1 - sermaye şirketleri

5520 SAYILI KURUMLAR VERGİSİ KANUNU

Osman KIRBAŞ

Devlet Gelir Uzmanı / Gelir İdaresi MüdürüKurumlar Vergisi Şubesi

Osman KIRBAŞ / Gelir İdaresi Başkanlığı 2

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu

13/06/2006 tarih ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu 21/06/2006 tarih ve 26205 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak

yürürlüğe girmiştir.


I - Kurumlar vergisinin konusu (KVK/1m.)

Kurumlar vergisinin konusu, kurumlar vergisi mükelleflerince elde edilen kurum kazancıdır.

Kurum kazancı, gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından oluşmaktadır.


II - Kurumlar vergisinin mükellefleri (KVK/2)

1 - Sermaye şirketleri

2 - Kooperatifler

3 - İktisadi kamu kuruluşları

4 - Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler

5 - İş ortaklıkları

Aynı nitelikteki yabancı kurumlar



1 - Sermaye şirketleri

•Anonim şirketler

•Limited şirketleri

•Eshamlı komandit şirketler

•SPK’nin düzenleme ve denetimine tabi fonlar

- Yatırım fonu- Emeklilik yatırım fonları- Konut finansmanı fonları- Varlık finansmanı fonları

•Aynı nitelikteki yabancı kurumlar sermaye şirketidirler.

Eshamlı komandit şirketlerde - Komanditer ortağın payı kurum kazancı - Komandite ortağın payı şahsi ticari kazanç



2 - Kooperatifler

Kooperatifler, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa kurulan kooperatifler Özel kanunlarına göre kurulan kooperatifler Benzer nitelikteki yabancı kooperatifler

Hangi türde olursa olsun kooperatifler kurumlar vergisi mükellefi olarak değerlendirilmektedir.

Okul kooperatifleri (dernek veya adi şirket mahiyetinde olanlar) bu Kanunun uygulanmasında kooperatif sayılmayacak ve Kurumlar vergisi mükellefi de olmayacaklardır.



3 - İktisadi Kamu Kuruluşları (1)

İktisadi kamu kuruluşları, kamu idare ve kuruluşlarına ait veya bağlı olan tüm iktisadi işletmeleri kapsar.

Bir iktisadi kamu kuruluşunun varlığından söz edebilmek için kuruluşun; Kamu idare veya kamu kuruluşlarına ait veya bağlı olması (ait olma sermaye bakımından, bağlı olma ise idari bakımdan bağlılığı ifade eder.), Sermaye şirketi ve kooperatif şeklinde kurulmamış olması, Ticari, sınai veya zirai alanda devamlı olarak faaliyette bulunması gerekmektedir.




İktisadi kamu kuruluşlarının Kazanç amacı gütmemeleri,Faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması,Tüzel kişiliklerinin olmaması,Bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasımükellefiyetlerini etkileyemeyecektir. Mal ve hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması,Kâr edilmemesi veyaKârın kuruluş amaçlarına tahsil edilmesi de bunların iktisadi niteliklerini değiştirmeyecektir.




Yabancı Devletlere, Yabancı Kamu İdare ve Kuruluşlarına Ait İktisadi İşletmeler

Yabancı devletlere, yabancı kamu idare ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup, sermaye şirketleri ve kooperatifler dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmeler, iktisadi kamu kuruluşu olarak kurumlar vergisine tabiidir. Yabancı kamu idare ve kuruluşlarının vergilendirilmesinde yerli iktisadi kamu kuruluşlarının vergilendirilme ilkeleri geçerlidir.



4 - Dernek veya Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler (1)

Dernek ve vakıflar tüzel kişilikleri itibariyle kurumlar vergisinin konusu dışında olup, bunlara ait iktisadi işletmeler kurumlar vergisi mükellefidir .Bir iktisadi işletmeden söz edebilmek için işletmenin, Vakıf veya derneğe ait veya bağlı olması (ait olma sermaye bakımından, bağlı olma ise idari bakımdan bağlılığı ifade eder.), Sermaye şirketi ve kooperatif şeklinde kurulmamış olması, Ticari, sınai veya zirai alanda devamlı olarak faaliyette bulunması

gerekmektedir.

Devamlılık unsuru, bir hesap dönemi içinde aynı veya ayrı faaliyet alanında ticari mahiyet arz eden işlemlerin birden fazla yapılmasını ifade etmektedir. Aynı hesap döneminde tek işlem nedeniyle ticari faaliyetin organizasyon gerektirmesi veya amacının ticari olması durumunda devamlılık unsurunun varlığı kabul edilir.




Ticari organizasyon; sermaye tahsisi, işyeri açılması, personel istihdamı, ticaret siciline kaydolmak gibi unsur ve şartların tümü veya bir kısmı yerine getirilmek suretiyle kurulmuş olacaktır.

Ticari organizasyonun varlığı halinde bir faaliyet bir defa da yapılmış olsa dahi iktisadi işletme oluşacaktır.

*** Bedel karşılığı mal veya hizmet satışı yoksa iktisadi işletme de söz konusu olmayacaktır. Kanarya Sevenler Derneğinin kanarya satış faaliyetiKamuya Yararlı (A) Derneğinin dergi satış faaliyetiÖzel kanunlarla her türlü vergi ve harçtan muaf tutulan bir derneğin maden suyu işletmesinedeniyle iktisadi işletme oluşacak ve kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilecektir.




Vergi uygulamaları bakımından dernek veya vakıf olarak kabul edilen

•Odalar, •Borsalar, •Meslek örgütleri ve bunların üst kuruluşları, •Siyasi partiler ile emekli ve yardım sandıkları

tüzel kişilikleri itibarıyla kurumlar vergisi mükellefiyeti kapsamında olmayıp söz konusu kuruluşların iktisadi işletmelerinin bulunması durumunda, bu iktisadi işletmeler her hal ve takdirde kurumlar vergisine tabi olacaklardır.



5 - İş Ortaklıkları (1)

Kurumlar vergisi mükelleflerinin kendi aralarında veya şahıs ortakları ya da gerçek kişilerle Belli bir işin birlikte yapılmasını ortaklaşa yüklenmek ve kazancını paylaşmak amacıyla kurdukları ortaklıklardan “iş ortaklığı” olarak mükellefiyet tesis edilmesini talep edenlerdir. Ancak talep edilmesi halinde iş ortaklığı kurulabilir.



5 - İş Ortaklıkları (2)

Adi ortaklık İş ortaklığı

KV Mükellefi + KV mükellefi x x

KV Mükellefi + Gerçek kişi x x

KV Mükellefi + Şahıs ortaklığı x x

Gerçek kişi + Gerçek kişi x ----

Gerçek kişi + Şahıs ortaklığı x ----



5 - İş Ortaklıkları (3) / Unsurları

1. Ortaklardan en az birisinin kurumlar vergisi mükellefi olması, 2. Ortaklığı belli bir işi sonuçlandırmak üzere yazılı bir sözleşmeyle

kurulması, 3. İş ortaklığı konusunun belli bir iş olması, 4. Birlikte yapılacak olan işin, belli bir süre içinde gerçekleştirilmesinin

öngörülmesi, 5. İş ortaklığı ile işveren arasında bir taahhüt sözleşmesinin olması, 6. Tarafların, müştereken taahhüt edilen işin, belli bir veya birden fazla

bölümünden değil, tamamından işverene karşı sorumlu olmaları, 7. İşin bitiminde kazancın paylaşılması, 8. Birlikte yapılması öngörülen ve müştereken taahhüt edilen işin bitimi ve

Vergi Usul Kanununda belirtilen mükellefiyetle ilgili ödevlerin tamamının yerine getirilmesiyle mükellefiyetin sona ermesi


III – Tam Mükellefiyet – Dar Mükellefiyet (KVK/3)

Mükellefiyet


III – Tam Mükellefiyet – Dar Mükellefiyet (KVK/3)

Dar mükellefiyet kapsamında Türkiye’de elde edilebilecek gelirler

1. Türkiye’de işyeri veya daimi temsilcisi vasıtasıyla yapılan işlerden elde edilen ticari kazançlar

2. Türkiye’de bulunan zirai işletmeden elde edilen kazançlar

3. Türkiye’de elde edilen serbest meslek kazançları

4. Taşınır ve taşınmazlar ile hakların Türkiye’de kiralanmasından elde edilen iratlar

5. Türkiye’de elde edilen menkul sermaye iratları

6. Türkiye’de elde edilen diğer kazanç ve iratlar


III – Tam Mükellefiyet – Dar Mükellefiyet (KVK/3)Dar mükellefiyet kapsamında Türkiye’de elde edilebilecek gelirler

1-Ticari kazanç:

Türkiye’de, işyeri veya daimi temsilci bulunduran yabancı kurumlar tarafından bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtasıyla yapılan işlerde elde edilen ticari kazançlar, dar mükelleflerin kazanç unsurlarından birini oluşturmaktadır.

Ancak, bu şartları taşısalar dahi kurumların ihraç edilmek üzere Türkiye’de satın aldıkları malları Türkiye'de satmaksızın yabancı memleketlere göndermelerinden doğan kazançlar Türkiye’de elde edilmiş sayılmayacaktır.

Yine Türkiye’de satmaktan maksat, alıcı veya satıcının veya her ikisinin Türkiye’de olması veya satış akdinin Türkiye’de yapılmasıdır.



2-Zirai Kazanç:

Dar mükellef yabancı kurumların Türkiye’de zirai kazanç elde edebilmeleri için, her şeyden önce Türkiye’de bir zirai işletmenin varlığı ve zirai faaliyetin bu işletmede yürütülmesi gerekmektedir.

3-Serbest Meslek Kazancı:

Serbest meslek faaliyeti esas itibarıyla gerçek kişilerce icra edilen ve Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde tanımlanan faaliyet türüdür. Dar mükellef kurumların bu tür kazanç elde etmeleri personelleri aracılığı ile olur.

*** Serbest meslek kazançlarının Türkiye’de elde edilmiş sayılması için serbest meslek faaliyetinin Türkiye’de icra edilmesi veya Türkiye’de değerlendirilmesi gerekmektedir.

*** Türkiye’de değerlendirme, ödemenin Türkiye’de yapılması veya ödeme yabancı memlekette yapılmışsa Türkiye’de ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya kârından ayrılmasıdır.



4-GMSİ:

Taşınmazların, hakların ve taşınır malların Türkiye’de kiralanmasından elde edilen iratlar dar mükellef yabancı kurumların gayrimenkul sermaye iradı niteliğindeki kazançlarıdır. Bu tür kazançların elde edilmiş sayılması için taşınmaz ve taşınır malların Türkiye’de bulunması ve bu malların ve hakların Türkiye’de kullanılması veya Türkiye’de değerlendirilmesi gerekir.

5-Menkul Sermaye İradı:

Dar mükellef yabancı kurumların Türkiye’de menkul sermaye iradı elde etmelerinin tek koşulu sermayenin Türkiye’ye yatırılmış olmasıdır.

Sermayenin Türkiye’ye yatırılmış olması demek, Türkiye’de sermaye olarak konulması, borç olarak verilmesi ve benzeri şekillerde Türkiye’de nemalandırılmasıdır. Böylece yatırılmış bulunan sermaye karşılığında elde edilen kâr payı, faiz, kira ve benzeri iratlar, dar mükellef kurumun Türkiye’de elde ettiği menkul sermaye iradıdır.

Türkiye’de işyeri veya daimi temsilcisi yoksa dar mükellef kuruma bu geliri sağlayanlar vergi tevkifatı yaparlar.



6- Diğer kazanç ve iratlar

Diğer kazanç ve iratların Türkiye’de elde edilmiş sayılması için • Kazanç ve iradı doğuran kıymetin Türkiye’de bulunması, • İş veya işlemlerin Türkiye’de yapılması veya • Türkiye’de değerlendirilmesi

gerekir.

Dar mükellefiyet kapsamında kurumlar Türkiye’de ücret geliri elde edememektedirler. (5520 sayılı KVK)


IV - Muafiyetler (KVK/4)

1- Kamu idare ve kuruluşları tarafından tarım ve hayvancılığı, bilimi, fenni ve güzel sanatları öğretmek, yaymak, geliştirmek ve teşvik etmek amacıyla işletilen kuruluşlar [KVK 4/1 (a)]

Kamu idare ve kuruluşları

Merkezi yönetim kapsamına dahil olan •Genel bütçeli kuruluşlar•Özel bütçeli kuruluşlar•İl özel idareleri•Belediyeler•Köyler

•Okul atölyelerl•Konservatuvarlar•Kütüphaneler•Tiyatrolar•Müzeler•Sergiler•Numune fidanlıkları•Tohum ve hayvan geliştirme istasyonları •Yarış yerleri•Kitap, gazete ve dergi yayınevleri vb. kuruluşlar

Bu muafiyetten yararlanabilmek için kuruluşun• Yukarıda sayılan kamu idare ve kuruluşları tarafından işletilmesi ve• Amacının bilim, fen ve güzel sanatlar ile tarım ve hayvancılığı öğretmek, yaymak,

geliştirmek ve teşvik etmek olması gerekmektedir.



2-Kamu idare ve kuruluşları tarafından genel insan ve hayvan sağlığını korumak ve tedavi etmek amacıyla işletilen kuruluşlar [KVK 4/1 (b)]

Kamu idare ve kuruluşları tarafından işletilmek şartıyla

•Hastane•Klinik•Dispanser•Sanatoryum•Huzurevi•Çocuk bakımevi•Hayvan hastanesi ve dispanseri•Hayvan bakımevi•Veteriner … vb kuruluşlar

Vakıf üniversitelerine bağlı sağlık kurumları bu muafiyetten yararlanmaktadır. (2547 s. Yüksek Öğretim Kanunu 56/6 )



3- Kamu idare ve kuruluşları tarafından sosyal amaçla işletilen kuruluşlar [KVK 4/1 (c)]

Kamu idare ve kuruluşları tarafından işletilmek şartıyla

•Şefkat, rehin ve yardım sandıkları•Sosyal yardım kurumları•Yoksul aşevleri•Ceza ve infaz kurumları•Tutukevlerine ait iş yurtları•Darülaceze atölyeleri•Öğrenci yurtları, pansiyonları vb. kuruluşlar



4- Kamu idare ve kuruluşları tarafından açılan sergiler, fuarlar ve panayırlar [KVK 4/1 (ç)]

Yerel ve ulusal nitelikteki sergiler, fuarlar ve panayırlarBu muafiyet, fuar alanında ticari faaliyet gösteren mükellefleri kapsamaktadır.

5- Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerine ait kreş ve konukevleri ile askeri kışlalardaki kantinler [KVK 4/1 (d)]



5- Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerine ait kreş ve konukevleri ile askeri kışlalardaki kantinler [KVK 4/1 (d)]

Kreş: Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerine ait kreşlerin muafiyetten yararlanabilmeleri için •Sadece kamu görevlilerine hizmet verilmesi•Kâr amacı güdülmemesi•Üçüncü kişilere kiralanmaması

gerekmektedir

Konukevi: Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerine ait konukevlerinin muafiyetten yararlanabilmeleri için•Sadece kamu görevlilerine barınma hizmeti verilmesi•Barınma dışında sadece barınmanın gerektirdiği kahvaltı ve yemek gibi zaruri ihtiyaçların karşılanması

gerekmektedir.

Askeri kışlalardaki kantinler: Askeri kışlalarda açılan ve askerlerin zaruri ihtiyaçları karşılamak amacıyla kurulan, kısıtlı türden malların satışının yapıldığı kantinler, kurumlar vergisinden muaf tutulacaktır. •Askeri kışlalarda kurulacak•Sadece askerlerin zaruri ihtiyaçları karşılanacak•Ev ihtiyaçları karşılanmayacak•Dışarıya satış yapılmayacak•Dolayısıyla iktisadi alanda rekabet eşitsizliği yaratmayacak



6- Kanunla kurulan emekli ve yardım sandıkları ile sosyal güvenlik kurumları [KVK 4/1 (e)]“Kanunla kurulmuş olması” şart

7- Yaptıkları iş veya hizmet karşılığında resim ve harç alan kamu kuruluşları [KVK 4/1 (f)]

8-Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Özelleştirme Fonu, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ve şans oyunları lisans veya işletim hakkını veren kuruluşlar [KVK 4/1 (g)]Bu kuruluşlar kurumlar vergisinden muaftır. Toplu Konut İdaresi Başkanlığının konut tedariki ile ilgili iktisadi işletmeleri de muafiyet kapsamındadır.

9 -Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü ile askeri fabrika ve atölyeler (Kuruluşlarındaki amaca uygun işlerle sınırlı) [KVK 4/1 (h)]



10- İl özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların oluşturdukları birlikler veya bunlara bağlı kuruluşlar tarafından işletilen işletmeler [KVK 4/1 (ı)]

• İl özel idareleri• Belediyeler• Köyler ile• Bunların oluşturdukları birlikler

veya• Bunlara bağlı kuruluşlar

tarafından işletilen

• Kanal, boru ve benzeri yollarla dağıtım yapan su işletmeleri

• Belediye sınırları içinde faaliyette bulunan yolcu taşıma işletmeleri

(Yük taşınırsa ticari)• Kesim, taşıma ve muhafaza işleri ile

sınırlı olmak üzere mezbahalar



11-Köyler ve köy birlikleri tarafından işletilen işletmeler [KVK 4/1 (i)]

• Köylerin ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla işletilen hamam, çamaşırhane, soğuk hava deposu

• Bulundukları il sınırları içinde faaliyet göstermek şartıyla yolcu taşıma işletmeleri (il sınırını aşarsa yolcu taşıma işletmeleri muaf değil)

• Köylere ve köy birliklerine ait tarım işletmeleri



12- Spor klüplerinin idman ve spor faaliyetlerinde bulunan iktisadi işletmeleri ile sadece idman ve spor faaliyetinde bulunan anonim şirketler [KVK 4/1 (j)]

• İktisadi işletmeler ile• Spor faaliyetinde bulunan anonim

şirketler

• Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünde özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş spor klüplerine ait olması

• Faaliyetlerinin sadece idman ve spor faaliyetlerinden ibaret olması



12- Spor klüplerinin idman ve spor faaliyetlerinde bulunan iktisadi işletmeleri ile sadece idman ve spor faaliyetinde bulunan anonim şirketler [KVK 4/1 (j)]

• İdman ve spor faaliyeti sayılanlar İdman ve spor faaliyeti sayılmayanlar

•Transfer ve bonservis gelirleri•Saha reklam gelirleri•Maç bileti satışları•Sporcuların formalarına aldıkları reklamlar•Maç yayın hakkının satılması •İddia gelirleri

• Forma, ayakkabı ve diğer malzeme satışı

• Otopork• Benzin istasyonu• Restoran• Otel, büfe ve plaj işletmeciliği



13- Kooperatifler [KVK 4/1 (k)]

Ana sözleşmelerinde•Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmamasına•Yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesine•Yedek akçelerin ortaklara dağıtılmamasına•Sadece ortaklarla iş görülmesine

dair hükümlerin bulunması ve bu kayıt ve şartlara da fiilen uyulması halinde kooperatifler muafiyet hükmünden yararlanabilirler.

Yapı kooperatiflerinde özel şartlar (Yukarıdaki şartlar ilaveten)•Yönetim ve denetim kurullarında ilişkili kişilere ve işçi-işveren ilişkisi bulunan kişilere yer verilmemesi•Yapı ruhsatı ile arsa tapusunun kooperatif tüzel kişiliği adına olması



14- KOBİ’lere Kredi temini sağlamak üzere kurulmuş olan kuruluşlar [KVK 4/1 (l)]

15-Sadece bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar [KVK 4/1 (m)]

16-Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerine ait iktisadi işletmeler [KVK 4/1 (n)]•Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin alt yapılarını hazırlamak ve •Buralarda faaliyette bulunanların arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla •Kamu kurumları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek üst kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce birlikte oluşturulan ve

•Kazancın tamamı bu yerlerin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılan iktisadi işletmeler kurumlar vergisinden muaftır.



Şarta bağlı muafiyetlerin kazanılması ve kaybedilmesi (1 Seri No.lu KVGT 14.17)

•Kurumlar vergisinden belirli şartlara bağlı olarak muaf tutulan bir kurum ya da kuruluşun muafiyet şartlarını ihlal etmesi halinde bu şartların ihlal edildiği tarihten itibaren kurumlar vergisine tabi tutulması•Muafiyet şartlarının tekrar kazanılması halinde ise izleyen hesap dönemin başından itibaren muafiyetten yararlanılması

gerekmektedir.

Şekilsel bir şartın gerçekleşmesi suretiyle ilk defa muafiyete hak kazanılması halinde ise şekilsel şartın sağlandığı tarihten itibaren kurumlar vergisinden muaf olunacaktır.


V - İstisnalar (KVK/5)

1. İştirak kazançları istisnası

2.Yurtdışı iştirak kazançları istisnası

3.Yurtdışı iştirak hisseleri satış istisnası

4.Emisyon primi kazancı istisnası

5.Türkiye’de kurulu fonları ile yatırım ortaklıklarının kazançlarına ilişkin istisna

6.Taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan hakları satış kazancı istisnası

7.Bankalara veya TMSF’ye borçlu durumda olan kurumlar ile bankalara tanınan istisna

8.Yurtdışı şube kazançları istisnası

9.Yurtdışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlara ilişkin istisna

10.Eğitim tesisleri ve rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden elde edilecek kazançlara ilişkin istisna

11.Risturn istisnası

12.Diğer kanunlarda yer alan istisnalar



1- İştirak kazançları istisnası [KVK 5/1 (a)]

Kurumların;

1- Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılmaları sebebiyle elde ettikleri kazançlar

2- Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkanı veren kurucu senetleri ve diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları

kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

İştirak oranı veya iştirak süresi aranmıyor•Katılma belgeleri•Hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisna kapsamında değildir

(A) Kurumu

(iştirak eden)

Sermayesine katılma (iştirak)

Kurucu senedi, intifa senedi

Tam mükellefiyete tabi başka bir kurum

(iştirak edilen)

Tam mükellef

Dar mükellef

Bunlardan elde edilen kazanç, kâr payı



2- Yurtdışı iştirak kazançları istisnası [KVK 5/1 (b)] (1)

1- İştirak edilen kurumun A.Ş. veya Limited şirketi niteliğinden bir kurum olması

2- İştirak edilen kurumun kanuni ve iş merkezinin Türkiye’de bulunmaması

3- İştirak payını elinde tutan kurumun, yurtdışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %10’un sahip olması

4-İştirak kazancının elde edildiği tarih itibarıyla iştirak payının kesintisiz olarak en az bir yıl süreyle elde tutulması

5- İştirak kazancının (Kâr payı dağıtımına kaynak olan kazançlar üzerinden ödenen vergiler dahil olmak üzere) iştirak edilen kurumun faaliyette bulunduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az %15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergi yükü taşıması

İştirak edilen kurumun esas faaliyet konusunun finansman temini veya sigorta hizmetlerinin sunulması ya da menkul kıymet yatırımı olması durumunda en az Türkiye’de uygulanan kurumlar vergisi oranında (%20) toplam vergi yükü taşıması

6- İştirak kazancının elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihte kadar Türkiye’ye transfer edilmesi



2- Yurtdışı iştirak kazançları istisnası [KVK 5/1 (b)] (2)

Örnek: (A) A.Ş. yaklaşık iki yıldır sermayesine %30 oranında iştirak ettiği inşaat işiyle uğraşan, yurtdışındaki (B) A.Ş.nin Ticari kazancı 270 TLKanunen kabul edilmeyen gider 30 TL Vergiye tabi kazanç 300 TLVergiden istisna kazanç 200 TLVergi oranı %25Ödenecek vergi (300-200=)100 x %25 = 25 TLDağıtılabilir kazanç : (270 – 25=) 245 TL Vergi yükü: 25/270 : %9,26(Kanunen kabul edilmeyen gideri ticari kazanca ekliyoruz.)(Kanunen kabul edilmeyen gideri vergiye tabi kazançtan çıkarıp sonra da vergiyi indiriyoruz ve dağıtılabilir kara ulaşabiliyoruz.)1- İştirak edilen kurum A.Ş.2- İştirak edilen kurumun kanuni ve iş merkezi yurtdışında3- İştirak payı %10 ‘un üzerinde (%30)4- Bir yıl elinde tutma şartını sağlıyor (İki yıl)5- En az %15 oranında GV ve KV benzeri vergi yükü taşıması (%9,26: Bu şartı sağlamıyor.)6-Kazancın Türkiye’ye getirilmesi (5 inci şartı taşımadığından bu şartın önemi yok)



3- Yurtdışı iştirak hisseleri satış kazancı istisnası [KVK 5/1 (c)] (1)

Tam mükellef bir A.Ş.’nin bu istisnadan yararlanabilmesi için

1. Yurtdışı iştiraklerin anonim veya limited şirket niteliğinde olması

2. Bu şirketlerin Türkiye’de tam mükellef olmaması

3. Kazancın elde edildiği tarih itibarıyla, aralıksız olarak en az bir yıl süreyle nakit varlıklar dışında kalan aktif toplamının %75 veya daha fazlasının iştirak hisselerinden oluşması

4. Yurt dışı iştiraklerin her birinin sermayesine en az %10 oranında iştirak edilmesi

5. Satışa konu iştirak hisselerini elden çıkarma tarihi itibarıyla en az iki tam yıl (730) gün süreyle aktifte tutulmuş olması

gerekmektedir.




Örnek: Türkiye’de tam mükellef olan (A) A.Ş.nin 13.01.2006 tarihi itibarıyla üç tam yıldır aktifinde bulunan ve aralıksız olarak en az bir süreyle nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %80’i tam mükellef olmayan A.Ş. veya Ltd. Şti. mahiyetinde (B), (C) ve (D) şirketlerine iştirakten oluşmaktadır.

Söz konusu yurtdışı iştiraklerin bilançoda görülen kayıtlı değeri 400.000 TL, nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı ise 500.000 TL’dir .

(A)A.Ş.’nin bu şirketlerin sermayesine iştirak payları şöyledir.

Şirketin adı Sermayesi (A) A.Ş.nin sermaye payı

İştirak Oranı

(B) A.Ş. 500.000 TL 250.000 TL %50

(C) A.Ş. 200.000 TL 100.000 TL %50

(D) A.Ş. 1.000.000 TL 50.000 TL %5




Değerlendirme

1-(B), (C) ve (D) şirketleri A.Ş. veya Ltd. Şti mahiyetinde

2-Bu şirketler Türkiye’de tam mükellef değil

3- İştirak hisseleri satış tarihi itibarıyla en 2 yıl (730 gün) aktifte tutulmuş

4- Yurtdışındaki iştiraklerin her birinin sermayesine en %10 oranında iştirak etmesi gerekiyor ancak (D) A.Ş.’ye iştirak oranı %5 olduğu için şartı taşımıyor.

5- Nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı 500.000 TL

İştirak toplamı (%10 şartını sağlayamayan (D) A.Ş.yi dikkate almıyoruz.) = 250.000 + 100.000 = 350.000 TL

İştirak toplamı / Nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı 350.000 / 500.000 TL = %70

Nakit varlıklar dışında kalan aktif toplamının en az %75’inin iştirak hisselerinden oluşması şartını sağlayamıyor.

Dolayısıyla bu istisnadan yararlanılması mümkün değildir.



4- Emisyon primi kazancı istisnası [KVK 5/1 (d)]

A.Ş.lerin gerek kuruluşlarında gerekse sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların,itibarı değerin üzerinde bir bedelle elden çıkarılması halinde

oluşan kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmektedir.

Bu istisna, A.Ş.lerin portföylerinde bulunan başka şirketlere ait hisse senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançları kapsamamaktadır.



4- Emisyon primi kazancı istisnası [KVK 5/1 (d)]

A.Ş.lerin gerek kuruluşlarında gerekse sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların,itibarı değerin üzerinde bir bedelle elden çıkarılması halinde oluşan kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmektedir.

Bu istisna, A.Ş.lerin portföylerinde bulunan başka şirketlere ait hisse senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançları kapsamamaktadır.

Örnek: (D) A.Ş. sermayesini artırmaya karar veriyor. 250 TL nominal bedelle 10.000 adet pay çıkarıyor.

Söz konusu paylardan 9.000 adedi nominal bedelle satılırken, 500 adedi pay başına 300 TL ‘den satılıyor.

Emisyon primi = 300 – 250 = 50 TL

50 TL x 500 =25.000 TL

25.000 TL lik bu fark emisyon primi kazancı olup KV’den istisnadır.



5- Türkiye’de kurulu fonlar ile yatırım ortaklıklarının kazançlarına ilişkin istisna [KVK 5/1 (e)]

Menkul kıymetler yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançlarıPortföyü Türkiye’de kurulu borsalarda işlem gören altın ve kıymetleri madenlere dayalı yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançlarıGirişim sermayesi yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançlarıGayrimenkul yatırım fon ve ortaklarının kazançlarıEmeklilik yatırım fonlarının kazançlarıKonut finansmanı fonları ile varlık finansmanı fonlarının kazançları

Anılan fon ve ortaklıkların söz konusu kazançları Türkiye’de kurulmuş olmaları şartıyla kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Bu istisna, anılan fon ve ortaklıkların söz konusu kazançları üzerinden kesinti yoluyla vergi alınmasına engel teşkil etmemektedir.



6- Taşınmazlar, iştirak hisseleri ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan hakları satış kazancı istisnası [KVK 5/1 (e)]

İstisnaya konu iktisadi kıymetler•Taşınmazlar•İştirak hisseleri •Kurucu senetleri•İntifa senetleri•Rüçhan hakları (Öncelikli alım hakkı)

Kimler yararlanabilir?

Bu istisna hükmünden, dar mükellef kurumlar da dahil olmak üzere, tüm kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilecektir.

Satış ister peşin ister vadeli olsun istisna satışın yapıldığı dönemde uygulanacaktır.

Şartlar

1. İki tam yıl süreyle (730 gün) aktifte bulundurma

2. Satış kazancının fon hesabında tutulması

3. Fon hesabında tutulan kazançları işletmeden çekilmemesi

4. Menkul kıymet veya taşınmaz ticareti ile uğraşılmaması




Örneğin 2 Şubat 2005 tarihinde iktisap edilmiş ve aktife alınmış bir iştirak hissesi veya taşınmazın 2 Şubat 2007 tarihinden sonra (bu tarih dahil) satılması halinde, bu satıştan doğan kazanç (diğer şartların da sağlanması şartıyla) KV’den istisnadır.

Şartlar

1. İki tam yıl süreyle (730 gün) aktifte bulundurma

2. Satış kazancının fon hesabında tutulması

3. Fon hesabında tutulan kazançları işletmeden çekilmemesi (Sermayeye ilave hariç)

4. Menkul kıymet veya taşınmaz ticareti ile uğraşılmaması




Örnek: (F) A.Ş., 16 Temmuz 2004 tarihinde aktifine girmiş olan taşınmazı 10 Ağustos 2006 tarihinde satmış ve 200.000 TL satış kazancı elde etmiştir.

Satış tarihi itibariyle 2 tam yıl aktifinde bulundurulmuş olma şartını taşıyor.

İstisna uygulanacak kazanç tutarı 200.000 TL

İstisna tutarı: 200.000 x %75 = 150.000 TL

150.000 TL’lik tutar satışın yapıldığı dönem itibariyle KV’den istisna tutulacaktır.

(İstisna satış bedeline değil satış kazancına uygulanıyor)150.000 TL’lik bu satış kazancı istisnasının pasifte özel bir hesapta tutulması gerekmektedir.

Sermayeye ilave dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba aktarılırsa veya kullanılırsa istisna şartları ihlal edilmiş olacak ve zamanında tahsil edilemeyen vergiler, vergi ziyaı cezalı ve gecikme faizi olarak tahsil edilecektir.Fon hesabında tutulma süresi, satışın yapıldığı yılı izleyen takvim yılından başlamak üzere 5 yıldır.

Satış 2006 yılında yapılmış olduğundan 150.00 TL’lik istisna tutarı 31.12.2011 tarihine kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulacaktır. Sadece sermayeye ilave edilebilir.



7- Bankalara veya TMSF’ye borçlu durumda olan kurumlar ile bankalara tanınan istisna [KVK 5/1 (f)]

7/1 : Bankalara veya TMSF’ye borçlu durumda olan kurumlara tanınan istisna

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna (TMSF) borçlu durumda olan kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin sahip oldukları* Taşınmazlar * İştirak hisseleri* Kurucu senetleri * İntifa senetleri ve * Rüçhan haklarının

bu borçlara karşılık bankalara veya bu Fona devrinden sağlanan hasılatın bu borçların tasfiyesinde kullanılan kısmına isabet eden kazançlarının tamamı

KV den istisna edilmiştir.

Bu istisnadan yararlanacak kurumların,•Banka borçları nedeniyle 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümleri uyarınca takibe alınmış olması veya•TMSF’ye borçlu durumda olmaları

gerekmektedir.




7/1 : Bankalara veya TMSF’ye borçlu durumda olan kurumlara tanınan istisna / İstisnadan yararlanabilecek kazanç;

Örnek: (A) A.Ş., (B) Bankasında 100.000 TL kredi kullanmış, bu krediye karşılık olarak iştiraki olan (C) Ltd. Şti.nin bir yıl süreyle aktifinde bulunan 200.000 TL maliyet bedelli taşınmazı ipotek olarak göstermiştir. Kredi vadesinde ödenmeyince (B) Bankası kanuni takibe gitmiş ve bu taşınmaz 300.000 TL’ye icra yoluyla satılmıştır. Borç faiziyle birlikte 150.000 TL’dir. Taşınmaz (İktisap:Bir yıl süre) 200.000 TL Satış (icra kanalıyla) 300.000 TLBankaya borç (faiziyle) 150.000 TLSatış kazancı 100.000 TLİstisnaya isabet eden tutar (100.000x1/2) 50.000 TL(150.000 /300.000= 1/2)2 tam yıl süreyle elde bulundurma şartı YOK5 yıl süreyle fon hesabında tutma şartı YOKSatış kazancının %75’i şartı YOK5/1 (e) ile 5/1 (f)’den aynı anda yararlanılamaz. Mükellefin tercihine bağlı.




7/2 : Bankalara tanınan istisna

(Banka: 5411 sayılı Kanuna tabi bankalar)Bankaların kanuni takibe alınmış alacakları nedeniyle iktisap ettikleri•Taşınmazlar•İştirak hisseleri•Kurucu senetleri•İntifa senetleri ve•Rüçhan haklarının

satışından doğan kazançlarının %75’lik kısmı KV den istisna edilmiştir.

2 tam yıl süreyle elde bulundurma şartı YOK5 yıl süreyle fon hesabında tutma şartı YOK

*** Bankaların diğer nedenlerle iktisap ettikleri kıymetlerin satışında 5/1 (e) hükmü uygulanacaktır.



8- Yurtdışı şube kazançları istisnası [KVK 5/1 (g)]

Kurumların yurtdışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri kurum kazançları belli şartlar altında KV den istisna edilmiştir.

1.Doğduğu ülke vergi kanunları uyarınca en %15 oranında GV ve KV benzeri toplam vergi yükü taşıması

2.Elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık KV beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar TR’ye transfer edilmiş olması

3.İştirak edilen şirketin ana faaliyet konusunun

- finansal kiralama dahil finansman temini,- sigorta hizmetlerinin sunumu,- menkul kıymet yatırımı olması durumunda

bu kazançların doğduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az TR’de uygulanan KV oranında (%20) GV ve KV benzeri vergi yükü taşıması



9- Yurtdışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna [KVK 5/1 (h)]

Yurtdışında yapılan inşaat, onarım, montaj ve teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye’de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar herhangi bir şarta bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

•İnşaat, onarım, montaj ve teknik hizmetlerden sağlanacak•Yurtdışında yapılacak (Teknik hizmetler Türkiye’den de gerçekleştirilebilir)•Türkiye’de genel sonuç hesaplarına aktarılacak (Getirilme zorunluluğu yok)

Vergi yükü şartı YOK



10- Eğitim tesisleri ile rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesine ilişkin istisna [KVK 5/1 (ı)]

625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununu kapsamında yer alan

Okul öncesi eğitim

İlköğretim

Özel eğitim ve

Orta öğretim özel okullarının

işletilmesinden elde edilen kazançlar ile

Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara veya

kamu yararına çalışan derneklere bağlı rehabilitasyon merkezlerinin

işletilmesinden elde edilen kazançlara

istisna uygulanmaktadır.

İstisna süresi: Faaliyete geçilen dönemden itibaren 5 hesap dönemi



11- Risturn İstisnası [KVK 5/1 (i)]

Risturn, kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları muamelelerden doğan karların ortaklara kooperatifle yaptıkları muameleler nispetinde dağıtımıdır.

Tüketim, üretim ve kredi kooperatiflerinde ortaklar yapılan işlemlerden doğan gelir gider farkının ortaklar iadesi yani ortakları için hesapladıkları risturnlar kurumlar vergisinden istisnadır.

Risturn istisnası, yalnızca ortaklarla ortaklık statüsü içinde yapılan işlemler için geçerlidir.•Tüketim kooperatiflerinde, ortakların kişisel ve ailevi gıda ve giyecek ihtiyaçlarını karşılamak için satın aldıkları malların değerine göre hesaplanan risturnlar KV den istisna•“Kişisel ve ailevi gıda ve giyecek ihtiyaçlarını karşılama” şarttır. Gıda ve giyecek maddeleri dışında satılan mallar (buzdolabı, ev aletleri, halı, mobilya vb.) KV’ye tabidir.•Üretim kooperatiflerinde, ortakların üreterek kooperatiflere sattıkları veya kooperatiften üretim faaliyetinde kullanmak üzere satın aldıkları malların değerine göre hesaplanan risturnlar KV den istisna•Kredi kooperatiflerinde, ortakların kullandıkları kredilere göre hesaplanan risturnlar KV den istisna edilmiştir. •Ayrıca, bütün kooperatifler için ortakları yönetim gider karşılığı olarak ödedikleri paralardan harcanmayarak ortaklara iade edilen kısımlar, risturn istisnasından yararlanacaktır.



11- Risturn İstisnası [KVK 5/1 (i)]

Muafiyet İstisna

Üretim kooperatifleri √ √ Yapı kooperatifleri √ ––––Kredi kooperatifleri √ √

Tüketim kooperatifleri –––– √ Taşımacılık

kooperatifleri –––– ––––Diğer kooperatifler √ ––––



12- Diğer kanunlarda yer alan istisnalar

12/1: Türk Uluslar arası gemi siciline kayıtlı gemilerin işletilmesinden ve devrinden elde edilecek kazançlara ilişkin istisna

12/2: 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu/ Geçici Madde 2

12/3: Serbest bölgelerde uygulanan KV istisnası

12/4: GVK Geçici 69 Yatırım indirimi istisnası


VI - Safi Kurum Kazancı (KVK/6)

Kurumlar vergisi, mükelleflerin bir hesap dönemi içerinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanır.

Safi kurum kazancının tespitinde GVK’nın ticari kazanç hakkındaki hükümleri dikkate alınır.

Zirai faaliyetle uğraşan kurumların bu faaliyetinden doğan kazançlarının tespitinde, GVK’nın zirai kazancın tespitine ilişkin hükümleri dikkate alınır.


VII - Kontrol Edilen Kurum Kazancı (KVK/7)

Belirli şartlar altında, yurtdışı iştiraklere yatırım yapan mükelleflere bu iştiraklerden fiilen kâr payı dağıtılmasa bile vergi uygulamaları açısından kâr payı dağıtılmış kabul edilmekte ve bu şekilde söz konusu iştiraklerin kazançlarının TR’de kurumlar vergisine tabi tutulması sağlanmaktadır.

Kontrol oranının hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte en yüksek olduğu oran dikkate alınacaktır.

(%50 kontrol oranı sağlandıktan sonra aşağıdaki şartların varlığı aranacaktır.)

Tam mükellef gerçek kişi ve kurumların

(ayrı ayrı ya da birlikte)

yabancı kurumun

sermayesinin kâr payının

veya oy kullanma

hakkının

en az % 50 sahip olmak

suretiyle

kontrol ettikleri

yurtdışı iştirakleri ifade eder.



Şartlar

1- Yurtdışı iştirakin ilgili yıldaki toplam gayrisafi hasılatının %25 veya fazlasının pasif nitelikli gelirlerden oluşmasıPasif nitelikli gelir: Ticari, zirai veya serbest meslek faaliyetlerinden elde edilen gelir dışındaki faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış gelirleri vb.Örneğin, yurtdışı iştirakin toplam 100 birim olan gayrisafi hasılatının bileşimi aşağıdaki gibi olsun:

-Ticari kazanç 30-Kâr payı 10 Pasif nitelikli -Faiz 50 Pasif nitelikli-Menkul kıymet alım satım kazancı 10 Pasif nitelikli

Bu durumda pasif nitelikli gelirlerin toplam gayrisafi hasılata oranı (70/100=) %70 2- Yurtdışı iştirakin kurum kazancının %10’dan az oranda GV ve KV benzeri toplam vergi yükü taşıması

3- Yurtdışı iştirakin ilgili yıldaki gayrisafi hasılatının 100.000 TL karşılığı yabancı paranın üzerinde olması gerekmektedir.

Kazancın hesaplanmasında, hesap dönemi sonunda sahip olunan iştirak oranı dikkate alınır.



Türkiye’de vergiye tabi tutulacak kazanç:

Bu madde kapsamında giren kontrol edilen yabancı kurumların Türkiye’de vergiye tabi tutulacak kazancı,•zarar mahsubu dahil giderler düşüldükten sonra•istisnalar düşülmeden önceki

vergi öncesi kurum kazançlarıdır.

Kazancın hesaplanmasında, hesap dönemi sonunda sahip olunan iştirak oranı dikkate alınır.

Örnek: Yurtdışındaki (CFC) şirketinin 01 Ocak 2006 itibarıyla ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:

Ortak Ortaklık payı

Tam mükellef gerçek kişi (A) % 40

Tam mükellef kurum (B) % 25

Dar mükellef gerçek kişi (C) % 35

Anılan şirketin bulunduğu ülkede 01 Temmuz - 30 Haziran hesap dönemi kullanmaktadır. Şirketin hesap dönemi sonu itibarıyla kurum kazancı 200.000 TL,

Bulunduğu ülkede ödemiş olduğu kurumlar vergisi ise 10.000 YTL dir.

Şirketin gayrisafi hasılatının tamamı pasif nitelikli gelirlerden oluşmaktadır.

30 Haziran 2006 tarihi itibarıyla tam mükellef kurum (B)’nin aktifinde söz konusu (CFC) hisselerinin % 5’i bulunmaktadır.



Cevap:

1- Kontrol oranı

Tam mükellef gerçek kişi (A)’nın elinde bulunan % 40’lık ortaklık payı ile tam mükellef kurum (B)’nin % 25’lik ortaklık payı (CFC) şirketinin kontrol edilen yabancı kurum olup olmadığı hususunda birlikte değerlendirilecek olup, tam mükellef gerçek kişi (A) ile tam mükellef kurum (B)’nin (CFC) şirketine toplam iştirak oranı % 65 olduğundan (CFC) şirketinin kontrol edilen yabancı kurum olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. (Dar mükellefi dikkate almıyoruz.)

2- Yurtdışı iştirakin gayrisafi hasılatının niteliği

Şirketin gayrisafi hasılatının tamamı pasif nitelikli gelirlerden oluşmaktadır.

3- Yurtdışı iştirakin taşıması gereken vergi yükü

10.000 / 200.000 TL = % 5 (% 10’un altında kalmaktadır.)

4- Yurtdışı iştirakin asgari gayrisafi hasılat tutarı

(Kurum kazancı 200.000 TL (100.000 TL’nin üzerinde)

30 Haziran 2006 tarihi itibarıyla tam mükellef kurum (B)’nin aktifinde söz konusu (CFC) hisselerinin % 5’i bulunmaktadır.

(CFC) şirketinin tabi olduğu hesap döneminin kapandığı 31 Haziran 2006 tarihi itibarıyla tam mükellef kurum (B)’nin aktifinde, anılan şirketin % 5 hissesi bulunduğundan, bu tarih itibarıyla şirketin kazancının % 5’i dağıtılsın veya dağıtılmasın tam mükellef kurum (B) tarafından elde edilmiş sayılacaktır.

Bu oran dahilinde hesaplanan (200.000 x % 5 =) 10.000 TL tam mükellef kurum tarafından 30.06.2006 tarihi itibarıyla elde edilmiş sayılacak ve ikinci geçici vergilendirme döneminin vergi matrahına dahil edilecektir.

Söz konusu kazanca isabet eden mahallinde ödenmiş olan (10.000 x % 5 =) 500 TL vergi Kurumlar Vergisi Kanununun 33 üncü maddesinin beşinci fıkrasında yer alan hükümler çerçevesinde geçici vergi dahil Türkiye’de hesaplanan vergiden mahsup edilebilecektir.


VIII - İndirilecek giderler (KVK/8)

KVK’ya göre indirilecek giderler

8/1- Menkul kıymet ihraç giderleri [KVK 8/1 (a)]8/2- Kuruluş ve örgütlenme giderleri [KVK 8/1 (b)]8/3- Genel kurul toplantıları için yapılan giderler ile birleşme, devir, bölünme, fesih ve tasfiye giderleri [KVK 8/1 (c)]8/4- Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde komandite ortağın kâr payı [KVK 8/1 (ç)]

8/5-Katılım bankalarınca katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları [KVK 8/1 (d)]8/6-Sigorta ve reasürans şirketlerince ayrılan teknik karşılıklar [KVK 8/1 (e)]8/7- Holding şirketlerin genel idare giderlerinin bağlı şirketlere dağıtımı

Komandite ortak Kâr payı – Şahsi ticari kazanç (Kurum açısından gider)

Sermayesi paylara bölünmüş komandit

şirket

Komanditer ortak Kurum kazancı / KV matrahı


VIII - İndirilecek giderler (KVK/8)

GVK’ya göre indirilecek giderler

1.Ticari kazancın elde edilmesi ve idamesi ile ilgili genel giderler

2.Çalışanları iaşe, ibate, tedavi, giyim ve sigorta giderleri

3.İşle ilgili zarar, ziyan ve tazminatlar

4.İşle ilgili seyahat ve ikamet giderleri

5.Kiralanan veya aktife alınan ve işletmede kullanılan taşıtların giderleri

6.İşletmeyle ilglii bina, arazi, damga, belediye vergileri gibi ayni vergi, resim ve harçlar

7.Amortismanlar

8.İşverenlerce Sendikalar Kanununa göre ödenen aidatlar

9.İşverenlerce ücretliler adına ödenen bireysel emeklilik sistemi katkı payları

10.Gıda bankacılığı yapan dernek ve vakıflara bağışlanan malların maliyet bedeli


IX - Zarar mahsubu (KVK/9)

Geçmiş yıl zararları

Geçmiş yıl zararlarıKV beyannamesinde her yılı ilişkin tutarlar ayrı ayrı gösterilmek ve5 yıldan fazla nakledilmemek şartıyla

geçmiş yılların beyannamelerinde yer alan zararlar kurum kazancından indirilebilir.

Bir hesap dönemi içinde oluşan zarar, müteakip 5 hesap döneminde oluşacak kârlarla mahsup edilemezse mahsup imkanı ortadan kalkmaktadır.



Devir ve bölünme halinde zarar mahsubu

Devralınan/bölünen kurumun öz sermaye tutarını geçmeyen zararları kazançtan indirilebilir.

Devir bölünmelerde zarar mahsubunda şartlar:Devralınan veya bölünen kurumların son 5 yıla ilişkin KV beyannameleri kanuni süresi içinde verilmiş olacakDevir veya bölünme neticesinde zarar mahsubu yapacak kurum, aynı faaliyete devir/bölünmenin meydana geldiği hesap döneminden itibaren 5 yıl süreyle devam edecek

(Bunlarda öz sermaye sıfır veya negatif olursa bu kurumların zarar mahsubu mümkün olmayacaktır.)

Örnek: (B) A.Ş.ye devrolan (C) A.Ş.’nin devir tarihindeki öz sermaye tutarı 265.000 TL’dir. (B) A.Ş.’ye ait zararların en fazla 265.000 TL lik kısmı mahsup edilebilecektir.



Yurtdışı zararların mahsubu

Kurumların yurtdışı faaliyetlerinden zarar doğması halinde, maddede belirtilen şartlar dahilinde yurtdışı zararlar kurum kazancından indirilebilir. Ancak, kazançları Türkiye’de KV’den istisna edilmiş faaliyetlere ilişkin yurtdışı zararların mahsup imkanı yoktur. (Ör: Yurtdışı inşaat ve onarım işlerinden elde edilen kazançlar KVK 5/1 (h) uyarınca kurumlar vergisinden istisna edilmiş olduğundan bu faaliyetten zarar doğması halinde, bu zarar diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlardan indirilemez.)

Şartlar

1-Yurtdışı zarar, faaliyette bulunulan ülkenin vergi kanunların göre beyan ettikleri vergi matrahlarının (zararlar dahil) her yıl o ülke mevzuatına göre devletin yetkisine haiz kuruluşlara incelettirilip rapora bağlanması ve aslı ile birlikte tercümesini Türkiye’deki ilgili vergi dairesine vermesi

2- Yukarıdaki esaslara göre hazırlanmış son 5 yıla ilişkin raporlarını ilgili vergi dairesine ibraz etmiş olması

(Zararın mahsup edileceği dönemde de bu ibraz yapılabilir.)


X - Diğer indirimler (KVK/10)

1. Ar-Ge İndirimi2. Sponsorluk Harcamaları3. Bağış ve Yardımlar

1-Ar-Ge İndirimi: [KVK 10/1 (a)]

Mükelleflerin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetleri çerçevesinde işletme bünyesinde yapmış oldukları harcamaların %100’ü kurum kazancının tespitinde indirim unsuru olarak dikkate alınabilecektir

2- Sponsorluk harcamaları [KVK 10/1 (b)]

3289 ve 3813 sayılı Kanunlar kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının bu Kanunlar uyarınca tespit edilenAmatör spor dalları için %100’üProfesyonel spor dalları için %50’si

KV matrahının tespitinde kurum kazancından indirilebilecektir.



3- Bağış ve Yardımlar

İndirilebilecek bağış ve yardım tutarının tespitinde kurum kazancı:

Zarar mahsubu dahil giderler ve iştirak kazançları istisnası düşüldükten sonra indirimler ve istisnalar düşülmeden önceki tutardır.

Bağış ve yardım tutarının tespitinde kurum kazancı

Ticari bilanço kârı ............................... - Geçmiş yıl zararları ............................ - İştirak kazançları istisnası .................

......................... 200.000 TL

...................... (-) 25.000 TL

..................... (-) 15.000 TL

160.000 TL x % 5 = 32.000 TL




1-Kurum kazancının %5’i ile sınırlı bağış ve yardımlar [KVK 10/1 (c)]

makbuz karşılığında

yapılan bağış ve

yardımların toplamının

Genel bütçeli kuruluşlara Özel bütçeli kuruluşlara İ l özel idarelerine Belediyelere Köylere Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti

tanınan vakıflara Kamu yararına çalışan derneklere Bilimsel Ar-Ge faaliyetinde bulunan

kurum ve kuruluşlara

O yıla ait kurum kazancının % 5’ine kadar olan kısmı

KV beyannamesinde ayrıca gösterilmek şartıyla




2-%100’ü indirilebilecek bağış ve yardımlar [KVK 10/1 (ç)]

Kimlere Hangi yardımlar Ne kadarı

Genel bütçeli kuruluşlara

Özel bütçeli kuruluşlara

İ l özel idarelerine Belediyelere Köylere

Okul, Sağlık tesisi, Öğrenci yurdu (en 100 yatak), Çocuk yuvası, Yetiştirme yurdu, Huzurevi, Bakım ve rehabilitasyon merkezi

inşası dolayısıyla yapılan harcamalar Bu tesislerin inşası için sayılan kamu

kurum ve kuruluşlarına yapılan bağış ve yardımlar

Mevcut okul, sağlık tesisi ve öğrenci yurtları ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezlerini faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan nakdi bağış ve yardımların

TAMAMI KV matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

Makbuz karşılığı yapılmış

olması şart.




3-Kültür ve turizm amaçlı bağış ve yardımlar [KVK 10/1 (d)]Tamamı indirilebilir.

4- Doğal afetlere ilişkin bağış ve yardımlar [KVK 10/1 (e)]Tamamı indirilebilir.

5- Türk Kızılay Derneğine yapılan nakdi bağış ve yardımlar [KVK 10/1 (f)]Türk Kızılay Derneğine yapılan ,nakdi bağış ve yardımların tamamı ayni bağış ve yardımlar ise %5 ile sınırlı bağış ve yardımlar kapsamındakurum kazancından indirilebilir.


XI - Kabul Edilmeyen İndirimler (KVK/11)

Kurum kazancının tespitinde aşağıdaki indirimlerin yapılması kabul edilmez.•Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler•Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları vb giderler•Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar•Her ne şekilde ve ne isimle olursa olsun ayrılan yedek akçeler (Yedek akçe: İşletme bünyesinde elde edilen kazancın dağıtılmayıp alıkonulan kısmıdır.)

5.Hesaplanan kurumlar vergisi ile her türlü para cezaları ile vergi cezaları ve gecikme zamları6.Menkul kıymetlerin itibarı değerlerinin altında ihracından doğan zararlar7.Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olmakla birlikte işletmenin esas faaliyet konusuyla ilgili olmayan taşıtlara ilişkin giderler ve amortismanlar 8.Kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan tazminat giderleri (Sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç)9.Basın yoluyla işlenen fiillerden dolayı ödenen tazminatlar10.Bazı ürünlere ilişkin ilan ve reklam giderleri11.Kurumların yönetim kurulu başkan ve üyelerine verilen temettü ikramiyeleri Kâr payı - yönetim kurulu başkan ve üyelerine dağıtıldığında GVK/75 (MSI) - kurum personeline dağıtıldığında GVK/61 (ücret)12.Kanunen yasaklanmış fiiller nedeniyle katlanılan giderler


XII - Örtülü Sermaye (KVK/12)

Kurumların ortaklarından veya ilişkili kişilerden doğrudan ya da dolaylı olarak temin ederek işletmede kullandıkları borçların herhangi bir tarihte kurum öz sermayesinin üç katını aşan kısmı, ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye sayılır.

İşletmede kullanılan borçların örtülü sermaye sayılabilmesi için, Bu borçların ortak veya ortakla ilişkili kişiden doğrudan veya dolaylı olarak temin edilmesi,İşletmede kullanılması,Bu şekilde kullanılan borcun hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin üç katını aşması,

gerekmektedir.

Ortaklık ilişkisi, bir kurumun hem ortak olduğu kurumlar hem de söz konusu kuruma ortak olan gerçek kişi ve kurumlar ile olan ilişkisini kapsamaktadır.



Örtülü sermaye uygulamasında temin edilen borcun tamamı değil, sadece öz sermayenin üç katını aşan kısmının örtülü sermaye sayılması ve bu kısma ilişkin faiz, kur farkı vb.nin gider olarak kabul edilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Örtülü sermaye üzerinden kur farkı hariç faiz vb ödemeler ve hesaplanan tutarlar GVK ve KVK uygulamasında şartların gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kâr payı veya dar mükellef kurumlar için ana merkeze aktarılmış tutar sayılır.

Dağıtılmış sayılan kâr payı net tutar olarak kabul edilip brüte tamamlanmalı ve bunun üzerinden tevkifat yapılmalıdır.

Kurum Doğrudan veya dolaylı olarak Ortak olduğu kurumlardan

Bu kuruma ortak olan gerçek kişi ve kurumlardan

İşletmede kullanılmak üzere borç temin etmesi

Bu şekilde kullanılan borcun hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin üç katını aşması halinde aşan tutar örtülü sermaye sayılır.



Örnek: 01.01.2006 itibarıyla öz sermayesi 1.000.000-TL olan (A) A.Ş’ nin, %20 oranında ortak olduğu (B) Ltd.Şti.’nden yaptığı borçlanmalar, örtülü sermaye kullanımına ilişkin diğer şartlarının da bulunması durumunda örtülü sermaye olarak değerlendirilecektir. •Ortak veya ortakla ilişkili sayılan banka vb. kredi kurumlarından borçlanmalar %50 dikkate alınır. Yani Kurum (A) Bankasından 150.000 TL borç almış, örtülü sermayenin hesabından borç tutarı (150.000/2=) 75.000 TL olarak dikkate alınacaktır. Öz sermaye: Kurumun VUK/192m. uyarınca hesap dönemi başında hesaplanan öz sermayesini ifade eder.

Örtülü sermaye uygulamasında ortakla ilişkili sayılan kişi:

Ortağın, Doğrudan veya dolaylı olarak en az %10 oranında ortağı olduğu veya en az %10 oranında oy veya kâr payı hakkında sahip olduğu bir kurumu Doğrudan veya dolaylı olarak, ortağın veya ortakla ilişkili bu kurumun sermayesinin, oy veya kâr payı hakkına sahip hisselerinin en az %10’unu elinde bulunduran bir gerçek kişi veya kurumu

ifade etmektedir.

Bu oran %10’un altında ise borçlanma örtülü sermaye sayılmaz.



Örnek: 1 01.01.2006 itibarıyla öz sermayesi 1.000.000-TL olan (A) A.Ş’ nin, %20 oranında ortak olduğu (B) Ltd.Şti.’nden yaptığı borçlanmalar, örtülü sermaye kullanımına ilişkin diğer şartlarının da bulunması durumunda örtülü sermaye olarak değerlendirilecektir.

Örnek : 2 (Alınan borcun işletmede kullanılması) Kurum A, Kurum B’ nin %100 oranında ortağı, Kurum B de Kurum C’ nin aynı oranda ortağıdır. Kurum B, Kurum A’ dan aldığı 1 milyon YTL borcun yarısını aynı şartlarla Kurum C’ ye borç vermiştir. Bu durumda, kurum B’ nin Kurum A dan almış olduğu borcun yarısı işletmeden kullanılmadan devredildiğinden bu tutar kadar borcun Kurum B için örtülü sermaye olduğundan söz edilemez. Diğer tarafta, kurum C’ nin kullandığı borç her halükarda örtülü sermaye sayılacaktır.



Örnek: 3

(Y) Kurumunun öz sermayesi 100 birim olup, kurumun 2006 takvim yılı hesap dönemine ilişkin olarak yaptığı borçlanmalar aşağıda verilmektedir.

a) Ortak (A) dan doğrudan alınan 100 birim,

b) Kurumun Ortak (B) nin aktifine kayıtlı bir arsanın teminat gösterilmesi suretiyle Bay (Y) den aldığı 200 birim,

c) Ortak (C) den doğrudan alınan 150 birim,

d) Kurumun ortağı olan (D) Bankasından alınan 1000 birim,

e) Kurumun iştiraki durumunda bulunan (Y) A.Ş.’nin (E) Bankasından temin ederek aynı şartlarla kullandırdığı 300 birim.



Örnek: 3 (devam)(b) ve (e) de yer alan borçlanmalar, örtülü sermayenin tespitinde dikkate alınmayacaktır. Ortak (B)’nin borçlanmasıAyrıca, D Bankasından temin edilen borç Kanunun 12/2 nci maddesi gereğince %50 oranında dikkate alınacaktır.

Buna göre, örtülü sermayenin tespitinde dikkate alınacak toplam borçlanma tutarı;Ortak (A) dan 100 Ortak (C) den 150 Ortak (D) Bankasından 500 olmak üzere,Toplam = 750 birim bulunur. (Öz sermayesinin 3 katı 100 x 3 = 300) Örtülü sermaye tutarı, 450 birimdir. (750-300)

Söz konusu örtülü sermayenin dağılımı aşağıdaki gibi olacaktır.Ortak (A) için = (100 / 750) x 450 = 60,Ortak (C) için = (150/ 750) x 450 = 90,Ortak (D) için = (500/ 750) x 450 = 300Örtülü sermaye sayılan bu tutarlar üzerinden hesaplanan faiz vb. giderler dönem sonu itibarıyla dağıtılmış kâr payı sayılacaktır.



Borcun, ortak ya da ortakla ilişkili kişiden ancak üçüncü kişi üzerinden dolaylı olarak temin edilmesi durumunda da örtülü sermaye söz konusu olabilecektir. Dolaylı olarak temin edilen borçlanmalarda araya birden fazla kurumun girmesi borcun örtülü sermaye olarak kabul edilmesine engel teşkil etmemektedir.

Örnek: Kurum (B), Kurum (A)’nın %70 oranında ortağıdır. Kurum (B) hem kendisi hem de ortağı olan Kurum (A)’nın ortaklık ilişkisi içinde olmadığı Kurum (C)’ye, Kurum (C) de Kurum (A)’ya borç vermiştir.

(A) Kurumu Ortaklık: % 70

(B) Kurumu

Borç

Borç

1.000.000 TL (C) Kurumu 1.000.000 TL Aynı şartlarla



Örtülü sermaye sayılmayan borçlanmalar

1.Ortakların veya ortakla ilişkili kişilerin sağladığı gayrinakdi teminatlar karşılığında üçüncü kişilerden sağlanan borçlanmalar

2.Kurumların iştiraklerinin, ortaklarının veya ortakla ilişkili kişilerin bankalardan veya sermaye piyasalarından temin ederek aynı şartlarla kullandırdığı krediler

3.Bankalarca yapılan borçlanmalar

4.Finansal kiralama, finansman ve faktoring şirketleriyle ipotek finansman kuruluşlarının faaliyetleriyle ilgili olarak ortak veya ortakla ilişkili kişi sayılan bankalardan yaptıkları borçlanmalar


XIII - Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı (KVK/13)

Kazancın elde edildiği ülke vergi sisteminin, Türk vergi sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı düzeyde bir vergilendirme imkânı sağlayıp sağlamadığı ve bilgi değişimi hususunun göz önünde bulundurulması suretiyle Bakanlar Kurulunca ilan edilen ülkelerde veya bölgelerde bulunan kişilerle yapılmış tüm işlemler, ilişkili kişilerle yapılmış sayılır.

Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç, koşulların gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kâr payı, dar mükellef kurumlar için de ana merkeze aktarılmış tutar olarak kabul edilir.Söz konusu kar payının başka bir kuruma aktarılmış olması durumunda bu kazanç iştirak kazancı olarak değerlendirilecek olup, kar payının gerçek kişilere aktarılmış olması (örtülü sermaye niteliğindeki borçlanmanın gerçek kişilerden yapılması) durumunda, bu kar payının net kar payı olarak kabul edilerek bu tutarın brüte tamamlanması sonucu bulanan tutar üzerinden kâr dağıtım tevkifatı yapılması gerekecektir.



Kurumların, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunmaları durumunda, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır.

Alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, Kiralama ve kiraya verme işlemleri, Ödünç para alınması ve verilmesi, İkramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler

Her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilir.

Emsallere uygunluk ilkesi, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasınıifade eder.



İlişkili kişi; o Kurumların kendi ortakları, o Kurumların veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya kurum ileo İdaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğuo Gerçek kişi veya kurumları ifade eder. o Ortakların eşleri, o Ortakların veya eşlerinin üstsoy ve altsoyu o Üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımları da ilişkili kişi sayılır.



Kurumlar ilişkili kişilerle yaptıkları işlemlerde uygulayacakları fiyat ya da bedelleri aşağıdaki yöntemlerden uygun olanı kullanarak belli eder.

1-Karşılaştırılabilir fiyat yöntemi: Bir mükellefin uygulayacağı emsallere uygun satış fiyatının, karşılaştırılabilir mal veya hizmet alım ya da satımında bulunan ve aralarında herhangi bir şekilde ilişki bulunmayan gerçek veya tüzel kişilerin birbirleriyle yaptıkları işlemlerde uygulayacağı piyasa fiyatı ile karşılaştırılarak tespit edilmesini ifade eder.

2-Maliyet artı Yöntemi: Emsallere uygun fiyatın, ilgili mal ve hizmet maliyetlerinin makul bir brüt kar oranı kadar artırılması suretiyle hesaplanmasını ifade eder.

3-Yeniden satış fiyatı yöntemi: Emsallere uygun fiyatın, işlem konusu mal veya hizmetlerin aralarında herhangi bir şekilde ilişki bulunmayan gerçek veya tüzel kişilere yeniden satılması halinde uygulanacak fiyattan, makul bir brüt satış kârı düşülerek hesaplanmasını ifade eder.

İlişkili kişilerle yapılan mal alım-satımında uygulanacak fiyatın tespiti, Maliye Bakanlığı ile anlaşılarak belirlenen yöntem ile de yapılabilir. Ancak bu yöntemden 3 yıl vazgeçilmez.


XIV - Beyan esası (KVK/14)

KV beyannamesinin verilme zamanı ve yeri

Verilme zamanı:

Kurumlar vergisi beyannamesi, hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın birinci gününden yirmi beşinci günü akşamına kadar mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilecektir.

01.01.2006 tarihinden itibaren kurumlar vergisi beyannamesi hesap döneminin takvim yılı olduğu hallerde 1-25 Nisan tarihleri arasında, özel hesap dönemi uygulanıyorsa bu dönemin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın birinci gününden yirmi beşinci günü akşamına kadar verilmesi gerekmektedir.

Verilme yeri:

Kurumlar vergisi beyannamesi, hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 25 inci günü akşamına kadar mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilir.

Mükellefler gelir vergisi beyannameleri internet ortamında verebilme ve yine tahakkuk eden vergilerini elektronik ortamda ödeyebilme imkanına kavuşturulmuştur.


XIV - Beyan esası (KVK/14)

KV beyannamesi

Her mükellef için ayrı beyanname verilmektedir.

İktisadi kamu kuruluşları ile dernek veya vakıflara bağlı iktisadi işletmelerin her biri için ayrı mükellefiyet tesis ettirileceğinden bunların beyannamelerinin de ayrı ayrı düzenlenmesi gerekmektedir.

Kooperatiflerde:

Kooperatiflerin gelirlerini sadece taşınmaz kira gelirlerinden ve mevduat faizlerinden oluşması halinde KV beyannamesi vermelerine gerek bulunmamaktadır. Tevkifat bunlar için nihai vergileme olacaktır.

Ancak kooperatifin başkaca gelirlerinin de bulunması halinde verilecek KV beyannamesine taşınmaz kira gelirler ve mevduat faizleri de eklenecek, bu gelirler üzerinden yapılmış olan tevkifatlar mahsup edilecektir.

Örnek: 01 Nisan – 31 Mart özel hesap dönemini kullanan (A) A.Ş. 2005 yılında başlayıp 2006 yılında sonra eren hesap dönemi için kurumlar vergisi beyannamesini ne zaman verecektir ?01.04.2005-31.03.2006 hesap dönemiHesap döneminin sona erdiği ay : Mart 2006(Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz) 01-25 Temmuz arasında KV beyannamesini vermesi gerekmektedir.


XV - Tam Mükellef Kurumlara Yapılan Ödemelerde Vergi Kesintisi (KVK/15)

Aşağıda sayılan gerçek ve tüzel kişilerin avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben yaptıkları, (maddede sayılan) ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin kurumlar vergisine mahsuben % 15 oranında kesinti yapmak zorundadırlar.•Kamu idare ve kuruluşları•İktisadi kamu kuruluşları•Sair kurumlar•Ticaret şirketleri•İş ortaklıkları•Dernek ve vakıflar•Dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri •Kooperatifler •Yatırım fonu yönetenler•Gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı•Zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler


XV - Tam Mükellef Kurumlara Yapılan Ödemelerde Vergi Kesintisi (KVK/15)

Vergi kesintilerine ilişkin beyannamenin verilme yeri ve zamanı:

KVK/15m uyarınca vergi kesintisi yapmak zorunda olanlar,

bu vergileri ödeme ve tahakkukun bağlı olduğu yer itibarıyla bağlı oldukları vergi dairesine muhtasar beyanname ile bildirmek zorundadırlar.

Genel bütçeye dahil idare ve kuruluşlar yaptıkları vergi kesintisi için muhtasar beyanname vermeyeceklerdir.

Muhtasar beyanname, kesintinin yapıldığı ayı izleyen ayın 23 üne kadar verilir. (26’sına kadar ödenir.)


XVI - Kurumlar Vergisinin Tarhı KVK / 16

Kurumlar vergisinde vergilendirme dönemi, hesap dönemidir.

Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerin vergilendirme dönemi ise özel hesap dönemleridir.

Kesinti suretiyle ödenen vergilerde, istihkak sahiplerince ayrıca yıllık beyanname verilmeyen hallerde, vergi kesintisinin ilgili bulunduğu dönemler vergilendirme dönemi sayılır.


XVI - Kurumlar Vergisinin Tarhı KVK / 16

Tarhiyatın yapılacağı vergi dairesi ve tarhiyatın muhatabıKurumlar vergisi, beyannamenin verildiği vergi dairesince tarh olunur. Kurumlar vergisi, Bu Kanuna göre mükellef olanların tüzel kişiliği adına, İktisadî kamu kuruluşları ile derneklere ve vakıflara ait iktisadî işletmelerden tüzel kişiliği haiz olmayanlar için bağlı oldukları kamu tüzel kişileri ya da dernek veya vakıf adına; Fonlarda fonun kurucusu adına; İş ortaklıklarında ise verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere yönetici ortak veya ortaklardan herhangi birisi adına

tarh olunur.

Tarhiyatın zamanıKurumlar vergisi,Bağlı olunan vergi dairesine beyannamenin verildiği günde, Beyanname posta ile gönderilmişse, vergiyi tarh edecek daireye geldiği tarihi izleyen üç gün içinde tarh edilir.


XVII - Tasfiye KVK / 17

Tasfiye haline giren kurumların vergilendirilmesinde hesap dönemi yerine tasfiye dönemi geçerli olacaktır.

Tasfiye başlangıç/sona erme: Kurumun tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescil edildiği tarihte başlar ve tasfiye kararının tescil edildiği tarihte sona erer.

Tasfiyenin başladığı takvim yılı içinde sona ermesi halinde tasfiye dönemi, kurumun tasfiyeye girdiği tarihte başlayacak ve tasfiyenin bittiği tarihte kadar devam edecektir.

Başlangıç Sona erme

Kurumun

tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescili

Tasfiye kararının

tescil edildiği tarih



Örnek 1 : (A) Kurumun tasfiyeye girişine ilişkin genel kurul kararı 18.01.2009 tarihinde tescil edilmiş olup tasfiye 10.10.2009 tarihinde sonra ermiştir.

Tasfiye dönemi: 18.01.2009 – 10.10.2009

Tasfiyenin birden fazla takvim yılında devam etmesi halinde tasfiye dönemi,

Örnek 2 : (A) Kurumun tasfiyeye girişine ilişkin genel kurul kararı 30.12.2006 tarihinde tescil edilmiş olup tasfiye 02.01.2009 tarihinde sonra ermiştir.

Başlangıç Bitiş

1. Tasfiye dönemi Tasfiyeye giriş tarih Aynı takvim yılının sonu

2. Tasfiye dönemi … takvim yılının başı Aynı takvim yılının sonu

………. …………. …………..

Son tasfiye dönemi …. takvim yılının başı Tasfiyenin sona erdiği tarih

Başlangıç Bitiş

1. Tasfiye dönemi 30.12.2006 31.12.2006

2. Tasfiye dönemi 01.01.2007 31.12.2007

3. Tasfiye dönemi 01.01.2008 31.12.2008

4. Tasfiye dönemi 01.01.2009 02.01.2009



Tasfiyenin zararla kapanması / Zamanaşımı / Vazgeçme

Tasfiye sonucu önceki dönemlere doğru düzeltilir ve önceki dönemlerde fazla ödenen vergiler mükellefe iade edilir. Nihai tasfiye dönemi sonucunda matrah beyan edilmesi durumunda önceki tasfiye dönemlerinin düzeltilmesi söz konusu olmaz.

Bu durumda 34.000 TL – 19.000 TL = 15.000 TL kuruma iade olunacaktır.

Tasfiyede zamanaşımı, tasfiye döneminin sona erdiği dönemi izleyen yıldan başlar.

Tasfiyeden vazgeçilmesi halinde, tasfiyeden vazgeçme kararı bu kararın alındığı tasfiye döneminin başından itibaren geçerli olacak, tasfiyeden vazgeçme kararının alındığı tarihe kadar verilen tasfiye beyannameleri, normal faaliyet beyannamelerinin yerine geçecektir.

KV

1. Tasfiye dönemi 20.000 TL Kazanç 4.000 TL

2. Tasfiye dönemi 150.000 TL Kazanç 30.000 TL

3. Tasfiye dönemi (-) 50.000 TL Zarar ---

4. Tasfiye dönemi (-) 25.000 TL Zarar ---

TOPLAM 95.000 TL Kazanç 19.000 TL



Tasfiye Beyannamesi

Tasfiye beyannamesi, tasfiyenin aynı takvim yılı içinde başlayıp sonuçlanması halinde tasfiyenin sonuçlandığı tarihten itibaren 30 gün içinde kurumun bağlı olduğu vergi dairesine verilecektir.

Tasfiyenin birden fazla takvim yılında devam etmesi halinde,

Her tasfiye dönemine ilişkin tasfiye beyannamesi, tasfiye memuru tarafından tasfiye döneminin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın 1-25 arası mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilecektir.

Tasfiyenin sona erdiği döneme ilişkin tasfiye beyannamesi ise tasfiyenin sonuçlandığı tarihten itibaren 30 gün içinde kurumun bağlı olduğu vergi dairesine verilecektir.

Örnek 1: Tasfiye dönemi: 18.01.2009 – 10.10.2009

Beyanname

Kıst dönem 01/01/2009 - 17/01/2009 01-25/05/2009

Tasfiye dönemi 18/01/2006- 10/10/2009 09/11/2009



Tasfiye Beyannamesi



Dönem Beyanname Ödeme

Kıst dönem 01/01/2006 - 29/12/2006 01-25 Nisan 2007 Ayın sonuna kadar

1. Tasfiye dönemi 30/12/2006 - 31/12/2006 01-25 Nisan 2007 Ayın sonuna kadar

2. Tasfiye dönemi 01/01/2007 - 31/12/2007 01-25 Nisan 2008 Ayın sonuna kadar

3. Tasfiye dönemi 01/01/2008 - 31/12/2008 01 Şubat 2009 Ayın sonuna kadar

4. Tasfiye dönemi 01/01/2009 – 02/01/2009 01 Şubat 2009 01 Şubat 2009

Tasfiye beyannamesi 01 Şubat 2009 01 Şubat 2009

Beyanname Ödeme

Önceki dönem (2006) 01/01/2006 – 31/12/2006 30/03/2007 30/03/2007

Kıst dönem 01/01/2007 – 09/01/2007 30/03/2007 30/03/2007

Tasfiye dönemi 10/01/2007 – 28/02/2007 30/03/2007 30/03/2007


XVIII - Birleşme KVK / 18

Bir veya daha fazla kurumun diğer bir kurumla birleşmesidir.

Birleşme, birleşme nedeniyle infisah eden kurumlar için tasfiye hükmündedir. Ancak, birleşmede tasfiye kârı yerine birleşme kârı vergiye tabi olmaktadır.

Tasfiye hükümlerine göre tasfiye memurlarına düşen sorumluluk ve ödevler, birleşme halinde birleşilen kuruma ait olacaktır Tasfiye ve birleşme hallerinde, tasfiye edilen veya birleşen kurumlara ait beyannameler tasfiyenin sona erdiği tarihi takip eden 30 gün içinde kurumun bağlı olduğu vergi dairesine verileceğinden, bu beyannamelere göre tahakkuk eden vergilerin beyanname verme süresi içinde ödenmesi gerekmektedir. Tasfiye edilen veya birleşen kurumların, bu Kanuna göre tahakkuk etmiş olup henüz vadeleri gelmemiş bulunan vergileri de aynı süre içinde ödenecektir.

Örnek:

(A) Kurumu Beyanname Ödeme

Önceki dönem (2008) 01/01/2008 – 31/12/2008 12.03.2009 12.03.2009

Kıst dönem 01/01/2009 – 10.02.2009 12.03.2009 12.03.2009

Birleşme beyannamesi 12.03.2009 12.03.2009


XIX - Devir, bölünme ve hisse değişimi KVK / 18

- Devir

Aşağıdaki şartlar altında gerçekleşen birleşmeler devir hükmündedir:Birleşme sonucu infisah eden kurum ile birleşen kurumun kanuni ve iş merkezlerinin Türkiye’de bulunması,Münfesih kurumun devir tarihindeki bilançosunun bir bütün halinde (kül halinde) devralınması

Devir tarihi, şirket yetkili kurulunun devre ilişkin kararının Ticaret siciline devredildiği tarihtir.

Kurumların yukarıdaki şartlar dahilinde tür değiştirmeleri de devir hükmündedir.

(A) Kurumu (Münfesih)

(B) Kurumu (Birleşilen)

Kanuni ve iş merkezlerinin Türkiye’de bulunması,

Devir tarihindeki bilançosu

kül halinde

Kanuni ve iş merkezlerinin

Türkiye’de bulunması,



- Devir

Aşağıdaki şartlar altında gerçekleşen birleşmeler devir hükmündedir:Birleşme sonucu infisah eden kurum ile birleşen kurumun kanuni ve iş merkezlerinin Türkiye’de bulunması,Münfesih kurumun devir tarihindeki bilançosunun bir bütün halinde (kül halinde) devralınması

Devir tarihi, şirket yetkili kurulunun devre ilişkin kararının Ticaret siciline devredildiği tarihtir.

Kurumların yukarıdaki şartlar dahilinde tür değiştirmeleri de devir hükmündedir.



- Bölünme / Tam Bölünme

Tam mükellef bir sermaye şirketinin tasfiyesiz olarak infisah etmek suretiyle

bütün mal varlığını, alacaklarını ve borçlarını kayıtlı değerleri üzerinden mevcut ya da yeni kurulacak iki veya daha fazla tam mükellef sermaye şirketine devretmesi ve karşılığında devredilen sermaye şirketinin ortaklarına devralan sermaye şirketinin sermayesini temsil eden iştirak hisselerinin verilmesidir.

(Devir)

(A) Kurumu Tam mükellef

sermaye şirketi (Devir)

Tasfiyesiz olarak infisah etmek suretiyle

Bütün malvarlığını, Alacak ve borçlarını

(Mevcut veya yeni kurulacak)

(B) Kurumu Tam mükellef

sermaye şirketi

(C) Kurumu Tam mükellef

sermaye şirketi

(B) Kurumunun (C) Kurumunun

sermayesini temsil eden iştirak hisseleri

(A) Kurumunun ortakları



- Kısmi bölünme / Hisse değişimi

- Kısmi Bölünme

Bir sermaye şirketinin bilançosunda yer alan taşınmazlar ile en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da sahip olunan üretim ve hizmet işletmelerinin ayni sermaye olarak mevcut veya yeni kurulacak tam bir mükellef bir sermaye şirketine devredilmesidir.

- Hisse değişimi

Tam mükellef bir sermaye şirketinin, diğer bir sermaye şirketinin hisselerini, bu şirketin yönetimini ve hisse çoğunluğunu elde edece şekilde devralması ve karşılığında bu şirketin hisselerini devreden ortaklarına kendi şirketinin sermayesini temsil eden iştirak hisselerini vermesidir.


XIX - Devir, Bölünme ve Hisse Değişimi Hallerinde Vergilendirme

- Devir halinde vergilendirme ve beyan

Örnek 1: Hesap dönemi takvim yılı olan (A) Ltd. Şti. 4/6/2007 tarihinde nev’i değiştirerek (A) A.Ş.’ye devredilmiştir.

Örnek 2: Hesap dönemi takvim yılı olan (A) Ltd. Şti. 11.02.2007 tarihinde nev’i değiştirerek (A) A.Ş.’ye devredilmiştir.

Devir tarihi: 04.06.2007 Münfesih kurumun bağlı VD ye

Beyanname Ödeme

Kıst dönem 01/01/2007 - 04/06/2007 04/07/2007 04/07/2007

Önceki dönem 01/01/2006 – 31.12.2006 01-25/04/2007 01-30/04/2007

Devir tarihi: 11.02.2007

Beyanname Ödeme

Kıst dönem 01/01/2007 - 11/02/2007 13/03/2007 13/03/2007

Önceki dönem 01/01/2006 – 31.12.2006 13/03/2007 13/03/2007


XIX - Devir, Bölünme ve Hisse Değişimi Hallerinde Vergilendirme

- Tam bölünme halinde vergilendirme ve beyan

Devir halinde vergilendirme ve beyan ile ilgili açıklamalar bu kısım için de geçerlidir. ,

Örnek 1: Hesap dönemi takvim yılı olan (C) A.Ş. 04.06.2007 tarihinde tam bölünme sonucu tüm varlığını (D) A.Ş. ve (E)’AŞ’ye devretmiştir.

Örnek 2: Hesap dönemi takvim yılı olan (C) A.Ş. 11.02.2007 tarihinde tam bölünme sonucu tüm varlığını (D) A.Ş. ve (E)’ye devretmiştir.

Bölünme 04.06.2007 Münfesih kurumun bağlı VD ye

Beyanname Ödeme

Kıst dönem 01/01/2007 - 04/06/2007 04/07/2007 04/07/2007

Önceki dönem 01/01/2006 – 31.12.2006 01-25/04/2007 01-30/04/2007

Bölünme tarihi: 11.02.2007

Beyanname Ödeme

Kıst dönem 01/01/2007 - 11/02/2007 13/03/2007 13/03/2007

Önceki dönem 01/01/2006 – 31.12.2006 13/03/2007 13/03/2007


Muhtasar Beyanname

KVK uyarınca vergi kesintisi yapmak zorunda olanlar, bu vergileri ödeme veya tahakkukun yapıldığı yer itibarıyla bağlı oldukları vergi dairesine muhtasar beyanname ile bildirmek zorundadırlar.Mükellefler yapmış oldukları ödemelerden vergi sorumlusu sıfatıyla kesmiş oldukları vergileri izleyen ayın 23 üne kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yer itibarıyla bağlı oldukları vergi dairesine muhtasar beyanname ile bildirmek zorundadırlarMuhtasar beyanname ile beyan edilen vergilerin, muhtasar beyannamenin verildiği ayın 26 ncı günü akşamına kadar ödenmesi gerekmektedir. Örnek: (F) A.Ş. yapmış olduğu, KVK/15 kapsamındaki, ödemeden 12.02.2009 tarihinde vergi kesintisi yapmıştır.

23.03.2009 tarihine kadar muhtasar beyanname ile beyan edecek, 26.06.2009 tarihine kadar ödeyecektir.


Kurumlar vergisi oranı ve geçici vergi

Kurumlar vergisi kurum kazancı üzerinden %20 oranında alınmaktadır.

Kurumlar vergisi mükelleflerince, cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere GVK da belirtilen esaslara göre ve cari dönemin kurumlar vergisi oranında (%20) geçici vergi ödenecektir.

Verilme Ödeme

Yıllık beyanname H.dönemi bitince izleyen dördüncü ayın 1-25 arası

Ayın sonuna kadar

Geçici vergi beyannamesi

Geçici vergi döneminin kapanışını izleyen ikinci ayın 14

üne kadar Ayın 17 sine kadar

Muhtasar beyanname Verginin kesildiği ayı izleyen

ayın 23 üne kadar Ayın 26 sına kadar


Dar mükelleflerde beyan ve ödeme

Dar mükellef kurumların vergilendirilmesinde tam mükellef kurumların genel beyan esasına paralel düzenleme yapılmıştır.

Her mükellef vergiye tâbi kazancının tamamı için bir beyanname verir.

Dar mükellefiyette de muhtasar beyanname vardır.

Tam mükellefiyetten ayrı olarak “özel beyanname” yer almaktadır.

Vergilendirme dönemi

Yıllık beyan esasında vergilendirilen dar mükellef kurumların vergilendirme dönemi, hesap dönemidir. Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerin vergilendirme dönemi ise özel hesap dönemleridir.

Kesinti suretiyle ödenen vergilerde, istihkak sahiplerince ayrıca yıllık veya özel beyanname verilmeyen hallerde, vergi kesintisinin ilgili bulunduğu dönemler vergilendirme dönemi sayılır.

Dar mükellef kurumlarca, özel beyanname ile bildirilmesi gereken kazançların vergilendirilmesinde, vergilendirme dönemi yerine kazancın elde edilme tarihi esas alınacaktır.



Beyannamenin verileceği yer

Dar mükellefiyette yıllık kurumlar vergisi beyannamesi, dar mükellef kurumun;•Türkiye’deki işyeri veya daimi temsilcisinin bulunduğu yerin, •Türkiye’de işyeri veya daimi temsilci bulunmaması halinde, yabancı kuruma kazanç sağlayanların bağlı olduğu yerin

vergi dairesine verilecektir.

Beyannamenin verilme zamanı

Kurumlar vergisi beyannamesi, hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın birinci gününden yirmibeşinci günü akşamına kadar mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilecektir.

Ayrıca, dar mükellef kurumlarda tarhiyatın muhatabının Türkiye’yi terk etmesi halinde beyannamenin, dar mükellefin ülkeyi terk etmesinden önceki onbeş gün içinde verilmesi gerekmektedir.



Özel beyanname

Özel Beyan Zamanı Tayin Olunan Gelirler

Dar mükellef kurumların, vergiye tabi kazancının

Gelir Vergisi Kanununda yazılı (telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddî hakların satışı, devir ve temliki karşılığında alınan bedeller hariç olmak üzere) diğer kazanç ve iratlardan ibaret olması halinde, •bu kazançların yabancı kurum veya Türkiye’de bunlar adına hareket eden kimseler tarafından •kazancın elde edildiği tarihten itibaren on beş gün içinde, •ilgili vergi dairesine beyanname ile bildirilmesi gerekmektedir.

Örnek: Bu kapsamda dar mükellef (A) kurumunun kazancının 10 Şubat 2007 tarihinde elde edilen diğer kazanç ve iratlardan ibaret olması halinde 25 Şubat 2007 akşamına kadar beyanname verecek ve aynı süre içinde ödeyecektir.


Beyannameler ve ödeme zamanları

Verilme Ödeme

Yıllık beyanname H.dönemi bitince izleyen dördüncü ayın 1-25 arası

Ayın sonuna kadar

Geçici vergi beyannamesi

Geçici vergi döneminin kapanışını izleyen ikinci ayın 14

üne kadar Ayın 17 sine kadar

Muhtasar beyanname Verginin kesildiği ayı izleyen

ayın 23 üne kadar Ayın 26 sına kadar

Özel beyannameKazancın elde edilmesinden

itibaren 15 gün içindeAynı süre içinde


Yurt Dışında Ödenen Vergilerin Mahsubu

Yabancı ülkelerde elde edilerek,

Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlardan mahallinde ödenen kurumlar vergisi ve benzeri vergiler,

Türkiye'de bu kazançlar üzerinden tarh olunan kurumlar vergisinden indirilebilir. (3 hesap dönemi)

Yurt dışında ödenen vergilerin Türkiye’de hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilmesi istendiğinde, Türkiye’deki vergi matrahına dahil edilen yurt dışı kazanç tutarının bu vergileri de içerecek şekilde brütleştirilmiş olması gerekmektedir.

*** Yabancı ülkelerde vergi ödendiğinin, yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları, yoksa mahallinde Türk menfaatlerini koruyan ülkenin aynı nitelikteki temsilcileri tarafından tasdik olunan belgelerle tevsik olunmadıkça, yabancı ülkede ödenen vergiler Türkiye’de tarh olunan vergiden indirilemeyecektir.

Yurt dışı kazançlar üzerinden Türkiye’de tarh olunacak vergilere mahsup edilebilecek tutar, hiçbir surette yurt dışında elde edilen kazançlara kurumlar vergisi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamaz.



Örnek:

(A) kurumu, (B) ülkesindeki (C) kurumuna %10 oranında ortaktır.

(A) kurumunun bu ortaklıktan elde ettiği 100.000.-YTL karşılığı iştirak kazancı üzerinden (C) ülkesinde %22 oranında 22.000-YTL tutarında kesintisi yapılmıştır.

Bu durumda, (A) kurumu, 100.000-YTL’ yi Türkiye’ de kurum kazancına dahil edecek, ancak bu kazanca ilişkin yurt dışında ödenen verginin, Türkiye’ de bu kazanca ilişkin olarak hesaplanan vergiyi aşan kısmı [22.000- (100.000x %20)] olan 2.000-YTL Türkiye’ de hesaplanan vergiden mahsup edilemeyecektir.



Yurt dışı iştiraklerde: Tam mükellef kurumların doğrudan veya dolaylı olarak sermayesi veya oy hakkının en az %25’ine sahip olduğu yurt dışı iştiraklerinden elde ettikleri kâr payları üzerinden,

iştiraklerin bulunduğu ülkelerdeki kâr payı dağıtımına kaynak oluşturan kazançlar üzerinden ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergilerin kâr payı tutarına isabet eden kısmı mahsup edilebilecektir.

Kazanca ilave edilen kâr payı, bu kazançlar üzerinden yurt dışında ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiler dahil edilmek suretiyle dikkate alınacaktır.


Yurt İçinde Ödenen Vergilerin Mahsubu

Kurumlar Vergisi Kanununun 15 nci maddesinin birinci fıkrasına ve 30 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarına göre kaynağında kesilmiş olan vergiler beyanname üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilecektir.

Maddede yer alan esaslar çerçevesinde mahsup edilecek vergilerin beyanname üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden fazla olması halinde,

fazla olan vergi tutarı mükellefe yazı ile bildirilecektir.

Fazla olan bu tutar, mükellefin söz konusu yazıyı tebellüğ tarihinden itibaren bir yıl içinde başvurması şartıyla kendisine iade edilecek olup; bu süre içinde başvurmayanların bu farktan doğan alacakları düşer.


Yabancı Ulaştırma Kurumlarında Kurum Kazancının Tespiti

Türkiye’de elde edilen hasılatın brüt tutarına Kanunda belirtilen ortalama emsal oranlarının uygulanması suretiyle bulunacak tutar, yabancı ulaştırma kurumları için vergiye tabi kurum kazancı olacaktır.

Kanunda belirtilen ortalama emsal oranları, Türkiye’de daimi veya arızi olarak çalışan bütün kurumlar için;

Kara taşımacılığında %12,

Deniz taşımacılığında %15,

Hava taşımacılığında %5

olarak belirlenmiştir.


Yabancı Ulaştırma Kurumlarında Kurum Kazancının Tespiti

Örneğin; (B) yabancı deniz ulaştırma kurumu, İzmir limanından Romanya’nın Köstence limanına kuru üzüm taşımacılığı yapmaktadır. Kurumun yük taşıma ücreti ile birlikte alınan gider karşılıkları dahil olmak üzere yük taşımacılığı karşılığında elde ettiği hasılat 150.000.- TL’dir.

Buna göre, ortalama emsal oranı, deniz taşımacılığında %15 olacağından, (B) yabancı ulaştırma kurumunun 2006 yılı içinde elde ettiği söz konusu kazanç için beyan etmesi gereken tutar ve ödemesi gereken vergi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

150.000 x %15 = 22.500.- TL Kurumlar vergisi matrahı (safi kurum kazancı)

22.500 x %20 = 4.500.- TL Kurumlar vergisi

Dar mükellef kurumun söz konusu kazancının ana merkeze aktarılan tutarı üzerinden de Kurumlar Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin altıncı fıkrasına göre vergi kesintisi yapılacaktır. Söz konusu vergi kesintisi bu örneğe göre,

22.500 – 4.500 = 18.000 x %15 = 2.700.- TL olarak hesaplanacaktır.


3 Yeni Teşvik

İndirimli kurumlar vergisiKobi birleşmesiTaşınma desteği

Osman KIRBAŞ

e-posta: [email protected]

Teşekkürler

1 - sermaye şirketleri

Documents