abaka 03 11-2014

16
Նախագահութեամբ Գա- նատահայոց Թեմի Առաջ- նորդ Հոգշ. Տ. Աբգար Վրդ. Յովակիմեանի, Շաբաթ 25 Հոկտեմբերին, Թէքէեան Մշակութային Միութեան գեղեցկօրէն յարդարուած սրահին մէջ, տօնական հո- գեթով մթնոլորտով համակ- ւած արուեստասէր ընտ- րանի հանրութիւն մը ըմ- բոշխնեց երաժշտական բա- ցառիկ երեկոյ մը, որուն մանրամասնեալ կերպով պիտի անդրադառնանք մեր յաջորդ համարով: «ԱՊԱԳԱՅ» Ուրբաթ՝ 24 Հոկտեմբերի երեկոյեան ժամերուն, Երեւանի Ազատութեան հրա- պարակի վրայ, տեղի ունեցաւ Հայաստանի ընդդիմադիր եռեակի՝ «Բարգաւաճ Հա- յաստան» եւ «Ժառանգութիւն» կուսակ- ցութիւններու ու Հայ Ազգային Քոնկրէս դաշինքի հերթական միացեալ հանրա- հաւաքը՝ բազմահազար հայաստանցինե- րու մասնակցութեամբ: Հանրահաւաքին ելոյթներ ունեցած են երեք ընդդիմադիր կուսակցութիւններու առաջնորդները: Հնչած  ելոյթներուն ամենէն ուշագրաւ կէտը Գագիկ Ծառուկեանի ըրած յայտա- րարութիւնն էր , ուր ԲՀԿ առաջնորդը ըսաւ, թէ վաղուընէ սկսեալ Հայաստանի բոլոր շրջաններուն մէջ յատուկ գրա- սենեակներ պիտի հիմնուին իր խօսքերով ժողովուրդը մեծ փոփոխութեան նախա- պատրաստելու համար: ՀԱԿ առաջնորդ Լեւոն Տէր Պետրոսեան  իր խօսքով  յայ- տարարեց, թէ իշխանափոխութեան պա- հանջին շուրջ ընդդիմադիր եռեակը ամ- բողջական համաձայնութեան եկած է եւ այդ  առումով առնուելիք   թաքթիքական քայլերը պիտի վճռուին յառաջիկային: Իր կարգին «Ժառանգութիւն» կուսակցութեան առաջնորդ Ռաֆֆի Յովհաննիսեան յայտա- րարեց, որ եկած է բոլոր վէճերը մէկ կողմ դնելու եւ իշխանափոխութիւն իրակա- նացնելու իսկական ժամանակը: Յովհան- նիսեան, որ խստիւ քննադատեց իշխա- նութիւններուն Հայաստանի եւրասիական միութեան միանալու որոշումը յայտնեց, որ իր կեցուածքը պէտք չէ հասկնալ որպէս հակառուսական կեցուածք, այլ ինք այդ կեցուածքը ունի բխելով միայն Հայաս- տանի գերագոյն շահերէն: Յովհաննիսեան նաեւ ըսաւ, որ կրնայ պատահիլ, որ եռեակի քաղաքական ուժերը ներքին վէճեր կամ տարակարծութիւններ ունենան, բայց եւ այնպէս այդ մէկը երբեք պիտի չխանգարէ, որ ընդդիմութիւնը միասնակամ մնայ: AXGA|IN% M<AKOUJA|IN :U FASARAKAKAN <ABAJAJ:RJ LX& TARI JIU 1959 :RKOU<ABJI% 3 NO|:MB:R 2014 • VOL. XXXVI, NO 1959 • LUNDI, 3 NOVEMBRE 2014 • MONDAY, NOVEMBER 3, 2014 Պոլսահայ լրագրող Էթիէն Մահչուպեան որպէս Տաւութօղլուի խորհրդական Պոլսահայ լրագրող եւ նահատակ Հրանդ Տինքի գործընկեր Էթիէն Մահչուպեան, Թուրքիոյ վարչապետ Ահմետ Տաւութօղլիի գլխաւոր խորհրդական նշանակուեցաւ: Նշենք, որ Թուրքիոյ վարչապետը այս որոշումը կա- յացուցած է երկրի մտաւորականներուն հետ տեղի ունեցած խորհրդակցական հանդիպում մը ունենալէ ետք: Յայտնենք, որ Մահչուպեան, որպէս Թուրքիոյ վարչապետի գլխաւոր խոր- հըրդական պիտի զբաղի Քիւրտերու, Հայերու եւ այլ փոքրամասնութեանց հարցերով: ԺՈՂՈՎՐԴԱՅԻՆ ԽԱՆԴԱՎԱՌՈՒԹԵԱՄԲ ՏՕՆԱԿԱՏԱՐՈՒԵՑԱՒ «ԱՊԱԳԱՅ» ՇԱԲԱԹԱԹԵՐԹԻ 39-ՐԴ ՏԱՐԵԴԱՐՁԸ Վիթուօզ երաժիշտ, յօրինող եւ մեկնաբանող Կարէն Յակոբեան հմայեց ներկաները բարձրարուեստ ու այլազան յայտագրով մը Ընդդիմադիր եռեակը դարձեալ հանրահաւաք կազմակերպեց եւ պահանջեց հեզասահ եւ խաղաղ իշխանափոխութիւն ԳԱՆԱՏԱՀԱՅՈՑ ԱՌԱՋՆՈՐԴ Տ. ԱԲԳԱՐ ՎՐԴ. ԵՊԻՍԿՈՊՈՍ ԿԸ ՁԵՌՆԱԴՐՈՒԻ Խոր գոհունակութեամբ կը տեղեկանանք Գանատա- հայոց Թեմի Առաջնորդու- թեան դիւանէն, թէ նորըն- տիր Առաջնորդ՝ Հոգշ. Տ. Աբգար Վրդ. Յովակիմեան կ’արժանանայ Եպիսկոպո- սական աստիճանի, որ շնորհ- ւած է Մայր Աթոռի մէջ Սեպտեմբեր 16-17-ին գու- մարուած Գերագոյն Հոգեւոր Խորհուրդի որոշումով: Ձեռ- նադրութեան արարողու- թիւնը պիտի կատարուի Նոյեմբեր 16-ին, Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի մէջ, ձեռամբ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Տ.Տ. Գարեգին Բ.ի: Սերժ Սարգսեան. « Մարդկութիւնը կը շարունակէ ականատես ըլլալ Ցեղասպանութեան նման հրէշաւոր յանցագործութիւններու» Մենք կը հաւատանք, որ ողջ մարդկութիւնը պէտք է հետեւողական ըլլայ յանցագործութիւններու, յանցա- գործութեան ճանաչման, դատապարտման եւ ժխտման բացառման հարցով, ըսած է ՀՀ նախագահը: Armen- press.am-ի հաղորդմամբ` այս մասին անդրադարձած է The New York Times-ը: ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեան այս միտքը բնորոշած է իբրեւ Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ամեակի նախաշեմին Միացեալ Նահանգներու կառավարութեանն ու հանրու- թեան ուղղուած հիմնական ուղերձ: Նոյնիսկ այսօր մարդկութիւնը կը շարունակէ ակա- նատես ըլլալ ցեղասպանութեան նման հրէշաւոր յան- ցագործութիւններու: “Պատմութիւնը շարունակելու է կրկնուել մինչեւ անցեալի յանցագործութիւնները յստակ գնահատական չստանան: Այսօր որպէս ցեղասպանութիւն վերապրած ժողովուրդ մենք որոշակի պարտաւորութիւն ենք զգում, քանի որ կրում ենք բացառիկ առաքելութիւն կանխար- գելելու ցեղասպանութիւնների կրկնութիւնը”,- ընդգծած է Սերժ Սարգսեան: Անոր խօսքով` Հայոց Ցեղասպանութիւնը անառարկելի Շար. էջ 13

Upload: tekeyan-armenian-cultural-center-montreal-canada

Post on 15-Jun-2015

138 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: Abaka 03 11-2014

Նախագահութեամբ Գա-ն ա տ ա հ ա յ ո ց Թ ե մ ի Ա ռ ա ջ -նորդ Հոգշ. Տ. Աբգար Վրդ.Յովակիմեանի, Շաբաթ 25Հ ո կ տ ե մ բ ե ր ի ն , Թ է ք է ե ա նՄ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն Մ ի ո ւ թ ե ա նգ ե ղ ե ց կ օ ր է ն յ ա ր դ ա ր ո ւ ա ծսրահին մէջ, տօնական հո-գեթով մթնոլորտով համակ-ւ ա ծ ա ր ո ւ ե ս տ ա ս է ր ը ն տ -ր ա ն ի հ ա ն ր ո ւ թ ի ւ ն մ ը ը մ -բոշխնեց երաժշտական բա-ց ա ռ ի կ ե ր ե կ ո յ մ ը , ո ր ո ւ նմ ա ն ր ա մ ա ս ն ե ա լ կ ե ր պ ո վպիտի անդրադառնանք մերյաջորդ համարով:

«ԱՊԱԳԱՅ»

Ո ւ ր բ ա թ ՝ 2 4 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր ի ե ր ե կ ո յ ե ա նժամերուն , Երեւանի Ազատութեան հրա-պարակի վրայ, տեղի ունեցաւ Հայաստանիը ն դ դ ի մ ա դ ի ր   ե ռ ե ա կ ի ՝ « Բ ա ր գ ա ւ ա ճ Հ ա -յաստան» եւ «Ժառանգութիւն» կուսակ-ց ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ո ւ Հ ա յ Ա զ գ ա յ ի ն Ք ո ն կ ր է սդ ա շ ի ն ք ի հ ե ր թ ա կ ա ն   մ ի ա ց ե ա լ հ ա ն ր ա -հաւաքը՝ բազմահազար հայաստանցինե-ր ո ւ մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ : Հ ա ն ր ա հ ա ւ ա ք ի նե լ ո յ թ ներ ունեցած են երեք ընդդիմադիրկուս ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ   ա ռ ա ջ ն ո ր դ ն ե ր ը :Հ ն չ ա ծ   ե լ ո յ թ ն ե ր ո ւ ն ա մ ե ն է ն ո ւ շ ա գ ր ա ւկէտը  Գագիկ Ծառուկեանի ըրած յայտա-ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ն է ր , ո ւ ր Բ Հ Կ   ա ռ ա ջ ն ո ր դ ըըսաւ , թէ վաղուընէ սկսեալ Հայաստանիբ ո լ ո ր շ ր ջ ա ն ն ե ր ո ւ ն մ է ջ յ ա տ ո ւ կ գ ր ա -սենեակներ պիտի հիմնուին իր խօսքերովժողովուրդը  մեծ փոփոխութեան նախա-պ ա տ ր ա ս տ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր : Հ Ա Կ ա ռ ա ջ ն ո ր դԼեւոն Տէր Պետրոսեան   իր խօսքով    յայ-տարարեց, թէ իշխանափոխութեան պա-հ ա ն ջ ի ն շ ո ւ ր ջ ը ն դ դ ի մ ա դ ի ր ե ռ ե ա կ ը ա մ -բ ո ղ ջ ա կ ա ն հ ա մ ա ձ ա յ ն ո ւ թ ե ա ն ե կ ա ծ էեւ այդ  առումով առնուելիք   թաքթիքականքայլերը պիտի վճռուին  յառաջիկային: Իրկարգին  «Ժառանգութիւն» կուսակցութեանառաջնորդ  Ռաֆֆի Յովհաննիսեան յայտա-րարեց, որ եկած է  բոլոր վէճերը մէկ կողմդ ն ե լ ո ւ ե ւ ի շ խ ա ն ա փ ո խ ո ւ թ ի ւ ն ի ր ա կ ա -նացնելու իսկական ժամանակը: Յովհան-ն ի ս ե ա ն , ո ր խ ս տ ի ւ ք ն ն ա դ ա տ ե ց ի շ խ ա -նութիւններուն Հայաստանի եւրասիական

միութեան միանալու որոշումը յայտնեց, որիր կեցուածքը պէտք չէ հասկնալ որպէսհ ա կ ա ռ ո ւ ս ա կ ա ն կ ե ց ո ւ ա ծ ք , ա յ լ ի ն ք   ա յ դկ ե ց ո ւ ա ծ ք ը ո ւ ն ի   բ խ ե լ ո վ մ ի ա յ ն Հ ա յ ա ս -տանի գերագոյն շահերէն: Յովհաննիսեաննաեւ ըսաւ, որ կրնայ պատահիլ, որ եռեակիքաղաքական ուժերը  ներքին վէճեր կամտարակարծութիւններ ունենան,  բայց եւայնպէս այդ մէկը  երբեք պիտի չխանգարէ,որ ընդդիմութիւնը միասնակամ մնայ:

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

L X & T A R I J I U 1 9 5 9 : R K O U < A B J I % 3 N O | : M B : R 2 0 1 4

• V O L . X X X V I , N O 1 9 5 9 • L U N D I , 3 N O V E M B R E 2 0 1 4 • M O N D A Y , N O V E M B E R 3 , 2 0 1 4

Պոլսահայ լրագրող Էթիէն Մահչուպեանորպէս Տաւութօղլուի խորհրդական

Պ ո լ ս ա հ ա յ լ ր ա գ ր ո ղ ե ւ ն ա հ ա տ ա կ Հ ր ա ն դՏ ի ն ք ի գ ո ր ծ ը ն կ ե ր Է թ ի է ն Մ ա հ չ ո ւ պ ե ա ն ,Թ ո ւ ր ք ի ո յ վ ա ր չ ա պ ե տ Ա հ մ ե տ Տ ա ւ ո ւ թ օ ղ լ ի իգլխաւոր խորհրդական նշանակուեցաւ: Նշենք,որ  Թուրքիո յ վարչապետը այս որոշումը կա-յացուցած է երկրի մտաւորականներուն հետտեղի ունեցած խորհրդակցական հանդիպումմը ունենալէ ետք:  Յայտնենք, որ Մահչուպեան,որպէս Թուրքիոյ վարչապետի գլխաւոր խոր-հըրդական պիտի զբաղի Քիւրտերու, Հայերու եւայլ փոքրամասնութեանց հարցերով: 

ԺՈՂՈՎՐԴԱՅԻՆ ԽԱՆԴԱՎԱՌՈՒԹԵԱՄԲՏՕՆԱԿԱՏԱՐՈՒԵՑԱՒ «ԱՊԱԳԱՅ»ՇԱԲԱԹԱԹԵՐԹԻ 39-ՐԴ ՏԱՐԵԴԱՐՁԸՎիթուօզ երաժիշտ, յօրինող եւ մեկնաբանող Կարէն Յակոբեան հմայեց ներկաներըբարձրարուեստ ու այլազանյայտագրով մը

Ընդդիմադիր եռեակը դարձեալ հանրահաւաքկազմակերպեց եւ պահանջեց հեզասահ եւխաղաղ իշխանափոխութիւն

ԳԱՆԱՏԱՀԱՅՈՑ ԱՌԱՋՆՈՐԴՏ. ԱԲԳԱՐ ՎՐԴ. ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԿԸ ՁԵՌՆԱԴՐՈՒԻ

Խ ո ր գ ո հ ո ւ ն ա կ ո ւ թ ե ա մ բկը տեղեկանանք Գանատա-հ ա յ ո ց Թ ե մ ի Ա ռ ա ջ ն ո ր դ ո ւ -թ ե ա ն դ ի ւ ա ն է ն , թ է ն ո ր ը ն -տ ի ր Ա ռ ա ջ ն ո ր դ ՝ Հ ո գ շ . Տ .Ա բ գ ա ր Վ ր դ . Յ ո վ ա կ ի մ ե ա նկ’արժանանայ Եպիսկոպո-սական աստիճանի, որ շնորհ-ւ ա ծ է Մ ա յ ր Ա թ ո ռ ի մ է ջՍեպտեմբեր 16-17-ին գու-մարուած Գերագոյն ՀոգեւորԽորհուրդի որոշումով: Ձեռ-ն ա դ ր ո ւ թ ե ա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւ -թ ի ւ ն ը պ ի տ ի կ ա տ ա ր ո ւ իՆոյեմբեր 16-ին, Մայր ԱթոռՍ . Է ջ մ ի ա ծ ն ի մ է ջ , ձ ե ռ ա մ բԱմենայն Հայոց Կաթողիկոս Տ.Տ. Գարեգին Բ.ի:

Սերժ Սարգսեան. «Մարդկութիւնը կը շարունակէ ականատես ըլլալՑեղասպանութեան նման հրէշաւորյանցագործութիւններու»

Մենք կը հաւատանք, որ ողջ մարդկութիւնը պէտք էհ ե տ ե ւ ո ղ ա կ ա ն ը լ լ ա յ յ ա ն ց ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ , յ ա ն ց ա -գործութեան ճանաչման, դատապարտման եւ ժխտմանբ ա ց ա ռ մ ա ն հ ա ր ց ո վ , ը ս ա ծ է Հ Հ ն ա խ ա գ ա հ ը : A r m e n -press.am-ի հաղորդմամբ` այս մասին անդրադարձած է TheNew York Times-ը:

ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեան այս միտքը բնորոշած էիբրեւ Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ամեակի նախաշեմինՄիացեալ Նահանգներու կառավարութեանն ու հանրու-թեան ուղղուած հիմնական ուղերձ:

Ն ո յ ն ի ս կ ա յ ս օ ր մ ա ր դ կ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ը շ ա ր ո ւ ն ա կ է ա կ ա -ն ա տ ե ս ը լ լ ա լ ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն մ ա ն հ ր է շ ա ւ ո ր յ ա ն -ցագործութիւններու:

“ Պ ա տ մ ո ւ թ ի ւ ն ը շ ա ր ո ւ ն ա կ ե լ ո ւ է կ ր կ ն ո ւ ե լ մ ի ն չ ե ւանցեալի յանցագործութիւնները յստակ գնահատականչստանան: Ա յսօր որպէս ցեղասպանութիւն վերապրածժողովուրդ մենք որոշակի պարտաւորութիւն ենք զգում,քանի որ կրում ենք բացառիկ առաքելութիւն կանխար-գելելու ցեղասպանութիւնների կրկնութիւնը”,- ընդգծած էՍերժ Սարգսեան:

Անոր խօսքով` Հայոց Ցեղասպանութիւնը անառարկելի Շար. էջ 13

Page 2: Abaka 03 11-2014

ՊԱՅԾԻԿ ԳԱԼԱՅՃԵԱՆ

Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ի ր ե կ ե ղ ե ց ւ ո յպատմութեան մէջ շատ հին ժամա-նակներէն ի վեր սուրբերու կարգինդասած է հայ մշակոյթի եւ հայ ժո-ղովուրդի լուսաւորութեան գործիննուիրուած առաքեալները: Այս իսկպատճառով հայկական եկեղեցա-կան տօներու ցանկի պարունակէններս առանձնայատուկ կարեւորու-թեամբ կը նշուի մեր առաջին թարգ-մ ա ն ի չ ն ե ր ո ւ ՝ ս ո ւ ր բ ս ա հ ա կ ի ե ւսուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի տօնը, որինքնին պանծացումն է հայ գիրի ուգրականութեան:

Մեր թարգմանչական շարժմաննախակարապետները 5րդ դարուսկիզբները հիմը դրին մշակութա-յին-պատմական այնպիսի շարժումիմ ը , ո ր բ ա ց ա ռ ի կ կ ա ր ե ւ ո ր ո ւ թ ի ւ նունեցող իրադարձութիւն հանդիսա-ցաւ հայ ժողովուրդի պատմութեանմ է ջ : Գ ի ր ե ր ո ւ գ ի ւ տ ը հ ա յ ժ ո ղ ո -վուրդի կեանքին մէջ ոչ միայն ունե-ց ա ւ պ ա տ մ ա կ ա ն ն շ ա ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ,ա յ լ ն ա ՛ ե ւ հ ա ն դ ի ս ա ց ա ւ մ ե ր գ ո -յ ո ւ թ ե ա ն , ա զ գ ա յ ի ն – ե կ ե ղ ե ց ա կ ա ն

միասնութեան կարեւոր ազդակնե-րէն գլխաւորագոյնը:

Ի՞նչ էր մշակութային, լուսաւոր-չական, ազգային-եկեղեցական այսյոյժ կարեւոր շարժման պատմականնշանակութիւնը հայ ժողովուրդինհամար:

Մեր ազգային պատմութեան մէջԳ ի ր ե ր ո ւ գ ի ւ տ ը տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ւպ ա տ մ ա կ ա ն ա յ ն պ ի ս ի ժ ա մ ա ն ա -կաշրջանի մը մէջ, երբ օրակարգիվ ր ա յ դ ր ո ւ ա ծ է ր Հ ա յ կ ա կ ա ն պ ե -տականութեան ինքնուրոյնութեանեւ անկախութեան հարցը, երբ Հայեկեղեցւոյ վրայ դամոկլեան սուրինման կը ճօճէր յունական ու ասո-ր ա կ ա ն մ շ ա կ ո յ թ ն ե ր ո ւ վ տ ա ն գ ը :Քաղաքական այս ծանր ու սպառ-նացող կացութեան պարտադրան-քին տակ կը դնէր հայ ժողովուրդըդիմելու վճռական քայլերու՝ ստեղ-ծելով ինքնուրոյն գիրեր եւ պայքա-րով ձեռք բերելու ազգային անկա-խութիւն:

Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը , ո ր պ ա տ մ ո ւ -թեան ընթացքին իր ճակատագիրըս ե պ ա ծ է ր ը ն դ մ ի շ տ կ ռ ո ւ ա խ ն ձ ո րըլլալ երկու հզօր պետութիւններումիջեւ, 4րդ դարու վերջաւորութեան

զ գ ա լ ի օ ր է ն ս կ ս ա ծ է ր թ ո ւ լ ո ւ թ ի ւ նց ո ւ ց ա բ ե ր ե լ : Բ ի ւ զ ն ա դ ի ո ն ն ո ւԱսորեստանը կ’աշխատէին հոգե-պ է ս ջ լ ա տ ե լ , բ ա ր ո յ ա պ է ս ը ն կ ճ ե լհայ ժողովուրդը: Իսկ անդին՝ Հա-յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ ք ր ի ս տ ո ն է ո ւ թ ի ւ ն ըյ ո յ ն ե ր ո ւ ե ւ ա ս ո ր ի ն ե ր ո ւ ք մ ա հ ա -ճոյքէն կախեալ կրօն մը եղած էր,նոյնիսկ հայ ժողովուրդի կենցաղինմ է ջ յ ա տ ո ւ կ տ ե ղ չ է ր գ ր ա ւ ե ր ,ո ր պ է ս զ ի կ ա ր ե ն ա ր ի ր շ ո ւ ր ջ հ ա -մ ա խ մ բ ե լ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ա պ է ս ա ն -ջատուած բեկորները հայ ժողովուր-դին: Անհրաժեշտութիւն կը նկատ-ւէր համախմբել ներքին ուժերը եւա յ դ օ ր ե ր ո ւ ն ն ե ր ք ի ն ա մ ե ն ա մ ե ծյենարանը եկեղեցին էր: Իսկ եկե-ղեցին զօրացնելու միակ ելքը՝ բո-լորին հասկնալի թուացող հայերէնլեզուի օգտագործումն էր, հայկա-կան ծիսակատարութիւնը: Անհրա-ժ ե շ տ ո ւ թ ի ւ ն կ ը հ ա մ ա ր ո ւ է ր հ ա յեկեղեցիէն եւ դպրոցէն դուրս վանելօտար լեզուներու ՝ ասորերէնի եւյունարէնի օգտագործումը եւ ստեղ-ծ ե լ ո ւ ր ո յ ն ն ո ւ ա զ գ ա յ ի ն ը : Ա յ սբ ո լ ո ր ը ի ր ա կ ա ն ա ց ն ե լ ո ւ հ ա մ ա րանհրաժեշտ էր ունենալ սեփական

Շար. էջ 14

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

Հայկ Դեմոյեան.«Ներկայիս ՏէրԶօրի Մէջ ՈրեւէԲան ՀնարաւորՉէ Ընել»

Ի ս լ ա մ ի ս տ ա հ ա բ ե կ ի չ ն ե ր ո ւ նկողմէն աւերուած` սուրիոյ մէջ ՏէրԶօր քաղաքի սրբոց նահատակացհայկական եկեղեցւոյ համար ներ-կ ա յ փ ո ւ լ ի ն մ է ջ ո ր ե ւ է բ ա ն հ ն ա -ր ա ւ ո ր չ է ը ն ե լ , ե ւ ա յ ն տ ե ղ ց ա ն -կացած քայլ պիտի վտանգէ մարդոցկեանքը:  Այս մասին Tert.am-ի հետզրոյցի ընթացքին   ըսած է ՀայոցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն թ ա ն գ ա ր ա ն -հ ի մ ն ա ր կ ի տ ն օ ր է ն , պ ա տ մ ա կ ա նգ ի տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ դ ո կ տ ո ր , Հ ա յ ո ցՑեղասպանութեան 100-րդ տարե-լ ի ց ի ձ ե ռ ն ա ր կ ն ե ր ը հ ա մ ա կ ա ր գ ո ղպ ե տ ա կ ա ն յ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ ի ք ա ր -տուղար Հայկ Դեմոյեան:

« Ա յ ս փ ո ւ լ ո ւ մ ո ր ե ւ է վ ե ր ա կ ա ն -գընման կամ այնտեղ յայտնուելում ա ս ի ն խ օ ս ք լ ի ն ե լ չ ի կ ա ր ո ղ ,որովհետեւ հասկանալի է , որ եթէա յ ն տ ե ղ դ ա տ ե ղ ի ո ւ ն ե ն ա յ , ց ա ն -կ ա ց ա ծ ն մ ա ն ք ա յ լ վ տ ա ն գ ե լ ո ւ էմարդկանց կեանքը»,- ըսած է ան:

Հայկ Դեմոյեան նաեւ յիշեցուցածէ, որ եկեղեցւոյ տարածքը դեռ կըգտնուի այդ ուժերու վերահսկողու-թեան տակ:

ՀԱրԻւրԱՄԵԱԿԻ սԵՄԻՆ

ԹԱրԳՄԱՆՉԱՑ ՇԱրԺՄԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՄԵԾ ՆՇԱՆԱԿՈւԹԻւՆԸ

Թանէր Աքչամ «Թուրքիան ներքաղաքականպատերազմի շեմին է»

Գերմանիոյ մէջ բնակող թուրք յայտնի պատմաբանԹ ա ն է ր Ա ք չ ա մ ի ր վ ե ր ջ ի ն յ օ դ ո ւ ա ծ ի ն մ է ջ ա ն դ ր ա -դարձած է տարածաշրջանային վերջին զարգացում-ներուն՝ Թուրքիոյ սահմանակից սուրիական Քոպանիք ա ղ ա ք ը գ ր ա ւ ե լ փ ո ր ձ ո ղ ի ս լ ա մ ա կ ա ն պ ե տ ո ւ թ ի ւ նխ մ բ ա ւ ո ր մ ա ն , ք ի ւ ր տ ե ր ո ւ դ ի մ ա կ ա յ ո ւ թ ե ա ն ե ւ ա յ դհ ա ր ց ի ն մ է ջ Թ ո ւ ր ք ի ո յ կ ր ա ւ ո ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ո ւմ տ ա վ ա խ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ա ծ է , ո ր Թ ո ւ ր ք ի ա ն կ ր ն ա յյայտնուիլ ներքաղաքական պատերազմի մէջ:

« T e r t . a m » ը յ օ դ ո ւ ա ծ ը կ ը ն ե ր կ ա յ ա ց ն է մ ա ս ն ա կ իկրճատումներով.

«Կամ ես հեռուն կ՛ապրիմ, եւ այդ պատճառով չեմգիտեր, թէ ներսը ինչ կը կատարուի, կամ ալ, ցաւօք,շատ մարդիկ այս պահուն չեն նկատեր այն իրավիճակիբնոյթը, ուր յայտնուած են: Այն ինչ տեղի կ ՛ունենայաւելին է, քանի իշխող Արդարութիւն եւ ԲարգաւաճումԿուսակցութեան ու Քիւրտիստանի ԱշխատաւորականԿուսակցութեան՝ PKK-ի թշնամանքը: Այս ժամանա-կաշրջանի դերակատարները, սակայն, միայն տեղա-կան ուժերը չեն. Ուաշինկթընը, Մոսկուան, Թեհրանը,Ռիատն ու Թել Աւիւը այս փու լի անմիջական դերա-կատարներն են: Ցանկացած հարցի շուրջ ձեր դիրքո-րոշումը ցոյց կու տայ, թէ դուք այս կեդրոններուն հետինչպիսի յարաբերութիւններ կ՛ուզէք հաստատել: Եւյատկապէս այդ պատճառով ձեր քայ լերը շատ զգու-շութեամբ պէտք է դնէք: Անկէ վերջ պարզ է: Անկէ վերջմիայն մէկ բան որոշիչ է ՝ ձեր զէնքերու ուժն ու այնդաշինքները, որոնց կ ՛անդամակցիք: Մնացածը դա-տ ա ր կ խ օ ս ք ե ր ե ն : Մ ա ր դ ա ր ա ր ա ծ ը հ ո ղ ո ւ տ ո ղկենդանի է , եւ հող ուտելու համար այդ հողին վրայգտնուող մարդոց ալ կ՛ուտէ:

Մերձաւոր Արեւելքի մեծ էթնիկ-կրօնական խումբերնալ մեծ պետութիւններու հետ հող ուտելու կռիւի մէջմտած են: Եւ այս ժամանակահատուածին մէջ իրարկ՛ուտեն: Իսկ տարածաշրջանի արտաքին ուժերը ոչ այլինչ են, քան այդ ուտելու ընթացքը երկարաձգող լէշուտող ագռաւներ: Ամերիկան, Եւրոպան, Ռուսիան,Թեհրանը, Թել Աւիւն ու Ռիատը, բոլորն ալ մարդոց՝իրարու ուտելու ժամանակաշրջանին իրենց համարամենանպաստաւոր ելքը կը փորձեն գտնել:

Մէկ այլ օրէնք ալ ասիկա է. Այս կռիւին ամենաշատըպիտի վնասուին անոնք, որոնք ուժեղ ներքին դաշինք-ներ չստեղծելով՝ պիտի յենին արտաքին ուժերու վրայ:

Թուրքերը, քիւրտերը, սուննի եւ շիա արաբները այսկռիւի գ լխաւոր դերակատարներն են: Ոմանք պիտիփորձեն պահել իրենց ձեռքը եղած հողերը, միւսներն ալ

պ ի տ ի փ ո ր ձ ե ն ա ւ ե լ ի ը ն դ ա ր ձ ա կ ե լ ա տ ո ն ք : Ե ւարտաքին ուժերը այդ կռիւը չեն դադրեցներ, քանի դեռիրենց համար ճիշդ համարուող լուծումը չեն գտած:

Զ ա ն գ ո ւ ա ծ ա յ ի ն ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւցեղասպանութիւնները բացառուած չեն: Նոր բան չկայայս կտաւին վրայ : Մարդ կոչուող կենդանին անթիքժամանակաշրջանէն ի վեր միշտ նոյն ձեւով կը լուծէհողային հարցերը: Եւ այժմ ալ նոյն ձեւով պիտի լուծէ:Բայց այս կտաւին վրայ մտահոգիչ երկու բան կայ .Առաջինը Թուրքիոյ նախագահին յայտարարութիւնն է,թ է ի ս լ ա մ ա կ ա ն պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն խ մ բ ա ւ ո ր մ ա ն ե ւ Ք ի ւ ր -տիստանի Աշխատաւորական Կուսակցութեան՝ PKK-նքիւրտերուն փողոց կը հրաւիրէ:

Պատերազմի դերակատարներու գաղափարախօ-սական նախընտրութիւնները չեն հետաքրքրեր ինծի:Կը հետաքրքրէ այն, թէ այս հող (մարդ) ուտելու կռիւըմարդկային ամենաքիչ կորուստներով ինչպէս կրնանքաւարտել : Ի՞նչ ընենք, որ մարդը այս տակն ու վրայիրավիճակէն ամենաքիչ վնասով դուրս գայ:

Պատասխանը պարզ է, առնուազն պէտք է իրարուկողք ապրող ազգերուն այս պատերազմին ընթացքինչթշնամացնել: Այսինքն՝ այս պատերազմին թուրքերունեւ քիւրտերուն միասնական պէտք է տեսնել:

Ե թ է թ ո ւ ր ք ե ր ն ո ւ ք ի ւ ր տ ե ր ո ւ մ է կ մ ա ս ը ի ս լ ա մ ա -կաններու պատճառով Թուրքիոյ քաղաքները իրենցհամար ռազմի դաշտի վերածեն, շարունակութիւնըպատերազմ կ՛ըլլայ:

Կառավարութիւնը Պինկէօ լի դէպքերէն ետք յայ -տարարեց, թէ «մեղաւորները պատժուած են», սակայնսա իրաւական պետութեան վերջն է եւ անտառայինօրէնքներու սկիզբը:

Խմբակային պատիժներու ճանապարհը կարճ է:Եթէ խելամիտ շարժին, այս ժամանակահատուածէն

ամենաքիչ վնասով դուրս կու գան թուրք եւ քիւրտժողովուրդները, սակայն ինչո՞ւ անոնց ներքաղաքա-կան պատերազմի կը դրդեն: Իրենք իրենց գերեզման-նե՞րը կը փորեն. Թէ՞ կը հաւատան, որ իրար սպան-նելով այս իրավիճակէն աւելի լաւ բանի պիտի կարե-նան հասնիլ:

«Իմ կողմէս բռնութիւն գործադրելը արդար է», «նախդուն սկսար» արտայայտութիւնները աւելի շատ սպա-նութիւններու պատճառ պիտի դառնան, միթէ՞ ատիկաչեն տեսներ:

«Այս պատերազմը հրահրողները ատոր հետեւանք-ներն ալ կանխատեսած են» արտայայտութիւնը այժմամենավախցնողն է...»:

Page 3: Abaka 03 11-2014

Չփախցնես, շատ տաղանդաւորտղայ է Հայրապետը, արդէն միջազ-գային համբաւի տիրացած է , ան-պայման պէտք է զինքը լսես, չմոռ-ն ա ս , տ ե տ ր ա կ ի դ մ է ջ գ ր է ՛ հ ա . . . ,Հոկտեմբեր 4-ին է, ժամը 7-ին:

Արսինէն է, Ադդարեանը, ձեռքին՝տրցակներով տոմսակ, աչքերուն՝ա ն ս ա կ ա ր կ ն ո ւ ի ր ո ւ մ , ե ւ հ ա մ ա կխանդաղատանք դարձած հանդէպսա տղուն, որ կարծես իր զաւակըըլլար, կը խնդրէ, կ’աղաչէ բոլորէն,որ ներկայ ըլլան եւ ունկնդրեն զինք,հ ա ւ ա ս տ ի ա ց ն ե լ ո վ ՝ « չ ե ս զ ղ ջ ա ր ,խենթենալիք է, միջազգային բեմե-ր ո ւ վ ր ա յ է ա ր դ է ն ա յ ս տ ա ր ի ք ի նը ս ե մ ՝ չ ե ս հ ա ւ ա տ ա ր . . . » : Ա ր դ է նք ա ն ի մ ը ա ն գ ա մ է , ո ր ս տ ի պ ե լ ո ւպ է ս կ ը խ ն դ ր է : Կ ը խ ո ս տ ա ն ա մչմերժել զինք:

Հ ո կ տ ե մ բ ե ր 4 - ի ն ա մ բ ո ղ ջ օ ր ըկ’անձրեւէր: «Մե՜ղք» - կը մտածէի,այս անձրեւին ո՞վ խենթեցեր է, անալ՝ սաքսոֆոն մտիկ ընելու համարճամբայ կտրելու. . . : Եւ ահա, ժամը6-ին անձրեւը իր թելիկ մելիկ փէ-շերը հաւաքեց ու գնաց չորցուելու,ի ս կ Է լ ի զ ե ւ Ժ ի ր ա յ ր Տ է ր վ ի շ ե ա նս ր ա հ ը բ ե ր ն է բ ե ր ա ն լ ե ց ո ւ ե ց ա ւ :Դ ա շ ն ա կ կ ա ր բ ե մ ի ն վ ր ա յ : Ո չթ մ բ ո ւ կ կ ա ր ո չ ա լ ՝ թ ա ւ ջ ո ւ թ ա կ :Ճազի երեկոյ չէ՞ր: Յայտագիրը զիսդարձուց անհամբեր: Եկած էի, ըստԱրսինէի պատմածին, յիշել փորձե-

լով 10 տարի առաջուան 11 տարե-կան Հայրապետ Առաքելեանը, որսքանչացուցած էր բոլորս: 2002-ինո ւ 2 0 0 4 - ի ն ա յ ս տ ղ ա ն մ ա ս կ ըկազմէր Հ.Բ.Ը.Մ.ի կազմակերպած«Հայրենի Նոր Տաղանդներ»ու հա-մերգներուն, եւ արժանացած՝ բոլո-րիս խանդավառ ծափերուն եւ հուռ-ռաներուն, ամենէն աւելի ի՛նքն էր,ո ր բ ո լ ո ր ի ն ս ր տ ե ր ո ւ ն ո ւ ժ պ ի տ -ներուն մէջ դարբնել յաջողեցաւ իր«անուրանալի տաղանդ» մը ըլլալը:

Ա յսօր , տասը տարի անց, կար-ծես իր տուած խոստումը յարգելուպէս, եկած էր իր բազմաթիւ դափ-նեպսակներուն աւելցնելու նաեւ ի՛րժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի ն հ ա մ ա կ ր ա ն ք ը հ ա ն -դէպ իր՝ այս անգամ արդէն վաւե-րական տաղանդին:

Հայրապետ Առաքելեանը ծնած էԵրեւան, 1991-ին: 8 տարեկանին կըդառնայ Ալեքսանդր Սբենդիարեանիանուան երաժշտանոցի սան, աշա-կերտելով՝ Փրոֆ. Ա. Մանուկեանին:Ի ր Մ ո ն թ ր է ա լ ի ե ր կ ր ո ր դ ե լ ո յ թ է նտարի մը ետք, 2005-ին ԳերմանիոյCologne քաղաքի երաժշտանոցինմէջ կ’աշակերտէ Prof. Daniel Gau-th ier -ի եւ կը հետեւի Prof .s Jean-Marie Londeix-ի, Vincent David-ի,

Arno Bornkamp-ի, Claude Delangle-ի,Theodore Kerkezos-ի յատուկ դասե-րուն (masterclasses), եւ այսօր մեզիկը ներկայանայ որպէս միջազգայինզանազան մրցանակներու դափնե-կիր:

Հ ա յ ր ա պ ե տ Ա ռ ա ք ե լ ե ա ն ի ս ա ք -ս ո ֆ ո ն ա յ ի ն ե ր ա ժ շ տ ո ւ թ ե ա ն ա շ -խ ա ր հ ի ն բ ե ր ա ծ ն ե ր դ ր ո ւ մ ն ե ր ըվ ե ր ջ ի ն 5 տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ը ն թ ա ց ք ի նկարելի է տեսնել իրեն պարգեւուածմիջազգային մակարդակի մրցոյթ-

ներէն քաղուած դափնեպսակներուընդմէջէն:

Ա ր ժ ա ն ա ց ա ծ է 1 2 գ լ խ ա ւ ո րմրցանակներու մասնակցելով Եւ-րոպայի, Միջին Արեւելքի, եւ Միաց-եալ Նահանգներու, Գանատայի եւնաեւ Ճափոնի միջազգային մրցոյթ-ներուն: Ելոյթ ունեցած է զանազանե ր կ ի ր ն ե ր ո ւ ս ի մ ֆ ո ն ի ք ն ո ւ ա գ ա -խումբերու կողմէ տրուած նուագա-հանդէս-մրցոյթներուն որպէս մենա-կատար, ինչպէս՝ Փարիզի, Միաց-եալ Նահանգներու, Սէնթ Փիթըրզ-պըրկի, Ապըրտինի, Իտալիոյ, Զիւ-ր ի խ ի , Ն ի ւ - Ե ո ր ք ի , Պ է ր լ ի ն ի , Ս ի ն -կ ա փ ո ւ ր ի , ա մ ե ն ո ւ ր ե ք ա ր ժ ա ն ա -նալով դափնեպսակներու : Առան-ձին մենահամերգներով ելոյթ ունե-ցած է զանազան երկիրներու սիմ-ֆ ո ն ի ք ն ո ւ ա գ ա խ ո ւ մ բ ե ր ո ւ հ ե տ ,ի ն չ պ է ս ՝ Վ ի է ն ն ա յ ի , Է ր մ ի թ ա ժ ի ,Ռ ո ւ ս ի ո յ Պ ե տ ա կ ա ն ս ե ն ե կ ա յ ի ննուագախումբի, Հայաստանի սիմ-ֆ ո ն ի ք ն ո ւ ա գ ա խ ո ւ մ բ ի , Հ ա յ ա ս -տանի Սենեկային նուագախումբի,Քալինինկրատի, Քէօլնի, Պոսթոնի,Ճուլիըրտ երաժշտանոցի նուագա-խումբին: Մասնակցած է Պոն քա-ղ ա ք ի Պ է թ ո վ է ն ի , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ ՝Շումանի ֆէսթիվալին՝ Տիւսըլտորֆի

մէջ, եւ նաեւ՝ Միջին Եւրոպայի ուՆիւ-Եորքի մէջ:

Ա ռ ա ք ե լ ե ա ն 2 0 1 0 - ի ն կ ը հ ի մ ն էDuo-ն, դաշնակահար Կլէպ Քորոլէւիհ ե տ : Տ ա ր ի մ ը ե տ ք Ա ռ ա ք ե լ ե ա ն -Ք ո ր ո լ է ւ D u o - ն կ ը խ լ է ա ռ ա ջ ի նմրցանակն ու յատուկ մրցանակըԻ տ ա լ ի ո յ Վ ե ր ո ն ա ք ա ղ ա ք ի ն մ է ջկազմակերպուած Նիւ -Եորքի Մի-ջազգային սենեկային երաժշտու-եան Salieri-Zinetti մրցոյթին: 2012-ի ն կ ը հ ի մ ն է F R A T R E S T R I O - նմ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ դ ա շ ն ա կ ա հ ա րRudolvs Vanks-ի եւ ջութակահարFedor Roudine-ի, որ մեծ խանդա-վառութիւն կը ստեղծէ, եւ կը հրա-ւիրուին զանազան երկիրներ այսհամոյթով համերգաշարներու:

Հայրապետ Առաքելեան Spivakovանուան հիմնադրամի, ինչպէս նաեւՀ.Բ.Ը.Մ.ի Արուեստից Հիմնադրամի,եւ եւրոպայի զանազան երկիրներուհիմնադրամներու սան եղած է:

Այսքանը՝ իր մասին: Գանք նուա-գահանդէսին:

Շ ա տ հ ա մ ա կ ր ե լ ի ա ր տ ա ք ի ն ո վ ,ընդամէնը 23 տարեկան բայց ար-դէն իր ձայնին ու շեշտին մէջ կը կրէիր տասը տարուան յարատեւ աշ-խատանքին եւ վաստակած մրցա-նակներուն արդիւնքը եղող ինքնա-վըստահութիւնը:

- Սաքսոֆոնը ընկալւում է, գլխա-ւորապէս հոս՝ Հիւսիսային Ամերի-կայի մէջ որպէս ճազի գործիք: Դուքերեւի սպասում էք, որ ես ճազ եմնուագելու , էդպէս չի լինե լու . . . կըյուսախաբուէք երեւի, բայց աւելիլաւ է, որ մի քիչ խօսեմ սաքսոֆոնիմասին:

Ս ր ա հ է ն ձ ա յ ն ե ղ ժ պ ի տ ա ն ց ա ւ :Հ ա յ ր ա պ ե տ Ա ռ ա ք ե լ ե ա ն ը շ ա ր ո ւ -ն ա կ ե ց պ ա տ մ ե լ ա յ ն մ ա ս ի ն , թ էս ա ք ս ո ֆ ո ն ը հ ն ա ր ո ղ ը A n t o i n e -Joseph Sax (1814-1894) անունովպելճիքացի երաժշտական գործիք-ներ հնարող, եղածները բարելաւողսրնգահար մըն է , որ 1840-ականթուականներուն կը հնարէ սաքսո-ֆոնը, եւ որ 1857-էն ետք է, որ կըհ ա ս ն ի Փ ա ր ի զ ե ւ ո ր կ ’ ա ն ց ն իսիմֆոնիք նուագախումբերու մէջգործածուող գործիքներու շարքին:Ս կ ս ն ա կ թ է մ ե ծ ե ր ա ժ ի շ տ ն ե ր կ ըսկսին յօրինումներ ընել սաքսոֆոնիհ ա մ ա ր : Ս ա ք ս ո ֆ ո ն ը ո ւ ն ի 7 տ ե -ս ա կ ն ե ր , ո ր ո ն ց մ է ա մ ե ն է ն շ ա տգ ո ր ծ ա ծ ո ւ ա ծ ը ս օ փ ր ա ն օ ե ւ ա լ թ օսաքսոֆոններն են, սակայն ինք կընուագէ բոլորն ալ:

Ա յ ն ք ա ն հ ա ճ ե լ ի է ր լ ս ե լ զ ի ն քի ւ ր ա ք ա ն չ ո ւ ր հ ե ղ ի ն ա կ ի մ ա ս ի ն

ա ն ո ր գ ո ր ծ ը ն ո ւ ա գ ե լ է ն ա ռ ա ջ :Պ ա ր զ ո ւ յ ս տ ա կ ք ա ն ի մ ը բ ա -ցատրութիւն, որպէսզի, կը կարծեմ,կ տ ո ր ը ա ւ ե լ ի դ ի ւ ր ա ւ ը ն կ ա լ ո ւ է րհ ա ն դ ի ս ա տ ե ս ի ն կ ո ղ մ է : Ա ր դ ե օ քնոյնը կ’ընէ՞ ոչ հայ ունկնդիրներունհամար...

Յ ա յ տ ա գ ի ր ը ս կ ս ա ւ J u l e s D e m -m e r s e m a n - ( 1 8 3 3 - 1 8 6 6 ) ի “ F a n -taisie sur un thème original»-ով, որԱլթօ սաքսոֆոնի համար յօրինուածէ դ ա շ ն ա կ ի ը ն կ ե ր ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ :Ju les Demmerseman-ը ֆրանսացիսրնգահար մըն էր եւ Antoine-JosephSax-ի մտերիմ ընկերը : Ան իր ըն -կերոջը հնարած սաքսոֆոնին հա-մ ա ր ա ռ ա ջ ի ն դ ա ս ա կ ա ն ե ր ա ժ ը շ -տ ա կ ա ն կ տ ո ր յ օ ր ի ն ո ղ ը ե ղ ա ծ է :Fantaisie-ն համաշխարհային համ-բ ա ւ կ ը վ ա յ ե լ է : Կ տ ո ր ՝ ո ր կ ընուագուի Եւրոպայէն մինչեւ Ճա-փոն եւ Ամերիկաները:

Ցարդ սաքսոֆոնը զիս կը հրա-պ ո ւ ր է ր , ե ր բ ս ի մ ֆ ո ն ի ք ն ո ւ ա գ ա -խումբին մաս կը կազմէր, եւ առան-ձ ի ն ի ր բ ա ժ ի ն ն ե ր ո վ տ ր ա մ ա թ ի քտրամադրութիւն կը ստեղծէր, տե-սակ մը կարծէք խոստովանանքիպէս էջ մը կը բանար նուագուածկտորին մէջ, որ քեզ կը պարուրէ իրձայնային թովչութեամբ: Կռահելի էթերեւս, որ այդ օրուան սաքսոֆոնինուագահանդէսը դասական երա-ժըշտութեան ոլորտներէն ներս իմառաջինն էր: Չմոռնամ ըսելու, որՀ ա յ ր ա պ ե տ Ա ռ ա ք ե լ ե ա ն ի ս ա ք ս ո -ֆոնին կ’ընկերակցէր Gleb Korolev,ա՛ն ալ միջազգային դաշնակահարիհ ա մ բ ա ւ վ ա ս տ ա կ ա ծ Լ ա թ վ ի ա ց իերաժիշտ: Ըսի «կ’ընկերակցէր» ինչո ր ճ ի շ դ չ է , ո ր ո վ հ ե տ ե ւ ա ռ ա ն ցդաշնակին, սաքսոֆոնով տրուածըամբողջութիւն չէր կրնար կազմել :Դաշնակը տիրականօրէն ներկայ էրեւ նո ՛ յնքան հրապուրող, նոյնքանկատարելագործուած տաղանդ պա-հանջող: Երկուքով այնքան յուզե-ցին ունկնդիրները, որ «պռաւօ»-նե-ր ը չ ո ւ շ ա ց ա ն : Ո ր ո շ ե ց ի տ ո ւ ն վ ե -րադարձիս համացանցի վրայ փընտ-ռ ե լ , գ տ ն ե լ f a n t a i s i e - ն կ ր կ ի ն ը մ -բոշխնելու համար զայն:

Երկրորդ կտորը Darius Mi lhaud(1892-1974)ի Scaramouche (1937)-նէր: Առաքելեանը, կրկին, հանդիսա-տեսին աւելի մօտէն ծանօթացնելուհամար նուագուելիք կտորներուն ույօրինող երաժիշտներուն , ներկա-յ ա ց ո ւ ց D a r i u s M i l h a u d - ն , ո ր ո ւ նScaramouche-ի երրորդ մասով փո-խ ա դ ր ո ւ ե ց ա ն ք Պ ր ա զ ի լ ի ա : Շ ա տհետաքրքրական էր յայտագրի եր-րորդ կտորը, որ Ճափոնցի TakashiYoshimatsu (1953) ի «Թռչուններ»շարքին կը պատկանի: “Run Bird,S ing B i rd , F ly B i rd” , որ գէթ ինծիհամար սքանչե լի երեւակայականա շ խ ա ր հ ի մ ը դ ռ ն ե ր ը բ ա ց ա ւ :Դադարէն ետք Robert Schumann(1810-1856)-ի Drei Romanzen furOboe-ն էր, որ գրաւեց հոգիները:

Վերջին բաժինը վերապահուածէր հայկականին: Ա լեքսանդր Յա-ր ո ւ թ ի ւ ն ե ա ն ի ( 1 9 2 0 - 2 0 1 2 ) E x -prompt-ը, յօրինուած՝ թաւ ջութակիեւ դաշնակի համար: Առաքելեանիհմտութեամբ, թաւ ջութակին տեղըգ ր ա ւ ա ծ է ր ս ա ք ս ո ֆ ո ն ը , ո ր թ է ե ւի ն ք ն ա տ ի պ է ր ո ւ կ տ ո ր ի ն հ ա ր ա -զատութիւնը պահեց, սակայն չէրհ ա ս ն ե ր Մ ե տ է ա Ա բ ր ա հ ա մ ե ա ն իթ ա ւ ջ ո ւ թ ա կ ո վ ա ն ո ր մ ե կ ն ա բ ա -նութեան: Արամ Խաչատուրեանի-( 1 9 0 3 - 1 9 7 8 ) Գ ա յ ի ա ն է պ ա լ է տ է ն

Շար. էջ 13

LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014 • ABAKA • 3

Անմոռանալի նուագահանդէս մը

Page 4: Abaka 03 11-2014

ÚԱՐՈՒԹԻՒՆ ¸ԵՐՁԱԿԵԱՆ

ÂáñáÝÃáÛÇ ¦Ü³ÛÇñǧ ºñ·ã³-ËáõÙ μÇ ÑÇÙݳ¹ñáõû³Ý ï ³ë-ÝÁÑÇ Ý· ³Ù»³ÏÇ ³éÇÃáí ѳ۹³ë³Ï³Ý »õ ÅáÕáíñ¹³Ï³Ý »ñ -·»ñáõ ÝáõÇñáõ³Í μ³ó³éÇÏ Ñ³-Ù»ñ · ÙÁ ë³ñùáõ»ó³õ 19 ÐáÏ -ï»Ùμ»ñ 2014 ÎÇñ³ÏÇ »ñ»ÏáÛ»³Ý,ê . ¶ñÇ·áñ Èá õë³õáñÇã Ð³Û Î³-ÃáÕÇÏ¿ »Ï»Õ»óõáÛ Ù¿ç , Ñáí³Ý³-õáñáõû³Ùμ ëá ÛÝ »Ï»Õ»óõá Û Ñá -·»õáñ ÑáíÇõª ¶»ñÛ³ñ·»ÉÇ î. ºÕdzÌ. ìñ¹ . øÇñ ¿ç»³ÝÇ » õ Ñá·³-μ³ñÓáõû³Ý£ гÛñ ºÕdzÛÇ ÏáÕùÇÝÝ»ñ Ï ³Û ¿ ÇÝ ê . ²ëïáõ³Í³ÍÇݻϻջóõáÛ Ðá·»õáñ ÐáíÇõª ²ñÅ. î.ÎáÙ Çï³ë ² . øÑÝ Û . ö³Ýáë»³Ý ,ØÇç -Ú³ñ³Ýáõ³Ý³Ï³Ý Ù³ñÙÝDzï»Ý³å»ï Ú³Ïáμ Ö³Ýå³½»³Ý,ÐÐ ê÷ Çõéù Ç Ý³Ë³ñ³ñáõà »³Ý¶³Ý³ï³ÛÇ ÊáñÑñ¹³Ï³Ý Êáñ¿ÝسñïáÛ»³Ý ÇÝãå¿ë ݳ»õ »Ï»Õ»-óÇÝ ³ÙμáÕçáõû³Ùμ É»óÝáÕ »ñ³-ÅÁßï³ë¿ñÝ»ñ£

´³óÙ³Ý Ëûëùáí ѳݹ¿ë »Ï³õ¦Ü³ÛÇñǧ »ñ·ã³ËáõÙμÇ ·»Õ³ñ-õ»ëï³Ï³Ý ջϳí³ñ áõ ËÙμ³í³ñªê³ñ · Çë гÙåá Û»³Ý , áñ ·ñ»Ã ¿ï³ëÝÁÙ¿Ï ï³ñÇÝ»ñ¿ Ç í»ñ ³Ûëϳ ñ » õáñ á õ å³ï³ë˳ݳï áõå³ßïûÝÁ ëï³ÝÓÝ³Í ¿£ äñÝ. гÙ-åáÛ»³Ý Ý»ñϳݻñÁ áÕçáõݻɿ »ïùѳÏÇñ× ï»Õ»ÏáõÃÇõÝÝ»ñ ÷á˳Ý-ó»ó »ñ·ã³ËáõÙμÇ ÑÇÙݳ¹ñáõû³Ýáõ ³Ýó³Í áõÕÇÇÝ Ù³ëÇÝ£ ²Ý Û³Ûï-Ý»ó ÿ` îÇÏ. سñÇݳ îáñÝ³Ý ¿ñáñ ÷³ÛÉáõÝ ·³Õ³÷³ñÁ ÛÕ³ó³Í »õÇñ ç³Ýù »ñáí ¿ñ áñ ³ Ûë »ñ· -ã³Ëá õÙμÁ 16 ï³ñÇÝ»ñ ³é ³çÑÇÙÝ á õ»ó³õ £ ¦Ü³ÛÇñǧ »ñ·ã³-ËáõÙ μÁ ù ³Õ³ùÇë ÙÇ³Ï Ñ³Û»ñ·ã³ËáõÙμÝ ¿ Ñ³Û »ñ·Ç ëÇñ³-ѳñ ³Ý¹³ÙÝ»ñ¿ ϳ½Ùáõ³Í: Ան ÇñÑÇÙݳ¹ñáõû³Ý ûñ¿Ý ëÏë»³É ³Ù¿Ýï³ ñÇ Ï³Ýáݳõáñ Ï»ñåáí ÏÁÙ³ëݳÏóÇ Ñ³Ù³ÛÝù³ÛÇÝ ½³Ý³-½³Ý Ó»éݳñկÝ»ñáõ£ äñÝ. гÙåáÛ-»³Ý Û³ïϳå¿ë Ýß»ó ÿª ï³ñÇÝ»ñ³é³ç Çï³É³óÇ ËÙμ³í³ñ, »ñ³-ÅÇßï »õ áõëáõóÇã î³ÝÇ¿É øáɳ,ëù³Ýã»ÉÇ ·³Õ³÷³ñÁ áõÝ»ó³Í ¿ñùáí ùáíÇ μ»ñ»Éáõ ³½·³ÛÇÝ »ñ·-ã³Ëá õÙμ»ñÁ , áñáÝù ·á Ûá õÃ Ç õÝáõÝ¿ÇÝ ÂáñáÝÃáÛÇ Ù¿ç£ ²ÛÝå¿ë áñ¦Ü³ÛÇñǧ »ñ·ã³ËáõÙμÁ ¦Singingtoge the r§ μݳμ³Ýáí 9 -10 ½³-ݳ ½³Ý ³ ½ ·áõÃÇ õÝÝ»ñá õ å³ï -ϳÝáÕ »ñ·ã³ËáõÙμ»ñáõ ÏáÕùÇÝ³Ù¿Ý ï³ñÇ Ù³ëݳÏó»Éáí μ³½-Ù³Ùß³ÏáõóÛÇÝ Ñ³Ù»ñ· áõ ÷³-é³ïûÝ»ñáõ, ͳÝûóóáõó »õ ëÇñ-óáõó Ñ³Û »ñ·Ý áõ Ùß³ÏáÛÃÁ Ù³ë-ݳõáñ³μ³ñ ûï³ñ »ñ³Åßï³ë¿ñѳë³ñ³Ïáõû³Ý£

äñÝ. гÙåáÛ»³Ý ß³ï ѳñáõëïÛ³Ûï³·ñáí ÙÁ Ý»ñϳ۳ó³õ ѳÝ-ñáõû³Ý: ԱÝ, áñå¿ë ÷á÷áËáõÃÇõÝ,Û³ Ûï ³·ñÇ Ç õñ³ù³ÝãÇ õ ñ »ñ·ÇëÏÇ ½μÁ ù³ ÝÇ ÙÁ ݳ˳¹ ³ëáõ -ÃÇõÝÝ»ñáí ³Û¹ »ñ·Ç Ù³ëÇÝ Ï³ñ×ï»Õ»ÏáõÃÇõÝÝ»ñ ÷á˳Ýó»ó£

îûݳѳٻñ·ÇÝ ³é³çÇÝ Ù³ëÁÝáõÇñáõ³Í ¿ñ Ñ³Û ÛûñÇÝáÕÝ»ñáõ¹³ë³Ï³Ý »ñ³Åßïáõû³Ý ëï»Õ-ͳ·áñÍáõÃÇõÝÝ»ñáõÝ£ Ú³Ûï³·ÇñÁëÏë ³ õ ê . æñμ³ß»³ÝÇ ¦Ø³ñ¹ Áسñ¹áõÝ ´³ñ»Ï³Ù§ »ñ·áí, áñáõնÛ³çáñ¹»ó ¦ºñ· Ù³ñ¹³ëÇñ³Ï³Ý§ÏïáñÁ, áñ »ñ·áõ»ó³õ ù³é³Ó³ÛÝ£² Ûë »ñÏá õ ÏïáñÝ»ñÁ Ù³ñ-

¹³ëÇñ³Ï³Ý ½·³óáõÙÝ»ñáí É»óáõÝÏï áñÝ»ñ ¿ÇÝ £ ºñÏñáñ¹ ÏïáñÇμ³é»ñÁ »õ »ñ³Åßïáõû³Ý ÛûñÇ-Ýá õÙÁ Ï³ï ³ñáõ³Í ¿ñ ݳËÏÇÝäáÉë³Ñ³Û Ú³Ïáμ î¿ûùÙ¿×»³ÝÇÏáÕÙ¿, áñ ѳÝñáõû³Ý Ý»ñϳ۳ó-õ»ó³õ ³é³çÇÝ ³Ý·³Ù ÁÉɳÉáí, ու³ñųݳó³õ Ý»ñϳݻñáõ ç»ñÙ·Ý³Ñ³ï ³ÝùÇÝ £ ÊÙμ»ñ·Ý»ñá õݹ³ßݳÏáí Çñ Ù³ëݳÏóáõÃÇ õÝÁμ»ñ³õ êáݳ Úáíë¿÷»³Ý, ÇëÏ Ù»-Ý»ñ·Ý»ñáõÝ՝ ÂÇݳ γñ³å»ï»³Ý£

î³ñÇÝ»ñ ³é³ç г۳ëï³ÝÇ Ù¿çê» õ³Ý³ յ É Ç×Á ß³ï Éá õñç ï³· -ݳåÇ Ù¿ç ¿ñ: Մ³Ï³ñ¹³ÏÁ ï³Ï³õÏÁ å³Ïë¿ñ, Ùï³Ñá·áõÃÇõÝ å³ï-×³é » É áí : Ոñå¿ë É á õÍá õÙ áñáß -á õ»ó³õ ² ñ÷ ³ ·»ïÇÝ ÁÝóóùÁ÷áË»É »õ ê»õ³Ý³ յ ÉÇ×ÇÝ Ï³å»É£²Ûëå¿ëáí ê»õ³Ý³յ ÉÇ×Á ÷ñÏáõ»ó³õÙ»Í íï³Ý·¿ ÙÁ, áñ ëï»ÕÍ»ó Ù»Í˳ݹ³í³éáõÃÇõÝ£

² Ûë Ýå³ï ³Ïáí ͳÝûà »ñ³-ÅÇßïª ¾. ÚáíѳÝݿ뻳ÝÇ ÛûñÇݳͦ²ñ÷³-ê»õ³Ý§ »ñ·Á Ý»ñϳ۳ó-áõ»ó³õ , áñáõÝ Ù¿ç áñå¿ë ٻݳ-Ï³ï ³ñ á õÝÏݹñ»óÇÝù Øáíë¿ëгÛÇû³ÝÁ£

гÛñ»Ý³ëÇñ³Ï³Ý »õ ß³ï Û³ï-ϳÝß³Ï³Ý »ñ· ÙÁÝ ¿ ¦²ñ³-ñ³ï»³Ý ÐáíïÇ ºñ·Á§, Ùß³ÏáõÙÁ²ßáï ê³Ã»³ÝÇ, μ³é»ñÁ ¶»Õ³Ùê³ñ»³ÝÇ ÏáÕÙ¿ ·ñáõ³Í: ػݳ-ϳï³ñÝ ¿ñ гÛÏ ²Ïáμ»³Ý£ г-Û³ëï³ÝÇ μ³ñ·³õ³×Ù³Ý ßñç³ÝÝ ¿,²ñ³ñ³ï É»éÁ ѳϳé³Ï áñ ë³Ñ-Ù³Ý¿Ý ¹ á õñë ¿ μ³ Û ó Çñ μ³ñÓñ·³·³Ã áí ÏÁ ¹Çï¿ á õ ÏÁ ÑëÏ ¿Ñ³Ûñ»ÝÇùÁ áõ ß³ï ·áÑ ÏÁ ½·³Û£

Î. ¼³ù³ñ»³ÝÇ ¦ê³ñÇ Î»³ÉÇݧÏïáñÁ, ß³ï ͳÝûà ÅáÕáíñ¹³Ï³Ý»ñ· ÙÁÝ ¿ áñ ³ÝóÝáÕ Ñ³ñÇõñï³ñÇÝ»ñáõ ÁÝóóùÇÝ Ñ³ñ³õ³ÛÇÝÎáí ϳëÇ » õ ³ñ»õÙï»³Ý Ð³-Û³ëï³ÝÇ Ù¿ç »ñ·áõ³Í ¿£ ¶áíù ÙÁÝ¿ ¹»ÕÇÝ Ù³½»ñáí ·»Õ»óÇÏ ³ÕçϳÝÙÁ áñ É»éÝ»ñáõ Ù¿ç μÝ³Ï³Í ¿£ ²ÛëÏïáñÇÝ Ù¿ç ٻݻñ·Ý»ñáí Çñ»ÝóÙ³ëݳÏóáõÃÇõÝÁ μ»ñÇÝ ª γëdzê³Ñ³Ï»³Ý »õ È»õáÝ ¶³É¿Ùù¿ñ»³Ý£

Ð³Û »ñ³Åßïáõû³Ý ѳÛñ, í»-ñÁëï»ÕÍÇãÁ ÎáÙÇï³ëÇ ·ÉáõË ·áñ-ÍáóÝ»ñ¿Ý ÙÇո յÝ ՝ ¦¶áõóݻñ·§Á,áñå¿ë ËÙμ»ñ· Ý»ñϳ۳óáõ»ó³õ»ñ·ã³ËáõÙμÇÝ ÏáÕÙ¿ £ ä³ïÙáõ -ÃÇõÝÝ ¿ ÑáÕ³·áñÍ Ñ³ÛáõÝ ³ß˳-ï³ÝùÁ ³ñïÇÝ íñ³Û Çñ ·áõóÝÇÝ»õ »½Ý»ñáõÝ Ñ»ï£

Ú³çáñ¹ ËÙμ³ÛÇÝ ÏïáñÁ ¦îÁÉ¿º³Ù³Ý§ ÎáÙÇï³ëÇ Ù»Ý»ñ·Ý»ñ¿ÝÙÇÝ »Õ ³Í ¿ , որ ì³ëåáõñ³Ï³Ý³åñáÕ ·ÇõÕ³óÇ Ñ³Û Ù³ñ¹áõ ÙÁﳷݳåÁ ÏÁ å³ïÙ¿£ Æñ ëÇñ³Í³ÕçÇÏÁ ÷³Ëóáõó³Í »Ý »õ ³ÝáñíßïáíÁ Ï ՚³åñÇ, μ³Ûó ÙÇßï ÛáÛëá õÝÇ áñ ³Ý ûñ ÙÁ åÇïÇ í»ñ³-¹ ³é Ý³Û £ ìßïÇ , Û á Û ëÇ ³ÏÝϳ-Éáõû³Ý å³ïÙáõÃÇõÝ ÙÁÝ ¿£ ²ÛëÙ¿ÏÁ áã ÿ ÎáÙÇï³ëÇ, ³ÛÉ ²É»ù-ë³Ýïñ Ú³ñáõÃÇõÝ»³ÝÇ ¹³ßݳõá-ñáõÙÝ ¿ áñ ·ñáõ³Í ¿ ù³é³Ó³ÛÝËáõÙμÇ Ñ³Ù³ñ£

²ÛÝáõÑ»ï»õ »ñ·ã³ËáõÙμÁ ѳÝ-¹ ¿ë »Ï³õ ¶á õë³Ý Þ ³Ñ¿ÝÇ «¼»-÷ÇõéÇ Üٳݻ »õ ºñáõ³Ý¹ ²É»ù-ë³Ý»³ÝÇ «Æ٠ʻݹ ¶ ³ñݳݻÏïáñÝ»ñáí, áñáÝù ëÇñáÛ ³ñï³-Û³Ûïáõû³Ý »ñ·»ñ »Ý£

² å³ Ý»ñϳ۳óáõ»ó³õ Ú áí -ѳÝÝ¿ë Âáõٳݻ³ÝÇ ¦Èáõë³õáñãÇγÝà »Õ Á§ μ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÇ õÝÁ»ñ³Åßïáõû³Ý í»ñ³ÍáõաÍ Þ³Ñ³Ý

ä¿ñå¿ñ»³ÝÇ ÏáÕÙ¿£ ¼ñáÛó ÙÁÝ ¿ ÿ²ñ³·³Í É»ñ³Ý íñ³Û Ï³Û ÷³ÛÉáÕÙßï³í³é ϳÝÃ»Õ ÙÁ » õ ³ ۹ϳÝûÕÇÝ áí áñ ÏÁ ѳõ³ï³Û ÏÁѳõ³ï³Û ݳ»õ Ñ³Û ÅáÕáíáõñ¹ÇÏ»ÝëáõݳÏáõû³Ý » õ յ³õ»ñÅáõ -û³Ý £ ² Û ë »ñ·ÇÝ áñå¿ë ٻݳ-ϳï³ñ Çñ Ù³ëݳÏóáõÃÇõÝÁ μ»ñ³õï³Õ³Ý¹³õáñ Ù¿óû-ëá÷ñ³Ýû êáÝ³Ú áíë»÷»³Ý , áñ ßñç³Ý³õ ³ñï»Õ³Í ¿ ºñ»õ³ÝÇ ÎáÙÇï³ëի ³Ý-õ³Ý ä»ï³Ï³Ý ºñ³Åßï³Ýáó¿Ý ,Ñ»ï»õ»Éáí û÷»ñ³ÛÇ »ñ·»óáճϳÝÙ³ëݳ·Çïáõû³Ý£ ²Ûë ÏïáñÇÝ Ù¿çÇñ»Ý ¹³ßݳÏáí ÁÝÏ»ñ³ó³õ ÂÇݳγñ³å»ï»³Ý, áñ Ýá Ûնå¿ë ï³-ճݹ³õáñ ¹³ßݳϳѳñáõÑÇ ÙÁÝ¿ £ Ան ²Ù»ñÇϳ յ ի Ødzó»³É ܳ-ѳݷݻñáõ ä³å Öáݽ »ñ³Åßï³-Ýáó¿Ý íÏ³Û á õ³Í ¿ äë³Ï³õáñ²ñáõ»ëïÇó ïÇïÕáëáí£

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÇõÝ ºÕÇß¿ ²ñù.¸áõñ»³ÝÇ, »ñ³ÅßïáõÃÇõÝ Þ³Ñ³Ýä¿ñå¿ñ»³ÝÇ ¦Ê³ãÁ§ ËÙμ»ñ·³ÛÇÝÏïáñÁ Ý»ñϳ۳óáõ»ó³õ »ñ·ã³-ËáõÙμÇÝ ÏáÕÙ ¿ £ ʳã Á Û³ïϳ-Ýըß³Ï³Ý μ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÇõÝ ÙÁÝ ¿áñ ѳõ³ï³ó»³É ùñÇëïáÝ»³ÛÇÏ»³ÝùÇÝ ½³Ý³½³Ý íÇ׳ÏÝ»ñն áõå³ñï³õáñáõÃÇõÝÝ»ñÁ ÏÁ Û³Ûï-ݳμ»ñ¿ £ ʳã Ý ¿ ÙÇ³Ï Çñ³Ï³-ÝáõÃÇõÝÁ »õ յ³õÇï»Ý³Ï³Ý ×ßÙ³ñ-ïáõÃÇ õÝÁ ²ëïáõÍá Û μ³óáõ » Éá õѳٳñ £ ² Ûë »ñ·Á Ýá õÇñá õ»ó³õ»ñ·ã³ËáõÙμÇ í»ñçÇÝ ï³ñÇÝ»ñáõÝٳѳó³Í ã áñë ³Ý¹³ÙÝ»ñá õÝÉáõë³õáñ Ñá·ÇÝ»ñáõÝ£

²é³çÇÝ Ù³ëÇ í»ñçÇÝ ÏïáñÁ ,¦ÎÇÉÇÏdz§Ý, áñáõÝ ¹³ßݳõáñáõÙÁϳï³ñáõ³Í ¿ñ ¼³ñ»Ñ ì³ñ¹³å»ï²½Ý³õáõñ»³ÝÇ ÏáÕÙ¿, ÝáõÇñáõեó³õí»ñç»ñë ٳѳó³Í ï³Õ³Ý¹³õáñËÙμ³í³ñ ª ê»åáõÑ ²μ·³ñ»³ÝÇÛÇß³ï³ÏÇÝ£

γñ× ¹³¹³ñ¿ ÙÁ »ïù Û³ Û -ï³·ñÇ »ñÏñáñ¹ μ³ÅÇÝÁ ëÏë³õÑ³Û ÅáÕáíñ¹³Ï³Ý »ñ·»ñ¿ ϳ½-Ùըõ³Í ·»Õ»óÇÏ ÷áõÝçáí ÙÁ£ ºñ·-ã³ËáõÙμÁ ³é³çÇÝ ³éÃÇõ ѳݹ¿ë»Ï³õ ²É»ùë³Ýïñ пùÇÙ»³ÝÇ ¦´³-ñÇ ²ր³·Çɧ »ñ·áí , ٻݳϳ-ï³ñáõû³Ùμ ª È» õáÝ ¶ ³É ¿Ùù ¿ñ -»³ÝÇ £ ² Ûë μ³ÅÝÇÝ Ù ¿ç μá Éáñ»ñ·»ñá õÝ ¹³ßݳÏáí ÁÝÏ»ñ³Ï-ó»ó³õ ÂÇݳ γñ³å»ï»³Ý£ Ú³-çáñ¹³μ³ñ »ñ·áõ»ó³õ Գ¿áñ· ¾ÙÇÝÇμ³é»ñով ու ²É»ùë³Ýïñ ²×¿Ù»³ÝÇերաժշտո ւթեամբ ¦ÆÙ Ø³Û ñÇϧÏïáñÁ, ٻݳϳï³ñáõû³Ùμ êá-ݳ Úáíë¿÷»³ÝÇ£ ²Ûë »ñ·Á ÝáõÇñ-õ»ó³õ μáÉáñ Ù³Ûñ»ñáõÝ£ ². ²Ûí³½-»³ÝÇ ¦²ñ³ùë ¶»ïÁ§ ÏïáñÇÝ Ù¿ç

ٻݻñ·»ó ² Ûï³ ²ÃÇù»³Ý , որ³ÝóÝáÕ 25 ï³ñÇÝ»ñáõ ÁÝóóùÇÝÙ³ë ϳ½Ù³Í ¿ ÂáñáÝÃá ÛÇ ½³-ݳ½³Ý »ñ·ã³ËáõÙμÝ»ñáõ áñå¿ë·É˳õáñ ٻݻñ·ãáõÑÇ£

гÙμ³ñÓáõÙ ä¿ñå¿ñ»³ÝÇ ¦Î°³ÝÓ-ñ»õ¿ îÕ³ë§ »ñ·Á áõÝÏݹñ»óÇÝùݳ»õ ² Ûï³ ²ÃÇù»³Ý¿Ý £ ² É»ù -ë³Ýïñ пùÇÙ»³ÝÇ ¦¾É¿·Ç³§ »õ ².ÚáíѳÝÝ¿ëÇ ¦º³ñ ܳ½³Ýǧ »ñ-·»ñÁ Çñ ùÝùá Û ß Ó³ ÛÝáí ·»Õ»ó -Ïûñ¿Ý ٻݻñ·»ó Ù»ñ »ñÇï³ë³ñ¹ë»ñáõݹ¿Ý ²ñÙÇÝdz ødzñ³ ê³ñ-·Ç뻳ݣ

³ÃáõÉ ²ÉÃáõÝ»³ÝÇ ¹³ßݳõá-ñ³Í ¦º³Ù³Ý º³ñ§ , ¦Öá׳ݧ ,¦ÆÙ³É ¾Ý»Ù§ ³ Ûë »ñ·ÇÝ Ù»Ý³-ϳտաñÝ ¿ñ ²Ù³Édz ¶³μñÇ¿É»³Ý:¦Ðá Û Æ٠ܳ½³Ýǧ , ¦êÇñ»Ù ÎÁ§» õ ¦Ðá Û Ü³ñ§ , ÅáÕáíñ¹³Ï³Ý»ñ·»ñáõÝ »ñ·ã³ËáõÙμÇÝ Çñ»ÝóÝáõ³·áí Ù³ëݳÏóáõÃÇõÝ μ»ñÇÝÝáñ³Ï³½Ù ¦Ð³Û -ü³Û§ Ýáõ³·³-ËáõÙμÁ, ջϳí³ñáõû³Ùμª ä»ñײñÃÇÝ»³ÝÇ áñ ÝáÛÝ Å³Ù³Ý³Ï ÏÁÝáõ³·¿ñ Ó»éݳ¹³ßݳÏ, ä³ñ¿Ãê³ÝÃáõñ×»³Ý՝ ÃÙμáõÏ, Ðñ³Ï гÙ-åáÛ»³Ý »õ ÄûÅû ՝ ÏÇóñ£ ²Ûë »ñ-·»ñÁ É ë»óÇÝù ׳½Ç Ù»Ïݳμ³-Ýáõû³Ùμ, ÇÝã áñ ÝáñáõÃÇõÝ ÙÁÝ ¿ñ»ñ³Åßï³ë¿ñÝ»ñáõÝ Ñ³Ù³ñ£

¦Ü³ÛÇñǧ »ñ·ã³ËáõÙμÁ Çñ ×áËÛ³Ûï³·ñáí, ٻݳϳï³ñÝ»ñáí »õ»ñ·ã³ËáõÙμÇ μáÉáñ ³Ý¹³ÙÝ»ñáí,ÇÝãå¿ë ݳ»õ ¦Ð³Û-ü³Û§ Ýáõ³·³-ËáõÙμÇ Ù³ëݳÏóáõû³Ùμ ³Ý -ݳËÁÝóó ˳ݹ³í³éáõÃÇõÝ ÙÁëï»ÕÍ»ó ëñ³ÑÇÝ Ù ¿ç » õ »ñ³-ÅÁßï³ë¿ñÝ»ñáõ ÏáÕÙ¿ μ³ñÓñ ·Ý³-ѳï³ÝùÇ ³ñųݳݳÉáí ëï³ó³Ý»ñϳñ ͳ÷³Ñ³ñáõÃÇõÝÝ»ñ, ÇÝã-å¿ë ݳ»õ ·»Õ»óÇÏ Í³ÕÏ»÷áõÝç»ñ£

¦Ü³ÛÇñǧ »ñ·ã³ËáõÙμÇ ·»Õ³ñ-õ»ëï³Ï³Ý ջϳí³ñ áõ ËÙμ³í³ñªê³ñ·Çë гÙåá Û»³Ý Û³ Ûï³·ñdzõ³ñïÇÝ μ»Ù μ³ñÓñ³Ý³Éáí ßÝáñ-ѳϳÉáõÃÇõÝ Û³ÛïÝ»óª »ñ·ã³ËáõÙ-μÇ μá Éáñ ³Ý¹³ÙÝ»ñáõÝ , ٻݻñ -·ÇãÝ»ñáõÝ, ¹³ßݳϳѳñÝ»ñáõÝ,¦Ð³Û-ü³Û§ Ýáõ³·³ËáõÙμÇÝ, Ñáí³-ݳõáñÝ»ñáõÝ, »Ï»Õ»óõáÛ Ðá·»õáñÐáíÇõ гÛñ ºÕdz Ì. ìñ¹. øÇñ¿ç-»³ÝÇÝ »õ Ñá·³μ³ñÓáõû³Ý ³Ý-¹³ÙÝ»ñáõÝ , áñáÝù ïñ³Ù³¹ñ³Í¿ÇÝ ëñ³ÑÁ »õ »Ï»Õ»óÇÝ£

²å³ »Ï»Õ»óõáÛ Ý»ñùݳëñ³ÑÇÝÙ¿ç ï»ÕÇ áõÝ»ó³õ »ñ·ã³ËáõÙμdzݹ³ÙÝ»ñáõ ÏáÕÙ¿ å³ïñ³ëïÁ-õ³Í ×áË ÑÇ õñ³ëÇñáõÃÇ õÝ £ ² Ûëѳٻñ·ÇÝ Ñ³ëáÛÃ¿Ý åÇïÇ û·ïÁ-õÇÝ ²ñó³ËÇ ë³ÑٳݳٻñÓ ·ÇõÕ»-ñáõ Ñ³Û μݳÏÇãÝ»ñÁ£

4 • ABAKA • LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014

ÂàðàÜÂàÚÆ ¦Ü²ÚÆðƧ ºð¶â²ÊàôØ´Æ ÐÆØܲ¸ðàôº²Ü15-²Øº²ÎÀ ö²è²ôàð вغð¶àì ØÀîúܲβî²ðàôºò²ô

Page 5: Abaka 03 11-2014

FRAC S:":JY:AN

Կազմակերպութեամբ Հ.Բ.Ը.Մ.-իԱ ս պ ե տ ն ե ր ո ւ Հ ա մ ա խ մ բ ո ւ մ ի ն ,Ուրբաթ, Հոկտեմբեր 10-ի երեկոյ-ե ա ն , Փ ա ս ա տ ի ն ա յ ի Հ . Բ . Ը . Մ ի ո ւ -թեան Վաչէ եւ Թամար Մանուկեանկեդրոնին մէջ «Հայաստանի յաջո-ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ն ո ւ մ ա ր տ ա հ ր ա ւ է ր -ն ե ր ը » ծ ա ւ ա լ ո ւ ն ն ի ւ թ ո վ հ ա ն դ է սեկաւ ՀՀ նախկին արտաքին գործոցն ա խ ա ր ա ր ե ւ ն ե ր կ ա յ ի ս Հ ա յ ա ս -տ ա ն ի Ա զ գ ա յ ի ն Ժ ո ղ ո վ ի ա ն դ ա մՏիար Վարդան Օսկանեան:

Շ ո ւ ր ջ 2 0 0 հ ա յ ր ե ն ա կ ի ց ն ե ր ,ո ր ո ն ց շ ա ր ք ի ն ա զ գ ա յ ի ն ք ա ղ ա -քական եւ հասարակական կազմա-կերպութիւններու ներկայացուցիչ-ներ եւ մեծ թիւով միութենականներ,ընթրիքի սեղաններու շուրջ, լսեցինու երկխօսութեամբ մասնակցեցանՀ ա յ ա ս տ ա ն ի դ ի մ ա գ ր ա ւ ա ծ ն ե ր -կայի արտաքին թէ ներքին խնդիր-ներուն, ձեռքբերումներուն:

Հ ի ւ ս ի ս ա յ ի ն Ա մ ե ր ի կ ա յ ի Ա ր ե ւ -մ ը տ ե ա ն թ ե մ ի ա ռ ա ջ ն ո ր դ ՝ Գ ե ր շ .Տ է ր Յ ո վ ն ա ն Ա ր ք . Տ է ր տ է ր ե ա նճաշօրհնէքէն առաջ հանդէս եկաւհ ա կ ի ր ճ ե լ ո յ թ ո վ , ո ւ ր վ ե ր հ ա ն ե ցՎարդան Օսկանեան սփիւռքահայնու Հայաստանի քաղաքացին, դի-ւանագէտն ու հայրենասէր գործիչը:Ան յայտարարեց, որ մեզի համարպատիւ է Օսկանեանի պատասխա-նատու պաշտօններ վերցնելը, «որ-պ է ս զ ի Հ ա յ ա ս տ ա ն ը դ ա ր ձ ն է մ ե րկեանքի երազը, յոյսը եւ նաեւ մերկեանքի խոստումը: . . .Ձեր կեանքըպ ի տ ի դ ա ր ձ ն է ք բ ա ր ի օ ր ի ն ա կե ր ի տ ա ս ա ր դ ս ե ր ո ւ ն դ ի ն հ ա մ ա ր ,անոնք որոնք կ’ապրին Հայաստանե ւ ա ր տ ա շ խ ա ր հ » , շ ե շ տ ե ց Ա ռ ա ջ -նորդ Սրբազան Հայրը:

Ներկաներուն Ասպետներու վար-չութեան կողմէ վերապահուած էինօ ր ո ւ ա ն հ ի ւ ր ի ն « Ա ն կ ա խ ո ւ թ ե ա նՃանապարհով» (հրատարակուած2013-ին) գիրքէն օրինակներ, որունանդրադարձաւ օրուան հանդիսա-վար Տոքթ. Կիրակոս Մինասեան, եւներկայացուց Վարդան Օսկանեա-նին օրագրէն էջեր ՝ «փոքր երկրիմեծ մարտահրաւէրներ»էն: Դիւա-նագէտը ծնած է 1955-ին, Հալէպ:Շրջանաւարտ է Հ.Բ.Ը.Մ.-ի ԼազարՆաճարեան-Գալուստ Կիւլպէնկեանվարժարանէն, Երեւանի Պոլիտեխ-նիկական Համալսարանէն, Միաց-եալ Նահանգներու Ֆլէչըր եւ Հար-վըրտ համալսարաններէն՝: Գտնուե-լով ՀՀ արտաքին գործոց նախա-րարի պատասխանատու պաշտօ-նին՝ մօտիկ անցեալին, եւ ներկայիսո ր պ է ս խ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ի ա ն դ ա մ ՝գործօն մասնակցութիւն բերած է եւկ ը բ ե ր է Ղ ա ր ա բ ա ղ ե ա ն բ ա ն ա կ -ցութիւններուն եւ ընդհանրապէսՀայաստանի արտաքին թէ ներքինքաղաքական կեանքէն ներս:

Տ ո ք թ . Մ ի ն ա ս ե ա ն ն շ ե ց , թ է ա նս փ ի ւ ռ ք ա հ ա յ թ է հ ա յ ա ս տ ա ն ե ա նլ ա յ ն շ ր ջ ա ն ա կ ն ե ր ո ւ ծ ա ն օ թ դ է մ քհանդիսացաւ “AIM” ամսաթերթինմ ի ջ ո ց ո վ , ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ ո վ մ ե րդատը: Երկրորդ՝ ան այսօր ծանօթ էհ ա ն ո ւ ր հ ա յ ո ւ թ ե ա ն ի ր ի ս կ հ ի մ -նադրած «Սիվիլիթաս»ով, որ կը կա-տարէ հայրենասիրական մեծ աշ-խատանք: Տոքթ. Մինասեան ըսաւ,թէ այդ տասը տարիներուն նախա-

րարը վարեց փոխ-լրացման քաղա-քականութիւն ՝ պահելով չէզոքու-թիւն եւ հաւասարակշռութիւն մի-ջազգային քաղաքական աջ ու ձախհ ո ս ա ն ք ն ե ր ո ւ մ ի ջ ե ւ : Ե ր կ ր ո ր դ ՝վ ա ր ե ց բ ա զ մ ա կ ո ղ մ դ ի ւ ա ն ա գ ի -տ ո ւ թ ի ւ ն ( m u l t i l a t e r a l ) , ո ւ ր պ ե -տութիւնը իր շահերը կը հետապնդէուրիշ պետութիւններու հետ գոր-ծ ա կ ց ա բ ա ր : Ե ր ր ո ր դ ՝ ա ն ո ր օ ր ո վ2 0 0 1 - ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն դ ա ր ձ ա ւ Ե ւ -րոպական Խորհուրդի լիիրաւ ան-դամ: Չորրորդ՝ Հայաստան-Թուր-ք ի ա դ ի ւ ա ն ա գ ի տ ո ւ թ ե ա ն ծ ի ր է ններս փրոթոքոլներու յառաջ մղումը:Հինգերորդ՝ Լեռնային Ղարաբաղիհ ա ր ց ի ն գ ծ ո վ Օ ս կ ա ն ե ա ն յ ա ջ ո -ղեցաւ ապահովե լ Արցախի փաս-տացի անկախութիւնը եւ իրաւա-կ ա ն օ ր է ն Ա զ ր պ է յ ճ ա ն ի կ ա զ մ է նդուրս հասկցողութիւնը: Եւ վեցե-րորդ՝ Տոքթ. Մինասեան կարեւորեցնախկին արտաքին գործոց նախա-ր ա ր ի ն ճ ի գ ե ր ը զ ա ր կ տ ա լ ո ւ Հ ա -յաստան-Սփիւռք յարաբերութիւն-ներուն եւ ներդրումներուն:

Վարդան Օսկանեան իր ելոյթինմէջ անդրադարձաւ հետեւեալ այժ-մէական նիւթերուն:

Ն ե ր կ ա յ ի ս Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւ Ա ր -ց ա խ ի մ է ջ ա յ ն պ ի ս ի ի ր ա դ ա ր -ձութիւններ կը պատահին, որոնքշ ր ջ ա դ ա ր ձ ա յ ի ն ե ն : Հ ա յ ա ս տ ա ն իանդամակցութիւնը ԵւրասիականՏնտեսական Միութեան, որ նոր էջկը բանայ ՀՀ տնտեսական եւ ար-տաքին քաղաքականութեան մէջ :Ո չ - ի շ խ ա ն ա կ ա ն ո ւ ժ ե ր ո ւ մ տ ա հ ո -գ ո ւ թ ի ւ ն ը , դ ժ գ ո հ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ր կ ր է նն ե ր ս ս տ ե ղ ծ ո ւ ա ծ ի ր ա վ ի ճ ա կ ի նմասին: Կովկասի մէջ բաժանարարկ ո ղ մ ե ր ո ւ ա ւ ե լ ի խ ո ր ո ւ ն կ ե ւ բ ա -ցասական դարձած հետեւանքները(Արեւմուտք եւ Ռուսիա): 23 տար-ւայ անկախութենէն ետք պէտք էկ ա ր ե ն ա ն ք ճ ի շ դ գ ն ա հ ա տ ա կ ա նտ ա լ , ա ն կ ե ղ ծ ը լ լ ա լ ե ւ ո ւ ն ե ն ա լք ա ղ ա ք ա կ ա ն կ ա մ ք : Հ ա յ ա ս տ ա ն ըներկայիս բաւական ամուր է , սա-կ ա յ ն ո ր ո ՞ ն ք ե ն ա յ ն հ ի մ ն ա կ ա նյ ե ն ա ս ի ւ ն ե ր ը , ո ր ո ն ց վ ր ա յ մ ե րպետութիւնը՝ Հայաստանը կանգունէ, եւ արդեօք թոյ լցա՞ծ են այդ յե -նասիւները:

Վարդան Օսկանեան հինգ յենա-սիւներու վրայ ծանրացաւ, որոնք ոչմ ի ա յ ն հ ի մ ք ը հ ա ն դ ի ս ա ց ա ն Հ ա -յաստանի Հանրապետութեան, այլեւձեւաւորեցին մեր մտածողութիւնը,մեր ժողովուրդի հաւաքական գի-տակցութիւնը եւ հոգեբանութիւնը:

ա.- Հայաստանեայց Առաքելա-կան Եկեղեցի

Հ ա յ ա ս տ ա ն ե ա յ ց Ա ռ ա ք ե լ ա կ ա նԵկեղեցին մեր ամենէն կայուն հաս-տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր է ն մ է կ ն է : Ա յ ո ,Աստուծոյ տունն է, բայց մենք շատյաճախ կ’ըսենք, որ եկեղեցին եղածէ ազգային հաստատութիւն: Անհը-րաժեշտ է եկեղեցի եւ պետութիւնկարգավիճակի յստակ բաժանումը:Եկեղեցին իր վրայ պէտք է վերցնէիրաւունքը իր ձայնը բարձրացնելուե ր բ ո ր հ ա ր կ ն է : Ա ն ո ւ ն ի ժ ո ղ ո -վուրդին վստահութիւնը եւ ժողո-վ ո ւ ր դ ը կ ’ ա կ ն կ ա լ է , ո ր ե կ ե ղ ե ց ի նըլլայ ժողովուրդին պաշտպանը:

բ.- ՊետականութիւնՊ է տ ք է տ ա ր ա ն ջ ա տ ե լ պ ե տ ո ւ -

թիւն եւ իշխանութիւն հասկցողու-թիւնները: Պետութիւնը երկիրն է իր

կառոյցներով՝ նախագահութիւնը,Ա զ գ ա յ ի ն Ժ ո ղ ո վ ը , կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ -թիւնը . ան մնայուն է : Իսկ իշխա-նութիւնը՝ մարդիկ են, որոնք ժա-մանակաւոր կերպով կը ծառայեն:Այս երկուքը կարելի չէ նոյնացնել.բ ա ն մ ը ո ր ա յ ս օ ր ն ո յ ն ա ց ո ւ ա ծ էկարգ մը թեւերու կողմէ: Կարեւորկէտը ժողովրդավարութեան հարցնէ : Օ ր է ն ք ն ե ր ը պ է տ ք է ը լ լ ա նթ ա փ ա ն ց ի կ : Օ ր ի ն ա կ ա ն ո ւ թ ե ա նպ ա կ ա ս ը կ ը խ ա ր խ լ է մ ե ր պ ե տ ա -կ ա ն ո ւ թ ե ա ն հ ի մ ք ե ր ը : Պ է տ ք էվերափոխենք ընտրական համա-կ ա ր գ ը : Մ ե ր պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն ը ա վ տ ո -րիտար՝ մենատիրական պետութիւնչէ: Իսկ ուժի ընկալման հարցին մէջ,պէտք է քաղաքական մենաշնորհըվ ե ր ա ց ն ե լ ե ւ հ ա ս տ ա տ ե լ ի շ խ ա -ն ա կ ա ն հ ա կ ա կ շ ի ռ : Օ ս կ ա ն ե ա նն շ ե ց , ո ր տ ա ս ը տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ի րփ ո ր ձ ա ռ ո ւ թ ի ւ ն ը ց ո յ ց տ ո ւ ա ւ , ո րհ ա յ ո ւ թ ե ա ն խ ն դ ի ր ն ե ր ը ե ր կ ր է ններս են եւ ոչ՝ դուրսը:

գ.- ՍփիւռքԿ’ակնկալենք Սփիւռքի ներգը-

ր ա ւ ո ւ ա ծ ո ւ թ ի ւ ն ը Հ ա յ ա ս տ ա ն իկ ե ա ն ք է ն ն ե ր ս : Ա ռ ա ջ ի ն օ ր է նսփիւռքահայեր եկան հայրենիք մեծնուիրումով: Սփիւռքի դերը մեծ է:Միասնականութիւնը պէտք է ըլ լայն ա ե ւ գ ո ր ծ ն ա կ ա ն գ ե տ ն ի վ ր ա յ :Սփիւռքը պէտք է ճիշդ գնահատէհ ա յ ր ե ն ի ք ը ե ւ մ ի ա յ ն Ց ե ղ ա ս պ ա -ն ո ւ թ ե ա ն հ ա ր ց ո վ չ բ ա ւ ա ր ա ր ո ւ ի :Ժողովրդավարութեան հաստատու-մը, մարդկային իրաւանց եւ ազա-տութիւններու խնդիրները նոյնպէսպէտք է յուզեն սփիւռքահայը:

դ.- Ցեղասպանութիւն100-ամեակին ընդառաջ ակնկա-

լ ի ք ն ե ր ը ա ւ ե լ ի մ ե ծ ե ն ա յ ս օ ր :Ա ն հ ր ա ժ ե շ տ է ճ ի շ դ ձ ե ւ ա կ ե ր -պ ե լ Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն խ ն դ ի ր ը ,Սփիւռք-Հայաստան աշխատանք-ն ե ր ը ծ ա ւ ա լ ո ւ ն դ ա ր ձ ն ե լ : Յ ս տ ա -կացնել մեր նպատակները յաջորդտ ա ս ն ա մ ե ա կ ն ե ր ո ւ ն հ ա մ ա ր : Ց ե -ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ճ ա ն ա չ ո ւ մ ի ա շ -խ ա տ ա ն ք ն ե ր է ն ա ն ց ն ի լ պ ա հ ա ն -ջատիրական պայքարի, մեր իրա-ւունքներուն, ինչու չէ նաեւ հողե-ր ո ւ ն : Ա յ ս օ ր Ք ի ւ ր տ ի ս տ ա ն ի մ ըծնունդը կ’ուրուագծուի տարածա-շըրջանին մէջ: Մեր պարտքն է 100-ամեակի յաջորդ օրն իսկ պահան-ջ ա տ ի ր ո ւ թ ե ա ն խ ն դ ի ր ը դ ն ե լ մ ե րդ ի մ ա ց ե ւ հ ա ն դ է ս գ ա լ ն ո ր մ տ ա -ծողութեամբ:

ե.- ՂարաբաղՎերջապէս, հինգ յենասիւներէն

ա մ ե ն է ն կ ա ր ե ւ ո ր ը ա յ ս օ ր Ղ ա ր ա -բաղեան յաղթանակներն ու անկախԱրցախն են : Բանակցութիւններըկ’ընթանան, միւս կողմէ Ղարաբաղո ւ ն ի ի ր ա ն կ ա խ ո ւ թ ի ւ ն ը : Ղ ա ր ա -բաղը անկախ պետութիւն է եւ մերյաղթանակները դարձան մեր քա-ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն հ ի մ ք ը յ ա ջ ո ր դտարիներուն համար: Դժբախտա-բար այդ յաղթանակները , Ղարա-բ ա ղ ի գ ո յ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ր բ ե մ ն կ ը շ ա -հ ա ր կ ո ւ ի ն ծ ա ծ կ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր ի շ -խանութիւններու անգործութիւնը:Ա ւ ե լ ի ժ ո ղ ո վ ր դ ա վ ա ր դ ա ր ձ ն ե լ ո վՀայաստանը մենք օգնած կ’ըլ լանքՂարաբաղեան հարցին լուծումին:Պատերազմի վտանգը շատ մօտիկչ է , ս ա կ ա յ ն մ ե ն ա տ ի ր ա կ ա ն վ ա ր -չաձեւով գործող Ազրպէյճանին դի-մ ա ց ժ ո ղ ո վ ր դ ա վ ա ր Ա ր ց ա խ ո վպ ի տ ի շ ա ր ո ւ ն ա կ ե ն ք մ ե ր յ ա ղ թ ա -նակները:

Ամփոփելով իր ելոյթը, ԱզգայինԺ ո ղ ո վ ի ա ն դ ա մ Վ ա ր դ ա ն Օ ս կ ա ն -եան ըսաւ, «Ընդհանուր տեսլականէ ա ն հ ր ա ժ ե շ տ , ո ր պ է ս զ ի կ ա ր ո -ղանանք այս փոքր երկիրը դարձնելայն երկիրը, որ մեր հայրերը, մենք,մեր զաւակները ուզում ենք տես-նել», շեշտեց ան:

Ն ե ր կ ա ն ե ր ը ը մ բ ռ ն ո ւ մ ո վ գ ն ա -հ ա տ ե ց ի ն ն ա խ կ ի ն ն ա խ ա ր ա ր ե ւԱ զ գ ա յ ի ն Ժ ո ղ ո վ ի ա ն դ ա մ Տ ի ա րՎ ա ր դ ա ն Օ ս կ ա ն ե ա ն ի կ շ ռ ա դ ա տ -ւած, յախուռն, ինչպէս նաեւ ինք-նաքննադատութեան տարրեր պար-փ ա կ ո ղ ե լ ո յ թ ը : Ի ս կ ա կ ա ն ն մ ո յ շառողջ ժողովրդավարութեան:

Հարցումներու բաժնին մէջ անդ-րադարձ եղաւ Եւրասիական Տնտե-ս ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ ե ա ն Հ ա յ ա ս տ ա ն իանդամակցութեան, ուր Օսկանեանհ ե ռ ա տ ե ս օ ր է ն կ ա ր ե ւ ո ր ե ց Վ ր ա ս -տանի հետ հնարաւորինս նոյն ճամ-բ ո վ ը ն թ ա ն ա լ ը , ա պ ա գ ա յ ի ն բ ա ր -դութիւններու եւ անակնկալներուառջեւ չգտնուելու համար: Արծար-ծ ը ւ ե ց ա ն Փ ր ո թ ո ք ո լ ն ե ր ո ւ ն ս տ ո -ր ա գ ր ո ւ մ ի ն բ ե ր ե լ ի ք հ ե տ ե ւ ա ն ք -ն ե ր ն ո ւ Թ ո ւ ր ք ի ո յ հ ո ղ ա յ ի նն ե ր կ ա յ ս ա հ մ ա ն ն ե ր ը ճ ա ն չ ն ա լ ո ւխնդիրը: քննարկման նիւթ դարձանն ա ե ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ր ի տ ա ս ա ր -դութեան ներգրաւումը քաղաքա-կան կեանքէն ներս՝ մէկ կողմէ եւմ ի ւ ս կ ո ղ մ է ա ն ո ն ց կ ա ր ճ հ ա մ -բերութիւնը եւ արտագաղթը. Ազըր-պ է յ ճ ա ն ի ն ի ւ թ ա կ ա ն հ ս կ ա յ ա կ ա նմ ի ջ ո ց ն ե ր ը ե ւ ա յ դ գ ո ւ մ ա ր ն ե ր ըտ ե ս ի լ ք ո ւ ն ե ց ո ղ մ ա ր դ ո ց կ ո ղ մ է

Շար. էջ 15

LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014 • ABAKA • 5

ՎԱՐԴԱՆ ՕՍԿԱՆԵԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ԶԵՏԵՂԵՑ ՀԻՆԳՅԵՆԱՍԻՒՆԵՐՈՒ ՎՐԱՅ. ԵԿԵՂԵՑԻ, ՊԵՏԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ,ՍՓԻՒՌՔ, ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆ ԵՒ ՂԱՐԱԲԱՂ

Page 6: Abaka 03 11-2014

6 • ABAKA • LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014

ԳՈՀԱԲԱնՈւԹԵԱն Օր

Մոնթրէալի նորաբաց Արարատ Բնակարաններ-ու մէջ«Գոհաբանութիւնը Արարատի փէշերէն լսուեցաւ»

Այս էր նշանաբանը Գանատայիառաջնորդ Աբգար Վրդ. Յովակիմ-եանի օրուան պատգամին, երբ անօրհնեց աշնանային զարդարանքովմ ե ր ս ե ղ ա ն ն ե ր ը : 1 3 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր2014-ը ամերիկեան պատմականէնանցաւ եւ եղաւ հայկական Գոհա-բանութեան Օր:

Ա ր ա ր ա տ Բ ն ա կ ա ր ա ն ն ե ր - ո ւերազ իրականացում : Ո՞վ կրնարյղանալ Մոնթրէալի մէջ երէցներուտան մը գաղափարն իսկ՝ եթէ ոչքանի մը խելացնորներ: Ո՞վ, ըսէքինծի ո՞վ կրնար համարձակիլ կա-ռավարական ու բարձրագոյն հեղի-նակութիւններու դուռը զարնել ուհետապնդել ՝ եթէ ոչ քանի մը հա-մ ո զ ո ւ ա ծ հ ե ռ ա տ ե ս ն ո ղ ն ե ր , մ ա ս -նաւորաբար հայ երէցներու կարի-քով հետաքրքրւուող: Այսօր Արա-րատ Բնակարաններ-ը պարծանքմըն է Մոնթրէալահայութեան:

Պատիւ ձեզի:Հ ո յ ա կ ա պ շ է ն ք ը վ ե ր է ն վ ա ր

ց ն ծ ո ւ թ ե ա ն մ է ջ է : Ե ր է ց ն ե ր ո ւազգականներ ու հիւրեր կը հաւա-քուին մեր տան ճաշասրահը: ՀայՏուն-ին նրբահասակ պարմանու-հ ի ն ե ր ը պ ա տ ր ա ս տ ե ն ս պ ա ս ա ր -կելու, մինչ պատանիներ երաժշտու-թ ե ա ն գ լ ո ւ խ ն ե ն , ա ր ծ ի ւ ի ն մ ա նշրջահայեաց:

Ահա Արարատ Բնակարաններ-ուհ ի ւ ր ը ն կ ա լ ն ե ր ն ո ւ հ ի ւ ր ե ր ն ե ն .

տ ն օ ր է ն Ա զ ա տ Թ է մ ի զ ճ ե ա ն ի րվ ա ր չ ա կ ա ն ա ն դ ա մ ն ե ր ո վ , Գ ա ն ա -տ ա յ ի ն ո ր ը ն տ ր ե ա լ ա ռ ա ջ ն ո ր դպ ա ր թ ե ւ ա կ ա ն հ ա ս ա կ ո վ Ա բ գ ա րՎ ր դ . ո ւ մ ե ծ ա ր ե ա լ հ ի ւ ր ե ր : Խ օ ս քա ռ ի ն հ ի ւ ր ե ր ո ւ կ ա մ ա ւ ո ր ն ե ր ,ո ր ո ն ց մ է մ է կ ը ա ն ա կ ն կ ա լ ա բ ա րծաղկեփունջ մը հրամցուց ՝ երէց-ն ե ր ո ւ ն ա մ է ն կ ե ր պ ո վ հ ո գ ա ց ո ղ ,արագօրէն լուծում գտնող, խաղերե ւ ո ւ ր ա խ ո ւ թ ի ւ ն ս տ ե ղ ծ ո ղ շ ա տսիրելի Սիլվա Գույումճեանին, մեր« Ս ի լ վ ի կ » ի ն . ա ր դ ա ր ե ւ հ ի ա ն ա լ իանձնաւորութիւն:

Ա ւ ա ն դ ա կ ա ն հ ն դ կ ա հ ա ւ ի հ ա -տումի ժամն է: Սակայն ներկայ ենգրականագէտ ասմունքողներ: Հոն էՇուշանիկը, Շուշանիկ Մելգոնեան,սիրուած ու յարգուած, որ երբեք չիզ լանար մեզի վերացնե լու , վերա-կանգնելու, ուր որ ալ գտնուի, մեծո ւ պ զ տ ի կ բ ե մ ե ր , պ ա շ տ օ ն ա կ ա նկ ա մ մ տ ե ր ի մ հ ա ւ ա ք ն ե ր : Շ ո ւ շ ա -ն ի կ ի ն « Մ օ ր Ձ ե ռ ք ե ր ը » մ ա տ ն ա ն -շելու օրուան համադամները պատ-րաստող աշխատասէր թաթիկները՝ի ս կ ա պ է ս խ ո ր ա զ գ ա ց պ ա տ կ ե -րացում էր: Ալ աւելի հետաքրքրա-կան էր «Ես իմ անոյշ Հայաստանի»վ ե ր ջ ի ն տ ո ղ ի ն ե ր բ ա ս մ ո ւ ն ք ո ղ ըթնդացուց «Ես իմ Արարատ Բնա-կ ա ր ա ն ն ե մ ս ի ր ո ւ մ » յ ա տ ո ւ կ ի րժպիտով:

Անակնկալ հրաւէր մը. ծանօթ իր

յեղափոխական, ուժգին, նո յնքանհ ա յ ա ց ո ւ ն ց ե ր ե ւ ո յ թ ո վ ե ւ զ գ ա յ -նութեամբ՝ Վարդգէս Քիւփէլեանն է:Վ ա ր դ գ է ս ը ա ր տ ա ս ա ն ե ց « Ա ր մ ե -ն ի ա » մ ե ծ ա ն ո ւ ն գ ր ա գ է տ ո ւ բ ա -ն ա ս տ ե ղ ծ Փ ր օ ֆ . Ա ւ ե տ ի ս Ա հ ա -ր ո ն ե ա ն ի վ ե ր ջ ի ն ճ ա ռ ը , հ ր ա ւ ի ր -ւ ա ծ Փ ա ր ի զ ի Ս ո ր պ ո ն հ ա մ ա լ -սարանի մէջ 1930-ին, արձակ հեղի-ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ո ր կ ը ս ա ս ա ն ի հ ա յլ ե զ ո ւ ի կ ո ր ո ւ ս տ է ն : Ս ր ա հ ը կ ր կ ի նթնդաց: Ծափահարութիւնը Վարդ-գէսի՞ն էր թէ Ահարոնեանին:

Հ ի ա ն ա լ ի է ր մ ե ր ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի նպատգամը. վերոյիշեալ տողերը կըպարունակեն բոլոր խորհուրդները:Վ ա ր դ ա պ ե տ - ա ռ ա ջ ն ո ր դ ը ա ն ց ա ւս ե ղ ա ն է ս ե ղ ա ն ծ ա ն օ թ ա ն ա լ ո ւ ե ւօ ր հ ն ե լ ո ւ ե ր է ց ն ե ր ը : Մ թ ն ո լ ո ր տ ըհետզհետէ եղաւ մտերմիկ, մինչեւանգամ շուրջպար:

Քանի օր անցեր է, տակաւին մերե ր է ց ն ե ր ը կ ը յ ի շ ե ն Գ ո հ ա բ ա ն ո ւ -թեան Օրը:

Ք. ՏրդԱՏեԱն ԳույումճեԱն

Amyriga3i Ha3 Avydaran[agan Ungyragxov;yan noraga-o3x

Avydisyan tbroxu ir t-nyru gu pana3 nor dary,r]ani mu hamar

Sybdympyr 1-i Yryvanyan cy.yxig a-a6

v0dovn5 tbroxagan dary,r]ani 8A-a]in

Zanc96in hyd5 Qoryn yv <ov,anig Avy6

disyan tbroxu ir noraga-o3x ,enkin t-ny6

ru paxav5 o.]ovnylov qa-n 3ovzovmow yv ovra6

qov;yamp lyxovn ovsovxi[nyrov5 a,agyrd6

nyrov5 /no.nyrov yv parygamnyrov ho/ paz6

mov;ivn mu1

Ga-ovxova/ Abaca3i Hamar

Avydisyan yv Bilyzikyan undaniknyrov

siralir yv a-ada2y-n noviradovov;yamp5

in[bes nayv Amyriga3i Ha3 Avydaran6

[agan Ungyragxov;yan (AHAU) ,ad mu

ovri, noviradovnyrov a-ada2y-n noverny6

row5 AHAU6u grxav ga-ovxanyl nor yv

par2rorag tbroxagan hamalir mu5 ir me]

bar’agylov Mangabardezen min[yv das6

nuyrgrort garci a,agyrdnyr1 Noraga6

-o3x a3s ,enku gu hantisana3 Ha3asdani

yv a3t ,r]ani yrgirnyrov a-a]in 8Gana[9

Tbroxu5 sdanalow 8Enyrgydig yv Pna6

bahbanagan Naqaci/i me] A-a]nov6

;ivn9 (Leadership in Energy and Environmental

Des ign , LEED, h t tps : / /new.usgbc .o rg / l eed)

mi]azca3in havasdaciru1 Asor hyd meg6

dy.5 hamacor/agxov;yamp Ha3asdani

?a-i ?racrin (Armenia Tree Project), tbro6

xa,enku bidi ovnyna3 yrtiki gana[ bar6

deznyr 8green roof gardens9 , or o[ mia3n

bidi 0cne ,enki ]y-ovxman gam zowaxman

/aqsyrov qna3o.ov;yan5 a3l nayv bidi han6

tisana3 inknovro3n gr;agan gyrbar mu1

Dndysabes a.kad Yryvani Mala;ia6

Sypasdia ka.akamasi yryqanyrovn a-a6

]in magartagi ovsovm ]ampylov go.kin5

tbroxa,enku bidi /a-a3e nayv orbes ha6

ma3nka3in gytron5 ovr darpyr ka.aka3in

qovmpyr bidi garynan irynx hantibovm6

nyru ovnynal yv marzagan qovmpyr irynx

‘or2yru yv marzagan qa.yru gadaryl1

Tbroxa,enku bidi cor/a/ovi nayv ar6

datbroxagan ,ad mu darpyr /racirny6

rov5 in[bes` [a’ahasnyr marzylov darpyr

a,qadanki hmdov;ivnnyrov1

+amanagi un;axkin nayv garyliov;ivn

bidi un/a3ovi hamalsarannyrov5 ama-6

van un;axkin garc mu tasyr tasavan6

tylov 3a-a]atem a,agyrdnyrov1

Go[` Mianalov A3s Wsym Cor/in

Avydisyan undaniku a3s /racrin ha6

mar AHAU6in novira/ e hinc milion do6

lar1 Go[ g 4ov..ynk myr polor ha3ryna6

gixnyrovn 0cnylov AHAU6in5 orbeszi an

garyna 3 hasni l Avydisyan undaniki

noviradovov;yan hamabadasqano. Ir

qosdovmin` ampo.]axnylov a3s wsym a,qa6

danku1

Amyriga3i Ha3 Avydaran[agan Ungy6

ragxov;ivnu himnatrova/ e 1918-in5 orbes

Krisdoneagan gazmagyrbov;ivn5 ir /a-a6

3o v;i vnnyru madovxany lo v po l or anonx

oronk 0cnov;yan gariku ovnin ` a-anx

qdrov;yan1 AHAU6u ir a3s hama,qar6

ha3in a-akylov;ivnu g4iraganaxne bah6

banylow ,ark mu gr;agan5 avydaran[a6

gan5 ungyra3in /a-a3ov;ivnnyr ha3ryniki

yv ardyrgri ksanyryk darpyr yrgirnyrov

me]1

Lraxovxi[ dy.ygov;ivnnyrov hamar grnak

a3xylyl AHAU6i ga3ke]u www.amaa.org,

gam ov..agi gab hasdadyl AHAU6i gyt6

ronin hyd 6 31 West Century Road, Paramus,

NJ 07652 , hy-7 201 .265 .2607 , i6me 3 l

[email protected]

Page 7: Abaka 03 11-2014

LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 / MONDAY NOVEMBER 3, 2014 • ABAKA • 7

Editorial écrit en anglais

par Edmond Y. Azadian

et publié par The Armenian

Mirror-Spectator en date

du 18 octobre 2014

Le 10 octobre 2014 sera une dateimportante pour l’Arménie, puisque cejour-là, deux événements importantsont eu lieu, pas nécessairement parhasard. Le premier événement a été lasignature du traité de l’Union écono-mique eurasienne (UEE) par lePrésident Serge Sargissian à Minsk, etla seconde a été la manifestation orga-nisée par l’opposition sur la place de laRépublique.

Depuis que l’Arménie a rompu sesnégociations avec l’Union européenneen septembre 2013, elle a patienté à laporte de l’Union douanière dirigée parla Russie, formée de cette dernière, dela Biélorussie et du Kazakhstan.

Bien que l’Arménie ait été contrain-te à renoncer à ses liens économiquesavec l’Union européenne, elle ne pou-vait devenir un membre fondateur del’union douanière; à la place, Erévan adû attendre 13 mois de plus afind’adhérer à l’Union douanière, avecdes avantages douteux en perspective.En dépit de circonstances intimi-dantes, les manifestants de l’opposi-tion ont reconnu que c’était un acteincontournable pour l’Arménie.

L’Arménie s’est réorientée loin del’Europe, dans l’étreinte de la Russie. Le destin de l’Arménie est bloqué parcertains impondérables, qu’aucuneadministration - future ou actuelle – nepeut changer; la position géostraté-gique de la Russie est un facteur déter-minant qui force des relations histo-riques et de proximité géographique.L’autre facteur décisif est le blocuséconomique par la Turquie etl’Azerbaïdjan qui étouffe le pays etcompromet son avenir. Un troisièmefacteur peut être l’envoi de fonds parles citoyens arméniens vivant à l’étran-ger vers leurs familles en Arménie.C’est un déclin constant qui pourraitun jour atteindre un niveau catastro-phique.

Le dernier facteur déterminant estla corruption endémique de toutes lesanciennes républiques soviétiques etun pays seul ne peut l’éradiquer parceque toute la région est engloutie par cesystème.

Mikhaïl Saakachvili a tenté de déra-ciner la corruption de Géorgie alorsqu’il était président et aujourd’hui, ilest un homme recherché par les auto-rités de Tbilissi. Par conséquent, aussidouteux que cela puisse paraître, lacorruption ne peut être contrôlée, enparticulier dans un pays pauvre. Celane signifie pas que le pays devraitrenoncer à l’espoir de la lutte à la cor-ruption. Mais cela signifie une chose:aucune opposition ne peut résoudre leproblème du jour au lendemain, peuimporte la force avec laquelle il pré-tend pouvoir le faire.

La politique étrangère de l’Arménieest réorientée par les forces exté-rieures, mais ses politiques nationalespourraient être dirigées par l’interac-tion de forces politiques. Cette interac-

tion, cependant, à ce jour n’a fait quedésorienter le pays.

Lors des dernières élections prési-dentielles et législatives, le Parti répu-blicain de Sargissian a pu décimerl’opposition et gagner. L’élection a éga-lement été ratifiée, avec des réserves,par les observateurs internationaux. Laméthode était trop familière - un systè-me électoral mis en place par chacunedes administrations précédentes, etque chaque force politique future,peut-être, poursuivra.

Un exemple est le renouvellementdu mandat du gouverneur de Syunik,Sourik Khatchatrian, malgré ses lienscriminels. Des cas similaires ont étésignalés à Shirak et ailleurs. Tant qu’ilsfournissent des votes, ils peuvent vio-ler toutes les lois en toute impunité. L’opposition peut légitimement crierau loup et qualifier le régime actuel decriminel et d’oligarchique, mais com-bien d’assassinats politiques ont étécommis durant le régime de LevonTer-Petrossian?

Le mandat de Robert Kotcharian, enattente pour se jeter dans la courseprésidentielle, a été marqué par le mas-sacre au Parlement, ainsi que les tue-ries du 1er mars sur la Place de laLiberté.

Durant et après les dernières élec-tions, de nombreuses défections onteu lieu dans les rangs de la coalitionHAK de Ter-Petrossian, l’affaiblissantconsidérablement. Mais il n’a pasrenoncé à l’espoir. Il a continué à cour-tiser le parti Arménie prospère et sonchef Gagik Zaroukian, un oligarque depremier plan qui était dans la coalitionavec le Parti républicain de Sargissian.Il s’est progressivement déplacé versl’opposition et le 10 octobre pourraitêtre un jour de victoire pour LevonTer-Petrossian parce que ce jour-là,Zaroukian s’est joint à lui au cours dela manifestation de l’opposition. Il aégalement été en mesure d’attirer leParti de l’Héritage de Raffi

Hovannisian afin de former le« magnifique » trio de partis de l’oppo-sition au parlement. Ce trio pourraitdevenir le « magnifique quatuor, » si leparti FRA (Dachnak) décide finale-ment de se joindre à eux. Le parti aupouvoir a offert des postes d’ambassa-deur et autres postes lucratifs afin degarder la FRA dans sa mire. C’est pour-quoi le parti n’a pas participé à lamanifestation du 10 octobre, au coursde laquelle Ter-Petrossian a annoncéque « nous comprenons et respectonsleur position, » bien que durant sa pré-sidence, il ait emprisonné la directionde la FRA, a harcelé ses membres etdétruit les installations de presse.

La manifestation du 10 octobre etcelles qui l’ont précédé en provinceont été très suivies et bien organisées.Ainsi, contrairement aux allégations, iln’y a pas de tyrannie en Arménie.Sinon, les 10 000 personnes n’auraientpu se réunir en un seul endroit etharanguer « démission à l’oligarchiecriminelle » ou chanter « nous voulonsune Arménie sans Sergik. »

Les autres thèmes étaient la pauv-reté, la corruption, l’émigration et

Suite à la page 8

Arménie réorientéeou désorientée?

Le président arménien Serge Sargissian a rencontré les médiateurs internatio-naux chargés du règlement du conflit du Karabagh.

Au cours de la rencontre, le président Sargissian a discuté des questions liéesà la résolution des conflits avec les coprésidents du Groupe de Minsk de l’OSCE,Igor Popov (Russie), Pierre Andrieu (France), le président de l’OSCE AndrzejKasprzyk et David Salvo, le co-président représentant des États-Unis.

Parmi les mesures visant à un règlement du conflit qui seront discuté aucours des prochains entretiens entre les présidents de France, d’Arménie etd’Azerbaïdjan à Paris, Serge Sargissian a souligné l’approche destructrice azer-baïdjanaise largement manifestée à Bakou avant les pourparlers de France.

Serge Sargissian a de nouveau exprimé la volonté de l’Arménie de poursuivreles négociations dans le cadre du Groupe de Minsk de l’OSCE et de régler pacifi-quement le conflit du Karabagh.

Le président arméniense prépare à des discussionsavec le groupe de Minsk à Paris

De possibles réformes constitutionnelles en Arménie

Selon l’attaché de presse de la pré-sidence, Arman Saghatelian, la posi-tion finale du président arménien surle concept de réformes constitution-nelles sera connue en février-mars2015.

« Le personnel du Président a étéinformé du concept de réformesconstitutionnelles. Nous avons aussiété informé de la conclusion positivepar la Commission de Venise. Le prési-dent de la République devra adopter laquestion ou la rejeter.

Etant donné que certaines ques-tions clés abordées dans le conceptont une composante politique formu-lée, des discussions politiques supplé-mentaires et une plus grande consoli-

dation politique devront être étudiées.En conséquence, la position finale

du président arménien sur le conceptsera apparemment été connu au coursdes mois de février ou mars 2015. »

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 3 NOVEMBRE 2014

Conférence internationale sur le jeud’échecs à l’école

A Erévan dans le secteur de Malatia-Sebastia, Lévon Aronian le numéro deuxmondial des échecs vient d’ouvrir, le 17 octobre dernier, une école des échecs.Etaient présents à cette inauguration, le président arménien Serge Sargissian, lemaire d’Erévan Taron Margarian ainsi que le président de la Fédération interna-tionale des échecs (FIDE) le russe Kirsan Ilyumzhinov. L’école des échecscouvre une superficie de 400 mètres carrés et peut accueillir de 300 à 350 élèves.

Suite à la page 8

Page 8: Abaka 03 11-2014

8 • ABAKA • LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 / MONDAY NOVEMBER 3, 2014

Arménie réorientée...Suite dans la page 7

l’anarchie, ancrés dans l’esprit dechaque citoyen.

Ter-Petrossian a promis de pour-suivre la campagne d’une manièreordonnée, sur la base des droitsconstitutionnels des citoyens. Aram Manoukian a fourni des statis-tiques sur la situation désastreuse dupays et a cité les causes qui condui-saient des citoyens à émigrer ennombre.

L’opposition a présenté une liste de12 demandes de réforme au gouverne-ment.

Il serait bénéfique pour le paysqu’une saine opposition soit formée etprenne en charge le gouvernement.Mais l’ironie dans ce cas est que l’undes candidats à la présidentielle est unoligarque de premier plan, GagikZaroukian, un bienfaiteur au compor-tement de lutteur. On pourrait fairevaloir que Zaroukian pourrait être pré-sident, puisqu’un ancien lutteur, JesseVentura, a pu devenir gouverneur duWisconsin?

Pour en revenir au traité d’UEE, aumoins deux mises en garde concer-nent tous les Arméniens, mis à partleur affiliation politique. Il s’agitd’abord des perspectives économiquesd’adhésion à l’Union douanière avec laRussie. L’ancien directeur de laBanque centrale d’Arménie, BagratAsatrian, prévoit une baisse de 2 à 3%des transferts en provenance deRussie tandis que l’Arménie auraitbesoin d’une augmentation de 10% destransferts pour qu’il y ait croissance.Un problème plus inquiétant, selonAsatrian, est qu’avec « une croissanceéconomique de 3%, aucun problèmesocial ne peut être résolu. Une crois-sance de 3% va même servir de stimuli

à l’émigration. Afin de protéger lasituation en Arménie, une croissanceéconomique de 6 à 8% est nécessaire.

Mais malheureusement, il n’existeaucune condition préalable pour quela situation s’améliore en 2015, 2016 et2017. »

Asatrian mentionne également quele principal partenaire de l’Arménie, laRussie, vers qui elle se tourne, auraune croissance de 0% en raison dessanctions qui auront un impact néga-tif.

Dans ces conditions, il semble quel’Arménie lie son futur économique àun navire en perdition, sauf si un déve-loppement politique rectifie la situa-tion.

Un autre inconvénient est la ques-tion du Karabagh. Le PrésidentNazarbayev du Kazakhstan a retardéla participation de l’Arménie au traité,faisant valoir que l’Arménie devaitadhérer à l’union dans ses « frontièresinternationalement reconnues », àl’exclusion donc du Haut-Karabagh,afin de satisfaire le président Alievd’Azerbaïdjan. Une telle condition n’apas entravé la présence de la Russiequi a annexé la Crimée.

Alors que le traité a été signé, aucu-ne explication n’est donnée sur lasituation à la frontière entre l’Arménieet le Karabagh. Seul M. Aliev est ravicar lorsque l’Azerbaïdjan adhèrera àl’Union douanière, les signatairesadmettront Bakou avec le Haut-Karabagh comme partie intégrante deson territoire.

Ainsi donc, les problèmes sont bienau-dessus des possibilités pour qu’unparti puisse les résoudre. L’unité etdes efforts concertés du parti au pou-voir et de l’opposition peuvent donnerdes résultats. Sinon, personne ne peutassurer en toute sécurité le destin del’Arménie, réorientée ou désorientée.

Traduction N.P.

Plus de 40% des Arméniens au-dessousdu seuil de pauvreté

42% des Arméniens vivent en des-sous du seuil de pauvreté, selon uneétude menée en 2013 par le centre derecherche Sociometer.

S’exprimant lors d’une conférencede presse, le directeur du centre derecherche Aharon Adibekian a déclaréque les citoyens pauvres sont ceux quivivent avec moins de 2 dollars parjour, un critère de pauvreté établi parles Nations Unies.

En conséquence, ceux qui viventavec moins d’un dollar par jour sontconsidérés comme extrêmementpauvres », a déclaré Adibekian, ajou-tant que quelques 10% des Arménienssont considérés comme tels.

Toutefois, seulement la moitié despersonnes vivant au-dessous du seuilde pauvreté se considèrent commepauvres. Aharon Adibekian a décritcela comme un « mécanisme de défen-se psychologique » de la population. « 13% de la population arménienne estriche. Toutefois, seulement 2% d’entreeux se considèrent comme riches.

Ainsi, 40% des citoyens considèrentavoir un niveau de vie modeste. »Aharon Adibekian a ajouté que le pro-blème principal de la société armé-nienne est que c’est surtout la classemoyenne qui a choisi d’émigrer, ainsila société s’est polarisée entre très

riches et très pauvres. Selon le sociologue, l’autre problè-

me est que la seule source de revenupour environ 17% des familles armé-niennes bénéficient de l’aide financiè-re de parents travaillant à l’étranger.

« Les parents de 300 000 enfantsd’Arménie vivent et travaillent àl’étranger. Cela conduit à des consé-quences très négatives pour l’avenir. »

Selon la Banque centrale, le mon-tant des transferts de fonds non-com-merciaux au cours des huit premiersmois de 2014 a augmenté de 1,2% parrapport à l’année précédente, soit plusde 1,16 milliards de dollars.

Selon les dernières données duministère des Finances, en 2013 letaux de pauvreté était de 32,1%, tandisque le taux d’extrême pauvreté étaitde 2,7%. En 2012, il était de 32,4%, soitune augmentation de 17,4% par rap-port à 2008.

Conférance internationale...Suite dans la page 7

Le président de la FIDE est en Arménie à l’occasion d’une conférence inter-nationale consacrée au jeu d’échecs dans les écoles. L’Arménie étant à ce jour leseul pays à intégrer les échecs dans l’enseignement scolaire. Cette conférence, du 16 au 18 octobre, est la plus importante jamais tenue surles échecs à l’école.

L’événement a réuni 180 représentants de 30 pays. Le président d’ArménieSerge Sargissian qui est également le président de la Fédération arménienne deséchecs, a assisté à la journée d’ouverture de la conférence.

Les orateurs ont souligné que la conférence offrait une merveilleuse occasiond’échanger des expériences et ont noté qu’elle contribuera à stimuler le dévelop-pement du jeu d’échecs et participera à sa montée en puissance dans le systèmeéducatif.

Plus tard, une statue à l’effigie du double champion du monde d’échecs,Tigran Petrossian, a été inaugurée. La statue, du sculpteur Ara Sargissian, crééeen 1965 à l’occasion du triomphe de Tigran Petrossian, a été conservée par lafamille du sculpteur dans sa maison-musée pour plus d’un demi-siècle. La famil-le d’Ara Sargissian a décidé d’en faire don à la Maison des échecs à l’occasion du85e anniversaire de Tigran Petrossian. « L’amour pour les échecs est dans le sang des Arméniens » a déclaré le prési-dent de la FIDE Kirsan Ilyumzhinov.

« Récemment, j’étais au Mexique », a-t-il ajouté, et « ils m’ont montré leursprogrammes scolaires nationaux et ont dit qu’ils allaient suivre l’exemple del’Arménie en faisant des échecs une matière obligatoire dans les écoles. Lamême chose est vraie pour le Paraguay, la Mongolie et la Thaïlande. Et c’estl’Arménie qui a initié ce programme. »

Il a noté que, pour la plupart des Arméniens, les échecs, c’est la vie.« L’Arménie est le seul pays qui a réussi à gagner trois olympiades en seulementsix ans. Même les grandes nations n’ont pas réussi à confirmer un tel résultat, »a conclu Ilyumzhinov.

Programme de coopération culturelleentre l’Arménie et la Biélorussie

Une délégation du ministère biélorusse de la Culture, dirigée par le ministreBoris Svetlov, est en Arménie pour une visite officielle jusqu’au 20 octobre. Dans le cadre de ce voyage, la délégation a été reçue par le ministre arménien dela Culture Hasmik Poghosian.

Mme Poghosian a parlé de la coopération culturelle arméno-biélorusse, et lesparties ont enregistré les résultats de la coopération au cours des années précé-dentes et a décrit les plans pour l’avenir. Par la suite, Poghosian et Svetlov ont signé le Programme 2014-2017 de coopéra-tion culturelle entre les ministères de la Culture d’Arménie et de Biélorussie. Le programme se compose de douze articles et couvre tous les domaines de laculture et de l’art.

Conformément au programme, les parties encouragent l’établissement deliens directs entre les bibliothèques de leurs pays respectifs.

À l’instar de la visite du ministre de la culture biélorusse, des Jours de la cul-ture auront lieu en Arménie.

Page 9: Abaka 03 11-2014

President Serj Sarksian ReceivesOSCE Minsk Group Co-Chairs

President Serj Sarksian received the Co-Chairs of the OSCE Minks Group IgorPopov (Russia), Pierre Andrieu (France), the assistant of the US Co-Chair DavidSalvo and the Personal Representative of the Chairperson-in-Office AndrzejKasprzyk.

At the meeting issues concerning further steps towards the peace process ofthe Nagorno-Karabakh conflict, including the tripartite meeting between theFrench, Armenian and Azeri Presidents to be held in Paris at the end of Octoberthis year were discussed. Present issues hindering the negotiation process weretouched upon. In that context President Serj Sarksian expressed concern aboutAzerbaijan’s destructive approach especially before high-level negotiations.

The Armenian President reaffirmed Armenia’s commitment to joining theOSCE Minsk Group Co-Chairs’ efforts aimed at settling the conflict throughpeace negotiations.

LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 / MONDAY NOVEMBER 3, 2014 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY NOVEMBER 3, 2014

By Edmond Y. Azadian

Vice President Joe Biden seems tobe in a lot of hot water because ofstatements he made at HarvardUniversity last week — statementsthat had global reverberations andones that the Washington Postbelieves will cost him the 2016 presi-dential nomination for the Democraticparty.

To begin with, very few analysts,including the ones in the Democraticcamp, believed that Mr. Biden was aserious contender when HillaryClinton had already been wearing hercold warrior armor in preparation forthe bid.

For the neocons and the militaryindustrial complex, Mr. Obama’s “paci-fist” foreign policy has outlived its use-fulness, and the priority of the foreignpolicy agenda is intensifying the coldwar. To save his legacy, his entouragehas been forcing him already to con-duct that policy by “leading frombehind.”

Since the US is the only remainingsuperpower, all the world develop-ments have to be viewed and analyzedwithin that context.

According to the Washington Post,the vice president has committedthree gaffes recently, the major onebeing directed against the US’s strate-gic ally, Turkey, for which he wasforced to apologize to preserve thecollaborative veneer of the 40-nationcoalition which the US has enlistedunder the presumed goal of defeatingISIS, the evil incarnate force which isbeheading western hostages, provok-ing all world capitals.

Before we delve into the task ofsifting fact from fiction, it is importantto refer to the Biden-PresidentErdogan incident, which covers anduncovers a host of political realities inthe unfolding events of the MiddleEast.

Mr. Biden was forced to apologizeover the weekend to Turkey and theUnited Arab Emirates after suggestingin a speech at Harvard University’sKennedy School of Government thatthese two allies, along with SaudiArabia, were the United States’“biggest problem” in dealing with thecivil war in Syria. “What were theydoing?” asked the vice president.“They were so determined to takedown [Syrian President Bashar] Assadand essentially have a proxy Sunni-Shia war….They poured hundreds ofmillions of dollars and thousands oftons of weapons into anyone whowould fight Assad — except that the

people who were being supplied wereAl-Nusra and Al-Qaeda and theextremist Jihadis coming from otherparts of the world.” Mr. Biden, addedErdogan, admitted to him that Turkey“let too many [foreign fighters]through” into neighboring Syria.

Turkey’s president called for anapology and Biden obliged him. Butwas an apology warranted and whowas speaking the truth? Here is MikeWhitney, writing in Counterpunch:“Biden apologized for his remarks onSunday, but he basically let the cat outof the bag. Actually, what he saidwasn’t new at all, but it did lend credi-bility to what many of the critics havebeen saying since the very beginning,that Washington’s allies in the regionhave been arming and funding the ter-rorist Frankenstein from the onsetwithout seriously weighing the riskinvolved.”

The vice president’s cowardly apol-ogy served as public relations damagecontrol. What in fact happened wasthat Washington and Ankara agreed tolie publicly to keep Turkey happy,which had already joined the US-ledcoalition against ISIS reluctantly. Theirony underlying the political goals ofthe coalition is that the west has beenusing a collection of medieval monar-chies to introduce western-styledemocracy in the secular states ofIraq, Libya and Syria, with the long-term calculation that the self-servingmonarchies are disposable any timethey outlive their usefulness.

Counterpunch is also using a quotefrom “How the West Created theIslamic State,” by Nafeez Ahmed, whosays, “Since 2003, Anglo-Americanpower has secretly and openly coordi-nated direct and indirect support forIslamic terrorist groups linked to al-Qaeda across the Middle East andNorth Africa. This ill-conceived patch-work geostrategy is a legacy of thepersistent influence of neoconserva-tive ideology, motivated by longstand-ing but often contradictory ambitionsto dominate regional oil resources,defend an expansionist Israel, and inpursuit of these, re-draw the map ofthe Middle East.”

If one follows the mainstreammedia, one is at a loss, since only theface value of events are defined tailor-made for their respective governmentsto lull the voters and shape publicopinion for their legislative agenda.Had we believed the excuses justifyingforeign aggressions in Libya, Iraq andnow Syria, the bloodbaths resultingfrom those wars would have under-mined the claims and led the public to

Cont’d on page 10

Biden’s Misguided Apology

Armenia can become a majortransit corridor for Iran

By joining the Eurasian EconomicUnion, Armenia could become a majortransit corridor for Iran, member ofthe Armenian chamber of commerceSargis Aghabekyan said.

He participated in the Armenian-Iranian business forum that is beingheld in Yerevan brought together busi-nessmen from different fields.

A group of Iranian businessmenincluded companies representing poul-try, cattle breeding, production of agri-cultural goods, construction and ser-vices.

The heads of the Chambers of

Commerce of Ardabil Province of theIslamic Republic of Iran and theShirak Region of Armenia signed amemorandum of cooperation.

Karabakh FM and German delegatesdiscuss cooperation issues

STEPANAKERT. – Ministerof Foreign Affairs of the Nagorno-Karabakh Republic KarenMirzoyan received HonoraryConsul of the Republic ofArmenia in the German state ofHessen Steven Brian Fera andLandrat of Bergstrasse MatthiasWilkes.

They arrived in Artsakh on theoccasion of the opening of theSpecialized Auditorium ofGerman language at the ArtsakhState University.

During the meeting, the sidesdiscussed a range of issues relat-ed to the establishment anddevelopment of cooperation between Artsakh and Germany in the educationaland cultural spheres.

Practical agreements were achieved at the meeting.

Page 10: Abaka 03 11-2014

10 • ABAKA • LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 / MONDAY NOVEMBER 3, 2014

Biden’s misguided...Cont’d from page 9

confusion. Independent and investiga-tive journalists — sometimes with thehelp of Julian Assange’s Wikileaks andEdward Snowden’s “treasonous” reve-lations come to shed more light on theroot causes of political develop-ments.

By creating the coalition, the USpolicymakers believe that provokingconstant wars in the Middle East andleaving dysfunctional governments leftbehind pave the way for Israel’s hege-mony in the region. Whereas Turkey,by joining the coalition, albeit reluc-tantly, has a completely differentagenda and that is why at at times,their policies are in conflict. By desta-bilizing strong governments in landsformerly ruled by the Ottomans,Turkey aspires to recreate an Otto-man Empire for modern times, itsapostle being Prime Minister AhmetDavutoglu.

A cursory review of conditions setby Turkey in joining the coalition willreveal its true intentions. A no-fly zonein Syria, a border buffer and the rightto invade Syrian territories are notgoals to uproot ISIS. When VicePresident Biden spilled the beans, hewas right. Even after the parliamen-tary vote in Ankara, Foreign MinisterMevlut Çavusoglu announced that oneshould not expect immediate action byTurkey. Because Ankara is in the

process of arming and training ISISforces to do its bidding, the first goal isto depopulate the Kurdish region inSyria, including Kobani, to prevent thecreation of an autonomous Kurdisharea, which can cause a lot ofheadaches for Ankara.

In an interview with the prominentjournalist Amberin Zaman in Al-Monitor, a Kurdish leader, CemilBayik, reveals that Turkey has sup-plied ISIS with trainloads of arma-ments in Syria, basically confirmingthe inadvertent indiscretion of Mr.Biden.

The fact that ISIS released 46Turkish hostages unharmed whilebeheading on camera other hostages,further proves that the two supposedadversaries are in bed together.

Another writer for Counterpunch,Dan Glazebrook, outlines the inten-tions, of at least Britain, behind thecoalition, by writing: “Air strikes willinflict casualties on ISIS in Syria andIraq, but they will not be enough todefeat the group and may not evencontain it.” Then he asks: “Why dothey not pursue a more effective strat-egy? Because the defeat of ISIS is notreally their goal. ISIS and its friendshave played right into the hands ofBritish foreign policy for the last threeyears, acting as the vanguard in theAnglo-American proxy war of attritionagainst the Syrian state.” Just thisweek, while ISIS was overrunning theKurdish region of Kobani, Turkey wasbanning Kurds from crossing into

Syria to rescue their brethren, whilethe coalition was unleashing airstrikes— a charade, if not a tragic politicalcomedy.

It becomes clear that ISIS repre-sents a necessary evil to each memberof the coalition, to serve a narrowagenda for each.

After NATO broke up Yugoslavia,Turkey extended its political and eco-nomic influence throughout theBalkans. The war in Syria can launchthe second phase of the Turkish lead-ers’ old dreams. The only problem isthat once Turkey invades Syria, it willdefinitely face Russia, Iran andHezbollah Party. In that scenario, itwill be difficult to anticipate the out-come of the conflict. The cold war is infull swing, if you also figure in the per-spective crisis in Ukraine and tensionsin the Caucasus.

Turkey also used ISIS to teach a les-son to the Armenians, first by unleash-ing the murderous gangs to rampageKessab, that historic Armenian enclavein Syria, and recently by directingthose hordes to commit the mostheinous sacrilege against the churchand Martyrs memorial in Deir Zor. Onemillion and a half martyrs were deniedthe right to have their own individualgraves. Some remains, recovered fromthe desert, had been enshrined in St.Mary’s Church, to symbolize an entirenation lost in that desert. As a tool inthe hands of the Turkish authorities,ISIS once again violated the Armenianmartyrs.

The UN condemnation is inade-quate and insufficient response to thebarbarity committed in Deir Zor. OnOctober 3, the United Nations HumanRights Office expressed concern aboutthe continuing wave of destructionunleashed by the Islamic State of Iraqand the Levant (or Iraq and Syria,sometimes). According to the UNOffice of High Commissioner forHuman Rights (UNHCHR), ISIS mili-tants destroyed an importantArmenian Church in the Syrian city ofDeir Zor as part of an ongoing cam-paign of violence and terror which hasseen the group also blow up mosques,shrines and damage churches inNorthern Iraq. “We condemn thedestruction of the church and otherreligious institutions,” UNHCHRSpokesperson Rupert Colville told anews briefing in Geneva.

Without identifying the significanceof the martyrs’ memorial and issuing ageneric condemnation, the UN hasdone a disservice to the martyrs. Itactually has added insult to injury.Would they have had the same reac-tion if this similar desecration and vio-lation had happened to a Jewishshrine?

Mr. Biden’s apology is misguided. Ittries to cover up, awkwardly, a lie,when the truth is so obvious. He doesnot owe an apology to Erdogan. Heand the UNHCHR owe apologies to theArmenians, to the 1.5 million martyrs,on the eve of the centennial.

Pago Sahagian Attends TVCooperation Conference in Stepanakert

Nagorno-Karabakh’s (Artsakh) president on Monday took part in aconference devoted to cooperation between the two Armenian republicsin the telecommunications sector.

In his speech at the event, entitled “Paths of StrengtheningCooperation between Television and Radio Companies of the Republicof Armenia and the Nagorno Karabagh Republic and FurtherDevelopment of the Sector”, Pago Sahagian highlighted telecommunica-tions’ role as a key component of the country’s socio-economic life andsecurity, which covers almost all the aspects of life.

Addressing the current issues in the sector, the president stressed thenecessity of continuously modernizing the technical base, preparing andtraining qualified human resources and carrying out serious ideologicalwork.

According to a press release by the Nagorno-Karabakh PresidentialOffice, the meeting was attended by Chairman of the Armenian NationalCommission on Television and Radio Gagik Bouniatian, Head ofNagorno-Karabakh’s Public Services Regulatory and EconomicCompetition Commission Levon Mnacaganian, and other governmentofficials.

International college inaugurated in Armenia

DILIJAN, Armenia —

The United World Colleges’(UWC) first ever internatio-nal school in EasternEurope and theCommonwealth ofIndependent States, UWCDilijan, held its official ope-ning in Armenia’s north-eas-tern resort town onSaturday, October 11.

The idea to launch theschool came into life thanks to Ruben Vardanyan, a business person out ofMoscow, assisted by donors from around 200 countries. The total cost of thedevelopment of the campus has been $115 million, as of now.

The international school, one of 14 in the world, is built for 650 students. Theselection of students will be based on academic scores and qualifications; thosein need of funds will get full scholarships.

British School of Business, Armenia OpeningThe London School of Commerce (LSC)

Group of Colleges has recently opened anew, eighth campus in Yerevan, Armenia.This is a unique project in collaborationwith Armenian State University ofEconomics and Anglia Ruskin University.

The Prime Minister of Armenia, Mr HovikAbrahamyan, inaugurated the new campuson 24th September 2014. The Rector of Armenian State University ofEconomics, Mr Koryun Atoyan, also performed the opening ceremony alongwith the attendance of Her Excellency British Ambassador to Armenia,Katherine Leach. The guests from the United Kingdom included, Mr Tim Andradi(CEO of LSC Group of Colleges), Lord John Tomlinson of Walsall (Chairman ofthe LSC Advisory Board and Member of the House of Lords), Dr. LesterMassingham (MBA Course Director at LSC Group of Colleges), Dr. TrevorBolton (Pro Vice Chancellor at Anglia Ruskin University), and Mark Field (MPand Member of the LSC Advisory Board).

Page 11: Abaka 03 11-2014

LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014 • ABAKA • 11

Գէորգեան Ճեմարան՝Հիմնադրում եւ գործունէութիւնARMINH QHØ<KHR:AN

Գ է ո ր գ Դ Կ ո ս տ ա ն դ ն ո ւ պ ո լ ս ե ց ի(Գրիգոր Քերեստեճեան), որ 1866թուականին ընտրուած է ԱմենայնՀայոց Կաթողիկոս, իր կրթութիւննստացած է Կոստանդնուպոլսի Ժա-ռ ա ն գ ա ւ ո ր ա ց վ ա ր ժ ա ր ա ն ի ն մ է ջ :Մ ի ն չ ա յ դ , 1 8 3 5 թ ո ւ ա կ ա ն ի ն ա նձեռնադրուած էր կուսակրօն քա-հանայ ու վարդապետ, իսկ 1848-ին՝եպիսկոպոս: Մէկ տասնամեակ ետք(1858 թ.) ան ընտրուած էր Կ. ՊոլսիՀայոց Պատրիարք:

Դեռ տարիներ առաջ, երբ ԳէորգԿոստանդնուպոլսեցի կը գտնուէրՊետերբուրգ, բանակցութիւններ էրվարած որպէսզի բանայ բարձրա-գոյն հոգեւոր դպրոց եւ մերժած էրՌուսաստանի հայաշատ քաղաքիմը, կամ Արեւմտեան Հայաստանիմէջ այդպիսի դպրոց մը հիմնել ուո ր պ է ս ն մ ա ն կ ր թ ա կ ա ն կ ե դ ր ո ն իյարմարագոյն վայր ընտրած էր Ս.Էջմիածինը: Իր այդ յղացումը անկ՛իրագործէ 1874 թ. Սեպտեմբեր2 8 - ի ն , Է ջ մ ի ա ծ ն ի մ է ջ , ճ ո խ հ ա ն -դիսութեամբ կատարելով դպրոցիբացումը, որ վեհափառի անունովկը կոչուի «Գէորգեան ճեմարան»:Նորաբաց այդ ճեմարանը, որ գի-շ ե ր օ թ ի կ է ր , ո ւ ն է ր ո ւ ս ո ւ մ ն ա -

ռութեան երկու բաժիններ՝ դասա-րանական վեցամեայ կրթութիւն որկը ներկայանար միջնակարգ դպրո-ցի ծաւալով, եւ լսարանական եռամ-եայ կրթութիւն, որ կու տար հոգե-ւոր բարձրագոյն կրթութիւն: Ճեմա-ր ա ն կ ՛ ը ն դ ո ւ ն ո ւ է ի ն հ ա յ ա բ ն ա կվ ա յ ր ե ր ո ւ հ ո գ ե ւ ո ր ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ե ւչքաւոր ընտանիքներու ընդունակզ ա ւ ա կ ն ե ր ը , ը ն դ ո ր ո ւ մ , դ պ ր ո ց ընիւթապէս կը պահուէր, գլխաւորա-բար, Էջմիածնի վանքի եկամուտ-ներով, ինչպէս նաեւ բարերարներունուիրատուութիւններով: Ճեմարա-նի պատասխանատու ղեկավարու-թ ի ւ ն ը կ ը գ ի տ ա կ ց է ր զ ա ր գ ա ց ա ծհոգեւորականութիւն պատրաստե-լու իր պարտականութիւնը, ուստիկրցաւ ունենալ անհրաժեշտ չափովհ ո ւ ն ձ ք : Դ պ ր ո ց ի հ ի մ ն ա դ ր ո ւ մ է նե տ ք , Գ է ո ր գ Դ Կ ա թ ո ղ ի կ ո ս կ ա զ -մակերպած էր նաեւ «Արարատ» ամ-սագրի հրատարակութիւնը (1868թ.) , նաեւ Էջմիածնի թանգարանը.Ան կարգաւորած էր վանքի տպա-ր ա ն ն ո ւ Մ ա տ ե ն ա դ ա ր ա ն ը , ի ս կ1 8 7 9 թ ո ւ ա կ ա ն ի ն , Մ ե ս ր ո պ Մ ա շ -տոցի գերեզմանի վրայ կառուցել էր

տուած Օշականի եկեղեցին: Ըլլալովլաւ շարականագէտ, Գէորգ Դ Կա-թողիկոս միակերպութիւն ու կանո-նաւորութիւն էր հաղորդած հոգեւորերաժշտութեան՝ Շարակնոց, Պա-տարագ, Ժամագիրք հոգեւոր ժո-ղովածուներու համար կազմակեր-պելով «Նոր հայկական ձայնագրու-թեան» ստեղծող՝ Համբարձում Լի-մոնճեանի համակարգի ուսուցումը:

Ամենեւին չափազանցութիւն չէընդունի լ որ մեծ եղաւ Գէորգեանճ ե մ ա ր ա ն ի դ ե ր ը ՝ հ ա յ մ շ ա կ ո յ թ ի

պատմութեան համար: Երկար տա-րիներ, որպէս դասախօս այնտեղ կըդասաւանդէին բարձր զարգացու-մով հմտացած այնպիսի անհատների ն չ պ ի ս ի ք է ի ն Կ ա ր ա - Մ ո ւ ր զ ա ն ,Կ ո մ ի տ ա ս ը , Մ ա ն ո ւ կ Ա բ ե ղ ե ա ն ը ,Հ ր ա չ ե ա յ Ա ճ ա ռ ե ա ն ը , Գ ա ր ե գ ի նԼեւոնեանը եւ ուրիշներ: Կրթականա յ դ կ ե դ ր ո ն ի ն մ է ջ է ր ո ր պ ա տ -ր ա ս տ ո ւ ե ց ա ն ո ւ տ պ ա գ ր ո ւ թ ե ա նարժանացան հայոց լեզուին, պատ-մ ո ւ թ ե ա ն , մ ա ն կ ա վ ա ր ժ ո ւ թ ե ա նն ո ւ ի ր ո ւ ա ծ բ ա ր ձ ր ա ր ժ է ք ա շ խ ա -տութիւններ: Այդ ճեմարանի մէջ էրո ր գ ո վ ե լ ի , բ ա ր ձ ր մ ա կ ա ր դ ա կ իկ ր թ ո ւ թ ի ւ ն ս տ ա ց ա ն Կ ո մ ի տ ա ս ը ,Սպիրիդոն Մելիքեանը, Եղիշէ Թա-դեւոսեանը, Գարեգին Յովսէփեանը,Արմենակ Շահմուրադեանը եւ շնոր-հալի այլ անհատներ:

Սկզբնական շրջանին, Գէորգեանճեմարանի մէջ, անշուշտ, կ՛իշխէինկ ր օ ն ա կ ա ն ա ռ ա ր կ ա ն ե ր ը , բ ա յ ցյետագային, աստիճանաբար, սկը-սած էին աւելնալ բնագիտութիւնը,աշխարհագրութիւնը եւ նման նիւ-թեր, ու շրջանաւարտներու քննա-կան շարադրութիւնները կը նուիր-

ւէին արդէն ոչ թէ կրօնաբարոյականհ ա ր ց ե ր ո ւ , ա յ լ հ ա յ ո ց լ ե զ ո ւ ի ն ո ւգրականութեան, նաեւ հայ ժողո-վուրդի պատմութեան ու մանկա-վ ա ր ժ ո ւ թ ե ա ն : Ա ւ ե լ ի ո ւ շ , 1 9 0 5թուականի յեղափոխութեան ժամա-ն ա կ , վ ե ր ա ց ո ւ ա ծ է ր ն ա ե ւ ճ ե մ ա -րանականներու կրօնական համազ-գ ե ս տ ն ո ւ պ ա ր տ ա դ ի ր ե կ ե ղ ե ց իյաճախելը, իսկ սկսած 1915 թուա-կանէն, իմպերիալիստական պատե-ր ա զ մ ի տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն , ե ր բ ա ր դ է նծ ա ւ ա լ ո ւ ա ծ է ր մ ա ր ք ս ի ս տ ա կ ա նգ ա ղ ա փ ա ր ն ե ր ո ւ ա զ դ ե ց ո ւ թ ի ւ ն ը ,Գ է ո ր գ ե ա ն ճ ե մ ա ր ա ն ը , ո ր պ է սուսումնառութեան կեդրոն , փակ-ւեցաւ՝ 1917 թ. Դեկտեմբեր 21-ին:

Ի ր գ ո յ ո ւ թ ե ա ն 1 8 7 4 - է ն 1 9 1 7թ ո ւ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ 4 3 տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն ,ճեմարանը կրցած էր պատրաստելհոգեւորականներու բարձր մակար-դ ա կ ո վ յ ա ջ ո ղ ս ե ր ո ւ ն դ մ ը , ո ր ո ն ցշարքին ընդգրկուած էին վաստա-կաշատ հայագէտներ, լեզուաբան-ներ, պատմաբաններ, մանկավարժ-ներ ու երաժիշտներ, նաեւ հասա-ր ա կ ա կ ա ն գ ո ր ծ ի չ ն ե ր : Ա ռ ա ջ ի նհ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի ն պ ա տ ե ր ա զ մ իծանր տարիներուն, բնականաբար,ճեմարանը մատնուած էր դժուարինկ ա ց ո ւ թ ե ա ն : Ա յ դ ո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բմիջոցներ կ՛որոնէին Գէորգ Ե Սու-րէնեանց, Խորէն Ա Մուրադբէգեան,նաեւ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Գարե-գին Ա Յովսէփեան կաթողիկոսները:Գէորգ Զ Չորեքչեան, դեռ նախքանկաթողիկոս ընտրուիլը, բազմաթիւանգամներ ընդգծած էր ճեմարանըբ ա ն ա լ ո ւ ա ն հ ր ա ժ ե շ տ ո ւ թ ի ւ ն ը ,խնդիր մը ՝ որուն վերաբերեալ իրծ ր ա գ ի ր ն ա ն ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ա ծ է րԱ զ գ ա յ ի ն ե կ ե ղ ե ց ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ի ն :Ե ր բ Է ջ մ ի ա ծ ն ի Գ է ո ր գ ե ա ն ճ ե մ ա -րանը փակուած էր եւ Խորհրդայինիշխանութեան բիրտ ուժին տակ կըշարունակէր մնալ փակ, տեղակալԳ է ո ր գ ա ր ք ե պ ի ս կ ո պ ո ս Ս տ ա լ ի ն իհետ ունեցած տեսակցութեան ժա-մանակ ձեռք էր բերած արտօնու-թիւն ՝ վերաբանալու Մայր Աթոռիճ ե մ ա ր ա ն ը ՝ ա ռ ա ն ց կ ա ր ե ն ա լ օ գ -տագործելու Գէորգեան ճեմարանիիսկական շէնքը, զոր գրաւեր էինպետական նախակրթարանի գոր-ծածութեան համար: Նորաբաց այդդ պ ր ա ն ո ց ը կ ո չ ո ւ ե ց ա ւ « Հ ո գ ե ւ ո րճեմարան» ու սկսած 1944-էն, մնացբաց եւ գործող վիճակով, մայրա-վ ա ն ք ի Մ ա տ ե ն ա դ ա ր ա ն ի շ է ն ք ի նմէջ: 1945 թ. Նոյեմբեր 1-ին տեղիո ւ ն ե ց ա ւ դ պ ր ո ց ի պ ա շ տ օ ն ա կ ա նբացումը. Պիտի նկատի ունենալ որ

ուսման ծրագրին մէջ քիչ տեղ էրյատկացուած կրօնագիտութեան եւփոխարէնը՝ լայն բաժին էր տրուածհայագիտութեան, որ մասամբ կըհ ա մ ա պ ա տ ա ս խ ա ն է ր կ ր օ ն ա կ ա նմ ի ւ ս ծ ր ա գ ր ի ն , ի ս կ լ ե զ ո ւ ն ե ր ո ւշարքին ընդգրկուած էին գրաբարը,ռ ո ւ ս ե ր է ն ն ո ւ ա ն գ լ ե ր է ն ը : 1 9 7 8թուականի տուեալներով ճեմարաննունէր 35 ուսանող եւ 10 դասախօս(որոնցմէ հինգը՝ հոգեւորականներ).Ընծայարանի դասարանն ունէր 11շ ր ջ ա ն ա ւ ա ր տ ե ւ 6 դ ա ս ա խ օ ս(որոնցմէ չորսը՝ հոգեւորականներ):Մէկ տարի անց, 11 շրջանաւարտ-ներէն 8 հոգի ստացեր էին սարկա-ւ ա գ ի ձ ե ռ ն ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն , ե ւ Կ ա թ ո -ղ ի կ ո ս ը 1 1 շ ր ջ ա ն ա ւ ա ր տ ն ե ր ո ւ նուղարկած էր Մոսկուա, որպէսզիԶ ա կ ո ր ս կ ի ա ս տ ո ւ ա ծ ա բ ա ն ա կ ա նճեմարանին մէջ հետեւին բարձրա-գոյն ուսման:

Կրօնական գիտելիքներն աւելիհ ի մ ն ա ւ ո ր ե լ ո ւ հ ա մ ա ր , Գ է ո ր գ ԶԿ ա թ ո ղ ի կ ո ս հ ր ա ւ է ր է ր ո ւ ղ ղ ա ծԱ ն թ ի լ ի ա ս ի դ պ ր ե վ ա ն ք ի տ ե ս ո ւ չԴերենիկ եպիսկոպոս Փոլատեանին,նաեւ Երուանդ Հիւսիսեանին, որ-պ է ս զ ի շ ա բ ա թ ո ւ ա յ հ ի ն գ օ ր ե ր ո ւերեկոյեան ժամերուն , ճեմարանիուսանողներուն դասախօսեն աստ-ւածաբանական բովանդակութեամբօ գ տ ա կ ա ր ո ւ կ ա ր ե ւ ո ր ն ի ւ թ ե ր ,դասընթացք՝ որն, անշուշտ, ունե-ցաւ նախատեսուած անհրաժեշտարդիւնքը:

Մայրավանքի Մատենադարանիշէնքին մէջ 1944 թուականին գոր-ծ ո ղ ն ո ր ա բ ա ց դ պ ր ա ն ո ց ը , ո ր կ ըկոչուէր «Հոգեւոր ճեմարան» ունէրուսումնական ծրագիր մը նոր հո-գ ե ւ ո ր ա կ ա ն ն ե ր պ ա տ ր ա ս տ ե լ ո ւհամար, որոնց կարիքն ունէին ՄայրԱթոռն ու Հայաստանի ներքին թե-մերը: Հին սերունդի հոգեւորական-ն ե ր ա ր դ է ն չ կ ա յ ի ն ե ւ տ ե ղ ա կ ա լԳէորգ արքեպիսկոպոս ստիպուածէր Գէորգեան ճեմարանի նախկինաւարտական կամ թերաւարտ ան-ձերէն ձեռնադրել վեց հոգի՝ միա-բ ա ն ն ե ր ո ւ թ ի ւ ը հ ա ս ց ն ե լ ո վ տ ա ս -նըմէկի: Երբ Գէորգ արքեպիսկոպոսգահ բարձրացաւ որպէս Կաթողի-կոս, ունէր առաջնահերթ այն մտա-հոգութիւնը թէ արդե՞օք պիտի կա-ր ե ն ա ր հ ո գ ե ւ ո ր ն ո ր ա բ ա ց ճ ե մ ա -րանը հասցնե լ իր բարձրութեան՝մատակարարելով Հայ Եկեղեցիինարժանաւոր հովիւներ: Նորընտիրայդ Կաթողիկոսը նաեւ գոհունա-կութեամբ յայտնած էր թէ հարցը

Շար. էջ 13

Page 12: Abaka 03 11-2014

12 • ABAKA • LUNDI 27 OCTOBRE 2014 - MONDAY OCTOBER 27, 2014

Երկրէն ներս քաոս ստեղծելուպատճառաբանութեամբ Անգարայիքաղաքապետը կը մեղադրէ քրտացած հայերը

Ա ն գ ա ր ա յ ի ք ա ղ ա ք ա պ ե տ Մ է լ ի հ Կ է օ ք չ է ք , ո ր ք ա ղ ա ք ա կ ա ն բ ո ւ ռ նգործունէութեան զուգահեռաբար, յայտնի է նաեւ «Թվիթըր»ի վրայ իրզգայացունց ու աղմկալից գրառումներով, երէկ հրապարակեց գրառում մը,որ թշնամութիւն կը հրահրէ հայերու դէմ եւ որու առնչութեամբ բողոքի մեծալիք բարձրացաւ ընկերային ցանցերէ ներս:

Այսպէս Կէօքչէք «աթէիսթ հայեր» յորջորջեց այն քիւրտերը, որոնքՍուրիոյ քրտաբնակ Գոպանիի դէմ ԸՇԻՏի յարձակումներու առնչութեամբվերջին օրերուն բողոքի ցոյցեր կազմակերպած էին Թուրքիոյ զանազանշ ր ջ ա ն ն ե ր է ն ե ր ս ե ւ պ ա տ ե ր ա զ մ ի դ ա շ տ ի վ ե ր ա ծ ա ծ է ի ն բ ա զ մ ա թ ի ւքաղաքներ: «Արեւե լքի մէջ քիւրտ անունի տակ թաքնուե լով , սակայնա ր մ ա տ ն ե ր ո վ « ա թ է ի ս թ » հ ա յ ե ր կ ա ն : « Բ ա յ ց ա ս ի կ ա չ ի վ ե ր ա բ ե ր ի րԹուրքիոյ հաւատարիմ իմ հայ եղբայրներուն». Գրած է Մէլիհ Կէօքչէք:

Ա ն գ ա ր ա յ ի ք ա ղ ա ք ա պ ե տ ը ի ր խ օ ս ք ե ր ո ւ հ ա ւ ա ս տ ի ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա րզետեղած է տեսանիւթ մը, ուր ՓՔՔական քանի մը զինեալներ կը կապկենիմամի նամազը, իսկ ուրիշ զինեալներ ալ կը խնդան:

“Հայաստան” ՀամահայկականՀիմնադրամը կը պատրաստուի իրտարեկան թելեթոնին

«Հայաստան» Համահայկական Հիմնադրամը յառաջիկայ Նոյեմբերինպ ի տ ի ո ւ ն ե ն ա յ ի ր տ ա ր ե կ ա ն թ ե լ ե թ ո ն ը , ո ր ո ւ ն պ ա շ տ օ ն ա կ ա ն ը ն -դունելութեան՝ կալային համար, մեկնարկի ձեռնարկ կազմակերպուած էրՀինգշաբթի՝ Հոկտեմբեր 16-ի երեկո յեան, Կ լենտէ յ լի «Ֆինիշիա» ճա-շ ա ր ա ն ի ն մ է ջ : Պ ա տ ո ւ ո յ հ ի ւ ր ն է ր Լ . Ղ ա ր ա բ ա ղ ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա նփոխվարչապետ զօր. Արթիւր Աղաբէկեան:

Ներկայ էին առաջնորդներ Մուշեղ արք. Մարտիրոսեան եւ Յովնան արք.Տէրտէրեան:

Ն շ ե ն ք , ո ր հ ի մ ն ա դ ր ա մ ի տ ա ր ե կ ա ն կ ա լ ա - ճ ա շ կ ե ր ո յ թ ը տ ե ղ ի պ ի տ իունենայ Նոյեմբեր 23-ին։

Մեկնարկի ձեռնարկին ներկայ էին նաեւ պաշտօնական եւ ներկայա-ց ո ւ ց չ ա կ ա ն դ է մ ք ե ր : Խ օ ս ք ա ռ ի ն զ օ ր . Ա . Ա ղ ա բ է կ ե ա ն , Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա -հ ա ն գ ն ե ր ո ւ մ օ տ Լ . Ղ ա ր ա բ ա ղ ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն մ ն ա յ ո ւ ն ն ե ր կ ա -յացուցիչ Ռոպեր Աւետիսեան, «Հայաստան» հիմնադրամի ԱրեւմտեանՄ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ ն ե ր ո ւ վ ա ր ի չ Ս ա ր գ ի ս Գ ո թ ա ն ճ ե ա ն ե ւ Կ լ ե ն տ է յ լ իքաղաքապետ Զարեհ Սինանեան:

Թուրք լրագրողները այցելեցին ՀայոցՑեղասպանութեան Թանգարան–Հիմնարկ

Ե ւ ր ա ս ի ա հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա նհիմնադրամի «Media Bus Tour» ծրա-գիրի ծիրէն ներս Հայաստան այցելածթուրք լրագրողներն այցելեցին ՀայոցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն թ ա ն գ ա ր ա ն – հ ի մ -նարկ: Անոնք եղան Հայոց Ցեղասպա-նութեան թանգարանի ժամանակաւորց ո ւ ց ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ս ր ա հ ի ն մ է ջ ,ծանօթացան Հայոց Ցեղասպանութեանմ ա ս ի ն պ ա տ մ ո ղ ժ ա մ ա ն ա կ ա ւ ո ր ց ո ւ -ցադրութեան հետ:  Այնուհետեւ հայ եւթ ո ւ ր ք լ ր ա գ ր ո ղ ն ե ր ը հ ա ն դ ի պ ո ւ մ ե ւա շ խ ո յ ժ ք ն ն ա ր կ ո ւ մ ո ւ ն ե ց ա ն Հ ա յ ո ցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն թ ա ն գ ա ր ա ն – հ ի մ ն ա ր կ ի տ ն օ ր է ն , Հ ա յ ո ց ց ե ղ ա ս -պանութեան 100-րդ տարելիցի ձեռնարկները համակարգող պետականյանձնաժողովի քարտուղար Հայկ Դեմոյեանի հետ:

Հայաստանի մէջ 9 Դեկտեմբերը կրնայյայտարարուիլ յիշատակի օր բոլորՑեղասպանութիւններու զոհերուն

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Ա զ գ ա յ ի ն Ժ ո ղ ո վ ի«Ժառանգութիւն» խմբակցութեանպ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր Զ ա ր ո ւ հ ի Փ ո ս -տանճեան Հայաստանի կառավա-րութեան ներկայացուցած է «Օս-մանեան կայսրութիւնում պոնտո-սայոյների, ասորիների, եզիտներիեւ այ լ ազգերի Ցեղասպանութեանդատապարտման մասին» եւ «Հա-յաստանի Հանրապետութեան տօ-ների եւ յիշատակի օրերի մասին»Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա նօրէնքին մէջ լրացում կատարելումասին օրէնքներու նախագիծերութղթածրարը:

Ա յ ս հ ա ր ց ը ը ն դ գ ր կ ո ւ ա ծ է կ ա -ռ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն 2 3 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր իօ ր ա կ ա ր գ ի ն վ ր ա յ : « Հ ա յ ա ս տ ա ն իՀ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ -թ ի ւ ն ը ն պ ա տ ա կ ա յ ա ր մ ա ր է հ ա -մարում ներկայացուած առաջար-կ ո ւ թ ե ա ն փ ո խ ա ր է ն Դ ե կ տ ե մ բ ե ր ի9 - ը յ ա յ տ ա ր ա ր ե լ բ ո լ ո ր Ց ե ղ ա ս -

պանութիւնների զոհերի յիշատակ-ման օր՝ հաշուի առնելով այն հան-գամանքը, որ «Ցեղասպանութեանյ ա ն ց ա գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա ն կ ա ն խ մ ա ն ե ւպ ա տ ժ մ ա ն » կ ո ն վ ե ն ց ի ա ն Մ Ա Կ ըընդունե լ է 1948 թուականի Դեկ-տ ե մ բ ե ր ի 9 - ի ն : Ե լ ն ե լ ո վ շ ա ր ա դ -ր ը ւ ա ծ ի ց , Հ ա յ ա ս տ ա ն ի կ ա ռ ա -վ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ա ծօրէնսդրական նախաձեռնութիւննընդունե լի կը համարի իր կողմիցներկայացուած առաջարկութեանը ն դ ո ւ ն մ ա ն դ է պ ք ո ւ մ » , ն շ ո ւ ա ծ էթղթածրարին վերաբերեալ գործա-դիրի եզրակացութեան մէջ:

Ներկայացուած օրէնքներու նա-խ ա գ ի ծ ե ր ո ւ թ ղ թ ա ծ ր ա ր ը Հ ա յ ա ս -տանի Ազգային Ժողովին մէջ քըն-նարկելու ատեն յարակից զեկուց-մ ա մ բ հ ա ն դ է ս պ ի տ ի գ ա յ Հ ա յ ա ս -տանի Հանրապետութեան արտա-քին գործոց նախարարի տեղակալՇաւարշ Քոչարեանը:

Ռոպեր Կէտիկեանի նոր շարժանկարըՀայոց Ցեղասպանութեան մասին

Ֆ ր ա ն ս ա հ ա յ ռ ե ժ ի ս ո ր Ռ ո պ ե րԿ է տ ի կ ե ա ն ( R o b e r t G u e d i g u i a n )նոյնպէս միացած է «#2015RTAG.Recognize The Armenian  Genocide( Ճ ա ն չ ն ա լ Հ ա յ ո ց ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թիւնը)» նախաձեռնութեան, որունն պ ա տ ա կ ն է հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի նառումով ճանաչելի դարձնել ՀայոցՑեղասպանութիւնը:

2 0 1 5 թ ո ւ ա կ ա ն ի ո ղ բ ե ր գ ա կ ա նի ր ա դ ա ր ձ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն , Հ ա յ ո ցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն հ ե տ ե ւ ա ն ք -ներուն Ռոպեր Կէտիկեան կ ’անդ-ր ա դ ա ռ ն ա յ ն ա ե ւ ի ր ն ո ր ֆ ի լ մ ո վ ,ո ր ո ւ ն ն ա խ ն ա կ ա ն վ ե ր ն ա գ ի ր ն է«Խենթ պատմութիւն մը»: Ֆիլմի մէջն ե ր գ ր ա ւ ո ւ ա ծ ե ն ֆ ր ա ն ս ա հ ա յդերասաններ Սերժ Աւետիքեանը,Սիմոն Աբգարեանը եւ այլք: Ֆիլմըկ’անդրադառնայ նաեւ Հայաստանիա զ ա տ ա գ ր ո ւ թ ե ա ն հ ա յ գ ա ղ տ ն իբ ա ն ա կ ի ն ՝ Ա Ս Ա Լ Ա Յ - ի գ ո ր ծ ո ղ ո ւ -թիւններուն , այն հարցին, թէ նորսերունդը ինչպէս հետամուտ կ’ըլլայԹ ո ւ ր ք ի ո յ կ ո ղ մ է ն Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս -պանութեան ճանաչման:

Կ է տ ի կ ե ա ն ի ն ո ր ֆ ի լ մ ը ժ ա մ ա -

նակագրական    եւ   տարածականմեծ ընդգրկում ունի .   Ֆի լմի պա-տ ո ւ մ ը   կ ը ս կ ս ի Պ ե ռ լ ի ն ի մ է ջ ` Ս ո -ղ ո մ ո ն Թ է հ լ ե ր ե ա ն ի պ ե ռ լ ի ն ե ա նյայտնի կրակոցի տեսարանով, որՀ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն կ ա զ -մակերպիչներէն մէկուն` Թալէաթիկ ե ա ն ք ի վ ե ր ջ ի ն օ ր ը կ ը դ ա ռ ն ա յ :Ի ր ա դ ա ր ձ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ   յ ե տ ա գ ա յզարգացումներուն  կը միահիւսուինպատմական անցեալն ու ներկան,20-րդ դարասկիզբն ու 80-ական-ն ե ր ը , Ե ւ ր ո պ ա ն , Հ ա յ ա ս տ ա ն ն ո ւՄերձաւոր Արեւելքը:

Ֆ ի լ մ ը պ ա տ ր ա ս տ պ ի տ ի ը լ լ ա յ2015 թուականին` Հայոց Ցեղաս-պանութեան 100-ամեայ տարելիցինընդառաջ:

Յիշեցնենք, որ «#2015RTAG. Re-c o g n i z e T h e A r m e n i a n   G e n o c i d e( Ճ ա ն չ ն ա լ Հ ա յ ո ց ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թ ի ւ ն ը ) » ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ե ա ն կ ըմասնակցին տարբեր երկիրներու եւտարբեր ազգութիւններու մարդիկ:Անոնք կը նկարուի «#2015RTAG.Recognize The Armenian Genocide»

Շար. էջ 15

Page 13: Abaka 03 11-2014

LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014 • ABAKA • 13

անմոռանալի...Շար. էջ 3-էն

Օ ր օ ր ո ց ա յ ի ն ը կ ր կ ի ն Ա ռ ա ք ե լ ե ա -նի սարքաւորումով, սքանչելի էր :Ն ո ւ ա գ ե լ է ե տ ք F r a n ç o i s B o r n e(1841-1920)-ի շատ հետաքրքրա-կ ա ն ո ւ ն ա ե ւ հ ա ճ ո յ ա լ ի F a n t a i s i eB r i l l i a n t e s u r C a r m e n յ օ ր ի ն ո ւ ա ծ1 9 0 0 - ի ն , մ ե ծ խ ա ն դ ա վ ա ռ ո ւ թ ի ւ նգտաւ եւ նաեւ արժանացաւ յոտըն-կայս ծափահարութիւններու:

Կարծէք ամենահամեղ պատառ-ները՝ Կոմիտասի Ծիրանի Ծառն ույայտագրէն դուրս գտնուող Կռունկըպահած էր վերջաւորութեան: Առա-ջ ի ն ա ն գ ա մ ն է ր , ո ր Կ ո մ ի տ ա ս իշունչն ու հոգին, այս անգամ սաք-

սոֆոնով հրամցուեցաւ մեզի: Տու-տուկով ու ջութակովը, դաշնակովը,ս ր ի ն գ ո վ ն ո ւ ե ր գ չ ո ւ հ ի ի ձ ա յ ն ո վերգուած բոլոր Կռունկները միշտ ալմ ե ծ գ ո հ ո ւ ն ա կ ո ւ թ ե ա մ բ ո ւ ն կ ը ն դ -ր ը ւ ա ծ ե ն , ի վ ե ր ջ ո յ ՝ ս ա մ ե ՛ րԿ ռ ո ւ ն կ ն է , մ ե ր « դ ա ր դ ե ր ո ւ ն »ծանօթ Կռունկն է, բայց ա՛ յս մէկըտարբեր էր: Այսօր մեզի հրամցուածԿռունկը մեզ փշաքաղեց ու աչքերում է ջ մ ե ր « է ր ե ր բ ե մ ն » - ը յ ի շ ե ց ն ո ղարցունքի կաթիլներ գոյացան, երբԱռաքելեանի Կռունկը սկսաւ վա-ր է ն , մ ո ր մ ո ք ա ծ ս ր տ ի յ ո ւ զ ո ղ ո ւ« խ ա պ ր ի կ » խ ն դ ր ո ղ թ ա ւ ձ ա յ ն իալիքներով, հայ պանդուխտի «մըէրկիր»ին կարօտը երգող սաքսո-ֆ ո ն ա յ ի ն ձ ա յ ն ա լ ի ք ն ե ր ո վ : Ն ո ր ո ւ -թիւն էր, որովհետեւ մեր այդ երգին

վարժ ականջներուն ակնկալածէնտարբեր էր: Դաշնակին ստեղներունառաջին քանի մը հարուածէն ետք,մեր մտքերուն մէջ եւ փակ շրթնե-րուն ետին արդէն կեանք կ’առնէայս երգը, մեր մանկութենէն ի վերլսած ու մարսած, եւ ընդհանրապէսիգական սօփրանօ ձայներով ընկալ-ւ ա ծ մ շ ա կ ո յ թ ի պ ա տ ա ռ Կ ռ ո ւ ն կ ը ,այնպէս՝ ինչպէս կեանք կ’առնէ մերանունը , մեր հայու ինքնութիւնը ,երբ կանչողը հայրենիքն է:

Յոտնկայս, որոտընդոստ ու եր-կ ա ր ա տ ե ւ ծ ա փ ա հ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ըաւելի քան կ ’արտայայտէին հան-դիսատեսներուն գոհացած սրտերը:Ծափերը անպատասխան չմնացին:Ա ր ա մ Խ ա չ ա տ ո ւ ր ե ա ն ի ս ո ւ ր ե ր ո ւպարը եկաւ պսակելու այս սքանչելի

ե ր ե կ ո ն : Ի մ ա ց ա ն ք ն ա ե ւ , ո ր ս ո յ ննուագահանդէսը խանդավառած էն ա ե ւ Օ թ թ ա ո ւ ա յ ի ե ւ Թ ո ր ո ն թ ո յ իերաժշտասէր հայ համայնքները:

Ի ս կ ա պ է ս ո ր բ ա ց ա ռ ի կ ե ւ ա ն -մոռանալի նուագահանդէս էր, կազ-մակերպուած՝ Հ.Բ.Ը.Մ.ի Մոնթրէալիմ ա ս ն ա ճ ի ւ ղ ի ա ն դ ա մ ն ե ր ո ւ ն ա ն -խ ո ն ջ ճ ի գ ե ր ո վ , ե ւ ո ր կ ը վ ա յ ե լ է րԳ ա ն ա տ ա յ ի մ օ տ Հ ա յ ա ս տ ա ն իՀանրապետութեան Արտակարգ եւԼիազօր Դեսպան՝ Արմէն Եգանեանիհովանաւորութիւնը:

Ձեր վարձքը կատար:

Վարդի դանիէլեան

Մոնթրէալ,Հոկտ. 15, 2014

Գէորգեան Ճեմարան...Շար. էջ 11-էն

լուծուած էր հիմնովին եւ օրինականեղանակով ու Ս. Էջմիածնին իրա-ւունք էր տրուած ունենալ Հոգեւորճեմարան՝ օգտագործելով նախկինՄատենադարանը: Արդէն օր ինա-կ ա ն է ր դ ա ր ձ ա ծ Մ ա յ ր Ա թ ո ռ Ս .Է ջ մ ի ա ծ ն ի բ ա կ ի ն մ է ջ գ ո ր ծ ո ղ«Հոգեւոր ճեմարան»ը, որ Գէորգ ԶՎ ե հ ա փ ա ռ ն ա շ խ ա տ ե ց ա ւ օ ժ տ ե լորակեալ դասախօսներով, գրենա-կան անհրաժեշտ պիտոյքներով եւայլ յարմարութիւններով:

1 9 9 5 թ ո ւ ա կ ա ն ի ն , Գ ա ր ե գ ի ն ԱՀայրապետի հրաւէրով Էջմիածինկ ը ժ ա մ ա ն է Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ -ներու Արեւելեան թեմի առաջնոր-դական փոխանորդ Տ. Հայկազունծ ա յ ր ա գ ո յ ն վ ա ր դ ա պ ե տ Ն ա ճ ա ր -ե ա ն ն ո ւ Վ ե հ ա փ ա ռ ի կ ա ր գ ա դ -ր ո ւ թ ե ա մ բ կ ը ս տ ա ն ձ ն է տ ե ս ո ւ չ իպաշտօնը: Այդ փոփոխութենէն ետքո ւ ս ա ն ո ղ ո ւ թ ե ա ն թ ի ւ ը կ ը հ ա ս ն իշուրջ հարիւր հոգիի, որ նախընթացտարիներու համեմատութեամբ մեծյառաջընթաց էր, քանի որ անցեալտարիներուն ուսանողութեան թիւըսովորաբար չէր անցած 40-ը: Վե-հափառ Հայրապետի նախաձեռնու-թեամբ սկսած էր նաեւ ճեմարանիշէնքի վերանորոգութիւնը, որպէսզիկ ա ր ե լ ի ը լ լ ա ր ս տ ե ղ ծ ե լ բ ա ւ ա ր ա րպ ա յ մ ա ն ն ե ր ՝ ո ւ ս ա ն ո ղ ն ե ր ո ւ թ ի ւ ըհասցնելու երկու հարիւրի:

1997 թ. Սեպտեմբեր 18-ին՝ 80-ամեայ հարկադրական ընդմիջումէե տ ք հ ա ն դ ի ս ա ւ ո ր ա պ է ս կ ը ն շ ո ւ իԳ է ո ր գ ե ա ն ճ ե մ ա ր ա ն ի շ է ն ք իհիմնական նորոգութիւնը: Երեկոյ է,ե ւ ճ ե մ ա ր ա ն ի մ ո ւ տ ք ը ե ր ի զ ո ղժ ա պ ա ւ է ն ը կ ը կ տ ր ե ն Ն . Ս . Օ . Տ . Տ .Գ ա ր ե գ ի ն Ա Ա մ ե ն ա յ ն Հ ա յ ո ց Կ ա -թ ո ղ ի կ ո ս ը , Հ Հ . Ն ա խ ա գ ա հ Լ ե ւ ո նՏէր Պետրոսեանը, ազգային բարե-րար Գէորգ Յովնանեանն ու իր Տի-կինը, նաեւ նախարարներ, պատգա-մ ա ւ ո ր ն ե ր ե ւ հ ո գ ե ւ ո ր բ ա ր ձ ր ա ս -տիճան անհատներ:

Հոծ էր, անշուշտ, բազմութիւնը՝որ հաւաքուած էր շնորհաւորելուքաղաքական երկարատեւ կաշկան-

դ ո ւ մ է ն ի վ ե ր ջ ո յ ա զ ա տ ա գ ր ո ւ ա ծճեմարանը, հոգեւոր այդ կաճառը՝ո ր հ պ ա ր տ ո ւ թ ի ւ ն ն է մ ե ր ժ ո ղ ո -վուրդի: Հանդիսաւոր ու գեղեցիկայդ երեկոյէն արդէն անցած էր որոշժամանակ, երբ անհրաժեշտ եղաւո ր ե ր թ ա մ Է ջ մ ի ա ծ ն ի ե կ ե ղ ե ց ի ն ՝օ գ տ ո ւ ե լ ո ւ հ ո ն գ տ ն ո ւ ո ղ ե ւ ի ն ծ իհամար կարեւոր գիրքէ մը: Այնտեղգ տ ն ո ւ ե լ ո ւ յ ա ր մ ա ր ժ ա մ ա ն ա կ ըա շ խ ա տ ա ն ք ա յ ի ն օ ր մ ը ն է ր ե ր բգ ա ց ի , ո ւ գ ո ր ծ ս ա ւ ա ր տ ե լ է ե տ քմտայ եկեղեցի՝ ուր տեղի կ՛ունենարառաւօտեան ժամերգութիւնը: Արա-րողութիւնը կը կատարէին ճեմա-ր ա ն ի ս ա ն ե ր ը , ք ա ն ի ո ր Կ ի ր ա կ -նօրեայ Պատարագ չկար որպէսզիերգչախումբը ներկայ գտնուէր:

Ժամերգութիւնը որ կ՛ունկնդրէիուսանողները կը կատարէին այն-քան գեղեցիկ որ խորապէս տպա-ւորուած էի ու երբ աւարտին դուրսե կ ա յ ե կ ե ղ ե ց ի է ն ե ւ հ ա ն դ ի պ ե ց ա յՅուսիկ Սրբազանին որուն ծանօթէի, յայտնեցի իրեն ժամերգութենէնիմ զգացած անսպասելի գոհունա-կութեան մասին, որուն ի պատաս-խան ան ըսաւ. «Եթէ լսէիր անոնցերգած Պատարագը՝ նուազ յաջողու գեղեցիկ պիտի չ՛ըլլար»:

Միջադէպը որուն մասին ակնար-կ ը ւ ե ց ա ւ , կ ը վ կ ա յ է թ է ո ւ ս ո ւ մ ն ա -ռութեան ինչպիսի բարձր մակար-դակ մըն է որ կը յատկանշէ Գէորգ-եան ճեմարանը՝ որպէս կրթականգովելի կեդրոն: Ճեմարանի շրջա-ն ա ւ ա ր տ շ ա տ մ ա ս ն ա գ է տ ն ե ր ,որոնց մասին յիշուեցաւ, ճանչցուածե ն ա ր դ է ն ո ր պ է ս բ ա ց ա ռ ի կ ա ր -ժանիքներով օժտուած անհատներ:Բաւական է յիշե լ Կոմիտասին, որդ ե ռ մ ա ն կ ա հ ա ս ա կ ո ւ մ ա յ ր ե ն իլ ե զ ո ւ ի ն ա ն տ ե ղ ե ա կ , դ ա ր ձ ա ծ է րԳէորգեան ճեմարանի սան ու հա-սած այնպիսի բարձր մակարդակիո ր ա յ ժ մ , հ ա տ ո ր ն ե ր ե ն հ ր ա տ ա -րակուած որոնք կ՛ընդգրկեն բարձ-րարուեստ իր ստեղծագործութիւն-ները: Ծանր էր անշուշտ վախճանըո ր տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ւ ա ն ժ ա մ ա ն ա կ ՝թ ե ր ի ձ գ ե լ ո վ փ ա յ լ ո ւ ն հ ե ռ ա ն կ ա րունեցող հեղինակի նաեւ շատ այ լգործեր:

Քոպաննի մարտերուն ԱտրպէյճանցիՊատալով սպաննուած է

Տ ա հ է շ ի դ է մ պ ա տ ե ր ա զ մ ո ղ դ ա շ ն ա -կից   ուժերու կողմէ   Սուրիոյ   Քոպանի քա-ղ ա ք ի ն   մ է ջ   հ ե ր թ ա կ ա ն ռ մ բ ա կ ո ծ մ ա ն ժ ա -մանակ սպաննուած է Տահէշ խմբաւորմանԿ ո վ կ ա ս ի հ ա ր ց ե ր ո վ պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ,ատրպէյճանցի Ռովշան Պատալովը (Խալէտ)՝իր 25 հոգիներէ բաղկացող   խումբին   հետ: Այս մասին տեղեկութիւնտ ա ր ա ծ ա ծ է T i m e t u r k   կ ա յ ք ը , յ ա յ տ ն ե լ ո վ , ո ր ս պ ա ն ն ե ա լ ը Ա տ ր պ է -ճանի Թարթառ քաղաքէն է: Պատալով, որ 50  տարեկան է  գործակցած էԱտրպէյճանի նախկին նախագահ Ապուլֆազ Էլչիպէյին հետ:

Ամասիոյ Վերջին Հայը՝Ռաֆայէլ Ալթունեան

Թ ր ք ա կ ա ն « Ճ ո ւ մ հ ո ւ ր ի յ է թ » թ ե ր թ ը , ի ր 6 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր ի թ ի ւ ո վ ն ե ր -կայացուցած է` ներկայ Թուրքիոյ Ամասիա քաղաքին մէջ ապրող վերջինհ ա յ ք ա ղ ա ք ա ց ի ի կ ե ա ն ք ը , կ ե ն ց ա ղ ն ո ւ խ ն դ ի ր ն ե ր ը : Ս տ ո ր ե ւ կ ը ն ե ր -կայացնենք թերթի վերոնշեալ հրապարակումէն հատուած մը.

« Ա մ ա ս ի ո յ մ է ջ ա պ ր ո ղ վ ե ր ջ ի ն հ ա յ ը ՝ Ռ ա ֆ ա յ է լ Ա լ թ ո ւ ն ե ա ն ը , կ ա մանձնագիրով՝ Ֆարուք Ալթունը, Ամասիոյ մէջ ապրող վերջին հայն է: Գրեթէո չ ո ք ի ր ի ր ա կ ա ն ի ն ք ն ո ւ թ ե ա ն մ ա ս ի ն տ ե ղ ե ա կ է , ո ր ո վ հ ե տ ե ւ ա նինքնութիւնը թաքուն պահելով կ՛ապրի: Ճնշումէ եւ օտարացումէ խու-սափելու համար, ան անունը փոխած է : Տունը, ուր անցուցած է ման-կութիւնը, քաղաքապետարանը խլած է իրմէ, իսկ պապերուն եւ հօր գե-րեզմաններու վայրին վրայ իսլամական կրօնական վարժարան հիմնուած է:Ան կը պատմէ, որ հայ ըլ լալուն պատճառով, դպրոցին մէջ ճնշումներուենթարկուած է, իսկ բանակին մէջ ամենաշատ ծեծը իրեն բաժին ինկած է:

«Ծնած օրէս այստեղ կ՛ապրիմ եւ այս հողին վրայ կը ցանկամ թաղուիլ:Մարդ անհատը չի կրնար մերժել իր ինքնութիւնը, ես հա՛յ եմ, քրիստոնեա՛յեմ: Միշտ ճնշուած եմ, իրաւունքներս ոտնահարուած են: Երբ ինծի հարցկու տան արմատներուս մասին, կը խուսափիմ պատասխանելէ»:

Ամասիա կը գտնուի Իրիս գետի ափին: Պատմութեան ընթացքին եղած էպոնտական թագաւորութեան մայրաքաղաքը: Թուրքերու կողմէ գրաւուածէ 1 3 9 2 ի ն : Ը ս տ ա ւ ա ն դ ո ւ թ ե ա ն ՝ հ ի մ ն ա դ ր ո ւ ա ծ է Ա լ ե ք ս ա ն տ ր Մ ա կ ե -դոնացիին կողմէ, ի յիշատակ իր հօրեղբօր՝ Ամասիայի:

1830 թուականին, քաղաքը ունէր 30,000 բնակիչ, որուն 14,000ը՝ հայ:1850ին հայերու թիւը հասած էր 17,000ի: Հայոց եկեղեցիներն էին Ս.Աստուածածինը, Ս . Նիկողոսը (1218) , Ս . Յակոբը (1255) , իրենց կիցնախակրթական վարժարաններով:

Ամասիոյ մէջ կ՛ապրէին նաեւ թուրքեր, յոյներ եւ հրեաներ: Ամասիոյ մէջկ ը հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ է ի ն « Ա մ ա ս ի ա » ե ւ « Ա պ ա ռ ա ժ » թ ե ր թ ե ր ը , հ ո ն կ ա րառաջնորդարան ու ազգային հիւանդանոց: 1914-1918, Ամասիոյ հայերըենթարկուեցան զանգուածային ջարդի ու ոչնչացման: 1929ին, Ամասիոյմէջ մնացած էր միայն 400 հայ:

Սերժ Սարգսեան. «Մարդկութիւնը...Շար. էջ 1-էն

փաստ է` արձանագրուած միջազգային հանրութեան կողմէն, որ ապաս-տան տրամադրած է հարիւր հազարաւոր հայերու , որոնք փախած ենՕ ս մ ա ն ե ա ն կ ա յ ս ր ո ւ թ ե ա ն ջ ա ր դ ե ր է ն : “ Ա յ ս օ ր ն ո յ ն ի ս կ թ ո ւ ր ք ա կ ա նհասարակութեան ուսեալ շերտերը հաշտուել են իրենց անցեալի հետ` դէմդուրս գալով պետութեան պաշտօնական ժխտողական դիրքորոշմանը”,-նշած է Սարգսեան:

Page 14: Abaka 03 11-2014

14 • ABAKA • LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014

:ovrkio3 me] waja-kihanova/ ha3gaganciv.yru my/hydakrkrov;ivn 3a-a]axovxa/ yn

:rkagan 8Milli3e;9 0ra;yr;u guha.orte5 or ;rkagan ungyrov;ivn muhamaxanxi me] 3a3dararov;ivn dy6.atra/ e 8700 darovan hin ha3gaganciv.yru waja-ylo v9 masin5 in[ or:ovrkio3 me] hydakrkrov;yan my/ alikpar2raxovxa/ e1

8Milli3e;96i ;.;agix Bovrjov Ka6raka, ipry v cnort hy-a2a 3na/ eungyrov;yan5 ovrge iryn badasqana/yn5 ;e 8dara/kin anxyalu ,ad [yn‘or’ra/5 saga3n aniga 3a 3dni eipryv hin ha3gagan pnagawa3r91

Waja-ovo. ho.adara/k6civ.yrenmegu 8,416 ka-agovsi my;r e5 isgmivsu` 1,989 ka-agovsi my;r1

8Lij5 /ow5 hra,ali pnabadgyrnyrovnyxo. 700-amya3 a3s hin ha3gaganwa3rin me] grnak hancsdanal5 wa3y6lyl civ.agan gyanku1 A3s ho.ada6ra/kin me] ungo3zi5 qn2ori5 gy-asi5bntovgi5 ;ovzi yv a3l bd.adov /a6-yr gan95 usova/ e 3a3dararov;yanme]1

Hy-a2a3nin badasqano.u n,a/ e5or ho.adara/knyrov ha3gagan /acov6min masin cra/ yn 3adgabes ardyr6gren avyli ,ad cnorti ov,atrov;ivnhravirylov hamar1

8A3ndy. yrpymn yrpymn hnacidaganby.ovmnyr dy.i g4ovnynan1 Y;e mia3n8a3ci9 useink5 a3tkan ,ad hy-a62a3na3in ha.ortagxov;ivnnyr [einksdanar1 A3=m hy-aq0snyru cry;emia3n a3t 3a3dararov;yan hamar guhn[yn95 usa/ yn ungyrov;ynen1

A3=m Cymlik anovanova/ a3s ,r]anumin[yv Hama,qarha3in A7 badyrazmugo[ova/ e Karsak5 ovr pnaga/ e avylikan 5000 ha31

Թարգմանչաց շարժման...Շար. էջ 3-էն

գիր ու գրականութիւն: Մայրենի լեզուով ինք-նուրոյն գիրի ու գրականութեան ստեղծումը մեծնշանակութիւն պիտի ունենար երկրի ներքինկապերն ու ուժերը ամրապնդելու գործընթացինմէջ: — Ահա՛ թարգմանչաց շարժման քաղաքա-կան մեծ նշանակութիւնը:

Ա յսօր յետադարձ ակնարկ մը նետելով մերհարուստ պատմութեան վրայ , պիտի անդրա-դառնանք, թէ դարեր շարունակ հայոց մեծաս-քանչ լեզուն ու հարուստ գրականութիւնը, քա-ղ ա ք ա կ ա ն ա պ է ս ա ն ջ ա տ ե ւ օ տ ա ր մ ի ջ ա վ ա յ -րերուն մէջ ապրող հայ ժողովուրդի պանդուխտբեկորներուն համար ալ հանդիսացած էին հա-մազգային ներքին ուժականոպթիւն, գօտեպնդողլծակ, հայու ինքնութեան հարցերը լուծող գլխա-ւոր ազդակ:

Հ ա յ ո ց լ ե զ ո ւ ն ո ւ գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը , հ ա յ ժ ո -ղովուրդի ազգային պահպանման, ամրապնդմանգործընթացին մէջ մեծ նշանակութիւն ունեցածեն անցեալին եւ ունին նաեւ այսօր ալ: Թարգ-մ ա ն չ ա ց տ օ ն ի յ ի շ ա տ ա կ ո ւ մ ն ո ւ ո գ ե կ ո չ ո ւ մ ը ,այսօր առաւել եւս սրբազան պարտականութիւնկը դնեն իւրաքանչիւր հայու՝ պետական այրե-րու, թէ կղերականներու, մտաւորականներու թէուսուցիչներու եւ ծնողներու մօտ, որպէսզի աչքիլոյսի պէս պահպանուի հայոց մեծասքանչ լեզուն,ոչ միայն Սփիւռքի, այլեւ Հայրենիքի ու աշխարհիտարածքին: Այսօր աւելի քան երբեք կենսականկը նկատուի լրջախոհ կեցուածք ցուցաբերել հայլեզուի նկատմամբ դպրոցներու մէջ թէ տուներու,ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ մ է ջ թ է մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն կ ե դ ր ո ն -ներու, շուկաներու մէջ, պայքարելու օտար լեզու-ներու ու սովորութիւններու ներթափանցման ուդպրոցները ապազգայնացնող ազդեցութիւննե-րու դէմ , դաստիարակել նոր սերունդը թարգ-մանչաց ոգիով ու շունչով, տարածելով հայ գիրնու գրականութիւնը ի սփիւռս աշխարհի:

Վերջին տասնամեակներուն սովորոյթ դար-ձ ա ծ է օ տ ա ր ն ե ր ո ւ ն ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ մ ե ր ա զ գ ը ,որպէս առաջին քրիստոնեայ ազգ, ինքնուրոյնգիր ու գրականութիւն ունեցող ժողովուրդ...., որթէեւ պատմականօրէն ճշմարտութիւններ են ,սակայն պարծենալ լոկ նախահայրերու առա-քինութիւններով՝ կը նշանակէ զուրկ ըլլալ սեփա-կան արժանիքներէ: Մեր նախահայրերը սրբու-թեամբ կատարած են իրենց պարտքը Հայրենիքիե ւ Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի հ ա ն դ է պ ո ւ մ ե զ ի ա ւ ա ն դձգած են անգնահատելի հարուստ ժառանգու-թիւն մը՝ ինքնութիւն մը, որ միայն հպարտութիւնկ’առթէ: Մեզի ձգուած ժառանգը ոչ միայն գի-տ ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ պ է տ ք է պ ա հ ե ն ք ո ւ պ ա հ պ ա -նենք, այլեւ հոգեկան պարտականութիւն նկա-տ ե ն ք զ ա յ ն ա ն ա ղ ա ր տ հ ա ս ց ն ե լ ո ւ յ ա ջ ո ր դսերունդներուն, նոյնիսկ առաւել ճոխացած ուգեղեցկացած:

Համաշխարհայնացման արագ ընթացող այստ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն , թ է ե ւ ա ն կ ա խ Հ ա յ ր ե ն ի ք ի հ զ օ րգ ո յ ո ւ թ ե ա մ բ , հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի ք ա ղ ա ք ա կ ա նա ն ա պ ա հ ո վ վ ի ճ ա կ ը յ ա տ կ ա պ է ս Մ ե ր ձ ա ւ ո րԱրեւելքի մէջ, մութ ուժերու վարած պառակտիչ

քաղաքականութիւնը լուրջ վտանգ կը ներկա-յացնեն ոչ միայն հայոց Հայրենիքին ու ժողո-վուրդին, այլեւ հայոց լեզուին ու գրականութեան:Հայոց Ցեղասպանութեան հարիւրամեակի սեմինկ’ապրինք քաղաքականապէս դառն ժամանակ-ներու մէջ: Այսօր եւս Սփիւռքի հայութեան ապ-րած պատմական ժամանակաշրջանը նման էհայ ժողովուրդի անցեալին ապրած քաղաքականվ տ ա ն գ ա ւ ո ր կ ա ց ո ւ թ ե ա ն , պ ա ր զ ա պ է ս ո րպատմութիւնը ինքզինք կը կրկնէ տարբեր տե-սանկիւններէ դիտած եւ տարբեր դիմակներով:Հ ե տ ե ւ ա բ ա ր Թ ա ր գ մ ա ն չ ա ց դ ե ր ը կ ա տ ա ր ե լ ո ւկ ո չ ո ւ ա ծ ե ն մ ե ր բ ո լ ո ր մ տ ա ւ ո ր ա կ ա ն ն ե ր ը ,ո ւ ս ո ւ ց ի չ ն ե ր ն ո ւ գ ի տ ա կ ի ց հ ա յ ա ն հ ա տ ն ե ր ը ՝փրկելու համար հայութիւնը նորանոր որոգայթ-ներէ:

Մեր յաւերժալո յս թարգմանիչներու անմահգ ո ր ծ ի յ ի շ ա տ ա կ ը լ ա ւ ա գ ո յ ն ս պ ա հ պ ա ն ե լ ո ւհամար՝ մեր բոլորին պարտականութիւնն է սիրելու տարածել հայոց լեզուն , հայ գիրն ու գրա-կանութիւնը, եւ ամէն ճիգ ի գործ դնելով պայ-ք ա ր ի լ հ ա յ լ ե զ ո ւ ի ա ղ ա ւ ա ղ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն դ է մ :Իւրաքանչիւր հայ ծնողք պարտի իր առաւօտ-եան աղօթքին հետ գուրգուրանք ցուցաբերելհայ լեզուին ու մշակոյթին հանդէպ, որպէսզի իրերախան հայերէնի հանդէպ յարգանք ցուցա-բերելով յաճախէ դպրոց ու հպարտ զգայ իր հայըլլալով:

Մ ե ր ն ա խ ա հ ա յ ր ե ր ո ւ ն պ ա յ ծ ա ռ յ ի շ ա տ ա կ ըայսօր եւս կը խանդավառէ հայ ուսանողն ու հայանհատը, հետեւաբար սրբութեամբ պահել ուպ ա հ պ ա ն ե լ ա ն ց ե ա լ է ն մ ե զ ի ո ր պ է ս ա ւ ա ն դհասած հոգեւոր ժառանգութիւնը այն համոզու-մով՝ որ «ազգ պահողը, իրարու միացնողը լեզունու հաւատքն են»:

Մեր անկախ Հայաստանի հարազատ պետու-թ ե ա ն շ ո ւ ք ի ն ն ե ր ք ո յ , մ ե ր կ ա ն գ ո ւ ն մ ն ա ց ա ծհ ա յ կ ա կ ա ն կ ր թ ա կ ա ն հ ա ս տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւհայագիտական ամբիոններու հոգատարութեանշնորհիւ, մեր լեզուն պէտք է առաւել եւս յղկուի,զարգանայ ու հարստանայ նման այն հնդեւրո-պ ա կ ա ն լ ե զ ո ւ ն ե ր ո ւ ն , ո ր ո ն ք տ ա ր ո ւ է տ ա ր ինորանոր զարգացումներ կ’արձանագրեն իրենցբառագիտական ու գրական աշխատութիւննե-րուն մէջ: Դժբախտաբար հայ իրականութեանմէջ շատ կը սիրենք ցաւցնող իրականութիւն-ները քօղազերծել ու լռութեամբ հետեւիլ խեղ-դամահ ըլլալու արարողութիւններուն:

Պահն է գիտակցելու, թէ միմիա՛յն Հայրենիքիհզօրացմամբ կարելի է հայօրէն գոյատեւել ուպատնէշ կանգնեցնել Սփիւռքի ու Հայրենիքի մէջհայոց լեզուին դէմ սպառնացող վտանգներունդէմ: Իսկ հայրենիքի հզօրացումը լոկ խօսքովչիրականանար, այլ իւրաքանչիւր հայ անհատ իրներդրումը պարտի ունենալ Հայրենիքի բարգա-ւաճման եւ ինքնուրոյն ազգային գրականութեանհ ա ր ս տ ա ց մ ա ն գ ո ր ծ ը ն թ ա ց ի ն մ է ջ , մ ա յ ր ե ն իլեզուի զարգացման, հայկական մշակոյթի պահ-պանման եւ վերջապէս հայօրէն ինքզինք լա-ւագոյն կերպով դրսեւորելով հայկական թէ մի-ջազգային բոլոր բեմահարթակներուն վրայ:

Այս կ’ըլլայ իսկական ու լաւագոյն մեծարանքըթարգմանչաց պայծառ յիշատակին:

Ֆրանսան կը շարունակէ ԼՂ հակամարտութեանքաղաքական եւ դիւանագիտական լուծում գտնելու ուղին

Ֆրանսան, իբրեւ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբի համանախագահող երկիր,լիովին նուիրուած է հակամարտութեանը քաղաքական եւ դիւա-ն ա գ ի տ ա կ ա ն լ ո ւ ծ ո ւ մ գ տ ն ե լ ո ւ գ ո ր ծ ի ն : Ա յ ս մ ա ս ի ն կ ը հ ա ղ ո ր դ էArmenpress-ը՝ վկայակոչելով Ֆրանսայի արտաքին գործերու նախա-րարութեան մամուլի խօսնակը:

Ֆրանսայի արտաքին գերատեսչութեան ամենօրեայ ճեպազրոյցիժ ա մ ա ն ա կ լ ր ա գ ր ո ղ ն ե ր է ն մ է կ ը ն շ ա ծ է , թ է ֆ ր ա ն ս ա ց ի ք ա ղ ա -քապետերու այցը Լեռնային Ղարաբաղի տարածք մեծ անհանգստու-թ ի ւ ն յ ա ռ ա ջ ա ց ո ւ ց ա ծ է ո ր ո շ շ ր ջ ա ն ա կ ն ե ր ո ւ մ է ջ ե ւ հ ա ր ց ո ւ ց ա ծՖրանսայի պաշտօնական դիրքորոշումը խնդիրի առնչութեամբ:

«Ֆրանսայի տեղական իշխանութիւններու նախաձեռնութիւնը,որուն մասին դուք նշեցիք, չի փոխեր Ֆրանսայի պաշտօնական դիրքորոշումը: Իբրեւ ԵԱՀԿ Մինսկիխումբի համանախագահող երկիր` Ֆրանսան լիովին նուիրուած է հակամարտութեան քաղաքականեւ դիւանագիտական լուծում գտնելու գործին”,- ըսած է խօսնակը` միաժամանակ յիշեցնելով, որԵրեւան եւ Պաքու կատարած այցի ժամանակ` Ֆրանսայի նախագահ Ֆրանսուա Օլանտ իր հայ եւատրպէյճանցի գործընկերներուն առաջարկած է աշնան հանդիպում կազմակերպել Փարիզի մէջ`քննարկելու սառեցուած հակամարտութեան կարգաւորման հնարաւոր ուղիները:

Յիշենք, որ մինչ փարիզեան հանդիպումը ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեան եւ Ատրպէյճանինախագահ Իլհամ Ալիեւը հանդիպած են Օգոստոս 10-ին Սոչիի մէջ` ՌԴ նախագահի հրաւէրով եւՍեպտեմբեր 4-ին Ուելսի մէջ` ԱՄՆ պետքարտուղարի նախաձեռնութեամբ։

Page 15: Abaka 03 11-2014

Վարդան Օսկանեան...Շար. էջ 5-էն

ք ա ր ո զ չ ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր օ գ տ ա -գ ո ր ծ ո ւ մ ը . Թ ո ւ ր ք ի ո յ ն ա խ ա գ ա հԷ ր տ ո ղ ա ն ի ն ը ն տ ր ո ւ թ ի ւ ն ը շ ն ո ր -հ ա ւ ո ր ե լ ո ւ ա ռ թ ի ւ Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թեան մասին նամակի մը յանձնումըՀ ա յ ա ս տ ա ն ի կ ո ղ մ է , ո ր դ ի ւ ա ն ա -գ ի տ ա կ ա ն ս խ ա լ ն կ ա տ ո ւ ե ց ա ւ .ներկայի դժգոհութիւնները եւ ցոյ-ցերը վերացնելու կապակցութեամբՕսկանեան յիշեց թէ ընդդիմութեանառաջարկած բարեփոխութեան 12կ է տ ե ր է ն մ է կ մ ա ս ը ե թ է ի ր ա կ ա -նանար, այսօր Հայաստանի ներքա-ղաքական վիճակը աւելի կայուն կըդառնար: Եւ վերջապէս՝ Հայաստանե ՞ ր բ պ ի տ ի ճ ա ն չ ն ա յ Ղ ա ր ա բ ա ղ իա ն կ ա խ ո ւ թ ի ւ ն ը հ ա ր ց ո ւ մ ի ն , ա նպատասխանեց, ըսելով, որ ճանա-չումի այդ փամփուշտը ճիշդ ժամա-ն ա կ ի ն պ է տ ք է կ ր ա կ ե լ , ա յ ն պ ի ս իպ ա հ ո ւ , ո ր ի ր գ ո ր ծ ը ճ շ գ ր տ օ ր է ն

կատարէ:Դ ա ս ա խ օ ս ո ւ թ ե ա ն ա ւ ա ր տ ի ն

Հ.Բ.Ը.Մ.-ի Արեւմտեան ԱմերիկայիՇ ր ջ ա ն ա կ ա յ ի ն Յ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ իատենապետ Պրն. Գրիգոր Գարա-կէօզեան եւ Ասպետներու վարչու-թ ե ա ն գ ա ն ձ ա պ ա հ Պ ր ն . Վ ա հ ա նՈ ս կ ե ա ն « Ն ո յ ե ա ն Տ ա պ ա ն ը Ա ր ա -ր ա տ ի կ ա տ ա ր ի ն » յ ո ւ շ ա ն ո ւ է ր ըյանձնեցին յարգելի հիւրին:

Այնուհետեւ, Պրն. Գարակէօզեանշնորհակալութիւն յայտնեց մեծա-յարգ Տիար Վարդան Օսկանեանին,կ ա զ մ ա կ ե ր պ ի չ ն ե ր ո ւ ն ե ւ մ ա ս ն ա -կիցներուն: Ներկաները մեծապէստպաւորուած մեկնեցան իրենց հետտ ա ն ե լ ո վ հ ա ւ ա տ ք , յ ո յ ս ե ւ ս է ր ՝հ ա ն դ է պ մ ե ր 2 3 - ա մ ե ա յ Հ ա յ ա ս -տանին ու Արցախին: Տիար Օսկան-եանի հաւասարակշռուած խօսքերըթող խթան հանդիսանան բոլորիս՝գործնական մեր մասնակցութիւնըբերելու համար մեր մէկ ու միակ՝« մ ի շ տ հ ի ն ո ւ ն ո ր » Հ ա յ ա ս տ ա -նին:

LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014 • ABAKA • 15

ՆուիրատուութիւնDer yv digin Ceorc yv Nansi (Issa) :orosyan irynx

o.paxyal harazadi #arov;ivn Bulukyan6i (Ar=an;in )mahovan ka-asovnki dqovr a-i;ow 8Abaca39in gu noviryn50 dolar1

ՆուիրատուութիւնՏ . ե ւ տ . Հ ր ա չ ե ւ Ա ն ի Թ ո ր ի կ ե ա ն , տ . ե ւ տ . Ա ւ ե տ ի ս ե ւ Ս ի մ ա

Պահլավանեան, տ. եւ տ. Ժագ եւ Սալբի Գոֆթիքեան ողբացեալՏիգրանուհի Անկալաթեանի (Լիբանան) մահուան տխուր առիթով«Ապագայ» թերթին կը նուիրեն 50-ական տոլար:

Հայոց Ցեղասպանութեանմասին նոր փաստաթուղթյայտնաբերուած է

Թ ո ւ ր ք   պ ա տ մ ա բ ա ն   Ո ւ մ ի թ   Ք ո ւ ր թ ը   ե ւ   լ ր ա գ ր ո ղ   Ա լ ե ւ   Է ր ը Փ ա -ր ի զ ի   Ն ո ւ պ ա ր ե ա ն   գ ր ա դ ա ր ա ն ի ն մ է ջ   կ ա տ ա ր ա ծ ո ւ ս ո ւ մ ն ա ս ի ր ո ւ -թիւններու  ժամանակ  յայտնաբերած են Հայոց Ցեղասպանութեան մասինվ կ ա յ ո ղ   փ ա ս տ ա թ ո ւ ղ թ մ ը : Ա ն ո ն ց կ ա ր ծ ի ք ո վ ա յ դ փ ա ս տ ա թ ո ւ ղ -թ ը   մ ի ն չ ե ւ   օ ր ս չ է հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ ա ծ :   Խ օ ս ք ը   կ ը վ ե ր ա բ ե ր ի   յ ա յ տ ն իգ ր ո ղ   Զ ա պ է լ   Ե ս ա յ ե ա ն ի   1 1   է ջ ն ո ց   զ ե կ ո յ ց ի ն ,   ո ւ ր հ ե ղ ի ն ա կ ը   ն ե ր -կ ա յ ա ց ո ւ ց ա ծ   է   1 9 1 5 - ի ն   ե ւ   ա ն կ է ե տ ք հ ա յ կ ա ն ա ն ց   ե ւ   ա ղ ջ ի կ ն ե -րուն պատուհասած դժբախտութիւնները, կը գրէ Ermenihaber.am-ը:

Ը ս տ « Ա կ օ ս » թ ե ր թ ի ն ` ա յ դ զ ե կ ո յ ց ը ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ է Փ ա ր ի զ իԽաղաղութեան համագումարին  հայկական  պատուիրակութեան  անդամՊ օ ղ ո ս   Ն ո ւ պ ա ր Փ ա շ ա յ ի ն :   Վ ե ր ջ ի ն ը ա յ ն յ ա ն ձ ն ա ծ է հ ա մ ա գ ո ւ մ ա ր ի նմասնակից երկիրներու ներկայացուցիչներուն:

Զ ա պ է լ   Ե ս ա յ ե ա ն     զ ե կ ո յ ց ի ն մ է ջ   կ ը ն շ է ,   ո ր   ե ր ի տ թ ր ք ա կ ա ն   ի շ -խ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը պ ա տ ե ր ա զ մ ը ս կ ս ե լ է ա ն մ ի ջ ա պ է ս ե տ ք   կ ա ն ո ն ա -ւոր ձեւով իրականացուցած են երկրի ոչ մուսուլման  ազգերու  ոչնչացումը:Երիտասարդ  կանանց,  աղջիկներուն  եւ երեխաներուն  կը գողնային: ԸստԵսայեանի` անոնց թիւը կը գերազանցէ 200 հազարը:

Ե ս ա յ ե ա ն   ա ռ ա ն ձ ի ն կ է տ ե ր ո վ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ա ծ է , թ է   թ ո ւ ր ք ե ր ըինչպէս  կ’առեւանգէին  կանանց եւ երեխաներուն:

Կանանց  մէկ  մասը  կ’առեւանգէին  հենց  իրենց  քաղաքներէն  եւ  գիւղե-րէն:  Էրզրումի մէջ    թուրք  սպաները  կը գողնային  քաղաքի  յայտնի  հայե-ր ո ւ   ա ղ ջ ի կ ն ե ր ը , ի ս կ   Է ր զ ի ջ ա ն ի մ է ջ ` հ ա ր ո ւ ս տ ը ն տ ա ն ի ք ն ե ր ո ւժառանգորդ աղջիկները:

Կանանց  եւ   երեխաներուն  կը գողնային  քաղաքներէն  ու   գիւղերէնհեռացնելու ժամանակ,տղամարդոց  սպանելէ ետք: Ոստիկանները, որոնքկ’ուղեկցէին կանանց խումբերուն, անոնց կը բերէին որեւէ աղբիւրի մըմօտ, սակայն ատոր մօտենալ եւ ջուր խմել կ’արգիլէին: Ջուր խմելու գինըթուրք զինուորներուն յանձնուիլն էր:

Երբ այդ կանայք կը հասնէին որեւէ հաւաքատեղի, անոնց վրայ կըյարձակէին քիւրտերը, չերքեզները, չեչէնները:

Յ օ դ ո ւ ա ծ ի հ ե ղ ի ն ա կ ն ե ր ը կ ը յ ա յ տ ն ե ն ն ա ե ւ , ո ր Ե ս ա յ ե ա ն ի զ ե կ ո յ ց ըյանձնուած   է ոչ միայն Պօղոս Նուպար Փաշային, այ լեւ Պոլսոյ հայոցպ ա տ ր ա ր ք Ա ռ ա ք է լ Չ ա ք ր ե ա ն ի գ լ խ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ ս տ ե ղ ծ ո ւ ա ծ յ ա ն ձ -ն ա ժ ո ղ ո վ ի ն , ո ր կ ը զ բ ա ղ է ր   ո ր բ ե ր ե խ ա ն ե ր ո ւ ե ւ ա յ ր ի կ ա ն ա ն ց վ ե -րադարձման հարցերով:

Վարչապետ Տավուտօղլուիյայտարարութիւնը

«Հալէպը, Գոպանին ու Իտլիփըներառնուին ապահովութեանգօտիի մը մէջ»

Վարչապետ Ահմէտ Տավուտօղլուվերջերս կարեւոր յայտարարութիւնմ ը ը ր ա ւ Ս ո ւ ր ի ո յ մ է ջ ա պ ա հ ո -վութեան գօտի մը ստեղծելու հարցիկ ա պ ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ : Տ ա վ ո ւ տ օ ղ լ ո ւդ ի տ ե լ տ ո ւ ա ւ ո ր Թ ո ւ ր ք ի ո յ ց ա ն -կութիւնն է որ ստեղծուի ապահո-վ ո ւ թ ե ա ն գ օ տ ի մ ը ո ր պ ի տ ի ը ն դ -գըրկէ Սուրիոյ Հալէպ, Գոպանի ուԻտլիփ շրջանները:

Վ ա ր չ ա պ ե տ Տ ա վ ո ւ տ օ ղ լ ո ւ ա յ սյայտարարութիւնը ըրաւ Էլ Ճէզիրէհ ե ռ ա տ ե ս ի լ ի կ ա յ ա ն ի ն : Հ ե տ ա -քըրքրական է որ ապահովութեանգօտիի այս շրջանակին մէջ Թուր-ք ի ա կ ՛ ա ռ ն է ն ա ե ւ Հ ա լ է պ ը , ո րա յ ն ք ա ն կ ա ր ե ւ ո ր ք ա ղ ա ք է ե ւ ո րայնքան ծանր տագնապներ կ՛ապրիերկար ժամանակէ ի վեր:

Վարչապետ Տավուտօղլու ըսաւոր Թուրքիա եւս իր ձեռքէն եկածըպ ի տ ի ը ն է ո ր պ է ս զ ի Գ ո պ ա ն ի նչ ի յ ն ա յ Ը Շ Ի Տ - ի ձ ե ռ ք ը : Բ ա յ ց ա յ սյայտարարութիւնը ընելու ընթաց-ք ի ն ա ն դ ա ռ ն ո ւ թ ի ւ ն ա լ յ ա յ տ ն ե ցա յ ս օ ր Ը Շ Ի Տ - ի դ է մ կ ռ ո ւ ո ղ ն ե ր ո ւհասցէին, հարցուց թէ անոնք ո՞ւրէ ի ն ե ր բ Ր ա ք ք ա ն կ ՛ ի յ ն ա ր , ե ր բԳարապլուսը կ՛իյնար, երբ Մուսուլըկ՛իյնար:

Ահմէտ Տավուտօղլու ուրիշ իմաս-

տ ա լ ի ց յ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն մ ը ն ա լըրաւ Սուրիայէն Թուրքիա ապաս-տ ա ն ա ծ մ օ տ ա ւ ո ր ա պ է ս 2 մ ի լ ի ո նՍուրիացի գաղթականներուն մա-սին: Թուրքիա ապաստանած սու-րիացիներուն ճիշդ թիւն է ներկայիսմ է կ մ ի լ ի ո ն 8 0 0 հ ա զ ա ր գ ա ղ թ ա -կաններուն միայն 200 հազարն է որԸ Շ Ի Տ - ի վ ա յ ր ա գ ո ւ թ ի ւ ն է ն խ ո յ ստալով Թուրքիա եկած է, իսկ միւսմէկ միլիոն 600 հազարը Սուրիայէխոյս տուած է Պէշար Էսատի վար-չակարգէն խոյս տալով:

Ա յ ս խ օ ս ք ե ր ո վ Տ ա վ ո ւ տ օ ղ լ ո ւա ն գ ա մ մ ը ե ւ ս Պ է շ ա ր Է ս ա տ ը կ ընկատէր ԸՇԻՏ-էն ալ աւելի վանո-ղական ազդակ մը:

Բայց մենք ալ մեր կողմէ պահ մըուշադրութիւն կեդրոնացնենք սամէկ միլիոն 800 հազար թիւին վրայ:Ի՜նչ ահաւոր թիւ մըն է այս: Չէ՞ որայս թիւը ուրիշ երկրի մը ամբողջբ ն ա կ չ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ր ն ա յ ն շ ա ն ա կ ե լ :Թուրքիոյ համար ի՞նչ կը նշանակէյ ա ն կ ա ր ծ ի ր ս ա հ մ ա ն ն ե ր է ն ն ե ր սընդունիլ երկու միլիոն գաղթական-ն ե ր , ո ր ո ն ք կ ո ւ գ ա ն պ ա ր զ ա պ է սբեռ մը ըլլալու համար երկրի ուսե-րուն վրայ:

ՄԱՐՄԱՐԱ

W,dagxov;ivnQor xavow dy.ygaxank ;e d7 yv d7 Ceorc yv Nansi :o6

rosyan5 t=paqdov;ivnu ovnyxa/ yn gorsnxnylov irynx si6ryxyal ha3ru` (Sdy’an Issa) orovn mahu badaha/ e 23

Hogdympyr 20146in5 Cordoba5 Ar=an;in1:ekeyan M,agov;a3in Miov;yan war[ov;yan5 8Abaca39

,apa;a;yr;i qmpacragan gazmi5 Ha3 Pym ;adyraqovmpi3an2naqovmpi yv polor antamnyrov anovnow myr qorin xa6vagxov;ivnnyru gu 3a3dnynk d7 yv d7 Ceorc yv Nansi :o6rosyani yv zavagnyrovn5 in[bes nayv irynx undanygan polorscagir baracanyrovn1

Ռոպեր Կէտիկեանի...Շար. էջ 12-էն

գ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ ե ւ ի ր ե ն ց լ ո ւ ս ա -նկարները կը տեղադրեն Twitter եւFacebook սոցիալական ցանցերույատուկ խումբերու մէջ:

Այս կերպով, նախաձեռնութեանմ ի ա ց ա ծ մ ա ր դ ի կ կ ո չ կ ’ ո ւ ղ ղ է նԹ ո ւ ր ք ի ա յ ի ն ե ւ Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս -պանութիւնը չճանաչած միւս եր -կիրներուն ` ճանչնալ 1915 թուա-կանին մարդկութեան դէմ իրակա-ն ա ց ո ւ ա ծ մ ե ծ ա գ ո յ ն յ ա ն ց ա գ ո ր -ծութիւնը:

Page 16: Abaka 03 11-2014

16 • ABAKA • LUNDI 3 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 3, 2014

Visit ABAKA online, in color, current and past issues

www.tekeyanmontreal.ca

Funéraille TraditionnelMonument

Pré-arrangement

www.komitas.ca

5180, rue SalaberryMontréal, Québec H4J 1J3

Tél. : 514 331-0400

:A>MANAGAN SBASARGOV:IVN

Յառաջիկայ տարի Երեւանիմէջ հանդիսաւոր կերպովկը բացուի Անրի Վերնոյիանունը կրող փողոցը

Ե ր ե ւ ա ն ի ք ա ղ ա ք ա պ ե տ Տ ա ր օ նՄարգարեան 15 Հոկտեմբերին հիւ-րընկալած է ֆրանսահայ նշանաւորբ ե մ ա դ ր ի չ Ա ն ր ի Վ ե ր ն ո յ ի ո ր դ ի ն `Փաթրիք Մալաքեանը: Այս մասին կըյայտնէ Երեւանի քաղաքապետա-րանի մամուլի ծառայութիւնը:

Ողջունելով հիւրը` քաղաքապետընշած է, որ ուրախ է Պատրիկ Մա-լաքեանը տեսնել Երեւանի մէջ եւա ռ ե ր ե ս ք ն ն ա ր կ ե լ Ա ն ր ի Վ ե ր ն ո յ իանուան փողոցի հանդիսաւոր բաց-ման մանրամասնութիւնները. «ըստէ ո ւ թ ե ա ն , մ ե ն ք պ ա տ ր ա ս տ է ի ն քարդէն այսօր կատարել Անրի Վեր-նոյի անուան փողոցի հանդիսաւորբացումը: Սակայն հաշուի առնելով,ո ր հ ա ն դ ի ս ա ւ ո ր բ ա ց մ ա ն ը մ ա ս -նակցելու ցանկութիւն են յայտնելնաեւ ֆրանսական կինոյի մի շարքյայտնի գործիչներ, Անրի Վերնոյիբազմաթիւ ընկերներ ու երկրպա-գուներ, ինչպէս նաեւ Ձեր քոյրերնու եղբայրները, մենք որոշեցինք այնտեղափոխել յաջորդ տարի”,– նշածէ Տարօն Մարգարեան: