esun novÈmber 2015 volumen 2 edishon 14

NOVÈMBER 2015 VOLUMEN 2 EDISHON 14

222 dia pòrnada?James Finies: "Polítikonan por bin ku idea pero nan no por disidí pa kambia kos asina, asina."

2 EDISHON NOVÈMBER 2015

www.issuu.com/esunboneiru

222 dia pòrnada? James Finies: Polítikonan por bin ku idea pero nan no por disidí pa kambia kos asina, asina.

James huntu ku su kompañeronan a lucha 222 dia. 222 dia nan a sinta di dia i anochi dilanti di e edifisio di gobièrnu di Boneiru insular, pa eksigí un derecho sagrado. Nan tabata eksigí pa konseho insular duna e pueblo di Boneiru e oportunidat pa por ekspresá nan mes dor di tene un referèndem si nan ta di akuerdo ku e situashon aktual si òf no.

Al final e gobièrnu forma pa Demokrat i UPB a komprometé nan mes ku James i su kompañeronan ku nan lo bai trese un moshon pa tene un referèndem Esaki tambe a tuma lugá i otro luna e pueblo di Boneiru por bai urna pa ekspresá nan mes dor di vota “SI” òf “NO”.

Nòmber di e fundashon enkabesá pa James yama “Nos Ke Boneiru bek”. James ta splika kiko e nòmber aki ta simbolisá bayendo bek un tiki den historia.

E fundashon su meta ta artíkulo 73 di deklarashon di non self government teritories. E artíkulo ta regla e proseso di de-konalisashon. Ei den ta regla tambe ku tur pais tin e derecho di dirigí nan mes. I e pais konolisa mester haña yudansa di e pais kolonisadó pa por realisá esaki.

Nos pueblo tin su mes norma i balornan, su mes kustumbernan, idioma, kultura, tradishonnan i su mes identidat. Esaki ta ingredientenan di un pais. Nos ta un pueblo nos ta un isla. Nos tabata tin e kaba den pais Antia. I nos tin di wòrdu

James Finies

Nos ta yegando e luna di referèndem. Dia 18 di dezèmber próksimo e suidadanonan di Boneiru lo haña oportunidat pa ekspresá nan mas si nan ta di akuerdo ku e status estatal ku nos a atkerí for di 10 di òktober 2010.

Un fiel luchadó na kabes di e fundashon “Nos Ke Boneiru Bek”, James Finies, a wòrdu entrevista dor di “ESUN”. Kiko ta meta di e fundashon, kiko a logra na unda ta bai i kiko nan ta para pe den futuro?

EDISHON NOVÈMBER 2015 3


yuda i sostené dor di e mama kolonisadó, den e kaso aki Hulanda. Nan mester yuda riba tereno kultural, ekonómiko i enseñansa pa e desaroyá. Dikon? pasombra e pais no a haña e oportunidat pa desaroyá. E akuerdo aki a wòrdu firma despues di segundo guera mundial E akuerdo ei ta regla ku polítikamente tur e paisnan mester ta na mes nivel. For di e dia ei e suidadanonan di Boneiru a bira un pueblo riba su mes. Boneiru a bira outónomo na aña 1954 dia Antia a nase. Kiko ta nifiká outónomo den e kaso aki? Nos tabata tin un gobièrnu sentral ku demokrátikamente nos tabata tin 3 asiento. I nos tabata tuma parti den tur e gobièrnu. Despues a bin e kiebro ku a bin resultá den disolvé e pais antia na 101010.

Integrashon parsial

Nos a haña un relashon ku Hulanda den forma di un munisipio, un “openbaar Lichaam Speciaal”. bai den relashon ku Hulanda form’é den un openbaar lichaam special lichaam. Un integrashon parsial den e pais mama Hulanda. Na e momentu ei e pueblo Boneriano a pèrdè su status outónomo i su “self governance”. E la pèrdè e poder di traha su leinan i nos a bira Hulanda. E derecho ku nos tabata tin pa sigui desaroyá nos gobernashon a wòrdu entrega na Hulanda dor di polítikonan. Nos teritorio a bira hulandes. Nos Boneiru no ta di nos Boneriano mas. For di esaki e nòmber “Nos ke Boneiru bek” a sali. For di prinsipio e idiologia ta ku Boneiru ta di pueblo Boneriano. Nan tin e derecho di tin nan base. Manera e situashon ta aworakí Boneriano no tin un lugá mas. A entreg’é na Hulanda.

E kos ei tabata duru

James ta sigui bisa ku e la presensia na 101010 na e parke di Wilhemina kon nan a baha e bandera Antiano i subi esun Hulandes. E kos ei tabata duru. No muchu leu banda di mi tabata tin un señora Hulandes ku su yu mas òf ménos 7 aña di edat. E mucha a puntra kiko a kaba di tuma lugá. Su mama a kontest’é bisando “We zijn nu in Nederland” (awor nos ta na Hulanda). Awor Hulanda ta konsiderá nos un munisipio kaminda ku nos ta un pueblo ku derecho pa desaroyá nos mes. No por kambia esaki sin mas, e ta un derecho fundamental!

Laso direkto

E opshon di laso direkto no a wòrdu deskribí pa e pueblo por a skohe konsientemente kiko na ta bai aden. E eskoho no tabata liber. Niun polítiko no por disidí riba nan mes pa bai disidí pa e pueblo. E pueblo mester keda liber. Kòrda ku ya tabata tin plania kaba un par di aña patras pa a organisá un referèndem. Esaki a wòrdu para dor di gezaghebber Glen Thode i gobernador Frits Goedgedrag. Si e referèndem a sigui e ora ei e pueblo lo a ekspresá su mes i aworakí tur e kosnan aki no tabata na nodi. Polítiko nan por bin ku idea pero nan no por disidí pa kambia kos asina, asina. Ta meskos ku bo yega kas aworakí i bo yu bisa bo ku e la pasa bo kas over pa e bisiña.

Hulanda posishon anterior i despues

Den pasado nos a papia hopi biaha ku Hulanda tokante e situashon. Na un okashon Minister Plasterk i Rei Alexander a primintí ku nan ta bai yuda pero ora nan a yega Hulanda nan a bòltu. Sigun James, Hulanda tabata bisa ku ta nos mes a skohe e status, i ku diferente gobièrnunan a keda mantené e ruta aktual.

Ta te na aña 2014 Hulanda a bisa ku nos tin derecho pa ekspresá nos mes den un referèndem. I einan Hulanda a atmití ku nos tin e derechonan ku ya ma bisa kaba. Na e momentu ei e polítikonan a sinti nan mes mas safe. Na e anan ei mes kasi nos a haña nos referèndem pero Booi a pare. Despues di esaki nos a kuminsá ku nos protesta dilanti di sentro di gobernashon.

Riba e pregunta ku nan fundashon ta aktivo pa ku e referèndem binidero James a bisa lo siguiente. Nos tin hopi aktividat. Nos ta parti flyer i entrega nan na kasnan. Einan nos ta check mesora kon ta ku e situashon di e hendenan. Nos tin programa na radio tur djaluna 8:15 or na 91.1 live. Nos ta invitá un invitado ku hopi biaha ta elaborá riba kosnan ku no ta bayendo bon i ku tin influensia riba hende. Pa haña e hendenan pa papia ta duru. Kultura di miedu. Esaki tiki, tiki ta kitando si.

Preparando pueblo

Tambe nos tin spòt na radio ku e kontenido di nos flyers. Nos a traha bandera “NO”. nos a traha bòrchinan tambe i pega nan na basta lokalidat. Nos a traha flanèl ku “NO”. Tambe nos tin facebook i un jingle. Na voz di Boneiru tambe nos tin un deklarashon riba kon e suidadanonan a kombibí 101010 riba tur e arianan di atenshon. Esaki tambe ta tuma lugá tur dia. Nos tin un ofisina di referèndem tambe na parke libertat. Nos ta habri durante ora di trabou. Pueblo por pasa tuma informashon i kumpra T-shirt.

Riba e pregunta si e pueblo ta komprondé nan lucha James ta bisa lo siguiente. Te ainda den e barionan ku nos a pasa no tabata tin niun hende ku a defendé

“si”. “No” a krea un speransa bek ku nan por yega na solushonnan pa nan asuntunan.

Si “No” haña mayoria boso tin un pensamentu ki modelo lo ta ideal pa Boneiru? James ta bisa, nos ta para pa e artíkulo 73 e ta nos derecho. Miónes di hende a muri den promé i segundo guera mundial pa por a atkerí e derechonan aki. Mi tin un tiki miedu di “loop voorruit” pero nos ta kere ku e pueblo mester skohe nan mes. Nos ta kere si ku nos mester skohe pa outonomia. Un ehèmpel ta e modelo ku Lubbers a diseñá. E ta un modelo ku espasio pa e pais por desaroyá poko, poko. Boneiru lo tin e ora ei su mes gobernashon. E gobernante akinan ta sinti e doló di su suidadanonan i lo e mester aktua pasombra si e no hasié otro ta hasié i e ta pèrdè elekshon, asina e kos ta funshoná. E modelo Lubbers ta Hulanda mes a desaroy’é dus no tin pakiko dura largu pa por aplik’é i mi no ta sinti resistensia serka e gobernantenan kontra e modelo ya menshoná.

James a sera e entrevista bisando e biaha aki pueblo no por tilda e polítikonan. Aworakí ta nos mes responsabilidat. Pueblo ta haña e oportunidat pa ekspresá nan mes. Despues di esaki si no tin niun hende mas ku por yuda nos. Pueblo tin di tuma su responsabilidat. I e polítikonan di Hulanda i Boneiru lo respetá esaki pasombra pueblo a papia!

Pòpchi modelo na ofisina di referèndem



Religion, pobresa, kultura i tradishon

Den paisnan unda tin forma ekstremista di religion, hende muher ta wòrdu deskurashá pa atendé kalke forma di edukashon. Na mes momento por nota ku paisnan ku problemanan sosio-ekonómiko ta hasi ku mayoria famia no tin e manera finansiero pa e yu(nan) por bai un skol. Hopi biaha e mayornan ta opta pa e mucha traha pa yuda ku e gastunan den e hogar. Banda di esei por

mira ku kultura i tradishon na sierto paisnan ta dikta ku hende muher no tin mester di edukashon i mester tene su mes na trabounan di kas i kuida yunan. Akinan e mucha hòmber tin e responsabilidat pa proveé pa su famia dor di traha enbes di bai skol.

Edukashon : un privilegio kostoso?

Segun e organisashon mundial pa derecho di mucha Unicef, tur mucha sin importá pais, religion òf klase sosial tin derecho di haña un edukashon. Edukashon ta algu hopi esensial pa e formashon di kada ser humano. E realidat di kada pais ta diferente. Ta fásil pa bisa ku tur mucha tin e derecho pero e no ta un realidat faktibel na mayoria pais. Tin hopi faktornan ku ta hunga un ròl den e impedimentu ku un mucha por haña akseso na un edukashon digno.



Edukashon públiko

Tin dos sistema di enseñansa, esta e sistema di edukashon públiko òf edukashon priva. Por ehèmpel den paisnan Latino Amerikano edukashon públiko hopi biaha ta gratuito. Ta haña material i unifòrm di skol pòrnada. Un parti negativo ta ku hopi biaha e klasnan ta muchu grandi i e dosente tin e mas difísil pa duna e atenshon debido na kada alumno. E problema ku bo ta konfrontá kuné na skolnan públiko ta ku e lista di espera ta largu. Sa pasa ku no tur ora e skol tin e materialnan nesesario. Esaki dor ku no tur gobièrnu ta invertí sufisiente den edukashon dor di falta di prioridat òf e situashon ekonómiko di e pais. Tur esei ta hasi ku hopi mucha no ta logra bin na remarke pa haña un lugá i tin chèns di pèrdè aña eskolar i tin ku warda te ku e siguiente aña.

Edukashon priva

Mayornan ku tin mihó situashon ekonómiko ta paga pa inskribí nan yunan na skolnan priva. E parti positivo ta klasnan ku ménos estudiante unda e dosente por dediká mas atenshon na kada alumno. Algun skolnan priva tin programa karitativo unda mayornan por spònser òf duna un beka na muchanan ku ménos rekurso pa atendé e skol priva. Esaki ta un insentivá hopi positivo ku ta yuda hopi pa haya un oportunidat pa bai skol. Edukashon sekundario i universitario ta hopi mas kostoso i mayoria no por kubri tur e gastunan. Tin paisnan ku konosé e konsepto di Universidat públiko. E aspekto negativo ta ku hopi biaha tin lista di espera dor ku hopi hende ta inskribí i ta un sierto kantidat so ta wòrdu tuma pa aña. E ta un konsepto hopi positivo ya ku e ta duna tur persona di ménos rekurso un chèns pa por haña un edukashon pa por mehorá su futuro.

Kostonan impagabel

E problema mas grandi dor di e edukashon kostoso ta ku hopi hóbennan òf nan mayornan ta hinka nan mes den debe pa por kubri e gastunan di estudio. E hóben mané ku e kaba su estudio tin un debe grandi riba su kabes. Si e logra haña trabou e ta kuminsá su bida laboral esta si pagando debe di estudio tur luna. Ta dura por lo ménos entre 10 pa 15 aña òf hasta mas promé ku e kaba di paga su debe. E pregunta ta keda; edukashon ta importante? Un nashon ku sòru pa su sistema di edukashon lo tin gran profeshonalnan ku lo hiba nan paisnan dilanti i por progresá. Un nashon ku no ta invertí den enseñansa mané debe ser lo haña un nashon ignorante.

Education is Knowledge!

Ode aan vaders

Kinderen hebben vaders nodig. Vaders zijn vaak belangrijker dan over het algemeen wordt gedacht (door moeders).

De vader van mijn kinderen is leuk. Hem observerend realiseerde ik eigenlijk pas hoe een vader verschilt van een moeder. Hij stoeit met de meisjes en doet allerlei dingen die ik in ieder geval niet zou doen, chocolademelk bij het ontbijt inschenken of na het tandenpoetsen nog wat chips geven, of het kopen van een mega brommer voor onze tweejarige dochter bijvoorbeeld. En alleen al daarom is het leuk voor kinderen om een vader te hebben. Ze doen veel stoerdere dingen maar zij kunnen ook gevaar beter inschatten. Biologisch gezien hebben ze dus een duidelijke rol. Waar moeders voornamelijk willen beschermen stimuleren vaders juist het avontuurlijke in het kind.

Maar vaders hebben het niet altijd makkelijk in de vrouwenwereld van zorg en opvoeding. Er wordt veel op ze gezeurd over wat ze allemaal niet goed doen, dat ze kinderen teveel verwennen of zich niet houden aan de schijf van vijf, dat ze makkelijk door kinderen gemanipuleerd worden, noem het maar op. En zelfs de wet neigt naar het zwaarder wegen van moederschap. Zo krijgt een moeder, die ongehuwd is, bij de geboorte van het kind automatisch het volledige gezag. Veelal worden kinderen na een scheiding ook bij de moeder geplaatst. Stom uitgangspunt vind ik dat.

Ik ben een voorstander van het vaderschap. Elke vader die actief zijn vaderrol oppakt krijgt van mij een compliment. Stiekem vind ik vaders ook leuker dan moeders. Ze lijken gewoon wat minder gestressed. En natuurlijk generaliseer en idealiseer ik het hier en daar een beetje. Want je hebt genoeg passieve, afwezige, vervelende, niet leuke vaders. Maar goed die varianten komen ook bij de moeders voor. Al met al zijn ze gewoon nodig, voor de balans in het leven van een kind. Dus laten we de vaders waarderen. Niet alleen op vaderdag maar ook op andere dagen.

Ik nomineer mijn man in ieder geval voor vader van de eeuw. Schat, als je dit leest, je doet het geweldig. Thanks voor je actieve bijdrage in de opvoeding. Wil je in het vervolg wel opletten dat de kinderen niet op Nicky Minaj’s bitch teksten dansen? Love you!

KO

LUM

NA

SA

SK

IA

HERSENSPINSELS VAN EEN VROUW

Pa aviso, sugerensia i remarke tuma kontakto ku redakshon di ESUN na email:

[email protected]



De blanke negerinnen

Op 28 september 2015 overlijdt de zeer bekende Curaçaose schrijver Frank Martinus Arion. Hij werd veelal geroemd om zijn debuutroman “dubbelspel”. Zijn werk bestond naast romans ook uit poëzie, verhalen en essays.

Frank Efraim Martinus (zijn officiële naam) was een markante, provocerende, politiek actieve schrijver en dichter maar vooral ook een pleitbezorger voor het Papiamentu. De Antilliaanse identiteit kwam veelal in zijn werk terug. Het erkennen en vooral het waarderen ervan.

Hij kon als geen ander serieuze thema’s speels naar voren brengen zonder het serieuze karakter te verliezen. Het gedicht de blanke Negrinnen verscheen voor het eerst in 1971. Volgens Pim Heuvel (een bekende criticus) zijn de spelfouten in het gedicht bewust. Het zou een kleine wraak zijn op het foutieve gebruik van het Papiamentu door Nederlanders die denken de taal perfect onder de knie te hebben.

Ik houd van die Antilliaanen die zeggen

Ik ben geen negerin, althans niet meer,

Omdat hun huid zo blank is zeggen zij dit

Maar hun achterwerk verraadt hun:

Het blijft door de jaren heen even los.

Hun vlees is even lillerig onder hun nieuwe

Kleur en gaver stel ik mij voor

Als het ineens de muziek van bongo's hoort

En reageert op de onfeilbare voorouders.

Als dat vlees de gladde gezichten

Van de wulpse maraca's voelt

Hoe kan het in godsnaam nee zeggen!

En wie weet, wie weet hoeveel gevoel

Dat vlees ondanks zijn kleur toch nog bezit.

Het perst zich soms naar me toe als een golf

Brengt mij zelfs aan het schrikken en het wankelen

Als een rijkdom die ik niet verwacht

En wat er tussen die borsten aan beweging gebeurt,

Wie kan het zeggen die het niet heeft zien aan

Komen en gevoeld; en van dichtbij vastgehouden.

O, terwijl daarboven hun glimlach heilig zegt

Gebeuren er daaronder dingen, die ik eigenlijk

Niet volledig hier kan openbaren

Dikker zijn ze vaak die negerinnen, echter beweeglijker

En bewerkelijker en door wat overtollige vlees

Van wellicht een beter leven, wijder in het midden.

Maar ze zijn toepasselijk als een haven.

En hun voordelen zijn heimelijker.

Ik ben allang tot hun bestaan ontwaakt.

Tot die soepele taal van borsten,

Die veel seinen, als vogels en als seismograven.

Het wachtwoord voor hun is: Wees snel maar stil;

Want ze haten luidruchtige en langzame negers

De blanke negerinnen



Hefe di redakshonSharlon Willems

Daroul Croes

EskritornanS. van den Eeckhout

Rudsel MercelinaHerbert Domacasse

George “Kultura” ThodeNolly Oleana

Saskia

KolaboradornanBoi Antoin

ImprentaDrukkerij “De Stad” N.V.

LayoutSharlon Willems

Email:[email protected]

UN LIDER BERDADERO TIN SIGUIDO

Pa Herbert Domacasse

Despues di kompartí un poko enkuanto e kualidad di SKUCHA, mi lo kier dedika algun tempo tambe na e siguiente kualidad ku ta “PASHON”. Ekspertonan ta usa hopi tempu pa purba komprende, kiko ta hasi un persona eksitó

Ekspertonan ta usa hopi tempu pa purba komprende, kiko ta hasi un persona eksitóso. Nan ta kontrola e kredensialnan di e ser humano e.o inteligensia, edukashon, i otro faktornan.Pero mas ku tur kos nan ta konstata ku PASHON ta hasi e diferensha. Nan ta yega na e konklushon ku “ ningun hende por ta eksitoso si e no alomenos stima su trabao”. Ban komparti un poko ariba kuater berdadnn di pashon i kiko esaki lo por hasi pabo komo lider.

1) PASHON TA E PROME STAP PA LOGRONAN; bo deseonan lo determiná bo destino. Bo por djies pensa ariba lidernan konosi i lo bo ripara e pashon ku nan a traha kuné.Gandhi; pa “derechonan humano”, Winston Churchil; pa libertat, Martin Luther King Jr; pa igualdad, Bill Gates; pa technologia etc .

2) PASHON TA OUMENTA E PODER DI BO BOLUNTAT PERSONAL; No tin nada ku por substitui pashon. Esaki ta e fiul pa boluntat. Si di berdad bo kier algu lo bo por risibi e boluntat pa realisa esaki tambe. E uniko manera pa por desaroya un tiki di e deseo ey ta si bo desaroya pashon den bo bida.

3) PASHON LO KAMBIABO; si bo sigui bo pashon en bes di otro preseptonan, bo no por yuda, pero lo bo bira un persona mas dediká i produktivo. Esaki lo sigui krese bo abilidad pa impakta otronan. Finalmente, bo pashon lo tin mas influensia ku bo personalidad.

4) PASHON LO HASI LO IMPOSIBEL BIRA POSIBEL; e ser humano a ser krea di tal forma, ku na momento ku algu sende un kandela den e alma, imposibidadnan tin ku disparse. Un kandela den kurason di un persona lo realisa tur lokual ta den bo bida ,pesey lidernan pashona ta asina efektivo. Un lider ku un pashon grandi pero ku poko abilidad lo sobrepasa un lider ku hopi abiidad i ku no tin pashon. No obstante e poder di pashon, hopi hende den nos kultura ta kere ku pashon ta algu misterioso. Lastimamente nos ta mustra un bida yena ku kosnan materialista i nos por bira hendenan emoshonalente morto. Nos no ta kanta mas, nos no ta balia mas, nos no ta nos mes mas. Nos no ta mustra entusiasmo den nos bida i lo bo puntra bo mes si pashon ta un karakteristika di bo bida?

Bo ta lanta mainta i sinti bo mes entusiasma ku bo dia nobo? E prome dia di siman ta bo dia favorito, of bo ta biba di fin di siman pa fin di siman i kana sonja durante di siman?

Kuantu tempu pasá bo no por a drumi pasobra bo tabata asina eksitá ku un idea nobo? Si pashon no ta un kualidad di bida, bo ta den problema gandi komo lider. E berdad tá, ku nunka lo bo interesá den algu, si bo no ta sinti un pashon pa esaki. Bo no por kuminsa ku un kandela den bo organisashón si den bo ser no tin un kandela sendí kaba.

Kon nos lo por laga e pashon aki krese den bo?

*TUMA BO TEMPERATURA; kon pashoná bo ta awor ku bo bida i bo trabao? Pero esaki otronan ta mira den bo tambe? Midi esaki onestamente den bo, dor di puntra otronan den bo bida p.e. bo famia, bo koleganan etc Lo bo no mustra ningun akshon, si bo ta konvensí ku pashon por bira e diferensha den bo bida.

*BIRA BEK PA BO PROME AMOR; hopie hende ta permití bida i su sirkumstansha kita nan di nan kaminda(pista). Korda bek tempo ku bo a kuminsa den bo karera—of mas aleu bek ora bo tabata un mucha chikito. Kiko realmente tabata

hasibo krepchi? Kiko tabata hasibo pensa oranan largu? Purba kaptura bek bo entusiasmo biew. Anto despues evalua bo bida i karera den lus di e amor biew nan aki.

*ASOSIA BO MES KU HENDENAN KU PASHON; esaki por yudabo sende bo kandela di nobo. Pashon ta kontagioso. Pasa tempo ku hendenan ku por sendebo bek na kandela. Tin asina tantu kos den nos bida ku ta demotiva nos, ku por ta te hasta hasi nos negativo i kita tur sorto di kandela den nos. Awe mi lo kier enkurashabo ku ta solamente ku e aksho aki bo por logra den bo bida e anhelonan lo bira realidad, ta solamente ku e pashon aki ku nos famia; nos na Bonaire lo tin felisidad i ku nos isla lo ta eksitoso ku hendenan eksitoso. No laga ningun hende paga e kandela di pashon den bo. Traha duro i konstrui bo bida ku pashon i lo bo ta ekstoso semper.

"

Karbon ta yanga den kandela sin sa ku ta

shinishi ta wardé

(For di ora un hende ta broma, ta gaba su mes, ta kai e ta bai kai).

Wini poulo



Berdura kontentu, hende kontentu

Pa Nolly Oleana

Den edishon number 7 mi lo trata e tópiko kompost. Un palabra ku ta ser uza hopi último tempu debí ku mas hende a bira aktivo riba tereno di agrikultura i hortikultura. E splikashon ku ta sigui ta pa komprondé e proseso mas mihó kon ta konvertí material prosedente di mata den nutrishon pa tera.

Kiko ta kompost?

Kompost ta restu nan di mata ku ta ser konvertí dor di mikro organismo den tera pa mata. E struktura di e tera ta paresido na tera pretu kual ta ser haña bou di palu di watapana. Tradishonalmente nos grandi nan tabata i te ainda ta rekohé tera pretu bou di palu di watapana pa planta berdura, fruta òf mata. E tera aki, prosedente di material orgániko/mata, ta kontené hopi nutriente ku ta alimentashon pa mata.

E blachi nan di palu di watapana ta kai bou di palu i ku ayudo di solo,mikro-organismo, humedat, oksígeno ta ser konbertí den loke nos ta yama tera pretu. Kompost su kolo ta pretu òf maron skur i ora e muha e ta hole tera di kunuku. Ora plug kunuku òf bòltu tera spesialmente ora e ta kontené humedat ta produsí un holó típiko. Bou di palu di watapana e proseso pa konvertí blachi bèrdè òf hel den tera pretu ta tuma lugá den un forma natural i no kontrolá. Ora di kombertí blachi seku òf blachi bèrdè den tera pretu den forma kontrolá esaki ta ser yama kompost.

Den edishon 2 i 3 di e kolumna aki mi a duna un deskripshon amplio kon ta traha tera pa berdura i fruta saliendo for di e material básiko kual ta greis bèrdè òf kora. Greis fini ta wòrdu meskla ku santu di laman òf di roi i ta agregá na e meskla básiko mèst bieu di galiña i kabritu den un sierto proporshon. Tur komponente ta ser sefta fini i finalmente ta agregá un poko shinishi di karbon i sas di palu kora na e meskla final.

Si tin kompost por agregá un poko kompost tambe na e meskla. E tera aki ta riku na nutriente, mineral i komponentenan orgániko.

Kon ta traha kompost den un forma kontrolá?

Kolekta un kantidat sufisiente di blachi bèrdè, blachi seku, kaska di fruta i material orgániko ku ta putri lihé. No tira nan afó i warda nan pa traha kompost. Pa kolekta blachi i otro material orgániko prosedente di mata ta rekomendabel pa depositá tur e material nan kolekta den un baki. Material bèrdè/fresku apart i material seku den un otro baki. Ora tin sufisiente kantidat di ámbos traha un sèntwich di material bèrdè/fresku sigui pa material seku i asina por sigui ripití e diferente sekshon nan.

Ku e ehèmpel ku ta sigui mi kier visualisá e diferente sekshon nan.

----------------------material berde

----------------------material seku

----------------------material berde

----------------------material seku

---------------------- ets

Traha e sèntwich di material den un baki. Pa efisiensia skohe pa un baki kaminda bo por yega ku fasilidat pa brua e meskla despues di algun siman. Ora kaba traha e sèntwich muha esaki sufisiente i ku ayudo di solo, oksígeno

i mikro organismo e proseso pa traha kompost ta kuminsá. Tin eksperto ta konsehá pa basha 1 bòter di Coca Cola riba e sèntwich na inisio di e proseso pa traha kompost.

Un rekomendashon tambe ta pa pasa e material seku i e material fresku/bèrdè separadamente den un “shrader” mashin. Dor di “shrader” e material e area di kontakto ta bira mas grandi i e proseso di forma kompost ta bai mas rápido.

Despues di 1 luna ta bòltu ku un skòp e sèntwich por kompleto. Sòru pa e totalidat meskla bon. Durante di mesklamentu bo por konstatá ku tin diferente bichi i otro mikro organismo ta aktivo den e tera.

Esaki ta un indikashon ku e proseso di traha kompost ta den full swing. Ora kaba meskla e total bon, muh’e un bia mas ku un poko awa i laga e proseso kontinuá te ora ku tur sobra di mata òf resto di mata a bira kompost.

Dor di meskla e totalidat e proseso pa kombertí material orgániko den kompost ta ser aselerá pa motibu ku durante di mesklamentu e tera i mikro-organismo nan ta apsorba oksígeno. Na mayoria bes e materialnan prosedente di mata i fruta mester di 3 luna pa ser konvertí kompletamente den tera nutritivo.

Promé ku uza e kompost ta rekomendabel pa sefta e tera ya di e forma ei ta separá e tera fini for di e partinan ku te ainda no e ser kombertí den tera. E tera fini/kompost por ser uza pa gòrda tera. E resto nan gròf por ser re-uza pa sigui traha mas kompost.

Kon ta uza kompost?

Meskla kompost ku tera básiko òf stroi kompost parti ariba di tera di mata. Pa mihó efektividat ta konseha pa habri/grawata e tera promé i despues stroi kompost parti ariba di e tera. En prinsipio por agregá den proporshon chikí tur siman un kantidat di kompost na e mata òf berdura. Prinsipalmente berdura mester di kompost kasi tur siman. Kompost ta kuminda pa mata i ta aselerá e proseso di kresementu.

Traha kompost ta un proseso fásil ku ta aportá na e sirkulo di kuminda. Material ku normalmente ta ser tira afó ta ser re-uza i kontribuí na kalidat di tera.Praktikamente tur dia Boneiru ta produsí por lo ménos 1000 kilo di material ku ta prosedente di mata i berdura. Tur esaki nan por ser fásilmente kombertí den kompost. Pa motibu ku no tin un maneho dirigí riba kolektamentu di material orgániko un gran parti di material útil ta ser depositá diariamente na landfill. Ku un maneho bon deliniá di separashon di material prosedente di mata Boneiru por produsí por lo ménos 365.000 kilo di kompost pa aña.

Hopi éksito ku produkshon di kompost.



Oktober 2015 = “Geen Peil”in plaats van “Geen Stijl”

Wierd Duk, what's in a name, is een Nederlandse historicus die de recente ontwikkelingen op de Oekraïne op een heel andere manier analyseert dan alle andere “ingebedde”journalisten tezamen. Hij kan dit doen omdat hij goed is ingewerkt in de verhoudingen tussen de voormalige Sovjet Republieken, en ook de machtsspelletjes van EU diplomaten goed door heeft. De oorzaken van de Russisch Oekraïense crisis ligt volgens hem niet alleen bij Putin, zoals veel mensen denken. Hij komt met de mededeling dat de chaos die nu is ontstaan is gedaan met voorbedachte rade is gepleegd door vier personen, twee uit Washington, Cheyney en Rumsfeld en twee Europeanen Carl Bildt en Radoslaw Sikorsky.

Toets deze url: http://politiek.tpo.nl/2015/09/26/geenpeil-referendum-gaat-over-onze-verhouding-tot-vladimir-poetin/ in en je leest dat we, vanuit een historisch perspectief bekeken, leven in veranderlijke, vrij risicovolle tijden. Putin is volgens Duk, moedwillig het oorlogspad ingeluisd. Langzaam komen we erachter wat de bedoelingen zijn van een klein groepje revolutionaire beleidsmakers, met de Wolfowitz doctrine als leidraad. Wolfowitz was de man die voorspelde dat de Amerikaanse kosten voor de aanval op Irak in 2003 met de oliewinsten

van dat land terugbetaald zou kunnen worden. De oorlog bleek echter veel (tientallen keren) duurder dan door Wolfowitz van te voren gedacht. Je zou denken dat je je deemoedig zou opstellen na in het Midden Oosten de ontstane chaos maar het tegenovergestelde is het geval. Rumsfeld is nog vaak te zien als het orakel van Fox news.

Om het duidelijk op het netvlies te krijgen moeten we naar de pogingen van enkele Europese ministers die het geheel van handelingen in gang hebben gebracht. Het zijn felle Putinhaters en zij wisten dat Putin hard terug zou slaan als de EU handels- en militaire banden zou aangaan met landen die voorheen tot de Russische invloedssfeer behoorden.

In theorie leken twee Europese marionetten van de VS, teweten Carl Bildt uit Zweden en Radoslaw Sikorsky uit Polen een goed plan te hebben om economische banden aan te gaan met vijf voormalige Sovjet republieken. Ik citeer uit Duk's artikel:

“Was hun doel werkelijk het aanknopen van onschuldige handelsbetrekkingen tussen de zes oude Sovjet-republieken en de EU? Gezien hun biografieën en hun intensieve contacten met leidende neocons in de VS is dit onwaarschijnlijk. De neocons denken en handelen volgens de beruchte ‘Wolfowitz-doctrine’. Die luidt: “Ons voornaamste

doel is het om te voorkomen dat er een nieuwe rivaal opstaat in de regio van de voormalige Sovjet-Unie of waar dan ook, die een bedreiging kan betekenen zoals de Sovjet-Unie dit ooit was”.

De strekking van het artikel is dat de VS het nooit heeft kunnen verdragen dat Rusland er eind jaren 90 dankzij Putin weer bovenop is gekrabbeld, en zal er alles aan doen om hun monopolie op de wereldheerschappij te heroveren en daarna te bestendigen. Door de EU als vazalstaat erop uit te sturen om verdragen te sluiten

die sterk nadelig waren voor de positie van Rusland leek Amerika zijn belangen veilig te stellen.

Putin heeft echter een stokje voor het handelsverdrag tussen de EU en de Oekraïne gestoken, wat leidde tot de Maidan plein perikelen en tot zijn optreden op de Krim.

Maar wat zijn de gevolgen voor de Caraibische regio als Wierd Duk in zijn overtuigende argumentatie gelijk heeft? Wat voor gevolgen heeft de Wolfowitz doctrine voor deze regio?

Cheney, Rumsfeld cum suis zijn ervan overtuigd dat ze hard mogen ingrijpen als er VS belangen op het spel staan. De Irakoorlog van 2003 leidde tot enorme schade, 1 miljoen doden als je de Afghanistan interventie erbij opteld en en grote hoeveelheden vluchtelingen terwijl het ogenschijnlijk geen enkel VS belang diende. In mijn vorige artikel stelde ik wel dat Saoudi Arabie een belang had bij deze oorlog, namelijk een grotere betrokkenheid van de VS met het Midden Oosten en hun aartsvijand Iran in het bijzonder. (En een toename van vluchtelingenstromen naar Europa zodat Europa islamitisch wordt. De Saoudi's financieren de bouw van allerlei nieuwe moskees aldaar. )

Gamers Expansionisme en de gevolgen ervan voor de Caraiben.

In 1500 begon het kolonialisme. In 1880 begon het modern imperialisme waar de moederlanden grondstoffen en afzetmarkten zochten voor hun opkomende industrieën. Een grotere betrokkenheid/uitbuiting van/met de koloniën was het gevolg. Dit tijdperk, begonnen met Reagan in 1980 munt ik maar tot het gamers imperialisme. Frivoliteit lijkt het sleutelwoord. Belangen van grote industrieën worden verdedigd door gamende jongeren. De grote George Kennan, zelf altijd uiterst voorzichtig omgegaan met de Russen in de tijd dat hij het voor het zeggen had, bestempelde zo de acht jaren van Reagan.

Voor Bonaire is dit nieuwe frivole denken nadelig. Een incident in de regio kan een hoop gevolgen hebben. Er kunnen grote vluchtelingenstromen vanuit Venezuela op gang komen.

Chavez heeft in Venezuela in 2009 ten koste van de belangen van Rumsfeld en Cheney de voormalig Amerikaanse olie industrieën genationaliseerd. Maar het verschil met Syrië en de Krim is dat Venezuela er helemaal alleen voor staat. Er is hier geen Russische dreiging. Het is daarom nog even

Hoe vier mensen een voortdurende asymmetrische oorlog ontketenen en de patatgeneratie al gamend de macht lijkt Door S. van den Eeckhout

In dit stuk wordt de analyse van de weblog “Geen Peil” overgenomen en voor een Caraibisch publiek uiteengezet, daarna wordt deze analyse toegepast op het Caraibisch gebied en tot slot wordt een en ander uit de doeken gedaan over de invloed van Gamen en de huidige Buitenlandse politiek.


EDISHON NOVÈMBER 2015 onduidelijk wat de VS gaat doen.

Een ander verschil is dat Zuid Amerika wordt al sinds zijn onafhankelijkheid uitgekleed door eerst de Fransen en Engelsen, en in de 20ste eeuw door de Noord-Amerikanen. Men is het wel een beetje door aan het krijgen en men trapt niet meer in het eerste de beste Yankee Doodle -valletje. In het kapitalisme is kolonialisme de oplossing geweest voor de Verelendung theorie van Marx. (Dat de tegenstelling tussen rijk en arm steeds sterker wordt) Lenin heeft dit al in 1917 opgeschreven. Nadat jarenlang Zuid Amerika en de Afro Amerikanen in Noord Amerikazijn uitgebuit, lijken nu de moslims aan de beurt te zijn in het Midden Oosten. Wat er toe zou kunnen leiden dat Venezuela nog even kan ademen. Het systeem lijkt niet zonder keiharde onderdrukking te kunnen functioneren.

(Als mensen zich afvragen waarom Griekenland wel 5 miljard krijgt en Bonaire nauwelijks een paar miljoen is dat omdat de regio waarin Griekenland zich momenteel in bevindt mede door het geblunder van George W Bush zeer explosief genoemd mag worden. Als Griekenland fi nancieel was ingestort dan waren de gevolgen voor de EU wellicht vrij extreem geweest. Syrië, Oekraïne en Turkije gaan momenteel niet zo goed. Ook de fi nanciën minister van Griekenland speelde een frivool spel: als hij Griekenland uit de Euro had gezet was het land in een vrije val terechtgekomen.)

Een ander probleem voor Caraibische eilanden is ook wel het Grenada-syndroom te noemen. Kleine eilandjes in deze regio zijn goed te gebruiken voor propaganda doelstellingen. De gamers gebruiken de Hollywood beeldtaal om hun beleid erdoor te krijgen. Toen Reagan begin jaren 80 besloot om Grenada binnen te vallen gebruikte hij de inval om aan de Amerikaanse burgers te laten zien dat hij “tough on communism” was. Dat het om een heel klein eilandje ging is ondergeschikt aan de propagandistische beeldvorming: deze President “laat de Russen zweten”, alsof het een nieuwe Vietnam off ensief betrof.

Veel mensen in de Mid West, traditioneel het Republikeinse stemvee, hebben geen idee van de mondiale verhoudingen of van de propaganda machinaties van Republikeins VS. De Grenada invasie leek heel wat als je werd meegezogen in de Republikeinse propaganda en daarna in een fi lm ziet met Sylvester Stallone in een soort Vietnam pastiche je geschiedenis herbeleeft. Stallone zat indertijd Vietnamezen zat af te schieten met pijl en boog. Een nerd achter een game console is fi lmtechnisch namelijk niet zo interessant. Rambo's pijl en boog als archetype van de Oer Gamer. In werkelijkheid was juist de Vietcong met derde wereld wapens aan het vechten, maar dit terzijde. Vechtfi lms als Rambo, Schwarzenegger etc. herstelden op virtuele wijze de positie van de man die in het Gamers Tijdperk zijn mannelijkheid (spierkracht en een vergroot ruimtelijk inzicht) niet kan tonen. Een van de grootste problemen van deze tijd. In Vietnam was deze Rambo vechtfi lm ook heel populair. Hier lijkt het erop dat de katharsis van een Hollywood blockbuster zo aantrekkelijk is dat zelfs de voormalige vijanden er voor juichen als ze zelf op het witte doek worden neergeschoten. Ook in Vietnam emancipeert zich, daar doet zich het probleem van de nutteloosheid van de man als jager verzamelaar ook voor. Dit herhaalt zich.

De Mid Westers kijken naar “American Sniper” en zijn daarna voor nieuwe aanvallen in Syrië en drone aanvallen op nietsvermoedende burgers van Jemen. In hun gedachten is door deze fi lm de inval in Irak in 2003 het scenario geweest voor dappere Amerikaanse soldaten terwijl de oorlog tot onnoemelijk veel leed heeft gezorgd. Rumsfeld heeft zijn zakken gevuld met 300 miljoen dollar, en dat was het dan.

Dit Grenada syndroom werkt ook in de Nederlandse politiek. Bonaire is een mooi eiland waar een Nederlandse politicus de daadkrachtige persoon kan lijken. (Neem bijvoorbeeld het wetsvoorstel van de PVV om criminele Curaçaoënaars terug te sturen.Wilders en de PVV begrijpen het gegeven dat burgers wel uitkeringen willen betalen aan eigen volk maar niet aan anderen, en maken misbruik van de angst voor het vreemde. Zij hebben als doel gesteld om de Nederlandse burger te beschermen tegen zogenaamde buitenlandse gevaren. Dat de voormalig Antillen hele kleine eilandjes zijn die nauwelijks iets kosten deert niet: voor de Nederlandse kiezer lijkt het alsof Wilders “het belang van Nederland bewaakt” door een plan op te stellen om criminele Antillianen terug te sturen, terwijl ze een Nederlands paspoort hebben. Met een minimale hoeveelheid maatschappelijk werk en een paar eerstelijns bureau's voor opvang van ontspoorde Caraïbische randgroepjongeren in de Bijlmer en Rotterdam zou het probleem al opgelost zijn, maar nee, de PVV moet de burger van Nederland redden. Voor dit imago moet alles wijken. Het is zo kleinburgerlijk dat het niet eens interessant is.)

Als vier mensen zo ver kunnen komen en er kennelijk geen checks and balances vanuit de EU richting de VS zijn, wat kunnen we dan meer verwachten? Gaan gamers binnenkort de macht grijpen? De tekens zijn niet hoopvol gestemd. Had het VS leger in de jaren 80 nog problemen om mensen te rekruteren, sinds de lancering van de video game US Army (halverwege jaren 80 ) zijn de nieuwe rekruten niet aan te slepen. Het is nu ook veel goedkoper om piloten

op te leiden, ze zijn via games al gewend om mensen uit te moorden. Een van de grote problemen tijdens de Vietnamoorlog bleek dat nieuwe rekruten niet iemand zomaar doodschieten. Een normaal iemand die dit nooit gedaan heeft schijnt daar erg veel moeite mee te hebben. Doordat de Amerikanen toen met dienstplicht werkten bleken 18 jarigen kersvers van school niet goed tegen doorgewinterde Vietnamezen op te kunnen. Maar met games en drones lijkt dit probleem opgelost; via Flight Simulator kan ook op veel goedkopere wijze dan op de conventionele manier deze kinderlijke / clockwork orange /misdadigers hun gang gaan en getraind worden in de uitvoerende praktijk van het neerschieten van mensen.

Sindsdien zijn we in een virtueel tijdperk aanbeland waarbij een handjevol mensen een uiterst frivool buitenlands beleid voeren, gesteund door Hollywood en de game industrie. Martine Delfos is bij mijn weten de enige sociale wetenschappers die dit game gevaar door heeft. Door historici als Wierd Duk is het nieuws alleen nog met terugwerkende kracht te volgen. In zijn stuk (zie url begin artikel) beklaagd hij zich dat er geen maatschappelijke discussie is ontstaan rond de manier waarop de EU Putin in het nauw heeft gedreven, maar de ontwikkelingen gaan nu zo snel dat je je nauwelijks een beeld kan vormen/ bij houden wat men nu weer doet. Het militair industrieel complex vanuit Washington heeft er ook belang bij om zaken stiekem en snel te doen. Voordat de publieke opinie is gemobiliseerd zijn we al weer zo'n acht jaar verder. Al lees ik op 19 10 2015 in het NRC dat Donald Trump al openlijk tijdens verkiezingsrally's George W Bush ervan beschuldigt vooraf op de hoogte te zijn geweest van de aanslagen op 9/11. Iets waar ex senator en ex- gouverneur van Florida Bob Graham, hoofd van de CIA missie die 9/11 in 2003 moest onderzoeken in talloze verslagen al op zinspeelde.

Gamers Imperialisme en de nabije toekomst

De momentele uitvoering van het doodschieten van Jemenieten gebeurt door Drone bestuurders die geen risico lopen neergeschoten te worden. Zij hebben geen ontwikkeld geweten omdat zij hun hele leven al hebben gegamed en niemand hen heeft gewezen op de realiteit van het doodschieten van mensen. Stanley Kubrick's fi lm Clockwork Orange typeerde deze gewelddadige tiener monsters die wel na een vechtpartij Beethoven konden appreciëren. Een gamer telt alleen de punten die hij heeft vergaard, dat een heel ziekenhuis van Artsen zonder Grenzen in Afghanistan naar God is geschoten deert hem niet.

Obama is de tragische president die de meeste Drone moorden op zijn geweten heeft, uitgevoerd in drie continenten, puur omdat hij het militair industrieel complex niet meer kan stoppen. Toen Obama met zijn team aan het begin van zijn eerste termijn het Pentagon vertelde dat hij het VS leger wilde laten wegtrekken uit Afghanistan kreeg hij als antwoord of 40.000 mensen erbij of 100.000. Vertrekken was even niet in de planning. Hij erfde een Frankenstein monster van Cheyney die gepokt en gemazeld als hij in het Washingtonse is een echte moordmachine had achtergelaten op Defensie. Het Midden Oosten is nu daarom extreem instabiel, vergelijkbaar met de Balkan in 1914 en als er niet snel wordt ingegrepen leidt het tot een wereldoorlog of een permanente asymetrische gevechtstechniek tussen de high tech machines van het Westen die nonstop bezig zijn met het afschieten van onschuldige burgers in het Midden Oosten. En af en toe een zelfmoordterrorist die iets terug doet op openbare plekken in Europa of de VS.

Ouders en scholen en iedereen die nog iets van “moral fi ber” hebben dienen de/hun kinderen te beschermen tegen deze gamers invloeden. Lees de artikelen van Martine Delfos over het gevaar van deze Game cultuur. Hulde aan de weblog “Geen Peil” en Wierd Duk om het frivole buitenlandse beleid van de VS/ EU en dus ook Nederland aan de kaak te stellen. Het is alsof we weer even op het museumplein staan in 1981.



Bon dia, bon tardi òf bonochi bendishon I pas di Dios sea ku Bo. Un felis luna di Novèmber. Kiko ta bin na mente di mayoria di hende ora ku e luna aki ta yegando? E ta e luna ku tin un dia den dje ku nos ta rekordá nos defuntunan; dia 2. Esei ta algu malu? Ta malu pa nos hiba flor santana, limpia rònt di e grafnan, ferfnan? Beibel ta bisa nos ku e yunan di Israel a bai ku e wesunan di Hosé ora nan a wòrdu librá di sklabitut for di Egipto Exodo13 :19 ya E tabata tin mas di 300 aña morto. Hopi atenshon na dje no?

Awe mi kier pa nos pensa un tiki riba e dia ei, spesialmente loke ku ta tuma lugá e dia ei, kiko e ta? Ki nifikashon e tin? Ta djis un kustumber òf tradishon? òf ta un negoshi e la bira? Tin hende ku ta bai asina leu ku hasta misa nan ta pone pa nan.

Beibel ku ta palabra di Dios ta siña nos ku tin dos destino pa hende despues di aki na mundu. Unu den goso I unu den sufrimentu. Den Lukas 16 :22 -31 Hesus a duna un bon ilustrashon di esaki. 22) Awor a sosodé ku e hòmber pober a muri I el a wòrdu hibá dor di e angelnan den skochi di Abraham; I e hòmber riku tambe a muri I a wòrdu derá. 23) I den fièrnu el a hisa kara wak, siendo den tormenta, I a mira Abraham djaleu, I lazaro den su skochi. 24) I el a grita bisa :Tata Abraham, tene miserikòrdia dimi, I manda Lazaro pa e dòp punta di su dede den awa I freska mi lenga; pasobra mi ta sufri agonia den e vlam di kandela aki.

Kiko nos por siña di e skritura aki? Ora nos ta drenta un santana nos mester pensa ku por tin dos klase di hende dera aki den. Ora nos ta limpiando rònt di un graf nos por pensa na unda e alma di e persona aki ta? Porta ku e ta sufriendo, tin biaha tin famianan ku ta paga un hende pa mantené nan graf, nos por kòrda solamente riba e sèn ku nos te gana sin pensa ku den e graf bunita di ferf ei tin un kurpa putri I un alma sufriendo den fièrnu.

Tin hopi hende ku ta nenga Kristu, bisa bo ku Beibel ta man di hende a skirbié I hopi sorto di blasfemia. Pero Hesus a bisa den Juan 3:17. Pasobra Dios no a manda e Yu den mundu pa kondena mundu, ma pa mundu wòrdu salbá dor di Dje. 18) Esun ku kere den Dje no ta kondena; esun ku no ta kere ta kondena kaba, pasobra e no a kere den e nòmber di e Yu unigenito di Dios.

Mi no ta husgando pero mi kier konsientisá bo ku e palabra di Dios. Bo por ta poniendo un krans masha karu mes riba un graf bon di fèrf pero na honor di un alma ku ta sufriendo den fièrnu. E di dos kos; versíkulo 26) I fuera di esaki, entre nos ku boso tin un presipisio grandi, asina ku esun ku kier pasa di akinan bai serka boso, no por. Ni ningun hende no por krusa di einan bin serka nos. Tin biaha mi sa mira/tende hende nan bati riba kaha di e defuntu I bisa/pidi Tata pa nos lamentablemente esei no ta posibel.

Tin ora nos kier hasi un misa pa e defuntu pa por si akaso nos por yud'é ainda pe drenta shelu; tampoko no por! Awor e di tres kos. 27) I el a bisa: anto mi ta rogabo,Tata, pa Bo mand'é na kas di mi tata. 28) pasobra mi tin 5 ruman hòmber pa e spièrta nan, pa nan tambe no bin den e lugá di tormento aki. 29) Ma Abraham a bisa: Nan tin Moizes I e profetanan; laganan tende nan. 30) I el a bisa: No,tata Abraham, ma si un hende for di e mortonan bai serka nan, nan lo repenti. 31)Ma Abraham a bisé, si nan no skucha Moizes I e Profetanan, nan lo no wòrdu konvensí tampoko maske un hende lanta for di meimei di e mortonan.

Tin hende ku kier hunga tòf I ta bisa ningun ku a bai no a bin bisa kon nan ta pasa. E skritura aki ta bisa nos ku nan no por tampoko. Esaki mester laga nos komprondé ku nan no por pidi pa nos ni nos no por pidi pa nan. Nos no por kambia nan destino. Revelashon 20 :12 I mi a mira e mortonan, grandi I

chikitu, para dilanti di e trono, I bukinan a wòrdu habrí; I un otro buki a wòrdu habrí, kual ta e buki di bida; I e mortonan a wòrdu huzgá for di loke tabata para skirbi for di e bukinan, segun nan obranan. Ruman esaki ta nan obranan aki na mundu no despues di morto. Kiermen si Dios ta husganan p'esei nos no por hasi ningun misa ku e speransa pa kambia nan destino. Kiko a keda nos awor, ta pa nos kere I akseptá ku e

Beibel ta palabra di Dios I ku nos mester di Kristu pa drenta shelu, I esei nos por hañ'é skirbi den Beibel. Mi ke enkurashabo ban kuminsá lesa e Beibel pa nos konosé e boluntat di Dios pa nos bida. Ku Dios bendishonábo ku komprendementu pa komprendé Su palabra.

Pa Rudsel Mercelina

Skucha: "Luna di defuntonan."

esun novÈmber 2015 volumen 2 edishon 14

Documents