Budowa i administracja systemów operacyjnychLaboratorium 13

Sieci Microsoft Windows oraz podstawy protokołu TCP/IP

1. Identyfikacja sieciowa, protokół IP.

0. Podłącz się do systemu jako użytkownik Administrator.

W czasie instalacji systemu operacyjnego instalator rozpoznaje rodzaj karty sieciowej i jeśli to możliwe kopiuje odpowiednie sterowniki. W przypadku kart nietypowych lub wiekowo "nie pasujących" do wieku instalowanego systemu (niezależnie od tego, który komponent jest starszy, a który nowszy), gdy znalezienie odpowiednich sterowników jest niemożliwe, musza zostać one zainstalowane dodatkowo. Sterowniki mogą zostać dostarczone razem z karta lub trzeba je znaleźć w sieci. Sprawdzenie poprawności konfiguracji karty sieciowej jest bardzo proste. Wystarczy kliknąć prawym przyciskiem myszy na ikonke Mój komputer (My Computer) i z menu skrótu wybrać pozycje Właściwości (Properties). Spowoduje to pojawienie się okna Właściwości systemu (System Properties) z pięcioma zakładkami. Wybieramy zakładkę Sprzęt (Hardware), a na niej z części Zarządca sprzętu (Hardware Manager) przycisk Zarządca sprzętu (Device Manager). Okno Zarządcy sprzętu przedstawiono na rysunku 13.1.

Rys. 13.1. Sprzęt rozpatrywanego systemu komputerowego.

W analizowanym systemie zainstalowano dwie karty sieciowe. Karta 3Com została poprawnie rozpoznana w systemie i pracuje ze sterownikami MS Windows. Drga karta została zaliczona do urządzeń innych (Other Devices) i figuruje tam jako Ethernet Controler. Informacje o niej są dostępne do

1

dwukrotnym kliknięciu lewym przyciskiem myszy na ikonke tego urządzenia. Pojawi się okienko z trzema zakładkami (Rys. 13.2). Zakładka Ogólne (General) umożliwia zainstalowanie sterowników po wybraniu przycisku reinstalacji sterownika (Reinstall Driver).

Rys. 13.2. Informacja o urządzeniu pracującym bez sterownika. Z tego poziomu możliwa jest instalacja sterownika.

W dalszej części ćwiczenia wykorzystamy rozpoznana przez instalator kartę sieciową.

1. Sprawdź czy w systemie karta sieciowa jest poprawnie obsługiwana.

Nadawanie adresów protokołu IP.

Adresy IP nadajemy zazwyczaj wtedy, gdy karta sieciowa ma obsługiwać protokół TCP/IP. Adres ten ma być unikalny w skali światowej, jeśli nasz komputer ma zostać podłączony do sieci Internet i być w niej widoczny. Jeżeli chcemy mięć dostęp do sieci, a nie jest dla nas konieczne, aby nasz komputer był w sieci widziany, możemy wykorzystać dowolny adres z puli adresów nierutowalnych (RFC 1819). Jeśli nasza siec komputerów nie ma być podłączona do sieci globalnej, to wówczas adresy możemy nadać praktycznie dowolnie, pamiętając jednak, aby nie różniły się one miedzy sobą bardziej niż wynika to ze zdefiniowanej maski podsieci. Do okna umożliwiającego nadanie systemowi adresu IP najprościej dotrzeć klikając na Menu Start następnie wybieramy Panel sterowania (Control Panel) i prawym przyciskiem myszy klikamy Połączenia sieciowe (Network Connections). Z menu wyskakującego wybieramy pozycje Otwórz (Open). Inny sposób polega na wejściu do menu Połączenia sieciowe i wybraniu menu Lokalne połączenia sieciowe (Local area connections). W obu przypadkach pojawi się okno jak na rysunku 13.3.

2

Rys. 13.3. Okno właściwości połączeń sieciowych.

Interesują nas połączenia lokalne. Ponownie prawym przyciskiem myszy klikamy na ikonkę Połączenia lokalne (Local Area Connections). Z menu wybieramy ponownie opcje Właściwości (Properties) otrzymując okno jak na rysunku 13.4.

Rys. 13.4. Właściwości połączeń lokalnych.

Istotna jest zawartość okienka komponentów wykorzystywanych do budowy połączenia. Oprócz komponentów związanych z sieciami Microsoft Network (komponenty te umożliwiają m.in.

3

udostępnianie w sieci dysków i drukarek lokalnych oraz wykorzystywanie tak udostępnionych zasobów, sterowanie połączeniami sieciowymi) powinien pojawić się protokół TCP/IP. W przypadku jego braku należy go doinstalować wybierając przycisk Instaluj (Install). Zakładając, że wśród komponentów sieciowych został zainstalowany sterownik obsługujący protokół TCP/IP zaznaczamy go w menu, a następnie wybieramy przycisk Właściwości (Properties). Dane o protokole IP pojawią się w postaci okna przedstawionego na rysunku 13.5.

Rys. 13.5. Podstawowe dane konfiguracyjne protokołu IP v. IV.

Podstawową dla nas informacją w tym oknie jest adres IP komputera. W wersji IV tego protokołu składa się on z 4 bajtów oddzielonych kropkami. Adres ten może zostać uzyskany dynamicznie od serwera adresów - DHCP lub wpisany na stałe. Wybór rozwiązania zależy od specyfiki sieci. Każde z nich ma swoje zalety i wady. W trakcie ćwiczenia adres ten nadamy statycznie, a następnie uruchomimy serwer DHCP, który będzie zarządzał pulą adresów dla potrzeb naszej sieci.Zaznaczamy wiec opcję Użyj następujących adresów (Use the following IP address). Aktywne staja się pola, w których możemy podać: adres IP (IP address) - niepowtarzalny w sieci, jednoznacznie identyfikujący komputer, maskę podsieci (Subnet mask) określającą liczbę dostępnych adresów w naszej podsieci, a wiec liczbę komputerów możliwych do podpięcia w niej, bramę domyślną (Default gateway) - adres IP urządzenia, dzięki któremu pakiety naszego komputera będą kierowane w świat. Dodatkową informacją jest adres IP serwera nazw (Use the following DNS server addresses). Jest to komputer posiadający bazę danych o adresach IP i nazwach symbolicznych komputerów (np. 149.156.99.116 thorin.icsr.agh.edu.pl). Konwersja z adresu symbolicznego na IP odbywa się niejawnie. Jest ona konieczna, gdyż protokoły bazują na adresie IP służącym następnie protokołowi ARP do znalezienia adresu sprzętowego (ethernetowego) i w efekcie nawiązaniu połączenia na poziomie sprzętu.

2. Dokonaj konfiguracji protokołu IP na dwóch sąsiednich komputerach stanowiska.Uwaga! Adresy znajdują się w tabeli 13.1 na następnej stronie. Jako adres serwera DNS podaj adres IP tego komputera lub 127.0.0.1.

4

Po wybraniu przycisku OK protokół IP jest skonfigurowany. Poprawność konfiguracji można sprawdzić na kilka sposobów.

3. Otwórz linię komend systemu. W linii komend wydaj komendę ipconfig.Efekt działania powinien być zbliżony do przedstawionego na rysunku 13.6.

Rys. 13.6. Wynik wykonania komendy ipconfig.

4. W linii komend wydaj komendę ping podając jako jej argument adres IP komputera sąsiedniego. Przykładowy wynik przedstawiono na rysunku 13.7.

Rys. 13.7. Przykładowy wynik wykonania komendy ping po poprawnym skonfigurowaniu protokołu IP.

5. Nadaj swojemu komputerowi nazwę symboliczna (patrz tabelka 13.1). Najprościej klikajac prawym przyciskiem myszy na ikonkę Mój komputer (My Computer) na pulpicie i wybierając z menu pozycje Właściwości (Properties). Z okna wybieramy zakładkę Identyfikacja sieciowa (Network Identification), a na niej przycisk Właściwości (Properties). Wypełniamy pole Nazwa komputera (Computer Name) oraz zawartość okienka, które pokaże się po kliknięciu przycisku

5

Więcej (More) jak na Rys. 13. 8. We wszystkich przypadkach maska podsieci wynosi 255.255.255.0 czyli prefix 24 bity. Ustal grupę robocza na _________.

IP Nazwa symboliczna Brama

172.31.___.10/24 ______.________.filemon.wszib.edu.pl 172.31.___.1

172.31.___.11/24 ______.________.filemon.wszib.edu.pl Jw.

172.31.___.12/24 ______.________.filemon.wszib.edu.pl Jw.

172.31.___.13/24 ______.________.filemon.wszib.edu.pl Jw.

Tabela 13.1. Adresy IP oraz symboliczne do wykorzystania w ćwiczeniu.

Rys. 13.8. Nadanie nazwy symbolicznej i nazwy domeny, w której komputer będzie pracował.

W chwili obecnej komputery tworzą grupę roboczą. Każdy użytkownik ma charakter lokalny i na żadnym komputerze nie ma informacji o wszystkich zasobach w sieci. Stworzenie domeny wymaga przekształcenia jednego z komputerów w kontroler domeny.Udostępnianie zasobów lokalnych w grupie roboczej umożliwi użytkownikom z innych kompterów grupy korzystanie z tego zasobu. Najczęściej udostępnianymi zasobami są dyski i drukarki. Aby udostępnić dysk wystarczy uruchomić okno Mój komputer (My Computer) i kliknąć prawym przyciskiem myszy na ikonce dysku, który chcemy udostępnić w sieci (Rys. 13.9).

6

Rys. 13.9. Wybór zasobu, który będzie udostępniony dla pozostałych komputerów w sieci

Z menu wybieramy pozycję Udostępnianie (Sharing). Pojawi się okienko z wybrana zakładka współdzielenie (Sharing) (Rys. 13.10).

7

Rys. 13.10. Właściwości dysku C, współdzielenie.

Wybranie opcji Nie udostępniaj tego folderu (Do not share this folder) powoduje, że folder nie będzie widoczny dla innych komputerów w sieci. Wybieramy przycisk Udostępnij ten folder (Share this folder). Nazwę udziału (share name) pozostawiamy bez zmian, podobnie jak komentarz. Limit użytkowników (User limit) pozwala określić maksymalną liczbę użytkowników, którzy mogą jednocześnie wykorzystywać ten zasób. Dopuszczalne maksimum (Maximum allowed) wynika z liczby użytkowników, którzy mogą zdalnie wykorzystywać zasób (być "podłączonymi"). Została ona określona w licencji podczas instalacji systemu. Możemy jednak zezwolić mniejszej liczbie użytkowników wybierając opcję Zezwalaj (Allow) i podając ich liczbę. Przycisk Buforowanie (Caching) pozwala w niektórych przypadkach na przyspieszenie operacji dyskowych. Zależy to od rodzaju danych na nim przechowywanych. Przycisk Nowy udział (New Share) pozwala na określenie dla rozpatrywanego zasobu kolejnej nazwy i określenie limitów użytkowników, którzy pod inna nazwa mogą go wykorzystywać. Przycisk OK zatwierdza wprowadzone zmiany.

6a. Na dowolnym dysku komputera pracującego jako serwer utwórz katalog o nazwie „wspolny” i udostępnij go dla pozostałych komputerów w sieci.

Po poprawnym wykonaniu operacji udostępniania ikona folderu powinna wyglądać jak na rysunku 13.11.

8

Rys. 13.11. Ikona współdzielonego folderu.

Wykorzystanie udostępnionego w sieci zasobu innego systemu komputerowego wymaga w pierwszej kolejności jego odnalezienia. W tym celu należy z menu Start wybrać pozycje uruchom. W oknie dialogowym wpisujemy adres IP poprzedzony dwoma znakami odwrotnego ukośnika (backslash - \\) komputera, który zasób udostępnia (Rys. 13.12). Możliwe jest również użycie nazwy komputera wtedy, gdy podano adresy serwerów nazw.

Rys. 13.12. „Uruchomienie” komputera o odpowiednim adresie IP (serwera).

Pojawia się okno dialogowe, w którym podajemy nazwę użytkownika oraz hasło w komputerze udostępniającym zasób (Rys. 13.13).

Rys. 13.13. „Podłączanie” się do zasobów komputera zdalnego ( okienko pojawi się, gdy hasła użytkownika Administrator są różne na obu komputerach).

Po poprawnym podłączeniu się do zasobów zdalnego systemu, wszystkie one zostaną pokazane w oknie jak na Rys.13.14.

9

Rys. 13.14. Zasoby zdalnego systemu (IP 149.156.99.64).

Wśród zasobów pojawił się również udostępniony katalog o nazwie „wspolny”. Można wejść do niego klikając dwukrotnie lewym przyciskiem myszy na jego ikonie. Można również otworzyć prawym przyciskiem myszy menu skrótu i wybrać pozycję mapowania dysku sieciowego (Rys. 13.15).

Rys. 13.15. Opcje mapowania dysku sieciowego.

Dzięki opcji Połącz ponownie przy logowaniu będzie on zawsze podłączany podczas logowania się dowolnego, wybranego użytkownika.

6b. Zmapuj udostępniony przez komputer będący serwerem dysk, zaznacz opcje podłączania przy logowaniu i sprawdź poprawność konfiguracji.

Usługa serwera nazw (DNS).

10

DNS jest usługą udostępniającą adres IP komputera na podstawie znajomości jego nazwy symbolicznej. Biorąc pod uwagę sposób przechowywania informacji o adresach IP oraz nazwach komputerów rozróżnia się sieci „płaskie”, w których każdy komputer posiada pełną informacje o wszystkich pozostałych komputerach w sieci oraz sieci, w których wyróżniony komputer posiada odpowiednią bazę danych, zaś pozostałe jedynie informacje o jego adresie IP. Usługa ta ma strukturę hierarchiczną. Na lokalnym serwerze DNS możemy odwoływać się do innego serwera DNS. Najczęściej podawane są adresy dwóch serwerów DNS (głównego i zapasowego). Postępowanie takie ma na celu zapewnienie poprawności działania aplikacji sieciowych. W każdej domenie może być kilka serwerów DNS.Aplikacja serwera DNS nie jest instalowana podczas domyślnego procesu instalacji. Możemy w każdej chwili doinstalować ją do pracującego systemu. W tym celu wchodzimy do menu Start, wybieramy zakładkę Panel sterowania (Control panel), a z niej Dodaj/Usuń programy (Add/Reove programs). Interesują nas programy z medium instalacyjnego Windows2003. Wybieramy cały pakiet Usług siciowych (Network Services).Uruchomienie serwera DNS w systemie Windows 2000 Server wymaga wybrania z menu Start Narzędzi administracyjnych (Administrative Tools), a następnie zakładki DNS. Okno aplikacji będzie wyglądało jak na rysunku 13.16.

Rys. 13.16. Okno aplikacji zarządzającej DNS.

Okno aplikacji zostało podzielone na dwie części. Po stronie lewej znajduje się informacja o usłudze i hierarchii komputerów, na których zainstalowano DNS. Przed uruchomieniem usługi w prawej części okna znajduje się informacja o usłudze i sposobie jej uaktywniania. Klikamy prawym przyciskiem myszy na ikonkę DNS i z menu wybieramy pozycje pierwsza Podłącz do servera DNS (Connect To DNS Server...). Okno (Rys. 13.17) umożliwia uruchomienie usługi na komputerze lokalnym lub zdalnym (wymagane podanie nazwy).

11

Rys. 13.17. Uruchamianie usługi DNS.

Najczęściej wybieramy opcje pierwsza Ten komputer (This computer), pozostawiamy zaznaczone Podłącz do wskazanego komputera teraz (Connect to the specified computer now) i naciskamy przycisk OK. Okno aplikacji wygląda teraz jak na rysunku 13.18.

Rys. 13.18. Serwer DNS oraz podlegle mu strefy adresów.

Dodajmy podległą strefę. W tym celu klikamy prawym przyciskiem myszy na ikonkę Strefy przeszukiwane wprzód (Forward Lookuop Zones) w lewej części okna aplikacji i z menu wybieramy pozycję Nowa strefa (New Zone...). Pojawi się okienko konfiguratora (Rys. 13.19). Klikamy przycisk Dalej (Next).Dla działania usługi DNS wymagane jest zdefiniowanie jednej strefy przeglądanej wprzód (Rys. 13.20). Strefy definiowane wstecz definiuje się rzadko (Rys.13.18). Uruchomione zostanie okno instalatora.

12

Przechodzimy klikając przycisk dalej (Next ...). W oknie dialogowym przedstawionym na rysunku 13.20 pozostawiamy zaznaczoną pozycję Podstawowa (Primary). Klikamy przycisk Dalej (Next...).

Rys. 13.19. Okno dialogowe wyboru typu strefy.

Rys. 13.20. Wybór rodzaju strefy. Podstawowa (Primary) służy przechowywaniu podstawowej kopii bazy i wymianie jej zawartości z innymi serwerami DNS. Druga (Secondary) służy tworzeniu kopii istniejącej strefy i ma zapewnić podniesienie poziomu bezpieczeństwa przechowywanych danych.

Kolejne okno (Rys. 13.21) umożliwia podanie nazwy strefy. W okienku dialogowym wpisujemy nazwę domeny i klikamy przycisk Dalej (Next...).

13

Rys. 13.21. Nazwa strefy obsługiwanej przez nasz serwer DNS.

W kolejnym kroku (Rys. 13.22) zatwierdzamy nazwę pliku, w którym serwer DNS będzie przechowywał dane. Standardowo składa się ona z nazwy strefy z doklejonym sufiksem .dns. Klikając przycisk Dalej (Next) przechodzimy do kolejnego okienka.

Rys. 13.22. Nazwa pliku przechowującego informacje o strefie.

W przypadku działania serwera DHCP, przy jego prostej konfiguracji może zdarzyć się, że komputer o tej samej nazwie będzie otrzymywał różne adresy IP. Stąd informacja przechowywana w bazie danych DNS musi być dynamicznie uaktualniana. Stosujemy tzw. mechanizm DDNS (Dynamiczny DNS), który konfigurujemy wykorystując kolejne okienko dialogowe (Rys. 13.23).

14

Rys. 13.23. Nazwa pliku przechowującego informacje o strefie.

Wybieramy opcje Nie zezwalaj na dynamiczne uaktualnienia (Do not allow dynamic uptades), gdyż za chwile skonfigurujemy serwer DHCP z wykorzystaiem rezerwacji, co zapewni przydzielanie tego samego adresu IP hostowi o danym adresie MAC (a więc również nazwie). Przechodzimy do okienka podsumowania klikając na przycisk Dalej (Next).W oknie podsumowania klikamy przycisk Zakończ (Finish). Okno usługi DNS powinno wyglądać jak na rysunku 13.24.

Rys. 13.24. Zainstalowana usługa Domenowego Serwera Nazw.

15

7. W prawej części okna aplikacji DNS przedstawionego na rysunku 13.24. zaznaczono rekord typu NS (Name Server). Kliknij na niego dwukrotnie lewym przyciskiem myszy i zapoznaj się z systemem pomocy na temat informacji zawartej na zakładkach okna (Rys. 13.25).

Rys. 13.25. Właściwości strefy krakow.dydaktyka.icsr.agh.edu.pl.

W bazie danych serwera DNS obsługującego strefę należy umieścić opisy innych hostów (i ewentualnie ich aliasów) znajdujących się w obsługiwanej przez nasz serwer strefie. Mając otwarte okienko przystawki DNS jak na rysunku 13.24 wybieramy z menu Action (akcja) Add (dodaj). Pojawi się lista wszystkich możliwych do dodania obiektów. Wybieramy pozycję host i pojawia się okno jak na rysunku 13.26. Wypełniamy w nim pole nazy i adresu IP i klikamy przycisk Add (Dodaj). Nowy rekord zostanie dopisany do bazy danych DNS.

Rys. 13.26. Opis rekordu typu Host bazy danych serwera DNS.

16

8. Do bazy danych serwera DNS dopisz rekordy typu Host z opisem pozostałych komputerów strefy.

9. Włącz zaawansowany opis widoku (View->Advanced). Sprawdź zasoby buforowane przez serwer nazw.10. Otwórz wiersz poleceń i sprawdź komendą ping, czy poprawnie jest rozwijana nazwa www.uci.agh.edu.pl. Znajdź wpisy, które pojawiły się w „drzewie” Cached Lookups (Rys. 13.27).

Rys. 13.27. Przykład zawartości pamięci podręcznej usługi serwera DNS (zwróć uwagę na typy zapisanych rekordów).

Serwer DHCP

Usługa DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) służy dynamicznemu dostarczaniu adresów IP dla komputerów w domenie. W domenie może być uruchomionych kilka serwerów DHCP. Istotne jest, aby pula adresów, którymi dysponują serwery nie posiadała części wspólnych - innymi słowy nie może istnieć adres IP, który może zostać przydzielony przez więcej niż jeden serwer. W praktyce, dla uniknięcia problemów w domenie instaluje się dokładnie jeden serwer DHCP. Konfiguracje serwera DHCP należy rozpocząć od sprawdzenia, czy usługa Serwer DHCP została uruchomiona. W tym celu z menu Start wybieramy pozycje Programy (Programs)->Narzędzia administracyjne (Administrative Tools)->Usługi(Services). Na liście odszukujemy linijkę Serwer DHCP (DHCP Server). Usługa ta powinna być uruchomiona. Jeśli nie jest, należy ją uruchomić przez wybranie pozycji Start (Rys. 13.28) z menu skrótu. Uruchomienie takie będzie możliwe, jeśli w kolumnie Typ uruchomienia (Startup Type) znajduje się Automatycznie (Automatic) lub Ręcznie (Manual).

17

Rys. 13.28. Uruchamianie usługi Serwera DHCP.

Zmiana sposobu (typu) uruchamiania usługi jest możliwa po dwukrotnym kliknięciu lewym przyciskiem myszy na wybranej usłudze. Pojawi się wówczas okno Właściwości usługi (Properties) Rys. 13.29. Wybieramy zakładkę Ogólne (General) i w okienku Typ uruchomienia (Startup Type) wybieramy pozycję Automatycznie (Automatic). Zmianę zatwierdzamy klawiszem OK, a następnie startujemy usługę w sposób opisany wcześniej.

Rys. 13.29. Właściwości ogólne usługi DHCP.

18

Usługę DHCP konfigurujemy uruchamiając aplikację DHCP z menu Start->Programy (Programs)->Narzędzia administracyjne(Administrative Tools)->DHCP. Okno aplikacji składa się z dwóch części. W części lewej umiejscowiona została ogólna informacja o konfiguracji serwera. Część prawa będzie zawierała informacje o pewnym fragmencie konfiguracji. W celu rozpoczęcia konfiguracji na ikonce DHCP klikamy prawy przycisk myszy i z menu skrótu wybieramy pozycję Dodaj serwer (Add Server...) (Rys. 13.30).

Rys. 13.30. Konfiguracje serwera DHCP rozpoczynamy od wskazania maszyny, na której usługa zostanie udostępniona.

W okienku dialogowym Dodaj serwer (Add Server) (Rys. 13.31) w pozycji Ten serwer (This Server) wpisujemy nazwę naszego serwera i klikamy przycisk OK. Dla znalezienia komputerów na których została uruchomiona usługa DHCP możemy również posłużyć się przyciskiem Przeszukaj (Browse...).

Rys. 13.31. Podanie nazwy komputera, na którym zostanie uruchomiony serwer DHCP.

19

W lewej części okna aplikacji pojawi się na liście serwerów DHCP wskazany komputer. Przystępujemy do definiowania puli adresów IP, którymi zarządzał będzie serwer. Klikamy prawym przyciskiem myszy na wybrany serwer w lewym fragmencie okna i z menu skrótu wybieramy pozycje Nowy zakres (New Scope) (Rys. 13.32).

Rys. 13.32. Podstawowa konfiguracja serwera DHCP.

Uruchomiony zostanie kreator. Pierwsze okno przechodzimy przyciskiem Dalej (Next). W kolejnym (Rys. 13.33) wpisujemy nazwę zbioru adresów oraz krotki opis zbioru.

Rys. 13.33. Nazwa oraz opis zbioru adresów.

20

Przyciskiem Dalej (Next) przechodzimy do kolejnego okna (Rys. 13.34). Konfiguracja wymaga podania adresu początkowego i końcowego puli oraz maski podsieci. Maska podsieci wypełnia się automatycznie, jednak czasami wymaga dokonania korekty. Klawiszem Dalej (Next) przechodzimy do kolejnego okienka.

Rys. 13.34. Adres początkowy i końcowy puli oraz maska podsieci.

W kolejnym okienku mamy możliwość wyłączenia z puli adresów, które będą nadane statycznie (Rys. 13.35). Wymagają tego np. konfiguracje niektórych aktywnych urządzeń sieci. Adresy, które nie maja być przydzielane mogą zostać podane w formie zakresu, poprzez podanie adresu początku i adresu końca lub pojedynczo poprzez podanie go jako adresu początku. Adresy, które nie mają być nadawane zatwierdzamy przyciskiem Dodaj (Add...), zaś usuwamy poprzez zaznaczenie w dolnym okienku Zakresy adresów wyłączonych (Excluded address range) pozycji i kliknięcie przycisku Usuń (Remove). Po wpisaniu wszystkich zakresów adresów wyłączonych klikamy przycisk Dalej (Next).

Rys. 13.35. Ustawienie zakresów adresów, które nie będą przez nasz serwer nadawane.

21

Kolejnym etapem konfiguracji jest ustawienie czasu dzierżawy (Rys. 13.36). Zależy on głównie od sposobu eksploatacji obsługiwanych komputerów. Czas ten powinien być krótszy, jeśli komputery korzystające z serwera DHCP są często wyłączane. W przypadku obsługi komputerów pracujących długo bez przeładowywania systemu czas ten może być odpowiednio dłuższy.

Rys. 13.36. Ustawienie czasu dzierżawy.

Po wpisaniu wybranej wartości przyciskiem Dalej (Next) przechodzimy do kolejnego okna (Rys. 13.37). Klikając na Dalej (Next) mamy możliwość wstępnej konfiuracji serwera DHCP. Polega ona na podaniu kilku dodatkowych informacji (np. adres bramy, adresy serwerów DNS, nazwa symboliczna omeny), które zostaną przesłane protokołem DHCP wraz z adresem IP do konfigurowanego hosta.

Rys. 13.37. Konfigurujemy podstawowe informacje dla protokołu DHCP.

Kolejne okno zawiera zapytania o dodatkowe informacje, które z serwera DHCP zostaną dostarczone do komputerów występujących o dzierżawę. Okno dialogowe z rysunku 13.38 umożliwia podanie adresów IP bram naszej sieci.

22

Rys. 13.38. Adres IP bramy.

W następnym kroku możemy podać nazwę symboliczną domeny, w której mają znaleźć się komputery otrzymujące adresy IP od naszego serwera DHCP. Absolutnie nie jest to jednoznaczne z dodaniem komputera do domeny w rozumieniu systemu MS Windows. Dodatkowo w kroku tym definiujemy adresy IP serwerów nazw DNS, które klient może wykorzystywać w procesie rozwiązywania nazw symblicznych hostów i adresów IP (Rys. 13.39).

Rys. 13.39. Nazwa domeny nadrzędnej oraz nazwa i adres IP serwera DNS w tej domenie.

W ostatnim kroku możemy skonfigurować dane dotyczące serwera WINS. Służy on rozwiązywaniu nazw komputerów połączonych w sieci Microsoft Network, wykorzystujących protokół NetBIOS. W naszym przypadku nie musimy podawać żadnych danych, gdyż systemy operacyjne rodziny Windows2000/2003

23

potrafią wykorzystywać nazwy domenowe (domeny Internetowe). Klawiszem Dalej (Next) przechodzimy do ostatniego okna kreatora, w którym mamy możliwość zdecydowania, czy serwer zostanie uruchomiony natychmiast (Rys. 13.40), czy też ręcznie, później.

Rys. 13.40. Odkładamy uruchomienie zakresu na później.

Po zakończeniu pracy kreatora zakresu DHCP okno aplikacji powinno wyglądać jak na rysunku 13.41.

Rys. 13.41. Aktywacja puli adresów IP serwera DHCP.

Pulę adresów można aktywować korzystając z menu skrotow->prawy przycisk na ikonce odpowiedniej puli w okienku lewym aplikacji DHCP, pozycja Aktywuj (Activate). W podobny sposób pule można zatrzymać.

24

11a. Na wybranym komputerze sieci uaktywnij (jeśli to konieczne) usługę serwer DHCP, a następnie skonfiguruj i uaktywnij pule adresów serwera DHCP. Zakres ustal z prowadzącym.11b. Na pozostałych komputerach w sieci zmień konfiguracje tak, aby adres IP uzyskiwały z serwera DHCP.12. Korzystając z komendy ipconfig sprawdź poprawność działania konfiguracji na komputerach klienckich. Na serwerze DHCP sprawdź korzystając z aplikacji DHCP, które adresy i którym komputerom zostały wydzierżawione..13. Sprawdź poprawność działania opcji renew oraz release po stronie klienta i serwera DHCP.14. Na komputerze z uruchomioną usługą serwera DHCP dokonaj edycji gałęzi rejestru systemu: HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\DHCPServer\Parameters. Zmień ustawienia usługi tak, aby automatyczne wykonywanie kopii bazy danych DHCP wykonywane było co 2 godziny.15. Na komputerze z uruchomioną usługą serwera DHCP w bazie danych DHCP zmień czas dzierżawy adresu z puli na 72 godziny. Wykonaj ręczne odtwarzanie bazy danych DHCP kopiując zawartości odpowiednich folderów. Sprawdź, czy poprzedni stan bazy został odtworzony.16. Na komputerze z uruchomioną usługą serwera DHCP dokonaj uszkodzenia pliku Dhcp.mdb. Sprawdź, czy podczas restartu usługi jego zawatość zostanie naprawiona automatycznie.

25