3_risk degerlendirme sunum

Gkhan ALP Mfettii

Tefti stanbul Kurulu Bakanl

RSK DEERLENDRME STANDARTLARI

VE

METODOLOJLERN KARILATIRILMASI

Tehlike :

yerinde var olan ya da dardan gelebilecek, alan veya iyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir.

Risk :

Tehlikeden kaynaklanacak kayp, yaralanma ya da baka zararl sonu meydana gelme ihtimalidir.

Risk Deerlendirmesi:

yerinde var olan ya da dardan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi,

bu tehlikelerin riske dnmesine yol aan faktrler ile

tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve

kontrol tedbirlerinin kararlatrlmas amacyla yaplmas gerekli almalardr.

verenin grevleri

veren

Denetleme

ve Gzlem Bilgi Edinme

Riskleri

Saptama

Grevlendirme nlem Alma

Tehlikeleri

Saptama/

Belirleme

Dokmantasyon

Kabul Edilebilir Risk Seviyesi:

Yasal ykmllklere ve iyerinin nleme politikasna uygun, kayp veya yaralanma oluturmayacak risk seviyesidir.

ETKLENEN - HEDEF

Risk Etmeni SONU

OLASILIK (p)

Risk = Olaslk x iddet

Kabul Edilemez Alan Olaanst koullar dnda riskin varl kabul edilemez

ALARP veya tolere

edilebilir blge

Sadece daha fazla risk azaltmnn uygulanamad veya maliyetinin elde edilen iyileme ile fazlaca oransz olmas durumunda kabul edilebilir.

Geni lde kabul edilebilir

blge

hmal Edilebilir Risk

Riskin bu seviyede kaldnn gvencesinin salanmas gerekir.

{Snf I}

{Snf II ,

Snf III }

{Snf IV }

Olaslk iddet

Katastrofik Kritik Az hmal Edilebilir

Sk sk I I I II

Muhtemel I I II III

Ara sra I II III III

Uzak II III III IV

Beklenmedik III III IV IV

Olaanst IV IV IV IV

Risk

Snf Aklama

Snf I Kabul edilemez risk

Snf II stenmeyen risk. Sadece daha fazla risk azaltmnn uygulanamad veya maliyetinin elde edilen iyileme ile fazlaca oransz olmas durumunda kabul edilebilir. (ALARP)

Snf III Risk azaltm maliyeti elde edilen iyilemeden fazla olacak ise, kabul edilebilir risk (ALARP)

Snf IV hmal edilebilir risk

Tespit edilmi olan tehlikelerin her biri ayr ayr dikkate alnarak bu tehlikelerden kaynaklanabilecek risklerin hangi sklkta oluabilecei ile bu risklerden kimlerin, nelerin, ne ekilde ve hangi iddette zarar grebilecei belirlenir.

Bu belirleme yaplrken mevcut kontrol tedbirlerinin etkisi de gz nnde bulundurulur.

Toplanan bilgi ve veriler nda belirlenen riskler; iletmenin faaliyetine ilikin zellikleri, iyerindeki tehlike veya risklerin nitelikleri ve iyerinin kstlar gibi faktrler ya da ulusal veya uluslararas standartlar esas alnarak seilen yntemlerden biri veya birka bir arada kullanlarak analiz edilir.

Kantitatif Risk Analizi

Kantitatif risk analizinde, riski hesaplarken matematiksel teoremler kullanlarak risk deeri bulunur.

Kalitatif Risk Analizi

Kalitatif risk analizinde, tehditin olma ihtimali, tehditin etkisi gibi deerlere saysal deerler verilir ve bu deerler matematiksel ve mantksal metotlar ile proses edilip risk deeri bulunur.

IEC ISO 31010: 2011 Uluslararas Standard, risk deerlendirmesine ilikin sistematik tekniklerin seimi ve uygulanmas konusunda iverenlere, i gvenlii uzmanlarna ve iyeri hekimlerine rehberlik etmek amac ile hazrlanmtr.

EN ISO 12100:2010, Makinalarda gvenlik Tasarm iin genel prensipler Risk deerlendirilmesi ve risk azaltlmas (Safety of machinery - General principles for design - Risk assessment and risk reduction)

EN ISO 13849-1:2008, Makinelerde Gvenlik- Kumanda Sistemlerinin Gvenlikle lgili Ksmlar- Blm 1: Tasarm in Genel Prensipler (Safety of machinery - Safety-related parts of control systems - Part 1: General

principles for design)

IEC 61882, Tehlike iletilebilirlik almalar ( HAZOP almalar) Uygulama rehberi (Hazard and operability studies (HAZOP studies) Application guide)

IEC 61025, Hata aac analizi (Fault tree analysis - FTA)

IEC 60300-3-9, Gvenilebilirlik Ynetimi Ksm 3: Uygulama Rehberi Blm 9: Teknolojik sistemlerin risk analizi (Dependability management Part 3: Application guide Section 9: Risk analysis of technological systems)

HACCP: ISO 22000, Gda gvenlii ynetim sistemleri Gda zincirine ynelik kurum gereksinimleri (Food safety management systems Requirements for any organization in the food chain)

IEC 60812, Sistem gvenilirlii iin analiz teknikleri- Arza modu ve etki analizine (FMEA) ynelik prosedrler (Analysis techniques for system reliability Procedures for failure mode and effect analysis FMEA)

IEC 61508, Elektrik/elektronik/ programlanabilir elektronik gvenlik ile ilgili sistemlerin ilevsel gvenlii. (Functional safety of electrical/electronic/programmable electronic

safety-related systems)

IEC 61511, levsel emniyet - Proses endstrisi sektr iin emniyetli enstrmante sistemleri (Functional safety Safety instrumented systems for the process industry

sector)

IEC 60300-3-11, Gvenilirlik Ynetimi Blm 3-11: Uygulama Klavuzu Gvenilirlik Merkezli Bakm (Dependability management Part 3-11: Application Guide Reliability Centred Maintenance)

IEC 61078, Bamllk iin analiz teknikleri- Gvenilirlik blok diyagram ve Boole yntemleri (Analysis Techniques for Dependability Reliability Block Diagram and Boolean Methods)

IEC 61165, Markov tekniklerinin uygulanmas (Application of Markov Techniques)

ISO/IEC 15909 (btn blmler), Yazlm ve sistem mhendislii Yksek seviyeli Petri alar (Software and Systems Engineering High-Level Petri Nets)

IEC 61649, Weibull Analizi (Weibull Analysis)

IEC 62551, Gvenilirlik in Analiz Teknikleri - Petri A Teknikleri (Analysis Techniques for Dependability Petri Net Techniques)

ISO /IEC Klavuzu 98-3:2008, Belirsizlik nlemi Blm 3: nlemlerdeki (GUM:1995) Belirsizlie Kar Klavuz (Uncertainty Measurement Part 3: Guide to The of Uncertainty in Measurement (GUM:1995))

ISO 15743:2008, Termal evre Ergonomi - Souk iyerleri - Risk deerlendirmesi ve ynetimi (Ergonomics of the thermal environment -- Cold workplaces -- Risk assessment and management)

ISO 15265:2004, Termal evre Ergonomi - Termal alma koullarnda stres veya rahatszlk nlenmesi iin risk deerlendirme stratejisi (Ergonomics of the thermal environment -- Risk assessment strategy for the prevention of stress or discomfort in

thermal working conditions)

ISO/TR 16732-2:2012, Yangn Gvenlii Mhendislii - Yangn risk deerlendirmesi - Blm 2: bir ofis binas rnei (Fire Safety Engineering - Fire risk assessment - Part 2: Example of an office

building)

ISO 17776:2000, Petrol ve doal gaz endstrileri - Offshore retim tesisleri - tehlike tanmlama ve risk deerlendirmesi iin aralar ve teknikler zerine Rehber (Petroleum and natural gas industries - Offshore production installations - Guidelines on tools and techniques

for hazard identification and risk assessment)

U.S. DoD standard 2167A

1910 Occupational Safety and Health Standards (OSHA)

21 CFR 807.90

29 CFR 1910.119

29 CFR 1910.146

29 CFR 1926.64

NASA NHB 1700.1

ANSI/ISA S84.01-1996.

MIL-STD1629A (FMEA)

MILSTD- 882B SSTEM GVENL

MILSTD- 882C SSTEM GVENL

MILSTD- 882D SSTEM GVENL

MILSTD- 882E SSTEM GVENL

British Standards Institute (1996)

BS 8800

BS 5760 (1988)

BS EN-954

BS EN-1037

n Tehlike Analizi (Preliminary Hazard Analysis PHA),

Gvenlik Analizi (Job Safety Analysis - JSA),

Olursa Ne Olur? (What f..?),

eklist Kullanlarak Birincil Risk Analizi -(Preliminary Risk Analysis-PRA Using Checklists),

Birincil Risk Analizi -(Preliminary Risk Analysis (PRA),

Risk Deerlendirme Karar Matrisleri( Risk Assessment Decision Matrix)

Tehlike ve letilebilme almas (Hazard and Operability Studies - HAZOP),

Tehlike Derecelendirme ndeksi (DOW index, MOND index, NFPA index),

Hzl Derecelendirme Metodu (Rapid Ranking, Material Factor),

Hata Aac Analizi (Fault Tree Analysis -FTA),

Hata Modu ve Etki Analizi (Failure Mode and Effects Analysis-FMEA)

Hata Modu ve Etkisinin Kritiklik Analizi (Failure Mode and Critically Effects Analysis- FMECA),

Gvenlik Denetimi (Safety Audit),

Olay Aac Analizi (Event Tree Analysis - ETA),

Neden - Sonu Analizi (Cause and Consequence Analysis),

Neden - Etki Analizi (Cause and Effect Analysis),

Neden - Etki Analizi (Cause and Effect Analysis),

Kinney Metodu (Mathematical Risk Evaluation Method),

Karar emas (Decision Tree),

ok Kriterli Karar Analizi (Multi Criteria Decision Analysis -MCDA),

Zrih Tehlike Analizi (Zurih Hazard Analysis),

Makine Risk Deerlendirme (Mashine Risk Asessment),

Toksikolojik Risk Deerlendirme veya Kimyasal Maruziyet Deerlendirme (Toxicological Risk Assessment - Chemical Exposure Assessment),

evresel Risk Deerlendirmesi (Environmental Risk Assessment)

Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktalar (Hazard Analysis and Critical Control Points - HACCP)

Gvenlik Fonksiyon Analizi (Safety Function Analysis),

Gvenilirlik Merkezli Bakm(Reliability Centred Maintenance RCM)

Sneak Analizi -Sneak Devre Analizi (Sneak Analysis - Sneak Circuit Analysis)

Etki Analizi (Business Impact Analysis)

nsan Hata Tanmlamas (Human Error Identification - HEI),

nsan Gvenilirlik Deerlendirmesi (Human Reliability Assessment - HRA),

nsan Hata Oran Tahmini Teknii (Technque For Human Reliability Analysis -THERP),

Kavramsal Gvenilirlik ve Hata Analiz Yntemi (Cognitive Reliability and Error Analysis Method - Cream),

Hiyerarik Grev Analizi (Hierarchical Task Analysis),

Sapma Analizi (Deviation Analysis),

Ynetim Bak ve Risk Aac (Management Oversight and Risk Tree - MORT),

Enerji Analizi (Energy Analysis),

Gvenlik Bariyer Diyagramlar (Barrier Diagram),

Koruma Katmanlar Analizi (Layers of Protection Analysis - LOPA)

Bow-Tie Metodolojisi,

Kk Neden Analizi (Root Cause Analysis),

Senaryo Analizi (Scenario Analysis),

Markov Analizi (Markov Analysis),

Monte Carlo Analizi (Monte-Carlo Analysis),

Bayesian Analizi (Bayesian Analysis),

F-N Erileri (F-N curves).

Kriterler What if? PHA JSA Check List

Gerekli Dkman htiyac

ok Az Orta ok Fazla ok Az

Tim almas Bir Analist ile

Yaplabilir Bir Analist ile

Yaplabilir Tim almas Tim almas

Tim Liderinin

Tecrbesi Orta Dzeyde Deneyim

Orta Dzeyde Deneyim

ok Fazla Deneyim

Orta Dzeyde Deneyim

Kalitatif/ Kantitatif Kalitatif Kalitatif Kalitatif Kalitatif

zel Bir Brana Ynelik

Her Sektre Uyar Her Sektre Uyar Her Sektre Uyar Her Sektre Uyar

Uygulama Baar Oran

Risklerin

Belirlenmesi

Aamasnda Yeterlidir. Tim

Liderinin

Terbesine Gre Baar Oran Deiir.

Birincil Risk

Deerlendirme Yntemidir. Tim Liderinin Terbesine Gre Baar Oran Deiir.

zellikle kiilerin Grev Tanmlar yi Yaplmsa Baar Salanabilir.

Basit Prosedrl lerde Uygulanabilir, Tim Liderinin

Terbesine Gre Baar Oran Deiir.

Kriterler HAZOP FMEA/ FMECA Gvenlik Denetimi FTA


ok Fazla ok Fazla ok Az ok Fazla

Tim almas Tim almas Tim almas Bir Analist ile Yaplabilir Tim almas

Tim Liderinin

Tecrbesi

ok Fazla Deneyim Orta Dzeyde Deneyim

Orta Dzeyde Deneyim ok Fazla Deneyim

Kalitatif/

Kantitatif

Kalitatif Kalitatif Kalitatif Kalitatif/ Kantitatif


Kimya Endstrisi Elektrik / Makine Her Sektre Uyar Her Sektre Uyar

Uygulama Baar Oran

Olduka Zor Bir Yntemdir, Yksek Tecrbe ve Takm yelerinin Yksek Performansn Gerektirir.

Analiz ncesinde, FTA Yaplmas Baar Orann Artrr.

Tm Sektrlerde Rahatlkla Uygulanr, Tim Liderinin Terbesine Gre Baar Oran Deiir.

Yksek Tecrbe ve Takm yelerinin Yksek Performansn Gerektirir.

Kriterler ETA L TP MATRS X TP MATRS NEDEN SONU ANALZ


ok Fazla ok Az ok Fazla ok Fazla

Tim almas Tim almas Bir Analist ile Yaplabilir

Tim almas Tim almas

Tim Liderinin

Tecrbesi

ok Fazla Deneyim Orta Dzeyde Deneyim

ok Fazla Deneyim ok Fazla Deneyim

Kalitatif/

Kantitatif

Kalitatif/ Kantitatif Kalitatif Kalitatif Kalitatif/ Kantitatif


Her sektre Uyar Basit Prosedrl ler Her sektre Uyar Her Sektre Uyar

Uygulama Baar Oran


Basit Prosedrl lerde Uygulanabilir. Tim Liderinin

Tecrbesine Gre Baar Oran deiir.

Tm sektrlerde rahatlkla uygulanr. Tim Liderinin Tecrbesine Gre Baar Oran deiir.


3_risk degerlendirme sunum

Documents