akılcı ilaç kullanımı (fazlası için )

Akılcı İlaç KullanımıAkılcı İlaç Kullanımı

Dr.Hasan Basri Ulusoy

Farmakoloji Anabilim Dalı

Akılcı İlaç KullanımıAkılcı İlaç Kullanımı

“Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine uygun olan ilacı, uygun süre ve dozda, en düşük fiyata ve kolayca sağlayabilmeleri’’

İlaçların uygunsuz kullanımıİlaçların uygunsuz kullanımı

• Dünya çapında bir problem

• Hastalar zarar görüyor• Hasta- hekim ilişkisi zarar görüyor

• Ekonomi zarar görüyor

İlaç Yan Etkisiİlaç Yan Etkisi

• ABD de yılda 100000 kişi ilaçların istenmeyen etkilerinden dolayı hayatını kaybetmektedir– Yılda 1,5-2 milyon kişi istenmeyen ilaç etkileri yüzünden

hastanelere başvurmaktadır– Dünyada hastanelere yapılan başvuruların %3-6 sı ilaç

yan etkilerine bağlı– Yatan hastalarda ciddi yan etkiler %7 civarında– Bu etkilerin %20-70 i önlenebilir etkilerdir

İlaçların uygunsuz kullanımıİlaçların uygunsuz kullanımı

• İlaç harcamaları sürekli artıyor

Kamu Sağlık Ödemeleri - ReelT

L (

Mil

yar)

Kaynak: SGK Bülteni ve Bütçe Verileri

İlaç Tüketimimizin GSMH’ya Oranı Artıyorİlaç Tüketimimizin GSMH’ya Oranı Artıyor

00,20,40,60,8

1

1,21,41,61,8

2

1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

Kaynak: İEİS-EFPIA-DİE-DPT-Hazine Müsteşarlığı Verileri

ilaç tüketiminin toplam sağlık harcamalarına oranı (2000 yılı)

Kaynak: OECD Health Data 2002, EFPIA 2002, İEİS 2002, DPT

Danimarka % 9İrlanda % 9,5İsviçre % 11ABD % 12Hollanda % 12Almanya % 13,5Belçika % 15Finlandiya % 15,5Yunanistan % 18Fransa % 20İtalya % 23Çek Cumhuriyeti % 25

Türkiye % 32

Akılcı ilaç kullanımında tıbbi ögeler:

• İlaçların etkinlik, güvenlik, uygunluk ve maliyet verilerine göre seçilmesi

• Hastaların klinik gereksinimlerine uygun ilaç

yazılması • Bireysel ihtiyaca uygun dozlam • İlacın uygun zaman aralıklarında alınması

Akılcı olmayan İlaç Kullanımı Akılcı olmayan İlaç Kullanımı ÖrnekleriÖrnekleri

• Çocuk ishallerinde antibiyotik kullanımı

• Viral ÜSY Enfeksiyonlarında antibiyotik kullanımı

• Kesin tanı koyma yerine kombine antibiyotik kullanımı

Dünya Türkiye

Kalp-Dolaşım Sistemi % 20 % 15

Merkez Sinir Sistemi % 17 % 11

Gastro-intestinal Sistem % 15 % 12

Solunum Sistemi % 10 % 9

Anti-enfektifler % 9 % 22

Lokomotor Sistem % 6 % 11

Ürogenital Sistem % 5 % 4


• Fonksiyonel kabızlıkta laksatif kullanımı (İlaç dışı tedaviye gereken önemin verilmemesi)

• Her türlü dispeptik yakınmada proton pompası kullanımı

• Analjezik suistimali

• Vitaminlerin suistimali


• Pahalı ilaç seçilmesi

• Polifarmasi– Her semptoma bir ilaç yazılması

– Hasta baskısına boyun eğme


• Okunaksız reçete yazılması

• Hastaların yeterince bilgilendirilmemesi

BAYBURT ARAŞTIRMASIBAYBURT ARAŞTIRMASI

11 Ağustos 2003, 565 reçete toplandı ve analiz edildi.

BAYBURT 2003

Kabul Edilebilir İlaç Sayısı

%44

Kabul Edilmeyen İlaç Sayısı

%56

BAYBURT 2003

Kabul Edilebilir İlaç Maliyeti

%51

Kabul Edilmeyen İlaç Maliyeti

%49

0

1

2

3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36

Dizde non-inflamatuar Osteoartrit (Kalem İlaç Sayısı)

Uygun ilaçlar Kabul edilebilir ilaçlar Uygun olmayan ilaçlar

AS

AS

0

1

2

3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36

Dizde Non-inflamatuar Osteoartrit (Kalem İlaç Sayısı)

Uygun ilaçlar Kabul edilebilir ilaçlar Uygun olmayan ilaçlar

Farmasötik Endüstrinin Bilgi Farmasötik Endüstrinin Bilgi KaynaklarıKaynakları

• Promosyon bütçeleri büyüktür

• Ürünlerin yalnızca olumlu yanları vurgulanır

• Olumsuz yanlar üstünkörü geçiştirilir

Akılcı İlaç Kullanımı EğitimiAkılcı İlaç Kullanımı Eğitimi

• DSÖ işbirliğinde Hollanda Groningen Üniversitesi Tıp Fakültesinde bir “Akılcı ilaç Kullanımı Eğitim Programı Modeli” geliştirildi.

• Bu model interaktif eğitime dayalı

• Dünyanın pek çok ülkesinde kullanılmakta

Groningen ModeliGroningen Modeli

• K-Tedavi ve K-İlaç kavramlarını temel alır

akılcı ilaç kullanımı (fazlası için )

Documents