2021 wfma%,a ui 30jk Èk - central bank of sri lanka

20
1 Y%S ,xld uy nexl=j 2020 jir i|yd jk ish jd¾Isl jd¾;dj ksl=;a lrhs 1949 wxl 58 ork uq o,a kS ;s mkf;a 35jk j.ka ;s hg wkq j" Y% S ,xld uy nexl= fõ uq o,a uKa v,fha 71jeks jd¾Is l jd¾;dj uy nexl= wêm;s" foa YudkH uydpd¾h ví,s õ' ã' ,Ëa uka uy;d úis ka .re w.% dud;H iy uq o,a wud;H" uys kao rdcmlaI ue;s;= ud fj; ms <s .ka jk ,§' ^Y%S ,xld uy nexl=fõ wêm;s foaYudkH uydpd¾h ví,sõ' ã' ,Ëauka uy;d úiska 2020 jir i|yd jQ jd¾Isl jd¾;dj .re w.%dud;H iy uq o,a wud;H" uyskao rdcmlaI ue;s;=ud fj; ms<s.ekaùu' Y%S ,xld uy nexl=fõ ksfhdacH wêm;s fla' tï' tï' isßj¾Ok uy;d iy wd¾Ól m¾fhaIK wOHlaI wdpd¾h pkaøkd;a wurfialr uy;d o fuu wjia:djg iyNd.S jQy'& wd¾Ól m¾fhaIK fomd¾;fïka;=j 2021 wfma%,a ui 30jk Èk

Upload: others

Post on 09-Nov-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1

Y%S ,xld uy nexl=j 2020 jir i|yd jk ish jd¾Isl jd¾;dj ksl=;a lrhs

1949 wxl 58 ork uqo,a kS;s mkf;a 35jk j.ka;shg wkqj" Y%S ,xld uy nexl=fõ uqo,a

uKav,fha 71jeks jd¾Isl jd¾;dj uy nexl= wêm;s" foaYudkH uydpd¾h ví,sõ' ã' ,Ëauka

uy;d úiska .re w.%dud;H iy uqo,a wud;H" uyskao rdcmlaI ue;s;=ud fj; ms<s.kajk ,§'

^Y%S ,xld uy nexl=fõ wêm;s foaYudkH uydpd¾h ví,sõ' ã' ,Ëauka uy;d úiska 2020 jir i|yd jQ jd¾Isl

jd¾;dj .re w.%dud;H iy uqo,a wud;H" uyskao rdcmlaI ue;s;=ud fj; ms<s.ekaùu' Y%S ,xld uy nexl=fõ

ksfhdacH wêm;s fla' tï' tï' isßj¾Ok uy;d iy wd¾Ól m¾fhaIK wOHlaI wdpd¾h pkaøkd;a wurfialr

uy;d o fuu wjia:djg iyNd.S jQy'&

wd¾Ól m¾fhaIK fomd¾;fïka;=j

2021 wfma%,a ui 30jk Èk

2

Y%S ,xld uy nexl=fõ jd¾Isl jd¾;dfjka ms<sìUq jk mßÈ 2020 jif¾ Y%S ,xld wd¾Ólh ms<sn|

idrdxYhla my; oelafõ'

2020 jif¾ id¾j wd¾Ól m%jK;d iïmsKavkh

rch iy uy nexl=j úiska isÿ lrk ,o iqúfYaIS m%;sm;a;suh ueÈy;aùï ;=<ska" 2020 jif¾

§ Y%S ,xld wd¾Ólh ixlS¾K wNsfhda.hkag ld¾hlaIu f,i uqyqK ÿkafkah' fldúâ-19

jix.;fhka mek ke.=Kq .eg¨ fya;=fjka iudc wd¾Ól n,mEï we;s ùu iy" tys m%;sM,hla

f,i l=gqïN tall yd jHdmdr fj; jQ n,mEu wju lsÍu i|yd fuu m%;sm;a;suh ueÈy;aùï

w;HjYH úh' tfiau" wd¾Ólh ;=< úYajdikSh;ajh ;yjqre lsÍug;a" tu.ska id¾j wd¾Ól yd

uQ,H moaO;s ia:dhS;dj u; we;s flfrk oeä mSvkh j<lajd,Sug;a tjeks ueÈy;aùï wjYH

úh'

jix.;h fya;=fjka f.da,Sh wd¾Ólfhys

we;s jQ miqnEu yd iu.dój" ksoyiska miq Y%S

,xldfõ úYd,;u wd¾Ól wjmd;h jd¾;d

lrñka" 2020 jif¾ § wd¾Ólh uQ¾; jYfhka

ishhg 3'6lska ixfldapkh úh' fldúâ-19

jHdma;sh je<elaùfï wruqK we;sj foaYSh yd

f.da,Sh jYfhka mekjQ ixprK iSud iy

wfkl=;a l%shdud¾. fya;=fjka wd¾Ólfha

iEu wxYhlu uQ¾; wd¾Ól lghq;=j,g ndOd

t,a, úh' bÈlsÍï iy ksIamdok l%shdldrlï

ie,lsh hq;= f,i miqnEulg ,la ùu

fya;=fjka jir ;=< § l¾udka; wxYfha

l%shdldrlïj, ;shqKq my< hEula olakg

,enq‚' jix.;h fya;=fjka m%jdyk" fjk;a

fm!oa.,sl fiajd iy kjd;eka yd wdydrmdk

iemhSfï fiajdj, isÿ jQ my< hEu;a iuÕ

fiajd wxYfhys l%shdldrlïj, o ie,lsh hq;=

ixfldapkhla jd¾;d úh' ldf,daÑ; m%;sm;a;s

;=<ska ,o iydh iy ys;lr ld,.=‚l

;;a;ajhkays Okd;aul n,mEu blaujd

jix.;fhys n,mEu biau;= ùu fya;=fjka

lDIsld¾ñl wxYh o jir ;=< § ixfldapkh

úh' wdfhdacl wfmalaId ukao.dó ùu ms<sìUq

lrñka" 2020 jif¾ § wdfhdack úhoï ixfldapkh jQ w;r" mßfNdack úhofuys iq`M j¾Okhla

olakg ,enq‚' cd;sl b;=reïj, my< hEu blaujd wdfhdack úhou wvq ùfuys m%;sM,hla

3

f,i 2020 jif¾ § b;=reï-wdfhdack mr;rh

wvq úh' fï w;r" jix.;h fya;=fjka we;s

jQ wúksYaÑ;;d uOHfha" Y%u n,ld iyNd.s;aj

wkqmd;h my; jegqKq w;r" 2009 jißka miqj

m%:u jrg fiajd úhqla;s wkqmd;slh ishhg 5

blauùh' mj;akd fj<|fmd< ñ, wkqj o<

foaYSh ksIamdÈ;h ^o'foa'ks'& my< hEfï iy

t'c' fvd,rhg idfmalaIj YS% ,xld remsh,

wjm%udKh ùfï taldnoaO n,mEu ms<sìUq

lrñka" tal mqoa., o< foaYSh ksIamdÈ;h fmr

jif¾ jd¾;d jQ t'c' fvd,¾ 3"852 isg 2020

jif¾ § t'c' fvd,¾ 3"682la olajd my< .sfhah' iuia; wd¾Ólfha m%udKh" 2019 jif¾ t'c'

fvd,¾ ì,shk 84'0l isg 2020 jif¾ § t'c' fvd,¾ ì,shk 80'7la olajd my< hEug o jix.;h

fya;= úh' iuia;hla f,i wd¾Ólh ixfldapkh jqj o" rdcH uQ,H yd uqo,a m%;sm;a;s hk fo

wxYhu ;=<ska l%shdjg kexjQ j¾OkdNsuqL m%;sm;a;s l%shdud¾.j,g m%;spdr olajñka" 2020 jif¾

fojk Nd.fha § wd¾Ólh Yla;su;a f,i h:d ;;a;ajhg m;aùfï i,l=Kq fmkakqï lf<ah'

rch iy uy nexl=j úiska .kq ,enQ

ld,Sk m%;sm;a;s l%shdud¾.j, iydh we;sj"

úfoaYSh wxYh 2020 jir ;=< § uqyqK §ug

isÿ jQ m%n, ndOlhkag tfrysj l%shd;aul úh'

Y%S ,dxlSh wmkhklrejkaf.a wjodkïj,g

uqyqK §fï yelshdj ms<sìUq lrñka" ixprK

iSud mekùu iy iudc wd¾Ól lghq;= iSud

lsÍfï l%shdud¾. fya;=fjka wvq jQ fj<|

NdKav wmkhk läkñka h:d ;;a;ajhg

m;aúh' ta wkqj" flá ld,mßÉfþohla ;=< §

wmkhk bmehSï jix.;hg fmr mej;s

uÜgug kej; <Õd úh' w;HjYH fkdjk NdKav wdkhk iSud lsÍug .kq ,enQ l%shdud¾.

iy f,dal fj<|fmdf<ys Lksc f;,a ñ, .Kka ie,lsh hq;= f,i wvq uÜgul mej;Su" 2020

jif¾ wdkhk úhou my< hEu i|yd m%Odk jYfhka fya;= jQ w;r" tys m%;sM,hla f,i fj<|

ysÕh ie,lsh hq;= f,i wvq úh' f.da,Sh jYfhka ixprK iSud mekùu fya;=fjka ixpdrl

lafIa;%h oeä n,mEulg ,laúh' jix.;h uOHfha jev lsÍu iïnkaOfhka ks¾udKh jQ kjH

jd;djrKfha iydh ,nñka" f;dr;=re ;dlaIK yd jHdmdr l%shdj,s ndysr uQ,dY% fj; mejÍu

^IT/BPO& hk wxYhg wod< fiajd fj<|du u; úfoaY úksuh bmehSï ie,lsh hq;= j¾Okhla

jd¾;d lf<ah' jix.;h wdrïN ùu;a iuÕ úfoaY fiajd kshqla;slhskaf.a fm%aIKj, my<

hEula olakg ,enqK o" 2020 jir ;=< § fm%aIK ,eîï ie,lsh hq;= f,i h:d ;;a;ajhg m;a

4

úh' fuu j¾Okhka iy m%;sm;a;s .e<mSï

iuÕ" úfoaYSh cx.u .sKqfï ysÕh

o'foa'ks'fhys m%;sY;hla f,i 2019 jif¾

jd¾;d jQ ishhg 2'2 isg 2020 jif¾ § ishhg

1'3la olajd wvq úh' fï w;r" f.da,Sh

wúksYaÑ;;d by< hEu iy úfoaYSh Rcq

wdfhdack yd úúO wdfhdack iïnkaOfhka

wdfhdaclhska wkq.ukh l< wdrlaIdldÍ

m%fõYh fya;=fjka uQ,H .sKqu fj; jQ ,eîï

wvq úh' 2020 ud¾;=-wfm%a,a ld,h ;=< yd 2020

jir wjidk ld,fha § mSvkhla mej;sh o"

iqÿiq l%shdud¾. Tiafia úksuh wkqmd;slfhys ie,lsh hq;= úp,;d j<lajd .ekqKq w;r" 2020

jir ;=< § t'c' fvd,rhg idfmalaIj YS% ,xld remshf,ys wjm%udKh ùu ishhg 2'6lg iSud

úh' iuia;hla f,i" 2020 jir ;=< § uy nexl=j úiska foaYSh úfoaY úksuh fj<|fmdf<ka

Y=oaO moku u; úfoaY úksuh wjfYdaIKh l< w;r" 2020 jir wjidkfha § t'c' fvd,¾

ì,shk 5'7la jQ o< ks, ixÑ; m%udKh udi 4'2l wdkhk i|yd m%udKj;a úh'

2020 jir wdrïN jk úg rdcH uQ,H

m%;sm;a;sh u.ska ukao.dój mej;s wd¾Ólhg

iydh iemhSu flfrys úfYaI wjOdkhla

fhduq lr ;sì‚' flfia fj;;a" jix.;fha

n,mEu fya;=fjka 2020 jir ;=< § rdcH uQ,H

lghq;= ie,lsh hq;= wNsfhda.hkag uqyqK §fï

m%;sM,hla f,i wdodhï /ia lsÍu wfmalaIs;

uÜgug jvd my< uÜgul mej;s w;r"

mqkrdj¾;k úhoï by< .sfhah' jix.;h

fya;=fjka wd¾Ól l%shdldrlï u; we;s jQ

n,mEu fukau" iSñ; rdcH uQ,H wjldYh

fya;=fjka m%d.aOk úhou wvq úh' rdcH uQ,H lghq;= u; jQ oeä mSvkh ms<sìUq lrñka" 2020

jif¾ § j¾;k .sKqfï yd m%d:ñl fYaIhkays ysÕhhka by< hEu;a" iuia; whjeh ysÕh

o'foa'ks'fhys m%;sY;hla f,i ishhg 11'1la f,i jd¾;d ùu;a iuÕ iuia; rdcH uQ,H

ld¾hidOkh wfmalaId l< uÜgug jvd ÿ¾j, úh' iaffjÍ;aj Kh fY%a‚.; lsÍfï wdh;k

úiska Y%S ,xldfõ Kh fY%a‚h my; fy<Su iy wys;lr f.da,Sh uQ,H fj<|fmd< ;;a;ajhka

uOHfha úfoaYSh uQ,Hkh i|yd jQ iSñ; m%fõYh fya;=fjka rdcH uQ,H wxYh u; jQ mSvkh

oeä úh' úfoaYSh uQ,dY%j,ska wruqo,a ,nd.ekSu i|yd jk iSñ; m%fõYh iy ueÈ ld,Skj

úfoaYSh uQ,dY% u.ska flfrk uQ,Hkh wju lsÍu i|yd jQ rcfha m%ldYs; uQ,Hk Wmdhud¾.h

ms<sìUq lrñka" 2020 jir ;=< § whjeh ysÕh foaYSh uQ,dY% ;=<ska uQ,Hkh flß‚' whjeh

5

ysÕh by< hEu iy tys m%;sM,hla f,i

uQ,Hk wjYH;d by< hEu fukau" o'foa'ks'h

ixfldapkh ùu ;=<ska uOHu rcfha Kh

iuia;h o'foa'ks'fhys m%;sY;hla f,i 2019

jir wjidkfha mej;s ishhg 86'8 isg 2020

jir wjidkh jk úg ishhg 101'0la olajd

by< .sfhah' flfia fj;;a" uOHu rcfha

iuia; fkdmsh jQ Kh m%udKfha m%;sY;hla

f,i fkdmsh jQ úfoaYSh Kh iuia;h 2019

jir wjidkfha jd¾;d jQ ishhg 47'6 isg

2020 jir wjidkfha § ishhg 40'0la olajd

ie,lsh hq;= f,i wvq úh' wys;lr

fj<|fmd< iufmalaIKhka uOHfha jqj o" rch" ish Kh fiajdlrKh iïnkaOfhka fuf;la

mj;ajd .kakd ,o fkdì÷Kq jd¾;dj wLKavj mj;ajd .ekSug lghq;= lf<ah' iSñ; rdcH

uQ,H wjldYhla ;=< jqj o" uy nexl=fjys iy nexl= wxYfhys uQ,H iyfhda.h we;sj"

jix.;fhka n,mEug ,la jQ jHdmdr yd mqoa.,hska yg iyk ie,iSu i|yd rch wLKavj

lghq;= lf<ah'

fï w;r" wvq WoaOuk mSvk fukau

ukdj md,kh jQ WoaOuk wfmalaId u.ska

2020 jir ;=< § ish uqo,a m%;sm;a;s ia:djrh

ie,lsh hq;= f,i ,sys,a lsÍu i|yd wjYH

wjldYh uy nexl=j fj; ,eì‚' jHdmdr yd

mqoa.,hkaf.a wruqo,a msßjeh wvq lsÍu" uqo,a

fj<|fmd< ;=< m%udKj;a øjYS,;djla

mej;Su ;yjqre lsÍu iy jix.;h u.ska

ks¾udKh lrk ,o wNsfhda.d;aul

;;a;ajhka hgf;a uQ,H moaO;sfha iqug

l%shdldß;ajhla ;yjqre lsÍu fuu

l%shdud¾.j, wruqKq úh' m%Odk m%;sm;a;s

fmd,S wkqmd;sl b;sydifha jQ wju uÜgï

olajd mokï wxl 250lska wvq lsÍu iy

n,m;%,dNS jd‚c nexl= fj;e;s remsh,a

;ekam;= j.lSï i|yd wod< jHjia:dms;

ixÑ; wkqmd;h mokï wxl 300lska my;

oeóu fukau" nexl= wkqmd;slh mokï wxl

650lska wvq lsßu ;=<ska uy nexl=j úiska 2020

6

jir ;=< § w;sYhskau ,sys,a uqo,a m%;sm;a;shla

l%shdjg kxjk ,§' óg wu;rj" jix.;fhka

mSvdjg m;a jQ jHdmdr i|yd ldrl m%d.aOkh

iemhSu b,lal lr.ksñka uy nexl=j úiska

iykodhS Kh fhdackd l%u y÷kajd fokq

,eîh' ;jo" f;dard .;a uQ,H WmlrKj,g

wod< Kh wkqmd;sl my< hEu fõ.j;a lsÍu

i|yd uy nexl=j úiska Rcq l%shdud¾. fukau

YsIag m%fhda. o fhdod .kakd ,§' ta wkqj"

2020 jif¾ fojk Nd.fha isg fm!oa.,sl

wxYhg imhk ,o Kh h:d ;;a;ajhg m;aùu

wdrïN úh' fï w;r" uy nexl=j iy nexl=

wxYh úiska jix.;h uOHfha wjysr;djlska

f;drj rdcH uQ,H lghq;= mj;ajd f.k hEu

i|yd wjYH uQ,Hk myiqlï imhk ,§' tys

m%;sM,hla f,i" wfkl=;a wxY i|yd jQ Kh

m%idrKhg wu;rj" nexl= wxYh úiska rchg

,nd ÿka Y=oaO Kh 2020 jir ;=< § ie,lsh

hq;= f,i by< .sh w;r" tu.ska mq`M,a uqo,a

iemhqfuys ie,lsh hq;= m%idrKhla we;s úh'

fï w;r" jix.;h fya;=fjka wd¾Ólhg

wjYH jk iqúfYaIS iydh iemhSu i|yd uQ,H

wxYh iún, .kajk w;ru" uQ,H wdh;kj, wNsm%dhhka iqrlaIs; lsÍu fukau" tu wdh;kj,

;ekam;alrejka wdrlaId lr.ekSu b,lallr .ksñka úúO l%shdud¾. y÷kajd§u yryd uy

nexl=j úiska uQ,H moaO;sfhys ia:dhS;dj mj;ajd .ekSu ;yjqre lrk ,§'

7

ueÈ ld,Sk id¾j wd¾Ól oelau

Y%S ,xld wd¾Ólh 2021 jif¾ § fõ.j;a f,i h:d ;;a;ajhg m;ajkq we;ehs o" wd¾Ól

j¾Okh uQ,sl lr.;a m%;sm;a;suh iyfhda.h ;=<ska ueÈ ld,Skj by< j¾Ok fõ.hla mj;ajd

f.k hkq we;ehs o wfmalaId flf¾' jix.;h ;=<ska mek ke.=Kq flá ld,Sk wNsfhda. i|yd

úi÷ï fiùu läkï iy m%uqL ld¾hhla jYfhka mj;sk w;r" bÈßfha § rfÜ È.=ld,Sk

wd¾Ól j¾Ok wfmalaIdjkag ndOd muqKqjñka §¾> ld,hla mqrd mj;sk jHqyd;aul .eg¨

úi|d,Su i|yd lghq;= lsÍu w;HjYH fõ.1 fmr jif¾ jd¾;d jQ wvq j¾Okh fya;=fjka jk

mokï n,mEu fukau" wd¾Ól j¾Okh by< kexùu i|yd jQ rcfha m%;sm;a;s kHdh m;%h iy

Y%S ,xld uy nexl=fõ ,sys,a uqo,a m%;sm;a;s ia:djrh" 2021 jif¾ § wd¾Ól j¾Ok fõ.h

Yla;su;a ùu i|yd fya;= jkq we;ehs wfmalaId flfrhs' fldúâ-19 jix.;h yd iïnkaOj

foaYSh yd cd;Hka;r jYfhka l%shd;aul jk m%;sYla;slrK tkak;a ,nd §fï jevigyka iy

fndfyda wd¾Ól lghq;= idudkH ;;a;ajhg m;a ùu 2021 jif¾ § by< wd¾Ól j¾Ok fõ.hla

1 tjeks jHqyd;aul wjysr;d ms<sn| jd¾Isl jd¾;dfõ 1jk mßÉfþofha 1'5jk fldgi u.ska iúia;rd;aulj idlÉPd flf¾'

8

<Õd lr .ekSug WmldÍ jkq we;' wfmalaId lrk f,i f.da,Sh wd¾Ólh kej; h:d ;;a;ajhg

m;a ùu Tiafia úfoaYSh b,a¨u" úfoaY fiajd kshqla;slhkaf.a fma%IK" úúO wdfhdack iy

úfoaYSh iDcq wdfhdack i|yd Okd;aul n,mEula we;s flfrkq we;' ksIamdok wd¾Ólh

Yla;su;a lsÍu i|yd rch úiska .kq ,nk m%h;akhka foaYSh lDIs ksIamdok" lDIs yd iajNdúl

iïm;a mokï lr.;a l¾udka; iy wfkl=;a ke.S tk l¾udka; yd fiajd i|yd WmldÍ jkq

we;s w;r" wd¾Ólfha iuia; M,odhS;dj o jeä ÈhqKq lrkq we;' m%md;kh yd fjk;a wksis

l%shdldrlïj,ska wdrlaId lsÍu i|yd wjYH l%shdud¾. iuÕ" m%Odk lDIs ksIamdokj,ska

iajhxfmdaIs; nj we;s lsÍu i|yd .kq ,nk mshjr u.ska uyd mßudK f.dú;eka j.d lghq;=

yd ksIamdokd.dr myiqlï i|yd È.= ld,Sk wdfhdack isÿ lsÍu i|yd foaYSh ksIamdolhska

Èßu;a flfrkq we;' úfYaIfhkau fjka jQ ld¾ñl l,dm msysgqùu u.ska wmkhkdNsuqL

ksIamdok wxY fj; ,efnk iyfhda.h by< kexfjkq we;ehs wfmalaId flfrk w;r"

úfYaIfhka u" fld<U jrdh k.rh úfoaYSh yd foaYSh wdfhdack i|yd újD; lsÍu ;=<ska rfÜ

fiajd wxYh jeä ÈhqKq jkq we;ehs wfmalaIs;h' ;jo" rdcH yd fm!oa.,sl md¾Yajlrejkaf.a

iyNd.s;ajfhka msysgqjd we;s ld¾h idOl n,ldhka u.ska" y÷kdf.k we;s wxYj, wmkhk

wdodhu by< kexùu i|yd iydh ie,fikq we;' nÿ iyk iy iykdOdr iajrEmfhka imhk

,o rdcH uQ,H idkqn, kqÿre wkd.;fha § m%;sM, w;alr fokq we;ehs o" tu.ska wdh;kj,

,dNodhs;dj jeä ÈhqKq jkq we;ehs o" wdfhdack Odß;dj by< hkq we;ehs o wfmalaId flfrhs'

ie,lsh hq;= f,i fmd,S wkqmd;sl wvq lsÍu iy tys m%;sM,hla jYfhka Kh ,nd .ekSfï

msßjeh wvq ùu u.ska bÈß ld, iSudj ;=< § fm!oa.,sl wxYfha il%sh iyNd.S;ajh we;sj by<

wd¾Ól j¾Okhla we;s lr .ekSu i|yd jk udj; ieliSug WmldÍ jkq we;' wd¾Ólfha

ksIamdok yelshd m%idrKh lsÍu iy jHdmdr isÿ lrf.k hEfï§ uqyqK §ug isÿjk wmyiq;d

we;=¿ wd¾Ólfha jHqyd;aul iSud iy wjysr;d úi£ug .kakd läkï l%shdud¾.j, iydhfhka

fukau" m%;sm;a;s ia:djr;ajh yd id¾j wd¾Ól ia:dhS;dj mj;ajd .ekSu iy NdKav yd fiajd

wmkhk iy uQ,H m%jdy .,d taï h<s kÕd isgq ùu ;=<ska úfoaYSh wxYfha wfmalaIs; ÈhqKqj

Tiafia wd¾Ólfha j¾Ok m%jK;dj ueÈ ld,h mqrdjg wLKavj mj;skq we;ehs wfmalaId

flfrhs'

id¾j wd¾Ól ia:dhS;dj mj;ajd .ekSu i|yd kqÿre wkd.;fha úfoaYSh wxYh u; we;sjk

mSvk iqmßlaIdldÍj l<ukdlrKh lsÍu b;d jeo.;a jk w;ru" Kh nr we;s fkdlrk

úfoaY úksuh ,eîï wdl¾IKh lr .ekSfï m%;sm;a;s l%shd;aul lsÍu ;=<ska ueÈ ld,Skj fuu

wxYfhys wNsfhda. i|yd uqyqK §ug we;s yelshdj j¾Okh jkq we;ehs wfmalaId flf¾' f.da,Sh

b,a¨u wfmalaIs; mßÈ h:d ;;a;ajhg m;a ùu iy fj<| wxY jeä ÈhqKq lsÍu i|yd jk

m%;sm;a;suh mshjr iuÕ bÈß ld,h ;=< § wmkhk wdodhu by< hkq we;' Lksc f;,a ñ,

.Kka by< hEu iy foaYSh wd¾Ól l%shdldrlï h:d ;;a;ajhg m;a ùu fya;=fjka jir ;=< §

wdkhk úhou hï m%udKhlg jeä ùfï yelshdjla mej;sh o" úfoaYSh wxYh u; flá ld,Skj

we;s jk mSvk l<ukdlrKh lsÍu i|yd 2021 jif¾ § wdkhk úhou oeä wjodkhlska hq;=j

l<ukdlrKh flfrkq we;ehs wfmalaIs;h' foaYSh b,a¨u iy wmkhk jeä ÈhqKqùu;a iuÕ

9

wdkhk úhou ueÈ ld,Skj jeä jkq we;ehs wfmalaId l< o" mdßfNda.sl iy w;rueÈ NdKavj,

foaYSh iemhqfï wfmalaIs; jeä ÈhqKq ùu;a iuÕ tjeks wdkhk i|yd we;s b,a¨u wvq jkq

we;' wmkhk wdodhfuys wfmalaIs; jeäùu fya;=fjka ueos ld,Skj fj<| ysÕh wvq jkq

we;ehs mqfrdal:kh flf¾' rfÜ foaY iSud úfoaYSh ixpdrlhska i|yd kej; újD; lsÍu;a

wfmalaIs; mßÈ f.da,Sh ixprK iSud ,sys,a lsÍu;a iuÕ ixpdrl l¾udka;h kej; h:d

;;a;ajhg m;a jkq we;ehs wfmalaId flfrk w;r" tu.ska fiajd .sKqfï w;sßla;h j¾Okh

jkq we;ehs n,dfmdfrd;a;= fõ' ;jo" m%jdyk fiajd l%shdldrlï h<s j¾Okh ùu iy f;dr;=re

;dlaIKh iy jHdmdr l%shdj,s ndysr uQ,dY% fj; mejÍu IT/BPO& hk fiajd wxYj, wfmalaIs;

by< j¾Okh ueÈ ld,Skj fiajd fj<|dug iydh jkq we;' f.da,Sh l%shdldrlï wfmalaIs;

mßÈ h:d ;;a;ajhg m;aùu iy /lshd i|yd úfoaY.;jkakkaf.a wNsjDoaêh fjkqfjka

l%shd;aul flfrk Èß.ekaùfï rduqj o iuÕ ksmqK;d iys; Y%ñlhska úfoaY /lshd i|yd

Èß.ekaùug rch úiska l%shd;aul lrkq ,nk l%shdud¾. fya;=fjka úfoaY fiajd

kshqla;slhkaf.a fma%IKj, j¾Ok m%jK;dj wLKavj mj;skq we;ehs wfmalaId flf¾' fj<|

NdKav yd fiajd wmkhk iy úfoaYSh fiajd kshqla;slhkaf.a fma%IKj, wfmalaIs; j¾Okhka

iuÕ" úfoaYSh cx.u .sKqu 2021 jif¾ § iq¿ ysÕhla jd¾;d lrñka jeä ÈhqKq jkq we;ehs

wfmalaId flfrk w;r" tu wfmalaIdjka jif¾ fojk Nd.fha § w;HjYH fkdjk wdkhk

i|yd jk úhoï ;j ÿrg;a iómj l<ukdlrKh lsÍu iy ixpdrl wxYh fj; jQ m%jdyhka

h:d ;;a;ajhg m;a ùu hk fldkafoais u; oeä f,i r|d mj;shs' Yla;su;a wdh;ksl iydh

iuÕ fj<| NdKav yd fiajd wmkhk m%j¾Okh i|yd rch úiska f.k we;s mshjr yuqfõ"

úfoaYSh cx.u .sKqu ueÈ ld,fha § w;sßla;hka jd¾;d lsÍu olajd j¾Okh jkq we;ehs

wfmalaId flf¾' ie,iqï lr we;s mßÈ n,Yla;s W;amdokh i|yd mqk¾ckkSh n,Yla;s

m%Njhka u; r|d mej;Su by< kexùu iy fmdÿ m%jdyk moaO;s jeä ÈhqKq lsÍu o wkd.;fha

§ iuia; n,Yla;s wdkhk úhou l<ukdlrKh lsÍug odhl jkq we;' bÈß ld,mßÉfþoh

;=< jix.;fha n,mEu ;=rka ùu;a iuÕu wdfhdaclhskaf.a úYajdih j¾Okh ùu" úfoaYSh

iDcq wdfhdack ,eîï" fld<U fldgia yqjudrej ;=< úúO wdfhdack iy rcfha iq/l=ïm;a

fj<|fmd< ;=< wdfhdack we;=¿ uQ,H m%jdy wdl¾IKh lr .ekSu i|yd iydh jkq we;'

wfkl=;a wdfhdack m%jdyhkag wu;rj" fld<U jrdh k.rh iy ld¾ñl l,dmSh jHdmD;s

i|yd úfoaY wdfhdack m%Odk jYfhka .,d tkq we;ehs wfmalaId flf¾' cx.u .sKqfï

fYaIfhys j¾Okh iy Kh nr we;s fkdlrk uQ,H m%jdy jeä ùu u.ska ueÈ ld,Skj o< ks,

ixÑ; Yla;su;a jkq we;ehs o" foaYSh úfoaY úksuh fjf<|fmd< u; jk mSvkh ,sys,a jkq

we;ehs o wfmalaId flf¾' úfoaYSh Kh l<fUys isÿ fjñka mj;sk fjkiaùï iy Kh fkdjk

úfoaY úksuh ,eîï jeä lsÍu i|yd ork m%h;akhka u.ska bÈß ld, iSudj ;=< Y%S ,xldfõ

úfoaYSh Kfhys ;sridr nj iy;sl flfrkq we;ehs wfmalaId flfrk w;r" rcfha úfoaYSh

Kh fiajdlrK f.ùï i|yd jk flá ld,Sk wjYH;dj oaúmd¾Yaúl yd nyqmd¾Yaúl uQ,H

m%Njhkaf.a iydh we;sj imqrd .efkkq we;ehs wfmalaId flf¾'

10

rcfha m%;sm;a;s kHdhm;%hg wkql+,j" wd¾Ól l%shdldrlïj, wfmalaIs; j¾Okfhys

n,mEu ;=<ska rdcH uQ,H wxYh ueÈ ld,Skj j¾Okh jkq we;ehs wfmalaId flf¾' 2019 jir

wjidkfha isg l%shd;aul lrk ,o jHdmdr lghq;= i|yd ys;ldó nÿ l%uh ueÈ ld,h mqrdjg

o wLKavj mj;ajdf.k hEug wfmalaIs; w;r" jHdmdr iy wfkl=;a wd¾Ól l%shdldrlï

wLKavj mq¿,a jk neúka" tu.ska rcfha wdodhu l%ufhka by< kexùug myiqlï iemfhkq

we;' nÿ f.ùu i|yd hg;a jk msßi by< kxjd .ekSu i|yd nÿ wdodhï mßmd,k

m%;sixialrK l%shdjg kexùu o rcfha wdodhu wfmalaIs; f,i j¾Okh lr .ekSu i|yd

myiqlï i,ikq we;' bÈß ld, iSudj ;=< §" mqkrdj¾;k úhou ;d¾lSlrKh lsÍu iy

m%d.aOk úhoïj, ld¾hlaIu;dj by< keùu wdOdrfhka" o'foa'ks'fhys m%;sY;hla f,i rdcH

úhofï uOHia: j¾Okhla wfmalaId flf¾' M,odhS;dj by< kexùu iy l<ukdlrK

ld¾hlaIu;dj by< kexùu ;=<ska ÿ¾j, ld¾hidOkhla ms<sìUq lrk rch i;= jd‚c

jHjidhhka úiska rdcH uQ,H u; we;s lrkq ,nk mSvkh wvq flfrkq we;' fldúâ-19

jix.;fha n,mEïj,ska h:d ;;a;ajhg m;a ùu i|yd wd¾Ól lghq;=j,g rdcH uQ,H idkqn,

,nd §fï wjYH;dj fya;=fjka whjeh ysÕh flá ld,fha § idfmalaIj by< uÜgul mej;sh

yels jqj o" wfmalaIs; wkaoug rcfha wdodhï iy úhoï md¾Yajhka jeäÈhqKq lsÍu;a iuÕ

whjeh ysÕh ueÈ ld,Skj o'foa'ks'fhys m%;sY;hla f,i ishhg 4'0la olajd my; jefgkq

we;ehs wfmalaId flf¾' fï w;r" úfoaY j.lSïj,g ksrdjrKh ùu wvq lsÍu iïnkaOfhka

rcfha oelaug wkql+,j whjeh ysÕh uQ,Hkh lsÍu i|yd úfoaYSh uQ,dY% u; r|d mej;Su wju

flfrkq we;' rdcH yd fm!oa.,sl yjq,aldß;ajhka Èß.kajk w;ru" úfoaYSh wruqo,aj,ska

uQ,Hkh flfrk rdcH wdfhdack jHdmD;s l%uj;a lsÍu i|yd oekgu;a mshjr f.k we;s w;r"

fujeks mshjr rcfha Kh nr wvq lsÍug WmldÍ jkq we;' tys m%;sM,hla jYfhka" 2025 jir

jk úg uOHu rcfha fkdmshjQ Kh m%udKh" oekg mj;akd by< uÜgfï isg o'foa'ks'fhys

m%;sY;hla f,i ishhg 80la olajd l%ufhka wvq jkq we;ehs wfmalaId flf¾' whjeh ysÕh

uQ,Hkh lsÍfï Wmdh ud¾.h fjkia ùug wkql+,j" rcfha úfoaYSh Kh fiajdlrKh o ueÈ

ld,Skj my; jefgkq we;ehs wfmalaId flf¾' ;sridr id¾j wd¾Ól ia:dhS;dj iy;sl lsÍu

i|yd iy wfmalaId flfrk mßÈ by< j¾Ok udj;la fj; .uka lsÍfï § we;s jk wjysr;d

je<elaùu i|yd ueÈ ld,Skj rdcH uQ,H wxYfha ld¾h idOkh jeä ÈhqKq lsÍu ms‚i lemùu

wfmalaId flf¾'

iuia; b,a¨u h:d ;;a;ajhg m;ajk úg w;sßla; m%;sm;a;s W;af;ackhka ld,dkqrEmsj

wvq lr.ekSu i|yd iqÿiq m%;sm;a;s l%shd;aul lsÍu;a iuÕ" WoaOukh ueÈ ld,Skj b,lal.;

mrdih ;=< mj;ajd .efkkq we;ehs wfmalaId flf¾' wd¾Ól l%shdldrlïj, ukao.dó nj

ms<sìUq lrñka" 2021 jif¾ jeä ld,iSudjla ;=< WoaOukh my< ;ks w.hkays mj;skq we;ehs

mqfrdal:kh lr we;' jix.;fhka n,mEug ,la jQ wd¾Ólh h:d ;;a;ajhg m;a lsÍu wruqKq

lr.;a ,sys,a uqo,a yd rdcH uQ,H m%;sm;a;s l%shdud¾.j, n,mEu fya;=fjka iuia; b,a u

l%ufhka by< hEula yd b,a¨u u.ska WoaOukh u; we;s lrkq ,nk mSvkfhys by< hEula

isÿ jkq we;ehs wfmalaId flf¾' kej; by< hk f.da,Sh n,Yla;s iy wdydr ñ, .Kka" f,dj

11

mqrd iDcqj yd jl%j WoaOukldÍ mSvk we;s lsÍug fya;= úh yelsh' fï w;r" ksIamdok by<

kexùu ;=<ska wd¾Ólh h:d ;;a;ajhg m;a lsÍug iy Ôjk úhou md,kh lsÍu b,lal lr

.ksñka rch úiska .kq ,nk m%;sm;a;s l%shdud¾. iy ta i|yd jk wLKav lemùu ;=<ska

,efnk m%;s,dN fya;=fjka ueÈ ld,Skj WoaOukh u; iemhqï wxYh fj;ska t;rï mSvkhla

t,a, fkdjkq we;ehs n,dfmdfrd;a;= fõ' flfia fj;;a" ld,.=‚l úm¾hdi wdY%s;j isÿ úh

yels wjysr;d u.ska wdydr ñ, .Kkaj, ;djld,sl úp,k we;s ùug bv we;s w;r" tjeks

.eg¨ iemhqï odu l<ukdlrKh Yla;su;a lsÍu u.ska úi¢h hq;=h' rch úiska wkq.; ùug

wfmalaIs; rdcH uQ,H tald.%;d m%;sm;a;Ska fukau" wd¾Ól l%shdldrlï h:d ;;a;ajhg m;a

ùu;a iuÕ bÈß oelaulska hq;=j .kq ,nk iqÿiq uqo,a m%;sm;a;s l%shdud¾. kuHYS,S WoaOuk

b,lallrK rduqj ;=< WoaOukh iy WoaOuk wfmalaId ueÈ ld,Skj ishhg 4-6 w;r mrdihl

ia:djrj mj;ajd .ekSug WmldÍ jkq we;'

wfmalaIs; mßÈ wvq WoaOuk jd;djrKhla mj;ajd.ekSu" wvq fmd,S wkqmd;sl jHqyh

mj;ajdf.k hEu i|yd WmldÍ jkq we;s w;r" b;sß lrkakka yg m%udKj;a uQ¾; m%;s,dN

,nd fok w;ru" wvq msßjehlska fm!oa.,sl wxYh fj; Kh m%jdyhg myiqlï i,iñka

wfmalaIs; mßÈ wd¾Ól j¾Okh by< kxjd .ekSug iydh ie,fikq we;' b;sydifha fuf;la

mej;s wju uÜgïj, mj;sk fj<|fmd< Kh fmd,S wkqmd;sl" rdcH uQ,H yd uqo,a

W;af;aclhkaf.a iydhfhka wd¾Ól l%shdldrlï h:d ;;a;ajhg m;a ùu iy laIqø" l=vd yd

uOH mßudK jHdmdr wxYhg iydh ùu i|yd .;a l%shdud¾.j, Wmldrfhka fm!oa.,sl

wxYhg ,nd fok Kh j¾Okh fõ.j;a jkq we;ehs mqfrdal:kh flf¾' fm!oa.,sl wxYhg

Kh ,nd §u by< hEu fukau" nexl= moaO;sfhka rdcH wxYhg ,nd ÿka Kh m%udKh jeä ùu

fya;=fjka mq¿,a uqo,a iemhqfï j¾Okh 2021 jif¾ § by< uÜgul mj;skq we;ehs wfmalaId

lrk w;r" bkamiqj wd¾Ól j¾Okh fõ.j;a ùu;a iuÕ uQ,H W;af;acl iemhSu l%udkql+,j

wvq lr .ekSug yelsù ueÈ ld,Skj mq¿,a uqo,a iemhqfï j¾Okh wvq jkq we;ehs wfmalaId

flf¾' M,odhS;dj jeäÈhqKq lsÍu iy wd¾Ól j¾Okhg we;s jHqyd;aul ndOd yd iSud bj;a

lsÍu u.ska ueÈ ld,Skj wd¾Ól j¾Okh by< kexùug wfmalaId lrk neúka" rdcH uQ,H iy

uqo,a m%idrKfhys tjeks wvq ùï u.ska wfmalaIs; j¾Ok udj;g ndOd we;s fkdjkq we;' úfoaY

úksuh .,dhdï iy rdcH uQ,H wxYfha we;súh yels ÿ¾j,;djkag m%;spdr olajk w;ru" uy

nexl=j uqo,a yd id¾j wd¾Ól m%jK;d ms<sn|j iómj wëlaIKh lrñka wêl uqo,a j¾Okhla

;=<ska cks; jk iuia; b,a¨fï wksis by< hEï je<elaùu i|yd l%shdldÍ f,i m%;sm;a;suh

ueÈy;aùï isÿ lrkq we;' fï w;r" uy nexl=j wd¾Ólfha m%uqL wxY i|yd" úfYaIfhkau foaYSh

wd¾Ól j¾Okh iy wmkhk bmehSï i|yd by< m%jK;djla fmkakqï lrk wxY fj;" Kh

,nd §ug wLKavj mshjr .kq we;' laIqø" l=vd yd uOH mßudK jHdmdr fndfyda ÿrg we;=<;a

jk fuu wxY i|yd wvq msßjehlg Kh ,nd §u by< kexùu u.ska Y%S ,xldj ;=< jHjidhl;aj

ixialD;shla j¾Okh lsÍug iy ;sridr fukau" wd¾Ólfha iEu wxYhlgu m%;s,dN ,efnk

mßÈ jQ j¾Okhla we;s lsÍug iydh jkq we;' oekg mj;sk wvq fmd,S wkqmd;sl jHqyh u.ska

kj iy mj;sk jHdmdr i|yd wk¾> wjia:d ,nd fok w;ru" ;ekam;= fmd,S wdodhï u;

12

hefmk wd¾Ól jYfhka wjodkug ,laúh yels lKavdhï i|yd tu.ska ie,lsh hq;= wNsfhda.

o t,a, lrhs' idOdrK by< m%;s,dN ,nd fok iqrlaIs; iy úl,am uQ,H WmlrK y÷kajd§u

flfrys jeä wjOdkhla fhduq lsÍu ;=<ska wvq fmd,S wkqmd;sl u.ska oeä f,i n,mEug ,la

jQ b;sß lrkakka yg m%;s,dN ysñ jkq we;' fuu jd;djrKh ;=<" iuia;hla jYfhka uQ,H

wxYh" Kh .ekqïlrejkaf.a fukau b;sß lrkakkaf.a wjYH;d imqrd,Su i|yd kj uQ,H

WmlrK y÷kajd §u ;=<ska ld¾hlaIu uQ,H w;rueÈlrK ld¾hNdrhla il%Sh f,i bgq lrkq

we;ehs wfmalaId flf¾'

È.= ld,Skj mj;sk id¾j wd¾Ól wiu;=,s;;djkag ms<shï fh§u iy idOdrK" ieug

m%;s,dN ysñjk iy ;sridr wd¾Ól j¾Okhla iy;sl lsÍu wruqKq lr.;a rcfha kj wd¾Ól

m%;sm;a;s rduqj jk fi!Nd.Hfha oelau l%shdjg kexùu ;=<ska" ueÈ ld,Skj Y%S ,xld wd¾Ólfha

j¾Okhla isÿjkq we;ehs wfmalaId flf¾' wd¾Ólh h:d ;;a;ajhg m;a lsÍu iy j¾Ok

m%jK;dj mqk¾Ôjkh lsÍu iy;sl lsÍu uqo,a yd uQ,H l%shdud¾.j,g muKla isÿ l< fkdyels

w;r" ta i|yd rfÜ wLKav m%.;sh fjkqfjka" rch úiska l%shd;aul lrkq ,nk mq¿,a mrdihl

úysÿKq wd¾Ól m%;sixialrK w;HjYH fõ' oYl .Kkdjla ;siafia Y%S ,xld wd¾Ólh" wd¾Ól

13

j¾Okh yd id¾j wd¾Ól ia:dhS;djh <Õd lr .ekSug ndOd muqKqjk jHqyd;aul ndOl

rdYshlg uqyqK foñka isà' m%;sixialrKj, wjYH;dj ms<sn|j m%;sm;a;s iïmdolhska iy

úYaf,aIlhska w;r mq¿,a ms<s.ekSula ;sìh§ jqj o" wjYH m%;sixialrK isÿ lsÍu kej; kej;;a

l,a oeóulg ,la ù we;' fuh rfgys rdcH uQ,H yd úfoaYSh wxYj, wLKavj jd¾;djk oaú;aj

ysÕhhka u.ska ms<sìUq fõ' tla w;lska" fj<| wxYfha ksIamdok moku" ksIamdok yd

fj<|fmd< úúOdx.SlrKh lsÍu" f.da,Sh yd l,dmSh w.h oduhka iuÕ taldnoaO ùu iy

fiajd wmkhkj, úNjhka m%fhdackhg .ekSu iïnkaOfhka m%.;sh uo ùu fya;=fjka

wmkhk bmehSï jir .Kkdjla ;siafia tlu uÜgul /|S ;sfí' wfkla w;g" ld¾ñl

wmkhk" wdkhksl wuqøjH u; hemSu ksid" tu wuqøjH i|yd we;s b,a¨fï mj;akd wkuH

iajNdjh" j¾Okh jk uOHu mdx;sl ldKavh úiska wdkhksl NdKav i|yd lrk b,a¨u

jeäùu iy úÿ,sn, W;amdokh yd m%jdyk lghq;= i|yd Lksc f;,a i|yd we;s b,a¨u jeäùu

hkdÈh fya;=fjka wdkhk úhoï wLKavj by< f.dia ;sfí' úfoaY fiajd kshqla;slhkaf.a

fma%IK u.ska úfoaYSh cx.u .sKqfï ysÕh ie,lsh hq;= muKlg mshjd we;s w;r" úfoaYSh iDcq

wdfhdack m%jdyhka wvq uÜgfï mej;Su fya;=fjka b;sßlsÍï iy wdfhdack w;r mr;rh

mshùu i|yd úfoaYSh Kh uQ,dY% u; wêl f,i r|d mej;Sug isÿ ù ;sfí' rdcH uQ,H wxYh

ie,l+ úg" by< yd fjkia lsÍug wiSre úhoï iy fndfyda ÿrg nÿ mokfï ie,lsh hq;=

m%idrKhla fkdue;s ùu iy ÿ¾j, nÿ mßmd,kh fya;=fjka wdodhï tla/ia lsÍï wLKavj

my< uÜgul mej;Su" wd¾Ólfha m%Odk .eg¨jlaj mj;S' tys m%;sM,hla f,i rdcH uQ,H

ysÕh m%idrKh ùu fya;=fjka" rdcH Kh jvd;a wNsfhda.d;aul uÜgula lrd YS>%fhka <Õd ù

;sfí' È.= ld,hla mqrd mj;sk fuu wd¾Ól .eg¨" fldúâ-19 jix.;h u.ska jvd;a W.% lr

we;' flfia fj;;a" jix.;h u.ska wd¾Ólfha ÈYdk;sh h<s ilia lr .ekSug;a" fuu

È.=ld,Sk jHqyd;aul ÿ¾j,;d úi£ug;a" ksIamdok uQ,sl lr.;a" M,odhs;dj u; mokï jQ

wd¾Ólhla ia:dms; lsÍug;a wjia:djla Wodlr § ;sfí' fuu jd;djrKh ;=<" wmkhkdNsuqL

iy j¾Okh jk foaYSh b,a¨u M,odhs f,i imqrd,sh yels Yla;su;a foaYSh ksIamdok wd¾Ólhla

f.dvke.Su flfrys rcfha m%;sm;a;s wjOdkh fhduq ùu i;=gqodhl mßj¾;khls' uy nexl=j

wvq fmd,S wkqmd;sl jd;djrKhla mj;ajdf.k hEu" wd¾Ólfha M,odhs úNj;dj mq¿,a lsÍu

flfrys wjOdkh fhduq lr we;s" rcfha j¾Okh ys;ldó m%;sm;a;s yryd" foaYSh jHdmdrj,g

m%;s,dN ,nd .ekSu i|yd myiqlï i,ihs' foaYSh ksIamdokh jeäÈhqKq ùu" bÈß ld, iSudj

;=< nÿ moku iy wdodhï tla/ia lsÍu mq¿,a lsÍug o WmldÍ fjñka" l=gqïN wdodhu by<

kexúh yels w;r" tu.ska ueÈ ld,Skj ie,iqï.; mßÈ rdcH uQ,H tal.%;d udj;g iydh

iemfha' wod< lafIa;%j, rdcH yd fm!oa.,sl wxYfha md¾Yajlrejkaf.a il%sh iyNd.s;ajfhka

hq;=j wd¾Ólfha ksIamdok Odß;dj jeäÈhqKq lsÍu iy wmkhk YlH;djka iys; wxY fj;

Kh nr we;s fkdjk úfoaY úksuh ,eîï Yla;su;a lsÍu" oekg ls%hd;aul fjñka mj;sk

m%Odk jevigykla fõ' .eUqrg uq,a nei we;s fuu jHqyd;aul .eg¨ cd;sl uÜgñka ms<s.ekSu

iy tajdg úi÷ï fiùu i|yd fuf;la f.k we;s mshjr w.h l< hq;=h' fuu .eg¨ úi£u

i|yd iqÿiq iy wkql+, m%;sm;a;s ldf,daÑ; f,i l%shd;aul lsÍu" wfmalaIs; by< j¾Ok udj;

Tiafia wd¾Ólh ;sridr f,i fõ.fhka bÈßhg f.k hdu i|yd w;HjYH fõ'

14

15

16

17

18

19

20