“ลขสทธของบทความเปนของ กลมงานอาจารย กองบญชาการศกษา”

เอกสารประกอบการเรยนรดวยตนเอง หมวดวชา ความรพนฐานในงานฝายอานวยการ

ความรพนฐานฝายขาว

พ.ต.ต.ดร.สทธพฒน เฉลมยศ

อาจารย(สบ2) ทนท. อาจารยกลมวชาความมนคงและกจการพเศษ กลมงานอาจารย กองบญชาการศกษา

วตถประสงคการเรยนร 1. สามารถอธบายความสาคญของการขาวทมตองานของตารวจได 2. สามารถอธบายกระบวนการทางการขาวได 3. ทราบวธการในการนาขอมลขาวสารไปประยกตใช

1. ความหมายและความสาคญของขาว

“ One who does not know the enemy and does not know himself will be in danger in every battle”

The Art of War by Sun Tzu เพอใหการเรยนรดวยตนเองเปนไปอยางมกรอบและแนวทางทชชด ผเขยนขอทบทวนพนฐานความร และความสาคญของคาและนยามตางๆ ในเนอหาเบองตน ดงน

“ขอมล” (Data) คอ ขาวดบ ทอาจเปน ขอความ,เสยง,ภาพนง,ภาพเคลอนไหวหรอ สญญาณ “ขาว” (News) ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน 2542 ใหความหมายวา คาบอกเลาเรองราว

ซงโดยปรกตมกเปนเรองเกดใหมหรอเปนทสนใจ “ขาว” (NEWS : NORTH, EAST, WEST และ SOUTH ) ในทางการทหาร หมายถง เรองราวหรอ

เหตการณตาง ๆ ทเกดขน รวมทงคากลาว คาเลาลอ หรอคาบอกเลาททาใหเราทราบเรองราวนน ๆ ในบางครงขาวทไดทราบนน อาจเปนขาวทว ๆ ไป ซงไมมสาระตอทางการขาวกรอง แตบางทอาจจะเปนขาวสารหรอขาวกรองอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางในคราวเดยวกนกเปนได

“ขาวสาร” (Information) หมายถง ความรทไดรบผานประสาทสมผสอาจจะถกหรอผด จรงหรอเทจกได ซงมความหมายใกลเคยงกบ “ขาว” หรอเรองทวๆไป ทบอกลาวเลาขานกนมา (เดชน จรญเรองฤทธ.หนา16,2549)

“ขาวกรอง”(Intelligence) ตามพจนานกรมศพททหาร หมายถง ผลผลตทไดจากวรรณกรรม การดาเนนกรรมวธ การสนธ การวเคราะห การประเมนคา และการตความขาวสารทหามาได ซงเกยวกบตางประเทศหรอพนทตางๆ “ขอมลขาวสาร” ตามพระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ.2540 หมายความวา สงทสอความหมายใหรเรองราวขอเทจจรง ขอมล หรอสงใดๆ ไมวาการสอความหมายนนจะทาไดโดยสภาพของสงนนเองหรอโดยผานวธการใดๆ และไมวาจะไดจดทาไวในรปของเอกสาร แฟม รายงาน หนงสอ แผนผง แผนท

ภาพวาด ภาพถาย ฟลม การบนทกภาพหรอเสยง การบนทกโดยเครองคอมพวเตอร หรอวธอนใดททาใหสงทบนทกไวปรากฏได

"การขาวกรอง" พระราชบญญตขาวกรองแหงชาต พ.ศ. 2528 หมายความวา การดาเนนการเพอใหทราบถงความมงหมายกาลงความสามารถ และความเคลอนไหว รวมทงวถทางของตางชาต หรอองคการกอการรายทอาจกระทาการอนเปนการกระทบกระเทอนตอความมนคงแหงชาต ทงน เพอใหรฐบาลนามาประกอบการพจารณาในการกาหนดนโยบายแหงชาต

มมมองของขาวในเชงการสอสารของสอมวลชน “ขาว” คอเหตการณ ขอเทจจรง และขอคดเหนทไดรบการรายงานเปนสงทคนทวไปใหความสนใจ

“ขาว” หมายถงการเปลยนแปลง เหตการณทมผลกระทบและมความสาคญ (ธรารกษ โพธสวรรณหนา15,2549)

โดยขาวมกจะมลกษณะ ดงน 1. ความรวดเรว ขาวจะตองเปนเหตการณทมความรวดเรว ทนสมย สดใหม ทนตอเหตการณ 2. ความใกลชด ขาวจะตองมความใกลชดกบตวผไดรบขาว 3. ความสาคญหรอความเดนของขาว 4. ความกระทบกระเทอน คอการมความใกลเกยวของกบผใชขาว 5. ความมเงอนงา คอการคนหาขอเทจจรง การมปมในขาว เงอนงา 6. ความแปลก เปนทนาสนใจหรอใหความสาคญ 7. ความขดแยง ทางความคดและทางอดมการณ 8. อารมณ เมออานแลวรสกคลอยตามขาว 9. ความกาวหนา เปนเรองราว หรอขาววชาการการพฒนา นอกจากนแลวการทจะเปนขาวไดนนจะตองมคณสมบตทถกตอง ดงน 1. ความถกตอง ขาวตองชดเจน มความถกตองเปนความจรง 2. ความสมดล ขาวตองมความเปนกลางไมลาเอยง 3. การไมเอาตวเขาไปพวพนกบการรายงานขาว 4. ความชดเจนและกะทดรด เนอหาของขาวจะไมกากวม สองแงสามงาม มความชดเจนอานแลว

เขาใจทนท 5. เวลา ขาวตองทนสมย รวดเรว สด ใหม อยเสมอๆ

จากแนวคดและการใหความหมายเรองขาวขางตน เราจะพบวาขอมลขาวสารตางๆ มความสาคญทงในแงของการสอสารและการใหความหมายกบความสาคญทแตกตางกนไปตามกระบวนการใชงาน งานของตารวจกเชนกน งานการขาวมวตถประสงคของการใชในลาดบตนๆ ในการวางแนวทางแกไขปญหาทงปญหาอาชญากรรม การชมนมประทวง การกอการราย หรอการกอความไมสงบ ในทน จะพบคาสาคญตางๆ ทอาจเกยวของซงจะตองทาการศกษาเพมเตมเมอเขารบการอบรม ไดแก การขาวกรอง (Intelligence) การตอตานขาวกรอง (Counter Intelligence: CI) และ การปฏบตการขาวสาร (Information Operations: IO) งานการขาวจงมความสาคญตอการปฏบตภารกจของหนวยใหบรรลอยางมประสทธภาพ เนองจากเปนปจจยทบงชถงผลกระทบวาการปฏบตภารกจของหนวยมปญหาอยางไร เกดขนจากอะไร ซงจะนาไปสการจดทาแผน/คาสง การแกไขปญหาไดอยางถกตอง

ขาวจงเปนเสมอนเครองมอของตวตงตน(Initial) กระบวนการทางานฝายอานวยการ ในการชแนะทศทาง และชวยเหลอฝายอานวยการอน ๆ ในสวนทเกยวกบการขาว เพอใชในการปฏบตงาน การสนบสนนการปฏบตงาน การจดทาแผน-คาสง และพฒนาไปสงานการขาวกรองทตองมความละเอยดถถวน และผานขนตอนกระบวนการวเคราะห สงเคราะห อยางเปนระบบ 2. งานในหนาทการขาว 2.1 งานในหนาทเฉพาะดาน งานการขาว เปนงานทมคณลกษณะพเศษกวางานอานวยการสายงานอนอยางนอย 3 ประการ คอ

ประการท 1 การขาวเปนงานอานวยการทงานอนจะตองนาขอมลขาวสาร ไปเปนขอมลในการกาหนดแนวทางของตนเอง โดยเฉพาะสายงานแผนงานและบรการสงคม แมในบางโอกาสงานขาวอาจตองพงพาอาศยการไดมาซงขอมลขาวสารจากสายงานแผนงาน หรองานบรการสงคมบาง

ประการท 2 การขาวเปนงานทมวธการในการจดหาขอมลขาวสารเฉพาะของตนเองแตกตางจากสายงานอนๆ

ประการท 3 การขาวเปนงานทไมมกฎเกณฑแนนอน ขนอยกบการใชดลยพนจของผปฏบต ฉะนน ผลงานทปรากฏออกมาจงอาจจะแตกตางกนไปตามการคาดคะเน หรอคาดการณโดยใชดลย

พนจของผปฏบต ดงนนผปฏบตงานดานน จงตองมทงประสบการณ และความรความสามารถเกยวกบงานในหนาทประกอบกน สาหรบงานในหนาทเฉพาะของสายงานการขาวตามหลกนยมทวไป มหนาทเฉพาะทสาคญ ดงน 1. การผลตขาวกรอง ถอเปนงานหลกของการขาวทจะตองจดหาขอมลของฝายตรงขามในเรองจานวนกาลง การจดหรอประกอบกาลง การวางกาลง การปฏบตหรอการเคลอนไหวทงในหวงทผานมาและกาลงดาเนนอย นอกจากนนยงจะตองรบผดชอบในการจดหาขอมลเกยวกบพนทปฏบตการ อนไดแกขาวสาร 2. การใชการกระจายขาวสารและขาวกรอง คอ การนาขอมลขาวสารทจดหามาได และ/หรอขอมลทดาเนนกรรมวธจนกลายเปนขาวกรองแลว รายงานใหผบงคบบญชา ใหฝายอานวยการและหนวยทเกยวของไปใชประโยชนตอไป 3. การตอตานขาวกรอง คอ การดาเนนการทงปวงเพอลบลางความสามารถในการหาขาวของฝายตรงขามทดาเนนการตอฝายเรา รวมถงการปองกนการจารกรรมขาวสาร การคมครองบคคลจากการบอนทาลาย การคมครอง ยทโธปกรณและสถานทตงจากการกอวนาศกรรม ดาเนนการทงมาตรการเชงรก และเชงรบ การตอตานขาวกรองถอเปนกจเฉพาะอกประการหนงทการขาวจะตองรบผดชอบ กาหนดมาตรการรกษาความปลอดภยทงบคคล เอกสาร และสถานท รวมถงการกาหนดมาตรการปองกนการบอนทาลายการจารกรรม และการกอวนาศกรรม สรป ภารกจหนาทโดยเฉพาะของงานการขาวไมวาจะอยหนวยใดจะมสวนสาคญทเหมอนกน คอ การผลตขาวกรอง หรอจดหาขอมลขาวสารทเกยวของกบงานในหนาท อนไดแก

เรองของฝายตรงขาม หมายถง ผทกระทาการอนมผลกระทบตอความมนคงของชาต ผกระทาการอนมผลกระทบตอความสงบเรยบรอยของสงคม หรออาชญากรรมทกระทาการอนมผลกระทบตอความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน

เรองของพนทปฏบตการ หมายความรวมถง ภมประเทศ ลมฟาอากาศ เรองของสภาวะทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม/จตวทยา ทเกยวของกบประชาชนในพนทปฏบตการ

เรองของการตอตานขาวกรอง เปนการกระทาเพอปองกนมใหขอมลขาวสารตางๆ ทจดหามาได และมอย รวไหล ไปยงฝายตรงขาม เพราะจะมผลกระทบตอแผนการปฏบตของหนวยในงานอานวยการดานอนๆ ดวย 2.2 งานในหนาทรวมของงานการขาว งานในหนาทรวมของงานการขาว ถอวาเปนงานอานวยการสายงานหนงในฝายอานวยการ มหนาทรวมเชนเดยวกบงานอานวยการอนๆ กลาวคอ การจดหาขอมลขาวสารดานการขาว การประมาณการหรอการวเคราะหขอมลขาวสาร การใหขอเสนอแนะตอผบงคบบญชา ตลอดจนงานอานวยการดานอนๆ การจดทา แผน/คาสง และการกากบดแล ซงหลกการเขยนขาวของสอมวลชน (News Writing) จะยดแนวทาง คอ ใคร (Who) ทาอะไร (What) ทไหน(Where) เมอไร(When) ทาไม(Why) อยางไร(How) หรอเรยกวา “5W+1H” โดยสามารถนามาประยกตใชในกระบวนการดานการขาวสาหรบงานตารวจไดเชนกน เพราะการเขยนขาวทถกตองและครบถวนจะทาใหผบงคบบญชาสามารถตดสนใจไดอยางรอบดาน ในขณะเดยวกน การเรยนรการเขยนขาวของสอมวลชนจะทาใหผวเคราะหขาวสารจากแหลงขาวเปดสามารถสกดขอมลไดงายขน โดยทวไปขาวทถกนาเสนอตามสอตางๆจะประกอบไปดวย 3 สวนหลก คอ หวขาว (Headline) ความนา (Lead) เนอขาว/สวนเชอม (Body) 2.2.1 การจดหาขอมลขาวสาร 2.2.1.1 ขอมลขาวสารงานการขาวทผบงคบบญชาจะตองทราบนน โดยปกตแลวจะเปนเรอง “รเขา” คอรเรองของ “ฝายตรงขาม” และ “พนทปฏบตการ” ทตองรบผดชอบเปนหลก สวนหนวยใดจะจดทาขอมลฝายตรงขามเกยวกบกลมพวกใด พนทบรเวณใดนนยอมตองขนอยกบภารกจหนาทของหนวยหรอภารกจรบมอบ วาใหไปทาอะไรทใด วธการหาขาวสามารถแสวงหาไดจาก “แหลงขาว” ซงหมายถง ตนตอหรอแหลงกาเนดทจะทาใหไดขาวสารตามความตองการขาวกรองเรองใดเรองหนง (เดชน จรญเรองฤทธ.18,2549)

โดยมการแสวงหาไดจาก 3 แหลง คอ แหลงขาวเปด คอ รวบรวมจากตนเรองขาวทไมไดปดบงซอนเรน เชน ขาวสารจากสอสงพมพ วทยโทรทศน แหลงขาวปด คอ การหาขาวโดยการปฏบตการลบทฝายตรงขามไมรตว เชน การสะกดรอยตดตาม การเฝาสงเกต แหลงขาวกงปด คอ การหาขาวทไดจากเอกสารทไมไดเผยแพรตอสาธารณชน (วรณฐ วรชาตเดชา หนา 23,2555) ซงเราอาจพบศพทเทคนคจากการศกษาเพมเตม เชน แหลงขาวเปด (Open News Source) และแหลงขาวปด (Confidential News Source)

การผลตขาวกรองจากแหลงเปด (Open-Source Intelligence Production :OSINT) มองคประกอบ

เดยวกบงานผลตขาวกรองทวไปทใชอยในปจจบน (All-Sources Intelligence) ซงมการดาเนนงานตามวงรอบขาวกรอง (Intelligence Cycle) ประกอบดวยกระบวนการ 4 ขนตอน คอ ความตองการขาวสาร (Requirement) การรวบรวม (Collection) การดาเนนกรรมวธ (Processing) และการวเคราะห (Analysis)

หากแตในกระบวนการผลตขาวกรองรปแบบเดมนนถอวาขาวจากแหลงเปด (Open Sources)อยในขนตอนของการรวบรวม โดยจะนาขาวสารจากแหลงเปดทไดไปรวมกบขาวสารทไดจากการรวบรวมดวยวธการปฏบตการลบและการใชเครองมอทางเทคนคตางๆ(ฉตรพงศ ฉตราคม,2553) กระบวนการในการแสวงหาขอตกลงใจในขาวสารนน จะตองผานขนตอนในการคดกรองอยางเปนระบบ ซงสวนใหญจะมขนตอนตามแผนภาพ

ภาพแสดงการเปรยบเทยบวงรอบขาวกรองของ FAS และ FBI (Intelligence Cycle)

โดยจากแผนภาพขางบนแสดงใหเหนถงกระบวนการดานขาวกรองของตางประเทศ ซงมลกษณะของการนาหลกทางวทยาศาสตรเขามาผสมผสาน ทใชกระบวนในการทาใหขอมลดบมาพฒนาจนเปนขาวกรองขน ไดโดยผาน 5 ขนตอน ไดแก การวางแผนและทศทาง (Planning and Direction),การรวบรวมขอมล (Collection), การประมวลผล(Processing), การวเคราะหในภาพรวมของขาว (All Source Analysis and Production), การนาไปประยกตใชในการเผยแพร(Dissemination) (http://www.fas.org/irp/cia/product/facttell/intcycle.htm) ซงงานตารวจจะมขนตอนทไมแตกตางกนเพยงแตเพมเตมสงทตองการ (Requirement) เพอระบทมาทไปของความตองการขาวสารเขาไปในกระบวนการดานการขาว (Identified Information Needs) (http://www.fbi.gov/about-us/intelligence/intelligence-cycle) 2.2.1.2 วธการจดหาขอมลขาวสาร วธการจดหาขอมลขาวสารของงานการขาว อาจจะมความแตกตางจากงานอานวยการสายอนๆ และมเครองมอทเปนเอกลกษณของตนเองทเรยกวา “วงรอบขาวรอง” ดงมรายละเอยด ดงน

1) วงรอบขาวกรองหรอการผลตขาวกรอง

หนวยขาวกรองทกหนวยงานไมวาจะดาเนนการขาวกรองชนดใด จาเปนตองนาขาวสารทไดมาผานกระบวนการเปลยนขาวสารใหเปนขาวกรองกอนนาไปใช ทงนกเพอพสจนขาวสารวามความถกตองหรอไม

หากคาของขาวสารนน มความเปนไปไดและนาเชอถอกยอมจะเปนประโยชนตอผบงคบบญชาอยางยงในการวางแผนตาง ๆ ใหสมฤทธผลตามเปาหมายทตองการ (ผนวก ค คมอศนยปฏบตการ สานกงานตารวจแหงชาต) (1) วงรอบขาวกรองเปนเครองมอทฝายอานวยการขาวใชเปนการปฏบตงาน เพอตอบสนองความตองการขาวกรองของผบงคบบญชา ประกอบดวย - การวางแผนรวบรวมขาวสาร คอ วธการ หรออบายในการดาเนนงานรวบรวมขาวสารทตองการ รวมทงแนวทางปฏบตและขอเสนอแนะททาใหการรวบรวมขาวสารบรรลผลสาเรจตามความมงหมายซงขนตอนนจะมแผนกาหนดเปาหมายขาวสาร หวขอขาวสาคญ ความตองการขาวกรองตาง ๆ

- การรวบรวมขาวสาร คอ การแสวงหา หรอเกบรวบรวมขาวสารทตองการจากแหลงขาวลบ และแหลงขาวเปดเผย ซงการปฏบตในการรวบรวมขาวสารเมอมการรายงานจาเปนตองระบวา ใคร ทาอะไร ทไหน เมอไร ทาไม และ อยางไร นอกจากนตองดาเนนการใหทนเวลาสาหรบการดาเนนงานรวบรวมขาวสาร

- การดาเนนกรรมวธตอขาวสารใหเปนขาวกรอง ม 2 วธ คอ การรวบรวมขาวสารแบบปฐมภม หรอทนยมเรยกโดยทวไปในปจจบนวา “ การขาวลบ” หรอปจจบนเปนทางราชการคอ “ การปฏบตการขาว ” หมายถง การรวบรวมขาวสารโดยเจาหนาทปฏบตการขาวตอแหลงขาวลบในพนทโดยตรง

การรวบรวมขาวสารแบบทตยภม หรอปจจบนเรยกวา “ การรวบรวมขาวสารทางธรการ ” เปนการรวบรวมขาวสารจากแหลงขาวสารเปดเผย เชน นกหนงสอพมพ วทย โทรทศน นกทองเทยว - การใชและการกระจายขาวสารและขาวกรอง (Dissemination & Use of INT.) คอ การแจกจายขาวกรองทผลตไปสผใช โดยมหลกเกณฑในการกระจาย 3 ประการ คอ ทนเวลา(Timely) เหมาะสม(Proper) และความมนคงปลอดภย(Security) (เอกสารประกอบการเรยนวชาขาวกรอง หลกสตรผบงคบหมวดนายทหารอากาศ) และมหลกในการรกษาความปลอดภยขอมลขาสาร 3 มาตรการหลก ไดแก การรกษาความปลอดภยทางกายภาพ (Physical Security), การรกษาความปลอดภยทางคอมพวเตอร (Computer Security), และการกาหนดระเบยบ กฎเกณฑ (Rule and Regulation) (http://www.do.rtaf.mi.th/)

วงรอบขาวกรอง (Intelligence Cycle)

การวางแผนรวบรวมขาวสาร

การใชและการกระจาย ขาวสารและขาวกรอง

การรวบรวมขาวสาร

การดาเนนกรรมวธขาวสารฯ

ในการผลตขาวกรอง หรอ การดาเนนการตามวงรอบขาวกรอง ประกอบดวย 1. การรวบรวม และการกาหนดความตองการดานขาวกรอง ดวยการกาหนด หวขอขาวสารสาคญ (EEI = Essential Element of Information : หขส .) และ ความตองการขาวกรองอน (ตขอ.) 2. จดทาแผน/ผนวก ขาวกรอง คาสงและคาขอขาวสาร 3. จดเตรยมพนทปฏบตการดานการขาว

4. กากบดแล และ ประสานการปฏบตงาน ในการรวบรวมขาวสาร 5. ดาเนนกรรมวธตอขาวสารใหเปนขาวกรอง ดวยการ บนทก จดระเบยบ ประเมนคา ตความ 6. สนธขาวสารของหนวยอน ๆ รวบรวมไวใชประโยชนดานขาวกรอง

7. ประสานขอมลดานลมฟาอากาศ 8. การใชและการกระจายขาวสารและขาวกรอง ซงหมายถงการสงขาวสาร และ ขาวกรอง อยางทนเวลาใน รปแบบฟอรม และเครองมอ ทเหมาะสมมมาตรการรกษาความปลอดภย ไปยงผมความตองการและผเกยวของนาไปใชประโยชน การใชและการกระจายขาวสารและขาวกรอง มความมงหมายหลกเพอ ใหผบงคบบญชานาไปใชประกอบ การตกลงใจ อยางเชอมน และความมงหมายรองเพอใหฝายอานวยการอน ๆ นาไปใชประกอบ การประมาณการ การจดทาแผน/คาสง และ ใหหนวยเกยวของนาไปใชในการปฏบตการ

(2) ฝายอานวยการขาวกรองจะตองใชวงรอบขาวกรองนจดหาขาวสารดาเนนกรรมวธใหขาวสารเปนขาวกรอง มความถกตอง แนนอน ผบงคบบญชานาไปใชในการวางแผนแกไขปญหา หรอเหตการณทเกดขนได มหนาทหลกดงน

การผลตขาวกรอง

การใชและกระจายขาวสารและขาวกรอง

การตอตานขาวกรอง

(3) เจาหนาทการขาวจะตองใชวงรอบขาวกรองในขนตอนท 1 คอ การวางแผนรวบรวมขาวสาร และขนตอนท 2 คอการรวบรวมขาว เปนเครองมอในการจดหาขอมลขาวสารดานการขาว

2) การวางแผนรวบรวมขาวสาร

(1) การวางแผนรวบรวมขาวสาร เกดขนจากผลการวเคราะหภารกจของผบงคบบญชาและฝายอานวยการ กอใหเกดความตองการขอมลขาวสารทจะใชในการวางแผน สงการ จงเปนหนาทของฝายอานวยการแตละสายจะตองสารวจขอมลขาวสารวาอะไรมแลวเปนปจจบนหรอไม อะไรทยงไมมจะตองจดหาเพมเตม ตองวางแผนในการจดหาขอมลขาวสารมาใหเพยงพอและทนเวลา

(2) ความตองการขาวกรอง ดงทกลาวมาแลว ความตองการขาวกรองในเรองอะไร อยางไร ตองเกดจากการวเคราะหภารกจ เชน - ปองกนและปราบปรามอาชญากรรม

- ปองกนและปราบปรามการกอความไมสงบ

- ปองกนประเทศ

- บรการชวยเหลอประชาชน

อยางไรกตาม ขอมลขาวสารทจะวางแผนรวบรวมนน ใหคานงถงความเพยงพอในการทจะใชเปนขอมลขาวสารชนตน สาหรบการกาหนดแนวทางในการวางแผนของผบงคบบญชา และฝายอานวยการอนๆ ดวย (3) การวางแผนรวบรวมขาว กระทาเมอใด การวางแผนรวบรวมขอมลขาวสารใหกระทาทนททไดรบมอบหมายใหเขาไปปฏบตการหรอมอบพนทใหรบผดชอบ เจาหนาทการขาวจะตองหาขอมลพนฐานของพนทปฏบตการ ซงปจจบนเราใชคาวา “ขอมลทองถน” ขอมลทองถนของแตละหนวยมกจะไมเหมอนกนทงนขนอยกบภารกจหลกของหนวย หรอภารกจทไดรบมอบ เรองฝายตรงขามไมวาจะเปนกลมโจร อาชญากร หรอผทกอใหเกดความไมสงบเรยบรอย หรอสภาพปญหาทจะมผลกระทบตอภารกจทรบมอบ

(4) วธการวางแผนรวบรวมขาว การวางแผนรวบรวมขอมลขาวสารอาจจะกระทาในใจโดยไมตองมการบนทกเสนอกได ถาความตองการขอมลขาวสารไมมากนก และคดวาจาไดไมลม แตถาขอมลขาวสารทตองการมมากหากไมมการบนทกไวจะหลงลม และขาดความเปนระเบยบ กนาจะใหมการบนทกเปนแผนการรวบรวมขาวสารไว ซงกไมจากดรปแบบเพราะไมมระเบยบกาหนดไว วตถประสงคหลกเพยงทาอยางไรใหไดขอมลขาวสารครบถวนตามทผบงคบบญชาตองการ แตหลกนยมทถอเปนแนวทางในการวางแผนรวบรวมขอมลขาวสารของฝายอานวยการขาวกรองทถอปฏบตกนมา คอ

- นาเอาขอมลขาวสารทผบงคบบญชาตองการมากาหนดเปนหวขอขาวสารสาคญ (EEI: หขส .) ในทางปฏบตกคอ นามากาหนดเปนคาถามทจะใชถามไปยงเจาหนาททจะเปนผรวบรวมขาวสารให - ปญหาของฝายอานวยการขาว ทพบบอยคอ เมอสงคาถามไปยงเจาหนาทหรอหนวยทคาดวาจะรวบรวมขอมลขาวสารตอบคาถามมา มกจะพบวาไดขอมลขาวสารไมครบถวน แนวทางแกไข คอ ใหฝายอานวยการขาวคดในรายละเอยดปลกยอยของคาถามใหญอก ซงหลกนยมทางการขาวเรยกวา “สงบอกเหต” เขาใจงายกคอ การเกดเหตการณใดเหตการณหนงขนแลวจะนาไปสการเกดเหตการณใหญๆ ขน เชน มหวขอขาวสารสาคญ (EEI : หขส .) หรอคาถามวา “จะมการกอความไมสงบในพนทของทานหรอไม” เราจะพบวาหากหนวยใดไมเขาใจถงสาเหตของการกอความไมสงบและขณะนนไมมเหตการณกอความไมสงบ จะตอบทนทวาไมม เพอใหการวเคราะหสถานการณถกตองตรงตามเปนจรงมากทสด ฝายอานวยการอาจจะตองนาสงบอกเหตทจะนาไปสการกอความไมสงบมาเปนขอกาหนดใหผรวบรวมขอมลรายงาน เชน - ใหรายงานการบกรกทดนปาสงวนของราษฎรในพนท - ใหรายงานการปฏบตงานของเจาหนาททกระทบตอความเปนอยของราษฎร

- ใหรายงานปญหาความเดอดรอนของราษฎรในพนท - ใหรายงานการเคลอนไหวเกยวกบการขดแยงทางการเมองในพนท รายละเอยดทถกกาหนดขนและตองการใหผรวบรวมขอมลขาวสารน หลกนยมทางการขาวเรยกวา “คาสง- คาขอ” คอ ถาสงไปยงหนวยรองใตบงคบบญชา เราเรยกวา “คาสง” หากสงไปหนวยเหนอหรอหนวยขางเคยงเรยกวา “คาขอ”

(5) ผรบผดชอบในการกาหนดหวขอขาวสารสาคญ (EEI: หขส.) - ผบงคบบญชา

- ฝายอานวยการ (เสนอ EEI: หขส. เพอขออนมตจากผบงคบบญชา) (6) แนวทางในการกาหนด หวขอขาวสารสาคญ (EEI: หขส.) ในการกาหนด EEI: หขส. นนไมไดมกฎเกณฑหรอระเบยบไวเชนเดยวกน แตใหฝายอานวยการพจารณากาหนดหวขอขาวสารสาคญใหครอบคลมปจจยทางการขาว ไดแก ฝายตรงขาม พนทปฏบตการ (ลกษณะภมประเทศ ลมฟา อากาศ ) ขาวทผบงคบบญชาตองการ ฯลฯ

(7) วธการสงหวขอขาวสารสาคญหรอคาสง – คาขอ

- สงการดวยวาจา

- สงเปนลายลกษณอกษร

- วทยหรอหนงสอ

- บรรจในการ ผนวก ขาวกรอง

- บรรจในคาแนะนาในการประสาน (ของแผน/คาสง) 3) การรวบรวมขาวสาร

(1) การรวบรวมขาวสาร หมายถง ดาเนนการใหไดมาซงขาวสารตามความตองการทกาหนดไวในขนของการวางแผน จะโดยใชวธเปดเผยหรอทางลบกตาม

(2) วธการรวบรวมขาวสาร

ใชเจาหนาทหาขาว

- เจาหนาทการขาว

- เจาหนาทสบสวน

- เจาหนาทสายตรวจ

ประสานหนวยขาวขางเคยงใน ตร. และหนวยขางเคยงอนๆ

- หนวยทหาร

- หนวยพลเรอน/ปกครอง

- หนวยเหนอและหนวยรอง

- สานกงานตารวจแหงชาต - กองบญชาการตารวจสอบสวนกลาง

- กองบญชาการตารวจสนตบาล

- กองบญชาการตารวจตระเวนชายแดน

- สานกงานตรวจคนเขาเมอง

- กองสารนเทศ สานกงานตารวจแหงชาต

(3) วธการหาขาว

- การศกษาจากเอกสารขาวกรองของหนวยเหนอ หนวยขางเคยง

- การเฝาตรวจ

- สายตรวจ/ลาดตระเวน

- การสบสวน

(4) การรายงานขอมลขาวสารไมวาจะเปนเรองทเกยวของกบ “ฝายตรงขาม” เกยวกบ ”พนทปฏบตการ กตาม เมอเจาหนาทหาขาวจดหาขาวสารได จะรายงานไปยงเจาหนาทการ

ขาว โดยทวไปจะมแบบฟอรมกาหนดใหรายงาน เชน แบบฟอรมรายงานขาวประจาวน/สปดาห/เดอน หรอแบบฟอรมรายงาน “ขอมลทองถน” เปนตน (5) การใหขอมลขาวสาร ขอมลทจดหามาไดสามารถจะนาเรยนผบงคบบญชาหรอแจงผเกยวของทราบได ทงรายงานดวยวาจาในลกษณะของการชแจงสรป หรอการจดทาเปนเอกสารกได การขาวสามารถนามาใชในงานของศนยปฏบตการ (ศปก....) ซงตงขนเพอบรหารจดการเหตการณตางๆ โดยทวไป ใน ศปก.... จะกาหนดให ฝายการขาว มหนาทและความรบผดชอบ ดงน

1. การปฏบตการดานการขาว - รวบรวมขาวสารเกยวกบสถานการณ และผลตขาวกรองทเกยวของกบภารกจใหเปนปจจบน

ตลอดเวลา - การใชและการกระจายขาวสารและการผลตขาวกรอง - จดทารายงานขาวประจาวน ประจาเดอน - กาหนดความตองการดานขาวสารและการผลตขาวกรอง - ประสาน และเสนอแนะการปฏบตงานดานการขาวกบสวนปฏบตการ - การประสานงานดานการขาวกบหนวยงานทเกยวของ

2. การรกษาความปลอดภย เอกสาร สถานท และบคคล - กาหนดชองทางเขา-ออก และพนทควบคมของ ศปก.หลก - กาหนดชนความลบเอกสาร และดาเนนงานเกยวกบเอกสารทกาหนดชนความลบ - จดทาบตรแสดงตนเขาพนทควบคม - กาหนดมาตรการในการรกษาความปลอดภย 3. จดทาแผนทสถานการณ - จดหา และตดตงแผนทสถานการณ - ลงสถานการณ การเคลอนไหวของฝายตรงขามหรอผกอเหตรายในแผนทสถานการณ - ลงทตงพนท สถานท ภมประเทศ ทอาจตกเปนเปาหมายการปฏบตการของฝายตรงขามหรอผกอ

เหตราย - ปรบปรง พฒนาขอมลในแผนท ในสวนทเกยวกบการเคลอนไหวของฝายตรงขามหรอผกอเหตราย

ใหทนสมย อยตลอดเวลา - จดเตรยมแนวทางการบรรยายสรปสถานการณ ฝายตรงขามหรอผกอเหต ประกอบแผนท - จดระบบวธ การรกษาความปลอดภย และการเกบรกษา 4. การจดทาบญชขอมลฝายตรงขามหรอผกอเหตราย - การรวบรวมขอมล และจดทาทาเนยบ เครอขาย โครงสราง แกนนา คนราย หรอองคกร

อาชญากรรมในแตละพนท - การวเคราะหขดความสามารถ เปาหมาย และหนทางปฏบตของฝายตรงขามหรอผกอเหตราย หรอ

คนราย - การบนทกเหตการณ ความเคลอนไหวของฝายตรงขามหรอผกอเหตราย (คมอศนยปฏบตการหลก (Emergency Operation Center Manual) สานกงานตารวจแหงชาต ,2553)

3. งานขาวกรองเบดเตลด งานขาวกรองเบดเตลด ประกอบดวย

1. การฝกดานการขาวกรอง 2. งานขาวกรองอน ๆ

ชวยเหลอ การรกษาความปลอดภยทางการสอสาร

ชวยเหลอการวางแผนการปกปด และการลวงทางยทธวธ การอานวยการ จดทา แผนท และงานทเกยวของ งานขาวกรองอน ๆ การจดตงและกากบดแลศนยขาวของหนวย

กากบดแล ประสานงานการแปลเอกสารทยดได หรอไดรบ ประสานงาน จดระเบยบการใชบรการพยากรณ ลมฟาอากาศ

4. สรป 4.1 งานการขาว คอ เปนงานทมความสาคญเปนพเศษกวาฝายอานวยการอนๆ คอเปนผใหขอมลขาวสารเรมตนในการทผบงคบบญชาจะไปใชกาหนดแนวทางในการวางแผน และฝายอานวยการอนๆ นาไปเปนแนวทางกาหนดหนทางปฏบต ฉะนน หากขอมลขาวสารผดพลาดไมถกตองตรงความเปนจรง จะสงผลกระทบตอการปฏบตภารกจของหนวยเปนอยางมาก ฉะนน งานขาวจงเปนงานทผบงคบบญชาจะตองใหความสนใจเปนพเศษ 4.2 งานการขาวมหนาทเฉพาะทสาคญ คอ การผลตขาวกรองเกยวกบเรองพนทปฏบตการและฝายตรงขาม เพอนาเปนขอมลขาวสารใหผบงคบบญชากาหนดแนวทางในการวางแผน งานอานวยการอนๆ กาหนดหนทางปฏบตงานในหนาท และหนาทในการตอตานขาวกรอง อนไดแก กาหนดมาตรการรกษาความปลอดภยตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการรกษาความปลอดภยแหงชาต (ศกษาเพมเตมไดจากการเรยนรดวยตนเองในรายวชา ระเบยบการรกษาความปลอดภยบคคล สถานท และการสอสาร) สวนงานในหนาทรวมไมเปลยนแปลงจากงานอานวยการอนๆ 4.3 การจดหาขอมลขาวสาร มหลกการและวธการเฉพาะของงานซงแตกตางจากงานอานวยงานอนๆ และการใหดลยพนจในการวเคราะหขอมลขาวสาร โดยไมมระเบยบหรอกฎเกณฑกาหนดไวอยางชดเจน จงจาเปนทเจาหนาทผรบผดชอบจะตองศกษาทาความเขาใจหลกการและวธการใหชดเจนเปนพเศษดวย

การศกษาเพมเตมงานดานการขาว ผเขารบการอบรม สามารถเพมเตมและเตมเตมองคความร เมอไดทาการฟงบรรยายในชนเรยน ในรายวชาการขาว และการฝกปฏบตดานการขาว

บรรณานกรม

ฉตรพงศ ฉตราคม, 2553.การผลตขาวกรองจากแหลงเปด Open-Source Intelligence Production จลสาร ความมนคงศกษา.กรงเทพ ธรารกษ โพธสวรรณ,รศ. 2549.การสมภาษณทางสอมวลชน.กรงเทพ : โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมา ธราช เดชน จรญเรองฤทธ,พ.อ.(พเศษ) 2549.ความรพนฐานเรองการรกษาความปลอดภยสาหรบผบรหาร.

กรงเทพฯ:โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย

พจนานกรมศพททหารองกฤษ-ไทย ฉบบใชรวมสามเหลาทพ พ.ศ. 2545 พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 สานกงานตารวจแหงชาต.2553.คมอศนยปฏบตการหลก (EMERGENCY OPERATION CENTER MANUAL).กรงเทพ: ม.ป.ท.(อดสาเนา) สานกงานตารวจแหงชาต,2552. คมอการประชาสมพนธในภาวะวกฤต:ม.ป.ท.(อดสาเนา) สถาบนพฒนาขาราชการตารวจ.2544.หนาทและการดาเนนงานของฝายอานวยการ.กรงเทพ: ม.ป.ท.(อดสาเนา) วารศา พลายบว,2548.เอกสารประกอบการเรยน วชา การเขยนขาว ภาควชาสอสารมวลชน คณะ มนษยศาสตรมหาวทยาลยรามคาแหง:ม.ป.ท.(อดสาเนา) วรณฐ วรชาตเดชา,พ.ต.อ.หญง 2555.การบรหารวกฤตการณและกฎหมายทเกยวของ.กรงเทพฯ :โรงพมพ

ตารวจ

เวปไซต http://guru.google.co.th/guru/thread?tid=79d50f3848f2cfee http://www.do.rtaf.mi.th/images/stories/Article/war/InfoWar-2.pdf http://www.fas.org/irp/cia/product/facttell/intcycle.htm http://www.fbi.gov/about-us/intelligence/intelligence-cycle http://www.martialarts-alchemist.com/07/martial-arts/the-art-of-war/ http://www.do.rtaf.mi.th/ http://www.ots-edu.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=539365158 https://www.cia.gov/kids-page/6-12th-grade/who-we-are-what-we-do/the-intelligence-

cycle.html

“ลขสทธของบทความเปนของ กลมงานอาจารย กองบญชาการศกษา”