โครงการิจัย¸£ายงานฉบับ... · บทรุป...

โครงการวจย การศกษาการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตใน

ประเทศไทย Study on Planning and Implementation of Automated Speed

Enforcement Systems in Thailand

โดย

ดร.นพดล กรประเสรฐ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

เสนอ มลนธไทยโรดส (ThaiRoads Foundation)

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

2560

โครงการวจย การศกษาการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย

Study on Planning and Implementation of Automated Speed Enforcement Systems in Thailand

คณะผวจย 1. ดร.นพดล กรประเสรฐ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 2. นายพงศธร ยศหนก คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3. นางสาวชนดา ใสสขสอาด ส านกวจยและพฒนางานทาง กรมทางหลวง 4. นางสาวชมพนท สธรากล คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5. นางสาวอจฉราพรรณ กญญา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

ไดรบทนสนบสนนโดย มลนธไทยโรดส

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

การศกษาการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย รายงานฉบบสมบรณ

บทสรปส าหรบผบรหาร

โครงการวจย “การศกษาการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย” เปนโครงการทไดรบจดสรรงบประมาณสนบสนนจากมลนธไทยโรดส โดยมวตถประสงคเพอศกษาถงแนวทางการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตของหนวยงานตาง ๆ ทงขนตอนการวางแผน (Planning) และขนตอนลงมอปฏบต (Implementation) รวมถงขอจ ากดและอปสรรคในการด าเนนการส าหรบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เพอพฒนาองคความรและเสนอแนวทางการวางแผนและด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตบนถนนในประเทศไทย

งานวจยน ไดท าการทบทวนขอมลแนวทางการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ในตางประเทศ และส ารวจรวบรวมขอมลแนวทางการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตบนโครงขายถนนในประเทศไทย โดยเกบรวบรวมขอมลดวยวธการสมภาษณแบบกงมโครงสราง (Semi-Structured) เกยวกบความเปนมา วตถประสงค การวางแผน การด าเนนงาน รปแบบเทคโนโลย แนวทางการตดตง แนวทางการด าเนนการ การบงคบควบคมการใชความเรว คาใชจายและแหลงเงนทน ตลอดจนการบรหารจดการในการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในพนทตาง ๆ และท าการวเคราะหขอมลเชงคณภาพจากการส ารวจรวบรวมขอมลการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

แนวทางการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจะมอยดวยกนหลายขนตอนทส าคญ นบตงแตขนตอนการวางแผนรเรมโครงการจนกระทงด าเนนการตรวจจบไดจรง ซงประกอบดวย การตระหนกถงปญหาและความจ าเปน (Awareness) การเสนอแนวทางกลยทธ (Strategy) การลงมอปฏบต (Implementation) และการด าเนนการ (Operation)

องคประกอบของการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวทประสบความส าเรจ ประกอบดวยองคประกอบตาง ๆ ไดแก การจดการโครงการตรวจจบความเรว การก าหนดเปาหมายและวตถประสงคของการจดการเพอลดปญหาการเกดอบตเหตอนเนองจากการใชความเรว ควบคมพฤตกรรมการใชความเรวของผขบขใหอยภายใตความเรวทก าหนด เพมประสทธภาพของการควบคมความเรว จากนนระบต าแหนงตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต โดยพจารณาถงปจจยในเรองของการใชความเรวในการขบข และจ านวนการเกดอบตเหตทมสาเหตจากการใชความเรวเกนทกฎหมายก าหนด และคดเลอกเทคโนโลยและอปกรณทเหมาะสม ตดตงอปกรณ ประชาสมพนธโครงการ และประเมนผลโครงการในขนสดทาย

ทงนจากการศกษาพบวา การพฒนาโครงการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจะประสบความส าเรจไดนน ตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานหลายภาคสวนรวมกน

แนวทางการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตของประเทศไทย สามารถแบงออกไดเปน 2 รปแบบตามหนวยงานทมบทบาทในการพฒนาโครงการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ไดแก การวางแผนและด าเนนการแบบบนลงลาง (Top-Down Approach) เปนการวางแผนและด าเนนโครงการระบบฯ ทพฒนาโดยหนวยงานทมอ านาจในการตดสนใจหรอหนวยงานภาครฐ และการวางแผนและด าเนนการแบบ


ลางขนบน (Bottom-Up Approach) เปนการด าเนนโครงการระบบฯ ทพฒนาโดยภาคชมชน ภาคประชาชน หรอหนวยงานอสระทสนบสนนดานความปลอดภยทางถนน

ขนตอนการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตแบบบนลงลาง เรมจากหนวยงานภาครฐทรบผดชอบเกยวกบความปลอดภยทางถนนตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต แลวท าการศกษาและเสนอแนวทางการแกไขปญหาและจดการการใชความเรวดวยการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต โดยอาจด าเนนงานในระดบโครงขายถนน (Network Level) หรอในระดบโครงการถนน (Project Level) เทานน

สวนการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตแบบลางขนบน จะเรมจากหนวยงานภาคประชาชนไดตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต จงเสนอแนวทางการแกไขปญหาตอผทมอ านาจพจารณาตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมต เชน ต ารวจภธรจงหวด กรมทางหลวง องคการบรหารสวนทองถน เปนตน และรวมด าเนนการไปพรอมกน โดยมกจะเปนการด าเนนงานในรปแบบเฉพาะโครงการ (Project Level) เพยงอยางเดยว

เมอน ามาวเคราะหเปรยบเทยบทงสองรปแบบพบวา การด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทงสองรปแบบมจดเดนและจดดอยทแตกตางกน กลาวคอ การด าเนนการระบบฯ แบบบนลงลาง ม จดเดนของการด าเนนงานเปนระบบและไปในทศทางเดยวกน และสามารถจดการกบปญหาการใชความเรวในการขบขครอบคลมโครงขายถนน สวนจดดอยคอมการบรณารวมกบหนวยงานตาง ๆ อยางจ ากด ส าหรบการด าเนนการระบบฯ แบบลางขนบน จดเดนคอหนวยงานทเกยวของมสวนรวมในการจดการและบรณาการระบบฯ ไปพรอมกน สวนจดดอยคอไมสามารถแกปญหากบพนททมปญหาการใชความเรวไดทกจด เนองจากแหลงเงนทนจ ากด รวมถงมความยงยากและซบซอนในการด าเนนการ

นอกจากนน การด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทยยงมขอจ ากดอยหลายประการ ซงไดแก ขอจ ากดดานความพรอมทางเทคโนโลย ขอจ ากดดานทรพยากรและแหลงทน ปญหาการขาดแคลนทกษะและความรความเชยวชาญการใชระบบฯ ปญหาการก าหนดขดจ ากดความเรวทเหมาะสมในแตละสถานการณ ตลอดจนปญหาการช าระคาปรบและการก าหนดบทลงโทษ

ดงนนจงควรสนบสนนใหมการประสานงานรวมกนของหนวยงานทเกยวของทกภาคสวน เพอรวมกนบรณาการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตอยางมประสทธภาพทงในดานเทคโนโลยระบบฯ ดานทรพยากร ดานทกษะและความรความเชยวชาญในการใชระบบฯ การก าหนดขดจ ากดความเรว รวมถ งการบงคบใชกฎหมาย

คณะวจย

มหาวทยาลยเชยงใหม


ก

สารบญ หนา สารบญ…………………………………………………………………………………………………………………….............................ก สารบญรปภาพ…………………………………………………………………………………………………………………....................ง สารบญตาราง…………………………………………………………………………………………………………………......................จ บทท 1 บทน า ................................................................................................................................................. 1

1.1 ความส าคญและทมาของปญหา ......................................................................................................... 1 1.2 วตถประสงค ....................................................................................................................................... 1 1.3 ขอบเขตของงานวจย .......................................................................................................................... 2

1.3.1 งานสวนท 1 งานทบทวนรวบรวมขอมล ................................................................................... 2 1.3.2 งานสวนท 2 งานวเคราะหขอมล .............................................................................................. 2

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ................................................................................................................. 2 บทท 2 แผนการด าเนนงาน ............................................................................................................................ 3

2.1 ขนตอนการด าเนนงาน ....................................................................................................................... 3 2.1.1 การทบทวนการศกษาและงานวจยทเกยวของ .......................................................................... 5 2.1.2 การส ารวจและรวบรวบขอมล ................................................................................................... 5 2.1.3 การวเคราะหขอมลและสรปผล ................................................................................................. 8

บทท 3 ภาพรวมของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ................................................................................... 9 3.1 ความเปนมา ....................................................................................................................................... 9 3.2 ระบบตรวจจบความเรวอตโนมต (Automated Speed Enforcement, ASE) ............................. 11

3.2.1 อปกรณเทคโนโลยระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ............................................................... 11 3.2.2 หลกเกณฑการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ............................................................ 14 3.2.3 ประสทธภาพของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ................................................................. 15 3.2.4 ขอดและขอจ ากดของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต .......................................................... 17

3.3 แนวทางการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ....................................................................... 19 3.4 องคประกอบของการด าเนนการระบบตรวจจบความเรว................................................................. 20

3.4.1 การจดท าโครงการตรวจจบความเรว ...................................................................................... 21 3.4.2 การระบต าแหนงปญหาการใชความเรว .................................................................................. 22 3.4.3 การคดเลอกมาตรการบงคบตรวจจบการใชความเรว ............................................................. 23 3.4.4 การออกแบบและก าหนดขดจ ากดความเรว ............................................................................ 24 3.4.5 การประชาสมพนธและเผยแพรขาวสาร .................................................................................. 24 3.4.6 การใหการสนบสนนของผมอ านาจตดสนใจ ............................................................................ 24


ข

สารบญ หนา

3.4.7 การประเมนโครงการ .............................................................................................................. 24 3.5 หนวยงานทเกยวของกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ............................................................... 25 3.6 การตรวจจบการใชความเรว ............................................................................................................. 27

3.6.1 กฎหมายการควบคมการใชความเรวบนถนน .......................................................................... 27 3.6.2 บทลงโทษ การปรบ และการยดใบอนญาตขบข ..................................................................... 29 3.6.3 แนวทางการก าหนดคาปรบในประเทศไทย ............................................................................. 36 3.6.4 อ านาจหนาทในการบงคบใชกฎหมาย ..................................................................................... 37 3.6.5 อตราสวนแบงเงนคาปรบตามกฎหมาย ................................................................................... 39

3.7 การก าหนดขดจ ากดความเรว ........................................................................................................... 41 3.7.1 วธการก าหนดขดจ ากดความเรว ............................................................................................. 41 3.7.2 ปจจยทมผลตอการเลอกใชความเรวของผขบข ....................................................................... 42 3.7.3 การศกษาการก าหนดขดจ ากดความเรวในประเทศไทยทผานมา ............................................ 42

บทท 4 การวเคราะหขอมล .......................................................................................................................... 44 4.1 ประเดนทวไป ................................................................................................................................... 44 4.2 ประเดนการบงคบใชกฎหมาย .......................................................................................................... 46 4.3 ประเดนการคดเลอกจดตดตงและเทคโนโลยอปกรณตรวจจบความเรว .......................................... 47 4.4 ประเดนการด าเนนงานและการดแลรกษา ....................................................................................... 48 4.5 ประเดนการประเมนประสทธภาพของระบบฯ ................................................................................. 51 4.6 ประเดนการรวมมอระหวางหนวยงานทเกยวของ ............................................................................ 51

บทท 5 สรปผลการศกษา ............................................................................................................................. 52 5.1 แนวทางการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ....................................................................... 52 5.2 แนวทางการวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย ............................................. 54

5.2.1 แนวทางการวางแผนจากบนลงลาง (Top-Down Approach) ............................................... 55 5.2.2 แนวทางการวางแผนจากลางขนบน (Bottom-Up Approach) ............................................ 55

5.3 แนวทางการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย .................................. 56 5.3.1 แนวทางการด าเนนการแบบบนลงลาง (Top-Down Approach).......................................... 56 5.3.2 แนวทางการด าเนนการแบบลางขนบน (Bottom-Up Approach) ....................................... 59

5.4 การวเคราะหเปรยบเทยบแนวทางการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย ..................................................................................................................................... 62 5.4.1 การวเคราะห SWOT ............................................................................................................... 62


ค

สารบญ หนา

5.4.2 การวเคราะห TOWS ............................................................................................................... 63 5.5 ขอเสนอแนะ ..................................................................................................................................... 64

5.5.1 ขอเสนอแนะดานการจดการโครงการ ..................................................................................... 64 5.5.2 ขอเสนอแนะดานการลงทน ..................................................................................................... 64 5.5.3 ขอเสนอแนะดานการบงคบใชกฎหมาย .................................................................................. 64 5.5.4 ขอเสนอแนะดานการประชาสมพนธเผยแพรขอมลตอสาธารณะ ........................................... 65

บรรณานกรม .................................................................................................................................................... 66


ง

สารบญรปภาพ หนา รปท 2.1–1 แผนผงขนตอนการด าเนนงาน ........................................................................................................ 4

รปท 3.1–1 จ านวนและสดสวนการเสยชวตจากอบตเหตจากการใชความเรวบนทางหลวง ............................ 10

รปท 3.1–2 ความรนแรงของอบตเหตจากการใชความเรวบนทางหลวง .......................................................... 10

รปท 3.2–1 กลองตรววจบความเรวอตโนมตแบบตดตงถาวร .......................................................................... 12

รปท 3.2–2 กลองตรววจบความเรวอตโนมตแบบเคลอนทได .......................................................................... 13

รปท 3.2–3 กลองตรววจบความเรวอตโนมตแบบวดเปนชวง .......................................................................... 14

รปท 3.3–1 ขนตอนการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ..................................................................... 19

รปท 3.4–1 องคประกอบของโครงการด าเนนการระบบตรวจจบความเรว ..................................................... 20

รปท 3.5–1 หนวยงานทมสวนเกยวของกบการด าเนนงานระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ........................... 25

รปท 3.6–1 ตวอยางรปแบบใบสงทสงทางไปรษณยของเจาพนกงานจราจร (ดานหนา) ................................. 33

รปท 3.6–2 ตวอยางรปแบบใบสงทสงทางไปรษณยของเจาพนกงานจราจร (ดานหลง) .................................. 34

รปท 3.6–3 ตวอยางรปแบบใบสงทสงทางไปรษณยของเจาพนกงานจราจร ................................................... 35

รปท 3.6–4 อตราสดสวนแบงเงนคาปรบตามกฎหมาย พรบ.จราจรทางบก .................................................... 40

รปท 5.1–1 แนวทางการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต .................................................................... 53

รปท 5.2–1 ลกษณะการวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย .......................................... 54

รปท 5.3–1 ขนตอนการด าเนนการแบบบนลงลาง .......................................................................................... 58

รปท 5.3–2 ขนตอนการด าเนนการแบบลางขนบน .......................................................................................... 61


จ

สารบญตาราง หนา ตารางท 2.1-1 ประเดนส ารวจขอมลในแบบสอบถาม ........................................................................................ 7

ตารางท 3.1–1 สถตอบตเหตทางถนนในประเทศไทยในชวง 10 ปยอนหลง (พ.ศ. 2549-2558) ..................... 9

ตารางท 3.2-1 ประสทธภาพของการบงคบใชความเรวดวยระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ......................... 16

ตารางท 3.6-1 เปรยบเทยบการบงคบใชกฎหมายทเกยวกบการใชความเรวบนถนนของประเทศไทย ............ 29

ตารางท 3.6-2 อตราคาปรบแบบขนบนไดส าหรบรถสาธารณะในประเทศไทย ............................................... 37

ตารางท 3.7-1 ขดจ ากดความเรวแนะน าทเหมาะสมในแตละเขตพนท ............................................................ 43

ตารางท 5.4–1 การวเคราะห SWOT ส าหรบการวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ........................... 62

ตารางท 5.4–2 การวเคราะห TOWS ส าหรบการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ... 63


1

บทท 1 บทน า

1.1 ความส าคญและทมาของปญหา

ปญหาอบตเหตทางถนนนบเปนปญหาสงคมทส าคญทกอใหเกดความสญเสยทงชวตและทรพยสน ในปจจบนสถานการณอบตเหตจากการจราจรและขนสงมแนวโนมทสงขน จากสถตอบตเหตทางถนนของส านกอ านวยความปลอดภย กรมทางหลวง ในชวง 10 ปทผานมา (พ.ศ. 2549-2558) พบวา รอยละ 77 ของอบตเหตบนทางหลวงมมลเหตสนนษฐานจากการขบรถเรวเกนอตราทก าหนด

ปญหาการขบขดวยความเรวเกนขดจ ากดความเรวทกฎหมายก าหนด นบเปนปญหาทเกดขนทวไปในประเทศไทย สาเหตเกดจากการขาดการบงคบใชกฎหมายทเครงครดท าใหผขบขละเมดการใชความเรว ตลอดจนการก าหนดขดจ ากดความเรวทไมเหมาะสมกบประเภทลกษณะการใชงานของถนนและการใชประโยชนทดนสองขางทาง ซงจากรายงานขององคการอนามยโลก (WHO) ไดจดใหความชดเจนของการบงคบใชกฎหมายควบคมความเรวในประเทศไทยอยในระดบทต าเมอเทยบกบการบงคบใชกฎหมายดานความปลอดภยทางถนนในประเดนอน (WHO, 2013) โดยการบงคบใชกฎหมายควบคมความเรวในประเทศไทยทไมมประสทธภาพสาเหตเกดจากการขาดแคลนบคลากรและเครองมอเทคโนโลยในการบงคบใชกฎหมาย

ในปจจบน ระบบเทคโนโลยตรวจจบความเรวอตโนมตไดถกน ามาตดตงและด าเนนการบนทางหลวงในประเทศไทยอยางแพรหลาย หนวยงานทเกยวของกบงานดานความปลอดภยทางถนนไดเสนอแนะมาตรการการบงคบใชความเรวและน าระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมาใช ซงทงนแนวทางการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตของแตละหนวยงานมขนตอนการวางแผน (Planning) และด าเนนการ (Implementation) และขอจ ากดและอปสรรคในการน าไปปฏบตจรงทแตกตางกน ดงนน เพอใหระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทยมแนวทางการวางแผน การบรณาการ การด าเนนงาน และการบงคบใชกฎหมายอยางมประสทธภาพ การศกษาทบทวนบทเรยนการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตบนทางหลวงทมอยจงเปนสงจ าเปนเพอพฒนาเปนแนวทางการวางแผนและการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในพนทตาง ๆ ทวประเทศตอไปในอนาคต

1.2 วตถประสงค

1) เพอทบทวนและรวบรวมขอมลการด าเนนการ (Implementation) ของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตบนถนนจากหนวยงานตาง ๆ ในประเทศไทยและในตางประเทศ

2) เพอพฒนาองคความรและเสนอแนวทางการวางแผนและการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตบนทางหลวงในประเทศไทย


2

1.3 ขอบเขตของงานวจย

ขอบเขตของงานของโครงการวจยนจะแบงออกเปนงานหลก ๆ อย 2 สวนงาน ไดแก งานทบทวนและรวบรวมขอมล และงานวเคราะหขอมลแนวทางการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

1.3.1 งานสวนท 1 งานทบทวนรวบรวมขอมล

คณะผวจยจะสบคนทบทวนขอมลแนวทางการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทประสบความส าเรจในตางประเทศ และส ารวจรวบรวมขอมลแนวทางการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตบนทางหลวงในประเทศ โดยเกบรวบรวมขอมลดวยวธการสมภาษณแบบกงมโครงสราง (semi-structured) ซงมการเตรยมหวขอและขนตอนการสมภาษณไวลวงหนา เกยวกบความเปนมา วตถประสงค ขนตอนการวางแผนและการด าเนนงาน แนวทางการตดตง แนวทางการด าเนนการ การบงคบควบคมการใชความเรว คาใชจายและแหลงเงนทน ตลอดจนการบรหารจดการในการด าเน นการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในแตละพนทตาง ๆ ยกตวอยางเชน ต ารวจทางหลวง การทางพเศษแหงประเทศไทย ต ารวจภธรจงหวด เปนตน

1.3.2 งานสวนท 2 งานวเคราะหขอมล

คณะผวจยจะท าการวเคราะหขอมลเชงคณภาพจากการส ารวจรวบรวมขอมลการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต และสรปผลแนวทางการวางแผนและด าเนนการ ตลอดจนการบรหารจดการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เพอเปนแนวทางการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในแตละพนท

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1) เพอเรยนรถงแนวทางการวางแผน การด าเนนการ และการบรหารจดการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทใชควบคมและบงคบการใชความเรวของผขบขบนทางหลวงทงในประเทศและตางประเทศ

2) เพอพฒนาองคความรเกยวกบการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตบนทางหลวงในประเทศไทย


3

บทท 2

แผนการด าเนนงาน

2.1 ขนตอนการด าเนนงาน

โครงการวจยการศกษาการวางแผนและการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย มวตถประสงคเพอทบทวนรวบรวมขอมลแนวทางการด าเนนงานของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตของหนวยงานในประเทศและตางประเทศ ตลอดจนพฒนาองคความรและเสนอแนวทางการวางแผนและการด าเนนการ (Planning and Implementation) ของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทยใหเปนระบบทยงยนได งานวจยนมแผนการด าเนนงานแบงออกเปน 3 สวนหลก ไดแก

สวนท 1 การทบทวนการศกษาและงานวจยทเกยวของ

สวนท 2 การส ารวจและรวบรวบขอมล

สวนท 3 การวเคราะหขอมลและสรปผล

โดยมล าดบขนตอนดงแสดงในรปท 2.1-1 และมรายละเอยดในแตละสวนขนตอน ดงตอไปน


4

รปท 2.1–1 แผนผงขนตอนการด าเนนงาน


5

2.1.1 การทบทวนการศกษาและงานวจยทเกยวของ

คณะผวจยไดท าการทบทวนการศกษาและงานวจยทเกยวของกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทงในและตางประเทศ โดยสบคนขอมลทงในดานความรทวไปเกยวกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต องคประกอบของระบบฯ ลกษณะการน าไปใช ลกษณะการท างาน ขนตอนการด าเนนงานโครงการตรวจจบความเรวฯ กฎหมายเกยวกบการบงคบการใชความเรว ตลอดจนเทคโนโลยและอปกรณของระบบฯ หนวยงานทมสวนเกยวของกบระบบตรวจจบความเรวฯ

นอกจากน คณะผวจยยงไดศกษาทบทวนบทเรยนจากโครงการการตรวจจบความเรวรวมถงแนวทางการด าเนนการของระบบฯ ทประสบความส าเรจ เพอเรยนรถงขอดขอจ ากด ตลอดจนปญหาและอปสรรคของการวางแผนและด าเนนการโครงการตรวจจบความเรวทผานมา

2.1.2 การส ารวจและรวบรวบขอมล

ภายหลงการทบทวนและรวบรวมองคความรพนฐานของการด าเนนงานโครงการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทประสบความส าเรจในตางประเทศแลว คณะผวจยไดด าเนนการส ารวจและรวบรวมขอมลจากกลมหนวยงานทดแลรบผดชอบระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย โดยใชแบบสอบถามส าหรบการสมภาษณแบบกงมโครงสราง (Semi-Structured) ทพฒนาขนจากการรวบรวมประเดนการวางแผนและการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวฯ เปนเครองมอส าหรบลงพนทส ารวจขอมลและความคดเหนของบคลากรและผเชยวชาญจากหนวยงานทเกยวของกบการตดตงและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

1. เครองมอทใชในการส ารวจ

เครองมอทใชในการส ารวจขอมลของโครงการวจยน คอ การสมภาษณแบบกงโครงสราง (Semi-Structured) โดยอาศยแบบสอบถาม ซงผวจยสรางขนเพอศกษาแนวทางการวางแผนและการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจากเจาหนาทบคลากรทมความเชยวชาญและมประสบการณภายใตโครงการตรวจจบความเรวอตโนมตทด าเนนการแลวนน ซงไดรวบรวมประเดนค าถามตางๆ น ามาสรปเพอสรางเปนแบบสอบถาม แบบสอบถามแบงเปน 6 สวน ดงน

1) ขอมลทวไป ไดแก ขอมลเกยวกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในปจจบน แนวทางการควบคมความเรวทใชอยในปจจบน และปญหาทวไปทพบในการตดตงและด าเนนการตรวจจบความเรวดวยระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เปนตน

2) ขอมลองคกรหรอหนวยงานทมสวนในการบงคบใชกฎหมาย ไดแก ขอมลเกยวกบองคกรหรอหนวยงานใดทมสวนเกยวของ หนาทความรบผดชอบของแตละหนวยงานในการด าเนนการ


6

ระบบตรวจจบความเรวอตโนมต การลงทนและผลประโยชนในการด าเนนการระบบฯ และการบงคบใชกฎหมาย การจ ากดความเรว การพจารณาบทลงโทษและคาปรบ เปนตน

3) ขอมลการคดเลอกจดตดตงและเทคโนโลยอปกรณตรวจจบความเรว ไดแก ขอมลเกยวกบแนวทางและหลกเกณฑการคดเลอกจดตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต การคดเลอกเทคโนโลยอปกรณตรวจจบความเรว และคาใชจายในการตดตงและด าเนนการระบบฯ เปนตน

4) ขอมลการด าเนนงานและการดแลรกษา ไดแก ขอมลเกยวกบองคกรหรอหนวยงานทมหนาทดแลระบบฯ ปญหาทพบภายหลงการตดตงระบบฯ และการบรหารจดการและด าเนนการระบบฯ เปนตน

5) ขอมลการประเมนประสทธภาพของระบบฯ ไดแก หลกเกณฑการประเมนประสทธภาพการด าเนนการของระบบฯ หนวยงานทรบผดชอบในการประเมนประสทธภาพ คาใชจายในการประเมนประสทธภาพ และการส ารวจความคดเหนของประชาชนตอการตดตงระบบฯ เปนตน

6) ขอมลความรวมมอระหวางหนวยงาน ไดแก การสนบสนนของหนวยงานทเกยวของ หรอโอกาสความเปนไปไดในการรวมมอใหการสนบสนนจากหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ เปนตน

จากการรวบรวม สามารถสรปประเดนรองตามประเดนหลกได ดงแสดงในตารางท 2.1-1

2. การลงพนทส ารวจขอมล

ในการลงพนทส ารวจของโครงการน คณะผวจยจะด าเนนการลงพนทสมภาษณสอบถามขอมลตาง ๆ ตามประเดนทออกแบบไวจากหนวยงานทมความเกยวของกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต โดยจะใชวธการสมภาษณแบบกงโครงสราง (Semi-structured) เปนการเตรยมหวขอและขนตอนการสมภาษณไวลวงหนา และท าการสมภาษณขอมลกบบคคลทเกยวของนนโดยตรง ซงหนวยงานหรอองคกรทคณะผวจยจะลงพนทส ารวจ เปนหนวยงานทมความเกยวของและมความรความเขาใจถงระบบการตรวจจบความเรวอตโนมตทใชอยในปจจบน ยกตวอยางเชน

o หนวยงานบงคบใชกฎหมาย เชน ต ารวจทางหลวง ต ารวจภธร เปนตน o หนวยงานทองถน เชน กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด เปนตน o หนวยงานวศวกรรมงานทาง เชน การทางพเศษแหงประเทศไทย กรมทางหลวง กรมทางหลวง

ชนบท เปนตน o ตวแทนชมชน เชน เทศบาล องคการบรหารสวนต าบล เปนตน


7

ตารางท 2.1-1 ประเดนส ารวจขอมลในแบบสอบถาม ประเดนหลก ประเดนรอง

สวนท 1: ประเดนทวไป 1.1 หนวยงานทใหขอมล 1.2 แนวทางการควบคมความเรวขององคกรหรอหนวยงานทใชอยในปจจบน 1.3 จ านวน ต าแหนง และชนดของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต 1.4 ความคดเหนเกยวกบการใชเทคโนโลยระบบเตอนความเรวอตโนมตและระบบ

ตรวจจบความเรวอตโนมต 1.5 ประสทธภาพของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต (กรณมอยแลว) 1.6 ปญหาทวไปทพบในการตดตงและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

สวนท 2: หนวยงานและการบงคบใชกฎหมาย

2.1 หนวยงานตางทมสวนเกยวของในการตดตงและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต - หนวยงานทเกยวของ - การตดตอประสานงานกบหนวยงานทรบผดชอบ - หนาททรบผดชอบของแตละหนวยงาน - การใหการสนบสนนของแตละหนวยงาน - ผลตอบแทนของแตละหนวยงาน

2.2 การบงคบใชกฎหมาย - กฎหมายขอบงคบทใชควบคมความเรว - รปแบบและขนตอนการด าเนนการบงคบใชกฎหมายควบคมความเรว - ขอยกเวนของการบงคบใชกฎหมายควบคมความเรว - การพจราณาคาปรบ (ความเรว/จ านวนครงในการกระท าความผด) - ชองทางการสงใบสงและช าระคาปรบของผกระท าความผด - การด าเนนการในกรณทผกระท าความผดไมยอมรบใบสงจากระบบกลอง

ตรวจจบความเรวอตโนมต - การแบงสดสวนของคาปรบ

สวนท 3 : การคดเลอกจดตดตงและเทคโนโลยอปกรณตรวจจบความเรว

3.1 แนวทางในการคดเลอกจดตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต 3.2 หลกเกณฑการคดเลอกจดตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต 3.3 หลกเกณฑการคดเลอกเทคโนโลยตรวจจบความเรวอตโนมต 3.4 หนวยงานรบผดชอบในการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต 3.5 คาใชจายในการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

สวนท 4 : การด าเนนงานและการดแลระบบฯ

4.1 หนวยงานทท าหนาทด าเนนงานและดแลรกษาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

4.2 หนวยงานทท าหนาทบงคบใชกฎหมายและตรวจจบความเรว 4.3 บคลากรทท าหนาทด าเนนงานและดแลการท างานของระบบฯ 4.4 คาใชจายในการด าเนนงานและดแลระบบฯ 4.5 ปญหาทพบหรอทคาดวาจะเกดขนในการด าเนนงานและดแลระบบ


8

ตารางท 2.1-1 (ตอ) ประเดนส ารวจขอมลในแบบสอบถาม ประเดนหลก ประเดนรอง

สวนท 5 : การประเมนประสทธภาพของระบบฯ

5.1 ดชนชวดประสทธภาพการท างานของระบบฯ 5.2 เกณฑการประเมนประสทธภาพการท างานของระบบฯ 5.3 ชวงเวลาของการประเมน 5.4 หนวยงานทรบผดชอบในการประเมนประสทธภาพ 5.5 คาใชจายในการประเมนประสทธภาพ 5.6 การรบฟงความคดเหนของสาธารณะ

สวนท 6 : ความรวมมอระหวางหนวยงาน

6.1 ลกษณะการใหการสนบสนนของหนวยงานทเกยวของ 6.2 โอกาสความเปนไปไดในการรวมใหการสนบสนนของหนวยงานอนๆ 6.3 ผลประโยชนตอภาครฐ 6.4 ผลประโยชนตอหนวยงานทรวมใหการสนบสนน

2.1.3 การวเคราะหขอมลและสรปผล

ภายหลงการลงพนทส ารวจสอบถามขอมลเกยวกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจากหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ คณะผวจยไดด าเนนการรวบรวมขอมลเชงคณภาพทไดมาวเคราะหแนวทางการวางแผนและด าเนนการโครงการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในหนวยงานตาง ๆ และด าเนนการสรปผลเปนองคความรพรอมเสนอแนะใหเกดเปนแนวทางการวางแผน (Planning) และด าเนนการ (Implementation) ระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ตลอดจนการบรหารจดการโครงการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เพอเปนแนวทางการพฒนาของแตละพนทในอนาคต


9

บทท 3

ภาพรวมของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

3.1 ความเปนมา

การใชความเรว (Speeding) ในการขบขนบเปนปจจยหลกของการเกดอบตเหต เสยชวต และบาดเจบ การขบรถเรวเกนอตราทก าหนดเปนมลเหตส าคญของอบตเหตทางถนน ในชวงหลายปทผานมาการใชความเรวทสงสงผลตออตราเสยงของการบาดเจบและเสยชวตทเพมขนเมอเกดอบตเหตการชน

จากสถตขอมลของส านกงานต ารวจแหงชาต พบวา จ านวนอบตเหตอนเกดจากพฤตกรรมของผขบขทใชความเรวเกนกวาทกฎหมายก าหนด โดยเฉลยคดเปนรอยละ 15-20 ของจ านวนอบตเหตทงหมด แตถาพจารณาอบตเหตบนทางหลวง จากสถตขอมลอบตเหตของส านกงานอ านวยความปลอดภย กรมทางหลวง พบวา จ านวนอบตเหตทางถนนในชวง 10 ปทผานมา (พ.ศ. 2549-2558) สวนใหญมสาเหตเกดจากการใชความเรวสง คดเปนรอยละ 77 ดงแสดงในตารางท 3.1-1 และอบตเหตจากการใชความเรวยงเปนสาเหตหลกของการเสยชวตบนทางหลวง คดเปนสดสวนมากถง 2 ใน 3 ของผเสยชวตจากอบตเหตบนทางหลวงทงหมด ดงแสดงในรปท 3.1-1 จะเหนวา จ านวนผเสยชวตมแนวโนมเพมสงขน ทงนเมอพจารณาถงความรนแรงของอบตเหตทเกดขนกบผประสบเหต พบวาอบตเหตจากการใชความเรวทเกดขนบนทางหลวงทกๆ 100 ครง โดยเฉลยจะมผเสยชวต 12 ราย และมผบาดเจบ 80 ราย ดงแสดงในรปท 3.1-2

ตารางท 3.1–1 สถตอบตเหตทางถนนในประเทศไทยในชวง 10 ปยอนหลง (พ.ศ. 2549-2558) ป พ.ศ. สถตอบตเหตทวราชอาณาจกร (1) สถตอบตเหตบนทางหลวง (2)

จ านวนอบตเหตทงหมด

จ านวนอบตเหตทมสาเหตจากการใชความเรว (รอยละ)

จ านวนอบตเหตทงหมด

จ านวนอบตเหตทมสาเหตจากการใชความเรว (รอยละ)

2549 50,867 5,573 (17%) 12,918 9,754 (76%) 2550 56,192 6,018 (19%) 13,655 10,581 (77%)

2551 48,867 4,550 (15%) 14,335 10,927 (76%)

2552 56,430 5,163 (15%) 13,673 10,574 (77%)

2553 61,396 6,247 (15%) 12,049 9,307 (77%) 2554 78,294 7,402 (15%) 10,604 8,287 (78%)

2555 74,977 6,891 (12%) 11,013 8,342 (76%)

2556 71,778 7,470 (14%) 11,125 8,620 (77%) 2557 66,411 6,971 (13%) 13,259 10,355 (78%)

2558 67,977 7,164 (12%) 13,574 10,484 (77%)

อางอง: (1) ส านกงานต ารวจแหงชาต (2) ส านกอ านวยความปลอดภย กรมทางหลวง


10

รปท 3.1–1 จ านวนและสดสวนการเสยชวตจากอบตเหตจากการใชความเรวบนทางหลวง

รปท 3.1–2 ความรนแรงของอบตเหตจากการใชความเรวบนทางหลวง


11

จากสถตขอมลดงกลาว แสดงใหเหนถงสถานการณทนาเปนหวงของอบตเหตทางถนนทมสาเหตเนองจากการขบรถเรวเกนอตราทก าหนด รวมไปถงความเปราะบางของการบงคบใชกฎหมายควบคมความเรวในประเทศไทย ซงสาเหตมาจากมาตราการในการบงคบใชกฎหมายและควบคมลงโทษผกระท าความผดยงไมเขมแขงเพยงพอ ตลอดจนการบงคบตรวจจบความเรวยงไมเขมงวดเทาทควร ดงนนแลว จงควรมมาตราการแกไขปญหาการใชความเรวบนทองถนนอยางเรงดวน

3.2 ระบบตรวจจบความเรวอตโนมต (Automated Speed Enforcement, ASE)

ระบบตรวจจบความเรวอตโนมต (Automated Speed Enforcement) เปนระบบเทคโนโลยททนสมยทเขามามบทบาทส าคญและไดรบการพสจนในการควบคมการใชความเรวของผใชทางและการลดจ านวนอบตเหตทรนแรงลง การน าระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมาใชในการตรวจและจบกมผขบขเกนอตราความเรวทก าหนดเปนวธการจดการปญหาการใชความเรวทมประสทธภาพมากทสดวธหนงทจะสามารถปองกนอบตเหตทางถนนเนองมาจากการใชความเรวได อยางไรกตาม เมอน าระบบตรวจจบความเรวอตโนมตนมาใช ระบบนจะเปนเพยงวธการเสรม (ไมใชเปนสงทดแทน) การด าเนนการบงคบการใชความเรวทมอยเดม

นบถงปจจบน ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตเปนรปแบบการจดการความเรวทนยมใชกนอยางแพรหลายในหลายประเทศ ในประเทศทพฒนาแลวมการใชระบบกลองตรวจจบความเรว (ฆpeed Camera) มาแลวกวา 30 ป ตวอยางเชน ประเทศสหรฐอเมรกามการรเรมใชระบบตรวจจบความเรวครงแรกในป พ.ศ.2530 ทรฐอรโซนา และประเทศสหราชอาณาจกรมใชระบบตรวจจบความเรวราวป พ.ศ. 2535 เปนตน ส าหรบในประเทศไทย หนวยงานทเกยวของไดรเรมน าระบบเทคโนโลยตรวจจบความเรวมาใชราวป พ.ศ. 2551-2552 ซงภายหลงทมการตดตงและเรมใชระบบเทคโนโลยตรวจจบความเรว สงผลใหสามารถด าเนนการจบกมผขบขทมพฤตกรรมการขบรถเรวได

ระบบตรวจจบความเรวอตโนมต (ASE) คอ รปแบบเทคโนโลยขนสงส าหรบตรวจจบความเรวในการขบขของผใชทาง ซงมวตถประสงคเพอปรบปรงความปลอดภยในการเดนทางทางถนนไดอยางตอเนอง ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตเปนวธการบงคบการใชความเรวการจราจร ซงสามารถใชตรวจจบการฝาฝนความเรวตามอตราทก าหนด สามารถเกบขอมลเกยวกบยานพาหนะและผขบขทฝาฝน และสามารถออกใบสงแกผฝาฝนได

3.2.1 อปกรณเทคโนโลยระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

โดยทวไป เทคโนโลยอปกรณทชวยในการตรวจจบความเรวของผขบขทใชความเรวสง มววฒนาการพฒนาอยางตอเนอง ซงสามารถแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก

การตรวจจบความเรวโดยเจาพนกงาน (Manual Speed Enforcement) อาศยปนตรวจวดความเรว ปนเรดาร ปนเลเซอร เปนตน ซงเปนการตรวจวดความเรวดวยมอ เปนชดอปกรณทราคา


12

ไมสง สะดวก และงายตอการใชงาน แตมขอเสยในเรองความนาเชอถอ ความถกตอง ความรวดเรวของการตรวจวดความเรว ขอจ ากดทรพยากรบคคล ตลอดจนความไมตอเนองในการด าเนนการ

การตรวจวดความเรวอตโนมต (Automatic Speed Enforcement) เปนการพฒนาเทคโนโลยเครองมอทสามารถตรวจวดความเรวไดอตโนมตตลอดเวลา อาศยกลองตรวจจบความเรวอตโนมต (Automated speed camera) โดยกลองจะท าการถายภาพยานพาหนะโดยอตโนมต และประมวลผลค านวณความเรวของยานพาหนะ และสงขอมลไปเกบทชดประมวลเพอท าการวเคราะหคดกรองขอมลในภายหลง

อปกรณเทคโนโลยระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทใชกนอยในปจจบน ไดแก กลองตรวจจบความเรวอตโนมต (Automatic Speed Camera) ซงกลองตรวจจบความเรวอตโนมตทนยมใชจะแบงออกเปน 3 ประเภทตามลกษณะการใชงาน ดงน

(ก) กลองตรวจจบความเรวอตโนมตแบบตดตงถาวร (Fixed Speed Camera)

กลองตรวจจบความเรวอตโนมตแบบตดตงถาวร จะตดตงโดยพจารณาจากจดทเกดอบตเหตบอยครง (Black Spots) หรอเปนจดทมความเสยงตอการเกดอบตเหตสง และเปนจดทมผขบขใชความเรวเกนกวาทกฎหมายก าหนดเปนจ านวนมาก กลองตรวจจบฯ ประเภทนท าหนาทบนทกภาพเคลอนไหวหรอภาพนงของยานพาหนะและเหตการณตางๆ บนถนนบรเวณจดทตดตง โดยถกตดตงไวถาวรบรเวณขางทางหรอเหนอศรษะ มกนยมตดตงกลองประเภทนบรเวณจดทเกดอบตเหตบอยครง หรอบรเวณทยานพาหนะขบเรวเกนอตราทก าหนดเปนจ านวนมาก ลกษณะของกลองตรวจจบความเรวแบบตดตงถาวรดงแสดงในรปท 3.2-1

รปท 3.2–1 กลองตรววจบความเรวอตโนมตแบบตดตงถาวร

ทมา : www.mediastudio.co.th http://avtoprokat69.ru/


13

(ข) กลองตรวจจบความเรวอตโนมตแบบเคลอนทได (Mobile Speed Camera)

กลองตรวจจบความเรวอตโนมตแบบเคลอนทได เปนกลองตรวจจบความเรวทตดตงบนตวรถ โดยหลกการท างาน คอ ใหรถสมเคลอนทไปตามพนทตาง ๆ เพอหาผกระท าความผด นยมใชกบพนททมผฝาฝนไมมากนก นอกจากนยงสามารถครอบคลมพนทในการตรวจสอบหาผกระท าความผดไดมาก แตมอปสรรคในเรองของพนทในการจอดรถทไมเพยงพอ หรอภาพทบนทกจะละเมดสทธสวนบคคล ท าใหไมสามารถใชกบพนทไดทกจด

เนองจากกลองตรวจจบฯ ประเภทน สามารถตรวจจบภาพเคลอนไหวหรอภาพนงของยานพาหนะและเหตการณตางๆ บนถนนได ท าใหเจาหนาททมหนาทตรวจจบความเรวสามารถพกพากลองตรวจจบความเรวประเภทนไปตดตงบนชวงถนนไดชวคราว เพอตรวจจบความเรวไดงาย ดงแสดงในรปท 3.2-2

รปท 3.2–2 กลองตรววจบความเรวอตโนมตแบบเคลอนทได

ทมา : www.manager.co.th https://www.f1technical.net

(ค) กลองตรวจจบความเรวอตโนมตแบบวดเปนชวง (Point-to-Point Speed Camera)

กลองตรวจจบความเรวอตโนมตแบบวดเปนชวง เปนกลองตรวจจบความเรวแบบถาวรแตจะตดตงเปนชวงๆ เพอดความเรวเฉลยของยานพาหนะ โดยจะท าการตดตงครอบคลมชวงถนนในระยะยาวเพอหาคาความเรวเฉลยของผขบข หากความเรวเฉลยสงกวาความเรวทกฎหมายก าหนดกจะท าการสงขอมลเพอออกใบสงตอไป กลองตรวจจบฯ ประเภทนเปนกลองทใชตดตงระหวางชวงถนนทตองการ โดยน าเวลาและ


14

ระยะทางทยานพาหนะขบผานระหวางกลองทง 2 จดมาค านวณหาความเรว เพอตรวจจบความเรวระหวางชวงถนนนน ลกษณะการท างานดงแสดงในรปท 3.2-3

รปท 3.2–3 กลองตรววจบความเรวอตโนมตแบบวดเปนชวง

ทมา : http://www.adelaidenow.com.au http://www.board.postjung.com

3.2.2 หลกเกณฑการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

การตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจะมหลกเกณฑทใชในการพจารณาต าแหนงทจะตดตงอยดวยกนหลายประการ ตวอยางเชน

ต าแหนงตดตงควรเปนต าแหนงทเหมาะสมในเชงพนทและแนวเสนทาง เพอใหระบบสามารถท างานตรวจจบความเรวไดอยางถกตองและมประสทธภาพ เชน มพนทตรวจจบความเรวอยในชวง 0.4-1.5 กโลเมตร เปนตน

ต าแหนงตดตงควรเปนจดเสยงอนตราย เปนต าแหนงทมการเกดอบตเหตอนเนองมาจากการใชความเรวบอยครง

ต าแหนงตดตงตองมความสะดวกและงายตอการน าขอมลเขา-ออกจากระบบฯ


15

ต าแหนงตดตงควรเปนชวงสายทางทมการสญจรสวนใหญมวตถประสงคเพอการเดนทาง

ต าแหนงตดตงควรเปนชวงสายทางทยานพาหนะสญจรมการใชความเรวทสงเกนกวาอตราทก าหนด เชน เกนกวาอตราทกฎหมายก าหนดกวารอยละ 20 เปนตน

ต าแหนงตดตงควรเปนแนวทางการแกไขปญหาอบตเหตทเหมาะสมทสดส าหรบพนท

ทงนหลงจากการตดตง (กอนเปดใชงานระบบ) ควรมการประกาศเตอนใหทราบโดยทวกน ถงการบงคบใชกฎหมายควบคมความเรวดวยระบบกลองตรวจจบความเรวอตโนมต เปนเวลาอยางนอย 1 เดอน เพอใหประชาชนสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมการใชความเรวใหเหมาะสม และชวยปองกนปญหาในเรองของมมมองของประชาชนในแงลบทวาการตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมตนนมวตถประสงคเพอจะหาคาปรบเพยงอยางเดยว

3.2.3 ประสทธภาพของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

การศกษาประสทธภาพระบบตรวจจบความเรวอตโนมต (Automatic Speed Enforcement) นมใชกนอยางแพรหลายในตางประเทศกวา 2 ทศวรรษ ทงในทวปอเมรกา ยโรป และออสเตรเลย ซงดชนชวดทมกใชเปนเกณฑในการประเมนประสทธภาพของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ไดแก

ความเรวในการเดนทาง ไดแก ความเรวเฉลย ความเรวเปอรเซนตไทลท 85

สดสวนจ านวนยานพาหนะทลดความเรว

อตราการเกดอบตเหต อตราการเสยชวตและบาดเจบ

ทงน สามารถสรปผลการประเมนประสทธภาพความปลอดภยของการบงคบใชความเรวดวยการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ไดดงตารางท 3.2-1


16

ตารางท 3.2-1 ประสทธภาพของการบงคบใชความเรวดวยระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ประเทศ/เมอง ประเภทกลอง ผลการด าเนนการ

Arizona, US ตดตงถาวร ความเรวเฉลยลดลง 15 กม./ชม.

France ทงตดตงถาวรและเคลอนทได

ความเรวเฉลยลดลง 8 กม./ชม. ลดการอตราการเสยชวตรอยละ 30

Netherlands เคลอนทได ความเรวเฉลยลดลง 5.6 กม./ชม. ลดอตราการเกดอบตเหตรอยละ 2 Cambridge shire, UK ตดตงถาวร การบาดเจบลดลงรอยละ 46

West London, UK เคลอนทได ลดการอตราการเสยชวตรอยละ 12

Washington DC, US เคลอนทได ความเรวเฉลยลดลงรอยละ 14 สดสวนยานพาหนะทลดความเรวลง รอยละ 82

South Wales, UK เคลอนทได การบาดเจบลดลงรอยละ 51

San Jose, CA, US เคลอนทได ความเรวเฉลยลดลงรอยละ 15

British Columbia, CA เคลอนทได ความเรวเฉลยลดลงรอยละ 25 ลดอตราการเกดอบตเหตรอยละ 17 New Zealand ตดตงถาวร ความเรวเฉลยลดลง 1.1 กม./ชม. ลดอตราการเกดอบตเหตรอยละ 11

Paradise Valley, AZ, US เคลอนทได ลดอตราการเกดอบตเหตรอยละ 40

National City, CA, US เคลอนทได ลดความเรวลงรอยละ 10 ลดอตราการเกดอบตเหตรอยละ 51

Beaverton & Portland, OR, US

เคลอนทได ลดความเรวลงรอยละ 2 สดสวนยานพาหนะทลดความเรวลง รอยละ 30

Norway ตดตงถาวร การบาดเจบลดลงรอยละ 20

Victoria, Australia เคลอนทได ลดอตราการเกดอบตเหตรอยละ 22 การบาดเจบลดลงรอยละ 38 New South Wales, Australia

เคลอนทได ลดอตราการเกดอบตเหตรอยละ 22

Germany ตดตงถาวร ลดความเรวลงรอยละ 3-7

New York City, US ไมระบ ลดการอตราการเกดอบตเหตและอตราการบาดเจบลงไดรอยละ 15

ทมา : Automated Speed Enforcement in the U.S.: A Review of the Literature on Benefits and Barriers to Implementation (2017)

ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตไดรบความนยมอยางแพรหลายมากขน และไดมการประเมน

ประสทธภาพการบงคบใชความเรวกอนและหลงการตดตงระบบ ตลอดจนการประเมนประสทธภาพของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทงโครงขายไดอยางเตมรปแบบ ยกตวอยางเชน ประเทศองกฤษไดมการตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมตเพมขนอก 1 ,000 ตว ซงสามารถลดการเกดอบตเหตอนมสาเหตมาจากการใชความเรวทเกนกวาทกฎหมายก าหนดไดถง 1,130 ครง ชวยลดการเกดการบาดเจบจากการเกดอบตเหตไดถง 330 ครง และชวยชวตของผขบขไดถง 190 ชวต ตลอดจนสรางรายไดจากคาปรบไดถง 21 ลานปอนด

ส าหรบในประเทศไทย ถงแมวาจะมการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมาหลายป แตการประเมนประสทธภาพของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตยงมคอนขางจ ากด ซงจากการศกษาประสทธภาพในการ


17

ท างานของระบบกลองตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย พบวา สามารถลดความเรวของผขบขไดอยางมประสทธภาพ ยกตวอยางเชน การศกษาถงการประเมนมาตรการจ ากดความเรวท 60 กโลเมตรตอชวโมงบนถนนมตรภาพ ชวงผานเมองขอนแกน พบวาผขบขสนบสนนและเหนดวยกบการใชกลองตรวจจบความเรวอตโนมตกวารอยละ 88 ทงนเนองจากผขบขมองวาเปนกระบวนการยตธรรมทพงกระท า จากการศกษาการประเมนผลของกลองตรวจจบความเรวอตโนมตบนสายทาง ทล.118 เชยงราย-เชยงใหม ซงไดท าการตดตงกลองตรวจจบความเรวในทศทางขาลงเขาในทศทางขาเขาเชยงใหมทงหมด 5 จด พบวา สามารถลดความเรวในการขบขไดอยางมนยส าคญทางสถตโดยสามารถลดสดสวนผขบขเรวเกนกวาอตราทกฎหมายก าหนดไดมากสดถงรอยละ 34

จากการศกษาทงในประเทศและตางประเทศพบวากลองตรวจจบความเรวอตโนมตสามารถลดความเรวในการขบขไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนยงสามารถลดจ านวนการเกดอบตเหตอนมสาเหตมาจากการใชความเรว และยงชวยลดความสญเสยชวตและทรพยสนจากการเกดอบตเหตไดอยางมประสทธภาพ

3.2.4 ขอดและขอจ ากดของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมจดเดนในหลายประการ ไดแก มการตรวจจบความเรวแบบสม าเสมอท าใหบงคบการใชความเรวตามอตราทก าหนดอยางตอเนอง ลดจ านวนบคลากรในการออกปฏบตงานของเจาหนาทเพอตงดานตรวจจบและช าระคาปรบ และเปนการลดขอขดแยงทอาจเกดขนระหวางผขบขและเจาหนาทต ารวจ เนองจากมหลกฐานการตรวจจบทนาเชอถอ เปนตน

จากการทบทวนผลการประเมนประสทธภาพการท างานของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในตางประเทศ ท าใหทราบถงขอดของการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทเหนอกวาวธการตรวจจบความเรวแบบดงเดม โดยสรปไดดงน

อตราการตรวจจบการฝาฝนทสง ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตสามารถตรวจวดและบนทกการฝาฝนไดอยางตอเนองตลอด 24 ชวโมง และสามารถใชไดกบทกสภาพอากาศในการตรวจจบผทกระท าผดกฎ ซงสงผลใหผขบขตระหนกถงโอกาสในการถกตรวจจบความเรวได

ประสทธภาพของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมตสงผลลพธในเชงบวก สามารถลดความเรวของผขบขลงไดโดยเฉลยรอยละ 2-15 และชวยลดการเกดอบตเหตไดถงรอยละ 9-50 ซงสามารถชวยลดมลคาความเสยหายทางเศรษฐกจเนองจากการเกดอบตเหต

ความปลอดภยของเจาหนาทและผใชเสนทาง ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตสามารถใชในบรเวณทการหยดรถขางทางท าไดยากหรอเปนอนตราย

การด าเนนการทเทาเทยม ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตตรวจบนทกยานพาหนะทแลนผานทกคนทมความเรวเกนอตราทก าหนด


18

การใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตท าหนาท ไดหลายสวน สงผลใหสามารถลดการใชเจาหนาทและทรพยากรทมอยอยางจ ากดในการควบคม ก ากบดแล และตรวจจบยานพาหนะทใชความเรวเกนกวากฎหมายก าหนด

แตอยางไรกตาม ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมขอจ ากดหลายประการ ไดแก

ระบบตรวจจบความเรวอตโนมต จะไมตรวจจบและหยดรถทฝาฝนการใชความเรวเกนทกฎหมายก าหนดในทนท ซงอาจท าใหผขบขแลนผานไปดวยความเรวทกอใหเกดความไมปลอดภย

ขอบเขตของการตรวจจบทจ ากด และขาดการตรวจจบผขบขโดยตรง ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตตรวจจบผฝาฝนการใชความเรวเทานน แตไมสามารถตรวจจบการกระท าผดกฎหมายอนๆ ไดในขณะเดยวกน ถงแมวาจะมภาพถายทไดจากการตรวจจบเปนหลกฐาน แตการทไมไดตรวจจบตวบคคลโดยตรง อาจท าใหไมสามารถตรวจพบการกระท าผดอนๆ เชน ขบขขณะมนเมา เปนตน

ความเชยวชาญของการบรการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เจาหนาทดแลและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจะไมสามารถปฏบตหนาทอนไดนอกจากการตรวจจบความเรว โดยปกตเจาหนาทดแลระบบจะเปนประชาชนทไมมอ านาจหนาทในการบงคบใชกฎหมาย

ความเชอถอไดของระบบกลองตรวจจบความเรวอตโนมตจากผขบข โดยผขบขมองวาการท างานของกลองตรวจจบความเรวอาจเกดการท างานผดพลาดได ท าใหตองเสยเวลาในเรองทเกยวกบบทลงโทษตางๆ

ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจะตองใชกลองคณภาพสงเพอใหภาพมความคมชดเพอใชในการถายปายทะเบยนส าหรบใชเปนหลกฐานผกระท าความผด ดงนนราคากจะสงมากเชนกน

ระบบกลองตรวจจบความเรวอตโนมต สวนใหญในประเทศไทยยงไมสามารถระบตวผขบขทกระท าความผดได

ระยะเวลาทไมตอเนองนบจากเวลาทผฝาฝนกระท าผดจนถงเวลาการเสยคาปรบ เมอการฝาฝนไดถกบนทก ผฝาฝนอาจไมทราบถงการกระท าทฝาฝนจนกระทงไดรบใบสงทสงทางไปรษณย ซงอาจท าใหไมรบรถงพฤตกรรมทฝาฝนนน


19

3.3 แนวทางการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

โดยทวไป การพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต จะประกอบดวยขนตอนทส าคญอยหลายขนตอนนบตงแตขนตอนการวางแผนรเรมโครงการจนกระทงด าเนนการตรวจจบไดจรง ซงประกอบดวย การตระหนกถงปญหาและความจ าเปน (Awareness) การเสนอแนวทางกลยทธ (Strategy) การลงมอปฏบต (Implementation) และการด าเนนการ (Operation) ดงรปท 3.3-1

รปท 3.3–1 ขนตอนการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

การตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต (Awareness) ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจะประสบความส าเรจได สวนหนงจ าเปนตองอาศยการศกษาความเหมาะสมและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ผทมสวนเกยวของควรมความรความเขาใจถงสภาพปญหาความปลอดภยทางถนนทชดเจน เพอจะไดทราบถงความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมาเปนแนวทางแกไขปญหา ยกตวอยางเชน ควรศกษาวเคราะหสาเหตของการเกดอบตเหต การเสยชวตและบาดเจบวามสาเหตจากการขบขทใชความเรวสงหรอไม เปนตน

การเสนอกลยทธและแนวทางแกไขปญหา (Planning/Strategy) ภายหลงเขาใจถงสภาพปญหาอบตเหตทางถนนอนเนองมาจากการใชความเรว และความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมตแลว ขนตอนตอไป คอ การเสนอกลยทธในการแกไขปญหา ซงแนวทางแกไขสามารถครอบคลมในทกมตของการเพมประสทธภาพของระบบตรวจจบความเรว ยกตวอยางเชน มาตรการรณรงคประชาสมพนธผานสอ มาตรการบงคบตรวจจบความเรวโดยพนกงาน มาตรการบงคบตรวจจบความเรวอตโนมต ตลอดจนการบงคบใชกฎหมายและขอบงคบ เปนตน

การลงมอปฏบต ( Implementation) หมายรวมถง ขนตอนตางๆ ทสงเสรมใหสามารถด าเนนการตรวจจบความเรวอตโนมตและออกใบสงแกผขบขทขบเรวเกนกวาอตราทก าหนดได ยกตวอยางเชน การออกกฎหมายบงคบ (Legislation) การวางแผนและจดการโครงการ การจดหาการจดซอจดจาง (Procurement) การเปดตวการใชระบบ การจดการระบบฐานขอมล และการก าหนดประสทธภาพการท างานของระบบ


20

การด าเนนการ (Operation) ภายหลงเรมมการตรวจจบความเรวอตโนมตจรง จ าเปนตองมขนตอนของการด าเนนการใหระบบมความยงยน ซงไดแก การวดผลดชนชวดความส าเรจ การสอสารและเผยแพรขอมลแกสาธารณะ และการปรบปรงประสทธภาพอยางตอเนอง

3.4 องคประกอบของการด าเนนการระบบตรวจจบความเรว

การด าเนนการระบบตรวจจบความเรวทยงยนจ าเปนตองไดรบการยอมรบและสนบสนนจากความรวมมอของภาคเครอขายความปลอดภยทางถนน เพอใหแนใจวาการบงคบการใชความเรวจะสามารถท าใหผขบขปฏบตตามขดจ ากดความเรวและผขบขเดนทางดวยความเรวทปลอดภย ในตางประเทศ มาตรการการจดการความเรวทสมฤทธผล ขนอยกบองคประกอบหลาย ๆ สวน เชน กฎหมายขอบงคบ การบงคบใช การด าเนนคดและฟองรอง ความตระหนกและทศนคตของประชาชน และการใหความส าคญของแตละชมชน

การวางแผนและการน าระบบตรวจจบความเรวไปปฏบตไดจรงนน จ าเปนตองอาศยองคประกอบทส าคญหลายองคประกอบ ซงองคประกอบทส าคญของการวางแผนและด าเนนการโครงการระบบตรวจจบความเรวทประสบความส าเรจ ประกอบดวยองคประกอบตาง ๆ ดงรปท 3.4-1 ไดแก

การจดการโครงการตรวจจบความเรว

การระบต าแหนงปญหาการใชความเรว

การคดเลอกมาตรการบงคบควบคมการใชความเรว

การออกแบบและก าหนดขดจ ากดความเรว

การประชาสมพนธและเผยแพรขาวสาร

การสนบสนนจากผน าและหนวยงานทองถน

การประเมนโครงการ

รปท 3.4–1 องคประกอบของโครงการด าเนนการระบบตรวจจบความเรว


21

3.4.1 การจดท าโครงการตรวจจบความเรว

โครงการตรวจจบความเรวจะประสบความส าเรจได จ าเปนตองมการวางแผนและการประสานงานเปนอยางดของหนวยงานตาง ๆ ไดแก หนวยงานบงคบใชกฎหมาย ผมอ านาจตดสนใจ วศวกรจราจร ผออกกฎหมาย และผอยอาศยในชมชน การจดการโครงการตรวจจบความเรวเพอใหด าเนนการตรวจจบผฝาฝนการใชความเรวไดจรงนน จ าเปนตองอาศยองคประกอบทส าคญหลายองคประกอบ ดงน

การก าหนดเปาหมาย วตถประสงค และดชนชวดประสทธผล

การสนบสนนจากหนวยงานภาคทเกยวของ

การวเคราะหตนทนและการจดหาแหลงทน

การจดท าแผนการด าเนนงานโครงการ

การด าเนนการควบคมการใชความเรวอยางตอเนอง

1. การก าหนดเปาหมาย วตถประสงค และดชนชวดประสทธผล

การก าหนดเปาหมาย วตถประสงค และดชนชวดของโครงการเปนขนตอนทส าคญในการวางแผนและด าเนนการโครงการ เพอใหมแนวทางการแกไขปญหาความปลอดภยทางถนนในพนทไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ เปาหมายและวตถประสงคเหลานถอเปนจดอางองและพนฐานในการประเมนผลประสทธภาพโครงการในอนาคต ยกตวอยางเชน เพอลดอตราการใชความเรวเกนอตราทก าหนด เพอลดอตราการเกดอบตเหตเนองจากความเรว เพอเพมการยอมรบของประชาชนในการบงคบการใชความเรวจากแบบสอบถามความคดเหน เปนตน

2. การสนบสนนจากหนวยงานภาคทเกยวของ

มาตรการในการจดการปญหาการใชความเรวทสมฤทธผล จ าเปนตองไดรบการยอมรบ การสนบสนน และการรวมมอกนของทกภาคสวน ตวอยางเชน หนวยงานบงคบใชกฎหมาย หนวยงานภาครฐและทองถน หนวยงานดานวศวกรรมจราจร ตวแทนสอมวลชน และตวแทนชมชน เปนตน

การรวมมอกนของทกภาคสวนจะไดมาซงขอมลทจ าเปนในการวางแผนและด าเนนการโครงการระบบตรวจจบความเรว ตวอยางเชน ขอมลของโครงการเกยวกบการบงคบใชกฎหมายและวตถประสงคโครงการ แหลงเงนทนสนบสนนโครงการ เหตผลการรเรมโครงการ การคดเลอกจดตรวจจบ และบทบาทหนาทของหนวยงานภาคทเกยวของ เปนตน

นอกจากนน การรวมกนของหนวยงานภาคทเกยวของจะสามารถระบคดเลอกต าแหนงจดตดตงระบบตรวจจบความเรวทมความเหมาะสม มความเสยงอนตราย เนองจากจะเปนต าแหนงพนททไดรบการเสนอแนะตลอดจนแรงกดดนจากชมชนและหนวยงานตางๆ ทเกยวของทตองการแกไขปญหาการใชความเรว


22

ดงนน โครงการการตรวจจบความเรวฯ จงจ าเปนตองมหนวยงานหลกและหนวยงานสนบสนนทชดเจนทคอยประสานงานกระจายขอมลเกยวกบเปาหมาย กจกรรม และปญหาอปสรรคของโครงการในกลมหนวยงานภาคเครอขายดวย

3. การวเคราะหตนทนและการจดหาแหลงทน

งบประมาณเปนสงจ าเปนในการด าเนนการโครงการตรวจจบความเรว ซง โครงการตรวจจบความเรวจ าเปนตองมการจดการงบประมาณทเพยงพอส าหรบคาใชจายในการตดตง การด าเนนงาน และการซอมบ ารงระบบฯ อยางไรกตาม การจดการโครงการระบบตรวจจบความเรวทยงยนและตอเนอง ไมควรคาดหวงจากแหลงทน หรอคาดหวงผลก าไรจากการตรวจจบ โครงการตรวจจบความเรวควรตงเปาหมายเพอการเพมความปลอดภยบนทองถนนและในชมชนเปนหลก

4. การจดท าแผนการด าเนนงานโครงการ

โครงการตรวจจบความเรวควรมแผนการด าเนนงานหรอแผนงานความรวมมอทชดเจนและจดล าดบความส าคญทสง ซงแผนงานควรแจกแจงใหกบหนวยงานทเกยวของใหทราบขอมลของโครงการอยางทวถง แผนงานมกจะประกอบดวย รายละเอยดของเปาหมายและวตถประสงค ขอก าหนดการอบรมการใชงานมาตรการและอปกรณ บทบาทและหนาทของหนวยงานภาคในโครงการ เปนตน ซงแผนงานดงกลาวควรมการปรบอยางตอเนองตามการด าเนนงานของระบบตรวจจบความเรว

5. การด าเนนการควบคมการใชความเรวอยางตอเนอง

โครงการตรวจจบความเรวจะมการด าเนนการทยงยน หากหนวยงานบงคบใชกฎหมาย หนวยงานภาค และชมชน ใหความส าคญกบความปลอดภยทางถนนและการจดการความเรวอยางตอเนอง การทบทวนและการประเมนสถานการณการใชความเรว จะชวยกระตนใหหนวยงานและชมชนเลงเหนความส าคญของการบงคบควบคมการใชความเรว ตลอดจนปลกฝงเปนวฒนธรรมและแผนงานของหนวยงานตางๆ

3.4.2 การระบต าแหนงปญหาการใชความเรว

การบงชต าแหนงและคดเลอกต าแหนงทมปญหาการเกดอบตเหตและการใชความเรวสง เปนหนงขนตอนทส าคญส าหรบการด าเนนการ (implement) โครงการบงคบควบคมการใชความเรว การคดเลอกต าแหนงจดตรวจจบความเรวจ าเปนตองอาศยการรวบรวมและวเคราะหขอมลอบตเหตและขอมลความเรวทเปนระบบ เพอใหทราบถงล าดบความส าคญของต าแหนงจดทเหมาะสมในการตรวจจบความเรว วธการวเคราะหอาจเปนวธดงเดมดวยการปกหมดลงบนแผนท หรอการใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศทางภมศาสตรในการบนทกแสดงต าแหนงจดทมความเหมาะสม แนวทางการวเคราะหหาต าแหนงจดทมปญหาการใชความเรว สามารถอาศยขอมลและการวเคราะหขอมลหลายรปแบบ ดงน


23

การทบทวนขอมลและสถตยอนหลง จะชวยใหทราบถงขอมลเชงลกของการใชความเรว ขอมลทส าคญ ไดแก ขอมลปรมาณจราจร ขอมลปญหาการจราจรและการออกแบบถนนทสงผลตอการขบขทความเรวเกนก าหนด ขอมลสถตอบตเหต ขอมลการรองเรยนปญหาจากผอาศยอยในพนท และขอมลการตรวจจบความเรวทมอยเดม

การประเมนวเคราะหอบตเหต สามารถชวยระบต าแหนงทเสยงตอการเกดอบตเหตสง ชวยวเคราะหหาแนวทางการปองกนและแกไขปญหาความปลอดภยทเหมาะสม และชวยประเมนประสทธภาพของมาตรการบงคบควบคมการใชความเรว

การประเมนความเรว ขอมลการใชความเรวของยานพาหนะสามารถน ามาใชวเคราะหมาตรการการบงคบการใชความเรวเพอควบคมความเรวทเกนอตราทก าหนด เพอประเมนประสทธภาพของมาตรการการจดการความเรว และเพอวเคราะหก าหนดความเรวขดจ ากดเพอบงคบใชความเรว ณ ต าแหนงตาง ๆ

การประเมนทางวศวกรรม ประกอบดวยการทบทวนงานวศวกรรมเพอวเคราะหหาความเรวออกแบบและใหขอมลผขบขทสอดคลองกบสภาพถนน เชน ลกษณะทางเรขาคณตของถนน รปแบบและประเภทของอบตเหต การใชพนท และการเขา-ออกพนท

การรองเรยนของผทอยอาศย การรบฟงความคดเหนของผพกอาศยอยในพนท ชมชนนบเปนอกแนวทางหนงทสะทอนถงปญหาการใชความเรวของถนนในชมชน ซงหนวยงานทเกยวของจ าเปนตองมชองทางสอสารและรบฟงความคดเหนจากผทอยอาศยดวย

3.4.3 การคดเลอกมาตรการบงคบตรวจจบการใชความเรว

โดยทวไปแลว มมาตรการการตรวจจบการใชความเรวทใชกนอยโดยหนวยงานบงคบใชกฎหมาย เพอบงคบการปฏบตตามความเรวขดจ ากดอยหลายวธ เชน การหยดตรวจจบรถโดยเจาหนาทพนกงานทตรวจจบความเรวอยขางทางหรอขณะขบขรถเจาหนาท การตงดานตรวจจบความเรว การซอนดานตรวจจบความเรวโดยแอบจอดรถตรวจไว การตรวจจบความเรวอตโนมต การตรวจจบความเรวทางอากาศ การเฝาระวงการใชความเรวของผคนในชมชน เปนตน อยางไรกตามไมมวธใดทเปนวธทดทสด การเลอกวธการและเทคโนโลยทจะน ามาตรวจจบและบงคบการใชความเรวจ าเปนตองค านงถงความเหมาะสมของแตละชมชน นอกจากนน การประชาสมพนธผานสอสงพมพ สอกระจายเสยง และสอสงคมออนไลน จะสามารถชวยเพมรณรงคใหปฏบตตามขอบงคบ ตลอดจนการใหการศกษาความรในการขบขตามกฎหมายขดจ ากดความเรวจะชวยสงเสรมใหเกดการใชความเรวทปลอดภยได


24

3.4.4 การออกแบบและก าหนดขดจ ากดความเรว

ในการจดการควบคมการใชความเรวบนถนน เจาหนาทบงคบใชกฎหมายการใชความเรวจ าเปนตองท างานรวมกบผเชยวชาญดานวศวกรรมจราจร เนองจากทงสองตางมหนาทและเปาหมายทจะจดการจราจรใหมประสทธภาพและปลอดภย งานวศวกรรมจราจรมบทบาทส าคญในการออกแบบถนนและก าหนดขดจ ากดความเรวบนทองถนนใหเออตอการใชความเรวในการขบขทปลอดภย

การออกแบบและก าหนดขดจ ากดความเรวทเหมาะสม จงเปนองคประกอบทส าคญของโครงการการด าเนนการตรวจจบความเรว ซงจ าเปนตองอาศยความรความเชยวชาญดานวศวกรรมการจราจร เพอศกษาวเคราะหหาความเรวทเหมาะสมในการบงคบตรวจจบการใชความเรว

3.4.5 การประชาสมพนธและเผยแพรขาวสาร

การใหขาวสารและการประชาสมพนธถงโครงการตรวจจบความเรวนบเปนหวใจส าคญของการด าเนนการโครงการใหประสบความส าเรจได เนองจากถาประชาชนไมเขาใจถงพนฐานส าหรบการก าหนดขดจ ากดความเรวและการบงคบการใชความเรว จะท าใหผขบขไมปฏบตตามความเรวจ ากดนน การประชาสมพนธและรณรงคเผยแพรขอมลจะสามารถชวยใหความรและสงเสรมการใชความเรวทปลอดภยไดอยางมประสทธภาพ การใหความรแกประชาชนถงโครงการการตรวจจบความเรวชวยใหผขบขเขาใจถงเปาหมายของโครงการและท าใหประชาชนตระหนกถงเจตนาทแทจรงของมาตรการตรวจจบความเรว

3.4.6 การใหการสนบสนนของผมอ านาจตดสนใจ

อกหนงปจจยทน าไปสความส าเรจของโครงการการด าเนนการตรวจจบความเรว ไดแก ความเปนผน าและการใหการสนบสนนของผทมอ านาจในการตดสนใจในพนท ในการรเรมก าหนดทศทางและเปาหมายของโครงการ ก าหนดการบงคบใชกฎหมายตลอดจนบทลงโทษและวธการด าเนนคดทางกฎหมาย แสวงหาแหลงเงนทน และการแสวงหาแรงสนบสนนจากชมชน

3.4.7 การประเมนโครงการ

การประเมนผลโครงการนบเปนสวนส าคญทตองใชความอตสาหะและพยายามในการเฝาระวงตดตามผลการด าเนนงาน ซงผลการประเมนจะชวยบงบอกถงความส าเรจและขอจ ากดของโครงการตรวจจบความเรวตลอดจนสามารถชแนะแนวทางการด าเนนงานตอไปในอนาคตได ประสทธภาพของโครงการตรวจจบความเรวสามารถวดไดจากการปรบเปลยนพฤตกรรมการขบขและอตราการเกดอบตเหตเนองจากการใชความเรว การประเมนควรทบทวนผลการด าเนนงานในทกดาน ไดแก ดานวศวกรรม ดานการบงคบใชกฎหมาย และดานการประชาสมพนธ ดชนชวดทส าคญในการประเมนผลการด าเนนการ ไดแก ขอมลความเรว และขอมลอบตเหต


25

ซงนบเปน 2 ปจจยทางตรงทสงผลจากการตรวจจบความเรว นอกจากนนแลวอาจมดชนอนๆ ทเปนปจจยทางออม เชน ขอมลการรองเรยน หรออตราการโจรกรรม

ทายสด ภายหลงไดด าเนนการประเมนผลโครงการแลว ควรมการสงผลการประเมนกระจายใหกบหนวยงานภาคทเกยวของอยางตอเนอง เพอใหหนวยงานตางๆ รบทราบถงความกาวหนาและผลการตอบรบของโครงการการตรวจจบความเรวดงกลาว

3.5 หนวยงานทเกยวของกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

ในอดตตางประเทศมหนวยงานบงคบใชกฎหมายเปนหนวยงานหลกทดแลและมอ านาจการบงคบใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เนองจากหนวยงานฯมเจาหนาทต ารวจทสามารถตรวจจบ/ปรบผกระท าความผดได แตปจจบนระบบการตรวจจบความเรวอตโนมตไดถกน ามาใชอยางแพรหลายในพนทตาง ๆ ไมวา ชมชนเมองหรอชมชนชนบท จงจ าเปนตองมความรวมมอและชวยเหลอจากหนวยงานอน ๆ เพอชวยในการวางแผน การจดการระบบฯใหประสบความส าเรจ และครอบคลมพนทได โดยหนวยงานทมความรวมมอและเกยวของกบการจดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ดงแสดงในรปท 3.5-1 และมรายละเอยดหนาท ดงตอไปน

รปท 3.5–1 หนวยงานทมสวนเกยวของกบการด าเนนงานระบบตรวจจบความเรวอตโนมต


26

1. หนวยงานบงคบใชกฎหมาย

หนวยงานบงคบใชกฎหมาย เปนหนวยงานหลกทมอ านาจในการบงคบใชกฎหมายควบคมความเรวของผขบขยานพาหนะตามพนท ทงในระดบชมชน ระดบภมภาค และระดบประเทศ และมหนาทก าหนดควบคมบทลงโทษใหแกผขบขทกระท าความผด โดยทวไปหนวยงานบงคบกฎหมาย ไดแก กรมปองกนและบรรเทาสาธารณะภย เจาหนาทต ารวจ เปนตน ทงนหากหนวยงานบงคบใชกฎหมายจะตดตงกลองตรวจจบความเรว เจาหนาทในหนวยงานฯจะตองมการประกาศเตอนการบงคบใชความเรวกอนชวงเวลาหนง เพอใหผขบขทราบขอมลของโครงการ ตลอดจนขนตอนการปฏบตตาง ๆ อยางชดเจน จากนนจงมการตดตามถงผลการใชงานและพฤตกรรมของผขบขตอไป

2. หนวยงานรฐทองถน

หนวยงานทองถนเปนหนวยงานในพนททมหนาทในการอ านวยความปลอดภยใหแกประชาชน และคอยใหความรขอมลกบประชาชน เกยวกบโครงการการตรวจจบความเรว เพอใหประชาชนปฏบตตามกฎหมายไดอยางถกตอง และท าใหการบงคบใชกฎหมายควบคมความเรวประสบความส าเรจ หนวยงานทองถนทเกยวของกบกฎหมายการบงคบใชความเรว เชน เทศบาล องคการบรหาร เปนตน

3. หนวยงานวศวกรรมงานทาง

หนวยงานวศวกรรมงานทาง หรอหนวยงานทางหลวง เปนหนวยงานทท าหนาทวเคราะหขอมลทางวศวกรรมในการวางแผนดานการจดการควบคมความเรวของยานพานหะรวมกบหนวยงานบงคบใชกฎหมาย เพอใหการบงคบใชความเรวมประสทธภาพ รวมทงอบรมผไดรบใบอนญาตขบขใหปฏบตตามกฎจราจรอยางเครงครด หนวยงานทางหลวงทเกยวของกบการบงคบใชความเรว เชน กรมทางหลวง กรมขนสงทางบก เปนตน

4. หนวยงานทางกฎหมาย

หนวยงานทางกฎหมาย เปนหนวยงานทมหนาทในการสนบสนน และมอ านาจใชกฎหมายเรองการจดการความเรว กฎหมายการควบคมความเรว กฎหมายการจายคาปรบและยดใบขบข และกฎหมายอนๆ ทเกยวของ กบบคคลทกระท าความผด เพอใหเกดการปฏบตตามและเชอฟงกฎหมายอยางเครงครด โดยหนวยงานทางกฎหมายประกอบดวย อยการ ผพพากษา เปนตน

5. ตวแทนสอมวลชน

ตวแทนสอมวลชน การตลาด และการประชาสมพนธ เปนหนวยงานทมหนาทสรางสรรคสอและกระจายขาวสารของระบบตรวจจบความเรวไปยงประชาชนในพนท เพอใหประชาชนไดรบทราบขาวสาร และเขาใจถงระบบการตรวจจบความเรวทจะเกดขนในชมชน และยงใหประชาชนตนตวและมความระมดระวงในการใชรถใชถนนมากขน


27

6. ตวแทนประชาชน

ตวแทนประชาชนถอเปนหนวยงานทมหนาทในการมสวนรวมใหขอเสนอแนะเกยวกบผลสมฤทธและการยอมรบของชมชน

3.6 การตรวจจบการใชความเรว

มาตรการการตรวจจบการใชความเรวของผใชทางนบเปนมาตรการหนงทชวยลดอบตเหตทางถนนอนเนองมาจากการใชความเรว ซงการตรวจจบการใชความเรวเกนกวาอตราทก าหนดจะสามารถด าเนนการไดภายใตกฎหมายหรอพระราชบญญตของแตละประเทศหรอแตละเมอง เพอใหเกดความเขาใจในการตรวจจบการใชความเรว จงจ าเปนตองศกษาทบทวนกฎหมายเกยวกบการบงคบใชความเรวทใชอยในปจจบน

3.6.1 กฎหมายการควบคมการใชความเรวบนถนน

กฎหมายการควบคมการใชความเรวในประเทศไทยทมอ านาจบงคบตรวจจบการใชความเรว มอยดวยกน 3 กลมประเภท ไดแก กฎหมายควบคมการใชความเรวโดยทวไป กฎหมายควบคมการใชความเร วบรเวณพนทเฉพาะ และกฎหมายควบคมการใชความเรวบนถนนเฉพาะ ซงมรายละเอยดดงน

1. กฎหมายควบคมการใชความเรวโดยทวไป

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 เปนกฎหมายหลกทใชในการควบคมการใชความเรวในประเทศไทย จะน ามาบงคบใชในการก าหนดอตราความเรวของยานพาหนะในหรอนอกเขตเทศบาล เขตกรงเทพมหานคร และเขตเมองพทยา ดงน

1) ส าหรบรถบรรทกทมน าหนกรถรวมทงน าหนกบรรทกเกน 1,200 กโลกรมหรอรถบรรทกคนโดยสาร ใหขบในเขตกรงเทพมหานคร เขตเมองพทยา หรอเขตเทศบาล ไมเกนชวโมงละ 60 กโลเมตร หรอนอกเขตดงกลาวใหขบไมเกนชวโมงละ 80 กโลเมตร

2) ส าหรบรถยนตอนนอกจากรถทระบไวใน 1) ขณะทลากจงรถพวง รถยนตบรรทกทมน าหนกรถรวมทงน าหนกบรรทกเกน 1,200 กโลกรม หรอรถยนตสามลอใหขบในเขตกรงเทพมหานคร เขตเมองพทยา หรอเขตเทศบาล ไมเกนชวโมงละ 45 กโลเมตรหรอนอกเขตดงกลาวใหขบไมเกนชวโมงละ 60 กโลเมตร

3) ส าหรบรถยนตอนนอกจากรถทระบไวใน 1) หรอ 2) หรอรถจกรยานยนต ใหขบในเขตกรงเทพมหานคร เขตเมองพทยา หรอเขตเทศบาล ไมเกนชวโมงละ 80 กโลเมตร หรอนอกเขตดงกลาวใหขบไมเกนชวโมงละ 100 กโลเมตร


28

2. กฎหมายควบคมการใชความเรวบรเวณพนทเฉพาะ

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 มาตรา 21 ไดใหอ านาจผบญชาการต ารวจแหงชาต ในการก าหนดเครองหมายจราจรและความหมาย ดงน

1) มาตรา 21 ผขบขตองปฏบตใหถกตองตามสญญาณจราจรและเครองหมายจราจรทไดตดตงไวหรอท าใหปรากฏในทาง หรอทพนกงานเจาหนาทแสดงใหทราบ

2) สญญาณจราจร เครองหมายจราจร และความหมายของสญญาณจราจรและ เครองหมายจราจร ใหอธบดก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษาและใหม รปตวอยางแสดงไวในประกาศดวย

3. กฎหมายควบคมความเรวบนถนนเฉพาะ

พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2535 เปนกฎหมายทใหอ านาจหนวยงานผท าหนาทดแลรกษาทางใหมอ านาจเพมเตมเกยวกบทางซงรวมถงการใหอ านาจในการออกฎกระทรวงเพอก าหนดอตราความเรวของยานพาหนะในทางหลวง ดงน

o กฎกระทรวง ฉบบท 2 (พ.ศ.2542) ก าหนดอตราความเรวของยานพาหนะบนทางหลวงชนบท มดงตอไปน

(1) รถยนตหรอรถจกรยานยนต ใหใชความเรวไมเกนชวโมงละ 90 กโลเมตร

(2) รถยนตขณะทลากจงรถพวง หรอรถยนตสามลอ ใหใชความเรวไมเกนชวโมงละ 60 กโลเมตร

(3) รถบรรทกทมน าหนกรถรวมทงน าหนกบรรทกเกน 1,200 กโลกรม ไมวาจะลากจงรถพวงดวยหรอไมกตาม หรอรถบรรทกคนโดยสาร ใหใชความเรวไมเกนชวโมงละ 80 กโลเมตร

o กฎกระทรวง ฉบบท 3 (พ.ศ.2542) ก าหนดอตราความเรวของยานพาหนะบนทางหลวงพเศษหมายเลข 7 ทางสายกรงเทพมหานคร – เมองพทยา และทางหลวงพเศษหมายเลข 9 (ถนนกาญจนาภเษก) ทางสายถนนวงแหวนรอบนอกกรงเทพมหานคร ดงตอไปน

(1) รถบรรทกทมน าหนกรถรวมทงน าหนกบรรทกไมเกน 1,200 กโลกรม หรอรถบรรทกคนโดยสาร ใหใชความเรวไมเกนชวโมงละ 100 กโลเมตร

(2) รถบรรทกอนนอกจากรถทระบไวใน (1) รวมทงรถบรรทกหรอรถยนตขณะทลากจงรถพวง ใหใชความเรวไมเกนชวโมงละ 80 กโลเมตร

(3) รถยนตอนนอกจากรถทระบไวใน (1) หรอ (2) ใหใชความเรวไมเกนชวโมงละ 120 กโลเมตร


29

ทงนเพอใหเกดความเขาใจงายตอกฎหมายการควบคมการใชความเรวของประเทศไทยทงหมด คณะผจดท าไดท าการสรปการบงคบใชกฎหมายอตราความเรวของยานพาหนะตามทกฎหมายก าหนด ดงแสดงในตารางท 3.6-1 ซงเปรยบเทยบอตราความเรวทกฎหมายก าหนดระหวางประเภทของยานพาหนะและพนททบงคบใชกฎหมาย

ตารางท 3.6-1 เปรยบเทยบการบงคบใชกฎหมายทเกยวกบการใชความเรวบนถนนของประเทศไทย ประเภทยานพาหนะ อตราความเรวทก าหนด (กโลเมตรตอชวโมง)

เขตเทศบาล ทางหลวงชนบท ทางหลวงพเศษหมายเลข 7 และ 9

1. ส าหรบรถบรรทกทมน าหนกรถรวมทงน าหนกบรรทกเกน 1,200 กโลกรม หรอรถบรรทกคนโดยสาร

60 80 100

2. ส าหรบรถยนตอนนอกจากรถทระบไวใน 1 ขณะทลากจงรถพวง รถยนตบรรทกทมน าหนกรวมทงน าหนกบรรทกเกน 1,200 กโลกรม หรอรถยนตสามลอ

45 60 80

3. ส าหรบรถยนตอนทนอกจากระบไวใน 1 หรอ 2 หรอรถจกรยานยนต

80 90 120

3.6.2 บทลงโทษ การปรบ และการยดใบอนญาตขบข

จากทคณะผวจยไดท าการทบทวนกฎหมายการควบคมการใชความเรวบนถนนทงในตางประเทศและประเทศไทย พบวา แตละประเทศมกฎหมายขอบงคบการใชความเรวบนถนนทแตกตางกน โดยมวตถประสงคเพอไมใหเกดผลเสยและอนตรายบนถนนจากการใชความเรว และยงพบอกวา ประชาชนในแตละประเทศลวนเครงครดตอการปฎบตตามกฎหมายฯอยางมาก ซงสงทท าใหประชาชนในแตละประเทศปฏบตตามกฎหมายนน กคอ บทลงโทษ การปรบ และการยดใบอนญาตขบข

การจบปรบถอเปนบทลงโทษขนพนฐานของการกระท าผด และการบนทกคะแนนจะบทลงโทษทน าไปสการยดใบอนญาตขบขแบบชวคราว ซงชวยเพมประสทธภาพบทลงโทษของการกระท าผดได ซงคณะผวจยสามารถรวบรวมไดดงน


30

ประเทศออสเตรเลย มการปรบคาปรบและคะแนนในการยดใบอนญาตขบข ดงน ความเรวทสงกวาความเรว

จ ากด คาปรบ (ดอลลาร) คาปรบ (บาท) ปรบคะแนน

นอยกวา 13 กม./ชม. A$ 100 3,000 1 คะแนน

13-20 กม./ชม. A$ 150 4,500 3 คะแนน

21-30 กม./ชม. A$ 250 7,500 4 คะแนน

31-40 กม./ชม. A$ 350 10,500 6 คะแนน

41 กม./ชม. หรอมากกวา A$ 700 21,000 8 คะแนน และยดใบขบข 6 เดอน

หมายเหต: กรณขบขดวยความเรวทสงกวาความเรวจ ากดมากกวา 20 กม./ชม. และถกตรวจจบเปนครงทสองภายในหนงป จะถกปรบคะแนนเปน 2 เทา

ประเทศญปน มการปรบคาปรบและคะแนนในการยดใบอนญาตขบข ดงน ความเรวทสงกวาความเรว

จ ากด คาปรบ (เยน)

คาปรบ (บาท)

ปรบคะแนน

ปกต BAC 0.03 BAC 0.05

15 กม./ชม. หรอนอยกวา

9,000 2,700 1 7 14

15-20 กม./ชม.

12,000 3,600 1 7 14

20-25 กม./ชม.

15,000 4,500 2 7 14

25-30 กม./ชม.

18,000 5,400 3 8 15

30-35 กม./ชม. (ทางดวน)

25,000 7,500 6 (3) 9 (8) 16 (15)

35-40 กม./ชม. (ทางดวน)

35,000 10,500 6 (3) 9 (8) 16 (15) 40-50 กม./ชม. ขนศาล 6 9 16

50 กม./ชม. หรอมากกวา ขนศาล 12 13 19


31

ประเทศสหรฐอเมรกา เมอง Belton มการปรบคาปรบและคะแนนในการยดใบอนญาตขบข ดงน ความเรวทสงกวาความเรว

จ ากด คาปรบ (ดอลลาร) คาปรบ (บาท)

พนททวไป

1 - 10 ไมล/ชม. US$ 143 5,005

11 - 15 ไมล/ชม. US$ 163 5,705

16 - 20 ไมล/ชม. US$ 188 6,580

21 - 25 ไมล/ชม. US$ 213 7,455

26 - 30 ไมล/ชม. US$ 248 8,680

31 ไมล/ชม. หรอมากกวา US$ 288 10,080

เขตโรงเรยนและพนทกอสราง

1 - 10 ไมล/ชม. US$ 163 5,705

11 - 15 ไมล/ชม. US$ 188 6,580

16 - 20 ไมล/ชม. US$ 218 7,630 21 - 25 ไมล/ชม. US$ 238 8,330

26 - 30 ไมล/ชม. US$ 278 9,730

31 ไมล/ชม. หรอมากกวา US$ 313 10,955

ประเทศไทย

ประเทศไทยไดก าหนดบทลงโทษของผกระท าผด ขบรถเรวกวาอตราทกฎหมายก าหนด ตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 และการเปรยบเทยบปรบผกระท าผด ใหเปนไปตามขอก าหนดของส านกงานต ารวจแหงชาต (กรมต ารวจ) ฉบบท 3 โดยมใจความวา

“ส าหรบขอหาหรอฐานความผดขบรถเรวเกนอตราก าหนด อตราโทษปรบตงแต 200 - 500 บาท อตราตามขอก าหนดปรบไมเกน 1,000 บาท”

นอกจากการปรบแลว ส านกงานต ารวจแหงชาตยงไดก าหนดการบนทกคะแนน อบรม ทดสอบผขบขทกระท าผด และการพกใชใบอนญาตขบขไว ส าหรบผขบขทขบรถดวยอตราความเรวเกนกวาทกฎหมายก าหนด ตามขอก าหนดของส านกงานต ารวจแหงชาต ดงตอไปน

“บนทกคะแนน ครงละ 30 คะแนน (สามสบคะแนน) โดยใชอกษร C เปนสญลกษณ” ในขอหาดงตอไปน

o ขบรถในขณะหยอนความสามารถในอนทจะขบ o ขบรถประมาทหรอนาหวาดเสยว o ขบรถในลกษณะทผดปกตวสยของการขบรถตามธรรมดา o ขบรถโดยไมค านงถงความปลอดภยหรอความเดอดรอนของผอน


32

o ขบรถดวยอตราเรวเกนกวาทกฎหมายก าหนด

โดยการจดบนทกคะแนนจะมการหกลบคะแนนทบนทกไว เมอผขบขนนไมมกระท าผดซ าภายในหนงปนบแตกระท าความผดครงแรก หากเมอผขบขกระท าความผดซ าตงแตสองครงเปนตนไปภายในหนงปนบตงแตกระท าความผดครงแรก ผขบขจะตองเขารบการอบรมและทดสอบกอนทจะไดรบใบอนญาตขบขคน และเมอผขบขถกบนทกคะแนนกระท าผดรวมกนเกนกวา 60 คะแนน ภายในหนงปนบตงแตกระท าผดครงแรก ใหผมอ านาจสงพกใชใบอนญาตขบขของผขบขนน มก าหนดครงละไมเกน 90 วน

แนบตวอยางแบบใบสงของเจาพนกงานจราจรหรอพนกงานเจาหนาทและใบรบแทนใบอนญาตขบข (ดงแสดงในรปท 3.6-1 ถง 3.6-2) ทอางถงในแบบใบสงและใบรบแทนใบอนญาตขบขทายขอก าหนดเจาพนกงานจราจรทวราชอาณาจกร เรองก าหนดแบบใบสงของเจาพนกงานจราจรหรอพนกงานเจาหนทและใบอนญาตขบข (ฉบบท 4) พ.ศ. 2560 และแบบใบสงของเจาพนกงานจราจรหรอพนกงานเจาหนาทแบบสงทางไปรษณย (ดงแสดงในรปท 3.6-3)


33

รปท 3.6–1 ตวอยางรปแบบใบสงทสงทางไปรษณยของเจาพนกงานจราจร (ดานหนา)


34

รปท 3.6–2 ตวอยางรปแบบใบสงทสงทางไปรษณยของเจาพนกงานจราจร (ดานหลง)


35

รปท 3.6–3 ตวอยางรปแบบใบสงทสงทางไปรษณยของเจาพนกงานจราจร

ทมา : http://www.speedjammer.com/update-6.php


36

โดยภายในใบสงไดแนบวธการช าระคาปรบตามกฎหมาย โดยผไดรบใบสงอาจเลอกปฏบตอยางใดอยางหนง ดงตอไปน

o ช าระคาปรบตามจ านวนทระบไวในใบสง หรอตามจ านวนทพนกงานสอบสวนแจงใหทราบ ณ สถานทและช าระภายในวน เวลา ทระบไวในใบสง หรอ

o ช าระคาปรบตามจ านวนทระบไวในใบสง โดยการสงธนาณต หรอตวแลกเงนของธนาคารโดยทางไปรษณยลงทะเบยน สงจายใหแกผบญชาการต ารวจแหงชาต พรอมดวยส าเนาใบสง และกรอกขอความในสวนของบนทกผตองหา ใหมรายละเอยดครบถวน และลงลายมอชอก ากบ สงไปยงสถานทและภายในวน เวลาทระบไวในใบสง ทงน ส าหรบการช าระคาปรบทางไปรษณยจะมผลสมบรณตอเมอไดมการเรยกเกบเงนแลว และหนวยงานทไดรบคาปรบจะออกใบเสรจรบเงนสงใหผรบทางไปรษณย

o ในกรณทไมมการเรยกเกบใบอนญาตขบขโดยเจาพนกงานจราจรหรอพนกงานเจาหนาท สามารถช าระคาปรบตามจ านวนทระบไวในใบสงโดยวธการธรกรรมทางอเลกทรอนกส บตรเครดต หรอวธการอน โดยผาน ธนาคาร , ATM, INTERNET BANKING หรอหนวยบรการรบช าระเงนทมเครองหมาย PTM ทงนจะสามารถช าระไดภายหลง 2 วนท าการนบจากวนทไดรบใบสงโดยเอกสารหรอรายงานอเลกทรอนกสทธนาคารหรอหนวยบรการรบช าระเงนออกใหถอเปนหลกฐานในการรบเงนคาปรบ

3.6.3 แนวทางการก าหนดคาปรบในประเทศไทย

จากการทบทวนกฎหมายการควบคมการใชความเรวบนถนนในตางประเทศพบวา ในตางประเทศมการลงโทษผกระท าความผดเปนคาปรบแบบขนบนไดตามความแตกตางของความเรวทเกนกวากฎหมายก าหนด โดยยงฝาฝนความเรวทกฎหมายก าหนดมากกจะเสยคาปรบทมากตามไปดวย ซงท าใหผขบขตระหนกถงบทลงโทษตอการใชความเรวในการขบขมากขน

ในปจจบนกฎหมายของประเทศไทยยงไมมการก าหนดอตราคาปรบแบบขนบนได มเพยงบทลงโทษตามกฎหมายพระราชบญญตจราจรทางบก ปรบไมเกน 1,000 บาท

ทงน กรมการขนสงทางบก ประเทศไทย ภายใตโครงการมนใจทวไทยรถใช GPS ไดมการน าอตราคาปรบแบบขนบนไดมาใชเปนบทลงโทษส าหรบรถขนสงสาธารณะและรถบรรทก โดยอตราคาปรบดงแสดงในตารางท 3.6-2


37

ตารางท 3.6-2 อตราคาปรบแบบขนบนไดส าหรบรถสาธารณะในประเทศไทย ประเภทรถ อตราคาปรบ

(ทางหลวง/ทางหลวงชนบท) อตราคาปรบ

(ทางหลวงพเศษ)

รถโดยสาร 91-100 กม./ชม. ปรบ 1,000 บาท 111-120 กม./ชม. ปรบ 1,000 บาท

101-110 กม./ชม. ปรบ 2,000 บาท 121-130 กม./ชม. ปรบ 2,000 บาท

111-120 กม./ชม. ปรบ 3,000 บาท 131-140 กม./ชม. ปรบ 3,000 บาท 121-130 กม./ชม. ปรบ 4,000 บาท 141-150 กม./ชม. ปรบ 4,000 บาท

131 กม./ชม. ขนไป ปรบ 5,000 บาท 151 กม./ชม. ขนไป ปรบ 5,000 บาท

รถบรรทก 91-100 กม./ชม. ปรบ 1,000 บาท 91-100 กม./ชม. ปรบ 1,000 บาท





ลากจง รถพวง/กงพวง



91-100 กม./ชม. ปรบ 3,000 บาท 111-120 กม./ชม. ปรบ 3,000 บาท 101-110 กม./ชม. ปรบ 4,000 บาท 121-130 กม./ชม. ปรบ 4,000 บาท


ทมา : กรมการขนสงทางบก

3.6.4 อ านาจหนาทในการบงคบใชกฎหมาย

อ านาจของเจาพนกงานจราจรและพนกงานเจาหนาทถกระบไวในพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 ไวในมาตราท 140 และ 141 โดยมเนอความดงน

มาตรา 140 เมอเจาพนกงานจราจรหรอพนกงานเจาหนาทพบดวยตนเองหรอโดยการใชเครองอปกรณใด ๆ วาผขบขผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามบทบญญตแหงพระราชบญญตน หรอกฎหมายอนอนเกยวกบรถนน ๆ จะวากลาว ตกเตอนผขบข หรอออกใบสงใหผขบขช าระคาปรบตามทเปรยบเทยบกได ในกรณทไมพบตวผขบข ใหตดหรอผกใบสงไวทรถทผขบขเหนไดงาย และถาไมสามารถตดหรอผกใบสงไวทรถไดไมวาดวยเหตใด ใหสงใบสงพรอมพยานหลกฐานโดยทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปยงภมล าเนาของเจาของรถหรอผครอบครองรถภายในระยะเวลาตามทผบญชาการต ารวจแหงชาตก าหนด นบแตวนทเจาพนกงานจราจรหรอพนกงานเจาหนาทพบการกระท าความผด และใหถอวาเจาของรถหรอผครอบครองรถไดรบใบสงนนเมอพนก าหนดสามสบวนนบแตวนสง


38

มาตรา 141 ผขบขหรอเจาของรถซงไดรบใบสงตามมาตรา 140 อาจเลอกปฏบตอยางใดอยางหนงดงตอไปน

o ช าระคาปรบตามจ านวนทระบไวในใบสงหรอตามจ านวนทพนกงานสอบสวนแจงใหทราบ ณ สถานททระบไวในใบสงหรอสถานททผบญชาการต ารวจแหงชาตก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษาภายในวน เวลา ทระบไวในใบสง

o ช าระคาปรบตามจ านวนทระบไวในใบสงโดยการสงธนาณต หรอการสงตวแลกเงนของธนาคารโดยทางไปรษณยลงทะเบยน สงจายใหแกผบญชาการต ารวจแหงชาตพรอมดวยส าเนาใบสงไปยงสถานท และภายในวน เวลา ทระบไวในใบสง

o ในกรณทไมมการเรยกเกบใบอนญาตขบขโดยเจาพนกงานจราจรหรอพนกงานเจาหนาท ใหช าระคาปรบตามจ านวนและภายในวนทระบไวในใบสง โดยวธการธรกรรมทางอเลกทรอนกส บตรเครดต หรอวธการอนโดยผานธนาคารหรอหนวยบรการรบช าระเงนได ทงน ตามวธการและสถานททผบญชาการต ารวจแหงชาตก าหนด

มาตรา 141/1 ในกรณทผขบขหรอเจาของรถซงไดรบใบสงไมปฏบตตามมาตรา 141 ใหพนกงานเจาหนาทและนายทะเบยนตามกฎหมายวาดวยรถยนตหรอกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกมหนาทและอ านาจ ดงตอไปน

1) ใหพนกงานเจาหนาทต าแหนงตงแตสารวตรขนไปมหนงสอแจงการไมปฏบตตามใบสงและจ านวนคาปรบทคางช าระใหผขบขหรอเจาของรถทราบภายในสบหาวนนบแตวนทครบก าหนดช าระคาปรบตามทระบในใบสง และใหผขบขหรอเจาของรถท าการช าระคาปรบทคางช าระดวยวธการอยางใดอยางหนง ตามมาตรา 141 ภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบแจง

2) ในกรณทผขบขหรอเจาของรถคนใดไมช าระคาปรบตาม 1) ใหด าเนนการ ดงตอไปน

(1) ใหพนกงานเจาหนาทแจงจ านวนคาปรบทคางช าระพรอมหลกฐานตาม 1 ไปยงนายทะเบยน และใหนายทะเบยนตรวจสอบขอมลและแจงใหผมาตดตอขอช าระภาษประจ าปส าหรบรถคนนนทราบ เพอไปช าระคาปรบทคางช าระภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจง ถาผมาตดตอขอช าระภาษประจ าปเปนเพยงตวแทนเจาของรถ ใหผมาตดตอแจงใหเจาของรถทราบเพอไปช าระคาปรบภายในระยะเวลาดงกลาว ในการน ใหนายทะเบยนรบช าระภาษประจ าปส าหรบรถคนนนไวโดยออกหลกฐานชวคราวแทนการออกเครองหมายแสดงการเสยภาษประจ าปใหเจาของรถหรอตวแทนเจาของรถแทน

(2) ในกรณทเจาของรถไดช าระคาปรบทคางช าระครบถวนภายในระยะเวลาตามทก าหนดใน (1) ใหเจาของรถหรอตวแทนเจาของรถน าหลกฐานแสดงการช าระคาปรบทไดรบจาก


39

พนกงานเจาหนาทมาแสดงตอนายทะเบยนเพอใหออกเครองหมายแสดงการเสยภาษประจ าปส าหรบรถคนนน

(3) ในกรณทเจาของรถหรอตวแทนเจาของรถทไดรบหนงสอแจงตาม (1) ประสงคจะช าระคาปรบในวนทมาตดตอขอช าระภาษประจ าป ใหนายทะเบยนมอ านาจรบช าระคาปรบตามจ านวนทคางช าระแทนได โดยใหนายทะเบยนรบช าระภาษประจ าปส าหรบรถคนนนและออกเครองหมายแสดงการเสยภาษประจ าปใหเจาของรถหรอตวแทนเจาของรถ

(4) ในกรณทเจาของรถไมช าระคาปรบทคางช าระหรอช าระไมครบถวนภายในระยะเวลาทก าหนดใน (1) ใหพนกงานเจาหนาทแจงนายทะเบยนใหงดการออกเครองหมายแสดงการเสยภาษประจ าปส าหรบรถคนนน และแจงใหพนกงานสอบสวนด าเนนการตามหนาทและอ านาจตอไป

3.6.5 อตราสวนแบงเงนคาปรบตามกฎหมาย

ตามกฎหมายการควบคมการใชความเรวบนถนนของประเทศไทยไดมการปรบ/จบ และเสยคาปรบ ทงนมกฎหมายก าหนด อตราสวนแบงเงนคาปรบ ซงมรายละเอยดการค านวณ ดงน

1. การค านวณสวนแบงคาปรบตาม พรบ.จราจรทางบก กลาวไวดงน

o กรณปรบในเขตเทศบาลหรอกรงเทพฯ จะค านวณสวนแบงใหเทศบาล จ านวนรอยละ 50 จากเงนคาปรบ สวนทเหลออกรอยละ 50 จะค านวณเปนเงนรางวลจราจรรอยละ 95 (หรอรอยละ 47.50 ของเงนคาปรบ) เงนกองทนเพอการสบสวนฯ รอยละ 99 ของเงนสวนทเหลอจากเงนรางวล (หรอรอยละ 2.48 ของเงนคาปรบ) และเงนรายไดแผนดนรอยละ 1 ของเงนสวนทเหลอจากเงนรางวล (หรอรอยละ 0.02 ของเงนคาปรบ)

o กรณปรบนอกเขตเทศบาล น าสงสวนราชการผเบก เพอสงใหองคการปกครองสวนทองถน (อปท.) รอยละ 100

ทงนเพอใหเกดความเขาใจงาย คณะผวจยขอแสดงอตราสดสวนแบงเงนคาปรบตามกฎหมาย พรบ.จราจรทางบก ดงแสดงในรปท 3.6-4


40

รปท 3.6–4 อตราสดสวนแบงเงนคาปรบตามกฎหมาย พรบ.จราจรทางบก

2. การค านวณสวนแบงคาปรบตามประกาศกระทรวงการคลง กลาวไวดงน

o กรณมการจบกม จะค านวณสวนแบงเปนเงนรางวลรอยละ 80 และเงนรายไดแผนดนรอยละ 20 จากเงนคาปรบ

o กรณไมมการจบกม จะค านวณสวนแบงเปนเงนรางวลรอยละ 60 และเงนรายไดแผนดนรอยละ 40 จากเงนคาปรบ

โดยทงสองกรณ จะตองน าเงนรางวลมาค านวณสวนแบงออกเปน 4 สวน ดงน เงนกองทนคาใชจายในการด าเนนการฯ 1 สวน เงนสนบน 1 สวน และเงนรางวล 2 สวน หากกรณไมตองจายเงนสนบน ใหรวมจายเปนเงนรางวลทง 3 สวน ส าหรบเงนรายไดแผนดนจะตองน ามาค านวณสวนแบงเขากองทนเพอการสบสวนฯ รอยละ 99 เปนเงนรายไดแผนดนจรงเพยงรอยละ 1


41

3.7 การก าหนดขดจ ากดความเรว

การก าหนดขดจ ากดความเรวเปนสงส าคญส าหรบมาตรการการควบคมการใชความเรวในการขบขอยางปลอดภย เนองจากขดจ ากดความเรวจะเปนตวก าหนดพฤตกรรมในการขบขของผใชรถใชถนน หากมการก าหนดขดจ ากดความเรวไมเหมาะสม เชน มการก าหนดขดจ ากดความเรวทต าจนเกนไป จะสงผลใหเกดการฝาฝนตอมาตรการการควบคมการใชความเรวในการขบข และเพมความแตกตางของจ านวนผใชความเรวบนถนน สงผลใหการเคลอนตวของจราจรเปนไปอยางไมสม าเสมอและเกดความไมปลอดภยในการขบข เปนตน

ดงนนเพอการก าหนดขดจ ากดความเรวบนถนนในประเทศไทยใหมความเหมาะสมและสามารถน าไปใชงานไดจรง ควรพจารณาประเดนทส าคญตาง ๆ ดงน

3.7.1 วธการก าหนดขดจ ากดความเรว

วธการและแนวทางในการก าหนดขดจ ากดความเรวทถกน ามาใชโดยทวไป สามารถแบงออกเปน 4 วธการ ดงตอไปน

1) วธทางวศวกรรม (Engineering Approach) ประกอบดวยวธการวเคราะห 2 วธ ไดแก วธวเคราะหจากความเรวในการขบข และวธวเคราะหจากความเสยงตอการเกดอบตเหต โดยสองวธจะอาศยการวเคราะหคาความเรวเรมตนและคาปรบแกอนเนองมาจากสภาพถนนและสงแวดลอม เพอระบเปนคาขดจ ากดความเรว โดยวธวเคราะหจากความเรวในการขบขจะใชคาความเรวทเปอรเซนตไทลท 85 เปนคาความเรวเรมตน สวนวธวเคราะหจากความเสยงอบตเหตจะใชคาความเรวทไดจากการออกแบบและการใชพนท

2) วธระบบผเชยวชาญ (Expert System Approach) เปนการวเคราะหความเรวทเหมาะสมในแตละพนทโดยอาศยกระบวนการความรและความคดของผเชยวชาญ โดยคาขดจ ากดความเรวจะปรบแกตามปจจยตาง ๆ เชน ลกษณะทางกายภาพของถนน สถตอบตเหต และปรมาณจราจร เปนตน

3) วธวเคราะหความเรวทเหมาะสมทสด (Optimization Approach) เปนการวเคราะหขดจ ากดความเรวทจะท าใหคาใชจายของระบบขนสงต าทสด (Minimum Cost) ซงหมายรวมถงคาใชจายในการเดนทาง คาใชจายเนองจากอบตเหต คาใชจายเกยวกบมลภาวะทางอากาศ มลภาวะทางเสยง

4) วธวเคราะหความสญเสยนอยทสด (Injury Minimization Approach) เปนการวเคราะหขดจ ากดความเรวโดยพจารณาจากแนวทางระบบความปลอดภย ซงแบงตามประเภทของถนน และประเภทยานพาหนะ


42

3.7.2 ปจจยทมผลตอการเลอกใชความเรวของผขบข

ปจจยในการเลอกใชความเรวของผขบขสามารถแบงออกเปน 2 ปจจย ดงตอไปน

1) ปจจยทขนอยกบตวของผขบข เปนปจจยภายในทเกดจากตวของผขบข เชน ความสามารถของผขบขทมความหลากหลาย จงควรทจะก าหนดความเรวทเหมาะสมกบผขบขทกรปแบบใหสามารถปฏบตตามได นอกจากความสามารถในการขบขแลวยงมอกหลายปจจย เชน ความคนเคยกบเสนทาง สขภาพ อารมณ และความชอบสวนบคคลในการทจะเลอกใชความเรวในการขบข เปนตน

2) ปจจยทไมไดขนอยกบผขบข เปนปจจยภายนอกทสงผลตอพฤตกรรมการใชความเรวของผขบข เชน ลกษณะทางกายภาพของถนน (Physical Characteristics of the Roads) มผลตอการเลอกใชความเรวของผขบข เนองจากความแตกตางของสภาพถนน ศกยภาพการเคลอนตวของรถ การเบรคหรอหยดรถ เปนตน ดงนนในทางปฏบตจงไมเหมาะทจะก าหนดการใชความเรวของรถแตละประเภทตามคณลกษณะของยานพาหนะ ควรพจารณาไปถงลกษณะทางกายภาพของถนนดวย

3.7.3 การศกษาการก าหนดขดจ ากดความเรวในประเทศไทยทผานมา

การศกษาการก าหนดขดจ ากดความเรวในประเทศไทยนนไดมการศกษาของสถาบนวจยและใหค าปรกษาแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร (2553) ท าการศกษาเกยวกบความปลอดภยของถนนเพอการก าหนดขดจ ากดความเรวทเหมาะสม โดยท าการส ารวจขอมลความเรวดวยเครองมอไมโครเวฟเรดารบนทางหลวงของประเทศไทยจ านวน 380 จด และท าการตรวจสอบวเคราะหพฤตกรรมการใชความเรวของผขบขตามลกษณะกายภาพของทาง

ผลจากการศกษาพบวา ในการก าหนดขดจ ากดความเรวตามกฎหมายในแตละพนทนนไมไดพจารณาลกษณะทางกายภาพของพนทประกอบการก าหนดขดจ ากดความเรว ท าใหมการใชความเรวเกนความเรวทกฎหมายก าหนด โดยเฉพาะเขตพนททมความลาดชนจะมการใชความเรวเกนกวาทกฎหมายก าหนดในอตราทสง ดงนนในการศกษานไดเสนอใหมการจ ากดความเรวเฉพาะพนท เชน เขตโรงเรยน ใหมการจ ากดความเรวตามชวงเวลาในการรบสงนกเรยน เขตทางหลวงพเศษ เปนตน และการก าหนดขดจ ากดความเรวใหสมพนธกบการพฒนาพนทรอบขาง ไดแก พนทเขตชมชนเมอง และพนทนอกเขตชมชนเมอง ดงแสดงในตารางท 3.7-1


43

ตารางท 3.7-1 ขดจ ากดความเรวแนะน าทเหมาะสมในแตละเขตพนท ประเภทยานพาหนะ เขต

โรงเรยน 2 ชองจราจร หรอ >2 ชองจราจร ไมม

เกาะกลาง

>2 ชองจราจร มเกาะกลาง

>2 ชองจราจร มทางคขนาน

มอเตอรเวย

เขตชมชนรปแบบ 1 ก ำหนดควำมเรวจ ำกดตำมลกษณะทำงกำยภำพของถนนในเขตเมอง รถยนตและรถจกรยานยนต

40 50 70 90 120

รถตและรถโดยสาร 50 70 80

รถบรรทก 50 60 60

เขตชมชนรปแบบ 2 ก ำหนดควำมเรวจ ำกดคำเดยว ในพนทชมชนเมอง รถยนตและรถจกรยานยนต

40 60 60 60 120


รถบรรทก 60 60 60 นอกเขตชมชน

รถยนตและรถจกรยานยนต

40 90 100 100 120


รถบรรทก 70 80 80


44

บทท 4

การวเคราะหขอมล

คณะผวจยไดลงพนทสมภาษณแบบกงโครงสราง เพอสอบถามขอมลตาง ๆ เกยวกบแนวทางการวางแผนและด าเนนงานระบบตรวจจบความเรวอตโนมต จากหนวยงานทมความเกยวของ ไดแก การทางพเศษแหงประเทศไทย ต ารวจทางหลวงจงหวดขอนแกน ต ารวจทางหลวงจงหวดชลบร ต ารวจทางหลวงจงหวดสงขลา ต ารวจภธรจงหวดเชยงใหม เปนตน ซงสามารถสรปประเดนส าคญทไดจากการสอบถาม ดงน

4.1 ประเดนทวไป

แนวทางการจดการควบคมความเรวดวยกลองตรวจจบความเรวอตโนมตนน มล าดบขนตอนการจดการโครงการ เรมตงแตการวางแผนงาน ก าหนดเปาหมาย วตถประสงคของการจดการ ไปจนถงด าเนนแผนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต โดยรายละเอยดสามารถสรปออกเปนหวขอ ดงน

เปาหมายและวตถประสงคของการจดการ

เปาหมายและวตถประสงคของการจดการมาตรการการควบคมความเรว เรมจากหนวยงาน เลงเหนปญหาการใชความเรวในการขบขทกอใหเกดอบตเหตบนทองถนน ซงมความรนแรงและเกดขนจ านวนมาก และ/หรอ มการรองเรยนจากชมชนหรอหนวยงานในพนททประสบปญหาการใชความเรวในการขบข โดยทงหนวยงานรฐ รฐวสาหกจ และชมชน สวนใหญมเปาหมายในการจดการกบปญหาการใชความเรวในการขบขไปในแนวทางเดยวกน คอ

o ตองการลดปญหาการเกดอบตเหตอนเกดจากการใชความเรว o ตองการควบคมพฤตกรรมการใชความเรวของผขบขใหอยภายใตความเรวทก าหนด o ตองการเพมประสทธภาพของการควบคมความเรวใหมประสทธภาพ o ตองการลดภาระหนาทและจ านวนบคลากรในการตรวจจบการใชความเรวของยานพาหนะ

การลงทน

ในปจจบนการลงทนตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทยยงไมมการลงทนในลกษณะของการรวมลงทน โดยผทมความตองการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจะเปนผทลงทนทงหมดตงแตการศกษา การจดซออปกรณ การตดตง การด าเนนการ รวมไปถงการดแลรกษาระบบ ซงเงนลงทนอาจไดมาจากหลายสวน ไดแก


45

o งบประมาณประจ าป งบประมาณประเภทนจะเปนลกษณะในการท างานของภาครฐทจ าเปนจะตองขอเบกงบตามปงบประมาณ ประกอบกบการจดซออปกรณตองท าการประกวดราคาส าหรบการจดซอจดจางตามขนตอน

o งบประมาณสวนตวของหนวยงานหรอองคกร งบประมาณประเภทนจะเปนในลกษณะของหนวยงาน องคกรหรอชมชนทใชเงนจากการด าเนนการหรอการระดมทนมาใชในการลงทนในการตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมต

o เงนทนสนบสนนดานความปลอดภยจากหนวยงานดานความปลอดภยบนทองถนน จะเปนในลกษณะของการเลงเหนปญหาจากการใชความเรวสงของหนวยงานสนบสนนดานความปลอดภยบนทองถนน หรอการทมหนวยงาน องคกร หรอบคคลกลางเปนผเสนอปญหาตอหนวยงานสนบสนนดานความปลอดภยเพอขอความชวยเหลอเรองงบประมาณส าหรบน ามาใชในการแกไขปญหาการใชความเรว

หนวยงานทเกยวของ

การด าเนนงานระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจ าเปนตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานหลายภาคสวน ทงในเรองของการวางแผนและการด าเนนการ ความรเกยวกบระบบฯ รวมไปถงกฎหมายและขอบงคบตางๆ ทน ามาใชตรวจจบความเรว โดยหนวยงานทเกยวของสามารถแบงออกเปน 3 กลม ดงน

o หนวยงานหลก ไดแก หนวยงานบงคบใชกฎหมาย นนคอ เจาหนาทต ารวจ ซงมหนาทในการน าขอมลจากระบบกลองตรวจจบความเรวอตโนมต มาออกใบสงและจบ/ปรบ ตามกฎหมายตอไป

o หนวยงานรอง ไดแก หนวยงานเจาของเขต/พนท ส าหรบการตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมต เชน กรมทางหลวง กรมทางหลวงชนบท เทศบาล รวมถงองคกรบรหารสวนทองถนตาง ๆ เปนตน ซงในการตดตงอปกรณตรวจจบฯ จะตองมการขออนญาตเจาของพนทกอน และมการแบงสวนแบงรายไดจากคาปรบตามกฎกระทรวงแกเจาของพนท

o หนวยงานสนบสนน เปนหนวยงานทสงเสรมหรอสนบสนนใหระบบตรวจจบความเรวอตโนมตเกดขนไดอยางมประสทธภาพ เชน สอมวลชนท าหนาทเผยแพรขาวสารใหประชาชนรบทราบ และมความเหนไปในทศทางทดตอระบบฯ นกวชาการนกวจยท าหนาทใหความรและค าปรกษาในการพฒนาระบบฯ ตลอดจนหนวยงานดานความปลอดภยตาง ๆ ทชวยสนบสนนในเรองของเงนลงทนการตดตงอปกรณ


46

4.2 ประเดนการบงคบใชกฎหมาย

กฎหมายและขอบงคบเปนองคประกอบส าคญทจะชวยควบคมและปรบเปลยนพฤตกรรมการใชความเรวในการขบข ซงในระบบตรวจจบความเรวมการใชกฎหมายและขอบงคบหลายมาตราทเกยวของ โดยรายละเอยดสามารถสรปเปนหวขอ ดงน

การบงคบใชกฎหมาย

การบงคบใชกฎหมายควบคมความเรวในปจจบน สามารถแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก

o กฎหมายควบคมการใชความเรวโดยทวไป ซงไดแก พระราชบญญตจราจรทางบก เปนกฎหมายหลกทใชในการควบคมการใชความเรวในประเทศไทย ซงหนวยงานสวนมากจะอาศยพระราชบญญตจราจรทางบกในการจบปรบผทกระท าความผดในมาตราท 67 สาเหตทหนวยงานสวนมากเลอกใชพระราชบญญตจราจรทางบกเนองจากพระราชบญญตจราจรทางบกมความครอบคลมทงในเรองของพนท รวมไปถงประเภทของยานพาหนะ และมการระบอ านาจของเจาหนาทใหมอ านาจในการจบปรบไวอยางชดเจน ในมาตราท 140

o กฎหมายควบคมความเรวบนถนนเฉพาะ ซงไดแก พระราชบญญตทางหลวง เปนกฎหมายทใหอ านาจหนวยงานผท าหนาทดแลรกษาทางใหมอ านาจเพมเตมเกยวกบทางซงรวมถงการใหอ านาจในการออกกฎกระทรวงเพอก าหนดอตราความเรวของยานพาหนะในทางหลวง ตามมาตราท 5 ซงจะสามารถใชพระราชบญญตทางหลวงกตอเมอมการตรวจจบความเรวบนทางหลวงเทานน แตขอดของพระราชบญญตทางหลวงคอสามารถปรบผทกระท าความผดในเรองของการใชความเรวทเกนก าหนดไดถง 5,000 บาท ไวในมาตราท 69 ซงก าหนดคาปรบไวสงกวาพระราชบญญตจราจรทางบก ซงก าหนดคาปรบสงสดไวท 1,000 บาท

o กฎหมายควบคมเฉพาะประเภทยานพาหนะ ซงไดแก พระราชบญญตการขนสงทางบก เปนกฎหมายส าหรบควบคมยานพาหนะประเภท รถต รถโดยสารสาธารณะ รวมถงรถบรรทก ใหมการใชความเรว หรอชวโมงการท างานตามทพระราชบญญตการขนสงทางบกก าหนด ในกรณทมการใชความเรวเกนกวาทกฎหมายก าหนดจะมการปรบทงตวของผขบข และผประกอบการ ซงคาปรบของผขบขจะปรบสงสดถง 5,000 บาท และคาปรบของผประกอบการจะปรบสงสดถง 50,000 บาท

สวนแบงรายไดจากการด าเนนการ

โดยหลกการแลว รายไดจากคาปรบทงหมดจะถกสงไปใหส านกงานตรวจเงนแผนดนเพอใหสามารถตรวจสอบไดอยางมประสทธภาพ ทงในดานการจดเกบรายได การปองกน ปราบปราม ขจดการทจรต และประพฤตมชอบ รวมถงควบคมใหการใชจายเงนและทรพยสนแผนดนเปนไปอยางมประสทธภาพ ประสทธผล คมคา ตอบสนอง ตอประโยชนสวนรวมของประชาชน และสอดคลองกบสถานะทางการเงนการคลงของ


47

ประเทศ หลงจากทส านกงานตรวจเงนแผนดนท าการตรวจสอบทงหมดแลวจะท าการแบงเงนใหกบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของตามกฎกระทรวง แตจะมบางหนวยงานทด าเนนการตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมต แตไมไดรบสวนแบงจากคาปรบ เนองจากหนวยงานดงกลาวมวตถประสงคเพยงเพอทจะเพมประสทธภาพของเขตทางของตนใหมประสทธภาพ ลดอบตเหต และลดความลาชา เชน การทางพเศษแหงประเทศไทย เปนตน

ส าหรบสวนแบงรายไดแตละพนทกจะขนอยกบจ านวนผขบขทฝาฝนใชความเรวเกนกวาทกฎหมายก าหนด ซงจากขอมลของส านกงานต ารวจทางหลวงพบวา คาปรบสวนมากจะยดตามพระราชบญญตจราจรทางบกซงสามารถปรบไดสงสดถง 1,000 บาทแตโดยเฉลยแลวจะตกอยท 500 บาทตอคน

4.3 ประเดนการคดเลอกจดตดตงและเทคโนโลยอปกรณตรวจจบความเรว

การคดเลอกจดตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

การคดเลอกต าแหนงตดตงระบบตรวจจบความเรว สามารถสรปไดถงหลกเกณฑการวเคราะหระบต าแหนงตดตงระบบตรวจจบความเรวทเหมอนกน โดยพจารณาจาก 2 ประเดนหลก คอ

o พจารณาจากการใชความเรวในการขบขบนสายทาง o พจารณาจ านวนการเกดอบตเหตทมสาเหตจากการใชความเรวเกนทกฎหมายก าหนด

แตถงอยางไรในแตละหนวยงานกมความแตกตางในเรองกระบวนการวเคราะหขอมลกลาวคอ หนวยงานขนาดใหญ ไดแก หนวยงานภาครฐหรอรฐวสาหกจ จะมบคลากรหลายฝายท าใหมกระบวนการวเคราะหเพอระบต าแหนงทเปนระบบกวา รวมถงมฐานขอมลทตยภมทครอบคลม ไดแก ขอมลการใชความเรวของยานพาหนะ ขอมลการเกดอบตเหต ทน ามาใชในการวเคราะหระบต าแหนงทละเอยดกวา เมอฝายวจยและพฒนาวเคราะหระบต าแหนงตดตงระบบฯ เรยบรอย กจะสงตอใหฝายส ารวจ ลงพนทเลอกต าแหนงทจะท าการตดตงระบบฯ โดยค านงถงลกษณะกายภาพของถนนประกอบ เพอใหไดต าแหนงตดตงระบบฯ ทเหมาะสมมากทสด

ส าหรบหนวยงานขนาดเลก ไดแก หนวยงานภาครฐขนาดเลกหรอชมชน จะไมมบคลากรทเฉพาะทางในการวเคราะหระบต าแหนงตดตงระบบฯ โดยจะเลอกต าแหนงตดตงทมการเกดอบตเหตบอยครงเปนหลก ท าใหขาดการพจารณาถงปจจยดานอนๆ ทจะสงผล จงท าใหระบบตรวจจบความเรวไมมประสทธภาพเทาทควร ซงในบางครงอาจมหนวยงานดานความปลอดภยเขามาสนบสนน และชวยประสานงานกบผเชยวชาญ มาชวยพจารณาต าแหนงตดตงระบบฯ

นอกจากการระบต าแหนงตดตงระบบฯ แลวยงตองพจารณาถงจดตดตงปายเตอนการเขาเขตตรวจจบความเรวดวย เพอลดปญหาความไมพอใจของประชาชน โดยระยะตดตงปายเตอนทเหมาะสมคอ กอนถงจดตดตงระบบฯ ประมาณ 1 กโลเมตร และควรตดตงเตอนระยะเวลาหนงกอนมการบงคบใชจรง


48

การคดเลอกเทคโนโลยอปกรณตรวจจบความเรวอตโนมต

โดยสวนใหญแลว หนวยงานตาง ๆ พจารณาเกณฑการคดเลอกเทคโนโลยระบบตรวจจบความเรวอตโนมต จากทรพยากรทมอยภายในหนวยงาน ไดแก เงนทน บคลากรทมความเชยวชาญ และการบงคบใชกฎหมาย นนคอ ในแตละหนวยงานจะพจารณาถงขอจ ากดของทรพยากรทมอยภายในหนวยงานของตน และเลอกเทคโนโลยทเหมาะสมกบทรพยากรทม ท าใหมความเสยงทจะเลอกเทคโนโลยระบบตรวจจบความเรวทไมเหมาะสมกบลกษณะกายภาพของพนท และท าใหการควบคมการใชความเรวไมมประสทธภาพเทาทควร

หนวยงานขนาดใหญ ไดแก หนวยงานภาครฐหรอรฐวสาหกจ ในแตละปจะมการจดสรรเงนทนส าหรบการจดซออปกรณอ านวยความปลอดภยเปนจ านวนมาก ท าใหหากมการเลอกเทคโนโลยระบบตรวจจบความเรวมาใชในการแกปญหาลดอบตเหต จะมโอกาสในการเลอกเทคโนโลยทเหมาะสมไดสง รวมถงการมบคลากรทมความเชยวชาญเฉพาะในเรองความปลอดภย และมจ านวนของบคลากรทมาก ท าใหสามารถเลอกเทคโนโลยทเหมาะสมกบลกษณะของปญหา และสามารถดแลระบบเทคโนโลยไดอยางครอบคลมตามไปดวย

หนวยงานขนาดเลก ไดแก หนวยงานภาครฐขนาดเลก หรอชมชน ในแตละปมงบประมาณทมาจดการกบปญหาดานความปลอดภยนอย ท าใหไมสามารถเลอกเทคโนโลยระบบตรวจจบความเรวไดเทาทควร ซงบางครงไดรบการสนบสนนจากหนวยงานภายนอกเกยวกบเงนทนในการจดซอเทคโนโลยระบบตรวจจบความเรว

4.4 ประเดนการด าเนนงานและการดแลรกษา

ระยะเวลาด าเนนการ

ระยะเวลาในการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจะมระยะเวลาทแตกตางกน โดยระยะเวลาในการด าเนนการจะแบงออกเปน 3 สวนหลก ไดแก

o ระยะเวลาในการศกษาและจดตงโครงการ ส าหรบการจดตงโครงการจ าเปนตองมการศกษาถงปญหากอนเปนอนดบแรกวาปญหาอบตเหตดงกลาวมสาเหตมาจากการใชความเรวทเกนก าหนดหรอไม รวมถงความเหมาะสมและความคมคาในการตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมตเพอใชส าหรบการของบประมาณในการตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมต อยางไรกตามระยะเวลาในการศกษา และจดตงโครงการมกใชเวลาไมนานเมอเทยบกบระยะเวลาในการจดหางบประมาณ

o ระยะเวลาในการจดหางบประมาณและการจดซออปกรณ ส าหรบงบประมาณในการตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมตสามารถหาไดหลากหลายชองทาง แตสวนมากมกจะใชระยะเวลานานมากกวาสวนอน ๆ เชน หนวยงานรฐบาลหลงจากทมการศกษา และจดตงโครงการส าหรบตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมตเพอของบประมาณในการตดตงแลวจ าเปนท


49

จะตองท าการประกวดราคาซงจะเหนวาการท างานของรฐบาลนนจ าเปนทจะตองท าตามขนตอนจงมกใชระยะเวลานานมากกวาสวนอน ๆ เปนตน

o ระยะเวลาในการตดตง และการเตอนกอนการบงคบใชจรง ส าหรบระยะเวลาในการตดตงมกจะใชระยะเวลาไมนานเนองจากการตดตงจะท าการจางผเชยวชาญในการตดตงมาท าการตดตงอปกรณ สวนระยะเวลาในการเตอนกอนการบงคบใชจรงจะขนอยกบแตละหนวยงาน เชน 1 เดอน 3 เดอน เปนตน แตสวนมากจะไมต ากวา 1 เดอนเพอใหผขบขทราบถงการบงคบใชกลองตรวจจบความเรวอตโนมตในพนทดงกลาว

ปญหาและอปสรรคในการด าเนนการ

ปญหาและอปสรรคส าหรบการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมตของแตละหนวยงานมลกษณะทคลายคลงกน ไดแก

o ปญหาขอจ ากดทางเทคโนโลย

- ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในปจจบนสวนใหญ ยงมขดจ ากดทางเทคนคในหลายประเดน เชน ความคมชดของการถายภาพยานพาหนะ การอานแผนปายทะเบยน การจ าแนกประเภทยานพาหนะ และเสถยรภาพของระบบการท างาน เปนตน

- ระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เปนการตรวจจบผฝาฝนภายหลงจากการกระท าความผด จะไมสามารถตรวจจบผฝาฝนแบบเผชญหนาในทนท ซงอาจท าใหผขบขแลนผานไปดวยความเรวทไมปลอดภย

- ขอจ ากดดานระบบฐานขอมลและสทธสวนบคคลอาจท าใหกระบวนการระบตวตนผกระท าผดท าไดยาก

- ปจจบนระบบตรวจจบความเรวอตโนมตเปนแบบถาวรเฉพาะจด ซงอาจท าใหผขบขชะลอความเรวเฉพาะจด เมอพนเขตทมระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ผขบขอาจใชความเรวทสงได

o ปญหาขอจ ากดดานทรพยากร

- ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทมคณภาพสงจะมคาใชจายในการลงทน คาใชจายในการด าเนนการและบ ารงรกษาทคอนขางสง

- ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตอาศยอปกรณเทคโนโลยส าหรบการประมวลผลขอมล การจดเกบขอมล และการด าเนนการทซบซอน

- หลายหนวยงานอาศยงบประมาณทไดรบเปนหลกในการพจารณาตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ซงอาจท าใหระบบตรวจจบความเรวอตโนมตไมไดถกตดตงในจดทมอบตเหตสงสด


50

- ปจจบนแมภาพรวมเศรษฐกจในประเทศไทยจะดขนแตสวนใหญจะเปนในลกษณะของการกระจกตวท าใหการกระจายรายไดรวมไปถงงบประมาณตาง ๆ ของพนทนอกเมองคอนขางทจะมปญหา ซงเปนเรองยากตอการจะตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมตทมราคาสง

o ปญหาดานทกษะและความรความเชยวชาญในการใชระบบฯ

- ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมลกษณะและขนตอนการท างานทใชทกษะและความรเปนพเศษ ดงนน การด าเนนการและการบ ารงรกษาจงตองอาศยบคลากรทมความรความเชยวชาญซงมอยอยางจ ากด จงอาจท าใหระบบตรวจจบความเรวอตโนมตขาดประสทธภาพในการด าเนนการได

o ปญหาการก าหนดขดจ ากดความเรว

- การก าหนดขดจ ากดความเรวในประเทศไทยยงไมมหลกการทชดเจน ท าใหเกดขอค าถามและโตแยงบอยครงถงคาขดจ ากดอตราความเรวทก าหนดส าหรบตรวจจบ ซงบอยครงทผใชทางมองวาขดจ ากดความเรวทก าหนดมคาสงกวาทควรจะเปน

- ผขบขสวนใหญทใชความเรวเกนก าหนดมกใหเหตผลวาสภาพถนนและสภาพการจราจรเออตอการใชความเรวสง ซงขดจ ากดความเรวอาจปรบเปลยนใหเหมาะสมในแตละสถานการณ

o ปญหาการช าระคาปรบและการก าหนดบทลงโทษ

- ปจจบนอตราสวนของผฝาฝนทมาช าระคาปรบอยในระดบทนอย คดเปนประมาณรอยละ 15-20 ของผทไดรบใบสงทงหมด ซงสาเหตสวนใหญเกดจากความเพกเฉย ความไมเชอมนในระบบตรวจจบความเรว การขาดความรเรองชองทางและวธการช าระคาปรบ และบทลงโทษทไมรนแรง

- กฎหมายในปจจบนก าหนดคาปรบในอตราคงท ซงมคาปรบสงสดอยไมเกน 1,000 บาท ซงเปนอตราคาปรบทนอยเมอเทยบกบมลคาความสญเสยจากอบตเหตทางถนนทเกดขน

- คาปรบของการใชเรวเกนอตราทกฎหมายก าหนด ในปจจบนก าหนดคาปรบอยท 500 -1,000 บาทตอการกระท าผด 1 ครง ซงเปนจ านวนทนอย ท าใหผขบขไมเกรงกลวตอการเสยคาปรบเมอกระท าผด สงผลใหผกระท าผดไมปรบเปลยนพฤตกรรมการใชความเรว

- ปจจบนยงไมมการบงคบใชกฎหมายการตดคะแนนผกระท าความผดมาใช เนองจากเมอโดนหกคะแนนจนครบตามทกฎหมายก าหนด จะสามารถท าการยดใบอนญาตขบขของผกระท าความผด เพมความเกรงตวตอการบงคบใชกฎหมายได


51

การดแลรกษาระบบฯ

หนวยงานทด าเนนการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตดวยกลองตรวจจบความเรวอตโนมตจะมการตรวจสอบการท างานของระบบฯ และอปกรณทตดตงเปนประจ าทกเดอน เพอใหระบบฯ ใชงานไดอยางมประสทธภาพและสามารถใชงานไดระยะยาว การดแลรกษาระบบฯ อาจกระท ารวมกบบรษทตวแทนจ าหนายอปกรณตดตงกได เนองจากบรษทตวแทนจ าหนายจะมการรบประกนอปกรณเปนระยะเวลาอยางนอย 2 ป ซงภายในระยะเวลา 2 ปน บรษทจะเขามาบ ารงรกษาระบบฯ อยางสม าเสมอ

4.5 ประเดนการประเมนประสทธภาพของระบบฯ

ภายหลงการใชงานของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจ าเปนตองมการประเมนประสทธภาพของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เพอเปรยบเทยบการเปลยนแปลงพฤตกรรมการใชความเรวของผขบข รวมไปถงอตราการเกดอบตเหตทมสาเหตมาจากการใชความเรวสง การประเมนประสทธภาพของระบบกลองตรวจจบความเรวอตโนมตควรมการประเมนอยางตอเนองเพอพฒนาเปนองคความรของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ตลอดจนวเคราหหาแนวทางมาตรการเสรมเพอปรบปรงประสทธภาพของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

นอกจากนน ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจ าเปนตองมการตรวจสอบขอมลการใชความเรวและตรวจสอบการท างานของอปกรณเปนประจ า เชน ทกเดอน เปนตน เพอไมใหเกดขอผดพลาดของการท างานของระบบฯ โดยเฉพาะอยางยง หนวยงานภาครฐจ าเปนจะตองท ารายงานการท างานของระบบฯ และการประเมนประสทธภาพของระบบฯ เพอใชประกอบการจดสรรงบประมาณดแลรกษาระบบฯ ท าใหมการประเมนประสทธภาพของระบบอยางสม าเสมอ

4.6 ประเดนการรวมมอระหวางหนวยงานทเกยวของ

การด าเนนงานโครงการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตภายใตความรวมมอระหวางหนวยงานตาง ๆ จะชวยเพมประสทธภาพการด าเนนงานตามความพรอมของทรพยากรและภาระหนาทรบผดชอบของแตละหนวยงาน อาทเชน การประสานงานกบหนวยงานทมอ านาจในการบงคบใชกฎหมาย เพอบงคบใชกฎหมายกบผทกระท าการฝาฝนใชความเรวเกนอตราทกฎหมายก าหนด ไดแก ต ารวจภธรจงหวด ต ารวจทางหลวง เปนตน หรอการประสานงานกบหนวยงานภาครฐเพอของบประมาณในการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต รวมถงการประสานงานกบบรษทเอกชนหรอผเชยวชาญเกยวกบการตดตงระบบฯ เปนตน


52

บทท 5

สรปผลการศกษา

ระบบตรวจจบความเรวอตโนมต (Automatic Speed Enforcement) เปนระบบเทคโนโลยหนงท

ทนสมยในการอ านวยความสะดวกแกเจาหนาทพนกงานในการตรวจจบความเรวของยานพาหนะ และอ านวยความปลอดภยใหกบผขบขเดนทางบนถนนดวยความเรวทปลอดภย

ในปจจบน ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตเรมมบทบาททส าคญและใชกนอยางแพรหลายมากขนในประเทศไทย ระบบดงกลาวสามารถตรวจวดความเรวยานพาหนะทขบขดวยความเรวสงและออกใบสงผฝาฝนใชความเรวสงเกนอตราความเรวทก าหนด เพอใหระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมการด าเนนการทมประสทธภาพ เปนทยอมรบของผใชทาง และสามารถน าไปใชแกไขปญหาความปลอดภยไดอยางเปนรปธรรม องคความรในการวางแผน (Planning) และการด าเนนการ (Implementation) ของระบบฯ จงเปนสงจ าเปนส าหรบหนวยงานทเกยวของทจะน าไปพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมตและตอยอดการท างานของระบบใหเกดประโยชนสงสด

การพฒนาองคความรเกยวกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต สามารถสรปแนวทางการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตบนถนนในประเทศไทย โดยแบงออกตามหวขอไดดงน

5.1 แนวทางการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

โดยปกตแลว การพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมกรอบเปาหมายพนฐานหลกทส าคญเพอเพมความปลอดภยแกผใชทาง โดยมวตถประสงคเพอลดอตราการเกดอบตเหตและความสญเสยอนเนองมาจากอบตเหตการใชความเรว ตลอดจนปรบเปลยนพฤตกรรมการใชความเรวบนถนนใหปลอดภย ซงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตเปนระบบทชวยเพมประสทธภาพดานการบงคบใชกฎหมายของเจาหนาทในการควบคมการใชความเรวของยานพาหนะ

การพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทยงยน จะประกอบดวยองคประกอบตาง ๆ ทส าคญ ดงรปท 5.1-1 ไดแก

กฎหมายและขอบงคบ รายละเอยดของมาตรากฎหมายและขอบงคบเกยวกบอ านาจหนาท การด าเนนการตรวจจบผฝาฝน คาปรบระวางโทษ ควรมความชดเจน และเหมาะสมแกผใชทางและเจาหนาทบงคบใชกฎหมาย

ความพรอมของเทคโนโลย เทคโนโลยระบบตรวจจบความเรวทใชควรมความทนสมย มสวนประกอบและลกษณะการท างานทเอออ านวยความสะดวกในการบงคบใช กฎหมาย และเอออ านวยความปลอดภยในการเดนทาง


53

การประชาสมพนธเผยแพรขอมลแกสาธารณะ ขอมลขาวสารเกยวกบการด าเนนการโครงการควรมการประชาสมพนธเผยแพรใหผใชทางไดตระหนกถงความจ าเปนและประโยชนทจะไดรบจากการด าเนนงานโครงการ วธการด าเนนการ

การด าเนนการ ระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจ าเปนตองมการจดการทดทท าใหระบบฯ สามารถ ท างานตามความตองการและวตถประสงคไดอยางตอเนอง จ าเปนตองมการท างานอยางบรณาการจากหลายหนวยงาน มการเชอมตอขอมลอยางเปนระบบ มการซอมบ ารงรกษาอปกรณเทคโนโลย มการถายทอดองคความรในการด าเนนการ

นอกจากน องคประกอบอน ๆ ทมสวนชวยสงเสรมใหระบบตรวจจบความเรวอตโนมตสามารถพฒนาไดอยางยงยนและเปนรปธรรม ไดแก การตดตามและประเมนผลการด าเนนโครงการและการวจยและพฒนา

การตดตามประเมนผล จะชวยใหทราบถงประสทธภาพการท างาน จดเดนจดดอย ปญหาและอปสรรคของการด าเนนงาน ตลอดจนแนวทางปรบปรงแกไขเพอเพมประสทธภาพการท างานของระบบฯ

การวจยและพฒนา จะชวยใหทราบถงแนวทางทเหมาะสมและเกดประโยชนสงสดในการด าเนนงาน ทงในดานเทคโนโลย แผนการปฏบต และวธการด าเนนงาน

รปท 5.1–1 แนวทางการพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมต


54

การพฒนาระบบตรวจจบความเรวอตโนมตใหเกดประสทธภาพนน จ าเปนตองมขนตอนกระบวนการทเปนระบบ เรมตงแตการรบรและตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของระบบฯ การวางแผนแนวทางกลยทธ การลงมอปฏบตตดตงระบบฯ และการด าเนนการจดการใหระบบสามารถท างานไดอยางเตมประสทธภาพ

5.2 แนวทางการวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย

ปจจบนการวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมตของประเทศไทย มแนวทางการวางแผน 2 รปแบบ แบงตามหนวยงานทมบทบาทในการพฒนาโครงการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ดงแสดงในรปท 5.2 -1 ซงไดแก การวางแผนจากบนลงลาง (Top-Down Approach) เปนการวางแผนโครงการระบบฯ ทพฒนาโดยหนวยงานทมอ านาจในการตดสนใจหรอหนวยงานภาครฐ และการวางแผนจากลางขนบน (Bottom-Up Approach) เปนการวางแผนโครงการระบบฯ ทพฒนาโดยภาคชมชน ภาคประชาชน หรอหนวยงานอสระทสนบสนนดานความปลอดภยทางถนน

รปท 5.2–1 ลกษณะการวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย


55

5.2.1 แนวทางการวางแผนจากบนลงลาง (Top-Down Approach)

การวางแผนจากบนลงลางเกยวกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เปนการวางแผนโครงการระบบฯ ทพฒนาโดยหนวยงานทมอ านาจในการตดสนใจหรอหนวยงานภาครฐโดยสวนใหญ กลาวคอ หนวยงานภาครฐทรบผดชอบเกยวกบความปลอดภยทางถนนตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ท าการศกษาและเสนอแนวทางการแกไขปญหาและจดการการใชความเรวดวยการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต และสงการใหฝายปฏบตงานลงมอปฏบตใหสามารถด าเนนการตรวจจบความเรวอตโนมตตอไป

ลกษณะของการวางแผนจากบนลงลางนสามารถด าเนนโครงการได 2 ลกษณะ คอ การวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในรปแบบโครงขาย (Network Level) และการวางแผนด าเนนการเฉพาะโครงการ (Project Level)

การวางแผนระบบในรปแบบโครงขาย (Network Level) เปนการวางแผนในลกษณะของการแกปญหาและจดการกบปญหาบนโครงขายถนนในความรบผดชอบทงหมด หรอครอบคลมพนทในวงกวางในระดบประเทศหรอระดบภมภาค โดยการวางแผนจะอยภายใตนโยบายของผบรหารระดบสงของหนวยงาน ทตองการแกไขปญหาการใชความเรวดวยกลองตรวจจบความเรวอตโนมต โดยจะพจารณาปญหาในภาพรวมทงหมดแลวจงระบต าแหนงทมปญหาตอไป

การวางแผนระบบในรปแบบเฉพาะโครงการ (Project Level) เปนการวางแผนในลกษณะของการแกปญหาเฉพาะจดหรอเฉพาะพนท เชน เมอพบพนททมปญหาการเกดอบตเหตทมสาเหตมาจากการใชความเรวทเกนกวาทกฎหมายก าหนด หรอมสดสวนการใชความเรวของผขบขทใชความเรวเกนกวาทกฎหมายก าหนดทสง จงเสนอแนวทางการแกไขและด าเนนการจดการแกไขปญหาดวยระบบตรวจจบความเรวอตโนมตตอไป

5.2.2 แนวทางการวางแผนจากลางขนบน (Bottom-Up Approach)

การวางแผนจากลางขนบนเกยวกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เปนการวางแผนโครงการระบบฯ ทพฒนาโดยหนวยงานภาคประชาชน โดยกลมบคคลทอาจไมมอ านาจบรหารจดการ ไดแก ชมชน ทองถน หรอหนวยงานอสระทสนบสนนดานความปลอดภยทางถนน ยกตวอยางเชน หนวยงานทองถน หนวยงานภาคเครอขายระดบจงหวด สนบสนนการปองกนอบตเหตจราจร (สอจร) เปนตน โดยหนวยงานภาคประชาชนไดตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต จงเสนอแนวทางการแกไขปญหาดวยการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนม ตตอผทมอ านาจพจารณาตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมต เชน ต ารวจภธรจงหวด กรมทางหลวง องคการบรหารสวนทองถน เปนตน และรวมด าเนนการไปพรอมกน ยกตวอยางเชน ชมชนพบปญหาการใชความเรวและพจารณาถงความจ าเปนทจะตดตงระบบฯ ชมชนจะเปนผรเรมเสนอโครงการ แลวจดตงคณะกรรมการ คณะอนกรรมการ กบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ


56

รวมบรณาการและด าเนนการไปพรอมกน ตงแตการจดหางบประมาณ การบงคบใชกฎหมาย การตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมต และการด าเนนการระบบฯ เปนตน ลกษณะของการวางแผนจากลางขนบนน จะอาศยความรวมมอของหนวยงานตาง ๆ และมกวางแผนระบบในรปแบบเฉพาะโครงการ (Project Level) เพยงอยางเดยว เนองจากงบประมาณทจ ากดและอ านาจหนาทรบผดชอบทมจ ากด กลาวคอ เปนการวางแผนในลกษณะของการแกปญหาทพบเฉพาะจดหรอบรเวณทมปญหาการใชความเรว

5.3 แนวทางการด าเนนการของระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย

การด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตไปสการปฏบตของประเทศไทยนน สามารถแบงรปแบบการด าเนนการได 2 รปแบบ ตามแนวทางการวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ไดแก การด าเนนการแบบบนลงลาง (Top-Down Approach) ซงเปนการด าเนนงานโครงการระบบฯ ทเกดจากการวางแผนโครงการโดยหนวยงานทมอ านาจในการตดสนใจหรอหนวยงานภาครฐ และการด าเนนการแบบลางขนบน (Bottom-Up Approach) เปนการด าเนนงานโครงการระบบฯ ทเกดจากการวางแผนโครงการโดยภาคชมชน ภาคประชาชน หรอหนวยงานอสระทสนบสนนดานความปลอดภยทางถนน

5.3.1 แนวทางการด าเนนการแบบบนลงลาง (Top-Down Approach)

การด าเนนงานแบบบนลงลางเกยวกบระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เปนการด าเนนงานของโครงการระบบฯ ทเกดจากการวางแผนโครงการโดยหนวยงานทมอ านาจในการตดสนใจหรอหนวยงานภาครฐ กลาวคอ หนวยงานภาครฐทรบผดชอบเกยวกบความปลอดภยทางถนนตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต แลวท าการศกษาและเสนอแนวทางการแกไขปญหาและจดการการใชความเรวดวยการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต โดยอาจด าเนนงานในระดบโครงขายถนน (Network Level) หรอในระดบโครงการถนน (Project Level) เทานน ขนตอนการด าเนนงานแสดงดงรปท 5.3-1

1. การตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

หนวยงานภาครฐทรบผดชอบเกยวกบความปลอดภยทางถนนตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต และเสนอแนะใหจดการการใชความเรวดวยการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ในขนตอนนจะตองมการประสานงานกบหนวยงานทมสวนเกยวของ ก าหนดเปาหมายและวถตประสงครวมกน และการวเคราะหตนทนเพอจดสรรงบประมาณส าหรบการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

2. การระบต าแหนงปญหาการใชความเรว

การก าหนดต าแหนงทจะตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทเหมาะสมจะอาศยขอมลตาง ๆ ในการพจารณาเลอกต าแหนง ไดแก หลกการทางวศวกรรม ขอมลการใชความเรว ขอมลอบตเหตทมสาเหตมา


57

จากการใชความเรว ลกษณะทางกายภาพของถนน สทธสวนบคคล เปนตน การศกษาความเหมาะสมและการระบต าแหนงปญหาการใชความเรวจะใชระยะเวลาประมาณ 6-12 เดอนขนอยกบขนาดของโครงการ

3. การคดเลอกเทคโนโลยและการจดหาอปกรณเทคโนโลย

เทคโนโลยตรวจจบความเรวแบบอตโนมตจะตองมคณลกษณะตามลกษณะทางกายภาพของถนน และสภาพการจราจรและการใชความเรวในพนท การคดเลอกรปแบบเทคโนโลยเปนขนตอนส าคญทสงผลตอประสทธภาพการท างานของระบบฯ เนองจากรปแบบเทคโนโลยแตละรปแบบมขอจ ากดการใชงานในแตละสภาวการณ ซงเมอก าหนดคณลกษณะของเทคโนโลยทจะใชไดแลว กจะมการจดหาและจดซอจดจางตอไป โดยจะใชระยะเวลาประมาณ 1-2 เดอน

4. การส ารวจพนทและการตดตงอปกรณ

การส ารวจพนทและการตดตงอปกรณ จะเปนการลงพนทเพอดลกษณะทางกายภาพของถนน รวมถงสงทมความจ าเปนตอตวอปกรณ เชน ระบบไฟฟา อนเตอรเนต เปนตน เพอใหอปกรณทท าการตดตงสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ และมการทดลองระบบกอนใชงาน เพอตรวจสอบการท างานของระบบ ซงปกตจะใชระยะเวลาประมาณ 1-2 เดอน

5. การประชาสมพนธเผยแพรขาวสาร

กอนเรมใชงานระบบฯ จะตองมการประชาสมพนธเผยแพรขาวสารการตรวจจบความเรวแกผใชทาง เพอใหผใชทางไดรบทราบถงมาตรการตรวจจบความเรว รวมถงวตถประสงคของการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ซงปกตจะใชระยะเวลาไมนอยกวา 1 เดอนในการประชาสมพนธโครงการ

6. การประเมนผล

การประเมนผลหรอการประเมนโครงการภายหลงการตดตงระบบฯ เพอประเมนเปรยบเทยบประสทธภาพของระบบฯ กอนและหลงด าเนนการตดตงระบบฯ ซงอาจประกอบดวย การประเมนพฤตกรรมการใชความเรวในการขบข การประเมนอตราการเกดอบตเหตเนองจากการใชความเรวบนสายทาง เปนตน


58

ระบต าแหนงปญหาการใชความเรว

การใชความเรว

อบตเหตจากการใชความเรว

คดเลอกเทคโนโลย และจด อจดจาง

ลกษณะกายภาพถนน

ประสทธภาพระบบ

ส ารวจพนทและตดตงระบบ

การเตอนและประชาสมพนธ

ประเมนผล

พ ตกรรมการขบขการใชความเรว

อตราการเกดอบตเหต

ตระหนกถงปญหา ความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบ

ความเรวอตโนมต

ประสานงานหนวยงานทเกยวของ

จดหาแหลงเงนทน/งบประมาณ

รปท 5.3–1 ขนตอนการด าเนนการแบบบนลงลาง


59

5.3.2 แนวทางการด าเนนการแบบลางขนบน (Bottom-Up Approach)

การด าเนนการระบบตรวจจบความเรวแบบอตโนมตแบบลางขนบน เปนการด าเนนงานโครงการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทเกดจากการวางแผนโครงการโดยหนวยงานภาคประชาชน โดยกลมบคคลทอาจไมมอ านาจบรหารจดการโครงขายถนน ไดแก ชมชน ทองถน หรอหนวยงานอสระทสนบสนนดานความปลอดภยทางถนน กลาวคอ หนวยงานภาคประชาชนไดตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต จงเสนอแนวทางการแกไขปญหาตอผทมอ านาจพจารณาตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมต เชน ต ารวจภธรจงหวด กรมทางหลวง องคการบรหารสวนทองถน เปนตน และรวมด าเนนการไปพรอมกน โดยมกจะเปนการด าเนนงานในรปแบบเฉพาะโครงการ (Project Level) เพยงอยางเดยว ขนตอนการด าเนนงานแสดงดงรปท 5.3-2

1. การตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

หนวยงานภาคประชาชนตระหนกถงปญหาและความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมต จงเสนอแนวทางการแกไขปญหาดวยการใชระบบตรวจจบความเรวอตโนมตตอผทมอ านาจพจารณาตดตงกลองตรวจจบความเรวอตโนมต

2. การประสานงานกบหนวยงานทมอ านาจในการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

ภาคประชาชนตดตอประสานงาน ด าเนนการและบรณาการรวมกบหนวยงานทมอ านาจพจารณาตดตงระบบฯ เพอรวมกนจดหาแหลงทนหรองบประมาณส าหรบการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต การบงคบใชกฎหมาย การตดตงระบบฯ เพอใหการตดตงระบบฯ สามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ

3. การระบต าแหนงทมปญหาการใชความเรว

ก าหนดต าแหนงทจะตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตทเหมาะสมรวมกน ระหวางหนวยงานทมอ านาจพจารณาตดตงระบบฯ กบภาคประชาชน โดยจะระบต าแหนงเฉพาะจดทมปญหาการใชความเรว เนองจากงบประมาณและอ านาจความรบผดชอบทมอยางจ ากด โดยอาศยขอมลตาง ๆ ในการพจารณาเลอกต าแหนง ไดแก หลกการทางวศวกรรม ขอมลการใชความเรว ขอมลการเกดอบตเหตทมสาเหตมาจากการใชความเรว ลกษณะทางกายภาพของถนน สทธสวนบคคล เปนตน ซงการศกษาความเหมาะสม และการระบต าแหนงปญหาการใชความเรวจะใชระยะเวลาประมาณ 6-8 เดอนขนอยกบขนาดของโครงการ

4. การคดเลอกเทคโนโลยและการจดหาอปกรณเทคโนโลย

การคดเลอกเทคโนโลยและการจดหาอปกรณเทคโนโลยส าหรบการด าเนนการแบบลางขนบน มลกษณะคลายคลงกบการด าเนนการแบบบนลงลาง แตการด าเนนการแบบลางขนบนจะอาศยความรความเชยวชาญจากกลมบคลากรในภาคเครอขายทมการบรณาการจากหลายหนวยงาน


60

5. การส ารวจพนทและการตดตงอปกรณ

เมอไดจดทจะท าการตดตงและอปกรณเทคโนโลยทเหมาะสม กจะท าการส ารวจพนทและตดตงอปกรณตามลกษณะทางกายภาพของถนน ตลอดจนสงอ านวยความสะดวกทจ าเปนตอการท างานของระบบ เชน ระบบไฟฟา ระบบอนเตอรเนต เปนตน เพอใหอปกรณทท าการตดตงสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพซงปกตจะใชระยะเวลาประมาณ 1-2 เดอน

6. การประชาสมพนธเผยแพรขาวสาร

ส าหรบการประชาสมพนธเผยแพรขาวสารเปนสงทส าคญตอทศนคตของผขบขเพอใหทราบถงสาเหตและวตถประสงคของการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ซงปกตจะใชระยะเวลาไมนอยกวา 1 เดอนในการประชาสมพนธ

7. การประเมนผล

ส าหรบการประเมนผลหรอการประเมนโครงการเปนสงสดทายทขาดไมได เนองจากการประเมนผลจะชวยบงบอกถงความส าเรจและขอจ ากดของโครงการตรวจจบความเรว ตลอดจนสามารถชแนะแนวทางการด าเนนงานตอไปในอนาคตได ซงประสทธภาพของโครงการตรวจจบความเรวสามารถวดไดจากการปรบเปลยนพฤตกรรมการขบขและอตราการเกดอบตเหตเนองจากการใชความเรว


61

ระบต าแหนงปญหาการใชความเรว

การใชความเรว

อบตเหตจากการใชความเรว

คดเลอกเทคโนโลย และจด อจดจาง

ลกษณะกายภาพถนน

ประสทธภาพระบบ

ส ารวจพนทและตดตงระบบ

การเตอนและประชาสมพนธ

ประเมนผล

พ ตกรรมการขบขการใชความเรว

อตราการเกดอบตเหต

ประสานงานกบหนวยงานทมอ านาจในการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

จดหาแหลงเงนทน/งบประมาณ

การบงคบใชกฎหมาย

ตระหนกถงปญหา ความจ าเปนของการใชระบบตรวจจบ

ความเรวอตโนมต

รปท 5.3–2 ขนตอนการด าเนนการแบบลางขนบน


62

5.4 การวเคราะหเปรยบเทยบแนวทางการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย

แนวทางการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในประเทศไทย สามารถวเคราะหขอดและขอดอยผานการวเคราะห SWOT และ TOWS ไดดงตอไปน

5.4.1 การวเคราะห SWOT

การวเคราะหสถานการณ หรอ SWOT ส าหรบการวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจากบนลงลาง (Top-Down Approach) และจากลางขนบน (Bottom-Up Approach) แสดงดงตารางท 5.4-1

ตารางท 5.4–1 การวเคราะห SWOT ส าหรบการวางแผนระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

การวางแผนจากบนลงลาง (Top-Down Approach)

จดแขง (Strength) จดออน (Weakness)

- สามารถจดการกบปญหาการใชความเรวในการขบขไดครอบคลมโครงขายถนน

- สามารถวเคราะหจดล าดบความส าคญของปญหาและแนวทางแกไขได

- รปแบบการด าเนนงานจะเปนไปในทศทางเดยวกน งายตอการจดการด าเนนการ

- มการบรณาการกบหนวยงานตาง ๆ อยางจ ากด - เปาหมายการด าเนนงานอาจจ ากดเพยงบางมตตาม

ภาระหนาททรบผดชอบ

โอกาส (Opportunity) อปสรรค (Threat)

- โอกาสการหาแนวทางแกไขปญหาอยางเปนระบบ - โอกาสตอยอดแนวทางแกไขปญหาการใชความเรวทง

ระบบโครงขาย

- การไมยอมรบจากภาคชมชนหรอผใชทางในพนท

การวางแผนจากลางขนบน (Bottom-Up Approach)


- หนวยงานทเกยวของมสวนรวมในการจดการและบรณาการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตไปพรอมกน

- ผลประโยชนทไดจากระบบฯ เปนผลประโยชนทางตรงและประโยชนทางออมเขาสชมชนในพนท

- มแหลงเงนทนคอนขางจ ากด - ความยงยากและความสลบซบซอนในการด าเนนการ - ไมสามารถแกปญหากบพนททมปญหาการใชความเรวสง

ไดทกจด เนองจากตองใชงบประมาณทสง - บางครงอาจขาดบคลากรทมความรความเชยวชาญในการ

ด าเนนงาน

โอกาส (Opportunity) อปสรรค (Threat)

- โอกาสในการพฒนาไปสชมชนทปลอดภย หรอคณภาพการใชชวตในชมชนทดขน

- โอกาสในการสงเสรมใหเกดภาคเครอขายหนวยงานดานความปลอดภยทางถนนในทองถนหรอในชมชน

- ความลาชาหรอขอขดแยงในการด าเนนงานอนเนองจากการท างานรวมมอกนของหลายหนวยงาน


63

5.4.2 การวเคราะห TOWS

การวเคราะห TOWS ส าหรบการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตจากบนลงลาง (Top-Down Approach) และจากลางขนบน (Bottom-Up Approach) แสดงดงตารางท 5.4-2

ตารางท 5.4–2 การวเคราะห TOWS ส าหรบการวางแผนและด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

วถจากบนลงลาง (Top-Down Approach)


โอกาส (Opportunity)

- เพมความรวดเรวในการวางแผนและด าเนนการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เนองจากมการประสานงานทดและการจดการเปนระบบ

- สนบสนนการประชาสมพนธ และความคดเหนของประชาชนตอการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตในพนท

อปสรรค (Threat)

- สามารถแกปญหาการใชความเรวไดในเชงประจกษครอบคลมโครงขายพนท ท าใหการจดการกบปญหาไดอยางมประสทธภาพ

- การลงทนรวมกนจากหนวยงานภายนอกทสนบสนนดานความปลอดภยทางถนน เพอด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตครอบคลมโครงขาย

วถจากลางขนบน (Bottom-Up Approach)


โอกาส (Opportunity)

- การมสวนรวมของภาคประชาชน ท าใหเกดการสรางทศนคตทดตอระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

- เสรมสรางทศนคตเชงบวกและทกษะในดานการใชความเรวทปลอดภย เนองจากประชาชนไดมสวนรวมและทราบถงเปาหมายของการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต

อปสรรค (Threat)

- จดใหมการบรณาการและจดการระบบตรวจจบความเรวอตโนมตของหนวยงานทเกยวของไปพรอมกน

- สนบสนนใหหนวยงานทมอ านาจเขามารวมลงทนหรอรวมกนบรณาการด าเนนการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต


64

5.5 ขอเสนอแนะ

5.5.1 ขอเสนอแนะดานการจดการโครงการ

สนบสนนใหมการประสานงานรวมกนของหนวยงานทเกยวของทกภาคสวน ทงหนวยงานหลก หนวยงานรอง และหนวยงานสนบสนนดานความปลอดภยทางถนน รวมถงการรบฟงความคดเหนของประชาชน

สนบสนนใหมการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ส าหรบพนททมงบประมาณหรอเงนลงทน แตขาดแผนการในการด าเนนการ และยงไมเคยมการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมต โดยแสดงใหเหนถงประสทธภาพในการท างาน ตลอดจนความคมคาของระบบตรวจจบความเรวอตโนมต เพอใหหนวยงานหรอองคกรตาง ๆ มแนวคดทจะสนบสนนหรอจดตงโครงการระบบตรวจจบความเรวอตโนมต ซงจะท าใหระบบตรวจจบความเรวอตโนมตมพนทการตดตงทมากขน สงผลใหการจดการกบการใชความเรวเปนไปในทศทางทดขน

การใหความรเกยวกบการจดการโครงการ ควรมการเผยแพรความรเกยวกบการจดตงโครงการส าหรบตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตตอสาธารณะ เนองจากการจะไดมาซงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตนนคอนขางทจะมความซบซอนทงในเรองของระบบ รวมไปถงการประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ เพอใหหนวยงาน องคกร หรอชมชนทมความพรอมในการตดตงระบบตรวจจบความเรวอตโนมตสามารถทจะใชเปนแนวทางในการด าเนนการได

5.5.2 ขอเสนอแนะดานการลงทน

สนบสนนใหมการลงทนรวมกนระหวางภาครฐและภาคเอกชน เนองจากระบบตรวจจบความเรวอตโนมตตองใชเงนลงทนคอนขางสง หากรอเงนลงทนจากภาครฐอยางเดยว อาจท าใหโครงการตองใชเวลานานถงจะประสบความส าเรจ หรอไดระบบตรวจจบฯ ทไมมประสทธภาพเทาทควร แตการลงทนรวมกนระหวางภาครฐและเอกชน จะมขอจ ากดในเรองการแบงสดสวนคาปรบ จงตองพจารณาเปนกรณพเศษ หากมการรวมลงทน

5.5.3 ขอเสนอแนะดานการบงคบใชกฎหมาย

เพมบทลงโทษส าหรบผกระท าความผด เนองจากในปจจบนใชพระราชบญญตจราจรทางบกก าหนดคาปรบส าหรบการใชความเรวเกนกวาทกฎหมายก าหนด สงสดไมเกน 1,000 บาท ซงเปนอตราทไมเหมาะสมเมอเทยบกบความสญเสยทเกดขนจากการใชความเรวสง และควรทจะก าหนดอตราคาปรบในลกษณะของการปรบแบบขนบนได ตามอตราความเรวทเกนอตราทกฎหมายก าหนด


65

น าการบงคบใชกฎหมายการตดคะแนนผกระท าความผดมาใชอยางจรงจง เนองจากเมอโดนหกคะแนนจนครบตามทกฎหมายก าหนด จะสามารถท าการยดใบอนญาตขบขของผกระท าความผด เพมความเกรงตวตอการบงคบใชกฎหมายได

5.5.4 ขอเสนอแนะดานการประชาสมพนธเผยแพรขอมลตอสาธารณะ

จดใหมการประชาสมพนธโครงการอยางทวถงกอนเรมด าเนนโครงการ เพอใหประชาชนรบทราบ และใหความรแกประชาชนถงเปาหมายของโครงการตรวจจบความเรวอตโนมตและใหประชาชนตระหนกถงเจตนาทแทจรงของมาตรการตรวจจบความเรว พรอมรบฟงความคดเหนของประชาชน เกดการมสวนรวมของประชาชน สงเสรมใหเกดทศนคตเชงบวกตอโครงการ

จดใหมการประสานงานกบสอมวลชนทอยในพนทด าเนนโครงการ เพอใหสอมวลชนเขาใจวตถประสงคของการจดท าโครงการตรวจจบความเรวอตโนมต และใชสอมวลชนเปนตวกลางในการน าเสนอและประชาสมพนธโครงการใหประชาชนรบทราบ


66

บรรณานกรม กรมทางหลวง (2559) สถตอบตเหต ส านกอ านวยความปลอดภย กรมทางหลวง โครงการมนใจทวไทยรถใช GPS. เอกสารน าเสนอศนย GPS แนวทางการบงคบใชกฎหมายจากระบบ GPS,

ก ร ง เ ท พ ม ห า น ค ร : ก ร ม ก า ร ข น ส ง ท า ง บ ก . ค น เ ม อ 15 ต ล า ค ม 2560, จ า ก https://www.dlt.go.th/site/chainat/download.php

นพดล กรประเสรฐ (2560) โครงการศกษาผลของกลองตรวจจบความเรวแบบอตโนมตในการควบคมความเรวในการขบขบนทางเขา: กรณศกษาทางหลวงแผนดนหมายเลข 118 ดอยนางแกว–ดอยสะเกด

พงษพนธ แทนเกษม, วชดา เสถยรนาม และ ธเนศ เสถยรนาม (2557) โครงการศกษามาตรการควบคมความเรวในการขบขดวยกลองตรวจจบความเรวอตโนมต : กรณศกษาถนนสายหลกในเขตเทศบาลนครขอนแกน

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522. (2522). ราชกจจานเบกษา เลมท 96, ตอนท 8, (29 มกราคม 2522).

พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2535. (2535). ราชกจจานเบกษา เลมท 109, ตอนท 52, (18 เมษายน 2535). สถาบนวจยและใหค าปรกษาแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร (2553) โครงการศกษาความเรวปลอดภยบนทาง

หลวงเพอการก าหนดความเรวทเหมาะสม ส านกงานต ารวจแหงชาต . (2558). สถตอบตเหตจราจรทางบก. คนเมอ 1 มถนายน พ.ศ.2560, จาก

http://service.nso.go.th/nso/web/statseries/statseries21.html Centre for Road Safety. (2015). Annual NSW Speed Camera Performance Review 2015 Eccles, K.A., Fiedler, R., Persaud, B., Lyon, C., and Hansen, G. (2012). Automated Enforcement

for Speeding and Red Light Running, NCHRP Report 279, Transportation Research Board, Washington, D.C.

Jiwattanakulpaisarn, P. , Kanitpong, K. , and Suriyawongpaisal, P. ( 2009) . Effectives of Speed Enforcement in Thailand: Current Issues, Need for Changes and New Approaches, Transport and Communication Bulletin for Asia and the Pacific.

NHTSA (2008). Speed Enforcement Program Guidelines, Report No. DOT HS 810 915, National Highway Traffic Safety Administration, Washington, D.C.

NHTSA (2015). Speed Enforcement Camera Systems: Operational Guidelines, Report No. DOT HS 810 916, National Highway Traffic Safety Administration, Washington, D.C.

NHTSA (2015). Speed Enforcement Program Guidelines, Report No. DOT HS 810 915, National Highway Traffic Safety Administration, Washington, D.C.


67

NHTSA (2016). System Analysis of Automated Speed Enforcement Implementation, Report No. DOT HS 812 257, National Highway Traffic Safety Administration, Washington, D.C.

Rodier, C. J., Shaheen, S. A., Cavanagh, E. (2017). Automated Speed Enforcement in the U.S.: A Review of the Literature on Benefits and Barriers to Implementation, TRB Annual Meeting, Washington, D.C.

SERC (2017). Do Speed Cameras Save Lives?, Report No. SERC DISCUSSION PAPER 221, Spatial Economics Research Centre, London

โครงการิจัย¸£ายงานฉบับ... · บทรุป...

Documents