ต้นแบบ smart biogas - tei · มีเทนที่ต้นแบบ smart biogas...
TRANSCRIPT
![Page 1: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/1.jpg)
ตนแบบ Smart Biogas
โดย คณะวจยสงแวดลอม โรงเรยนวทยาศาสตรจฬาภรณราชวทยาลย ชลบร
โรงเรยนวทยาศาสตรจฬาภรณราชวทยาลย ชลบร ต าบลหนองชาก อ าเภอบานบง จงหวดชลบร
สนบสนนโดย : กองทนสขภาพกบสภาวะโลกรอนและมลนธสถาบนสงแวดลอมไทย
![Page 2: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/2.jpg)
![Page 3: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/3.jpg)
ตนแบบ Smart Biogas
โดย
คณะวจยสงแวดลอม โรงเรยนวทยาศาสตรจฬาภรณราชวทยาลย ชลบร ประกอบดวย
นายสภกร กอกนอย นายพชญ กองกาญจน
และ นายธรรมนตย เจนสนธนานนท
ครทปรกษา นายวเชยร ดอนแรม
ประธานทปรกษา
นายวทยา อรณแสง ผอ านวยการโรงเรยนวทยาศาสตรจฬาภรณราชวทยาลย ชลบร
![Page 4: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/4.jpg)
ก
บทคดยอ
ชอเรอง ตนแบบ Smart Biogas โดย คณะวจยสงแวดลอม โรงเรยนวทยาศาสตรจฬาภรณราชวทยาลย ชลบร ครทปรกษา นายวเชยร ดอนแรม ประธานทปรกษา นายวทยา อรณแสง ผอ านวยการโรงเรยนวทยาศาสตรจฬาภรณราชวทยาลย ชลบร
งานวจยนมวตถประสงคเพอจดท าตนแบบ Smart Biogas สนบสนนใหมการจดการสงแวดลอม โดยพฒนาระบบกาซชวภาพทใชในครวเรอน ใหมประสทธภาพ และมความพงพอใจในการใชระบบกาซชวภาพ ตนแบบ Smart Biogas คอระบบกาซชวภาพเพอใชในครวเรอนทมประสทธภาพและ เครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนทสามารถใชไดจรง ในชมชนมแหลงกาซชวภาพจากฟารมสกรของนายสะอาด แซเฮง เกษตรกรเลยงสกร โดยนายสะอาด แซเฮงไดแบงกาซชวภาพสวนหนงใหกบโรงเรยนบานหวยยางเพอใชแทนกาซหงตม คณะผวจยจงลงส ารวจพนทและสมภาษณการใชงานกาซชวภาพในครวเรอน พบวาระบบกาซชวภาพทใชในปจจบนนนระบบมความไมมนคงแขงแรง ทางคณะผวจยไดคดแนวทางการพฒนาปรบปรงระบบกาซชวภาพใหมความมนคงแขงแรงและปลอดภยในการใชมากขน โดยใชแคลมปรดยดทอสงกาซชวภาพตดกบผนงหองครว และแทรกเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพในแนวดงของระบบกาซชวภาพ และจดท าเครองวดกาซมเทนทสามารถประดษฐไดดวยตนเองเพอใชวดความเขมขนของกาซมเทนทตนแบบ Smart Biogas สามารถผลตได โดยใช Sensor MQ-4 และ Arduino เปนตววดและตวควบคมและสงการในการตรวจวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนในระบบและสามารถแสดงคาทวดออกมาได นอกจากนยงมเครองวดปรมาณความชนสมพทธ ทประดษฐจาก Sensor DHT11 และ Arduino เพอวดปรมาณการเปลยนแปลงของความชนสมพทธกอนและหลงผานเขาเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพและ ตนแบบระบบ Smart Biogas จดท าโดย ใชกาซชวภาพจากการหมกแบบไมใชออกซเจน โดยมมลสกรจากฟารมเลยงสกรของนายสะอาด แซเฮง หม 5 ต าบลมาบไผ อ าเภอบานบง จงหวดชลบร เปนวตถดบในการหมกและไดจดท าเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพ ส าหรบดดซบกาซไฮโดรเจนซลไฟด และ ความชนออกจากกาซชวภาพ ดวยวสด PVC เพอใหกาซชวภาพมความเขมขนของกาซมเทนมากขน ซงใชวธการดดซบกาซไฮโดรเจนซลไฟดแบบแหงดวยเหลกออกไซดและซลกา ในการดดซบกาซ ไฮโดรเจนซลไฟด และ ความชน ตามล าดบ เมอไดกาซชวภาพทผานเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพแลว ผจดท าไดน ากาซชวภาพทไดมาวดความเขมขนกาซมเทนดวยเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนเพอเปรยบเทยบความเขมขนของกาซมเทน (ppm) กอนและหลงผานเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพ และวดความชนสมพทธ (%RH) เปรยบเทยบกอนและหลงผานเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพ ดวยเครองวดปรมาณความชนสมพทธ จากนนจงประเมนความพงพอใจในระบบ Smart Biogas ดวยแบบสอบถาม จากการทดลอง พบวา ความชนสมพทธลดลงเฉลย 13.20 %RH คดเปนรอยละ 14.10 สวนความเขมขนกาซมเทนในกาซชวภาพมมากขนเฉลย 80.6 ppm คดเปนรอยละ 17.22 จากการวด 5 ครง และจากการสอบถามความคดเหน พบวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสงสดอยในระดบมากทสดเทากน คอ การลดกลนไมพงประสงค และความสอดคลองกบวตถประสงค รอยละ 98.46 เทากน รองลงมาอยในระดบมากทสด คอ ความเหมาะสมของวสดทใช และความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน รอยละ 96.92 เทากน และรองลงมาอยในระดบมากทสด คอ ความเหมาะสมของขนาด รอยละ 95.38 สวนทมความคดเหนนอยทสดอยในระดบนอย คอ ความสะดวกในการเปลยน Purifier รอยละ 55.38
ค าส าคญ : ตนเเบบเครองวดกาซมเทน, ตนแบบ Smart Biogas, Arduino, Sensor MQ-4, DHT11
![Page 5: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/5.jpg)
ข
กตตกรรมประกาศ
งานวจยเรองตนแบบ Smart Biogas ส าเรจไดดวยความกรณาของนายวเชยร ดอนแรม ทปรกษา และนายจเร มากทรพย รกษาการผอ านวยการโรงเรยนบานหวยยาง อ าเภอบานบง จงหวดชลบร ทไดใหความอนเคราะหสถานทในการจดท างานวจย ตลอดจนจดหาเอกสารและอปกรณตางๆ ทเปนประโยชนส าหรบการศกษาคนควา ตลอดจนชวยตรวจความเรยบรอยของโครงงาน ขอขอบคณบคลากรโรงเรยนบานหวยยางทใหความชวยเหลอ และผปกครองทเปนก าลงใจและค าแนะน าในการจดท างานวจยครงนดวย ทางคณะผวจยขอขอบคณทานเปนอยางสงไว ณ โอกาสน
ทายทสดนถามขอบกพรองประการใด คณะผจดท ายนดนอมรบไวดวยความยนดยง ทงนเพอจะไดน าไปพฒนาผลงานในอนาคตใหมความสมบรณมากยงขน
คณะผวจย
![Page 6: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/6.jpg)
ค
สารบญ
หนา บทคดยอ ............................................................................................................................................... ก
กตตกรรมประกาศ ................................................................................................................................ ข
สารบญ ................................................................................................................................................. ค
สารบญภาพ .......................................................................................................................................... จ
สารบญตาราง ....................................................................................................................................... ซ
บทท 1 บทน า ....................................................................................................................................... 1
1.1 ทมาและความส าคญของการวจย ....................................................................................... 1
1.2 วตถประสงคของการวจย ................................................................................................... 2
1.3 สมมตฐานของการวจย ....................................................................................................... 2
1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ................................................................................................. 2
1.5 วธวจย ................................................................................................................................ 2
1.6 ขอบเขตการศกษาคนควา .................................................................................................. 2
1.7 สถานทท าวจย/พนทเปาหมาย ........................................................................................... 3
1.8 นยามค าศพทเฉพาะ ........................................................................................................... 3
บทท 2 เอกสารทเกยวของ ................................................................................................................... 4
2.1 การเกดปญหาจากฟารมปศสตว ......................................................................................... 4
2.2 ภาวะเรอนกระจก (Greenhouse effect) ......................................................................... 6
2.3 กาซชวภาพ ........................................................................................................................ 9
2.4 ปจจยทมผลตอการผลตกาซชวภาพ ................................................................................. 11
2.5 เทคโนโลยการผลตกาซชวภาพทใชในประเทศไทย ........................................................... 12
2.6 กาซมเทน (CH4) ............................................................................................................... 19
2.7 แผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. 2558 – 2579 ..................................... 19
2.8 แผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก พ.ศ. 2558 – 2579 ........................... 21
2.9 พลาสตกพอลไวนลคลอไรด (Polyvinylchloride: PVC) ................................................. 22
2.10 เทคโนโลยการบ าบดกาซชวภาพ .................................................................................... 25
2.11 Arduino ........................................................................................................................ 29
![Page 7: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/7.jpg)
ง
สารบญ (ตอ)
2.12 โมดลเซนเซอรตรวจจบกาซมเทน (CH4)......................................................................... 29
2.13 โมดลตรวจวดความชน DHT11 ...................................................................................... 32
2.14 Tinkercad .................................................................................................................... 34
2.15 โครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (UNEP) ............................................................ 37
2.16 องคการอตนยมวทยาโลก WMO (WORLD METEOROLOGICAL ORGANIZATION) .. 38
2.17 องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (TGO) .............................................................. 40
บทท 3 วธการด าเนนงาน
3.1 อปกรณทใชในการด าเนนงาน .......................................................................................... 42 3.2 วธการด าเนนงาน ............................................................................................................. 43 บทท 4 ผลการด าเนนงาน .................................................................................................................. 61 4.1 ผลการวดปรมาณความชนสมพทธ ................................................................................... 61
4.2 ผลการวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน.................................................................... 62
4.3 ความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอตนแบบ Smart Biogas ................................ 63
บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ .................................................................................. 66
5.1 สรปผล ............................................................................................................................. 66
5.2 อภปรายผล ...................................................................................................................... 67
5.3 ขอเสนอแนะ .................................................................................................................... 68
บรรณานกรม ...................................................................................................................................... 69
ภาคผนวก ........................................................................................................................................... 71
ภาคผนวก ก แบบบนทกการทดสอบประสทธภาพของกาซชวภาพ ....................................... 72
ภาคผนวก ข ภาพประกอบการท าวจย .................................................................................. 75
ภาคผนวก ค ภาพเกยรตบตรและการรบรางวล .................................................................... 78
![Page 8: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/8.jpg)
จ
สารบญภาพ ภาพท หนา 2.1 สถตจ านวนปศสตว ณ วนท 1 มกราคม 2551-2560 .................................................................... 4
2.2 การเกดภาวะเรอนกระจก .............................................................................................................. 6
2.3 ปรมาณพลงงานความรอนสะสมอนเกดจากกาซเรอนกระจกและตวการอนๆ ................................ 8
2.4 ปรมาณพลงงานความรอนสะสมอนเปนผลมาจากกาซเรอนกระจก ............................................... 8
2.5 Floating drum digester ........................................................................................................... 12
2.6 Separate Floating drum digester ........................................................................................... 13
2.7 ระบบผลตกาซชวภาพแบบโองพรอมฝาครอบเกบกาซ .................................................................. 13
2.8 Fixed dome digester ................................................................................................................ 14
2.9 บอ UASB ..................................................................................................................................... 14
2.10 H-UASB ..................................................................................................................................... 15
2.11 Plug Flow digester ................................................................................................................. 15
2.12 Mini CD ..................................................................................................................................... 16
2.13 บอหมกกาซชวภาพแบบถง PVC ................................................................................................ 16
2.14 Covered lagoon ...................................................................................................................... 17
2.15 กรอบประมาณการสดสวนการใชเชอเพลงของแผน PDP2015 ในป 2579 ................................. 20
2.16 ผลการด าเนนงานดานพลงงานทดแทน ป 2555 - 2557 ............................................................ 21
2.17 โครงสรางโมเลกลของ PVC ........................................................................................................ 22
2.18 การเผาไหมและตดไฟของพลาสตก............................................................................................. 23
2.19 การปลอยความรอนของพลาสตก ............................................................................................... 23
2.20 สภาพทางกายภาพของ PVC ...................................................................................................... 24
2.21 แผนผงการบ าบดกาซชวภาพ ...................................................................................................... 25
2.22 การดดซบกาซไฮโดรเจนซลไฟดในกาซชวภาพ............................................................................ 26
2.23 การดดซบกาซไฮโดรเจนซลไฟดดวยสารละลายดาง .................................................................... 26
2.24 แผนผงเตาชวมวล ....................................................................................................................... 28
2.25 Arduino ..................................................................................................................................... 29
2.26 คณสมบตของ MQ-4 .................................................................................................................. 30
![Page 9: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/9.jpg)
ฉ
สารบญภาพ (ตอ)
2.27 โครงสราง MQ-4 ........................................................................................................................ 31
2.28 ลกษณะความไวของ MQ-4 ........................................................................................................ 31
2.29 โมดลเซนเซอร MQ-4 ส าหรบตรวจวดกาซมเทน ........................................................................ 32
2.30 การตอใชงานโมดล DHT11 ........................................................................................................ 33
2.31 การสงสญญาณระหวาง MCU กบ DHT11 ................................................................................. 33
2.32 Tinkercad ................................................................................................................................. 34
2.33 Dashboard ............................................................................................................................... 35
2.34 หนาตางการใชงานโปรแกรม Tinkercad .................................................................................... 36
2.35 หนาตางควบคมการใชงานโปรแกรม Tinkercad ........................................................................ 36
2.36 ตราสญลกษณโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (UNEP) .................................................. 36
2.37 ตราองคการอตนยมวทยาโลก WMO .......................................................................................... 36
2.38 สญลกษณองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (TGO) ........................................................... 36
3.1 พกดทางภมศาสตรของโรงเรยนบานหวยยางท13°20'13.4"N 101°05'18.5"E .............................. 43
3.2 บอหมกกาซชวภาพของนายสะอาด แซเฮงระหวางปรบปรงโดยการปผาใบเกบกาซใหม ............... 44
3.3 บอหมกกาซชวภาพของนายสะอาด แซเฮงเมอเรมมการหมกกาซชวภาพ...................................... 44
3.4 การตอกาซชวภาพจากบอหมกกาซชวภาพเขาหองครวของโรงเรยนบานหวยยาง ......................... 45
3.5 การตอทอกาซชวภาพมายงหวเตาส าหรบกาซชวภาพดานในหองครว ........................................... 45
3.6 แบบการพฒนาระบบกาซชวภาพเพอใชในครวเรอนโดยโปรแกรม SketchUp Pro 2018 ............ 46
3.7 การน าเสนอแผนการพฒนาระบบกาซชวภาพ ............................................................................... 47
3.8 สนมเหลก ..................................................................................................................................... 47
3.9 เจาะรถงสและปบส าหรบใสถงส .................................................................................................... 47
3.10 การเจาะรดานขางของปบ ........................................................................................................... 48
3.11 การดดแปลงพดลมและน ามาประกอบเขากบตวปบ.................................................................... 48
3.12 ลกษณะขเถาทไดจากการเผาแกลบ ............................................................................................ 49
3.13 ลกษณะของซลกาจากแกลบเมอสองดวยกลองจลทรรศน ........................................................... 49
3.14 น าสนมเหลกและซลกาจากแกลบใสทอ PVC .............................................................................. 49
3.15 วงจรเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน ....................................................................... 50
![Page 10: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/10.jpg)
ช
สารบญภาพ (ตอ)
3.16 การเขยนชดค าสงดวยโปรแกรม Arduino .................................................................................. 50
3.17 ทดสอบเซนเซอร MQ-4.............................................................................................................. 51
3.18 การออกบรรจภณฑโดยใชเวบไซต Tinkercad.com ส าหรบการออกแบบ ................................. 51
3.19 เครองตรวจวดปรมาณกาซมเทน................................................................................................. 51
3.20 ผงงานสรางเครองวดปรมาณกาซมเทน ....................................................................................... 52
3.21 วงจรเครองวดความชนสมพทธ ................................................................................................... 52
3.22 การเขยนโคดค าสงดวยโปรแกรม Arduino................................................................................. 53
3.23 ผงงานสรางเครองวดปรมาณความชนสมพทธ............................................................................. 53
3.24 การเตรยมอปกรณทอPVCส าหรบพฒนาระบบกาซชวภาพ......................................................... 54
3.25 การเตรยมขอตอตอPVCส าหรบพฒนาระบบกาซชวภาพ ............................................................ 54
3.26 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 1 ................................................................................................ 54
3.27 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 2 ................................................................................................ 55
3.28 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 3 ................................................................................................ 55
3.29 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 4 ................................................................................................ 56
3.30 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 5 ................................................................................................ 56
3.31 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 6 ................................................................................................ 56
3.32 ตรวจสอบความเรยบรอยของระบบกาซชวภาพ .......................................................................... 57
![Page 11: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/11.jpg)
ซ
สารบญตาราง ตารางท หนา 3.1 แบบบนทกคาความชนสมพทธของกาซมเทน ................................................................................ 57
3.2 แบบบนทกคาปรมาณความเขมขนของกาซมเทน .......................................................................... 58
3.3 แบบแสดงความคดเหนทมตอตนแบบ Smart Biogas .................................................................. 58
4.1 ผลการวดปรมาณความชนสมพทธ ................................................................................................ 62
4.2 ผลการวดปรมาณกาซมเทน .......................................................................................................... 62
4.3 บทบาทหนาทของผตอบแบบสอบถาม .......................................................................................... 63
4.4 แสดงระดบคะแนนในแบบสอบถาม .............................................................................................. 64
![Page 12: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/12.jpg)
บทท 1 บทน า
1.1 ทมาและความส าคญของโครงงาน ภาวะโลกรอนเปนอกหนงปญหาทท าใหปจจบน สภาพดน ฟา อากาศ มความแปรปรวนเปนอยางมาก โครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต(United Nations Environmental Program) และองคกรอตนยมวทยาโลก(WMO) กลาววา การเปลยนแปลงของสภาพอากาศทรอนขนนเปนผลของภาวะเรอนกระจก(greenhouse effect) โดยมสาเหตจากกาซเรอนกระจกสามารถแบงไดเปน 2 แหลงใหญๆ คอ แหลงธรรมชาต และแหลงท เกดจากกจกรรมของมนษยสรางขน ซงกาซเรอนกระจกนจะประกอบดวย กาซมเทน(CH4) กาซคารบอนไดออกไซด(CO2) กาซไนตรสออกไซด(N2O) และสารประกอบคลอโรฟลออโรคารบอน(CFC) เปนสวนใหญ โดยกาซมเทนและกาซคารบอนไดออกไซดเปนกาซทมผลท าใหชนบรรยากาศของโลกอบอนมากกวากาซชนดอนๆ โดย กาซมเทนมศกยภาพท าใหชนบรรยากาศรอนมากกวากาซคารบอนไดออกไซดถง 25 เทาเมอกาซทงสองมน าหนกเทากน การปลอยกาซมเทนออกมาทเกดจากกจกรรมของมนษย เชน ปศสตว นาขาว และการบ าบดน าเสย การเกษตรในประเทศไทยถอเปนบทบาททส าคญตอระบบเศรษฐกจของประเทศ เพราะเปนอาชพของคนสวนใหญในประเทศ และมการท าปศสตวควบคไปดวยเชนกน การปศสตวทมบทบาททางเศรษฐกจไดแก สกร โค กระบอ และไกเนอ เปนตน จงท าใหผประกอบหนมาท าปศสตวมากขน และหนงในปญหาทตามมากคอ ไมมการจดการทดจนท าใหสงแวดลอมและระบบนเวศเกดความเสยหาย เชน การปลอยมลสตวสแหลงน าท าใหแหลงน านนเกดการเนาเสย อาจสงกลนเหมนรบกวนผอนในชมชน อกทงในมลสตวนนเปนแหลงเพาะพนธของแมลงวนทเปนพาหะในการน าเชอโรคและสงสกปรกสผทอยในบรเวณนน ท าใหเกดโรค เชน อหวาตกโรค อาการอาหารเปนพษ โรคทเกดจากหนอนพยาธ ท าใหเสยคาใชจายในการรกษา นอกจากนมลสตวยงปลอยกาซมเทนสชนบรรยากาศจ านวนมากประมาณ 76-92 ตนตอป (ขอมลจาก Global Bovine Emissions) ซงเปนสาเหตส าคญทท าใหเกดภาวะโรครอน คณะผจดท าจงเลงเหนวา หากมการจดการสงแวดลอมทเหมาะสมเราจะสามารถใชประโยชนจากของเสยทเกดจากการปศสตวใหเกดมลคาทางเศรษฐกจได หรอชวยประหยดคาใชจายในครวเรอน และเปนการชวยรกษาสงแวดลอมได เชน กาซมเทนทเกดจากมลสตวนนสามารถน ามาใชประโยชนเปนกาซหงตมในครวเรอน เนองจากกาซมเทนมคณสมบตตดไฟ และเปนการแกปญหากลนเหมนจากมลสตวทสงผลตอชมชน เพอเปนการเพมประสทธภาพและความพงพอใจในการใชงาน ผจดท าจงจดท าระบบ Smart Biogas น ากาซชวภาพมาผานกระบวนการPurifier เพอเพมความเขมขนของกาซมเทนและลดกลนไมพงประสงคของกาซชวภาพ อกทงยงท าเครองวดปรมาณกาซมเทนเพอตรวจสอบความเขมขนของกาซชวภาพหากมการรวไหลเกดขน ทงนตนแบบระบบ Smart Biogas จดท าขนเพอสนบสนนใหมการจดการระบบสงแวดลอมทด เพอเปนตนแบบในการพฒนาระบบหรอชนงานอน ๆ ทชวยรกษาสงแวดลอมตอไปในอนาคต
![Page 13: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/13.jpg)
2
1.2 วตถประสงคของการวจย เพอสนบสนนใหมการจดการสงแวดลอม โดย พฒนาระบบกาซชวภาพทใชในครวเรอนใหมประสทธภาพ และมความพงพอใจในการใชระบบกาซชวภาพ 1.3 สมมตฐานของการวจย 1.3.1. ระบบกาซชวภาพมประสทธภาพมากขน 1.3.2 สามารถลดกลนไมพงประสงคได 1.3.3 มการจดการสงแวดลอมทด 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.4.1. สามารถชวยลดการปลอยกาซมเทนสชนบรรยากาศ 1.4.2. ชวยบรรเทากลนเหมนจากมลสกรของฟารมของเกษตรกร 1.4.3 สามารถประหยดคาใชจายในชวตประจ าวนได 1.5 วธการวจย 1.5.1. ส ารวจแหลงกาซชวภาพภายในชมชน 1.5.2. ลงพนทส ารวจเบองตน 1.5.3. สรปการลงพนทเบองตนวาขอควรพฒนาปรบปรงสวนใดของระบบบาง 1.5.4. ออกแบบระบบกาซชวภาพเพอใชในครวเรอนจากขอควรพฒนาปรบปรง 1.5.5. น าเสนอแบบระบบกาซชวภาพพรอมขอควรพฒนาระบบกาซชวภาพ 1.5.6. จดเตรยมและท าการปรบปรงระบบกาซชวภาพ 1.5.7. เตรยมแบบบนทกทดสอบประสทธภาพกาซชวภาพและแบบสอบถามความพงพอใจ 1.5.8. ประเมนประสทธภาพของระบบ Smart Biogas และสอบถามความพงพอใจ 1.5.9 น าขอมลทไดมาประมวลผลและสรปอภปราย 1.6 ขอบเขตการศกษาคนควา 1.6.1 Purifier ประกอบดวย 2 ขนตอนเพอเพมความเขมขนของกาซมเทนในกาซชวภาพไดแก การดดซบแบบแหงดวยเหลกออกไซด ในการดดซบกาซไฮโดรเจนซลไฟด และใชซลกาจากแกลบในการดดซบความชน 1.6.2 จดท าตนแบบเครองวดปรมาณกาซมเทนโดยใชเซนเซอร MQ-4 ส าหรบการตรวจวดปรมาณกาซมเทน ไมโครคอนโทรลเลอร Arduino และจอ LCD 1.6.3 จดท าตนแบบเครองวดปรมาณความชนสมพทธโดยใชเซนเซอร DHT11 ส าหรบวดปรมาณความชน ไมโครคอนโทรลเลอร Arduino และจอ LCD 1.6.4 ใชแหลงกาซชวภาพจากมลสกรจากโรงเรยนบานหวยยาง หม 5 ต าบลมาบไผ อ าเภอบานบง จงหวดชลบร 1.6.5 ซลกาจากแกลบ ไดจากการเผาแกลบในเตาชวมวลประดษฐเอง
![Page 14: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/14.jpg)
3
1.7 สถานทท าวจย/พนทเปาหมาย โรงเรยนบานหวยยาง หม 5 ต าบลมาบไผ อ าเภอบานบง จงหวดชลบร 1.8 นยามศพทเฉพาะ Purifier หมายถง เครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพ โดยประกอบดวยการดดซบ ไฮโดรเจนซลไฟด (H2S) และ ไอน า (H2O) เพอใหกาซชวภาพมความเขมขนของกาซมเทนมากขน ความเขมขนของกาซมเทน หมายถง ความเขมขนของกาซมเทน(CH4) ทอานไดโดยใช MQ-4 ในการตรวจจบมหนวยเปน ppm ปรมาณความชนสมพทธ หมายถง อตราสวนความชนในอากาศเมอเทยบกบปรมาณความชนสงสดทอากาศรบไดมหนวยเปน %RH ประสทธภาพ หมายถง ปรมาณความเขมขนของกาซชวภาพทเพมขนหลงผานกระบวนการ Purifier และคาความชนทลดลงหลงจากผาน Purifier ความพงพอใจ หมายถง ความคดเหนในดานความปลอดภยในการใชงาน, ความแขงแรงของเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพ , การลดกลนไมพงประสงค, ความเหมาะสมของขนาด, ความเหมาะสมของวสดทใช, ความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน ความสอดคลองกบวตถประสงค ความสะดวกในการใชงาน และดานความสะดวกในการเปลยนเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพ ของผใชตนแบบระบบ Smart Biogas
![Page 15: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/15.jpg)
บทท 2
เอกสารทเกยวของ
2.1 การเกดปญหาจากฟารมปศสตว
จากสถตของส านกเศรษฐกจการเกษตร ณ วนท 1 มกราคม 2560 พบวามจ านวนปศสตวใน
ประเทศจ านวนมาก และ มจ านวนสตวแตละชนดดงภาพ
ภาพท 2.1 สถตจ านวนปศสตว ณ วนท 1 มกราคม 2551-2560
ทมา: http://www.oae.go.th/assets/portals/1/files/yearbook60.pdf
![Page 16: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/16.jpg)
5
1.1. ของเสยจากฟารมสกร
ของเสยจากฟารมสกร ม 2 ประเภทหลก คอ สวนทเปนมลสกรและเศษอาหารท
ตกคางในคอก อกสวนหนงเกดจากการลางคอกดวยน า และปสสาวะสกรซงจะกลายเปนน าเสย
1.1.1. มลสกร
การเลยงสกรท าใหเกดมลสกรเปนจ านวนมากหากไมมการจดการทด
โดยเฉพาะดานความสะอาด จะเปนแหลงทกอใหเกดกลนเหมน โดยเฉพาะบนพนคอกทมการหมกหมม
ของมลสกรและใตพนคอกทมการตกคางของมลสกร ปสสาวะ และน าจากการลางคอก
นอกจากนมลสกรทเกบกวาดออกจากพนคอก เมอน ามาตากแหงตองมการดแลโดยไมควรกองทงมลไว
เปนเวลานาน เพราะความชนในอากาศและอณหภมจะท าใหเกดปฏกรยาเกดกาซทมกลนได
1.1.2. น าเสย
น าเสยจากฟารมสกรสวนใหญเกดจากการลางท าความสะอาดคอกและ
โรงเรยน ซงในการท าความสะอาดคอก ควรเกบกวาดมลสกรออกจากพนคอกกอน เพอลดปรมาณความ
สกปรกของน าเสย
1.1.3. ของเสยอนๆ
ในการเลยงสกรยงท าใหเกดของเสยอน ๆ อกหลายชนดซงตองมการก าจดทถกตอง เชน ขวดยา ขวดน า
เสย เขมฉดยา รก และซากสกรทตายตองมการฝงกลบใหเรยบรอย ส าหรบถงใสอาหารสตวสามารถน า
กลบมาใชใหมได หรอใชเปนถงบรรจมลสกรขายเปนปย เปนตน
1.2. การจดการมลสกรและน าเสยจากฟารมสกร
1.2.1.การจดการมลสกร
มลสกรทเกบกวาดออกกอนทจะท าการฉดลางคอกสกร อาจจะน าไปใช
ประโยชนไดหลายอยาง เชน
1.2.1.1. ขายสด: ใหแกเกษตรกรทตองการ
1.2.1.2. ท าปยคอก: ตากใหแหงแลวน าไปใชเปนปยส าหรบการเกษตร
1.2.1.3. เปนอาหารปลา: น ามลสกรทตากแหง หรอมลสกรสด ใหเปนอาหาร
โดยตรง หรอผสมในสตรอาหารทใชเลยงปลา แตในขณะเดยวกนตองค านงถงปรมาณทจะใช ไมควรมาก
เกนไป เพราะจะท าใหน าเนาและปลาตายได
![Page 17: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/17.jpg)
6
1.2.1.4. ผลตกาซชวภาพ: โดยการน ามลสกรและน าเสยไปหมกในสภาพไร
อากาศ ท าใหเกดกาซชวภาพ สามารถน าไปใชประโยชนไดหลายรปแบบ เชน เปนเชอเพลงในการหงตม
จดตะเกยง กกลกหม หรอผลตกระแสไฟฟา เปนตน ส าหรบมลสกรทผานการหมกแลวสามารถน าไปเปน
ปยส าหรบปลกพชไดเปนอยางด
1.2.2. การจดการน าเสย
ฟารมสกรสวนใหญจะเปนฟารมสกรขนาดเลกและฟารมสกรรายยอย
ดงนน ในการจดการน าเสยอยางงายควรมหลกการ คอ ตองแยกมลสกรออกจากน าเสย เพอลดการ
ตนเขนของบอพกน าเสยและลดความสกปรกของน าเสยทไหลเขาสบอพก บอพกน าเสยควรมประมาณ
2 - 3 บอตอเนองกน น าจากบอสดทายสามารถน ากลบมาใชประโยชนไดอก ไมวาจะเปนใชลาง
พนคอก สบใสบอเลยงปลา ใชรดน าตนไมบรเวณรอบๆ ฟารม ส าหรบฟารมสกรทมน าเสยจากหลาย
โรงเรอน ควรจะมรางระบายน าเสยอยใตหลงคาโรงเรอนเพอปองกนไมใหน าฝนไหลมารวมเปนการลด
ปรมาณน าเสยทจะบ าบดและเพอปองกนปญหาน าลนบอพก
2.2 ภาวะเรอนกระจก (Greenhouse effect)
ภาวะเรอนกระจก คอ ภาวะทชนบรรยากาศของโลกกระท าตวเสมอนกระจก ทยอมใหรงส
คลนสนผานลงมายงผวโลกได แตจะดดกลนรงสคลนยาวชวงอนฟราเรดทแผออกจากพนผวโลกเอาไว
จากนนกจะคายพลงงานความรอน ใหกระจายอยภายในชนบรรยากาศและพนผวโลก จงเปรยบเสมอน
กระจกทปกคลมผวโลกใหมภาวะสมดลทางอณหภม และเหมาะสมตอสงมชวตบนผวโลก
ภาพท 2.2 การเกดภาวะเรอนกระจก
ทมา: https://www.tmd.go.th/info/info.php?FileID=20
2.1.1 ภาวะโลกรอน (Global Warming)
ภาวะโลกรอน เกดจากการทโลกมปรมาณกาซคารบอนไดออกไซด หรอ
![Page 18: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/18.jpg)
7
“กาซเรอนกระจก” เพมขนในชนบรรยากาศอยางรวดเรว และกอใหเกดภาวะเรอนกระจกทผดปกตขน
รวมทงกาซชนดอน ๆ ทมคณสมบตดกจบความรอนออกไปยงบรรยากาศของโลก กาซเหลานจะรวมตว
กนจนกลายเปนผาหมหนาๆ ดกจบความรอนของดวงอาทตย และท าใหโลกมอณหภมรอนขน ยงกาซ
เหลานเพมมากขน ความรอนกจะเพมขนตามไปดวย จนกระทงกลายเปนปญหาโลกรอน หรอการ
เปลยนแปลงสภาพภมอากาศทผดปกต หรอมความแปรปรวนของสภาพภมอากาศเกดขนทวโลก ซง
สาเหตหลกๆ มาจากการใชน ามน การปลอยสารพษ สารเคม การตดไมท าลายปา เปนตน
2.2.2 กาซเรอนกระจก
ในชนบรรยากาศของโลกประกอบดวยกาซตางๆ หลายชนดแตละชนดมการ
เปลยนแปลงเพมขน และลดลงตามคณสมบตทางเคมของกาซแตละชนด ดงนนกาซทมมากเกนสมดล
ของชนบรรยากาศจะสะสมอยในชนบรรยากาศ เราอาจแบงกาซเรอนกระจกไดเปนสองพวกตามอายการ
สะสมอยในชนบรรยากาศ คอ พวกทมอายการสะสมอยในชนบรรยากาศไมนาน เนองจากกาซเหลาน
สามารถท าปฏกรยาไดดกบไอน า หรอกาซอนๆ จงท าใหมนมอายสะสมเฉลยสน สวนอกพวกหนงเปน
กาซเรอนกระจกซงมอายสะสมเฉลยนานหลายป เชน กาซคารบอนไดออกไซด กาซมเทน กาซไนตรส
ออกไซด และกาซคลอโรฟลออโรคารบอน เปนตน กาซเหลานนบเปนกาซทเปนตวการหลกของการเกด
ภาวะเรอนกระจก เนองจากมนมอายสะสมเฉลยยาวนาน และสามารถดดกลนรงสอนฟราเรดไดดกวา
กาซเรอนกระจกอนๆ ทงยงสงผลกระทบใหผวโลกมอณหภมสงขนโดยทางออมไดดวย
การปลดปลอยกาซมเทนสชนบรรยากาศแมจะมมากกวากรณของกาซคารบอนไดออกไซด แตกาซมเทน
มอายสะสมเฉลยประมาณ 11 ป นบวานอยมากเมอเทยบกบคารบอนไดออกไซด จงเปนสาเหตให
ผลกระทบโดยตรง อนเนองจากภาวะเรอนกระจกโดยกาซมเทนมนอยกวาผลกระทบอนเกดจากกาซ
คารบอนไดออกไซด แตกมผลกระทบมากเปนอนดบสองรองจากกาซคารบอนไดออกไซด โดยมรายงาน
วาพลงงานเฉลยรวม ทเกดจากผลกระทบโดยตรงของกาซมเทนประมาณ 0.47 วตตตอตารางเมตร
2.2.3 ผลกระทบโดยตรงของกาซเรอนกระจกตออณหภมของผวโลก
ดงไดกลาวมาขางตนวากาซเรอนกระจกสามารถสงผลกระทบโดยตรง คอท าใหโลกม
พลงงานความรอนสะสมอยบนผวโลกและชนบรรยากาศมากขน อนเปนตนเหตใหพนผวโลกมอณหภม
สงขน ผลทตามมากคอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม การผนแปรของสภาพภมอากาศของโลกและ
ทองถน จากรายงานของ IPCC ระบวาพลงงานความรอนสะสมรวมเฉลยอนเกดจากผลกระทบโดยตรง
ของกาซเรอนกระจก ตงแตเรมมอตสาหกรรมเกดขนบนโลกมคาประมาณ 2.45 วตตตอตารางกโลเมตร
ในขณะทผลกระทบทางออมทมตอโอโซนมคาประมาณ 0.5 วตตตอตารางกโลเมตร ซงผลกระทบจาก
![Page 19: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/19.jpg)
8
กาซเรอนกระจกทงทางตรง และทางออมนมมากกวาผลกระทบจากตวการอนๆ หลายเทา สอดคลองกบ
รายงานผลการตรวจวดอณหภมเฉลยทวพนผวโลก ตงแตป ค.ศ. 1860 จนถงปจจบน พบวา
อณหภมผวพนเฉลยทวโลกมแนวโนมสงขนมาตงแตกลางครสตศตวรรษท 19 เปนตนมา และสงขน
ชดเจนในปลายศตวรรษนประมาณ 0.3 - 0.6 องศาเซลเซยสโดยเฉลย
ภาพท 2.3 ปรมาณพลงงานความรอนสะสมอนเกดจากกาซเรอนกระจกและตวการอนๆ
ทมา: https://www.tmd.go.th/info/info.php?FileID=20
ภาพท 2.4 ปรมาณพลงงานความรอนสะสมอนเปนผลมาจากกาซเรอนกระจก
ทมา: https://www.tmd.go.th/info/info.php?FileID=20
![Page 20: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/20.jpg)
9
จากขอมลของกรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จะเหนไดวา
การจดการกบของเสยทท าไดไมดจะเกดผลกระทบตอชมชนในหลายๆ ดาน ดงนนควรมการจดการท
เหมาะสมกบของเสยทเกดขนในฟารมปศสตว และ การผลตกาซชวภาพกเปนหนงในวธแกปญหานน
2.3 กาซชวภาพ
กาซชวภาพ คอ กาซทเกดขนตามธรรมชาตจากการยอยสลายของสารอนทรยดวยแบคทเรย
ชนดไมอาศยออกซเจน (Anaerobic) องคประกอบสวนใหญเปนกาซมเทน(CH4) ประมาณ 50-70%
และกาซคารบอนไดออกไซด(CO2) ประมาณ 30-40% สวนทเหลอเปนกาซชนดอนๆ เชน ไฮโดรเจน
(H2) ออกซเจน(O2) ไฮโดรเจนซลไฟด(H2S) ไนโตรเจน(N) และไอน า(H2O)
2.3.1. กระบวนการเกดกาซชวภาพ
2.3.1.1. การยอยสลายในสภาวะไรออกซเจน (Anaerobic Digestion)
การยอยสลายโดยไมใชออกซเจน(O2) จะเปลยนสารอนทรยเปนกาซชวภาพ ดงสมการ
อนทรยสาร + จลนทรย CH4+ CO2+ NH3 + H2+ H2S
2.3.1.1.1. ปรมาณกาซมเทน (CH4) ทเกดขนจากทฤษฎ
2.3.1.1.1.1. คารโบไฮเดรต (C6H12O6) ท าใหเกดกาซมเทน (CH4)
50% และ คารบอนไดออกไซด (CO2) 50% ของปรมาณกาซทเกดขนทงหมด
C6H12O6 3CO2 + 3CH4
2.3.1.1.1.2. โปรตน (C13H25O7N3S) ท าใหเกดกาซมเทน (CH4)
70-71% และ คารบอนไดออกไซด (CO2) 29-30% ของปรมาณกาซทเกดขนทงหมด
C13H25O7N3S + 6H2O 6.5CO2 + 6.5CH4 + 3NH3 + H2S
2.3.1.1.1.3. ไขมน (C12H24O6) ท าใหเกดกาซมเทน (CH4) 67-68%
และ คารบอนไดออกไซด (CO2) 32-33% ของปรมาณกาซทเกดขนทงหมด
C12H24O6 + 3H2O 4.5CO2 + 7.5CH4
2.3.2. กระบวนการยอยสลาย
2.3.2.1. กระบวนการยอยสลายสารอนทรย (Hydrolysis)
ย อยสาร เ ช ง เ คม จ าก โม เล ก ล ใหญ ให ม ขนาด เล กล ง เ ช น
คารโบไฮเดรต (C6H12O6) โปรตน (C13H25O7N3S) และไขมน (C12H24O6) ไปเปน กรดอะซตก
(CH3COOH) กรดโพรพ โอนก (CH3CH2COOH) กรดบวท รก (CH3CH2CH2COOH) เอทานอล
(CH3CH2OH) เปนตน โดยมปจจยหลายอยางมาเกยวของ เชน จ านวนแบคทเรย ความเขมขนของ
สารอนทรย เปนตน
![Page 21: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/21.jpg)
10
2.3.2.2. กระบวนการหมกกรดอนทรยตางๆ ไปเปนกรดอะซตค (CH3COOH)
หรอฟอรเมท (CHOO−) และกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ดงสมการ
CH3CH2OH (ethanol) + H2O CH3COOH (acetic acid) + 2H2
CH3CH2COOH (propionic acid) + 2H2O CH3COOH (acetic acid) + 3H2 + CO2
CH3CH2CH2COOH (butyric acid) + 2H2O 2CH3COOH (acetic acid) + 2H2
2.3.2.3. การสรางกาซมเทน (Methanogenesis)
จลนทรยจะยอยอะซเตทฟอรเมท (CH3COOH (acetic acid)) เปน
กาซมเทน (CH4) กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) และกาซไฮโดรเจน (H2) บางสวน ปฏกรยาอนๆท
เกดขนในขนตอนน ไดแก ปฏกรยารดกชนของกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ซงจะท าใหเกดกาซมเทน
(CH4) ดงสมการ
CO2 + 4H2 CH4 + 2H2O
นอกจากนกาซมเทน (CH4) สามารถเกดจากปฏกรยาการแตกตวของกรดอะซตก (CH3COOH) ได ท าให
เกดกาซมเทน (CH4) และกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ดงสมการ
CH3COOH (acetic) CH4 + CO2
2.3.3. การเกดกาซมเทนจากสบสเตรท (Substrate)
ปฏกรยาการเกดกาซมเทน (CH4) จากการสบสเตรท แบงออกเปน 3 ปฏกรยา
(ภาวน ชยประเสรฐ, 2541 : 9) คอ
– การเกดมเทน (CH4) จากกระบวนการ Decarboxylation ของกรดอนทรยระเหยงาย
– การเกดมเทน (CH4) จากคารบอนไดออกไซด (CO2) และไฮโดรเจน (H2)
– การเกดมเทน (CH4) จากสารประกอบอนทรยเชงเดยวอน ๆ
2.3.3.1. กาซมเทน (CH4) ทเกดจากกระบวนการ Decarboxylation ของ
กรดอนทรยระเหยงาย กรดอนทรยระเหยงายทกชนดจะถกยอยสลายเปนกรดอะซตกแลวเปลยนเปน
กาซมเทน (CH4) ดงสมการ
CH3COOH (acetic) CH4 + CO2
ยอยสลายกรดโพรพโอนก (CH3CH2COOH) ไปเปนกรดอะซตก (CH3COOH) และมเทน (CH4) ดง
สมการ
CH3CH2COOH + 0.5 H2O CH3COOH + 0.25 CO2 + 0.75CH4
CH3COOH CH4 + CO2
![Page 22: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/22.jpg)
11
2.3.3.2. กาซมเทน (CH4) ทเกดจากปฏกรยาของคารบอนไดออกไซด (CO2)
และไฮโดรเจน (H2) การเกดมเทน (CH4) จากกาซคารบอนไดออกไซด และไฮโดรเจน ดงสมการ
CO2 + 4H2 CH4 + 2H2O
2.3.3.3. กาซมเทน (CH4) ทเกดจากสารอนทรยเชงเดยวชนดอน
การเกดกาซมเทน (CH4) สามารถเกดจากสารอนทรยเชงเดยวอนๆ ได เชน Methanol
(CH3OH)
4CH3OH 3CH4 + CO2 + 2H2O
จากกระบวนการหมกกาซชวภาพนจะไดกาซมเทนทสามารถน าไปใชในการหงตมในครวเรอน
ได ทงยงเปนการชวยลดตนทนการซอกาซหงตม และ ลดปรมาณขยะในครวเรอนอกดวย ซงการหมก
กาซชวภาพนจะเปนกระบวนการหลกของงานวจยน
2.4 ปจจยทมผลตอการผลตกาซชวภาพ
2.4.1. อณหภม (Temperature)
โดยมผลตอการหมกกาซชวภาพของแบคทเรยซงมความเหมาะสมในอณหภมทตางกน
2.4.2. แบคทเรยทใชในการหมก (Bacteria)
แบคทเรยทใชในการ Fermentation กาซชวภาพโดยทวไปชวงอณหภมทเหมาะสม
ส าหรบแบคทเรยมอย 3 ชวง คอ
กลม Phychrophillic จะยอยสลายสารอนทรยไดดในชวงอณหภม 5-15 องศาเซลเซยส
กลม Mesophillic จะยอยสลายสารอนทรยไดดในชวงอณหภม 35-37 องศาเซลเซยส
กลม Thermophillic จะยอยสลายสารอนทรยไดดในชวงอณหภม 50-55 องศาเซลเซยส
ซงการผลตกาซจะเกดขนในอตราสงในชวงอณหภม 35-55 องศาเซลเซยส
2.4.3. ความเปนกรด-ดาง (pH)
ชวง pH ทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของแบคทเรยอยในชวง 6.5-7.5 ถาต ากวา 5
จะมอนตรายตอแบคทเรยทสรางมเทนแตแบคทเรยทสรางกรดอนทรยสามารถทนตอสภาพเปนกรดได
ต าถง 4.5 โดยไมเปนอนตราย
2.4.4. อลคาลนต (Alkalinity)
หมายถง ความสามารถในการรกษาระดบความเปนกรด-ดาง ถาคาอลคาลนตต า
จะมแนวโนมเปนกรดไดงาย คาอลคาลนตทเหมาะสมตอระบบหมกมคาประมาณ 1,000-5,000
มลลกรม/ลตร ในรปของแคลเซยม คารบอเนต (CaCO3)โดยไมเปนอนตราย
![Page 23: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/23.jpg)
12
2.4.5. กรดอนทรยระเหยงาย (Volatile Acid)
กรดอนทรยระเหยงาย จะถกน าไปใชโดยแบคทเรยพวกสรางกาซมเทน แตถาใชไมทน
จะเกดการสะสมของกรด สงผลใหคา pH ลดลง ท าใหเกดอนตรายตอแบคทเรย โดยทวไปปรมาณกรด
อนทรยระเหยงายในถงหมกไมควรเกน 2,000 มลลกรม/ลตร แตอาจทนไดถง 5,000 มลลกรม/ลตร
2.4.6. สารอาหาร (Nutrients)
ไนโตรเจนและฟอสฟอรสเปนธาตทส าคญตอการเจรญเตบโตของแบคทเรย ซง
อตราสวนทเหมาะสมในระบบ เพอใหประสทธภาพการยอยสลายสารอนทรย และผลตกาซชวภาพไดด
ควรมอตราสวน COD:N:P เทากบ 100:2.2:0.4 หรอ BOD:N:P เทากบ 100:1.1:0.2
2.4.7. สารยบยงและสารพษ (Inhibiting and Toxic Substances)
การสะสมของสารบางชนด เชน กรดอนทรยระเหยงาย แอมโมเนย ซลไฟด และโลหะ
หนกบางชนด เชน โซเดยม โปแตสเซยม สามารถท าใหการยอยสลายในสภาพไรออกซเจนหยดชะงกได
2.4.8. การผสม (Mixing)
การผสมในถงหมกมความส าคญ เพราะจะท าใหแบคทเรยมโอกาสพบอาหารไดทวถง
และสารอาหารตาง ๆ ทแบคทเรย ขบออกจะเกดการกระจายไดดขน
2.5 เทคโนโลยการผลตกาซชวภาพทใชในประเทศไทย
ระบบผลตกาซชวภาพจากมลสตว
2.5.1. ระบบฝาครอบแชในบอมล (Floating drum digester)
เปนรปแบบทอยในประเทศอนเดย เนปาล ถกน าเขามาเผยแพรประเทศไทย เมอ
ประมาณป พ.ศ.2519 เพอใชในการจดมลของสตวเลยงทกองอยใตถนบาน และแกปญหาดานสขอนามย
ก าจดแหลงเพาะพนธเชอโรค กาซชวภาพทเกดขนถอวาเปนเพยงผลพลอยได
ภาพท 2.5 Floating drum digester
![Page 24: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/24.jpg)
13
ทมา: http://www2.dede.go.th/km_ber/Attach/Biogas-present.pdf
2.5.2. ระบบฝาครอบแชในน า (Separate Floating drum digester)
ปรบปรงระบบฝาครอบแชในบอมล โดยการท าบอกกเกบมลดานบนในสวนทฝาครอบ
เกบกาซ เปนบอ 2 ชน เพอหลอน าในวงนอกปองกนกาซหนออกและยงท าใหฝาครอบเหลกเกบกาซแช
อยในน าทหลอ ไมสมผสกบมลโดยตรง สามารถยดอายการใชงานของฝาครอบ
ภาพท 2.6 Separate Floating drum digester
ทมา: http://thong0770.blogspot.com/2014/05/
2.5.3. ระบบผลตกาซชวภาพแบบโองพรอมฝาครอบเกบกาซ
เปนรปแบบทออกแบบโดย กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวง
พลงงาน เมอประมาณ พ.ศ.2522 มวตถประสงคเพอตองการทจะใชวสดทมและใชงานในทองถน
สามารถน ามาประยกตใชงาน และเปนแบบของประเทศไทยรวมกบฝาครอบเกบกาซ
ภาพท 2.7 ระบบผลตกาซชวภาพแบบโองพรอมฝาครอบเกบกาซ
ทมา: http://www2.dede.go.th/km_ber/Attach/Biogas-present.pdf
![Page 25: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/25.jpg)
14
2.5.4. บอหมกแบบโดมคงท (Fixed dome digester)
สวนใหญสรางดวยคอนกรต หรอกออฐโบกปนฝงอยในดน มทอเพอเตมมลสตวและทอ
ใหมลสตวไหลออก สวนเกบกาซจะสรางดวยคอนกรต หรอ กออฐฉาบปนตดกบตวบอหมก ท าใหแรงดน
ของกาซไมคงท ขนอยกบปรมาตรของกาซภายในบอ
ภาพท 2.8 Fixed dome digester
ทมา: https://www.researchgate.net/figure/Scheme-of-fixed-dome-digester
2.5.5. บอ UASB: Up-Flow Anaerobic Sludge Blanket
น าเสยจะถกสบเขาทกนถง ตะกอนแบคทเรยทกนถงแบงเปน 2 ชน ชนลางเปนตะกอน
เมด ขนาด 2-5 มม. เปนแบคทเรยใยยาวเกาะกน ชนบนเปนแบคทเรยตะกอนเบา สวนบนของบอหมก
จะมอปกรณทท าหนาทแยกกาซและปองกนมใหตะกอนแบคทเรยหลดออกไปกบน าเสย
ภาพท 2.9 บอ UASB
ทมา: http://www.fristweb.com/handsite/biogas/uasb.html
![Page 26: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/26.jpg)
15
2.5.6. แบบ H-UASB (High suspension solid-Up-Flow Anaerobic
Sludge Blanket)
พฒนาจากระบบ UASB เพอแกปญหาการอดตนระบบหวจายน า เนองจากตะกอนของ
มลสตว ม Buffer tank ท าหนาทแยกตะกอนแขวนลอยออกจากน าเสยและมลสตว ใหมปรมาณนอย
ทสด และน าแผน PE ทใชคลมบอหมกกาซชวภาพแบบราง มาคลมบน Buffer tank ท าหนาทเกบกาซ
ชวภาพทผลตไดจากระบบ UASB
ภาพท 2.10 H-UASB
ทมา: http://www.erdi.cmu.ac.th/index.php/news/1235?category=11
2.5.7. บอหมกแบบราง (Plug Flow digester)
เปนบอซงกอสรางดวยคอนกรต ตวบอมรปรางยาวคลายรางหรอคลองสงน าซงมชอ
เรยกวา Channel digester สวนบนบอหมกมพลาสตกคลมเพอใชเกบกาซชวภาพ ตวบอหมกจะถกฝง
อยในดน มทอเตมมล และทอน ามลออกอยทางหวและทายบอ เนองจากใชพลาสตกเปนตวเกบกาซ
ดงนนจงมแรงดนกาซคอนขางต า จ าเปนตองมอปกรณเพมแรงดนเพอน ากาซไปใชงาน
ภาพท 2.11 Plug Flow digester
ทมา: http://www2.dede.go.th/km_ber/Attach/Biogas-present.pdf
![Page 27: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/27.jpg)
16
2.5.8. บอหมกแบบ Mini CD (Mini Channel Digester)
เปนระบบทยอมาจากระบบขนาดใหญและขนาดกลางทมหาวทยาลยเชยงใหมสงเสรม
และเผยแพร โดยมปรมาตรประมาณ 100 ลบ.ม. เพอเสรมระบบผลตกาซชวภาพแบบบอราง
ภาพท 2.12 Mini CD
ทมา: http://www2.dede.go.th/km_ber/Attach/Biogas-present.pdf
2.5.9. บอหมกกาซชวภาพแบบถง PVC
ไดน าระบบแบบถงของไตหวน มาปรบปรงใหใชวสดทผลตในประเทศ และมราคาถก
รปรางมลกษณะทรงกระบอกวางแนวนอนทาจาก PVC มปรมาตรประมาณ 8 ลบ.ม. ก าลงผลตกาซ
ชวภาพประมาณ 2 ลบ.ม/วน
ภาพท 2.13 บอหมกกาซชวภาพแบบถง PVC
ทมา: http://www2.dede.go.th/km_ber/Attach/Biogas-present.pdf
![Page 28: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/28.jpg)
17
2.5.10. บอแบบ Covered lagoon
รปแบบของระบบนไดน ารปแบบถงยางเกบกาซของบอแบบ Plug Flow มาสรางครอบ
ไปบนบอรวบรวมมลสตวทมอยแลว ซงอาจเปน บอคอนกรตหรอดนขดกได ในกรณทเปนบอดนขด อาจ
ปแผนยางทใชปสระเกบน ามาปทบ เพอไมใหเกดการรวซมของของเสยลงใตดน
ภาพท 2.14 Covered lagoon
ทมา: http://www2.dede.go.th/km_ber/Attach/Biogas-present.pdf
Covered Lagoon คอ ระบบบ าบดน าเสยทางชวภาพชนดหนง ทอาศยจลนทรยชนดทไมใช
ออกซเจนจากอากาศ หรอทเรยกวา Anaerobic Bacteria ในการยอยสลายสารอนทรย ภายใตสภาวะ
ไรอากาศ จากโครงสรางบอทเปนระบบปด ซงคลมดวยแผนวสดทมความยดหยน และกนน า เพอท า
หนาทสรางภาวะไรอากาศ และชวยกกเกบกาซจากกระบวนการยอยสลายของแบคทเรย ระบบน
สามารถชวยปรบปรงคณภาพน าทง 3 ดาน คอ ดานกายภาพ ชวภาพ และเคม กลาวคอ ชวยลดความ
ขน, กลน, ส, ลดคา BOD และ COD นอกจากนยงไดกาซชวภาพ เปนผลพลอยได ซงประกอบดวย กาซ
มเทน (CH4), กาซคารบอนไดออกไซด (CO2), กาซไฮโดรเจนซลไฟด (H2S), กาซแอมโมเนย (NH4) และ
ไอน า (H2O) ฯลฯ ซงกาซชวภาพน สามารถน าไปใชประโยชนดานการผลตพลงงานไฟฟาได เมอท าการ
กรองกาซทไมตองการ คอ คารบอนไดออกไซด ไฮโดรเจนซลไฟด แอมโมเนย และไอน าออกไปกอน
2.5.10.1. องคประกอบหลกของระบบ Covered Lagoon
2.5.10.1.1. ระบบระบาย และรวบรวมน าเสย
หนาท : รวบรวมน าเสย จากแหลงก าเนดตางๆ มาไวในทเดยวกน และ
นอกจากน ยงท าหนาทก าจดขยะ หรอเศษวสดทไมตองการออกไปดวย
2.5.10.1.2. ระบบดกขยะ หรอตะกอนทรายกอนเขาสบอหมก
หนาท : คดแยกขยะ หรอตะกอนทราย ทปนมากบน าเสยไมใหลงสบอหมก
![Page 29: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/29.jpg)
18
2.5.10.1.3. ระบบกระจายน าเขาสบอหมก
หนาท : ควบคมการปลอยน าเสยเขาสระบบ อยางเหมาะสมทงปรมาณและ
ความเรว
2.5.10.1.4. บอหมก หรอบอ Covered Lagoon
หนาท : เกบกกน าเสย ดวยชวงเวลาทเหมาะสม เพอให Anaerobic
Bacteria ท าการยอยสลายสารอนทรยในน าเสย ภายใตสภาวะไรอากาศ นอกจากน ยงท าหนาทกกเกบ
กาซชวภาพ ทเกดจากกระบวนการยอยสลายขางตนดวย
2.5.10.1.5. ระบบชกกาก หรอระบบดงกากดวยแรงดนน า
หนาท : ระบายตะกอนทผานการยอยสลายโดยจลนทรยแลว ออกจากบอ
ตามตองการ
2.5.10.1.6. ระบบแยกตะกอนทเหลอจากการหมก
หนาท : ท าการแยกน า จากตะกอนทผานการยอยสลายแลว
2.5.10.1.7. ระบบปองกนการรวซม และปองกนโครงสรางบอ
หนาท : ปองกนการซมออกของน าในบอ และการซมเขาของน าใตดน และ
ชวยลดการท าลายโครงสรางดน จากการกดเซาะ
2.5.10.1.8. ระบบทอน ากาซทกะทดรด และมประสทธภาพ
หนาท : รวบรวม และควบคมการระบายกาซชวภาพ ไปใชประโยชน
2.5.10.1.9. ระบบบ าบดโดยสมบรณขนสดทาย
หนาท : ปรบปรงคณภาพน าขนสดทาย และเปนบอเกบน ารไซเคล
จากเทคโนโลยการผลตกาซชวภาพทใชในประเทศไทย จะสามารถเลอกระบบทสามารถ
ทดลองเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพในการวจยอยางเหมาะสมได โดยคณะผวจยไดเลอกโรงเรยน
บานหวยยางเปนแหลงกาซชวภาพทใชในการวจย ซงมลกษณะของระบบกาซชวภาพเปนแบบ
Covered lagoon และใชวตถดบในการผลตกาซชวภาพจากฟารมสกร ขอมลนจงสามารถน าไปใชใน
การออกแบบเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพได
![Page 30: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/30.jpg)
19
2.6 กาซมเทน (CH4)
กาซมเทน (CH4) เปนสารไฮโดรคารบอนประเภทอลเคน (alkane) หรอ พาราฟน (paraffins)
ทไดจากกระบวนการยอยสลายอนทรยวตถของจลนทรยแบบไมใชออกซเจน
คณสมบตเฉพาะ
เปนกาซเรอนกระจก ไมมส ไมมกลน ไมมรส
อณหภมทจดไฟไดเอง (Auto Ignition) : 640-840 °C
อณหภมเมอเผาไหม : 2,000 °C
คาความรอนจากการเผาไหม : 8,260 กโลแคลอร/ลกบาศกเมตร
ความสามารถการละลายน า (Solubility in Water) : 24×10-3 กรม/ลตร
ละลายไดดในตวท าละลายอนทรย เชน น า (H2O) มนเบนซน (C6H6) อเทอร
(CH3–CH2–O–CH2–CH3) เอทานอล (CH3CH2OH) เปนตน
จากขอมลท าใหเรารถงคณสมบตของกาซมเทนซงเปนกาซทจะใชในการหงตมซงเปนสวน
ส าคญของการท าวจยครงน
2.7 แผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. 2558 – 2579
ตามทภาครฐมนโยบายใหมดานพลงงานไฟฟา โดยมแนวทางการจดท าแผนพฒนาก าลงผลต
ไฟฟา พ.ศ. 2558 – 2579(Power Development Plan: PDP2015) พรอมทงจดท าแผนอนรกษ
พลงงาน (Energy Efficiency Development Plan: EEDP) และจดท าแผนพฒนาพลงงานทดแทนและ
พลงงานทางเลอก (Alternative Energy Development Plan: AEDP) ใหสอดคลองกน ตอมาเมอวนท
15 ธนวาคม 2557 กพช. ไดเหนชอบกรอบการจดท าแผนดงกลาวโดยยดหลกดงน
2.7.1 ดานความมนคงทางพลงงาน (Security) ตองจดหาไฟฟาใหเพยงพอตอความตองการ
ใชไฟฟาและใชเชอเพลงหลากหลาย รวมทงมความเหมาะสมเพอลดความเสยงจากการพงพาเชอเพลง
ชนดใดชนดหนงมากเกนไป
2.7.2 ดานเศรษฐกจ (Economy) ตองค านงถงตนทนการผลตไฟฟาทเหมาะสมและค านงการ
ใชไฟฟาอยางมประสทธภาพในภาคเศรษฐกจตางๆ
2.7.3 ดานสงแวดลอม (Ecology) ตองลดผลกระทบทเกดขนกบสงแวดลอมและชมชน
โดยเฉพาะเปาหมายในการลดปรมาณกาซคารบอนไดออกไซดตอหนวยผลตไฟฟา
ในการจดท าแผน PDP2015 ตองสอดคลองกบทศทางการพฒนาเศรษฐกจของประเทศซง
จดท าและประมาณการโดยส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)
![Page 31: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/31.jpg)
20
ไดคาดการณวาจะมการเตบโตทางเศรษฐกจระยะยาวทรอยละ 3.94 ตอป และในสวนของการบรณาการ
กบแผนพลงงานทเกยวของ คาดวาผลการเพมประสทธภาพตามแผนอนรกษพลงงานจะสงผลใหเกดการ
ใชไฟฟาลดลงประมาณ 89,627 ลานหนวย (GWh) ในป 2579 นอกจากนน ยงมแผนพฒนาพลงงาน
ทดแทนและพลงงานทางเลอกเนนการพฒนาพลงงานทดแทนใหเตมศกยภาพในแตละพนทโดยจะมการ
สงเสรมการผลตไฟฟาจากเชอเพลงขยะชวมวล และ กาซชวภาพ รวมทงพลงงานทดแทนอนๆ เชน ลม
แสงอาทตย พรอมขยายระบบสงไฟฟาและระบบจ าหนายไฟฟาของ 3 การไฟฟา ใหรองรบการสงเสรม
พลงงานทดแทนเปนรายพนท ตลอดจนพฒนาระบบ Smart Grid เพอชวยเพมประสทธภาพในการผลต
ไฟฟาจากพลงงานทดแทนจากนโยบายดงกลาวไดก าหนดกรอบประมาณการสดสวนการใชเชอเพลงของ
แผน PDP2015 ในป 2579 ดงน
ภาพท 2.15 กรอบประมาณการสดสวนการใชเชอเพลงของแผน PDP2015 ในป 2579
ทมา: แผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. 2558 – 2579
สถานภาพก าลงผลตไฟฟาปจจบน
ณ สนเดอน ธนวาคม 2557 ก าลงผลตไฟฟารวมของประเทศไทยเทากบ 37,512 เมกะ
วตต แยกไดเปนก าลงผลตไฟฟาจากโรงไฟฟาประเภท Firm (ในระบบ กฟผ.) จ านวน 34,668 เมกะวตต
รบซอไฟฟาจาก SPP Non-firm จ านวน 915 เมกะวตต รบซอไฟฟาจาก VSPP จ านวน 2029 เมกะวตต
แบงตามประเภทโรงไฟฟา
1. พลงงานความรอนรวม 21,145 เมกะวตต รอยละ 56.2
2. พลงความรอน 7,538 เมกะวตต รอยละ 20.0
3. พลงงานหมนเวยน 8,476 เมกะวตต รอยละ 22.5
4. กงหนกาซ เครองยนตดเซล 153 เมกะวตต รอยละ 0.5
5. สายสงเชอมโยงไทย-มาเลเซย 300 เมกะวตต รอยละ 0.8
รวม 37,612 เมกะวตต
![Page 32: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/32.jpg)
21
2.8 แผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก พ.ศ. 2558 – 2579
สภานภาพการพฒนาพลงงานทดแทน
การพฒนาพลงงานทดแทนในประเทศไทยเพมขนอยางตอเนอง เปนผลมาจากนโยบาย
สงเสรมการผลตการใชพลงงานทดแทน โดยการใชงานจะอยในรปของพลงงานไฟฟา พลงงานความรอน
และ เชอเพลงชวภาพ โดยในป 2557 ประเทศไทยมการใชพลงงานทดแทนทงสน 9,025 พนตนเทยบกบ
น ามนดบ (ktoe) เพมขนจากปกอนรอยละ 9.6 หรอคดเปนรอยละ 11.9 ของการใชพลงงานขนสดทาย
ภาพท 2.16 ผลการด าเนนงานดานพลงงานทดแทน ป 2555 - 2557
ทมา: แผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก พ.ศ. 2558 – 2579
จาก แผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. 2558 – 2579 และ แผนพฒนา
พลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก พ.ศ. 2558 – 2579 จะสงเกตไดวาพลงงานทดแทนก าลงม
บทบาทมากขนและจะเปนพลงงานทส าคญมากขนในอนาคต
![Page 33: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/33.jpg)
22
2.9 พลาสตกพอลไวนลคลอไรด (Polyvinylchloride: PVC)
PVC (Polyvinylchloride) เปนพลาสตกทสามารถเปลยนคณสมบตไดดวยการเตมสารเคม
โดยทวไป PVC มความนยมใชงานในกลมอตสาหกรรมบรรจภณฑนอยกวากลมอตสาหกรรมอน
เนองจาก PVC ประกอบไปดวยสารเคมปรงแตงท าใหเกดการตกคางของสารเคมในบรรจภณฑ แตม
บรรจภณฑบางชนดทผลตจาก PVC และสามารถน ามาใชไดโดยไมมสารเคมตกคาง เชน ฟลมยดส าหรบ
หอเนอสตวและผลไมสด ถาดบรรจอาหารแหง ขวดบรรจน ามนพช เปนตน
ในประเทศในยโรปและอเมรกา PVC ถกเรยกวา "ไวนล" ซงมกจะน าไปใชเรยกงานพลาสตกทตองการ
ความยดหยนสงเชน การท าพน และ หนงเทยม PVC เปน Thermoplastic ทประกอบดวย คลอรน (Cl)
57% ซงเปนผลผลตจากเกลออตสาหกรรม และ 43% มาจากคารบอนซงสกดมาจากน ามนและกาซ
ธรรมชาต นอกจากน PVC ยงมคณสมบตทนไฟและดบไฟไดจากคณสมบตของสารประกอบคลอรน (Cl)
2.9.1 โครงสรางของพลาสตก PVC
PVC, PE, PPและ PS เปนพลาสตกทใชงานทวไป โดยสวนประกอบและโครงสรางของ
โมเลกลของพลาสตกจะเปนตวก าหนดคณสมบตของพลาสตก โครงสรางโมเลกลของพลาสตก PVC ซงม
คลอรน (Cl) เปนสวนประกอบ มรปรางไมแนนอน อะตอมของคลอรนอยตดกบโครงสรางเนอพลาสตก
พวซมคณสมบตเฉพาะตวในดานประสทธภาพและความยดหยนของการใชงานทแตกตางเมอเทยบกบ
พลาสตกอนทโครงสรางมแตคารบอน (C) และไฮโดรเจน (H)
ภาพท 2.17 โครงสรางโมเลกลของ PVC
ทมา: http://www.kitiwatana.com/home/57
![Page 34: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/34.jpg)
23
PVC มสมบตความคงทนตอปฏกรยาเคม (Chemical stability) เชนท าใหตดไฟไดชา คงทน และทนตอ
สารเคมและน ามนการตดไฟชาของPVC ซงเปนคณสมบตทวไปของสารทมธาตฮาโลเจน เชน คลอรน
(Cl) ประกอบอย
2.9.2 การตดไฟชาของ PVC
PVC ลกไหมชาเพราะมคลอรน (Cl) เปนสวนประกอบท าใหมความคงทน การจดตดไฟ
ของ PVC ตองใชความรอนมากถง 455 องศาเซลเซยสและเปนสารทเสยงตอการเกดเพลงไหมนอย
เพราะตดไฟไดยากมาก
ภาพท 2.18 การเผาไหมและตดไฟของพลาสตก
ทมา: http://www.kitiwatana.com/home/57
ยงไปกวานน ความรอนททถกปลอยออกมาจากกการเผาไมของPVCมนอยเมอเทยบกบพลาสตก PE
หรอ PP หากเกดการตดไฟของPVC ไฟจะลกลามหรอกระจายตวไปยงบรเวณขางเคยงไดนอย ดงนน
สนคาทท าจากPVCจงมการใชงานอยางแพรหลายและมความปลอดภยในการใชงาน
ภาพท 2.19 การปลอยความรอนของพลาสตก
ทมา: http://www.kitiwatana.com/home/57
![Page 35: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/35.jpg)
24
2.9.3 ความทนทานของ PVC
ในสภาวะปกต ปจจยทแสดงถงความทนทานคอความตานทานตอการออกซเดชนดวย
ออกซเจนในบรรยากาศ PVC มโครงสรางโมเลกลทมอะตอมของคลอรน (Cl) ท าพนธะกบหวงโซ
คารบอน ซงPVC มความตานทานตอปฏกรยาออกซเดชนและสามารถคงรปอยไดนาน
พลาสตกอนๆทมโครงสรางจากคารบอนและไฮดรเจนมความเสยงตอการถกท าลายดวยปฏกรยา
ออกซเดชนเมอน ามาใชงานทนานกวาปกต (เชนการน ากลบมาใชใหม,การรไซเคล)
ทอพวซแขงทมอายใชงาน 35ป ยงคงสภาพเดมไมมการเปลยนคณสมบต การทนความรอนของPVC
ทนอยลงตามการใชงานนนสามารถท ากลบใหเปนเหมอนเดมไดโดยการเตมสารเตมแตงลงไป ดงนนPVC
จงสามารถน ากลบมาใชใหมและรไซเคลไดโดยทคณสมบตยงใกลเคยงกบPVCใหม
2.9.4 การทนน ามนและสารเคมของ PVC
PVC ทนตอกรดดางและสารอนนทรย แมPVCสามารถละลายไดในเบนซน คโตน
และอะไซคลกอเธอร แต PVC ละลายในสารอนทรยอนๆไดยาก ดวยคณสมบตน PVC จงถกน ามาใชใน
การผลตทอกาซ ทอดก แผนชทในงานกอสราง ขวด ทอยาง และสายยาง
2.9.5 การคงสภาพทางกายภาพของ PVC
PVC ทนตอสภาวะทางเคมและกายภาพมาก โดยปกตพนธะของหวงโซโพลเมอรทยาว
ของ PVC มความยดหยนและสามารถถกท าลายไดเมอถกแรงจากภายนอกกระท าอยางตอเนอง แมวา
แรงนจะนอยกวาแรงจดแตกหก ซงการเปลยนสภาพนเกดจากความเครยดของวสด แม PVCจะมความ
ยดหยนแตการเปลยนสภาพดวยความเครยดนนมนอยมาก เมอเทยบกบพลาสตกชนดอนเพราะการ
เคลอนทของโมเลกลมนอยมากในอณหภมปกต
ภาพท 2.20 สภาพทางกายภาพของ PVC
ทมา: http://www.kitiwatana.com/home/57
![Page 36: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/36.jpg)
25
2.9.6 การแปรรป PVC
การแปรรปของเทอรโมพลาสตกขนอยกบความหนดทจดหลอมเหลว PVC ไมเหมาะ
ส าหรบงานใสแมพมพขนาดใหญเนองจากมความหนดสงมาก ในทางกลบกนความยดหยนของ PVC ท
หลอมเหลว มคาคงททอณภมตางๆ และไมสมพนธอณหภม ดงนนPVCเหมาะกบงานอดรดในงานวสดท
ใชสรางบาน งานรดแผนฟลม งานชทส าหรบหนงเทยม
2.9.7 คณสมบตอนๆ
PVCสามารถปรบเปลยนคณสมบตตางๆเชน ความยดหยน ความนม ความแขงแรง ส
ไดตามทตองการ โดยมPVC เรซนบางชนดทตองการคณสมบตเหลาน
จากคณสมบตและลกษณะตางๆ ของ PVC ท าใหไดวสดทใชในการจดท าเครองเพม
ประสทธภาพกาซชวภาพทมความทนทานตอสารเคมและหาไดงายในการท าวจยครงน
2.10 เทคโนโลยการบ าบดกาซชวภาพ
ภาพท 2.21 แผนผงการบ าบดกาซชวภาพ
ทมา: http://php.diw.go.th/safety/wp-content/uploads/2015/02/
2.10.1. เทคโนโลยทใชก าจดกาซไฮโดรเจนซลไฟด (H2S)
สามารถก าจดกาซไฮโดรเจนซลไฟด (H2S) ได 2 วธคอการก าจดแบบแหงและแบบเปยก
2.10.1.1. การก าจดกาซไฮโดรเจนซลไฟด (H2S) แบบแหง
สารดดซบจะจบกาซไฮโดรเจนซลไฟดในขณะทกาซชวภาพทมกาซ
ไฮโดรเจนซลไฟดไหลผาน สารดดซบ เชนActivated carbon, Iron oxide (Fe2O3) ในรปผงหรอเมด
(Pellet) Fe2O3 หรอใชฝอยเหลกทเปนสนม เมอมการจบกาซไฮโดรเจนซลไฟดจนอมตวแลว
![Page 37: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/37.jpg)
26
ตองเปลยนสารดดซบใหม แลวน าสารดดซบทอมตวไปฟนสภาพ (Regenerate) ดวยอากาศ และ
สามารถน ากลบมาใชใหมได กระบวนการดดซบจะตองมถงปฏกรณหลายใบทท างานเพอส ารองไว
ระหวางฟนสภาพและควรใชถงสแตนเลส เนองจากระหวางการฟนสภาพจะมอณหภมสงมากและอาจ
เกดไฟไหมได
ภาพท 2.22 การดดซบกาซไฮโดรเจนซลไฟดในกาซชวภาพ
ทมา: คมอการปฏบตงานเกยวกบการออกแบบ การผลต การควบคมคณภาพ และการใชกาซชวภาพ
(Biogas)ส าหรบโรงงานอตสาหกรรม
2.10.1.2. กระบวนการดดซมกาซไฮโดรเจนซลไฟดดวยสารละลายดาง (H2S
Absorption)
กระบวนการดดซมกาซไฮโดรเจนซลไฟด (H2S Absorption)เพอก าจดกาซ
ไฮโดรเจนซลไฟดโดยใชสารละลายดาง มทงแบบการฟนสภาพตวดดซม และแบบไมมการพนสภาพตว
ดดซมควรใชน าpH >8 อณหภมต า ประมาณ 10 องศาเซลเซยส
ภาพท 2.23 การดดซบกาซไฮโดรเจนซลไฟดดวยสารละลายดาง
ทมา: http://php.diw.go.th/safety/wp-content/uploads/2015/02/
![Page 38: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/38.jpg)
27
2.10.2. การดดซบความชนดวยซลกาจากแกลบ
2.10.2.1 ซลกา
ซลกา หรอ ซลกอนไดออกไซด (SiO2) เปนสารประกอบของซลกอน และ
ออกซเจน มลกษณะเปนผลก ไมมส หรอเปนผลกสขาว ไมมกลน และรส พบมากในดน และหน และ
เปนธาตทมมากเปนอนดบ 2 บนเปลอกโลกรองจากออกซเจน และถกน ามาใชประโยชนในหลายดาน
เชน เปนสารดดซบความชน เปนสารเพมความเงา เปนสวนผสมของวสดกอสราง และใชเปนสารเพม
ความแขงแรงของผลตภณฑ เปนตน
คณสมบตทวไป
ชอทวไป : silica, quartz, free crystalline silica, silica flour, silica
สตรโมเลกล : SiO2
น าหนกโมเลกล : 60.1
สถานะ : ของแขงสขาว ไมมกลน
ความถวงจ าเพาะ (Specific Gravity) : 2.2-2.6
จดเดอด (Boiling Point) : มากกวา 2200 องศาเซลเซยส
จดหลอมเหลว (Melting Point) : 1713 องศาเซลเซยส
การละลาย :
– ไมละลายน าหรอละลายไดนอย
– ไมละลายในกรดทกชนด ยกเวนกรดไฮโดรฟลออรก
– ละลายไดโดยการหลอมกบดาง
การตดไฟ : ไมลกตดไฟ
2.10.2.2. การสกดซลกาจากแกลบ
คณสมบตการดดซบความชนของซลกาทสกดจากแกลบในอตราสวนความชน
และมวลทตางกนโดยก าหนดใหความหนาแนน อณหภม และอตราสวนของความหนาตอพนทหนาตด
คงทพบวาซลกาทสกดจากแกลบสามารถดดซบความชนได20 – 40% ของน าหนกซลกา โดยอตราการ
ดดซบความชนจะแปรผนตามอตราสวนความชนภายในอากาศเมออตราสวนความชนภายในอากาศ
ลดลง ในอณหภมเดยวกน ความดนไอจะลดลง ความสามารถในการดดซบความชนของสารดดความชนก
จะลดลงและ จ านวนอนภาคไอน าทสารดดซบความชนสามารถดดซบไดจะลดลงเปนสดสวนโดยตรงกบ
ระยะทางทเพมขน (ความหนา) (ธนาชย จงสวรรณไพศาล.2548)
![Page 39: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/39.jpg)
28
2.10.2.3 เตาชวมวล
ผลการทดสอบการตมน าปรมาตร 2 ลตร พบวาอณหภมของน าในชวงเวลา 8
นาทแรกอณหภมของน าจะคอยๆ เพมขน โดยอณหภมเรมตนประมาณ 27 องศาเซลเซยส(อณหภมหอง)
และเพมขนไปจนถง 100 องศาเซลเซยส ซงทอณหภม 100 องศาเซลเซยสน าจะเรมเดอดและระเหย
กลายเปนไอ ผลการทดสอบนแสดงใหเหนวาเตาชวมวลจากแกลบทสรางขนสามารถตมน าปรมาตร
2.0 ลตร ใหเดอดไดภายในเวลาประมาณ 8 นาท ผลของการทดสอบการเผาไหมของเตาชวมวลจาก
แกลบ (Performance Tests Results of the Rice Husk Gas Stove) พบวาเตาชวมวลแกลบทสราง
ขนสามารถใสเชอเพลงแกลบเขาไปในเตาไดสงสดประมาณ 1.659 กโลกรมใชเวลาในการจดแกลบใหตด
ไฟประมาณ 125 วนาท และใชเวลาในการสรางกาซทสามารถจดเปลวไฟตดไดภายในเวลา 2.87 นาท ม
เวลารวมโดยนบตงแตเรมจดไฟทแกลบไปจนกระทงเปลวไฟดบลงเฉลยประมาณ 30.46 นาท
2.10.2.3 เตาชวมวลแบบ Downdraft Type Gasifier
เตาชวมวลแบบ Downdraft Type Gasifier เปนเตาชวมวลทมการเผาไหม
จากดานบนและการไหลของกาซจะไหลจากดานลางขนดานบน โดยเชอเพลงจะอยกบทแตบรเวณของ
การเผาไหมจะมการเคลอนทจากดานบนลงดานลาง การเตมเชอเพลงเขาไปในเตาจนหมดกอนถงจะ
สามารถเปลยนเชอเพลงเขาไปใหมได การเผาไหมแบบนจะใหอณภมสงเนองจากเปนการเผาไหมท
สมบรณมอากาศเขาไปเตมจากดานลางลอยขนดานบน
เตาชวมวลแบบ Downdraft Type Gasifier (Belonio, 2005)
ภาพท 2.24 แผนผงเตาชวมวล
ทมา: http://www.stou.ac.th/study/sumrit/7-60/page2-7-60.html
![Page 40: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/40.jpg)
29
จากเทคโนโลยการบ าบดกาซชวภาพท าใหคณะผวจยไดแนวทางในการน าสนมเหลก และซลกาจาก
แกลบ ทสงเคราะหขนเองดวยเตาชวมวลเขามาท าการบ าบดกาซชวภาพในเครองเพมประสทธภาพกาซ
ชวภาพในการวจยครงน
2.11 Arduino
Arduino คอ โครงการทน าชปไอซไมโครคอนโทรลเลอรมาใชรวมกนในภาษา C ซงม
ลกษณะเฉพาะคอมการเขยนไลบารของ Arduino ขนมาเพอใหการสงงานไมโครคอนโทรลเลอรท
แตกตางกนสามารถใชงานโคดตวเดยวกนไดโดยตวโครงการไดออกบอรดทดลองมาหลายๆรปแบบเพอใช
งานกบ IDE ของตนเอง สาเหตทท าให Arduino เปนนยมมากเพราะซอฟแวรทใชงานรวมกนสามารถ
โหลดไดฟรและตวบอรดทดลองยงถกแจกแปลนท าใหผผลตจนน าไปผลตและขายออกตลาดมาในราคา
ถก
ภาพท 2.25 Arduino
ทมา: https://reference.wolfram.com/language/ref/device/Arduino.html
จากขอมลของ Arduino ทมลกษณะหาซอไดงายและออกแบบไดหลากหลาย Arduino จง
เหมาะทจะน ามาท าเครองตรวจสอบการรวไหลของกาซชวภาพ และวดปรมาณกาซมเทนทมในกาซ
ชวภาพในการวจยครงนได
2.12 โมดลเซนเซอรตรวจจบกาซมเทน (CH4)
MQ-4 เปนโมดลส าหรบ วดระดบความเขมขนของกาซม เทน (CH4) ตงแต 200 ถง
10000ppm มความไวในการตรวจจบสง ส าหรบใชในอตสาหกรรมและภายในครวเรอน สวนตรวจจบ
ของเซนเซอรเปน ดบกไดออกไซด (SnO2) ซงเปนตวน าไฟฟา เมอมกาซมเทน (CH4) มากขนความเปน
![Page 41: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/41.jpg)
30
ตวน าของเซนเซอรจะมากขน แลวน ากระแสไฟฟาทไดระหวาง 0-5 V ออกมาเปนสญญาณเอาทพทเพอ
อานคาปรมาณกาซมเทน (CH4)
คณสมบต
สามารถตรวจจบกาซมเทน, กาซธรรมชาตได
มความไวในการตรวจจบแอลกอฮอล, ควนเลกนอย.
ตอบสนองเรว เสถยรและใชไดนาน เปนวงจรขนพนฐาน
การประยกตใช
ใชในอปกรณตรวจจบการรวไหลของกาซในครอบครวและอตสาหกรรมเหมาะส าหรบ
การตรวจจบมเทน, กาซธรรมชาต LNG หลกเลยงแอลกอฮอลและควนการปรงอาหารและควนบหรใชใน
อปกรณตรวจจบการรวไหลของกาซในครอบครวและอตสาหกรรมเหมาะสาหรบการตรวจจบมเทน,
กาซธรรมชาต LNG
ขอมลจ าเพาะ
ภาพท 2.26 คณสมบตของ MQ-4
ทมา: https://www.sparkfun.com/datasheets/Sensors/Biometric/MQ-4.pdf
![Page 42: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/42.jpg)
31
ภาพท 2.27 โครงสราง MQ-4
ทมา: https://www.sparkfun.com/datasheets/Sensors/Biometric/MQ-4.pdf
โครงสรางและการก าหนดคาของเซนเซอรกาซ MQ-4 จะแสดงเปนดงรปท (Configuration
A หรอ B) เซนเซอรประกอบดวยหลอดแกวเซรามก AL2O3 ขนาดเลก, ชนทมความไวตอความรอนดบก
ออกไซด (SnO2), หววดและเครองท าความรอนทยดตดกบเปลอกทท าจากพลาสตก และ
ตาขายสแตนเลส เครองท าความรอนใหเงอนไขการท างานทจ าเปนส าหรบการท างานของชนสวนทม
ความละเอยดออน MQ-4 ทหอหมม 6 ขาม 4 ตวใชในการดงสญญาณและอก 2 ตวใชส าหรบใหความ
รอน วงจรการวดคาพารามเตอรไฟฟาแสดงดงรป
ภาพท 2.28 ลกษณะความไวของ MQ-4
ทมา: https://www.sparkfun.com/datasheets/Sensors/Biometric/MQ-4.pdf
การปรบความไว
![Page 43: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/43.jpg)
32
คาความตานทานของ MQ-4 แตกตางกบชนดตางๆและกาซความเขมขนตางๆ ดงนน
เมอใชสวนประกอบนการปรบความไวจงเปนสงจ าเปนมาก แนะน าใหปรบเทยบเครองตรวจจบส าหรบ
5000 ppm ของ CH4 ในอากาศและคาการใชงานของความตานทานตอการโหลด (RL) ประมาณ20KΩ
(10KΩถง47KΩ) ควรตรวจสอบจดเตอนภยทเหมาะสมส าหรบเครองตรวจจบกาซหลงจากพจารณาถง
อณหภมและความชน
ภาพท 2.29 โมดลเซนเซอร MQ-4 ส าหรบตรวจวดกาซมเทน
ทมา: https://www.dx.com/p/mq-4-methane-natural-gas-sensor-detector-module
จากขอมลของโมดลเซนเซอร MQ-4 ท าใหไดอปกรณตรวจจบกาซมเทนซงเปนกาซส าคญใน
การเปนเชอเพลงของกาซชวภาพ และสามารถน าไปประยกตเปนเครองเตอนเมอกาซชวภาพรวไหลไดอก
ดวย
2.13 โมดลตรวจวดความชน DHT11
Specification
ยานวดความชน 20-90% RH โดยมคาความแมนย า +- 5% RH ความละเอยดใน
การวด 1 % แสดงผลแบบ 8 บต
ยานวดอณหภม 0 -50 องศาเซลเซยส โดยมคาความแมนย า +- 2 องศาเซลเซยส
ความละเอยดในการวด 1 องศาเซลเซยส แสดงผลแบบ 8 บต
ม PIN 4 ขารายละเอยดดงรปดานบน
กนกระแส 0.5 - 2.5 mA (ขณะท าการวดคา) ทระดบแรงดน 3 - 5.5 VDC
อานคาสญญาณ (Sample Rate) ทก 1 วนาท
![Page 44: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/44.jpg)
33
ภาพท 2.30 การตอใชงานโมดล DHT11
ทมา: https://www.arduitronics.com/article/13/
อปกรณ DHT11 นใชการสอสารกบ MCU ของเราดวยวธ Single-wire Two-way Serial interface
คอ การสอสารอนกรมสองทางโดยใชสายเสนเดยว การสอสารแบบนจะใชสายสอสารเพยงเสนเดยวและ
สงขอมลไดทงจาก MCU ไปทตว DHT11 และจาก DHT11 ไปยง MCU
ในการสอสารโดยใชสายเสนเดยวนน จ าเปนตองใชโปรโตคอลทตกลงกนไวระหวางตว MCU และ
อปกรณทตองการสอสารดวย (Slave) อนดบแรก Master หรอ Arduino ของเราจะสง Start signal
ทเปนแรงดนไฟฟาระดบต าอยางนอย 18 ไมโครวนาท ไปท Slave เพอให Slave เขาใจวาจะเรมสงงาน
แลวรอไป 20-40 ไมโครวนาทเพอรอ Slave ตอบกลบ
เพอให Master รวา Slave พรอม Slave จะสงแรงดนระดบต ากลบไป การสงแรงดนจาก Slave
กลบไปจะนาน 80 ไมโครวนาท จากนนจะรออก 80 ไมโครวนาท กอนทจะสงขอมลบตแรก
ภาพท 2.31 การสงสญญาณระหวาง MCU กบ DHT11
ทมา: https://www.arduitronics.com/article/13/
![Page 45: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/45.jpg)
34
ในแตละชดของขอมลทสงมาจาก DH11 MCU รบขอมลแลวจะตองเอามาแปลงตอ วาขอมลทสงมา
แปลวาอะไร แตละชดขอมลจะยาว 40 บต และใชเวลาสงประมาณ 40 มลลวนาท
จากขอมลของ DHT11 เราจะไดโมดลเซนเซอรส าหรบวดปรมาณความชนเปรยบเทยบ
ระหวางกอนและหลงผานเครองเพมประสทธภาพได
2.14 Tinkercad
ภาพท 2.32 Tinkercad
ทมา: https://www.g2crowd.com/products/tinkercad/reviews
Tinkercad เปนโปรแกรมออกแบบทท างานบน Web Browser ซงผใชจ าเปนตองเชอมตอ
อนเทอรเนตเพอใชงาน แตขอดของโปรแกรม Tinkercad คอฟร และสามารถใชงานไดงาย สามารถ
ออกแบบแลวบนทกเกบไวเพอใชกบเครองพมพ 3D Printer โดยจดประสงคของโปรแกรมน คอ
ถกออกแบบมาส าหรบเดก ๆ เนนรปแบบการใชงานทงาย ไมซบซอน ซงเหมาะเปนอยางมากส าหรบคน
ทยงออกแบบโมเดล 3 มต ไมช านาญ
เรมตนกรใชงานโปรแกรม Tinkercad
14.1 Dashboard
โปรแกรม Tinkercad จ าเปนตองเปดใน Web Browser โดยเขาไปท
www.tinkercad.com เมอ Sign In เรยบรอยแลว จะเขาสหนาตาง Dashboard ซงเปนทเกบไฟลทเรา
ออกแบบเอาไว แบงเปน 3 สวน ดงน
![Page 46: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/46.jpg)
35
ภาพท 2.33 Dashboard
ทมา: https://www.siamreprap.com/2015/12/using-tinkercad-program-for-3d-printer/
2.14.1.1. เปนสวนทเอาไวส าหรบแสดงขอมลเกยวกบตวผใช เชน รปภาพทใชส าหรบ
แชรงาน และบอกสถานะของผใชวาเปนสถานะอะไรเชน free account ซงตรงนผใชสามารถแก
ขอมลของตวเองไดโดยกดเลอกท Edit Profile
2.14.1.2. ในสวนท 2 จะเปนชองส าหรบการคนหา โมเดลทผใชท าการ save เอาไว
และยงมปมส าหรบสราง Project ซงตรงนเอาไวส าหรบสรางโครงการทเราออกแบบ ยกตวอยาง
เชน เราจะออกแบบโมเดล ตกตา ซงมสวนประกอบของโมเดลหลายชน เชน หว แขน ส าตว เทา
เรากตงเปน Project ขนมา เวลาเขยนโมเดลเสรจหนงชน กจะไดบนทกอยใน Project นน ซงตรง
นจะสะดวกมาก ในการคนหาและแกไขโมเดล
2.14.1.3. ในสวนนจะเปนสวนแสดงชนงานทงหมดทไดออกแบบไว ซงถายงไมมผลงาน
มนกจะแสดงเปนบทเรยนในการใชงานโปรแกรม Tinkercad ซงถามองไปดานบน กจะเหนปม
Create New Design ซงเอาไวส าหรบสรางงานโมเดลขนมาใหม
2.14.2. หนาตางการใชงานโปรแกรม Tinkercad
เมอกดปม Create New Design แลว กจะเขาสในหนาตางการออกแบบของโปรแกรม
Tinkercad ซงประกอบดวย 4 สวนหลก
![Page 47: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/47.jpg)
36
ภาพท 2.34 หนาตางการใชงานโปรแกรม Tinkercad
ทมา: https://www.siamreprap.com/2015/12/using-tinkercad-program-for-3d-printer/
14.2.1. เมนดานบน
14.2.2. สวนควบคมการแสดงผล
14.2.3. สวนการใชงานในออกแบบ
14.2.4 พนทแสดงและปรบแตงโมเดลทออกแบบ
13.3. การควบคมการแสดงผลโปรแกรม Tinkercad
ส าหรบการควบคมการแสดงผลนน แบงเปน 3 สวนดวยกน
ภาพท 2.35 หนาตางควบคมการใชงานโปรแกรม Tinkercad
ทมา: https://www.siamreprap.com/2015/12/using-tinkercad-program-for-3d-printer/
![Page 48: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/48.jpg)
37
14.3.1. ใชส าหรบเปลยนมมมองโดยการกดปมลกศรทตองการเพอใหมมมองเปลยนไป
14.3.2. ใชส าหรบ Zoom เขาไปทโมเดลทผใชก าลงท างานอย
14.3.3. ใชส าหรบ ขยายมมมองเขา ออก เพอชวยในการออกแบบงาน
จากขอมลของโปรแกรม Tinkercad ท าใหสามารถออกแบบและสรางโมเดลสามมตเพอใช
เปนบรรจภณฑเมอพมพดวย 3D printer ได
2.15 โครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (UNEP)
รปท2.36 ตราสญลกษณโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (UNEP)
ทมา:http://actionforclimate.deqp.go.th/?p=6403
โครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (UNEP) เปนหนวยงานดานสงแวดลอมระดบโลกท
ส าคญ ท าหนาทก าหนดวาระดานสงแวดลอมทวโลก สงเสรมการพฒนาดานสงแวดลอมอยางยงยน
ภายในระบบของสหประชาชาตและท าหนาทผสนบสนนสงแวดลอมโลกทมอ านาจ
UNEP มหนาทหลก 3 อยาง
1.ประเมนสภาพและแนวโนมของสงแวดลอมในระดบชาตและระดบภมภาค
2.พฒนาเอกสารดานสงแวดลอมระดบชาตและระหวางประเทศ
3.เสรมสรางสถาบนตาง ๆ เพอการจดการสงแวดลอมอยางชาญฉลาด
ล าดบความส าคญทางยทธศาสตรเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพอเสรมสราง
ความสามารถของประเทศตาง ๆ โดยเฉพาะประเทศก าลงพฒนา ในการผสมผสานการตอบสนองตอการ
เปลยนแปลงสภาพภมอากาศเปนกระบวนการพฒนาแหงชาต
ประเดน 1: การปรบตวดวยการสรางความสามารถในการรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
![Page 49: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/49.jpg)
38
ประเดน 2: การอ านวยความสะดวกใหกบการเปลยนแปลงไปสสงคมคารบอนต า
ประเดน 3: การปรบปรงความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเชงวทยาศาสตร
ประเดน 4: การสอสารและสรางความตระหนก
การปรบตว การวางแผน การจดหาเงนทนและการด าเนนมาตรการปองกนทคมคาก าลงถก
รวมเขาไวในกระบวนการพฒนาแหงชาต ซงไดรบการสนบสนนโดยขอมลทางวทยาศาสตร การ
ประเมนผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และขอมลสภาพภมอากาศทองถน
หลายประเทศก าหนดนโยบาย ใชเทคโนโลยและการลงทนทน าไปสการลดการปลอยกาซเรอนกระจก
และผลประโยชนรวมกน โดยมงเนนการใชแหลงพลงงานสะอาดและพลงงานทดแทน การใชพลงงาน
อยางมประสทธภาพและการอนรกษพลงงาน ผก าหนดนโยบายและผออกกฎระเบยบของประเทศตาง ๆ
ประชาสงคมและภาคเอกชนไดรบทราบเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเชงวทยาศาสตรและ
ขอมลส าหรบการตดสนใจ
2.16 องคการอตนยมวทยาโลก WMO (WORLD METEOROLOGICAL ORGANIZATION)
รปท2.37 ตราองคการอตนยมวทยาโลก WMO
ทมา: http://th.swewe.net
องคการอตนยมวทยาโลก WMO (WORLD METEOROLOGICAL ORGANIZATION)
ส านกงานใหญตงอยทกรงเจนวา ประเทศสวสเซอรแลนด โดยทอตนยมวทยาเปนงานระหวางประเทศ
เนองจากกระแสอากาศ เคลอนทไดระยะทางเปนพน ๆ กโลเมตร ดงนนการตรวจเฝาตดตามลมฟาอากาศ
ตองกระท าเปนบรเวณกวางในเวลาเดยวกน
![Page 50: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/50.jpg)
39
กลาวคอตองท าการตรวจพรอมกนทกแหงทวโลกเพอทจะวเคราะหอากาศไดอยางถก
ตองการรวบรวมและกระจายผล การตรวจอากาศจ านวนมากมายเชนนจะตองมการรบผดชอบและ
จดการรวมกน มการท าขอตกลงเกยวกบเวลาท าการตรวจวด
หนวยทใชรหสอตนยมวทยาวธการตาง ๆเกยวกบการรบและกระจายขาวอากาศ ตลอดจน
คนควาเทคนคแผนใหมๆรวมกน ดวยสาเหตนกอนสงครามโลกครงทสองไดมการจดตงองคการอต
ระหวางประเทศ (INTERNATIONAL METEOROLOGICAL ORGANIZATION) เพอประสานงาน
อตนยมวทยาแตละประเทศ ตอมา พ.ศ.2490 ไดมการประชมหวหนาหนวยบรการ อตนยมวทยา
ประเทศตาง ๆ ณ กรงวอชงตน จงไดรวมกนกอตงองคการอตนยมวทยาโลกขนและไดมอนสญญา วา
ดวยอตนยมวทยาโลกเปนหลกด าเนนการ อนสญญานใชบงคบตงแต 23 มนาคม พ.ศ.2491 ประเทศไทย
ไดรวมเปนภาค ในอนสญญา 23 มนาคม 2493
16.1 วตถประสงคในการกอตง WMO
16.1.1. เพอความสะดวกในการจดตงขายสถานตรวจอากาศ
16.1.2. เพอสงเสรม จดตงและบ ารงรกษาระบบการแลกเปลยนขาวอตนยมวทยาให
เปนไปอยางรวดเรว
16.1.3. เพอสงเสรมการวางมาตรฐานการตรวจอตนยมวทยาและเพอเปนหลกประกน
ใหมการจดพมพผลการตรวจและจดท าสถตอตนยมวทยาใหเปนไปโดย
สม าเสมอ
16.1.4. เพอขยายวงการใชอตนยมวทยาในกจการเกยวกบการบน การเดนเรอ การกส
กรรมและกจการอน ๆใหกวางขวาง
16.1.5. เพอสนบสนนการคนควาและการอตนยมวทยาการบน อากาศการบนระหวาง
ประเทศ INTERNATIONAL CIVIL AVIATION ORGANIZATION (ICAO)
เกยวกบอตนยมวทยาและการเดนอากาศจะเปนไปอยางมระเบยบ
![Page 51: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/51.jpg)
40
2.17 องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (TGO)
รปท2.38 สญลกษณองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (TGO)
ทมา: http://www.tgo.or.th
คณะรฐมนตรมมตเหนชอบใหจดตงองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจกเปนองคการ
มหาชนตามกฎหมายวาดวยองคการมหาชนเมอวนท 15 พฤษภาคม 2550 เพอใหการบรหารจดการ
โครงการดงกลาวมความเปนเอกภาพและคลองตวในการด าเนนงาน รวมทงเปนศนยกลางในการ
ประสานความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชนและองคการระหวางประเทศ
และไดมการประกาศพระราชกฤษฎกาจดตงองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการ
มหาชน) พ.ศ. 2550 ในราชกจจาณเบกษา เลม 124 ตอนท 31 เมอวนท 6 กรกฎาคม 2550 และไดม
การจดตง“องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) : อบก.”มชอภาษาองกฤษวา
“Thailand Greenhouse Gas Management Organization (Public Organization :TGO)” ขน
ภายใตกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมมวตถประสงคหลกในการวเคราะห กลนกรองและ
ท าความเหนเกยวกบการใหค ารบรองโครงการทลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนา
ทสะอาด รวมทงตดตามประเมนผลโครงการทไดรบค ารบรอง สงเสรมการพฒนาโครงการและการตลาด
ซอขายปรมาณกาซเรอนกระจกทไดรบการรบรองเปนศนยกลางขอมลทเกยวกบสถานการณด าเนนงาน
ดานกาซเรอนกระจกจดท าฐานขอมลเกยวกบโครงการทไดรบค ารบรองและการขายปรมาณกาซเรอน
กระจกทไดรบการรบรอง สงเสรมและพฒนาศกยภาพตลอดจนใหค าแนะน าแกหนวยงานภาครฐและ
ภาคเอกชนเกยวกบการบรหารจดการกาซเรอนกระจก
2.17.1. มบทบาทส าคญในเรองของการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจก (Mitigation) ของ
ประเทศ ดงน
![Page 52: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/52.jpg)
41
2.17.1.1. ท าหนาทDesignated National Authority of Clean Development
Mechanism (DNA-CDM) officeของประเทศไทย ตามพนธกรณพธสารเกยวโต ซงจะตองท าหนาท
วเคราะหกลนกรอง โครงการลดกาซเรอนกระจกทเรยกวา โครงการกลไกการพฒนาทสะอาด Clean
Development Mechanism (CDM) และใหความเหนแกคณะกรรมการบรหารองคการกาซเรอน
กระจก วาโครงการตาง ๆ ทด าเนนงานในประเทศไทยควรจะไดรบความเหนชอบ และออกหนงสอรบรอง
โครงการ (Letter of Approval: LOA)ใหกบผพฒนาโครงการหรอไม ซงเปนเรอทางเทคนควชาการท
จะตองกลนกรอง วเคราะหแตละโครงการวาเปนโครงการทเปนไปในหลกเกณฑการพฒนาทยงยน
(Sustainable Development Criteria : SD Criteria) ทงดานสงแวดลอมเศรษฐกจ และสงคมท
ประเทศไทยก าหนดขนเพอใหเกดประโยชนทงดานสงแวดลอม การลงทนการพฒนาเศรษฐกจ และสงคม
แกชมชน ทองถนทโครงการตงอย
2.17.1.2. มบทบาทเปนองคกรทใหการสนบสนนทางดานวชาการ ขอมล สถานการณ
ทเกยวกบการปลอยกาซเรอนกระจกภายในประเทศไทยและเสนอแนะแนวทางการบรหารจดการการ
จดการกาซเรอนกระจกตลอดจนศกยภาพการด าเนนการดานการลดกาซเรอนกระจกของประเทศวาจะ
ลดกาซเรอนกระจกในภาคใดบาง
2.17.1.3. องคการฯ จะมบทบาทในการสงเสรมและพฒนาโครงการและการตลาดซอ-
ขายปรมาณกาซเรอนกระจก (Carbon Credit) ทไดรบการรบรอง รวมทงสงเสรมและพฒนาศกยภาพ
ตลอดจนใหค าแนะน าแกหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนทงในการพฒนาโครงการลดกาซเรอนกระจก
(โครงการ CDM) และการบรหารจดการเกยวกบกาซเรอนกระจกรวมทง การใหบรการขอมลททนสมย
ทงเรองสถานการณ สภาวะการตลาด Carbon Market และการเขาถงแหลงทน (Access to Fund) ท
จะมาลงทนรวมทงจากภายนอกประเทศและภายในประเทศ
2.17.1.4. องคการฯจะตองมบทบาทในการสนบสนนการด าเนนงานดานการ
เปลยนแปลงสภาพภมอากาศโดยเฉพาะอยางยงดานการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจก
![Page 53: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/53.jpg)
บทท 3 วธการด าเนนงาน
3.1 อปกรณทใชในการด าเนนงาน อปกรณตดตงส าหรบพฒนาและปรบปรงระบบกาซชวภาพ ทอ PVC 1.5 นว 2.5 เมตร ทอ PVC 1.5 นว 1.5 เมตร ขอตองอ 90 องศา 1.5 นว 4 ชน ขอตองอ 90 องศา ¾ นว 4 ชน ขอตอสามทางฉาก 2 ชน บอลวาลว 1.5 นว 1 ชน แคลมปรด 1.5 นว 4 ชน แคลมปรดแยก ทอหลก 1.5 นว แยก ¾ นว 1 ชน Purifier ทอ PVC 1.5 นว 0.8 เมตร ขอตอตรงเกลยวนอก 1.5 นว 1 ชน ขอตอตรงเกลยวใน 1.5 นว 1 ชน ผาขาวบาง 1 ตารางเมตร สนมเหลก 500 กรม ซลกาจากแกลบ 50 กรม เครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน ไมโครคอนโทรลเลอรArduino UNO R3 1 ชน เซนเซอรตรวจจบกาซมเทน MQ-4 1 ชน จอ LCD (พรอม I2C Interface) 1 ชน สายจมพเปอร 8 สาย เครองวดปรมาณความชนสมพทธ ไมโครคอนโทรลเลอรArduino UNO R3 1 ชน เซนเซอรวความชนสมพทธ DHT11 1 ชน จอ LCD (พรอม I2C Interface) 1 ชน สายจมพเปอร 6 สาย เตาชวมวลท าเอง ปบขนาด 20 ลตร 1 ถง ถงสงกะสขนาด 3.5 ลตร 1 ถง พดลมตงโตะ 7 นว 1 ตว
![Page 54: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/54.jpg)
43
ถงด าขนาด 10 ลตร 1 ถง ทอระบายน า 1 ชน อปกรณอน ๆ เทปพนเกลยว 1 มวน ตลบเมตร 1 มวน เลอยมอ 1 คน น ายาประสาน PVC 1 ขวด 3.2 วธการด าเนนงาน 3.2.1 ออกส ารวจพนท โรงเรยนบานหวยยาง หม 5 ต าบลมาบไผ อ าเภอบานบง จงหวดชลบร และฟารมของนายสะอาด แซเฮง ณ วนท 28 กนยายน พ.ศ. 2561 โรงเรยนบานหวยยาง หม 5 ต าบลมาบไผ อ าเภอบานบง จงหวดชลบร โรงเรยนประถมศกษาขนาดเลก จ านวนนกเรยน ประมาณ 130 คน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 1 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ โดยมผบรหารสถานศกษา นายจเร มากทรพย ครช านาญการพเศษ รกษาการในต าแหนงผอ านวยการโรงเรยน
ภาพท 3.1 พกดทางภมศาสตรของโรงเรยนบานหวยยางท13°20'13.4"N 101°05'18.5"E(กรอบสแดง)ฟารมเลยงสกรของนาย สะอาด แซเฮง (กรอบสเหลอง)และบอหมกกาซชวภาพ(กรอบสชมพ)
![Page 55: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/55.jpg)
44
ภาพท 3.2 บอหมกกาซชวภาพของ นาย สะอาด แซเฮงระหวางปรบปรงโดยการปผาใบเกบกาซใหม
ภาพท 3.3 บอหมกกาซชวภาพของนายสะอาด แซเฮง เมอเรมมการหมกกาซชวภาพ
![Page 56: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/56.jpg)
45
ภาพท 3.4 การตอกาซชวภาพจากบอหมกกาซชวภาพเขาหองครวของโรงเรยนบานหวยยาง
ภาพท 3.5 การตอทอกาซชวภาพมายงหวเตาส าหรบกาซชวภาพดานในหองครว
ลงพนทส ารวจพบวา ระบบกาซชวภาพทตอเขามาใชภายในครวเรอน เมอตอทอเขามาบรเวณชองใตหลงคาและมเพยงเชอกฟางรดตวทอกบก าแพงไวเพยงเทานน และกาซชวภาพมความเขมขน เฉลยประมาณ ประมาณ 468.4 จากการวด 5 ครง ฉะนนควรมการปรบปรงระบบใหมความแขงแรงมนคงเหมาะแกการใชงานมากขน เพอความปลอดภยตอผประกอบอาหาร
![Page 57: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/57.jpg)
46
3.2.2 ออกแบบระบบกาซชวภาพเพอใชในครวเรอน คณะผวจยมแนวคดวา ระบบกาซชวภาพททางโรงเรยนบานหวยยางใชนน มความไมมนคงแขงแรงควรมการปรบเปลยนทศทางทอสงกาซชวภาพตงแตบรเวณชองใตหลงคาเปนตนไป โดยยดทอสงกาซตดกบผนงของหองครว จากนนแทรกPurifierบรเวณชวงทอในแนวดงของทอกาซ และตดตงขารองทอสงกาซในบรเวณสดทายเพอชวยทอกาซรบน าหนกหวเตาทท าจากโลหะ ออกแบบระบบโดยใชโปรแกรม Sketch UP Pro 2018 ใหมรปทรงทเปนสามมต และตดตงเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนบรเวณในหองครวเมอเกดกาซรวออกมาจากทอสงกาซหรอตามขอตอPVCเมอเกดการแตกหก
ภาพท 3.6 แบบการพฒนาระบบกาซชวภาพเพอใชในครวเรอนโดยโปรแกรม SketchUp Pro 2018
โดยในภาพบรเวณ Purifier (สแดง) และ เครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน (สฟา)
3.2.3 เสนอแผนการพฒนาระบบกาซชวภาพเพอใชในครวเรอน คณะวจยไดเสนอแผนการพฒนาระบบแก นายจเร มากทรพย ครช านาญการพเศษ รกษาการในต าแหนงผอ านวยการโรงเรยน วาจากการส ารวจลงพนทและสมภาษณคณะผวจยไดพบวา บรเวณทอสงกาซเขามาในครวมลกษณะทยงไมมนคงและอาจกอใหเกดอนตรายไดเมอกาซรว จงเสนอใหมการปรบปรงระบบโดยวางแนวทอสงกาซใหม เพมแคลมปรดเพอยดทอสงกาซเขากบก าแพงเพอใหเกดความมนคงและแขงแรง และตดตงเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนในหองครวส าหรบแจงเตอนการรวไหลของกาซชวภาพ
![Page 58: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/58.jpg)
47
ภาพท 3.7 การน าเสนอแผนการพฒนาระบบกาซชวภาพ
3.2.4 การเตรยม Purifier ส าหรบตดตง 3.2.4.1 การเตรยมสนมเหลก (iron oxide)
ภาพท 3.8 สนมเหลก
3.2.4.2 การเตรยมซลกาจากแกลบ โดยการเผาในเตาชวมวลแบบประดษฐเอง เตาชวมวลทประดษฐเองโดยใชระบบการเผาไหมแบบ Inverted Downdraft Gasifier มขนตอนการประดษฐดงน 3.2.4.2.1 น าปบมาเจาะรดวยสวานไฟฟาเจาะถงสใหมรบรเวณดานลาง 3 แนวและดานบน 2 แนว สวนปบเจาะเปนวงกลมใหมเสนผานศนยกลาง 18 เซนตเมตร จากนนตดบรเวณสวนกลางของปบออกและใชคมปากแบนจบปบพบใหเปนดงภาพท 3.9
ภาพท 3.9 เจาะรถงสและปบส าหรบใสถงส
![Page 59: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/59.jpg)
48
3.2.4.2.2 เจาะรบรเวณดานขางของปบเพอเปนชองใสทอส าหรบเตมอากาศ
ภาพท 3.10 การเจาะรดานขางของปบ
3.2.4.2.3 ดดแปลงพดลมโดยใชถงด าครอบบรเวณดานหนาพดลมและเจาะถงด าใหเปนรมขนาดเทาทอทงน าเสย จากนนน าทอตดกบถงด า เพอเปนทางเดนของอากาศทจะเตมเขาไปในเตาชวมวลส าหรบการเผาไหมทสมบรณ 3.2.4.2.4 น าปบและพดลมทดดแปลงเสรจเรยบรอยแลวมาประกอบเขาดวยกน โดยจะน าทอเสยเขากบชองเตมอากาศดานขางของปบ
ภาพท 3.11 การดดแปลงพดลมและน ามาประกอบเขากบตวปบ
3.2.4.2.5 จากนนน าแกลบทเหลอจากสขาวมาเผาในเตาชวมวลแบบประดษฐเอง และจะไดขเถาของแกลบออกมา เลอกเฉพาะสวนทเปนสขาวหรอเทาเทานนเปนสวนทเปนซลกาส าหรบดดซบความชน
![Page 60: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/60.jpg)
49
ภาพท 3.12 ลกษณะขเถาทไดจากการเผาแกลบ
ภาพท 3.13 ลกษณะของซลกาจากแกลบเมอสองดวยกลองจลทรรศน
3.2.4.3 หลงจากทไดสนมเหลก (iron oxide) และซลกาจากแกลบเรยบรอยแลวน ามาบรรจใสทอ PVC โดยเปนขอตอเกลยวนอกทงสองดาน ดานจะใสผาขาวบางกนไมใหซลกาตกลงในทอสงกาซดานลาง
ภาพท 3.14 น าสนมเหลกและซลกาจากแกลบใสทอ PVC
![Page 61: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/61.jpg)
50
3.2.5 การประดษฐเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน 3.2.5.1 ตอสายจมพเปอรกบ จอLCD เซนเซอรMQ-4 และ ไมโครคอนโทรลเลอร Arduino ดงแผนภาพการตอ ดงรปท 8 แผนภาพการตอวงจร 3.2.5.2 อพโหลดโคดค าสงไปยงไมโครคอนโทรลเลอรArduino ดวยคอมพวเตอร 3.2.5.3 ทดสอบเซนเซอรMQ-4 โดยวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนในหองปกตและ บรเวณเตากาซหงตมทเปดกาซอย 3.2.5.4 ออกแบบบรรจภณฑดวยตนเองผานเวบไซต www.tinkercad.com แลวน าแบบทไดมาพมพดวยเครองพมพสามมต 3.2.5.5 จากนนน าเซนเซอรและแบบบรรจภณฑมาประกอบเขาดวยกน
ภาพท 3.15 วงจรเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน
ภาพท 3.16 การเขยนชดค าสงดวยโปรแกรม Arduino
MQ-4
Arduino
Power
Supply
LCD
Screen
![Page 62: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/62.jpg)
51
ภาพท 3.17 ทดสอบเซนเซอร MQ-4
ภาพท 3.18 การออกบรรจภณฑโดยใชเวบไซต Tinkercad.com ส าหรบการออกแบบ
ภาพท 3.19 เครองตรวจวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน
![Page 63: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/63.jpg)
52
ภาพท 3.20 ผงงานสรางเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน 3.2.6 การประดษฐเครองวดความชนสมพทธ
3.2.6.1 ตอสายจมพเปอรกบ จอ LCD เซนเซอร DHT11 และ ไมโครคอนโทรลเลอร Arduino ดงแผนภาพการตอ
ภาพท 3.21 วงจรเครองวดความชนสมพทธ
![Page 64: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/64.jpg)
53
3.2.6.2 อพโหลดโคดค าสงไปยงไมโครคอนโทรลเลอรArduino ดวยคอมพวเตอร
ภาพท 3.22 การเขยนโคดค าสงดวยโปรแกรม Arduino ออกแบบและสรางบรรจภณฑดวยอะครลค
ภาพท 3.23 ผงงานสรางเครองวดปรมาณความชนสมพทธ
![Page 65: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/65.jpg)
54
3.2.7 การลงมอเตรยมและตดตงอปกรณเพอปรบปรงระบบกาซชวภาพ 3.2.7.1 วางแผนล าดบการขนตอนการท างานและเตรยมอปกรณใหพรอมส าหรบการตดตงระบบกาซชวภาพ
ภาพท 3.24 การเตรยมอปกรณทอPVCส าหรบพฒนาระบบกาซชวภาพ
ภาพท 3.25 การเตรยมขอตอตอPVCส าหรบพฒนาระบบกาซชวภาพ
3.2.7.2 ท าการปรบปรงระบบ เรมจากตดทอบรเวณสวนตนของทอสงกาซเขาหองครว
ภาพท 3.26 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 1
![Page 66: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/66.jpg)
55
3.2.7.3 งอขอ 90 องศาหนเขาผนงของหองครวและใชขอตองอ 90 องศารบส าหรบตอทอPVCใหตดกบผนงของหองครว 3.2.7.4 ตอทอPVC ในแนวระนาบและตดกบก าแพง จากนนใชของอ 90 องศาตอลงมาในแนวระดบ และตดตงวาลวส าหรบเปดปดใชกาซชวภาพ ใชแคลมปรดใหทอ PVC เขากบผนงของหองครวโดยน าสวานไฟฟาเจาะน ารองแลวใชสกลหมนยดแคลมปรดกบทอ
ภาพท 3.27 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 2
ภาพท 3.28 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 3
![Page 67: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/67.jpg)
56
3.2.7.5 ตอ Purifier แทรกในระบบกาซชวภาพในแนวดงของทอสงกาซ
ภาพท 3.29 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 4
ภาพท 3.30 การปรบปรงระบบกาซชวภาพ 5
3.2.7.6 ตอของอ 90 องศา ตอกบขอตอเกลยวนอกเพอตอทเปนเกลยวในกบหวเตากาซชวภาพ และใช แคลมปรดแบบแยกประกบ ตอกบทอกาซเพอท าเปนขาตงใหกบปลายทอสงกาซ
ภาพท 3.31 ตอขาตงทอสงกาซชวภาพ
![Page 68: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/68.jpg)
57
3.2.7.7 ตรวจสอบสภาพความเรยบรอยของการใชงานกาซชวภาพ
ภาพท 3.32 ตรวจสอบความเรยบรอยของระบบกาซชวภาพ
3.2.8 เตรยมแบบบนทกทดสอบประสทธภาพกาซชวภาพ 3.2.8.1 วดปรมาณความชนสมพทธของกาซชวภาพโดยใชเครองวดความชนสมพทธ และบนทกผลลงตารางบนทกผล ตารางท 3.1 แบบบนทกคาความชนสมพทธของกาซชวภาพ
ครงท ความชนสมพทธ (%RH)
การเปลยนแปลง รอยละการเปลยนแปลง ไมผาน Purifier ผาน Purifier
1 2 3 4 5
3.2.8.2 วดคาปรมาณความเขมขนของกาซชวภาพโดยเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน และบนทกลงตารางบนทกผล
![Page 69: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/69.jpg)
58
ตารางท 3.2 แบบบนทกปรมาณความเขมขนของกาซมเทน
ครงท ความเขมขนของกาซมเทน (ppm)
การเปลยนแปลง รอยละการเปลยนแปลง ไมผาน Purifier ผาน Purifier
1 2 3 4 5
3.2.8.3 จดท าแบบสอบถามความคดเหนทมตอตนแบบ Smart Biogas
แบบสอบถามความคดเหนทมตอตนแบบ Smart Biogas ค าชแจง ขอใหทานไดแสดงความคดเหนของทานทมตอตนแบบ Smart Biogas โดยเขยน
เครองหมาย (✓) ลงในชองความคดเหนของทาน พรอมเขยนขอเสนอแนะทเปนประโยชนในการน าไปพจารณาปรบปรงตอไป
ตารางท 3.3 แบบแสดงความคดเหนทมตอตนแบบ Smart Biogas
ความคดเหนของผตอบแบบสอบถาม
ระดบความคดเหน
ขอเสนอแนะ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
1. ความปลอดภยในการใชงาน 2. ความแขงแรงของ Purifier 3. การลดกลนไมพงประสงค 4. ความเหมาะสมของขนาด 5. ความเหมาะสมของวสดทใช 6. ความสะดวกในการใชงาน 7. ความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน
8. ความสอดคลองกบวตถประสงค 9. ความสะดวกในการเปลยนไสกรอง Purifier
![Page 70: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/70.jpg)
59
3.2.9 บนทกผลการการประเมนประสทธภาพ 3.2.9.1 วดและบนทกคาความชนสมพทธของกาซชวภาพโดยใชเครองวดความชนสมพทธ วดคาความชนสมพทธของกาซชวภาพกอนผาน Purifier และหลงผาน Purifier อยางละ 5 ครงแลวน ามาหาคาเฉลย แลวบนทกผลลงแบบบนทกคาความชนสมพทธของกาซชวภาพ
ภาพท 3.33 วดปรมาณความชนสมพทธของกาซชวภาพกอนและหลงผาน Purifier
3.2.9.2 วดและบนทกปรมาณความเขมขนของกาซมเทน โดยใชเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน วดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนในกาซชวภาพกอนผาน Purifier และหลงผาน Purifier แบบละ 5 ครงแลวน ามาหาคาเฉลย แลวบนทกผลลงแบบบนทกคาปรมาณความเขมขนของกาซมเทน
ภาพท 3.34 วดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนกอนและหลงผาน Purifier
3.2.9.3 สอบถามความพงพอใจในการใชระบบ Smart Biogas โดยใหแบบส ารวจความพงพอใจแก คณคร แมครว ภารโรง นกเรยนโรงเรยนบานหวยยาง และผท าฟารม ประเมนระบบ Smart Biogas แลวน าผลความพงพอใจมาสรปผล
![Page 71: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/71.jpg)
60
3.2.10 การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล สถตพนฐานในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย ค านวณจากสตร (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. 2538 : 37) จากสตรการหาคาเฉลย
∑
เมอ แทน คาคะแนนเฉลย ∑ คอ ผลรวมคะแนนทงหมด n คอ จ านวนครงทวด โดยการแปลความหมายระดบความคดเหนตามเกณฑ ดงน ความคดเหนรอยละ 80 - 100 มากทสด ความคดเหนรอยละ 70-79 มาก ความคดเหนรอยละ 60-69 ปานกลาง ความคดเหนรอยละ 50-59 นอย ความคดเหนรอยละ 1 - 50 นอยทสด
![Page 72: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/72.jpg)
บทท 4 ผลการด าเนนงาน
ในการวเคราะหขอมลจากการทดลองและแปลความหมายของผลการวเคราะหขอมลจาก การศกษา ผจดท าไดก าหนดสญลกษณตางๆ ทใชแทนความหมาย ดงตอไปน แทน คาเฉลย จากการด าเนนการวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน และความชนไดผลการทดสอบดงน
4.1 ผลการวดปรมาณความชนสมพทธ จากการทดสอบโดยใชเครองวดความชนสมพทธไดคาดงตารางท 4.1 ตารางท 4.1 ผลการวดปรมาณความชนสมพทธ
ครงท ความชนสมพทธ (%RH)
การเปลยนแปลง รอยละ
การเปลยนแปลง ไมผาน Purifier ผาน Purifier 1 94 79 -15 15.96 2 92 81 -11 11.96 3 95 82 -13 13.68 4 94 83 -11 11.70 5 93 77 -16 17.20 93.60 80.40 -13.20 14.10
จากตารางท 4.1 พบวา เมอวววดปรมาณความชนสมพทธดวยเซนเซอร กาซชวภาพทไมผานเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพมความชนเฉลย 93.60 %RH เมอน ากาซชวภาพมาผานเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพแลวจะมความชนสมพทธเฉลย 80.40 %RH ซงมการเปลยนแปลงลดลงเฉลย 13.20 %RH คดเปนรอยละ 14.10 สามารถแสดงกราฟเปรยบเทยบไดดงน
![Page 73: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/73.jpg)
62
กราฟท 4.1 ปรมาณความชนสมพทธ
4.2 ผลการวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน จากการทดสอบโดยใชเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนไดคาดงตารางท 4.2
ตารางท 4.2 ผลการวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน
ครงท ความเขมขนกาซมเทน (ppm)
การเปลยนแปลง รอยละการเปลยนแปลง ไมผาน Purifier ผาน Purifier
1 443 521 +78 17.61 2 478 561 +83 17.36 3 485 564 +79 16.29 4 472 553 +81 17.16 5 464 546 +82 17.67 468.4 549 +80.60 17.22
จากตารางท 4.2 พบวา กาซชวภาพทไมผานเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพมคาความเขมขนของกาซมเทนเฉลยท 468.4 ppm และเมอน ากาซชวภาพมาผานเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพ พบวา ความเขมขนของกาซมเทนมคาเฉลยท 549 ppm โดยมผลการเปลยนแปลงเพมขนเฉลย 80.60 ppm คดเปนรอยละ 17.22 สามารถแสดงกราฟเปรยบเทยบไดดงน
0
20
40
60
80
100
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ครงท 5 เฉลย
94 92 95 94 93 93.6
79 81 82 83 77 80.4
ปรมา
ณคว
ามชน
สมพท
ธ (%
RH)
กราฟแสดงปรมาณความชนสมพทธ
ไมผานPurifier ผาน Purifier
![Page 74: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/74.jpg)
63
กราฟท 4.2 ปรมาณความเขมขนของกาซมเทน
3. ความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอตนแบบ Smart Biogas จากการส ารวจความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอตนแบบ Smart Biogas ปรากฏผลดงตารางท 4.3
ตารางท 4.3 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม
ผตอบแบบสอบถาม จ านวน รอยละ คร 4 30.77 แมครว 1 7.69 นกการภารโรง 2 15.38 ผท าฟารมสกร 3 23.08 นกเรยน 3 23.08
รวม 13 100.00
จากตารางท 4.3 พบวา ผตอบแบบสอบถามเปนครมจ านวนมากทสด คดเปนรอยละ 30.77 รองลงมาเปนผท าฟารมสกร และนกเรยน คดเปนรอยละ 23.08 เทากน และรองลงมาเปนนกการภารโรง คดเปนรอยละ 15.38 สวนทนอยทสดเปนแมครว คดเปนรอยละ 7.69
0
100
200
300
400
500
600
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ครงท 5 เฉลย
443 478 485 472 464 468.4
521 561 564 553 546 549
ปรมา
ณคว
ามเขม
ขนขอ
งกาซ
มเทน
(pp
m)
กราฟแสดงปรมาณความเขมขนของกาซมเทน
ไมผานPurifier ผาน Purifier
![Page 75: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/75.jpg)
64
ตารางท 4.4 ระดบความคดเหนทมตอตนแบบ Smart Biogas ของผตอบแบบสอบถาม
ความคดเหนของผตอบแบบสอบถาม รอยละของความคดเหน ระดบความคดเหน
ล าดบท
1. ความปลอดภยในการใชงาน 93.85 มากทสด 6 2. ความแขงแรงของ Purifier 87.69 มากทสด 7 3. การลดกลนไมพงประสงค 98.46 มากทสด 1 4. ความเหมาะสมของขนาด 95.38 มากทสด 5 5. ความเหมาะสมของวสดทใช 96.92 มากทสด 3 6. ความสะดวกในการใชงาน 78.46 มาก 8 7. ความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน 96.92 มากทสด 3
8. ความสอดคลองกบวตถประสงค 98.46 มากทสด 1 9. ความสะดวกในการเปลยน Purifier 55.38 นอย 9
จากตารางท 4.4 พบวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสงสด คอ การลดกลนไมพงประสงค และความสอดคลองกบวตถประสงค รอยละ 98.46 อยในระดบมากทสดเทากน รองลงมา คอ ความเหมาะสมของวสดทใช และความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน รอยละ 96.92 อยในระดบมากทสดเทากน และรองลงมา คอ ความเหมาะสมของขนาด รอยละ 95.38 อยในระดบมากทสด สวนทมความคดเหนนอยทสด คอ ความสะดวกในการเปลยน Purifier รอยละ 55.38 อยในระดบนอย
หมายเหต : ขอมลเพมเตม มดงน 1. ความปลอดภยในการใชงาน ผประเมน 10 คน มความคดเหนในระดบมากทสด 2 คน มความคดเหนในระดบมาก และ 1 คน มความคดเหนในระดบปานกลาง 2. ความแขงแรงของ Purifier ผประเมน 7 คน มความคดเหนในระดบมากทสด 4 คน มความคดเหนในระดบมาก และ 2 คน มความคดเหนในระดบปานกลาง 3. การลดกลนไมพงประสงค ผประเมน 12 คน มความคดเหนในระดบมากทสด และ 1 คน มความคดเหนในระดบมาก 4. ความเหมาะสมของขนาด ผประเมน 10 คน มความคดเหนในระดบมากทสด และ 3 คน มความคดเหนในระดบมาก
![Page 76: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/76.jpg)
65
5. ความเหมาะสมของวสดทใช ผประเมน 11 คน มความคดเหนในระดบมากทสด และ 2 คน มความคดเหนในระดบมาก 6. ความสะดวกในการใชงาน ผประเมน 4 คน มความคดเหนในระดบมากทสด 6 คน มความคดเหนในระดบมาก 1 คน มความคดเหนในระดบปานกลาง และ 2 คน มความคดเหนในระดบนอย มขอเสนอแนะ ดงน 1. ควรมการจดวางเตาใหมพนทส าหรบปรงอาหารมากขน 2. ควรมการจดวางเตาใหไดระนาบเพอลดรอยด าทเกดบนหมอ 7. ความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน ผประเมน 11 คน มความคดเหนในระดบมากทสด และ 2 คน มความคดเหนในระดบมาก 8. ความสอดคลองกบวตถประสงค ผประเมน 12 คน มความคดเหนในระดบมากทสด และ 1 คน มความคดเหนในระดบมาก 9. ความสะดวกในการเปลยนใสกรอง Purifier ผประเมน 3 คน มความคดเหนในระดบมาก 4 คน มความคดเหนในระดบปานกลาง และ 6 คน มความคดเหนในระดบนอย มขอเสนอแนะ ดงน ควรมการออกแบบครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพใหมความสะดวกในการเปลยนเพอใชงานใหมากขน
![Page 77: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/77.jpg)
บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ
5.1 สรปผล 5.1.1 วตถประสงคของโครงงาน
เพอสนบสนนใหมการจดการสงแวดลอม โดย พฒนาระบบกาซชวภาพทใชในครวเรอนใหมประสทธภาพ และมความพงพอใจในการใชระบบกาซชวภาพ
5.1.2 ขอบเขตการศกษาคนควา 5.1.2.1 Purifier ประกอบดวย 2 ขนตอนเพอเพมปรมาณความเขมขนของกาซมเทนในกาซชวภาพ ไดแก ใชการดดซบแบบแหงดวยเหลกออกไซด ในการดดซบกาซไฮโดรเจนซลไฟด และ ใชซลกาจากแกลบในการดดซบความชน 5.1.2.2 จดท าตนแบบเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนโดยใชเซนเซอร MQ-4 ส าหรบการตรวจวดความเขมขนของกาซมเทน ไมโครคอนโทรลเลอร Arduino และจอ LCD 5.1.2.3 จดท าตนแบบเครองวดปรมาณความชนสมพทธโดยใชเซนเซอร DHT11 ส าหรบวดปรมาณความชนสมพทธ ไมโครคอนโทรลเลอร Arduino และจอ LCD 5.1.2.4 ใชแหลงกาซชวภาพจากมลสกรจากโรงเรยนบานหวยยาง หม 5 ต าบลมาบไผ อ าเภอบานบง จงหวดชลบร 5.1.2.5 ซลกาจากแกลบ ไดจากการเผาแกลบดวยเตาชวมวลประดษฐเอง 5.1.3 วธการด าเนนงาน 5.1.3.1 ส ารวจแหลงกาซชวภาพภายในชมชน 5.1.3.2 ลงพนทส ารวจเบองตน 5.1.3.3 สรปการลงพนทเบองตนวาขอควรพฒนาปรบปรงสวนใดของระบบบาง 5.1.3.4 ออกแบบระบบกาซชวภาพเพอใชในครวเรอนจากขอควรพฒนาปรบปรง 5.1.3.5 น าเสนอแบบระบบกาซชวภาพพรอมขอควรพฒนาระบบกาซชวภาพ 5.1.3.6 จดเตรยมและท าการปรบปรงระบบกาซชวภาพ
5.1.3.7 เตรยมแบบบนทกทดสอบประสทธภาพกาซชวภาพและแบบสอบถามความพงพอใจ
5.1.3.8 ประเมนประสทธภาพของระบบ Smart Biogas และสอบถามความพงพอใจ 5.1.3.9 น าขอมลทไดมาประมวลผลและสรปอภปราย 5.1.4 ผลการด าเนนงาน จากการทดลอง พบวา ระบบ Smart Biogas ทตดตงในระบบกาซชวภาพ ณ โรงเรยนบานหวยยาง หม 5 ต าบลมาบไผ อ าเภอบานบง จงหวดชลบร สามารถเพมประสทธภาพการใชกาซชวภาพในครวเรอนได โดยความชนสมพทธลดลงเฉลย 13.20 %RH คดเปนรอยละ 14.10 สวนความเขมขนกาซมเทนในกาซชวภาพมมากขนเฉลย 80.6 ppm คดเปนรอยละ 17.22 จากการวด 5 ครง และจาก
![Page 78: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/78.jpg)
67
การสอบถามความคดเหน พบวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสงสดอยในระดบมากทสดเทากน คอ การลดกลนไมพงประสงค และความสอดคลองกบวตถประสงค รอยละ 98.46 เทากน รองลงมาอยในระดบมากทสด คอ ความเหมาะสมของวสดทใช และความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน รอยละ 96.92 เทากน และรองลงมาอยในระดบมากทสด คอ ความเหมาะสมของขนาด รอยละ 95.38 สวนทมความคดเหนนอยทสดอยในระดบนอย คอ ความสะดวกในการเปลยน Purifier รอยละ 55.38 ดงนน สรปไดวา ระบบ Smart Biogas สามารถเพมประสทธภาพกาซชวภาพไดจรง 5.2 อภปรายผล ระบบ Smart Biogas ทตดตง ณ โรงเรยนบานหวยยาง หม 5 ต าบลมาบไผ อ าเภอบานบง จงหวดชลบร มการปรบปรงและพฒนาระบบเดมใหมความมนคงแขงแรงมากขนดวยการตดตงแคลมปรดทอสงกาซชวภาพกบผนงหองครวเปนระยะเพอใหทออยแนวระดบและตงฉากกบพน และแทรกเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพทประกอบดวย สนมเหลก (Iron Oxide) และ ซลกาจากแกลบทสงเคราะหโดยใชเตาชวมวลประดษฐเอง ซงเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพสามารถลดกลนไมพงประสงคถอเปนการจดการสงแวดลอมทดเปนไปตามสมมตฐานโดยมรายละเอยด ดงน จากผลการทดสอบประสทธภาพของกาซชวภาพนน พบวา เครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพสามารถลดความชนสมพทธในกาซชวภาพไดโดย ครงท 1 มปรมาณความชนสมพทธลดลง 15 %RH คดเปนรอยละ 15.96 ครงท 2 มปรมาณความชนสมพทธลดลง 11 %RH คดเปนรอยละ 11.96 ครงท 3 มปรมาณความชนสมพทธลดลง 13 %RH คดเปนรอยละ 13.68 ครงท 4 มปรมาณความชนสมพทธลดลง 11 %RH คดเปนรอยละ 11.70 และ ครงท 5 มปรมาณความชนสมพทธลดลง 16 %RH คดเปนรอยละ 17.20 โดยเฉลยเมอผานเครองเพมประสทธภาพกาซมเทนแลวจะมปรมาณความชนสมพทธลดลง 13.20 %RH คดเปนรอยละ 14.10 นอกจากน เครองเพมประสทธภาพกาซมเทนสามารถเพมปรมาณความเขมขนของกาซมเทนได โดย ครงท 1 มปรมาณความเขมขนของกาซมเทนเพมขน 78 ppm คดเปนรอยละ 17.61 ครงท 2 มปรมาณความเขมขนของเพมขน 83 ppm คดเปนรอยละ 17.36 ครงท 3 มปรมาณความเขมขนของกาซมเทนเพมขน 79 ppm คดเปนรอยละ 16.29 ครงท 4 มปรมาณความเขมขนของกาซมเทนเพมขน 81 ppm คดเปนรอยละ 17.16 และ ครงท 5 มปรมาณความเขมขนของกาซมเทนเพมขน 82 ppm คดเปนรอยละ 17.67 โดยเฉลยเมอผานเครองเพมประสทธภาพกาซมเทนแลวจะมปรมาณความเขมขนของกาซมเทนเพมขน 80.6 ppm คดเปนรอยละ 17.22 จากการสอบถามความความคดเหน พบวา มผตอบแบบสอบถาม จ านวน 13 คน โดยผตอบแบบสอบถามมความมความคดเหนอยในระดบมากทสดเปนสวนใหญ คอ ความปลอดภยในการใชงาน, ความแขงแรงของ Purifier, การลดกลนไมพงประสงค, ความเหมาะสมของขนาด, ความเหมาะสมของวสดทใช, ความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน และความสอดคลองกบวตถประสงค มความคดเหนอยในระดบมาก คอ ความสะดวกในการใชงาน และมความคดเหนอยในระดบนอย คอ ความสะดวกในการเปลยน Purifier
![Page 79: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/79.jpg)
68
มขอเสนอแนะ ดงน 1. ควรมการจดวางเตาใหมพนทส าหรบปรงอาหารมากขน 2. ควรมการจดวางเตาใหไดระนาบเพอลดรอยไหมทเกดบนหมอ 3. ควรมการท าใหมความสะดวกในการเปลยนมากขน สรปไดวาตนแบบ Smart Biogas สามารถปรบปรงระบบกาซชวภาพทใชในครวเรอนใหมประสทธภาพโดยใชเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพในการดดซบไฮโดรเจนซลไฟดและความชนดวยสนมเหลกและซลกาจากแกลบ และจากการสอบถามความคดเหน ปรากฏวา ความคดเหนสวนใหญอยในระดบมากทสด โดยขอทมความคดเหนสงทสด คอ การลดกลนไมพงประสงค และความสอดคลองกบวตถประสงค รอยละ 98.46 อยในระดบมากทสดเทากน รองลงมา คอ ความเหมาะสมของวสดทใช และความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน รอยละ 96.92 อยในระดบมากทสดเทากน และรองลงมา คอ ความเหมาะสมของขนาด รอยละ 95.38 อยในระดบมากทสด และในสวนทตองปรบปรงแกไข คอ ความสะดวกในการเปลยน Purifier มระดบความคดเหนอยในระดบนอย คอ รอยละ 55.38 และจากการวจยครงนสามารถท างานไดบรรลตามสมมตฐานทสามารถเพมประสทธภาพของกาซชวภาพ และลดกลนไมพงประสงคของกาซชวภาพได เปนการจดการสงแวดลอมทด โดยไมกอใหเกดน าเนาเสย และกลนจากฟารมปศสตว และสามาถใชประโยชนจากสงเหลานได เชน โรงเรยนบานหวยยางทใชกาซชวภาพภายในโรงอาหารเพอประกอบอาหารนกเรยนได 5.3 ขอเสนอแนะ 5.3.1 การเปลยนเครองเพมประสทธภาพกาซชวภาพ มขนตอนทยงยากและไมสะดวกตอการเปลยนใชงานในครงตอไป 5.3.2 ควรมการจดการสงแวดลอมในระบบในการวจยครงตอไปใหมากกวาน
![Page 80: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/80.jpg)
บรรณานกรม การเกดปญหากลนจากฟารมปศสตวและการบงคบใชกฎหมายทเกยวของ. (2552). (ออนไลน). แหลงทมา: http://infofile.pcd.go.th/air/SmelleFarm1.pdf?CFID=1890220&CFTOKEN =17881765. วนทสบคน 9 กนยายน 2561. การจดการมลสกรและน าเสยจากฟารมสกร. (2561). (ออนไลน). แหลงทมา:
http://www.pcd.go.th/info_serv/water_swine.html. วนทสบคน: 12 ตลาคม 2561. การทาบอแกสชวภาพ. (2554). (ออนไลน). แหลงทมา: https://www.gotoknow.org/posts/371356. วนทสบคน: 7 สงหาคม 2560. Covered Lagoon. ระบบกาซชวภาพแหงทศวรรษ. (2548). (ออนไลน). แหลงทมา: http://www.greenthaibiogas.com/DetailPackage.aspx?id=600060&showpackid= 300035&contype=ListLerning. วนทสบคน: 7 สงหาคม 2560. เตาชวมวลแกลบพลงงานเพอเกษตรกรไทย. (2560). (ออนไลน). แหลงทมา: http://scijournal.kku.ac.th/files/Vol_45_No_1_P_163-174.pdf. วนทสบคน: 7 กมภาพนธ 2560. ภาวะเรอนกระจก (Greenhouse effect). (2557). (ออนไลน). แหลงทมา: https://www.tmd.go.th/info/info.php?FileID=20. วนทสบคน: 10 พฤศจกายน 2561. ศรพรรณ สารนทร. (2550). จลวทยาสงแวดลอม. กรงเทพฯ : ภาควชาจลชววทยาและปรสตวทยา คณะวทยาศาสตรการแพทย มหาวทยาลยนเรศวร. สชานนท ตรพฒนกบล. (2554). การดดซบน าทปนในเอทานอลเขมขนดวยผงซลกาเจลจากแกลบ วทยานพนธวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมเคม จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สถตการเกษตรของประเทศไทย ป 2560. (2560). (ออนไลน). แหลงทมา:
http://www.oae.go.th/assets/portals/1/files/yearbook60.pdf. วนทสบคน: 10 พฤศจกายน 2561.
โครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (UNEP). (2554). (ออนไลน). แหลงทมา: http://www.environnet.in.th/en/archives/1047 วนทสบคน: 29 มนาคม 2562. องคการอตนยมวทยาโลก WMO (WORLD METEOROLOGICAL ORGANIZATION). (2558). (ออนไลน). แหลงทมา: http://www2.aeromet.tmd.go.th/KnowledgeConnection.php วนทสบคน: 29 มนาคม 2562. องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (TGO). (2557). (ออนไลน). แหลงทมา: http://www.tgo.or.th/2015/thai/content.php?s1=1 วนทสบคน: 29 มนาคม 2562. A Technological Overview of Biogas Production from Biowaste. (2560). (Online). Available: https://www.sciencedirect.com/science. Accessed 10 November 2017.
![Page 81: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/81.jpg)
70
Deepali M. Pawar, Girish M.Deshmukh and Aparna Shete . (2554). “Oxidative Absorption of Hydrogen Sulfide using Iron-chelate Based Process: Chelate Degradation” INSTITUTE OF TECHNOLOGY NIRMA UNIVERSITY. Methane fact sheet. (2557). (Online). Available: https://www.epa.nsw.gov.au. Accessed 9 November 2017. TechnicaldataMQ4sensor. (2560). (Online). Available: https://www.sparkfun.com/ datasheets/Sensors/Biometric/MQ-4.pdf. Accessed 10 January 2018. Water Scrubbing for Removal of CO2 (Carbon Dioxide) and H2S (Hydrogen Sulfide) in Biogas from Manure. (2558). (Online). Available: https://knepublishing.com Accessed 15 November 2017.
![Page 82: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/82.jpg)
ภาคผนวก
![Page 83: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/83.jpg)
72
ภาคผนวก ก แบบบนทกการทดสอบประสทธภาพของกาซชวภาพ
แบบบนทกคาความชนสมพทธของกาซชวภาพ
ครงท ความชนสมพทธ (%RH)
การเปลยนแปลง รอยละ
การเปลยนแปลง ไมผาน Purifier ผาน Purifier 1 2 3 4 5
แบบบนทกปรมาณความเขมขนของกาซมเทน
ครงท ความเขมขนของกาซมเทน (ppm)
การเปลยนแปลง รอยละ
การเปลยนแปลง ไมผาน Purifier ผาน Purifier 1 2 3 4 5
![Page 84: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/84.jpg)
73
แบบสอบถามความคดเหนทมตอตนแบบ Smart Biogas ค าชแจง ขอใหทานไดแสดงความคดเหนของทานทมตอตนแบบ Smart Biogas โดยเขยน
เครองหมาย (✓) ลงในชองความคดเหนของทาน พรอมเขยนขอเสนอแนะทเปนประโยชนในการน าไปพจารณาปรบปรงตอไป ตาราง แบบแสดงความคดเหนทมตอตนแบบ Smart Biogas
ความคดเหนของผตอบแบบสอบถาม
ระดบความคดเหน
ขอเสนอแนะ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
1. ความปลอดภยในการใชงาน 2. ความแขงแรงของ Purifier 3. การลดกลนไมพงประสงค 4. ความเหมาะสมของขนาด 5. ความเหมาะสมของวสดทใช 6. ความสะดวกในการใชงาน 7. ความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน
8. ความสอดคลองกบวตถประสงค 9. ความสะดวกในการเปลยนไสกรอง Purifier
![Page 85: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/85.jpg)
74
จ านวนการใหคะแนนของผประเมนความคดเหน
ความคดเหนของผตอบแบบสอบถาม
จ านวนผประเมนความพงพอใจ
เฉลย มากทสด (5)
มาก (4)
ปานกลาง (3)
นอย (2)
นอยทสด (1)
1. ความปลอดภยในการใชงาน 10 2 1 - - 4.69
2. ความแขงแรงของ Purifier 7 4 2 - - 4.38
3. การลดกลนไมพงประสงค 12 1 - - - 4.92
4. ความเหมาะสมของขนาด 10 3 - - - 4.77
5. ความเหมาะสมของวสดทใช 11 2 - - - 4.85
6. ความสะดวกในการใชงาน 4 6 1 2 - 3.92
7. ความเหมาะสมในรปแบบการใชงาน
11 2 - - - 4.85
8. ความสอดคลองกบวตถประสงค 12 1 - - - 4.92
9. ความสะดวกในการเปลยนPurifier - 3 4 6 - 3.77
เฉลย 4.56
![Page 86: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/86.jpg)
75
ภาคผนวก ข ภาพประกอบการท างานวจย
การปรบปรงระบบกาซชวภาพใชในครวเรอน ณ โรงเรยนบานหวยยาง
![Page 87: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/87.jpg)
76
วงจรเครองวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทนและวงจรเครองความชนสมพทธ
![Page 88: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/88.jpg)
77
การทดลองจดไฟและวดปรมาณความเขมขนของกาซมเทน
![Page 89: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/89.jpg)
78
ภาคผนวก ค ภาพเกยรตบตรและการรบรางวล
ไดรบการคดเลอกจากสวทน.ใหไดรบทนสนบสนน 10,000 บาทเพอพฒนาโครงงาน 4.0 ในหวขอ
Smart BIO-GAS PRODUCER
.
![Page 90: ต้นแบบ Smart Biogas - TEI · มีเทนที่ต้นแบบ Smart Biogas สามารถผลิตได้ โดยใช้ Sensor MQ-4 และ Arduino](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022011909/5f70960e6339102a14537049/html5/thumbnails/90.jpg)
79
น าเสนอผลงานในงาน the 5th International Young Inventors Award (IYIA 2018) ไดรบรางวล Gold Award
วนท 19-22 กนยายน พ.ศ. 2561 ณ Inna Grand Bali Beach Sanur, Bali, Indonesia