Rachunek za żywnośćCZY MAMY DO CZYNIENIA Z KRYZYSEM ŻYWNOŚCIOWYM

I CZY ROLNICTWO PRZEMYSŁOWE MOŻE GO PRZEŁAMAĆ?

Prezentacje powstały w ramach kampanii „Klimat dla Rolników”

Polskiej Zielonej Sieci, będącej częścią europejskiej kampanii

ClimATE Change.

W XXI wieku głodnych jest ponad 840 milionów ludzi

To oznacza, że co ósmy mieszkaniec Ziemi jest głodny.

1/3 śmiertelności dzieci do 5-go roku życia spowodowana jest niedożywieniem. Rozwój intelektualny co 4-go dziecka jest ograniczony przez głód.

Największe żniwo głód zbiera w Afryce Subsaharyjskiej i w Azji Południowej…

…a to właśnie te obszary świata, które odczuwają największe skutki zmiany klimatu!

Źródło: http://www.economist.com/blogs/graphicdetail/2013/10/daily-chart-11

Dlaczego nie potrafimy nakarmić wszystkich ludzi na Ziemi?

Wielki kryzys żywnościowy

W latach 2007-2008 wzrosty cen pszenicy, ryżu, kukurydzy i soi -kluczowych roślin dostarczających 70% kalorii -sięgnęły od 100% do ponad 200%. W tym czasie liczba głodujących wzrosła o 100 milionów.

W kontekście tego, że na świecie ponad 1.2 miliarda ludzi żyje za mniej niż 1 dolara dziennie, a 2.5 miliarda za mniej niż 2 dolary dziennie, i wydają oni na żywność większość swoich dochodów, oznacza to prawdziwy dramat.

Fot: https://www.flickr.com/photos/zoriah

Przyczyny głodu na świecie

1. Katastrofy klimatyczne

Susze, gwałtowne i długotrwałe ulewy, huragany, powodzie miały dotychczas jedynie lokalne i krótkotrwałe znaczenie. Po katastrofalnym roku przychodziło kilka lat dogodnych dla rolnictwa.

Obecnie obserwujemy katastrofalne zjawiska pogodowe co roku, m.in. w takich regionach jak: Australia (eksporter ryżu), Malezja i Birma (do niedawna znaczni eksporterzy ryżu a obecnie importerzy) czy Afryka Subsaharyjska.

Więcej: http://globalnepoludnie.pl/Rosnace-zagrozenie-zmiany-klimatu

Fot: https://www.flickr.com/photos/22746515@N02/

Co na to sceptycy zmiany klimatu?

Sceptycy podkreślają, że zwiększona ilość CO2 , który emitujemy do atmosfery spalając paliwa kopalne, spowoduje wzrost plonów.

W rzeczywistości wzrost plonów nie jest możliwy, bowiem zwiększona koncentracja CO2

oznacza susze. Ponadto niektóre rośliny alimentacyjne (będące głównymi dostarczycielami kalorii), jak np. kukurydza, słabo reagują na zmiany koncentracji CO2 w kontekście lepszych plonów.

Przyczyny głodu na świecie

2. Dostęp do wody

Zmiana klimatu oznacza także, że ilość opadów i ich roczny rozkład ulegają zmianie. Problem z dostępem do wody obserwujemy szczególnie w Afryce Subsaharyjskiej. Zmienia się również reżim rzek, a w krajach wyspiarskich i na wybrzeżach wody gruntowe ulegają zasoleniu – nie są więc możliwe do wykorzystania zarówno w rolnictwie jak i do picia.

Na niektórych wyspach produkcja rolna jest niemożliwa z powodu podniesienia poziomu oceanów i zasolenia gleby. W Azji często trzeba płynąć kilka kilometrów w górę rzeki, aby zaczerpnąć wody słodkiej.

Fot: UNDP

Przyczyny głodu na świecie

3. Biopaliwa

Biopaliwa to bioetanol i biodiesel. Są produkowane z roślin, a więc mogłyby stanowić paliwo przyszłości. Jednak powierzchnia ziemi rolnej jest skończona.

Biopaliwa konkurują więc o areał z produkcją rolną przeznaczoną na cele żywnościowe. Taka sytuacja oznacza, że zamiast przekształcać plony w żywność, przekształcamy je w paliwo.

Więcej: http://globalnepoludnie.pl/Czy-do-naszych-samochodow

Fot: Wikimedia Commons

Przyczyny głodu na świecie

4. Zmiana nawyków żywieniowych

W krajach takich jak Chiny czy Indie (a więc najludniejsze państwa świata!) zachodzi obecnie olbrzymia zmiana kulturowa. Dążąc w rozwoju do modelu krajów rozwiniętych, ludzie konsumują coraz więcej mięsa.

Problem w tym, że aby wyprodukować mięso dla jednej osoby, należy zużyć tyle roślin i wody, z których skorzystałoby 10 osób.

Obserwujemy to także w Europie. W naszej diecie jest więcej mięsa niż w diecie naszych rodziców i dziadków.

Fot: Wikimedia Commons

Przyczyny głodu na świecie

5. Rosnące ceny ropy

Co ma ropa naftowa do żywności? Okazuje się, że bardzo dużo. Gdyby

nie ropa naftowa, nie można by produkować nawozów na skalę przemysłową. Ceny nawozów podwoiły się od 2007 roku!

Musimy także pamiętać, że rolnictwo przemysłowe wykorzystuje w bardzo dużym stopniu maszyny, a te są napędzane ropą naftową.

Wzrost cen ropy powoduje wzrost cen żywności i głód najbiedniejszych.

Fot: Wikimedia Commons

Przyczyny głodu na świecie

6. Żywność jako towar

Żywność jest przedmiotem obrotu handlowego.

Wraz z nastaniem kryzysu finansowego zaczęto poszukiwać tzw. inwestycji alternatywnych. Jedną z nich stała się żywność.

Na przykład: kiedy Australię nawiedziła susza, zyski osób, które odpowiednio wcześnie zakupiły ryż i pszenicę, sięgały 150% w krótkim czasie. Niestety ucierpieli na tym rolnicy ze względu na niestabilne warunki rynkowe.

Fot: Wikimedia Commons

Eksternalizacja kosztów

Rolnictwo przemysłowe coraz częściej musi sięgać po nowe tereny. Wycinane są bogate przyrodniczo lasy, zagrożone są ginące gatunki. Nowy areał poddany intensywnej uprawie wyjaławia się, a po kilku latach nie nadaje się już do uprawy.

Koszty zniszczenia środowiska ponoszone są przez społeczności lokalne, zwykle biednych krajów, gdzie ziemia jest tania i jest dużo

zasobów naturalnych. W taki sposób kraje uprzemysłowione eksternalizująkoszty produkcji żywności, a my cieszymy się tanią wołowiną, owocami, kawą czy czekoladą.

Fot: Wikimedia Commons

Przeczytaj kolejną prezentację:

Jak działa nasz system

żywnościowy?

dlaklimatu.pl

Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska

i Gospodarki Wodnej oraz Unii Europejskiej. Za treść publikacji odpowiada

Polska Zielona Sieć i w żadnym stopniu nie może być ona postrzegana jako

odzwierciedlenie stanowiska Unii Europejskiej.