สรุปแผนย ุทธศาสตร์การพัฒนาโค...
TRANSCRIPT
สรปแผนยทธศาสตรการพฒนาโคเนอ ป 2555 - 2559
..........................................
1. หลกการและเหตผล
การเลยงโคเนอเปนอาชพทางการเกษตรทสาคญอาชพหนง มมลคาไมตากวา 7 หมนลานบาท และเกยวของกบเกษตรกรไมนอยกวา 1.3 ลานครอบครว ในอดตทผานมาการเลยงโคเนอของเกษตรกรไทย มวตถประสงคเพอใชแรงงานทาการเกษตรเปนหลก เมอใชงานหมดอายจงปลดจาหนายเปนโคเนอ ปจจบนรปแบบการเลยงโคเนอไดเปลยนมาเปนการเลยงเพอจาหนายเปนโคเนอเพอผลตเนอโค ทงนเพราะความตองการบรโภคเนอสตวเพมขนทงจากความตองการของประชากรในประเทศเอง และนกทองเทยวจากตางประเทศ ตลอดจนความตองการของตลาดตางประเทศ ลกษณะการเลยงจะเปนการเลยงครงละหลายๆ ตว และมรปแบบเปนฟารมมากขน ในขณะเดยวกนรฐบาลไดมนโยบายสงเสรมการเลยงโคเนอ และเปนโครงการหนงในแผนปรบโครงสรางระบบการผลตการเกษตร โดยหวงวาจะใหการเลยงโคเนอ เปนอาชพททารายไดใหเกษตรกรอยางสมาเสมอ
จากสถตกรมปศสตวป 2552 ประเทศไทยมโคเนอจานวน 6.99 ลานตว เปนโควยเจรญพนธทผลตลกโคจานวน 2.02 ลานตว สามารถผลตลกโคได จานวน 1.11 ลานตว หรอ 55% ของโควยเจรญพนธเทานน ทงนเปนเพราะเกษตรกรผ เลยงโคเนอยงประสบปญหาหลายอยาง ไดแก ขาดความรในดานการจดการการเลยงดโคเนอ ขาดแคลนพชอาหารสตว ทาใหโคไดรบสารอาหารไมเพยงพอ การปรบปรงพนธ ยงไมทวถง ปญหาโรคระบาดสตว เชน โรคปากและเทาเปอย โรคพยาธ เปนผลทาใหการผลตโคเนอ ยงไมเพยงพอตอการบรโภคภายในประเทศโดยเฉพาะเนอโคคณภาพสง(premium grade) ซงประเทศไทย มศกยภาพ และความสามารถสง เมอเปรยบเทยบกบประเทศตางๆ ในเขตเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ASAEN) มความสามารถจะผลตโคพนธและโคเนอสงออกไปจาหนายตางประเทศได กอรปกบ ผลการจดทาขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ซงมผลตงแตวนท 1 มกราคม 2553 ทาใหประเทศไทยมโอกาสสงออกโคเนอไปตางประเทศเพมมากขน จากสถตกรมศลกากร ประเทศไทยมการสงออกโคมชวตไปจาหนายตางประเทศ จานวน 74,480 ตว มลคา 549.17 ลานบาท ในป 2551 เพมเปนจานวน 185,732 ตว มลคา 1,316.20 ลานบาท ในป 2552 สาหรบในป 2553 (เดอนมกราคม-มนาคม) ไดสงออกโคมชวตไปจาหนายตางประเทศจานวน 67,107 ตว มลคา 285.87 ลานบาท ในขณะเดยวกนกมการนาเขาเนอโคคณภาพสง (premium grade)จากตางประเทศปละประมาณ 2,000 ตน ทาใหสญเสยเงนตราออกไปตางประเทศปละประมาณ 380 ลานบาท จากการเกดสถานการณโคเนอมชวตราคาตกตาตงแตป 2550 – 2552 เนองจากกระแส การปนราคา โคเนอ และเกษตรกรหนไปประกอบอาชพการเพาะปลกพชเศรษฐกจทรฐบาลประกนรายได เชน ขาว ออย มนสาปะหลงหรอปลกพชเศรษฐกจทผลผลตมราคาสง เชน ปาลมนามน ยางพารา เปนตน ทาใหขาดพนทเลยงโคเนอ เกษตรกรขาดแรงจงใจในการเลยงโคเนอ จงเลกเลยงโค และขายโคทง ทาให แมโคเนอถกสงเขาโรงฆาสตว และถกสงออกไปจาหนายตางประเทศเปนจานวนมาก ทาใหแมพนธโคเนอ
2
ถกทาลายอยางรวดเรว ปรมาณโคเนอเพศเมยลดลงอยางรนแรง จากโคเนอเพศเมยวยเจรญพนธทใหลกไดจานวน 3.25 ลานตว ในป 2550 เหลอเพยงจานวน 2.02 ลานตว ในป 2552 คดเปนมลคาความเสยหายประมาณ 24,600 ลานบาท
การสงเสรมและพฒนาการเลยงโคเนอทผานมายงประสบปญหาเนองจากนโยบายในการสงเสรมและพฒนาโคเนอขาดความตอเนอง เมอเปลยนรฐบาล นโยบายกเปลยนแปลงไป ทาใหอาชพการเลยงโคเนอของเกษตรกรขาดความมนคงและยงยน ดงนนเพอใหมแผนแมบทเพอใชเปนแนวทางในการกาหนดนโยบายของรฐบาล ในการสงเสรมและพฒนาโคเนอ กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดมอบหมาย ใหกรมปศสตว แตงตงคณะทางานเพอจดทาแผนยทธศาสตรพฒนาโคเนอ และคณะทางานจดทาแผนยทธศาสตรการพฒนาโคเนอขน โดยมรายละเอยดดงน
2. วสยทศน การเลยงโคเนอเปนอาชพทมนคง ผลผลตมคณภาพถกสขอนามย และเพยงพอตอ
ความตองการของตลาด
3. พนธกจ
1. เพมประสทธภาพการผลตโคเนอ 2. สรางความเชอมโยงระหวางกลมการผลต(Cluster)และการตลาด 3. วจยและปรบปรงพนธโคเนอคณภาพดทเหมาะสมสาหรบประเทศไทย 4. สรางความมนคงในอาชพการเลยงโคเนอของเกษตรกรโดยการพฒนาและถายทอดเทคโนโลย 5. สรางขบวนการผลตทไดมาตรฐานและถกสขอนามย
4. วตถประสงค
1. เพอเสรมสรางความเขมแขงของเกษตรกรผ เลยงโคเนอ 2. เพอเกบรกษาแมโคเนอพนธดไมใหถกทาลาย 3. เพอเพมประสทธภาพการผลตโคเนอของเกษตรกร 4. เพอผลตโคเนอและเนอโคคณภาพสงออกไปจาหนายตางประเทศ
5. เปาหมาย
1. เสรมสรางความเขมแขงของเกษตรกรผ เลยงโคเนอปละ 20,000 ราย 2. เพอสนบสนนใหเกษตรกรเกบรกษาแมโคเนอพนธ ดไวขยายพนธ เพอผลตโคเนอคณภาพ
ปละ 200,000 ตว 3. เพมประสทธภาพการผลตโคเนอจากรอยละ 55 เปนรอยละ 65 ตอป ผลตโคเนอเพมขน
ปละ 0.2 ลานตว 4. ผลตโคเนอและเนอโคคณภาพ (Premium grade) เพมขน ทดแทนการนาเขา รอยละ 10 ตอป 5. สงออกโคเนอและเนอโคไปจาหนายตางประเทศเพมขนรอยละ 10 ตอป
3
6. มาตรการและกลไกการดาเนนงาน
1. แผนยทธศาสตรดานการผลตโคเนอ มมาตรการและแนวทางการดาเนนงานดงน
1) ฝกอบรมและถายทอดความรเทคโนโลยดานการผลตโคเนอ สเกษตรกรใหเหมาะสม กบศกยภาพของเกษตรกรแตละระดบในระบบการผลตทแตกตางกน โดยคานงถงความร ทรพยากร พนทแหลงอาหารสตว และการลงทน เพอเพมประสทธภาพการผลต และลดตนทนการผลต
2) สนบสนนใหเกษตรกรเกบรกษาแมโคเนอพนธดไวขยายพนธ เพอผลตโคเนอคณภาพ จากสภาพการณโคเนอมชวตราคาตกตาตงแตป 2550 – 2552 ทาใหเกษตรกรขายโคทง
เลกเลยงโคและหนกลบไปประกอบอาชพการเกษตรทรฐบาลมการประกนราคา ทาใหโคเนอเพศเมยมราคาถกกวาโคเนอเพศผ จงมการซอโคเพศเมยสงเขาโรงฆาสตวหรอสงออกไปจาหนายตางประเทศเปนจานวนมาก ทาใหปรมาณแมพนธ โคเนอลดลงอยางรนแรงจากจานวน 3.25 ลานตว ในป 2550 เหลอเพยงจานวน 2.02 ลานตว ในป 2552
จากการทาขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ประเทศไทยเปนประเทศทมศกยภาพ ในการผลตและสงออกโคเนอ การปลอยใหแมพนธโคเนอถกทาลายอยางรวดเรว ทาใหขาดแมโคพนฐาน ในการผลตโคเนอ จะทาใหประเทศไทยเสยโอกาสในการแขงขนทางการคา เพราะการจะสรางแมโคเนอพนธดได 1 ตว จะตองใชระยะเวลามากกวา 10 ป ดงนนจงจาเปนจะตองมมาตรการเรงดวนทจะสนบสนน ใหเกษตรกรทเลยงแมโคเนออยแลวเกบรกษาแมโคพนธดไวขยายพนธ ไมสงเขาโรงฆาหรอสงออกไปจาหนายตางประเทศ โดยการสนบสนนปจจยการผลตใหเกษตรกรทเลยงแมโคพนธด เมอผลตลกโคไดมลคาอตรา ตวละ 1,000 บาท (หนงพนบาท)
3) เพมการผลตเนอโคคณภาพสาหรบตลาดระดบสงโดยใชวธผสมเทยม และโคพอพนธ (1) เพมปรมาณการผสมเทยมโคเนอโดยใชนาเชอพนธสายเลอดยโรป (2) สนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถนชวยในการใหบรการผสมเทยม (3) จดหาพอโคพนธดสนบสนนใหกลมเกษตรกรไปใชเปนพอพนธ เพอปรบปรงพนธโค
ในบรเวณทไมมการบรการผสมเทยม 4) สนบสนนใหเกษตรกรผลตพชอาหารสตวเพอจาหนาย หรอผลตเพอการเลยงโคเนอของตนเอง 5) สนบสนนการถายพยาธลกโคเนอของเกษตรกรเพอลดอตราการตายของลกโคเนอ 6) พฒนาฟารมโคเนอของเกษตรกรใหเขาสระบบมาตรฐานฟารมโคเนอ เพอใหเกดระบบผลต
โคเนอของประเทศไทยไดมาตรฐาน และเปนทยอมรบของตลาดทงภายในและตางประเทศ 7) สนบสนนใหมการผลตเนอโคพนเมอง ในรปเนอโคธรรมชาต (Natural beef) หรอเนอโค
อนทรย (Organic beef)
4
2. แผนยทธศาสตรการควบคมปองกนโรคระบาดสตว มมาตรการและแนวทางการดาเนนงานดงน
1) เพมการผลตวคซนปองกนโรคทสาคญใหมคณภาพและมปรมาณเพยงพอ 2) กระจายอานาจโรงงานผลตวคซนใหภาคเอกชนดาเนนการ โดยภาคราชการทาหนาทควบคม
กากบดแลดานคณภาพ 3) เพมประสทธภาพดานชายแดนในการปองกนโรคและควบคมการเคลอนยายสตว 4) ควบคมโรคจากการนาเขาโคมชวต และเนอโคจากตางประเทศ 5) ฝกอบรมใหความรในดานการควบคม ปองกนโรคระบาดสตวแกเจาหนาทประเทศเพอนบาน 6) จดทาเครองหมายและขนทะเบยนโคเนอแหงชาต
3. แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบการตลาด มมาตรการและแนวทางการดาเนนงานดงน
3.1 ตลาดโคมชวต 1) สนบสนนใหเกษตรกรรายยอยรวมตวเปนกลมหรอสหกรณ โดยสรางเครอขายความเชอมโยง
ดานการผลตกบดานการตลาด 2) จดทะเบยนฟารมเกษตรกรทเลยงโค 3) พฒนาตลาดโคมชวต ใหมระบบสบยอนกลบได (Traceability) 4) สงเสรม สนบสนนใหมการขยายตลาดขายพนธโคเนอในตางประเทศ
3.2 ตลาดเนอโค 1) แนะนา เผยแพร ประชาสมพนธ ใหมการบรโภคเนอโคขนทผลตภายในประเทศเพมมากขน 2) พฒนาโรงฆาโคใหไดมาตรฐาน สะอาด ถกสขอนามย พรอมทงมเครองหมายรบรองคณภาพ 3) ปรบปรงรปแบบการจาหนายเนอในตลาดสด 4) ศกษา วจยการแปรรปเนอโคเปนอาหารประเภทพรอมบรโภค (ready to eat) 5) สรางเครองหมายสนคา (brand) จากเนอโคทผลตในประเทศไทย 6) พฒนาความรใหแกผประกอบการ หรอเจาของโรงฆา และผตดแตงเนอโค สรางมลคา
เนอโคใหสงมากขน 7) ควบคมการนาเขาเนอโคจากตางประเทศ เพอปองกนราคาเนอโคในประเทศตกตา 8) สงเสรมสนบสนนการจดตงศนยจาหนายและศนยกระจายสนคาเนอโคขนคณภาพ
ของสหกรณโคเนอในเมองใหญๆและแหลงทองเทยวสาคญๆเพอใหผ บรโภคหรอซอมความสะดวก และสามารถซอเนอโคขนคณภาพ ปลอดภย ของสหกรณอยางมนใจไรกงวลไดโดยตรง
4. แผนยทธศาสตรการศกษาวจยและพฒนาโคเนอ มมาตรการและแนวทางการดาเนนงานดงน
1) ศกษาวจยและทดสอบพนธโคทเหมาะสมกบประเทศไทย และกระจายพนธสเกษตรกร 2) ศกษาวจยดานอาหารสตว พนธพชอาหารสตว และการใชอาหารสตว และเผยแพรสเกษตรกร
เพอลดตนทนการผลต
5
3) ศกษาวจยเทคโนโลยชวภาพการพฒนาโคเนอ เชน การ Cloning การยายฝากตวออน (Embryo Transfer) การพฒนาการผสมเทยม
4) ศกษาวจยระบบการจดการภายหลงการฆา เชน การเกบรกษา การบมซาก การตดแตงซาก การแปรรปเปนผลตภณฑ และถายทอดความรสผประกอบการ และเจาของโรงฆาสตว
5) ศกษาวจยระบบและกลไกการตลาดโคเนอทงในประเทศและตางประเทศ 6) การกระจายความรจากผลการศกษาสเกษตรกร และผ ประกอบการ เพอใหมความร
ความสามารถแขงขนกบตางประเทศได
5. แผนยทธศาสตรการบรหารจดการองคกร มมาตรการและแนวทางการดาเนนงานดงน
1) สงเสรมสนบสนนใหเกษตรกรผ เลยงโคเนอรวมตวเปนสถาบนเกษตรกรและสรางเครอขาย เพอการพฒนาโคเนอทงระบบการผลตและการตลาด โดยประสานกบสถาบนการเงนเพอจดหาแหลงเงนกระยะยาวดอกเบยตา สนบสนนใหสถาบนเกษตรกรก เพอการลงทนในการพฒนาอาชพการเลยงโคเนอ
2) จดตงศนยสารสนเทศโคเนอ เพอทาหนาท (1) ประสานความรวมมอดานขอมลขาวสารจากหนวยงานภาครฐและเอกชนทมหนาท
รวบรวมขอมลการนาเขา สงออก และการคาเนอโค โคเนอ ผลตผลและผลตภณฑจากโคเนอ ความเคลอนไหว ทงภายในและภายนอกประเทศ
(2) บรหารจดการรวบรวมขอมลใหเปนปจจบนทสด กลนกรองและเผยแพรสผ เลยงโคเนอทวประเทศ
(3) วเคราะหและนาเสนอขอมลเกษตรกรผ เลยงโคเนอซงไดรบผลกระทบ โดยเฉพาะในทางลบอนเนองจากการจดทาขอตกลงเขตการคาเสรตอรฐบาล เพอปกปองอาชพของเกษตรกร
3) ปรบปรงหรอแกไขกฎหมายและระเบยบทไมเอออานวยตอการพฒนาระบบการผลต และการตลาดโคเนอ ไดแก
(1) พระราชบญญตสตวพาหนะ พ.ศ.2482 ทกาหนดใหโคเนอเปนสตวพาหนะ ตองจดทาตวพมพรปพรรณ
(2) พระราชบญญตการฆาและจาหนายเนอสตว พ.ศ. 2535 (3) ระเบยบของกรมปศสตววาดวยการอนญาต การตรวจโรคและการทาลายเชอโรค
ในการเคลอนยายสตว หรอซากสตวภายในราชอาณาจกร พ.ศ.2546 บางสวน ซงไมเอออานวยตอระบบการตลาด เชน การเคลอนยายโคขน หรอซากสตวเขาไปในพนทเขตปลอดโรค ทาใหเสยโอกาสในการแขงขนกบตลาดเนอโคทนาเขาจากตางประเทศ
4) สงเสรมและสนบสนนการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของสนคาเนอโคคณภาพของสหกรณโคเนอโดยการนาระบบการบรหารจดการแบบ Cluster มาขบเคลอนตลอดหวงโซการผลต และการตลาด
6
7. งบประมาณ จานวน 5 แผนงาน 22 โครงการ งบประมาณรวมทงสน 2,409.2 ลานบาท
งบประมาณ (ลานบาท)
มาตรการและกลไกการดาเนนงาน 2555 2556 2557 2558 2559 รวม
1. แผนยทธศาสตรดานการผลต 302.7 327.0 127.0 127.0 127.0 1010.7
2. แผนยทธศาสตรดานการควบคมปองกนโรค 22.9 22.9 22.9 18.9 3.9 91.5
3. แผนยทธศาสตรดานการพฒนาระบบการตลาด 40.0 40.0 40.0 40.0 40.0 200.0
4. แผนยทธศาสตรดานการศกษาวจย 32.0 32.0 32.0 32.0 32.0 160.0
5. แผนยทธศาสตรดานบรหารจดการองคกร 231.0 241.0 240.0 230.0 5.0 947.0
รวมทงสน 628.6 662.9 461.9 447.9 207.9 2409.2
8. การขบเคลอนยทธศาสตรโคเนอ
เ พอใหการดาเนนยทธศาสตรโคเนอบรรลเปาหมายทกาหนด จะตองไดรบการสนบสนน จากคณะกรรมการนโยบายพฒนาโคเนอ กระบอ และผลตภณฑแหงชาต (Beef Board) และอนกรรมการพฒนาโคเนอ กระบอ และผลตภณฑ ในการทาหนาท กากบ ดแล และผลกดนใหหนวยงานทเกยวของดาเนนงานตามมาตรการและกลไกการดาเนนงานตามทยทธศาสตรกาหนด
9. ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบ 9.1 ดานเศรษฐกจ
1. สามารถผลตโคเนอไดเพมขน ดงน 1.1 ผลตโคเนอไดเพมขนปละ 0.2 ลานตว มลคาตวละ 8,000 บาทเปนเงน 1,600 ลานบาท
ระยะเวลา 4 ป รวมเปนเงน 6,400 ลานบาท 1.2 ผลตเนอโคไดเพมขนจากนาหนกโคมชวตตวละ 300 กก. เพมเปน 350 กก. จานวน
0.02 ลานตว คดเปนนาหนกเพมรวม 10 ลานกโลกรม กโลกรมละ 35 บาท คดเปนมลคา 350 ลานบาท รวม 4 ป รวมเปนเงน 1,400 ลานบาท
2. ผลตเนอคณภาพไดเพมขนสามารถใชทดแทนเนอโคนาเขาจากตางประเทศ ปละ 200 ตน มลคาเปนเงน 38 ลานบาท ระยะเวลา 4 ป รวมเปนเงน 152 ลานบาท
3. มการสงออกโคมชวตไปจาหนายตางประเทศเพมขนปละ 19,000 ตว มลคาตวละ 15,000 บาท คดเปนเงน 285 ลานบาท ระยะเวลา 4 ป รวมเปนเงน 1,140 ลานบาท
7
9.2 ดานสงคม
1. มแผนแมบทในการพฒนาโคเนอทรฐบาลสามารถใชเปนแนวทางในการกาหนดนโยบาย ในการสงเสรมและพฒนาการเลยงโคเนอ สนบสนนใหเกษตรกรเลยงโคเนอเปนอาชพทมนคงได
2. สนบสนนใหเกดการรวมตวของเกษตรกรเพอ รวมกนคด รวมกนวางแผน และรวมกนแกไขปญหา ดานการผลต การตลาด และการพฒนาระบบการเลยงโคเนอ
3. ลดปญหาดานสงคม จากการเคลอนยายแรงงานจากสงคมชนบทสสงคมเมอง
9.3 ดานสงแวดลอม
1. มการผลตไดเพมขนปละ 0.2 ลานตว สามารถผลตป ยคอกทดแทนการใชป ยเคม ไดปละ 0.4 ลานตนชวยปรบปรงคณภาพของดนใหดขนไดปละ 0.4 ลานไร
2. มการนาฟางขาว วสดเหลอใชจากโรงานอตสาหกรรมเชน เปลอกสบปะรด เปลอกขาวโพด มาใชเปนอาหารโคเนอ ชวยลดปญหาการเผาฟางขาว ลดปญหาดานมลพษและรกษาสงแวดลอม
10. แผนงาน/โครงการ
ประกอบดวย 5 แผนงาน 22 โครงการ
8
งบประมาณ (ลานบาท) แผนงาน/โครงการ
หนวยงานหลก
หนวยงานสนบสนน 2555 2556 2557 2558 2559 รวม
หมายเหต
1.แผนงานดานการผลต 302.7 327.0 127.0 127.0 127.0 1010.7
1.1 โครงการฝกอบรมถายทอดเทคโนโลยการผลตโคเนอ
กรมปศสตว สถาบนการศกษา, สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 50.0
1.2 โครงการสนบสนนปจจยการผลตเพอรกษาแมโคเนอพนธดไวขยายพนธ
กรมปศสตว กรมสงเสรมสหกรณ, อบต., สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
212.7 210.0 10.0 10.0 10.0 452.7 - งบสนบสนน 400 ลานบาท - งบลงทน 2.7 ลานบาท
1.3 โครงการผลตเนอโคคณภาพสาหรบตลาดระดบสงโดยวธผสมเทยม
กรมปศสตว อบต., หนวยบญชา การทหารพฒนา, สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
55.0 55.0 55.0 55.0 55.0 275.0
1.4 โครงการผลตเนอโคคณภาพโดยวธใช โคพอพนธ
กรมปศสตว สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
0.0 27.0 27.0 27.0 27.0 108.0 - งบลงทน 100 ลานบาท
1.5 โครงการสงเสรมการปลกพชอาหารสตว กรมปศสตว อบต. 8.0 8.0 8.0 8.0 8.0 40.0
1.6 โครงการรณรงคถายพยาธลกโคเนอ กรมปศสตว - 15.0 15.0 15.0 15.0 15.0 75.0
1.7 โครงการฟารมปศสตวอนทรย กรมปศสตว มกอช., สศก. 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 10.0
9
งบประมาณ (ลานบาท) แผนงาน/โครงการ หนวยงานหลก หนวยงานสนบสนน
2255 2556 2557 2558 2559 รวม หมายเหต
2. แผนงานควบคมปองกนโรคระบาดสตว 22.9 22.9 22.9 18.9 18.9 106.5
2.1 โครงการจดทาเครองหมายและขนทะเบยน ปศสตวแหงชาต
กรมปศสตว NECTEC, FAO 15.0 15.0 15.0 15.0 15.0 75.0
2.2 โครงการการควบคมปองกนโรคระบาดสตว กรมปศสตว อบต., สานกงานตารวจแหงชาต, กรมศลกากร
3.9 3.9 3.9 3.9 3.9 19.5
2.3 โครงการกาแพงเศรษฐกจตามแนวชายแดน กรมวเทศสหการ กรมปศ ส ต ว , สถาบ น การศกษา, สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
4.0 4.0 4.0 0.0 0.0 12.0
3. แผนงานพฒนาตลาด 40.0 40.0 40.0 40.0 40.0 200.0
3.1 โครงการพฒนาโรงฆาสตวเพอการบรโภคภายในประเทศ
กรมปศสตว กรมสงเสรมการปกครองท อง ถ ม , กรมอมาม ย ,องคการอาหารและยา ,กรมการปกครอง,เทศบาล,,อบต.
2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 10.0
10
งบประมาณ (ลานบาท)
แผนงาน/โครงการ หนวยงานหลก หนวยงานสนบสนน 2555 2556 2557 2558 2559 รวม
หมายเหต
3.2 โครงการประชาสมพนธการบรโภค เนอโคไทย
กรมปศสตว มกอช, สมาคมโคเนอ แหงประเทศไทย, กรมประชาสมพนธ, ก ร ม ก า ร ค า ภ า ย ใ น , กรมการคาตางประเทศ
15.0 15.0 15.0 15.0 15.0 75.0
3.3 โครงการสงเสรมการผลตโคเนอ เพอการสงออก
กรมปศสตว กรมการคาตางประเทศ กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย,
20.0 20.0 20.0 20.0 20.0 100.0
3.4 โครงการสรางมาตรฐานเนอโค เพอการคา
กรมปศสตว มกอช., กรมอนามย, กรมการคาภายใน, คณะกรรมการอาหาร และยา (อย.), สมาคม ผ คาโค-กระบอและเนอชาแหละ
3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15.0
11
งบประมาณ (ลานบาท)
แผนงาน/โครงการ หนวยงานหลก หนวยงานสนบสนน 2555 2556 2557 2558 2559 รวม
หมายเหต
4. แผนงานศกษาวจยและพฒนาโคเนอ 32.0 32.0 32.0 32.0 32.0 160.0
4.1 โครงการวจย ทดสอบพนธ และกระจาย โคพนธเนอทเหมาะสมกบประเทศไทย
กรมปศสตว สถาบนการศกษา , สกว . , สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย,กลมเกษตรกรเครอขายผ เลยงโคเนอ
20.0 20.0 20.0 20.0 20.0 100
4.2 โครงการวจยการแปรรปเนอและหนงโค เพอทาผลตภณฑชนดตาง ๆ
กรมปศสตว สานกงานเศรษฐกจการเกษตร,ก ร ะท ร ว ง อ ต ส าหก ร รม , สถาบน การศกษา, สมาคมอตสาหกรรมฟอกหนง
3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15
4.3 โครงการศกษาวจยดานอาหารสตว กรมปศสตว สถาบนการศกษา 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15
4.4 โครงการศกษาวจยระบบและกลไก การตลาด
กรมปศสตว สานกงานเศรษฐกจการเกษตร, กรมการคาภายใน,สถาบน การศกษา
3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15
12
งบประมาณ (ลานบาท)
แผนงาน/โครงการ หนวยงาน
หลก หนวยงานสนบสนน
2555 2556 2557 2558 2559 รวม หมายเหต
4.5 โครงการศกษาวจยเทคโนโลยชวภาพ การพฒนาโคเนอ
กรมปศสตว สถาบนการศกษา,หนวยบญชาการทหารพฒนา
3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15
5. แผนงานดานบรหารจดการองคกร 231.0 241.0 240.0 230.0 5.0
5.1 โครงการสงเสรมสนบสนน สถาบนเกษตรกร
กรมปศสตว กรมสงเสรมสหกรณ, ธ.ก.ส.
228.0 228.0 228.0 228.0 3.0 งบเงนก 900 ลานบาท
5.2 โครงการจดตงศนยสารสนเทศโคเนอ กรมปศสตว ส า น ก ง า น เ ศ ร ษ ฐ ก จการเกษตร, สานกงานสถตแหงชาต NECTEC
2.0 12.0 12.0 2.0 2.0 งบลงทน 20 ลานบาท
5.3 โครงการปรบปรงหรอแกไขระเบยบ และกฎหมาย
กรมปศสตว สานกงานอยการสงสด, กรมการปกครองทองถน, สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย, กรมการปกครอง
1.0 1.0 0.0 0.0 0.0
รวม 628.6 662.9 461.9 447.9 202.9 2409.2
หมายเหต อบต. = องคการบรหารสวนตาบล มกอช. = สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต สกว. = สานกงานกองทนสนบสนนการวจย ธ.ก.ส. = ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร สศก. = สานกงานเศรษฐกจการเกษตร
13
แผนยทธศาสตรการพฒนาโคเนอ ป 2555 – 2559
1. หลกการและเหตผล
การเลยงโคเนอเปนอาชพทางการเกษตรทสาคญอาชพหนง มมลคาไมตากวา 7 หมนลานบาท และเกยวของกบเกษตรกรไมนอยกวา 1.3 ลานครอบครว ในอดตทผานมาการเลยงโคเนอของเกษตรกรไทย มวตถประสงคเพอใชแรงงานทาการเกษตรเปนหลก เมอใชงานหมดอายจงปลดจาหนายเปนโคเนอ ปจจบนรปแบบการเลยงโคเนอไดเปลยนมาเปนการเลยงเพอจาหนายเปนโคเนอเพอผลตเนอโค ทงนเพราะความตองการบรโภคเนอสตวเพมขน ทงจากความตองการของประชากรในประเทศเอง และนกทองเทยวจากตางประเทศ ตลอดจนความตองการของตลาดตางประเทศ ลกษณะการเลยง จะเปนการเลยงครงละหลายๆ ตว และมรปแบบเปนฟารมมากขน ในขณะเดยวกนรฐบาลไดมนโยบายสงเสรมการเลยงโคเนอและเปนโครงการหนงในแผนปรบโครงสรางระบบการผลตการเกษตร โดยหวงวาจะใหการเลยงโคเนอเปนอาชพททารายไดใหเกษตรกรอยางสมาเสมอ
จากสถตกรมปศสตวป 2552 ประเทศไทยมโคเนอจานวน 6.99 ลานตว เปนโควยเจรญพนธทผลตลกโคจานวน 2.02 ลานตว สามารถผลตลกโคได จานวน 1.11 ลานตว หรอ 55% ของโควยเจรญพนธเทานน ทงนเปนเพราะเกษตรกรผ เลยงโคเนอยงประสบปญหาหลายอยาง ไดแก ขาดความรในดานการจดการการเลยงดโคเนอ ขาดแคลนพชอาหารสตว ทาใหโคไดรบสารอาหารไมเพยงพอ การปรบปรงพนธยงไมทวถง ปญหาโรคระบาดสตว เชน โรคปากและเทาเปอย โรคพยาธ เปนผลทาใหการผลตโคเนอยงไมเพยงพอตอการบรโภคภายในประเทศโดยเฉพาะเนอโคคณภาพสง(premium grade) ซงประเทศไทยมศกยภาพ และความสามารถสง เมอเปรยบเทยบกบประเทศตางๆ ในเขตเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ASAEN) มความสามารถจะผลตโคพนธและโคเนอสงออกไปจาหนายตางประเทศได กอรปกบ ผลการจดทาขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ซงมผลตงแตวนท 1 มกราคม 2553 ทาใหประเทศไทย มโอกาสสงออกโคเนอไปตางประเทศเพมมากขน จากสถตกรมศลกากร ประเทศไทยมการสงออกโค มชวตไปจาหนายตางประเทศ จานวน 74,480 ตว มลคา 549.17 ลานบาท ในป 2551 เพมเปนจานวน 185,732 ตว มลคา 1,316.20 ลานบาท ในป 2552 สาหรบในป 2553 (เดอนมกราคม-มนาคม) ไดสงออกโคมชวตไปจาหนายตางประเทศจานวน 67,107 ตว มลคา 285.87 ลานบาท ในขณะเดยวกนกมการนาเขาเนอโคคณภาพสง (premium grade) จากตางประเทศปละประมาณ 2,000 ตน ทาใหสญเสยเงนตราออกไปตางประเทศ ปละประมาณ 380 ลานบาท
จากการเกดสถานการณโคเนอมชวตราคาตกตาตงแตป 2550 – 2552 เนองจากกระแสการปนราคา โคเนอ และเกษตรกรหนไปประกอบอาชพการเพาะปลกพชเศรษฐกจทรฐบาลประกนรายได เชน ขาว ออย มนสาปะหลงหรอปลกพชเศรษฐกจทผลผลตมราคาสง เชน ปาลมนามน ยางพารา เปนตน ทาใหขาดพนทเลยงโคเนอ เกษตรกรขาดแรงจงใจในการเลยงโคเนอ จงเลกเลยงโค และขายโคทง ทาให
14
แมโคเนอถกสงเขาโรงฆาสตว และถกสงออกไปจาหนายตางประเทศเปนจานวนมาก ทาใหแมโค พนธเนอถกทาลายอยางรวดเรว ปรมาณโคเนอเพศเมยลดลงอยางรนแรง จากโคเนอเพศเมยวยเจรญพนธทใหลกไดจานวน 3.25 ลานตวในป 2550 เหลอเพยง จานวน 2.02 ลานตว ในป 2552 คดเปนมลคาความเสยหายประมาณ 24,600 ลานบาท
การสงเสรมและพฒนาการเลยงโคเนอทผานมายงประสบปญหาเนองจากนโยบาย ในการสงเสรมและพฒนาโคเนอขาดความตอเนอง เมอเปลยนรฐบาล นโยบายกเปลยนแปลงไป ทาใหอาชพการเลยงโคเนอของเกษตรกรขาดความมนคงและยงยน ดงนนเพอใหมแผนแมบทเพอใชเปนแนวทางในการกาหนดนโยบายของรฐบาล ในการสงเสรมและพฒนาโคเนอ กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดมอบหมายใหกรมปศสตว แตงตงคณะทางานเพอจดทาแผนยทธศาสตรพฒนาโคเนอ และคณะทางานจดทาแผนยทธศาสตรการพฒนาโคเนอขน โดยมรายละเอยดดงน
2. การทบทวนปจจยแวดลอมทมผลตอการดาเนนงานพฒนาโคเนอ
ดานการผลตโคเนอ
1. จานวนโคเนอ สถตกรมปศสตว ป 2547 มเกษตรกรเลยงโคเนอ จานวน 1.02 ลานราย โคเนอจานวน
6.66 ลานตว และเพมขนเปน 1.33 ลานราย โคเนอจานวน 9.11 ลานตว ในป 2551 ปจจบน (เดอนสงหาคม 2552) มเกษตรกรเลยงโคเนอลดลงเหลอจานวน 1.23 ลานราย โคเนอจานวน 6.99 ลานตว
พนททมการเลยงโคเนอมากทสด ไดแก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4,06 ลานตว (58.1%)รองลงมา คอ ภาคกลาง 1.28 ลานตว (18.3%) ภาคเหนอ 1.02 ลานตว (14.7%) ภาคใต 0.63 ลานตว(8.9 %) จงหวดทมการเลยงโคเนอมากทสด ไดแก นครราชสมา บรรมย ศรสะเกษ อบลราชธาน และสรนทร
จานวนโคเนอทงหมด 6.99 ลานตว เปนโคเพศผ 1.90 ลานตว (27.1%) เพศเมย 5.09 ลานตว (72.9 %) เปนโควยเจรญพนธ ทใหลกได จานวน 2.02 ลานตว (39.5%) คาดวาผลตลกโค ไดประมาณ 1.11 ลานตว (55%) ของโควยเจรญพนธ
2. พนธโคเนอ นธโคเนอทกรมปศสตวสงเสรมใหเกษตรกรแบงเปน 2 กลมไดแก
2.1 พนธโคเนอตระกลเมองรอน ไดแก 1. พนธพนเมองและลกผสมพนเมอง ขณะนมประมาณ 4.72 ลานตว หรอประมาณ
67.5% ของจานวนโคทงหมด 2. พนธบราหมนและลกผสมบราหบราหมน มประมาณ 2.03 ลานตวหรอประมาณ
29.0% ของจานวนโคทงหมด
15
2.2 โคเนอพนธลกผสมตระกลเมองหนาว ไดแก โคลกผสมพนธชารโรเลส โคพนธตาก พนธ กาแพงแสน พนธกบนทรบร พนธแบงกส และพนธ อนๆ มประมาณ 0.25 ลานตวหรอประมาณ 3.5 % ของจานวนโคทงหมด
3. พนทปลกพชอาหารสตว จากสถตศนยสารสนเทศ กรมปศสตว ป 2552 มพนทปลกหญา/พชอาหารสตวสวนตว จานวน 2,004,218 ไร พนททงหญาสาธารณะ 3,744,035 ไร รวม 5,748,253 ไร
4. ระบบการเลยงโคเนอ แบงเปน 2 ระบบ ดงน
4.1 ระบบการเลยงโคเนอเชงธรกจ สถตกรมปศสตวป 2552 มเกษตรกรเลยงโคเนอประเภทนมอยจานวน 23,134 ราย จานวนโค
1.32 ลานตว คดเปนรอยละ 1.9 และ18.8 ของการเลยงโคเนอทงประเทศ ตามลาดบ โดยแบงเปน 3 กลม ตามวตถประสงคการเลยง ไดแก 1) เลยงเพอผลตเปนพอแมพนธ จาหนาย 2) เลยงเพอผลตลกโค เพอนาไปเลยงขนหรอจาหนายเปนโคขน 3) เลยงเปนโคขนเพอจาหนายเนอ
4.2 ระบบการเลยงโคเนอแบบปลอยตามทงหญาธรรมชาต ระบบการเลยงโคเนอแบบปลอยตามทงหญาธรรมชาต เชน ตามรมถนน พนททงหญา
สาธารณะ ปาสาธารณะทวไปรอบๆ หมบาน ตลอดจนพนทเพาะปลกของเกษตรกรทเกบเกยวพชผล แลว เชน ในทงนา เปนระบบการเลยงสวนใหญของประเทศ มเกษตรกรเลยงโคระบบนประมาณ 1.21 ลานราย จานวนโคประมาณ 5.68 ลานตว คดเปนรอยละ 98.1 และ 81.2 ของการเลยงโคเนอทงประเทศ ตามลาดบ
ดานการแปรรป
1) สถตกรมปศสตวป 2552 มโรงฆาโค–กระบอทงหมดทเปดทาการฆาโค กระบอ จานวน 1,649 แหง เปนโรงฆาเฉพาะโคและกระบอ 1,282 แหง เปนโรงฆาโค กระบอ และสกร รวม 367 แหง ซงเปนโรงฆาขนาดใหญ ทไดมาตรฐานการสงออกจานวน 2 แหง โรงฆาทมใบอนญาต ฆจส.2 จานวน 588 แหง (35.6%) โรงฆาทไมมใบอนญาต ฆจส.2 จานวน 1,061 แหง (64.4%)
2) มโรงงานแปรรป จานวน 83 แหง ไดแก โรงงานทาผลตภณฑจากเนอโค 9 แหง โรงงานทาลกชน 74 แหง โรงงานฟอกหนง 103 แหง โรงงานกระดกปน 8 แหง
ดานการตลาดโคเนอ
1. ตลาดในประเทศ ตลาดโคเนอภายในประเทศแบงเปน 3 ประเภทไดแก 1.1. ตลาดโคมชวต
สถตกรมปศสตวป 2552 มตลาดนดโค กระบอ 175 แหง ตงอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 101 แหง ภาคเหนอ 54 แหง ภาคกลาง 18 แหง และภาคใต 2 แหง มการซอขายโค กระบอผานตลาดนด 3,019,100 ตว (โค 2,433,100 ตว กระบอ 586,000 ตว) มลคา 26,558 ลานบาท (มลคาเฉลยโค 8,200 บาท/ตว กระบอ 11,276 บาท/ตว) เมอเปรยบเทยบป 2551 มการซอขายโค กระบอ ผานตลาดนด
16
2,727,800 ตว (โค 2,191,800 ตว กระบอ 536,000 ตว) มลคา 28,000 ลานบาท (มลคาเฉลยโค 9,750 บาท/ตว กระบอ 12,400 บาท/ตว) จานวนโค กระบอ ซอขายผานตลาดเพมขน 291,300 ตว แตมลคาการซอ ขาย ลดลง 1,442 ลานบาท สาเหต ททาใหโคมจานวนลดลง เมอเปรยบเทยบจากป 2551 เพราะ
1) โคเนอราคาตกตา เนองจากปญหาดานเศรษฐกจตกตาและการปนราคาจากโคสวยงาม ทาใหเกษตรกรขายโคและเลกเลยง
2) เกษตรกรเปลยนอาชพไปปลกพชเศรษฐกจ เชน ขาว มนสาปะหลง ออย ปาลมนามน ยางพารา ซงมราคาแพง และใหผลตอบแทนเรวกวา ทาใหไมมพนทปลกหญาเลยงโค และขายโคทงเปนจานวนมาก ทาใหพอคาถอโอกาสกดราคาโคมชวต
ราคาโคมชวต ซงจะมความแตกตางกนไปขนอยกบวตถประสงคของผซอ ซงแบงเปน
1. ซอเพอใชทาเปนพอแมพนธ ราคากจะแตกตาง ขนอยกบ 1) ลกษณะตรงตามแนวสายพนธ โคทมลกษณะตรงตามแนวสายพนธจะมราคาสง
กวาโคทมลกษณะไมตรงตามแนวพนธ เชนโคพนธบราหมนจะตองมสขาว สเทา หรอสแดง ถาเปน โคพนธบราหมนพนธแท จะตองมหนง จมก พหาง ขนตา และหนง ตองเปนสดา เปนตน
2) อายของโค โคทมอายนอยจะมราคาเมอเปรยบเทยบเปนนาหนกตอกโลกรม จะสงกวาโคทมอายมาก
3) พนธประวต (pedigree) โคทมพนธประวตจะมราคาสงกวาโคทไมมพนธประวต 2. ซอเพอสงเขาโรงฆา ราคากจะแตกตางกน ขนกบ
1) ปรมาณโคทสงเขาจาหนายในทองตลาด ถามโคสงสตลาดมาก ราคาจะถก 2) ขนาดของโค โคทมขนาดใหญจะมราคาเมอเปรยบเทยบนาหนกตอกโลกรม
จะสงกวาโคทมขนาดเลก 3) ความสมบรณของโค โคทมความสมบรณจะราคาสงกวาโคผอม เนองจาก
มปรมาณเนอมากกวาโคผอม 1.2. ตลาดเนอโค จากการศกษาตลาดการบรโภคเนอโคแบงได 3 กลมไดแก
1) ตลาดระดบลาง ผบรโภค คอ ผ ทซอเนอจากเขยงเนอในตลาดสดทวไปและโรงงานทาลกชน 2) ตลาดระดบกลาง ผบรโภค คอ ผ ทซอเนอจากตลาดสดขนาดใหญ เชน ตลาดองคกร
เพอเกษตรกร (อตก.) จนถงหางสรรพสนคา (Supermarket หรอ Modern Trade) 3) ตลาดระดบสง ผ บรโภค คอ ผ ทซอเนอซงเนนความนมของเนอเปนสาคญ เพอนาไป
ทาอาหารประเภทสเตก ผบรโภคมตงแตคนไทยทรจกวธประกอบอาหารจากเนอแบบตะวนตก คนตางชาต ทอยในประเทศ โรงแรม ภตตาคาร รานสเตก หางสรรพสนคาชนนา (Supermarket หรอ Modern Trade)
17
ปรมาณการบรโภคเนอโค ปรมาณการบรโภคเนอโคของประเทศ จะหามาไดจากขอมลจานวนโคทเขาโรงฆา นาหนกซากโค
ซงมประมาณ 50-58 % ของนาหนกโคมชวต ปรมาณเนอแดง (เนอเซาะ) ทไดจากการชาแหละตดแตง จะเทากบ 80 – 85 % ของนาหนกซาก (40-46 % ของนาหนกโคมชวต) ทงนเปอรเซนตซาก และเปอรเซนต เนอแดงทไดจากการตดแตงจะมากหรอนอยขนอยกบประเภทของโคทเขาฆา ดงนนเมอทราบปรมาณเนอแดงทผลตไดทงป กยอมคานวณหาปรมาณการบรโภคเนอโคได
แตเนองจากประเทศไทยมโรงฆาทไมถกตองตามกฎหมายอยมาก ประกอบกบจานวนโค ทแจงขออนญาตฆาหรอมใบอาชญาบตรการฆานอยกวาทถกฆาจรง ทงนมรายงานวาจานวนโคทถกฆาจรงสงกวาการขออนญาตฆาประมาณ 2 - 2.5 เทา ดงนนจากจานวนโคทขออนญาตฆา 0.546 ลานตวในป 2552 จะเปนจานวนโคทฆาจรง ประมาณ 1.256 ลานตว
จากการวเคราะหจานวนเนอโคทบรโภคภายในประเทศทเขาโรงฆาประมาณ 1.256 ลานตว ซงเปนโคเนอทเลยงภายในประเทศ จานวน 1.236 ลานตว และโคนม จานวน 0.02 ลานตว สามารถจาแนกปรมาณการบรโภคตามประเภทโคมชวตดงน
1) ตลาดระดบลาง เนอโคสาหรบตลาดระดบลางมาจากโคพนธพนเมองและโคพนธลกผสมพนเมองประมาณ 0.650 ลานตว (นาหนกเฉลย ตวละ 300 กโลกรม ผลตเนอแดงได 120 กโลกรมตอตว) ผลตเนอได 78,000 ตน แมโคนมปลดระวางประมาณ 0.02 ลานตว (นาหนกเฉลยตวละ 400 กโลกรม ผลตเนอแดง 152 กโลกรมตอตว) ผลตเนอได 3,040 ตน โคลกผสมพนธบราหมนประมาณ 0.214 ลานตว (นาหนกเฉลยตวละ 400 กโลกรม ผลตเนอแดง 160 กโลกรมตอตว) ผลตเนอได 34,240 ตน รวมเปนโคทงหมด 0.884 ลานตว ผลตเนอโคสาหรบตลาดระดบลางทงหมดประมาณ 115,280 ตน หรอประมาณ 63.7% ของเนอโคทใชบรโภคภายในประเทศทงหมด
2) ตลาดระดบกลาง เนอโคสาหรบตลาดระดบกลางมาจากโคมน และโคขน ซงสวนใหญเปนโคลกผสมพนธบราหมน และโคลกผสมพนธชารโรเลส ทไมไดเปนสมาชกสหกรณเลยงโคขน โดยมาจากโคลกผสมในประเทศทเลยงขนระยะ 4-6 เดอนประมาณ 0.148 ลานตว (นาหนกเฉลยตวละ 450 กโลกรม ผลตเนอแดง 193 กโลกรมตอตว) ผลตเนอได 28,560 ตน โคพนธลกผสมพนธบราหมนและชารโรเลสทมอายไมเกน 3 ป จานวน 0.214 ลานตว (นาหนกเฉลย ตวละ 400 กโลกรม ผลตเนอแดง 160 กโลกรมตอตว) ผลตเนอได 34,240 ตน รวมเปนโคทงหมด 0.362 ลานตว ผลตเนอโคเพอสงตลาดระดบกลางประมาณ 62,800 ตน หรอประมาณ 34.8 % ของเนอโคทใชบรโภคภายในประเทศทงหมด
3) ตลาดระดบสง เนอโคสาหรบตลาดระดบสงมาจากมาจากโคขนคณภาพสง ซงมาจากโคขนสหกรณปศสตวโพนยางคา (Thai-French Beef) ประมาณ 7,000 ตวตอป สหกรณโคเนอกาแพงแสน (KU-Beef) ประมาณ 2,400 ตวตอป สหกรณปศสตวหนองสง ประมาณ 600 ตวตอป รวมเปนโคทงหมด 10,000 ตว ผลตเนอโคสาหรบตลาดระดบสงประมาณ 2,600 ตน หรอประมาณ 1.4 %
18
ของเนอโคทใชบรโภคภายในประเทศทงหมด รวมทงเนอโคแชเยน แชแขง นาเขาจากตางประเทศ ใชบรโภคภายในประเทศประมาณ 2,000 ตนหรอประมาณ 1.1% รวมประมาณ 2.5 % ของเนอโคทใชบรโภคภายในประเทศทงหมด จากแหลงทมาของเนอโคสาหรบตลาดระดบลาง ตลาดระดบกลาง และตลาดระดบสง ดงกลาว รวมเปนจานวนเนอโคทงหมดจานวน 182,680 ตน เมอเปรยบเทยบกบจานวนประชากร ของประเทศไทย จานวน 64 ลานคน เฉลยความตองการบรโภคเนอโคประมาณ 2.85 กโลกรมตอคน ตอป เมอเปรยบเทยบกบประชากรประเทศสหรฐอเมรกา บรโภคสงถง 43.2 กโลกรมตอคนตอป ญป น 12.3 กโลกรมตอคนตอป เกาหลใต 12.3 กโลกรมตอคนตอป และฟลปปนส 4.2 กโลกรมตอคนตอป ซงถอวามปรมาณการบรโภคนอยมากเมอเทยบกบประเทศดงกลาว สาเหตทเปนเชนนอาจเนองจาก ประเทศไทยมเนอสตวชนดอนๆ เชน ปลา ไก สกร ใหเลอกบรโภคได และราคาไมแพง หรออาจเปนเพราะความเชอเรองศาสนา
ราคาเนอโค ซงจะมความแตกตางกนไปขนอยกบคณภาพของเนอโค กลาวคอเนอโคทมคณภาพสง จะมราคาสงกวาเนอโคคณภาพทวไป เนอโคคณภาพสงหมายถงเนอโคทเนนความนม ความชมฉา และมไขมนแทรกในกลามเนอเปนสาคญ เนอโคทมคณภาพสงจะไดมาจากโคทมระบบการเลยงดและมปจจย ทเกยวของ ทาใหเนอโคมคณภาพสงดงน
1. สายพนธ โค โคเนอสายพนธตระกลเมองหนาว เชน พนธชารโรเลส พนธลมซน พนธซมเมนทอล จะใหเนอทมคณภาพสงกวา โคเนอสายพนธตระกลเมองรอน เชน โคพนธ พนเมอง พนธบราหมน เนองจากมอตราการเจรญเตบโตเรวกวา มไขมนแทรกในกลามเนอมากกวา เนอมความนมมากกวา ทาใหเปนทตองการของตลาดระดบสง จงมราคาแพงกวาเนอโคทวไป
2. อาย โคทมอายนอยกวา จะใหเนอโคทมความนมมากกวาโคทมอายมาก ราคาเนอโคทมาจากโคอายนอยจะสงกวาเนอโคทมาจากโคทมอายมาก
3. อาหารทใชเลยงโค โคทเลยงขนดวยอาหารขน จะมอตราการเจรญเตบโตไดเรวกวา ทาใหเนอมความนมมากกวาโคทเลยงดวยอาหารหยาบเพยงอยางเดยว
4. ชนสวนของเนอ เนอโคแตละชนสวนจะมความนม ความเหนยวแตกตางกน ชนสวนของเนอโคทมความนมมากไดแก เนอสนใน (Filet หรอ Tenderloin) เนอสนนอก (Loin) เนอ T-bone ชนสวนของเนอโคทมความนมปานกลางไดแก เนอสะโพก (Round) เนอสนไหล (Chuck) ชนสวนของเนอโคทมความนมนอยไดแก เนอนอง (Shank) เนอพนทอง (Flank) เนอเสอรองไห (Brisket) เปนตน
1.3. ตลาดผลตภณฑจากโคเนอ 1. ผลตภณฑจากเนอโค เนอโคใชแปรรปเปนผลตภณฑ สวนใหญ ไดแก ลกชน
สวนผลตภณฑแปรรปชนดอนๆ เชน ไสกรอกชนดตางๆ เนอกระปอง (Can beef) ยงมนอยมาก
19
2. หนงโค การผลตหนงโคภายในประเทศผลตไดปละ 45,000 ตนหรอ 30% ของปรมาณความตองการใชหนงของประเทศยงไมเพยงพอ เพอนามาใชในอตสาหกรรมโรงฟอกหนงและอตสาหกรรมเครองหนง จงไดมการขออนญาตนาเขาหนงโค กระบอจากตางประเทศ จากสถตกรมศลกากร ป 2552 มการขออนญาตนาเขาหนงโคและกระบอสด หนงหมกเกลอ และหนงฟอก จานวน 130,0002.48 ตน มลคา 11,405.58 ลานบาท โดยนาเขาจากประเทศ 5 อนดบแรก ไดแก ออสเตรเลย สหรฐอเมรกา เยอรมน เนเธอรแลนด และรสเซย หนงโคเนอทผลตไดในประเทศไทยยงมคณภาพดอยกวาหนงโคทนาเขาจากตางประเทศ เพราะ
1) หนงโคไทยมขนาดเลก เนองจากโคไทยยงมรปรางขนาดเลก 2) ระบบการฆายงไมไดมาตรฐาน สวนใหญชาแหละโดยการใชมด ทาใหหนงเกด
บาดแผล 3) การเลยงโคยงประสบปญหาเรองเหบ เหา กด ทาใหหนงเกดรอยแผล เปนตาหน 4) การเกบรกษาหนงดบ และหนงหมกเกลอ ยงไมคณภาพ ไดมาตฐาน
3. กระดกและเขา กระดกเปนผลพลอยไดจากการฆาโค จากรายงานกลมวจยและพฒนาระบบฟารม
กรมปศสตว พบวากระดกมนาหนกเฉลยประมาณรอยละ 9.5 ของนาหนกโคมชวตทสงเขาโรงฆา กระดกจะใชเปนวตถดบสาหรบการผลตเปนผลตภณฑ เชน กระดกบดแตก (ossein) เจลลาตน (gelatin) อาหารสตว ป ย เปนตน โดยในชวงกอนป 2544 ธรกจกระดกสตวมการเตบโตเปนอยางมาก โดยเฉพาะทางดานการสงออกผลตภณฑกระดกแตก (ossein) แตหลงจากทเกดปญหาโรคววบา (BSE) ระบาด ไปทวโลก ทาใหตลาดการสงออกเรมซบเซาลง ผ ประกอบธรกจกระดกปนจงหนมามง ทตลาดภายในประเทศเปนหลก โดยทาเปนกระดกปนใชเปนสวนผสมอาหารสตวและป ยมากยงขน สาหรบการผลตและสงออกผลตภณฑอนๆ จากเขากระบอ กระดก จะเปนผลตสนคาหตถกรรมจากเขาสตวในกลมงานฝมอ (Art & Crafts) ตกแตงบาน หว กระดม Tee golf จากกระดกสตว
2. ตลาดการคาระหวางประเทศ
การนาเขา
มการนาเขาโคเนอมชวตจากประเทศเพอนบาน ไดแก พมา ลาว กมพชา ลดลง เนองจากโคเนอของประเทศเพอนบานมราคาสงกวาราคาโคเนอของประเทศไทย จากสถตกรมศลกากร ป 2551 มการขออนญาตนาเขาโคเนอมชวตจานวน 15,433 ตว นาเขาเนอโคแชเยน แชแขง 1,895.24 ตน เครองใน 4,216.40 ตน โดยสวนใหญนาเขาจากประเทศออสเตรเลย นวซแลนด สหรฐอเมรกา และอารเจนตนา นาเขาหนงโคทกชนดรวม 38,687.30 ตน สวนใหญนาเขาจากประเทศออสเตรเลย สหรฐอเมรกา เยอรมน เนเธอรแลนด รสเซย แอฟรกา ป 2552 มการขออนญาตนาเขาโคเนอมชวตจานวน 9,687 ตว นาเขาเนอโคแชเยน แชแขงทงหมด 2,015.28 ตน หนงโคทกชนดรวม 130,002.48 ตน
20
การสงออก มการสงออกโคเนอไปจาหนายตางประเทศเพมมากขน โดยเฉพาะการสงโคเนอไปจาหนายประเทศมาเลเซย กมพชา เวยดนาม และจน จากสถตกรมศลกากรป 2551 มการสงออกโคมชวต จานวน 74,480 ตว สงออกเนอโคแปรรปและผลตภณฑ 82.83 ตน สงออกหนงโค 38,815.5 ตน (สวนใหญ ไดแก จน อนโดนเซย ฮองกง และเวยดนาม) ป 2552 มการสงออกโคมชวต จานวน 185,732 ตว สงออกเนอโคแปรรปและผลตภณฑ 613.59 ตน สงออกหนงโค 33,830.63 ตน
ปญหาและอปสรรคการพฒนาโคเนอ
1. ดานการผลต โคเนอยงใหผลผลตตา จากสถตกรมปศสตว ป 2552 (เดอนสงหาคม) ประเทศไทยมโคเนอทงหมดจานวน 6.99 ลานตว แยกเปนเพศผ 1.90 ลานตว เพศเมย 5.09 ลานตว มโคเนอเพศเมยวยเจรญพนธทใหลกได จานวน 2.02 ลานตว ผลตลกโคไดประมาณ 1.11 ลานตว คดเปนรอยละ 55 ของโคเพศเมยวยเจรญพนธทงหมด เทานน ซงปญหาโคเนอใหผลผลตตา สามารถแบงได เปนประเดนตางๆ ดงน
1. ดานความรของเกษตรกร เกษตรกรผ เลยงโคเนอรอยละ 98.0 เปนเกษตรกร รายยอย มพนฐานอาชพดานเกษตรกรรม มการศกษานอย ทาใหการดาเนนงาน การจดการเลยงด และการปองกนโรคยงไมไดมาตรฐาน การรบเทคโนโลยตางๆ เปนไปไดอยางชาๆ จงทาใหประสทธภาพการผลตโคเนอตา
2. ดานการปรบปรงพนธ สถตกรมปศสตวป 2552 พบวาพนธโคเนอทเกษตรกรเลยงเปนโคเนอพนธลกผสมเพยงรอยละ 32.5 ทเหลออกรอยละ 67.5 เปนโคพนธพนเมองและลกผสมพนเมองการปรบปรงพนธ โดยวธผสมเทยมและการใชพอโคพนธ ดผสมพนธ โดยรฐยงบรการไมทวถงทาให ขาดแคลนพอพนธและแมพนธทดในการผลตลกโคเนอคณภาพเพอนามาเลยงเปนโคขน ไดอยางเพยงพอ
3. มการฆาโคเพศเมยและแมโคอมทอง เพอการบรโภคสงมากอยางตอเนอง ทาใหฐานแมพนธลดลง
4. ดานพชอาหารสตว สาเหตหลกเนองจากการขาดแคลนนาในการปลกพชอาหารสตว รวมทง เกษตรกร ขาดความรและเขาใจถงความจาเปนในการเกบถนอมพชอาหารสตวไวใชในยามขาดแคลนหรอในฤดแลง
5. ปญหาดานการปองกนและควบคมโรคระบาด เนองจากเกษตรกรทเลยงโคเนอในประเทศไทยเปนรายยอย ทาใหระบบการเลยงไมไดมาตรฐาน ลกโคเนอตายจากสาเหตโรคพยาธยงมอตราสง นอกจากนนการผลตวคซนปองกนโรคระบาดยงมปรมาณไมเพยงพอในการปองกนโรคระบาด
6. ปญหาดานเงนทน เกษตรกร ขาดแคลนแหลงเงนทนหมนเวยน ขาดแหลงเงนกระยะยาวทอตราดอกเบยตาจงไมสามารถขยายอาชพการเลยงโคเปนอาชพหลกเนองจากการประกอบอาชพเลยงโคเปนอาชพหลกตองใชเงนทนสง โดยเฉพาะเพอจดซอโคพนธดไวเลยง
21
2. ดานการแปรรป 2.2. โรงฆาสตวยงไมไดมาตรฐาน โรงฆาสตวสวนใหญอยในระหวางการพฒนา
ใหเขาหลกเกณฑมาตรฐาน โรงฆาสตวมาตรฐานมจานวนนอยซงยงไมเพยงพอและทวถงทกพนท 2.3. การลกลอบชาแหละเนอโค ยงมการลดลอบชาแหละเนอโคทงในระดบชมชน
และชมชนเมอง ทาใหยากตอการควบคมการฆาแมพนธ สขอนามยของผบรโภค และการบาบดนาเสย 2.4. คณภาพหนง คณภาพหนงยงไมไดมาตรฐานตามท สมอ.กาหนดเนองจาก
กระบวนการฆาและ กระบวนการเกบรกษาหนงไมไดมาตรฐาน 2.5. การแปรรปเนอโคเปนผลตภณฑ การแปรรปเนอโคเปนผลตภณฑเพอเพมมลคา
ยงมนอย
3. ดานการตลาด
3.1 ตลาดโคมชวต มปญหาดงน
1. เกษตรกรผ เลยงโคเนอสวนใหญ(รอยละ98 ) เปนเกษตรกรรายยอย ขาดการรวมกลม และการสรางเครอขาย ไมสามารถควบคมการผลตในปรมาณทตลาดตองการได
2. เกษตรกรผ เลยง ขาดขอมล ขาวสาร ดานราคาโคเนอในภาวะปจจบน ทาใหถกเอาเปรยบจากกลไกการตลาด
3. ระเบยบการปฏบตเพอควบคมการเคลอนยายสตวและซากสตวไมเอออานวย ตอระบบการตลาด
4. ขาดการประชาสมพนธ และสนบสนนการจาหนายโคมชวต (โคพนธ) ออกตางประเทศ 5. ยงไมมระบบสบยอนกลบได (Traceability) วามประวตมาจากทไหน มระบบการ
จดการการเลยงเปนอยางไร 6. ราคาโคมชวตตกตาสาเหตเนองมาจาก
6.1. คานยมการเลยงโคสวยงามลดลง ปจจบนโคสวยงามมราคาลดลง ไมสามารถปนราคาไดเหมอนในอดตทผานมา บางรายเลกเลยงโคสวยงามและขายโคออกสตลาดในราคาโคเนอ ไมใชราคาโคสวยงาม เชน เดมตงราคาโคสวยงามไวตวละ 100,000 – 500,000 บาท ปจจบนขายเปนโคเนอราคาตวละ 20,000 – 30,000 บาท ทาใหเกษตรกรผ เลยงโคทวไปแตกตน เพราะคดวาโคเนอราคาตก จงเรงขาย โคทเลยงอยออกสตลาดเปนจานวนมาก เปนเหตใหพอคาโคเนอถอโอกาสกดราคาโคมชวตดงกลาว
6.2. มโรงฆาสตวเถอน ปจจบนตองยอมรบวายงมโรงฆาสตวเถอนและโรงฆาสตว ทไมไดมาตรฐานอยเปนจานวนมาก ซงโรงฆาสตวเถอนและโรงฆาสตวทไมไดมาตรฐาน จะมตนทนในการฆาตากวาโรงฆาสตวทไดมาตรฐาน ทาใหโรงฆาสตวทไดมาตรฐานตองรบซอโคมชวตทเขาโรงฆาในราคาตา จงจะสามารถแขงขนกบโรงฆาเถอนได
22
6.3. อาหารสตวมราคาแพง ปจจบนราคาอาหารแพงขนขณะทขายโคขน โคมนในราคาเทาเดม ทาใหเกษตรกรทเลยงโคขน โคมน ประสบปญหาการขาดทน จงหยด หรอชะลอการรบซอโคเขาขน ทาใหโครนทจะเลยงเปนโคขน โคมนขายไมได จงเปนสาเหตหนงททาใหราคาโคมชวตตกตา
6.4. เกดจากภาวะทางเศรษฐกจของผบรโภค ผลผลตการเกษตรไดแก ผก ผลไม ขายไมไดราคา เกษตรกรมรายไดนอย ทาใหเกษตรกรตองประหยดการใชจายในการเลอกซอสนคาประกอบกบสนคาเนอโคเปนสนคาทมสนคาอน เชน เนอสกร เนอไก เนอปลา ซงมราคาถกกวา และสามารถใชทดแทนการบรโภคได ผบรโภคจงลดการซอเนอโค จงทาใหราคาโคมชวตลดลง
6.5. เกษตรกรมการเลยงโคกนเพมมากขนจากโครงการของรฐทผานมาไดมการสงเสรมการเลยงโคเนอกนมาก เชน โครงการสงเสรมการเลยงโคเนอลานครอบครว โครงการสงเสรมการเลยงโคเนอของผ วา CEO โครงการกองทนหมบานทเกษตรกรยมเงนไปเลยงโค เปนตน ซงโครงการดงกลาวไมไดพจารณาเรองตลาดรองรบ ไดแตเนนดานการสงเสรมการผลต ประกอบกบปญหาไขหวดนกและปญหาการเลยงโคนมแลวขาดทน เกษตรกรจงหนมาประกอบอาชพการเลยงโคเนอเพมมากขน ทาใหโคพรอมออกสตลาดมจานวนมาก ซงเปนสาเหตทาใหโคมชวตราคาตก
6.6. คานยมการบรโภคเนอโคลดลง จากการศกษาวจยพบวาในสงคมเมองมการบรโภคเนอเพยงรอยละ 30 ผ ไมบรโภคเนอโครอยละ 70 เมอเปรยบเทยบกบเมอ 10 ปทแลวการบรโภคเนอโคอยทรอยละ 49 ผ ไมบรโภคเนอโครอยละ 51 โดยใหเหตผลวา เนอโคมราคาแพง เนอโคกนแลว ยอยยาก เนอโคมกลนคาว เนอโคไมสะอาดเนองจากโรงฆาไมไดมาตรฐาน โคเนอเปนสตวใหญ ทมพระคณ ความเชอทางศาสนาวากนเนอโคแลวบาป เปนตน
6.7. เกษตรกรเปลยนอาชพไปปลกพชเศรษฐกจ เชน ขาว มนสาปะหลง ออย ปาลมนามน ยางพารา ซงมราคาแพง และใหผลตอบแทนเรวกวา ทาใหไมมพนทปลกหญาเลยงโค และขายโคทงเปนจานวนมาก ทาใหพอคาถอโอกาสกดราคาโคมชวต
6.8. ดานกลไกการตลาด มการกดราคาจากพอคาทรบซอโคมชวตและยงไมมมาตรการทจะควบคมได ปจจบนเนอโคชาแหละราคา 110 -130 บาท/กก. ขณะทเกษตรกรจาหนายโค มชวตราคา 30-35 บาท/กก. ซงราคาทเกษตรกรควรจาหนายควรจะอยท 40 บาท/กก. เพราะโคใหเนอแดงไดไมตากวารอยละ 35 ของนาหนกโคมชวต และยงไมไดรวมราคาจากการขายหนงและเครองใน
3.2 ตลาดเนอโค มปญหาดงน
1. โรงฆาสตวหรอโรงงานแปรรปโค ยงไมสะอาด ถกสขอนามย ทาใหผบรโภคไมมนใจดานความปลอดภยทางอาหาร
2. ขาดการประชาสมพนธใหผบรโภคเขาใจถงเรองความแตกตางดานคณภาพของเนอโคขนคณภาพด กบเนอโคทวไป
23
3. ผบรโภคยงขาดความรในการเลอกซอเนอโคทวไปแตละชนสวนในการประกอบอาหาร ทาใหมปญหาเรองเนอโคขนชนสวนรองหลงตดแตงทมสดสวนประมาณ 40% ไมสามารถจาหนายไดในราคาทเหมาะสม
4. ขาดการศกษาวจย การใชประโยชนจากเนอโคชนสวนรองหลงการตดแตง ทาใหจากดการขยายตวเรองการผลตเนอโคขนคณภาพสง
5. ขาดแนวทางการพฒนาตลาดเนอโคเพอเพมมลคา
4. ดานการศกษาวจย
1. ขาดการศกษาวจยในชมชนแบบเกษตรกรมสวนรวม ในดานระบบการผลต การแปรรป การจดโรงฆาสตว และการตลาด
2. ผลการศกษาวจยสวนใหญยงไมมการเผยแพรสเกษตรกร
5. ดานนโยบายของภาครฐ
1. นโยบายการพฒนาโคเนอไมมแผนตอเนอง เมอเปลยนแปลงรฐบาลนโยบาย กเปลยนแปลงไป
2. ขาดการมสวนรวมของภาคเอกชนทเกยวของกบอาชพการเลยงโคเนอ มารวมกาหนดนโยบายและแผนงาน โครงการการพฒนาโคเนอ ทาใหโครงการตาง ๆ ทเกยวของกบการพฒนาโคเนอไมสอดคลองกบความตองการของเกษตรกร
3. กฎหมาย ระเบยบบางอยางลาสมย และไมเอออานวยตอการพฒนาโคเนอ เชน พระราช บญญตสตวพาหนะ พ.ศ. 2482 ซงกาหนดใหโคเปนสตวพาหนะ ซงปจจบนเกษตรกรเลยงโคเพอการบรโภคเนอ ไมไดใชแรงงานเหมอนในอดตทผานมา พระราชบญญตการฆาและจาหนายเนอสตว พ.ศ.2535 ทเจาพนกงานไมมอานาจในการจบกมผ กระทาผด หรออานาจในการควบคมยานพาหนะขนสงซากสตว
3. การศกษาวเคราะหแบบ SWOT Analysis
จดแขง (Strength )
1. เกษตรกรผ เลยงโคเนอสวนใหญเปนเกษตรกรรายยอยใชแรงงานในครวเรอน ในการเลยงโคทาใหตนทนการผลตตา
2. มแหลงอาหารหยาบทมปรมาณมากและราคาถก และมผลพลอยไดจากการเกษตร และโรงงานอตสาหกรรมเกษตร ไดแก ขาวฟาง ตนและเปลอกขาวโพด เปลอกสบปะรด ตนถวหลงการเกบเกยว เศษเหลอจากโรงงานผลไมกระปองประเภทอนสามารถใชเปนอาหารเลยงโคเนอ ทาใหตนทนการผลตตา
3. ปลอดจากโรคววบา (BSE)
24
4. มระบบการเลยงทสอดคลองกบศกยภาพของเกษตรกรเพอผลตเนอโคใหตรงกบความตองการของตลาด เชนเกษตรกรทยากจน จะเลยงโคดวยหญาธรรมชาตเพอใหไดนาหนกสาหรบเขาขนหรอเลยงโคพนเมองแบบปลอยแทะเลมตามทงหญาสาธารณะ กลมทมทนพอสมควรกจะเลยงโคมน ซงใชระยะเวลาสน สวนกลมทมเงนทนหรอมระบบสหกรณกสามารถเลยงโคขนคณภาพได
5. มหนวยงานทมศกยภาพในการทาการศกษาดานการผลตสตว ดานอาหารสตว ดานการปองกนกาจดโรคระบาดสตว ดานการแปรรปผลตภณฑสตวกระจายอยทวประเทศ
จดออน ( Weak )
1. เกษตรกรผ เลยงโคเนอสวนใหญเปนเกษตรกรรายยอย มอายมาก มการศกษานอย การยอมรบความรหรอเทคโนโลยใหมๆ เพอการพฒนาอาชพการเลยงโคเนอเปนไปไดชา
2. ผ เลยงเปนเกษตรกรรายยอยขาดการรวมกลมทาใหยากตอการควบคมคณภาพและปรมาณการผลต ขาดการสรางเครอขายเพอใหเกดเชอมโยงระหวางการผลตและการตลาด
3. มปญหาโรคปากและเทาเปอยระบาดอยในประเทศ ทาใหมขอจากดการสงโคมชวตและเนอโคไปขายตางประเทศ
4. มการใชพนทการเกษตรยงไมเหมาะสม ขาดแคลนพนททมระบบชลประทานสาหรบปลกพชอาหารสตว ทาใหมพชอาหารสตวไมเพยงพอในการเลยงโคเนอ
5. การเลยงโคเนอตองลงทนสงผลตอบแทนในระยะเวลานานและขาดแหลงเงนกดอกเบยตา 6. โคเพศเมยถกทาลาย ทาใหขาดแมโคพนฐานในการผลตโคเนอ 7. การซอขายโคและเนอโคยงไมมมาตรฐานทงในดานคณภาพและราคา ยงไมมการจดแบง
เกรดคณภาพเนอโค 8. โรงฆาสวนใหญ ยงไมไดมาตรฐาน 9. วคซนสาหรบปองกนโรคระบาดไมเพยงพอ เชน วคซนปองกนโรคปากเทาเปอย โรคไข
สามวน โรคคอบวม โรคแทงตดตอ 10. ระเบยบ ขอบงคบ วาดวยการเคลอนยายสตวและซากสตวยงไมเอออานวยความสะดวก
ตอระบบการตลาด 11. ผประกอบการขาดความรในดานกาจดการหลงการฆา เชน การเกบรกษา การตดแตง
แยกชนสวนตามการใชประโยชน การบมเนอ 12. การพฒนาแปรรปผลตภณฑยงมนอย สวนใหญทาลกชน หรอนยมบรโภคในรปเนอสด 13. ขาดการประชาสมพนธการสรางคานยมในการบรโภคเนอโคทผลตในประเทศ
25
โอกาส (Opportunity)
1. ไมมขอขดแยงทางการเมองกบกลมประเทศมสลม ทาใหมโอกาสสงออกเนอโคไดทวโลก 2. ชอเสยงดานอาหารไทยทรจกไปทวโลก ทาใหมโอกาสพฒนาเนอโคเพอการสงออก
ประเภทพรอมบรโภค (ready to eat) 3. สามารถสรางเอกลกษณของเนอโคไทย (New brand) เชนเนอจากโคพนเมองทมขนาดเลก
โตไดดในสภาพปลอยเลยงตามธรรมชาต อาจจดเปน organic beef หรอ natural beef ได 4. มระบบการผลตเนอโคคณภาพสงอยางเปนรปธรรม โดยมคณภาพเทยบเทากบเนอโค
ทผลตไดในตางประเทศ (grain fed beef) 5. ความตองการบรโภคเนอคณภาพดมสงขนตลอดเวลา ไดแกนกทองเทยวและ ผบรโภค
ภายในประเทศหนมาบรโภคเนอคณภาพและสะอาดปลอดภย 6. ผลจากการทาขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ทาใหประเทศไทยมโอกาสสงโค
เนอไปจาหนายตางประเทศเพมมากขน 7. ประเทศเพอนบานและประเทศในเขต ASAEN มความตองการโคเนอและเนอโคเพมมาก
ขน เนองจากมการขยายตวทางเศรษฐกจและมนกทองเทยวเพมขน
อปสรรค / ภยคกคาม (Threats)
1. การยอมรบของผ บรโภคตอเนอโค ยงอยในระดบตา โดยมทศนคตวาเนอโคเหนยว และมกลนเหมน ศาสนาและความเชอในเจาแมกวนอนทาใหไมบรโภคเนอโค ไมยอมรบในคณภาพ ของเนอโคไทย ทาใหเลอกกนเนอโคนาเขาจากตางประเทศ
2. คนไทยมโอกาสในการเลอกบรโภคเนอประเภทอนซงมราคาถกกวา เชน เนอไก เนอสกร รวมทงอาหารตามธรรมชาตเชน ปลา กง หอย เปนตน
3. การลงทนขามชาตของประเทศพฒนาแลว เชน ประเทศออสเตรเลยลงทนในประเทศมาเลเซยและอนโดนเซย เพอเลยงโคขนโดยมคนทนการผลตตา ทาใหเกดการแขงขนสงในตลาดสงออกของประเทศไทย โดยเฉพาะในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใตและตะวนออกกลาง
4. การเปดการคาเสร (FTA) จะทาใหประเทศไมสามารถกาหนดภาษศลกากรเพอปองกนนาเขาเนอโคจากตางประเทศ โดยเฉพาะออสเตรเลย นวซแลนด และอนเดย ทมตนทนการผลตตากวา
5. มการลกลอบนาเนอโคจากตางประเทศ (เนอเถอน) เขามาในประเทศ และยงไมมมาตรการควบคม ปราบปรามอยางจรงจง
6. เกดโรคระบาดและภยธรรมชาต
26
4. วสยทศท
การเลยงโคเนอเปนอาชพท มนคง ผลผลตมคณภาพถกสขอนามย และเพยงพอตอความตองการของตลาด
5. พนธกจ
1. เพมประสทธภาพการผลตโคเนอ 2. สรางความเชอมโยงระหวางกลมการผลต(Cluster)และการตลาด 3. วจยและปรบปรงพนธโคเนอคณภาพดทเหมาะสมสาหรบประเทศไทย 4. สรางความมนคงในอาชพการเลยงโคเนอของเกษตรกรโดยการพฒนาและถายทอดเทคโนโลย 5. สรางขบวนการผลตทไดมาตรฐานและถกสขอนามย
6. วตถประสงค
1. เพอเสรมสรางความเขมแขงของเกษตรกรผ เลยงโคเนอ 2. เพอเกบรกษาแมโคเนอพนธดไมใหถกทาลาย 3. เพอเพมประสทธภาพการผลตโคเนอของเกษตรกร 4. เพอผลตโคเนอและเนอโคคณภาพสงออกไปจาหนายตางประเทศ
7. เปาหมาย
1. เสรมสรางความเขมแขงของเกษตรกรผ เลยงโคเนอปละ 20,000 ราย 2. เพอสนบสนนใหเกษตรกรเกบรกษาแมโคเนอพนธ ดไวขยายพนธ เพอผลตโคเนอคณภาพ
ปละ 200,000 ตว 3. เพมประสทธภาพการผลตโคเนอจากรอยละ 55 เปนรอยละ 65 ตอป ผลตโคเนอเพมขน
ปละ 0.2 ลานตว 4. ผลตโคเนอและเนอโคคณภาพ (Premium grade) เพมขน ทดแทนการนาเขา รอยละ 10 ตอป 5. สงออกโคเนอและเนอโคไปจาหนายตางประเทศเพมขน รอยละ 10 ตอป
8. ตวชวดความสาเรจ
1. จานวนเกษตรกรผ เลยงโคเนอทสามารถประกอบอาชพการเลยงโคเนอไดอยางยงยน 2. ปรมาณการนาเขาเนอโคและโคเนอจากตางประเทศทลดลง 3. ปรมาณโคเนอและเนอโคทสงออกไปจาหนายตางประเทศทเพมขน
27
9. มาตรการและกลไกการดาเนนงาน
เกษตรกรผ เลยงโคเนอสวนใหญเปนเกษตรกรรายยอย ขาดความร ความสามารถในการบรหารจดการฟารมโคเนอ ทาใหประสทธภาพการผลตโคเนอคอนขางตา การผลตโคเนอยงไมเพยงพอตอการบรโภคในประเทศโดยเฉพาะเนอโคคณภาพสง(Premium grade) และประเทศไทยมศกยภาพสง เมอเปรยบเทยบกบประเทศตางๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต มความสามารถทจะผลตโคเนอและเนอโคเพอสงออกไปจาหนายในตางประเทศได ดงนนจงไดกาหนดแผนยทธศาสตรการพฒนาโคเนอ โดยกาหนดเปน 5 ดานดงน
1. แผนยทธศาสตรดานการผลตโคเนอ มมาตรการและแนวทางการดาเนนงานดงน
1) ฝกอบรมและถายทอดความรเทคโนโลยดานการผลตโคเนอ สเกษตรกรใหเหมาะสม กบศกยภาพของเกษตรกรแตละระดบในระบบการผลตทแตกตางกน โดยคานงถงความร ทรพยากร พนทแหลงอาหารสตว และการลงทน เพอเพมประสทธภาพการผลต และลดตนทนการผลต จากสถตกรมปศสตว ป 2552 มเกษตรกรผ เลยงโคเนอจานวน 1.23 ลานราย จานวนโคเนอ 6.99 ลานตว ซงเกษตรกรรอยละ 98 เปนเกษตรกรรายยอย มพนฐานอาชพดานเกษตรกรรม เปนกลมทมการศกษานอย ขาดความรความสามารถในการบรหารจดการ เรองการจดการฟารมทไดมาตรฐาน การปรบปรงพนธ อาหารและการจดการการใหอาหาร การปองกนกาจดโรคระบาด การบรหารจดการระบบตลาด การจดทาระบบบญชฟารม การบนทกขอมลรายรบ-รายจาย การคานวณตนทนการผลต กาไร ขาดทน และการวางแผนในการลงทน ดงนนจงจาเปนเรงดวนทจะตองพฒนาเกษตรกรใหมความรในเรองดงกลาว โดยวธการฝกอบรม ศกษาดงาน จดตงฟารมสาธตแกเกษตรกร
2) สนบสนนใหเกษตรกรเกบรกษาแมโคเนอพนธดไวขยายพนธ เพอผลตโคเนอคณภาพ จากสภาพการณโคเนอมชวตราคาตกตาตงแตป 2550 – 2552 ทาใหเกษตรกรขายโคทง เลกเลยงโคและหนกลบไปประกอบอาชพการเกษตรทรฐบาลมการประกนราคา ทาใหโคเนอเพศเมย มราคาถกกวาโคเนอเพศผ จงมการซอโคเพศเมยสงเขาโรงฆาสตวหรอสงออกไปจาหนายตางประเทศ เปนจานวนมาก ทาใหปรมาณแมพนธ โคเนอลดลงอยางรนแรงจากจานวน 3.25 ลานตว ในป 2550 เหลอเพยงจานวน 2.02 ลานตว ในป 2552 จากการทาขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ประเทศไทยเปนประเทศทมศกยภาพ ในการผลตและสงออกโคเนอ การปลอยใหแมพนธโคเนอถกทาลายอยางรวดเรว ทาใหขาดแมโคพนฐานในการผลตโคเนอ จะทาใหประเทศไทยเสยโอกาสในการแขงขนทางการคา เพราะการจะสรางแมโคเนอพนธ ดได 1 ตว จะตองใชระยะเวลามากกวา 10 ป ดงนนจงจาเปนจะตองมมาตรการเรงดวน ทจะสนบสนนใหเกษตรกรทเลยงแมโคเนออยแลวเกบรกษาแมโคพนธ ดไวขยายพนธ ไมสงเขาโรงฆา
28
หรอสงออกไปจาหนายตางประเทศ โดยการสนบสนนปจจยการผลตใหเกษตรกรทเลยงแมโคพนธ ด เมอผลตลกโคไดในมลคาอตราตวละ 1,000 บาท (หนงพนบาท) โดยมวธการดาเนนงานดงน
(1) เกษตรกรผ เลยงแมโคตองแจงขอขนทะเบยนแมโคทเขารวมโครงการกบปศสตวอาเภอในพนท
(2) ปศสตวอาเภอออกเลขรหสประจาตวแมโค (National Identification) ของเกษตรกรทขอขนทะเบยนเขารวมโครงการ
(3) กรมปศสตวใหการปรบปรงพนธแมโคของเกษตรกรทเขารวมโครงการ โดยวธผสมเทยมหรอใชโคพอพนธด
(4) เมอแมโคทจดทะเบยนคลอดลก เกษตรกรตองแจงเกดของลกภายใน 15 วน ให ปศสตวอาเภอในพนททราบ
(5) ปศสตวอาเภอในพนทจะออกเลขรหสประจาตวสตว พรอมพนธประวต (Pedigree) เพอขนทะเบยนลกโค
(6) หลงจากแจงเกด ภายใน 60 วน ปศสตวในพนทตองออกไปตดเบอรหรหสประจาตวสตว พรอมจายปจจยสนบสนนการผลตลกโคใหแกเจาของแมโคในมลคาอตราตวละ 1,000 บาท
3) เพมการผลตเนอโคคณภาพสาหรบตลาดระดบสงโดยใชวธผสมเทยม และโคพอพนธ จากสถต ป 2552 ประเทศไทยมโคเนอทงหมด 6.99 ลานตว เปนโคเพศผ 1.90 ลานตว
โคเพศเมย 5.09 ลานตว เปนโควยเจรญพนธทสามารถใหผลผลตไดจานวน 2.02 ลานตว ประมาณการวาจะผลตลกโคได 1.11 ลานตว หรอประมาณรอยละ 55 ของโควยเจรญพนธ ขณะทกรมปศสตว ซงทาหนาทผสมเทยมโค จานวน 759 หนวย มเจาหนาทผสมเทยมโคจานวน 1,153 คน สามารถบรการผสมเทยมโคเนอไดปละ 0.27 ลานตว มลกทเกดจากผสมเทยมปละ 0.16 ลานตว ทาใหไมสามารถบรการผสมเทยมไดอยางทงถง ดงนนเพอเพมประสทธภาพการผลตลกโคคณภาพดใหเพมขน จงจาเปนตองขยายประสทธภาพการผสมเทยม เพอผลตโคเนอโดย
(1) เพมปรมาณการผสมเทยมโคเนอโดยใชนาเชอพนธสายเลอดยโรป (2) สนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถนชวยในการใหบรการผสมเทยม
โดยคดเลอกเกษตรกรในพนทฝกอบรมเพอทาหนาทเปนอาสาผสมเทยม ใหบรการผสมเทยมแกเกษตรกรไดถกตองตามกฎหมาย โดยรฐสนบสนนวสด อปกรณ และนาเชอ ใหเกษตรกรอาสาผสมเทยม ซงจะทาใหสามารถขยายเปาหมายการผสมเทยม และผลตลกโคคณภาพดไดเพมมากขน
(3) จดหาพอโคพนธดสนบสนนใหกลมเกษตรกรไปใชเปนพอพนธ เพอปรบปรงพนธโคในบรเวณทไมมการบรการผสมเทยม เพอเพมประสทธภาพการปรบปรงพนธ โคของเกษตรกร ใหมคณภาพสงขน และผลตโคไดเพมมากขน
4) สนบสนนใหเกษตรกรผลตพชอาหารสตวเพอจาหนาย หรอผลตเพอการเลยงโคเนอของตนเอง
29
จากสถตกรมปศสตว ป 2552 มโค-กระบอรวม ประมาณ 8.64 ลานตว โดยเฉลยนาหนกตวละ 300 กโลกรม จงมความตองการบรโภคหญาสดวนละประมาณ 259,200ตน หรอบรโภคหญาแหง วนละประมาณ 64,800 ตน หรอใชหญาแหง 23.65 ลานตน/ป ตองใชพนทในการปลก พชอาหารสตว ผลตหญาแหงปละ 9.46 ลานไร แตเกษตรกรปลกพชอาหารสตวอยเพยง 2.0 ลานไร และมพนททงหญาสาธารณะอก 3.74 ลานไร ดงนนจะตองสงเสรมใหมการขยายพนทปลกพชอาหารสตวเพมขน อกประมาณ 3.72 ลานไร จงจะสามารถผลตพชอาหารสตวไดอยางเพยงพอ
5) สนบสนนการถายพยาธลกโคเนอของเกษตรกรเพอลดอตราการตายของลกโคเนอ จากการศกษาวจยพบวาลกโคเนอของเกษตรกร มอตราการตายโดยมสาเหตมาจากพยาธ
รอยละ 17.8 โดยเฉพาะพยาธตวกลม 6) พฒนาฟารมโคเนอของเกษตรกรใหเขาสระบบมาตรฐานฟารมโคเนอ เพอใหเกดระบบผลต
โคเนอของประเทศไทยไดมาตรฐาน และเปนทยอมรบของตลาดทงภายในและตางประเทศ 7) สนบสนนใหมการผลตเนอโคพนเมอง ในรปเนอโคธรรมชาต (Natural beef) หรอเนอโค
อนทรย (Organic beef)
2. แผนยทธศาสตรดานการควบคมปองกนโรคระบาดสตว มมาตรการและแนวทาง การดาเนนงานดงน
1) เพมการผลตวคซนปองกนโรคทสาคญใหมคณภาพและมปรมาณเพยงพอ เชน วคซนปองกนโรคปากและเทาเปอย โรคคอบวม โรคไขสามวน และโรคแทงตดตอ
2) กระจายอานาจโรงงานผลตวคซนใหภาคเอกชนดาเนนการ โดยภาคราชการทาหนาทควบคมกากบดแลดานคณภาพ เพอใหเกดความคลองตวในการบรหารจดการระบบการผลต และการตลาด ทาใหสามารถผลตวคซนไดอยางมคณภาพและเพยงพอตอความตองการของผ เลยงโค
3) เพมประสทธภาพดานชายแดนในการปองกนโรคและควบคมการเคลอนยายสตว 4) ควบคมโรคจากการนาเขาโคมชวต และเนอโคจากตางประเทศ 5) ฝกอบรมใหความรในดานการควบคม ปองกนโรคระบาดสตวแกเจาหนาทประเทศเพอนบาน 6) จดทาเครองหมายและขนทะเบยนโคเนอแหงชาต (NID = National Indentify) เพอให
สามารถตรวจสอบการเคลอนยายสตว ควบคม ปองกนการแพรโรคระบาดสตว
3. แผนยทธศาสตรดานพฒนาระบบการตลาด มมาตรการและแนวทางการดาเนนงานดงน
3.1 ตลาดโคมชวต
1) สนบสนนใหเกษตรกรรายยอยรวมตวเปนกลมหรอสหกรณ เพอทาหนาทดานการตลาดแทนสมาชก เพอสรางอานาจในการตอรองทงดานการจดซอและจดจาหนาย โดยสรางเครอขายความเชอมโยงดานการผลตกบดานการตลาด
30
เนองจากเกษตรกรผ เลยงโคเนอสวนใหญ (รอยละ98) เปนเกษตรกรรายยอย ขาดการรวมกลม และการสรางเครอขาย ไมสามารถควบคมการผลตในปรมาณทตลาดตองการ ไมสามารถรวบรวมโคในปรมาณมากและสงเขาตลาดไดอยางสมาเสมอ โดยเฉพาะโคขนคณภาพ การขายโคจงเปนในลกษณะตางคนตางขาย ทาใหมอานาจในการตอรองราคา
2) จดทะเบยนฟารมเกษตรกรทเลยงโคและจดตงศนยสารสนเทศโคเนอ เพอใหทราบขอมลดานการผลตและความตองการของตลาดโคเนอ
เนองจากขาดศนยขอมลในการตดตอประสานงานระหวางเกษตรกรผ ผลตโคเนอ และเกษตรกรทมความตองการจะซอโคไปเลยง หรอพอคาทตองการจะซอโคไปฆา เพราะปจจบนยงเกดปญหาเกษตรกรผลตโคเนอแลวไมรวาจะขายทไหน แตขณะเดยวกนเกษตรกรทมความตองการจะซอ โคไปเลยง หรอพอคาทตองการจะซอโคไปฆา กไมรวาจะหาซอโคไดจากทได
3) พฒนาตลาดโคมชวต ใหมระบบสบยอนกลบได (Traceability) วาโคมประวตมาจากทไหน มระบบการจดการการเลยงเปนอยางไร และสามารถควบคมสถานการณไดถาหากเกดโรคระบาด
4) สงเสรม สนบสนนใหมการขยายตลาดขายพนธโคเนอและเนอโคคณภาพในตางประเทศ โดยเนนประเทศในเขต ASEAN เปนอนดบแรก
3.2 ตลาดเนอโค 1) แนะนา เผยแพร ประชาสมพนธ ใหมการบรโภคเนอโคขนทผลตภายในประเทศเพมมาก
ขน และเผยแพรประชาสมพนธการใชประโยชนจากเนอโคแตละชนสวน ในการประกอบอาหาร ใหเหมาะสมกบประเภทของอาหารใหแกผประกอบการและผบรโภค
2) พฒนาโรงฆาโคใหไดมาตรฐาน สะอาด ถกสขอนามย พรอมทงมเครองหมายรบรองคณภาพ เพอสรางความมนใจใหแกผบรโภค เปนการขยายตลาดเนอโคคณภาพเพมขน
3) ปรบปรงรปแบบการจาหนายเนอในตลาดสด โดยกาหนดใหเกบรกษาเนอสตวในต เยนเพอการจาหนาย เพอสรางระบบอาหารปลอดภย (Food Safety)
4) ศกษา วจยการแปรรปเนอโคเปนอาหารประเภทพรอมบรโภค (ready to eat) ซงประเทศไทยมจดแขงคอ อาหารไทยเปนทรจกแพรหลายในตางประเทศอยแลว ทาใหมความไดเปรยบในการแขงขนในตลาดสงออก
5) สรางเครองหมายสนคา (brand) จากเนอโคพนเมอง ในรปเนอธรรมชาต (Natural beef) หรอเนออนทรย (Organic beef) ซงเนอโคพนเมองมจดเดนพเศษ เชน เสนใยกลามเนอละเอยด มไขมนตา เปนเนอโคของไทย ซงชาวตางชาตอาจตองการชมรสชาตของเนอ
6) พฒนาความรใหแกผประกอบการ หรอเจาของโรงฆา และผตดแตงเนอโค ใหมความรความสามารถ ในการเกบรกษาเนอโคหลงถกฆา แยกชนดของเนอตามคณภาพ (Grading) มความรความสามารถในการตดแตงซาก ทาใหมชนสวนรองของเนอหลงตดแตงในปรมาณลดลง สรางมลคาเนอโคใหสงมากขน
31
7) ควบคมการนาเขาเนอโคจากตางประเทศ เพอปองกนราคาเนอโคในประเทศตกตา 8) สงเสรมสนบสนนการจดตงศนยจาหนายและศนยกระจายสนคาเนอโคขนคณภาพของ
สหกรณโคเนอในเมองใหญๆ และแหลงทองเทยวสาคญๆ เพอใหผบรโภคหรอผซอมความสะดวกและสามารถซอเนอโคขนคณภาพ ปลอดภย ของสหกรณอยางมงใจไรกงวลไดโดยตรง
4. แผนยทธศาสตรดานการศกษาวจย มมาตรการและแนวทางการดาเนนงานดงน
1) ศกษาวจยและทดสอบพนธโคทเหมาะสมกบประเทศไทย และกระจายพนธสเกษตรกรเพอชวยในการขยายพนธ
2) ศกษาวจยดานอาหารสตว พนธ พชอาหารสตว และการใชอาหารสตว และเผยแพร สเกษตรกรเพอลดตนทนการผลต
3) ศกษาวจยเทคโนโลยชวภาพการพฒนาโคเนอ เชน การ Cloning การยายฝากตวออน (Embryo Transfer) การพฒนาการผสมเทยม
4) ศกษาวจยระบบการจดการภายหลงการฆา เชน การเกบรกษา การบมซาก การตดแตงซาก การแปรรปเปนผลตภณฑ และถายทอดความรสผประกอบการ และเจาของโรงฆาสตว
5) ศกษาวจยระบบและกลไกการตลาดโคเนอทงในประเทศและตางประเทศ 6) การกระจายความรจากผลการศกษาสเกษตรกร และผประกอบการ เพอใหมความร
ความสามารถแขงขนกบตางประเทศได
5. แผนยทธศาสตรดานการบรหารจดการองคกร มมาตรการและแนวทางการดาเนนงานดงน
1) สงเสรมสนบสนนใหเกษตรกรผ เลยงโคเนอรวมตวเปนสถาบนเกษตรกรและสรางเครอขาย เพอการพฒนาโคเนอทงระบบการผลตและการตลาด โดยประสานกบสถาบนการเงนเพอจดหาแหลงเงนกระยะยาวดอกเบยตา สนบสนนใหสถาบนเกษตรกรก เพอการลงทนในการพฒนาอาชพการเลยงโคเนอ
2) จดตงศนยสารสนเทศโคเนอ เพอทาหนาท (1) ประสานความรวมมอดานขอมลขาวสารจากหนวยงานภาครฐและเอกชนทมหนาท
รวบรวมขอมลการนาเขา สงออก และการคาเนอโค โคเนอ ผลตผลและผลตภณฑจากโคเนอ ความเคลอนไหวทงภายในและภายนอกประเทศทเปนผลจากขอตกลงเขตการคาเสรไทย-ออสเตรเลย และเขตการคาเสรระหวางไทยกบประเทศอนๆ ทจะทาขอตกลงในอนาคต ซงพกดสนคาทเกยวของกบโคเนออยในเงอนไข
(2) บรหารจดการรวบรวมขอมลใหเปนปจจบนทสด กลนกรองและเผยแพรสผ เลยง โคเนอทวประเทศ
(3) วเคราะหและนาเสนอขอมลเกษตรกรผ เลยงโคเนอซงไดรบผลกระทบ โดยเฉพาะในทางลบอนเนองจากการจดทาขอตกลงเขตการคาเสรตอรฐบาล เพอปกปองอาชพของเกษตรกร
32
3) ปรบปรงหรอแกไขกฎหมายและระเบยบทไมเอออานวยตอการพฒนาระบบการผลต และการตลาดโคเนอ ไดแก
(1) พระราชบญญตสตวพาหนะ พ.ศ.2482 ทกาหนดใหโคเนอเปนสตวพาหนะ ตองจดทาตวพมพรปพรรณ ซงปจจบนการเลยงโคเนอไมไดใชแรงงานเหมอนในอดต แตเลยงเพอการผลตเนอเปนอาหาร และในทางปฏบตจรงกไมมการจดทาตวพมพรปพรรณ จงทาใหเกดปญหาการทจรต หรอประพฤตมชอบในการเคลอนยายโค
(2) พระราชบญญตการฆาและจาหนายเนอสตว พ.ศ.2535 ใหพนกงานมอานาจในการจบกมผกระทาผด และมการควบคมการขนสงซากสตวทถกสขลกษณะได
(3) ระเบยบของกรมปศสตววาดวยการอนญาต การตรวจโรคและการทาลายเชอโรค ในการเคลอนยายสตว หรอซากสตวภายในราชอาณาจกร พ.ศ.2546 บางสวน ซงไมเอออานวยตอระบบการตลาด เชน การเคลอนยายโคขน หรอซากสตวเขาไปในพนทเขตปลอดโรค ทาใหเสยโอกาสในการแขงขนกบตลาดเนอโคทนาเขาจากตางประเทศ
4) สงเสรมและสนบสนนการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของสนคาเนอโคคณภาพของสหกรณโคเนอโดยการนาระบบการบรหารจดการแบบ Cluster มาขบเคลอนตลอดหวงโซการผลตและการตลาด
10. ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบ
10.1 ดานเศรษฐกจ 1. สามารถผลตโคเนอไดเพมขน ดงน
1.1 ผลตโคเนอไดเพมขนปละ 0.2 ลานตว มลคาตวละ 8,000 บาทเปนเงน 1,600 ลานบาท ระยะเวลา 4 ป รวมเปนเงน 6,400 ลานบาท
1.2 ผลตเนอโคไดเพมขนจากนาหนกโคมชวตตวละ 300 กก. เพมเปน 350 กก. จานวน 0.02 ลานตว คดเปนนาหนกเพมรวม 10 ลานกโลกรม กโลกรมละ 35 บาท คดเปนมลคา 350 ลานบาท รวม 4 ป รวมเปนเงน 1,400 ลานบาท
2. ผลตเนอคณภาพไดเพมขนสามารถใชทดแทนเนอโคนาเขาจากตางประเทศ ปละ 200 ตน มลคาเปนเงน 38 ลานบาท ระยะเวลา 4 ป รวมเปนเงน 152 ลานบาท
3. มการสงออกโคมชวตไปจาหนายตางประเทศเพมขนปละ 19,000 ตว มลคาตวละ 15,000 บาท คดเปนเงน 285 ลานบาท ระยะเวลา 4 ป รวมเปนเงน 1,140 ลานบาท
10.2. ดานสงคม 1. มแผนแมบทในการพฒนาโคเนอทรฐบาลสามารถใชเปนแนวทางในการกาหนด
นโยบายในการสงเสรมและพฒนาการเลยงโคเนอ สนบสนนใหเกษตรกรเลยงโคเนอเปนอาชพทมนคงได
33
2. สนบสนนใหเกดการรวมตวของเกษตรกรเพอ รวมกนคด รวมกนวางแผน และรวมกนแกไขปญหา ดานการผลต การตลาด และการพฒนาระบบการเลยงโคเนอ
3. ลดปญหาดานสงคม จากการเคลอนยายแรงงานจากสงคมชนบทสสงคมเมอง 10.3. ดานสงแวดลอม
1. มการผลตไดเพมขนปละ 0.2 ลานตว สามารถผลตป ยคอกทดแทนการใชป ยเคม ไดปละ 0.4 ลานตนชวยปรบปรงคณภาพของดนใหดขนไดปละ 0.4 ลานไร
2. มการนาฟางขาว วสดเหลอใชจากโรงานอตสาหกรรมเชน เปลอกสบปะรด เปลอกขาวโพด มาใชเปนอาหารโคเนอ ชวยลดปญหาการเผาฟางขาว ลดปญหาดานมลพษและรกษาสงแวดลอม
11. โครงการรองรบยทธศาสตร
เพอใหการดาเนนงานตามยทธศาสตรโคเนอบรรลตามวตถประสงค สามารถผลตเนอโคใหเพยงพอตอการบรโภคในประเทศ ลดการนาเขาและเหลอเพอสงออก และเพอสรางเสรมขดความสามารถในการแขงขนในระยะยาวใหกบเกษตรกรผ เลยงโคเนอ จงไดจดทาโครงการเพอรองรบแผนยทธศาสตรดานตางๆ ดงน
1. แผนยทธศาสตรดานการผลตโคเนอ ม 5 โครงการ 1) โครงการฝกอบรมถายทอดเทคโนโลยดานการผลตโคเนอ
ตวชวด - จานวนเกษตรกรทไดรบการฝกอบรม เปาหมาย - เกษตรกร จานวนปละ 20,000 คน รวม 100,000 คน
วธการ - ฝกอบรม ศกษา ดงาน จดตงฟารมสาธตแก เกษตรกร งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 10.0 ลานบาท
รวมเปนเงน 50.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว สถาบนการศกษา สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
2) โครงการสนบสนนปจจยการผลตเพอรกษาแมโคเนอพนธดไวขยายพนธ ตวชวด - จานวนแมโคและลกโคเนอพนธดทขนทะเบยน
เปาหมาย - สนบสนนใหเกษตรกรเกบรกษาแมโคเนอพนธดไว ขยายพนธปละ 200,000 ตว
วธการ 1. เกษตรกรผ เลยงแมโคตองแจงขอขนทะเบยนแมโคท เขารวมโครงการกบปศสตวอาเภอในพนท
34
2. ปศสตวอาเภอออกเลขรหสประจาตวแมโค (National Identification) ของเกษตรกรทขอขน ทะเบยนเขารวมโครงการ
3. กรมปศสตวใหการปรบปรงพนธ โดยวธผสมเทยม หรอใชโคพอพนธด
4. เมอแมโคทจดทะเบยนคลอดลก เกษตรกรตอง แจงเกดของลกภายใน 15 วน ใหปศสตวอาเภอใน พนททราบ
5. ปศสตวอาเภอในพนทจะออกเลขรหสประจาตวสตว พรอมพนธประวต (Pedigree) เพอขนทะเบยนลกโค
6. หลงจากแจงเกด ภายใน 60 วน ปศสตวอาเภอใน พนทตองออกไปตดเบอรหรหสประจาตวสตว พรอม จายปจจยสนบสนนการผลตลกโคใหแกเจาของ แมโคในมลคาอตราตวละ 1,000 บาท งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 10.0 ลานบาท งบลงทน
2.7 ลานบาท งบสนบสนนปจจยการผลตปท 1 และ 2 ปละ 200 ลานบาท รวมเปนเงน 452.7 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว กรมสงเสรมสหกรณ
องคการบรหารสวนตาบล สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
3) โครงการผลตเนอโคคณภาพสาหรบตลาดระดบสงโดยวธผสมเทยม ตวชวด - จานวนโคคณภาพสาหรบตลาดระดบสงทผลตได
โดยวธผสมเทยม เปาหมาย - ใหบรการผสมเทยมปละ 120,000 แม
ผลตลกโคปละ 60,000 ตว - ผลตโคขนคณภาพสงปละ 30,000 ตว
วธการ - ใหบรการผสมเทยมโดยใชนาเชอโคพนธชาโรเลส พนธตาก พนธกาแพงแสน และพนธกบนทรบร
งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 55.0 ลานบาท รวมเปนเงน 275.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
35
หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว องคการบรหารสวนตาบล หนวยบญชาการทหารพฒนา สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
4) โครงการผลตเนอโคคณภาพโดยวธใชโคพอพนธ ตวชวด - จานวนลกโคทเกดจากการผสมพนธโดยใช โคพอพนธ เปาหมาย - จดหาพอโคพนธดใหกลมเกษตรกรยมไปใช ผสมพนธปละ 500 ตว รวม 2,000 ตว
- ผลตลกโคคณภาพด จานวน 30 ตวตอ พอโคพนธ 1 ตว/ป รวม 150,000 ตว
วธการ - จดหาพอโคพนธดใหกลมเกษตรกรยมไปใช ผสมพนธกลมละ 1 ตว งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 2.0 ลานบาท งบคาครภณฑ
ปละ 25.0 ลานบาท รวมเปนเงน 108.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2556 – 2559 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
5) โครงการสงเสรมการปลกพชอาหารสตว ตวชวด - จานวนเกษตรกรปลกพชอาหารสตวเพอจดทา แปลงหญาเลยงโคเนอ เปาหมาย - จานวนเกษตรกรปละ 20,000 ราย รวมเกษตรกร
100,000 ราย พนท 200,000 ไร วธการ - ฝกอบรมเกษตรกรจดทาแปลงหญา
- สนบสนนเมลดพนธพชอาหารสตวรายละ 4 กก. งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 8.0 ลานบาท
รวมเปนเงน 40.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 - 2559 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว องคการบรหารสวนตาบล
6) โครงการรณรงคถายพยาธลกโคเนอ ตวชวด - จานวนลกโคเนอทไดรบการถายพยาธ
เปาหมาย - ถายพยาธลกโคเนอปละ 200,000 ตว รวม 1,000,000 ตว
36
วธการ - สนบสนนยาถายพยาธใหเกษตรกรทาการถายพยาธ ลกโคเนอเพอลดอตราการตายจากพยาธ งบประมาณ - เปนงบประมาณคาดาเนนการปละ 15.0 ลานบาท รวมเปนเงน 75.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว
7) โครงการฟารมปศสตวอนทรย (Organic Farm) ตวชวด - จานวนกลมโคเนอปลอดสารพษ สารเคม เปาหมาย - เพมการผลตฟารมโคเนอปลอดสารพษ สารเคม
ปละ 20 กลม(กลมละ 10 ราย) วธการ - สนบสนน จดทะเบยนฟารมปลอดสารพษ สารเคม
- ตรวจเฝาระวง รบรอง Organic Farm - สนบสนนดานการตลาด และประชาสมพนธ ในประเทศ และตางประเทศ
งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 2.0 ลานบาท รวมเปนเงน 10.0 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
2. แผนยทธศาสตรดานการควบคมปองกนโรคระบาดสตว ม 4 โครงการ
1) โครงการจดทาเครองหมายและขนทะเบยนปศสตวแหงชาต ตวชวด - จานวนสตวทไดรบการขนทะเบยน
เปาหมาย - จดทาเครองหมายและขนทะเบยนโคเนอ ปละ 500,000 ตว
วธการ - จดทาเครองหมายโคเนอของเกษตรกร โดยการตดเบอรห
- ทาการบนทกขอมลการขนทะเบยนโคเนอทไดจดทา เครองหมายลงในระบบคอมพวเตอร
งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 15.0 ลานบาท รวมเปนเงน 60.0 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2558 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว NECTEC และ FAO.
37
2) โครงการการควบคมปองกนโรคระบาดสตวนาเขาจากตางประเทศ ตวชวด - จานวนสตวและเนอสตวทไดรบการตรวจผาน
ดานกกกนสตว เปาหมาย - ดานกกกนสตวชายแดน 26 แหง วธการ - เพมประสทธภาพในการควบคมปองกนโรค
ระบาดสตวทดานกกกนสตวตามแนวชายแดน - ใชมาตรการควบคมการเคลอนยายสตว
ภายในประเทศ - ควบคมการนาเขาโคมชวตและเนอโคจาก
ตางประเทศ งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 3.9 ลานบาท
รวมเปนเงน 19.5 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว องคการบรหารสวนตาบล
สานกงานตารวจแหงชาต กรมศลกากร 3) โครงการกาแพงเศรษฐกจแนวชายแดน
ตวชวด - จานวนเจาหนาทของรฐจากประเทศพมา ลาว กมพชา มาเลเซย และเวยตนาม ทไดผานการฝกอบรม
เปาหมาย - ปละ 20 คน รวม 60 คน
วธการ - ฝกอบรมการจดการผลตโคเนอ การปองกน กาจดโรคระบาดสตวแกเจาหนาทรฐ
- สนบสนนวคซนปองกนโรคระบาดสตว - สนบสนนโคพอพนธเพอการปรบปรงพนธ
งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 4.0 ลานบาท รวมเปนเงน 12.0 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2557 หนวยงานทรบผดชอบ กรมวเทศสหการ กรมปศสตว สถาบนการศกษา สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
38
3. แผนยทธศาสตรดานพฒนาระบบการตลาด ม 4 โครงการ
1) โครงการพฒนาโรงฆาสตวเพอการบรโภคภายในประเทศ ตวชวด - จานวนพนกงานโรงฆาสตวทไดรบการฝกอบรม
พฒนาความรเกยวกบโรงฆาสตว เปาหมาย - ฝกอบรมพนกงานโรงฆาสตวปละจานวน 1,000 คน รวม 5,000 คน วธการ - จดฝกอบรมใหความรกบเจาหนาทผปฏบตงาน ในการควบคมโรงฆาสตว การชาแหละ ถงขนตอนท สะอาด การแลหนงเพอใหไดหนงทมคณภาพ การจดการกอนฆา ขณะฆา และหลงฆา เพอใหได เนอทสะอาด ปลอดภย ตอผบรโภค งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 2.0 ลานบาท รวมเปนเงน 10.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว กรมสงเสรมการปกครองทองถน กรมอนามย องคการอาหารและยา กรมการปกครอง เทศบาล และ อบต.
2) โครงการประชาสมพนธการบรโภคเนอโคไทย ตวชวด - จานวนประชาชนทบรโภคเนอโคไทยเพมขน เปาหมาย - ประชาชนมการบรโภคเนอเพมขนรอยละ 5 ตอป วธการ - จดทา Story เนอโคไทย การใชประโยชนของ
เนอโค และประโยชนการบรโภคเนอโค ประชาสมพนธ เผยแพรสผบรโภค ผานสอตางๆ เชนทางโทรทศน สถานวทย และสงพมพ - จดทาเครองหมายรบรองเนอโคทผานระบบการเลยง หรอโรงฆาสตวทไดมาตรฐาน เพอสรางความมนใจ ใหผบรโภค - จดงานประชาสมพนธวนบรโภคเนอโคไทยปละ 2 ครง - จดงานวนโคเนอประจาภาค ปละ 4 ครง
งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ15.0 ลานบาท รวมเปนเงน 75.0 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
39
หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว มกอช. สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ กรมการคาภายใน กรมการคาตางประเทศ
3) โครงการสงเสรมการผลตโคเนอเพอการสงออก ตวชวด - มลคาโคเนอ เนอโคและผลตภณฑทสงไป จาหนายตางประเทศทเพมขน เปาหมาย - สงออกโคเนอ เนอโค และผลตภณฑไปจาหนาย
ตางประเทศมลคาเพมขนรอยละ 10 ตอป วธการ 1. ประชาสมพนธรายละเอยดโครงการ
2. กาหนดพนทการดาเนนโครงการ 3. จดทาเครองหมายและขนทะเบยนสตวและกาหนด
พกดสถานททเกยวของ 4. เสรมสรางภมคมกนโรคปากเทาและเทาเปอยโดย
การฉดวคซน 5. ควบคมการเคลอนยายสตวและซากสตว 6. ควบคมโรคและเฝาระวงโรคระบาดสตว 7. รบรองฟารมปลอดโรคปากและเทาเปอย 8. ตดตอการเจรจาเปดตลาดการคาโคเนอ เนอโค
และผลตภณฑกบตางประเทศโดย 8.1 สงเจาหนาทภาครฐและภาคเอกชนไปศกษา
ดงาน และตดตอเจรจาการคาเพอขยายตลาด การคาโคเนอ เนอโค และผลตภณฑใน
ตางประเทศ 8.2 สนบสนนใหเอกชนรวมการออกรานจดแสดง
นทรรศการ ผลตภณฑและสนคาเนอโคเพอ ประชาสมพนธในตลาดตางประเทศ
9. การพฒนาโรงฆาโค – กระบอ เพอการสงออก 10. การพฒนาปรบปรงผ ประกอบการรบซอสตว
และขนสง งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 20.0 ลานบาท
รวมเปนเงน 100.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
40
หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว กรมการคาตางประเทศ กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ
สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย 4) โครงการสรางมาตรฐานคณภาพเนอโคเพอการคา
ตวชวด - จานวนเนอสตวคณภาพทมอยในตลาด เปาหมาย - จานวนเนอสตวอนามย ในทองตลาด
- ประมาณเนอสตวคณภาพทผานการรบรองจาก สถาบนของรฐ
วธการ - ออกมาตรฐานเนอสตวอนามย - สงเจาหนาท ตดตาม กากบขนตอนมาตรฐาน ตลอดถงรบรองการฆาทไดมาตรฐาน มใบกากบ รบรองคณภาพ
งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 3.0 ลานบาท รวมเปนเงน 15.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว มกอช. กรมอนามย กรมการคาภายใน คณะกรรมการอาหารและยา (อย.) สมาคมผ คาโค-กระบอและเนอชาแหละ
4. ยทธศาสตรดานการศกษาวจย ม 5 โครงการ
1) โครงการวจย ทดสอบพนธ และกระจายพนธโคพนธเนอทเหมาะสมกบประเทศไทย ตวชวด - จานวนพอ, แมโคพนธทผลตได เปาหมาย - พอพนธ 500 ตว แมพนธ 10,000 ตว วธการ - ศกษาวจยการปรบปรง ทดสอบพนธเพอสราง
โคพนธตาก, พนธกาแพงแสน, พนธบราหมน, พนธกบนทรบร พนธทาจมะ พนธไทยแบรค
และพนธพนเมอง งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 20 ลานบาท
รวมเปนเงน 100.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว สถาบนการศกษา สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.)
41
สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย กลมเกษตรกรเครอขายผ เลยงโคเนอ
2) โครงการวจยการแปรรปเนอโคและหนงโคเพอทาผลตภณฑชนดตางๆ ตวชวด - จานวนเรองทดาเนนการศกษาวจย
เปาหมาย - ศกษาวจยเรองทเกยวของกบการแปรรปเนอและ หนงโคเพอทาผลตภณฑชนดตางๆ ปละ 2 เรอง
วธการ - ดาเนนการศกษาวจยเรองทเกยวของกบการแปรรป เนอและหนงโคเพอทาผลตภณฑ
งบประมาณ - งบดาเนนการศกษาวจย ปละ 3.0 ลานบาท รวม 15.0 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว สานกงานเศรษฐกจการเกษตร กระทรวงอตสาหกรรม สถาบนการศกษา สมาคมอตสาหกรรมฟอกหนง
3) โครงการศกษาวจยดานอาหารสตว ตวชวด - จานวนเรองทดาเนนการศกษาวจย เปาหมาย - ปละ 3 เรอง วธการ - ศกษาวจยดานอาหารสตว และการจดการใช
อาหารสตว งบประมาณ - เปนงบดาเนนงานปละ 3.0 ลานบาท
รวมเปนเงน 15.00 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555– 2559 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว สถาบนการศกษา
4) โครงการศกษาวจยระบบและกลไกการตลาดโคเนอ ตวชวด - จานวนเรองทดาเนนการศกษาวจย เปาหมาย - ปละ 2 เรอง วธการ - ดาเนนการศกษาวจยระบบและกลไกการตลาดโคเนอ งบประมาณ - งบดาเนนการศกษาวจย ปละ 3.0 ลานบาท รวมเปนเงน 15.0 ลานบาท ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว สานกงานเศรษฐกจการเกษตร กรมการคาภายใน สถาบนการศกษา
42
5) โครงการศกษาวจยเทคโนโลยชวภาพการพฒนาโคเนอ ตวชวด - จานวนเรองทดาเนนการศกษาวจย เปาหมาย - ปละ 2 เรอง
วธการ - ดาเนนการศกษาวจยเทคโนโลยชวภาพการพฒนา โคเนอ
งบประมาณ - งบดาเนนการศกษาวจย ปละ 3.0 ลานบาท รวมเปนเงน 15.0 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว สถาบนการศกษา หนวยบญชาการทหารพฒนา
5. แผนยทธศาสตรดานบรหารจดการองคกร ม 3 โครงการ
1) โครงการสงเสรมสนบสนน สถาบนเกษตรกร ตวชวด - จานวนกลมหรอสหกรณทพฒนา เพอดาเนนการ ระบบการผลตหรอการตลาดโคเนอ
เปาหมาย - ปละ 15 กลม/สหกรณ รวม 60 กลม/สหกรณ วธการ - สงเสรมสนบสนนกลมหรอสหกรณผผลต หรอ
ดาเนนการระบบตลาดหรอแปรรปโคเนอ - จดหาเงนกดอกเบยตาใหสมาชกสหกรณยมเพอการ
ลงทน ผานกลมหรอสหกรณกลมละ 15 ลานบาท งบประมาณ - งบดาเนนการ ปละ 3.0 ลานบาท
- งบเงนก ปละ 225.0 ลานบาท รวมเปนเงนทงหมด 915.0 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559
หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว กรมสงเสรมสหกรณ ธ.ก.ส. 2) โครงการจดตงศนยสารสนเทศโคเนอ
ตวชวด - ระบบสารสนเทศทสามารถเชอมโยงระบบการผลต และการตลาดได เปาหมาย - จดทาระบบสารสนเทศโคเนอ จานวน 1 ระบบ
วธการ - จางเหมาจดทาระบบสารสนเทศทสามารถเชอมโยง ขอมลระบบการผลต และการตลาดได
- จดทะเบยนฟารมโคเนอ
43
งบประมาณ - เปนงบประมาณจางหมาจดทาระบบเปนเงน 20.0 ลานบาท และคาใชจายในการดาเนนงาน ปละ 2 ลานบาท รวมเปนเงน 30.0 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2559 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว สานกงานเศรษฐกจการเกษตร
สานกงานสถตแหงชาต NECTEC 3) โครงการปรบปรงหรอแกไขระเบยบและกฎหมาย
ตวชวด - ความพงพอใจของประชาชนทไดรบผลกระทบ ตอการใชกฎระเบยบหรอกฎหมายดานปศสตว
เปาหมาย - ประชาชนมความพงพอใจระเบยบ หรอกฎหมาย ทบงคบใชไมนอยกวา 90 %
วธการ - ดาเนนการแกไขระเบยบ กฎหมายทไม เอออานวยตอการพฒนาระบบการผลต การตลาดโคเนอ
งบประมาณ - งบดาเนนการ ปละ 1.0 ลานบาท รวมเปนเงน 2.0 ลานบาท
ระยะเวลาดาเนนการ - ป 2555 – 2556 หนวยงานทรบผดชอบ กรมปศสตว สานกงานอยการสงสด
กรมการปกครองทองถน กรมการปกครอง สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย
44
สรปแผนงาน/โครงการและงบประมาณรองรบแผนยทธศาสตรพฒนาโคเนอ หนวย : ลานบาท
ชอแผน/โครงการ 2555 2556 2557 2558 2559 รวม หมายเหต
1. แผนยทธศาสตรดานการผลตโคเนอ 302.7 327.0 127.0 127.0 127.0 1010.7
1.1 โครงการฝกอบรมถายทอดเทคโนโลย การผลตโคเนอ
10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 50.0
1.2 โครงการสนบสนนปจจยการผลตเพอ รกษาแมโคเนอพนธดไวขยายพนธ
212.7 210.0 10.0 10.0 10.0 452.7 - งบอดหนน400 ลานบาท - งบลงทน2.7 ลานบาท
1.3 โครงการผลตเนอโคคณภาพสาหรบตลาด ระดบสงโดยวธผสมเทยม
55.0 55.0 55.0 55.0 55.0 275.0
1.4 โครงการผลตเนอโคคณภาพโดยวธใช โคพอพนธ
0.0 27.0 27.0 27.0 27.0 108.0 - งบคาลงทน100 ลานบาท
1.5 โครงการสงเสรมการปลกพชอาหารสตว 8.0 8.0 8.0 8.0 8.0 40.0
1.6 โครงการรณรงคถายพยาธลกโคเนอ 15.0 15.0 15.0 15.0 15.0 75.0
1.7 โครงการฟารมปศสตวอนทรย 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 10.0
2. แผนยทธศาสตรดานควบคมปองกนโรคระบาดสตว
22.9 22.9 22.9 18.9 3.9 91.5
2.1 โครงการจด ทา เค ร องหมายและข นทะเบยนปศสตวแหงชาต
15.0 15.0 15.0 15.0 15.0 75.0
2.2 โครงการการควบคมปองกนโรคระบาด สตว
3.9 3.9 3.9 3.9 3.9 19.5
2.3 โครงการกาแพงเศรษฐกจตามแนว ชายแดน
4.0 4.0 4.0 0.0 0.0 12.0
3. แผนยทธศาสตรดานการพฒนาระบบการตลาด
40.0 40.0 40.0 40.0 40.0 200.0
3.1 โครงการพฒนาโรงฆาสตวเพอการบรโภค ภายในประเทศ
2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 10.0
3.2 โครงการประชาสมพนธการบรโภค เนอโคไทย
15.0 15.0 15.0 15.0 15.0 75.0
3.3 โครงการสงเสรมการผลตโคเนอเพอการ สงออก
20.0 20.0 20.0 20.0 20.0 100.0
3.4 โครงการสรางมาตรฐานเนอโคเพอการคา 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15.0
45
หนวย : ลานบาท
ชอแผน/โครงการ 2555 2556 2557 2558 2559 รวม หมายเหต
4. แผนยทธศาสตรดานการศกษาวจย 32.0 32.0 32.0 32.0 32.0 160.0
4.1 โครงการวจย ทดสอบพนธและกระจาย โคพนธเนอทเหมาะสมกบประเทศไทย
20.0 20.0 20.0 20.0 20.0 100
4.2 โครงการวจยการแปรรปเนอและหนงโคเพอทาผลตภณฑชนดตางๆ
3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15
4.3 โครงการศกษาวจยดานอาหารสตว 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15
4.4 โครงการศกษาวจยระบบและกลไกการตลาด
3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15
4.5 โครงการศกษาวจยเทคโนโลยชวภาพการพฒนาโคเนอ
3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 15
5. แผนยทธศาสตรดานบรหารจดการองคกร
231.0 241.0 240.0 230.0 5.0 947.0
5.1 โครงการสงเสรมสนบสนนสถาบนเกษตรกร 228.0 228.0 228.0 228.0 3.0 915 งบเงนก 900 ลานบาท
5.2 โครงการจดตงศนยสารสนเทศโคเนอ 2.0 12.0 12.0 2.0 2.0 30 งบคาลงทน 20 ลานบาท
5.3 โครงการปรบปรงหรอแกไขระเบยบ และกฎหมาย
1.0 1.0 0.0 0.0 0.0 2
รวม 628.6 662.9 461.9 447.9 207.9 2409.2
หมายเหต : สรปรายละเอยดงบประมาณมดงน 1. งบดาเนนงาน 986.5 ลานบาท 2. งบอดหนน 400 ลานบาท 3. งบลงทน 122.7 ลานบาท 4. งบเงนก 900.0 ลานบาท
46
12. แผนงบประมาณป 2555 หนวย : ลานบาท
ชอแผนงาน / โครงการ งบ
ดาเนนงาน งบ
อดหนน งบ
ลงทน งบ เงนก
รวม ลาดบความสาคญ
เรงดวน
1. แผนยทธศาสตรดานการผลต โคเนอ 100.0 200.0 2.7 0.0 302.7
1.1 โครงการฝกอบรมถายทอดเทคโนโลยการผลตโคเนอ
10.0 0.0 10.0 (2)
1.2 โครงการสนบสนนปจจยการผลตเพอรกษาแมโคเนอพนธดไวขยายพนธ
10.0 200.0 2.7 0.0 212.7 (2)
1.3 โครงการผลตเนอโคคณภาพสาหรบตลาดระดบสงโดยวธผสมเทยม
55.0 0.0 0.0 0.0 55.0 (3)
1.5 โครงการผลตเนอโคคณภาพโดยวธ ใชโคพอพนธ
0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 (8)
1.5 โครงการสงเสรมการปลกพชอาหารสตว 8.0 0.0 0.0 0.0 8.0 (9)
1.6 โครงการรณรงคถายพยาธ ลกโคเนอ
15.0 0.0 0.0 0.0 15.0 (10)
1.7 โครงการฟารมปศสตวอนทรย 2.0 0.0 0.0 0.0 2.0 (19)
2. แผนยทธศาสตรดานควบคมปองกนโรคระบาดสตว
22.9 0.0 0.0 0.0 22.9
2.1โครงการจดทาเค รองหมายและข นทะเบยนปศสตวแหงชาต
15.0 0.0 0.0 0.0 15.0 (11)
2.2 โครงการการควบคมปองกนโรคระบาดสตวนาเขาจากตางประเทศ
3.9 0.0 0.0 0.0 3.9 (15)
2.3 โครงการกาแพงเศรษฐกจตามแนวชายแดน
4.0 0.0 0.0 0.0 4.0 (22)
3. แผนยทธศาสตรดานการพฒนาระบบการตลาด
40.0 0.0 0.0 0.0 40.0
3.1 โครงการพฒนาโรงฆาสตวเ พอการบรโภคภายในประเทศ
2.0 0.0 0.0 0.0 2.0 (7)
3.2 โครงการประชาสมพนธการบรโภค เนอโคไทย
15.0 0.0 0.0 0.0 15.0 (5)
3.3 โครงการสงเสรมการผลตโคเนอเพอการสงออก
20.0 0.0 0.0 0.0 20.0 (12)
3.4 โครงการสรางมาตรฐานเนอโคเพอการคา 3.0 0.0 0.0 0.0 3.0 (18)
47
หนวย : ลานบาท
ชอแผนงาน / โครงการ งบ
ดาเนนงาน งบ
อดหนน งบ
ลงทน งบ เงนก
รวม ลาดบความสาคญ
เรงดวน 4. แผนยทธศาสตรดานการศกษาวจย 32.0 0.0 0.0 0.0 32.0
4.1 โครงการวจย ทดสอบพนธและกระจาย โคพนธเนอทเหมาะสมกบประเทศไทย
20.0 0.0 0.0 0.0 20.0 (13)
4.2 โครงการวจยการแปรรปเนอและหนงโคเพอทาผลตภณฑชนดตางๆ
3.0 0.0 0.0 0.0 3.0 (14)
4.3 โครงการศกษาวจยดานอาหารสตว 3.0 0.0 0.0 0.0 3.0 (16)
4.4 โครงการศกษาวจยระบบและกลไกการตลาด
3.0 0.0 0.0 0.0 3.0 (7)
4.5 โครงการศกษาวจยเทคโนโลย ชวภาพการพฒนาโคเนอ
3.0 0.0 0.0 0.0 3.0 (17)
5. แผนยทธศาสตรดานบรหารจดการองคกร
6.0 0.0 0.0 225.0 231.0
5 .1 โครงการส ง เส รมสนบสนนสถาบนเกษตรกร
3.0 0.0 0.0 225.0 228.0 (1)
5.2 โครงการจดตงศนยสารสนเทศ โคเนอ 2.0 0.0 0.0 0.0 2.0 (20)
5.3 โครงการปรบปรงหรอแกไขระเบยบ และกฎหมาย
1.0 0.0 0.0 0.0 1.0 (21)
รวม 200.9 200.0 2.7 225.0 628.6
48
แผนยทธศาสตรการพฒนาโคเนอ
2555-2559
วสยทศน
“การเลยงโคเนอเปนอาชพทมนคง ผลผลตมคณภาพถกสขอนามย และ
เพยงพอตอความตองการของตลาด"
พนธกจ 1. เพมประสทธภาพการผลตโคเนอ 2. สรางความเชอมโยงระหวางกลมการผลต(Cluster)และการตลาด 3. วจยและปรบปรงพนธโคเนอคณภาพดทเหมาะสมสาหรบประเทศไทย 4. สรางความมนคงในอาชพการเลยงโคเนอของเกษตรกรโดยการพฒนา
และถายทอดเทคโนโลย 5. สรางขบวนการผลตทไดมาตรฐานและถกสขอนามย
5. สงออกโคเนอและเนอโคไปจาหนายตางประเทศเพมขนรอยละ 10 ตอป
เปาหมาย 1. เสรมสรางความเขมแขงของเกษตรกรผ เลยงโคเนอ ปละ 20,000 ราย 2. สนบสนนใหเกษตรกรเกบรกษาแมโคเนอพนธดไวขยายพนธ เพอผลตโค
เนอครภาพปละ 200,000 ตว 3. เพมประสทธภาพการผลตโคเนอจากรอยละ 55 เปนรอยละ 65 ตอปผลต
โคเนอเพมขนปละ 0.2 ลานตว 4. ผลตโคเนอและเนอโคคณภาพ (Premium grade) เพมขน ทดแทนการ
นาเขา รอยละ 10 ตอป
ดานการผลต ดานควบคมปองกน
โรคระบาดสตว ดานพฒนาระบบตลาด ดานศกษาวจย
โครงการฝกอบรมถายทอดเทคโนโลย
การผลตโคเนอ
โครงการผลตโคเนอคณภาพสาหรบ
ตลาดระดบสง โดยวธผสมเทยม
โครงการผลตโคเนอคณภาพ โดยวธใช
โคพอพนธ
โครงการสงเสรมการปลกพชอาหารสตว
โครงการการควบคมปองกนโรค
ระบาดสตวนาเขาจากตางประเทศ
โครงการฟารมปศสตวอนทรย
โครงการรณรงคถายพยาธลกโคเนอ
โครงการสนบสนนปจจยการผลตเพอ
รกษาแมโคเนอพนธดไวขยายพนธ
โครงการพฒนาโรงฆาสตวเพอ
การบรโภคภายในประเทศ
โครงการประชาสมพนธการบรโภค
เนอโคไทย โครงการสงเสรมการผลตโคเนอเพอ
การสงออก
โครงการสรางมาตรฐานเนอโค
เพอการคา
โครงการวจย ทดสอบพนธและกระจาย
โคพนธเนอทเหมาะสมกบประเทศไทย
โครงการวจยการแปรรปเนอและหนงโค
เพอทาผลตภณฑชนดตางๆ
โครงการศกษาวจยดานอาหารสตวโครงการศกษาวจยระบบและกลไกการตลาด
โครงการศกษาวจยเทคโนโลยชวภาพการพฒนาโคเนอ
โครงการสงเสรมสนบสนนสถาบนเกษตรกร
โครงการจดตงศนยสารสนเทศโคเนอ
โครงการปรบปรงหรอแกไขระเบยบ
และกฎหมาย
โครงการจดทาเครองหมายและขน
ทะเบยนปศสตวแหงชาต
ดานบรหารจดการองคกร
49
ยทธศาสตรพฒนาโคเนอ
ป2555 – 2559
ขอเทจจรง ปญหา มาตรการและกลไกการ
ดาเนนงาน โครงการ งบประมาณ หนวยงาน
ดานการผลตเนอ 1. จากสถตป 2552 มโคเนอ 6.99 ลานตว - โคเพศผ 1.90 ลานตว (27.1 %) เพศเมย 5.09 ลานตว (72.9 %) - เปนโควยเจรญพนธทใหลกได จานวน 2.02 ลานตว (39.5%) - ผลตลกโคไดประมาณ 1.11 ลานตว(55%) - มเกษตรกรผ เลยง 1.23 ลานราย
1. เกษตรกรขาดความร และขาดการรวมกลม การสรางเครอขาย
2. การผลตมประสทธภาพคอนขางตา 3. การปรบปรงพนธยงกระจายไมทวถง
4. ขาดแคลนพชอาหารสตวพนธด 5. โคเพศเมยถกฆาบรโภคจานวนมากและตอเนอง
6. ลกโคเนอตายจากสาเหตโรคพยาธยงมอตราสง
7. ขาดแคลนแหลงทน
1. ฝกอบรมและถายทอดความรเทคโนโลยดานการผลตโคเนอสเกษตรกร
2. สนบสนนใหเกษตรกรเกบรกษาแมโคเนอพนธดไวขยายพนธเพอผลตโคเนอคณภาพสง
3. เพมการผลตโคเนอคณภาพสาหรบตลาดระดบสงโดยใชวธผสมเทยม และโคพอพนธ
4. สนบสนนใหเกษตรกรผลตพชอาหารสตวเพอจาหนาย หรอเพอการเลยงโคเนอของตนเอง
5. สนบสนนการถายพยาธลกโค 6. พฒนาฟารมโคเนอของเกษตรกรใหเขาสระบบมาตรฐานฟารม
1. โครงการฝกอบรมและ
ถายทอดความรเทคโนโลยดานการผลตโคเนอ
2. โครงการสนบสนนปจจย
การผลตเพอรกษาแมโคพนธดไวขยายพนธ
3. โครงการผลตโคเนอ
คณภาพสาหรบตลาดระดบสงโดยใชวธผสมเทยม
50.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 50 ลานบาท 452.7 ลานบาท - งบดาเนนงาน 50.0 ลานบาท - งบสนบสนน 400 ลานบาท - งบลงทน 2.7 ลานบาท 275.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 275.0 ลานบาท
กปศ., สถาบนการศกษา สมาคมโคเนอฯ กปศ., กรมสงเสรมสหกรณ, องคการบรหารสวนตาบล, สมาคมโคเนอแหงประเทศไทย กปศ,อบต,สมาคมโคเนอหนวยบญชาการทหารพฒนา,
50
ขอเทจจรง ปญหา มาตรการและกลไกกา
ดาเนนงาน โครงการ งบประมาณ หนวยงาน
2. พนธโคเนอทเกษตรกรเลยง - รอยละ 67.5 (4.72 ลานตว)เปนโคพนธพนเมองหรอลกผสมพนเมอง - รอยละ 29.0 (2.03 ลานตว) เปนโคพนธพนธบราหมนและลกผสมบราหบราหมน - รอยละ 3.5 (0.25 ลานตว) เปนโคเนอพนธลกผสมสายเลอดยโรป 3. ระบบการเลยงโคเนอ - เกษตรกรรอยละ 1.9 เลยงโคเนอเชงธรกจ - เกษตรกรรอยละ 98.1 เลยงแบบปลอยตามทงหญาธรรมชาต
4. โครงการผลตโคเนอ
คณภาพโดยใชโคพอพนธ 5. โครงการสงเสรมการปลก
พชอาหารสตว 6. โครงการรณรงคถายพยาธ
ลกโคเนอ 7. โครงการฟารมปศสตว
อนทรย
108.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 8 ลานบาท - งบลงทน 100 ลานบาท
40.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 40.0 ลานบาท 75.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน75.0 ลานบาท 10.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 10.0 ลานบาท
กปศ., สมาคมโคเนอ กปศ., อบต. กปศ. กปศ., มกอช., สศก.
51
ขอเทจจรง ปญหา มาตรการและกลไกการ
ดาเนนงาน โครงการ งบประมาณ หนวยงาน
ดานการควบคมปองกนโรคระบาดสตว 1. ยงพบมการระบาดของโรค
ระบาดอยบอยครงโดยเฉพาะโรค FMD.
2. มการลกลอบนาเขาโค กระบอจากตางประเทศ ซงเปนพาหะนาเขาโรคมาระบาดในประเทศ
3. การสงเนอโคออกไปจาหนายตางประเทศยงมปรมาณนอยเนองจากปญหาเรองโรคระบาด
1. การผลตวคซนปองกนโรคระบาดยงไมเพยงพอ
2. ประเทศเพอนบานยงขาดความรในดานการควบคม ปองกนโรคระบาดสตว
3. ยงไมมการทาเครองหมายและขนทะเบยนโคเนอ เพอประโยชนในการควบคมโรคระบาด และจดทาระบบตรวจสอบยอนกลบ (Traceability)
1. เพมการผลตวคซนปองกนโรคทสาคญใหมคณภาพและมปรมาณเพยงพอ
2. กระจายอานาจโรงงานผลตวคซนใหภาคเอกชนดาเนนการ โดยภาครฐทาหนาทควบคมกากบ ดแล ดานคณภาพ
3. เพมประสทธภาพดานชายแดนในการปองกนโรคและควบคมการเคลอนยายสตว
4. ควบคมโรคจากการนาเขาโคมชวต และเนอโคจากตางประเทศ
5. ฝกอบรมใหความรในดานการควบคม ปองกนโรคระบาดสตวแกเจาหนาทประเทศเพอนบาน
6. จดทาเครองหมายและขนทะเบยนโคเนอแหงชาต
1. โครงการจดทาเครองหมาย
และขนทะเบยนปศสตวแหงชาต
2. โครงการการควบคม
ปองกนโรคระบาดสตวนาเขาจากตางประเทศ
3. โครงการกาแพงเศรษฐกจ
ตามแนวชายแดน
60.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 60 ลานบาท 19.5 ลานบาท - งบดาเนนงาน 19.5 ลานบาท 12.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 12.0 ลานบาท
กปศ., NECTEC, FAO. กปศ., อบต., สานกงานตารวจแหงชาต, กรมศลกากร กรมวเทศสหการ, กปศ., สถาบนการศกษา, สมาคมโคเนอฯ
52
ขอเทจจรง ปญหา มาตรการและกลไกการ
ดาเนนงาน โครงการ งบประมาณ หนวยงาน
ดานพฒนาระบการตลาด 1. ตลาดโคมชวต
1) สถตป 2552 มตลาดนดโค-กระบอ 175 แหง มการซอขายโค-กระบอผานตลาดนดจานวน 3.01 ลานตว มลคา 26,558 ลานบาท
2) การซอขายสวนใหญเปนการซอขายเหมาตว
3) มการนาเขาโคเนอมชวตจากตางประเทศลดลง มการสงออกเพมมากขน
1. เกษตรกรขาดการรวมกลมและการสรางเครอขายจงไมสามารถบรหารจดการดานการตลาดได
2. เกษตรกรผ เลยงขาดขอมล ขาวสารดานราคาโคเนอปจจบนทาใหถกเอาเปรยบจากกลไกการตลาด
3. ระเบยบ วธปฏบตเพอควบคมการเคลอนยายสตวและซากสตวไมเอออานวยตอระบบการตลาด
4. ขาดการประชาสมพนธ และสนบสนนการจาหนายโคมชวต (โคพนธ) เนอโคออกตางประเทศ
5. สวนใหญยงไมมระบบสบยอนกลบ (Traceability)
6. ราคาโคเนอมชวตตกตา
1. สนบสนนใหเกษตรกรราย
ยอยรวมตวเปนกลมหรอสหกรณ
2. จดทะเบยนฟารมเกษตรกรทเลยงโคและจดตงศนยสารสนเทศโคเนอ
3. จดทาระบบ Traceability 4. สงเสรมและสนบสนนใหม
การขยายตลาดขายพนธ โคเนอ และเนอโคคณภาพไปตางประเทศ
1. โครงการพฒนาโรงฆาสตวเพอการบรโภคภายใน ประเทศ
2. โครงการประชาสมพนธการบรโภคเนอโคไทย
3. โครงการสงเสรมการผลต โคเนอเพอการสงออก
10.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน10.0 ลานบาท 75.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 75.0 ลานบาท 100.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 100.0 ลานบาท
กปศ., กรมสงเสรมการปกครองทองถน, อย., กรมอนามย, กรมการปกครอง, อบต. กปศ., มกอช., สมาคมโคเนอฯ, กรมประชาสมพนธ, กรมการคาภายใน, กรมการคาตางประเทศ, กปศ., กรมการคาตางประเทศ, กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, สมาคมโคเนอฯ
53
ขอเทจจรง ปญหา มาตรการและกลไกการ
ดาเนนงาน โครงการ งบประมาณ หนวยงาน
2. ตลาดเนอโค 1) ตลาดเนอโคแบงเปน 3
ระดบ ไดแก ระดบลาง 63.7 % ระดบกลาง 34.8% ระดบสง 2.5%
2) เนอโคคณภาพสงยงผลตไมเพยงพอ
3) เนอโคสวนใหญใชบรโภคสด มการแปรรปเปนผลตภณฑยงมนอย 4) คนไทยบรโภคเนอโคในปรมาณนอย
1. โรงฆาสตวหรอโรงงานแปรรปโค ยงไมสะอาด ถกสขอนามย
2. ผประกอบการโรงฆาสตวขาดความร การจดการ กอนฆา ขณะฆา และหลงฆาสตว
3. ขาดการประชาสมพนธการใชประโยชนและสงเสรมการบรโภคเนอโค
4. ขาดการศกษาวจย การใชประโยชนและการแปรรปเนอ หนง กระดกโค เพอเพมมลคา
1. ประชาสมพนธการใช
ประโยชนและสงเสรมการบรโภคเนอโค
2. พฒนาโรงฆาโคใหไดมาตรฐาน สะอาด ถกสขอนามย พรอมทงมเครองหมายรบรองคณภาพ
3. ปรบปรงรปแบบการจาหนายเนอในตลาดสด เพอสรางระบบ Food Safety
4. การศกษาวจย การแปรรปเนอโคเปนอาหารประเภทพรอมบรโภค
5. สรางเครองหมายสนคา (brand) จากเนอโคพนเมองของไทย
4. โครงการสรางมาตรฐาน
เนอโคเพอการคา
15.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 15.0 ลานบาท
กปศ., มกอช., กรมอนามย, กรมการคาภายใน, อย., สมาคมผ คาโค–กระบอและเนอชาแหละ
54
ขอเทจจรง ปญหา มาตรการและกลไกการ
ดาเนนงาน โครงการ งบประมาณ หนวยงาน
6. สรางเนอ Natural beef หรอ Organic beef เพอขยายตลาด
7. พฒนาความรใหแกผประกอบการ หรอเจาของโรงฆาสตว
8. ควบคมการนาเขาเนอโคจากตางประเทศ เพอปองกนราคาเนอโคในประเทศตกตา
55
ขอเทจจรง ปญหา มาตรการและกลไกการ
ดาเนนงาน โครงการ งบประมาณ หนวยงาน
ดานศกษาวจย 1. การศกษาวจยดาเนนการ
โดยนกวชาการ ขาดการมสวนรวมจากเกษตรกร
2. การศกษาดานการตลาด และการแปรปเนอ หนง กระดกโคเนอเพอเพมมลคายงมนอย
1. ขาดการศกษาวจยในชมชนแบบเกษตรกรมสวนรวม ในดานระบบการผลต การแปรรป และการตลาด
2. ผลการศกษาวจยสวนใหญยงไมมการเผยแพรสเกษตรกร
3. ขาดแคลนครภณฑในการสนบสนนการศกษาวจย
1. ศกษาวจยและทดสอบพนธ
โคทเหมาะสมกบประเทศไทย
2. ศกษาวจยอาหารสตว พนธพชอาหารสตว และการใชอาหารสตว
3. ศกษาวจยเทคโนโลย ชวภาพการพฒนาโคเนอ เชน การ Cloning E.T.
4. ศกษาวจยระบบการจดการ ภายหลงการฆา
5. ศกษาวจยระบบและกลไกการตลาดโคเนอทงในประเทศและตางประเทศ
6. ถายทอดผลกาศกษาวจย สเกษตรกร และผประกอบการ
1. โครงการวจย ทดสอบพนธ
และกระจายพนธโคพนธเนอทเหมาะสมกบประเทศไทย
2. โครงการวจยแปรรปเนอโคและหนงโคเพอทาผลตภณฑชนดตางๆ
3. โครงการศกษาวจยดาน
อาหารสตว 4. โครงการศกษาวจยระบบ
และกลไกการตลาดโคเนอ 5. โครงการศกษาวจย
เทคโนโลยชวภาพการพฒนาโคเนอ
100.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 100.0 ลานบาท 15.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 15.0 ลานบาท 15.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 15.0 ลานบาท 15.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 15.0 ลานบาท 15.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 15.0 ลานบาท
กปศ., สถาบนการศกษา, สกว., สมาคมโคเนอฯ กลมเกษตรกร, กปศ., สศก., สถาบน การศกษา, กระทรวง อตสาหกรรม, สมาคมอตสาหกรรมฟอกหนง กปศ., สถาบนการศกษา กปศ, สศกสถาบนการศกษา กรมการคาภายใน กปศ., สถาบนการศกษา, หนวยบญชาการทหารพฒนา
56
ขอเทจจรง ปญหา มาตรการและกลไกการ
ดาเนนงาน โครงการ งบประมาณ หนวยงาน
ดานการบรหารจดกาองคกร 1. เกษตรกรขาดการรวมกลม
และการสรางเครอขาย 2. ขาดขอมล ขาวสารดาน
โคเนอทถกตองและเปนปจจบน
3. นโยบายการพฒนาโคเนอเปลยนแปลงตามนโยบายทางการเมอง
1. กลมเกษตรกรขาดความเขมแขง
2. ภาครฐขาดการสนบสนนงบประมาณกลมขาดความตอเนอง
3. กฎหมายทเกยวของบางฉบบลาสมย ไมเหมาะสมกบสถานการณปจจบน
1. เสรมสนบสนนใหเกษตรกร
รวมตวเปนสถาบนเกษตรกร 2. จดตงศนยสารสนเทศโคเนอ 3. ปรบปรงหรอแกไขกฎหมาย
และระเบยบทไมเอออานวยตอการพฒนาระบบการผลตและการตลาดโคเนอ
1. โครงการสนบสนน
สถาบนเกษตรกร 2. โครงการจดตงศนย
สารสนเทศโคเนอ 3. โครงการปรบปรงหรอ
แกไขระเบยบและกฎหมาย
915.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 15.0 ลานบาท - งบเงนก 900 ลานบาท 30.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน10.0 ลานบาท - งบลงทน 20 ลานบาท 2.0 ลานบาท - งบดาเนนงาน 2.0 ลานบาท
กปศ., กสส., ธ.ก.ส. กปศ., สศก., สานกงานสถตแหงชาต, NECTEC กปศ., สานกงานอยการสงสด, กรมการปกครองทองถน, สมาคมโคเนอฯ, กรมการปกครอง
กปศ. = กรมปศสตว อย. = สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา ธ.ก.ส. = ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร สศก. = สานกงานเศรษฐกจการเกษตร สกว. = สานกงานกองทนสนบสนนงานวจย อบต. = องคการบรหารสวนตาบล กสส. = กรมสงเสรมสหกรณ มกอช.. = สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต
57
ตารางท 1. สถตจานวนโคเนอในประเทศไทย ป 2547– 2552
จานวนโคเนอ (ตว) จานวนเกษตรกรผเลยง พ.ศ.
โคเนอ เพม/ลด %
เปลยนแปลง เกษตรกร เพม/ลด %
เปลยนแปลง
2547 6,668,332 + 752,009 12.7 1,020,657 + 29,567 3.0 2548 7,796,272 + 1,127,940 16.9 1,202,306 + 181,649 17.8 2549 8,036,057 + 239,785 3.1 1,226,005 + 23,699 1.9 2550 8,848,392 + 812,335 10.1 1,373,219 + 147,214 12.0 2551 9,112,093 + 263,701 2.9 1,331,561 - 41,658 -3.0 2552 6,997,868 - 2,114,225 - 23.2 1,230,522 - 101,039 -7.6
เฉลย 180,257 3.7 55,055 4.0
ทมา : กรมปศสตว ตารางท 2 สถตการนาเขาโคเนอ ป 2550 – 2552
2550 2551 2552
จานวน มลคา จานวน มลคา จานวน มลคา รายการ
(ลานบาท) (ลานบาท) (ลานบาท) โคมชวตทงหมด(ตว) 13,548 87.09 15,433 75.25 9,687 57.40 เนอโคแชเยนแชแขง(ตน) 1,908.10 325.87 1,859.24 383.71 2,015.28 389.40 เครองในโค(ตน) 4,573.30 82.01 4,216.40 84.45 4,522.29 83.83 หนงโค-กระบอทงหมด(ตน) 41,703.86 11,408.03 38,687.30 10,195.07 130,002.48 11,405.58 ทมา : กรมศลกากร ตารางท 3 สถตการสงออกโคเนอ ป 2550 - 2552
2550 2551 2552
จานวน มลคา จานวน มลคา จานวน มลคา รายการ
(ตว) (ลานบาท) (ตว) (ลานบาท) (ตว) (ลานบาท) โคมชวตทงหมด(ตว) 4,806 57.07 74,480 549.17 185,732 1,316.20 เนอโคและผลตภณฑ(ตน) 267.53 27.14 82.83 13.10 613.59 46.70 เครองในโค(ตน) 3.86 0.31 - - 16.15 1.02 หนงโค-กระบอทงหมด(ตน) 35,423.20 14,383.36 38,815.50 14,208.62 33,830.63 10,973.07
58
ทมา : กรมศลกากร C:\Documents and Settings\Administrator.HOME-5E28C1CF76\Desktop\ยทธศาสตรการพฒนาโค55เนอ\ยทธศาสตรการพฒนาโคเนอ ป 2555 แกไขครงท 1 27 กรกฎาคม 2554.doc