เรือนจํากลางคลองเปรม 1

ความเปนมา

ป พ.ศ. 2478 กรมราชทัณฑ เห็นวาเรือนจําลหุโทษซ่ึงต้ังอยูระหวางถนนมหาชัย

กับวัดสุทัศน กรุงเทพฯ เปนเรือนจําท่ีต้ังอยูกลางพระนคร เกาแกทรุดโทรม ควรยายไปท่ีอ่ืนและ

สรางใหมสมัยขุนศรีสรากร เปนอธิบดีกรมราชทัณฑ ไดเลือกท่ีดิน ตําบลลาดยาว อําเภอบางเขน

อยูตรงขามฟากคลองเปรม ตรงขามถนนหนาสถานีเกษตรกลางส้ินสุดแคทางรถไฟ โดยความเห็น

ชอบของ จอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรี และกรมราชทัณฑไดทําบันทึกขอกรมโยธา

เทศบาลตัดถนนสายน้ีตอไปจนจดถนนสาย นนทบุรี – ปทุมธานี

ประวัติเรือนจํากลางคลองเปรม

เรือนจํากลางคลองเปรม 2

การไดมาของที่ดิน

กรมราชทัณฑจึงไดดําเนินการใหประกาศใชพระราชกฤษฎีกากําหนดเขตที่ดินใน

บริเวณที่จะเวนคืนในทองที่ตําบลลาดยาว อําเภอบางเขน จังหวัดพระนคร พุทธศักราช 2486

และไดมีประกาศสํานักนายกรัฐมนตรีตั้งกรรมการเวนคืนอสังหาริมทรัพยตามพระราชบัญญัติ

เวนคืนอสังหาริมทรัพยในทองที่ตําบลลาดยาว อําเภอบางเขน จังหวัดพระนคร ลงวันที่ 23

ธันวาคม 2486 ที่ดินดังกลาวนี้ไดมีการจัดเวนคืนและซื้อเปนกรรมสิทธิ์ของกรมราชทัณฑไว

แลว มีเนื้อที่ 150 ไร 2 งาน 29 ตารางวา และไดมีการจัดตั้งเรือนจําขึ้น ณ ที่แหงนี้ เรียกวา

“เรือนจําชั่วคราว ตําบลลาดยาว” ตามคําสั่งกระทรวงมหาดไทย ที่ 233/2487 ลงวันที่ 13

เมษายน พ.ศ. 2487 ปรากฏตามสําเนาพระราชกฤษฎีกาและสําเนาประกาศสํานักยกรัฐมนตรี

ป พ.ศ. 2490 กรมราชทัณฑ ไดดําเนินการใหประกาศใชพระราชบัญญัติเวนคืน

อสังหาริมทรัพยในทองท่ีตําบลลาดยาว อําเภอบางเขน จังหวัดพระนคร พุทธศักราช 2490 โดยมี

ความมุงหมายจะยายเรือนจําประจําเขตคลองเปรม (ลหุโทษท่ีถนนมหาชัย) และโรงเรียนฝกวิชาชีพ

จังหวัดพระนครศรีอยุธยามาอยูใกลๆ กัน เพื่อสะดวกในการดําเนินงาน ณ ทองที่ตําบลลาดยาว

อําเภอบางเขน จังหวัดพระนคร ซึ่งไดตราพระราชกฤษฎีกากําหนดเขตที่ดินในบริเวณที่จะเวนคืน

เมื่อพุทธศักราช 2496 จํานวนที่ดินที่ไดเวนคืนไวแลว 150 ไร 2 งาน 29 ตารางวาตามพระราช -

บัญญัติเวนคืนอสังหาริมทรัพยในทองที่ตําบลลาดยาว อําเภอบางเขน จังหวัดพระนคร พุทธศักราช

2486 เพื่อเตรียมการในขั้นตน

ตอมาไดมีการขยายข้ึนเพ่ือใหเปนไปตามความมุงหมายเดิมโดยไดตราพระราบัญญัติ

เวนคืนใหไดเน้ือท่ีเต็มตามท่ีตองการ และไดสํารวจไวแลวตามพระราชกฤษฎีกากําหนดเขตท่ีดินใน

บริเวณที่จะเวนคืนในทองที่ตําบลลาดยาว อําเภอบางเขน จังหวัดพระนคร พุทธศักราช 2486

ท่ีดินดังกลาวท่ีไดเวนคืนตามกฎหมายใหมน้ีซ่ึงไดซ้ือเปนกรรมสิทธ์ิของกรมราชทัณฑไวแลว มีเน้ือท่ี

482 ไร 2 งาน 10 ตารางวา

เรือนจํากลางคลองเปรม 3

โดยที่สมควนกําหนดเขตที่ดินที่จะทําการสําหรวด เพื่อเวนคืนไนทองที่ ตําบลลาดยาว

อําเพอบางเขน จังหวัดพระนคร เพ่ือประโยขนแกกรมราชทัณฑคณะผูสําเหร็ดราชการแทนพระองค

ไนพระปรมาภิไธยสมเด็จพระเจาอยูหัว อาสัยอํานาดตามความไนมาตรา 6 แหงพระราชบัญญัติวาดวย

การเวนคืนอสังหาริมทรัพย พุทธสักราช 2477 จึงไดตราพระราชกริสดีกาข้ึนไว ดังตอไปนี้

มาตรา 1 พระราชกริสดีกาน้ีใหเรียกวา พระราชกริสดีกากําหนดเขตท่ีดินไนบริเวณท่ี

จะเวนคืนไนทองท่ีตําบลลาดยาว อําเพอบางเขน จังหวัดพระนคร พุทธสักราช 2486

มาตรา 2 ไหใชพระราชกริสดีกาน้ี ต้ังแตวันประกาสไนราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป

มาตรา 3 พระราชกริสดีกาน้ี ไหใชไดกําหนดหาป

มาตรา 4 ไหอธิบดีกรมราชทัณฑเปนเจาหนาท่ีจัดการเพ่ือดําเนินการเวนคืนอหังสาริมทรัพย

ตามพระราชกริสดีกาน้ี

มาตรา 5 บริเวณท่ีดินท่ีจะทําการสําหรวดเพ่ือเวนคืน ตามพระราชกริสดีกาน้ีอยูไนทองท่ี

ตําบลลาดยาว อําเพอบางเขน จังหวัดพระนคร พายไนแนวเขตตามแผนท่ีทายพระราชกริสดีกานี้

มาตรา 6 ไหรัถมนตรีวาการกะซวงมหาดไทยรักสาการตามพระราชกริสดีกาน้ี

ผูรับสนองพระบรมราชโองการ

(ลงช่ือ) จอมพล ป. พิบูลสงคราม

นายกรัถมนตรี

พระราชกริสดีกา

กําหนดเขตท่ีดินในบริเวณท่ีจะเวนคืน

ไนทองท่ีตําบลลาดยาว อําเพอบางเขน จังหวัดพระนคร

พุทธสักราช 2486

ไนพระปรมาภิไธยสมเด็จพระเจาอยูอานันทมหิดล

ประธานสภาผูแทนราสดร ลงวันท่ีี 4 สิงหาคม

พุทธสักราช 2480 และวันท่ี 16 ธันวาคม พุทธสักราช 2486)

อาทิตทิพอาภา

ปรีดี พนมยงค

ตราไว นะ วันท่ี 14 กันยายน พุทธสักราช 2486

เรือนจํากลางคลองเปรม 4

ประกาสสํานักนายกรัถมนตรี

เร่ือง ต้ังกัมการเวนคืนอสังหาริมทรัพยตามพระราชบัญญัติเวนคืนอหังสาริมทรัพยนทองท่ี

ตําบลลาดยาว อําเพอบางเขน จังหวัดพระนคร พุทธสักราช 2486

อาสัยอํานาดความตามไนมาตรา 17 แหงพระราชบัญญัติวาดวยการเวนคืนอหังสาริมทรัพย

(ฉบับท่ี 2) พุทธสักราช 2480 ไหผูมีช่ือตอไปน้ีเปนกัมการเวนคืินอหังสาริมทรัพย ตามพระราชบัญญัติเวนคืน

อหังสาริมทรัพยในทองท่ีตําบลลาดยาว อําเพอบางเขน จังหวัดพระนคร พุทธสักราช 2486 คือ

1. หัวหนากองทัณฑวิทยากรมราชทัณฑ พนักงานเจาหนาท่ี

2. นายอําเพอบางเขน จังหวัดพระนคร พนักงานกะซวงมหาดไทย

3. นายชวง อุนหไวทย แผนกชาง กองรักสาท่ีหลวง กรมคลัง พนักงานกะซวงการคลัง

ประกาส นะ วันท่ี 23 ธันวาคม 2486

จอมพล ป. พิบูลสงคราม

นายกรัถมนตรี

เรือนจํากลางคลองเปรม 5

การกอสรางเรือนจํา

ป พ.ศ. 2496 กรมราชทัณฑ ไดรับงบประมาณใหดําเนินการกอสรางเรือนจํากลาง

ประจําเขต คลองเปรมแหงใหม ณ ที่ดินที่ไดเวนคืนดังกลาว คือ ทองที่ตําบลลาดยาว อําเภอบางเขน

จังหวัดพระนคร ในเน้ือท่ี 183 ไร 3 งาน 2 ตารางวา ไดดําเนินการของบประมาณแผนดินผูกพัน

รายปตอเน่ืองกันมาแลวเสร็จในป พ.ศ. 2513 กระทรวงมหาดไทยไดต้ังและกําหนดอาณาเขตเปนเรือนจํา

กลางคลองเปรม ตามคําส่ังกระทรวงมหาดไทย ท่ี 453/2515 ลงวันท่ี 9 มิถุนายน 2515 เปนเงินคา

กอสราง จํานวน 86,133,000.-บาท

ป พ.ศ. 2502 ระหวางท่ีดําเนินการกอสราง กรมราชทัณฑใชสถานท่ีแหงน้ีเปนสถาน

อบรม และฝกวิชาชีพ ผูมีนิสัย ความประพฤติเปนอันธพาลตามประกาศคณะปฏิวัติ ฉบับท่ี 21 และ

43 ตามคําส่ังกระทรวงมหาดไทย ท่ี 16/2502 ลงวันท่ี 12 มกราคม 2502

ป พ.ศ. 2503 กระทรวงมหาดไทย เห็นวาเรือนจํากลางคลองเปรม ถนนมหาไชย มีผูตองขัง

แออัดมาก จึงใหต้ังเรือนจําช่ัวคราวเพ่ิมข้ึน ณ ตําบลลาดยาว สังกัดเรือนจํากลางคลองเปรม ถนนมหาไชย

ตามคําส่ังกระทรวงมหาดไทย ท่ี 174/2503 ลงวันท่ี 5 กุมภาพันธ 2503 เพ่ือใชแรงงานผูตองขัง

ทําการกอสรางสถานท่ีคุมขังเพ่ิมเติมในบริเวณเรือนจําช่ัวคราว ตําบลลาดยาว อําเภอบางเขน กรุงเทพฯ

เม่ือกอสรางเสร็จเรียบรอยแลว กระทรวงมหาดไทยจึงกําหนดอาณาเขตเรือนจําช่ัวคราวลาดยาว แยกออก

จากสถานฝกอบรมและสถานฝกวิชาชีพ เปนการแนนอน ตามคําส่ังท่ี 82/2505 ลงวันท่ี 5 กุมภาพันธ

2505 และยายผูตองขังจากเรือนจํากลางคลองเปรม ถนนมหาไชย มาคุมขังเรือนจําใหม ณ ตําบลลาดยาว

อําเภอบางเขน กรุงเทพฯ เม่ือป พ.ศ. 2513

เรือนจํากลางคลองเปรม 6

สภาพลักษณะ

อาคารท่ีทําการ ดานหนาเปนตึกอํานวยการ 2 ช้ัน และมีทางเดินเชี่ือมตอไปยังอาคาร

ดานหลัง ที่มีอาคารสูง 7 ชั้น

อาคารภายใน - เรือนนอนผูตองขังมีลักษณะเปนตึกนอน 2 ช้ัน รูปตัวที โดยมีทายที

แดน 1 ถึงแดน 6 มารวมอยูท่ีเดียวกัน เปนลักษณะวงกลม และ ตรงกลางวงกลมเปนอาคารที่ทําการ

ของฝายควบคุมกลาง

- เรือนนอนผูตองขัง มีลักษณะเปนตึกนอน 2 ช้ัน เปนอิสระตอกัน คือ

แดน 7, 8, 9 และสถานควบคุมตัวเพื่อการตรวจพิสูจน (แดน 10)

เรือนจํากลางคลองเปรม 7

ที่ตั้ง พื้นที่ และอาณาเขต

ที่ตั้ง

ปจจุบันเรือนจํากลางคลองเปรม (ยายมาจากเรือนจํากลางคลองเปรม ถนนมหาไชย) ต้ัง

อยูเลขท่ี 33/2 ถนนงามวงศวาน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900

พ้ืนท่ี ปจจุบันพ้ืนท่ีในเขตลาดยาว ตามโฉนด จํานวน 52 ฉบับ มีพ้ืนท่ีท้ังหมดจํานวน 482 ไร

1 งาน 50 ตารางวา (รวมเรือนจํา /ทัณฑสถานในเขตพ้ืนท่ีลาดยาว อาคารบานพักและส่ิงปลูกสราง

ทางราชการตางๆ)

พื้นที่ภายในเรือนจํากลางคลองเปรม จํานวน 133 ไร 1 งาน 47 ตารางวา

พื้นที่ภายนอกเรือนจํากลางคลองเปรม จํานวน 349 ไร 0 งาน 03 ตารางวา

อาณาเขต

ทิศเหนือ ติดถนนงามวงศวาน

ทิศใต ติดที่ดินเอกชน (ประชาชื่น)

ทิศตะวันออก ติดที่ดินกรมชลประทาน (ดานคลองเปรมประชากร)

ทิศตะวันตก ติดคลองบางเขน ที่ดินเอกชน (พงษเพชร)

ที่ดินเอกชน

เรือนจํากลางคลองเปรม 8

รายนามผูบัญชาการเรือนจํากลางคลองเปรม

รายชื่อ วัน/เดือน/ป

1.นายกลืน สีตะธนี ตั้งแตวันที่ 1 ตุลาคม 2510 - 1 ตุลาคม 2513

2.นายพิสุทธิ์ จันทนสมิต ตั้งแตวันที่ 2 ตุลาคม 2513 - 30 กันยายน 2515

3.นายสบชัย สุขารมณ ตั้งแตวันที่ 1 ตุลาคม 2515 - 30 กันยายน 2521

4.นายพิชิต สรรพอาษา ตั้งแตวันที่ 1 ตุลาคม 2521 - 1 ธันวาคม 2522

5.นายวิญู พาณิชการ ตั้งแตวันที่ 6 ธันวาคม 2522 - 30 กันยายน 2528

6.รอยโทวีระ บัวธรรม ตั้งแตวันที่ 1 ตุลาคม 2528 - 30 กันยายน 2533

7.นายอุดม จิตรากร ตั้งแตวันที่ 6 ธันวาคม 2533 - 31 สิงหาคม 2535

8.นายสุนันท พัชรครุกานนท ตั้งแตวันที่ 1 กันยายน 2535 - 30 กันยายน 2539

9.นายบุญเติบ จันทนมาลา ตั้งแตวันที่ 1 ตุลาคม 2539 - 30 กันยายน 2542

10.นายเรืองศักดิ์ เมืองมูลชัย ตั้งแตวันที่ 1 ตุลาคม 2542 - 9 มิถุนายน 2546

11.นายประหยัด จริงจิตร ตั้งแตวันที่ 10 มิถุนายน 2546 - 30 กันยายน 2549

12.นายฐานิส ศรียะพันธ ตั้งแตวันที่ 2 ตุลาคม 2549 - 8 พฤศจิกายน 2550

13.นายสมศักดิ์ รังสิโยภาส ตั้งแตวันที่ 25 ธันวาคม 2550 - ปจจุบัน (ตุลาคม 2552)

เรือนจํากลางคลองเปรม 9

เอกสารอางอิง

กรมราชทัณฑ กระทรวงมหาดไทย , สมโภชกรุงรัตนโกสินทร 200 ป. ประวัติการราชทัณฑ

200 ป กรุงเทพฯ : โรงพิมพราชทัณฑ เรือนจํากลางคลองเปรม, 2525