antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve mi 1. kjeldsen...

37
Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı Dr. Ahmet Temizhan Türkiye Yüksek İhtisas EAH Kardiyoloji Kliniği Karabük Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD

Upload: others

Post on 12-Jul-2020

29 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı

Dr. Ahmet Temizhan

Türkiye Yüksek İhtisas EAH Kardiyoloji Kliniği

Karabük Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD

Page 2: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Bir tane antihipertansif ilaç kullanıyorum

Bunu ne zaman alayım?

(kronoterapi)

Page 3: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Mulcahy, David Journal of Cardiovascular Pharmacology. 34:S3-S8,1999.

Çay Kahve

Kahvaltı

Egzersiz

İş

Stres

Kan basıncımızın sirkadiyan ritmi

Page 4: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Mulcahy, David Journal of Cardiovascular Pharmacology. 34:S3-S8,1999.

Platelet Agregasyonu

Fibrinolitik Aktivite

Page 5: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Non-dipper hastalarda artan KV risk

Uyku apne

Tuza hassas ve çok tuz alan

Page 6: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

Page 7: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

Page 8: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

Page 9: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

Page 10: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

Page 11: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Klinik pratikteki uygulamalar; Kronoterapi

-Metilprednizolonun sabah verilmesi (1960)

-Nokturnal astma tedavisinde gece yatarken teofilin

uygulaması

-Statinlerin gece yatarken verilmesi

-H2 reseptör blokerlerinin gece yatarken, proton pompa

inhibitörlerinin sabah verilmesi

-Androjen replasman tedavisinin sabah uygulanması

Page 12: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Pharmaceutical News, 4: 10–16 (1997)

HT tedavisi için bu gerekçe var mı? HT tedavisi için buna gerek var mı?

Page 13: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Suprakiazmatik nükleus

Page 14: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

Normal

Anormal

KVO

KVO

LVH

Nefropati Doğal risk

İlave risk

Page 15: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

Page 16: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

ACEİ KKB

ACEİ+KKB ?

Page 17: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

RKÇ neredeyse tümünde sabah verilmiştir

Page 18: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Antihipertansiflerin sabah veya akşam verilmesi;

Dihidropridin KKB veriliş zamanından bağımsız olarak gündüz ve gece homojen bir

KB düşüşü sağlıyor

Page 19: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Antihipertansiflerin sabah veya akşam verilmesi;

Karvedilol ve nebivolol akşam verilir ise sabah pikine ve non-dipperlere etkili

Page 20: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Antihipertansiflerin sabah veya akşam verilmesi;

Page 21: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Antihipertansiflerin sabah veya akşam verilmesi;

ACEİ ve ARB akşam saatlerinde verilir ise non-dipperlerde etkili

Page 22: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Benazepril

Sabah 09.00 vs akşam 09.00

Sabah verilenlerde daha iyi KB kontrolü

Int J Clin Pharmacol Ther Toxicol 1993; 31:295–300

Enalapril

Sabah 07.00 vs akşam 07.00

Benzer etkinlik

Clin Pharmacol Ther 1993; 54:177–186

Kinapril

Sabah 08.00 vs akşam 10.00

Akşam verilen kinapril ile daha iyi 24 sa KB kontrolü sağlandı. ACE aktivasyonu daha fazla azaldı

Clin Pharmacol Ther 1992; 52:378–383

Page 23: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Ramipril

Sabah verilirse gündüz ort KB düşüşü daha fazla, akşam verilirse gece ort KB düşüşü daha fazla (HOPE çalışmasında da böyle).

Sabah 04.00-08.00 arasındaki KB düşüşü her iki uygulamada da aynı.

Curr Ther Res 1995; 56:1298–1306

Perindopril

Sabah 09.00 vs akşam 09.00

Sabah verilenlerde 24 saat etkinlik daha iyi.

Akşam verilenlerde etkinlik 18 saat sürmüş. Ancak sabah saatlerindeki KB düşüşü daha iyi.

J Hypertens 1997; 15:205–211

Trandolapril

Sabah ile gece yatarken verilen doz aynı etkinlikte

Hypertens Res 2004; 27:15–20

Valsartan

Sabah ve gece dozunda etkinlik farkı yok. Gece dozunda nondipper etkinlik daha iyi

Hypertension 2003; 42:283–290

Page 24: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Farmakokinetik

Farmakodinamik;

-Emilim (absorbsiyon) -Dağılım (distribüsyon) -Metabolizma (biyotransformasyon) -Eliminasyon (itrah veya atılım)

-ilacın vücutta yaptığı etkiler

Neden farklı sonuçlar elde edilmiştir?

Diğer etkenler; -Gastric pH -Gastrointestinal motilite -Biliyer fonksiyonlar -KC enzim aktivitesi -Duodenum ve böbreğin kan akımı

Page 25: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

A ilacı A ilacı

KVO sıklığı -Koroner -Serebral

Page 26: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI

1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003. 3. Wing LMH et al. N Engl J Med 2003;348:583-592.

0

1

2

3

4

5

6

7

8

Olay o

rtaya ç

ıkan

hast

a s

ayısı

İnme

Miyokard enfarktüsü

1990’dan sonra yayınlanan büyük ve prospektif hipertansiyon çalışmalarında bildirilen fatal ve fatal olmayan inme ve fatal olmayan MI yüzdeleri.

2993 inme 2153 MI

İnme RRA %42

Mİ RRA %14

SKB 10-12 mmHg, DKB 5-6 mmHg

Page 27: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003
Page 28: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

TE SVO Hemorajik SVO

Subaraknoid kanama

Page 29: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Akşam hemorajik inme çok oluyor…

AJH 1996; 9:11S-2lS

09.30 vs 19.30

3 kat daha fazla

Page 30: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003
Page 31: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Kan b

asın

24 saat

Sabah Öğlen Akşam Gece

24 saatlik etkinlik

Page 32: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Sabah verilmesinin kanıtı var mı?

Hemen tüm randomize kontrollü HT çalışmaları

Page 33: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

*:Gün içindeki KB seyri aynı

HCTZ yarı ömrü 12-15 saat

Amlodipin yarı ömrü 28-30 saat

Page 34: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003
Page 35: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Pllasebo 06 AM 08,30 AM

Kahvaltı 06 PM

Pllasebo 06 AM 08,30 AM

Kahvaltı 06 PM

Antihipertansif ilacı sabah verelim ama sabah saat kaçta verelim?

Page 36: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003

Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı

Mantığı olan ancak kanıtı olmayan

Antihipertansif ilacı kronotropiye göre uygulamak!

İlacı akşam vermek!

Antihipertansif ilaçlar sabah erken alınmalı Antihipertansif ilaçlar sabah erken alınmalı

Page 37: Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı...Hipertansiyon Çalışmalarında İnme ve MI 1. Kjeldsen SE et al. Blood Pressure 2001;10:190-192. 2. Dalhöf B et al. Lancet 2002;359:995-1003