2006 politika - parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqartvelos parlamenti...

41
2006 weli politika politika 34 saqarTvelos parlamenti

Upload: others

Post on 06-Mar-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

34 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

Page 2: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

35s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

saqa

rTve

lo

-rus

eTi

Page 3: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

`me unda vmarTo TviTmpyrobelurad, aseTia Cemi xeloba~ _

ruseTis imperatoris ekaterine didis mier me-18 saukuneSi

dakanonebuli ukvdavi Teza dRevandeli ruseTisaTvis kvlav

Tanamedroved JRers. mrisxane msoflio `derJavad~ Camoya-

libebuli ruseTi poziciebs ar Tmobs da energomatareble-

bze maRali fasebis wyalobiT zurggamagrebuli ruseTis

prezidenti sagareo politikuri programis Sesrulebas

Seudga. am programaSi `axlo sazRvargareTis~ qveynebidan

saqarTvelos arcTu mcire adgili uWiravs. putinis ruseTma

gadawyvita, prodasavluri politikisa da natoSi gawevrianeb-

is miswrafebis gamo, `sastikad dasajos urCi qarTvelebi~ da

erTxel da samudamod `Wkua aswavlos~. amitomac ase mouride-

blad exmareba afxazeTisa da samxreT oseTis separatistul

reJimebs, gamogvicxada sruli ekonomikuri blokada, gamoav-

lina namdvili qsenofobia _ aTasobiT qarTvelis deporta-

cia, Seecada politikuri situaciis amRvrevasa da saqarTve-

los kriminalur qaosSi Cafvlas, terors, cixis Signidan

gatexas...

sam Tveze meti gavida am isteriis dawyebidan, magram `ruseTSi

miTiTeba qarTvelebis Tavidan moSorebaze, sadac unda iyvnen

isini, kvlav moqmedebs~ (svetlana ganuSkina _ `axali Taoba~).

qarTvelebis devnis kampaniam ruseTSi saxe icvala, latenturi

xasiaTi miiRo da kidev didxans gagrZeldeba. ruseTSi faSis-

turi ganwyoba izrdeba da, gazisa da navTobis gamo, humanuri

Rirebulebebi aRar ainteresebT. igi ar aris demokratiuli

saxelmwifo, ar TamaSobs civilizebuli formebiT da evro-

pas SarSandeli safrTxe emuqreba.

samwuxarod, saqarTvelo energoresursebiT isev ruseTzea

mijaWuli, man ki gazze politikuri fasi dagviwesa da dRes

gazis momwodebeli isev `gazpromia~. ra Tqma unda, gazis

mTeli scenaris miRma ruseTis specsamsaxurebi dgas. zamTris

periodSi gansxvavebas biujeti dafaravs _ rusuli politiku-

ri gazis kompensacia moxdeba da saqarTvelos mosaxleoba

politikur fass sakuTar jibeze ar iwvnevs, Tumca xazinidan

aseTi Tanxebis gadineba inflaciis kidev erTi seriozuli

komponeneti SeiZleba gaxdes. 2007 wels ki Sah-denizis gazis

sabadodan, TurqeTis kuTvnili kvotidan, saqarTvelo 800

milion kubur metr airs miiRebs. amaze xelSekruleba ru-

seTsa da saqarTvelos Soris sabolood gaformda. geo-

politikuri RerZi _ azerbaijani _ saqarTvelo _ TurqeTi

Page 4: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

Sedgeba, miuxedavad imisa, rom saqarTvelosTan energetikul

sferoSi TanamSromloba ruseTis mxridan seriozul zewo-

las uqadis azerbaijans, Tumca, eqspertTa azriT, azerbaijani

Cveni saimedo partnioria. jerjerobiT ki saqarTvelos ru-

seTTan kvlavac mWidro ekonomikuri damokidebuleba aqvs.

energomatareblebis garda, wlevandeli wlis bolosaTvis

ruseTma bolo berketi gamoiyena: ruseTis saTaTbirom afxa-

zeTisa da samxreT oseTis cnobis sakiTxi daayena, miiRo

dadgenileba da rekomendaciebi prezidents gaugzavna. axla

saboloo sityva putinzea. politikosTa azriT, SesaZloa,

afxazeTma da samxreT oseTma CrdiloeT kviprosis bedi

gaiziaros _ ruseTis garda maTs damoukideblobas arc

erTi saxelmwifo ar cnobs, Tanac gaeros uSiSroebis sabWosa

da generalur asambleaSi mxardaWeris mopoveba praqtikulad

gamoricxulia.

saqarTvelos sagareo politika aris swori da efeqtiani. mi-

zani da orientirebi sworadaa gansazRvruli, magram ruseT-

Tan civ omSi varT. sxvebma daamTavres, Cven axla viwyebT. ami-

tomac saqarTvelosa da ruseTs Soris urTierToba dResac

saxifaTo zonaSia da SeSfoTebas iwvevs. euTosa da evrokav-

Siris xelmZRvanelobis mier ruseTis politikis gakritike-

bis Semdeg, ruseTis sagareo uwyeba `Ria da prognozirebad~

politikaze alaparakda, Tanac morali gaixsena da saqarTve-

lo amoralur politikaSi daadanaSaula. ruseTi cdilobs

saqarTveloSi reJimis Secvlas da proamerikuli poziciebis

daTmobas. ekonomikuri sanqciebis gasauqmeblad da embargos

mosaxsnelad `kargad moqcevas~ iTxovs, rac principul sak-

iTxebSi daTmobas niSnavs. saqarTvelo arafers ar daTmobs,

magram dialogis aRdgenas, politikuri midgomis Secvlas,

ufro cxadi da mkafio politikis ganxorcielebas aucile-

blad ecdeba. meTiu braiza, _ aSS saxelmwifo mdivnis moadgi-

le evropisa da evraziis sakiTxebSi gvirCevs, saqarTvelom

gamarTos ormxrivi savaWro molaparakebebi ruseTTan da

miaRwios am pirobebis dakmayofilebas.

dsT-is minskis samitze mixeil saakaSvilisa da putinis Sex-

vedra ori qveynis urTierTobis aTvlis wertili ver gaxda,

magram es iyo demonstrireba saqarTvelos xelisuflebis

konstruqciulobisa, mzadyofna, ruseTTan politikuri

dialogi ganaaxlos, signali saerTaSoriso sazogadoebisa-

Tvis, romelic Cveni qveynisaTvis bevr rames wyvets.

Page 5: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

38 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

kote gabaSvili _

saqarTvelos parlamentis sagareo urTierTobaTa

komitetis Tavmjdomare

fraqcia `nacionaluri moZraoba _ demokratebi~

ruseTisagan sakuTar Tavs vibrunebT

mkiTxvelisaTvis albaT sainteresoa ruseT-saqarTvelos urTierTo-

baSi bolo dros ganviTarebuli movlenebi, magram imdenad aralogiku-

ria Cveni mezoblis saqcieli, Tu ar vTqviT daZabulobis mizezebi, bevri

ram gaugebari darCeba. yvela mizezi SeiZleba gaerTiandes erTi saerTo

saTauriT: ruseTisaTvis saqarTvelos damoukidebloba saerTod miuRe-

belia an im saxiTaa miuRebeli, saqarTvelo Zlier da seriozul qveynad

Camoyalibdes. ruseTisaTvis gamaRizianebeli fsiqologiuri faqtoria:

200 weli Seni batonobis qveS myofi patara qveyana damoukideblad iqceva

da xmis amoRebas bedavs. aseTi ganwyoba aqvs yofil sabWoTa imperiaSi

Semavali yvela qveynis mimarT, saqarTvelo maTgan, geopolitikuri lo-

kaciis gamo, erT-erTi gamorCeulia: mTavari iaraRi, romelsac ruseTi

samomavlod Tavisi gavlenisa da mniSvnelobis gasazrdelad gegmavs _

energoresursebis gadazidva evropul da msoflio bazrebze, _ xel-

idan ecleba. Cndeba alternativa da ruseTis jibeSi aRar devs azerbai-

jani, centraluri aziis qveynebi, mTlianad kaspiis zRva da saqarTvelo.

moxdeba azerbaijanis resursebis ara ruseTidan, novorosiiskis xazi-

dan gatareba-gayidva, aramed saqarTveloze damoukidebeli xazebis _

baqo-jeihani, baqo-sufsis _ meSveobiT. ruseTi gaRizianebulia, mas surs,

marto akontrolebdes yvelafers da energoresursebTanac imperiuli

damokidebuleba aqvs. Cvens mezobels, Tavisi imperiuli ambiciebis da-

sakmayofileblad, saqarTvelo sWirdeba: Tu saqarTvelo mis xelSi

iqneba, azerbaijani da centraluri aziis qveynebi versad wavlen. amitomac

saqarTvelosTan partnioroba xels ar aZlevs. rusul politikur fsiq-

ologiasa da cnobierebebSi patara qveyanasTan Rirseuli urTierToba

ar devs, Tvinier fineTisa, romelTan omic ki waago. fineTi evropam da

demokratiulma msofliom Tavis gundSi Caricxa, upatrona da ruseTma

xelis wapotineba veRar gabeda. saqarTveloc, rogorc moldaveTi, azer-

baijani, ukraina da, albaT, somxeTic, cdilobs, patronobis iseTive mod-

`ruseTis upiroba da saqarTvelos umweod mitoveba mterTan brZolis

dros Cvens qveyanas marto saerTaSoriso

damokidebulebas ki ar ufuWebda, marto mis gareSe mtrebs ki ar

aTamamebda, aramed Sinaur cxovrebaSic arev-

darevasa da sxvadasxva politikur dasTa Soris

brZolas amwvavebda...ruseTis mTavrobas

undoda, rom mas raime sabuTi hqonoda imis

dasamtkiceblad, viTom TviT saqarTvelos

hsurda Tavisi saxelmwifos mospoba

da ruseTis ganuyofel nawilad gadaqceva~.

ivane javaxiSvili

Page 6: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

39s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

eli gaimeoros. Torem azerbaijanul-somxur urTierTobebSi ruseTi

kargad aTamaSebs yarabaRis kozirs. magram sabolood yvela konfliqti

iwureba da, darwmunebuli var, Sinaganad, ganviTarebis potenciali da

survili somxeTsac demokratiul samyarosTan aqvs.

demokratia dadebiTi procesia, romlisTvisac zRvaris dadeba Zali-

an Znelia. magram ruseTSi daiwyo Sinaganad Tavad ruseTisaTvis saxifa-

To procesi. e.w. suverenuli demokratia. demokratia, rogorc eTika, ar

SeiZleba iyos relatiur-SedarebiTi, is absoluturia. xom ar SeiZleba,

iyos absoluturi eTika da iTvlebods: erT qveyanaSi kacis kvla kargia, me-

oreSi _ cudi da mesameSi _ ara uSavs. kacis kvla yvelgan cudia. ar SeiZle-

ba, demokratia iyos amnairi da imnairi. demokratia an aris, an ar aris.

aravis aqvs ufleba Tqvas, _ me Cemi eTnikuri, istoriuli gamocdileba

maqvs demokratiisa da sxvanairi demokratia mindao, _ es warmoudgene-

lia. Tavisufali sazogadoeba an ginda, an _ ara! ruseTs demokratiis

eSinia da am mxriv saqarTvelo kidev ufro aRizianebs.

saqarTvelo, rogorc saxelmwifo, bolo sami wlis manZilze Zalian

gaaqtiurda. daZabunebuli ekonomikuri ganviTarebis nacvlad warmatebuli

ekonomikuri modeli gvaqvs: biujetis rvajeradi zrda, ukve daiwyo iseTi

institutebis aRmSenebloba, rogoricaa jari. sruliad Seicvala da ga-

Zlierda Sss, gauqmda uSiSroebis saministro, anu kgb reliqti. uceb Seicv-

ala damokidebuleba korufciis mimarT _ saqarTvelo pirvel sameulSi

moxvda, xolo, reformebis tempebis mixedviT, msoflio bankma pirvel

adgilze daayena... sad iyo Spionebis istoria, roca ruseTma Rvinosa da

borjomze embargo dagviwesa, magram Rvinoze cota motyuvdnen: akrZalu-

li Rvinis 78% Tavad ruseTSi iwarmoeboda da masSi saqarTvelos pro-

centi mcire iyo. dRes, xelisuflebis daxmarebiT, axali gamogonebuli

bazrebis aTviseba xdeba. gamogonebuli SemTxveviT ar miTqvams _ amas

Cveni JurnalisaTvis vambob pirvelad: briuselSi `evropa-saqarTvelos

ekonomikuri forumis~ aRmasrulebel direqtorma kote zaldastaniS-

vilma gvacnoba, rom norvegiis mTavrobas 60000 boTli qarTuli Rvinis

SeZena gadauwyvetia, axla qarTuli Rvinis kompaniebs Soris Catardeba

tenderi da, romelic ukeTes Rvinos waradgens, imas iyidian. erTi kom-

paniisaTvis raodenobac didia da fasic normaluri. didi evropuli

kompaniebis mier saqarTvelos ekonomikis gasaZliereblad Seqmnili fo-

rumis muSaobis erT-erT Sedegs ukve vxedavT. ukrainasa da baltiispireT-

Sic qarTuli Rvinis problema mogvarda da sabolood mainc kargi saqme

gamogvivida _ cud xarisxs versad ver Seitan. samomavlod `borjomis~

saqmec mogvardeba.

ra Tqma unda, ruseTs Cven winaaRmdeg nebismieri operacia winaswar

dagegmili aqvs. zafxulis miwuruls gavrcelda azri, rom Semodgoma

bolo iqneboda am xelisuflebisaTvis. Turme saqarTvelos erT-erT

saxifaTo regionSi araformaluri, praqtikulad kriminaluri Zalis

mier igegmeboda provokacia, magram moxda is, rasac isini ar elodnen:

Cvenma jarma da Sss specialurma nawilebma kriminalebisagan gaaTavisufla

kodori, Camoyalibda zemo afxazeTi, iq gadavida ltolvilobaSi myo-

fi afxazeTis uzenaesi sabWo da mTavroba, romelzec ukve 300000 ltol-

vilia mibmuli. cota naadrevi gamodga ruseTis saTaTbiros deputatTa

sixaruli da xelebis fSvneta: afxazeTSi Catardeba referendumi da mas

`rac Seexeba saqarTvelos _ qarTveli eri yovelTvis gansakuTrebulad axlos iyo ruseTTan. SegaxsenebT, rom saqarTvelo Tavisi nebiT Sevida ruseTis imperiis SemadgenlobaSi da im droisaTvis mas ar gaaCnda es teritoriebi: arc samxreT oseTi da arc afxazeTi~.

vladimer putiniruseTis federaciis prezidentis yovelwliuri radiointerviudan

`dsT-dan maSin unda

gamovideT, rodesac es momgebiani iqneba saqarTvelosaTvis dRes dsT-dan gamosvla gamomwvevi, arafris momcemi gadawyvetileba iqneba.~

`arc Rvino gvinda da arc gazi, oRond samaCablosa da afxazeTis problema gadawydes. Rvinoc, `borjomic~ da gazic mniSvnelovani sakiTxebia, magram ruseTTan sxva gacilebiT ufro saWirboroto Temebze

vlaparakobT. sanam afxazeTisa da samaCablos problema ar gadawydeba, ruseTTan sxva Temebze ar vilaparakebT.~

`me ar davakonkretebdi TariRs, magram vityvi imas, rom natoSi gawevrianebasTan Zalian axlos varT. realoba ki is aris, rom natos kari Riaa da mis winaSe saqarTvelo ramdenime saxelmwifosTan erTad dgas.~

nino burjanaZe saqarTvelos parlamentis Tavmjdomare`24 saaTi~

Page 7: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

40 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda

daelaparakon ara marto baRafSis, aramed meore xelisuflebasac, ro-

melic arasodes yofila ukanonod gamocxadebuli. es sakmaod rTuli vi-

Tarebaa maTTvis, visac afxazeTis erTiani qarTuli sxeulidan mogleja

surs. Semdeg morigi politikuri Seteva dagegmes da masSi didi finansebi

Cades. vinc am saqmes amzadebda. madloba RmerTs, es operaciac CaiSala,

Torem Cven axla viqnebodiT xelisufleba, romelmac viTom sakuTar

xalxs esrola. gaRizianebulma da xelmocarulma ruseTma samxedro

dazverva gaaaqtiura. goris teraqtis monawile boiko qarTulma mxarem

uxmaurod gadasca ruseTs, oRond gaafrTxila: nu ganixilaven saqarTve-

los teritoriad, saqarTvelo qveyanaa, hyavs kontrdazverva. sakmao in-

formacia gagvaCnia e.w. ̀ mfrinavi Ramurebis~ Sesaxeb, romlebic ara marto

mzveravebi, diversiuli da teroristuli aqtebis momwyobnic arian... ra

gamovida am Txovnidan _ araferi! Cveni dazverva Zalian kargad muSaobs,

daviWireT jaSuSebi da demonstraciulad gadaveciT. am saqmeSi euTos mo-

qmedi Tavmjdomare Caeria. misi meSveobiT unda momxdariyo jaSuSebis

gadacema, magram namdvili isteria pirvel oqtombers RamiT daiwyo: im

TviTmfrinavs, romelSic gaognebuli qalebi da bavSvebi ZaliT Casxes,

ruseTis jer kidev akreditaciagauvleli elCic miayoles, xuTi-eqvsi ki

ara, polkovnik sinicinis mier gamoZaxebuli, 40 oficeri gahyva ukan. SeeS-

indaT, rom mTeli sistema CauvardebodaT da ormocic miayoles...

ruseTi ucnauri qveyanaa Tavisi xelmZRvanelobiT. daiwyo mZime mov-

lenebi saqarTvelosTvis, magram Zalian kargi msofliosaTvis: yvelam

dainaxa, vin aris ruseTi da misi xelisuflba.

magram, Tu arafers gaakeTeb, dakargav Sens nacionalur interesebs. yve-

laferi unda gavakeToT, yvela gza movsinjoT. ruseTs msoflio savaWro

organizaciaSi gawevrianeba surs da Cveni xma sWirdeba. 2004 wels xelmow-

eril dokumentSi gaTvaliswinebulia leseliZesa da rokis gvirabTan

Cveni sabaJoebis gaxsna. ruseTi sabaJoebis amoqmedebas dasTanxmda da...

amis magivrad cxinvalis regionSi Caatara naZaladevi referendumi da

kokoiTs kidev erTxel sisulelis laparakis saSualeba mieca: xvreliT

CrdiloeT oseTs uerTdeba da `did alanias~ qmnis... etyoba, CrdiloeT

oseTi ruseTs gamoeyofa! saqarTveloSi mcxovrebi osebi brZeni xalxia

da Cautares paraleluri referendumi. marTalia, oficialurad aRi-

arebuli arc erTi ar iqneba, magram ruseTi gviyiJinebs, gagviTvaliswineT

ra vqeniTo, maSin dimitri sanakoevis zustad erTnairi Sedegic gaiTval-

iswinon. sanakoevic arCeulia da ambobs: me minda mSvidoba, kokoiTs _

mtroba. aseT SemTxvevaSi aarCios msofliom, saerTaSoriso organiza-

ciebma, romelia upiratesi da visTan laparaki sjobs.

viTarebis normalizacia aucileblad moxdeba _ msoflio sazogadoeba

SeSfoTebuli da Sewuxebulia. ukvalod ar Caivlis natoSi Sesvlis cda da

survili. Cven ukve aRiarebuli varT, rogorc am sakiTxze momuSave xalxi da

miviReT intensiuri dialogis statusi. CexeTma, ungreTma da poloneTma es

gza gaiares. natos TviT havelma SesTavaza, intensiuri partniorobis etapi

gamoyofiliyo. Cven SevZlebT ori wlis manZilze davfaroT moTxovnebi

da Semdeg davayenoT sakiTxi wevrobis statusis Sesaxeb... roca miviRebT na­

tos wevrobis samoqmedo gegmas, ruseTic sabolood gaarkvevs CvenTan urTi­

erTobas. natoSi Sesvla _ es aris dRes mTeli qarTuli politikis arsi.

`vaSingtonma mouwoda ruseT-saqarTvelos

keTilmezobluri urTierTobebisaken.

JurnalistebTan gamosvlisas saxelmwifo

departamentis warmomadgenlma tom keisim aRniSna: orive qveyanas aqvs saerTo

sazRvari, saerTo istoria da orive mxare unda ecados,

SeinarCunos guliTadi urTierTobebi~.

“Эхо Москвы”

`dsT _ tribuna ar aris, saqarTvelos

tribuna aqvs gaeroSi, evrosabWoSi, suamSi,

euToSi da uamrav saerTaSoriso organizaciaSi.

saqarTvelo evrokavSiris samezoblo politikaSi

monawileobs. CvenTan evrokomisia muSaobs. yovelive amis Sesaxeb

dsT-s tribuna araferia.~

daviT berZeniSvili

saqarTvelos parlamentis wevri

`versia~

`Cven ruseTis nawili varT. osi eri erTiania da aravis aqvs ufleba dagvyos samxreTad da

CrdiloeTad.

mixeil minZaevisamxreT oseTis

de-faqto respublikis Ss ministri

Page 8: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

41s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

droa damTavrdes saubari imaze, rom ruseTs unda davuTmoT. Cven yve-

laferi davTmeT 200 wlis manZilze, davTmeT sakuTari meoba da axla

vibrunebT sakuTar Tavs. es yvela qarTvels skolaSi uswavlia: `Cveni Tavi

Cvenadve gveyudneso~. Cveni Tavis patronebi rom Cvenve viqnebiT, maSin im

`dayudnebul~ TavSi veravin CagviCaCqunebs. miuxedavad zogjer mkacri da

mtkivneuli diskusiebisa, parlamentSi poziciac da opoziciac, mTavar sak-

iTxebSi yvelani erTi varT. saqarTvelom ar icis mSvidobianobis dros

erTad yofna, magram gasaWirSi erTad dgoma mainc qarTuli Tvisebaa.

darwmunebuli var, saqarTveloSi mcxovrebi osebi, didi nawili Cveni

afxazebisa _ Cveni sisxlisa da xorcisa, adre Tu gvian mixvdebian, ra

surT: didi erovnuli gaerTianebis qveS gaqroba, Tu patara demokra-

tiul qveyanaSi gadarCena.

daviT baqraZe _

saqarTvelos parlamentis evropasTan integraciis

komitetis Tavmjdomare

fraqcia `nacionaluri moZraoba _ demokratebi~

saqarTvelos pretenziebi samarTliania

dRes rac xdeba ruseT-saqarTvelos Soris, araa ormxrivi urTier-

Toba da mxolod saqarTvelos problema. bolo TveebSi ruseTi sul

ufro da ufro agresiulad iqceva evropasa da aSS-Tan mimarTebaSi. ru-

seTis muqara _ euTodan gamosvlisa _ uprecedentoa da msgavsi ram Tavis

droze ar gaubedavs sabWoTa sagareo ministrsac ki. ra ganwyobaa Sig ru-

seTSi, ramdenad daSorda es qveyana demokratiul standartebs, vrceli

saubris Temaa. ruseTis qmedebebi aris testi mTeli saerTaSoriso Tan-

amegobrobisTvis da maTze reagirebisTvis isic mzad aris. saqarTvelo

daxmarebas iTxovs maSin, roca qarTvelebs aZeveben eTnikuri niSniT,

xdeba qsenofobiuri aqtebi, ruseTi awesebs politikurad motivirebul

embargoebs da mxars uWers separatizms. aseTi ruseTi seriozuli prob-

lemaa dasavleTisaTvis, amitomac TandaTan mtkicdeba azri _ ruseTTan

sxvanairi saubari da adekvaturi qmedebaa saWiro.

Page 9: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

42 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

dasavleTis politika ruseTis mimarT mkafio da gamWvirvalea. amas mow­

mobs evrokavSiris Sexvedrebi da samitebi. saqarTvelosTan dakavSirebiT

evrokavSiris mier miRebuli gancxadebebi uprecedentoa. evroparlamentis

rezolucia saqarTvelos mimarT imdenad mxardamWeria, ukeTesi ver iqne­

boda, Tavad saqarTvelos parlamentsac rom mieRo. evropisa da dasav­

leTis politika reagirebs cvlilebebze da es cvlilebebi CvenTvis sasargeb­

loa. aseT situaciaSi saqarTvelos politika absoluturad sworia.

CvenTvis Zalian mtkivneuli da mwarea imis mosmena Tu yureba, roca ru-

seTis saTaTbiro ganixilavs Seni samSoblos nawilis cnobis sakiTxs...

namdvilad maqvs imedi, rom rus deputatebs eyofaT elementaruli goni-

ereba da amas ar gaakeTeben, vinaidan separatizmTan TamaSi cecxlTan Ta-

maSia: dRes es xdeba saqarTveloSi, xval moxdeba ruseTis did da mra-

valerovan saxelmwifoSi. mrCeba STabeWdileba: ruseTi Tavis WkuaSi

wagebuli TamaSis gadarCenas cdilobs, vidre es SesaZlebelia da amisa-

Tvis konfliqtebs iyenebs.

yvela mimarTulebiT vxedavT ruseTis umagaliTo gaaqtiurebas. amas

mowmobs gaeros uSiSroebis sabWos mier miRebuli bolo ori rezolu-

ciac, magram es aqtiuroba ukanaskneli gadamwyveti brZolis maCvenebelia.

Cven mSvidobianad davamTavrebT bolo raunds, davmkidrdebiT iq, sadac

unda viyoT, da aRarasodes aRar gveqneba aseTi tipis problemebi....

rigis samitzec vityvi ramdenime sityvas. es iyo Zalian pozitiuri mov-

lena saqarTvelosTvis. aseTi mxardaWera arsad, arc erT samitze ar

ugrZvnia Cvens qveyanas. arc monawileebisa da arc maspinZlebis mxridan.

Zalian madloblebi varT Cveni baltiispireli megobrebisa, saxalxo

kampaniisa: axalgazrdebi akravdnen posterebs, arigebdnen vardebs, war-

werebiani maisurebiT gviWerdnen mxars. yvelaze mniSvnelovani mainc

daskvniTi dokumenti _ komunike _ iyo: saqarTvelos gaexsna kari natoSi

gasawevrianeblad _ intensiuri dialogi gawevrianebis mizniT, anu nato

CvenTan awarmoebs dialogs. natos yvelaze maRali rangis dokumentSi

pirvelad fiqsirdeba: nato mzad aris, saqarTvelo miiRos Tavis wevrad.

danarCeni damokidebulia imaze, ramdenad swrafad gavivliT am gzas.

Tu ruseTi mainc miiRebs gadawyvetilebas Cveni ori teritori-

is mierTebisa, miT uaresi ruseTisaTvis. ruseTis saTaTbiros gadawy-

vetileba ar niSnavs ruseTis mier afxazeTisa da yofili samxreT oseTis

_ am ori reJimis _ cnobas. ruseTi rac ufro met aseT uxeS da ugunur gad-

awyvetilebas miiRebs, miT ufro darwmundeba dasavleTi, rom saqarTve-

los pretenziebi samarTliania da ufro meti aqtiuri mxardaWeraa saWi-

ro. aseTi gadawyvetilebiT ruseTi gvexmareba ufro swrafad gaviaroT

gasavleli gza. amis Semdeg Cvens did mezobels gauqreba Cveni kontro-

lis yovelgvari iluzia da ruseT-saqarTvelos urTierTobebi ukeTesi

gaxdeba.

Page 10: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

43s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

`saqarTvelos axla rTuli periodi aqvs da xSirad uwevsZalian mkacri nabijebis gadadgma, magram, Tu gaviTvaliswinebT am problemis daZlevisa da gadawyvetisaTvis saqarTvelos energias, mis Zalisxmevasa da mondomebas, darwmunebuli var, rom uaxloes momavalSi suraTi mniSvnelovnad

Seicvleba~.

patrica florigermaniis sagangebo da sruluflebiani elCi saqarTveloSi`24 saaTi~

`saqarTvelos diplomatiis gankargulebaSi iSviaTad Tu yofila aseTi momgebiani saerTaSoriso garemo~.

soso cincaZepolitologi`rezonansi~

ruseTis sagareo politika ekleqturia

daZabuloba ruseT-saqarTvelos urTierTobebSi mravalwliani pro-

cesia da ara bolo Tveebis movlenebis Sedegi. sabWoTa kavSiris daSlis

Semdeg kremli dRemde ver egueba saqarTvelos suverenitetsa da damo-

ukideblobas. am faqtis miuReblobaa Ziri da saTave Cvens urTierTobaSi

arsebuli yvela problemisa: teritoriebis aneqsia, saqarTvelos dRevan-

deli politikuri xelmZRvanelebis Zalismieri Tu naxevradZalismieri

meTodebiT damxobis mcdeloba, jaSuSebis aSkara saqmianoba gagrZelebaa

im politikisa, romliTac unda SeCerdes saqarTvelos gaZliereba da

winsvla, rasac dRes kremlSi ruseTis sagareo politikis marcxad aRiq-

vamen. saqarTvelos xelisuflebam, prezidentma, parlamentis Tavmj-

domarem, saparlamento umravlesobam ruseTs yvela doneze SesTavaza

urTierTpativiscemisa da urTierTinteresebis gaziarebaze damyare-

buli axali partnioruli urTierTobebi: saqarTvelos teritoriuli

mTlianoba, Cveni qveynis suverenuli ufleba _ Tavad gadaewyvita winsvlisa

da ganviTarebis gza. aseTi ram, ruseTis demokratiulad da civilurad

ganviTarebis SemTxvevaSi, Tavad ruseTisaTvis aris xelsayreli, magram

Cveni Crdiloeli mezobeli agresiiT cdilobs Tavisi ideur-poli-

tikuri Canafiqris aRsrulebas da motivaciac Sesaferisia: `saqarTvelos

dakargva niSnavs sabWoTa modernizebuli imperiis aRdgena _ SenarCunebis

ocnebis dasasruls. axla praqtikuli mxare: dRes kaspiisa da centralu-

ri aziis energoresursebis tranzitis mTavari alternativa da derefani

saqarTveloa. arada ruseTi politikuri zewolisaTvis aSkarad iRebs en-

ergoresursebis mimwodeblis mTavari tranzitoris funqcias, saqarTve-

los warmateba ki aRiqmeba rogorc am eqskluzivis gaqroba, rogorc Cans,

ruseTi ara da ver egueba amas da es aris Ziri Cveni konfliqtisa.

saqarTvelom daakava Cveni qveynis teritoriaze moqmedi jaSuSebi. isini

giga bokeria _

saqarTvelos parlamentis iuridiul sakiTxTa

komitetis Tavmjdomaris moadgile

fraqcia `nacionaluri moZraoba _ demokratebi~

Page 11: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

44 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

masalebs agrovebdnen samxedro mSeneblobasa da sxva sakiTxebze. Riad

axdendnen am qselSi Cveni moqalaqeebis rekretirebas, Tanac es jgufi

dakavSirebuli iyo goris teraqtTan, romelmac adamianebis sicocxle

Seiwira. rogorc nebismieri pasuxismgeblobis mqone demokratiam _

saqarTvelom _ daakava rusi samxedroebi da euTos gadasca. amas mohyva

umkacresi sanqciebi, magram ar unda dagvaviwydes, rom blokada ruseTma

gacilebiT adre daiwyo. embargo mineralur wylebsa da alkoholur sas-

melebze; savizo reJimis gamkacreba, sahaero sivrcis gadaketva; larsSi _

saqarTvelo-ruseTis sazRvris erT-erT legalur monakveTze, romel-

sac saqarTvelos xelisufleba akontrolebs, mimosvlis Sewyveta; SarSan

zamTarSi erTdroulad `ucnauri afeTqebebi~ gazsadensa da eleqtrosa-

denebze, aSkara mcdeloba, viTareba ar gamosworebuliyo da ar SekeTe-

buliyo. paralelurad gazis miwodebis vardna azerbaijanisaTvis, raTa

saqarTvelos ar daxmareboda da a.S.

Cven dRes erT­erT krizisul fazaSi vimyofebiT, radganac saqarTvelo

realurad dadga fexze da misi ambicia, _ evroatlantikur integraciasa

da natoSi gawevrianebaze, mSvidobiani gziT gadavwyvitoT konfliqtebi, ga­

vaerTianoT qveyana, _ absoluturi sinamdvilea. me vfiqrob, saqarTvelom

unda gaagrZelos am gziT svla da nabij­nabij, rogorc Tavisufalma erma,

aRvidginoT dakarguli Tavmoyvareoba da saqarTvelo iyos warmatebuli

adamianebis qveyana. adre Tu gvian ruseTs mouwevs Segueba, rom saqarTvelo

suverenuli qveyanaa da im momentidan Cveni urTierTobebic gaumjobesdeba,

SeiZleba swrafad ara, magram bevrad ukeTesi iqneba. baltiispireTia amis

magaliTi. ruseTi Seegua _ es qveynebi evroatlantikuri sivrcis nawilia da

masTan pretenziebi ar unda hqondes. male ase moxdeba saqarTvelo­ruseTis

urTierTobaSic.

sakmaod rTuli kiTxvaa, apirebs Tu ara ruseTi afxazeTisa da cxinva-

lis regionis mierTebas da ra mohyveba amas. Cven imedi gvaqvs, rom es

ar moxdeba, Tumca, ruseTis sagareo politika imdenad ekleqturia, ara-

viTari garantiebi ar arsebobs. saqarTvelos aqvs sakmaod Zlieri po-

ziciebi: nebismier aseT mcdelobas Tavad ruseTisaTvis eqneba Zalian

Zviri politikuri fasi, rogorc saerTaSoriso asparezze, ise region-

Sic. saqarTvelos amJamindeli xelisufleba arasodes Seegueba am faqts

da yvela legitimur instancias gamoiyenebs teritoriuli mTlianobis

SesanarCuneblad.

rac Seexeba cxinvalis referendums, Rirs dafiqreba, rac am terito-

riaze gamoCnda. Cveni moqalaqeebis _ qarTvelebis, osebis, afxazebis _

interesebs ar gamoxataven ruseTis mier gakontrolebuli struqturebi.

ruseTis xelisuflebam bolo ori-sami wlis manZilze iq, yvela sakvanZo

Tanamdebobaze, ruseTidan Camoyvanili analogiuri struqturis warmo-

madgenlebi daniSna. adgilobriv mosaxleobas, Tundac separatistulad

ganwyobilT, ar endobian. eSiniaT molaparakeba ar gamarTon qarTve-

lebTan da problema ar gadawydes. cxinvalis alternatiuli arCevnebi,

samarTlianobis mxriv, xazs vusvam _ aralegitimuria, magram iq mcxovreb-

ma qarTvelebma da osebma _ saqarTvelos moqalaqeebma _ aSkarad misces

Page 12: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

45s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

xma mSvidobian politikur dialogs da dRes surT cxovreba erTiani

saqarTvelos farglebSi: farTo avtonomiis, mSvidobis, erToblivi

Tanacxovrebis da ganviTarebis saxiT. igive iTqmis zemo afxazeTzec, ko-

doris xeobaSi legitimuri xelisufleba zis, rac metad mniSvnelovania

formaluri Tu simboluri TvalsazrisiT. zemo afxazeTis mosaxleo-

bas da 300 000 devnils aqvs iseTive ufleba, monawileobdes afxazeTis be-

dis gadawyvetaSi, rogorc afxazeTSi darCenilT. roca Cveni arakeTilm-

osurneni araformalur xelisuflebas miiTvlian _ unda icodnen, rom

iqve arsebobs saqarTvelos moqalaqeebis interesebis gamomxatveli legi-

timuri struqturebi.

daviT gamyreliZe _

fraqcia `memarjvene opoziciis~ Tavmjdomare

Tavad ruseTSi daiwyeba separatistuli

procesi...

ruseT-saqarTvelos urTierToba dRes ar gamwvavebula. ruseTs

yovelTvis hqonda Tavisi Camoyalibebuli interesebi am regionis, gansa-

kuTrebiT, saqarTvelos mimarT: saqarTvelo kavkasiis karibWea, Tu akon-

troleb saqarTvelos, faqtobrivad, akontroleb mTel kavkasias. es aris

gzajvaredini kaspiispireTis energetikuli sabadoebis mimarTulebiT,

aseve energoSemcvelobiT Zalian mdidar iransa da ruseTs Soris. aqedan

gamomdinare, cxadia, ruseTi cdilobs, ar dauTmos dasavleTs poziciebi

am regionSi, konkretulad ki saqarTveloSi. samwuxarod, bolo sami wlis

manZilze saqarTvelos xelisuflebam Tavisi araTanmimdevruli qmedeb-

iT ruseTs saSualeba misca, kargad gamoeyenebina Cveni Secdomebi da manipu-

lireba moexdina maTi saSualebiT. periodulad prezident saakaSvilis

mier putini cxaddeboda yvelaze megobari saxelmwifos liderad, Sem-

deg xdeboda Zalian mkacri dapirispireba, lamis saomari mdgomareobis

gamocxadeba, Semdeg isev Sexvedrebi da Ria piarze gadasvla, rac saerTod

Page 13: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

46 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

ar axasiaTebs diplomatiur enas. prezidentebis saubrisas, preskonferen-

ciaze, ar SeiZleba urTierTbraldebebiT saubari...

me vfiqrob, saqarTvelo Zalian mSvidobiani ritorikis fonze unda

muSaobdes: saqarTvelodan gaiyvanos rusuli bazebi da rusi samSvidoboebi,

moaxdinos misi sxva kontingentiT Canacvleba. daiwyos qveynis stabiluri

ekonomikuri aRmSenebloba, mSvidobian pirobebSi warimarTos separatis­

tul reJimebTan saubari da realurad amiT gawevriandes natosa da saer­

TaSoriso struqturebSi. amis nacvlad qveynis SigniT gvaqvs avtoritaruli

reJimi, ar vaSenebT axal institutebs da ruseTTan raime Sedegis miRwevis

nacvlad piar­oms vawarmoebT.

Cven xSirad vCanvarT msoflio satelevizio arxebze, oRond negati-

ur konteqstSi: saqarTveloSi dapirispirebaa, Caiketa sazRvari, moxda

ruseTidan qarTvelebis deportireba, daZabuli viTarebaa afxazeTsa

da yofil samxreT oseTSi... investorisaTvis es niSnavs arastabilur

da araprognozul situacias, Sesabamisad ar uyalibdebaT pozitiuri

warmodgena da ar uCndebaT survili fulis dabandebisa, mogzaurobi-

sa da a.S. aseT SemTxvevaSi logikuria da CemTvis didi xania cnobilia,

rom saqarTvelo dsT-dan unda gamovides. SeuTavsebelia, iyo dsT-Si da

gindodes natoSi yofnac. Cveni uaxloesi amocanaa, zedmeti xmaurisa da

skandalis gareSe miviRoT gadawyvetileba, ufro sworad, mTavrobam

miiRos, Torem parlamentis mier miRebuli gadawyvetilebebi saerTod

ar sruldeba. e.w. parlamentis istoriuli dadgenileba, romelic umrav-

lesobisaTvis xmamaRali gancxadebis safuZveli aRmoCnda, umoqmedoa.

aravin ar Seasrula _ arc prezidentma da arc mTavrobam. amitom me ar

minda faratina dadgenilebebi. SeiZleba, dsT-Tan dakavSirebuli dadge-

nilebebi politikuri Zalebis poziciis dasafiqsireblad saintereso

iyos: kenWisyriT dafiqsirdes, vin rogor uyurebs da ramdenad mzad

aris, ama Tu im sakiTxTan dakavSirebiT pasuxismgebloba aiRos. mTavaria,

saakaSvilis pozicia, mas aqvs amis uflebamosileba. TavisTavad proce-

dura erTwliania da Cven amisaTvis mzadeba unda daviwyoT. yvelaferi es

qveynis SigniT demokratiuli gardaqmnebis fonze unda gakeTdes. rigis

samitze, natos wevri saxelmwifoebis mier miRebuli mxardaWeris dek-

laraciaSi, amaze pirdapiraa miTiTebuli: saqarTvelom unda ganaxor-

cielos sasamarTlo, ekonomikuri da samxedro reformebi. rigis sami-

tis gzavnili xelisuflebam yurad unda iRos, eiforiidan gamovides,

TiTqos CvenTan yvelaferi kargad aris da aRiaros, rom gvaqvs proble-

mebi _ opozicia xandaxan simarTles laparakobs, sazogadoebis ukmay-

ofileba xSir SemTxvevaSi obieqturi mizezebiTaa ganpirobebuli... dai-

wyos am problemebis mogvarebaze saubari da zrunva. rogorc ki natoSi

SevalT, ruseTisagan azrs dakargavs zewola da movaxerxebT am saxelmwi-

fosTan ormxriv TanamSromlobas. vfiqrob, Cven amis alternativa ara

gvaqvs, rogorc rusebs ara aqvT alternativa, saqarTvelosTan hqondeT

ormxrivi partnioruli TanamSromloba.

rac Seexeba afxazeTisa da yofili samxreT oseTis ruseTTan mierTe-

bas, ruseTis saTaTbiro ukve emzadeba aseTi aqtis gasaformeblad, gaaCnia

ruseTi ra fonze gaakeTebs amas: Tu gaeros mier kosovos damoukideblo-

Page 14: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

47s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

bis aRiareba moxda, es mdgomareobas garkveulwilad gaauaresebs, magram

es araa iseTi precedenti, romelic gamoiyeneba afxazeTisa da yofili

samxreT oseTis SemTxvevaSi, magram ruseTisaTvis es iqneba sababi am teri-

toriebis, TviTgamocxadebuli respublikebis, aRiarebisa. Tu ar moxda

uaxloes momavalSi kosovos aRiareba, maSin ruseTs Zalian gauWirdeba

kviprosis magaliTis ganmeoreba: orive teritorias mxolod TviTon

aRiarebs da daiwyebs maTTan raRac saxelmwifoebriv TanamSromlobas.

ruseTi Cven gvaSantaJebs, magram amiT Tavad mas Seeqmneba msgavsi proble-

mebi _ analogiurad daiwyeba mis teritoriaze Ria Tu faruli separa-

tistuli procesi, romelic neli moqmedebis naRmia ruseTis saxelmwi-

foSi.

`aSS mxars uWers konfliqtis zonidan rusi samSvidoboebis gayvanas~.

riCard lugarisenatori sagareo urTierTobaTakomitetis Tavmjdomare`rezonansi~

SeniRbuli ruseTi gacilebiT saSiSia

yvelas gvaxsovs movlenebis ganviTareba _ ruseTis prezidentis, ruse-

Tis saTaTbirosa da saqarTvelos parlamentis mier gakeTebuli gancxa-

debebi. ruseTis xelisuflebis qmedeba saocrad araadekvaturi iyo, am

enaze erTi saxelmwifo meores ar elaparakeba. ruseTi aSkarad qseno-

fobiiTaa Sepyrobili. es procesi marto gancxadebebiT ar Semoifargla

da dResac grZeldeba. ruseTis xelisuflebis pirvel reaqcias ufro

emociuri foni hqonda, ukve meramdened Tavi gayida _ skolaSi ar uS-

vebdnen qarTvel bavSvebs, saqarTveloSic _ Tbilissa da baTumSic _ iyo

aseTi SemTxvevebi. dRes situacia TiTqos Seicvala, vinaidan amas TviT

ruseTis sazogadoebasa da mTel msoflioSi negatiuri reaqcia mohyva.

dRes putini mayvala qasraSvilsa da zurab sotkilavas ajildoebs, nani

bregvaZes saRamoebs umarTaven, magram paralelurad kvlav grZeldeba

qarTvelebis da qarTveli biznesmenebis Seviwroeba, arc erTi sanqcia ar

ixsneba, piriqiT, gazis safasuris samjer gaZvirebas apireben.

daviT zurabiSvili _

fraqcia `demokratiuli frontis~ Tavmjdomaris

moadgile

Page 15: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

48 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

`nuravis daaviwydeba, rom afxazeTic da samxreT

oseTic molaparakebebSi mxareebs warmoadgenen. maTi xelmZRvaneloba

ki ruseTis mSvidobismyofelTa yofnas konfliqtis

regionSi ualternativod miiCnevs~.

giorgi karasiniruseTis sagareo saqmeTa

ministris moadgile`rezonansi~

sxva saqmea, ramdenad koreqtulad iqceva Cveni xelisufleba, misi gamo-

naTqvamebi da qmedebebi ramdenad adekvaturia, magram, rac unda eTqva

an gaekeTebina, masze ruseTis reaqcia namdvilad Seusabamo da araTana-

zomieria, radganac Cven vatarebT damoukidebel politikas, terito-

riuli mTlianobis sakiTxebze vamaxvilebT yuradRebas da natosaken

miviswrafviT. dRes aseTi realobaa da am realobaze unda avagoT Cveni

momavali politika.

jaSuSebis dakaveba sababi iyo. jaSuSebis skandali _ erTi konkretuli

sakiTxi _ cxinvalis regionsa da afxazeTTan daakavSires, TiTqos Cven

omis gaCaReba gvinda da gaerom ori rezolucia ruseTis ZalisxmeviTa

da mondomebiT miiRo. roca ruseTi agresiulad iqceva, amJRavnebs Tavis

zraxvebs, maSin ufro naklebsaSiSia, vidre ritorikaSerbilebuli da

SeniRbuli. darwmunebuli var, ruseTi raRacas kidev apirebs da provoka­

ciasac mogviwyobs.

qalbatonma ninom peterburgis samitze dasva kiTxva: ra argumenti arse-

bobs imisa, rom saqarTvelo kvlav dsT-Si darCes? _ araviTari! umravle-

soba xelsayrel moments elodeba, Cven vfiqrobT, rom es axla unda mox-

des. sakiTxavia, Tavad ruseTs ratom surs saqarTvelos dsT-Si darCena

_ saqarTvelo kvlav ruseTis gavlenis sferoSi dafiqsirdes. dRes dsT

mTel msoflioSi ruseTis gavlenis sivrcedaa miCneuli. Tu Cven davtovebT

dsT-s, ubralod, azrs dakargavs Cven mimarT gatarebuli sanqciebic. mar-

Talia, erTi-ori weli gagviWirdeba Cveni politikisa Tu ekonomikis gad-

awyoba, sxva bazrebze gasvla, magram es aqamdec unda gaeTvaliswinebinaT da

axlac aCqarebuli tempiT unda keTdebodes. adre Tu gvian, ruseTs mouwevs

amis aRiareba da Tanaswor doneze dagvelaparakeba. Tu vinmes eSinia, rom

ruseTTan urTierToba garTuldeba, amaze metad raRa unda garTuldes,

bolos da bolos oms xom ar gamogvicxadebs?! momenti, rodesac dsT-dan

Cveni gasvla sul erTi iqneba, arasodes dadgeba.

ruseTma icis, rom afxazeTs da samaCablos mierTebas msoflio sa-

marTlebrivad ar aRiarebs, magram raRac precedentis Seqmna surs, arada

Cveni teritoriuli mTlianobis gasaRebi marto samxedro da sagareo

politikaze ki ara, ekonomikis ganviTarebasa da demokratiis xarisxzea

damokidebuli. Tu Cven am mxriv warmatebebs mivaRwevT (raSic, samwuxarod,

ver davikvexniT), daxmareba da mxardaWera kidev ufro gaizrdeba. afxa-

zisa da osisaTvis, ruseTTan SedarebiT, saqarTveloSi cxovreba ufro

mimzidveli da sasurveli unda iyos. ra Tqma unda, am sakiTxis gadaWras

garkveuli dro sWirdeba, magram am mimarTulebiT Tu ar vimuSaveT da vi-

moqmedeT, carieli sityviT araferi gamova. ruseTi aRar aris elcinis-

droindeli, gacilebiT gaZlierebulia, meti pretenziebi da Zala aqvs.

mas afxazeTi da samaCablo saqarTveloze zewolisTvis sWirdeba. cxinva-

lis regioni, strategiuli TvalsazrisiT, mas arafers aZlevs.

saqarTvelos mTavrobaSi bolodroindeli cvlilebebi araviTar

gavlenas ar moaxdens ruseT-saqarTvelos urTierTobaze. me mainc ar me-

smis, benduqiZe ras akeTebs am mTavrobaSi, axla ukve rudimentia. Cveni da

ruseTis urTierTobebidan gamomdinare, revoluciis Semdeg iyo tenden-

ciebi _ TiTqos rusuli biznesisa da investiciebis mosazidad, Tumca _

rusuli kapitali _ aseTi cneba calke ar arsebobs, mTlianad saxelisuf-

Page 16: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

49s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

leboa. gavuReT kari rusul bizness da daikaves maT ekonomikis sxvadasxva

sferoSi wamyvani poziciebi, amas rom rusuli politikuri angariSswore-

ba mohyveboda, cxadi unda yofiliyo. benduqiZis mTeli saqmianoba iyo

saqarTvelos ekonomikaSi rusuli biznes-interesebis lobireba, romel-

ic dRes namdvilad ar aris prestiJuli da arc SeiZleba iyos. rac Seexeba

irakli oqruaSvils, is namdvilad ar iyo `omis partiis~ lideri. qveynis

realur politikas prezidenti gansazRvravs, romelic xan saomari ri-

torikiT laparakobs, xanac _ mSvidobiani. amis Sesabamisad xan oqruaSvi-

li moiazreboda, xan _ xaindrava. axla arc erTia, arc _ meore da Tavad

prezidents mouwevs laparaki. Cven ara varT is qveyana, romelic preziden-

tis gareSe Tavis TamaSs TamaSobs, Tundac es oqruaSvilisnairi figura

iyos, amitomac misi gadayeneba arafers Secvlis.

gia nodia _

mSvidobis, demokratiisa da ganviTarebis

kavkasiuri institutis Tavmjdomare

Tanmimdevroba, simtkice, moqniloba...

ruseT­saqarTvelos urTierTobis bolo etapi SeiZleba Sefasdes,

rogorc kidev erTi krizisi. zogadad krizisis mizezebia: saqarTvelos

politikuri orientacia natoSi da demokratiuli procesebisaken swrafva.

garda amisa, `vardebis revoluciis~ gamo, ruseTi saqarTveloSi xedavs mowi­

naaRmdeges, romelic mTel regions destabilizaciiT emuqreba _ demokra­

tia misTvis destabilizacias niSnavs.

bolo xans ruseTi sul ufro da ufro aZlierebda saqarTveloze

zewolas _ zamTarSi gazsadenis afeTqeba, gazafxulze Rvinosa da bor-

jomze embargos gamocxadeba, zafxulis miwuruls kodoris movlenebi...

Semodgomaze saqarTvelom kvicianis amboxis CaxSobiT, gadamWreli da

warmatebuli zomebis miRebiT, giorgaZis momxreTa dapatimrebiT, gar-

Page 17: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

50 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

kveuli kontrnabijebi gadadga, ramac ruseTi Zalian gaaRiziana: mas Seum-

cirda saSualeba, saqarTveloze Signidan emoqmeda _ cixe Signidan ga-

etexa. amitom gadawyvita, umkacresi sanqciebiT emoqmeda. amas ori mizezi

aqvs: saqarTveloSi daecema cxovrebis done, mZime pirobebi SeeqmnebaT

saqarTvelos moqalaqeebs, es gamoiwvevs ukmayofilebas xelisufleb-

is mimarT da, sabolood, destabilizacias. meore mizezi, Cemi azriT,

ufro mniSvnelovania _ putins surda sakuTari Sida auditoriisaTvis

eCvenebina, rom is saqarTvelosagan Seuracxyofas ar aitans, saqarTve-

los gabeduli politika misi piradi Seuracxyofaa... fsiqologiurad

es ufro xsnis ruseTis mier Zalian mkveTri, magram politikurad ara-

momgebiani nabijis gadadgmas _ eTnikuri niSniT qarTvelebis deporta-

cias, romelic ruseTs politikurad, saerTaSoriso prestiJis dacemis

garda, arafers ar aZlevs.

Cemi azriT, am SemTxvevaSi saqarTvelos pozicia unda iyos mSvidi,

Tanamimdevruli da gawonasworoebuli, riTac is aCvenebs, rom ruseTis

zewolis qveS ar apirebs Tavis politikur kursSi raRacis Secvlas. meore

mxriv, is arc ruseTis radikalur nabijebs ahyveba da proporciulad ar

upasuxebs ruseTis ugunur qmedebas.

zemonaTqvamSi TavisTavad igulisxmeba _ ruseTs surda saqarTvelos

xelisuflebis Secvla. programa minimumi _ saqarTvelos destabiliza-

cia, Cveni qveynis saerTaSoriso prestiJisa da natoSi gawevrianebis ime-

dis mniSvnelovnad Semcireba; programa maqsimumi _ saakaSvilis xelisuf-

lebis Secvla. me ar mgonia, rom amJamad ruseTs saakaSvilis samagiero

kandidatura hyavdes. Zalian gulubryviloebi unda iyvnen rusi stratege-

bi, xelisuflebaSi giorgaZis mosvlis imedi hqondeT. magram, albaT, ime-

di aqvT, saTaveSi ruseTisaTvis ufro misaRebi kandidatura moxvdeba.

Cemi azriT, dsT-Si yofna-aryofna dRes araa saqarTvelos politikis

centraluri da yvelaze principuli sakiTxi. me ar mimaCnia, rom saqarT-

velo dsT-Si aucileblad unda iyos an misi gamosvliT raime daSavdeba.

gamova? _ amiT didad araferi Seicvleba. ar aris saWiro, saqarTvelom

iCqaros dsT-dan gamosvla, es ruseTze ganawyenebiT ufro iqneba gamowveu-

li, vidre sakuTari interesebis gaTvliT. dsT-s araferi moaqvs Cveni

qveynisTvis strategiuli TvalsazrisiT. iq yofna ufro taqtikuri sakiT-

xia: arsebobs dsT-s farglebSi ruseTsa da sxva qveynebTan miRebuli gadaw-

yvetilebebi, romlebic, gasvlis SemTxvevaSi, ormxrivi xelSekrulebiT

unda SevcvaloT, amas dro unda (es parlamentmac aRniSna erT-erT dadge-

nilebaSi), Tanac garkveul forumsac vkargavT _ dsT araa marto mtruli

garemo, saqarTvelos iq keTilmosurneebic hyavs. dsT, qmediTuunarobis

miuxedavad, politikuri ganxilvis, manevrirebis saSualebas iZleva.

ruseTTan Cveni urTierTobebi cikluri xasiaTisaa: did gamwvavebas

daZabulobis Seneleba mosdevs, Tumca es srulebiT ar niSnavs urTier-

Tobis daTboba-gaumjobesebas, urTierTgagebas. ruseTma gadaamlaSa. am

etapze mas xels ar aZlevs situaciis kidev ufro gamwvaveba. es aucileblad

iqneba, migvaniSneben, rom emzadebian afxazeTisa da cxinvalis regionis

Page 18: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

51s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

cnobisaTvis. ruseTs amoewura saqarTveloze zewolis berketebi da er-

TaderTi, rac ar gaukeTebia, am teritoriebis saqarTvelodan mogleja

da aRiarebaa. axla amisTvisac emzadeba. amis iqiT raRa unda gaamwvavon _

gamwvaveba ukve omia. marTalia, msoflio Tanamegobroba mxars gviWers,

gvexmareba, ruseTis av-kargsac xedavs, magram ruseTi zesaxelmwifoa da

msoflios qveynebi gaurbian mis zedmet ganawyenebas. maT miaCniaT, rom ru-

seTTan saWiroa TanamSromlobisa da zewolis erTgvari Sexameba. evro-

pelebi ufro TanamSromlobisaken ixrebian da ruseTs angariSs uweven.

ruseTs gaeroSi Tavisi berketebi aqvs _ gaeros uSiSroebis sabWos wevria

da bolo rezoluciis miRebisas moxda erTgvari garigeba: ruseTma mxa-

ri dauWira aSS-Tvis sasargeblo rezolucias CrdiloeT koreaze, sam-

agierod, nawilobriv raRac formulirebebi gaitana afxazeTis Sesaxeb.

es politikuri vaWrobis meqanizmia. ara mgonia, rom gaeros rezolucie-

bi katastrofuli Sedegia saqarTvelosTvis, Tumca arasasiamovnoa maTi

zogierTi forumlireba Tu detali.

Cvens pozicias TanaugrZnoben dasavleTSi, magram nu gveqneba misi Tavi-

dan bolomde gaziarebis iluzia. saerTaSoriso politika sxvadasxva in-

teresis Sejamebisa Tu damTxvevis asparezia da iq patara qveyanas yovelTvis

uWirs. mas yovelTvis sWirdeba Tanmimdevroba, simtkice da moqniloba.

unda vimuSaoT imaze, rom msoflio politikaSi, diplomatiasa da saer-

TaSoriso urTierTobebSi amindis Semqmnelma qveynebma ruseTis pozicia

ar gaiziaron. Cven garkveuli mimarTebiT gavZlierdiT, magram patara

saxelmwifo varT da sxva saSualeba xelT ara gvaqvs.

rac Seexeba qveynis Sida politikas, mniSvnelovani cvla moxda. irakli

oqruaSvili sakmaod mniSvnelovani politikuri figuraa, romelic Teori-

ulad rCeba prezidentis gundSi, magram taim-auts iRebs da raRac periodiT

TamaSidan gadis. erTi mxriv, pozitiuri mniSvneloba aqvs: iraklis `omis

partiis~ imiji hqonda da rusi analitikosebi da xandaxan qarTvelebic am

TemiT spekulirebdnen _ oqruaSvili gaukontrolebeli figuraa da saaka-

Svilis daukiTxavad SeuZlia, raRac nabiji gadadgas. ruseTis propaganda

da saqarTvelos diskriminacia amas emyareboda. ruseTisaTvis momgebiani

iyo, aseTi ritorika gaegrZelebina, axla mas saamisod aRaravin hyavs. meore

mxriv, saqarTvelos aRmasrulebeli xelisufleba ufro konsoliduri

gaxda da spekulacia-varauds irakli oqruaSvilis damoukidebel gegmebze

(me ar vambob, rom mas hqonda aseTi gegmebi) niadagi gamoecala.

`cxinvalSi 10 wlis asakidan 70 wlamde yvelas iaraRi aqvs. aseve konfliqtis zonaSi SeimCnevian ucxo SeiaraRebuli adamianebic, maT Soris, kazakebia, Tumca didi nawili mainc CrdiloeT oseTidan aris Semosuli~.

guram vaxtangaSvilisaqarTvelos parlamentis didi da patara liaxvis xeobebis maJoritari deputati`rezonansi~

`Cven qarTvelebi ar dagvikavebia. galSi cxovroben megrelebi da swored megrelebi aviyvaneT, galSi qarTvelebi ar cxovroben~.

ruslan qiSmariagalis de-faqto administraciis xelmZRvaneli

Page 19: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

52 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

aleqsandre rondeli _

politologi

ruseTi gvaiZulebs, swrafad gaviqceT dasavleTisaken

batono aleqsandre, 2006 wlis pirvel oqtombers gancxadeba gaakeTa

prezidentma putinma, 4 oqtombers ki ruseTis saTaTbirom miiRo specia-

luri gancxadeba, _ `saqarTvelos xelisuflebis antirusuli politikis

Sesaxeb~ _ romliTac uflebamosileba mianiWa ruseTis mTavrobas, mi-

eRo `aucilebeli zomebi~ saqarTvelos winaaRmdeg... kenWisyris Sedege-

bic Sesabamisi iyo: 412 momxre, arc erTi mowinaaRmdege, erTma (gonierma)

Tavi Seikava...

ruseTis saTaTbiros antiqarTuli gancxadeba niSnavs imas, rom saqar-

Tvelos pozicia ruseTSi gagebulia ise, rogorc maTTvisaa xelsayreli:

isini Tvals xuWaven da uaryofen saqarTvelos saxelmwifos erovnul

interesebs Tu miswrafebebs da Cvens qveyanas aRiqvamen mxolod ruseTis

danamatad. es aris tipobrivi, imperiuli, ̀ velikoderJavuli~ Sexeduleba,

riTac ase mdidaria ruseTis saTaTbiro. dRemde ruseTis saTaTbiros

TviT ruseTSi ar uyureben seriozulad, magram mainc sakanonmdeblo uf-

lebebi aqvs da uzarmazari qveynis parlamentia. amitomac sul giJebic rom

iyvnen, angariSgasawevi Zalaa. giJebi namdvilad ar arian, magram imperialis-

tebi rom arian, faqtia. ruseTis saTaTbiros aseTi gancxadeba CvenTvis

gasakviri araa, maTi yoveli gancxadeba Tu dadgenileba antiqarTuli da

`velikoderJavulia~. saqarTvelo ruseTisaTvis mxolod im SemTxvevaSi

iqneba misaRebi, Tu muxlebze dadgeba da ruseTs raRac gansakuTrebul

siuzerenad aRiarebs. sxvagvarad, samwuxarod, isini ver azrovneben... ru-

seTis saTaTbiroSi sul ramdenime deputatia (magaliTad, riJkovi) sxva-

nairad moazrovne da maTac Zalian uWirT. Zalian mZime mdgomareobaa,

Cven aqedan ver vxedavT, magram, rac iq xdeba, gasakviri araferia.

Page 20: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

53s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

ruseTis oTxi jaSuSis dakavebas aTasobiT qarTvelis deportacia da

usastikesi sanqciebi mohyva. ̀ qurds ra unda da bneli Rameo~... sababi miecaT

boRmis amosanTxevad da sisxlis gamosaSvebad...

SeiZleba, rusi oficrebis gadacemis procedura mozard mayurebelTa

Teatris doneze moeCvena vinmes, SeiZleba televiziiT Zalian gapiarebu-

lic iyo, magram es arsebiTad viTarebas ar cvlis _ am uzarmazari qveynis

Zlieri specsamsaxuri Caflavda, gamousworebeli Secdoma dauSva. mTel

msoflioSi yvela profesionalisaTvis es sasacilo signalia: mezobel

qveyanaSi, romelzec gvaqvs raRac gavlena, raRac kontaqtebi, rogor una-

musod da usircxvilod unda iqceode, rom ase cudad Cavarde. ruseTis

mxridan kaci Tavs Seikavebda, maTi reaqcia ki iseTi iyo, TiTqos ruseTSi

Cveni jaSuSebi daiWires da ara _ piriqiT. ra Tqma unda, es sababi iyo.

zogi ambobs naklebTeatraluri yofiliyoo, magram saqarTvelos ru-

seTis specsamsaxurebi da, saerTod, xelisufleba ise moawva, rom cota

unda daiyviro, xma amoiRo, Torem evropaSi hgoniaT, gvilxins, Cven

vabrazebT ruseTs da is arafer SuaSia. saWiro iyo yuradRebis miqceva,

amas TamaSis wesebi moiTxovs: roca aseTi qveynis jaSuSebs iWeren, zogier-

Ti didi saxelmwifoc ki demonstraciulad imaves akeTebs. rogorc Cans,

Cveni xelisuflebis azriT, ruseTi Zalian Sors wavida da raRaciT unda

SeeCerebinaT. me ar vici, Cveni mezoblis reaqcia ramdenad gaTvlili

iyo, Tumca namdvilad araadekvaturi da araproporciuli aRmoCnda. Tu

vinme fiqrobs, rom uamisod ruseTTan dalxenili urTierToba gveqne-

boda, sisulelea. bevrma dainaxa, sinamdvileSi rac xdeba da ra yeyeCebic

arian...

ritorikuli kiTxva: ra unda saqarTvelos dsT-Si? Tavridis sasax-

leSi saqarTvelos parlamentis Tavmjdomaris taqtianad dasmul kiTx-

vas samitis monawileebma taSis garda verafriT upasuxes.

unda rame saqarTvelos dsT-Si Tu ara? _ saqarTvelo dsT-Si iqamde

unda iyos, vidre amas saqarTvelos xelisufleba ar gadawyvets da iq

yofnas zedmetad ar miiCnevs. amitom CemTvis gaugebaria wamdauwum wamo-

Zaxeba-provocireba _ gavideT, ar gavideT... saqarTvelos politikaze,

mis amJamindel viTarebaze pasuxs agebs xelisufleba, danarCens pasuxis-

mgebloba ar aqvs: gadawyvets, gavideT _ unda gavideT, gadawyvets, da-

vrCeT _ unda davrCeT. gauTaveblad gasvla-gausvlelobis msjeloba,

gausvleloba Ralatia _ sasacilo da araseriozulia. xelisufle-

bam Tavad icis Tavisi saqme. Cemi azriT, aseT daZabul viTarebaSi, dsT

CvenTvis mniSvnelovani adgilia, sadac raRac forumia, SeiZleba Seni

kontaqtebi gqondes da Seni satkivari Tqva, viRacaze zegavlena moaxdi-

no, yvela mteri xom ar aris. Tanac amiT danarCenebs vupirispirdebiT

_ me vaJkaci var, gavedi, Tqven ki mSiSrebi _ ruseTTan rCebiTo. radgan

xelisufleba arCeulia da mas davavaleT am problemis gadawyveta, manve

gadawyvitos da mouaros. danarCenebma, roca xelisuflebaSi movlen,

sxva gadawyvetileba maSin miiRon.

Page 21: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

54 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

situacia aSS-Sic Seicvala: arCevnebi da erayis omi. Tavdacvis ministri

donald ramsfeldi gadaayenes, mmarTvelobaSi demokratebi movid-

nen...

aSS Cveni strategiuli partnioria. CemTvis xandaxan gaugebaria zogi-

erTi adamianis azri (da, sxvaTa Soris, ar arian cotani): ra unda aq ameri-

kas? ai, rusi wava da amerikeli mova. esaa raRac batonymuri Sexedulebaa:

jer erTi, Tu rusi wava, ra aucilebelia, aSS movides _ imave statusiTa da

imave formiT. me mgoni, amas arc apirebs da arc Tavisi bazebis ganlageba

unda. aSS politika postsabWour sivrceSi aseTia: sabWoTa kavSiris msgav-

si warmonaqmnis dauSvebloba, ruseTma kvlav erTi imperia ar Seqmnas, da

status-kvos _ damoukideblobis _ SenarCuneba, maT Soris ruseTisac.

Cveni da amerikis strategiuli interesebi erTmaneTs emTxveva da amitomac

varT strategiuli partniorebi.

aSS alalad gvexmareba: gadagvarCines SimSils, energetikul did ube-

durebas, gvexmarebian jarisa da saxelmwifoebriobis SeqmnaSi, fexze

dadgomaSi, Cvens usafrTxoebas icaven. misi proteqciis qveS varT da ru-

seTis mxridan aseTi zewolaa, ra iqneboda, is rom ar yofiliyo. aSS

Sorsaa da, zogierTisagan gansxvavebiT, Cveni miwa ar unda. zemonaTqvami-

dan gamomdinare logikuria: Cveni qveyana amerikis momxrea da masTan

partnioroba CvenTvis Zalian mniSvnelovania, me vityodi, gadamwyveti.

TviT aSS urTules periodSia erayis omis, evropasTan garTulebu-

li urTierTobis Tu mravali sxva problemis gamo. buSis administra-

cia Seviwroebulia kongresSi demokratebis umravlesobiT mosvliT.

CvenTvis amas didi mniSvneloba ara aqvs, radganac respublikelebica da

demokratebic principulad mxars uWeren saqarTvelos damoukideblo-

bas da natoSi gawevrianebas. magram amJamad faqtia, rom buSis administra-

cia sustia, Tanac prezidenti male midis. vidre axlebi movlen, sagareo

politikis kursSi gaerkvevian (kongresSi asi axali wevria, zogierTs

saqarTvelo arc ki gaugonia), manamde, raRac periodi, ruseTs saSualeba

eqneba saqarTveloze zewolisa. marTalia, gardamavali periodi cota

rTuli iqneba, magram es dro Cven gonivrulad unda gamoviyenoT da, mTa-

varia, strategiuli Secdoma ar davuSvaT.

gaauqmebs Tu ara strasburgis sasamarTlo ruseTis sanqciebs da dauwe-

sebs kompensacias. saparlamento komisiam sakmaod gulisSemZvreli faqte-

bi da masalebi daafiqsira.

strasburgis sasamarTlo... rTuli procesia. TiToeuli saqmis gan-

xilva TveobiT da wlobiT grZeldeba. TviT faqti, rom registrirebu-

lia ruseTis mier adamianis uflebebis darRveva da is saerTaSoriso

sasamarTloSi ganixileba, Zalian mniSvnelovania. am SemTxvevaSi gamov-

divar saxelmwifo da ara Cveni Tanamemamuleebis interesebidan, arada es

xalxi umZimes mdgomareobaSi aRmoCnda: zogi gardaicvala, zogi avad gax-

da, xelcarieli gamorekes. sasamarTlom maTi pirovnuli da qonebrivi

interesebi unda daicvas, amas plus ruseTi kidev erTxel gamasxaravdeba.

`dadgeba dro, Cvenma diplomatiam yvela

kvercxi erT kalaTSi ar Caawyos da mimarTuli aRar iyos gaerosa da

euToze~.

soso cincaZepolitologi`rezonansi~

`dReisaTvis uSiSroebis sabWosa da parlamentis Sesabamisi komitetebis

xedvaa, rom Cveni Tavdacvis principi,

romelic mdgomareobda teritoriul TavdacvaSi,

gareSe agresiis SemTxvevaSi, Seicvalos totaluri da upirobo Tavdacvis principiT~.

nika ruruasaqarTvelos

parlamentis Tavdacvisa da uSiSroebis

komitetis Tavmjdomaris moadgile

`24 saaTi~

Page 22: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

55s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

sjobs, nebismieri saqme, miT umetes saxelmwifoTaSorisi, sasamarTloSi

irCeodes, vidre brZolis velze an sxva saSualebebiT.

Cveni umTavresi satkivari: afxazeTi da samaCablo, Tqveni politikuri

gaTvla...

saqarTvelo aSkarad cdilobs, Tavisi bedi dasavleTs daukavSiros,

amitom ruseTi daaCqarebs am ori teritoriis miTvisebas. tyuilia,

TiTqos saqarTvelo ruseTTan rom darCeniliyo, afxazeTsa da samaCa-

blos moevleboda: esaa specialurad Cvens gasabrazeblad dagebuli maxe

_ davijeroT, rom isini samagierod rames mogvcemen. arafris momcemebi

ar arian. didi xania, ruseTs Tvali afxazeTze uWiravs, afxazebi sul ar

sWirdeba da arc ainteresebs. rus Cinovnikebs afxazeTi moswonT, Tavi-

anT teritoriad miaCniaT, saqarTvelos saxelmwifod ar Tvlian da

agdebiT laparakoben. ruseTi aSkarad xedavs,rom Cveni svla dasavleTsa

da natosken gardauvalia da surs, mkacrad dagvsajos _ gadawyvetileba

afxazeTi da samaCablo waggvlijon, didi xania miRebulia. afxazeTis

omis dros SevardnaZem samjer xeli moawera xelSekrulebas, samivejer

mogvatyues. maTi ndoba rogor SeiZleba? amitom Cven bolomde unda vi-

brZoloT. amisaTvis arsebobs diplomatia, saerTaSoriso sazogadoe-

brioba da sxva... magram SeiZleba, ruseTi gajiutdes, aRar Sexedos saerTa-

Soriso normebs da es ori teritoria miiTvisos. yvelaferi SeiZleba

moxdes, me am mxriv, maincdamainc optimisti ara var. es iseTi sakiTxia,

romelzec dRes saubari ar minda. arCevanis zRvarze yovelTvis unda

gavTvaloT mniSvnelovani. xafangSi Cavardnili mgeli Tavis TaTs moi-

Wams da maxidan gamoZvreba. qarTvelebi saukuneobriv brZolebSi varT

_ xan vagebT, xan _ vigebT. Cveni eris istoria wamebis, tanjvisa da sisx-

lis Rvris istoriaa. zogierTi moqalaqe ise iqceva da irjeba, TiTqos

istoriulad goglimoglze iyos gazrdili, laCrebad viqeciT. mTa-

varia, saqarTvelo SevinarCunoT da gamovZvreT am ubeduri xafangidan.

Cvens Crdiloel mezobels ra daemarTeba, jer kidev kacma ar icis. mas

didi xnis sicocxle ar uweria. dRes, marTalia, navTobis fuliT arian

damTvrali, magram uamravi problema aqvT, Tundac CrdiloeT kavkasiaSi.

maTi Cvendami damokidebuleba provinciuli, didi erisaTvis Seuferebe-

li da strategiulad mcdaria. maT erCivnaT saqarTvelo keTili mezo-

beli yofiliyo da ruseTis ndoba hqonoda. miuxedavad amisa, Cven bo-

lomde vibrZolebT da aravis arafers ar davuTmobT.

2006 wlis 10 oqtombers saqarTvelos parlamentma, ruseTis saTaT-

biros gancxadebis pasuxad, sakmaod mkacri, koreqtuli da dasabuTebuli

gancxadeba gaakeTa... ras unda velodoT uaxloes momavalSi?

Cveni parlamentis gancxadebebi zogjer radikaluria, zogjer _ gawo-

nasworebuli. me miyvars, roca gawonasworebulia. Tumca rogoric unda

iyos, rusebi, rusuli media yvelafers ukuRmarTad igebs da aSuqebs. sul

ciliswameba, ruseTis damcireba da Seuracxyofa elandebaT. samwuxarod,

ruseTis mosaxleobam es daijera da, rogorc yvela gamokiTxva mow-

mobs, tvini aemRvra. gamokiTxulTa 60% roca aRiarebs, rom saqarTvelo

yvelaze agresiuli qveyanaa, saqme ukve klinikasTan gvaqvs. es xalxi cod-

`is Savi propaganda, romelic gaeroSi arsebobda, pirvelad iqna daZleuli saqarTvelos, ukrainis, moldovasa da azerbaijanis mier~.

irakli alasaniasaqarTvelos mudmivi warmomadgeneli gaeroSi`24 saaTi~

`ruseTis saqarTvelodan gaZeveba `nel-nela mwifdeba~. uaxloesi erTi wlis manZilze am mimarTulebiT didi cvlilebebia mosalodneli~.

kaxa gogolaSvilievrokavSirTan integraciis specialisti`rezonansi~

Page 23: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

politikapolitika

56 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

vaa, magram ufrosebma moaxvies Tavs aseTi azrovneba. aseve saqarTvelo

moxvedrilia ruseTis yvelaze saSiSi mtrebis sameulSi: aSS, saqarTve-

lo, CineTi! aSS, latvia, saqarTvelo! Zalian kargi kompaniaa, magram sa-

sacilosTan erTad satirelia es ambavi: rogor SeiZleba, aseTi kultu-

ris mosaxleobam saqarTvelo Tavis mTavar mtrad warmoidginos?!

saqarTveloSi, sabednierod, rusebis mimarT kargi ganwyobaa, arc ruso-

fobiaa da Cveni xalxisTvis bevri ram gaugebaria. ruseTis axlandelma

reaqciulma reJimma rusebs bevri ram ufro daaviwya, vidre Cven. arada

did qveyanas gamZle mexsiereba yvelaze metad marTebs.

did da patara qveynebs Soris, didi awesebs TamaSis wesebs. ruseTi gvai­

Zulebs, rac SeiZleba swrafad gaviqceT dasavleTisaken, Tanac yvelanairad

xels gviSlis, avi ZaRliviT arc sxvas aWmevs da arc TviTon Wams... ar minda,

avi ZaRliT davasrulo saubari, magram analogia aSkaraa.

saqarTvelo SerCeulia, rogorc mezoblebSi yvelaze susti qveya-

na, romelsac Tu gauswordebi, danarCenebi Wkuas iswavlian. xandaxan

gveCveneba, rom Cvens ers Tavmoyvareoba dakarguli aqvs, magram ise araa

xelidan wasuli, ruseTs dauCoqos da yvelaferze daTanxmdes. Cven is-

toriulad didi movaleobisa da gadawyvetilebebis winaSe vdgavarT

da sxva gamosavali ara gvaqvs: ra gziTac daviwyeT, imave gziT unda gava-

grZeloT. me mgoni, esaa dRes mTavari.

Page 24: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

ekonomikaekonomika

57s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

jemal inaiSvili _

saqarTvelos parlamentis Tavmjdomaris

moadgile

fraqcia `nacionaluri moZraoba _ demokratebi~

ruseTi cdilobs, saqarTvelo kolafsSi

aRmoCndes

dRes ruseT-saqarTvelos Soris ganviTarebuli movlenebi ewinaaRm-

degeba saerTaSoriso normebs da uaryofiTad moqmedebs Cvens qveyanaze,

pirvel rigSi ki mis ekonomikaze. ruseTi cdilobs, yvela berketis gamo-

yenebiT saqarTvelo umZimes e.w. `kolafsis mdgomareobaSi~ aRmoCndes.

misi aseTi mcdelobebis miuxedavad, darwmunebuli var, Cven aucileblad

Tavs davaRwevT amJamindel ekonomikur problemebs. dRes Cvens qveyanas

ara aqvs savaWro urTierToba ruseTTan, ar xorcieldeba soflis meur-

neobis produqtebis: Rvinis, citrusis... eqsporti. ruseTma kidev erTi

sazrunavi gagviCina _ axali bazrebis moZieba.

rac Seexebma energomatareblebs, kerZod gazs, ruseTi cdilobs dagvaS-

antaJos ara marto Cven, aramed Cveni uaxloesi mezoblebi _ strategiuli

partniorebi.

Seqmnili mdgomareobidan gamomdinare, saqarTvelos mTavrobam yvela

zoma miiRo qveynis gaziT uzrunvelyofis alternatiuli wyaroebis

mosaZebnad. mxedvelobaSi maqvs azerbaijanuli Sahdenizis gazi. iranTan

xelSekrulebis Tanaxmad, iranul gazs im SemTxvevaSi miviRebT, Tu igi auci-

lebeli iqneba Cveni qveynis maragis Sesavsebad. momaval wels, Sahdenizis sru-

lad amoqmedebisas, mTlianad Tu ara, nawilobriv mainc vityviT uars rusul

gazze da amiT ruseTs xelidan gamoecleba Cvenze zemoqmedebis meqanizmi.

eleqtroenergiis mxriv ki qveyanaSi gacilebiT ukeTesi mdgomareobaa.

reabilitaciis Semdeg Cveni adgilobrivi generacia sakmaod karg mdgo-

mareobaSia da srulad uzrunvelyofs qveynis eleqtroenergiiT momar-

agebas.

`Tbilisis winaaRmdeg ganxorcielebuli sanqciebi imis ukuSedegs mogvcems, romelTac kremlSi elodebian. amgvari politika saqarTvelos ekonomikas ufro Tavisufals, Zliers, adaptirebulsa da swrafadganviTarebads gaxdis. aseTi gamocdileba aqvs estoneTsac... axla aseTi gamocdileba eqneba saqarTvelosac, da saSualeba miecema kidev erTi vefxvi an Tundac focxveri gaxdes ekonomikaSi. saqarTvelos SeuZlia, madloba gadauxados ruseTis mTavrobas aseTi specifikuri daxmarebisaTvis~.

andrei ilarionovi“Независимая газета”

Page 25: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

ekonomikaekonomika

58 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

vladimer papava _

saqarTvelos parlamentis safinanso-sabiujeto

komitetis Tavmjdomaris moadgile

fraqcia `nacionaluri moZraoba _ demokratebi~

`amerikelebis didma umravlesobam saerTod ar icis,

rom `jorjia~ arsebobs,

magram maT, vinc es ician,

gaugiaT, rom iq gadis navTobsadeni da

SesaZlebelia, navTobis ruseTis

gverdis avliT miReba~.

dimitri saimsiniqsonis centris

prezidenti`mTeli kvira~

`gazsacavebi msoflios yvela wamyvan qveyanas

gaaCnia. sul msoflioSi 634 gazsacavia.

amierkavkasiis regionSi sami miwisqveSa

gazsacavia _ ori azerbaijanSi da erTi _

somxeTSi~.

gia xuxaSviliekonomikuri eqsperti

`rezonansi~

rusuli gazi aucileblad dagvWirdeba

ruseTidan saqarTvelos moqalaqeebis eTnikuri niSniT deportacia

am rTuli urTierTobebis yvelaze tragikuli momenti iyo. ruseTSi

dasaqmebul saqarTvelos moqalaqeebis garkveul nawils, saTanado Semo-

savali da, ase Tu ise, mogvarebuli sayofacxovrebo pirobebi hqonda.

isini ara marto sakuTar Tavs, saqarTveloSi darCenil ojaxis wevrebs,

axloblebs, naTesavebs arCendnen. axla am gziT mopovebuli Semosava-

li aRar arsebobs, es ki garkveul zegavlenas moaxdens maT socialur-

ekonomikur mdgomareobaze.

Tumca, miuxedavad yvelafrisa, saqarTvelo ruseTTan daTmobebze ar unda

wavides. mTavrobam aucileblad unda SeimuSaos deportirebulTa adaptaci-

is programa, mogvardes ara marto sayofacxovrebo, dasaqmebis sakiTxic.

rac Seexeba energomatareblebs, mxedvelobaSi maqvs gazTan dakavSire-

buli problemebi, Tu uars vityviT ruseTis mier mowodebul gazze, mee-

Wveba, sxva gzebiT SevZloT am sakiTxis mogvareba. rusuli gazi aucile-

blad dagvWirdeba, magram sakiTxavia, ra raodenobiT. mas nawilobriv,

SesaZlebelia, iranuli Caenacvlos, Tumca saeWvoa Sahdenizis gazi kon-

traqtiT gaTvaliswinebuli raodenobiT miviRoT. ruseTma azerbaijans

bunebriv airSi, iseve rogorc Cven, 230 dolaris gadaxda mosTxova. im

SemTxvevaSi, Tu azerbaijani Sahdenizis gazs SedarebiT iafad mogvawvdis,

maSin Tavad mouwevs ZviradRirebuli rusuli gazi moixmaros... rac Seex-

eba iranis gazs, ruseTi yovelnairad Seecdeba, gamoiyenos Tavisi gavlena

da saqarTvelosa da irans Soris molaparakebebi dablokos.

Page 26: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

ekonomikaekonomika

59s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

SoTa gvenetaZe _

fraqcia `nacionaluri moZraoba _ demokratebi~

faqtebi komentars ar saWiroebs

ruseT-saqarTvelos Soris bolo periodSi ganviTarebuli movlene-

bi, mxedvelobaSi maqvs qarTvelebis deportacia, amazrzeni, faSisturi

qmedebaa da is komentars ar saWiroebs. rac Seexeba energomatareblebs,

amazec Zalian bevri iTqva. bolo ori wlis ganmavlobaSi Cvens energoseq-

torSi mniSvnelovani cvlilebebi moxda. amJamad qveyanaSi gamomuSavebuli

eleqtroenergia mzardia da uaxloes periodSi kidev metis molodini

gvaqvs. vfiqrob, daaxloebiT sam weliwadSi srul damoukideblobas

mivaRwevT. igive SeiZleba ganvacxado bunebriv airTan dakavSirebiT. yve-

laferi unda gavakeToT imisaTvis, rom masSi politikuri fasi ar ga-

davixadoT. maqsimalurad unda vecadoT da ruseTidan miRebuli gazis

alternatiuli wyaro movnaxoT. es realurad SesaZlebelia _ molapara-

kebebi mimdinareobs kerZo kompaniebTan. fasi, romelic ruseTs surs

gadavixadoT Tavis mier mowodebul gazSi, CvenTvis miuRebelia, radgan

realuri alternatiuli variantebi gvaqvs. mezobel qveynebTan Cveni urTi-

erTobebi saSualebas gvaZlevs, bunebriv airSi dRemde arsebuli fasi ga-

davixadoT da mosaxleobas gazis safasuri ar gavuZviroT.

ruseTma sruli embargo ganaxorciela. faqtobrivad, Cveni eqsporti

ruseTis ekonomikaSi aRar monawileobs. es procesi axla ar dawyebula,

mTeli welia grZeldeba da maqsimaluri Sedegi ukve miRweulia . rac Seex-

eba qarTul bazarze rusuli produqciis Canacvlebas, misi alternativac

arsebobs. rogorc CemTvis cnobilia, qarTuli biznesi am mimarTulebiT

muSaobs. sxva Tu araferi, rusulis nacvlad mivirTmevT ukrainul, ufro

maRalxarisxovan Turqul an evropul Sokolads.

Cveni ekonomika jerjerobiT mdgradia ruseTis mier ganxorcielebuli

embargos miuxedavad. ruseTma ki sabolood unda gadawyvitos, rogori

urTierToba surs Cvens qveyanasTan.

`erTaderTi, ruseTs SeuZlia energetikuli blokada mogviwyos _ bolo dros energetikaSi imdeni rusuli kompania SemoviyvaneT, rom amas advilad moaxerxeben. yovelTvis amis winaaRmdegi viyavi da, vfiqrob, arcTu

usafuZvlod~.

niko lekiSvili`versia~

`ruseTma saqarTvelos ekonomikuri da sasazRvro blokada unda gamoucxados~.

mixeil aleqsandrovieqsperti`versia~

Page 27: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

ekonomikaekonomika

60 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

daviT narmania _

axalgazrda ekonomistTa asociaciis

gamgeobis Tavmjdomare

mdgomareoba nel-nela stabiluri xdeba

ruseTma Tavisi qmedebiT ara marto or qveyanas Soris arsebuli urTi-

erTobebi gaamwvava, aramed maregulirebeli kanonmdebloba da ramdeni-

me saerTaSoriso xelSekrulebac daarRvia: 1993 wels miRebuli dsT-is

wesdeba, saerTaSoriso xelSekruleba ekonomikuri kavSiris Seqmnis Sesa-

xeb, 1994 wels miRebuli xelSekrulebebi _ Tavisufali zonisa da socia-

lur-ekonomikur-samarTlebriv sakiTxebSi koordinaciis Taobaze, 2000

wels xelmowerili konvencia momxmarebelTa uflebebis dacvis Sesaxeb

da sxvadasxva aqti, romlebic am or qveyanas Soris sabaJo da Tavisufali

vaWrobis sferoSi urTierTobebs aregulirebda...

ra waago saqarTvelom da ra moigo ruseTma amgvari politikiT? pasu-

xad ramdenime aspeqts gamovyof:

pirveli transportTanaa dakavSirebuli. imis gamo, rom SeizRuda sa-

aviacio, saxmeleTo, sazRvao transportiT tvirTebis moZraoba, izara-

la rogorc erTma, ise meore qveyanam. Tumca ruseTis ekonomikisaTvis

es naklebSesamCnevia. meore mniSvnelovani da sakmaod rTuli sakiTxi

_ saqarTvelosaTvis gazis mowodeba. 2007 wlis pirveli ianvridan ru-

seTi gazis fass 110 dolaridan 230-mde gazrdis. ese igi bunebrivi airis

gaZvireba daaxloebiT orjeraa mosalodneli. amis gamo mTavroba aq-

tiurad muSaobs gazis alternatiuli wyaroebis moZiebaze: yazaxuri,

azerbaijanuli Tu iranuli. Tumca, veWvob, maTgan bunebrivi airi Seufer-

xeblad miviRoT. iranis garda am qveynebs gazis Tavisufali resursebi

ar gaaCniaT, Tanac iranuli gazi, rusulTan SedarebiT, Zviria. da kidev

erTi: iranidan gazis miRebam SeiZleba, garkveuli problemebi Segviqmnas

aSS-Tan urTierTobaSi, amitom sakmaod frTxili nabijebia gadasadgme-

li. mesame da yvelaze mnivSnelovani: adamianis uflebebis darRveva da

qarTvelTa deportacia. didi nawili legalurad imyofeboda ruseTSi

`ruseTi bosforis sruteSi ver mogviwyobs

blokadas. afxazeTis wylebSi ar davcuravT.

bulgareTisa da rumineTisaken mimaval trasebze ki ruseTis teritoriul wylebs ar vkveTT, ruseTis

portebTan arc ise didi mimosvla gvakavSirebs.

ase rom, sazRvao blokadas veravin

mogviwyobs~.

soso ciskariSvili

politologi`versia~

`nebismieri sanqcia saqarTvelos

mimarT ruseTis saxelmwifoebriv

sisusteze miuTiTebs~.

soso ciskariSvili

politologi`versia~

Page 28: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

ekonomikaekonomika

61s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

_ legalebic da aralegalebic ara marto sakuTar Tavs irCendnen, soli-

dur Tanxasac ugzavnidnen ojaxis wevrebsa da axlo naTesavebs. ̀ gamoyriT~

erTeulebi ki ara, maTi ojaxebi da axlo naTesavebic dazaraldnen. umu-

Sevrobas gaqceulebi isev umuSevrebi darCnen. aman qveyanaSi socialuri vi-

Tareba kidev ufro daamZima, umuSevarTa ricxvi sakmaod gaizarda.

rogor unda moagvaros Cvenma xelisuflebam ruseTTan urTierToba? amaze

erTmniSvnelovani, calsaxa pasuxi ar arsebobs. Tanac ruseTis politika sakmaod

araprognozirebadia. misi qmedebebi politikur da ara ekonomikur gaTvlebzea

damyarebuli. amis erT-erTi naTeli magaliTi wleuls wels `gazpromis~

generaluri direqtoris gancxadebaa: saqarTvelo wlis ganmavlobaSi ra

raodenobis gazsac moixmars, imdeni `gazproms~, bunebrivi danakargebis

saxiT, sistemaSi ekargebao. aqedan gamomdinare, misi azriT, ruseTis eko-

nomikisaTvis saqarTvelosaTvis gazis miwodebas araviTari mniSvneloba

ara aqvs. samwuxarod, Cvena varT masze damokidebuli.

rac Seexeba alternatiul wyaroebs, ruseTs aqvs yazaxeTsa da azerbai-

janze zemoqmedebis berketebi. Cvenma xelisuflebam jerjerobiT am situa-

ciidan konkretuli gamosavali ver ipova.

saqarTvelom ruseTTan savaWro urTierTobebis moSliT, mniSvnelo-

vani danakargi ganicada. pirveli: Cveni produqcia jer kidev e.w. `ГОСТ~-

ebiT iwarmoeboda, amitom ruseTi mas did moTxovnebs ar uyenebda. qar-

Tuli produqcia kidev didxans ver moxvdeba evropis bazarze, radgan

saerTaSoriso standartebs ver akmayofilebs. `ГОСТ~-ebis dro wavida

da standartebis sistema reformas saWiroebs.

meore: teritoriuli siaxlove. sazRvao da saxmeleTo transportiT

ruseTs gacilebiT iafad vawvdiT produqcias, vidre: ukrainas, Sua azias,

baltiispireTsa da evropis sxva qveynebs. rac Seexeba ruseTidan imports,

ruseT-saqarTvelos Soris `Tavisufali vaWrobis Sesaxeb~ xelSekrule-

bis safuZvelze, saqarTveloSi Semosuli produqcia sabaJo gadasaxadiT

ar ibegreboda da, siiafis gamo, Cveni dabalmsyidvelunariani mosaxle-

obisaTvis xelmisawvdomi iyo, xarisxs mkacr moTxovnebs ar uyenebda da

didi raodenobiT moixmarda. Seqmnili situaciidan gamomdinare, sanam

igi sxva qveynebidan (ukraina, bulgareTi, Sua azia) Semotanilma produqci-

am Caanacvla, fasebi gaizarda. mdgomareoba nel-nela stabiluri xdeba,

Tumca ruseTis did bazarze imdenad viyaviT damokidebuli, aseTma myisi-

erma cvlilebam mniSvnelovnad dagvazarala.

`... imaze meti sanqciebi arsebobs, rac ruseTma Cvens winaaRmdeg gamoiyena?... Cven tyuilad arasodes arafers vambobT. arsebobs raRac zRvari, romelsac aravin ar unda gadavides. arsebobs zRvari, romelsac yvela Tavmoyvare saxelmwifo yovelTvis daicavs~.

mixeil saakaSvili`axali Taoba~

`yvela unda mixvdes, rom Cven ara varT SevardnaZisdroindeli gaurkveveli warmonaqmni. saqarTvelom daadastura, rom qmediTi da efeqturi saxelmwifoa~.

mixeil saakaSvili`24 saaTi~

`samwuxaroa, rom ruseTi saqarTvelos winaaRmdeg politikuri sanqciebis ganxorcielebas ganagrZobs da mTeli rusuli urTierTobebi, demokratiuli

urTierTobebis nacvlad, am WrilSi viTardeba~.

nino burjanaZe`24 saaTi~

`Cveni ekonomikuri janmrTeloba im Zalebzea damokidebuli, romlebic Sors, Cvens kontrols miRma imyofebian, mtrulad ganwyobili qveynebis CaTvliT~.

riCard lugariamerikeli senatori`24 saaTi~

Page 29: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

konfliqturi zonebikonfliqturi zonebi

62 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

SoTa malaSxia _

teritoriuli mTlianobis aRdgenis sakiTxTa

droebiTi komisiis Tavmjdomare

fraqcia `nacionaluri moZraoba _ demokratebi~

teritoriuli mTlianobis aRdgena

RirebulebaTa dacvas niSnavs

xelisuflebis yvela Stos, nebismier sakiTxTan dakavSirebiT, ruseT-

Tan damokidebulebaSi aqvs Tanmimdevruli, calsaxa da principuli pozi-

cia: iqneba es saerTaSoriso savaWro organizaciaSi ruseTis gawevrianeba,

saqarTvelodan ruseTis e.w. samSvidobo Zalebis gayvana an Canacvleba, eu-

Tos rolis gaZliereba, afxazeTsa da cxinvalis regionSi konfliqte-

bis mosagvareblad evrokavSirisa da amerikis SeerTebuli Statebis

CarTva da sxva. mTavaria, msoflios gavagebinoT, realurad ra xdeba

saqarTveloSi. gavagebinoT, rom Cven ar vibrZviT mxolod teritori-

uli mTlianobis aRsadgenad. cxadia, es prioritetuli sakiTxia, magram

teritoriuli mTlianobis aRdgena gulisxmobs brZolas RirebulebaTa

sistemisaTvis _ adamianis uflebebis dasacavad. konfliqtur regionebSi

irRveva es uflebebi, iq mcxovreb qarTvelebs ara aqvT sakuTrebis flo-

bis, rwmenis, mSobliur enaze ganaTlebis ufleba (galis raions vgulisx-

mob), amJamadac ZaliT mihyavT qarTveli axalgazrdebi afxazur jarSi... am

adamianebis Rirsebis dacva CvenTvis teritoriuli mTlianobis aRdgenis

tolfasia. es kargad esmiT Cvens partniorebs da cdiloben am mimarTe-

biT gadaidgas nabijebi.

gaeros uSiSroebis sabWos gadawyvetilebaze araerTgvarovani azri

arsebobs. zogi miiCnevs, rom amiT xel-fexi exsneba ruseTs, magram am re-

zoluciiT gaerom 15 aprilamde mandati gaugrZela mxolod Tavis mi-

sias da ara dsT-is Zalebs. migvaCnia, rom gaeros amasTan erTad unda gau-

Zlierdes funqciebi: policiuri struqturebi Semoiyvanon an samxedro

kontingenti sxva tipiT Seicvalos. 15 aprilamde msoflio kidev erTxel

darwmundeba ruseTis xelisuflebis agresiasa da mis mier Cveni terito-

riebis aneqsiaSi. amis Sesaxeb mravaljer iTqva maRali tribunidan: gaer-

oSi, moskovSi, sankt-peterburgSi, amas ambobs sagareo saqmeTa saministro

da Cveni komisiac.

Page 30: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

konfliqturi zonebikonfliqturi zonebi

63s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

am gancxadebebma Sedegi gamoiRo _ ukve Cvens enaze metyvelebs evrokavSiric

da mTeli evropac. evrokavSiris bolo rezolucias SeiZleba qarTvelebis

mier miRebuli rezolucia vuwodoT, amas, cxadia, pirdapiri mniSvnelobiT

ar vambob. masSi aisaxa Cveni bolo 15 wlis suliskveTeba. Cvenma partnioreb-

ma natosa da evrokavSirTan integraciis procesis dasaCqareblad unda

gaaqtiuron saqmianoba.

saqarTvelos xelisuflebam SeZlo, dasavleTisaTvis eCvenebina: sa-

qarTvelos erTianobisaTvis brZola RirebulebebisaTvis brZolaa,

evropis energousafrTxoeba sakmaod myifea da damokidebulia ara-

stabiluri, araprognozirebadi, arademokratiuli saxelmwifos mmar-

TvelobiT sistemaze. am problemebis gadawyvetis dros msoflio sazoga-

doebrivi azri saqarTvelos sasargeblod muSaobs.

ruseTis araprognozirebadi xasiaTidan gamomdinare, misgan TiTqos

araferia gasakviri, magram cxinvalis regionsa da afxazeTSi referen-

dumebis Catareba mainc gasaocaria. ruseTi acxadebs, rom am regionebSi

mas hyavs Tavisi moqalaqeebi. gamodis, rom ruseTis _ sxva qveynis _ mo-

qalaqeebi saqarTvelos _ sxva qveynis _ teritoriaze atareben gamoyo-

fasTan dakavSirebiT referendums. amgvari referendumebi samarTle-

brivi nonsensia da maT legitimurobas ar cnobs arc erTi saerTaSoriso

organizacia.

TxuTmeti wlis manZilze afxazebma samjer Caatares referendumi da

sami radikalurad gansxvavebuli azri gamoxates. erTaderTi norma-

luri referendumi exeboda saqarTvelos damoukideblobas. sxvebi

saTvalavSi Casagdebi araa da verc Catardeba centraluri xelisuflebis

unebarTvod. rac Seexeba samxreT oseTs, iq saqarTvelos xelisuflebis

survilis SemTxvevaSic ver Catardeba referendumi, radgan aseTi subieq-

ti _ `oseTi~ _ saqarTvelos konstituciaSi ar weria.

Tu saqarTvelos xelisufleba da saerTaSoriso organizaciebi er-

Tiani ZalisxmeviT SeZleben konfliqtur regionebSi ruseTis gavlenis

ganeitralebas Tu ara, Sesustebas mainc, afxazebTan dialogs azri eqneba,

radgan gadawyvetilebis miRebis procesSi maTi Tavisuflebis xarisxi

gaizrdeba. dRes isini gadawyvetilebas ver iReben, radgan afxazeTsa da

cxinvalis regionSic procesebs realurad baRafSi da kokoiTi ki ara,

putini marTavs.

afxazebs avstriaSi Sevxvdi. pirispir, uSualo saubrisas, oficialuri

Sexvedrebisagan gansxvavebiT, isini sul sxvas amboben. maT ician, rom ru-

seTTan SeerTebiT afxazeTis damoukidebloba dasamardeba, magram ise

Setopes, ukan daxevisa eSiniaT. imgvari daTmobis analogi, rogoric

saqarTvelos xelisuflebis mxridan maT hqondaT, msoflioSi ar ar-

sebobs _ afxazeTis mosaxleobis 44% _ qarTvelebs _ parlamentSi hyav-

daT 26 deputati, 17% _ afxazebs _ 28. aseTi tipis parlamenti dedamiwis

zurgze ar moiZebneba. osebmac Zalian kargad ician, rom Crdilo oseTSi

ar arsebobs: arc erTi osuri skola, osurenovani umaRlesi saswavle-

beli da osuri Teatri. afxazebsac da osebsac kargad moexsenebaT, rom

maTi TviTmyofadobis SenarCuneba, interesebis dacva da ganviTareba mxo-

lod erTiani saqarTvelos farglebSia SesaZlebeli.

dRevandeli situacia ruseTis didmpyrobeluri politikis Sedegia

da fesvebi Sors aqvs gadgmuli. kavkasielebma xelaxla unda gaviazroT

rusuli politikis Sedegebi, gavixsenoT, rogor gviyenebda, gvaqezebda

ruseTi erTmaneTis winaaRmdeg da mivideT im daskvnamde, saWiroa erT-

Page 31: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

konfliqturi zonebikonfliqturi zonebi

64 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

maneTs xeli gavuwodoT. gadaudebel aucileblobad mesaxeba oTxmxrivi,

anu 3X1 komisiis formatis Secvla, sadac Cven martoni varT, meore mxares ki

warmoadgens ruseTi da e.w. ori oseTi, romelTagan erT-erTi ruseTis Se-

madgenlobaSia. am oTxmxrivma formatma amowura Tavisi SesaZleblobebi da

uaryofiTi Sedegis meti araferi moitana: demilitarizaciis nacvlad mox-

da zonis sruli militarizacia. mTelma msofliom icis, rom am formatSi

SeuZlebelia normaluri gadawyvetilebis miReba, amitom dainteresebuli

mxareebi yovelTvis Slian Sexvedras, raTa qarTul mxarem Tavisi pozicia

ver gamoxatos. formatis SecvlisaTvis saWiroa euTos, evrokavSirisa da

amerikis SeerTebuli Statebis CarTva an megobari qveynebis monawileobiTa

da saerTaSoriso monitoringis meSveobiT qarTvelebisa da osebis pir-

dapiri dialogi. erT SemTxvevaSi gaTvaliswinebuli iqneba oseTTan dakav-

SirebiT arsebuli alternatiuli azri, meore SemTxvevaSi _ kanonieri xe-

lisuflebis arseboba zemo afxazeTSi. Sexvedra SeiZleba gaimarTos, ase

vTqvaT, Sida afxazuri molaparakebis doneze. vgulisxmob afxazeTis teri-

toriaze kanonier (zemo afxazeTis) da separatistul (soxumis) reJimebs.

guram vaxtangaSvili _

didi da patara liaxvis xeobebis maJoritari

deputati

fraqcia `saqarTvelos regionebi~

Cven mxolod sasikeTo Sedegebs veliT

12 noembers sofel eredvSi Catarebuli alternatiuli arCevnebi, Ce-

mi azriT, wingadadgmuli nabijia qarTveli da osi xalxis daaxloebis

gzaze da Sedegad mxolod sikeTes veliT. rogorc axalgoris, aseve

didi da patara liaxvis xeobebis mosaxleobam, qarTvelebmac da oseb-

mac, mxari dauWires prezidentobis alternatiul kandidats _ dimitri

sanakoevs. sasixaruloa, rom NATO, evropis sabWo da sxva saerTaSoriso

organizaciebi ar aRiareben e.w. samxreT oseTis teritoriaze Catare-

buli arCevnebisa da referendumis Sedegebs. cxadia, sul sxva ganwyoba

aqvs ruseTis saTaTbiros wevrebis umravlesobas, magram CvenTvis amas

arsebiTi mniSvneloba ara aqvs. mTavaria, rogor daexmareba saqarTve-

los xelisufleba alternatiul arCevnebSi gamarjvebul prezidents _

dimitri sanakoevs da mis mTavrobas, rogor izrunebs saerTaSoriso da

Page 32: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

konfliqturi zonebikonfliqturi zonebi

65s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

donori organizaciebis mxridan finansuri Tu moraluri mxardaWeris

mosapoveblad. Cvenma xelisuflebam unda SeimuSaos am kuTxis aRorZineb-

is gegma da saqarTvelo, ekonomikuri TvalsazrisiT, maTTvis mimzidve-

li unda gaxdes. aseve mniSvnelovania uzrunvelyos kanonis uzenaesobisa

da adamianuri Rirebulebebis dacva. osma mosaxleobam unda dainaxos,

rom erTiani saqarTvelos farglebSi cxovreba ukeTesia. `aqeT~ meti

perspeqtivaa maTi da maTi Svilebis bednieri cxovrebisaTvis. os xalxSi

saamiso mzadyofna mwifdeba, es daadastura alternatiulma arCevnebmac.

axla bevri ram TviT xelisuflebazea damokidebuli. regionisaTvis

donorebi da qarTuli mxare 12 milion evros gamoyofs, am Tanxis go-

nivrulad gaxarjvaa mniSvnelovani. dasavleTi saqarTvelos teritori-

aze konfliqtebis aRmofxvriTaa dainteresebuli. ase rom, sagareo Tu

saSinao poziciebi erTmaneTs emTxveva da aman SeuZlebelia sasikeTo Se-

degi ar gamoiRos.

andro barnovi _

eqsperti

`qaRaldis vefxvebi~ da Ria politika

briuselis ministerialze uaryofiTad Seafases da, SeiZleba iTqvas,

dagmes kidec ruseTis saTaTbiros 6 dekembris dadgenileba, romelsac

samarTlebrivi safuZveli ara aqvs. maS, risTvis sWirdeba ruseTs aseTi

speqtaklebis mowyoba, ratom Zabavs situacias?

urTierTobebi iZabeba maSin, roca arsebobs gansxvavebuli interesebi,

arian gansxvavebuli interesebis matarebeli mxareebi da yvela cdilobs,

Tavisi gaitanos. cxinvalis regionsa da afxazeTSi Seqmnili situacia eska-

laciis erT-erTi fazaa, mere saiT da rogor wava es procesi an riTi dam-

Tavrdeba, ukve sxva sakiTxia. istoriaSi Cveni iseTi konfliqtebic viciT,

romelTa CanafiqrSic ar yofila omi, magram orive mxaris daubalansebel

qcevas da gamonaTqvams realur omamde mivuyvanivarT. maT Soris iseT did

omamdec, rogoric pirveli msoflio omia, rodesac, yovel SemTxvevaSi,

Page 33: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

konfliqturi zonebikonfliqturi zonebi

66 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

Tavidan yvelas egona, rom mxolod Zalis demonstrirebiT miaRwevdnen

sawadels. amis miuxedavad, faqtia, rom pirveli msoflio omi moitana mx-

areebis bolomde gauTvlelma da daubalansebelma politikam.

Cven xSirad vsvamT kiTxvas: ratom Zabavs ruseTi situacias? konfliqtolo-

giaSi asea: vinc cdilobs Secvalos status-kvo, imisgan damoukideblad, mar-

Talia igi Tu ara, is Semtev poziciaSi moiazreba. am SemTxvevaSi saqarTvelo

gamodis Semtev poziciaSi. konfliqtologiis Teoriis Tanaxmad, roca es-

kalaciis bolo etapi daiwyo, saqarTvelom daikava Semtevi pozicia imitom,

rom man moindoma status-kvos Secvla.

ruseTma, bunebrivia, daaxvedra sapasuxo qmedebebi, reaqciebi, gamonaT-

qvamebi da a.S. erT-erTi ZiriTadi iaraRi, romelsac konfliqtis dros

mxareebi iyeneben, muqaraa. anu, Sen Tu ar gaCerdebi, Sen Tu ukan ar daixev,

maSin me gavakeTeb amas da amaso. mTlad sarwmuno muqara arc erTi mxridan

dRemde ar wamosula. iyo gaRizianebuli gamonaTqvamebi, raRac qmedebebi,

aliansebis Sekvris mcdelobebi, zogi warmatebuli, zogi _ warumatebeli,

magram pirdapiri muqara ar yofila. arada muqara, Tu sarwmuno araa, is

muqarac ar aris. aseT muqarebs `qaRaldis vefxvebs~ eZaxian, rac niSnavs,

rom gamodis viRaca, imuqreba, magram aravis sjera. ruseTic da saqarTve-

loc realurad aRmoCndnen im situaciaSi, es muqarebi orive mxridan

dausrulebliv gagrZelebuliyo. ruseTs aqvs ukan daxevis Zalian didi is-

toria da SeiZleba kidev erTxel dasWirdes amis gakeTeba. amitom ruseTi

cdilobs, maqsimalurad Seamciros an sulac mospos es SesaZlebloba da

sarwmuno gaxados muqara. Sesabamisad, Tu aqamde Jirinovskebis da mis-

Tanebis piriT vicodiT, rom ruseTi momxre iqneboda Cveni regionebisa-

Tvis damoukideblobis miniWebisa, dRes aman ukve proceduruli xasiaTi

miiRo: ruseTis saxelmwifo saTaTbiro mouwodebs sakuTar mTavrobasa

da saerTaSoriso sazogadoebas, gaiTvaliswinon im referendumebis Se-

degebi, romlebic, bunebrivia, TviTonve moawyves da maTi scenarebic Ta-

vadve daweres. am qmedebiT ruseTi Semdgomi eskalaciisa da muqaris sar-

wmunoobis met safuZvels qmnis. saboloo jamSi gadamwyveti mainc Zalaa,

anu, ruseTi Tu SeZlebs, Zalebis iseT mobilizebas, romelic saSiSi iqneba

ara marto CvenTvis, aramed im aliansisaTvisac, romelsac...

igulisxmeba Zalebis mobilizeba ruseTSi Tu msoflioSi?

Zalis cneba ar moicavs erT romelime komponents, iq Sedis diploma-

tia, ekonomika, samxedro Zliereba da a.S. Tu ruseTi SeZlebs am kompleq-

sis iseT mobilizebas, romelic realurad saSiSi gaxdeba Cveni megobari

qveynebisaTvis, maSin saqarTvelos winaaRmdegac araferze daixevs ukan. es

Zalze mniSvnelovania. aris sxva momentebic: ruseTi parlamentis piriT

ambobs, momxre var damoukidebloba mivaniWo afxazeTsa da samxreT oseT-

so, oRond jer ar aniWebs an jerjerobiT dadgenileba savaldebulo araa

mTavrobisaTvis, radgan mTavrobam calke unda imsjelos. Tumca ruseTis

saTaTbiros ganacxadi erTgvari prevencia, anu SeiZleba eskalacia am mx-

ares ar wavides da erTgvar Semakavebel faqtorad iqces. dRes aqtiurad

ganixileba kosovosaTvis damoukideblobis miniWeba. am fonze ruseTis

saTaTbiro Tavisi dadgenilebiT gvafrTxilebs Cvenc da imaTac, vinc ko-

sovos damoukideblobis aRiarebas apirebs: rogorc ki mianiWebT kos-

Page 34: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

konfliqturi zonebikonfliqturi zonebi

67s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

ovos damoukideblobas, mec maSinve vaRiareb afxazeTs da amisTvis yvela-

nairi safuZveli Seqmnili maqvso. amas ambobs ruseTi imitom, rom erTgan

referendumi Catarda, meoregan _ alternatiuli arCevnebi, saTaTbirom

dadgenileba miiRo, mouwoda mTavrobas da saerTaSoriso sazogadoe-

bas, aRiaron samxreT oseTisa da afxazeTis damoukidebloba, anu proce-

si ukve daiZra. bolo momentSi ra moxdeba, Zneli saTqmelia.

aris sxva mimarTulebac. erTi mxriv, ruseTis saTaTbiro iRebs amgvar

gadawyvetilebas, meore mxriv, paralelur reJimSi, prezidenti putini am-

bobs: qarTvel xalxTan gasayofi araferi gvaqvs, Cveni mteri (pirobiT-

ad vambob, cxadia, igi am sityvebiT ar gamoxatavs saTqmels) saqarTvelos

xelisuflebaao. daukvirdiT, ra xdeba: saTaTbiro iRebs dadgenilebas,

anu muqara ufro maRal rangSi adis prezidentisaTvis problema konkre-

tuli xelisuflebaa da ara zogadad xalxi da qveyana. es kidev erTi da-

matebiTi berketia ruseTisaTvis. msgavsi raRaceebi ruseTis xelisufle-

bas araerTxel gaukeTebia. maT Soris welsac ramdenimejer Seecada, xalxi

da xelisufleba erTmaneTisagan gaemijna. ruseTi gveubneba: Tu ar gamoucxa-

debT mxardaWeras Cvens mowinaaRmdege xelisuflebas, maSin safrTxeebi

agcdebaTo. sinamdvileSi Cvenze ukeT icis ruseTis xelisuflebam ubra-

lo istoriuli faqti: bolo 15 wlis ganmavlobaSi saqarTveloSi sami

xelisufleba Seicvala da, am xelisuflebebis avkargianobis miuxedavad,

absoluturad yvela ruseTis gavlenis Semcirebis momxre iyo. es imitom,

rom sazogadoebrivi azri aseTia, anu es idea legitimuria. vinc unda

movides xelisuflebaSi, azri, rom. ruseTi unda wavides, popularuli

iqneba. davuSvaT, xalxi ruseTs endo an SeSinda da Tqva, Cveni probleme-

bis saTave xelisufleba yofila da ruseTi arafers gverCiso. es iqneba

saSineli Secdoma, imitom, rom mova Tu ara rusi, ganmeordeba zustad

igive, rac aqamde momxdara. Tavidanve, roca saqarTvelo daukavSirda

ruseTs, ar yofila ganzraxva saqarTvelos daekarga TviTmyofadoba.

miuxedavad amisa, es moxda da radgan moxda, popularuli gaxda idea imis

Sesaxeb, rom ruseTi aris piris gamtexi, moRalate, agresori da a.S. da,

rac male ganvTavisufldebiT am Wirisagan, ukeTesia. am ideis arsebobam

Tavis droze realurad warmoSva qarTuli nacionalizmi. es Zalian

mniSvnelovani faqtoria. amitom, Tu odesme dabrundeba ruseTi region-

Si, pirvel rigSi isev da isev Zalismieri meTodebis gamoyenebiT CaaxSobs

im sazogadoebriv azrs, romelic eubneba, aqedan wadio.

ramdenad zusti analogiaa kosovo saqarTveloSi Seqmnili situacii-

sa, SesaZlebelia misi aseTi farTo ganzogadeba?

ruseTi daeyrdnoba precedents. zusti analogi ar aris, magram im na-

wilSi, romelic ruseTs ainteresebs, analogi aris. ruseTi ambobs: Tu

saxelmwifo sazRvrebi urRvevia, maSin is urRvevia zogadad yvelgan da

yvelasaTvis. Tu Tqven uSvebT precedents darRvevisa, maSin mec gavime-

oreb Tqvens qmedebas da verafersac ver metyviTo. kosovo, afxazeTi an

samxreT oseTi marTlac ar aris erTi da igive movlena, magram ruseTi

daixvevs amas xelze da ise gaakeTebs, rogorc moesurveba, Tu TviTon

sxva ramis ar SeeSinda. riTi SeiZleba Seakavo ruseTi, ra unda gaakeTo

mis SesaCereblad da ukan dasaxevad? ukan daxeva, rogorc wesi, ruseTs

ar uWirs. aucileblad gasaTvaliwinebelia ruseTis saxelmwifos qcevis

Page 35: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

konfliqturi zonebikonfliqturi zonebi

68 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

ganmsazRvreli da ganmapirobebeli faqtorebi: ruseTSi demokratiu-

li mmarTveloba arc yofila da arc aris. Sesabamisad, xelisuflebis

qcevaze sazogadoebrivi azris gavlena minimaluria, anu xelisuflebas

xel-fexi gaxsnili aqvs. ruseTis xelisuflebam Tu piradi safrTxe ar

igrZno, ukan ar daixevs, magram Tu igrZno, Zalian martivad daixevs ukan,

ukandaxevisagan ki Zalian cota ram akavebs ruseTis xelisuflebas, radgan

jerjerobiT ver xedavs `taxtidan Camogdebis~ saSiSroebas.

gaeros uSiSroebis sabWos rezolucia araerTgvarovnad Sefasda.

gamoiTqva radikalurad gansxvavebuli mosazrebebi. vis mxaresaa sima-

rTle?

am rezoluciiT ruseTma Zalian mniSvnelovan rames miaRwia. ramde-

nadac maxsovs, rezoluciaSi saqarTvelo mTlad agresorad ar aris

moxseniebuli, magram bevric araferi uklia. saqarTveloze naTqvamia:

amwvavebs situacias da ruseTis samSvidobo Zalebi ki Zalian kargad arT-

meven Tavs dakisrebul movaleobaso. ruseTma miaRwia imas, rom msof-

lioSi yvelaze ufro legitimurma organizaciam _ gaerom _ Tqva,

konfliqtebis saTave Tu ara, yovel SemTxvevaSi erT-erTi xelSemwyo-

bi saqarTveloa da ruseTi arafer SuaSia, misi samSvidoboebi kargad

muSaoben, saqarTvelo ki maT xels uSliso.

iqneb gaeroSi saqarTvelom saTanado argumentacia da rusi samSvido-

boebis mamxilebeli faqtebi ver waradgina.

aq faqtebze ar aris saubari. yvelam kargad icis, ra xdeba saqarTvelos

konfliqtur zonebSi, magram maT aseve kargad ician, Tu ra SeuZlia ruseTs

globaluri politikis konteqstSi. gaero damoukidebeli organizaciaa,

magram masSi gaerTianebul saxelmwifoebTan ruseTs Tavisi politika

aqvs da axerxebs garkveuli gavlena moaxdinos gaeros gadawyvetilebebze.

calsaxad ar SeiZleba iTqvas, rom, Tu marTali xar, yvela taSs dagikravs.

yvelafers dro da muSaoba sWirdeba, Tanac simarTle erTob pirobi-

Ti cnebaa da damokidebulia droze, viTarebaze, argumentaciis unarze,

resursebze da a.S.

cota xnis win cxinvalis regionSi TviTgamorkvevis sakiTxebze refe-

rendumi da alternatiuli saprezidento arCevnebi Catarda, ufro

adre afxazeTSi _ sami referendumi _ samjerve sruliad gansxvavebuli

moTxovniT. cxadia, yvela maTgani ruseTis mier iyo provocirebuli. es

aralegitimuri referendumebi ruseTs mxolod `eTnikuri patriotiz-

mis~ gasaRviveblad sWirdeba?

afxazeTi aris Tavidan bolomde ruseTis mier kontrolirebuli

teritoria. erT periodSi, roca saprezidento arCevnebi unda Catarebu-

liyo, raRac gaurkvevloba iyo, TiTqos xelidan misdiodaT situacia,

magram moaxerxes da SeinarCunes im doneze, rom kvira ar gava, baRafSi

moskovSi ar eaxlos viRac-viRaceebs da mere preskonferenciebi ar

gamarTos. ruseTma icis, rom qarTuli sazogadoebrivi azri ar emxroba

arc afxazeTSi da arc mTlianad saqarTveloSi ruseTis yofnas. magram

isic icis, rom sazogadoebaSi aris religiuri, eTnikuri Tu sxva niSniT

gansxvavebuli jgufebi da Zalian warmatebiT TamaSobs maTze. iq darCeni-

Page 36: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

konfliqturi zonebikonfliqturi zonebi

69s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

li xalxis kategorias eubnebian, Tqveni ZiriTadi mCagvrelebi gavyareT

da TqvenTvis sikeTe gavakeTeTo. igive xdeba samxreT oseTSi. naklebi

warmatebiT, magram xdeba, amitom, sanam iq ruseTis kontroli SenarCuneb-

ulia, fiqric ki Znelia saqarTvelos iurisdiqciis aRdgenis ideis mxar-

damWeri raRac jgufebis Camoyalibebaze. Tumca es SeuZlebelic ar aris.

ra berketebis gamoyeneba SegviZlia konfliqtur zonebSi ruseTis gav-

lenis Sesasusteblad?

msoflio sazogadoebis mxardaWeriT erTi ramis gakeTeba SeiZleba

_ samSvidoboebis formatis Secvla, raTa iq marto rusi ar idges. dRes

afxazeTSi yvela, visac ki SesaZlebelia gansxvavebuli azri gauCndes, seri-

ozuli safrTxis winaSe dgas, maT aravin ar icavs arc soxumSi da miT ume-

tes, arc galSi, sadac mosaxleobis umravlesoba qarTvelia. saxelmwifo

imitom iRebs gadasaxads, rom uzrunvelyos Tavisi moqalaqeebis dacva. im

pirobebSi, roca iurisdiqcia ar vrceldeba teritoriaze, verc iZulebis

berketebs aamoqmedeb da, roca dacvas ver uzrunvelyof, motivaciasac ver

gaaCen. es Zalian martivi sqemaa.

rogor SeafasebT kodoris xeobaSi afxazeTis legitimuri mTavro-

bis gadasvlas?

es aris Zalian swori nabiji, rogorc ruseTi qmnis winapirobas moma-

vali qmedebebisaTvis, Cvenc, bunebrivia, aseTi winapirobebi unda Sevqm-

naT. afxazeTis mTavrobis kodorSi gadasvla misasalmebelia, samxreT

oseTSi alternatiuli mTavroba Seiqmna. ar vici, ramdenad iyvnen Cveni

xelisuflebis wreebi CarTulni am procesSi, magram TavisTavad kargia

es faqti da miT ufro gasaxari iqneba, Tu es TavisiT moxda _ yovelg-

vari Carevis gareSe. e.i. adgilze arsebobs sazogadoebis iseTi birTvi,

romelic saqarTvelos teritoriuli mTlianobis ideas inarCunebs da

cdilobs raRac gaakeTos.

eqspertebis azriT, cxinvalis regionTan dakavSirebuli e.w. oTxmxrivi

molaparakebis formatma Tavisi SesaZleblobebi amowura da axla zianis

meti araferi moaqvs.

albaT gaxsovT, rodis da rogor Seiqmna es formati. rogorc ambo-

ben, maSin sxva gza ar arsebobda. sanam ruseTi inarCunebs gadamwyvet rols

adgilze, amis Secvla Znelia. Cemi azriT, amaze mniSvnelovani raRaceebic

arsebobs, romelmac unda moitanos am formatis da kidev mravali sxva

formatis Secvla. amerikelebi amas eZaxian xolme mosaxleobis gulisa da

gonebis mogebas, ranairad moxdeba es, calke sakiTxia, magram `humanitaru-

li SturmebiT~ rom ara, es ukve vnaxeT da gamovcadeT. aris sxva meTodebic.

swori raRaceebic keTdeba. magaliTad televizia, romelic am teritori-

aze gadascems, oRond mosafiqrebelia, ra programebi unda iyos. bevri

kargi programaa, magram bevri iseTic, bolomde ver gaigeb, ras emsaxureba.

ufro eTeris Sevsebas emsgavseba xolme. Tumca faqtia, rom muSaoba midis,

uSecdomo aravinaa da, vnaxoT, sad migviyvans es yvelaferi.

parlamentSi ganixilavdnen dsT-dan saqarTvelos gamosvlis sak-

iTxs, saparlamento opozicia Cqarobs, meore mxare ki jerjerobiT Tavs

Page 37: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

konfliqturi zonebikonfliqturi zonebi

70 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

ikavebs.Tqveni azriT, ra sjobs: saswrafod, qedmaRlurad, qarTvelurad

gamovijaxunoT dsT-s kari, Tu ufro xelsayrel moments davelodoT?

dsT-dan gamosvla-gamousvleloba Zalian mniSvnelovani gadawyveti-

lebaa. am nabijis gadadgma SeiZleba mxolod da mxolod maSin, rodesac

mTeli momdevno scenari gaTvlili gaqvs da amisaTvis mzad xar. yvelaze

metad erTi ram mwyins: Cvens politikur realobaSi ver gaigeb ras fiq-

robs mTavroba, saSinao da sagareo safrTxisagan rogor icavs Tavis

mosaxleobas. CemTvis cota burusiT moculia es ambavi: ar vici, mTavro-

bis pozicia, Tu ra safrTxeebi mogvelis dsT-dan gamosvlis SemTxvevaSi.

arc is motivacia, ratom unda davrCeT dsT-Si. es sajarod, mTavrobis

mier Tqmuli, ar momismenia, Torem eqsperti an gaRizianebuli adamiani

bevr rames ityvis. Sesabamisad, roca opozicia ambobs, gviTxariT, ratom

vrCebiT an gamovideTo, amas Tavisi safuZveli aqvs.

rogor SeafasebT dRes saqarTveloSi Seqmnil politikur situa-

cias?

Zalian rTuli situaciaa, magram erTi ram kargia: miuxedavad am sirTulee-

bisa, xelisufleba raRacnairad axerxebs, rom Cvens yoveldRiur cxovre-

baSi es maincadamainc ar Segvexos.

ubralod, sainteresoa ramden xans SeiZleba gagrZeldes ase da xom

ar moxdeba ise, rom TiTqos yvelaferi kargad aris da uceb ki iseTi ram

dagvatydes Tavs, yvelaferi gadaiyolos. kargia is, rom dRes isev miviRe

xelfasi, rogorc guSin, puri ar gaZvirda da a.S. magram, Tu mTavroba

didxans mamyofebs gaurkvevlobaSi. mxardaWeras ver aRmovuCen, radgan

Cemi da Cemi ojaxis usafrTxoebazea saubari. saWiroa meti ganmarteba da

meti Ria msjeloba. magaliTad, rodesac ici, rom dasavleTi mxars gviW-

ers, magram xedav, rom gaero iRebs rezolucias da iq mxardaWera ara

gvaqvs, iZabebi. ki, mTavroba bevrs muSaobs, magram principuli sakiTxia:

ramdenad damoukidebelia Cveni politika? me ki ar vambob, rom al-

iansebi ar unda gvqondes da megobrebi ar unda gvyavdes, piriqiT, patara

qveynisaTvis es aucilebelad da sasicocxlod mniSvnelovania. magram

gadawyvetileba damoukidebelad, yvela faqtoris gaTvaliswinebiT unda

miviRoT. Tu demokratiul saxelmwifos vaSenebT, dasamali araferi

gvaqvs, es elementarulad momgebiani politika da kulturaa.

Page 38: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

deportaciadeportacia

71s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

nika gvaramia _

ruseTis xelisuflebis mier saqarTvelos

moqalaqeTa mimarT ganxorcielebuli qmedebebis

Semswavleli saqarTvelos parlamentis droebiTi

sagamoZiebo komisiis Tavmjdomare

fraqcia `nacionaluri moZraoba _ demokratebi~

ruseTi arRvevs adamianis saerTaSoriso

uflebebs

ruseT-saqarTvelos urTierTobebSi krizisis provocireba ekono-

mikuri sanqciebiT daiwyo. aikrZala saqarTvelodan ruseTSi mcenareuli

warmoSobis produqciis, qarTuli Rvinis, brendisa da mineraluri wylebis

eqsporti da realizacia. ruseTma saqarTvelosTan Sewyvita sahaero, saav-

tomobilo, sazRvao da sarkinigzo mimosvla. yovelive zemoaRniSnulis

fonze, gansakuTrebiT 2006 wlis 27 seqtembers, e.w. `jaSuSebis skandalis~

Semdeg, daiwyo ruseTis teritoriaze myofi saqarTvelos moqalaqeebis da

eTnikuri qarTvelebis winaaRmdeg mimarTuli qsenofobiuri kampania. amis

gaTvaliswinebiT parlamentSi Seiqmna ruseTis federaciis xelisuflebis

mier saqarTvelos moqalaqeTa mimarT ganxorcielebuli qmedebebis Semswav-

leli droebiTi sagamoZiebo komisia. komisiis pirveli sxdoma gaimarTa

30 oqtombers, ganvixileT komisiis debuleba, avirCieT komisiis Tavmjdo-

maris moadgile da sxdomis mdivani, damtkicda aparatis Semadgenloba.

komisiis mizania, ruseTis federaciis xelisuflebis mier saqarTvelos

moqalaqeTa mimarT ganxorcielebuli qmedebebis Seswavla da maTi analizi

ruseTis Sidasaxelmwifoebrivi kanonmdeblobisa da saerTaSoriso samar-

Tlis normebis gaTvaliswinebiT, aRniSnul sakiTxebze samarTlebrivi da

politikuri Sefasebebis momcveli Sesabamisi daskvnis, saTanado rekomen-

daciebis, gadawyvetilebebisa da wardginebebis SemuSaveba.

dReisaTvis arsebuli informaciebiT sahaero gziT deportirebulia

464 adamiani. ruseTis federaciis saimigracio samsaxuri da Sinagan saqmeTa

saministros qvedanayofebi mizanmimarTulad muSaoben ruseTis federacia-

Si myof saqarTvelos moqalaqeTa da eTnikur qarTvelTa `gamosavlenad~.

Cvenma komisiam moipova ruseTis federaluri saimigracio samsaxuris mimo­

xilviTi cnoba. aRniSnuli cnobis Tanaxmad, ruseTis Sinagan saqmeTa saminis­

tros 2006 wlis 29 seqtembris #849 brZanebiT, saqarTvelos moqalaqeebis

Page 39: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

deportaciadeportacia

72 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

lali fafiaSvili _

saqarTvelos parlamentis adamianis uflebaTa

dacvisa da samoqalaqo integraciis komitetis

Tavmjdomaris moadgile

fraqcia `nacionaluri moZraoba _ demokratebi~

Cveni mizani informaciuli vakuumis Sevsebaa

ruseTis federaciis xelisuflebis mier saqarTvelos moqalaqeTa mi-

marT ganxorcielebuli qmedebebis Semswavleli saqarTvelos parlamentis

droebiTi sagamoZiebo komisiis mizania ruseTis federaciis xelisuf-

lebis mier saqarTvelos moqalaqeebis mimarT ganxorcielebuli qmedebe-

bis Seswavla da maTi analizi. ruseTis federaciis Sidasaxelmwifoebrivi

kanonmdeblobisa da saerTaSoriso samarTlebrivi normebis bazaze am

sakiTxTa samarTlebrivi da politikuri Sefaseba, saWiroebis SemTxvevaSi

daskvna safuZvlad daedeba rekomendaciebs, gadawyvetilebebsa Tu wardgi-

nebebs. komisiis moqmedebis vada, rogorc wesi, sami Tvea. Tumca, saWiroebis

SemTxvevaSi, misi uflebamosileba SeiZleba kidev sami TviT gaxangrZlivdes.

ruseTis federaciaSi kanonierad yofnis gamosaZieblad, federalur saimig­

racio samsaxurs daevala Sesabamisi RonisZiebebis gatareba.

cnobaSi aseve aRniSnulia federaluri saimigracio samsaxuris mier

gatarebuli RonisZiebebis Sedegebi, rac operatiul-profilaqtikuri

RonisZiebebis eTnikuri niSniT Catarebaze miuTiTebs. Cveni moqalaqeebi

satvirTo TviTmfrinavebiT gamogzavnes, rac sicocxlisTvis saxifaToa

da `ikaos~ normebiT dauSvebelia. ruseTis federaciis xelisufleba ar

icavs adamianis saerTaSoriso uflebebsa da Tavisuflebebs, uxeSad ir-

Rveva samoqalaqo, politikur, socialur, kulturul uflebaTa saerTa-

Soriso paqtebi da bavSvTa uflebaTa dacvis konvencia. komisiis muSaobis

procesSi ikveTeba ruseTis federaciis xelisuflebis mxridan evropu-

li konvenciis da misi TandarTuli oqmebis darRvevis faqtebic. Seviswav-

leT yoveli maTgani, momzadda Sesabamisi sainformacio baza, romlis

safuZvelzec moxda maTi samarTlebrivi da politikuri Sefaseba.

sagamoZiebo komisiis muSaobis efeqturoba garkveulwilad damoki-

debulia mimdinare procesebSi sazogadoebis aqtiurobaze _ CvenTvis

mniSvnelovani nebismieri informaciisa da faqtis mowodebaze.

Page 40: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

deportaciadeportacia

73s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

am sakiTxze bevri arasamTavrobo organizaciac muSaobs, magram wamy-

vani iusticiis saministroa, romelic amzadebs masalebs strasburgSi sar-

Celis warsadgenad. Cveni mizania, gamoviyenoT saparlamento tribuna,

kontaqtebi da saerTaSoriso organizaciebs, Cvens kolegebs, farTo sa-

zogadoebas mivawodoT informacia saqarTvelos moqalaqeebis mimarT

ruseTis federaciis xelisuflebis qmedebebze.

komisiis saqmianobis xanmokle periodis miuxedavad, ara erTi faqti

gamovlinda: ruseTis federaciis xelisuflebis mier ganxorcielebuli

qmedebebi, pirvel rigSi, arRvevda, TviT ruseTis federaciis kanonmdeb-

lobas da ewinaaRmdegeboda saerTaSoriso samarTlebriv normebs.

komisiam Seiswavla, rom ruseTSi samkurnalod Cayvanili bavSvebic ki de-

portacias dauqvemdebares. saerTaSoriso standartebis darRveviT ganx-

orcielebuli deportaciis faqtebi, rasac saqarTvelos ori moqalaqis

gardacvaleba mohyva, sazogadoebisTvis kargadaa cnobili.

saganmanaTleblo dawesebulebebs hqondaT calsaxa miTiTeba. davafiq-

sireT mravali faqti _ qarTvel bavSvebs eTnikuri niSniT skolebSic

aviwroebdnen. ruseTis federaciis xelisuflebis mxridan deportire-

bas eqvemdebareboda eTnikuri qarTveli, imisda miuxedavad, ramdenad ka-

nonierad imyofeboda is ruseTis federaciis teritoriaze. gamoaZeves

ruseTis teritoriaze Sesvlis nebarTvis, Sesabamisi vizisa da muSaobis

uflebis mqone qarTvelebic. vvaraudobdiT, rom ruseTi kidev ufro

gaamkacrebda Cven mimarT sanqciebs (amis sababs 2005 wlis bolodan qarTul

produqciaze SemoRebuli embargo gvaZlevda), magram ver warmovidgen-

diT, Tu ase uxeSad daarRvevda nakisr saerTaSoriso valdebulebebsa da

standartebs. es sakmaod kargi gakveTilia saerTaSoriso Tanamegobro-

bisTvis, vinaidan maTac dainaxes ruseTis namdvili saxe. ruseTis xelisuf-

leba saubrobs adamianis uflebebis dacvasa da saerTaSoriso standarteb-

ze, evropul struqturebSi integraciaze, TiTqosda wuxs saqarTvelos

xelisuflebis mier e.w. `arakontrolirebad teritoriebze~ mcxovrebTa

uflebebis darRvevaze da am dros Tavad, sakuTar teritoriaze, axor-

cielebs amgvar qmedebebs. vfiqrob, CvenTvis da saerTaSoriso Tanamego-

brobisTvisac garkveulia ruseTis politikuri ganviTarebis veqtori.

parlamentis Careva strasburgSi sarCelis Setanas ar Seaferxebs. Cveni

komisiis mier moZiebuli masalebis safuZvelze Seqmnili dokumenti ga-

nixileba parlamentis plenarul sxdomaze, gadaecema iusticiis saminis-

tros da daegzavneba Cvens partnior organizaciebs. komisiis muSaoba

mniSvnelovania Tundac imitom, rom am movlenebis pirvel dReebSi, sa-

erTaSoriso organizaciebis mxridan frTxili gancxadebebi gakeTda,

xolo komisiis muSaobis dawyebis, saqarTvelos xelisuflebisa da, pir-

vel rigSi, parlamentis mier adekvaturad reagirebis Semdeg, saerTaSo-

riso organizaciebma ruseTis federaciis xelisuflebis mimarT ufro

mkacri da erTmniSvnelovani pozicia daikaves.

komisiis ZiriTadi mizania Seavsos informaciuli vakuumi da saerTa-

Soriso TanamegobrobisTvisac cxadi gaxdes, rom ruseTis mier dasaxe-

lebuli garemoebebi da faqtebi sinamdviles ar Seesabameba.

Page 41: 2006 politika - Parliament · 2012-04-06 · 2006 weli politika politika 40 saqarTvelos parlamenti gadamwyveti mniSvneloba eqnebao. axla afxazeTSi Casuli ucxoelebi unda daelaparakon

2006

weli

deportaciadeportacia

74 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i

daskvna Zalian mZime iqneba

ruseTis xelisuflebis mier saqarTvelos moqalaqeTa mimarT ganxor-

cielebuli qmedebebis Semswavleli saqarTvelos parlamentis droebiTi

sagamoZiebo komisiis Seqmna ruseTis federaciaSi saqarTvelos moqalaqee-

bis mimarT bolo periodSi ganxorcielebulma qmedebebma ganapiroba.

Cveni komisiis muSaoba nayofieria. Seiqmna saiti, sadac ganTavsebulia

yvela informacia, ruseTis presaSi gamoqveynebuli yvela masala.

SevxvdiT uSualod dazaralebulebs, mosmenilma informaciam daa-

dastura, rom situacia Zalian mZimea. deportirebulTagan mxolod oris

gamoZevebis realuri safuZveli hqondaT, danarCenTa uflebebi ki uxeSad

daarRvies. ruseTis mxare sasamarTlo gadawyvetilebebs maTgan dauswre-

blad iRebda. qarTvelebs fizikur Seuracxyofas ayenebdnen, Zarcvavd-

nen, CamoarTves piradi nivTebi, fuli. iyo ramdenime gansakuTrebiT mZ-

ime SemTxvevac. ruseTis federaciam absoluturad yvela saerTaSoriso

norma daarRvia: adamianis uflebebis da Tavisuflebebis dacvis, piradi

qonebis xelSeuxeblobis, deportaciis xelSekrulebebic, TviT sakuTari

kanonmdeblobac ki.

adgili hqonda wamebis faqtebsac, Cvens moqalaqeebs fizikurad Seu-

racxyofdnen, gausaZlis pirobebSi amyofebdnen.

Sexvedrebi gagrZeldeba. Cveni mizani da movaleobaa am adamianebis ko-

misiis muSaobaSi CarTva. politikur Sefasebebs da daskvnebs bolos ga-

vakeTebT. vcdilobT, obieqturad SevafasoT procesebi. saboloo daskvna,

romelic saerTaSoriso organizaciebSi daigzavneba, Zalian mZime iqneba da

maTganac adekvatur reaqcias moveliT. arc erT saerTaSoriso sazogadoe-

bas ar gauCndeba survili dafaros an ugulebelyos aRniSnuli faqtebi.

Cveni komisiisagan damoukideblad, paralelur reJimSi muSaobs ius-

ticiis saministro. igi sarCels waradgens strasburgis sasamarTloSi da

komisiis muSaobis daamTavrebis Semdeg ukve naTeli iqneba, realurad ra

moxda ruseTSi.

gia TorTlaZe _

ruseTis federaciis xelisuflebis mier

saqarTvelos moqalaqeTa mimarT ganxorcielebuli

qmedebebis Semswavleli saqarTvelos parlamentis

droebiTi sagamoZiebo komisiis wevri

fraqcia `demokratiuli fronti~