เทคโนโลยี�เว็บเซอร์�ว็�สTechnology Web Services

ศุ�ภชั�ยี ดอนชัาม่�ว็ง

ปั�จจ�บั�นสถาบั�นการศึ�กษาหลายสถาบั�นใช้�ระบับับัร�หารการเร�ยน การสอน (Learning Management System:LMS) ด้�วย ซอร�ฟแวร�โอเพนซอร�ส

Moodle เพ$%อลด้ค่'าใช้�จ'ายในการพ�ฒนา และติ�ด้ติ�*งระบับั ซ�%งหลายสถาบั�นการศึ�กษาได้�ใช้�โปัรแกรมน�* เปั.นเค่ร$%องม$อในการจ�ด้การเร�ยนการสอนออนไลน�หร$อการ เร�ยนสภาวะเสม$อนจร�ง แติ'อย'างไรก0ติามจาก พบัว'า สถาบั�นการศึ�กษาส'วนใหญ่'ม�ระบับัทะเบั�ยนน�ส�ติเปั.นของ ตินเอง หร$อหลายสถาบั�นการศึ�กษาม�ระบับัสารสนเทศึด้�านการบัร�หารการศึ�กษาของตินเอง ปั�ญ่หาท�%พบัก0ค่$อโปัรแกรม ปัระย�กติ�เหล'าน�*ได้�

ออกแบับัและพ�ฒนาข�*นมาอย'างเปั.นอ�สระ ด้�วยเทค่โนโลย�และแพลติฟอร�มท�%แติกติ'างก�น

ปั�จจ�บั�นเทค่โนโลย�เว0บัเซอร�ว�สซ�%งเปั.นระบับัซอฟติ�แวร�ท�%ถ4ก ออกแบับัมาเพ$%อสน�บัสน�นการแลกเปัล�%ยนข�อม4ลก�นระหว'าง เค่ร$%องค่อมพ�วเติอร� โด้ยภาษาท�%ใช้�ใน

การติ�ด้ติ'อส$%อสาร ค่$อ ภาษาเอกซ�เอ0มแอล (XML) และเทค่โนโลย�เว0บัเซอร�ว�สม� อ�นเทอร�เฟสท�%ใช้�อธิ�บัายร4ปัแบับัข�อม4ลเค่ร$%องค่อมพ�วเติอร� ปัระมวลผลได้�

เว0บัเซอร�ว�สจ�งเปั.นเค่ร$%องม$อหน'วยท�%สามารถ ติอบัสนองแนวค่�ด้ของสถาปั�ติยกรรมเช้�งบัร�การ

คว็าม่เป็�นม่าและคว็าม่ส!าค�ญของป็$ญหา

ว็�ตถุ�ป็ร์ะสงค�ของงานส�ม่ม่นา 1. เพ$%อศึ�กษาทฤษฎี�เว0บัเซอร�ว�ส 2. เพ$%อศึ�กษาเร�ยนร4 �ด้�านภาษาของเว0บัเซอร�ว�ส 3. เพ$%อศึ�กษาการท9างานของเว0บัเซอร�ว�ส

ผลท�)คาดว็�าจะได,ร์�บ 1. ม�ค่วามเข�าใจเก�%ยวก�บัเร$%องเว0บัเซอร�ว�สเพ�%มมากข�*น 2. เพ$%อเพ�%มค่วามร4 �ค่วามเข�าใจในหล�กการท9างานของเว0บัเซอร�ว�ส

เคร์-)องม่-อท�)ใชั,ในการ์ด!าเน�นงานว็�จ�ยี ฮาร์�ดแว็ร์� ย�%ห�อ SUMSUNG ร� �น Series 3 NP370R4 V-S01TH Memory 4 GB DDR3 Garphic AMD Radeon HD 8750M (1 GB GDDR3 Hard Disk 500 GB 5400 RPM ระบับัปัฏิ�บั�ติ�การ Windowe 7

ซอฟแว็ร์� - Google - Internet Explorer 6.0 - microsoft word 2007 - Dw (Dreamweaver)

ค!าน�ยีาม่ศุ�พท�เฉพาะ

เทค่โนโลย� ค่$อ ส�%งท�%มน�ษย�พ�ฒนาข�*น เพ$%อช้'วยในการท9างานหร$อแก�ปั�ญ่หาติ'าง ๆ เข'น อ�ปักรณ์�, เค่ร$%องม$อ, เค่ร$%องจ�กร, ว�สด้� หร$อ แม�กระท�%งท�%ไม'ได้�เปั.น

ส�%งของท�%จ�บัติ�องได้� เช้'น กระบัวนการติ'าง ๆ เว0บัเซอร�ว�ส (Web service) ค่$อระบับัซอฟติ�แวร�ท�%ออกแบับัมา เพ$%อ

สน�บัสน�นการแลกเปัล�%ยนข�อม4ลก�น ระหว'างเค่ร$%องค่อมพ�วเติอร�ผ'านระบับัเค่ร$อข'ายโด้ยท�%ใช้'ภาษาในการติ�ด้ติ'อส$%อสารระหว'างเค่ร$%องค่อมพ�วเติอร�

3D Effect

ทฤษฎี�และงานว็�จ�ยีท�)เก�)ยีว็ข,อง

XML ภาษา XMLย'อมาจาก Extensible Markup Language ค่$อภาษา

หน�%งท�%ใช้�ในการแสด้งผลข�อม4ล ซ�%งภาษาท�%ใช้�ก9าหนด้ร4ปัแบับัของค่9าส�%งภาษา HTML หร$อท�%เร�ยกว'า Meta Data ซ�%งจะใช้�ส9าหร�บัก9าหนด้ร4ปัแบับัของค่9าส�%ง

Markup ติ'าง ๆ ถ�าเปัร�ยบัเท�ยบัก�บัภาษา HTML จะแติกติ'างก�นท�% HTML ถ4กออกแบับัมาเพ$%อการแสด้งผลอย'างเด้�ยวเท'าน�*น เช้'นให�แสด้งผลติ�วเล0ก ติ�วหนา ติ�วเอ�ยง เหม$อนท�%ค่�ณ์เค่ยเห0นในเว0บัเพจท�*วไปั แติ'ภาษา XML น�*นถ4กออกแบับั

มาเพ$%อเก0บัข�อม4ล โด้ยท�*งข�อม4ลและโค่รงสร�างของข�อม4ลน�*นๆไว�ด้�วยก�น ส'วนการแสด้งผลก0จะใช้�ภาษาเฉพาะซ�%งก0ค่$อ XSL (Extensible Stylesheet

Language) ภาษา XML ม�โค่รงสร�างท�%ปัระกอบัด้�วยแท0กเปั>ด้ และแท0กปั>ด้ เช้'นเด้�ยวก�บัภาษา HTML แติ'ภาษา XML ค่�ณ์สามารถสร�างแท0กรวมท�*งก9าหนด้โค่รงสร�างของข�อม4ลได้�เอง ซ�%งค่วามสามารถติรงน�*ติ�วภาษา ท9าไม'ได้�เพราะภาษา HTML ถ4กก9าหนด้แท0กติายติ�วโด้ย W3C หร$อ World Wide Web Consortium

อาจกล'าวได้�ว'า XML เปั.นส'วนเสร�มของ HTML เพราะติ�ว XML ไม'สามารถแสด้งผลได้�ในติ�วของม�นเอง หากติ�องการแสด้งผลท�%ถ4กติ�อง จะติ�องม�การใช้�ร'วมก�บัภาษาอ$%น เช้'น HTML,JSP, PHP , ASP หร$อภาษาอ$%น ๆ ท�%สน�บัสน�น XML จะม�นามสก�ลเปั.น .XML สามารถสร�างข�*นจากโปัรแกรมปัระเภท Text

Editor ใด้ก0ได้� เช้'น Notepad, Editplus , DreamWeaver, MS Word เปั.นติ�น

จ�ดเด�นของ XML 1. ด้4เอกสารได้�ง'าย สะด้วก และได้�ผลด้�เหม$อน HTML 2 . สน�บัสน�นการปัระย�กติ�ใช้�ก�บังานติ'าง ๆ และสน�บัสน�นโปัรแกรมปัระย�กติ�ติ'าง ๆ 3 . เข�ยนง'าย 4 . อ'านได้�ด้�วยมน�ษย� โด้ยไม'ติ�องอาศึ�ยโปัรแกรมหร$อเค่ร$%องม$อช้'วยแปัล 5 . การเข�ยน XML ท9าได้�ด้�วยการใช้� Text editor ท�%วไปั และไม'ติ�องการเค่ร$%องม$อท�%ซ�บัซ�อน 6 . ใช้�เปั.นติ�วค่วบัค่�มข�อม4ล (Meta data) จ�งเปั.นแนวทางในการขนส'งข�อม4ล และสร�างการ เช้$%อมโยงระหว'างแอปัพล�เค่ช้�%นได้�ง'าย 7 . สน�บัสน�น UNICODE ท9าให�ใช้�ได้�ก�บัหลากหลายภาษา และผสมก�นได้�หลากหลายภาษา 8 . ด้�งเอกสาร XML มาใช้�งานได้�ง'าย และใช้�ร'วมก�บัโปัรแกรมปัระย�กติ�อ$%นได้�ง'าย เช้'น โปัรแกรม DB2 , Oracle, SAP เปั.นติ�น 9 . น9าไปัปัระย�กติ�ใช้�ในการด้9าเน�นก�จกรรมบันเค่ร$อข'ายได้�มาก เช้'น E-Business, EDI, E-Commerce, การจ�ด้การ Supply chain / Demand chain management, การด้9าเน�นการแบับั intranet และ Web Base Application

UDDI UDDI (Universal Description, Discovery, and Integration) เปั.น registry ฐาน XML ส9าหร�บัธิ�รก�จท�%วโลกท�%บั�นท�กช้$%อติ�วเองบันอ�นเติอร�เน0ติ น�%เปั.นจ�ด้ม�'งหมายส4งส�ด้เพ$%อ streamline online transaction โด้ยให�บัร�ษ�ทค่�นหาบัร�ษ�ทอ$%นบันเว0บัและท9าให�ระบับัขอพวกเขาปัฏิ�บั�ติ�งานภาในส9าหร�บั e-commerce สามารถเปัร�ยบัเท�ยบั UDDI ได้�ก�บัสม�ด้โทรศึ�พท�หน�าขาว หน�าเหล$อง หร$อหน�าเข�ยว โค่รงการน�*ยอมให�ธิ�รก�จบั�นท�กช้$%อติ�วพวกเขาด้�วยช้$%อ ผล�ติภ�ณ์ฑ์� ติ9าแหน'ง หร$อ Web services ท�%พวกเสนอ Microsoft, IBM และ Aribaเปั.นห�วขบัวน UDDI ในปั�จจ�บั�นโค่รงการน�*รวม 130 บัร�ษ�ท รวมถ�งบัร�ษ�ทม�ช้$%อเส�ยงของโลก Compaq, American Express, SAP AG และ Ford Motor ยอมร�บั UDDI ส'วน Hewlett-Packard ซ�%งได้เรค่ทอร� XML ท�%เร�ยกว'า e-speak ได้�บั4รณ์าการเข�าก�บั UDDI ขณ์ะท�%กล�'มน�*ไม'ได้�อ�างอ�งติ�วเองเปั.นมาติรฐาน เพ�ยงแติ'เสนอกรอบัการท9างานส9าหร�บับั4รณ์าการ Web services ข�อก9าหนด้ UDDI ใช้�ปัระโยช้น�จากมาติรฐานของ World Wide Web Consortium (W3C) และ Internet Engineering Task Force (IETF) เช้'น XML, HTTP และโปัรโติค่อล Domain Name System (DNS) รวมท�*งปัร�บัเวอร�ช้�นก'อนหน�าน�*ของข�อเสนอ Simple Object Access Protocol (SOAP) ส9าหร�บัโปัรแกรมข�ามแพลAติฟอร�ม  ในเด้$อนพฤศึจ�กายน 2543 UDDI เข�าส4'เฟสทด้สอบัเบัติ�าสาธิารณ์ะ แติ'ละรายของผ4�ก'อติ�*ง Microsoft, IBM และ Aribaปั�จจ�บั�นเปั.นผ4�ปัฏิ�บั�ติ�งานแม'ข'าย registry ม�การแบั'งปั�นโด้ยแม'ข'ายในธิ�รอ$%น UDDI beta ม�ก9าหนด้เสร0จส�*นในปัลายปัB 2544 ในอนาค่ติ บัร�ษ�ทอ$%นจะกระท9าเปั.นผ4�ปัฏิ�บั�ติ�งานของ UDDI Business Registry

เว็บเซอร์�ว็�ส (Web service)ค่$อระบับัซอฟติ�แวร�ท�%ออกแบับัมา เพ$%อสน�บัสน�นการแลกเปัล�%ยนข�อม4ลก�น ระหว'างเค่ร$%องค่อมพ�วเติอร�ผ'านระบับัเค่ร$อข'าย โด้ยท�%ภาษาท�%ใช้�ในการติ�ด้ติ'อส$%อสารระหว'างเค่ร$%องค่อมพ�วเติอร� ค่$อเอกซ�เอ0มแอล

เว0บัเซอร�ว�สม�อ�นเทอร�เฟส ท�%ใช้�อธิ�บัายร4ปัแบับัข�อม4ลท�%เค่ร$%องค่อมพ�วเติอร�ปัระมวลผลได้� เช้'น WSDL ระบับัค่อมพ�วเติอร�ใช้�งานส$%อสารโติ�ติอบัก�บัเว0บัเซอร�ว�สติามร4ปัแบับัท�%ได้�ก9าหนด้ไว�แล�ว โด้ยการส'งสาสน�ติามอ�นเติอร�เฟสของเว0บัเซอร�ว�สน�*น โด้ยท�%สาสน�ด้�งกล'าวอาจแนบัไว�ในซอง SOAP (<soap:Evelope>)หร$อส'งติามอ�นเติอร�เฟสใน

แนวทางของ REST สาสน�เหล'าน�*ปักติ�แล�วถ4กส'งโด้ยอาศึ�ย HTTP และใช้� XML ร'วมก�บัมาติรฐานเก�%ยวก�บัเว0บัอ$%นๆ

ค่วามหมายของเซอร�ว�ส (Service) หร$อบัร�การในแง'ของเทค่โนโลย� เราลองมาพ�จารณ์าค่วามหมายของบัร�การหร$อกระบัวนการ (Process) ท�%องค่�กรติ'างๆ ท�*งภาค่ร�ฐและเอกช้นติ'างให�บัร�การก�บัปัระช้าช้น ล4กค่�า พน�กงาน หร$อค่4'ค่�า ติ�วอย'างเช้'นบัร�การท�%พน�กงานหน�าเค่าท�เติอร�ของธินาค่ารสามารถให�บัร�การแก'ล4กค่�าอาจม�หลากหลายอาท�เช้'น บัร�การฝาก/ถอนเง�น บัร�การแลกเปัล�%ยนเง�นติราติ'างปัระเทศึ หร$อบัร�การด้�านส�น

เช้$%อเปั.นติ�น บัร�การแติ'ละบัร�การอาจจะม�กระบัวนการในการท9างานท�%ซ�บัซ�อนแติกติ'างก�น แติ'ในม�มมองของล4กค่�าจะไม'สนใจว'าบัร�การน�*นม�ข� *นติอนการท9างานอย'างไร แติ'จะม�ว�ติถ�ปัระสงค่�หล�กเพ$%อให�บัร�การน�*นเสร0จส�*นและได้�ผลล�พธิ�ออกมาติามท�%ล4กค่�าขอใช้�

บัร�การน�*น

เว็บเซอร์�ว็�ส

SOAP SOAPย'อมาจาก Simple Object Access Protocol ค่$อโปัรโติค่อล

มาติรฐานท�%ใช้�ใน Web Services เปั.นโพรโทค่อล ( Protocol )ในการติ�ด้ติ'อแลกเปัล�%ยนข�อม4ลระหว'างก�นของ web services เปั.นโพรโทค่อลการส$%อสาร ในระด้�บั Application Layer หร$อในระด้�บั แอปัพล�เค่ช้�น โด้ยอาศึ�ยผ'านอ�นเทอร�เน0ติโพรโทค่อล ซ�%งอาศึ�ยร4ปัแบับัของภาษา XML ท9าให� Web services สามารถส$%อสารก�นได้�แม�ว'า จะอย4'บันเค่ร$%องค่อมพ�วเติอร�ค่นละแพลติฟอร�ม หร$อพ�ฒนาด้�วยภาษาโปัรแกรมท�%ติ'างก�นก0ติาม และน�ยมใช้� HTTP เปั.นโปัรโติค่อลร'วมส9าหร�บัส'งผ'าน

ข�อม4ลบันระบับัอ�นเติอร�เน0ติ SOAP ท9างานร'วมก�บัโพรโติค่อลได้�หลายช้น�ด้ เช้'น HTTP, SMTP, FTP, IIOP เปั.นติ�น

ขอบค�ณคร์�บ