บทความวิชาการapheit.bu.ac.th/jounal/science-vol7no1janjun2018/10... ·...

120 สมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

Applying Internet of Everything Technology to Create a Ubiquitous

Learning Environment for Digital Native

การประยกตใชเทคโนโลยอนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธง เพอสรางสภาพแวดลอม

การเรยนรแบบภควนตภาพส�าหรบพลเมองดจทล

บทคดยอ

พลเมองดจทลคอกลมคนรนใหมทสวนใหญจะเรมใชอนเทอรเนตตงแตอาย9ปและเปนผเรยนทอย

ในระดบประถมศกษาถงมธยมศกษาทมสมารทโฟนหรออปกรณพกพาอนๆ ทสามารถเชอมตออนเทอรเนตได

ดงนนการออกแบบการเรยนรโดยใชเทคโนโลยอนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธง เพอสรางสภาพแวดลอมการเรยน

รแบบภควนตภาพส�าหรบสนบสนนการเรยนรของผเรยนกลมนจงไดแก1)หองเรยนอจฉรยะทจะประกอบดวย

สวนของการประยกตใชเทคโนโลยอนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธง เพอสรางหองเรยนอจฉรยะซงมระบบอ�านวย

ความสะดวกในการจดการเรยนการสอน3 สวนคอ การตรวจสอบอจฉรยะโดยใชอนเทอรเนต ออฟ ธง การ

สงเกตและเกบขอมลโดยใชอนเทอรเนตออฟธงหองเรยนทมเครองมอและอปกรณอ�านวยความสะดวกโดยใช

รวมกบอนเทอรเนตออฟธง2)ระบบการสอนอจฉรยะคอการเรยนการสอน7ขนตอนไดแกการแนะน�า

บทเรยนและวธการเรยน การส�ารวจ การสอน การแบงบทเรยน การสอนแบบเชอมโยง การบนทกสรปขนสง

และการจดเรยงขอมล และ 3) การเรยนอยางชาญฉลาด คอ การเรยนรอยางชาญฉลาดโดยครผสอนจะท�า

หนาทเปนผชแนะใหค�าแนะน�าและออกแบบใหผเรยนท�ากจกรรมการเรยนรแบบเชงรกดวยการเรยนรเสรมกบ

การใชอปกรณพกพาทเชอมตออนเทอรเนตเพอท�าการเรยนรผานคลาวด คอมพวตง ซงสามารถแลกเปลยน

เรยนรไดทกทและไดตลอดเวลา

ค�ำส�ำคญ:การเรยนรพลเมองดจทลสภาพแวดลอมการเรยนรภควนตภาพอนเทอรเนตออฟเอเวอรธง

ABSTRACT

Digital native is a group of new generation people, who mostly have started using

internet since nine years old of their age. Moreover, they are a group of young generation

people who are in primary to secondary level of education that have smart phone or other

บทความวชาการ

กฤตยษพช สำรนอก1 ปณตำ วรรณพรณ2

คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยวงษชวลตกล1

ส�านกวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลย

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ2

E-mail: [email protected]

121ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2561

smart devices which are able to get connected to the internet. Hence, learning methods

designingusingInternetofEverythingTechnology(IoE)inordertocreatelearningenvironment

asUbiquitous Learning Environment (ULE) can be as follows; 1) Smart ClassroomSystem,

appliesIoETechnologytocreateSmartClassroomwhichconsistsofthreepartsofconvenient

systemforpedagogy;IoTSmartCheck,IoTSmartCameraandIoTSmartOffice2)SmartTeaching

System,whichconsistsofsevenprocedures;Recommendation,Survey,Presentation,Separation,

ConnectingTeaching,AdvanceOrganizer,andCompilation,3)SmartLearningSystem,which

referstointelligentlearning, isdonebyteachercoachinganddesigningactivelearning.Active

Learning is designed by providing smart devices to connect to the internet and learning

through cloud computing system, which is able to system learn through the smart devices of

learners all the time.

KEYWORDS: Learning, Digital Native, Ubiquitous Learning Environment, Internet of Everything

บทน�ำ

นกจตวทยาหลายทานมกกลาวไวเสมอวา

การเรยนรนน ถอวาเปนกระบวนการหนงทเกดขน

กบมนษยตลอดชวต Kimble & Gregory (1963)

กลาววาการเรยนรคอการเปลยนแปลงศกยภาพแหง

พฤตกรรมทคอนขางถาวร ซงเปนผลมาจากการฝก

หรอการปฏบตทไดรบการเสรมแรง และในการเรยนร

สมยใหมตงแตอนบาลหรอกอนอนบาลไปจนถงจบ

ปรญญาเอกหรอจนแกตองเรยนใหไดแบบทเรยกวา

“Transformative Learning”ทแปลวา ตองเรยน

ใหไดองคประกอบสวนทเปนผน�าการเปลยนแปลง

มทกษะผน�า ภาวะผน�า และหมายถงวาเปนผทจะ

เขาไปรวมกนสรางการเปลยนแปลง(โดยตองเปลยน

ตวเองกอน) เพราะโลกสมยใหมทกอยางเปลยน

ตลอดเวลา(วจารณพานช,2556)

ปจจบนประเทศไทยมระบบการจดการศกษา

ทจดโดยกระทรวงศกษาธการ ซงมภาครฐเขามาดแล

โดยตรงและเปดโอกาสใหเอกชนมส วนร วมใน

การศกษาตงแตระดบการศกษาปฐมวยจนถงระดบ

อดมศกษาซงในการจดการศกษาในแตละชวง“อาย

หรอรน(Generation)”นนกลมผเรยนกจะมความ

แตกตางกน โดยเฉพาะในระดบอดมศกษาหรอใน

ระดบบณฑตศกษานนในหนงชนเรยนจะมคนหลาย

รนหลายชวงอาย และหลากหลายความคด หลาย

ความเชอเขามาเรยนอยในชนเรยนเดยวกน

ในชวงหลายปทผานมาค�าวา “Generation”

ของกลมคนหรอยคสมยของกลมคนตามชวงอายนมก

พบเหนไดมากขนในสอตางๆซงค�านมความหมายวา

ชวงเวลาเฉลยระหวางการมลกคนแรกของแมกบ

การมลกคนแรกของลก ดงนนในคนแตละรนกจะม

ชวงหางกนประมาณ 20 กวาป ซงในประเทศ

สหรฐอเมรกาไดแบงรนของกลมคนไว 7 กลม ดงน

1) Lost Generation 2) Gratest Generation

3) Baby Boomers 4) Generation Jones

5)GenerationX6)GenerationYและ7)New

Silent Generation แตในปจจบนกลมคนทยงคงม

การกลาวถงอยบอยๆ นนจะมเหลอเพยง 4 กลม

เทานนคอกลมBabyBoomerกลมGenerationX

กลมGenerationYและกลมGenerationZซงใน

เรองของรนของกลมคนนมกจะมการศกษาและท�า

วจยกนมาก โดยเฉพาะในกลมทางสงคมศาสตรทจะ

ศกษาทงในเรองของพฤตกรรม คานยม ลกษณะนสย


สงคม การใชชวต ความคดตางๆ ทแสดงออกมา

ทงนกเพอน�าขอมลทงหมดไปวเคราะหและน�าไปส

การพฒนาหรอจดสงทมความเหมาะสมใหกบคนใน

แตละกลม โดยเฉพาะในการจดการศกษาทไดมการ

ศกษาและการท�าวจยเพอวเคราะหขอมลผเรยนเชน

วธการเรยนร (Learning Style) วธคด ตลอดจน

การเขาถงแหลงเรยนรของผเรยนแตละกลม เปนตน

หนงสอ 21st Century Skills: Learning

forLifeinOurTimes(Trilling&Fadel,2009)

ไดระบคณลกษณะของผเรยนในศตวรรษท 21ทเปน

แนวทางใหนกการศกษาทวโลกไดท�าความเขาใจ

ในธรรมชาตการเรยนร ของผ เรยนไดอยางเหมาะ

สมและสอดคลองกบสภาพบรบทตางๆ ซงเปนผล

มาจากการปฏรปการเรยนร การปฏวตทางเทคโนโลย

สารสนเทศการเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจสงคม

การเมองและวฒนธรรมทสงผลใหผเรยนตองพฒนา

ตนเองในทกๆ ดานอยางเตมศกยภาพ เพอใหพรอม

กบการกาวสสงคมแหงการเรยนรซงผเรยนจะตองม

ทกษะทจ�าเปนในการด�ารงชวตมทกษะทางเทคโนโลย

สารสนเทศทดเพอการตดตอสอสารกบเครอขายท

หลากหลายรปแบบ สามารถสบเสาะขอมลผาน

เครอขายอนเทอรเนตไดอยางมประสทธภาพและ

สอสารอยางสรางสรรคไดเปนอยางด (ประสาท

เนองเฉลม,2558)

ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส

(องค การมหาชน) หรอ สพอธ. (Electronic

Transactions Development Agency [Public

Organization]: ETDA) ไดท�าการส�ารวจพฤตกรรม

ผใชงานอนเทอรเนตไทยจ�านวน16,661คนในชวง

มนาคม-มถนายนพ.ศ.2559โดยผลส�ารวจไดแยกคน

เปน4รนไดแกรนของGenerationZทเกดตงแต

ปพ.ศ.2544เปนตนไปรนของGenerationYท

เกดระหวางปพ.ศ.2524-2543รนของGeneration

Xทเกดระหวางปพ.ศ.2508-2523และรนของBaby

Boomerทเกดระหวางปพ.ศ.2489-2507ซงจาก

ผลการส�ารวจท�าใหเหนถงพฤตกรรมทแตกตางกน

ของคนในแตละรน เชน คนในรน Generation Z

และYจะนยมใชอนเทอรเนตเลนยทป (YouTube)

มากทสดขณะทคนรนGenXและBabyBoomer

จะนยมเลนไลน (LINE) มากทสด และคนทกรน

จะใชงานผานโทรศพทสมารทโฟนมากทสด เปนตน

(ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอ เลกทรอนกส

(องคการมหาชน), 2560) ซงจากขอมลเบองตน

หากแบงแยกกลมคนทง 4 รนตามพฤตกรรมการ

ใชงานอนเทอรเนตแลวจะสามารถแบงไดเปน3 กลม

คอกลมดจทลเนทฟกลมโพรเกรสซฟดจเซนและ

กลมดจทลอมมแกรนท

ปท........ฉบบท.......เดอน............25.......... หนา 3

วเคราะหขอมลผเรยน เชน วธการเรยนร (Learning Style) วธคด ตลอดจนการเขาถงแหลงเรยนรของผเรยนแตละกลม เปนตน

หนงสอ 21st Century Skills: Learning for Life in Our Times (Trilling & Fadel, 2009) ไดระบคณลกษณะของผเรยนในศตวรรษท 21 ทเปนแนวทางใหนกการศกษาทวโลกไดทาความเขาใจในธรรมชาตการเรยนรของผเรยนไดอยางเหมาะสมและสอดคลองกบสภาพบรบทตางๆ ซงเปนผลมาจากการปฏรปการเรยนร การปฏวตทางเทคโนโลยสารสนเทศ การเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง และวฒนธรรมทสงผลใหผเรยนตองพฒนาตนเองในทกๆ ดานอยางเตมศกยภาพ เพอใหพรอมกบการกาวสสงคมแหงการเรยนร ซงผเรยนจะตองมทกษะทจา เปนในการดารงชวต มทกษะทางเทคโนโลยสารสนเทศทดเพอการตดตอสอสารกบเครอขายทหลากหลายรปแบบ สามารถสบเสาะขอมลผานเครอขายอนเทอรเนตไดอยางมประสทธภาพและสอสารอยางสรางสรรคได เปนอยางด (ประสาท เนองเฉลม, 2558)

สานกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส

(องคการมหาชน) หรอ สพอธ. (Electronic Transac-tions Development Agency [Public Organiza-tion]: ETDA) ไดทาการสารวจพฤตกรรมผใชงาน

อนเทอรเนตไทยจานวน 16,661 คน ในชวงมนาคม-มถนายน พ.ศ. 2559 โดยผลสารวจไดแยกคนเปน 4 รน ไดแก รนของ Generation Z ทเกดตงแตป พ.ศ. 2544 เปนตนไป รนของ Generation Y ทเกดระหวางป พ.ศ. 2524-2543 รนของ Generation X ทเกดระหวางป พ.ศ. 2508-2523 และรนของ Baby Boomer ทเกดระหวางป พ.ศ. 2489-2507 ซงจากผลการสารวจทาใหเหนถงพฤตกรรมทแตกตางกนของคนในแตละรน เชน คนในรน Generation Z และ Y จะนยมใชอนเทอรเนตเลนยทป (YouTube) มากทสด ขณะทคนรน Gen X และ Baby Boomer จะนยมเลนไลน (LINE) มากทสด และคนทกรนจะใชงานผานโทรศพทสมารทโฟนมากทสด เปนตน (สานกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน), 2560) ซงจากขอมลเบองตน หากแบงแยกกลมคนทง 4 รนตามพฤตกรรมการใชงานอนเทอรเนตแลวจะสามารถแบงไดเปน 3 กลม คอ กลมดจทล เนทฟ กลมโพรเกรสซฟ ดจเซน และกลมดจทล อมมแกรนท

จากภาพท 1 กลมดจทล เนทฟ (Digital Natives) หรอพลเมองดจทล คอ กลมคนทเกดหรอเตบโตในยคเทคโนโลยดจทลและมความคนเคยกบการใชคอมพวเตอร อปกรณดจทลและอนเทอรเนต แบง

ภาพท 1 กลมดจทล เนทฟ รอยละ 51 เปนกลมคนทมอาย 14-24 ป ทมา: แบรนดบฟเฟตทม (2557)

ภำพท 1กลมดจทลเนทฟรอยละ51เปนกลมคนทมอาย14-24ป

ทมำ:แบรนดบฟเฟตทม(2557)


จากภาพท 1 กลมดจทล เนทฟ (Digital

Natives)หรอพลเมองดจทลคอกลมคนทเกดหรอ

เตบโตในยคเทคโนโลยดจทลและมความคนเคยกบ

การใชคอมพวเตอร อปกรณดจทลและอนเทอรเนต

แบงไดเปน2กลมคอกลมดจทลบอน(Digitally

Born)และกลมอวอลฟวงดจทล(EvolvingDigital)

ซงจากสถตพบวาประมาณรอยละ 51 ของประชากร

ผใชอนเทอรเนตในประเทศไทยเปนดจทล เนทฟ

โดยคดเปนรอยละ 13 ของจ�านวนประชากรอาย

14-65 ป หรอคดเปนจ�านวน 8,570,890 คน

(แบรนดบฟเฟตทม,2557)

จากขอมลดงกลาวจะเหนวาคนทอยในกลม

ดจทลเนทฟหรอพลเมองดจทลนนจะมจ�านวนมาก

ทสดและจะมากขนไปเรอยๆ ในอนาคตดงนน การให

ความส�าคญและสนใจในเรองความเชอ ทศนคตและ

พฤตกรรมในการใชชวตของคนกลมนซงเกดมาพรอม

กบอปกรณสมยใหมและเทคโนโลยทมการปรบเปลยน

รวดเรว มราคาถกลงประกอบกบระบบอนเทอรเนต

ทมความเรวสงขน รวมทงขอมลทเกดขนมากมาย

หลากหลายในโลกดจทลจงมความจ�าเปนมากส�าหรบ

การเตรยมการและวางแผนในดานการใหการศกษา

และดานตางๆทเกยวของกบคนกลมนในอนาคต

1. พลเมองดจทล (Digital Native)

พลเมองดจทลหรอดจทล เนทฟ เปนค�าท

เกดขนมาหลงจากทอนเทอรเนตและเทคโนโลย

สารสนเทศไดเขามามบทบาทในการท�ากจกรรมตางๆ

ในชวตของคนเรา ซงหากพจารณาในเบองตนแลว

พลเมองดจทลจงหมายถงผทใชเทคโนโลยสารสนเทศ

อยางสม�าเสมอและมประสทธภาพมทกษะและความร

ทหลากหลายในการใชอนเทอรเนตผานอปกรณพกพา

และชองทางการสอสารประเภทสอสงคมออนไลนตางๆ

เชนเฟซบกทวตเตอรอนสตาแกรมและไลนเปนตน

1.1 ประเภทของพลเมองดจทล

ในปจจบนตวอยางของพลเมองดจทลท

เหนไดชดเจนกคอ กลมคนทเกดมาแลวมโทรศพท

สมารทโฟนเปนโทรศพทเครองแรก สามารถใชงาน

เวบไซตกเกลคนหาขอมล สามารถเลอกใชหรอดสอ

จากเวบไซตยทปไดตงแตอายยงนอย ซงสงเหลาน

ถอวาเปนทกษะดานดจทลทปกตของคนกลมน แต

กลบถอวาเปนทกษะทสงส�าหรบคนปกตในกลมอนๆ

ซงทกษะเหลานกยงเกยวโยงกบพฤตกรรมการใชงาน

เทคโนโลยตางๆ ดวย เชน การใชสอสงคมออนไลน

ในระดบท“สงมาก”มทกษะและรจกการเขาเวบไซต

คนหาขอมล มตรรกะและวธคดทถกปรบใหเขากบ

รปแบบขอมลดจทลสงอยางเชน ทกษะการใชงาน

เวบไซตหรอแอปพลเคชน ทกษะการใชงานอปกรณ

ดจทล ทกษะการซอขายหรอท�าธรกรรมตางๆ บน

โลกออนไลน เปนตน ซงส�าหรบพลเมองดจทลหรอ

กลมคนทเกดและเตบโตในยคของเทคโนโลยดจทล

และคนเคยกบการใชคอมพวเตอร อปกรณดจทล

และอนเทอรเนตนสามารถแบงออกไดเปน2กลมคอ

1.1.1 กลมคนทเกดในยคดจทล (Digitally

Born)คอกลมผใชอนเทอรเนตทมอายระหวาง14-

17 ป คดเปนสดสวนรอยละ 88 ของกลม ไดแก

กลมคนทเรมใชอนเทอรเนตตงแตอาย 9 ป ซง

คนกลมนจะเปนกลมเดกทรจกและใชอนเทอรเนต

เปนจากสงแวดลอมเชนจากโรงเรยนครอบครวเพอน

และเนองจากยงเปนกลมเดกทอยในวยเรยนจงท�าให

เดกกลมนยงไมมเงนมากนก ดงนนคนในกลมนจง

ไมใชกลมทใชอนเทอรเนตตลอดเวลา (Always on)

แตจะใชอนเทอรเนตเพอเชอมตอระหวางเพอนๆ

เชน ใชเพอแชทไลน (LINE) ใชเขาโซเชยลเนตเวรก

(SocialNetwork)เพอปรบเพม(Update)สถานะ

ของตนเองและตดตามสถานะของกลมเพอน ดงนน

“เพอน” จงมบทบาทส�าคญมากตอกจกรรมของ

คนกลมนสวนดานของความบนเทงและกจกรรมอนๆ

เชน การดรายการโทรทศนออนไลน หรอเลนเกม

ออนไลนชมยทปหรอใชในการคนหาขอมล (Search)

เพอท�าการบานผานทางสมารทโฟนทสามารถเชอมตอ

อนเทอรเนตไดงายรวดเรวและทกท ดงนน อปกรณ

(Gadget)ทคนกลมนจะตองมกคอ สมารทโฟนและ


เนองจากการเชอมตอทงายและรวดเรว พฤตกรรม

การเสพสอและใชเวลากบอนเทอรเนตของคนกลมน

จงอยทประมาณ1-4ชวโมง/วนคดเปนรอยละ77

และในการใชเพอรบชมโทรทศนจะอยท1-4ชวโมง/วน

คดเปนรอยละ54นอกจากนยงพบวาในรอยละ36

ของคนกลมนจะใชอนเทอรเนตผานสมารทโฟน โดยม

ถงรอยละ58ทใชเวลา30นาทชมโทรทศนออนไลน

และวดโอออนไลน(แบรนดบฟเฟตทม,2557)

1.1.2 กลมคนทเกดหลงยคอนเทอรเนต

เลกนอย (Evolving Digizen)คอกลมผใชอนเทอรเนต

ทมอายระหวาง 18-24 ป ซงครงหนงของกลมนจะ

ใชอนเทอรเนตตลอดเวลาผานทางสมารทโฟนและ

แทบเลต โดยในชวตประจ�าวนของคนในกลมนจะ

เรมจากการใชอนเทอรเนตเพอคนหาขอมลและใช

เขาโซเชยลเนตเวรกเพอสอสารระหวางกล มและ

หาเพอนใหมผานทางเฟซบกและนอกจากนคนกลมน

ยงชอบการตดตามขาวสารผานทางเวบบลอกโดยเฉพาะ

เวบไซตพนทปรวมไปถงการแบงปนหรอแชรรปภาพ

พรอมเชคอนสถานทแบบเรยลไทมและเฝาจบตา

วถชวต (Lifestyle) การแตงตวของเหลาคนดง

ผานทางอนสตาแกรม แลวน�ามาปรบใหเขากบบคลก

และรปแบบรสนยมของตนเอง โดยรอยละ 84 ของ

คนกล มนเชอวาอนเทอรเนต คอ แหลงขอมลท

นาเชอถอ โดยเฉพาะการแบงปนประสบการณจาก

ผใชงานจรงผานเวบบลอก และรอยละ 19 ของ

คนกล มนมการเรมซอของทางออนไลนและอก

สวนใหญใชชองทางออนไลนเพอคนหาขอมลเกยวกบ

สงทพวกเขาสนใจ(แบรนดบฟเฟตทม,2557)

1.2 ทกษะของพลเมองดจทล

ในอดตเคยมตวชวดความอจฉรยะอยางเชน

ไอคว(IQ)คอความอจฉรยะทางสตปญญาอคว(EQ)

คอ ความอจฉรยะทางอารมณ และในปจจบนมตว

ชวดตวใหมอยางดคว (DQ:Digital Intelligence)

คอ ความอจฉรยะทางเทคโนโลยดจทล ซงสามารถ

แบงยอยออกไดเปน3ระดบโดยปณตาวรรณพรณ

และน�าโชควฒนานณ(2560)ไดแบงไวดงน

ระดบท 1: พลเมองดจทล เปนระดบของ

ความสามารถในการใชเทคโนโลยและสอดจทลได

อยางปลอดภยมความรบผดชอบและมประสทธภาพ

ระดบท 2: สามารถใชเทคโนโลยดจทลใน

เชงสรางสรรคได ซงเปนระดบของความสามารถใน

การเขาเปนสวนหนงของเศรษฐกจดจทลโดยการใช

เครองมอดจทลเปลยนความคดใหกลายเปนสนคา

หรอบรการทใชงานไดจรง

ระดบท 3:ผประกอบการดจทลเปนระดบ

ของความสามารถทจะใชสอดจทลและเทคโนโลยท

ทนสมยเขาแกปญหาในระดบโลกหรอสรางโอกาส

ใหมๆได

ธมสอพทม (2559)กลาววาจากอจฉรยภาพ

ทางดจทลทง3ระดบนนจะเหนไดวาระดบท2เปน

ระดบทภาคการศกษาใหความสนใจมากทสด หลาย

โรงเรยนในปจจบนไดพยายามจดหาสอการเรยน

การสอนตางๆมากมายเพอฝกใหเดกๆมความสามารถ

ตามขอน ทงการสอนเขยนโปรแกรม สอนพฒนา

หนยนตตลอดจนการผลตสอดจทลขณะทในระดบ

ท 3 การเปนผประกอบการดจทลกเปนอกระดบท

ไดรบการสนบสนนอยางกวางขวางเชนกน ดงจะ

เหนไดจากการทมหาวทยาลยชนน�าทวโลกตางเปด

หลกสตรเพอสรางผประกอบการดจทลกนเพมขน

ในปจจบน ดงนน ดวยเหตนการพฒนาทกษะทาง

เทคโนโลยเพอใหเยาวชนรนใหมมความสามารถทจะ

เขาเปนสวนหนงของพลเมองดจทลไดอยางเหมาะสม

จงเปนสงจ�าเปนในการด�าเนนชวตของคนกลมน ซง

DQInstituteLeadingDigitalEducation,Culture,

andInnovation(2017)ไดแบงทกษะของพลเมอง

ดจทลออกเปน8ดานดงน

1. เอกลกษณพลเมองดจทล (Digitalcitizen

Identity) คอ การเปนพลเมองดจทลทมคณภาพ

หรอการมความรความเขาใจในเรองของการมตวตน

บนโลกดจทลโดยสามารถบรหารจดการตวตนทงบน

โลกออนไลนและโลกแหงความเปนจรงไดอยางม

ประสทธภาพ


2. การจดการเวลาหนาจอ (Screen timeManagement) คอ การรจกควบคมตนเองโดยมความสามารถในการแบงเวลาการใชงานอปกรณเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ รวมถงการเลนเกมออนไลนและการใชโซเชยลมเดยอยางรบผดชอบ 3.การจดการการกลนแกลงบนโลกไซเบอร(CyberbullyingManagement)คอความสามารถในการรบมอกบปญหาการกลนแกลงบนโลกไซเบอรไดอยางชาญฉลาด 4. การจดการดานความปลอดภยบนโลกไซเบอร (CybersecurityManagement)คอการมความรความเขาใจและสามารถดแลดานความปลอดภยของขอมลบนโลกไซเบอรได เชนการสรางรหสการเขาใชงานสอดจทลทปลอดภย หรอความสามารถในการรบมอกบภยคกคามตางๆบนโลกดจทลได เปนตน 5. การจดการขอมลสวนบคคล (PrivacyManagement) คอ การมความเขาใจในเรองความเปนสวนตว (Privacy) ทงของตนเองและของผอนรวมถงการบรหารจดการขอมลสวนบคคล เชนการแบงปนขอมลตางๆดวยเครองมอดจทลเปนตน 6. การคดอยางมวจารณญาณ (Criticalthinking)คอการฝกใหเกดความสามารถในการคดวเคราะหแยกแยะขอมลบนโลกดจทล เชน เปนขอมลจรงหรอปลอมมาจากแหลงทมความนาเชอถอหรอไมเปนประโยชนหรอเปนอนตรายหรอไมเปนตน

7.รองรอยการกระท�าบนโลกดจทล(DigitalFootprint) คอ การเขาใจถงสงทตนเองกระท�าและทงรองรอยหลกฐานเอาไวบนโลกดจทล ซงบางครงอาจถกผอนเฝาดหรอสะกดรอยตามจากสงเลกๆนอยๆเหลานนจนอาจสงผลกระทบตอชวตในโลกแหงความเป นจรงได ในอนาคต ซงหากมทกษะในขอนแลวจะสงผลดท�าใหร จกบรหารจดการชวตของตนเองบนโลกดจทลไดอยางรบผดชอบไมสรางความเดอดรอนใหกบตนเองและผอน 8. การเอาใจใสบนโลกดจทล (Digitalempathy)คอความเขาใจการมน�าใจการเอาใจใสต อความร สกของผ อนบนโลกออนไลนไดอยางเหมาะสม จากทกษะทจ�าเปนทง 8 ดานทไดกลาวมาสถาบนการศกษาจงควรตระหนกถงการจดรปแบบการจดการเรยนการสอนเพอพฒนาใหผ เรยนเกดทกษะการเปนพลเมองดจทลทมคณภาพนนคอควรใหโอกาสผเรยนไดประเมนและใหขอเสนอแนะ โดยในการประเมนนนผลทไดควรน�ามาใชเปนเครองมอทจะชใหเหนวาผเรยนแตละคนมจดออนและจดแขงในตวเองมากนอยแตกตางกนแคไหนซงประโยชนทไดกเพอตองการใหแตละคนสามารถน�าขอมลทไดนนไปพฒนาใหตนเองประสบความส�าเรจในการเรยนครงตอไปได(ธมสอพทม,2559)

ภำพท 2กรอบของความอจฉรยะทางเทคโนโลยดจทลทมำ:DQInstituteLeadingDigitalEducation,Culture,andInnovation(2017)


1.3 กำรเรยนรของพลเมองดจทล

การเรยนร หมายถง กระบวนการทบคคล

เกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม การพฒนาความคด

และความสามารถ โดยอาศยประสบการณและ

ปฏสมพนธระหวางผ เรยนและสงแวดลอม ซงใน

การจดการเรยนรนนไมใชเปนเพยงแคการถายทอด

เนอหาจากครผ สอน โดยใชวธการบอกเลาใหฟง

ใหจดจ�าแลวน�าไปทองจ�าเพอการสอบเทานน แต

การจดการเรยนรเปนศาสตรอยางหนงทมความหมาย

ลกซง กลาวคอ วธการใดกตามทผสอนน�ามาใชเพอ

ใหผ เรยนเกดการเรยนร กสามารถเรยกไดวาเปน

การจดการเรยนร ซงนกการศกษาหลายทานไดให

ความหมายของการจดการเรยนรในทศนะตางๆ ดงน

สมนอมรววฒน(2533)อธบายความหมาย

ของการจดการเรยนร ไววาการจดการเรยนร คอ

สถานการณอยางหนงทมสงตอไปนเกดขนไดแก

1. มความสมพนธและมปฏสมพนธเกดขน

ระหวางผสอนกบผเรยนผเรยนกบผเรยนผเรยนกบ

สงแวดลอมและผสอนกบผเรยนกบสงแวดลอม

2. ความสมพนธและมปฏสมพนธนนกอให

เกดการเรยนรและประสบการณใหม

3. ผเรยนสามารถน�าประสบการณใหมนน

ไปใชได

Michael&Coffman(1956)ไดจ�าแนก

การเรยนรไวเปน3ดานคอ

1.ดานพทธพสย(CognitiveDomain)

หมายถงพฒนาการดานสตปญญาและความคด

2.ดานจตพสย(AffectiveDomain)หมายถง

พฒนาการทางดานความร สกนกคด ความสนใจ

คานยม ความซาบซง การปรบตวและเจตคตตางๆ

3.ดานทกษะพสย(PsychomotorDomain)

หมายถงการพฒนาทกษะในทางปฏบตไดแกทกษะ

ในการใชอวยวะตางๆเชนการเคลอนไหวการลงมอ

ท�างานและการท�าการทดลอง

ถาวเคราะหรปแบบการเรยนรแบบเดม ซงม

ความเชอวาสมองเปนพนทวางเปลาและการเรยนร

มาจากการสอนใสจากโลกภายนอกอยางเดยว และ

เกดขนในระบบการเรยนการสอนในโรงเรยนเทานน

สวนสตปญญาความฉลาดและการสรางสรรคมาจาก

พนธกรรมไมสามารถทจะเปลยนแปลงปรบปรงหรอ

พฒนาได จนกอเกดแนวคดวา “การเรยนรทด คอ

การจดใหมระบบโรงเรยนและการสอนการเกบขอมล

การทองจ�าเปนหวใจของการเรยนร” เนนเฉพาะ

ความส�าเรจทางดานการศกษาหรอวชาการเพยง

อยางเดยว(ศนสนยฉตรคปตและอษาชชาต,2545)

ในปจจบนซงเปนศตวรรษท 21 เปนยคทโลก

และเทคโนโลยเปลยนไปแลว โดยเทคโนโลยตางๆ

เหลานไดสรางรปแบบหรอวถชวตใหกบคนรนใหม

ซงกลมคนทเรยกวาพลเมองดจทลนตางกมวถชวต

และความเชอทแตกตางออกไปจากคนรนกอนหนา

เพราะฉะนนการศกษาและการวเคราะหเพอออกแบบ

การเรยนร ใหเหมาะสมกบคนกลมนจงส�าคญมาก

ดงนน การใหการศกษาแบบเดมๆ ตามทฤษฎ

การเรยนร ของบลม (Bloom´s Taxonomy of

Learning) จงเปลยนไปเปนการเนนทกษะการเรยนร

ขนสงขนแทน (Higher Order Learning Skills)

โดยเฉพาะทกษะการประเมนคา (EvaluatingSkills)

จะถกแทนทโดยทกษะการน�าเอาความรใหมไปใช

อยางสรางสรรค(AbilitytoUseNewKnowledge

inaCreativeWay)ซงส�าหรบพลเมองดจทลแลว

ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารถอวา

เปนทกษะส�าคญทมอยในตวและสามารถใชเพอรองรบ

ตอการเปลยนแปลงรปแบบการศกษาในศตวรรษท 21

ไดโดยอตโนมตอยแลวทกษะตางๆเหลานเชนทกษะ

การใชระบบคอมพวเตอร ระบบการสอสารอยางถกตอง

และอยางชาญฉลาดทประกอบไปดวยการเขาถง

(Access) การจดการ (Manage) การบรณาการ

(Integrate) การประเมนผล (Evaluate) การสราง

(Create)และการสอสาร(Communication)ดงนน

จากทกษะตางๆ ทกลาวมาน จงเปนสงทชวยสนบสนน

การใช เทคโนโลยสารสนเทศเพอเพมศกยภาพ

การเรยนรและสรางความสะดวก สงเสรมการคนควา


การหาขอมลความร และการเขาถงแหลงขอมลขาวสาร

ไดอยางไรขอบเขตรวมทงยงชวยสนบสนนการสอสาร

กบผอนในยคของสงคมเครอขาย (Social Network)

ไดเปนอยางดดวย (ธญธรณ อมรกจภญโญ และ

ณมนจรงสวรรณ,2558)

2. กำรประยกตใชเทคโนโลยอนเทอรเนต ออฟ

เอเวอรธง เพอสรำงสภำพแวดลอมแบบภควนตภำพ

เพอกำรเรยนร

การเรยนรในสภาพแวดลอมการเรยนรแบบ

ภควนตภาพ (UbiquitousLearningEnvironment)

โดยการประยกตใชเทคโนโลยอนเทอรเนต ออฟ

เอเวอรธง นน เปนรปแบบการเรยนรทถกออกแบบ

เพอใชอ�านวยความสะดวกใหแกผเรยนท�าใหผเรยน

สามารถเรยนรไดทกหนทกแหงโดยใชคอมพวเตอร

แบบพกพาและอปกรณพกพาตางๆเชนสมารทโฟน/

แทบเลต ประกอบกบการใชการสอสารแบบไรสาย

เพอเปนชองทางในการเรยนรดวยตนเอง โดยมผสอน

คอยใหค�าปรกษาเมออยนอกชนเรยน และเมอเขา

ชนเรยนกมอปกรณเทคโนโลยตางๆ ทถกออกแบบ

เพอสนบสนนการจดการเรยนการสอน ซงเชอมตอ

การท�างานเขากบระบบอนเทอรเนต โดยทงผสอน

และผเรยนสามารถสงการและใชงานอปกรณตางๆ

หรออปกรณตางๆ สามารถสอสารและท�างานถงกน

โดยอตโนมต เพออ�านวยความสะดวกในการจดการ

เรยนการสอนใหกบผ เรยนและผ สอนไดอยางม

ประสทธภาพผานทางอปกรณดจทลของแตละคนท

เชอมตอเขากบระบบอนเทอรเนต

2.1 สภำพแวดลอมแบบภควนตภำพเพอ

กำรเรยนร

สภาพแวดล อมแบบภควนตภาพเพ อ

การเรยนรนนมทมาจากMarkWeiserแหงศนยวจย

PaloAltoของบรษทXeroxประเทศสหรฐอเมรกา

ไดเสนอบทความ เรอง "TheComputer for the

21st Century" ซงใหค�าจ�ากดความ Ubiquitous

Computing วาหมายถงการผสานทงดานคอมพวเตอร

และดานกายภาพของโลกอยางกลมกลนเปนอนหนง

อนเดยวกน มการน�าเทคโนโลยคอมพวเตอรประเภท

เดสกทอป พซ คอมพวเตอรโนตบค สมารทโฟน

แทบเลตพซและอนๆมาผสานใชงานรวมกนท�าให

สามารถเขาถงขอมลสารสนเทศไดทกหนทกแหง และ

ทกเวลาโดยการเชอมตอผานเครอขายอนเทอรเนต

หรออกความหมายหนงกคอสงคมการสอสารทกแหงหน

(Ubiquitous Society) หรอทเรยกวา Ubicomp

ซงหมายถง สงทท�าให เกดสภาพแวดลอมของ

การสอสารใหมและเปนแนวโนมของสงคมสารสนเทศ

(ประทป เลศชยประเสรฐ ณมน จรงสวรรณ และ

ปณตาวรรณพรณ,2555)

นพดล ผมจรรยา ปณตา วรรณพรณ และ

ปรชญนนทนลสข (2558)กลาววาการเรยนการสอน

นนจะตองตระหนกถงบรบทของผเรยนเปนส�าคญ

ซงการจดสภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพ

ทเรยกวา Ubiquitous Learning Environment

(ULE) นน เปนการจดสภาพแวดลอมการเรยนรท

ท�าใหเกดการเรยนรไดทกหนทกแหงและการเรยนรนน

สามารถเกดขนไดทกเวลา โดยมคอมพวเตอร หรอ

อปกรณแบบพกพาเปนเครองมออ�านวยความสะดวก

ในการเขาถงแหลงเรยนรซงสภาพแวดลอมการเรยนร

แบบภควนตภาพประกอบดวย4สวนคอ1)อปกรณ

พกพา 2) การสอสารแบบไรสาย 3) ระบบการจด

การเรยนรแบบภควนตภาพ และ 4) การตรวจจบ

บรบทการเรยนร

สทธชยลายเสมาปณตาวรรณพรณและ

ปรชญนนทนลสข(2558)กลาววาการเรยนรแบบ

ภควนตภาพเปนการน�าเทคโนโลยยบควตสมาใช

ในการจดการเรยนการสอน ซงเปนการพฒนาการ

เรยนรในรปแบบของสอดจทลทสามารถเรยนไดทกท

ทกเวลาตามความตองการของผเรยนโดยใชอปกรณ

พกพาไดหลากหลายชนดไมจ�าเปนตองใชเครอง

คอมพวเตอร จงท�าใหเกดความยดหยนในการเรยน


สามารถเขาถงขอมลไดอยางรวดเรวไดจากทกททม

การเชอมโยงผานระบบเครอขายอนเทอรเนต จง

เปนการเรยนทผ เรยนสามารถเขาเรยนตามเวลาท

ผเรยนตองการ โดยการจดการเรยนแบบภควนตภาพ

นนยงตองเปนการจดการเรยนการสอนทเปนการจด

การเรยนรโดยค�านงถงบรบทของผเรยน

ส�าหรบการเรยนร แบบภควนตภาพนน

สามารถน�ามาประยกต ใช กบทฤษฎการเรยนร

คอนสตรคตวสต (Constructivism) ทเนนการใช

ทฤษฎการเรยนรในการออกแบบการศกษาเขามาชวย

เชอมโยงขอมลความรของผเรยนเขากบสงแวดลอม

ไดด (สทธชย ลายเสมา, ปณตา วรรณพรณ, และ

ปรชญนนท นลสข, 2558) และในการจดการเรยน

การสอนผสอนจะตองมทกษะทเพยงพอเพอชวย

กระตนผเรยน ใหค�าชแนะแนวทาง เตรยมแหลง

ขอมลทเกยวของใหพรอมเพอสนบสนนผเรยนซงการ

ชวยเหลอผเรยนในลกษณะนเรยกวา การชวยเสรม

ศกยภาพ (Scaffolding) หมายถง การใชวธการ

ชวยเหลอผเรยนในรปแบบของการสนบสนนเพอให

ผเรยนท�างานใหส�าเรจโดยการชวยเหลอสนบสนนนน

จะคอยๆ ลดลงจนกระทงผเรยนสามารถรบผดชอบ

หรอท�างานนนไดดวยตนเอง (นพดล ผ มจรรยา,

ปณตาวรรณพรณ,และปรชญนนทนลสข,2558)

ในบรบทของสภาพแวดลอมตางๆ และกบผเรยนทม

ความตาง และอกหนงทฤษฎการเรยนรทเหมาะสม

ส�าหรบการน�ามาใชกบสภาพแวดลอมการเรยนร

แบบภควนตภาพคอ การเรยนการสอนโดยใชปญหา

เปนหลก(Problem-BasedLearning:PBL)ซงเปน

วธการจดการเรยนการสอนทท�าใหผเรยนเกดทกษะ

การแกปญหา โดยผเรยนจะสรางความรใหมจาก

การใชปญหาทเกดขนในโลกแหงความเปนจรงเปน

บรบท (Context)ของการเรยนร (นพดลผมจรรยา,

ปณตาวรรณพรณ,และปรชญนนทนลสข,2558)

ในการจดการเรยนรลกษณะนมหลายทฤษฎ

ทสามารถน�ามาประยกตใชเพอออกแบบการเรยน

การสอนส�าหรบพลเมองดจทลทมทกษะด าน

เทคโนโลยสง แตทงนในการประยกตใชกควรค�านง

ถงระดบการศกษา เนอหาวชา และประสทธภาพ

ความพรอมของเทคโนโลยดวยเชนกน ซงสงทตอง

ค�านงถงหลกๆ ในการประยกตใชสภาพแวดลอม

การเรยนรแบบภควนตภาพไดแกมตของผเรยนโดย

ผเรยนจะตองควบคมวธการเรยนดวยตนเอง และม

วธการเรยนทหลากหลายทน�าไปสการเรยนร ดวย

ตนเอง ซงกระบวนการเรยนรและผลของการเรยนร

จะเกยวของกบประสบการณและการสรางเสรม

ประสบการณโดยตรง ผเรยนสรางความหมายตาม

ความเขาใจและเปนกระบวนการตอเนองตลอดชวต

ในอกสวนหนง คอ มตสภาพแวดลอม ทสงเสรมให

ผ เรยนควบคมวธการเรยนร ดวยตนเองจากบคคล

จากครอบครว จากชมชน สงคม ประสบการณ

การท�างาน การด�ารงชวตประจ�าวนและจาก

สภาพแวดลอมทงทมอยตามธรรมชาตและทมการ

ด�าเนนการใหมขนไมวาจะโดยมนษยหรอสงมชวตอน

จากปจจยเกอหนนตางๆ หรอจากสถานการณและ

สอตางๆ (นมารน หะยวาเงาะ,ปณตา วรรณพรณ,

และณมนจรงสวรรณ,2555)

2.2 อนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธง กบกำร

สรำงสภำพแวดลอมกำรเรยนรแบบภควนตภำพ

อน เทอร เนต ออฟ เอเวอร ธ ง หรอ

อนเทอรเนตในทกสรรพสงเปนค�าทถกบญญตขน

ซงมความหมายคอ ทกสงหรอทกสรรพสงในชวต

ประจ�าวนของเราทสวนใหญเปนอปกรณดจทลซง

ลวนมการเชอมตอกบอนเทอรเนต ไมใชเฉพาะแค

คอมพวเตอร หรอแทบเลต หรอสมารทโฟนเทานน

แตในอนาคตจะรวมไปถงอปกรณไฟฟา และอปกรณ

อเลกทรอนกสอนๆ ทมนษยใชอยในชวตประจ�าวน

ดวย เชน นาฬกา แวนตา ตเยน สมารททว และ

อปกรณพกพาหรออปกรณดจทลอนๆ

ในอดตกอนทจะมเทคโนโลยอนเทอรเนต

ออฟ เอเวอรธงนน ไดมเทคโนโลยอนเทอรเนต


ออฟธง (InternetofThing)หรออนเทอรเนตใน

สรรพสงขนมากอน ซงอนเทอรเนต ออฟ ธงนถก

คดคนโดยKevinAshtonในปค.ศ.1999ภายใต

โครงการทมชอวาโครงการ“Auto-IDCenter”ท

มหาวทยาลย Massachusetts Institute of

TechnologyและจากเทคโนโลยRFIDทจะท�าใหเปน

มาตรฐานระดบโลกส�าหรบ RFID Sensors ตางๆท

จะเชอมตอกนไดโดยส�าหรบนยามของIoTนKevin

Ashtonไดใหค�านยามไวสนๆวา“internet-like”

หรอกลาวใหเขาใจงายๆกคอ อปกรณอเลกทรอนกส

ตางๆ สามารถสอสารพดคยกนเองได โดยศพท

ค�าวา“Things”นกหมายถงอปกรณอเลกทรอนกส

นนเอง(InternetSociety,2015)

การใชงานเทคโนโลย IoT อาศยหลกการท

สงหรออปกรณอเลกทรอนกสตางๆไดเชอมโยงเขาส

เครอขายอนเทอรเนต ท�าใหมนษยสามารถมองเหน

สงการ ควบคมการใชงานสง หรออปกรณตางๆ ได

เชน การสงเปดปดอปกรณเครองใชไฟฟา รถยนต

โทรศพทมอถอ เครองมอสอสาร เครองใชส�านกงาน

เครองมอทางการเกษตร เครองจกรในโรงงาน

อตสาหกรรม อาคาร บานเรอน เครองใชในชวต

ประจ�าวนตางๆ ผานทางอปกรณพกพาทเชอมตอกบ

เครอขายอนเทอรเนตไดเปนตน

ภำพท 3การเชอมตอของทกสงในชวตประจ�าวนทมำ:LoRaTechnology(2017)

ซงจากการศกษารปแบบการเรยนร และ

สภาพแวดลอมแบบภควนตภาพทมการประยกตใช

เทคโนโลยอนเทอรเนตออฟเอเวอรธงนนสามารถ

น�ามาประยกตเพอออกแบบการจดการเรยนการสอน

โดยแบงออกไดเปน3สวนหลกๆไดแก


สวนท 1 หองเรยนอจฉรยะ (Smart Classroom)

เปนสวนของการประยกตใชเทคโนโลย

อนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธงเพอการสรางหองเรยน

อจฉรยะทมสภาพแวดลอมแบบภควนตภาพ ซงใน

หองเรยนจะประกอบไปดวยสภาพแวดลอมทมระบบ

อ�านวยความสะดวกในการจดการเรยนการสอนเพอ

การเรยนร3ระบบดงน

1. การตรวจสอบอจฉรยะโดยใช IoT (IoT

Smart Check) คอ การใชอปกรณตางๆ ไดแก

การท�าปายชออเลกทรอนกสทมอปกรณตรวจวด

(Sensor) คอยตรวจจบสภาพแวดลอมตางๆ แลว

รายงานใหผเรยน/ผสอนรบทราบขอมลดวย Smart

Deviceของตนเอง เชน เวลาการเขาออกหองเรยน

สขภาพความพรอมของผเรยน อณหภมของหองเรยน

สถตผลการเรยน ฯลฯ และขอมลทงหมดจะถก

รวบรวมขนไปเกบไวบนคลาวด (Cloud) เพอให

ผสอนเขามาใชขอมลส�าหรบวเคราะหและออกแบบ

การจดการเรยนการสอนหรอออกแบบการเรยนรใน

ครงตอไป

2. การสงเกตและเกบขอมลโดยใช IoT (IoT

Smart Camera) คอ ระบบการสงเกตและเกบ

ขอมลในลกษณะภาพนง และภาพเคลอนไหวใน

หองเรยน ซงสามารถมองเหน สงการ และควบคม

สภาพแวดลอมในการเรยนจากผสอนเพอตรวจสอบ

ดสภาพความพรอม ความปลอดภย หรอใชสงเกต

พฤตกรรมกจกรรมการเรยนรของผเรยนผานกลองท

ตดตงไว ทงนยงใชเปนระบบการประชมทางไกลได

อกดวย

3. หองเรยนทมเครองมอและอปกรณ

อ�านวยความสะดวกโดยใชรวมกบ IoT (IoT Smart

Office) คอ ระบบทจดไวเพอใชส�าหรบอ�านวย

ความสะดวกใหผสอนและผเรยนในการจดกจกรรม

การเรยนรซงประกอบไปดวยอปกรณใชงานพนฐาน

ในออฟฟศ ไดแกคอมพวเตอรสแกนเนอรกระดาน

อจฉรยะ เครองพมพ 3 มต หรออปกรณอนๆ

ทตองการจดเปนสภาพแวดลอมแบบภควนตภาพ

โดยใชเทคโนโลย IoT เพมเตมตามความตองการ

งบประมาณและความเปนไปไดของการใชเทคโนโลย

ปท........ฉบบท.......เดอน............25.......... หนา 11

ภาพท 4 การใชเทคโนโลย IoT เขามาชวยสรางสภาพแวดลอมแบบภควนตภาพในหองเรยน ทมา: กฤตยษพช สารนอก (2560)

เปนสวนของการประยกต ใช เทคโนโลยอนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธงเพอการสรางหองเรยนอจฉรยะทมสภาพแวดลอมแบบภควนตภาพ ซงในหองเรยนจะประกอบไปดวยสภาพแวดลอมทมระบบอานวยความสะดวกในการจดการเรยนการสอนเพอการเรยนร 3 ระบบ ดงน

1. การตรวจสอบอจฉรยะโดยใช IoT (IoT Smart Check) คอ การใชอปกรณตางๆ ไดแก การท าป ายช ออ เ ล กทรอ นก สท ม อ ปกรณตรวจว ด (Sensor) คอยตรวจจบสภาพแวดลอมตางๆ แลวรายงานใหผเรยน/ผสอนรบทราบขอมลดวย Smart Device ของตนเอง เชน เวลาการเขาออกหองเรยน สขภาพความพรอมของผเรยน อณหภมของหองเรยน สถตผลการเรยน ฯลฯ และขอมลท งหมดจะถกรวบรวมขนไปเกบไวบนคลาวด (Cloud) เพอใหผสอน

เขามาใชขอมลสาหรบวเคราะหและออกแบบการจดการเรยนการสอนหรอออกแบบการเรยนรในครงตอไป

2. การสงเกตและเกบขอมลโดยใช IoT (IoT Smart Camera) คอ ระบบการสงเกตและเกบขอมลในลกษณะภาพนง และภาพเคลอนไหวในหองเรยน ซงสามารถมองเหน สงการ และควบคมสภาพแวดลอมในการเรยนจากผสอนเพอตรวจสอบดสภาพความพรอม ความปลอดภย หรอใชสงเกตพฤตกรรม กจกรรมการเรยนรของผเรยนผานกลองทตดตงไว ทงนยงใชเปนระบบการประชมทางไกลไดอกดวย

ขนท 4 การแบงบทเรยน (Separate) คอ

การแบงและจดหวขอสาคญใหผเรยนเขาใจ กอนใหเรยนรดวยตนเองและรวมกนบอกความคดเหนและสรปความคดรวบยอด

ภำพท 4 การใชเทคโนโลยIoTเขามาชวยสรางสภาพแวดลอมแบบภควนตภาพในหองเรยน

ทมำ: กฤตยษพชสารนอก(2560)


สวนท 2 กำรสอนอจฉรยะ (Smart Teaching)

การสอนเปนการออกแบบการสอนเพอ

การจดการเรยนรประกอบดวย7ขนตอนคอ

ขนท 1 การแนะน�าบทเรยนและวธการ

(Recommend) คอ การปฐมนเทศและแนะน�า

วธการเรยนร ดวยสภาพแวดลอมการเรยนร แบบ

ภควนตภาพ

ขนท 2 การส�ารวจ (Survey)คอ ขนตอน

ในการส�ารวจความร ความเขาใจของผเรยนทงความร

เดม และพนฐานการใชงานสภาพแวดลอมการเรยนร

แบบภควนตภาพกอนการเรยน

ขนท 3 การสอน (Present) คอ การน�า

เสนอกรอบหลกกวางๆของเนอหากอนการเรยน

ขนท 4 การแบงบทเรยน (Separate) คอ

การแบงและจดหวขอส�าคญใหผเรยนเขาใจ กอนให

เรยนรดวยตนเองและรวมกนบอกความคดเหนและ

สรปความคดรวบยอด

ขนท 5การสอนแบบเชอมโยง (Connecting

Teaching) คอ การใชวธการน�าเสนอเนอหาแบบ

เชอมโยงความรเกาสความรใหมโดยใชการเรยนรใน

สภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพ

ขนท 6 การบนทกสรปขนสง (Advance

Organizer) คอ การใชเทคนคการสรปบนทกโดยใช

อปกรณพกพาของผ เรยนและผ สอน แลวท�าการ

แบงปน (Share)และแลกเปลยนกนในสภาพแวดลอม

การเรยนรแบบภควนตภาพ

ขนท 7การจดเรยง (Compose)คอการให

ผเรยนท�าการจดเรยบเรยงขอมลในอปกรณพกพา

กอนจดเกบและแบงปนกนบนคลาวด แลวใชขอมล

เหลานนสรางการเรยนรรวมกนไดทกแหงหนทกท

จนกลายเปนสภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพ

สวนท 3 กำรเรยนรอยำงชำญฉลำด (Smart Learning)

สวนท3เปนสวนของผเรยนทจะตองฝกและ

ปฏบตการเพอใหเกดการเรยนรอยางชาญฉลาดจาก

การน�าเทคโนโลยIoEเขามาชวยในการสงเสรมและ

รวมสรางสภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพขน

ซงในการเรยนรผเรยนแตละคนสามารถใชอปกรณ

พกพาสวนตวเชนสมารทโฟนแทบเลตคอมพวเตอร

โนตบก หรออปกรณดจทลอนๆ ทสามารถเชอมตอ

เครอขายอนเทอรเนตได ซงในการเรยนรแตละครง

แตละเรองหรอแตละเนอหาวชานนอาจจะขนอย

กบการออกแบบกจกรรมการเรยนรของผสอนคน

เดยวหรอผสอนกบผเรยน แตสงทตองค�านงถงเปน

เรองหลกคอ วตถประสงคของการเรยนรและกจกรรม

ตามความตองการทจะท�าใหผเรยนไดเรยนรผานทาง

สภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพทมการใช

อปกรณพกพาตางๆ ของผเรยนทเชอมตอถงกนผาน

เครอขายอนเทอรเนตตลอดเวลา

ปท........ฉบบท.......เดอน............25.......... หนา 12

สวนท 2 การสอนอจฉรยะ (Smart Teaching)

การสอนเปนการออกแบบการสอนเพอการจดการเรยนร ประกอบดวย 7 ขนตอน คอ

ขนท 1 การแนะนาบทเรยนและวธการ (Recommend) คอ การปฐมนเทศและแนะนาวธการเรยนรดวยสภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพ

ขนท 2 การสารวจ (Survey) คอ ขนตอนในการสารวจความร ความเขาใจของผเรยนทงความรเดม และพนฐานการใชงานสภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพกอนการเรยน

ขนท 3 การสอน (Present) คอ การนาเสนอกรอบหลกกวางๆ ของเนอหากอนการเรยน

ขนท 4 การแบงบทเรยน (Separate) คอ การแบงและจดหวขอสาคญใหผเรยนเขาใจ กอนใหเรยนรดวยตนเองและรวมกนบอกความคดเหนและสรปความคดรวบยอด

ขนท 5 การสอนแบบเชอมโยง (Connecting Teaching) คอ การใชวธการนาเสนอเนอหาแบบเชอมโยงความรเกาสความรใหมโดยใชการเรยนรในสภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพ

ขนท 6 การบนทกสรปขนสง (Advance Organizer) คอ การใชเทคนคการสรปบนทกโดยใช อปกรณพกพาของผเรยนและผสอน แลวทาการแบงปน (Share) และแลกเปลยนกนในสภาพแวดลอม การเรยนรแบบภควนตภาพ

ขนท 7 การจดเรยง (Compose) คอ การให

ผเรยนทาการจดเรยบเรยงขอมลในอปกรณพกพา กอนจดเกบ และแบงปนกนบนคลาวด แลวใชขอมลเหลานนสรางการเรยนรรวมกนไดทกแหงหน ทกทจนกลายเปนสภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพ

สวนท 3 การเรยนรอยางชาญฉลาด (Smart Learning)

สวนท 3 เปนสวนของผเรยนทจะตองฝกและปฏบตการเพอใหเกดการเรยนรอยางชาญฉลาดจากการนาเทคโนโลย IoE เขามาชวยในการสงเสรมและรวมสรางสภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพขน ซงในการเรยนรผเรยนแตละคนสามารถใชอปกรณพกพาสวนตว เชน สมารทโฟน แทบเลต คอมพวเตอร โนตบก หรออปกรณดจทลอนๆ ทสามารถเชอมตอเครอขายอนเทอรเนตได ซงในการเรยนรแตละครง แตละเรองหรอแตละเนอหาวชานนอาจจะขนอยกบการออกแบบกจกรรมการเรยนรของผสอนคนเดยวหรอผสอนกบผเรยน แตสงทตองคานงถงเปนเรองหลก คอ วตถประสงคของการเรยนรและกจกรรมตามความต อ ง ก า รท จ ะท า ใ ห ผ เ ร ย น ไ ด เ ร ย น ร ผ า นท า งสภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพทมการใชอปกรณพกพาตางๆ ของผเรยนทเชอมตอถงกนผานเครอขายอนเทอรเนตตลอดเวลา

ภำพท 5สภาพแวดลอมการเรยนรแบบภควนตภาพโดยการประยกตใชเทคโนโลยไอโออรวมกบคลาวดคอมพวตง

ทมำ:Sarnok(2018)


บทสรป

พลเมองดจทลแบงเปน2กลมคอกลมคนท

เกดในยคดจทลซงเปนกลมทมอายระหวาง14-17ป

เกดมาพรอมกบอนเทอรเนต สวนใหญคนกลมนจะ

เรมใชอนเทอรเนตตงแตอาย 9 ป และเปนผเรยนท

อยในระดบประถมถงมธยมศกษาทมสมารทโฟนหรอ

อปกรณพกพาอนๆ ทสามารถเชอมตออนเทอรเนตได

ดงนน การออกแบบการเรยนร โดยใชเทคโนโลย

อนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธง ในหองเรยนสมารท

คลาสรมเพอสรางสภาพแวดลอมแบบภควนตภาพนน

ผเรยนกลมนจงสามารถใชเทคโนโลยตางๆเพอสราง

การเรยนรไดเปนอยางด เพราะมทกษะการใชงาน

ดานดจทลสงอยแลว สวนผเรยนกลมคนทเกดหลง

ยคอนเทอรเนตเลกนอยหรอกลมผใชอนเทอรเนตทม

อายระหวาง18-24ปซงเกดหลงยคของอนเทอรเนต

เลกนอย และเปนผเรยนในชวงมธยมปลายถงระดบ

อดมศกษาซงมขอด คอ สามารถใชอนเทอรเนตได

ตลอดเวลาผานทางสมารทโฟนและแทบเลตของ

ตนเองดงนนผสอนจงสามารถประยกตใชเทคโนโลย

อนเทอรเนตออฟเอเวอรธงเพอสรางสภาพแวดลอม

การเรยนรแบบภควนตภาพไดเตมทและในสวนของ

การประยกตใชเทคโนโลยอนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธง

เพอจดสภาพแวดลอมในการเรยนรนนกคอการน�า

เทคโนโลยอนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธงเขามาชวย

สงเสรมการจดสภาพแวดลอมใน 3 ดาน ไดแก 1)

ระบบหองเรยนอจฉรยะ2)ระบบการเรยนอจฉรยะ

และ3)ระบบการเรยนรอยางชาญฉลาด

1) ระบบหองเรยนอจฉรยะ เปนสวนของ

การประยกตใชเทคโนโลยอนเทอรเนต ออฟ เอเวอรธง

เพอสรางหองเรยนอจฉรยะทประกอบไปดวยระบบ

อ�านวยความสะดวกในการจดการเรยนการสอน

3สวนคอการตรวจสอบอจฉรยะโดยใชอนเทอรเนต

ออฟ ธง การสงเกตและเกบขอมลโดยใชอนเทอรเนต

ออฟ ธง หองเรยนทมเครองมอและอปกรณอ�านวย

ความสะดวกโดยใชรวมกบอนเทอรเนตออฟธงซง

สอดคลองกบบทความเรองหองเรยนอจฉรยะกบ

การจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ของ เอออาร

(ทองแกว) จนทร (2558)ทไดสรปหองเรยนอจฉรยะ

คอ หองเรยนทไดมการน�าเอาเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสารมาใชประกอบการเรยนการสอนเพอ

ชวยเพมประสทธภาพการจดการเรยนรส�าหรบผเรยน

ในศตวรรษท 21 ถอเปนนวตกรรมและเทคโนโลย

การศกษาเพอพฒนาศกยภาพการเรยนร โดยวธ

การผสมผสานเทคโนโลยเพอใชเปนเครองมอส�าหรบ

การเรยนร เชน ผสมผสานการใชกระดานอจฉรยะ

รวมกบไอแพดและแหลงเรยนรออนไลนอนๆ เปนตน

2) ระบบกำรเรยนอจฉรยะการเรยนการสอน

ใน7ขนตอนไดแก1)การแนะน�าบทเรยนและวธ

การเรยน2)การส�ารวจ3)การสอน4)การแบง

บทเรยน5)การสอนแบบเชอมโยง6)การบนทก

สรปขนสงและ7)การจดเรยงขอมล

3) ระบบกำรเรยนรอยำงชำญฉลำด การ

เรยนรอยางชาญฉลาด โดยผสอนจะท�าหนาทเปนเพยง

ผชแนะหรอใหค�าแนะน�า และออกแบบใหผเรยนท�า

กจกรรมการเรยนรแบบเชงรก (Active Learning)

ดวยการเรยนรเสรมจากการใชอปกรณพกพาของ

ตนเองเชอมตอผานอนเทอรเนตและเรยนรผานระบบ

คลาวดหรอแลกเปลยนการเรยนรซงกนและกนผาน

อปกรณดจทลตางๆ ระหวางผเรยนกบผเรยนหรอ

ผเรยนกบผสอน

เอกสำรอำงอง

กฤตยษพช สารนอก. 2560. Internet of Every

Thing การเชอมโยงทกสรรพสงส Smart

Classroom 4.0. ในกำรประชมวชำกำร

เรอง “ครศำสตรวจย 2560/NACE2017:

นวตกรรมแหงกำรเรยนร” ครงท 3: 2560

(น. 321-334). ล�าปาง: คณะครศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏล�าปาง.


ธญธรณอมรกจภญโญ,และณมนจรงสวรรณ.2558.

รปแบบการเรยนการสอนแบบปฏสมพนธ

ผานกเกลคลาวดคอมพวตง เพอสงเสรม

ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ ส�าหรบ

นกศกษาระดบอดมศกษาในศตวรรษท 21.

วำรสำรศกษำศำสตร,26(2):84-91.

ธมสอพทม.2559.รจกตวชวดใหม “DQ” อจฉรยภำพ

ทำงดจทล กบ 8 ทกษะทเดกๆ ตองใช

ไดอยำงชำญฉลำด.สบคนเมอ5พฤษภาคม

2561, จาก http://thumbsup.in.th/

2016/10/how-digital-intelligence-

important-for-all-children/

นพดลผมจรรยา,ปณตาวรรณพรณ,และปรชญนนท

นลสข. 2558. ระบบการจดการเรยนร

ยบควตสแบบเสรมศกยภาพ. ในกำรประชม

วชำกำรระดบชำต โสตฯ–เทคโนฯ สมพนธ

แหงประเทศไทย ครงท 29 (น. 28-35).

กรงเทพฯ:หอประชมใหญสถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

นมารนหะยวาเงาะ,ปณตาวรรณพรณ,และณมน

จรงสวรรณ. 2555. เทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสารเพอสงเสรมการเรยนรตาม

อธยาศยในสงคมพหวฒนธรรม. วำรสำร

ศกษำศำสตร มหำวทยำลยสงขลำนครนทร

วทยำเขตปตตำน,23(3):19-31.

แบรนดบฟเฟตทม.2557.รลก รจรง Digital Natives

บรโภคสำยพนธใหม นกกำร ตลำดตองร !!.

สบคนเมอ25เมษายน2560,จากhttp://

www.brandbuffet.in.th/2014/03/

digital-natives-mindshare-research/

ปณตาวรรณพรณ,และน�าโชควฒนานณ.2560.

ความฉลาดทางดจทล. วำรสำรพฒนำ

เทคนคศกษำ,29(102):12-20.

ประทปเลศชยประเสรฐ,ณมนจรงสวรรณ,และปณตา

วรรณพรณ. 2555. ยบควตส คอมพวตง:

มลบทส การเป นอจฉรยะแหงวสาหกจ

อตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอม.

Technical Education Journal King

Mongkut’s University of Technology

North Bangkok,3(2):120-128.

ประสาทเนองเฉลม.2558.แนวการเรยนรวทยาศาสตร

ในศตวรรษท21.วำรสำรพฒนำกำรเรยน

กำรสอน,9(1):136-154.

วจารณพานช.2556.กำรสรำงกำรเรยนรสศตวรรษ

ท 21. สบคนเมอ 15 พฤษภาคม 2560,

จาก http://www. edulpru.com/eu/

21st/st-003.pdf

ศนสนยฉตรคปต,และอษาชชาต.2545.รำยงำน

กำรวจย เรองกำรเรยนร รปแบบใหม:

ยทธศำสตร ด ำนนโยบำยและกำรใช

ทรพยำกร. ส�ำนกพฒนำกำรเรยนรและ

เครอขำยกำรศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม.

กรงเทพฯ: ส�านกงานคณะกรรมการการ

ศกษาแหงชาต(สกศ.).

สมนอมรววฒน.2533.สมบตทพยของกำรศกษำ

ไทย.กรงเทพฯ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สทธชยลายเสมา,ปณตาวรรณพรณ,และปรชญนนท

นลสข.2558.ระบบการจดการเรยนรรวมกน

ดวยทมเสมอนในสภาพแวดลอมการเรยน

แบบยบควตส. ใน กำรประชมวชำกำร

ระดบชำตโสตฯ–เทคโนฯ สมพนธแหง

ประเทศไทย ครงท 29 (น. 45-51).

กรงเทพฯ:หอประชมใหญสถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.


ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส(องคการ-

มหาชน). 2560. รำยงำนผลกำรส�ำรวจ

พฤตกรรมผใชอนเทอรเนตในประเทศไทย

ป 2560. สบคนเมอ 3พฤษภาคม2561,

จากhttps://www.etda.or.th/publishing-

detail/thailand-internet-user-profile-

2017.html

เอออาร(ทองแกว)จนทร.2558.หองเรยนอจฉรยะ

กบกำรจดกำรเรยนร ในศตวรรษท 21.

สบคนเมอ12กมภาพนธ2560,จากhttp://

uaaree.dusit.ac.th/wp-content/uploads/

2015/12/%E0%B8%9A%E0%B8%97

%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8

%B2%E0%B8%A1-smart-classroom.pdf

DQInstituteLeadingDigitalEducation,Culture,

and Innovat ion. 2017. Digital

intelligence (DQ): A conceptual

framework & methodology for

teaching and measuring digital

citizenship. RetrievedMay 5, 2018,

fromhttps://www.dqinstitute.org/wp-

content/uploads/2017/08/DQ-Framework-

White-Paper-Ver1-31Aug17.pdf

InternetSociety.2015.The Internet of things:

An overview understanding the

issues and challenges of a more

connected world.RetrievedMay5,

2018, fromhttps://www.internetsociety.

org/wp-content/uploads/2017/08/

ISOC-IoT-Overview-20151221-en.pdf

Kimble, N., & Gregory, A. 1963.Principles

of general psychology (2nd ed.).

NewYork:RonaldPress.

LoRa Techology. 2017.Real-IoT. Retrieved

July20,2017,fromhttp://www.real-

iot.com/lora-techology/

Michael, W. B., & Coffman, W. E. 1956.

Taxonomy of educational objectives,

the classification of educational goals,

handbook I: Cognitive domain (B.S.

Bloom, Ed.). New York: Longmans,

GreenandCompany.

Sarnok, K., & Wannapiroon, P. 2018.

Connectivism learning activity in

ubiquitous learning environment by

using IoE for digital native. International

(Humanities, Social Sciences and

Arts), Veridian E-Journal,11(4):405-418.

Trilling, B., & Fadel, C. 2009.21st Century

skills: Learning for life in our times.

California:JohnWiley&Sons.

บทความวิชาการapheit.bu.ac.th/jounal/science-vol7no1janjun2018/10... ·...

Documents