Real Time Kinetics)-sisteem

bestaan uit ‘n vasstaande, nabygeleë basisstasie

wat met meganisasietoerusting soos ‘n trekker,

stroper of selfaangedrewe spuit, wat met die

RTK-sisteem toegerus is, koppel. Die sisteem

kommunikeer en monitor GPS-satellietsein na die

meganisasietoerusting en korrigeer die sein na

die toerusting se ontvanger (receiver) ten einde ‘n

hoogs akkurate posisie te bepaal.

Senwes Village Meganisasie het reeds in 2012

die besluit geneem om ‘n RTK-netwerk binne

Senwes se bedieningsgebied in die Sentrale

Vrystaat en Noordwes-area te vestig. Sedertdien is

reeds 14 van hierdie RTK-basisstasies met groot

sukses opgerig en die beplanning is om nog vyf

addisionele basisstasies in die komende jaar tot

stand te bring.

Klante word uitgenooi om Senwes Village

Meganisasie se heelwerktuigbemarkers en/of

presisieboerderyspesialiste te kontak ten einde

te bepaal wat die effektiefste manier is om by ‘n

huidige reeds opgerigte basisstasies in te skakel of

om ‘n evaluasie te laat doen om te bepaal waar die

beste posisie is om moontlik ‘n basisstasie digby

jou plaas op te rig.

PRESISIEBOERDERYSPESIALISTE

Chris Els 083 736 1787

Hennie Janse van Vuuren 082 899 0368

Danie van der Westhuizen 071 864 1357

Bestuurder: Presisieboerdery

Etienne Nel 083 298 1553

by Creditert

nwes-


DIESEL HEDGE44 •••

Francois Breedt is a Junior Broker at Senwes Grainlink.

For more information, contact him at 018 464 7430 or send

an email to [email protected].

How does the diesel hedge function?

> TEXT: FRANCOIS BREEDT

THE DIESEL PRICES ARE DETERMINED USING THE FOLLOWING ELEMENTS:

CRUDE OIL IMPORT PRICE, EXCHANGE RATE AND LOGISTICS COST.

Graph 1: South African diesel price variability attribution. Source: RMB

Graph 2: The DSEL contract on Safex. Source: RMD

BASIC FUELS PRICE (BFP) – DETERMINATION OUTLINE AND KEY FACTORSDetermination of import parity values for regulated

fuels is based on the following elements:

a. Averaged CIF (FOB spot prices and spot premiums,

plus freight, including demurrage allowances and

insurance), plus

b. Ocean Loss Allowance, plus

c. Cargo Dues = landed costs for imports at South

African ports, plus

d. Coastal Storage Cost, plus

e. Stock Financing Cost.

Total of the values from (a) to (e) above equates to the

Basic Fuels Price (BFP) for the applicable products.

THE DSEL CONTRACT ON SAFEXThe DSEL contract on Safex takes into account the

volatility of the ICE Gasoil contracts and the volatility of

the exchange rate ($/R) to determine the trading price

for the contract. The ICE Gasoil contract is traded on

NYMEX and is quoted on a FOB (Free on Board) price.

DIESEL HEDGING THE WAY TO MANAGE FUEL COSTThe introduction of the diesel hedge contract on

the JSE has opened the door for producers and

transporters to manage fuel cost directly. While

the concept is new to the South African market,

it provides a risk management tool to manage the

volatility in the rand/dollar exchange rate as well

as movement in the crude oil price that determines

the diesel price.

One of the biggest imports for South Africa is

oil. While only 30% is locally made from coal and

gas to supply to the market, South Africa remains

a net importer and is subject to fluctuations in the

exchange rate as well as international oil price.

While the product would help producers, it also

provides an opportunity for road transporters in South

Africa to manage a direct cost. Since the railroads

system in South Africa has deteriorated in the last few

years, there has been an explosion in the road freight

industry in the country, leading to a major user of

diesel fuel. These companies are driven on a volume

base and increases in the fuel cost on a monthly rate

are cutting the profits down to the bone and leaving

some companies bankrupt to be competitive.

The contract would introduce some new trading

terms and concepts to the market.

The price of the diesel contracts will be calculated

based on the average exchange rate and average

European Gasoil futures in the month before the

contract expires. This is known as the “reset month”

and the contract will not trade during this month.

The month in which the contract expires will be

known as the “pump month” and the contract will

expire at the beginning of this month.

The contracts will be traded in rand per litre and

are cash settled. One contract represents 5 000 litres

of diesel, which means any business that uses a

greater volume of diesel per month can meaningfully

use the contract.


DIESELVERSKANSING

wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww ww.w.w.ww.www.sesesesesesesseenwnwnwnwnwnwesesesesesesesse .cc.c.ccc.c.co.o.o.o.o.o.zazazazazazazazaza •••• AAAAAAAAAprprprprprprrrpp ili li lll 22222222222201101010101010101101014444444444444444www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>SSSSENSSESENSENSENSENSENSSESENNWESWESWESESWESWESWEESESEWESSWESWES ScSScScScScSccS enaenaenaenaenaaenae aaennariorioriorioriorioriooriorioriooriorioSSSSSENWES ScenarioooooooooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>

46 •••

Dieselverskansing – ‘n praktiese voorbeeld

SEDERT 1 AUGUSTUS 2013 TOT OP HEDE HET DIESELPRYSE

REEDS MET 10% GESTYG. TENSY DAAR DUS BINNEKORT

‘N NOEMENSWAARDIGE AFNAME IN DIE BRANDSTOFPRYS

PLAASVIND, SAL PRODUSENTE TEN MINSTE 10% MEER VIR DIESEL

MOET OPDOK VIR DIE KOMENDE SOMERPRODUKSIESEISOEN.

> TEKS: THEO VENTER

Dieselpryse is reeds ‘n reuse 13%

hoër op ‘n jaar tot jaar basis tot April 2014 en

produsente sal dus ten minste 13% meer aan

brandstof spandeer vir wintergraanproduksie.

Grafiek 1: Direk toedeelbare insetkoste vir mielieproduksie.

Grafiek 2: Samestelling van dieselprys. (Bron: BVG)

As in ag geneem word dat dieselverbruik in ‘n

spoorverkeerstelsel tot soveel as 85 liter/ha

kan beloop (insluitende die wegry van graan en

plaasvervoer) en tot soveel as 20% van direkte

insetkoste kan uitmaak, behoort

verskansing hiervan ook deel van

risikobestuur uit te maak.

Verwys na Grafiek 1.

Die brandstofprys in Suid-Afrika

word uit twee dele saamgestel.

Die Basiese Brandstofprys (BFP of

Basic Fuel Price) asook belastings

en heffings. Verwys na die vorige

berig (How does the diesel hedge

function?) asook Grafiek 2.

Die doel van die DSEL-kontrak

op Safex is om slegs die BFP-

gedeelte te verskans. Die DSEL-

kontrak wat verhandel, sal dus veel

goedkoper wees as die prys wat

by ‘n vulstasie betaal word, omdat

belastings en heffings uitgesluit is.

‘n Voorbeeld hiervan is die volgende:

Die Meimaand DSEL-kontrak

verhandel tans teen R8,21/liter,

maar indien belastings en heffings

(tans R4,35/liter) asook marges

deur groothandelaars (± R1,19/liter)

bygereken word, gee dit die prys

wat die verbruiker by ‘n vulstasie

sal betaal (± R13,75/liter). Die

korrelasie tussen die DSEL-kontrak

<< >>April 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario<< >><< >>April 2014 • www.senwes.co.zaApril 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario< <<<< >>>>>SENWES Scenario

47•••DIESELVERSKANSING

en die BFP-gedeelte van die brandstofprys is 95%;

dus kan die kontrak 5% meer of minder as die ware

BFP afsluit.

PRAKTIESE VOORBEELDVeronderstel ‘n produsent beplan om 800 ha

mielies op ‘n spoorverkeerstelsel te verbou. Hy wil

graag sy dieselverbruik, wat in die omgewing van

85 liter/ha is, verskans. Sy totale dieselverbruik

is dus 68 000 liter, maar hy besluit om slegs

30 000 liter te verskans. Daarvoor gebruik hy

die Augustus DSEL-kontrak op Safex.

DSEL-kontrakte verteenwoordig 5 000 liter, wat

beteken dat hy dus ses kontrakte moet aankoop

(Augustus DSEL futures).

Soos in die geval van ‘n mieliekontrak op Safex,

moet ‘n aanvangsmarge as sekuriteit gebied word.

Die aanvangsmarge van R3 600/kontrak word

dus weer terugbetaal wanneer die kontrak gesluit

word. Dit is belangrik om in gedagte te hou dat ‘n

variasiemarge ook ter sprake is. Indien dieselpryse

dus val, sal die produsent meer moet inbetaal, óf

as pryse styg, sal hy meer fondse in sy rekening hê.

Die koste verbonde om die kontrak te koop, word

in Tabel 1 uiteengesit.

Verskansingskoste sal dus rondom 8c/liter

beloop. Die Augustus-kontrak verhandel tans

11c/liter hoër as die huidige kontrak. Dus, indien

die BFP-gedeelte van dieselpryse met meer as

19c/liter styg tot Augustus 2014, sal dit voordelig

wees om brandstofkoste te verskans.

‘n Ander alternatief sal wees om reeds nóú fisiese

diesel aan te koop. Dit kan egter slegs gedoen word

indien genoegsame stoorkapasiteit beskikbaar is. Dít

sal ook sy tol van die boerdery se kontantvloei eis.

Verder moet diefstal en besoedeling ook onder meer

in ag geneem word. Om diesel tot Augustus te “dra”,

sal die produsent tans ook veel duurder uitwerk. Vir

30 000 liter is ‘n aanvanklike kapitaaluitgawe van

R412 500 nodig. Rente vir dié tydperk sal nagenoeg

R15 812,50 beloop, oftewel 53c/liter – vergelyk dit

met die koste van 19c/liter verbonde om diesel op

Safex te verskans.

Die stygende koste van insette bly ‘n kopseer

vir produsente, terwyl landbouinflasie hardnekkig

hoog bly teen ± 14%, ver bo die algemene inflasie

van ± 6%. Die fluktuerende wisselkoers en skielike

veranderinge in produkpryse maak risikobestuur

dus ‘n noodsaaklike faset van boerderybestuur.

Verskansing van brandstofkoste behoort daarom ook

deel van ‘n produsent se arsenaal uit te maak.

Theo Venter is ‘n Landbou-ekonoom by Senwes

Landboudienste. Vir meer inligting, skakel hom

by 018 464 7630 of stuur ‘n e-pos na

[email protected].

Per kontrak Per literPer 30 000 liter/

6 kontrakte

Aanvangsmarge R3 600 R0,7200 R21 600

Makelaarskoste* R250 R0,0500 R1 500

Rente op aanvangsmarge 11,5% (1 Apr - 1 Aug) R138 R0,0276 R828

Terugbetaling van aanvangsmarge R3 600 -R0,7200 -R21 600

Koste van verskansing R388 R0,0776 R2 328

TABEL 1: UITEENSETTING VAN VERSKANSINGSKOSTE VIR SAFEX DSEL-KONTRAK.

*Die makelaarsfooi is slegs ‘n aanduiding en kan van persoon tot persoon en makelaar tot makelaar verskil.

While technology has long been regarded as the

small and medium-sized businesses to compete

are beyond the reach of budget-strapped enterprises.

An example of this is the release by MWEB Business

supporting IT infrastructure.

challenges faced by smaller businesses that run their

operations using standalone accounting systems and

manual processes.

invoice matches your purchase order?

same data into multiple systems? This is not only a

that have implemented fully integrated business

standards of customer service and ensuring internal

to implement and maintain. And then there are issues

mwebbusiness.co.za

MWEB is putting the

and medium business.

23

18

1

MWEB Business levels


50 ••• SENWES GRAINLINK

Nuutste voordele met betrekking tot sonneblom en sojabone> TEKS: THEUNS SAAYMAN

In my vorige artikel het ek genoem dat

Senwes oor dinamiese silopersoneel beskik. In dié

uitgawe wil ek graag uitbrei oor die verskillende

dienste wat deur die silo’s binne Senwes Grainlink

gelewer word, spesifiek met betrekking tot

sonneblom en sojabone.

Sonneblom- en sojaboontariewe is onlangs

gepubliseer en daarom kan Grainlink weer eens

bekend maak dat sy tariewe binne die raamwerk en

in pas met die ekonomie daarbuite is.

AGTERGROND VAN SONNEBLOMVERBOUINGSonneblom is ‘n goeie wisselbougewas en kan

geplant word om verskeie plantsiektes te bekamp,

soos byvoorbeld om kopvrot by mielies teen te werk.

Die siklus van siektes wat een gewas teister, word

dus gebreek deur die aanplant van ‘n alternatiewe

gewas. Aangesien sonneblom ‘n penwortelstelsel

het en mielies oor ‘n bywortelstelsel beskik,

word voedingstowwe uit ander gedeeltes van die

grondprofiel benut.

Nadele van sonneblom sluit onder meer in dat

dit nie in ‘n monokultuur verbou kan word nie.

Die hoofrede hiervoor is dat siektes, hoofsaaklik

swamsiektes soos Sclerotinia, groot verliese

kan veroorsaak en selfs tot algehele misoeste

aanleiding kan gee. Sonneblom is egter ‘n gulsige

voeder en kan grondvoedingstowwe uitput indien

kunsmistoediening nie voldoende is nie.

Dit is met trots dat Grainlink sy klante en lesers

meer oor sy nuutste tariewe wil inlig en veral die

gratis droging ten opsigte van sekere vogpersentasies

wil benadruk. Ander voordele soos in die tariewe

uitgelig en in die tabel hierlangsaan uiteengesit, is dat

sonneblomontvangste vir 2014/2015 nie net voordele

aan ons klante en produsente bied nie, maar ook ‘n

groot waardetoevoeging tot hulle besigheid lewer.

Grainlink se personeel by die silo’s lewer ook

uitmuntende diens deur langer ure oop te bly na

gelang van die navraag wat daar tot dié diens in ons

bedryf bestaan.

Hiermee nooi Grainlink jou uit om met die

silobestuurder in jou gebied te skakel ten opsigte

van jou unieke behoeftes.

Die volgende silo’s sal sonneblom ontvang en is ook

Safex-geregistreer:

Allanridge Ventersdorp

Arlington Groenebloem

Attie Hartbeesfontein

Bloemfontein Henneman

Bothaville Heuningspruit

Brandfort Hoogte

Buckingham Koppies

Bultfontein Losdoorns

De Brug Makokskraal

Enselspruit Melliodora

Geneva Middelvlei

Oberholzer Mirage

Odendaalsrus Mooigeleë

Petrusburg Vierfontein

Potchefstroom Viljoenskroon

Protespan Vredefort

Raathsvlei Weiveld

Rooiwal Welgeleë

Schoonspruit Werda

Schuttesdraai Wesselsbron

Steynsrus Willemsrus

Theunissen Winburg

Tierfontein Wolwehoek

Sonneblom met ‘n vogpersentasie van tussen

10,1% en 12,5% kan slegs ontvang en gedroog

word by silo’s wat oor droogoonde beskik.

*Alle sonneblom met ‘n vogpersentasie van

meer as 10% wat gedroog moet word, sal eers

15 werksdae ná lewering onttrek kan word.

Persentasie (%) vog R/ton R/ton

BTW uitgesluit BTW ingesluit

10,1 - 11,0 R0 R0

11,1 - 12,0 R39,36 R44,87

12,1 - 12,5 R49,20 R56,09

Nie net lewer Grainlink ‘n voordeelkomponent ten

opsigte van die droging van sonneblom nie, maar die

afdeling verskaf ook korting op volumelewering soos

op bladsy 51 uiteengesit. Terme en voorwaardes geld

soos in die tariefvoorwaardes uiteengesit.


51••••SENWES GRAINLINK

Allanridge Odendaalsrus

Arlington Petrusburg

Attie Potchefstroom

Buckingham Raathsvlei

Enselspruit Rooiwal

Geneva Schoonspruit

Gottenburg Schuttesdraai

Groenebloem Steynsrust

Hartbeesfontein Theunissen

Heuningspruit Ventersdorp

Heilbron Vierfontein

Hoogte Viljoenskroon

Koppies Vredefort

Magogong Weiveld

Makokskraal Welgeleë

Melliodora Werda

Mirage Wesselsbron

Mooigeleë Winburg

Oberholzer Wolwehoek

Tarief/R/Ton

Persentasie (%) vog BTW uitgesluit BTW ingesluit

13,1 - 14 0 0

14,1 - 15 R72,60 R82,76

Tonne %

2 000 - 5 000 7,5% van bergingskoste

5 000 en hoër 10% van bergingskoste

SOJABONESojabone word by die volgende silo’s ontvang:

Die tariewe vir droging is soos volg:

Sojabone (1 Maart 2014 - 28 Februarie 2015):

• Ondergrondse vogbewaring deur vroeër te stroop.

• Besproeiingsprodusente kan maklik ‘n tweede

gewas verbou.

Nadele• Hoë vogaftrekking by produsent, van byvoorbeeld

12,5% na 9%.

• Natter graan kan meebring dat meer vreemde

materiaal tussen sonneblom gestroop word.

Risiko vir die graanberger• Graan kan gekontamineer raak.

• Indien kontaminasie plaasvind, hou dit groot

finansiële verliese vir die graanberger in.

• Sonneblom is hoog aan olie-inhoud en

kontamineer vinnig.

Soos reeds vroeër genoem, moet die personeel wat

met die bestuur van só ‘n gesofistikeerde produk

toevertrou word, behoorlik opgelei wees en in die

veilige opberging van die graan spesialiseer.

Nat graan word ook eenkant in ‘n silobuis geberg,

aangesien dit aan die binnekant met spesiale

toerusting toegerus is. Hierdie opbergingsmetode

staan ook as deurlugting bekend.

‘n Groot koste word aangegaan om ‘n silobuis

met deurlugting toe te rus en om dié rede moet

die persone daarvoor verantwoordelik presies weet

hoe om die werk deeglik, veilig en akkuraat te

doen. Dit is dus ’n uiters gespesialiseerde werk wat

kundigheid verg deur opgeleide ambagsmense in

die beroep.

Deurlugting word hoofsaaklik gedoen om graan

binne die silobuise af te koel vanaf ‘n ontvangstem-

peratuur van byvoorbeeld 30°C na 20°C. Gewoonlik

word die buis eers met ‘n sekere hoeveelheid graan

gevul, waarna die lugwaaier, wat aan die buitekant

van die silobuis geïnstalleer is, aangeskakel word. Die

buisdeksel bo-op die buis word oopgelaat nadat die

nodige veiligheidsmaatreëls nagekom is om te ver-

hoed dat persone of voorwerpe binne-in die buis val.

Die wind maak egter sy eie pad deur die graan om sy

weg na bo te vind en daarom is die installasie binne

die buis só gedoen dat dit die mees moontlike, maar

effektiewe pad deur die graan na bo vind.

Senwes Grainlink ontvang dan ook skadelike sade

wat moontlik in sonneblom en sojabone mag voorkom

en beperk dit gevolglik tot ‘n sekere hoeveelheid. Die

produsent kan sy silobestuurder nader vir inligting met

betrekking tot die skoonmaak van die graan.

*Alle sojabone met ‘n vogpersentasie van meer

as 13% wat gedroog moet word, sal eers tien

werksdae ná lewering onttrek kan word.

Indien jou graan natter is as wat vir gratis droging

toegelaat word, is Senwes Grainlink steeds bereid

om die produk te ontvang en te droog. Jy sal egter

wel ‘n koste vir dié dienste moet betaal soos in die

tariefdokument uiteengesit.

Die gratis diens wat gelewer word met betrekking

tot graan van ‘n sekere vogpersentasie hou die

volgende voordele en nadele in:

Voordele• Produsente kan vroeër begin stroop.

• Vroeër stroop beteken dat produsente die mark

vroeër kan betree.

• Produksielenings kan vinniger afgelos word met

‘n beter rentebesparing.

Theuns Saayman is 'n Streeksbestuurder by Senwes

Grainlink. Vir meer inligting rakende silotariewe, skakel gerus

jou naaste silobestuurder of die streeksbestuurder

in jou gebied.



www.senwes.co.zaa •• AAprprili l 22010144

> TEKS: CAREL SCHEEPERS

Carel Scheepers(Streeksbestuurder)

083 469 9701

JAN KEMPDORP TADCASTER

Johan du Plessis

071 858 8013

HARTSWATER

Kobus Fourie

071 858 8025

REGINA

Pule Mothibedi

071 858 8017

LOSDOORNS

Stefan du Plessis

071 858 7974

MAGOGONG

Abrie Germishuyzen

071 858 8027

WESSELSBRON

Frik van Biljon(Projekbestuurder)

WESSELSBRON 277

Gawie Rossouw

071 858 8020

WESSELSBRON 234

Lana Aucamp

071 858 7992

WESSELSBRON 235

David Marais

071 858 7993

Hierdie streek is in die hartjie

van die Vrystaat geleë, maar sluit ook

‘n gedeelte van die Noord-Kaap in. Die

gebiedsgrense strek van Kroonstad in die

ooste, Magogong in die weste, Regina in

die noorde en Wesselsbron in die suide.

Streek 2 word deur altesaam

21 bedryfspunte, wat oor ‘n kapasiteit

van 1,6 miljoen ton beskik, bedien.

Die onderskeie bedryfspunte word deur

44 opgeleide gradeerders, wat weer op

hul beurt deur 156 medepersoneellede

bygestaan word, bestuur en beheer.

Streek 2 se personeellede streef

daarna om ‘n flinke diens van

hoogstaande gehalte aan al ons klante

te lewer.

Kontak die silobestuurders gerus

indien jy enige spesiale versoeke,

voorstelle of navrae het waarmee hulle

van hulp kan wees. Toets ons, ons kan!

Hier lê die streek se silo’s en só

lyk hul silobestuurders:


53•••SENWES GRAINLINK

ATTIE

Deon du Plessis

071 858 7994

HEUNINGSPRUIT

Ambrose Viljoen

071 609 8313

GROENEBLOEM

Sakkie van Niekerk

071 858 7982

VILJOENSKROON 232

Louwrens Appelgryn

071 858 7990

VILJOENSKROON 266

Nico Janse van Rensburg(Kompleksbestuurder)

071 858 8012

VIERFONTEIN

Martin Smit

071 858 7989

MIRAGE

Mike Jacobs

071 858 8005

SCHOONSPRUIT

Jonny Labuschagne

071 858 7999

SCHUTTESDRAAI

Cobus Flemming

071 858 8004

BOTHAVILLE 221

Magiel Greyling

071 858 7979

BOTHAVILLE 222

Tido Grimbeek(Kompleksbestuurder)

071 858 7980

KROONSTAD

Hannes Brits

071 858 7984

Reghardt van Rensburg(Aflos Assistent

Silobestuurder: Streek 2)

071 858 7993


54 •••

TEN EINDE PRYSINGSBESLUITE ‘N HOËR

WAARSKYNLIKHEID VAN KORREKTHEID TE GEE, GEBRUIK

HANDELAARS BASIES TWEE TIPES HULPMIDDELS OM DIÉ

BESLUITE TE VERGEMAKLIK, NAAMLIK FUNDAMENTELE

INLIGTING EN TEGNIESE INLIGTING.

> TEKS: GERT VAN WYK

Opsies met GertVolume 3

Gert van W

ykGert v

OPSIES MET GERT

Die fundamentele inligting

word gewoonlik gebruik om ‘n makroprys-siening te

bepaal, terwyl tegniese grafieke gebruik word om

interim intree- en uittreevlakke vas te stel. In hierdie

artikel word die makro-fundamentele punte kortliks

bespreek, terwyl die volgende reeks artikels oor die

tegniese aspekte sal handel.

Safex-prys

Plaaslike balansstaat

Suid-Afrikaanse invoer- en uitvoerpariteite

Rand/dollar-wisselkoers

BLNS-lande se balansstate

VSA-balansstaat

Wêreldbalansstaat

Argentinië, Brasilië en die Oekraïne se balansstate

Figuur 1: Makro-fundamentele analises.

Figuur 1 dui die oorhoofse makro-fundamentele

komponente aan wat vir prysbepaling verantwoordelik

is. Dit is belangrik om in gedagte te hou dat die

langtermynprysewewig nie slegs deur vraag en

aanbod bepaal word nie, maar ook deur die faktore

(of drywers) wat elk van dié twee komponente beïn-

vloed, naamlik reën, hektare aangeplant ensovoorts.

Die uitwerking van al die drywers op ‘n land se

vraag en aanbod na ‘n produk word in die land se

produkbalansstaat vervat. Om dié rede is dit dus

van kritieke belang om bewus te wees van die feit

dat wanneer ‘n balansstaat onder oë geneem word,

daardie balansstaat die vraag en aanbod-situasie

soos op die laaste dag van die bemarkingsjaar

vir daardie produk en mark aandui. Deurlopende

veranderinge sal gevolglik aan die balansstaat oor

‘n sekere tydsperiode aangebring word soos wat die

drywers van die balansstaat verander en daar meer

sekerheid is oor wat die finale syfer behoort te wees.

Die mark probeer dus voortdurend om die effek van ‘n

spesifieke drywer of ‘n kombinasie daarvan in die prys

van ‘n kommoditeit wat prysskommeling teweegbring,

verdiskonteer. Die prysskommeling is ‘n direkte

wisselwerking tussen die volgende hoofkomponente:

• Wêreldbalansstaat: Die makro-fundamentele

prentjie begin hier. Indien ‘n surplus of tekort

op die wêreldspeelveld voorkom, sal die effek

daarvan duidelik op die wêreldpryse weerspieël

word. Só ‘n surplus of tekort kan heel waarskynlik

aan ‘n verandering in een van die drywers op

die balansstate van een van die groot surplus

produserende lande, naamlik die VSA, Argentinië,

Brasilië of die Oekraïne, toegeskryf word.

• VSA-balansstaat: Die VSA is die grootste

mielieprodusent in die wêreld en daarom het

dié land ook die grootste enkele invloed op

wêreldbalansstate en -pryse. Indien die VSA

se balansstaat ‘n oorskot of tekort toon, kan

die effek daarvan op die plaaslike pryse relatief

drasties wees.

• Argentinië, Brasilië en die Oekraïne se

balansstate: Die uitvoerbare surplus wat dié lande

genereer, is van kritieke belang. In die verlede het

die VSA die wêrelduitvoermark gedomineer, maar

bogenoemde drie lande het oor die laaste paar

jaar ‘n baie groter rol in dié spesifieke sektor begin

speel. Die inagneming van wat in elk van hierdie

lande plaasvind in terme van hul balansstate kan

nie geringgeskat word nie.


55•••


OPSIES MET GERT

• BLNS-lande se balansstate: Botswana,

Lesotho, Namibië en Swaziland is in die suidelike

gedeelte van Afrika en aangrensend aan Suid-

Afrika geleë, wat beteken dat hulle ‘n belangrike

mark vir plaaslik geproduseerde mielies is asook

‘n groot rol speel in terme van Suid-Afrikaanse

prysvorming. Die balansstate van hierdie lande

neig ook meer vraaggedrewe te wees.

• Rand/dollar-wisselkoers: Aangesien Suid-

Afrika op ‘n internasionale skaal meeding, is die

wisselkoers ‘n belangrike aspek in die plaaslike

prysvorming van mielies. Invoer- en uitvoerpryse

word direk deur die wisselkoers geraak omrede

internasionale graan in dollar en/of euro

aangekoop en verkoop word. Die effek van die

wisselkoers kan dus ‘n bepalende faktor wees

met betrekking tot die in- of uitvoer van graan.

• Suid-Afrikaanse invoer- en uitvoerpariteite:

Die produk van wêreldpryse en wisselkoerse

vorm die plaaslike in- en uitvoerpariteitspryse.

Invoerpariteit is die prys waarteen plaaslike

mielies met internasionale mielies vervang kan

word en word daarom as die plafonprys vir mielies

beskou. Uitvoerpariteit word beskou as die prys

waarteen plaaslike mielies met wêreldpryse van

mielies kompeterend is en word gevolglik as die

vloerprys van mielies gesien.

Die prys van plaaslike mielies vorm dan

tussen bogenoemde twee pryse, gegewe die

hoeveelheid mielies wat in die land beskikbaar

is. Indien ‘n surplus mielies geproduseer of

verwag word, kan pryse na uitvoerpariteit daal,

en wanneer daar ‘n tekort is of verwag word, kan

pryse tot invoerpariteit styg. In realiteit kan pryse

van tyd-tot-tyd bo en onder die teoretiese in- en

uitvoerpariteitsvlakke verhandel.

• Plaaslike balansstaat: Soos in die vorige punt

vermeld, is die plaaslike balansstaat belangrik,

soos gesien uit die oogpunt dat die vraag en

aanbod van mielies bepaal waar die plaaslike pryse

tussen die in- en uitvoerpariteitsband vorm.

• Safex-pryse: Pryse skommel daagliks soos

wat die wisselwerking tussen al die bogenoemde

fundamentele komponente asook die drywers

wat dit bepaal, verander. In die lang termyn sal

die vraag en aanbod na mielies ‘n ewewigsprys

bereik.

Ten einde ‘n optimale keuse in terme van

prysing te maak, is dit belangrik om na al die

fundamentele inligting asook die drywers daarvan

te kyk en dan ‘n siening te vorm rakende die

effek op die plaaslike pryse. Dit sal dan ook

bepaal waar die pryse vervolgens binne die in-

en uitvoerpariteitsband kan vorm. Om hierdie

besluit effektief te kan uitvoer, gebruik handelaars

gereeld tegniese analise om in- en uittreevlakke

te bepaal. Tegniese analise beskryf die

korttermynwisselwerking tussen markdeelnemers

en hul behoefte om mielies aan te koop en te

verkoop. Die opvolgartikel sal meer in detail fokus

op tegniese analise rakende in- en uitreevlakke.

Beide fundamentele en tegniese analise is

gevolg om ‘n fiktiewe posisie in te neem ten

einde 1 000 ton graan te prys. Die resultate word

hieronder uiteengesit:

Transaksie-datum Nr. Tyd

Koop/Verkoop

Call/Put

Kon-trakte

Safex- prys Trefvlak Volatiliteit

Premie (R/ton)

Nominale koste

06-Nov-13 1 11:06 Koop Put 10 R2 157 R2 160 28,00% R189 R189 000

06-Nov-13 2 11:06 Verkoop Call -10 R2 157 R2 780 27,00% -R30 -R30 000

29-Nov-13 3 11:57 Verkoop Put -10 R2 080 R1 700 27,00% -R32 -R32 000

27-Jan-14 4 11:34 Verkoop Put -10 R2 388 R2 160 26,50% -R65 -R65 000

27-Jan-14 5 11:34 Koop Put 10 R2 388 R2 380 27,50% R162 R162 000

27-Jan-14 6 11:34 Koop Put 10 R2 388 R1 700 27,50% R9 R8 500

20-Feb-14 7 11:10 Koop Call 10 R2 200 R2 780 26,50% R11 R10 000

20-Feb-14 8 11:10 Verkoop Put -10 R2 200 R2 380 25,50% R244 -R244 000

20-Feb-14 9 11:10 Verkoop Future -10 R2 200 R2 000 -R2 200 000

Totale nominale koste (Inkomste) -R2 200 700

Safex-prys per ton -R2 201

TABEL 1: FIKTIEWE TRANSAKSIEDAGBOEK.

Bron: Soos deur outeur verskaf.

Let daarop dat ‘n negatiewe getal op ‘n inkomste dui en ‘n positiewe getal op ‘n uitgawe. In die geval van ‘n termynkontrak word die

kontrak as ‘n negatiewe getal aangedui, omrede die fisiese tonne, ‘n lang posisie, ‘n positiewe getal is wat teen die negatief gelewer word.

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >>SENWES Scenario<< >>< >SENWES ScenarioSSSENS WES ScenarioooooSSSSSS<< >>

56 •••


OPSIES MET GERT

FIKTIEWE TRANSAKSIEDAGBOEK: FISIESE GRAANVERSKANSINGSTRATEGIETransaksies 1 - 6: Die agtergrond van

transaksies 1 - 6 is reeds in volume 1 en 2 van

die reeks artikels bespreek en word hier slegs vir

volledigheidsdoeleindes aangedui.

Transaksies 7, 8 en 9: Op 19 Februarie

2014 breek die Julie 2014 WM-kontrakprys deur

die sleutelweerstandsvlak van R2 200/ton. Dié

vlak is die onderste vlak van ‘n beervlag-formasie

waarvan die potensiële onderste punt op R2 000/

ton geprojekteer word. Indien die R2 200/ton-

vlak finaal gebreek het, kan aanvaar word dat die

derde been van ‘n “Elliot Wave”-formasie gevorm

het, wat ‘n aanduiding is dat pryse aansienlik laer

in die toekoms kan verhandel. Wanneer daar na

die fundamentele prentjie gekyk word, blyk die

weervooruitsigte baie goed te wees vir die komende

week, wat die tegniese vooruitsigte kan ondersteun.

Op 20 Februarie 2014 word daar deur die

R2 200/ton-vlak gebreek, maar pryse sukkel om

momentum bo die R2 200/ton-vlak te handhaaf

en sluit uiteindelik onder dié vlak. ‘n Besluit word

gevolglik geneem om die R2 780-call terug te koop

sowel as om die R2 380-put te verkoop en met tien

Figuur 2: Minimum- en maksimumprysgrafiek.

korttermynkontrakte te vervang. Vir alle praktiese

doeleindes is die 1 000 ton mielies nou teen ‘n

vaste prys van R2 201/ton geprys (transaksiekoste

uitgesluit, wat afsonderlik met elke makelaar

onderhandel moet word).

Figuur 2 illustreer die minimum en maksimum

Safex-pryse vir elke transaksie ná opsiekoste

verdiskonteer is.

Die doel van die strategie, soos in volume 1 van

die reeks beskryf, was om die hoogste moontlike

minimumprys te verkry deur van die laagste

moontlike opsiekoste gebruik te maak. Die koste

van die opsie is effektief R0, terwyl ‘n inkomste van

R1 gegenereer is, wat dus aan die eerste

strategiese uitkoms voldoen.

Die tweede uitkoms was om die minimumprys

so hoog as moontlik te probeer kry. Om dié

doelwit egter te meet, is dit belangrik om die

kontrakstatistieke te evalueer ten einde die

prestasie van die strategie sodoende te evalueer.

Dit sou baie maklik gewees het om die strategie

teenoor die maksimumprys van die mark te meet,

maar die realiteit is dat slegs een transaksie teen

die maksimumprys van die seisoen verhandel.

Indien die strategie dus in die boonste kwart van die

mark geprys is, kan dit as suksesvol

beskou word.

Kontrakstatistieke Prys

Hoog R2 479

Persentiel: 75% R2 201

Mediaan R2 138

Persentiel: 25% R2 081

Min R1 902

TABEL 2: JULIE 2014-KONTRAKSTATISTIEKE.


Opsies met Gert Volume 3


Ons het die navorsing gedoen. Nou oes jy die voordele.

2014/WHEAT/A/23® Geregistreerde handelsmerke van PANNAR BPK, © 2014 PANNAR BPK

Koringkultivars vir jou sukses.

’n Volledige droëlandpakket asook uitnemende besproeiingskultivars.

Besproeiingskoringkultivars

PAN 3471, PAN 3400 en PAN 3497, groot sukses in kommersiële aanplantings met goeie siektetoleransie en graderingseienskappe. Vir die besproeiingsboer ’n besliste keuse.

G L O B A L E T E G N O L O G I E P L A A S L I K E P R E S TA S I E

[email protected]

Saam boer ons vir die toekoms™

<< >>April 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario<< >><< >>April 2014 • www.senwes.co.zaApril 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario< <<<< >>>>>SENWES Scenario

59•••

Volg gerus die vordering van die strategie op die Senwes

Daaglikse Markverslag (teken in op www.senwes.co.za),

óf in die volgende uitgawe van Senwes Scenario.

Vir meer inligting of om kompeterende opsiepryse

te bekom, skakel gerus vir Gert van Wyk

by 018 464 7722 of 071 689 2636 of e-pos hom

by [email protected].

Tabel 2 dui die prestasie van die prys aan. Dit dui

verder ook die kontrakstatistieke, naamlik hoog, laag,

mediaan boonste (75%) en onderste (25%) kwart,

van die markbeweging aan. Daar moet egter in

gedagte gehou word dat die kontrak eers teen

20 Julie 2014 sluit, wat dus beteken dat daar nog

baie met die statistieke kan gebeur, maar soos

op 20 Februarie 2014, is die siening dat ‘n groter

afwaartse potensiaal teenwoordig mag wees en prys

dus laer kan verhandel in aanloop tot 20 Julie 2014.

Wanneer die gerealiseerde Safex-prys teen

die kontrakstatistieke gemeet word, word daar

waargeneem dat die prys toevallig presies

gelykstaande is aan die 75ste persentiel. Dit beteken

dat die prys in die boonste kwart van die prysbeweging

plaasgevind het tot in daardie stadium. Weens die

feit dat die pryse gerealiseer is, kan daar dus aan die

tweede strategiese doelwit voldoen word, wat daarop

gemik is om pryse in die boonste kwart van die mark

te verkry. Dit is ook baie belangrik om toe te sien dat

die minimumprys deurlopend ‘n opwaartse kurwe

tydens die verloop van die strategie toon.

Die fokus kan nou na ‘n naoes-strategie verskuif

word om ‘n addisionele inkomste uit prysbeweging

te genereer. Die doel van die strategie is spekulatief

van aard en daarom moet die hoogste moontlike

inkomste met die minste moontlike risiko

gegenereer word.

FIKTIEWE TRANSAKSIEDAGBOEK: NAOES-STRATEGIETransaksie 1: Dieselfde redenasie wat in

transaksies 7 - 9 van die fisiese verskansing-

strategie gevolg is, word hier uitgebeeld, terwyl daar

ook besluit is om 10 x R2 000/ton-puts op die

20ste Februarie 2014 teen R53,90/ton aan te

koop. Indien die mark daal, kan die puts in waarde

vermeerder, en indien daar niks gebeur nie, is die

maksimum verlies op die strategie R53 600/ton.

Volume 4 sal op tegniese analise en die

belangrikheid daarvan in die prysingsproses fokus

sowel as die rapportering van die prestasie rakende

die fiktiewe naoes-strategie. Let asseblief daarop

dat die artikel slegs as beskrywend tot die produk

gesien moet word en geensins enige vorm van

finansiële advies of leiding tot enige aksie uitbeeld

nie. Vir meer detail rakende die geskiktheid van

enige opsieproduk, skakel gerus jou makelaar

of finansiële adviseur om die gepaste inligting te

bekom alvorens enige besluit geneem word.

Transaksie-datum Nr. Tyd

Koop/Verkoop

Call/Put

Kon-trakte

Safex- prys Trefvlak Volatiliteit

Premie (R/ton)

Nominale koste

20-Feb-14 1 11:10 Koop Put 10 R2 200 R2 000 26,50% R54 R53 000

Totale nominale koste R53 600

Koste per ton R54

TABEL 3: NAOES-STRATEGIE.


OPSIES MET GERT


Opsies met Gert Volume 3

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww w.w.w.w.w.ww.w.ww.w.w.ww seseseseseeseesseesenwnwnwnwnwnwnwnwnwnwnwnwnwwesesessesesssesesseesss.c..c.c.c.c.c.c.c.ccco.o.o.o.o.o.o.o.oo.oo.o.oo.zazazaazazazazazazzazazzazazzzazaa •••••••• AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAprprprprpprrrprpprprpprprppprppppppp ili lli lii li li li liii l 22222222222222222222222010101010110101001011010101001014444444444444444444444444444444www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>SSSSSSENSENSENSENSSENSENSENSSENSENSENNSENSENSENNSENSEESES WESWWESWEESWESWESWESWEWESESESWESEWESEWESWESWESESESEWESWESWES ScScScScScSScSScScScScScScScS enaenaenanaenenaenaenaenenaenanaenannnnnee riorioriorioriorioriooorioiooriorioriorioriorriorrrioriorir oSSSSSSENS WES ScenariooooooooooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>


Hoekom al die ophef oor die situasie in die Oekraïne?situasie in die Oekraïne?

> TEKS: THYS GROBBELAAR

DIE POLITIEKE ONSEKERHEID IN DIE OEKRAÏNE ASOOK DIE

GEPAARDGAANDE INTERVENSIE VAN RUSLAND IN DIÉ LAND,

HET ‘N WESENLIKE EFFEK OP DIE INTERNASIONALE GRAAN-

EN OLIESADEPRYSE VAN DIE AFGELOPE TYD GEHAD.

Die politieke onrus

het op 21 November verlede

jaar begin toe Viktor Yanukovych

(President: Oekraïne) sy rug op

‘n handelsooreenkoms met die

Europese Unie (EU) gedraai het op

aandrang van Rusland. President

Yanukovych is gevolglik op

22 Februarie vanjaar uit die

parlement gestem, waarna Rusland

van sy eie soldate gestuur het om

die orde te probeer herstel.

‘n Belangrike vraag wat ‘n

groot aantal produsente dus

nou vra, is die volgende: Hoe is

dit moontlik dat ‘n land wat tot

onlangs toe nog ‘n onbeduidende

rol in die internasionale graan-

en oliesademark gespeel het,

skielik so ‘n groot invloed

op internasionale graan- en

oliesadepryse kan hê?

Grafiek 1 dui die prysbeweging

van mielies op die CBOT aan. Die

prys het vir ‘n geruime tyd op ‘n vlak

van tussen $4,20 en $4,30 beweeg.

Die Suid-Afrikaanse mielieprys

het die Amerikaanse mielieprys

Grafiek 1: Die kontantprys van mielies op die CBOT.

Grafiek 2: Die kontantprys van mielies op Safex.

<< >>April 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><< >>AAAApApApApAAAApApApApAApApApApApApApApApApApApApAA ririririr iir ir ir ir ir iir ir ir irri llllllllllll 20200202002002022020202020014141414141444144141141414141411141414114444 •••••••••• wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww .s.sss.s.s.s.s.ss.ssseeneneneeeneeeenenwewewewewewewewewewewwewewew s.s.s.s.s.s.s.s.s.ssssss cocococococococoocococooco.z.z.z.z.z.z.z.zzzzz.z.zzaaaaaaaaaaaaaaaaaaaApril 2014 • www.senwes.co.za SSSSSENSENSENSENSENSENSENSENENSSSENENSENNNSENSENSENSENESENESENNE WESESWESWEWESESWEWESESWESWESWESWESWESWESWWWWESWEWESES ScScScSScScScSSScScSccSccSS enaenaenaenananenaenaenanaenaenan rioriorioriorioooriorioriorioioiorir ioriorioriooriorioooo<<<<<<<<<<<<<<<<<< <<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>SENWES Scenario


Grafiek 3: Rand/dollar-wisselkoers die afgelope tyd.

Grafiek 4: Mielieproduksie en -uitvoere van die Oekraïne.

in hierdie stadium sou verwag. ‘n Verklaring vir

die bogemelde styging kan ook aan die uiters lae

berekende oordragvoorraad van mielies toegeskryf

word. Die uiters nat toestande wat tans ervaar

word en wat gewoonlik met koeler toestande

gepaardgaan, kan ook tot die vertraging van die

mieliestroopgereedheid lei. Verder is Suid-Afrika

ook besig om geelmielies vanuit die Oekraïne in

te voer. Die inlaaiproses is dus

vertraag weens onder meer die

onrussituasie en dit het ‘n verdere

bydrae tot die drastiese styging in

veral die geelmielieprys gehad.

Dít dra verder by tot die vrese dat

daar ‘n geelmielietekort in die

mark kan ontstaan teen die einde

van April 2014. Al hierdie faktore

het gevolglik tot die styging in

veral die kontantmaand gelei

(sien Grafiek 2).

Die rand het sedert die einde

van Januarie 2014 stelselmatig

begin versterk en het die mielieprys

sodoende onder druk geplaas.

Nieteenstaande die sterker rand,

het die kontantprys van mielies

oor die afgelope tyd bly styg

(sien Grafiek 3).

Wanneer daar na die situasie

in die Oekraïne gekyk word, is dit

belangrik om te let na die aandeel

van dié land in die internasionale

graan- en oliesademark. Nadat

die USSR in 1991 ontbind het,

funksioneer die Oekraïne tans in ‘n

groot mate as ‘n outonome land.

Privaatinisiatief is dus nou aan die


redelik slaafs nagevolg. Die wisselkoers het ook

‘n wesenlike effek op die Safex-prys van onder

meer mielies gehad. Grafiek 2 dui die styging

in die kontantprys van witmielies op Safex aan.

Die styging is waargeneem ondanks die feit dat

‘n baie groot mielieoes verwag word, die rand

oor die afgelope tyd versterk het en dat die

langtermynseisoenstendens eerder ‘n prysdaling

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww.w.ww.w.w.ww.w.w.w.ww sesessesesessesesesenwnwnwnwnwnwnnwwnwnwnwwesesesesesesesesssesese .c.c.c.c.c.c.c.c.cco.o.o.o.o.oo.o.ooo.oo zazazazazaaazazazaazzazaz •••••••••• AAAAAAAAAAAAAAAAAAprprprprprprrprprprprprprprpppppp ili li li li li li li li li li li lll 22222222222222220101010101010101010110101010144444444444444444444444444444www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>SSSSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENSENENENNWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWEWESWESWESWESEWESW S ScScScScScScSScScScScScScScScScScenaenaenaenaenaenaenaenaenanaanaaariorioriorioiooooorioririoriorioriorioriorioorioor ooSSSSSSSSSSENS WES ScenariooooooooooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>


orde van die dag wat graan- en oliesadeproduksie

betref. Mielieproduksie het veral momentum in

die Oekraïne begin kry sedert die draai van die


Hoekom al die ophef oor die situasie in die Oekraïne?

Grafiek 6: Koringproduksie en -uitvoere deur die Oekraïne.

millennium. Uitvoere het sedert 2008 skerp begin

styg en lande in Suid-Oos Asië en China het ook

sterk belangstelling in Oekraïense mielies begin toon

(sien Grafiek 4).

Grafiek 5 dui die Oekraïne se

bydrae tot uitvoere van oor wêreld

aan. Die Oekraïne se mielieuitvoere

maak 16% van wêrelduitvoere uit

en die land is gevolglik die derde

grootste uitvoerder van mielies

in die wêreld. Dit is ‘n wesenlike

hoeveelheid mielies en daarom is dit

te verstane dat die wêreldmarkte op

die krisis in die land gereageer het.

Invoerders het senuweeagtig begin

raak, omdat ‘n groot klomp mielies

moontlik uit die uitvoermark geneem

sou moes word as mielies nie uit die

Oekraïne uitgevoer kon word nie.

Wat koringproduksie betref, het

die Oekraïne nog altyd ‘n redelike

bestendige hoeveelheid, tussen

15 miljoen en 20 miljoen ton,

geproduseer. Uitvoere het die oor

afgelope ses jaar ook drasties

toegeneem tot 10 miljoen ton.

Suid-Afrika het tot op datum

787 889 ton koring vir hierdie

bemarkingsjaar ingevoer, waarvan

281 014 ton vanuit die Oekraïne

en 358 728 ton vanuit Rusland.

Suid-Afrika het koring gedurende die

huidige bemarkingsjaar reeds vanuit

sewe lande ingevoer. Die Swart

See-koring kom teen ‘n diskonto

in die mark en sou Suid-Afrika nie

koring van die Swart See-gebied

kan invoer nie, sal die land duurder

alternatiewe bronne moet oorweeg.

Die onrussituasie in die Oekraïne

Grafiek 5: Die bydrae van die belangrikste uitvoerlande van mielies tot die wêrelduitvoere.

<< >>April 2014 • www.senwes.co.za SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><< >>AAAAAAApAApAApApApApApAApApApApApApApApAppAppririrririr iir ir ir irririr ii llllllllll 2020220202020202020202222020141414141414141414141414141444444 ••••••••••••• wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww.s.s.s.s.s.s.s.s.s.ss.senenenenenenenenenenenenennenenwewewewewewewewewewewewewewew s.s.s.s.s.s.s.s.ss.s.sss.cocococococococococococcoco.z.z.z.z.z.zz.zzz.zz.z.zzaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaApril 2014 • www.senwes.co.za SSSENSENSENSENSENSENSENENSENSENSENSENNSENENSENSENSENS WESWESWESWESWESESWESWESWESWESWESWESWESEWWESWESWESWWWESS ScScScSScScScScScScScSSScScScScScSS enaenaenaenaenaenaenaenanaenaenenaenaenaenarioriorioriorioriorioriorioriorioriooriorioriooririr ir iooo<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< <<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>SENWES Scenario


Die artikel en

grafieke is deur Thys

Grobbelaar (Senior

Graananalis: Senwes

Grainlink) geskryf en

saamgestel. Vir meer

inligting, skakel hom

by 018 464 7385.

Thys Gro

bb

el aar

Grafiek 8: Oliesadeproduksie en -uitvoere van die Oekraïne. (USDA)

Grafiek 7: Bydrae van die verskillende koringuitvoerlande tot wêrelduitvoere.

Sou die koring nie uitgevoer word nie, moet duurder

alternatiewe oorweeg word.

Die Oekraïne het ook reuse-vordering gemaak

wat die produksie en uitvoere van oliesade oor

die afgelope ses jaar betref. Die oliesade wat

hier betrokke is, is sonneblom, sojabone en

kanola. Dié drie tipes oliesade

se produksie en uitvoere is in die

Grafiek 8 saamgegroepeer. Die

uitvoere van plantaardige olies en

oliekoeke wat van die oliesade

se verwerking afkomstig is,

is ook wesenlik.

OPSOMMINGDie Oekraïne het oor die afgelope

vyf jaar drasties begin om veral

mielies en oliesade te produseer

en uit te voer (Grafiek 8). Sou die

uitvoere daarvan deur die huidige

onrussituasie verhoed word, kan die

beskikbaarheid van grane en oliesade

vir sekere lande problematies word.

Dít het gevolglik tot die redelike skerp

styging in die pryse van grane en

oliesade op wêreldmarkte gelei.

Sou die onrussituasie bevredigend

opgelos word, kan die internasionale

prys van mielies terugsak en kan dit

ook die Safex-prys laat ontspan.

Slegs tyd sal egter leer hoe die

situasie gaan uitdraai.

het dus ook ‘n redelike groot impak op die plaaslike

koringprys gehad.

Soos in Grafiek 7 aangedui, maak die Oekraïne

ook ‘n redelike groot bydrae tot koringuitvoere van

oor die wêreld en daarom beklee die land die sesde

posisie as koringuitvoerland in die wêreld.



‘n Agter die skerms-kykie na die

suidelike graanverkrygingsgebied

STREEKSBESTUURDER

Ferdie Roux

082 772 2884

HARTSWATER, JAN KEMPDORP, MAGOGONG

EN TADCASTER

Johan Beytell(Senior Verkryger)

083 264 5498

JAN KEMPDORP

Helena Malan(Junior Verkryger)

082 457 5169

> TEKS: FERDIE ROUX

Die suidelike streek bestaan uit sewe

hoogs gemotiveerde en dinamiese personeel wat

elk vanuit strategies geplaasde kantore werksaam

is. Senwes-produsente kan verseker wees dat

uitnemende diens deur graanverkrygers gelewer

sal word wat oor die nodige kennis en vaardighede

met betrekking tot graanverkryging in die industrie

beskik. Produsente word dus uitgenooi om

Senwes-klantediens op sy beste te ervaar deur

by een van ons sewe kantore besoek af te lê, óf

‘n graanverkryger in die privaatheid van sy/haar

plaas of in groepsverband by boereverenigings of

bemarkingsgroepe te spreek.

In die suidelike streek is goeie dienslewering nie

‘n voorreg nie, maar eerder ‘n reg. Hiér verstaan ons

die waarde van kennis en waardetoevoeging.



BLOEMFONTEIN, DE BRUG, VAN TONDER,

BULTFONTEIN, PROTESPAN,

WILLEMSRUST, PETRUSBURG, THEUNISSEN,

BRANDFORT EN WINBURG

Carel Visagie(Senior Verkryger)

083 449 0941

GESETEL IN BLOEMFONTEIN

Silo's: Bloemfontein, De Brug, Van Tonder, Winburg, Brandfort

en Theunissen

Jana Erasmus(Junior Verkryger)

082 809 8693

THEUNISSEN

Helena Ferreira(Junior Verkryger)

057 733 2326

BULTFONTEIN, PROTESPAN EN WILLEMSRUST

Sonja Cloete(Junior Verkryger)

083 306 7166

CHRISTIANA

Marnus van der Merwe(Junior Verkryger)

072 587 0036

PETRUSBURG

Mariette Dreyer(Graanverkrygingsassistent)

053 574 0474

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww w.w.w.ww.w.w.w.w seseseseseseseseenwnwnwnwnwnwnwnweseseseseseseses.c.cc.c.cc.ccco.o.o.o.oooo zazazazaazazazazazaz •••• AAAAAAAAAAAAAAAAAAprprprprrprprppprppp ili li lii li l 22222222220110101010101011101444444444444444444www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>SSSSSSSSENSENSENSENSENNSSSENSENSENSENSENSENSENSENSENWESWESWESWESSWESWESWESWESWESWESWESWESEWWES ScScScScScScSScScScScSS enaenaenaenaaenaenenaenaenarioriorioooriorioriorioriooriorioriorioriorioriSSSSSSENSS WES ScenariooooooooooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>


‘n Oorsig van die

rand/dollar-wisselkoersSEDERT DIE BEGIN VAN VERLEDE JAAR HET DIE RAND BYNA ‘N VYFDE

VAN SY WAARDE TEENOOR DIE DOLLAR AFGESTAAN AS GEVOLG VAN

‘N AANHOUDENDE LOPENDEREKENINGTEKORT ASOOK SLOERENDE

PLAASLIKE ARBEIDSONRUS.

> TEKS: WAYNE BREWER

Volgens die nuutste Reuters-

meningsopname kan hiérdie twee uitdagings (en

verskeie ander) na verwagting sowat 3% van die rand

se waarde binne die volgende twaalf maande verteer.

Dit sal die rand rondom die R11/dollarvlak plaas, wat

moontlik as ‘n sielkundige ondersteunings-

of weerstandsvlak kan dien.

Hou egter in gedagte dat Suid-Afrika se

lopenderekeningtekort hoofsaaklik deur buitelandse

reserwes, wat die rand aansienlik broos en sensitief

tot buitelandse kapitaalonttrekkings laat, gefinansier

word. ‘n Onlangse Reuters-meningsopname

toon dat die Turkse lira en Russiese roebel,

net soos in die geval van die rand, ook grond

verloor het, hoofsaaklik weens ontluikendemark-

kapitaalonttrekkings en ‘n herlewing in die dollar.

Beleggers en spekulante het sedert die einde

van 2013 op hul ontluikendemark-bateposisies

afgeskaal nadat die Amerikaanse Federale

Reserweraad (Fed) gekommunikeer het dat

hy beplan om sy massiewe maandelikse

skuldbriefaankoopprogram geleidelik te vereffen

(dié program het die Amerikaanse ekonomie tot

op daardie tydstip aan die lewe gehou). Soos wat

die nuus rakende die Fed se bedoeling om aan sy

program af te skaal, meer duidelik uitgesyfer het

teen die einde van verlede jaar, is ontluikendemark-

geldeenhede op slag getref. ‘n Verbetering in die

tempo van verkope, wat ‘n tegniese herstel oor die

afgelope paar weke aan die rand verleen het, is

egter waargeneem (sien Figuur 1).

“Die sleutelkommer vir die rand is die tekort op

die lopenderekening, want selfs al is die geldeenheid

reeds baie swak, het dit nie tot ‘n beduidende

verbetering op die lopenderekening gelei nie,”

sê Mike Keenan (Ontleder: Barclays Africa).

Figuur 1: Tydreeks van die rand/dollar-wisselkoers. Bron: Reuters



Safex-makelaarswenkeElanie van den Berg (Safex-makelaar:

Senwes) deel in hierdie uitgawe van Senwes

Scenario nog ‘n paar Safex-verhandelingswenke

met lesers. Sy het op Ottosdal grootgeword en

in Potchefstroom skoolgegaan, waarna sy ‘n

Honneursgraad in Risikobestuur aan die Noordwes-

Universiteit verwerf het. Dié bedrewe Senwester is

tans besig met haar Meestersgraad in Risikobestuur.

Nadat sy aanvanklik as makelaar

by Vrystaat Mielies gewerk

het, het sy haar in 2013

by Senwes aangesluit.

Hier volg ‘n paar van

haar wenke:

• Bewaar jou kapitaal

– besluit vooraf hoeveel

jy bereid is om op risiko

te plaas en gebruik jou

verlies-snyvlak indien die

mark deur daardie vlak

verhandel. Wees ook bereid

om geld te verloor, aangesien dit ‘n hoë-risiko

omgewing is.

• Kom vinnig uit ‘n posisie wat geld verloor (‘n

klein verlies is die beste verlies) en bly in ‘n

posisie of vergroot ‘n posisie wat geld maak.

• Beplan die transaksie en hou dan daarby. Dít

kan byvoorbeeld gedoen word deur te weet op

watter vlak jy wil in- en uitklim. Hou ook die doel

van die transaksie in gedagte – gebruik jy dit as

verskansing of spekulatief?

• Moenie teen die stroom probeer verhandel nie

– die mark is groter as jy en gee nie om wat jou

opinie is nie.

• Gebruik alle geleenthede wat die mark bied – jy

hoef nie slegs van termynkontrakte gebruik te

maak nie. ‘n Wye verskeidenheid van opsies en

termynkontrakstrategieë wat gevolg kan word, is

beskikbaar. Jy kan self die risikoprofiel daarvan

by jou aptyt aanpas. Hou egter altyd by die

opsies en strategieë wat jy verstaan en waarmee

jy gemaklik is.

Suid-Afrika se lopenderekeningtekort het in die

derde kwartaal tot ‘n vyfjaar-hoog vergroot, wat

die ekonomie se kwesbaarheid tot eksterne

skokke (soos ‘n afname in buitelandse

investeringsentiment) verhoog het. Plaaslike

handelsyfers vir Januarie 2014, wat ‘n meer

morbiede prentjie uitgewys het, het ook daartoe

bygedra. “Ons dink die rand sal binnekort begin

verswak, want onlangs was daar winsneming deur

randbere, wat die rand skynbaar op ‘n hernude

siklus van verswakking posisioneer,” het Keenan

bygevoeg. Om dié rede bly die rand volgens

internasionale valuta-strategiesste ‘n topkandidaat

vir ontluikendemark-posisie-likwidasie.

Tegnies verhandel die rand tans (ten tye van

die skryf van die artikel) binne ‘n bulkanaal van

R10,65 - R10,93/dollar. Kortposisie-likwidasie

en beermarkwinsneming van ontluikendemark-

portefeuljes het die rand egter oor die afgelope

paar weke versterk. Die boband (R10,93/dollar) bly

wel kwesbaar weens die lopenderekeningtekort en

soos vroeër bespreek, is die verwagting dat die rand

rondom die R11/dollarvlak sal stabiliseer.

Die negatiewe effek wat arbeidsonrus op die

prestasie van die rand gehad het, het onlangs

verbeter nadat die rand wel ondersteuning ontvang

het na afloop van ‘n moontlike deurbraak in

die sloerende platinummynstakings waarby die

Vereniging van Mynwerkers en Konstruksie Unie

(AMCU), wie se lede al vir vyf weke aanmekaar

staak ten tye van die skryf van die artikel, ‘n

aanvanklike eis van R12 500 per werker as

aanvangsalaris aangepas het om dié salaris

oor drie jaar te bereik.

Met ‘n lopenderekeningtekort, die handelstekort

wat in Januarie 2014 vergroot het en hernude vrese

oor Eskom se beurtkragprogram1, kan die effek

van ‘n swakker rand wel in die ekonomie gevoel

word, wat ‘n verdere verwagting skep dat die Suid-

Afrikaanse Reserwebank weer eens ‘n toename in

rentekoerse kan aankondig tydens die volgende

beleidskomiteevergadering in Maart 2014.

Wayne Brewer is ‘n Junior Graanhandelaar verbonde

aan Senwes Grainlink. Vir meer inligting, skakel hom

by 018 464 7575 of stuur ‘n e-pos na

[email protected].

1 Randhandelaars het meestal die effek van Eskom se beurtkragprogram reeds in die rand ingeprys. Internasionale markdeelnemers is van mening dat beurtkrag ‘n normale makro-ekonomiese verskynsel vir Suid-Afrika is.

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww w.w.w.w.w.w.w.w.w.w sesesesesesesesesesenwnwnwnwnwnwnwnwwn esesesesesesseses c.c.cc.cc.c.c.cco.o.o.o.o.o..o.oo.o zazaaaazaazazazazazaza ••••• AAAAAAAAAAAAAAAAAprprprprprprprprprpppp ili li li li li li li li li 22222222222010101010101010101014444444444444444www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>SSSSENSENNNNSENNNSSENSENSENENSENSENSENENNSENSENENSENNWESWESWESSSWWESWESWESSWESWEWESWESSWWESWEWESWESWWWWWWW SSScScScScScScScScScScSS enaenaenaenaenaaenaenaen iir ioriorioriooriorioriorioriorioriorioriorioriorrioSSENWES ScenariooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>

68 ••• DRUPPELS OP DIE DAK

Een van die beste seisoene ooit wink

Thys Grobbelaar

Thy

Die meeste produsente het

sekerlik in sak en as gesit toe die huidige seisoen

se somerreën vir so lank weggebly het, veral as

in ag geneem word hoe droog dit gedurende die

vorige seisoen was. Soos algemeen bekend,

het produsente die huidige seisoen met geen

oorgedraagde grondvog begin nie, wat die risiko vir

‘n swakker as normale oes op sigself verhoog het.

Gedurende Desember 2013 het dit baie goed

gereën, met ‘n gemiddelde reënval van 147 mm

wat vir dié maand gemeet is in vergelyking met

die langtermyngemiddelde reënval van 93,7 mm

vir die tradisionele Senwes-bedieningsgebied.

Januarie 2014 was weer eens ‘n droë maand, met

‘n gemiddelde reënval van 50 mm teenoor die

Senwes-bedieningsgebied se langtermyngemiddeld

van 93,7 mm. Die mielies se wortelstelsels het egter

goed ontwikkel tydens dié maand, wat gevolglik weer

van groot hulp was toe natter toestande gedurende

Februarie en Maart 2014 ervaar is.

Die grootste gedeelte van

Suid-Afrika het goeie reënneerslae

gedurende Februarie 2014 ervaar.

Kaart 1 dui die persentasie van

die langtermynreënval wat vir

Februarie 2014 gemeet is, aan.

Dit is veral die dorre gedeeltes van

die Noordwes Provinsie wat baie

goeie reënval ervaar het. Plekke

soos Kameel en Stella, wat swaar

onder die droogte van die afgelope

twee jaar deurgeloop het, het baie

goeie reën ontvang. Dié gebied is

tans ‘n absolute lushof.

Suid-Afrika as geheel het

tydens die huidige somerseisoen

redelike gemiddelde reën tot op

datum ontvang, soos van die

onderstaande kaart afgelei kan

word. Die oostelike gedeelte van

die mielieproduserende gebiede,

naamlik Mpumalanga, het selfs

oormatige reën aan die begin

van die seisoen ervaar, wat die

provinsie se sojaboonoes nadelig

geraak het.

Kaart 2 dui die voorkoms

van reën vir Februarie 2014

in die tradisionele Senwes-

bedieningsgebied aan. Die

Senwes-bedieningsgebied het

gemiddeld 141 mm ontvang

teenoor 70,3 mm, wat die

langtermyngemiddelde reënval vir

Februarie is. Daar is selfs distrikte

Kaart 1: Die persentasie van die langtermynreënval vir Februarie 2014.

Kaart 2: Die voorkoms van reën vir Februarie 2014 in die tradisionele Senwes-bedieningsgebied.

We e r d i e n sSu id -A f r i k a an se

TM


69•••DRUPPELS OP DIE DAK

Kaart 3: Persentasie van die gemiddelde reënval vir die seisoen Julie 2013 - Februarie 2014.

We e r d i e n sSu id -A f r i k a an se

TM

in die Oos-Vrystaat wat tot soveel as 280 mm-

reënval vir Februarie 2014 gemeet het.

Die seisoen soos dit verloop het tot einde

Februarie 2014 word in Kaart 3 aangedui. Die

grootste gedeelte van die tradisionele Senwes-

bedieningsgebied het bogemiddelde reënval vir die

periode 1 Julie 2013 - 28 Februarie 2014 ontvang.

Daar is wel ander gebiede, soos die Suid-Vrystaat,

die noordoostelike gedeelte van die Vrystaat asook ‘n

gedeelte van Gauteng, wat minder as die langtermyn

kumulatiewe seisoenreënval ontvang het.

In hierdie stadium is die tafel gedek vir een van

die hoogste mielieopbrengste in die geskiedenis.

Mielies vertoon gevolglik baie goed regoor die

Senwes-bedieningsgebied. Dít illustreer net weer

eens die belangrikheid van reënvalverspreiding.

Verlede seisoen het die Senwes-bedieningsgebied

‘n gemiddelde reënval van 496 mm ontvang

teenoor die huidige seisoen se 481 mm tot

op datum. Die vorige seisoen het baie goeie

reën gedurende Desember 2012 en Januarie

2013 ervaar, maar Februarie en Maart 2013 is

ongelukkig nie met goeie reënval opgevolg nie.

Die grootste gedeelte van die reën het hierdie

seisoen tydens die kritieke

Februariemaand geval, met ‘n

gemiddelde 141,8 mm wat vir

die Senwes-bedieningsgebied

gemeet is. Verlede seisoen het

dit slegs 33 mm gedurende

Februarie 2013 en 42 mm

gedurende Maart 2013 gereën.

Die grootste gedeelte van die

Senwes-bedieningsgebied kan

waarskynlik ‘n baie hoë opbrengs

realiseer, selfs al reën dit nie

verder gedurende die seisoen

nie. Die sonneblomopbrengste

sal waarskynlik nie rekordvlakke

realiseer nie, omdat dit nie ‘n

sogenaamde “sonneblomjaar” is

nie. Die temperature is aan die

lae kant en minder as die normale

sonskynure word ook ervaar.

Dit het baie goed gereën

in die eerste week van Maart

2014. Selfs berigte van

oorstromings is uit verskeie

gebiede ontvang. Dit is veral

sekere gedeeltes in die

Noordwes Provinsie wat erg

deurgeloop het en baie nat

is, waaronder Delareyville,

Sannieshof en Lichtenburg.

Kaart 4: Persentasie van die langtermyngemiddeld kumulatiewe seisoenale reënval oor 27 jaar.

Die artikel, kaarte en grafieke

is deur Thys Grobbelaar (Senior

Graananalis: Senwes Grainlink) en

Ronél Koen (Senior GIS-tegnoloog:

Senwes Landboudienste) geskryf en

saamgestel. Vir meer inligting, skakel

Thys by 018 464 7385.


70 ••• FUTURE FOCUS

A single stick may smoke, but it will not burn*

Jenny Math

ews

Jennyn

2014 IS ELECTION YEAR AND WE HAVE ALREADY BEEN EXPOSED TO

WEEKS OF CAMPAIGNING FILLED WITH PROMISES OF CHANGE AND

PLENTY OF MUDSLINGING BETWEEN POLITICAL PARTIES.

> TEXT: JENNY MATHEWS

(*Old African proverb)

It is easy to take things at face value and

believe everything that is reported in a sensation-

hungry media. This becomes a greater challenge

once one understands that even the media moguls

have chosen allegiance and are presenting the

gullible public with “slightly skewed” reporting

intended to influence them. We may all agree that

we want to see changes, but change only begins

with knowing – and knowing is found through being

properly informed and participating in the world

around us, whether at national or community

level. If we never participate, we will be nothing

more than a wispy thread of smoke rather than a

fierce transforming fire. Only when the eyes of our

minds are opened to the truth of a matter, can we

embrace change positively and find momentum

that becomes a force to be reckoned with. I once

heard the following expression: “It is ideas that

shape a nation.” Only when thinking about our

traditions, values and dreams, we can truly begin to

chart the course into our future beyond a feeling of

helplessness. The big picture is one reality, but our

community is where we experience life and shape a

positive world for our children.

TWO ANTS DO NOT FAIL TO PULL ONE GRASSHOPPERWe have become victims of the telescopic spotlight

focussed on the high-profile achievers of our times,

ranging from president Nelson Mandela and Mother

Theresa to Tiger Woods. We admire and applaud

them, but we realise the chances we will ever

reach similar heights are zero. Admiration is not

participation. The same mentality brings distance

between us and issues of social responsibility. We

watch documentaries about social injustice like

human trafficking, slave labour, environmental

degradation, animal abuse et cetera. Our emotions

stir and we are shocked. We may shed a tear

for the victims, but instantly we assume there is

nothing we can do about it. Our senses are dulled

to the point that these atrocities are reduced to

little more than an experience similar to watching

a sentimental movie which brings a lump to our

throats. That “plastic” world dulls our emotions

about truth and fills us with the sense that we can’t

do anything about the problem anyway. However,

we can and we have to, otherwise we as citizens in

the rural communities of South Africa risk losing our

identities. The incredible movement amongst caring

people, which saw feed streaming into the drought

stricken corners of the country as well as the spirit

which led to a group of farmers each donating

animals to help rebuild a herd after a farmer lost

65 animals with one bolt of lightning, is testimony

of what we are truly capable of.

We need to discover what we care about and use

that passion to bring about transformation together

with others who feel the same way. Whether it’s the

environment, people or animals – our passions are

as diverse as God’s creation and the character He

formed within each one of us – different, yet perfectly

formed! Henry Thoreau, well known for non-violent

civil resistance, once said: “One is not born into the

world to do everything, but to do something.” What

we do is the expression of who we are and which our

legacy becomes for the future. What does the future

you are living for look like? How considered are we


71•••FUTURE FOCUS

Jenny Mathews is a contributor to Senwes Scenario.

For more information, send an email to

[email protected].

about the future in the things we commit to do

today and the attitudes we assume towards the

world around us?

STICKS IN A BUNDLE ARE UNBREAKABLEIt is probably safe to say that we know we are

unhappy with the way things are around us, but

it’s probably also safe to say that most folk don’t

know what to do about it – so they don’t even start.

I remember that some years ago a fellow farmer

was deeply concerned about the absence of any

form of social commitment and involvement on any

level by most members of the rural community he

lives in. How many times have we not heard it’s

the “same old simple seven” who is serving on the

church council, school governing body and the local

farmers unions? Why is there such a countrywide

campaign to encourage eligible voters to register

to vote? The reason might be because the historic

percentages of those placing their votes at the

polling station are shockingly low!

If truth be told, troubled times have had many

of us turning inward and withdrawing from the

communities we live in. We say we are too busy

coping with the pressures of everyday life; putting

bread and butter on the table whilst coping with the

burdens placed on our children with the demands

from their schools to ensure that they perform

well so that one day they too can get too busy

putting the bread and butter on their own tables.

We have no time to give to the world around us,

which is why it will still always be the “same old

simple seven” carrying the burden of keeping the

structures of what we proudly call our community

going. In truth they can’t go on – they are growing

tired and disillusioned and they are growing older.

When another church closes its doors because it’s

bankrupt or another farmers union grows silent and

defunct, everyone with a regretful nod of the head

sighs sadly and turns away. When this happens we

are closing the doors to the areas where we can

shine our lights of influence for good. Along with

the next generations though, we are going to pay a

price if we don’t transform our thinking and change

this pattern. A defeated spirit has never won any

battles. It’s not only our little corner of the world

which faces challenges and needs breakthroughs

and transformation.

Change begins with you and me – we must be

the change we want to see in the world and we

must be teaching our children by encouraging them

to be participating individuals within a community.

They will not learn from what we say, but from

how we behave. Another African proverb says the

following: “A single bracelet does not jingle.” Only

if we become part of our community will we make

it a happier place for one another despite the

tensions of the big picture. “Open the eyes of our

hearts Lord that we might truly see where we need

to be and know what we need to do for the sake

of our children and our communities.” Think not

only about where you will be placing your vote in

the elections, but where you will make your mark in

your community for the sake of our future.

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >> wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww.w.w.w.ww.www.w.ww.w.ww.w.w.w.w.w.wwww.w.w.w.w.ww.w.wwwwwwwwwww.seseseseseseseeeeseeseeeeeseeseseseeeeseseeeeeseseseseseseeeeseeeeeeseseeeeeeeeeeseseeeeeseeeeeeeseenwnwnwnwnnwnwwnwnwnwwnwnwnwnwnwnnnnwnwnwnwnnwnwwwwnwnwnwnnwnnwnwnwwwnwnwnwnwnwwnwnwnwnwnwnwnwnwnwnwnwnwwnwnwnwwnwnnnwwwnwwwwwesesesesesesesseseseseseseseseeseseseseseesessesesesesesesssseseseseeseseseseseeeseseseseeeessee ..cccc.c.c.c.cc..cc.c.c.c.c.c.c.c.cccccc.c.cc....c.c.cco.o.o.ooo.oo.o.oo.oo.oo.o.oo.o.o.oo.o.o.o.ooo.o.o.ooo.o.ooooooo.o.oo....zazazazazazaazazazazazazazazazazazazazaazazazazazazzazazazzzzazaaa •••••••••••••••••••••• AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAprprprprprprpprprpprppprprprprpprprprprprprpprpprprprprrpprpprprprrppppppppppppppp ili li li lli li li lliiiii lli lli li li li li lii lii li li liiiiii li l 222222222222222222222222222222222222222222222222220101010101101010101010101010100010101001010101010001000100100010 4444444444444444444444444444444444444www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>SSSSSSSSENSENSENSENSENSENSENSENSESENSENSENENENNSSESENSENSENENENSENESENSENENSENNSENSENSSESESESENENENSESENESENSENSEENSENSSESENENSENSENSENSENENSENSENSSESENEENSSSSESEENESEENSEESESSSSESESENESEEEE WESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWEWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWESWEWESWEEWESWESWWESEESWESWEWESWESSWEWESSWESWESWWWESWESEWESWESWESWWEESWESWESWWWEESWWWWWEEESEESWWESWESWESWESWWESEESWESS ScScScScScScScScScScScScScScScScSScScScScSScScScScSScScScScScScScScScScScScSSccScSSSSSSScSSSSSSSSScSSSSSS enaenaenaeneenaenaenanananaenaaenae aenaenaenaenaenaaenaenaenaenanaenaenaenaenaenaaenaenaaenaenaenaenannannaane aeeeenaa irioriorioriorioriorioriorioiorioorioiorioriorioriorioorioriorioriorioioorioriorioriorioriorioioriorrrrioiorrrrioriorir ir iorrir iorrrirrrrir iir iiir ir iir irrrrriorriorrr orriooor oSSSSSSENWES ScenarioooooooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>

72 ••• AGRI-WENKE

Toestande lyk belowend ná die reën

1. Izak du Plessis 2. Jacques Odendaal

3. Gerrit Oosthuizen4. Johan du Toit

4.

1.

2.

3.

AANGESIEN DIT EERS BAIE LAAT

OOR DIE GROOTSTE GEDEELTE VAN

DIE SENWES-PRODUKSIEGEBIED

GEREËN HET, KON BITTER MIN VROEË

AANPLANTINGS VAN KONTANTGEWASSE

GEVOLGLIK GEDOEN WORD.

Gedurende die grootste gedeelte

van Januarie 2014 was dit baie warm en droog,

met min neerslae wat voorgekom het en die

seisoen het glad nie rooskleurig gelyk nie. Danksy

wydverspreide en deurdringende reën in Februarie

en Maart 2014 het die somerseisoen se potensiaal

egter ‘n ommekeer beleef (belowende oeste word

verwag), terwyl toestande vir die aanplanting

van koring, veral op oorlê- en watertafellande,

terselfdertyd ook baie verbeter het.

Indien koringproduksie oorweeg word, word

daar aanbeveel dat die hoeveelheid beskikbare

grondwater in die grond vooraf bepaal word om

sodoende vas te stel watter lande geskik sal

wees daarvoor asook om ‘n opbrengsmikpunt te

bepaal. Senwes Landboudienste kan produsente

hiermee behulpsaam wees. Indien lande wel

oorgelê word, moet seker gemaak word dat die

beheer van winteronkruide effektief toegepas

word ten einde vogverliese tot die minimum

te beperk.

Nadat die somergewasse geoes is, is dit ook

die regte tyd om grondontledings en -karterings

te laat doen.


73•••AGRI-WENKE

Die artikel is saamgestel deur Johan du Toit, Gerrit

Oosthuizen, Izak du Plessis en Jacques Odendaal

(Senwes Landboudienste). Skakel hulle by

018 464 7543 vir meer inligting.

Dis mos die keuse!

®

Hoë opbrengspotensiaal StabiliteitGoeie staanvermoëBesproeiing

A09

758/

SS


Monsanto tel: 011 790-8200 | www.monsanto.co.zaKliënte is welkom om ons kliëntedienslyn te skakel by 011 790-8201 of stuur ’n e-pos aan: [email protected].

Monsanto en DEKALB® is geregistreerde handelsname van Monsanto Technology LLC. Monsanto Suid-Afrika (Edms) Bpk, Posbus 69933, Bryanston, 2021.

Ons witmielies lyk goed op papier en nóg beter op die land.

WitmieliesNuut

DKC78-27DKC78-87BDKC78-83RDKC78-79BRDKC77-77BRDKC79-25B

CRN3505DKC78-35RDKC77-61BDKC77-85B GENDKC78-17BDKC78-45BR GEN

VEEWENKEDie meerderheid kalwers is geneig om gedurende

Mei/Junie te speen. Beplan dus nóú al hoe jy jou

diere gaan bemark.

Meimaand is ook ‘n goeie tyd om onproduktiewe

koeie te identifiseer en te bemark. Reël sonder

versuim dat dragtigheidstoetse so gou as

moontlik gedoen word en hou in gedagte dat

dragtigheidstoetse met groter akkuraatheid gedoen

kan word indien die koeie twee maande en verder

dragtig is. ‘n Akkurate manier om dít te bepaal,

is om die datum waarop die bulle van die koeie

verwyder is, te identifiseer.

Beskikbare hoeveelheid weiding behoort nie

vanjaar, in teenstelling met die vorige twee jaar,

‘n probleem te wees nie, maar produsente moet

nogtans op hul hoede daarvoor wees dat die

weidings nog nie 100% herstel het ná die vorige

twee jaar se droogte nie.

Waak daarteen om té suinig met die lekke te wees.

Begin ook eerder vroeër as later om ‘n winterlek vir

die diere te voer.

Onthou om die volgende winterentings betyds

te doen:

• Brucellose – alle verse jonger as agt maande (Mei).

• Lam- en miltsiekte – jong diere in Mei en

skraagdosis asook alle ouer diere in Junie.

• Clostridium – jong diere in Mei en skraagdosis

asook alle ouer diere in Junie.

Hou in gedagte dat diere wat ouer as agt maande

is, nie met Stam 19-entstof geënt mag word nie;

gebruik eerder RB 51. Hierdie diere moet voortaan

jaarliks met RB 51 geënt word.


74 ••• FOTOKOMPETISIE

Kompetisie sluit af met ‘n slag

SENWES SCENARIO SE FOTOKOMPETISIE, WAT VIR DIE AFGELOPE

SES MAANDE ‘N PAD SAAM MET DIE TYDSKRIF GESTAP HET, HET

UITSTAANDE FOTO’S OPGELEWER. DIE KOMPETISIE LOOP EGTER

NOU TOT ‘N EINDE EN DIE LAASTE INSKRYWINGS WORD

IN HIERDIE UITGAWE WEERGEGEE.

Geluk aan Corinda Marais van Viljoenskroon wie se foto “Windweelde” vir haar ‘n

“Basecamp Recliner Chair” gewen het.

1

MAARTMAAND-WENNERS:


75•••FOTOKOMPETISIE

Geluk aan elkeen wat vir

die duur van die kompetisie met ‘n

prys weggestap het en sterkte aan al

die finaliste vir die groot trekking (‘n

naweek vir twee by die Mmabatho

Palms Resort in Mahikeng) wat tydens

NAMPO 2014 sal plaasvind! S

In die derde plek is Petro Sutherland van

Hopetown se foto “Tyd het weer aangebreek

om te spuit vir luise op die koring”.

3Jennifer Pieters van Potchefstroom se

foto “Sonsondergang tussen mielies in

saad” het die meeste “likes” op Facebook

ontvang en is dus as die “People’s choice”-

wenner aangewys.

Petro Sutherland van Hopetown se foto “Bestuiwing

en saadproduksie van uie gaan hand aan hand” is as

naaswenner aangewys.

2


SNA PPY CHEF76 •••

Werknemers van Senwes en naaste familie van ‘n Senwes-werknemer mag nie inskryf nie • Die wenner sal telefonies in kennis gestel word en sy/haar naam sal in die volgende uitgawe van Senwes Scenario verskyn • Die prys kan nie vir kontant verruil word nie

Die prystrekking word deur Infoworks Media Publishing in Klerksdorp behartig.

Kosmaak was nog nooit só maklik nieINDIEN JY JOU ELEKTRISITEITSREKENING

MET DIE HELFTE WIL VERMINDER EN

TERSELFDERTYD DIE TYD WAT DIT JOU

NEEM OM KOS VOOR TE BEREI MET

MEER AS DIE HELFTE WIL VERSNEL,

IS SNAPPY CHEF SE INDUKSIESTOWE,

PLATINUM KOOKGEREI-REEKS ASOOK

SY VEERLIGTE GIETYSTER-REEKS ‘N

ABSOLUTE MÓÉT.

Lê gerus ‘n besoek aan uitgesoekte

handelstakke af om Snappy Chef se wye

reeks produkte te besigtig, óf gaan na

www.snappychef.co.za om eerstehands te

sien watter Snappy Chef-produkte jou lewe

in die kombuis sal vergemaklik.

WEN SNAPPY CHEF-PRODUKTE

VIR JOU KOMBUIS

‘N GROOT KERSGESKENK

Drie gelukkige lesers staan elk ‘n kans om

die volgende opwindende kookgerei-geskenkpak

van Snappy Chef te wen:

Elke leser wat vir die tweemaandelikse

Senwes Scenario/Snappy Chef-kompetisie inskryf,

sal in aanmerking geneem word vir die groot

prys ter waarde van R10 000 wat in Desember

vanjaar weggegee gaan word. Dié geskenkpak

sluit die volgende in:• ‘n Eenplaat Snappy Chef-induksiestoof

ter waarde van R1 199.

• 'n Sesstuk Snappy Chef Messe-

stel ter waarde van R699.

• ‘n Snappy Chef-

stuurwigbeskermer

ter waarde van

R129.

• ‘n Silwer 2,7 liter Snappy

Chef-ketel ter waarde

van R699.

• ‘n Agtstuk Snappy

Chef Pottestel ter

waarde van R699.

• ‘n Tweeplaat Snappy Chef-

induksiestoof ter waarde

van R2 999.

• ‘n 20 cm Snappy

Chef-gietysterpot met

glasdeksel ter waarde van R1 199.

• ‘n 22 cm Snappy Chef-gietysterpot met


• ‘n 24 cm Snappy Chef-gietysterpot met


• ‘n 35 cm Snappy

Chef-lasagnepan

ter waarde van

R1 199.

• 30 cm Snappy Chef-wok (rondeboom-

roerbraaipan) met

glasdeksel ter waarde

van R1 599.

99.

Snappy

•

k (rondeboom

sluit die volge

SKRYF NÓÚ INSMS Senwes + Snappy + jou naam en van + e-posadres na 31022. Standaard SMS-tariewe geld. Sluitingsdatum: 16 Mei.


77•••

5 9 1

3 6

5 9

7 8 5

9 5 3 4

4 1 6

6 2

1 9

8 1 5

SudokuSudoku

AANDELE & SUDOKU

Dis mos die keuse!

®

Hoë opbrengspotensiaal StabiliteitGoeie staanvermoëBesproeiing

A09

759/

SS


Monsanto tel: 011 790-8200 | www.monsanto.co.zaKliënte is welkom om ons kliëntedienslyn te skakel by 011 790-8201 of stuur ’n e-pos aan: [email protected].

Monsanto en DEKALB® is geregistreerde handelsname van Monsanto Technology LLC. Monsanto Suid-Afrika (Edms) Bpk, Posbus 69933, Bryanston, 2021.

Ons geelmielies lyk goed op papier en nóg beter op die land.

DKC80-40BR GENDKC80-12B GENDKC80-30RDKC62-80BR GENDKC64-78BR GENDKC73-76RDKC62-84RDKC73-74BR GENDKC73-70B GENDKC73-72DKC66-32BDKC66-36RDKC80-10DKC61-90

GeelmieliesNuut

DKC61-94BR

‘n Terugblik op Senwes-aandeleverhandeling

Senwes-aandele het vanaf 1 tot

31 Maart 2014 op vlakke van tussen R10,00 en

R10,75 verhandel, met ‘n gemiddelde prys van

R10,03 per aandeel wat gerealiseer het.

In die tydperk van 1 tot 28 Februarie 2014 het

die aandele tussen R10,75 en R12,50 verhandel,

met ‘n gemiddelde prys van R10,91 per aandeel

wat behaal is.

Op sy beurt het Senwesbel se aandele vir

die maand van Februarie 2014 ‘n prys van

R5,10 per aandeel behaal. Op sy beurt het

Senwesbel se aandele vir die maand van Maart

teen 'n prys van R5,00 per aandeel verhandel.

Besoek www.senwes.co.za vir meer inligting

oor die aandele.


79•••

Jesus se storie met my

Ds

Will

ie B

othaa

VIR DIE SIEL

Ds Willie Botha is van die Nederduitsch Hervormde

Ge meen te op Lydenburg. Skakel hom by 082 786 3458 of


Lees Joh 20:11 - 18

“Maar Maria het buite die graf staan en

huil.” Petrus en die geliefde dissipel het by Maria

gehoor van die leë graf en dit net so gevind soos

wat sy vertel het. Hulle is weer huis toe, maar vir

Maria was dit onmoontlik om die somber toneel

so gou te verlaat. In daardie stadium het hulle nie

begryp dat Jesus uit die dood sou opstaan nie. Haar

ontsteltenis is veral verstaanbaar as in gedagte

gehou word dat Jesus haar hele lewe verander het

toe Hy sewe bose geeste uit haar gedryf het.

Dan sien sy die twee engele wat by die kop- en

voetenent van Jesus se lêplek sit. Hulle vraag aan

haar is treffend: “Mevrou, waarom huil jy?” So al

asof die engele nie begrip het vir haar situasie nie.

‘n Mens wil jou amper verbeel asof sy hulle terug

antwoord asof hulle nie begrip vir háár situasie het

nie. Tog gee sy eerlik die antwoord dat sy nie weet

waar hulle Jesus nou begrawe het nie. Sy merk

ook die “tuinopsigter” op. Ook hý wil by haar weet

waarom sy huil. Sy is byna desperaat wanneer sy

hom antwoord. Toe sê Jesus vir haar: “Maria.” Met

daardie een woordjie, wat haar naam is, kom die

son vir haar op, die lig is weer terug in haar lewe.

Ewe skielik begin sy verstaan.

Die verhaal van Maria is eintlik die verhaal

van Jesus mét Maria. Ons sou dit ‘n verhaal met

‘n oop einde kon noem. Die verhaal gaan egter

voort. Jesus se verhaal met Maria, is ook Jesus se

verhaal met jou en my. Soms staan ons nog en

huil oor Jesus. Hy is vir ons gekruisig en ons is nog

besig met Sy begrafnis. Ons praat oor Hom asof

Hy verlede tyd is. Dit is nie wat die uitgehongerde

mense in die wêreld nou nodig het om te hoor

nie. Die Heilige Gees sit immers Jesus se werk en

teenwoordigheid voort. Voor die dekor van daardie

oopgerolde graf moet ons ons naam hoor soos deur

die Here Jesus gesê. In Maria se gestuurheid moet

ons ons gestuurwees ontdek. In die verdwyning

van haar trane vind ons herontdekking van ware,

innerlike vrede en onuitspreekbare vreugde.

Jane

Marie

John

Nadia

Nerine

Ingrid

Susan

Jackie

Steve

JanStefan

AndréDavid

Karel

Johan

Koos

Joanie

Kobus

Danie

Deo

n

Liezl

Willem

Annemie

Elaine

Elize

Elaine

Leon

Jaco

Wayne

Francois

Lucinda

Louw

Piet

erD

erick

Mar

elie

Liani

Adele

Jessie

www.senwes.co.za • April 2014SENWES Scenario<< >>SENWES Scenario<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>>>>SSSSSESSENSENSENSENSENSENSESENSESSENSESENSENSSESENESE WESWESWESSSSWESSSWESWESWEWESSWESSSESWESWESSEES ScScSSScSScccScSSccccScSccScSccSS enaenaenaenaenaenaenaenaenaenaenarriorioiriorrrioriorrioriorioriorriorior orSSSSENWES ScenarioooooooooooSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS<< >>

80 ••• VROUEDINAMIKA

Bedrewe ma verseker dat die boeke klopAdelle Rousseau het op die plaas

Kareekuil, wat tussen Sannieshof en Ottosdal geleë

is, grootgeword. Sy het haar man, Nick, al op skool

ontmoet, waarna hulle albei BCom-grade aan die

Noordwes-Universiteit verwerf het. Ná die egpaar

se troue het Adelle haar ouers se melkery vir ses

jaar lank bestuur. Gedurende dié tyd was sy ook

vir die veldbeeste verantwoordelik en moes onder

meer toesien dat die kudde op ‘n weeklikse basis

ondersoek word.

“Die gras lyk mos altyd groener aan die ander

kant van die draad en daarom het ek en Nick

onsself in 2000 verder gekwalifiseer en teruggekeer

na ons beroepe. Ek het gedurende hiérdie drie jaar

my STR (Honneurs) voltooi, waaroor ek vandag

nie spyt is nie, want die ondervinding wat ek

opgedoen het, kom vandag handig te pas in ons

boerderyopset. Die plaaslewe het ons egter weer

eens in 2004 teruggeroep,” vertel Adelle.

Tans woon sy en Nick saam met hulle drie

seuns wat uit die huwelik gebore is, naamlik

Roubert (15), Jacus (10) en Hanco (5), op ‘n

plaas net buite Ottosdal. Hulle boer met beeste

en besit ook ‘n meule.

HOE LEWER JY ‘N AKTIEWE BYDRAE TOT DIE BOERDERY?

Hoewel ek baie van die buitelewe en veral die

beesboerdery hou, word my insette in die boerdery

maar meestal in die kantoor gebruik. Ek hanteer

ook tans die boekhouding van my pa se boerdery,

wat nogal ‘n stewige hoop hooi op my vurk is. By

die meule, wat deur Nick besit en bestuur word, is

ek in beheer van die hele administrasie-afdeling.

Die mieliemark is my verantwoordelikheid. Ek help

hom met die mielieaankope asook die meel- en

chopverkope. Die arbeiders se lone asook die

debiteure en krediteure van beide my man en my

pa se boerderye is ook op my te doen lysie.

WATTER RAAD KAN JY VIR ANDER VROUENS GEE OM SODOENDE ‘N AKTIEWE BYDRAE TOT HUL MAN SE BOERDERY TE LEWER?

Niks in die lewe kom maklik nie. ‘n Groot deel van

jou man se sukses lê in jou as vrou se hande. Dit

laat my altyd dink aan die skrifgedeelte wat sê dat

ons as vrouens tot hulp vir ons mans moet wees.

God het ons geskape om ons mans te ondersteun.

Wees dus betrokke by alles wat jou man aanpak en

bou saam met hom aan sy sukses, want dit word

tog maar uiteindelik jou sukses ook.

ENIGE WENKE VIR ANDER VROUENS OOR HOE OM ‘N SUKSES VAN DIVERSIFIKASIE TE MAAK?

Die boerdery is ons hoofbron van inkomste, so dit

kom altyd eerste. Beplanning speel dus ‘n belangrike

rol, daarom gebruik ek en Nick Sondagaande om

ons week te beplan, sodat elkeen weet wat sy

verantwoordelikheid vir die week behels. Ek probeer

om my man se boerderypraktyk asook die meelbedryf

beter te verstaan, want dit stel my sodoende in staat

om hom beter te kan help.

WATTER UITDAGINGS IS DAAR VIR ‘N VROU IN BOERDERY?

Om gelyktydig ma, vrou en besigheidsvennoot

te wees, sorg elke dag vir nuwe uitdagings. My

grootste uitdaging in die boerdery is om positief te

bly en alle probleme as nuwe uitdagings te sien.

WAARAAN SKRYF JY SUKSES TOE?

Sukses behels opoffering, deursettingsvermoë

asook goeie kommunikasie wat hand aan hand

met behoorlike beplanning loop. Bo dit alles moet

ons egter tot die besef kom hoe afhanklik ons van

die genade van ons Hemelse Vader is.

Die doel van Vrouedinamika is om landbouvroue te

inspireer en om wenke en raad van dinamiese vroue in

landbou oor te dra. As jy ‘n voorstel van só ‘n vrou het,

e-pos die nodige inligting na die Redakteur

by [email protected].

Adelle en haar man, Nick.

wildboere doen dit met liefde en passie wildboere doen dit met

Documents