การท าน าหวานหมกจากผลไม

ภาคเหนอ

ศนยเครอขายวถชวตเกษตรกรรมยงยนมลนธศกษาพฒนาชนบท 514/1 หม 1 ต าบลรมใต อ าเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

สตรผลไม วสดอปกรณ 1) มะละกอสก 2 กโลกรม 2) ฟกทองแกอด 2 กโลกรม 3) กลวยน ำวำสก 2 กโลกรม 4) น ำตำลทรำยแดง ½ กโลกรม 5) จลนทรยทองถน ½ กโลกรม 6) น ำสะอำด 10 ลตร

วธท า/ขนตอน หน มะละกอ ฟกทอง กลวยน ำวำ (เอำท งเปลอกและเมลด) นำใสลงในภำชนะทเตรยมไว (หำมใชภำชนะทเปนโลหะ) ผสมคลกเคลำวสดทใชใหเทำกน แลวปดฝำ ภำชนะทใชหมกใหแนน หมกไว 7 - 10 วน นำน ำหมกทไดไปกรองใสขวด เกบไวไดนำน 3 เดอน

วธการใช น ำหมก 3 - 4 ชอนโตะ ผสมน ำ 10 ลตร ฉดพน รด สำด พชผก ไมผล จะทำให ดอกตด ผลดก ขนำดโต น ำหนกด รสชำตอรอย

สตรเศษจากผลไม วสดอปกรณ อำจใชวสดทเปนเศษเน อ เปลอก เมลด ของผลไมทหำไดในทองถน หรอมในสวนกได นำมำเปนวสดในกำรหมก เชน 1) เปลอกหรอตำสบปะรด 1 สวน 2) เปลอกหรอเศษแตงโม 1 สวน 3) เปลอกมะละกอสก 1 สวน 4) ฝรงทมแมลงเจำะ 1 สวน 5) น ำตำลทรำยแดงหรอกำกน ำตำล ½ สวน 6) จลนทรยทองถน ½ สวน 7) น ำสะอำด 5 ลตร 8) ถงพลำสตก โอง หรอไห (ขนำดแลวแตจำนวนทจะหมก)

วธท า/ขนตอน นำวสดทเปนเศษผลไมทกอยำงมำสบใหเปนช นเลก ๆ ขนำด 3 - 5 ซม. นำเศษของผลไมทสบแลว ใสลงในภำชนะหมก คลกเคลำดวยน ำตำลทรำยแดง หรอกำกน ำตำล เตมน ำสะอำดและจลนทรยทองถนลงไป ปดฝำภำชนะใหสนท หมกท งไวในทรม 1 - 2 เดอน แลวกรองเอำน ำหมกใสขวดปดฝำใหสนทเกบไวใช สวนกำกนำไปทำเปนปยหมก

วธการใช น ำหมก 2 ชอนโตะ ผสมน ำสะอำด 5 ลตร ฉดพน หรอรดตนไมชวงตดดอก จะทำใหตดผลด หรอฉดพนพชผก ทำใหรสชำตหวำน กรอบ

ศนยการเรยนรชมชนสวนแสงประทป ตงอยเลขท 197 หมท 10 ต าบลกลางเวยง อ าเภอเวยงสา จงหวดนาน

การผลตหวเชอจลนทรยจากผลไม

วธท า นำผลไมท งหมด หนเปนช นประมำณ 1 น ว นำผลไมทหนใสลงในถงหมกทเปนพลำสตกมฝำปด เทกำกน ำตำลลงผสม ไมตองคน หมกท งไวประมำณ 3 เดอน จงนำออกมำใช หมายเหต : ถำตองกำรใชเรวภำยใน 1 เดอนใหใสยำคลลงไป 2 ขวด ขณะทหมกใหปดฝำถงหมก ระบำยแกส ทก 24 ชวโมง

การน าไปใช ตองนำหวเช อมำขยำยกอน โดยใชหวเช อ 1 ลตร ผสมกบน ำฝนหรอน ำซำวขำว หรอน ำมะพรำว 500 ลตร ท งไว 24 ชม. หรอ 1 วน หรอใชหวเชอจลนทรย ½ ชอนใสขวดน ำอดลม ใสน ำซำวขำวท งไว 1 วน นำไปใชใชจลนทรยขยำย 2 ชอนแกงผสมน ำ 20 ลตร ฉดพน หรอรำดใสพชทกชนด ทก 7 - 15 วน

ศนยเครอขายปราชญชาวบานจงหวดอทยธาน ทตงบานเลขท 87 หม 1(บานทงสบาย) ต าบลเขากวางทอง อ าเภอหนองฉาง จงหวด อทยธาน

น าหมกพชสด/น าหมกผลไม/น าหมกสมนไพร

น าหมกพชสด (แม) ชวยควำมเจรญของตนพช

น าหมกผลไม (พอ) ชวยควำมเจรญของตน

น าหมกสมนไพร ปองกนขจดโรค,ศตร,แมลง

วสดทตองเตรยม 1.ผกบง 2.หนอกลวย 10 กโลกรม 3.หนอไมหรอออย 4.พชตระกลถว 10 5.กำกน ำตำล (โมลำส ) 6.หวเช อ 13 กโลกรม กำรปฏบต ทกอยำงสบเปนทอนๆคลกเคลำกบกำกน ำตำลและหวเช อ( นำไปไวในกอไผ 2 – 3 ชวโมงยงด ) ใสถงหมกปดฝำใหสนท ( หมกนำนได 7 วนใสน ำมะพรำวยงด ) วธขยำยผล (หลงจำกหมก 15 วน )นำมำหมกตออก 7 วน โดยเ พมสวนผสมดงตอไปน 1.น ำหมก 1 สวน 2.กำกน ำตำล 1 สวน 3.น ำสะอำด 10 สวน

วสดทตองเตรยม 1.กลวยสก 2.มะละกอสก 10 กโลกรม 3.ฟกทองผลแก 4 .กำกน ำตำล ( โ มลำส ) 10 กโลกรม 5.หวเช อ กำรปฏบต หนผลไม เปนช นๆโตพอควรใสรวมกน โรยกำกน ำตำลและหวเช อแลวคลกเคลำ โดยหมนไปทำงวนขวำอยำงเดยว อยำสวนกลบ (ระวงอยำใหเละ) แลวใสถงหมกปดฝำใหสนท หมก 15 วน จงนำไปขยำยผล วธขยำยผล (หลงจำกหมก 15 วน )นำมำหมกตออก 7 วน โดยเ พมสวนผสมดงตอไปน 1.น ำหมก 1 สวน 2.กำกน ำตำล 1 สวน 3.น ำสะอำด 10 สวน

วสดทตองเตรยม 1.มะกรด ผำซก 2.บอระเพด 9 กโลกรมหนเปนทอนส น 3.สำปเสอหรอโลตน 5 กโลกรมหนเปนทอนส น 4.ตะไครหอม 5 กโลกรมทบเปนทอนๆ 5 . สะ เด ำท ง 5หร อ เ มล ด สะ เด ำ 5 กโลกรมสบเปนทอนๆ 6.ยำฉน / ตนยำสบ หน 7.ขำแก 8.กำกน ำตำล (โมลำส ) กำรปฏบต น ำ ม ำ ผ ส ม ค ล ก เ ค ล ำ ก น แ ล ว โ ร ยกำกน ำตำล คลกเคลำใหทวใสถงหมก 15 วน

วธผสมหลงจากขยายผลแลว ใชบำรงตน = น ำหมกพชสด ( แม ) 9 - 10 สวน ผสมกบน ำหมกผลไม ( พอ ) 1 สวน เรงดอก = น ำหมกพชสด ( แม ) 4 - 5 สวนผสมกบน ำหมกผลไม (พอ ) 5 สวน บำรงผล (เมลด) = น ำหมกพชสด ( แม ) 1 สวนผสมกบน ำหมกผลไม (พอ) 9 สวน วธใช เอำทผสมแลว 2 ชอนแกง ผสมน ำ 1 ปบ (20ลตร) นำไปฉด,พน,รำด,หยด

การปลกฟกทองใหออกผลดก เทคนคท าใหเผอกหวใหญ เทคนคการท าใหถวฝกยาวฝกดก วธทำ/ข นตอน 1.ขดหลมกวำงประมำณ ยำว ลก 1 หนำจอบ 2.นำมลสตวทผำนกำรหมกหรอท งไวค ำ ง ป ใ ส ก น ห ล ม 1 บ ง ก แ ล วคลกเคลำใหเขำกน 3.ท งตำกแดดไวประมำณ 7 วน 4.นำเมลดฟกทองเพำะขำงนอก 7 วนแลวจงนำมำลงหลม 5.หลงจำกปลกไดประมำณครงเดอนใหนำมลสตวใสรอบโคนตนฟกทองแลวขดดนขยำยรอบหลมเ พมอกประมำณ คบ( เพอนำดนมำกลบมลสตว ) 6.ชวงกำรออกดอกเวลำเชำมดหรอ 06.00 น. นำเกสรตวผมำผสมกบเกสรตวเมย ( นำมำครอบกน ) 7.นำเศษวสดหรอฟำงมำรองผลฟกทองเพอไมใหฟกทองสมผสดน ปองกนไมใหหนอนทอยในดนมำเจำะผล ซงเปนสำเหตของผลรวง

วธทำ/ข นตอน หลงจำกกำรปลกได 2 เดอน เผอกจะเรมแทงลกดำนขำงรอบโคนยำวประมำณ 1คบ จำกน นใหทำกำรขลบลกออก โดยขลบทกๆ 15 - 20 วน

วธทำ/ข นตอน เดดยอดถวฝกยำวในชวงทยอดถวสดคำง( ชวงทยอดถวเลยคำงแลวยอยลงมำจะทำใหตนถวอ นและแทงดอกออกทกขอของลำตน

ประโยชน ทำใหฟกทองออกผลดกและสมบรณและปองกนผลรวง

ประโยชน ทำให เผอกหวโตและน ำหนกดไดลกเผอกทสมบรณ

ประโยชน ทำใหถวฝกยำวออกดอกผลดกทกขอ

ภาคกลาง ศนยเรยนรอศจรรยควนไม ตงอยเลขท 34 หมท 4 ต าบล อ าเภอบางระจน จงหวดสงหบร

การท าน าหวานหมกจากผลไม

วสดอปกรณ 1) กลวยน ำวำสก 2 กโลกรม 2) มะละกอสก 2 กโลกรม 3) ฟกทองแก 2 กโลกรม 4) น ำตำลทรำยแดงหรอกำกน ำตำล 3 กโลกรม 5) หวเช อจลนทรย 10 ชอนแกง

วธท า 1) นำผลไมมำหนหรอฝำนตำมขวำง ประมำณ 3 – 5 เซนตเมตร โดยไมตองลำงน ำ กำรหมกทำเชนเดยวกบกำรทำน ำหวำนหมกจำกพชสเขยว

ประโยชนของน าหวานหมกจากผลไม 1) ปรบปรงโครงสรำงดน 2) ใชเปนหวเช อทำปยหมก 3) ใชบำบดน ำเสยและกลนเหมน 4) ใชเรงกำรออกดอก ออกผลของพช 5) ใชเรงตนไมใหสมบรณ เพมควำมหวำน 6) ใชเรงรำกและผลของพชทออกใตดน หมายเหต นอกจำกพช 3 ชนดแลว ยงสำมำรถใชผลไมทมควำมหวำน ทรบประทำนไดทกชนด กำรหมกแตละคร งควรใชผลไมไมตำกวำ 3 ชนด และยงมำกชนดยงด

ศนยการเรยนรเกษตรธรรมชาตวงสมบรณ 109 หม 4 ต าบลวงใหม อ าเภอวงสมบรณ จงหวดสระแกว

น าหมกเมลดถวตางๆ

สวนประกอบ 1) ถวเขยว,ถวเหลอง,ถวดำ,ถวแดง,ถวลสง,และถวอนๆอยำงละ 1 กโลกรม รวม 6 กโลกรม 2) ขำวกลอง 1 กโลกรม 3) น ำตำลทรำยแดง(น ำออย) 7 กโลกรม 4) แปงเหลำตำระเอยด 30 ลก (ถำไมมไมตองใสกได) 5) นมสด 5 กโลกรม (ถำไมมไมตองใสกได) หมำยเหต : แปงเหลำจะมสมนไพร ประมำณ 30 ชนด (ซงปองกนเช อรำได) นมสดชวยบำรงตนไม, ใบไมใหแขงแรง และปองกนแมลงชนดดดน ำเล ยง

วธท า 1) แชถวตำงๆ ไวประมำณ 6 ชวโมง 2) แชขำวกลองพอนม 3) ตมถวรวมกนใหเปอย , ตมขำวกลองแยกกบถวจนสกต งท งไวใหเยน 4) นำถวเปอย , ขำวกลอง , น ำตำลออย , และแปงเหลำคลกเคลำกน ใสนมสด และใสน ำสะอำด 70 ลตร ในภำชนะใหเหลอเน อทประมำณ ¼ (ใสน ำแลวใหเตม ¾ ของถง) 5) ปดฝำภำชนะเกบไวในทรม และคนทกๆ 7 วน 6) ครบ 30 วน นำน ำถวมำ หรอสงเกตวำเน อถวจมกใชได 7) นำไปผสมน ำฉดพน - ฤดฝนใชน ำถวหมก 1 ลตร ตอน ำ 200 ลตร ทกๆ 15 วน - ฤดแลงใชน ำถวหมก ½ ลตร ตอน ำ 200 ลตรทกๆ 15 วน - ระยะทตนไมออกใบออน ใชฉดพนทกๆ 10 วน

น าหมกผลไมรวม

สวนประกอบ 1) ใบพชตระกลถว เชน ยอดถวสดตำงๆ ใบข เหลก รวม 8 กโลกรม 2) สะเดำ ผกอนๆ เชน ผกบง หนอไม และผกใบเขยวตำง ๆ 3) มะละกอ , กลวยน ำวำสก , ฟกทอง , สบปะรด , ทเรยน , ถำมอมยำงละ 1.5 กโลกรม 4) ผลไมอนๆ ซงเปนผลไมสก 5) ขอ 3 - 4 รวม 8 กโลกรม 6) ถงพลำสตกบรรจอำหำรไดขนำดบรรจ 200 ลตร 7) น ำตำลทรำยแดง(น ำออย) 16 กโลกรม วธท า 1) หนผก และผลไมเปนช นๆหนำไมเกน 3 ซ.ม. ใสลงในถงพลำสตก (ผลไมไมตองปลอกเปลอกยกเวนทเรยนสก) 2) คลกเคลำผกผลไมและน ำตำลใหเขำกนปดฝำต งไวในทรม 7 วน 3) เตมน ำในถงหมกครบ 7 วน ประมำณ ¾ ถงคนทกๆ 7 วน 4) ครบ 30 วน นำน ำใสๆ จำกถงหมกผสมน ำ 2 ลตร น ำ 200 ลตร ใชฉกพนใหทำงใบ 5) ใชน ำหวำนหมดใหเตมน ำตำลทรำยแดง 16 กโลกรม เตมน ำสะอำดเพม ¾ ถง หมก 30 วน นำมำใชไดอก

น าหมกสบปะรดเขมขน

สวนประกอบ 1) สบปะรด 1 กโลกรม 2) น ำตำลออย 2 กโลกรม วธท า 1) หนสบปะรดท งเปลอก เปนช นๆ 2) น ำสบปะรดคลกเคลำใหทวกบน ำตำลออย ใสในภำชนะปดฝำท งไว 1 เดอน ในทรมไมตองใสน ำและไมตองคน 3) นำไปผสมน ำฉดพนใบ น ำสบปะรด 250 ซ.ซ. ตอน ำ 200 ลตร

น าหมกจนมะพราว(น าตาลสด) ใชเรงดอก สวนประกอบ 1) น ำตำลสด 2 ลตร 2) น ำตำลออย 1 กโลกรม

วธท า 1) ใสน ำตำลออยในน ำตำลสด ในภำชนะปดฝำดวยผำขำวบำง และไมตองใสน ำ หมกไว 5 - 7 วน นำมำใชได 2) ใชน ำตำลสดหมกเพอเรงดอกผลไมในอตรำสวน 0.2 กรม ตอ น ำ 200 ลตร (ยงหมกนำนยงด) 3) ใชเปดตำดอกประมำณ 4 คร ง ทกๆ 7 วน 4) ถำไมมน ำตำลมะพรำวหมก กใชสำหรำยทะเล 250 ซ.ซ. ตอน ำ 200 ลตร ฉดพน

ศนยเกษตรพยงขวญ ทอย 226 หม 6 ต าบลตลก อ าเภอสรรพยา จงหวดชยนาท

สตรปยน าผลไม

สวนประกอบ - ผลไมสก(กลวย มะละกอ ฟกทอง) อยำงละ 1 กโลกรม - เปลอกสบปะรด 1 กโลกรม - กำกน ำตำล 1 กโลกรม - น ำมะพรำวออน 1 กโลกรม

วธท า นำผลไมมำสบ บดหรอหนเปนช น ๆ (ฟกทองนงสก) รวมท งเปลอกสบปะรด แลวนำมำคลกเคลำกบกำกน ำตำล เสรจแลวเตมน ำมะพรำวออนลงไป นำไปหมกใสภำชนะ ปดฝำท งไวประมำณ 15- 20 วน จำกน นจงกรองน ำมำใชเปนหวเช อไดเลย

วธใช ผสมน ำ 20 ซซ ตอ 20 ลตร ฉดพนลำตน ใบ หรอรำดรดดน ใชกบพชผก ผลไมและนำขำว

ขอแนะน า ควรฉดพนในตอนเชำ เยน 1 – 2 สปดำห ตอคร ง

การเกบรกษา ควรปดฝำใหเรยบรอย เกบไวในทรม เกบไวไดนำน 2-3 ป

สถาบนพฒนาการเรยนรเกษตรอนทรยสพรรณบร ตงอยเลขท 52 หม 6 ต าบลวงหวา อ าเภอศรประจนต จงหวดสพรรณบร

ฮอรโมนผลไม

สวนประกอบ 1) ฟกทอง 2 กโลกรม 2) มะละกอ 2 กโลกรม 3) จลนทรย TM 40 cc 4) กลวย 2 กโลกรม 5) กำกน ำตำล 40 cc 6) น ำสะอำดเลกนอย

วธทำ นำผลไมท งหมดมำสบหยำบใสในถง ตำมดวยสวนผสมทเหลอคนใหเขำกน หมกไว 8 วน ทก 2 วน ใหเปดฝำ เกบได 3 เดอน อตรำกำรใช 1 ชอน/น ำ 5 ลตร

ศนยเรยนรปราชญชาวบาน กลมเกษตรอนทรยบานเหลามะละกอ ตงอยท 21 หม 15 ต าบลทงหลวง อ าเภอปากทอ จงหวดราชบร

ฮอรโมนผลไม

วสด 1) ผลไมสก ( มะละกอ , ฟกทอง , กลวยน ำวำ ) หรอยอดผก 10 กโลกรม 2) กำกน ำตำล 3 กโลกรม 3) สำรเรง พด. 2 2 ซอง 4) EM ขยำย น ำมะพรำว 10 ลตร

วธท า / ขนตอน 1) หนผกผลไมทกชนดใหเปนช นเลก ๆ นำใสถง 2) ใสวสดสวนทเหลอ กวนใหเขำกนใสถง 3) ปดฝำต งถงไวในทรมอำกำศถำยเทได หมกไว 30 วน

วธใช ใช 200 cc ผสมน ำ 200 ลตร ฉดพนทำงใบ

ประโยชน 1) ฮอรโมนผลไม บำรงดอก บำรงผลของพช 2) ฮอรโมนยอดผก ยดยอดของผก

ศนยชมชนศรโคตรบรณอโศก ตงอยเลขท 1 หมท 7 บานปากอน ต าบลศรสงคราม อ าเภอศรสงคราม จงหวดนครพนม

สตรการท าน าหมกจากผลไมรสหวาน (ฮอรโมนเรงกำรตดดอกออกผลดก)

สวนประกอบ ไดแก ผลไมทสกงอม หรอแกจด เชน มะละกอสก , กลวยน ำวำสก , ฟกทองแก 1. ผลไม 3 กโลกรม 2. น ำตำล 1 กโลกรม 3. กระดำษขำวบำง 1 แผน ภำชนะทจะใชในกำรหมก จะตองเปนภำชนะททบแสง และมฝำปดทมดชด (ใชถงพลำสตกจะด)

วธท า 1. หนผลไมใหเปนช นประมำณ 3 ซม. 2. ใชน ำตำลคลกเคลำกบผลไมใหทว แลวนำไปเทลงใสภำชนะทเตรยมไว ใชกระดำษขำวบำงปดปำกถงใชยำงรดไว ประมำณ 3 วน หลงจำกน นแลวจงนำฝำมำปดใหมดชดหมกไว ประมำณ 7 - 15 วน จงนำมำใชได

วธใช อตรำสวน น ำหมก 1 ลตร น ำตำล 1 กก.ใชกบน ำผสม 1,000 ลตร หรอใช 3 ชอนโตะตอน ำ 20 ลตร ใชฉดพนตำมใบ และลำตนของพช

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ