asean.org · web viewအ ဆ ယ အ ထ က အက ပဘက စ စ မ ခ က ၂၀၂၅...

Post on 29-Dec-2019

24 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

TRANSCRIPT

အာဆယ အေအထာကအ ကျ�ပဘကစ�စမခက ၂၀၂၅

မသနစြ�စမျ�သမာ�၏အခြခငအေအေျအရ�မာ�က ပါ၀ငအေျစ�ခငျ�ဘာသာျ�ပ�ဆ�ျမႈ(မၾကမျ�)

၁။ နဒါနျ�

၁.၁။ လ႔အခြ�ငအေ�� ရးမားႏ��ငအေ�� �အ����လြလတလ ပခြ��ငအေ��ားက ��မ�ငအေ"�#င����င��းႏ��ငအေ"�$ာလြကက���စာငအေ����ရ�ာက����င��း၊ ဒမ�ကရစက အား��ကာင��း��စ��င��း၊ ��ကာင��းခြမန ���သာအ����ႈက �မ��ကာင��းခြမန ���စ��င��းႏ��ငအေ�� တရားဥ��ဒစးမး��ရးက ထန ��းသမ��းလကနာ���င��းတ႔သည� အာဆယႏ�ငငမား၏ �အရး�ါ��သာ �အ����မ၀ါဒမားႏ��ငအေ�� ရညရြ9:ယ�က�ားလြတင� �ါ၀ငပါသည�။1 ဤ �အ����မ၀ါဒမားက ထ����လာင��း အတည����လက� အာဆယ���ါင��း��ဆာင�ားသည� ၂၀၁၂ �ႏ��ပခြစ>င� အာဆယလ႔အခြ�ငအေ�� ရး ��ၾကညာ�က� (AHRD)2 က �သဘာတလက��အေၾကသည�။ AHRD �သဘာတညလက����င��း �အ�ၚ မႏခြ�မ��း�ငထEတ����န�က��ႏ��ငအေ"� တ ဤစာတမ��းႏ��စရ�စလးသည� မသပခြနစမ��းသမား�ါ၀င���ရးအ �ါအ၀င� အာဆယ���9သမားအာလး၏ လအခြ�ငအေ�� ရးမားႏ��ငအေ�� �အ����လြလတလ ပခြ��ငအေ��ားက ကာလြကယ����းရန � အာဆယအစးရမား၏ ကတက၀တ$ E ထငဟ�����သ�ါသည�။ ၂၀၁၆ �ႏ��စ� မတင�မ�ာ�င� အာဆယအဖြN႔၀င��ႏ�ငငမားအားလးသည� မသပခြနစမ��းသမားအခြ�ငအေ�� ရးဆငရာ ကလသမဂၢ�သဘာ တည�က� (CRPD) က �သဘာတလက��တ���ရးထး�အေၾကသည�။

၁.၂။ ��Nာ������ါႏ��စ�ား�တလ�ာက� အာဆယသည� မသပခြနစမ��းသမား၏အခြ�ငအေ�� ရးမားက ��မ�ငအေ"�#င����း ���င��းႏ��ငအေ�� ကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာက����င��းတ႔က တစက�တ�တ� ဥးစား���း��ဆာပခြငရက��ါသည�။ မသန � ခြစမ��းသမား၏ အခြ�ငအေ�� ရးမားႏ��ငအေS�လမႈNလမႈ �မတးတက���ကာင��းခြမန ����စရးကဥးတ9သညအေ�� အာဆယ၏မ၀ါဒမ��ဘာငသည� အာဆယအသင��းအ၀င��း၌ မသပခြနစမ��းသမား၏အ�န ��းက႑ႏ��ငအေ�� �ါ၀င�ႈတ႔ �မ��ကာင��းခြမန ����စရးဆငရာ ဘာလ��ၾ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ကညာ�က� (၂၀၁၁) မ� ဆင��းသကလ ာ�အေ���င��း ��Nစပါသည�။ ယင��း��ၾကညာ�ကသ ည� လ�ငန ��း��ဆာပခြငရက���ရး အမးသားစမ�က�ား၊ လမႈ၀န � ��ဆာင�ႈအမးမး၊ လမႈNလ��ရးစမကန ��းမား ခြN႕ၿNး��ရး၊ �ညာသငၾကားခြ�ငအေ���ႏ��ငအေ"� လ� ကင ခြ�ငအေ�� အလမ��းမားစသ9>E႔မ�တစဆငအေ�� မသပခြနစမ��းသမားကယစား����ါ၀င���ရးက သရ�လာၾ�ကစရန � ��တာင��းဆ�ါသည�။ ��ၾကညာ�ကသ ည� အာဆယ၌ မသပခြနစမ��းသမားကယစား����ါ၀င�ႈ ခြN႔ၿNးတး တက���ရးက��မ�ငအေ"�#ငရန � မသပခြနစမ��းသမား အာဆယဆယစEႏ��"စလႈ�ရ�ား��ရးမ��ဘာင� (၂၀၁၁-၂၀၂၀) ကလည��း မတဆက���ၾကညာ�အေ�ါသည�။ အာဆယ၏၀��သသမ၀ါ�ဒရ�းရႈရာတစ�Eအ�Nစ� ကယစား����ါ၀င���ရး �အ����မ၀ါဒသည� အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��း၌ မသပခြနစမ��းသမား၏အခြ�ငအေ"� ��ရးမား �ါ၀ငလာ���စသာ အာဆယ၏�ဏာမလ�ငန ��းမားႏ��ငအေ�� လ�ငန ��းအစအစဥ�ားအားလ�းက စမအေ��၀ငပ႕ႏ��႔လကရ��ါသည�။ အားလး�ါ၀င���စသညအေ�� လ႔အသင��းအ၀င��းတစ�Eဆသ�႔ရာက�ရ����စရး အာဆယ၏ကတက၀တသ ည� အာဆယ၏ ဆယ��ႏ��စ#ာမဟာဗဟာလမ��း������မ�တစ�E��Nစသညအေ�� အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��း��မ�ာ���န ��း�က� ၂၀၂၅ 3 လြတင� ကန ��း၀တလ ကရ��ါသည�။ ယင��းမ�ာ လသား မားက��ရ�းရႈ��သာ လသားမားက�ဓာနထား��သာ အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��းတစ�Eက �သဘာ ���ါက���စရန � ရ9မ�န ��းသ�Nငအေ�� မတည��သာလမးမားသည� လ႔အသင��းအ၀င��းတည���ဆာကရာမ� လ႔ အခြ�ငအေ�� ရးမား၊ �အ����လြလတလ ပခြ��ငအေ��ား ဘ၀၏�မ��မငအေ��ားသညအေ�� အရ�9dလြသးႏ��ငအေ�� အကး��ကးဇးတ႔က ရရ��စားၾကမည���Nစပါသည�။" အထးသ�Nငအေ�� အာဆယ လမႈ��ရးႏ��ငအေ"�fဥ���ကးမႈ အသင��းအ၀င��း (ASCC) စမ�က� ၂၀၂၅ သည� မသပခြနစမ��းသမား၏လ႔အခြ�ငအေ�� ရးမားက ��မ�ငအေ"�#င� ���း���င��းႏ��ငအေ�� ကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာက�ႈမားက���းလက� တစ� "န#ည��းမ�ာ�င� ၎တ႔အလြတက# ား ဆးဟန �႔တားမႈမားက��လ�ာအေနည��း��စၿ�း လြသားလာ�ါ၀ပခြင�ငအေ"�$Eရရ����စရး တကသညအေ��ဟာဗဟာ စမ�က�ားက ��Nာ�����ထား�ါသည�။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

၁.၃။ တစ� "န#ည��းမ�ာ�င� ��ဒသဆငရာအ��ား���ဌာန ��း�က�ားသည� အာဆယ၏ကတက၀တ$ E

အတည����ကာ မသပခြနစမ��းသမားကလ�ပEပခြင�ငအေ�ရရ���စရန � ႀကး�မ��းသညအေ�� ��ဒသလြတင��းရ�

အား�ါးတရ ရ��လ�သာမ၀ါဒ�တ�၀န ��းကင$E ���ယ�ႈန ��းလကရ��ါသည�။ အာဆယအမးသမးမားႏ��ငအေ��$လးမား Nလ��ရးႏ��ငအေခြ�k႕ၿN��ရး�မ��ကာင��းခြမန ����စရးဆငရာ ဟႏခြ�င��း��ၾကညာ�က� (၂၀၁၀) သည� အ��ားကစၥ ရ��ားအၾကား �ညာ��ရး၌ ကား-မတန ��းတည�မ�

ရးႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��းသမားႏ��ငအေ�� ဉာဏရည���ၾကာငအေ�� အထးသငၾကားမႈရရ�ရSနလEအ�သ �က

လးငယ�ား၏ ��ကာင��း၀ပခြင�ငအေ"�#E႔က ��သ�ာ��စရန � ရညရြ9:ယ� �ါသည�။ လသားမားက��

ရ�႕ရႈၿ�း လသားမားက�ဓာနထားသညအေ�� အာဆယ (၂၀၁၅) တစ�Eဆငရာ လြကာလာလမပ��ၾ

ကညာ�ကသ ည� မသပခြနစမ��းသမား၏အခြ�ငအေ�� ရးမားက ��မ�ငအေ"�#င���ရးႏ��ငအေ�� ကာလြကယ� ��စာ

ငအေ����ရ�ာက���ရးက ��တာင��းဆထားကာ အာဆယ၏အနာဂတ စအစဥတြဥ#င� ၎တ႔၏အကးစး

ခြ�ားမားႏ��ငအေ�� ဘ၀Nလ���ရးတ႔က ��မ�ငအေ"�#င����း�ါသည�။ စာသင���ကာင��း����ငပရာ�က$လးမားႏ��ငအေ�� လငယ�ားအလြတက� �ညာ��ရးအား��ကာင��း���စရး အာဆယ��ၾကညာ�က� (OOSCY) လြတင� �ကလး မားႏ��ငအေ�� လငယ�ားအားလးအလြတက� သပခြနစမ��းမႈရ�သည���Nစ���

စ မရ�သည���Nစ���စ စစ��"နသညအေ"� ကး ��ကးဇးမားက��သ�ာ��စရန � �ညာသငၾကားခြ�ငအေ"�သ9သာ

ဥးစား���းလ�ငန ��းတစရ����Nစ���ၾကာင��း ��Nာ�����ထားသည�။ အာဆယ၌ အမးသမးမား�အ�ၚအၾကမ��းNက�ႈ ကင��းစ�ငပ�ာက���ရးႏ��ငအေ�� �ကလး မား�အ�ၚအၾကမ��းNက�ႈ ကင��းစ�ငပ�ာက���ရးဆငရာ ��ၾကညာစာတမ��း (၂၀၁၃) သည� မသပခြနစမ��း သအမးသ

မးမးႏ��ငအေ�� �ကလးမားအား အၾကမ��းNက�ရျ�င��း၊ မတရား����ရျ�င��းႏ��ငအေ�� ���ါင��း

���Nတ� �ရျ�င��းစသညအေ�� �စမားအားလးမ�ကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာကရန � ႀကးစား���

င��း��Nစပါသည�။ လမႈကာလြကယ� ��စာငအေ����ရ�ာက�ႈ �မအား��ကာင��း���စရးဆငရာ အာဆယ��ၾကညာ�က� (၂၀၁၃) လြတင� မသပခြနစမ��းသ မားသည� လမႈကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာက�ႈ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

က အမားႏ��ငအေ"�#န ��းတရရ��စားခြ�ငအေ�ရ���ၾကာင��း ထတ���Nာ�������ာ ဆထားၿ�း၊ လမႈကာ

လြကယ���စာငအေ����ရ�ာက���ရးအစအစဥ�ား �အကာင ထည���Nာ����ဆာင�ႈက �မ အား��ကာ

င��း��စသညအေ�� အမးသားမ၀ါဒမား၊ မဟာဗဟာမားႏ��ငအေ�� စနစ�ားကကည�အေ�းရန ��ႏ��ငအေ�� လမႈ

ကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာက���ရး ၀န ���ဆာင�ႈမားက အလအ�ဆEးသမားထ�အသအ�ာ��ရာ

ကရ���စ သညအေ�� ထ��ရာက���သာ �စ��တထ ားသညအေ�စနစ�ားက ကည�အေ�းလြသားရန � အာဆယအ

ဖြN႕၀င��ႏ�ငငမား အား ��တာင��းဆထား�ါသည�။

၁.၄။ မသပခြနစမ��းသမား၏ အခြ�ငအေ�� ရးမားႏ��ငအေ�� ဘ၀Nလ��ရးတ႔က �မတးတက���စမညအေ��

အာဆယရ�မ၀ါဒ သမင��းမ�တ# Eင�ားသည� ကမၻာအေခြN႕ၿNးတးတက���ရးမား၏ ��စအေ��ဆာ��

ရကာ၊ ကမၻာအေခြN႔ၿNးတးတက���ရးက လည��း ��Nစ���စ�ါသည�။ ဤအရာမားအၾကား

မ� အထငရ�ားဆးမ�ာ ��ရရ�ညရြ9t႔ၿNးတးတက���ရးဆငရာ ၂၀၃၀ အစအစဥ���Nစသည�။ ယ

င��း၏မ၀ါဒျNငအေ�� အားလးအက�း၀ငပါ၀င���သာ အာဆယလ႔အသင��း အ၀င��းတစ�E��N

စ���ရး အာဆယ၏��မ�ာ���န ��း�က� �အကာင ထည���Nာ����ဆာင���ရးလြတင� မ9သညအေ"�$Eမ� �နရ

စ�မ9မဟတ����။ အာရ�ႏ��ငအေ�ပစNတ���ဒသရ� မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� "အခြ�ငအေ�� ရးမား အမ�

"န# ကယ���Nစလာ���စရး" အင�လြvန ��းမဟာဗဟာသည� အတားအဆးမားNယရ�ား၍ လြသားလာခြ�

ငအေ"�#Eး��မ�င��း���င��း၊ က႑အလြသယသြယသ ယသြယ# င� နည��းလမ��းအမးမး��Nငအေ�� ကား-မတ႔��န ���ဆာ

ပခြငရက���ရးမား ��သ�ာ��စ��င��းအား ��Nငအေ�� မသပခြနစမ��းသမား�ါ၀င���ဆာပခြငရက����င��းက

�မ��မ�ငအေ"�#င���ဆာပခြငရကရန � ��တာင��းဆထား�ါသည�။ ��ဘးအႏ�yရာယ���လ�ာအေ��ရးအလြတက�

ဆနဒEင��းမ��ဘာငသည� မသပခြနစမ��းသမား၏ ၾကအေၾကအေ�ႏ�င���ရး တည���ဆာက����း���

င��းႏ��ငအေ�� အႏ�yရာယ���Nစ��ႏ�င������အက��Nတ����င��းႏ��ငအေ�� အစအစဥ�ား��ရးဆြဆရာ၌

၎တ႔၏ထင� ရ�ားသညအေ"� �န ��းက႑က အသအမ�တ������ရးဥးတ9လက� ��ဘးအႏ�yရာယ# E႔��

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

န ���ရးႏ��ငအေ�� ��ဘးအႏ�yရာယ�� လြလတ$ င��း၍မလ�အ����အနျ�နလည���ရာကရ���ရး မသပခြနစမ��း

သမား�ါ၀င���ဆာပခြငရက�ႈက ��တာင��းဆ ထား�ါသည�။ ၿမ႕��သစ စအစဥသည� လ��လာကသ

ညအေ�� စ�န���နထင��ႏ�ပခြင�ငအေ��၏ အစတ �င��း တစရ� ျျNစ� မသပခြနစမ��းသမားအ�ါအ၀င ားလးအ

လြတက� လ��လာကသ ညအေ"� မfာရရ� ခြ�ငအေ"�$E �မသ��မင� လာ���စရးအလြတက� ��တာင��းဆ�ါသ

ည�။ ယင��းသည� မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� အ��ားသမားႏ��ငအေ"�#န ��းတ ၿမ�႕တာ��ား၏ ရ

��၀တ�တ�၀န ��းကင�၊ အထးသ�Nငအေ�� အမား���9သ��နရာမား၊ ���9သ႔လြသားလာ��႔ဆာင�

��ရး၊ အမfာ၊ �ညာ��ရးႏ��ငအေ�� ကန ��းမာ��ရးဌာနမား၊ (သတင��းအ�က လက��ႏ��ငအေ�� ဆယသြကသ

ယ���ရးနည��း�ညာ မားႏ��ငအေ�စနစ�ားအ�ါအ၀င�) ���9သသတင��းအ�က လက�ားႏ��ငအေ�� လ႔အ

သင��းအ၀င��းႏ��ငအေ�� ၿမ႕��ႏ��ငအေ����ကး လက���ဒသႏ��စရ�စလး၌ အမား���9သမားအလြတက�

�အေ�းထားသညအေ�� အ��ား��သာဌာနမားႏ��ငအေ��၀န ���ဆာင�ႈ မားက လြသားလာအသး���ခြ�ငအေ�ပEမ

လြလယ$ ���စသာ ၿမ�႕တာ��ားႏ��ငအေ�� လသား�အ�����နထငရာမားလြတင� သငအေ�� ��လာ�သ

ညအေ����ဆာပခြငရက�က�ားက �မ��မ�ငအေ"�#င���ဆာပခြငရကရ"န$Eလည��း ��တာင��းဆထား�ါသည�။ ��နာ

က� ဆး၌ ယင��းသည� ၿမ႕��စးခြ�ား��ရးခြN႔႕ၿNးတးတက���ရးအလြတက� အခြ�ငအေ"� လမ��း

မားထတ���Nာ�ရန ��ႏ��ငအေ�� တ9ဆႏ��ငအေ�� ����ၚ�ါကလ ာမညအေ"� �က �မားက ထတ���Nာ��၍ကပခြင>

ယ�����Nရ�င��းရ"န လ႔င�ာ မသပခြနစမ��းသမားအ�ါအ ၀င� သကဆ Eငရာဆကစ�ပတသ ကသ မားအားလး

အၾကား ထ��ရာကသ ညအေ�ပါ၀င���ဆာပခြငရက�ႈႏ��ငအေ�� �း���ါင��း ��ဆာပခြငရက�ႈမားကလည��း

အား���း��မ�ငအေ"�#ငပါသည�။ အ��ားအရာမားအၾကား ဤကမၻာအေခြN႕ၿNးတးတက���ရး

သည� မသပခြနစမ��းမႈမား�အ�ၚ အာဆယရ�မ၀ါဒရႈ�င��းက ၾသဇာသက���ရာက�၍ ထဆ

စ����း�ါသည�။

၁.၅။ �ဤဒသဆငရာႏ��ငအေ�� ကမၻာအေခြN႕ၿNးတးတက�ႈမားမ�ရရ�မႈမားႏ��ငအေ�� အရ� "န ဟတ�ား�အ

�ၚတည���ဆာက� လက� ဖြ����ားဆကဆ မႈမားက ကင��းစ�ငပ�ာကရန �၊ အတားအဆးမားက Nယ�

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ရ�ားရန ��ႏ��ငအေ�� လြသားလာခြ�ငအေ"�$E ရရ���စရန � အမးသားအဆငအေ��၌ CRPD က အ��ညအေ"� ၀�အကာ

င ထည���Nာ����ဆာင���ရးက ��ရ�းရႈ၍ ဥ��ဒျ���ရးႏ��ငအေ�� ၀ါဒျ����င������ာင��းလမႈ

မားအလြတက� လြတန ��းအား���းရန � အာဆယအဆငအေ��၌�း���ါင��း��ဆာင� ပခြရက�ႈက �နည�ရ"န ခြ�

ငအေ"� လမ��းတစရ�ရ��ါသည�။ တစ� "န#ည��းမ�ာ�င� အမးသားအဆငအေ�ရ���ဆာပခြငရက� �က�ားသည� ��

ဒသဆငရာအဆငအေ��၌ �မထ��ရာကစြကစာကပခြင>ယ�����Nရ�င��း���း���င��း�ရသညအေ�� ကစၥရ��ား

က ထငရ�ား��Nာ�������င��းအား��Nငအေ�� ��ဒသဆငရာ�း���ါင��း��ဆာပခြငရက�ႈက �႕လြထင��ႏ�င�

�ါသည�။ ယင��းသ�႔သာကစၥ ရ��ားလြတင� မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� အလ� ကင��ႏ��ငအေ"�သ

ငအေ����လာ����သာအလ��ားက ��သ�ာ��စ��င��းအား ��Nငအေ�� အာဆယလ႔အသင��းအ၀

င��း���ါင��းစည��း��ရး၊ အထးသ�Nငအေ�� စးခြ�ား��ရး���ါင��းစည��း��ရး၏ အကး သ

က���ရာက�ႈ�ါ၀ငပါသည�။ �မ�အရး�ါခြစာ�င� မ9သ�မ�နာက$ ကနရစ����င��းမရ���စရ"န လ႔ဌာ

၂၀၂၀ အလြလSနလE�ငန ��းအစအစဥသည� မသပခြနစမ��း�ကလးမား၊ မသပခြနစမ��းအမးသမးမား၊ မသပခြနစ

မ��းလငယ�ား၊ မသပခြနစမ��း သကႀ ကးပခြရယ Eမား၊ ��ဘးအႏ�yရာယ�၊ �ဋ�ကၡႏ��ငအေ"� က� တည��း

မား��ၾကာငအေ�� ထ�က�ရသညအေ�� မသပခြနစမ��းသမားႏ��ငအေ�� အၾကမ��းNက�ႈႏ��ငအေS�လက"န$း�မႈ၏

သား��ကာင���Nစရသညအေ�� မသပခြနစမ��းသမားအ�ါအ၀င� မသပခြနစမ��းသမားထ ��ရာကရ����စရး

က� အစအစဥ#က�Nစရမည���Nစသည�။

၂။ အေသဘာတရာ�

၂.၁။ လ�ငန ��းတာ၀န ����းအ�ထား�က ရ လမႈNလ��ရးႏ��ငအေခြ�k႕ၿNးတးတက���ရးဆငရာ အာ

ဆယ၀နႀကး မား��လြတ႔ဆ��လြဆး��ႏခြ�းဖြ� (AMMSWD) သည� မသပခြနစမ��းသမားအ�ါအ၀င�

ထ�ယသြကလ ယ���သာအ�စEမားအ လြတက� လမႈNလ��ရးႏ��ငအေခြ�k႔ၿNးတးတက���ရးႏ��ငအေ�� အမး

သားႏ��ငအေ����ဒသဆငရာအဆငအေ��ား၌ CRPD �အကာင ထည���Nာ����ဆာင���ရးတ႔အလြတ

က� တာ၀နရ��ါသည�။ AMMSWD သည� ၂၀၁၁ �ႏ��စ�၌ ���ါင��း��ဆာင�ား၏ �သဘာတလ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

က���ရးအလြတက� အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��း၌ မသပခြနစမ��းသမား၏အ�န ��းက႑ႏ��ငအေ��

�ါ၀င� ��ဆာပခြငရက�ႈဆငရာ တးတက���ကာင��းခြမန ���ရးဆငရာ ဘာလ��ၾကညာ�က$ E ��ရး

ဆြဆတင��း����ရးအလြတက� လ�ငန ��းစဥ$E ဥး��ဆာင��ါသည�။ အ��ား��သာ���ဌာန ��း�က�

မားႏ��ငအေ"� တ �ဤၾကညာ�ကသ ည� မသပခြနစမ��း သမား၊ အထးသ�Nငအေ�� �ကလးမား၊ အမးသမး

မား၊ လငယ�ားႏ��ငအေ�� သကႀ ကးပခြရယ Eမား၏ အခြ�ငအေ�� ရး မားက ကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာကရ

န ��ႏ��ငအေ�� လအ��က�ားကကည��ဆာငၾကဥ��းရန � �း���ါင��းႀကး�မ��းရာလြတင� သကဆ Eငရာ အာ

ဆယဌာနဆငရာအဖြN႕အစည��းမား၊ လ႔အခြ�ငအေ�� ရးဆငရာ အာဆယအစးရမား��ကာ�� ရ�င�

(AICHR) �ႏ��ငအေ�� အမးသမးမားႏ��ငအေ��$လးမား၏ အခြ�ငအေ�� ရးမားက ��မ�ငအေ"�#င���ရးႏ��ငအေ�� ကာ

လြကယ���စာငအေ�� ��ရ�ာက���ရးဆငရာ အာဆယ��ကာ��ရ�င� (ACWC) တ႔ႏ��ငအေ"� တ အနးက

����ဆာပခြငရကရန � အငနဂအမားအ�ါ အ၀င� အစးရမားႏ��ငအေ"� ရ�ဘကလမႈအဖြN႕အစည��းမားက

အား���းတယသြက# န ��းထား�ါသည�။

၂.၂။ အာဆယ၌ ဆကစ"�လႊမ��းၿ����နသညအေ�� လ႔အခြ�ငအေ�� ရးအဖြN႕အစည��းတစရ� ျျNစ�

AICHR သည� မသပခြနစမ��းသမား၏ အခြ�ငအေ�� ရးမားက �မတးတက���ကာင��းခြမန ���စရန ��ႏ��

ငအေ�� ၂၀၁၅ �ႏ��စ��စ၍ ��ဒသႀကးအ လြတင��း မသပခြနစမ��းသမားအားထ�ကသ ညအေ�� ခြN႔ၿNးတး

တက���ရးလြကာဟမႈမားက ကပခြင>ယ�����Nရ�င��းရာလြတင� �ါ၀င� ��ဆာပခြငရကလ ာ�အေ�ါသည�။ အာဆ

ယ၏သကဆ Eငရာဌာနႀကးမားႏ��ငအေ"� တ အတတလြကလ����ဆာငလက� AICHR သည� လမႈNလ��

ရးႏ��ငအေခြ�k႔ၿNးတးတက���ရးဆငရာ အဆငအေ"� ျျမငအေ"� ရာရ�ႀကးမား ��လြတ႔ဆ��လြဆး��ႏခြ�းဖြ�

(SOMSWD) က �းဆြတဥကဌအ�Nစ� ကင��း���း�အေ�ါသည�။ SOMSWD သည� AMMSWD

က �အေ�းကည���း သညအေ�� အဖြN႕အစည��း��Nစၿ�း ဤသပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က$ E ��ရး

ဆြဆ��ဆာပခြငရကရန � တာ၀နရ�သညအေ�ပ း���ါင��း��ဆာပခြငရက���ရးအဖြN႕တစရ�� နျNငအေ�� အာဆယ

လ႔အသင��းအ၀င��း၌ မသပခြနစမ��းသ မား၏ အခြ�ငအေ�� ရးမားက �ါ၀ငလာ���စရးအလြတက� ��

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ဆာပခြငရက����း�ါသည�။ ��ဆာပခြငရကသ ညအေ"� ဖြN႔လြတင� AICHR မ� ကယစားလ�ယ�ား၊ SOMSWD �မ�

�ါင��း��ဆာင�/�အရး�ါသဆယ�ဥးႏ��ငအေ�� ACWC မ� ကယစားလ�ယ� �ႏ��စ�ဥးတ႔�Nငအေ�ပါ၀ငဖြငk႕စ

ည��းထားၿ�း အာဆယရ�မသပခြနစမ��းသမားဆငရာ �ထမဆး��သာဌာ�န�ါင��းစ �း���ါင��း

��ဆာပခြငရက�ႈ��Nစပါသည�။

၂.၃။ အာဆယသပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က� ၂၀၂၅ ခြN႔ၿNးတးတက���ရး- မသပခြနစမ��းသ

မား၏အခြ�ငအေ�� ရးမား က�ါ၀င���စ��င��း (သပခြနစမ��း��ရး မဟာစမ�က�) သည� မသပခြနစမ��းသ

မား အာဆယဆယစEႏ��စ� စည��းရး��ရးမ ��ဘာင� (၂၀၁၁-၂၀၂၀) ကE ထညအေခြ"�သင��းစဥ��းစား

လက� အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��းရ� မသပခြနစမ��းသမား၏ အ�န ��းက႑ႏ��ငအေ�� �ါ၀င���ဆာပခြငရ

က�ႈ �မတးတက���ရးဆငရာ ဘာလ��ၾကညာ�ယသြက# င� �မ�တထ ားသညအေ�� ��မ�ာ���န ��း�က��ႏ��ငအေ"�

ည��ဆာပခြငရက$ ာ ��အာကပါလမ��းညႊ"နထားသညအေ�� �အ����မ၀ါဒမား�အ�ၚ�အ���� ထာား�ါ

သည�။

(၁) ဆကစပမႈ- မသပခြနစမ��းသအခြ�ငအေ�� ရးမားသည� လ႔အသင��းအ၀င��းအစတ �င��းမား

အားလး၊ ယင��း၏ ��မ�ာ���န ��း�က��ႏ��ငအေ�� လ�ငန ��းအစဥ စဥ�ားႏ��ငအေ�ပါ ဆကစ����န�ါသည�။ သ

ပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ယသြက# င� ထညအေ�� လြသင��း��ရလြတကထ ားသညအေ�� �အရး�ါ��သာလ����ဆာငရမ

ညအေ"� �က�ားလြတင� ယင��းသ�႔သာဆကစ��ႈသည� အားလး�ါ၀င$Eယစား�����သာ လ႔အသင��း

အ၀င��းတစ�Eအမ�"န#ကယ���Nစ����ၚလာ��ရးက ��ရ�းရႈသညအေ�� လမ��း��ၾကာင��းတစ�E��

Nစလမအေ��ည���Nစ���ၾကာင��း အတည����ထား�ါသည�။

(၂) ဘကည မခြစာတ�တကအေျရ�- သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ကသ ည� မသပခြနစမ��းသမားအလြတက�

အားလး�ါ၀င� ကယစား���သညအေ��၀န ��းကင#စ�E Nန#း��ရးႏ��ငအေ����ရရ�9>9>����စရး၌ အာဆ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ယ���ါင��း��ဆာင�ားႏ��ငအေ�� အဖြN႕၀င��ႏ�ငငမား၊ အထးသ�Nငအေ�� အာဆယလ႔အသင��းအ၀

င��း��မ�ာ���န ��း�က� ၂၀၂၅ ၏ တ9:�ဆကတက၀တ� မားႏ��ငအေ�� ���င��း����သာရ9မ�န ��း�က�ား

က ���ညအေ�စE��စ�ါသည�။

(၃) အ�ပ�အလ5န�ဆကျ7ႊယမႈရျ�ခငျ�- မသပခြနစမ��းသမား၏အခြ�ငအေ�� ရးမားအ�ါအ၀င� လ႔အခြ�

ငအေ�� ရးမား အားလးသည� တစ�Eႏ��ငအေ"�#စ�E အ��န လလ�"နဆက��ႏႊယလ ကရ�ကာ တစ�Eႏ��ငအေ"�#စ�E အမ����လ

ကရ��ါသည�။ အဖြN႕အစည��းအမးမးအၾကား 9�ႏ�ႈင��း��ဆာပခြငရက����င��းႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��း

သမားႏ��ငအေ�� ၎တ႔၏အဖြN႕အစည��းမား၏ �ါ၀င���ဆာပခြငရက����င��းမားသည� ဤ သပခြနစ

မ��း��ရးမဟာစမ�က$ E အ��ညအေ"� ၀�အကာင ထည���Nာ�� ��ဆာငရာ၌ �အရး�ါ��သာ��အာ

င���မင���ရးအ�က# စ�E ��Nစပါလမအေ��ည�။

သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က� �အကာင ထည���Nာ�#ည���ဆာက���ရးသည� လ�ငန ��း��ဆာပခြငရ

က���ရးအဖြN႕ႏ��ငအေ�� အာဆယမသပခြနစမ��းNရမ� (ADF)၊ အာရ�-�စNန � မသပခြနစမ��းခြN႕ၿNး��ရး

ဌာန (APCD) �ႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��းအခြ�ငအေ"� ��ရးမားဆငရာကလြvမ��းကငပညာရ�င�ားႏ��ငအေ�� ��

လြဆး��ႏခြ�း9�ႏ�ႈင��း���င��းမ�တစဆငအေ�� အစးရမား၊ မသန ��းခြစမ��းအဖြN႕အ စည��းမားႏ��ငအေ��

�အရး�ါ��သာအ��ားဆကစ�ပတသ ကရာအဖြN႕အစည�းမားထမ�လည��း အကး��ကးဇးရရ��ါ

သည�။

၂.၄။ အာဆယဘကစEစမ�ကသ ည� အာဆယအဖြN႕အစည��းအမးမးႏ��ငအေ�� ကယ����န �႔��ညအေ�စE

သညအေ���ႏ��း��ႏ��ာတင� �င����င��းမားမ� အကး��ကးဇးရရ�ကာ ယင��း၏�အကာင ထည���

Nာ����ဆာပခြငရက���ရးလြတင� �ါ၀င���ဆာပခြငရက� ��စရန � ၎တ႔၏ကတက၀တ$ Eလည��း ����သ

�း�ါသည�။ ထ႔��င� သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က� ခြN႔ၿNး��ရးက အာဆယႏ�ငင��ရးဆငရာ

လ������ရးအသင��းအ၀င��း (APSC)၊ အာဆယ စးခြ�ား��ရးရာအသင��းအ၀င��း (AEC)

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

�ႏ��ငအေ�� အာဆယ လမႈယဥ���ကးမႈအသင��းအ၀င��း (ASCC) တ႔၏ ဒတယ အလြတင��း��

ရးမ�း���ားႏ��ငအေ"� တ တငပင���လြဆး��ႏခြ�းထားကာ အာဆယအလြတင��း၀န�ားဌာနက �အကာင ထ

ည���Nာ����ဆာင���ရးလြတင� �ါ၀င$ ညမ9ဟE ကတက၀တ����ထား�ါသည�။

၂.၅။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က�၏ အလးစ�န ��းတင��ာ ဘ၀�အ����အနမားအားလးလြတင�

မသပခြနစမ��းသမား ၏ လြလတလ ��ႈ၊ လြလတ�����မာက�ႈဆငရာ��ပခြရး�ကစြယ�ငအေ���ႏ��ငအေ�� အ��ညအေ"� ၀ထ��

ရာကစြကစာ �ါ၀င���ဆာပခြငရက���ရးတ႔က အသအမ�တ����ကာ ��ရရ�9>9>သညအေ�� အားလး�ါ၀င�

ကယစား���သညအေ�� လ႔အသင��းအ၀င��းတစ�Eတည� ��ဆာကလ က� ��ဒသဆငရာအဆငအေ��၌

CRPD ၏ ခြN႔ၿNးတးတက���ရးႏ��ငအေ�� �အကာင ထည���Nာ����ဆာင�ႈလြတင� �ါ၀င$ည��N

ညအေ"�ဆည��းရန � ��Nစပါသည�။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ကသ ည� မသပခြနစမ��းသမား၊ ၎တ႔၏မသား

စ၀င�ား၊ ကယ���ရးကယ# ာ ကည���း��နသမားႏ��ငအေ�� ကည��စာငအေ����ရ�ာက����း��နသ

မားအလြတက� ��Nစ��ႏ�င� သမ� တန ��းတည�မ�ရးႏ��ငအေ�� ဘ၀အရ�9dလြသး��မငအေ��ား��ရးတ႔က

ရရ�ရနရညရြ9:ယထ ား�ါသည�။

၂.၆။ အာဆယဘကစEစမ�ကသ ည� အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��း၏ မ႑ငသEးရ�စလးလြတင� မသပခြနစ

မ��းသ မား၏အခြ�ငအေ�� ရးမားက �ါ၀င����စရးလြတင� အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��း ��မ�ာ���

န ��း�က� ၂၀၂၅ က ���ညအေ��ရန � �ႏ��ငအေ�� �င�ာ��စရSနလည��းလ����ဆာငလလကရ�ကာ အားလး�ါ၀င$E�

ယစား���သညအေ�� လ႔အသင��းအ၀င��းတစ�Eဆ သ�႔ရ�႕ရႈရန � အဖြN႕၀င��ႏ�ငငမား၏ ကတ��

���ဆာပခြငရက�က�ားကလည��း အား���း��မ�ငအေ"�#င����း�ါသည�။ ယင��း သည� မသပခြနစမ��းသ

မားႏ��ငအေ"�ဆကစ�သညအေ�� ��ဆာပခြငရက�က�ားအားလးအလြတက� တစ�ဥးတစ���ယာက�င��းက ��Nစ���စ၊

အမား���9သ သ�႔မဟတ� လမႈNလ��ရးအဖြN႕အစည��းမား၊ ဥ���ဒရးရာတရားရးမား၊

အ������ရး အာဏာ�င�ား သ႔မဟတ� ဥ��ဒျ�လႊတ���တာ��ားက ��ဆာပခြငရကသ ည���Nစ���စ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

�ဓာနကသညအေ�� ���� မ၀ါဒမား��Nငအေ�� လမ��းညႊ"နထား�ါသည�။ ယင��းမ�ာ မသပခြနစမ��းသ

မား၏ အကးစးခြ�ားမားႏ��ငအေ�� လအ��က�ားက ထညအေခြ"�သင��းစဥ��းစား���င��း၊ မသပခြနစမ��းသမား

�ါ၀င$E�ယစား�����ရးႏ��ငအေ�� �ါ၀ငလာ���စရးတ႔က��မ�ငအေ"�#င���ဆာင� ပခြရကသ ငအေ"�သ9ဆ E���င��းႏ��ငအေ�ပ

တသ က�၍ သရ���ဆာပခြငရက���ရးႏ��ငအေ�� အထး�ဥ��းက����ဆာပခြငရက�ႈတ႔က ��နာက� ဆးအား

ထားကငအေ"�သEးရန � ထညအေခြ"�သင��းစဥ��းစား���င��းတ႔�Nစပါသည�။ ထ႔��င� အာဆယသည� ၂၀၃၀

လ�ငန ��းစဥ� �ႏ��ငအေ"� ည ��ရရ�ညရြ9t႔ၿNးတးတက���ရးက ဖြစ��မခြစာ��ဆာပခြငရကရန � ရညရြ9:ယထ ားလ

ကရ�သ�Nငအေ�� အာဆယဘကစEစ�က� မသပခြနစမ��းသမားကယစား����ါ၀င���ရးဆငရာ ယင��း၏မ၀ါ

ဒမားႏ��ငအေS�လE�ငန ��းအစအစဥ�ား က �အေကင���ဆာပခြငရကရာလြတင� �အရး�ါ��သာလ����ဆာင�က# စ�E

အ�Nစ� ရ���နမည���Nစပါသည�။

၂.၇။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ကသ ည� ဘာလ��ၾကညာ�က��ႏ��ငအေ�� အာဆယလ႔အသင��း

အ၀င��းစမ�က� ၂၀၂၅ တ႔�Nငအေ�� အာဆယအဖြN႕၀င��ႏ�ငငမား၏ မသပခြနစမ��းႏ�ငငသားမားအား

သကဆ EငရာအဖြN႔၀င��ႏ�ငငမား၏ ကတ က၀တ�ားက���ညအေ����စရန � ရညရြ9:ယထ ားသ9သာမက အာ

ဆယအဖြN႕၀င��ႏ�ငငမားအား ယင��းတ႔၏�ႏ�ငင လြတင��းဥ��ဒမားႏ��ငအေ�� မ၀ါဒမားကလကk

က����စရး၌ ကည���းရSနလည��း ရညရြ9:ယထ ား�ါသည�။

၂.၈။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ကသ ည� အာဆယအဖြN႕၀င��ႏ�ငငမားအားလးအလြတက� လ႔အခြ�

ငအေ�� ရးဆငရာ ဘ���ဌာန ��း�က# စ�E��Nစသညအေ�� CRPD ၏ ��ယဘယမ၀ါဒမားက လကနာ��စာ

ငအေ"�ထန ��း�ါသည�။ ၎တ႔မ�ာ …

(က) လ�ဂၢ လ� တစ�ဥးတစ���ယာက�င��း၏ ရ�ရင��းဖြစဂဏသ ကၡာ၊ ကယပEင���ပခြရး�ကစြယ�ငအေ"� �ါ

အ၀င� တစ�ဥး�င��း ၏ ကယပ"ငလE�ပEပခြင�ငအေ���ႏ��ငအေ�� လြလတလ ��ႈတ႔က ��လးစား���င��း။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

(�) ဖြ����ားဆကဆ မႈမ�����င��း

(ဂ) လ႔အဖြN႔အစည��းလြတင� အ��ညအေ"� ၀ႏ��ငအေ"�ထ��ရာက���သာ �ါ၀င���ဆာပခြငရက����င��းႏ��ငအေ��

ကယစား����ါ၀င���စ��င��း။

(ဃ) မသပခြနစမ��းသမားအား လသားမားႏ��ငအေ�� လသား၏မတဆြက���ားမႈ�အ����အနတစရ��၏

အစတ �င��း အ�Nစ� လက����း���င��းႏ��ငအေ�� မတညမႈက��လးစား���င��း။

(င) အခြ�ငအေ"� လမ��းမားက တန ��းတညမ���Nစ���စ��င��း။

(စ) လြသားလာႏ�င����င��း။

(ဆ) အမးသားႏ��ငအေ"� မးသမးမားအၾကား တန ��းတညမ����င��း။

(ဇ) မသပခြနစမ��း�ကလးမား၏ �����ာင��းလတးတကလ ာ��သာ ခြစမ��းရ9မားက��လးစာား���

င��းႏ��ငအေ�� ကယပEင� လကၡဏာမားက ထန ��းသမ��းရန � မသပခြနစမ��းသ�ကလးမား၏အခြ�ငအေ��

ရးမားက ��လးစား���င��း။

၃။ ဥ�စာ�အေျပ�နယပယမာ�/ အေအရ�ပါအေျသာ 5ပအေျဆာငရမညအေနျအခကမာ�

၃.၁။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ကသ ည� CRPD က တး��မ�ငအေ�� ကာင ထည���Nာ����ဆာင���ရး

က ��ရ�႕ရႈသညအေ�� ဘာလ��ၾကညာ�က��ႏ��ငအေ�� စည��းရး��ရးမ��ဘာင#E႔ ဆကလ �က ကာ

င ထည���Nာ����ဆာငရန � ဥးစား���း နယပယ�ား/ �အရး�ါသညအေ�� လ����ဆာငရမညအေ"� �က�ားက

ဥးခြစာထတ���Nာ�ပါသည�။ ဤ ဥးစား���းနယ� �ယ�ား/ �အရး�ါသညအေ�� လ����ဆာငရမညအေ"� �

က�ားက �ႏ�ငင��ရး၊ ဥ���ဒရးရာ၊ စးခြ�ား��ရး၊ လမႈ��ရးႏ��ငအေ�� ယဥ���ကးမႈနယပယ�ား၌ မ

သပခြနစမ��းသမားကယစား����ါ၀င���ရး၏ �အရး�ါမႈႏ��ငအေ�� ၎တ႔၏အခြ�ငအေ�� ရး မားက အ��

ညအေ"� ၀နားလ9သရ�မႈတ႔က အသအမ�တ����ရာလြတင� သတ��တ����ဌာန ��းထား�ါသည�။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

၃.၂။ ဘာလ��ၾကညာ�ယသြက# င� �မ�"နထားသညအေ�� �အရး�ါ��သာ�စ��တနယပယ�ားအားလး၏ တ

ည��သာ �အရး�ါမႈက အသအမ�တ������သာ�လည��း သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ကသ ည� သတ��

တထ ားသညအေ"� �န#စ� �အလြတင��း ရ9မ�န ��း�က�ားအားလးရရ���ရးအလြတက� အရင��းအ�မစ�ားက

ဖြ���၀�မ�တရာလြတင� အ�က �မား ရ���ၾကာင��းကလည��း အသအမ�တ�����ါသည�။

ထ�႔ၾကာငအေ�� သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ကသ ည� အာဆယ၏ႀကး �မ��း��ဆာပခြငရက�ႈမားႏ��

ငအေ�� အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��းအစအစဥသEးရ���ႏ��ငအေ"�ညညရြညတ���သာ �အရး�ါသညအေ�� ဥး

စား���းနယပယ�ားရ� အရင��းအ�မစ�ားက �အလးထားရနရညရြ9:ယ�၍ အာဆယ���9သမားထ �င�

မာ သညအေ"� ကး�စားခြ�ငအေ��ားက Nန#း���းမည���Nစပါသည�။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ကသ ည�

ကန �႔သတထ ား သညအေ�� ��ဘာင#စ�E��Nစၿ�း CRPD �ႏ��ငအေ�� အာဆယအဖြN႕၀င#စ�E�င��းစလြတငရ���

သာ အ��ား��သာမ��ဘာင�ား ရ� တာ၀န�ားအားလးက အ��ညအေ"� ၀လႊမ��း�������င��းမ

ရ���ၾကာင��းအသအမ�တ����လက� သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ �က� ဥးစား���းနယပယ�ားထယသြကလ

န ���သာ လ����ဆာင�က�ားကလည��း တစၿ�ငနက���ဆာပခြငရယသြကသ ား ၾကရန � အာဆယအ

ဖြN႕၀င��ႏ�ငငမားအား �အလးအနက# Eယသြက# န ��း�ါသည�။ �ဥ��းက����ဆာပခြငရက�ႈဆငရာ တနkEးရ���

သာ သတင��းအ�က လက�ားႏ��ငအေ�� ဤႀကး�မ��း��ဆာပခြငရက�က�ားမ�ရလဒ�ားက အနာဂတ� ��

ဒသဆငရာ��လြဆး��ႏခြ�းဖြ�မားလြတင� အ��ားအဖြN႕၀င�ားႏ��ငအေ�� အာဆယအရာရ�မားအား

�မ�၀လြသားသငအေ�ပါသည�။

၄။ အေအကာငအထညအေျဖာျအေျဆာငျ�ခငျ�

၄.၁။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�ကသ ည� CRPD လြတင�မ�တထ ား��သာ မသပခြနစမ��းသမားဆငရာအခြ�

ငအေ�� ရး မားႏ��ငအေ�� အခြ�ငအေ�� ရးမားရရ� ခြ�ငအေ�ရ�ၾကသမား (အထးသ�Nငအေ��သပခြနစမ��းသမား) အား

လးႏ��ငအေ"�ဆEင���သာ အ��ား ��သာလ႔အခြ�ငအေ�� ရးဆငရာ ���ဌာန ��း�က�ားက အဖြN႕၀င��ႏ�ငင

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

မားအား ��လးစားလကနာရန �၊ အား���း��မ�ငအေ�� တငရန �၊ ကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာကရန ��ႏ��ငအေ�� ��

Nညအေ"�ဆည��း��ဆာပခြငရကရန �၀တyရားမားက အသအမ�တ����ထား�ါ သည�။ ဤတာ၀န#yရားမားက

လ����ဆာငရ"န လြတက� လ႔အခြ�ငအေ�� ရး�အ�����သဘာတရားမားႏ��ငအေ�� ယင��းတ႔၏ထ��

ရာက���သာ အသး�မႈမားက �မနားလည���စရန � သကဆ Eငရာအစးရစနစ�ား/ �အကာင ထ

ည���Nာ����ဆာငသမားႏ��ငအေ�� တာ၀နရ�ၾကသမားအားလး၏ ခြစမ��း��ဆာငရ9>ည���ဆာက���

�င��းအ�ါအ၀င� လ����ဆာင��ႏ�င���သာ ၀န ��းကင#စ�ENန#း���းရန � အဖြN႔၀င��ႏ�ငငမားလြတင�

တာ၀နရ��ါသည�။ ဤစတဓာတ� ��Nငအေ�� သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က ား သကဆ EငရာအဖြN႕အစည��း

အမးမးတ႔က ယင��းတ႔၏သကဆ Eငရာဥးစား ���းလ�ငန ��းနယပယ�ားအရ မသပခြနစမ��းသ

မား၏လ႔အခြ�ငအေ�� ရးမားက ယင��းတ႔၏သကဆ Eငရာလ�ငန ��း အစအစဥ�၏အစတ �င��းအ�N

စ� သးသန �႔လ����ဆာင�ႈမား သ႔မဟတ� အစအစဥ�ား၊ စမကန ��းမားႏ��ငအေ�� လႈ�� ရ�ား��ဆာ

ပခြငရက�ႈမားအ�NစသE႔ �အရး�ါသညအေ�� လ����ဆာငရမညအေ"� �က�ားအ�Nစ� �����ာင��းလလ����

ဆာင� ���င��း��Nငအေ�� လ�ငန ��း��ဆာပခြငရက��ႏ�ငၿ�း၊ တးတက�ႈမားကလည��း သကဆ Eငရာအစ

ည��း�အ၀းမားလြတင� အစရင� ရမည���Nစပါသည�။

၄.၂။ မ႑င မးမး�း���ါင��း��ဆာပခြငရက���ရးအလြတက� �င#Eင���ဆာပခြငရကရသအ�Nစ� AMMSWD

သည� သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က� �အကာင ထည���Nာ����ဆာင�ႈက ႀကးၾက����ဆာပခြငရ

ကရမည���Nစ$ာ၊ စစည��း ��ရးအတါက� အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��းသးရ�စEလး၌ သပခြနစ

မ��း��ရးမဟာစမ��က ကာင ထည���Nာ�� ��ဆာင����င��း တးတက�ႈႏ��ငအေ�စ"�လဥ��း၍ အာဆ

ယအလြတင��း၀န�ားရးမ� �ႏ��စစဥ စရင�စာတစ���စာင$E လက�ရရ�ရမည���Nစၿ�း ယင��းအစရင�စာ

က အာဆယလ႔အသင��းအ၀င��း��ကာငစမားထ ဆကလ က����း�႔ရ မည���Nစပါသည�။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

၄.၃။ အာဆယအလြတင��း၀န�ားရးသည� လ႔အသင��းအ၀င��းသးရ� လြတက� သပခြနစမ��း��ရး

မဟာစမ�က� �အကာင ထည���Nာ����ဆာင����င��း တးတက�ႈအစရင�စာက �းဆြတ9�ႏ�ႈ

င��း��ဆာပခြငရက���ရးအစည��း�အ၀း (JCM) လြတင� တင����ရမည���Nစပါသည�။

၄.၄။ APSC 9�ႏ�ႈင��း��လြဆး��ႏခြ�း��ရးအစည��း�အ၀း (ASCCO)၊ AEC အလြတက�

အားလး�ါ၀င���သာ��ကာ��တ (COW) �ႏ��ငအေ�� ASCC ဆငရာ 9�ႏ�ႈင��း��လြဆး��ႏခြ�း��ရး

အစည��း�အ၀း (SOC-COM) တ႔သည� ယင��းတ႔၏ သကဆ Eင� ရာအစည��း�အ၀းမား၌ သ

ပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က� �အကာင ထည���Nာ����ဆာင�ႈ�အ����အနႏ��ငအေ�စ"�လဥ��း ၍ အစအ

စဥ#စ�Eထညအေခြ"�သင��းရမည���Nစပါသည�။

၄.၅။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က� �အကာင ထည���Nာ����ဆာင����င��းသည� အာဆယ အ

ဖြN႔အစည��းမား၏ အ�န ��းက႑က �အကာင��းဆးအသး�မညအေ�� မဟာဗဟာမားႏ��ငအေ��ဥ��းက

����ဆာပခြငရက�ႈမားက အသး���ရ မည���Nစၿ�း၊ �မ�န � အစးရႏ��ငအေ�ပEဂၢလက�း���ါင��း��ဆာ

ပခြငရက���ရး (PPPP) အစည��း�အ၀းမား၊ လမႈ��ရးခြစန �႔ဥး တလြထSငလE�ငန ��းမားအ�ါအ၀င� ဆ

ကစ�ပတသ ကသ မား�း���ါင��း�ါ၀င���ဆာပခြငရက���ရးအလြတက� အခြ�ငအေ"� လမ��းမားက ��မ�ငအေ"�#င���

�းရန � အရ�ဘကလမႈအဖြN႕အစည��းမား (အထးသ�Nငအေ�� မသပခြနစမ��းအဖြN႔အစည��းမား) က

အား���းတယသြက# န ��းကာ၊ အားလး�ါ၀င$E�ယစား���၍ ��ရရ�ညရြ9t႔ၿNးတးတက���ရးအလြတက�

လမႈတာ၀နf မႈတ႔က ���ါင��းစ�����းရမည���Nစပါသည�။

၅။ အေျစာငအေ@ျAကညအေျအေျ5အေ5ာျ�ခငျ�7ျငအေျ အကျ�ဖတျ�ခငျ�

၅.၁။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က� ���နလ9သEးသ�����င��းႏ��ငအေ"� က��Nတ����င��းတ႔သည� �စ��

န�ား၊ ညႊန ��း ကန ��းမားႏ��ငအေ�� အက��Nတ����င��းဆငရာ စ�နစညႊန ��းမား�ါ၀င���သာ ��စာငအေS�ၾ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ကညအေ����လအေလာ���င��းႏ��ငအေ�� အက��Nတ����င��း (M&E) မဟာဗဟာႏ��ငအေ�ရလဒ�ားမ��ဘာင ရ

�သဘာတညထား��သာ သ႔မဟတ� လကရ�ကငအေ"�သEး���နသာ အ�က�ားက အသး�ရမည���N

စသည�။ အ�က လက�ား စနလစ#က ��ကာကf ���င��းႏ��ငအေ�� အရ�9dလြသးႏ��ငအေ�� ရအလြတက က��N

တ����င��းမားအ�ါအ၀င� အ��ားသငအေ����လာ�� ရာ �ဥ��းက����ဆာပခြငရက�ႈမားႏ��ငအေ�� နည��းစန

စ�ားကလည��း ��ဒသဆငရာအဆငအေ��၊ �ႏ�ငင��တာ� ဆငအေ���ႏ��ငအေ�� သကဆ Eငရာက႑မားဆငအေ��ား

က႑တ႔၌ သပခြနစမ��း��ရးမဟာဗဟာမ�လြထက����ၚလာ��သာ မ၀ါဒမား/ အစအစဥ�ား/စမက

န ��းမား၏ သက���ရာက�ႈက အက��Nတ���လအေလာရန � တယသြက# န ��း�ါသည�။

၅.၂။ ၂၀၁၈-၂၀၂၁ ကာလဆငရာ ၾကား��Nတ က��Nတ���လအေလာမႈတစ�Eႏ��ငအေ�� ၂၀၂၁-

၂၀၂၅ ကာလဆငရာ အၿ�းသတ က��Nတ���လအေလာမႈတ႔က SOMSWD ၏ ဥး��ဆာင�ႈ

အရ သပခြနစမ��း��ရး မဟာစမ�က�၏ ��အာင���မင�ႈသ�႔ရ�႕ရႈသညအေ�ရလဒ�ားက အက��Nတရ

န ��ႏ��ငအေ�� တးတက�ႈ�အ����အန မားက ��စာငအေS�ၾကညအေ����လအေလာရန � လ����ဆာပခြငသားမည���N

စသည�။ ၾကား��Nတ က��Nတ���လအေလာမႈသည� အ��ား��သာလ�ငန ��းမားႏ��ငအေ"� တ မသပခြနစ

မ��း��ရႊ�႕���ာင��းလ�သားမားအ�ါအ၀င� မသပခြနစမ��းမႈအမးမး ရ�သမားအလြတက� သပခြနစ

မ��း��ရးမဟာစမ��က ကာင ထည���Nာ����ဆာင�ႈ �မ��ကာင��းခြမန ����စရး က ထညအေခြ"�သ

င��းစဥ��းစားလြသားမည���Nစသည�။

၅.၃။ သပခြနစမ��း��ရးမဟာစမ�က� ��စာငအေS�ၾကညအေ����လအေလာ���င��းႏ��ငအေ�� အက��Nတ����င��း

လ�ငန ��းလြတင� အရ�� ဘကလ မႈအဖြN႔အစည��းမားႏ��ငအေ�� အထးသ�Nငအေ�� မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစ

ည��းမား၏ �ါ၀င���ဆာပခြငရက�ႈမ�ာ လ�ငန ��းထ��ရာကစြကစာ�အကာင ထည���Nာ����ဆာင���ရး

အလြတက� မ�N�စ�န�အရး�ါ�ါသည�။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

၆။ အေအျ�ပာငျ�အ5အတြတက ခြစမျ�အေျဆာငရညျ�မငအေနျEငျ�ခငျ�7ျငအေျ ပ�အေျပါငျ�အေျဆာ

နစြငရကျ�ခငျ�

၆.၁။ မသပခြနစမ��းသမား၊ မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစည��းမား၊ သကဆ Eငရာအစးရအရာရ�မား၊ အရ�ဘက�

လမႈ အဖြN႔အစည��းမားႏ��ငအေ�� အ��ား��သာဆကစ�ပတသ ကသ ညအေ"� ဖြN႔အစည��းမားသည� �ႏ�ငင

တကာ ကတ က၀တ�ားက ရပခြ�ရာလထအဆငအေ�ရ� ရလဒ�ားအ�Nစ လြသင������ာင��းရန ��ႏ��ငအေ�� မသ

ပခြနစမ��းသမား�ါ၀င� ကယစား�����ရးတ႔အလြတက� သငအေ����လာ����သာအသအ�မင�၊ �အ

လြတ႔အႀက�ႏ��ငအေ�� ကလြvမ��းကင�ႈမားရရ�ရန � အခြ�ငအေ"� လမ��းမားရ����စရးအလြတက� ခြစ

မ��း��ဆာငရ9>ည���ဆာင����င��း လႈ�ရ�ား��ဆာပခြငရက�ႈမားလြတင� �တဆ ကပါ၀င���ဆာပခြငရကရမည���

Nစသည�။ ခြစမ��း��ဆာငရ9>ည���ဆာက����င��း လႈ�ရ�ား��ဆာပခြငရက� မႈမားလြတင� ကန ��းမာ��ရး၊

�ညာ��ရး၊ အလ� ကင�၊ ���9သ႔၀နထမ��း၊ နည��း�ညာတလြထ"ငႀကဆမႈ၊ ဘ႑ာ��ရး�ါ၀င�ႈ၊

ခြစန �႔ဥးတလြထင�ႈ၊ ၀န ���ဆာင�ႈအမးမးလြတင� လက���လာည��လြထရ�မႈတ႔အ�ါအ၀င� လမႈ��

ရးႏ��ငအေ�� စးခြ�ား��ရး�ါ၀င�ႈမားအလြတက� တန ��းတည�မ�သာအခြ�ငအေ"� လမ��းမားရရ����စရးႏ��

ငအေ�� တရားစ ရင���ရးႏ��ငအေ�� �ႏ�ငင��ရးလ�ငန ��းစဥ�ား၊ လမႈ��ရးဖြ�လမ��းမားႏ��ငအေ�� စတ �

န ��း����Nလႈ�ရ�ားမႈမားအလြတက� အားလး�ါ၀င����စသာ ၀န ��းကင#စ�ENန#း��ရးတ႔က��ရ�း

ရႈ၍ �အလးထား��ဆာပခြငရကရမည���Nစ� �ါသည�။

၆.၂။ မသပခြနစမ��းမႈ�ါ၀င���ရး ခြNၿNးတးတက���စရSနလE����ဆာင�ႈသည� သတင��းအ�က လ

က�ား �မ�၀��င��း��NငအေS�လည��း တးတက���စရမည���Nစသည�။ စာရင��းဇယားအ�က လက�ား၊

သ��တသန စာအ�စာတမ��းမားအ�ါအ၀င� သ��တသနႏ��ငအေ"�သတင��းအ�က လက�ားအသး���

င��းႏ��ငအေ�� �အလအေ အကငအေ����ကာင��းမားဆငရာ သတင��းအ�က လက�ားက �အကာင��းဆးအ

သး�ရမည���Nစသည�။ ထ��ရာကသ ညအေ����Nန ��႔၀မႈမားလြတင� သကဆ Eငရာစာပခြရကစာတမ��းမားႏ��ငအေ��

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

သတင��းအ�က လက�ား၊ �ႏ�ငငတကာ���ဌာန ��း�က�ားက သကဆ Eငရာဘာသာစကားအမးမးႏ��ငအေ��

�စအမးမးတ႔�Nငအေ�� တတ��ႏ�င� သမ�ရရ���စ��င��းလည��း �ါ၀ငပါသည�။

၆.၃။ မသပခြနစမ��းသမားအား အစးရအရာရ�မား၊ မသပခြနစမ��းအဖြN႔အစည��းမားႏ��ငအေ�� အရ�ဘက�

လမႈအဖြN႕ အစည��းမားအ�ါ၀င� သကဆ Eငရာဆကစ�ပတသ ကသ ညအေ"� ဖြN႕အစည��းမားအားလးႏ��ငအေ��

အတ �ါ၀င� ��ဆာပခြငရက����စရးႏ��ငအေ�စ"�လဥ��း၍ လ�ငန ��းဌာန�အ����အနအမးမးလြတင� အာဆ

ယလ႔အသင��းအ၀င��း သးရ�စလး၏ �း���ါင��း��ဆာပခြငရက�ႈ�အသအ�ာရ���စရန � မ၀ါ�ဒ

လြဆး��ႏခြ�းမႈမား �မ�"န$င��း�လြသားမည� ��Nစသည�။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

အာဆယ �ႏ�ငင��ရး- လၿ���ရး အသက ၿ

မ (APSC) ��ၾ ကညာစာတမ��း

၂၀၂၅

အဓက ��ဆာင�ခြ�က�ညအေ"� �က�ား

က။ စည��းမဥ��း �အ�����၊ လထဥး

စား���း၊ လထ ဗ ဟ��� အသက ၿမ

APSC 1 မသပခြနစမ��းသမား�အနျNငအေ�� သပခြနစမ��းသမားႏ��ငအေ"�#န ��းတညမv� မ���းခြ�ငအေ�ရျ�င��း၊ ��ခြ�း��ကာက��ပခြင�ငအေ�ရ��� �င��း၊ တရားမv�တမႈက ရရ��စားခြ�ငအေ�� ရ����င��း��Nငအေ�� အမား���9သဆငရာ၊ �ႏ�ငင��ရးဆငရာဘဝလြတင� အဓ�ၸာယရ�

ရ� ���ညအေ�����ညအေ��ဝဝ �ါဝင���ဆာင�ခြ�ကစြက�ငအေ"�$E ��မႇငအေ"�#င$ာလြကယ����းမညအေ�� ဥ��ဒ ��ရးရာႏ��ငအေ�� အ������ရး�င��းဆင� ရာ ��ဆာင�ခြ�ကစရာမားအားလးက ��ဆာင�ခြ�ကရန �အား���းလႈ��႔ဆာ��ည�။

APSC 2 တရား�း ဝန ���ဆာင�ႈမား၊ ��ခြ�း��ကာကပြကပမား၊ လကလ �မ��းမ��သာ��ခြ�း��ကာကပြကပမား �ႏ��ငအေ�� အားလးအဆ င�������အာင� ���လ�ထားသညအေ�� မ�မားႏ��ငအေ�� အ��ား��သာ �ႏ�ငင��ရး လ�ငန ��းစဥ�ားအလြတက� လကသ ငအေ��ႏ�င���သာ စ

စဥ���ဆာင�ခြ�ကထ ားရ�မႈဆငရာ အ�က လက�ားက အမားဆင��ႏ��ငအေ�� �ဂၢလက�င� ဝကဘဆ Eက�ားမ� ရရ�ႏ�င���ရးက အား���း လႈ��႔ဆာ��ည�။ ထသ႔ ��ဆာင�ခြ�ကရာလြတင� မက�ျမငစာ၊ အသ၊ စာတမ��းထးႏ��ငအေ�� အသ��ထာက$ စနစ�ား�ါ��သာ ဗ

ဒယမား စသညအေ�� နည��း�ညာသစ��ႏ��ငအေ�� အစားထး ��ခြ�းစရာ�စမားအသး������င��း၊ အားလးအသး���ႏ�င�ညအေ�� အ လကထ ခြ�န ��းနစ� �စမား၊ ဗဒယႏ��ငအေ�� �����မငသၾကားတ႔လြတင� ရရ�ႏ�င�ညအေ�� စာတမ��းထးမား ထညအေ�����း���င��း၊ ��

ရာ�kကရ�ငနယ� လ�ကသ ကၤတ��သမားအကအညထား���း���င��း၊ သငfမႈဆငရာ မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� ကာလြတန ��း� �ပEမားထညအေ�����း���င��း စသ9>E႔က အသး���ၿ�း မသပခြနစမ��းသမား�ါမကန �ထညအေခြ"�သင��းစဥ��းစားထား���း သ

ညအေ�� စနလစ$E အသး���မည���Nစသည�။APSC 3 ��ရ��႕နမင�ားႏ�ငသညအေ�� မသပခြနစမ��းသမားအား ဥ��ဒ�အထာက က ���းႏ�ငရ"န လြတက� မသပခြနစမ��းမႈႏ��ငအေ��

လ႕အခြ�ငအေ�� ရးက အထး�����လအေလာထားသညအေ�� ဥ���ဒထာက$ ကလြvမ��းကငသမား၊ အဖြN႕အစည��းမား လြကနရက� မားက တည���ထာင�ည�။

APSC 4 မသပခြနစမ��း�ႈ��ထာငအေ��၊ လ႕အခြ�ငအေ�� ရး�အ����မမားႏ��ငအေ�� တလြက ၎တ႔က ��ရ��႕�နရ�႕ရ��ား၊ အစး�ရ ရ��႕နမား၊ အကဥ��းဌာနအရာရ�မား၊ လမႈNလ��ရး အရာရ�မား၊ ရႏ��ငအေ�� အ��ားဝနထမ��းမား၏ ��န႔စဥဘဝမ�ာ�ါ အသး

��မားႏ��ငအေ�� ဆင���သာ သင#န ��းႏ��ငအေ�� ခြစမ��းရ9>ည� ��ဆာင�ခြ�က�က�ားက မသပခြနစမ��းသတ႔၏ အခြ�ငအေ�� ရးမားက �� လးစား���င��း၊ ကာလြကယ����င��း၊ ရရ���စ��င��း စသ9dား��Nငအေ�� ���လ��ည�။

APSC 5 တရားစရင���ရးက႑၊ �ႏ�ငင��ရးအဖြN႕အစည��းမား၊ ��ခြ�း��ကာကပြကပ��ကာ��ရ�င�ားအား မသပခြနစမ��းအခြ� ငအေ�� ရးႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��းသမားက �နလ���ထား��ရးဆငရာ အသရ�မႈ��မငအေ"�#က���အာင� ��ဆာင�ခြ�က�ည�။ ထသ႔ ��ဆာ င�ခြ�ကရာလြတင� အ��ည����9ဆEငရာ မသပခြနစမ��းသမား��န႔ (IDPD) ကင��း���င��းအ�ါအဝင� အႏ��ညာႏ��ငအေ�� အားကစား

ဖြ�မား၊ ဆယသြကသ ယ���ရးႏ��ငအေ�� သတင��းအ�က လက����းသညအေ�� မဒယာအမးမး စသညအေ�� ဆကစ�သညအေ�� အ�မ��းအနားမား ကင��း���င��း��Nငအေ�� ��ဆာင�ခြ�က�ည�။APSC 6 အာဆယအဖြN႕ဝင��ႏ�ငငမားအား မသပခြနစမ��းသမားအခြ�ငအေ�� ရးဆငရာ ကလသမဂၢ��ကာ��တႏ��ငအေ�� အ��ား��

သာ �ႏ�ငငတကာယႏ��ရားလ�ငန ��းစဥ�ား �ႏ��ငအေ�� �တဆ က���ဆာင�ခြ�က�ႈ��မႇငအေ"�#ငရန �အား���းမည�။ ထသ႔ ��ဆာင�ခြ�က�

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ရာလြတင� UNCRPD, UNCEDAW, UNCRC တ႔က �အကာင ထည���Nာ��ႈဆငရာ �ႏ�ငငအလက� အစရင�စာမား တပခြငသ င��း��စ��င��း အား��Nငအေ�� အထးသ�Nငအေ�� �း���ါင��း��ဆာင�ခြ�က���အာင� လ����ဆာင�ည�။

APSC 7 အာဆယ��ဒသအလြတင��း မသပခြနစမ��းသမား�အရးအလြတက� ��ဆာင�ခြ�က���နၾ�ကသာ အစးရအဖြN႕အစ ည��းမား၊ မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစည��းမား စသ9>E႔၏ လြကနရက$ E အား��ကာင��း��အာင� ��ဆာင�ခြ�က�ည�။ ထ႔��င� ��

အာကပါတ႔မ� တစဆငအေ�� အ��ည����9ဆEငရာႏ��ငအေ�� ��ဒသအလက� လ႕အခြ�ငအေ�� ရးကတကဝတ�ား ထထ��ရာက���ရာက� �အကာင ထည���Nာ��ႈအ�င��းလြတင� အာဆယႏ�ငငမားမ� အလားတအဖြN႕အစည��းမားႏ��ငအေ�� ����ႏႈ�င��း��ဆာင�ခြ�

က���ရးကလည��း အား���းမည���Nစသည�။APSC 7.1 အာဆယႏ�ငငမားအလြတင��း နားလ9မႈ၊ ဗဟသတႏ��ငအေ�� စန ����ၚမႈ���ါင��းစက အသအမ�တ�������

င��း၊ �ႏ�ငင��တာ�� ဝါဒ�င��း ������င���မႇငအေ"�#င����င��း စသ9>E႔ တးတက���ကာင��းခြမန ���စရန �ကလြvမ��းက င�သပခြနစမ��းမားအ�ါအဝင� မသပခြနစမ��းအခြ�ငအေ�� ရးဆငရာ ကလြvမ��းကငသမားက စ��ဝးအသး���င��း။ ထသ�႔ဆာ

င�ခြ�ကရာလြတင� အာဆယတကသလ� လြကနရက� (AUN) �ႏ��ငအေ�� အာဆယ��ရးရာ��လအေလာမႈဌာနမား မ�တစဆငအေ�� �� ဆာင�ခြ�က����င��းလည��း �ါဝင�ည���Nစသည�။

APSC 7.2 အစးရအရာရ�မား၊ ဉာဏႀ ကးရ� င ဖြN႕မား၊ လငယ��ႏ��ငအေ�� အရ�ဘကလမႈအဖြN႕အစည��းမားအလြတက� ခြစ မ��းရည���မႇငအေ�� အစအမမား �အကာင ထည���Nာ�ၿ�းလv�င� ဒမ�ကရစႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��းသမားအား ဒမ�ကရစ

စနလစ လြတင��း လြသယသြတသ င��း���င��းဆငရာ �အ����မမားႏ��ငအေ"�ဆEင���သာ �အလြတ႕အႀကမားက Nလ�ယ�ည���Nစသည�။APSC 7.3 မသပခြနစမ��းသမား �ါဝငလႈ�ရ�ား��ရးႏ��ငအေ�� ၎တ႔အလြတက� ထ��ရာက���သာစမအ����ႈဆငရာ က႑က ��

မႇငအေ"�#င����းႏ�င�ညအေ�� လ�ငန ��းအစအမမားက စဥ��းစား��Nာ�ထEတ$ ာ �အကာင ထည���Nာ�ရ"န လြတက� အစးရအ ဖြN႕မား၊ သကဆ Eငပတသ ကသ မားအၾကား လ��စအေ�ါဝင���သာ��လြတ႕ဆ��လြဆး��ႏခြ�းမႈႏ��ငအေ�� မတkက������ဆာင�ခြ�

က�ႈက အား���း��မႇငအေ"�#င�ည�။APSC 7.4 �ဂၢလကက႑၊ အ��ား��သာ စ�ဆငသညအေ�� �တသ ကသ မားႏ��ငအေ�� လကတြက# လ����ဆာင�ႈ အား��ကာင��း��စ

ရ"န လြတက� အာဆယ��Nာင���ဒးရ�င��းက �အေ�းကညမည�။ ရည�ခြ�ယ�က��ာ �ဂၢလကက႑ သတင��းအ�က လက�ား၊ ဝန ���ဆာင�ႈမားႏ��ငအေ�� လႈ�ရ�ားခြ�င�ားလြတင� မသပခြနစမ��းသမားက�ါ ထညအေခြ"�သင��းရာ၌ ��ကာ�ပE��ရးရ�င��းမား၏ လမႈ

တာဝနfမႈက မး��စအေ���းရန ���Nစသည�။APSC 7.5 မသပခြနစမ��းသမား၏အဖြN႕အစည��းမား အ�ါအဝင� Track II အဖြN႕အစည��းမား၊ ALAWMM �ႏ��

ငအေ�� ALA တ႔အၾကား �း���ါင��း��ဆာင�ခြ�က�ႈက��မႇငအေ"�#င�ည�။ ထသ�႔ဆာင�ခြ�ကရာလြတင� �ႏ��း��ႏ��ာNလ�ကပြယပ မား၊ အလ�����လြဆး��ႏခြ�းဖြ�မား၊ သ��တသနမား��Nငအေ�� �ႏ�ငငတကာဥ��ဒ၊ CRPD ကအေသ�႔သာ အ��ည����

9ဆEငရာစာ���ားက ���ညရြ9>င��းဥ��ဒမ��ဘာင�ား အလြတက� အသး���င��း စသ9>E႔အား��Nငအေ�� ��ဆာင�ခြ�က�ည�။APSC 7.6 သငအေ����တာ�သညအေ����နရာမားလြတင� AICHR ၊ ဆ��လာ�သညအေ�� က႑အလက ာဆယ အဖြN႕အစည��းမား၊

အ��ား��သာ ဆကစ�ပတသ ကသ မားအၾကား အ��န လလ�န ���ဆာင�ခြ�က�ႈႏ��ငအေ�� ����ႏႈ�င��းတငပင�ႈ��Nစ���အာင� လြတ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

န ��းအား ���းမည�။ ထ႔��င� မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစည��းမား၊ မသပခြနစမ��းတ႔၏အခြ�ငအေ�� ရးမား ��မႇငအေ"�#င���� င��းႏ��ငအေ�� ကာလြကယ����င��းတ႔က ��ဆာင�ခြ�က���နသညအေ�� CSO မားကလည��း ထညအေခြ"�သင��းမည�။ ထသ�႔ဆာ

င�ခြ�ကရာလြတင� မသပခြနစမ��းသမားအခြ�ငအေ�� ရး ဆငရာ AICHR ��ဒသလြတင��း �ႏ��စစဥ���လြတ႕ဆ��လြဆး��ႏခြ�းဖြ�က မ �က�လြကက$ င��း���င��းနည��းလည��း တစ�Eအ�ါအဝင���Nစသည�။

APSC 7.7 စည��းမဥ��း�အ�ၚ�အ������သာ အာဆယအသက ၿမ��Nစ���အာင� ႀကး�မ��းရာ၌ မသပခြနစမ��း အဖြN႕အစည��းမားအား အာဆယ�ါလမန�ားအဖြN႕၊ အာဆယအစးရတ႔ႏ��ငအေ�� အမးသားအဆငအေ�� ထ��လြတ႕ဆ

ကဆ N႔ လြတန ��းအား���းမည�။ ထသ�႔ဆာင�ခြ�ကရာလြတင� ASEAN Enabling Masterplan က အမးအသားအဆ ငအေခြ"�#င� �အကာင� အထည���Nာ�����င��းသ9လည��း တစ�Eအ�ါအဝင���Nစသည�။

APSC 7.8 မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစည��းမား၊ မသပခြနစမ��းသမား၊ မသပခြနစမ��းသမားအား �ႏ�ငငအဆငအေ���ႏ��ငအေ�� ��ဒသ လြတင��း အဆငအေ"�#E႔၌ ကယစား���သညအေ�� အဖြN႕အစည��းမား အ�ါအဝင� အာဆယအဖြN႕မား၊ အာဆယ၏အကး

စးခြ�ားရ�င�ားအၾကား ထ��လြတ႕ဆကဆ မႈ၊ �းဆြတ��ဆာင�ခြ�က�ႈမား��Nစ���အာင� ��မႇငအေ"�#င���ဆာင�ခြ�က�ည�။ �။ ၿငမ��း�မ��း၊ လၿ �၍ တ9ၿငမ���

သာ��ဒသAPSC 8 �ကလးသငယ�ား၊ လငယ�ား၊ အမးသမးမားႏ��ငအေ�� အသက ခြ�ယႀ ကးရငအေ��ႈ��ၾကာငအေ�� မသပခြနစမ��းမႈ တစနည��း

မဟတ� တစနည��း �စားရသညအေ�� သကႀ ကးခြ�ယ Eမားအလြတက� လကသ ငအေ��ႏ�င���သာ စစဥ���ဆာင�ခြ�က� လက���လာမႈမား ��Nစ�����ၚစရ"န လြတက� �ႏ�ငငအဆငအေ���ႏ��ငအေ�� ��ဒသအဆငအေ�� မဝါဒမား �မအား��ကာင��း��အာင� ��ဆာင�ခြ�က�ည�။

APSC 9 အၾကမ��းNက�ႈ၊ အၾကမ��း�တမ��းနည��း�ါ��သာ အခြစန ��း��ရာက$ ငအေ�စဥ�၊ တရားဥ��ဒမအေ မးယစ���ဆး ဝါး��ရာင��းဝယ���Nာက$ ားမႈ၊ မသပခြနစမ��း အမးသမးႏ��ငအေ��$လးငယ�ားအ�ါအဝင� လက"န$း���င��း၊ လကနက���မ�ာင�E��

�င��း၊ �ငလလယဓား���မႈကးလြလန ����င��း၊ ���ခြငၾကး �ဝါ���င��း၊ အ��ည����9ဆEငရာ စးခြ�ား��ရးရာဇဝတ�ႈႏ��ငအေ�� ဆကဘ ာ ‘ မႈ�င��းမား စသ9>E႔�ါဝင���သာ �ႏ�ငင��Nတ���ကာ��ႈ�င��းမား တကkက���ရး အာဆယ လ�ငန ��းစမ�က� လက���

’ လြတ႕အစအစဥ� က ထထ��ရာက���ရာက� �အကာင ထည���Nာ���ႏ�င���အာင� �ါဝင ား��Nညအေ�ရ"န လြတက� က႑အလက� အဖြN႕မားႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစည��းမားအၾကား �း���ါင��း��ဆာင�ခြ�က�ႈက အား���းမည�။

APSC 10 မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� ရည�ခြ�ယ���သာ လကလ �မ��းမ��သာအ�က လက�ားႏ��ငအေ�� �ညာ���းလႈ��႔ဆာင� မႈ အသး�စၥည��းမား ထတလ E�����င��း၊ ���နလ9ထ��ထာင���ရးအဖြN႕အစည��းမား�အနျNငအေ�� ၎တ႔၏ ��ထာက$ �

စၥည��းမားႏ��ငအေ�� ဝန ���ဆာင�ႈမားက လစအသး���ႏ�င���အာင� စစဥ����းထား���င��းဆငရာ မဝါဒမားႏ��ငအေ�� လးဝ က ကည ��အာင���ဆာင�ခြ�ကkE႔ အား���း���င��း စသ9>E႔အား��Nငအေ�� မးယစ���ဆးဝါးကင��းစင���သာ အာဆယ��N

စ����စရး အားထတ�ႈမား အရ�အဟန ���မႇငအေ��ည�။APSC 11 မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစည��းမားႏ��ငအေ"� တ လကတြက# ၿ�း UNCRPD အရအ�ါအဝင� �ႏ�ငငတကာႏ��ငအေ�� အာဆယအ

ဖြN႕ဝင��ႏ�ငငမား၏ မမႏ�ငငအလက� ဥ��ဒျ�႒ာန ��း ထားမႈမားႏ��ငအေ"� ည မသပခြနစမ��းဒကၡသ9မားႏ��ငအေ�� �လႈ�ခြ�ငအေ���� လv�ာကထ ားသမားအား အကာအလြကယ# Eး��မႇငအေ�����းအ��ည�။

APSC 12 သဘာ�ဝဘးဒဏ�ား မ�ကရာက�၊ �ကရာက���နစဥ လြတင��းႏ��ငအေ�� �ကရာကၿ�း��နာကပEင��းတ႔၌ မသပခြနစမ��း သမား၏ အခြ�ငအေ�� ရးက ကာလြကယ��ႏ�ငရန �အလ႔င�ာ �ႏ�ငငတကာႏ��ငအေ�� ��ဒသအလက� မသပခြနစမ��းမႈဆငရာ၊ လ႕အခြ�

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ငအေ�� ရးဆငရာ မ��ဘာင�ားႏ��ငအေ�� အ��ား အာဆယ��ရးရာ��ကာ��တမား��Nစၾ�ကသာ သဘာ�ဝဘးအႏ��ရာယ� စမ� န �႔ဖြ�မႈ အာဆယ��ကာ��တ (ACDM) ၊ သဘာဝ ��ဘးဒဏ� စမ�န �႔ဖြ�မႈဆငရာ လသား�င��းစာနာမႈအကအည�� �း��ရး အာဆယ���ႏႈ�င��းဆယသြကသ ယ���ရးစင#ာ (AHA Centre) ၊ အာဆယ ��ဒသလြတင��း ��ဘးအႏ��ရာယ� �အရး��

�ၚတ႔��န ���ရး �ႏႈ�း��ဆာ��ႈ��လအေကငအေ��န ��း(ARDEX), �ႏ��ငအေ�� ��ဘးအႏ��ရာယ$ ညကယဆ ယ���ရး ��လအေကငအေ��ႈ အာဆယ ��ဒသလြတင��း Nရမ� (ARF DiRex) �ႏ��ငအေ�� သဘာ�ဝဘးအႏ��ရာယစမ�န �႔ဖြ�မႈႏ��ငအေ�� �အရး���ၚတ႔��

န ���ရး အာဆယ�သဘာတည�က� (AADMER) ၊ အာဆယ�းဆြတ သဘာ�ဝဘးအႏ��ရာယ� တ႔��န ���ရးအစအမ(AJDRP), တ႔�ါ ���႒ာန ��း�က�ား၊ တစ�Eတည��း��သာ အာဆယ - တစ�Eတည��း��သာတ႔��န�ႈ��ၾကညာ�က�

တ႔၏ အားထတ�ႈမား သဟဇာတ�Nစ���အာငလE��ည�။APSC 13 မသပခြနစမ��းသမားအဖြN႕အစည��းမား၊ မသပခြနစမ��းသမားႏ��ငအေ�� တငပင�����ႏႈ�င��းၿ�း မသပခြနစမ��းသမားအကးဝ

င���သာ သဘာ�ဝဘး ���နလ9ထ��ထာင���ရး အစအမမား�မ�တ�ည�။ ထသ�႔ဆာင�ခြ�ကရာလြတင� ဘတဂကပြတ���ဝသးဖြစမႈ၊ အကအညကရယာ၊ ��ဆးဝါး ���စ ��စာငအေ����ရ�ာက�ႈ၊ ကန ��းမာ��ရးႏ��ငအေ�� �လႈ�နား��နရာဝန ���ဆာင�ႈမား ရရ���

�စရး၊ �အရး�ါ�အ����အန ���ငဆင����င��း၊ သဘာ�ဝဘး တ႔��န ����င��း ဆငရာ မဟာဗဟာမား၊ သဘာ�ဝဘး�� လာအေ�ါး��ရး အစအမမားႏ��ငအေ�� ဝန ���ဆာင�ႈမား၊ မသပခြနစမ��းသမား ( အထးသ�Nငအေ�� အမးသမး၊ �ကလးသငယ��ႏ��ငအေ��

သကႀ ကးခြ�ယ Eမား) �အ�ၚ သဘာ�ဝဘး၏ သက���ရာက�ႈ ��လာအေ�ကစရန � ��စာငအေS�ၾကညအေ����ရးႏ��ငအေ�� အက��Nတ���ရးလ�ငန ��းစဥ�ား ��ဆာင�ခြ�က�ည�။APSC 14 �အရး���ၚတ���န ���ရးမန ���နဂာမား၊ တ႔��န ���ဆာင�ခြ�ကသ မားအၾကား မသပခြနစမ��းမႈႏ��ငအေS�လ႕အခြ�

ငအေ�� ရး ��ရာ�kကရ�ငနယ�ား လြကနရက# စ�Eတည���ထာင$ာ သဘာ�ဝဘးႏ��ငအေ�� �အရး���ၚႀကတင����ငဆEင�ႈဆငရာ မဝါဒႏ��ငအေ�� အစအစဥ�ား စမ��ရးဆြဆ���င��း၊ �အကာင ထည���Nာ�����င��းႏ��ငအေ�� အက��Nတ����င��းအ�င��းလြတင� မသပခြနစမ��းအ

ဖြN႕အစည��းမားလြကနရက��ႏ��ငအေ�� တငပင�����ႏႈ�င��းမည�။APSC 15 မသပခြနစမ��းသမား အကးဝင���သာ သဘာ�ဝဘးစမ�န �႔ဖြ�မႈအစအမမား၊ အစအစဥ�ား၊ လ�ထEးလ�နည��းမား

မ� ရရ�သညအေ�� တလြထ"ငဆန ��းသစ�ႈ၊ ��ကာင��းခြမန ���သာ�အလအေအထႏ��ငအေ�� ရရ�သညအေ"�သင�န ��းစာမားက မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစ ည��းမား၊ အာဆယ အဖြN႕အစည��းမား၊ လက���အာက�အဖြN႕မား၊ သကဆ Eင���သာအကးစးခြ�ားရ�င�ားႏ��ငအေ�� ��ဒသလြတ

င��း ��လြတ႕ဆ��လြဆး��ႏခြ�းရာလြတင� မ�v�ဝမည�။APSC 16 သဘာ�ဝဘးအႏ��ရာ�ယ$ ရာကသ ညအေ"� �ါ အမားဆးထ�ကသ မား ( ဥ�မာ �ကလးသငယ�၊ အမးသမး၊ သကႀ

ကးခြ�ယ E၊ မသပခြနစမး�သမား) �ႏ��ငအေ�� �တသ ကသ ညအေ�� စတ�ယၾက�9:သာ၊ �င�ာ��သာ၊ ���ညအေ�စE��သာ ကန ��းဂဏန ��းအ �က လက�ား စ��ဆာင��း ��Nန ��႔�ဝ�း��နသညအေ�� အာဆယ က႑အလက ဖြN႕အစည��းမား၊ �ႏ�ငငအဆငအေ�� စာရင��းအ

င��းဝနႀကးဌာန/ အဖြN႕အစည��းမား အၾကား ထ��ရာက� သညအေ�� ����ႏႈ�င��း��ဆာင�ခြ�က�ႈ လ�ငန ��းစဥ#စ�E က �အေ�း�� �မည�။ သ႔မ�သာ သဘာ�ဝဘးအႏ��ရာယ� ႀကတင����ငဆင�ႈ ရင��း��မစ�ား ဖြ���ဝ သးဖြစမႈက ထ��ရာက���အာင���

ဆာင�ခြ�ကရာလြတင� ထအ�က လက�ား၏ အကအညက အ��ညအေ"� ဝရမည���Nစသည�။ ဂ။ လႈ�ရ�ားတးတကၿ�း

အ�မင$ယ���သာAPSC 17 သကဆ ငသညအေ�� ရာထးႀကးအရာရ�မားက မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစည��းမား၊ မသပခြနစမ��းသမားႏ��ငအေ�� �မ�န ���

“လြတ႕ဆစည��း��ဝး��စၿ�း ၂၀၂၅ ��မv�ာ���န ��း�က���Nစသညအေ�� Forging Ahead Together” �ႏ��ငအေ"� ည သပခြနစမ��း

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

��ဒသ ��Nစ���ရးလြတ င� အာဆယ၏ အ�က

�ာကမႈ သမားအခြ�ငအေ�� ရးက ��လးစား��စာငအေ����ရ�ာက��ႏ�င���ရး ��ဒသ အဆငအေ�� မဟာဗဟာ ဥးတ9ခက$ စၥမားက ��

လြဆး��ႏခြ�း��စမည�။APSC 18 အာဆယအဖြN႕ဝင��ႏ�ငငမား၊ လက# အဖြN႕အစည��းမားႏ��ငအေ�� �င�အဖြN႕အစည��းမားအၾကား ခြစမ��းရည���

မႇငအေ"�#င�ႈက စဥဆက�ျ�တ� တည���ဆာကရင��း မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစည��းမားႏ��ငအေS�လည��း မတkက����ႏ�င���အာင$ည���း ကာ မသပခြနစမ��းသမားအခြ�ငအေ�� ရး ��မႇငအေ"�#င����င��း �ႏ��ငအေ�� ကာလြကယ����င��း၊ အာဆယအသက ဝန ��းလြတင� မသပခြနစမ��း

မားလည��း�ါဝင���ရး တ႔အလြတက� အလးစထထ��ရာက���ရာက� ရ���အာင� ဥးတည���ဆာင�ခြ�က�ည�။APSC 19 မသပခြနစမ��းအခြ�ငအေ�� ရး ��မႇငအေ"�#င$ာလြကယ����င��းႏ��ငအေ�� ��ဒသလြတင��းမသပခြနစမ��းသမား အကးဝင���ရး စသ

ညအေ�� အားလးဆကစ�� ��နသညအေ�� �အရးကစၥရ��ားက အာဆယက႑အလက ဖြN႕အစည��းမားႏ��ငအေ�� အာဆယဥး��ဆာ င���သာလ�ငန ��းစဥ�ားအၾကား ��လြတ႕ဆ စည��း��ဝး���င��း၊ အ�က လက��v�ဝ��င��းတ႔ ��Nစ���စရန �အား��

�းမည�။APSC 20 အကး��ကးဇးမား၊ အကးစးခြ�ားမား ဆကစ����နသညအေ�� �ႏ�ငငမား၊ အဖြN႕အစည��းမားႏ��ငအေ�� မတkက သစ�

ရ�ာ��ခြN���င��း၊ ၎တ႔ အ�မပခြင>င� အာဆယသည� မသပခြနစမ��းသမား�အ��ၚႏခြ�း��လြထး��စာငအေ����ရ�ာက���သာ၊ Nယၾ က 9မထား��သာအသက ၿမတစ�E၊ မသပခြနစမ��း သမားကလည��း အခြ�ငအေ"� လမ��းမား���း��သာ အသက ဝန ��းတစ�Eအ�Nစ�

ရ���စၿ�း အကအညမား���း��စ��င��း စသ9>E�႔��ၚ�ါက���အာင� အား���းမည�။ ဃ။ အာဆယ၏ �မ

အား��ကာင��း��သာ အငစတကးရ�င��း ခြစ

မ��း��ဆာငရည��ႏ��ငအေ���႕ႏ��႔တ9:�မႈ

APSC 21 အာဆယ�အ�လြထလြထအလြတင��း��ရးမႉး����းလက���အာကရ� သကဆ Eင���သာဌာနမား၏ ခြစမ��းရ9ကE��မႇငအေ"�# င����း���င��းအား��Nငအေ�� မသပခြနစမ��းသမား၏အခြ�ငအေ�� ရးႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��းသမားအကးဝင���ရးက ကာလြကယ���စာ

ငအေ����ရ�ာက���သာ အဓ�ကထာက# င#စ�Eအ�Nစ� အာဆယ၏အ�န ��းက႑က ��မႇငအေ"�#ငအေ��ည�။APSC 22 အာဆယသည� မသပခြနစမ��းသမားအားလးတ႔အလြတက� အခြ�ငအေ"� လမ��းမား���း��သာ၊ လက$ မ��းႀကဆ��

သာ အသက ဝန ��း ��Nစသည� ဆ��သာ ၎၏ရ�#9ခက��ႏ��ငအေ�� တနkEးတ႔က ထ���႕လြထငၿ�းလv�င� အာဆယက႑အလက� အဖြN႕အစည��းမား၊ မသပခြနစမ��းအဖြN႕အစည��းမားႏ��ငအေ�� သကဆ Eင���သာ အကးစးခြ�ားရ�င�ား အၾကား ထ��လြတ႕ဆကဆ

မႈက��မႇငအေ"�#င����င��း��Nငအေ�� မသပခြနစမ��းအခြ�ငအေ�� ရး ��မႇငအေ"�#င$ာလြကယ�ႈဆငရာ ����ႏႈ�င��း��ဆာင�ခြ�က��ႏ�ငသညအေခြ�စမ��းရ 9ကE အား��ကာင��း�င�ာ��စမည�။

APSC 23 အာဆယ၏ အသ��မႇငအေ"�#င���ရးလ�ငန ��းမားႏ��ငအေ�� အစအစဥ�ားသည� ကားမလငဖြငက���ားမႈက ဂ����ၿ�း လv�င� မသပခြနစမ��းသမား အ�ါအတင� လ႕အဖြN႕အစည��းအလြတင��းမ� အစတ �င��းအားလးသ႔ ��ရာကရ�ႏ�င���အာင�

�အလးထား��ဆာင�ခြ�က�ည�။APSC 24 အာဆယအဖြN႕ဝင��ႏ�ငငမား၏ CRPD အစရင�စာမားထလြတင� မသပခြနစမ��းသမား၏ အခြ�ငအေ�� ရး��မႇငအေ"�#င���

�း���င��းဆငရာ အာဆယအဆငအေ�� မသပခြနစမ��းမား�ါဝင���ရးလႈ�ရ�ားမႈမား၊ ၎တ႔၏����ႏႈ�င��း��ဆာင�ခြ�က�ႈမားက ထညအေခြ"�သင��းအစရင���စရန �အား���း တယသြက# န ��းမည�။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

အာဆယ လမႈ��ရး-ယဥ���ကးမႈ အသက ၀န ��း (ASCC)

စမ�က� ၂၀၂၅

အဓက ��ဆာပခြငရကရမညအေ�� အ�က�ား

က။ ���9သမားက ���ါင��းစည��း၍ အကး��Nပခြစထန ��း��စ��င��း

ASCC 1 - အာဆယ အဖြN႕၀င��ႏ�ငင အားလ�းမ� မသပခြနစမ��းသ အားလ�းသည� ၎တ႔၏ ဘ၀ ဘက����ါင��းစ�လြတင� အ��ညအေ"� ၀၊ တန ��းတညမ�ႏ��ငအေ�� ထ��ရာကစြကစာ �ါ၀င��ႏ�င���ရးအလြတက� အခြ�ငအေ�� ရးမားက ��မ�ငအေ"�#ငပါ။

ASCC 2 - မသပခြနစမ��းသမား လြလတလ ပခြ�စာ ရ� ငသန ��ႏ�င����စရးအလြတက� ���ါင��းစည��း၍ ခြစမ��းရည����ညအေ���၀သာ အသက ၀န ��းလြတင� ဂဏသ ကၡာ ရ�ခြစာ ��နထင��ႏ�ပခြင�ငအေ�� ရရ���စၿ�း လမႈ��ရး-ယဥ���ကးမႈႏ��ငအေ�� ဘာသာ��ရး၊ အားကစားႏ��ငအေ�� အ�န ��း����N အနားယ���င��းတ႔လြတင� �စား �ါ၀င��ႏ�ငရန � အခြ�ငအေ�� ရးမားအလြတက� လမႈကာလြကယ���ရးႏ��ငအေ�� စးခြ�ား��ရး အခြ�ငအေ"� လမ��းမား ရရ�ႏ�င�ႈက ��မ�ငအေ"�#ငပါ။

ASCC 3 - မတဆြက���ား���င��း၊ အားလ�း �ါ၀င����င��း၊ လမႈႏႈန ��းစမား �����ာင��းလ���င��း၊ ဒဏရာမားမ�Nစ�����ၚစ��င��း၊ သတမထားမဘ ဘကလ Eက����င��း၊ မသပခြနစမ��းသမားက ဖြ����ားဆကဆ ���င��းတ႔က အဓက ဥးတ9ပစ��တထ ားသညအေ�� မသပခြနစမ��းသမားႏ��ငအေ��၎တ႔၏ မသားစ၀င�ား၊ ကယ���ရးအရာရ�မားႏ��ငအေ�� ��စာငအေ����ရ�ာက�ႈ ���းသမားႏ��ငအေ�� သကဆ ငသညအေ�� ခြစမ��းရည���မ�ငအေ"�#ငသ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ညအေ�� လ�ငန ��းမားက တး��မ�ငအေ�� ��ဆာပခြငရကပါ။ ၎တ႔က ���9သ႔၀နထမ��းမား၊ ဥ��ဒ�ညာရ�င�ား၊ လမႈ၀နထမ��း အရာရ�မား၊ ဥ���ဒလးစားလကနာ��အာင� ��ဆာပခြငရကရသမားႏ��ငအေ�� ကန ��းမာ��ရး ��စာငအေ����ရ�ာကသ မား အ�ါအ၀င� အ��ားသမား၏ ��န႔စဥ� လ�ငန ��း��ဆာင#ာမားလြတင� အသ�း�လာ��အာင� ��ဆာပခြငရကပါ။

ASCC 4 - မသပခြနစမ��း အဖြN႕အစည��းမား၊ CSO မား၊ �ဂၢလက က႑ႏ��ငအေ�� အ��ား �တသ က� ဆက��ႏခြ�ယသ မား အ�ါအ၀င� ASCC ၏ ဥး��ဆာင�ႈ��Nငအေ�� သကဆ Eငရာ အဖြN႕အစည��းမား၊ ယႏ�yရားမားႏ��ငအေ�� လ�ငန ��းစဥ�ားလြတင� ဆ�း��Nတ�က�ား �မ�တရာလြတင� မသပခြနစမ��းသမား တကၾ လြကခြစာ �း���ါင��း �ါ၀င��ႏ�င���စရန � ��နရာႏ��ငအေ�� အခြ�ငအေ"� လမ��းမား Nန#း���း�ါ။

ASCC 5 - မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� အစးရႏ��ငအေ�� �ဂၢလက က႑မားလြတင� ၀ကဘဆ Eဒ�ား၊ အထးသ�Nငအေ�� မဘင��းဘဏ�၀န ���ဆာင�ႈ လ�ငန ��းမား ရရ�ႏ�င�ႈႏ��ငအေ�� လကလ �မ��းမမႈက ��မ�ငအေ"�#ငပါ။ ထ႔��င� ၎တ႔အလြတက� နည��း�ညာသစ�ား၊ ဆယသြကသ ယ���ရးႏ��ငအေ�� သတင��းအ�က လက� နည��း�ညာမား၊ �အထာက က��� နည��း�ညာမား၊ မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� လက���လာည��လြထ��Nစ����စသာ နည��း�ညာမား အသ�း���မႈက ��မ�ငအေ"�#ငပါ။

�။ �ါ၀င�ႈ ASCC 6 – သက���ရာက�ႈ ��မငအေ��ား��သာ ကန ��းမာ��ရးႏ��ငအေ�� လမႈNလ���ရး မ၀ါဒမား1�ႏ��ငအေ��

1 သက���ရာက�ႈ ��မငအေ��ား��သာ ကန ��းမာ��ရး မ၀ါဒမားလြတင� လမႈ��ရး အဆ�းအ�Nတ����း��သာ စဥ��းစား�က�ား၊ လမႈ��ရးႏ��ငအေ�� စးခြ�ား��ရး မညမ�မႈမားက ��ကာ�လႊ�ား���င��းႏ��ငအေ�� �မကာင��း��သာ ကန ��းမာ��ရး ရလဒ�ား�အ�ၚ �အရးႀကး��သာ အ�န ��းမ� �ါ၀ငသညအေ�� သဘာ၀�တ�၀န ��းကငဆEငရာ ��

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ဥ��ဒမား �မ�တပါ။ အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ�ငငအားလ�းမ� မသပခြနစမ��းသမား အထးသ�Nငအေ�� အမးသမးႏ��ငအေ�� �ကလးသငယ� မသပခြနစမ��းမားသည� သားခြNားမးယ���ႏ��ငအေ�� လငဆEငရာ ကန ��းမာ��ရး ��စာငအေ����ရ�ာက�ႈ အ�ါအ၀င� မတည��သာ မသပခြနစမ��းမႈ���ၚ မတည�၍ ��Nစ�����ၚသာ အ�က �မား �ႏ��ငအေ�� လအ��က�ားက ����Nရ�င��း���းႏ�င���သာ တန ��းတညမ�မႈ ရ���သာ၊ လကလ �မ��းမႏ�င�၍ ���ညအေ�စ���သာ အရ�9dလြသးမ��သာ ကန ��းမာ��ရး ��စာငအေ����ရ�ာက�ႈ ရရ���စရာလြတင� လ႔အခြ�ငအေ�� ရး�အ������သာ မ2က အဓကမအ�Nစ� ကငအေ"�သ�းရန � ��ဆာပခြငရကပါ။

ASCC 7 – မသပခြနစမ��းသမားသည� လမႈဘ၀ �တ�၀န ��းကပခြင>င� ဘက����ါင��းစ�မ� �ါ၀င��ႏ�ငသညအေ�� အခြ�ငအေ�� ရးက အသအမ�တ���� လကနာကငအေ"�သ�းရန ��ႏ��ငအေ�� ၎တ႔၏ ကယအေ�ပEင� ���ဌာန ��း�ပခြင�ငအေ��၊ လြလတလ ပခြ��ငအေ��၊ ဆ�း��Nတ�က� ��ပခြင�ငအေ"�#E႔က ��လးစားၿ�း လမႈ��ရး လ�ငန ��းမားႏ��ငအေ�� လမႈ��ရး �အဆာက အ�မားသည� မသပခြနစမ��းသမား၏ လအ��က��ႏ��ငအေ�� ကကည �ါ��စ။

ASCC 8 – မသပခြနစမ��းသမားႏ��ငအေ�� �တသ က�၍ ��ဒသလြတင��းႏ��ငအေ�� �ႏ�ငငလြတင��း အလ�သမား��ရးရာ မ၀ါဒမားႏ��ငအေ�� ဥ��ဒမားသည� အ��ည����9ဆEငရာ အလ�သမားအဖြN႕ (ILO) �သဘာတညမႈမားႏ��ငအေ�� လ႔အခြ�ငအေ�� ရးဆငရာ �သဘာတညမႈမားႏ��ငအေ�� ကကည ၿ�း အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ�ငငမားလြတင�

ဘးအႏ�yရာယ� ကစၥရ��ား �ါ၀ငသည�။2 လ႔အခြ�ငအေ�� ရးက အဓက ကငအေ"�သ�း���င��းသည� �း���ါင��း�ါ၀င����င��း၊ ဖြ����ား ဆကဆ မႈ မလ�����င��း၊ သာတညမ���Nစ����င��းႏ��ငအေ�� လကလ �မ��းမ���င��းကအေသ�႔သာ လ႔အခြ�ငအေ�� ရး �အ����မမားက ထညအေခြ"�သင��း���ါင��းစ�သညအေ�� လ�ငန ��းစဥ���Nစသည�။ ဤစာတမ��းလြတင� ရ9ညႊန ��း��သာ လ႔အခြ�ငအေ�� ရးက အဓက ကငအေ"�သ�း���င��းအလြတက� �အသးစတ� အ�က လက�ားက ထ�� ရ�ာ��ခြN�ါ။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

အသ�း���ႏ�ငရန � သဟဇာတ�Nစ����စရး အား���းရ�ါ။

ASCC 9 – အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ�ငငမား အားလ�းမ� စားသ�းသမား၊ ��Nာကသ 9မား၊ �စၥည��း ��ရာင��း�သမားႏ��ငအေ�� လ�ငန ��းရ�င�ား အားလ�း အလြတက� အခြ�ငအေ�� ရး တန ��းတရ���သာ၊ လကလ �မ��းမၿ�း အားလ�း �ါ၀င���သာ ��မ�န � ��ရာင��း၀ယ���Nာက$ ားရာ ��နရာမား ��မ�ငအေ"�#ငပါ။ ��ဒသလြတင��း ႀကး�မ��းအားထတ�ႈမားႏ��ငအေ�� �တဆ ကပါ။

ASCC 10 – မသပခြနစမ��းသမား ထတလ E����သာ ကနပစၥည��းမား ၀ယလ Eအား ��မငအေ��ားလာ��စရန � �ႏ�ငင��တာ�� �စၥည��း၀ယf ��ရး မ၀ါဒမားႏ��ငအေ�� ဥ��ဒမားအ�ါအ၀င� ��စးလြကက� �႕လြထငပါ။

ASCC 11 – မသပခြနစမ��းသမား၏ အခြ�ငအေ�� ရးမားက အာဆယ အသက ၀န ��း၏ အဓက တနkEး တစ��အ�Nစ� မ�တf လာ��စရန � အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ�ငငမား၏ �ညာ��ရး အဖြN႕အစည��းမား၏ သငရEးညႊန ��းတမ��းမားလြတင� မသပခြနစမ��းသမား �ါ၀ငသညအေ�� အာဆယ အယအဆက ထညအေခြ"�သင��း ���ဌာန ��းလာ��စရန � မသပခြနစမ��းသမား၏ အခြ�ငအေ�� ရးမားက ��မ�ငအေ"�#ငပါ။

ASCC 12 – ��ကာင��းသားမား၊ ဆရာမား၊ ��ကာင��းအ�� �သမားႏ��ငအေ�� ၀နထမ��းမား၊ မသပခြနစမ��းသ

မားႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��း မဟတသ မား၏ မဘမား အားလ�းအလြတက� လကလ �မ��းမ��သာ အရ�9dလြသး���ညအေ�� �ညာ��ရးက အဆငအေ�� အားလ�းလြတင� ��မ�ငအေ"�#င����င��းရာလြတင� လ�ကသ ကၤတ ဘာသာ���န ����င��းႏ��ငအေ�� မ�တစEလကသ မား �န �႔အ�#ာ၀န ����း���င��း အ�ါအ၀င� အ��ား��သာ ��ဆာပခြငရက�က�

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

မား��Nငအေ�� အားလ�း �ါ၀င���သာ �ညာ��ရး စနစ��ႏ��ငအေ�� ခြစမ��း��ဆာငရည� ��မ�ငအေ"�#င���ရး လ�ငန ��းမားက ��မ�ငအေ"�#ငပါ။

ASCC 13 – မသပခြနစမ��းသမားသည� ၎တ႔၏ ကယပEင� ��ပခြရး�ယ�ႈ��Nငအေ�� အသကရ�င� ��နထပခြင�ငအေ"�$E အသအမ�တ����ၿ�း ဂဏသ ကၡာရ� ခြစာ3 ��နထင���ရးအလြတက� ��ပခြရး�ယစရာ မားခြစာ ရ���အာင� ��ဆာပခြငရကပါ။ ၎တ႔ ရ� ငသန ���နထငရ"န လြတက� ၎တ႔ကယ# Eင� ဆ�း��Nတ�က� �ၿ�း ��နထင���ရး အစအစဥ�ားႏ��ငအေ�� လကလ �မ��းမ��ရးအလြတက� ၎တ႔ကယပEင� ���ဌာန ��းခြ�ငအေ"�$E အာမ��က� ���း�ါ။

ထ႔��င� ၎တ႔က အပခြမ>င��း အမ����ပခြင>င� လင��ႏ��ငအေ�� ကား/မ သဘာ၀�အ�ၚ �အ����သညအေ�� ဖြ����ား ဆကဆ ���င��းႏ��ငအေ�� အၾကမ��းNက����င��း အ�ါအ၀င� မသပခြနစမ��းမႈ�အ�ၚ ဖြ����ားဆကဆ ���င��း၊ လြလတလ ��ႈ ကင��းမအေ���င��း၊ အ�မတထ Eတ����င��း၊ မတရား ���ကငအေ��ႈႏ��ငအေ�� အၾကမ��းNက�ႈ မးစ�တ႔မ� ကာလြကယပါ။

ASCC 14 – မသပခြနစမ��းသမား �ါ၀င�ႈ၊ ဂဏသ ကၡာႏ��ငအေ�� တန ��းတအခြ�ငအေ�� ရးက အသအမ�တ������သာ မးစ���သာ ယဥ���ကးမႈဆငရာ အရင��းအ�မစ�ားက Nန#း�ါ။ လမႈ��ရးႏ��ငအေ�� ယဥ���ကးမႈဘ၀ ဘက����ါင��းစ�လြတင� �ါ၀င�ႈႏ��ငအေ�� အ��ညအေ"� ၀ �း���ါင��း��ဆာပခြငရက�ႈက �အ���� အခြ�

3 ဂဏသ ကၡာရ� ခြစာ ��နထင����င��း ဆသ9မ�ာ မ9သညအေ����နရာလြတင� မ9သႏ��ငအေ�� အတ��နမ9ကE မ9သညအေ�� ��နထင�ႈဆငရာ အစအစဥ� �မ�တ����င��းမ� မ�ါဘ ��ပခြရး�ယ����င��း၊ ��နထငရန � ��ပခြရး�ယစရာမား ရ����င��း၊ ��နထငရန � �အထာက �အေ� ���း���င��းႏ��ငအေ�� ရပခြ�ရာလထအလြတင��း တန ��းတ�အနအထား��Nငအေ�� �း���ါင��း���င��းတ႔ ��Nစသည�။ ဂဏသ ကၡာရ� ခြစာ ��နထင����င��း အယအဆမ�ာ (CRPD 19) ၏ "လြလတလ ပခြ�စာ ��နထင����င��း" က ထ�� �႕ထား���င��း��Nစၿ�း အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ��ငငမားအလြတင��း ��လြတ႕�ရသာ မသားစႏ��ငအေ�� အမ�၏ ယဥ���ကးမႈဆငရာ အ�က လက�ားက အထး���သည�။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ငအေ�� ရးႏ��ငအေ�� ဘ�တနဘEး တစ�Eအ�Nစ� ဂဏ�����ါ။

ASCC 15 – အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ�ငင အားလ�းလြတင� အားလ�းလကလ �မ��းမ��သာ �တ�၀န ��းကင� တည���ဆာကပါ။ အထးသ�Nငအေ�� �ညာ��ရး၊ ကန ��းမာ��ရး �ႏ��ငအေ�� ဥ��ဒ အဖြN႔အစည��းမားႏ��ငအေ�� ၀န ���ဆာင�ႈမား၊ ဥ��ဒ ��လးစားလကနာရန � ��ဆာပခြငရကရသညအေ�� အဖြN႕အစည��းမား၊ အမးသား လ႔အခြ�ငအေ�� ရး အဖြN႕အစည��းမား၊ ၀န ���ဆာင�ႈ ���းသမား၏ ရ�း�န ��းမား၊ အမား���9သ သယf ��႔ဆာင���ရး လ�ငန ��းမား လြတင� အားလ�း အသ�း���ႏ�င���သာ ဒဇင��း စႏႈန ��းမား��Nငအေ�� ��ဆာပခြငရကပါ။ ထ႔��င� ကား/မ သဘာ၀ႏ��ငအေ�� အသက ပခြရယ� အ�စEမားအလြတက� အဓကထား��သာ အ�က လက��ႏ��ငအေ�� ဆယသြကသ ယ���ရးဆငရာ နည��း�ညာမား ရရ�ႏ�ငရန � ��ဆာပခြငရကပါ။ ASCC 15.1 – အမးသား လ�ကသ ကၤတ�� ဘာသာစကားက အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ��ငင အားလ�းလြတင� နားမၾကားသမား၏ ဘာသာစကားအ�Nစ� အသအမ�တ�����ါ။ ASCC 15.2 – �ညာ��ရး နယပယသြယ# င� အမးသား လ�ကသ ကၤတ�� ဘာသာစကားႏ��ငအေ�� ၎ဘာသာစကား အသ�း������င��းက အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ��ငင အားလ�းလြတင� ခြN႕ၿNးတးတက���အာင� စဥဆက�ျ�တ� ��ဆာပခြငရကပါ။

ဂ။ ��ရရ�ည� တ9>��သာ ASCC 16 – အ���သဘာ��ဆာင���သာ လမႈ��ရး �����ာင��းလမႈမားႏ��ငအေ�� စးခြ�ား��ရး ခြN႕ၿNးမႈက ��Nစ���စကာ ၿမ႕��၊ ဆင������N�းႏ��ငအေ�� ��ကးလက���ဒသတ႔က အ���သဘာ �တဆ က����းသညအေ�� ��ရရ�9>9>သညအေ�� �တ�၀န ��းကင$E တန ��းတညမ� လကလ �မ��းမ��စရန � ��

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ဆာပခြငရကရာလြတင� မသပခြနစမ��းသမားက ထညအေခြ"�သင��းစဥ��းစား�ါ။

ASCC 17 – ��နထင�၍ ��ကာင��း��သာ ၿမ႕��မားႏ��ငအေ�� စမ��းလမ��း��သာ အာဆယ ��Nစ���ရးအလြတက� ��ရရ�9>9>၍ လကလ �မ��းမ��သာ �အ�����အဆာက ဥး စနစ�ား ရရ�ရန � ၿမ႕��စမကန ��းမားႏ��ငအေ�� စမ�န �႔ဖြ�မႈမားအားလ�းလြတင� မ၀ါဒမား၊ မဟာဗဟာ����မာက� �း���ါင��း��ဆာပခြငရက�ႈမား၊ သကဆ Eငရာ က႑မားႏ��ငအေ�� 9�ႏႈ�င��း��ဆာပခြငရက�ႈမား၊ ��ဆာပခြငရကလ က� မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� အားလ�းအသ�း���ႏ�င���သာ ဒဇင��း �သဘာတရားမားက ထညအေခြ"�သင��း�ါ။

ASCC 18 – ရာသဥတ �����ာင��းလမႈ အလြတက� ���ညအေ�စ�၍ ကး��ၾကာင��း ညညရြညတ���သာ တန �႔��န�ႈမား ��Nာ�ထEတ����င��း၊ Nနလ�အမ� ဓာတ���ခြင႔ စစ#မ��း ���စ���င��းႏ��ငအေ�� ထ�က�ရႏ�င�ႈ အ��Nတ����င��းမား ��ဆာပခြငရကရာလြတင� ရပခြ�ရာလထမား၊ ရ9မ�န ��း�က� တသညအေ�� အ�စEမား၊ အထးသ�Nငအေ�� မသပခြနစမ��းမား �း���ါင��း�ါ၀င�ႈက ��မ�ငအေ"�#ငပါ။

ASCC 19 – ရာသဥတ �����ာင��းလ���င��း��ၾကာငအေ�� ��Nစ�����ၚသာ အႏ�yရာယ� စမအေ�န �႔ဖြ����င��းႏ��ငအေ�� Nနလ�အမ� ဓာတ���ခြင႕ ထတလ ႊတ�ႈ ��လ�ာအေ���င��း၊ စတ��ရသာ ခြစန �႔�စပစၥည��း စမ�န �႔ဖြ����င��း �ႏ��ငအေ�� ခြစမ��းအင$E အကးအရ�ဆ�း အသ�း���င��းတ႔လြတင� လ႔အခြ�ငအေ�� ရးႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��းတ႔၏ အခြ�ငအေ�� ရးမားက ကာလြကယ����င��းတ႔က အဓကထား ��ဆာပခြငရကရန � အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ�ငငမား၊ က႑အလက� အဖြN႕အစည��းမား၊ �ဂၢလက က႑မ� လမားႏ��ငအေ�� ရ��ပခြရာလထတ႔က အား���း�ါ။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ဃ။ �ႏ�ငရည� ရ���သာ ASCC 20 – အမးသားႏ��ငအေ�� ��ဒသဆငရာ သဘာ၀ ��ဘးအႏ�yရာယ� စမ�န �႔ဖြ�မႈ ဥ��ဒမား၊ မ၀ါဒမား၊ စမ�က�ား၊ အစးအစဥ�ားသည� မသပခြနစမ����းသမားအလြတက� �မ၍ ကကည ��စရန �၊ သဘာ၀ ��ဘးအႏ�yရာယ�ားက ႀကတင�န �႔မ�န ��း၊ တန �႔��န �၊ ကပခြင>ယ�����Nရ�င��း၍ သဘာ၀ ��ဘးအႏ�yရာယ�ားႏ��ငအေ�� လက���လာည��လြထ��Nစ���အာင� ��ဆာပခြငရက����င��း��Nငအေ�� သဘာ၀ ��ဘးအႏ�yရာယ� �ႏ�ငရ9:���သာ �တ�၀န ��းကင#စ�E ��Nစ���စရန �၊ အစမ� ���နလည�၍ �မ��ကာင��းခြမန ���အာင� တည���ဆာကရန ��ႏ��ငအေ�� �မ ��မနဆန �၍ စမ�တ$ သာ အာဆယ အဖြN႕၀င� �ႏ��ငငမား ��Nစ���စရန � �ႏ�ငငတကာႏ��ငအေ�� ��ဒသဆငရာ သဘာ၀ ��ဘးအႏ�yရာယ� ��လာအေ��ရးႏ��ငအေ�� �ႏ�ငရ9:���ရး မ��ဘာင�မားႏ��ငအေ�� ကကည ��အာင� ��ဆာပခြငရကပါ။

ASCC 21 – မသပခြနစမ��းသမားကယ# Eင� �ါ၀င��ႏ�ငသညအေ�� အႏ�yရာယ� အက��Nတ�ႈမား၊ �အရး���ၚ

တန �႔��န ���ရး အစအစဥ�ား၊ ကယဆ ယ���ရးႏ��ငအေ�� ���နလည���နရာ�ထား��ရး အစအစဥ�ား �ါ၀င���သာ သဘာ�၀ဘးအႏ�yရာယ� �ႏ�ငရ9:�ရန � အစအစဥ�ား ���လ�ပါ။ အရင��းအ�မစ�ား ��ခြ�၀�ါ။

၎တ႔လြတင� မသပခြနစမ��းမား အထးသ�Nငအေ�� �ကလးသငယ�ား၊ အမးသမးမား၊ လငယ�ားႏ��ငအေ�� သကႀကးပခြရယ Eမား တကၾ လြကခြစာ �ါ၀င���အာင� ��ဆာပခြငရကပါ။

ASCC 22 – မသပခြနစမ��းမား �း���ါင��း�ါ၀င���သာ သဘာ၀ ��ဘးအႏ�yရာယဆ Eငရာ စမ�န �႔ဖြ�မႈ အစအစဥ�ား၊ စမကန ��းမားႏ��ငအေ�� လ�ငန ��းစဥ�ား ��ဆာပခြငရကရာလြတင� ��ကာင��းခြမန ���သာ ��ဆာပခြငရက�ႈမားႏ��ငအေ�� သင�န ��းစာမားက ���နလ�9မ�၀��င��း��Nငအေ�� ၎တ႔ထက� �မ��ကာင��းခြမန ���အာင� ��

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ဆာပခြငရကရန � �ႏ��ငအေ�� နည��းလမ��းသစ�ား တလြထင��ႏ�ငရန � ���နလ�9မ�၀��င��းက��မ�ငအေ"�#ငပါ။ ��ဒသလြတင��း၊ �ႏ�ငင��တာ� ဆငအေ���ႏ��ငအေ�� ရပခြ�ရာလထမ� �အရး���ၚ တန �႔��န�ႈ ��ဆာပခြငရကသ မားႏ��ငအေ�� ��ရ�းဥးတန �႔��န ���ဆာပခြငရကသ မားက သင#န ��းမားႏ��ငအေ�� ခြစမ��းရည���မ�ငအေ"�#င���ရး လ�ငန ��းမား ���း�ါ။

ASCC 23 – �အရး���ၚ �အ����အနမားလြတင� မသပခြနစမ��းသမား အသ�း���ႏ�ငသညအေ�� ရ�းမား၊ �စၥည��းကရယာမား၊ စကပစၥည��းမားႏ��ငအေ�� သငအေ����လာ����သာ အရင��းအ�မစ�ား �ႏ�ငင��တာ� ဆငအေ��၊ ��ဒသဆငရာအဆငအေ��၊ ရပခြ�ရာအဆငအေ��ားလြတင� ရ���န�ါ��စ။

ASCC 24 – မသပခြနစမ��းသမား၏ တန �႔��န�ႈမား�အ�ၚ �အ����၍ ၎တ႔အလြတက� ဂဏသ ကၡာက

��လးစား၍ ၎တ႔၏ လ�ၿ����ရးက ��ရ�းရႈ��သာ လ�ငန ��းစဥ�ား ��Nာ�ထEတပါ။င။ တကၾ �လြကသာ ASCC 25 – ၿ�ငဆE�င�ႈ ရ���သာ၊ တလြထငk"န#းမႈ ရ���သာ၊ တကၾ �လြကသာ စးခြ�ား��ရး �အ����အန

မားလြတင� ဥ��ဒ မ၀ါဒမား၊ ��စးလြကက$ E နားလည����င��း၊ ၀ယ����မ��း��ရးႏ��ငအေ�� ��Nန �႔�Nး��ရးႏ��ငအေ�� နည��း�ညာ ဆငရာ သင#န ��းမားလြတင� အားလ�း �ါ၀င���ရးက ��မ�ငအေ"�#ငပါ။

ASCC 26 – ���ခြငရး��ၾကး��ရး အဖြN႕အစည��းမားႏ��ငအေ�� လ႔ခြစမ��းအားအရင��းအ�မစဌာနမ� ၀နထမ��းမားက မသပခြနစမ��းသမားအခြ�ငအေ�� ရး အသ�ညာ���း���င��းလ�ငန ��းမား ��ဆာပခြငရကရာလြတင� မတဆြက���ား���င��း၊ တန ��းတညမ�ဆငရာ သင#န ��း၊ �း���ါင��း�ါ၀င����င��း၊ ဒဏရာမားမ�Nစ�����ၚစ��င��း၊ သတမထားမဘ ဘကလ Eက����င��း၊ မသပခြနစမ��းသမားက ဖြ����ားဆကဆ ���င��းတ႔က

အဓက ဥးတ9ပစ��တထ ား ��ဆာပခြငရကပါ။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ASCC 27 – မသပခြနစမ��းမားအလြတက� စတင#ည���ထာငစ MSME မားအလြတက� အ�က လက�ား အ�ါအ၀င� �အရးႀကး��သာ ရနပ���ခြင အ�က လက�ား၊ လ�ငန ��းရ�င� �တဆ က����င��း၊ လကလ �မ��းမ��သာ ���ခြငရး��ၾကး��ရး ၀န ���ဆာင�ႈမားႏ��ငအေ�� စးခြ�ား��ရးဆငရာ �အ�းအယကစၥရ��ား ��ဆာပခြငရက��ႏ�ငသညအေ�� နည��းလမ��းမားက တစ���နရာတည��းလြတင� ��ဆာပခြငရက����းႏ�င���သာ လ�ငန ��းရ�င� ဌာနမား ��Nစလာ���စရး ��မ�ငအေ"�#ငပါ။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

အာဆယ စ�ခြပာ�အေျရ� 5႔အသငျ�အ၀ငျ� (AEC) အစအစဥ

၂၀၂၅

အေအရ�ပါသညအေျ 5ပအေျဆာငရမညအေနျအခကမာ�

က။ ျ�မငအေျမာ�ခြစာအေျပါငျ� စညျ�ထာ�သညအေျ

စ�ခြပာ�အေျရ�

AEC (၁)- CRPD �သဘာထားႏ��ငအေ"� ည��Nစ���စရန ��ႏ��ငအေ�� အလ� ကင��ႏ��ငအေ�စးခြ�ား��ရးအဟန �႔အတား

မားက Nယရ�ား ရန � မသပခြနစမ��းသမား၏ကယစား����ါ၀င���ရးက��မ�ငအေ"�#ငၿ�း မသပခြနစမ��းသမားကကာလြက

ယ���စာငအေ����ရ�ာက����းသညအေ�� မ၀ါဒမားက ��ရးဆြဆ�ါ။ မသပခြနစမ��းသမား သ႔မဟတ� သာမနလမားက

လ�$Eင���ဆာပခြငရကလ ကရ�သညအေ�� လမႈ��ရး လ�ငန ��းမား၊ သမ၀ါယမအသင��းအဖြN႕မား၊ �မ�နစးခြ�ား��ရးလ�င

န ��းမားႏ��ငအေ�� လြအSနလEင��းမ��အရာင��းအ၀ယလ E�����င��းမား အ�ါအ၀င� ခြစန �႔ဥးတလြထSငလE�ငန ��းမားႏ��ငအေ�� စး

ခြ�ား��ရးလ�ငန ��းမားအလြတက� မသပခြနစမ��းသမား�ါ၀င$Eယစား���သညအေ�� ၀န$ လင#စ�Eက အား���းတယသြက# န ��း�ါ။

AEC (၂) - ၀န ���ဆာင�ႈမား၊ ဘ႑ာ��ရး၀န ���ဆာင�ႈမားႏ��ငအေ�� ကလြvမ��းကငသညအေS�လ�သားႏ��ငအေ�� စးခြ�ား��ရး

လ�$ငသ မား၏ �����ာင��း��ရႊ႕မႈမားလြလယ$ ���ာ��ခြမ�႔စ��င��း၌ �မ၍အားလး�ါ၀င$Eယစား�����

သာ၊ အားလးလြသားလာႏ�ငၿ�း လြလတလ �သညအေ����ရာင��း၀ယ���Nာက$ ားမႈက လြလယ$ ���ာ��ခြမ�႔စ��င��း

အား��Nငအေ�� အာဆယအဖြN႕၀င��ႏ�ငငမားအား လး၌ စားသးသမား၊ ��ရာင��း၀ယသ မားႏ��ငအေ�� ခြစန �႔ဥးတလြထ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

"ငလE�ငန ��းရ�င�ားအ�Nစ� မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� တန ��းတ ညမ�အခြ�ငအေ�� ရးရရ����စသာ ��စးလြကက�ားက

��မ�ငအေ"�#င����း�ါ။

AEC (၃)- အားလးအသး���ႏ�င���သာ ဘ႑ာ��ရးအဖြN႕အစည��းမား၊ အသး�အဆာင�ားႏ��ငအေ�� အားလး

အလြတကစစဥ� Nန#းထား��သာ ဘဏ�ား၊ ��အတအမ�ား၊ ဘဏထ Eတ����ခြငၾကးမား၊ ကရကဒစ��ႏ��ငအေ�� ဒကဘ စ$ဒ�

မား၊ ဘဏလ E�ငန ��းဆငရာ မဘင��းNန ��း��ဆာအေN�၀မားႏ��ငအေ�� ၀ကဆ Eက�ားကအေသ�႔သာ စးခြ�ား��ရး���ခြင�း��

ခြငယကစၥမား ��ဆာပခြငရကရျ�င��းမား ခြN႔ၿNးတးတက���ရးႏ��ငအေ�� ဘ႑ာ��ရးအသအ�မင��ႏ��ငအေ��

စားသးသကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာက���ရး��မ�ငအေ�� တင����င��းမားက အား���းတယသြက# န ��း���င��း��Nငအေ��

ဘ႑ာ��ရးလြတ"င ားလး�ါ၀င$Eယစား�����ရးက �မ��ကာင��းခြမန ���အာင� ��ဆာပခြငရကပါ။

AEC (၄)- �အသးစားႏ��ငအေ"� လတစားစးခြ�ား��ရးလ�ငန ��းမားက စတင��ႏ�င���ရး၊ မသပခြနစမ��းခြစန �႔ဥးတလြထ

"ငလE�ငန ��းရ�င� မားႏ��ငအေ�� ၎တ႔၏မသားစ၀င�ားအလြတက� အဆက လြသယ�ားႏ��ငအေ�� ���ခြငၾကးရင��း��မစသတ

င��းအ�က လက�ား ���းရန � မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� တစ���နရာထလြတငရရ���စႏ�ငသညအေ�� စးခြ�ား��ရးဌာန

မားက အား���း��မ�ငအေ"�#ငပါ။ခ။ အၿပငအဆျင

တတြထနငႀကဆ တကAAEC (၅)- အားလး�ါ၀င����စသာ စားသးသကာလြကယ���ရးဥ���ဒရးဆြဆ���င��းက လ����ဆာင����

င��း၊ ဥ��ဒအကး သက���ရာက���စ��င��းႏ��ငအေ�� ��စာငအေS�ၾကညအေ����လအေလာ���င��းမား������င��းႏ��ငအေ��

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

တြကအာ�သန သညအေျ အာဆယ

အားလးသရ�ႏ�င���သာ အ�ငင��းခြ�ားမႈ����Nရ�င��းသညအေ�� စနစ�ားအ�ါအ၀င� မတရားမႈက�အလာ�����း

သညအေ�စနစ�ားရရ���စ��င��းအား��Nငအေ�� မသပခြနစမ��းသမားအ�ါအ၀င� စားသး သမားအားလးကအကး၀ငသညအေ��

အာဆယစားသးသကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာက���ရးမ��ဘာင$E ��မ�ငအေ"�#င���ရး အလြတက� လ�$Eင���ဆာပခြငရ

ကပါ။

AEC (၆) - မသပခြနစမ��းသမား၏ ဉာဏ�စၥည��းမ�ပခြင�ငအေ�� ကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာက���ႈက တး��မ�ငအေ����

ဆာပခြငရကပါ။

AEC (၇) - အာဆယအဖြN႕၀င��ႏ�ငငမားအား အ�မင ာရမသပခြနစမ��းသမား သ႔မဟတ� �ႏ���စာ���မားက မN

တရႈႏ�ငသ မားအလြတက� ထတ���၀ထားသညအေ�စာ���မားက �မလြလယ$ ခြစာNတရႈ��စႏ�ငရန � Marrakesh စာ���

က လက��တထ Eး ��ရး အား���းတယသြက# န ��း���င��းအား��Nငအေ�� မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� မ�ပခြင�ငအေ����Nငအေ"�$ာလြက

ယ���စာငအေ����ရ�ာကထ ားသညအေ�� စာအ�စာတမ��းမားက အသး���ခြ�ငအေ���ႏ��ငအေ�� Nတရႈ��လအေလာခြ�ငအေ"�#E႔က ��မ�

ငအေ"�#ငပါ။

AEC (၈) သ��တသနႏ��ငအေခြ�k႔ၿNး��ရးလ�ငန ��းမား၌ အားလးအသး���ႏ�င���သာ နည��း�ညာမားအ

သး���မႈက အား���း တယသြက# န ��း���င��းႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��းသမားကအေသ�႔သာ အားလးအသး���ႏ�ငသညအေ��

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ဤနည��း�ညာမားကအသး�သမားအား စဥဆက�ျ�တထ ��လြတ႔��င��းအား��Nငအေ�� Nန#းမႈႏ��ငအေ"� သး�မႈ အၾ

ကားအ�မငပEမရ� ငသန ����စသာ ��ရႊ�႕���ာင��းႏ�င�၍ ထက���မကၿ�း Nန#းမႈ��ကာင��း��သာ လ႔ခြစမ��း

အားအရင��းအ�မစ�ားအလြတက� ကည�အေ�းမႈစနစ��ႏ��ငအေ�� အား���းသညအေ��၀န ��း ကင#E႔က ဆကလ က# Eးတက���

ကာင��းခြမန ���အာငလE����ဆာငပါ။

AEC (၉) အားလး�ါ၀င���စႏ�ငရSနလE����ဆာငလလကရ�သညအေ�� တည���ဆာကၿ�းစးသညအေ��၀န ��းကင#စ�E၌

၎တ႔၏ကန � ထတလ E��ႈ��မငအေ"�#က���စရန � မသပခြနစမ��းသမားႏ��ငအေ�� အသကႀ ကးရငအေ"�သမားအသး���သညအေ�� �အ

ထာက က����စၥည��း မားႏ��ငအေ�� နည��း�ညာမား��ရာင��း�ရာလြတင� သငအေ����လာ�သညအေ"� ခြ�"န$င��းလြလကစြတ�ငအေ��ား

အား���းတယသြက# န ��း���င��းအား��Nငအေ�� ��ဒသအလြတင��းရ� အားလး�မ�ါ၀င��ႏ�င���သာ စးခြ�ား��ရးတစရ

�$E အား���း��မ�ငအေ"�#ငပါ။

AEC (၁၀) အကးရ�ၿ�း �တ�၀တ��းကငထ�က�ႈနည��း�ါးကာ မသပခြနစမ��းသမား၏ လြသားလာလႈ�ရ�ားမႈက ��မ�

ငအေ"�#င����းႏ�င���သာ နည��း�ညာမားတ�ဆင����င��းႏ��ငအေ�� အသး���င��းတ႔က အား���းတယသြက# န ��း�ါ။ဂ။ ပမအေျကာငျ�ခြမန အေျသာခတဆ ကမႈ7ျငအေျ က႑အ5

AEC (၁၁) - အာဆယ၏ ၿ�ငဆEင�ႈက �မအား��ကာင��း��စရန �၊ ကန ��းလမ��းႏ��ငအေ�ရထား��႔ဆာင���ရး၊ ���လၾကာင��း�႔ ��ဆာင���ရး၊ ���ရၾကာင��း��႔ဆာင���ရးႏ��ငအေ�� ��႔ဆာင���ရးအဆင��������ာ��ခြမ႔မႈနယပယ�ား၌ ��ဒသလြတင��းရ� အားလး�ါ ၀င���သာ ႀကးလြထားခြN႔ၿNးတးတက�ႈက အား��

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

က ပ�အေျပါငျ�အေျဆာနစြငရကမႈ

�း��မ�ငအေ"�#ငရန ��ႏ��ငအေ�� အာဆယ��ဒသ၏ ��ရရ�ညရြ9t႔ၿNးတးတက���ရးအလြတက� �အရး�ါသညအေ"�$႑တစရ����Nစသည��ႏ��ငအေ"� ည ��ရရ�9ခEင�ာသညအေ�ပE�႔ဆာင���ရးက က႑သ�စ လးထား��ဆာင� ပခြရက�ႈတစ�Eအ�Nစ� လက���ဆာပခြငရကရန � �မႀကးမာကယ����န �႔သညအေ�� �တဆ က�ႈ၊ ထ��ရာက ကးမားမႈ၊ ���ါင��း စည��းမႈ၊ ��ဘးကင��းလၿ��မႈႏ��ငအေ�� ��ရရ�9>9>မႈတ႔က��ရ�းရႈလက� အာဆယရ� အားလးလြသားလာအသး���ႏ�င���သာ �႔ ��ဆာင���ရးက အား���းတယသြက# န ��း�ါ။

AEC (၁၂) ၿမ�႕နမသပခြနစမ��းသမား လြသားလာႏ�င���သာ အားလး�ါ၀င���စသညအေ�� �အ�����အဆာက အႏ��ငအေ�� နည��း�ညာမား�ါ၀ငသညအေ�� စမတၿမ�႕တာ�စမကန ��းမားက ��မ�ငအေ"�#င���ဆာပခြငရကပါ။

AEC (၁၃)- မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� �မအသး���ခြ�ငအေ���ႏ��ငအေ�� အသး�ႏ�င�ႈတ႔က��မ�ငအေ"�#င����င��း၊ ��ဆာအေN�၀��ရးသမားႏ��ငအေ�� အသး���သမားအား ဒစဂစ#ယနည��း�ညာ�မလ�$င သး�ႏ�ငၿ�း အာဆယ���9သမားႏ��ငအေ�� ဆကစ�ပတသ က� သမားက �မ�တဆ က��ႏ�င���စရန � ဒစဂစ#ယ$လြvမ��းကင�ႈမား��မ�ငအေ"�#င����း���င��း��Nငအေ�� အားလး�ါ၀င����စသာ ICT နည��း�ညာရ�$E အား���းတယသြက# န ��း�ါ။

AEC (၁၄)- မသပခြနစမ��းစားသးသမားႏ��ငအေS�လE�ငန ��းရ�င�ားႏ��ငအေ�စ"�လဥ��း��သာ အခြ�ငအေ�� ရးမားႏ��ငအေ�� ကာလြကယ���စာငအေ�� ��ရ�ာက���ရးဥ��ဒမားအ�ါအ၀င� စားသးသအခြ�ငအေ�� ရးမားႏ��ငအေ�� ကာလြကယ���စာငအေ����ရ�ာက���ရးဥ��ဒမားက လကkက� ��စ��င��း၊ နည��း�ညာအသး���မႈ�မ��ကာင��းခြမန ���စ��င��းအား��Nငအေ�� အားလး၀င���ရာကသ ရ�ႏ�င���သာ လြအSနလEင��းအ�ငင��းခြ�ား မႈ����Nရ�င��း�က�ားႏ��ငအေ�� အ��ားနည��းလမ��း

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

မား��Nငအေ"� ျျငင��းခြ�ားမႈ����Nရ�င��း�က�ားအလြတက� ဥ��ဒမ��ဘာင�ားက လက� Nက���စ��င��းႏ��ငအေ�� အားလးအလြတက သး���ႏ�င���သာ၊ အ��င လ�"န သအမ�တ����ထား��သာ၊ ��ဘးကင��းလၿ���သာ၊ စတ��ရသာ၊ အသး���ခြ�ငအေ�ရ�ၿ�း အသး���သအလြလယ# ကသးဖြစႏ�င���သာ အလကထ ပခြရန ��းနစစနစ���Nငအေ�� အသး���သက သရ�စစ���ဆး���းသည� (အလကထ ပခြရန ��းနစ� လက��တ�) အစအစဥ�ားအသး���မႈက အား���းတယသြက#န ��း���င��းအား��Nငအေ�� �မ�င�ာသညအေ�� လြအSနလEင��းမ�တစဆငအေ"�$Eပခြနသယ���ရး�း���ါင��း��ဆာပခြငရက�ႈ��Nငအေ�� အားလး�ါ၀ငသညအေ�� ��ဒသဆငရာစးခြ�ား ��ရး�း���ါင��း��ဆာပခြငရက�ႈက �မအား���းတယသြက# န ��း�ါ။

AEC (၁၅)- မသပခြနစမ��းလယသ မားမားအား လယf ာစကပး��ရးအလြတက� �အထာက က���နည��း�ညာမား၊ ကယ����န �႔သညအေ�� အမား���9သ��႔ဆာငဆယသြကသ ယ���ရးခြN႕ၿNးတးတက���စ��င��းႏ��ငအေ�� စရတသ ကသ ာၿ�းအားလးအသး ���ႏ�င���သာ စား��သာက$ Eန ���Nန ��႔၀သညအေ�စနစ�ား �အေ�း���း���င��းမားအ�ါအ၀င� နည��း�ညာအသစ�ားအသး�မႈလြတင� သင#န ��း���း���င��း စသ9>E႔ကအေသ�႔သာ မဟာဗဟာ����မာကႀ ကး�မ��း��ဆာပခြငရက�က�ားမ�တစဆငအေ�� မသပခြနစမ��း က"နထEတလ �သမားႏ��ငအေ�� စားသးသမားအား အား���း��မ�ငအေ"�#င����း���င��းအား��Nငအေ�� ��ဒသလြတင��းရ� အစားအစာNလမႈႏ��ငအေ�� အစားအစာနယ�����မလြသား��ရာက သး���ႏ�င�ႈတ႔က အား���း��မ�ငအေ"�#ငပါ။

AEC (၁၆)- အာဆယ��ဒသႀကး၌ အားလးလြသားလာႏ�င���သာ ��႔ဆာင���ရး၊ ဆယသြကသ ယ���ရးႏ��ငအေ�� �အ�����အဆာက� အအတ႔မ�တစဆငအေ�� တာ၀န���သာ၊ ��ရရ�9>9>၍ အားလးလ�$Eင��ႏ�င���သာ �ရးလြသားလ�ငန ��းခြN႕ၿNးတးတက� မႈက ��မ�ငအေ"�#င���ဆာပခြငရကပါ။ ��ဒသ�ရပခြ�ရာလထမား၏ 9�ႏ�ႈင��း��ဆာပခြငရ

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

က�ႈႏ��ငအေ�� ခြစမ��း��ဆာငရ9>E႔က သကဆ Eငရာ ၀န ���ဆာင�ႈမားအား အသး���ခြ�ငအေS�လEက���လာ�����း���င��း��Nငအေ�� �မ�င�ာ��စရန � ��ဆာပခြငရကပါ။

AEC (၁၇)- အားလးအသး���ခြ�ငအေ�ရ�ၿ�း စရတစကသကသ ာသညအေ�� �အရ�အလြသး��ကာင��းခြမန ���သာ ကန ��းမာ��ရး၀န � ��ဆာင�ႈ၊ ထတ$ Eနပစၥည��းမားႏ��ငအေ�� ၀န ���ဆာင�ႈမားရရ���စရန � �အေ�း���းမညအေ�� �င�ာကယ����န ��႔သာ ကန ��းမာ��ရး၀န � ��ဆာင�ႈလ�ငန ��းတစ�E ခြN႔ၿNးတးတက���စရန � ��မ�ငအေ"�#င���ဆာပခြငရကပါ။ မ�တပEတင���ရးလ�ငန ��းစဥ��ႏ��ငအေ�� အဟာရအမည� တ�����င��းမားက အ�မင ာရ�မကာင��းသ သ႔မဟတ� မက�ျမင�ားအ�ါအ၀င� အားလး�ါ၀င��ႏ�င���စရန � ��မ�ငအေ"�#င� ��ဆာပခြငရကပါ။ ��ဒသႀကးအလြတင��းရ� မသပခြနစမ��းသမားႏ��ငအေ"� သက ပခြရယႀ ကးရငအေ"�သမားအလြတက� တစ$Eယ���ရ ��စာငအေ����ရ�ာက$ ည���းသမားအ�ါအ၀င� ကန ��းမာ��ရး��စာငအေ����ရ�ာက�ႈကလြvမ��းကငပညာရ�င�ား၏ လြသားလာလႈ�ရ�ားႏ�င� မႈက လြလယ$ ���ာအေ��ခြမ�႔စရန � အား���း��မ�ငအေ"�#ငပါ။

AEC (၁၈)- မသပခြနစမ��းအမးသမးမားႏ��ငအေ�� လငယ�ားအား သ�ၸနည��း�ညာႏ��ငအေ�� တလြထ"ငႀကဆမႈတ႔လြတင� ထ��လြတ႔အသး �မႈ�မ��မ�ငအေ"�#င����းမညအေ�� စနစ�ားကကည�အေ�း၍ ဆြဆ��ဆာငသညအေ�စနစ�ားက ��မ�ငအေ"�#င���ဆာပခြငရကပါ။

ဃ။ ႀကအေႀကအေခၿပ� အာ�5�ပါ၀ငကာ 5သာ�ပဓာနထာ�

AEC (၁၉) ���ါင��းစည��းထား��သာ လမႈတာ၀နfမႈက ��လအေကငအေ��ညအေ�� �း���ါင��း��ဆာပခြငရက�ႈက

အား���း��မ�ငအေ"�#င�၍ စးခြ�ား��ရးႏ��ငအေ�� လ႔အ�ါငအေ�� ရးဆငရာ ကလသမဂၢလမ��းညႊ�န �����သဘာတရာမားက ��Nညအေ"�ဆည��း���း��သာ မသပခြနစမ��းသမားကယစား����ါ၀ငသညအေ�� ကနဥးလ�ငန ��းမား��ရးဆြဆ���

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ထာ�အေျသာ အာဆယ

င��းႏ��ငအေ�� �အကာင ထည���Nာ����ဆာင����င��းမား အ�ါအ၀င� ��ရရ�9>9>သညအေ�� ခြN႔ၿNးတးတက���ရးက ��မ�ငအေ"�#င���ဆာပခြငရကပါ။

AEC (၂၀) �အရး�ါ��သာ ဥးတ9:ာအလားအလာမားက နားလ�9သဘာ���ါက����င��း��Nငအေ�� အလားအလာရ���သာ နည��း�ညာႏ��ငအေ"�#လြထ"ငႀကဆမႈတ႔က �အကာင��းဆးအသး���င��းႏ��ငအေ�� လ�ငန ��းဆငရာ�ညာ��ရးႏ��ငအေ�� ခြစမ��း��ဆာငရည���မ�ငအေ�� တင����င��းအစအစဥ�ား အား���း��မ�ငအေ"�#င����င��းအား��Nငအေ�� မသပခြနစမ��းသမားအလြတက� �အသးစားႏ��ငအေ"� လတစားကန � ထတလ E��ႈႏ��ငအေ�� �ါ၀င���ဆာပခြငရက�ႈတ႔က အား���း��မ�ငအေ"�#ငပါ။

AEC (၂၁)- မသပခြနစမ��းသမားအား စးခြ�ား��ရးလ�ငန ��းစတင��ႏ�င���စရန � မသပခြနစမ��းသမား၏ စးခြ�ား��ရး�အ����အနက တ႔��န$ညသညအေ�� ဘ႑ာ��ရးရင��း��မစ မးမးက သရ�အသး���ခြ�ငအေ��ား���း���င��းႏ��ငအေ�� ခြ�ငအေ������ကလ Eငစင�ာရရ���ရး၌ အဆင�������စရန � အကအညမား���း�ါ။

AEC (၂၂)- မသပခြနစမ��းသမားအသး���ခြ�ငအေ�ရ���သာ အာဆယ �အသးစားႏ��ငအေ"� လတစား လြအSနလEင��းအကယဒမ

��ကာင��းမ�တစဆငအေ�� လ�ငန ��းရ�င�ားအလြတက� �မ�အထာက က��Nစ����စသာ ၀န ��းကင#စ�Eက တည���ဆာက����င��း အား��Nငအေ�� မသပခြနစမ��းသမား၏စးခြ�ား��ရးလ�ငန ��းႏ��ငအေ�� လသားအရင��းအ�မပခြစk႔ၿNးတးတက���ရးတ႔က အား���းတယသြက# န ��း �ါ။

AEC (၂၃)- မသပခြနစမ��းလ�ငန ��းရ�င�ားက ထ�ကသ ညအေ"�$စၥရ��ားအ�ါအ၀င� တကသညအေ�����သနာရ��ားလြတင�

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

ထ��လြတ�႔စရန � အစအဖြN႕လက E�စEမားက အစ�းရာ၌ �ဂၢလကက႑အ�စEမားက အား���း��မ�ငအေ"�#င�၍

ကည�အေ�း ���း�ါ။

AEC (၂၄)- ႀကးခြ�ားတးတက���ရးႏ��ငအေ"� လ� ကပခြင>က� အားလး�ါ၀င���သာ စးခြ�ား��ရးအခြ�ငအေ"� လမ��းမားNန#း���း ���င��းႏ��ငအေ�� မသပခြနစမ��းသမား၏ ဘ႑ာ��ရး၀န ���ဆာင�ႈက ရရ�ရန � အား���းတယသြက# န ��း၍

ကည�အေ�း�ါ။

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

Adopted at the 33rd ASEAN Summit/ ဘာသာ���နဆE�မႈ (မၾကမ��း)

top related