GIDA TEKNOLOJİSİ GIDA TEKNOLOJİSİ ALANIALANI

AMAÇ:AMAÇ:

Bu faaliyet sonucunda gıda teknolojisi Bu faaliyet sonucunda gıda teknolojisi alanında yer alan meslekleri alanında yer alan meslekleri tanıyabileceksiniz.tanıyabileceksiniz.

A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE

GELECEĞİGELECEĞİ

Gıda teknolojisi alanı, tarım ve hayvancılığa Gıda teknolojisi alanı, tarım ve hayvancılığa dayalı ham maddeleri modern teknolojileri dayalı ham maddeleri modern teknolojileri uygulayarak işleyen ve güvenli gıda üretimini uygulayarak işleyen ve güvenli gıda üretimini sağlamak için duyusal, fiziksel, kimyasal ve sağlamak için duyusal, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik yönden gıda kontrol hizmetlerini mikrobiyolojik yönden gıda kontrol hizmetlerini gerçekleştirerek tüketime uygun gıda maddeleri gerçekleştirerek tüketime uygun gıda maddeleri üreten ve insan beslenmesine sunan bir teknoloji üreten ve insan beslenmesine sunan bir teknoloji dalıdır.dalıdır.

Ülkemizin Avrupa Birliği uyum çalışmaları Ülkemizin Avrupa Birliği uyum çalışmaları kapsamında ele alınan en önemli sektörlerden kapsamında ele alınan en önemli sektörlerden birisi de gıda sektörüdür.birisi de gıda sektörüdür.

Son yıllarda dünyada gıda sektöründe izlenen Son yıllarda dünyada gıda sektöründe izlenen modernizasyon yeni teknolojik buluşlar, yeni modernizasyon yeni teknolojik buluşlar, yeni gıda formülleri, ürünlerin çeşit yönünden gıda formülleri, ürünlerin çeşit yönünden giderek artması, tüketici damak zevkinin ve giderek artması, tüketici damak zevkinin ve sosyal yaşantının değişmesi, ambalajlamada sosyal yaşantının değişmesi, ambalajlamada tüketicinin giderek aradığı üstün “albeni” tüketicinin giderek aradığı üstün “albeni” niteliğinin ya da “arz” biçiminin önem niteliğinin ya da “arz” biçiminin önem kazanması, gramajda çeşitlenme ihtiyacının kazanması, gramajda çeşitlenme ihtiyacının doğması gibi faktörler, gıda endüstrisinde ilkel doğması gibi faktörler, gıda endüstrisinde ilkel yöntemlerin terk edilmesini, çağdaş teknolojiye yöntemlerin terk edilmesini, çağdaş teknolojiye ağırlık verilmesini gerektirmektedir. ağırlık verilmesini gerektirmektedir.

Gıda sektöründe üretim kalitesinin artırılması iyi bir Gıda sektöründe üretim kalitesinin artırılması iyi bir teknolojiye, ambalajlama, uygun muhafaza, dağıtım teknolojiye, ambalajlama, uygun muhafaza, dağıtım ve depolama sistemine bağlıdır.ve depolama sistemine bağlıdır.

Tarımda yaşanan gelişmeler, gıda sektörümüze de Tarımda yaşanan gelişmeler, gıda sektörümüze de yansımış, bitkisel ve hayvansal gıdaların üretimini yansımış, bitkisel ve hayvansal gıdaların üretimini artırmıştır.Tahıl, süt, meyve–sebze fermentasyon artırmıştır.Tahıl, süt, meyve–sebze fermentasyon çay, yağ, et-balık ve şekerli ürünleri ve işleme çay, yağ, et-balık ve şekerli ürünleri ve işleme tesisleri yurt geneline yaygınlaşmıştır. Buna bağlı tesisleri yurt geneline yaygınlaşmıştır. Buna bağlı olarak da işlenmiş gıda ürünlerinin ihracatının gıda olarak da işlenmiş gıda ürünlerinin ihracatının gıda sektörünün gelişmesine büyük katkıları olmuş, gıda sektörünün gelişmesine büyük katkıları olmuş, gıda ürünlerimizin dış satımından sağlanan döviz girdileri ürünlerimizin dış satımından sağlanan döviz girdileri bugün hiç küçümsenmeyecek boyutlara ulaşmıştır. bugün hiç küçümsenmeyecek boyutlara ulaşmıştır.

Türkiye’de gıda sanayinin dış gelişmelere Türkiye’de gıda sanayinin dış gelişmelere paralel olarak gelişmesi, kaliteli üretimin paralel olarak gelişmesi, kaliteli üretimin artması ve dış pazarda rekabet etmesi çok artması ve dış pazarda rekabet etmesi çok hızlı olan bilimsel ve teknik gelişmelerin hızlı olan bilimsel ve teknik gelişmelerin yakından izlenmesine, uygun teknoloji yakından izlenmesine, uygun teknoloji transferine, çeşitli ve kaliteli ürünlerin transferine, çeşitli ve kaliteli ürünlerin üretimine bağlıdır.üretimine bağlıdır.

Gıda sektörünün uluslararası standartlarda kaliteli Gıda sektörünün uluslararası standartlarda kaliteli ürün üretme ve pazarlama çabaları işletmelerde ürün üretme ve pazarlama çabaları işletmelerde oto kontrol laboratuvarlarının artışı dolayısıyla oto kontrol laboratuvarlarının artışı dolayısıyla

eğitimli, nitelikli, yetişmiş eleman ihtiyacını eğitimli, nitelikli, yetişmiş eleman ihtiyacını artırmaktadır. artırmaktadır.

Kuruluşlar da gıda sektörünün gelişmesine olumlu Kuruluşlar da gıda sektörünün gelişmesine olumlu yönde etkileyerek nitelikli gıda kontrol ve üretim yönde etkileyerek nitelikli gıda kontrol ve üretim elemanlarına olan ihtiyacı daha da artırmıştır. elemanlarına olan ihtiyacı daha da artırmıştır.

B. ALANIN ALTINDA YER ALAN B. ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLERMESLEKLER

• Gıda Laboratuvar Teknisyeni

• Gıda Üretim Teknisyeni

GIDA LABORATUVAR GIDA LABORATUVAR TEKNİSYENİTEKNİSYENİ

Tanımı:Tanımı:

Gıda laboratuvar teknisyeni; her türlü Gıda laboratuvar teknisyeni; her türlü gıdanın üretiminden tüketimine kadar geçen gıdanın üretiminden tüketimine kadar geçen süreç içerisinde alınan numunelerinin süreç içerisinde alınan numunelerinin duyusal, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik duyusal, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik analizlerini laboratuvarda kendi başına veya analizlerini laboratuvarda kendi başına veya ekiple belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ekiple belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir. ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

GörevleriGörevleri • İş organizasyonu yapmak.• Hijyen ve sanitasyon kurallarını uygulamak.• Analiz öncesi hazırlık yapmak.• Numuneyi analize hazırlamak.• Numunenin duyusal, fiziksel, kimyasal,

mikrobiyolojik analizlerini yapmak.• Analiz sonrası işlemleri yapmak.• Analiz formlarını doldurmak.• Analiz sonuçlarını mevzuatlara göre

değerlendirmek.• Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmek.

C. MESLEK ELEMANINDA ARANAN ÖZELLİKLERC. MESLEK ELEMANINDA ARANAN ÖZELLİKLER

Gıda laboratuvar teknisyeni olmak isteyenlerin;

• İş disiplinine sahip,

• Laboratuvara ait araç ve ekipmanların kullanımına özen gösteren,

• El ve parmaklarını ustalıkla kullanan

• Göz ve el koordinasyonunu sağlayan,

• Dikkatli ve sorumluluk sahibi,

• İş güvenliğine dikkat eden,

• Yaşam boyu öğrenme isteği olan,• Meslekî eğitim almış kimseler olmaları gerekir.

D. ÇALIŞMA ORTAMI VE D. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARIKOŞULLARI

Gıda laboratuvar teknisyenleri, gıda kontrol Gıda laboratuvar teknisyenleri, gıda kontrol laboratuvarlarında görev yaparlar. Laboratuvarlaboratuvarlarında görev yaparlar. Laboratuvarortamı kapalı ve temizdir, ancak üretim yapılan ortamı kapalı ve temizdir, ancak üretim yapılan yer sıcak, ıslak, rutubetli ve kokulu olabilir. İş, yer sıcak, ıslak, rutubetli ve kokulu olabilir. İş, genel olarak ayakta yapılır. genel olarak ayakta yapılır.

Meslek elemanları gıda, kimya, ziraat Meslek elemanları gıda, kimya, ziraat mühendisleri, biyologlar, veterinerler ve gıda mühendisleri, biyologlar, veterinerler ve gıda teknikerleriyle iletişimde bulunurlar. İş teknikerleriyle iletişimde bulunurlar. İş başında mesleklerinin gerektirdiği özel başında mesleklerinin gerektirdiği özel kıyafetler giyerler. kıyafetler giyerler.

Çalışma esnasında dikkatli olmadıkları Çalışma esnasında dikkatli olmadıkları taktirde yanma, kayma, düşme, kesilme, taktirde yanma, kayma, düşme, kesilme, elektrik çarpma ve havagazı-doğal gaz elektrik çarpma ve havagazı-doğal gaz zehirlenmeleri gibi kazalarla karşılaşabilirler. zehirlenmeleri gibi kazalarla karşılaşabilirler. Çalışma saatleri gündüz veya gece-gündüz Çalışma saatleri gündüz veya gece-gündüz vardiyalı olabilir. vardiyalı olabilir.

E. İŞ BULMA İMKÂNLARIE. İŞ BULMA İMKÂNLARIGıda laboratuvar teknisyenleri, gıda üretimi yapan Gıda laboratuvar teknisyenleri, gıda üretimi yapan fabrikalarının laboratuvarlarında, özel gıda kontrol fabrikalarının laboratuvarlarında, özel gıda kontrol laboratuvarları vb. yerlerde iş imkânı laboratuvarları vb. yerlerde iş imkânı bulabilmektedirler. Hizmet sektöründe marketler, bulabilmektedirler. Hizmet sektöründe marketler, yemek fabrikaları, pastaneler vb. yerlerde de kalite yemek fabrikaları, pastaneler vb. yerlerde de kalite kontrol elemanı olarak çalışabilirler. İş yerlerinde kontrol elemanı olarak çalışabilirler. İş yerlerinde belli bir süre çalışanlar, laboratuvar sorumlusu belli bir süre çalışanlar, laboratuvar sorumlusu olabilmektedirler.olabilmektedirler.

Gıda sektöründe gelişmiş teknolojilerden Gıda sektöründe gelişmiş teknolojilerden yararlanarak üretim yapan işletmelerin çoğalması yararlanarak üretim yapan işletmelerin çoğalması bu alanda nitelikli eleman ihtiyacını sürekli bu alanda nitelikli eleman ihtiyacını sürekli kılacaktır.kılacaktır.

F. EĞİTİM VE KARİYER F. EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARIİMKÂNLARI

Meslek eğitimi, 2005-2006 eğitim öğretim yılından Meslek eğitimi, 2005-2006 eğitim öğretim yılından itibaren meslek liselerinin gıda teknolojisi alanında itibaren meslek liselerinin gıda teknolojisi alanında diploma programında verilecektir.diploma programında verilecektir.Lise öğrenimlerini bu alanda tamamlayan Lise öğrenimlerini bu alanda tamamlayan öğrenciler, ÖSS’de başarılı oldukları taktirde dört öğrenciler, ÖSS’de başarılı oldukları taktirde dört yıllık fakültelerin (lisans) ilgili bölümlerine yıllık fakültelerin (lisans) ilgili bölümlerine girebilecekleri gibi, sınavsız geçiş hakkından girebilecekleri gibi, sınavsız geçiş hakkından yararlanarak iki yıllık meslek yüksekokullarına (ön yararlanarak iki yıllık meslek yüksekokullarına (ön lisans) da devam edebilirler. Meslek lisans) da devam edebilirler. Meslek yüksekokullarını başarıyla bitirenler, ÖSYM yüksekokullarını başarıyla bitirenler, ÖSYM tarafından yapılan dikey geçiş sınavında başarılı tarafından yapılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde, alanları ile ilgili dört yıllık oldukları takdirde, alanları ile ilgili dört yıllık fakültelerde de öğrenim görebilirler.fakültelerde de öğrenim görebilirler.

Bu Alanla İlgili Sınavsız Bu Alanla İlgili Sınavsız Okuyabilecekleri Meslek Okuyabilecekleri Meslek

Yüksekokullarının BölümleriYüksekokullarının Bölümleri

• • AşçılıkAşçılık• • Et EndüstrisiEt Endüstrisi• • Endüstriyel TavukçulukEndüstriyel Tavukçuluk• • Ev İdaresi (Açık Öğretim)Ev İdaresi (Açık Öğretim)• • Gastronomi ve Mutfak SanatlarıGastronomi ve Mutfak Sanatları• • Gıda TeknolojisiGıda Teknolojisi• • Hazır Yemek ve AşçılıkHazır Yemek ve Aşçılık

• • Meyve ve Sebze İşleme Meyve ve Sebze İşleme

• • Süt ve Süt ÜrünleriSüt ve Süt Ürünleri

• • TavukçulukTavukçuluk

• • Turizm ve Otel İşletmeciliğiTurizm ve Otel İşletmeciliği

• • Turizm ve Otel İşletmeciliği (Açık Öğretim)Turizm ve Otel İşletmeciliği (Açık Öğretim)

• • Turizm ve Seyahat İşletmeciliğiTurizm ve Seyahat İşletmeciliği

• • Un Üretim TeknolojisiUn Üretim Teknolojisi

• • Yağ EndüstrisiYağ Endüstrisi

• • Zeytin EndüstrisiZeytin Endüstrisi

Bu Alanla İlgili ÖSYM tarafından yapılan Bu Alanla İlgili ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavından Sonra Dikey Geçiş Sınavından Sonra Okuyabilecekleri Lisans Bölümleri ise Okuyabilecekleri Lisans Bölümleri ise şunlardır:şunlardır:

• • Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık; Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık; Aile Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, Beslenme ve DiyetetikBeslenme ve Diyetetik• • Endüstriyel Tavukçuluk, Kanatlı Endüstriyel Tavukçuluk, Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği; Hayvan Yetiştiriciliği; Ziraat MühendisliğiZiraat Mühendisliği• • Et Endüstrisi; Et Endüstrisi; Aile Ekonomisi ve Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, Gıda Mühendisliği Bilimleri Öğretmenliği, Gıda Mühendisliği

• • Ev İdaresi; Ev İdaresi; Aile Ekonomisi ve Beslenme Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, Ev EkonomisiÖğretmenliği, Ev Ekonomisi

• • Gıda Teknolojisi, Yağ Endüstrisi; Gıda Teknolojisi, Yağ Endüstrisi; Beslenme ve Diyetetik, Biyokimya, Gıda Beslenme ve Diyetetik, Biyokimya, Gıda Mühendisliği, KimyaMühendisliği, Kimya

• • Meyve ve Sebze İşleme; Meyve ve Sebze İşleme; Gıda MühendisliğiGıda Mühendisliği

• • Süt ve Süt Ürünleri; Süt ve Süt Ürünleri; Gıda Mühendisliği, Gıda Mühendisliği, Ziraat MühendisliğiZiraat Mühendisliği

• • Tavukçuluk, Un Üretim Teknolojisi; Tavukçuluk, Un Üretim Teknolojisi; Ziraat MühendisliğiZiraat Mühendisliği

• • Zeytin Endüstrisi; Zeytin Endüstrisi; Kültür Bitkileri Üretimi Kültür Bitkileri Üretimi ve Pazarlama, Ziraat Mühendisliği ve Pazarlama, Ziraat Mühendisliği

Bu Alandaki Dört Yıllık Bu Alandaki Dört Yıllık Fakülteler Şunlardır:Fakülteler Şunlardır:

• • Aile Ekonomisi ve Beslenme ÖğretmenliğiAile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği• • Aile ve Tüketici Bilimleri ÖğretmenliğiAile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği• • Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Teknolojisi Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Teknolojisi Yüksekokulu)Yüksekokulu)• • Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Y.O.)Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Y.O.)• • Aile ve Tüketici BilimleriAile ve Tüketici Bilimleri• • Otelcilik ve Turizm ÖğretmenliğiOtelcilik ve Turizm Öğretmenliği• • Konaklama İşletmeciği (Turizm İşletmeciliği Konaklama İşletmeciği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.)ve Otelcilik Y.O.)

• • Aile ve Tüketici Bilimleri Konaklama İşletmeciliği Aile ve Tüketici Bilimleri Konaklama İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.)(Turizm ve Otelcilik Y.O.)• • Konaklama İşletmeciği ÖğretmenliğiKonaklama İşletmeciği Öğretmenliği• • Seyahat İşletmeciği (Turizm İşletmeciliği ve Seyahat İşletmeciği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.)Otelcilik Y.O.)• • Seyahat İşletmeciği (Turizm ve Otelcilik Y.O.)Seyahat İşletmeciği (Turizm ve Otelcilik Y.O.)• • Seyahat İşletmeciği ve Turizm Rehberliği Seyahat İşletmeciği ve Turizm Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.)(Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.)• • Turist Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Turist Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu)Yüksekokulu)• • Turist Reh. (Turizm ve Otelcilik Yüksekokulu)Turist Reh. (Turizm ve Otelcilik Yüksekokulu)• • Turizm İşletmeciliği (Uygulamalı Bilimler Turizm İşletmeciliği (Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu)Yüksekokulu)

• • Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Turizm Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.)İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.)• • Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.• • Turizm ve Otel İşletmeciliği(Uygulamalı Turizm ve Otel İşletmeciliği(Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Y.O.)Teknoloji ve İşletmecilik Y.O.)• • Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O.Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O.• • Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm ve Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.)Otelcilik Y.O.)• • Turizm ve Otelcilik (Bilgisayar ve Turizm Turizm ve Otelcilik (Bilgisayar ve Turizm Yüksekokulu)Yüksekokulu)• • Yiyecek-İçecek İşletmeciği (Turizm Yiyecek-İçecek İşletmeciği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.)İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.)

GIDA ÜRETİM GIDA ÜRETİM TEKNİSYENİTEKNİSYENİ

Tanımı:Tanımı:

Gıda üretim teknisyeni; her türlü gıdanın Gıda üretim teknisyeni; her türlü gıdanın üretimi için iş organizasyonunu yapan, üretimi için iş organizasyonunu yapan, gerekli ham madde ile üretimde kullanılan gerekli ham madde ile üretimde kullanılan araç ve gereçleri tanıyıp kullanabilen, araç ve gereçleri tanıyıp kullanabilen, gıdanın üretilmesini sağlayan, kontrol gıdanın üretilmesini sağlayan, kontrol edebilen, ürünü ambalajlama ve depolama edebilen, ürünü ambalajlama ve depolama bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir. bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

Gıda üretim teknisyenleri çalıştığı Gıda üretim teknisyenleri çalıştığı üretimin alanlarına göre aşağıdaki isimleri üretimin alanlarına göre aşağıdaki isimleri alırlar:alırlar:

Süt ürünleri üretim teknisyeni: Süt ürünleri üretim teknisyeni: İçme sütü, İçme sütü, yoğurt/ayran, peynir, süttozu, krema, yoğurt/ayran, peynir, süttozu, krema, tereyağı, dondurma vb. ürünlerin üretiminde tereyağı, dondurma vb. ürünlerin üretiminde görev alır. Sektörde bu elemanlar içme sütü, görev alır. Sektörde bu elemanlar içme sütü, yoğurt-ayran, peynir, krema ve tereyağı, süt yoğurt-ayran, peynir, krema ve tereyağı, süt tozu, dondurma ustası vb. isimler alırlar. tozu, dondurma ustası vb. isimler alırlar.

Et ve et ürünleri üretim teknisyeni: Et ve et ürünleri üretim teknisyeni:

Kırmızı/beyaz et işleme, salam, sosis, sucuk, Kırmızı/beyaz et işleme, salam, sosis, sucuk, pastırma, kavurma vb. ürünlerin üretiminde pastırma, kavurma vb. ürünlerin üretiminde görev alır. Sektörde bu elemanlar pastırmacı, görev alır. Sektörde bu elemanlar pastırmacı, dolum elemanı, et çekim elemanı, vakum-dolum elemanı, et çekim elemanı, vakum-ambalajlaması makinesi operatörü, kuterci, ambalajlaması makinesi operatörü, kuterci, fırın ve iklimlendirme operatörü, kavurmacı, fırın ve iklimlendirme operatörü, kavurmacı, sucuk-sosis-salam üretim elemanı vb. isimler sucuk-sosis-salam üretim elemanı vb. isimler alırlar. alırlar.

Sebze ve meyve işleme üretim Sebze ve meyve işleme üretim teknisyeni: teknisyeni:

Konserve, meyve/sebze suları, kurutulmuş, Konserve, meyve/sebze suları, kurutulmuş, dondurulmuş meyve ve sebzeler vb. dondurulmuş meyve ve sebzeler vb. ürünlerin üretiminde görev alır. Sektörde bu ürünlerin üretiminde görev alır. Sektörde bu elemanlar konserve pişiricisi, bant elemanı, elemanlar konserve pişiricisi, bant elemanı, yıkamacı, ambalajlama ve depolama yıkamacı, ambalajlama ve depolama elemanı, salça ustası vb. isimler alırlar. elemanı, salça ustası vb. isimler alırlar.

Tahıl ürünleri üretim teknisyeni: Tahıl ürünleri üretim teknisyeni:

Un/irmik, ekmek, bulgur, nişasta, tarhana, Un/irmik, ekmek, bulgur, nişasta, tarhana, makarna, bisküvi vb. ürünlerin üretiminde makarna, bisküvi vb. ürünlerin üretiminde görev alır. Sektörde bu elemanlar un/irmik görev alır. Sektörde bu elemanlar un/irmik ustası, valsci, elekçi, yıkamacı, makarna ustası, valsci, elekçi, yıkamacı, makarna ustası, makarna hamur (presçi) ustası, ustası, makarna hamur (presçi) ustası, makarna paketleme ustası, sorteksçi, makarna paketleme ustası, sorteksçi, kuleci, kurutmacı, bisküvi hamur ustası, kuleci, kurutmacı, bisküvi hamur ustası, fırıncı vb. isimler alırlar. fırıncı vb. isimler alırlar.

Kuru baklagiller üretim teknisyeni: Kuru baklagiller üretim teknisyeni:

Mercimek, kuru fasulye, nohut vb. Mercimek, kuru fasulye, nohut vb. ürünlerin işlenme ve paketlenmesinde ürünlerin işlenme ve paketlenmesinde görev alır. Sektörde bu elemanlar bant görev alır. Sektörde bu elemanlar bant elemanları, paketleme elemanları, elemanları, paketleme elemanları, sorteksçi, kalibrasyoncu vb. isimler alırlar. sorteksçi, kalibrasyoncu vb. isimler alırlar.

Çay üretim teknisyeni: Çay üretim teknisyeni:

Çay üretiminde görev alır. Sektörde bu Çay üretiminde görev alır. Sektörde bu elemanlar çay ustası, çay eksperi vb. isimler elemanlar çay ustası, çay eksperi vb. isimler alırlar. alırlar.

Bitkisel yağ üretim teknisyeni: Bitkisel yağ üretim teknisyeni:

Zeytinyağı, bitkisel yağlar ve margarin vb. Zeytinyağı, bitkisel yağlar ve margarin vb. ürünlerin üretiminde görev alır. Sektörde bu ürünlerin üretiminde görev alır. Sektörde bu elemanlar ham yağ, rafinasyon, pres, dolum elemanlar ham yağ, rafinasyon, pres, dolum ustası vb.isimler alırlar. ustası vb.isimler alırlar.

Fermantasyon ürünleri üretim Fermantasyon ürünleri üretim teknisyeni: teknisyeni:

Şarap, malt/bira, sirke, turşu, sofralık Şarap, malt/bira, sirke, turşu, sofralık zeytin, boza vb. ürünlerin üretiminde görev zeytin, boza vb. ürünlerin üretiminde görev alır. Sektörde bu elemanlar şarap, alır. Sektörde bu elemanlar şarap, malt/bira, sirke, turşu, sofralık zeytin, boza malt/bira, sirke, turşu, sofralık zeytin, boza ustası vb. isimler alırlar. ustası vb. isimler alırlar.

Şeker ve şekerli ürünler üretim Şeker ve şekerli ürünler üretim teknisyeni: teknisyeni:

Şeker, reçel, pekmez, tahin helvası, sucuk, Şeker, reçel, pekmez, tahin helvası, sucuk, çikolata, krema, karamel, lokum, çikolata, krema, karamel, lokum, şekerlemeler vb. ürünlerin üretiminde görev şekerlemeler vb. ürünlerin üretiminde görev alır. Sektörde bu elemanlar çikolata, alır. Sektörde bu elemanlar çikolata, karamel, krema, gofret ve nuga hamur, reçel, karamel, krema, gofret ve nuga hamur, reçel, tahin helvası, pekmez, cezerye, şekerleme tahin helvası, pekmez, cezerye, şekerleme ustası vb. isimler alırlar. ustası vb. isimler alırlar.

Bunların dışında gıda üretiminde Bunların dışında gıda üretiminde görev alan birçok teknisyen de (hazır görev alan birçok teknisyen de (hazır çorba, sakız, toz, gazlı ve gazsız içecekler, çorba, sakız, toz, gazlı ve gazsız içecekler, alkollü içkiler, kuruyemişler, bal, balık, alkollü içkiler, kuruyemişler, bal, balık, tavuk ürünleri vb.) mevcuttur. Bu üretim tavuk ürünleri vb.) mevcuttur. Bu üretim elemanlarının altında gıda üretim kalfaları, elemanlarının altında gıda üretim kalfaları, ayıklama ve yıkama, ambalajlama, ayıklama ve yıkama, ambalajlama, depolama vb. elemanlar da bulunmaktadır. depolama vb. elemanlar da bulunmaktadır.

GörevleriGörevleri • • İş organizasyonu yapmak.İş organizasyonu yapmak.

• • Hijyen ve sanitasyon kurallarını Hijyen ve sanitasyon kurallarını uygulamak.uygulamak.

• • Ham maddeleri hazırlamak.Ham maddeleri hazırlamak.

• • Gıda sektöründe yer alan her türlü gıdaları Gıda sektöründe yer alan her türlü gıdaları (İçme sütü ve süt ürünleri, et ve et ürünleri, (İçme sütü ve süt ürünleri, et ve et ürünleri, sebze ve meyve ürünlerisebze ve meyve ürünleri, , tahıl ve tahıl tahıl ve tahıl ürünleri, kurubaklagil, bitkisel yağlar,ferman-ürünleri, kurubaklagil, bitkisel yağlar,ferman-tasyon ürünleri, şeker ve şekerli ürünler, çay, tasyon ürünleri, şeker ve şekerli ürünler, çay, ve diğer ürünleri üretmek)ve diğer ürünleri üretmek)

• • Gıdaların duyusal ve fiziksel analizlerini Gıdaların duyusal ve fiziksel analizlerini yapmak.yapmak.

• • Kullanılan alet ve ekipmanların bakım ve Kullanılan alet ve ekipmanların bakım ve basit onarımını yapma.kbasit onarımını yapma.k

• • Üretim formlarını doldurmak.Üretim formlarını doldurmak.

• • Üretilen gıdaları ambalajlamak ve Üretilen gıdaları ambalajlamak ve depolamak.depolamak.

• • Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmek.yürütmek.

c. Meslek Elemanında c. Meslek Elemanında Aranan ÖzelliklerAranan Özellikler

Gıda üretim teknisyeni olmak isteyenlerin;Gıda üretim teknisyeni olmak isteyenlerin;

• • İş disiplinine sahip, İş disiplinine sahip,

• • Üretimde kullanılan alet ve ekipmanların Üretimde kullanılan alet ve ekipmanların kullanımına özen gösteren, kullanımına özen gösteren,

• • Vücut yapısı güçlü ve sağlıklı, Vücut yapısı güçlü ve sağlıklı,

• • Gıda sektöründe çalışmasına engel Gıda sektöründe çalışmasına engel herhangi bir bulaşıcı hastalığı olmayan, herhangi bir bulaşıcı hastalığı olmayan,

• • Gözlerini ve ellerini birlikte ustalıkla Gözlerini ve ellerini birlikte ustalıkla kullanabilen, kullanabilen,

• • Dikkatli ve tedbirli, ekip çalışmasına yatkın, Dikkatli ve tedbirli, ekip çalışmasına yatkın,

• • İş güvenliğine dikkat eden, İş güvenliğine dikkat eden,

• • Hijyen ve sanitasyon kurallarını uyan, Hijyen ve sanitasyon kurallarını uyan,

• • Meslekî eğitim almış kimseler olmaları Meslekî eğitim almış kimseler olmaları gerekir.gerekir.

d. Meslek Elemanının Çalışma d. Meslek Elemanının Çalışma Ortamı ve KoşullarıOrtamı ve Koşulları

Gıda üretim teknisyenleri, gıda üreten Gıda üretim teknisyenleri, gıda üreten fabrikalar ve imâlathanelerde görev yaparlar. fabrikalar ve imâlathanelerde görev yaparlar. Gıda üretim ortamı temiz, sıcak/serin, ıslak, Gıda üretim ortamı temiz, sıcak/serin, ıslak, rutubetli, kokulu tozlu ve gürültülü olabilir. İş, rutubetli, kokulu tozlu ve gürültülü olabilir. İş, kapalı ortamda ve genel olarak ayakta yürütülür. kapalı ortamda ve genel olarak ayakta yürütülür.

Meslek elemanları gıda, kimya ve ziraat Meslek elemanları gıda, kimya ve ziraat mühendisleri, biyologlar, veterinerler ve gıda mühendisleri, biyologlar, veterinerler ve gıda teknikerleriyle iletişimde bulunurlar. İş başında teknikerleriyle iletişimde bulunurlar. İş başında mesleklerinin gerektirdiği özel kıyafetler giyerler.mesleklerinin gerektirdiği özel kıyafetler giyerler.

Çalıştığı gıda üretim alanlarına göre çeşitli, Çalıştığı gıda üretim alanlarına göre çeşitli, alet-ekipmanlar, hammadde ve yardımcı alet-ekipmanlar, hammadde ve yardımcı maddeler kullanırlar.maddeler kullanırlar.

Çalışma esnasında dikkatli olmadıkları Çalışma esnasında dikkatli olmadıkları taktirde yanma, kayma, düşme, kesilmeler, taktirde yanma, kayma, düşme, kesilmeler, elektrik çarpmaları, makinalara kapılmalar ve elektrik çarpmaları, makinalara kapılmalar ve hava gazı-doğal gaz zehirlenmeleri gibi hava gazı-doğal gaz zehirlenmeleri gibi kazalarla karşılaşabilirler.kazalarla karşılaşabilirler.

Çalışma saatleri gündüz veya gece-gündüz Çalışma saatleri gündüz veya gece-gündüz vardiyalı olabilir. vardiyalı olabilir.

e. İş Bulma İmkânlarıe. İş Bulma İmkânlarıGıda üretim teknisyenleri, gıda üretimi yapan fabrikalar ve imâlathanelerde, ayrıca gelecekte imal edilecek her türlü gıdaların üretiminde de çalışabilirler. Programları gıda sektörünün görüş ve önerileri çerçevesinde hazırlandığı için iş imkânları genişlemiş ve yaratılmıştır. Gıda sektöründe gelişmiş teknolojilerden yararlanarak üretim yapan işletmelerin çoğalması bu alanda nitelikli eleman ihtiyacını sürekli kılacaktır.

İş yerlerinde belli bir süre çalışanlar, çeşitli bölümlerde üretim sorumlusu olarak çalışabilmektedirler.

f. Eğitim ve Kariyer İmkânlarıf. Eğitim ve Kariyer İmkânları

Gıda üretim teknisyenleri, gıda laboratuvar Gıda üretim teknisyenleri, gıda laboratuvar teknisyenlerinin eğitim ve kariyer imkânlarının teknisyenlerinin eğitim ve kariyer imkânlarının

aynısına sahiptirler.aynısına sahiptirler.

İMKB Gazi Mustafa Kemal İMKB Gazi Mustafa Kemal Çok Programlı LisesiÇok Programlı Lisesi

Rehberlik ServisiRehberlik Servisi

Yusuf KARAKAŞYusuf KARAKAŞ