bài thuyết trình tctt n06
TRANSCRIPT
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
1/33
1
B GIO DC V O TOTRNG I HCKINH T HUKHOA K TON TI CHNH
TI: CHNH SCH PH GI NG NDT CA
TRUNG QUC V TC NG CA NTI QUANH THNG MI CA TRUNG QUC
Ging vin hng dn : HONG QUC KHANGNHM : N06Lp : TI CHNH TIN T 1Thnh vin thc hin :
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
2/33
2
MC LC
11.. NNHHNNGG VVNN CC BBNN VV TT GGII HHIIOOII VV CCHHNNHH SSCCHH
TT GGII HHIIOOII,, TTCCNNGG CCAA NN TTII TTHHNNGG MMII.. ........................................331.1. NHNG VN C BN V T GI HI OI V CHNH SCH T GI HI OI. ............................... 3
1.1.1. T gi hi oi......................................................................................................................... 31.1.2. Nhng nhn ttc ng n t gi hi oi............................................................................ 41.1.3. Phn loi ch t gi v u - nhc im ca mi ch t gi. ........................................ 91.1.4. Chnh sch t gi hi oi. .................................................................................................... 11
1.2. TC NG CA CHNH SCH T GI TI NGOI THNG. ................................................................ 131.2.1. Csv mc ch ca thng mi quc t.......................................................................... 131.2.2. Vai tr ca chnh sch t gi ti tng trng kinh t............................................................ 151.2.3. Tc ng ca t gi hi oi v chnh sch t gi hi oi ti thng mi ........................... 17
22.. CCHHNNHH SSCCHH TT GGII CCAA TTRRUUNNGG QQUUCC ..........................................................................................1188
2.1. IU HNH CHNH SCH T GI CA TRUNG QUC TRONG QU TRNH CI CCH V CHUYNI. 18
2.1.1. Thi k chuyn tchnh sch t gi cnh sang th ni theo st vi nhng din bin ca tgi th trng( 1981- 1993) .......................................................... ........................................................... 182.1.2. Thi k ph gi mnh ng NDT v thng nht hai t gi hng ti mtng NDT c khnng chuyn i (1994- 1997). ................................................................ ................................................ 202.1.3. Chnh sch t gi duy tr n nh ng NDT yu nhm thc y xut khu, tng trng kinhtcao v gim nhng c sc tbn ngoi (1997- nay). ....................................................................... 22
2.2. TCNG CHNH SCH TGI TQ TI THNG MI MT S NC..................................................... 25
2.2.1.
Tc ng ti M..................................................................................................................... 25
2.2.2. Tc ng ti Nht Bn .......................................................... ................................................. 262.2.3. Tc ng ti EU: ................................................................................................................... 27
33.. TTRRIINN VVNNGG TTHHAAYY II CCHHNNHH SSCCHH TT GGII CCAA TTRRUUNNGGQQUUCC,, VVIITT NNAAMM CC NNNN TTHHCC HHIINN CCHHNNHH SSCCHH TTIINN TT NNHHTTRRUUNNGG QQUUCC..................................................................................................................................................................................................................2288
3.1. TRIN VNG THAY I CHNH SCH T GI CA TRUNG QUC .................................................. 28
3.2. VIT NAM C NN THC HIN CHNH SCH TIN T NHTRUNG QUC?........................................ 29
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
3/33
3
1. NHNG VN C BN V T GI HI OI V CHNH SCHT GI HIOI, TC NGCA N TI THNG MI.
1.1. Nhng vn c bn v t gi hi oi v chnh sch t gi hi oi.T gi hi oi khng ch tc ng n nhng cn bng bn ngoi m cn
tc ng nc nhng cni bn trong nn kinh t. Phn tch nhng tc ng
ch yu ca t gi hi oi n thng mi ni ring v nn kinh t ni chung
gip chng ta thy r tm quan trng cng nh vai tr ca n i vi pht trin
kinh t ca cc nc. cng l cscho vic la chn chnh sch t gi hi
oi hin nay c cc chnh phrt coi trng.
1.1.1. T gi hi oi.1.1.1.1.Khi nim:T gi hioi(thng c gi tt l t gi) l sso snh v mt gi c
gia haing tin ca hainc khc nhau. Cng c th gi t gi hioi l gi
ca mtng tin ny tnhbnggi ca mtng tin khc.Thng thng t gi hi oic biu din thng qua t l bao nhiu nv
ng tinnc ny (nhiu hn mtn v)bng mtnv ng tin ca nc
kia. V d: t gi hi oi gia ng Vit Nam v Dollar M l 20896
VND/USD hay gia Yen Nht v Dollar M l 116,729 JPY/USD hay gia
Dollar M v Euro l 1,28262 USD/Euro. ng tin s lng mtn v
trong cc t lnh nhng vd trngi lng tin nh danh hayng tin c
s.V th,khi cnth hin mt cch nghim ngt v chnh xc, ngi ta thng
ni: "T gi hioigia ng Vit Nam v Dollar M trn th trng ngoi
hinh danh bng Dollar M l 20896 ng bng 1 Dollar" hoc"T gi hi
oi giang Vit Nam v Dollar M trn th trng ngoihinh danhbng
ng Vit Nam l 0,0000479 Dollar bng 1 ng".
1.1.1.2.C s hnh thnh t gi trong di hn: NH LUT MT GI THE LAW OF THE PRICE
http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Vi%E1%BB%87t_Namhttp://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Vi%E1%BB%87t_Namhttp://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Vi%E1%BB%87t_Namhttp://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Vi%E1%BB%87t_Namhttp://vi.wikipedia.org/wiki/Dollar_M%E1%BB%B9http://vi.wikipedia.org/wiki/Dollar_M%E1%BB%B9http://vi.wikipedia.org/wiki/Dollar_M%E1%BB%B9http://vi.wikipedia.org/wiki/VNDhttp://vi.wikipedia.org/wiki/USDhttp://vi.wikipedia.org/wiki/Yen_Nh%E1%BA%ADthttp://vi.wikipedia.org/wiki/Yen_Nh%E1%BA%ADthttp://vi.wikipedia.org/wiki/JPYhttp://vi.wikipedia.org/wiki/Eurohttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ngo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%91ihttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n_c%C6%A1_s%E1%BB%9F&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/Eurohttp://vi.wikipedia.org/wiki/JPYhttp://vi.wikipedia.org/wiki/Yen_Nh%E1%BA%ADthttp://vi.wikipedia.org/wiki/USDhttp://vi.wikipedia.org/wiki/VNDhttp://vi.wikipedia.org/wiki/Dollar_M%E1%BB%B9http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Vi%E1%BB%87t_Namhttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1 -
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
4/33
4
Nu b qua chi ph vn chuyn, hng ro thng mi, cc ri ro v th
trng l cnh tranh hon ho, th cc hng ha ging ht nhau s c gi l
nh nhau mi ni khi quy v mt ng tin chung.
Ta k hiu:Pil gi c hng ha I trong nc tnh bng ni t.
P*il gi c hng ha I nc ngoi tnh bng ngoi t.
E l t gi biu th s n v ni t trn 1 n v ngoi t.
nh lut mt gi c vit nh sau:
Pi = E.P*
i
Ngi ta khng tin hnh so snh sc mua lin quan n tng hng ha, m
thay vo l so snh sc mua cho mt r hng ha tiu chun ging nhau
trong nc v nc ngoi. R hng ha tiu chun bao gm cc r hng ha
tiu biu, thng dng, chim mt t trng nht nh v c ngha trong cuc
sng hng ngy. Sau ta tnh gi ca r hng ha ny bng ni t v ngoi t,
t suy ra ngang gi sc mua gia hai ng tin..
Nu gi gi car hng ha tiu chun tnh bng ni t l P, tnh bng ngoi
t l P*, th ngang gi sc mua s l:
P = E.P* E =P
P*
Nh vy, theo quy lut th, t gi giao dichE trn th trng phi phn nh
ngang gi sc mua P/P* gia hai ng tin. Hay ni cch khc, ngang gi sc
mua gia hai ng tin l c s hnh thnh t gi giao dch trn th trng ngoi
hi. y l ni dung c bn ca hc thuyt PPP.
1.1.2.Nhng nhn t tc ng n t gi hi oi.Ngy nay, t gi hi oi binng rt thng xuyn v tht thng. S
tng hay gim ca t gi hi oi chu nh hng rtnhiu nhn t khc nhau,
trong ta chia hai dng : l nhn t cbn lm thay i t gi di hn v
nhn t ngn hn.
1.1.2.1.Nhng nhn t c bn lm thay i t gi di hn:
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
5/33
5
Xt trong di hn c 4 nhn t ch yu tc ng tiquan h cung cu ngoi
t. l: mc gi c tng i, chnh schboh, sthch ca ngi tiu dng
v nng sut lao ng.
Mc gi ctng iKhi mc gi c hng ho, dch v trong nc tng so vi mc gi c ca
hng ho - dch v nc ngoi, cc hng sn xuthng xut khu ni ring, cc
hng sn xut ca mt nc ni chung c xu hng thu hp quy m sn xut do
chi phu vo tng. Do xut khu gim, cung ngoi t gim, ng thi cu
v hng ni t gim xung v cu v hng ho nc ngoitng ln, cu ngoit
tng ln.
th:
D1, D2: ng cu ngoi t
S1, S2: ng cung ngoi t
Hnh 1.1
S dch chuyn ng cung v ng cu ngoi t do tc ng gia tng
ca mc gi c hng ho mt nc, lm cho t gi hi oi tng v ng
tin ca nc gim. Nh vy, v lu di, s gia tng trong mc gi ca mt
nc so vi mc gi ca nc ngoi s lm cho t gi hi oi bin i theo
hng tng ln v ng tin ca nc gim gi.
Chnh sch bo h
Chnh sch bo h l cc hng ro thu quan v phi thu quan c cc
nc dng ln bo v li ch v to sc cnh tranh cho cc ngnh cng
nghip non tr ca mt nc trong thng mi quc t. Chnh schbo h ny ngn cn t do bun bn v lm tn hin li ch ca mt s cc ngnh
kinh t, cc khu vc kinh t khc v lm gim li ch ca nhng ngi tiu
dng. S tng cngcc bin bo h di cc hnh thc nh thu quan, quato,
lm hn chkhi lng hng ho nhp khu, do lm gim cu v ngoi t,
chuyndch ng cu ngoi t xung pha di, v lu di lm gim t gi,
y gi tr ca ng ni ttng ln.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
6/33
6
th:
Hnh 1.2
Sthch ngitiu dng
Thc t trn th trng ni chung v trong thng mi quc t ni ring
cho thyngay c khi hng ho trong nc v nc ngoi c nhng cim
ging nhau nh v gi c, chtlng, hnh thc... th chng vn khng c kh
nng thay th hon ton cho nhau ch v ngi tiu dng c s thch khc nhau.
th:
Hnh 1.3
V d:
Khi ngi dn thch dng hng ni hn,cu v hng ni tng, cu v hng
ngoigim, ng cungoitdch tri, t gi hi oi gim t E1 xung E2,
v ng VND tng gi. Ngc li, th t gi hi oi tng v ng tin nc
gim gi.
Nngsut lao ng
Nng sut laong tng ln th hins pht trin kinht v sdng n hiu
qu cao hn cc ngun lc khc. Nng sut lao ng tng ln lm chi phsnxutgim, cc c s sn xut c c hi m rng kinh doanh v h gi thnh
sn phm. Hng ni c gi r hn, c sc cnh tranh cao hn v cc nh sn
xut thu c li nhiu hn.Nng sut lao ng cao hn l c s hng ni
thay th hng ngoi th trng trongnc v vn ra th trng nc ngoi;
kch thch tng xut khu,tng cung ngoit v ng cung ngoi tdchphi.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
7/33
7
ng thi lm nhu cu hng ngoi gim, nhp khu gim, cu ngoi t gim,
ng cu ngoitdch tri, ko t gi xung E2 v ng nittng gi
th:
Hnh 1.4
1.1.2.2.Nhng nhn tcbn lm thay i t gi ngn hnXt trong ngn hn c mt s nhn t ch yu tc ng. l: Mc chnh
lnh lm pht, li sut gia cc quc gia; nhng don vt gi hi oi.
Mc chnh lnh lm pht gia cc quc gia
Nu nh mc lm pht gia hai nc khc nhau, trong iu kin cc
nhn t khc khng thay i, s dn n gi c hng ho hai nc c
nhng binng khc nhau, lm cho ngang gi sc mua ca hai ng tin b
ph v, lm thay i t gi hi oi.nh hng ca mc chnh lch lm pht n t gi hi oi c th c
minh ha th sau:
Gi s Vit Nam c t l lm pht cao hn M th tng nhu cu v USD,
cung USD gim, lm cho ng VND gim gi
th:
Hnh 1.5
Nutl lm pht mt nc cao hn so vi nc khc, gi c hng ho v
dch v nhp khu t nc stng ln, v do nhu cu v hng ho dch v
ny nc khc s gim xung. Cng vi nhu cu v hng ho dch v gim,
nhu cu vng tin nc nc ngoi cng s gim xung. S gim nhu
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
8/33
8
cu v ng ni t, tng ng vi s gim cung trn th trng ngoihi.
Ngcli, nhu cu hng ho dch v ca ncngoi tng ln, do cu ngoi
ttng.
Stng ln nhu cu ngoi t xy ra cng vis gim xung ca cung ngoits gy ln s gim gi ca ng nit.
Tng t nh vy, nut l lm pht nc ny tng ln so vit l lm
pht ca nc khc, th ng ni tstng gi.
Mc chnh lch li sutgia cc quc gia
Khi mc li sut ngn hn ca mt nc tng ln mt cch tng i so vi
cc nc khc, trong nhng iu kin bnh thng, th vn ngn hn t nc
ngoi s vo nc nhm thu phn chnh lch do tin li tora. iu lm
cho cung ngoi hi tng ln, cu ngoihi gim i, dnn s thayi t gi.
Nhng don vt gi hi oi
Don ca nhng ngi tham gia vo th trngngoi hi v trin vng
ln gi hay xung gi ca mt ng tin no c th l mt nhn t quan
trng quyt nh t gi. Nhng don ny c lin quan cht chn nhng d
on v binng t l lm pht, li sut v thu nhp gia cc quc gia.
Gi s rtnhiu ngi tham gia vo th trng ngoihi u cho rng ng
USD s gim gi trong thi gian ti, trong iu kin cc nhn t khc khng
thay i. iu ny dnn cung v USD s tng ln v nhiu ngi mun bn
chng. ng thi, cu v USD s gim xung
nh hng ny c minh ho bng th:
Hnh 1.6
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
9/33
9
Ngoi ra t gi hi oi cn chu nh hng ca cc nhn t khc nh khng
b, thin tai nh cng, cc quyt sch lnca nh nc...iu ny c th gii
thch s thay i t ngt, tht thng ca t gi m khng theo quy lut no.
Nh vy, trong iu kin hin nay, t gi hi oi chu s tc ng cart nhiu yu t. Vic xc nh ng v kp thi cc nhn t ny l cs quan
trng iu chnh t gi hi oi cho ph hp vi cc mc tiu pht trin
kinh t - x hi ca t nc.
1.1.3. Phn loi ch t gi v u - nhc im ca mi ch t gi.1.1.3.1. Ch t gi c nh.
Khi nim: L ch t gi, trong NHTW cng b v cam kt can thip
duy trmt mc t gi c nh gi l t gi trung tm trong mt bin giao
ng hp c nh trc.
Nh vy trong ch t gi c nh, NHTW buc phi mua vo hay bn ra
ng ni t trn th trng ngoi hi nhm duy tr c nh t gi trung tm v duy
tr s bin ng ca n trong mt bin giao ng hp nh trc.
tin hnh can thip trn th trng ngoi hi i hi NHTW phi c sn
ngun d tr ngoi hi nht nh. Do mi ng tin quc gia u c t gi vi cc
ng tin khc, do t gi ca mt ng tin c th c th ni vi ng tin ny
nhng li c nh vi ng tin khc.
u im :
- n nh t gi, n nh th trng, n nh nn kinh t v m. T gi n
nh l phng tin tt nht thc y thng mi v u t quc t.
- To tnhk lut cho cc chnh sch kinh t v m, thc y hp tc quc t.
Nhc im :- Thng to ra s chnh lch gia t gi danh ngha vi t gi thc t ca
cc ng tin, lm sai lch cc tnh ton, cc quan h kinh t, to ra t gi ch
en.
- NHTW phi c d tr ngoi t ln, c s theo di v can thip thng
xuyn, c bit l khi t gi giao ng mnh do cc bin ng kinh t, chnh tr trn
th gii.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
10/33
10
1.1.3.2. Ch th ni hon ton.Khi nim : L ch trong t gi hon ton c xc nh t do theo
quy lut cung - cu trn th trng ngoi hi m khng c bt c s can thip no
ca NHTW.Trong ch t gi th ni hon ton, s bin ng ca t gi l khng c
gii hn v lun phn nh nhng thay i trong quan h cung - cu trn th trng
ngoi hi. Chnh ph tham gia trn th trng ngoi hi vi t cch l mt thnh
vin bnh thng. Ngha l Chnh ph c th mua vo, bn ra mt ng tin nht
nh phc v cho hot dng ca mnh ch khng nhm mc ch can thip ln t
gi hay gi c nh t gi.
iu hin nhin l ch t gi th ni hon ton khng c bt c s can thip
no ca Chnh ph ch tn ti v mt l thuyt. Trn thc t ni l p dng ch t
gi th ni hon ton nhng Chnh ph khng th trc s bin ng tht thng
ca t gi, nn c t nhiu can thip gim bt s bin ng ca t gi. Tuy
nhin, can thip ca Chnh ph l tu v khng t ra bt c mc tiu c th no
phi t c.
u im :
- Phn nh ng quan h cung - cu ca th trng ngoi t, s bin
ng ca th trng.
- m bo s t iu tit ca th trng ngoi t, bo v th trng trong
nc trc s bin ng ca th trng bn ngoi, gp phn bo v nn kinh t n
nh v pht trin.
- Tit kim ngoi t cho ngn sch Nh nc.
Nhc im :T gi bin ng thng xuyn, kh lng, gy kh khn cho vic hoch
nh cc chnh sch kinh t v m ca Nh nc v tnh ton ca cc nh u t.
1.2.2.3. Ch t gi th ni c iu tit.
Khc vi ch t gi th ni hon ton, ch t gi th ni c iu tit
tn ti khi NHTW tin hnh can thip tch cc trn th trng ngoi hi nhm duy
tr t gi bin ng trong mt vng nht nh, nhng NHTW khng cam kt duy tr
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
11/33
11
mt t gi c nh hay mt bin giao ng hp xung quanh t gi trung tm.
Chng hn, NHTW khng cng b v khng cam kt duy tr mt t gi c nh no,
nhng cam kt can thip t gi ngy hm nay ch bin ng trong mt gii hn
t l phn trm nht nh so vi ngy hm trc. Ch t gi th ni c iu tit c xem nh ch t gi hn hp gia
ch t gi c nh v ch t gi th ni hon ton.
u im :
- T gi vn thay i linh hot theo cung - cu th trng nhng tng
i n nh.
- Cc u im ca t gi th ni hon ton v c bn c tn dng nhng
khc phc c nhc im ca n.
Nhc im :
-Nh nc phi thng xuyn theo di th trng v sn sng d tr ngoi
t can thip, gy tn km cho ngn sch Nh nc.
1.1.4. Chnh sch t gi hi oi.1.1.4.1.Khi nim.Chnh sch t gi l nhng hot ng ca chnh ph thng qua c ch iu
hnh t gi v h thng cc cng c can thip nhm t c mt mc t gi
nht nh, t gi tc ng tch cc n hot ng xut nhp khu hng ha v
dch v ca quc gia.
Chnh sch t gi tc ng trc tip n hot ng XNK hng ha v dch
v, l hai b phn ch yu cu thnh cn cn vng lai. Do , chnh sch t gi
nh hng trc tip n cn cn vng lai. C th:
Vi chnh sch t gi nh gi thp ni t (undervalued) s c tc dng thc
y XK v hn ch NK, gip ci thin c cn cn vng lai t trng thi thm
ht v trng thi cn bng hay thng d.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
12/33
12
Vi chnh sch t gi nh gi cao ni t (overvalued) s c tc dng km
hm xut khu v kch thch nhp khu, gip iu chnh cn cn vng lai t
trng thi thng d v trng thi cn bng hay thm ht.
Vi chnh sch t gi cn bng (equilibrium) s c tc dng lm cn bngXK v NK, gip cn cn vng lai t ng cn bng.
T kt qu phn tch trn ta thy rng, t gi l mt bin s kinh t, tc ng
n hu ht cc mt hot ng ca nn kinh t, nhng hiu qu nh hng ca t
gi ln cc hot ng khc nhau l rt khc nhau. Trong , hiu qu tc ng
cu t gi n hot ng XNK l r rng v nhanh chng, do , cc quc gia
lun s dng t gi trc ht nh l cng c hu hiu iu chnh hot ng
XNK hng ha v dch v.
1.1.4.2. Cc cng c ca chnh sch t gi:Nhm cng c trc tip:
NHTW thng qua vic mua bn ng ngoi t nhm duy tr mt t gi c
nh hay nh hng lm cho t gi thay i t ti mt mc nht nh theo mc
tiu ra. Hot ng can thip trc tip ca ngn hng trung ng to ra hiu
ng thay i cung tin c th to ra p lc lm pht hay thiu pht khng mongmun cho nn kinh t v vy i km hot ng can thip ny ca NHTW th phi
s dng thm nghip v th trng m hp th lng d cung hay b sung
phn thiu ht tin t lu thng. tin hnh can thip, buc NHTW phi c
mt lng d tr ngoi hi mnh.
Nghip v th trng m ngoi t c thc hin thng qua vic NHTW
tham gia mua bn ngoi t trn th trng ngoi t. Mt nghip v mua ngoi t
trn th trng ca NHTW lm gim cung ngoi t do lm tng t gi hi
oi v ngc li. Do y l cng c c tc ng mnh ln t gi hi oi.
Nghip v th trng m nit l vic NHTW mua bn c chng t c gi.
Tuy n ch tc ng gin tip n t gi nhng li c tc ng trc tip n cc
bin s kinh t v m khc nh li sut, gi c. N c dng phi hp vi
nghip v th trng m ngoi t kh i s tng, gim cung ni t do nghip
v th trng m gy ra.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
13/33
13
Ngoi ra Chnh ph c th s dng bin php can thip hnh chnh nh bin
php kt hi, quy nh hn ch i tng c mua ngoi t, quy nh hn ch
mc ch s dng ngoi t, quy nh hn ch s lng mua ngoi t, quy nh
hn ch thi gian mua ngoi t, nhm gim cu ngoi t, hn ch u c v gicho t gi n nh.
Nhm cng c gin tip:
Li sut ti chit khu l cng c hiu qu nht. C ch tc ng n t gi
hi oi ca n nh sau: Khi li sut chit khu thay i ko theo s thay i
cng chiu ca li sut trn th trng. T tc ng n xu hng dch
chuyn ca dng vn quc t lm thay i ti khon vn hoc t nht lm cho
ngi s hu vn trong nc chuyn i ng vn ca mnh sang ng tin c
li sut cao hn thu li v lm thay i vn ca mnh sang ng tin c li
sut cao hn thu li v lm thay i t gi hi oi. C th li sut tng dn
n xu hng l mt dng vn vay ngn hn trn th trng th gii s vo
trong nc v ngi s hu vn ngoi t trong nc s c xu hng chuyn
ng ngoi t ca mnh sang ni t thu li sut cao hn do t gi s gim
(ni t tng) v ngc li mun tng t gi s gim li sut ti chit khu.
Mun gim t gi hi oi th Chnh Ph c th quy nh mc thu quan cao,
quy nh hn ngch v thc hin tr gi cho nhng mt hng xut khu chin
lc. V ngc li s lm tng t gi hi oi.
Ngoi ra Chnh Ph c th s dng mt s bin php khc nh iu chnh t
l d tr bt buc bng ngoi t vi NHTW, quy nh mc li sut trn km hp
dn i vi tin gi bng ngoi t. Mc ch l phng nga ri ro t gi, hn ch
u c ngoi t, lm gim p lc ln t gi khi cung cu mt cn i.
1.2. Tc ng ca chnh sch t gi ti ngoi thng.1.2.1. Csv mc ch ca thngmi quc t chnh l li th so snh v li th nhquy m. S khc bit v ti nguyn
thin nhin, trnh sn xut v iu kinsn xut dntis khc bit v chi
ph sn xut v gi c sn phm gia cc nc. Thng qua trao i quc t,
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
14/33
14
cc nc c th cung cp cho nn kinh t th gii nhng loi hng m h sn
xuttng i r hn v mua ca nn kinh t th gii nhng loi hng tng i
r hn t cc nc khc. Nhng li ch thng mi ny cng ln khi kt hp
vili th kinh t nhquy m. Thay v mi nc phi cnhiucssn xutquy m nh khng khai thc c cng sut ti u, cc nc khc nhau c th
hp tc xy dng nhngcssn xut c qui m ln v mi ngiucli
do vic gim bt nhng chi ph vsnxut.
Trc ht, da vo li th so snh ca mnh cc nc s xut khu nhng
sn phm m mnh sn xut tngi c hiu qu l nhng hng ho cn
nhiu ngun lc m h di do v nhp khu nhngsn phm m hsn xut
tng i km hiu qu hay l nhng hng ho cn nhiu ngun lc m
h khng c nhiu. Do cc nc c ngun lc khc nhau, nn mt nc c th
c nhiu lao ng, ti nguyn phong ph nhng thiu vn v trnh cng
ngh trong khi nc khc c t lao ng nhng trnh cng ngh cao nn
khi tham gia vo thng mi quc t cc nc c th pht huy c li th
ca mnh. Bn cnh , khi tham gia thng miquc t kh nng tiu dng
mi nc c m rng, mi ngi dn c cung cp nhiu loi hng ho
hng vi cht lng c ci thin hn, phong ph hn v tho mn c
nhng nhu cu cao hn.
Mt khc, da vo li th kinh t nhqui m khi tham gia quan h thng
mi quc t cng thu c li ch, ngoi nhng li ch thu c t li th so
snh. Li th qui m gii thch ti sao cc nc li tin hnh thng mi
trong ngnh l vic mt nc va xut khu v nhp khu cng mt loi
hng ho no . Do ngy nay s pht trin ca cc nc cng nghip ngy cngtr nn ging nhau v trnh cng ngh v cc ngun lc,li th so snh
nhiu ngnh khng bc l r na, cho nn tip tc duy tr thng mi quc
t li th v qui m thc hin s trao i nhiu chiu trong ni b ngnh
c coi l bin php chim lc. Thng qua thng mi trong ngnh, mt
nc cng mt lc c th gim bts loisn phmt mnh sn xutv tng
thm s a dng ca hng ho cho ngi tiu dng trong nc.Do sn xut t
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
15/33
15
chng loi hn, nc c th sn xut mi loi hng ho qui m lnhn,
vi nng xut lao ng cao hn v chi ph thp hn. V vy, ngisn xut s
c li nhun cao hn v ngi tiu dng cng cli hn bi chi ph r hn v
c phm vi la chn rng hn.Mi quc gia khi tham gia vo thng mi quc tu c ththu c li,
nhng li ch c th ny li ph thuc vo iu kin v trnh pht trin
ca tng quc gia. Nhng cho d vi bt k quc gia no th khng th
ph nhn li ch thu c t thng mi quc t. V vics dng t gi hi
oi va l chnh sch, va l cng c c tc ng ln ti quy m v mc
ca nhng li ch ny.
1.2.2. Vai tr ca chnh sch t gi ti tng trng kinh t1.2.2.1.i vi cn cn thanh tonT gi gia ng ni t v ngoi t l quan trng i vi mt quc gia v trc
tin n tc ng trc tip ti gi c hng xut nhp khu ca chnh quc gia .
Khi TGH tng (ng ni t xung gi) s lm tng gi trong nc ca hng
nhp khu v gim gingoi nc ca hng xut khu ca nc , ci thin sccnh tranh quc t ca hng trong nc. Cc ngun lc s c thu ht vo
nhng ngnh sn xut m gi y c th cnh tranh hiu qu hn so vi hng
nhp khu v cng vo ngnh xut khu m gi y c th c hiu qu hn trn
cc th trng quc t. Kt qu l xut khu tng nhp khu gim lm cn cn
thanh ton c ci thin.
1.2.2.2. Vi lm pht v li xutKhi cc yu t khc khng i TGH tng lm tng gi cc mt hng nhp
khu tnh bng ni t. Cc h gia nh,cc nh sn xut s dng u vo nhp
khu phi tiu dng hng nhp khu vi mc gi tng cng t l ph gi. Kt qu
mc gi chung trong nn kinh t tr nn cao hn c bit l nn kinh t nh, m
ca vi th gii bn ngoi c xut khu v nhp khu chim t l cao so vi GDP.
Nu TGH tip tc c s gia tng lin tc qua cc nm c ngha l lm pht
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
16/33
16
tng. Nu li xut tng mc va phi c th kim sot s kch thch tng trng
nhng nu lm pht tng qu cao s tc ng lm li xut tng lm gim u t
nh hng khng tt n i sng kinh t gim st.
1.2.2.3. Vi sn lng v vic lm
i vi cc lnh vc sn xut ch yu da trn ngun lc trong nc th khi
TGH tng, s tng gi hng nhp khu s gip tng kh nng cnh tranh cho cc
lnh vc ny gip pht trin sn xut t to thm cng n vic lm gim tht
nghip, sn lng quc gia c th tng ln v ngc li.
1.2.2.4. i vi u t quc t
- u t trc tip: TGH tc ng ti gi tr phn vn m nh u t nc
ngoi u t hoc gp vn lin doanh. Vn ngoi t hoc t liu sn xut c
a vo nc s ti thng c chuyn i ra ng ni t theo t gi chnh thc.
Bn cnh t gi cn c tc ng ti chi ph sn xut v hiu qu cc hot ng
u t nc ngoi. Do s thay i TGH c nh hng nht nh ti hnh vi
ca cc nh u t nc ngoi trong vic quyt nh c u t vo nc s ti
hay khng.- u t gin tip: l loi hnh u t thng qua hot ng tn dng quc t
cng nh vic mua bn cc loi chng khon c gi trn th trng.
Trong mt th gii c s lun chuyn vn quc t t do khi TGH tng tng
li tc t khon vay bng ngoi t ln hn li sut trong nc s xy ra hin
tng lung vn chy ra nc ngoi v ngc li TGH gim lung vn s
vo trong nc.
Nh vy mun to mi trng u t n nh nhm pht trin kinh t i hi
cc quc gia xy dng v iu chnh mt chnh sch t gi n nh hp l gim
mc ri ro trong lnh vc u t v thu ht vn u t nc ngoi.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
17/33
17
1.2.2.5. Vi n nc ngoi
Cc khon vay n nc ngoi thng c tnh theo n v tin t nc
hoc nhng ng tin mnh nn khi TGH tng ln cng ng ngha vi s tng
ln ca gnh nng n nc ngoi. Ngy nay khi s lun chuyn vn quc t ngycng t do th cc nc c bit cc nc ang pht trin cng cn phi thn trng
hn trong chnh sch t gi m bo tng trng v kh nng tr n nc
ngoi.
1.2.3. Tc ng ca t gi hi oi v chnh sch t gi hi oi tithngmi
C th ni, t gi hi oi v chnh sch t gi hi oi l nhng cng ckinh t v m ch yu iu tit cn cn thng mi quc t theo mc tiu
nh trc ca mt nc.
Trc ht, t gi v nhng bin ng ca t gi c nh hng trc tip
n mc gi c hng ho dch v xut nhp khu ca mt nc. Khit gi thay
i theo hng lm gim sc mua ng ni t, th gi c hng ho dch v ca
nc stng i r hn so vi hng ho dch v nc khc c th trng
trong nc v th trng quc t. Dnncu v xut khu hng ho dch v
ca nc stng, cu v hng ho dch v nc ngoi ca nc s gim
v to ra s thng d ca cn cn thng mi.
Vd:Trcy 1USD = 14000VND . 1 chic my tnh gi 750USD c
nhp khu v tnh ra ng ni t ca Vit Nam l 10.500.000VND. n
nay, gis gi chic my tnh khng i, trong khi t gi thay i 1USD =
15000VND th cng chic my tnh c nhp khu v bn vi gi11.250.000VND. Gi t hn, nhu cu nhp my tnh s gim. Nhng i vi
xutkhu th ngcli khi t gi 1USD = l4000VND, gi xutkhu 1 tn go
vi chi phsn xut l 3,5 triu VND l 250USD, nhng vi chi phsn xut
khng i th gi bn chkhong233USD. Gi gim cu xutkhustng.
Trong trng hp ngc li, khi t gi bin i theo hng lm tng gi
ng ni t. S tng gi ca ng ni t c tc ng hn ch xut khu v cng
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
18/33
18
mt lng ngoi t thu c do xut khusi c t hnng ni t. Tuy
nhin, y l chi tt cho cc nh nhp khu,nht l nhp khu nguyn liu,
my mc phc v cho nhu cu sn xut trong nc.ng thi,lng ngoi
tchuyn vo trong nc c xu hng gim xung lm khi lng dtr ngoit ngy cng b xi mn v khuynh hng gi tng nhp khu c c li
nhun, c th gy nn tnh trng mt cn i cn cn thng mi quc t.
T gi hi oi v chnh sch t gi hi oi khng ch tc ng trc tip
nngoi thng thng qua s tc ng ca n n xut khu, m cn tc ng
mt cch gin tip n ngoi thng thng qua s tc ng lm thay i
lung di chuynt bn ra vo quc gia.Nh khi t gi thay i theo hng gim
gi ng ni t s c tc ng gia tng vic thu ht u t nc ngoi. Khi
lung vn chy vo trong ncs toiu kin m rng sn xut trong nc,
trnh c nhng ro cn ca chnh sch bo h thng mi, s y mnh hot
ng ngoi thng.
Nhng tcng k trn cat gi hi oi v chnh sch t gi hi oi n
hot ng ngoi thng ni ring v nn kinh t ni chung lm cho cc nh
qun l cc quc gia u mun qun l, iutit t gi v chnh sch t gi
theo nhng mc tiu kinh t x hi nh.
2. CHNH SCH T GI CA TRUNG QUC2.1. iu hnh chnh sch t gi ca Trung Quc trong qu trnh ci
cch v chuyni.
2.1.1. Thik chuyn tchnh sch t gi c nh sang th ni theo stvi nhng din bin ca t gi thtrng(1981- 1993)
Cho nu nhng nm 1980, Trung Quc thchin chnh sch t gic
nh, gnng NDT lun cao hn gi tr thc ca n. iu ny ko theo mt
lot tiu cc nh: hng xut khu km sc cnh tranh, mt cn i nghim trng
trong nn kinh t. Ngn sch quc gia hng nm phi b l nhiu cho c sn
xut v tiu dng. Nh nm 1989 mc b l l 76,3 t NDT tng ng
vi 29% thu nhp ti chnh. Vo lc ny tng s nca Trung Quc ln ti 47
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
19/33
19
t USD, trong khi dtr ngoitquc gia hu nh cn kit v lm pht trong
nc ln cao. y mnh xut khu, nhm a t nc thot khi khng
hong, ng thi cng vivic thc hin cc bin php ci cch kinh t, Trung
Quc lin tc tin hnh iu chnh t gi hi oi danh ngha theo hnggim gi tr ng NDT b nh gi cao trc y cho ph hp vi sc mua
thct ca n trn thtrng trong sut thi gianuca qu trnh ci cch cho
nu nhng nm 90.
T nm 1981-1985, Trung Quc lun lun mun thc hin ch mt
loi gi hng, mt t gi thng nht nhng do nhiu nguyn nhn nn trong giai
onci cch ny bn cnh s tn tit gi giao dch thng mi ni b, t gi
chnh thc thng xuyn thay i, hu ht l ph gi. Theo thng k, ng NDT
c iu chnh 23 ln trong nm 1981, 28 ln trong nm 1982 v 56 ln trong
nm 1984 cc mc khc nhau tin ti t gi thc ca n. Ci cch,
iu chnh phn ln l ph gi dn n t gi chnh thc ngang bng vi t
gi ni b vo cui 1984, v cui cng l thng nht mt t gi. Cho ti cui
nhng nm 80, t gi chnh thc t bin ng nhng li c mc ph gi nhanh
khi binng, bn cnh s pht trin ca thtrng ngoihi to nn s
bini mnh m ca t gi. Ra itu nhng nm 1980 Trung Quc, th
trng ngoihi pht trin rt nhanh t sau nm 1986 dn ti hnh thnh mt
mng li thanh ton da vo th trng .Cscho s tn ti th trng ny
l quynt ch ca cc doanh nghip Trung Quc cho php cc nh xut khu
c c gi mt phn ngoi hi, nhm khuyn khch tng kh nng hot
ng xut khu. Vi s hin din ca thtrng ny, lm cho t gi trao i
tng bcc dao ng t do hn.Chnh sch t gi trong thi k ny gip Trung Quc y mnh xut
khu, gim thm ht cn cn thng mi, cn cn thanh ton v at nc ra
khi cuc khng hong kinh t. Nu nh nm 1978 tng kinh ngch xut nhp
khu cht20,64 t USD bng 9,8% GDP, ng th 27 trn th gii v bun
bn i ngoi v cn cn thng mi l -15.002 triu USD th nhthng mi
pht trin n nm 1990 cn cn thng mi l 8.646 triu USD. Sau nhng
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
20/33
20
iu chnh th nghim thnh cng ban u, chnh ph Trung Quc tip tc iu
chnh chnh sch t gi theo hng vch ra.
Cho nn, u nhng nm 90 (1991- 1993), Trung Quc chnh thc cng
b p dng mt t gi thni. Trong giai on ny, t gi trao i ca ngNDT thng xuyn dao ng, ng NDT hu nh h gi. Nhtng t l ngoi
hi phn b thng qua tng tc gia cung v cu trn th trng, nhng hot
ng kim sot v ngoi hi gim dn, trong khi cc lc lng thtrng
c tnh n nhiu hn trongcc quytnh lin quan n t gi. Sau khi t gi
c iu chnh tng i st vibini ca th trng v sc mua thc t
ca ng NDT, t gi danh ngha giang NDT vi USD tng i n nh
mc 5,2 -> 5,8 NDT/USD. Tuy nhin, mc iu chnh ny c da vo mc
gi gia Trung Quc v M lm cho lm pht cao Trung Quc tc ng
xu ti mc tiu tng trng v thc y xut khu ca nn kinh t. Nh t
mc thng d thng mi l 9.165 triu USD vi tc lm pht 3,06% nm
1990 th n nm 1993 cn cn thng mi b thm ht10.654 triu USD v
tc lm pht l 14,58%.
C th ni y l nhng bc u tin ca qu trnh chuyni t gi hi
o v chnh sch t gi Trung Quc, l giai on cho t gi nnh trc
y c thni theo st vi nhng din bin ca th trng.
2.1.2. Thik ph gi mnh ng NDT v thng nht hai t gi hngti mt ng NDT c khnng chuyni (1994- 1997).
Nhn thy nguy cng NDT c khnng trli tnh trng bnh gi cao
so vi sc mua thc t, chnh ph Trung Quc quyt nh chuyn hng
iu chnh chnh sch t gi hi oi. Ngy 1-1-1994, ng NDT chnh
thc b tuyn b ph gi mnh t 5,8 NDT/USD xung 8,7
NDT/USD, v thng nht cc mc gi thnh mt t gi chung. Tuy nhin, t gi
danh ngha bt u ln gi chm chp v cui cng n nh mc
8,3NDT/USD. gim bt tc ng ca s thay i trong chnh sch t gi ln
th trng tin t, vo thi k ny chnh ph Trung Quc ban hnh mt
lot nhng bin php h trv qun l ngoi hi nh : thchin ch ngn
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
21/33
21
hng kthi, xo bsgm gi ngoi t v tng gi ngoi hi ca cc cng ty,
xy dng th trng giao dch ngoi t lin ngn hng; ci tin c ch hnh
thnh t gi hi oi; xo b k hoch mang tnh mnh lnh i vi thu chi
ngoi hi kt hp vi kim sot cht ch ca ngn hng trung ngTrung Quc. i vi cng ty nc ngoi, Trung Quc yu cuphi c bng cn
i ngoi t hng nm. i vi cc doanh nghip lin doanh vi nc ngoi
phi c giy php i ngoi t mnh sang NDT. Cn i vi doanh nghip
nh nc, yu cu phi np 100% ngoi t thu c thay v 50% trc y.
Tuy nhin, Trung Quc c nhng iu chnh qun l ngoi hi lng hn
nh: cho php cc cng nc ngoi tng bcc giao dch, mua bn ngoit
mnh, toiu kinng NDT xm nhpmnh hn vo th trngtint, ti
chnh th gii
Kt qu ca iu chnh v ph gi mnh ng NDT trong thi k ny ca
Trung Quc gip nc ny khng ch thu c nhng li ch trong ngn hn,
nhanh chng y mnh xut khu, chim lnh nhiu th phn quan trng trn th
trng quc t, m cn tocs Trung Quc duy tr chnh sch t gi n
nh trong mt thi gian di, gim thiu nhng ri ro hi oi v to mi trng
hp dn thu ht mnh cc ngun ut nc ngoi.:
Nm 1994 1995 1996 1997
FDI- t USD 33,79 35,84 40,18 44,23
Lm ph (%) 24,2 16,9 8,3 8,3
XK- t USD 121,0 148,8 151,2 182,9
NK- t USD 115,7 129,1 138,9 142,2
Ngun chnh IMF. International Financial Statistics T5/2001
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
22/33
22
2.1.3. Chnh sch t gi duy tr n nh ng NDTyu nhm thc yxut khu, tng trngkinh t cao v gim nhng c sc t bn
ngoi (1997-nay).
Di tc ng ca cuc khng hong ti chnh chu nm 1997, mitrng kinhtquc t c nhiu binng ng k. Cc nc bkhng hong
ri vo tnh trng suy thoi, mc sng ca ngi dnb st gimng k. Cuc
khng hong ny lm cho tc tng trng kinht v thng mi ton cu
chm li. Trung Quc khng phi l mt ngoi l. Xut khu vut nc
ngoi gim mnh. Vnsn xut d tha ngy cng trnn trm trng trong
cc ngnh cng nghip ch bin. Gi th trng lin tc gim xung v dn
dn xuthin nhng du hiu gim pht.
Trc tnh hnh , chnh ph Trung Quc c ch trng khng ph
gi ng NDT, t gi vn gi mc 8,3NDT/USD, vi bin giao ng l
nh. Nh m nhng tc ng ca cuc khng hong khu vc Chu i
vi nn kinh t Trung Quc v c nn kinh t th gii t nghim trng hn.
bo vng NDT trc tc ng ca cuc khng hong ti chnh khu
vc,nm 1998 Trung Quc quay trli kim sot cht ch th trng ngoihi, gim nguy cu cv gm gi ngoit,tng d tr ngoit. Thunhp
ngoitca cc doanh nghip bt buc phi bn cho nhng ngn hng c
ch nh trc, vic bn ngoi t cng phi c ho n theo quy nh mi
c rt, thm ch cc nh u t nc ngoi cng phi bn ngoi t cho cc
ngn hng Trung Quc i ly mt lng NDT nht nh s dng trong
lnh th nc ny. Song song vivic qun l cht ch thtrng ngoihi,
gim btsc p i vi xut khu v s tng trng ca nn kinh t, Trung
Quc cn phi hp vi cc chnh sch kinh t nh ni lng chnh sch tint
v kch cu. Trong nm ny, Trung Quc lin tip 3 ln h li sut tin cho
vay v tin gi bng ng NDT, li sutchit khu cng gim 1,91%, ng thi
vivic gim c li sut vi cc loi tin gi bng ngoit, htrvn cho cc
doanh nghip, kch thch tiu dng cctng lp dn c... Vi cch qun l
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
23/33
23
rt cht ch nh vy, t gi gia ng NDT v USD vn c nh l
8,3NDT/USD cho ti ngay nay.
Theo cc chuyn gia hng u v kinh t th cho rng vi t gi hin nay
ng NDT bnh gi thp khong 30% so vi cc ng tin khc,theonhnnh ca M l 40% v theo EU th tl ny l 20%. Theo h vi t gi thp,
to ra nhng li th thng mi bt bnh ng cho hng Trung Quc trn
ra th trng quc t, lm suy yusc cnh tranh ca cc nh xut khu khc.
Cng vi nhng li th v ti nguyn v nhn lc, vic duy tr t gi hi oi
khng cn i gia NDT v USD trong lc USD ang gimi tng i so vi
cc ng tin khc ang gip cc nh xut khu ca Trung Quc c li th
trong cuc chin gi c v nng cao tnh cnh tranh thu ht utca nc
ny.
Cn v quan im ca pha Trung Quc li tri ngc vi cc nc, h
cho rng ng NDT khng nhng khng gim gi m tri li cn ang ln gi
so vi cc ng tin khc. Theo nhnnh ca Trung Quc th v danh ngha
trong giai on 1994-2002, ng NDT tng 5,1% so vi ng USD, tng
17,9% so ving Euro v tng 17% so ving ynNht, nu tnhn yu t
lm pht th mctng thct ca ng NDT so vi cc ng tin ny l 18,5%,
39,4%, 62,9%. Mc d c nhng quan im tri ngc nhau, thc t cho
thy cho ti nay vic iu chnh t gi v chnh sch t gi trong thi gian qua
to ra kh nng gp phn gim tc ng trc nhng c sc t bn ngoi v
tc thnh tu to ln kt nm 1997.
Trong nm 2002, tng doanh s thng mi ca Trung Quc t
620,79 t USD, trong xut khu tng 22,3%, t 325,57 t USD; nhpkhutng 21,2%, t 295,22 t USD. Thng d thng mit 30,33 t so vi
22,6 t USD trong nm 2001. D tr ngoi t t mc cao k lc l 286,4
t USD. Tc tng trng trung bnh ca nn kinh t Trung Quc l 8%/nm,
v cao nht trn th gii. Mt khc, ng NDT hinang mnh ln so vi ng
USD. Tuy cha phi l ng tin c thchuyn i hon ton, nhng n ang
ngy cng cs dng nhiu bn ngoi bin gii Trung Quc, cbit l
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
24/33
24
dc bin gii Trung Quc vi cc ncng Nam . Theo tnh ton hin c
khong 30 t NDT ang lu hnh bn ngoi Trung Quc, iu ny chng t
nim tin ca quc t vo kinh t Trung Quc. V ng NDT c don l s
ng vai tr khu vcln hnng Eruo, c thtrthnh ng tin dtr thayth cc ng tinquc t khc Chu .
Bn cnh nhng thnh tutc mt phn l nhvo chnh sch t gi
hin nay, th vn cn nhng hn ch. Khi m ng tin gim gi, n lm cho cc
khon vaybng ngoi tca nc v ri ro ca ut trong tng lai tng
ln khi cc nh u t d kin tng v tnh khng n nh ca t gi hi oi.
Hin nay, n qu hn ca Trung Quc ln n mc 1.800 t nhn dn t,
tng ng 140% GDP so vi mc 88% trong nm 1996. V nhng khon
nkh i tp trung bn ngn hng lnca Trung Quc- l nhng ngn
hng hin nay mt kh nng thanh ton xt trn phng din k thut. K t
1998 n nay, Trung Quc b ra 200 t USD ti cpvn v mua li cc
khon nkh i ca cc ngn hng. Mc d hin nay Trung Quc ang phi
i mt vi tnh hnh ti chnh bt n, nhng chnh ph Trung Quc vn ht
sc thn trng trnh lm tn hi n xut khu. Theo cnh bo ca cc nh
nghin cu kinh t, rng vic iu chnh gi tr ca ng nhn t c th lm
cho kinh t Trung Quc "mtn nh" do khuyn khch cc lung vn u t,
lm tng s ph thuc ca nn kinh t voyut bn ngoi nht l khi hin nay
c ti 50% hng xut khu l ca doanh nghip c vn utnc ngoi. y
chnh l s mu thun m vic la chn chnh sch t gi phii mt.
Tm li: u nhng nm 1980, khi Trung Quc bc vo cng cuc ci
cch v m ca kinh t, Trung Quc n nh mc t gi 2,4 NDT/USD. Tinhng nm 1990, khong 10 nm sau ci cch, nn kinh t Trung Quc c
nhng bc pht trin mnh m th hin xut khu v tc tng
trng kinht. Cc nh qun l Trung Quc hiu rng mt t gi hi oi c
nh s khng gip kch thch tng trng v xut khu.
Do vy Trung Quc btu hng ti mt cch t gi mm do vi s
tham gia nhiu hn ca yu t th trng nhng vn c s kim sot ca nh
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
25/33
25
nc. T gi ng NDT vo khong 5,8 - 5,9 NDT/USD nhng nm 1990-
1993. n cui nm 1993, u nm 1994, kch thch xut khu hn na,
Trung Quc quytnh chuyn t gi ln 8,7 NDT/USD. Sau nhiu lniu
chnh, t gi ny dng mc khong 8,2 - 8,3 NDT/USD v duy tr tnm1994 ti nay.
2.2. Tc ng chnh sch t gi Trung Quc tithngmi mt snc.2.2.1. Tc ng tiMTnm 1993, Trung Quc v M mrng quan h bun bn.Nm 2000,
M chim 20,9% kim ngchxut khu v tr thnh i tc quan trng s mt
trong xut khu hng ho ca Trung Quc, xut khu hng ho ca Trung Quc
sang Mt 103,3 t USD, chim 8,2% gi tr nhp khu ca M. Trung Quc
tr thnh i tc nhp khuln th 5 ca M. Thng mi ca M vi Trung
Quc tng 50%. Tuy nhin, trong nhng nm qua M ch yu b thm ht
thng mi vi Trung Quc.
Nm 2002, thm ht thng mi ca M vo khong 500 t USD th c ti
103 t USD l thm ht vi Trung Quc. Trong 8 thng u nm 2003,xut siu ca Trung Quc sang M ln ti 120 t USD, trong khi nhp khutng
khng ng k, ch nhch t 13 ln 19 t USD.
M cho rng vic Trung Quc km gi t gi giao dch ng NDT trong
mt bin hpkhong 8,3 NDT/USD trong mt thi gian di gip cc nh
xut khu Trung Quc c c li th cnh tranh khng cng bng trn th
trng th gii v ngay c trn th trng M, khin nhiu vic lm M trong
khu vcsn xut khng xut khu bct gim. Trong nhng nm va qua, do
bun bn btli vi Trung Quc, M mti khong 2,6 triu cng n vic
lm chim 10% trong tng s ngi tht nghip v cc c s sn xutM
kh lng cnh tranh vichnh sch v gi i vi cc hng nhp khu ca Trung
Quc. Hn na, c mt ng NDT r khin mi trng u t ca Trung
Quc hp dn v cc nh utM v ang chuyn sang utsn xut
Trung Quc.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
26/33
26
Do nhng nguyn nhn trn, Mang gia tng sc p vi Trung Quc trong
vniuchnh chnh sch t gi. Mt lot nhngchuyn ving thm, gp g,
bi phtbiu ca cc quan chc chnh quyn ng Bush vi Trung Quc din ra
gny nhm gy p lc Trung Quc chm dttnh trng can thip vo tint v th trng quytnh t gi gia nhn dn t v -la. Tuy nhin, cng
c th M ch gy sc p Trung Quc iu chnh cht t gi tr nhn dn
t trnh gy thit hiln v xut khu cho Trung Quc. Cong nuM buc
Trung Quc phi nhanh chng iu chnh gi trNDT nh l mt th on
chnh tr th s dnn cuc tranh chp thng mi gia hai bn.
2.2.2.
Tc ng tiNhtBnS tng trng chm chp ca nn kinh t Nht hn mt thp k qua
buc chnh ph nc ny cn can thip mnh m vo th trng ngoi hi,
c gng duy tr ng yn yu tng trng xut khu nhm khi phc nn
kinh t. Ch chim 12% GDP ca Nht,nhng xut khu hin l ngun ng
lc tng trng duy nht hu hiu hin nay. Ngoi ra, mt ng yn yu cn
gip y gi hng ho nhp khu ln cao, cbit l hng ho t Trung Quc,
nh trgip c cc nh sn xut trong nc v y chs gic ln cao.
Cho nn chnh sch ca Trung Quc hin nay c th lm tn hiti xut khu
ca Nht Bn.
Trc ht, i ph vi thm ht thng mi ngy cng ln mt phn
l do thm ht thng mi vi Trung Quc ngy cng tng, chnh ph M
theo ui chnh sch ng USD yu. iu ny khin cho ng YnNht
tng gi chng mt so ving USD lm cho hng ho xut khu ca Nht Bn
trnn t hn, cntrsphc hi yut ca nn kinh t Nht Bn. ng
thi vi ng NDT yu, hng ho Trung Quc trn ngp cc th trng v
cnh tranh mnh m vi hng ho Nhtcbit l th trng M v Nht. Theo
thng k do B ti chnh ca Nht a ra cho thy rng, quan h thng mi
qua li M-Nht gim i t ngt trong 10 thng u nm 2002. Mc d
thng d thng mi ca Nht gim, nhp khu ca h t Trung Quc
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
27/33
27
tng ln 6,31 nghn t yn trong mt nm so vi 6,04 nghn t yn nhp khut
M.
R rng, cng nh M, Nht Bn ang chu nhng tc ng khng nh
t chnh sch t gi ca Trung Quc hin nay. H cng ang ku gi TrungQuc cntng gi ng nhn dn t ca mnh.
2.2.3. Tc ng tiEU:Do cc nc EU l mt lin minh tint, nn ng NDT c nh thp so
ving Euro nh hin nay snh hng ti ton khi, tuy nhin mc nh
hng cc nc l khc nhau tu thuc vo mi quan h ca cc nc. Ni
chung, cc nc ny uang phi cnh tranh gay gt vi Trung Quc v gi chng ho xut khu khng ch trn th trng ngoi khi m cn c trong khi.
Theo thng k, thm ht thng migia EU v Trung Quc hin ln ti
47 t euro (tng ng 52 t USD), trong khi con s tng ng
giaM v Trung Qucl 103 t USD. Nguyn nhn chnh dnn tnhtrng
ny l do Trung Quc vn duy tr chnh sch ng NDT yu.
Tuy nhin, khng ging nh Nht, M thc p Trung Quc th ni ng
tin, EUnhnmnh vic citin c mt c mt h thng t gi linh hot
hn l rt cn thit nhng phic tin hnh mt cch thn trng.
C thnhn thy rng, hin nay, khng nc mun c mtng tin mnh
v trong bi cnh ng USD gim gi trn thtrng tint thgii th lm
cc ng tinng lot tng gi trong khi ng NDT vn mc thp.iu ny,
dy ln sphn i ca cc nc mc khc nhau c bitl ba nc ln
trn.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
28/33
28
3. TRIN VNG THAY I CHNH SCH T GI CA TRUNGQUC, VIT NAM C NN THC HIN CHNH SCH TIN T NH
TRUNG QUC.
3.1. Trinvng thay i chnh sch t gi ca Trung QucCc nh lnh o Trung Quc u hiu rng vic tng gi tr ng NDT
s khin cho tc tngtrng kinh t chm li. Trc ht, tc ng trctip
ca ng tin mnh l lm cho xut khu ca Trung Quc gp kh khn do
hng xut khu gim tnh cnh tranh v kha cnh gi, t dn ti tnhtrng
cc DNphing ca v tht nghiptng.ng thi gim thu ht u t nc
ngoi, gin tip tng chi ph u vo ca hng xut khu dn n gi tng,gim qui m sn xut hng xut khu. Hin nay, xut khu v ut nc ngoi
ang l n by chnh cho tng trng kinh t Trung Quc. Nn chnh ph
Trung Quc ht sc trnh nhng tn tht gy bt n cho nn kinh t,c bit
l khu vc xut khu v u tncngoi. Mt khc, do cc nh u t t
nhn, cc doanh nghip v t chc ti chnh Trung Quc s hu nhiu ti
khon hi ngoi s ny chim khong 10- 20% GDP ch yu bng ng
USD nu c du hiu ng NDT ln gi hs bn thng bn tho USD dn
n gim pht mnh trong nc, tn hi nghim trng n nn kinh t.
Tuy nhin, do Trung Quc gia nhp WTO cng phii mt visc pm
ca ngnh ti chnh, dch v ngn hng. Theo , cc ngn hng v nh ch ti
chnh nc ngoi sc kinh doanhbng ng NDT ti Trung Quc vo nm
2006. n lc , t gi tintsc quytnh hon ton bi th trng.
Trc p lc ny, Trung Quc cng ang trong qu trnh mca khu vc ti
chnh, ngn hng nng cao nng lc v tng tnh cnh tranh cho cc ngn
hng trong nc.
Nh vy, mt s thay i t gi ng NDT ngay lptcs kh xy ra nhng
rt c th Trung Quc s p dng mt cch t gi hi oi linh hot hnc
iutit ch yu bilc lng th trng. Hoc cng c th Trung Quc s p
dng mt bin giao ng rng hn i vit gi ng NDT thay v mt bin
qu hp nh hin nay khng nh nc ny n nh t gi hi oi da
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
29/33
29
trn tnh hnh cung cu tin t ca th trng. T gi ny cho thy Trung
Quc c trch nhim cao i vi cng ng quc t v Trung Quc khng
thay i t gi hin nay v Trung Quc cn bom n nh nn kinh t. R
rng l Trung Quc mun rt ra bi hc t Nht Bn trong nhng nm 1980khi nc ny tng gi ng Yn t 300 yn/USD vo nm 1985 ln gn 150
yn/USD nm 1987, khin nn kinh t Nht trnn ti t v suy yu mt thi
gian di. ng thi, Trung Quc cng khng chp nhn victng gi mnh ng
NDT trnh ri vo cuc khng hong.
Ts phn tch trn, ta thy rng mc d trc pi tng gi ng NDT
ca M,Nht Bn, EU v mt s nc khc Trung Quc kin quyt khng thay
i chnh sch t gi hi oi hin nay. M c ch trng s tng bc ni
lng t gi ng NDT trong vng 5% trong thi gian ti.
3.2. Vit Nam c nn thc hin chnh sch tin t nh Trung Quc?Tnm 1989, nh nc ta btu p dng chnh sch t gi th ni c
kim sot, ng thi c gng thng nhtcc t gi hi oi bng cch thng
xuyn iu chnh t gi chnh thc cho ph hp vit gi trn th trng t do.
n gianm 1991, vic thng nht t gi c hon thnh v hin nay t
gi c Ngn hng nh nc nim yt cn c vo kt qu ca th trng
ngoi t lin ngn hng cc bui giao dch. Vic p dng ch ny
pht huy nhng u im nht nh, va thc y xut khu gia tng va n
nh c th trng ngoi hi, gip cho nn kinh tpht trin.Trong thi
gian gny, t gi ng VND so vi USD l kh n nh v mc dao ng
tng i nh. Theo nh gi, th hin nay ng tinVit Nam cnh gi
cao so vi cc ng tin trong khu vc. Mt hin tng c thnh hng n
kh nng cnh tranh ca nn kinh t,nh hng n vic lm gia tng tng
cu thng qua pht trin xut khu, hn ch nhp khu v c trong vic thu
ht ut trc tip nc ngoi.
Tvic phn tch chnhsch t gi ca Trung Quc ni trn, liuVit Nam
c thph gi mnh ng VND hin nay khng ?.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
30/33
30
Vit Nam khng nn ph gi mnh ng VND. Bi v c t nht 3 l dochnh Vit Nam khng ph gi VND nh sau:
Th nht:
Cng vi mc tiu tng trng (6,5%) th mc tiu kim sot lm pht (
c iu chnh ln 8%) l hai mc tiu chnh sch quan trng nht ca Vit
Nam trong nm 2010. Vi c th ca kinh t Vit Nam ph thuc nhiu vo
xng du v cc nguyn vt liu nhp khu, vic ph gi tin t 4% cng s
khin cho gi nguyn nhin vt liu nhp khu tng gn tng ng, y chi ph
u vo ca cc doanh nghip ln cao, ng thi va gy ra lm pht va lm
gim tng trng kinh t. Do vy mc tiu kch thch tng trng bng thng
qua cu xut khu (nh ph gi tin t) s l mt gii php ti do n gy nh
hng tiu cc n chi ph v cung ca cc doanh nghip.
Quan trng hn, s liu thng k 4 thng u nm cho thy CPI tng hn
9,2% so vi cng k nm ngoi v gn 4,3% so vi u nm th vic ph gi tin
t cn khin cho mc tiu kim sot lm sot di hai con s tr nn xa vi. R
rng y l iu m chnh ph Vit Nam hon ton khng mong mun xy ra
vi bt c gi no.
Th hai:
Hu ht cc mt hng xutkhu ca Vit Nam u l nhng sn phm thit
yu (khong sn, nng thy sn, may mc, dy dp,) v c li th cnh
tranh v mt gi c vi sn phm ca cc nc khc. Cu v nhng sn phm
ny co dn thp so vi thu nhp v gi c (tc l khi gi c gim nh ph gi,
hay thu nhp ca khch hng tng th cu v hng xut khu ca Vit nam
khng thay i nhiu). iu ny c chng minh trong nm 2009 khi khng
hong kinh t xy ra th lng xut khu ca nhng mt hng ny khng h suy
gim (thm ch cn tng).
Do vy, vic c tnh ph gi kch thch xut khu khng nhng khng t
c mc tiu mong mun m cn lm gim uy tn ng ni t v gy ra bt n
trn th trng tin t. Ci m Vit Nam nn lm lc ny kch thch xut khu
v gim thm ht thng mi l tm kim v khai thc thm nhng th trng
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
31/33
31
xut khu mi (bn cnh nhng th trng truyn thng nh M, Nht, v chu
u) v d nh Trung Quc, Asean, chu Phi, Trung ng, Nhng th trng
ny r rng l rng ln v cha c khai thc ng vi tim nng, Vit Nam li
c u th v chi ph vn chuyn v cht lng i hi nhng th trng nycng khng kht khe nh nhng th trng truyn thng.
Th ba:
Theo bo cogn y ca y Ban Ti chnh Ngn sch Quc Hi th n
cui nm 2010 n quc gia s vo khong gn 45% GDP, tng ng vi
khong 750 ngn t ng.Quyt ton ngn sch hng nm ca B Ti Chnh
cng cho thy vay n nc ngoi chim khong 18% bi chi ngn sch. Do vy,tng n quc qia i vi nc ngoi s vo khong hn 18% x 750 ngn t =
135 ngn t ng. Vic ph gi 4% cng c ngha l gnh nng n ca Vit Nam
i vi nc ngoi s tng thm khong 4% x 135 ngn t ng = 5400 t ng,
hay tng ng vi 285 triu USD.
Cn nhc gia li ch v chi ph trn th vic lp lun chnh ph nn ph
gi kch thch xut khu v tng trng r rng l mt gii php ti i vi
kinh t Vit Nam. Nhng lp lun nh vy ch nhn thy mt mt ca cc vn
kinh t. Vic ph gi ch nn c thc hin khi sc p thm ht thng mi cao
v d tr ngoi hi v ngng an ton ti thiu cho h thng tin t quc gia. T
gi nn c t do bin ng theo cungcu v vi lung ngoi t vo Vit Nam
trong 4 thng u nm th r rng vic ph gi tin t s l sai lm. Nu gii
php thc y tng trng v khc phc thm ht thng mi ch n gin l
ph gi tin t th c l chnh ph Vit Nam thc hin t lu ch khng cni cc chuyn gia a ra li khuyn lc ny.
Vit Nam, h s co gin i vi nhu cu hng xut nhp khu l nh.
Bi v, nhu cu nhp khu ch yu xut pht t s gia tng cu cc hng
ho trung gian v t liu sn xut cn thit trong sn xut chim 85 - 90%
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
32/33
32
trong tng kinh ngch nhp khu m cung trong ncthiu, kh nng thay th
rthn ch gia hng nhp v sn xut trong nc v phnln hng xut khu l
nng sn gn 75% trong tng kim ngch xut khu, m cc sn phm ny cn
thi gian sn xut rt di v c nhu cu trong nc rt hn ch.Ngoi ra, cc mt hng xut khu ca nc ta chtlng cha cao, km kh
nng cnh tranh ti mt s th trng, cng ngh cha pht trin... nn cha th
tp trung ht vo chim lc xut khu. M hin nay, Vit Nam ang trong qu
trnh chuyn i t chim lc thay th nhp khu sang chim lc xut
khu.
Bin php ph gi c th lm cho khon n nc ngoi tng kh ln, y
cc doanh nghip t nhn c khon n nc ngoi vo tnh hnh ti chnh
kh khn. V chnh ph s l ngi m nhn trch nhim cui cng v cc
khon n ny, thanh ton chng trnh cc cuc ph sn v tnh trng tht
nghip. ng nhin tnh hnh nh vy c th lm tng thm ht ngn sch,
tng nguy cpht hnh tin gy lm pht. c bit, i vi nc ta, khi m d
tr ngoihi cn thiu, ngn hng trung ng cha kim sot c cung cu v
tin t.
Bn thn bin php ph gi dn n nguy c lm pht gia tng.Bi l,
nc ta nhu cuvt t cn thit, cc u vo khc cho sn xut, thit b v hng
tiu dng mt phnu nhp khu. Gim gi ng tin trong nc lm cho gi
hng nhp khu tnh bng ng ni t tng ln, to ra sc p i vi mc gi
trong nc. Nguy c khc l ph gi tin t c th dnn cuc suy thoi i
km lm pht. l victng gi trong giai onus lm gim btsc mua,
trong khi lm tng chi ph trong nc.Nh vy, chnh sch t gi hin nay ca nc ta l tng i hp l v
linh hot hn so vi Trung Quc, c s tham gia ca nhiu yu t th trng
hn. Cho nn, trong thi gian ti khng nn iu chnh mnh m ng VND
hay l ph gi n.
-
8/3/2019 Bi Thuyt Trnh TCTT N06
33/33
TI LIU THAM KHO
1. PGS. TS. NGUYN VN TIN Gio trnh Ti chnhTin t ngn hng
Nh xut bn Thng k
2. Cc Website: Tailieu.vn; Vi.wikipedia.org; Vietbao.vn