Gids voor de

wereldstudent

European Citizenship Trimester Programme

INHOUDSTAFEL

1. Inleiding: Naar een nieuwe omgeving .................................................................................. 3 

2. De Voorbereiding ................................................................................................................... 4 2.1. Enkele overwegingen .......................................................................................................... 4 2.2. Wat betekent dat, uitwisselingsstudent zijn? ....................................................................... 4 

2.2.1. Je rol binnen het gezin ................................................................................................. 4 Wat is jouw rol binnen het gezin zeker niet? ............................................................... 4 Wat is je rol binnen het gezin dan wel? ........................................................................ 5 

2.2.2. Je rol in de gemeenschap ............................................................................................. 5 2.3. Wat heeft je gastgezin jou te bieden? .................................................................................. 6 2.4. Verwachtingen .................................................................................................................... 7 

2.4.1. Eigen verwachtingen .................................................................................................... 7 2.4.2. Verwachtingen van je ouders ....................................................................................... 8 2.4.3. Wat verwacht AFS van je gastouders ........................................................................... 8 2.4.4. Verwachtingen van AFS van jou :................................................................................ 8 

2.5. AFS is er voor jou ! ............................................................................................................. 8 2.6. Je culturele bagage .............................................................................................................. 9 2.7. Wat moet je weten over cultuur ? ....................................................................................... 9 

2.7.1. Red flags ...................................................................................................................... 9 2.7.2. Verwachtingen ........................................................................................................... 10 2.7.3. Beschrijf, interpreteer, evalueer (in deze volgorde) .................................................... 10 2.7.4. Eigenschappen en stereotypen ................................................................................... 10 

2.8. Hoe problemen oplossen .................................................................................................. 10 2.9. Voorbereidingen ............................................................................................................... 12 

3. Aankomst in je gastland ...................................................................................................... 14 3.1. Wat je moet weten... ......................................................................................................... 14 

3.1.1. De douane ................................................................................................................. 14 3.1.2. Ontmoeting met AFS in je gastland .......................................................................... 14 3.1.3. Ontmoeting met je gastgezin ..................................................................................... 14 3.1.4. Vermoeidheid ............................................................................................................ 14 3.1.5. Gezondheid en netheid .............................................................................................. 15 3.1.6. Voeding ..................................................................................................................... 15 3.1.7. Afspraken met je gastgezin ........................................................................................ 15 

3.2. Tips voor je relatie met je gastgezin .................................................................................. 15 

4. De aanpassing ....................................................................................................................... 20 4.1. Je verwachtingen herbekijken ........................................................................................... 20 4.2. Je eigen plaatsje vinden ..................................................................................................... 20 4.3. Je gastgezin past zich aan jou aan ..................................................................................... 20 4.4. Aanpassen aan de school .................................................................................................. 21 4.5. Reizen ............................................................................................................................... 21 

5. Het verdiepingsproces ......................................................................................................... 22 5.1. Je relatie met je gastgezin .................................................................................................. 22 

2

5.1.1. Regels, uitdrukkelijk vermeld of niet ......................................................................... 22 5.1.2. Deel jouw cultuur met je gastgezin ............................................................................ 22 5.1.3. Gastbroers, gastzussen en vrienden ........................................................................... 22 5.1.4. Denk niet dat alles vanzelf goed blijft gaan ................................................................ 23 

5.2. Cultuurschok: ................................................................................................................... 23 5.2.1. Enkele tips om zo’n periode wat makkelijker door te komen ..................................... 24 

5.3. Intercultureel leren ........................................................................................................... 24 

6. Het einde van je verblijf nadert... ...................................................................................... 26 6.1. Je wil helemaal niet weg! ................................................................................................... 26 6.2. Gevoelens erkennen .......................................................................................................... 26 6.3. Je voorbereiden op het afscheid ........................................................................................ 27 6.4. Terugkijken op je ervaring ................................................................................................ 27 6.5. Voorbereiding op terugkeer .............................................................................................. 27 6.6. Brusselkamp ..................................................................................................................... 28 

7. Terug thuis: de omgekeerde cultuurshok .......................................................................... 29 7.1. Opwinding, opluchting, verwarring en verwondering. ...................................................... 29 7.2. Terug in je eigen klasgroep in België ................................................................................ 29 7.3. Je vecht om een eigen plaatsje te vinden. .......................................................................... 29 7.4. Je vindt uiteindelijk een middenweg tussen twee culturen. ............................................... 30 

3

1. INLEIDING: NAAR EEN NIEUWE OMGEVING

3 maanden in een andere cultuur leven, je moeten aanpassen aan een nieuw gezin, een nieuwe school, een vreemde manier om met mensen om te gaan, enzovoort, is zeker geen gemakkelijke opgave. Je hebt al een geruime tijd in deze cultuur geleefd, in je eigen gezin, met eigen leefregels. Je ouders hebben je geleerd bepaalde dingen op een be-paalde manier te doen. Ze hebben je geleerd wat goed en slecht is, juist of fout. Je hebt geleerd van dingen te houden (mensen, plaatsen, eten, kle-ren,…) en sommige dingen niet prettig te vinden. Je leerde hoe je te ge-dragen t.o.v. anderen (vrienden, leraars, volwassenen,…) Je hebt zelfs geleerd te denken op een manier die eigen is aan de maatschappij waarin je leeft. Je moet twee dingen goed begrijpen als je praat over wat je tot nu toe geleerd hebt: al dit “goed, slecht, juist, fout” wordt bepaald door de cultuur waar-

in je leeft en zijn dingen die je met je meedraagt. elke cultuur is anders, in elke cultuur leren kinderen wat in die cul-

tuur “goed en slecht, juist en fout” is. Samengevat: verschillende culturen bekijken het leven op verschillende manieren, hechten belang aan andere dingen. En het is net dat wat een uitwisseling zo waardevol maakt: in contact komen met, ervaren en zien hoe een andere cultuur het leven bekijkt; hierdoor krijg je een beter in-zicht in je eigen cultuur en je eigen kijk op de wereld.

Tips voor het lezen Lees deze gids niet in één ruk door… Deze gids neem je best mee. Tracht de doe-tips uit te voe-ren…en werk ze uit in je plakboek… We hopen voor jou dat het een boeiende erva-ring mag wor-den…

4

2. DE VOORBEREIDING

2.1. Enkele overwegingen

Opwinding-Nervositeit AFS wil je zendorganisatie zijn en je bent volop bezig met de voorbereidingen. Binnenkort krijg je waarschijnlijk nieuws van je toekomstige gastfamilie, de familie waar je drie maanden bij zal wonen. Je hebt massa's vragen over hoe het zal zijn. De periode van voorbereiding is voor de meeste AFS-ers een erg opwindende tijd. Je leest alles wat je vindt over jouw land, probeert misschien met mensen van ginder in contact te komen en zo meer. Maak je vooral niet te veel zorgen, het is heel normaal dat je twijfelt en zenuwachtig bent. En denk eraan dat iedereen twijfels heeft, de één al wat meer dan de ander en dat twijfels normaal zijn.

2.2. Wat betekent dat, uitwisselingsstudent zijn?

Als uitwisselingsstudent ben je toch wel een beetje speciaal. Voor je vertrek vraagt iedereen je wat je gaat doen, bij welk gezin je terecht gaat komen, of je gaat mailen enz. Je staat meer dan anders in de belangstelling. Alles wat je doet, lijkt te maken te hebben met het feit dat je voor een tijdje naar het buitenland zal gaan. Ook in je gastland zal je anders zijn, wat meer aandacht krijgen dan normaal. Maar je zal ook "anders" zijn omdat je helemaal buiten je gewone leefwereld zal staan. Een nieuw gezin, een nieuwe school, een nieuwe omgeving, ... Je ontdekt dat je tussen vreemden staat. Waar is dan jouw plaats? Waar vind jij iets vertrouwd?

2.2.1. Je rol binnen het gezin

Als AFS-er kom je in een gastgezin terecht, je nieuwe familie. Jouw nieuwe gezin is belangrijk en vormt het hart van een cultuur. Van hen kan je heel veel leren en ze zullen je steun geven bij moeilijkheden die je tijdens je ervaring kan ondervinden.

Wat is jouw rol binnen het gezin zeker niet?

Je bent geen gast. De eerste dagen/weken zal je door je gezin wellicht als gast behandeld wor-den, dat is vrij normaal. Om echt thuis te kunnen zijn, moet je deze rol echter in overleg met je gastgezin zo snel mogelijk opzij schuiven. Je bent geen kostganger. Soms denken studenten dat ze 'betalende gast' zijn in hun gezin. Ze integreren zich niet in het gezinsleven, doen waar ze zelf zin in hebben. Dat dit volledig ingaat tegen de idee van AFS hoeft waarschijnlijk niet gezegd. Je gastgezin wordt NIET betaald om jou

5

in huis te nemen. Ze doen dit vrijwillig. Het is dan ook niet meer dan normaal dat jij in-spanningen doet om je plaatsje als gezinslid in te nemen en dat je met de anderen rekening houdt. Je bent geen poetsvrouw/-man en geen babysit. Het spreekt voor zich dat je kleine huishoudelij-ke karweitjes zal moeten opknappen of af en toe eens op je kleine broertjes of zusjes zal passen. Maar natuurlijk moet je niet meer werkjes opknappen dan redelijk is en ook van de anderen ge-vraagd wordt. Je bent immers gekomen om te delen in het gezins- leven, niet om enkel huishou-delijk werk te doen.

Wat is je rol binnen het gezin dan wel?

Ben je een lid van het gezin? In vele opzichten wel: je gastouders zorgen voor jou; dat je genoeg te eten hebt en een bed om in te slapen, ze zijn bezorgd over je gezondheid en over je aanpassing op school, ze interesseren zich voor jou als persoon, ... En toch ben je ook niet echt een lid van het gezin: je deelt hun herinneringen niet, kan niet mee-praten als ze over belevenissen van vroeger vertellen, ... Je hebt nog een ander gezin (je eigen familie thuis) dat uiteindelijk verantwoordelijk is voor jouw welzijn, ... Je gastouders zullen zich erg verantwoordelijk voelen t.a.v. je natuurlijke ouders. Ze zijn wellicht wat over-beschermend. Tegelijkertijd zullen ze het moeilijk vinden jou bepaalde regels op te leggen, omdat ze weten dat jij andere dingen geleerd hebt. Voor jou is de situatie soms even moeilijk als voor je gastouders: je kon gemakkelijk tegen je ei-gen ouders zeggen dat je iets niet prettig vond, of anders wilde, nu durf je dat misschien niet; hoe moet je je gastouders aanspreken? "vader - moeder"? Je rol tov de andere gezinsleden is ook niet altijd even makkelijk te bepalen. Het kan soms moei-lijk zijn met je gastbroers en/of -zussen een broer-zusrelatie op te bouwen. Zij zijn misschien niet altijd bereid jou die rol te geven, en kunnen jaloers zijn omdat jij in het begin meer aandacht krijgt dan zij, omdat ze nu dingen met jou moeten delen en zo meer. Het kan best zijn dat het wel meteen klikt en dat je gastbroers en -zussen je introduceren in hun eigen vriendenkring. Ver-geet echter niet dat het belangrijk is je eigen vrienden te maken. Meestal is een broer-zusrelatie niet die van beste vrienden, en je bent beter niet totaal afhankelijk van hen. Doe opdracht beschrijf jezelf eens in 4 trefwoorden wat heb je geleerd over jezelf tijdens de oriëntatie? wat vind jij het belangrijkste in het leven? vraag je ouders je te beschrijven met 4 karaktereigenschappen vraag je vrienden je te beschrijven met 3 positieve en 2 negatieve kenmerken

2.2.2. Je rol in de gemeenschap

In sommige scholen en gemeenschappen sta je als AFS’er automatisch in het middelpunt van de belangstelling. Het kan zijn dat je komst wordt aangekondigd in de plaatselijke krant, dat op

6

school iedereen wordt samengeroepen om jou voor te stellen, ... Het kan echter ook zijn dat je komst totaal onopgemerkt voorbij gaat. Hoe dan ook, in je eigen kleine leefwereld, zal je toch altijd gezien worden als vertegenwoordi-ger van jouw land. Mensen zullen je heel wat vragen stellen over je eigen land, naar jouw gevoel misschien domme vragen, maar het is erg belangrijk ze steeds even geduldig en nauwkeurig te beantwoorden. Soms kan je rol als uitwisselingsstudent je een beetje overweldigen. Men vraagt je wellicht spee-ches te geven over België, meer dan je lief is. Het kan zijn dat je schoolwerk meer tijd opslorpt dan normaal, omdat jij alles in een vreemde taal moet studeren. Het kan soms erg vermoeiend zijn de perfecte 'ambassadeur' van je land te zijn. Probeer op dat vlak echter niet de held uit te hangen en neem slechts zoveel hooi op je vork als je aankan. Je hebt immers af en toe ook tijd voor jezelf nodig. AFS’er zijn betekent jezelf delen met andere mensen. Maar het is be-langrijk eraan te denken dat je niet iemand anders moet worden dan wie je bent. De ene AFS’er is misschien goed in sport, de andere kan goed voordrachten geven. Daarom moet jij dat niet allemaal kunnen. Jij hebt je eigen talenten en het is aan jou om te bepalen welke rol jij kan spelen in je gastgezin en je gastgemeenschap.

Je hebt een rol tegenover je gezin, je school, je vrienden en gemeenschap Doe - tips Blik even terug op oriëntatie … Beschrijf je eigen familie. Welke eigenheden (h)erken je in vergelijking met andere gezin-

nen? Indien in jouw gezin een gaststudent zou logeren, waaraan zou die zich moeten aanpassen?

Wat is eigen, specifiek aan jouw gezin, familie, leefomgeving, vriendenkring, regio, streek, cultuur, land …

Als persoon ben je gevormd door verschillende invloeden. Het is heel belangrijk te beseffen wie je bent!

2.3. Wat heeft je gastgezin jou te bieden?

Gastgezinnen kunnen erg verschillend zijn. Sommige gezinnen hebben kinderen, andere niet. Je kan twee gastouders hebben, of slechts één, ze kunnen jong zijn of ouder; sommigen vinden net-heid en orde belangrijk, bij anderen steekt het niet zo nauw, sommigen zijn erg sportief, anderen niet, ... AFS probeert je in een gezin te plaatsen dat aan jouw persoonlijke noden voldoet. Ver-geet echter nooit dat geen enkel gezin hetzelfde zal zijn als jouw eigen gezin thuis. Hoeveel pun-ten van overeenkomst er ook mogen zijn, er zullen ook altijd belangrijke verschillen zijn. Leven in een gezin is een totaal andere manier om een land te leren kennen dan als een toerist. In een gezin krijg je de kans de taal te leren, de cultuur en manier van leven in je gastland te ont-dekken, zoals je als kind je eigen cultuur hebt leren kennen. Je gastgezin zal je hierbij proberen te helpen. Maar ook je gastouders zijn, net zoals jij, geen perfecte ambassadeurs van hun land. Ze zullen soms geschokt zijn door dingen die jij doet, of omgekeerd. Maar toch betekenen verschillen niet noodzakelijk problemen. Jullie zullen je aan elkaar leren aanpassen. Van jou zal echter wat meer aanpassing gevraagd worden dan van je familie. Nochtans zullen ook zij kleine of grote verande-ringen aanbrengen in hun dagelijks leven, om samenleven met jou aangenaam te maken.

7

Maar niet elke aanpassing betekent daarom een opoffering; jij als AFS’er draagt ook iets bij tot het gezin. Probeer zoveel mogelijk aan het gezinsleven deel te nemen, probeer interesse en begrip op te brengen voor hun waarden, ook al zijn die anders dan die van jou. Toon interesse in hun activiteiten, vraag hun mening over bepaalde dingen en probeer er rekening mee te houden. Zo kan je je gastgezin tonen dat je hen aanvaardt en begrijpt. Jij zal waarschijnlijk ook iets van jouw levenswijze willen delen met je nieuwe gezin, hen vertellen hoe jij dingen doet, wat jij belangrijk vindt. Dit betekent niet dat je moet gaan vergelijken. Als je oprecht geïnteresseerd bent in het leven van je gastgezin, zullen zij ook spontaan meer over jouw cultuur willen weten. Soms kan taal een enorme beperking voor je zijn. Je zou bepaalde dingen willen zeggen, maar kent er de juiste woorden niet voor. Geef de moed nooit op, blijf proberen, het loont de moeite! Je gastgezin zal je graag helpen hun taal te leren. Wees nooit bang hen om hulp te vragen. Dat is in het begin wellicht vervelend, maar het is nog veel vervelender dingen verkeerd te doen, ge-woon omdat je het niet durfde vragen. Op dit vlak kunnen ook je gastbroers of -zussen vaak hel-pen.

Gastgezinnen laten je de cultuur van binnenuit ontdekken! Doe - tips : Hoe zou voor jou je gastgezin moeten zijn? Wat motiveert een gezin om gastgezin te zijn, denk je? Beschrijf eens 3 gezinnen uit je omgeving die het fijn zouden vinden om een student in huis te hebben. Beantwoord hierbij volgende vragen: welke leeftijd heeft iedereen? zijn er kinderen? wat doet het gezin in zijn vrije tijd? leven ze samen of ieder apart? ken je huisregels van het gezin? ken je hun politieke of ideologische strekking? Stel je voor dat je bij één van de hierboven beschreven gezinnen zou wonen. Wat zou dit

voor jou betekenen?

2.4. Verwachtingen

Zowel jij, je natuurlijke ouders, je gastouders als AFS koesteren verwachtingen. Die worden niet altijd uitgesproken. Zorg ervoor dat je duidelijkheid bekomt omtrent ieders verwachtingen.

2.4.1. Eigen verwachtingen

Wat verwacht jij voor:

jezelf

je natuurlijke familie

8

je vrienden

je gastfamilie

je toekomstige school

...

2.4.2. Verwachtingen van je ouders

Wat verwachten je ouders van jou? Vraag het hen!

bestedingsgedrag

leerverwachtingen

2.4.3. Wat verwacht AFS van je gastouders

dat ze je opnemen als lid van het gezin

dat ze je steunen, helpen met taal- en andere problemen

dat ze met jou concrete afspraken maken, waar jullie je aan houden

dat ze je zeggen als hun iets dwarszit, dat ze open en eerlijk zijn

dat ze flexibel zijn, jou de ruimte geven fouten te maken en daaruit te leren Zorg dat je bij aankomst (of iets later) samen met je gastouders jullie verwachtingen bespreek-baar maakt. Maak nu al een lijstje met topics waarover je de verwachtingen van je gastouders wil vernemen.

2.4.4. Verwachtingen van AFS van jou :

dat je open en eerlijk zal zijn, bereid jezelf en jouw cultuur te delen met je gastfamilie

dat je een goede ambassadeur van België (en Vlaanderen) zal zijn

dat je flexibel zal zijn, moeite zal doen je aan te passen, altijd positief zal proberen te denken

dat je actief zal zijn in je gezin, je gastgemeenschap, je school

dat je respect zal tonen voor de cultuur van je gastland en deze zal proberen te aan-vaarden

dat je problemen niet voor jezelf houdt, maar erover praat met je gastgezin, met je be-geleider, met AFS

Hou de vinger aan de pols.

Voel of het “snor” zit. Reflecteer regelmatig !

2.5. AFS is er voor jou !

AFS zal steeds proberen jou de steun en hulp te geven die je nodig hebt. In elk land is er wel iemand op wie je kan terugvallen als het wat moeilijker gaat. In de meeste landen hebben de

9

AFS-ers een persoonlijke begeleider. Is dat niet het geval, dan kan je altijd terecht bij de voorzit-ter van je plaatselijke comité of bij de mensen van het AFS-kantoor van je gastland. Wat doet een begeleider?

Regelmatig contact opnemen met jou en je familie om te evalueren hoe je uitwisseling verloopt

de verbindingspersoon zijn tussen de familie & deelnemer en AFS, zodat deze op de hoogte zijn van ontwikkelingen die invloed hebben op jouw welzijn

informatie verschaffen over AFS: de procedure en regels. Wist je dat?:

In sommige landen is het de gewoonte dat 1 vrijwilliger de contactpersoon is voor alle jongeren in het comité.

Een begeleider is niet noodzakelijk iemand van jouw leeftijd, maar kan evengoed iemand van middelbare leeftijd zijn.

Begeleiders zijn niet noodzakelijk zelf ooit op uitwisseling geweest.

2.6. Je culturele bagage

Heb je er al eens over nagedacht wat je allemaal zal meenemen naar je gastland? Natuurlijk heb je al aan kleding en cadeautjes gedacht, maar zoals de meeste mensen heb je waarschijnlijk nog niet stilgestaan bij je culturele bagage. Jouw reacties op dingen die je zal meemaken en mensen die je zal leren kennen, zal grotendeels bepaald worden door de vooronderstellingen die je maakt en door de verklaring die je vanuit jouw gezichtspunt aan bepaalde feiten zal geven. Jouw voor-onderstellingen over wat "normaal" en "verkeerd, gek" is, ligt vervat in jouw culturele bagage. Het is echter heel belangrijk, voor je oordelen velt, om te kijken naar wat anderen doen, om vra-gen te stellen, om zoveel mogelijk te weten te komen over die andere cultuur. Je kan je onmogelijk voorbereiden op elke situatie die jou kan overkomen. Maar wees steeds be-reid om misverstanden op te lossen. Denk eraan dat de vooronderstellingen vanuit jouw cultuur niet altijd opgaan in je gastland. En het helpt om je twijfels expliciet uit te spreken.

2.7. Wat moet je weten over cultuur ?

Cultuur is de manier van denken en zich gedragen die eigen is aan een bepaalde groep. Het om-vat ook de manier waarop je automatisch reageert op verhalen, gebeurtenissen, mensen, situaties, ... Meestal ben je je hier niet van bewust, omdat het allemaal heel gewoon is voor jou. En dat schept in het buitenland wel eens problemen. We kunnen een aantal tips geven om deze "culturele problemen" op te lossen of te vermijden.

2.7.1. Red flags

Je zal in je gastland heel wat dingen tegenkomen die jij als "vreemd" bestempelt. Je vindt mis-schien dat mensen veel liegen, dat ze schijnheilig zijn, of juist supervriendelijk, ... Het is in ieder geval anders dan in je eigen cultuur en je begrijpt het gedrag van de anderen niet. Zoiets noemen we een "red flag". Zo'n cultureel verschil kan inderdaad op je inwerken als een "rode lap op een

10

stier". Je kan er behoorlijk boos van worden. Maar gelukkig kan het ook iets positiefs zijn, iets dat je juist heel aangenaam vindt. Hoe dan ook, je merkt duidelijk dat dingen anders zijn en je rea-geert daarop. Als er iets gebeurt dat jij "vreemd" vindt, denk dan eerst even na of dit misschien een uiting is van andere culturele waarden. Als je deze "red flag"-methode toepast kan je, vanuit je eigen reacties, heel wat leren over de cultuur van je gastland.

2.7.2. Verwachtingen

Heel wat aanpassingsproblemen worden veroorzaakt door het feit dat mensen in die andere cul-tuur zich niet gedragen zoals jij verwacht, dat ze niet binnen jouw waardepatroon vallen, niet aan jouw verwachtingen beantwoorden. Probeer daarom bij alles wat je meemaakt steeds zo open en onbevooroordeeld mogelijk te zijn.

2.7.3. Beschrijf, interpreteer, evalueer (in deze volgorde)

Een fout die heel wat mensen maken is dat ze dingen die ze zien in een andere cultuur gaan in-terpreteren, en niet gewoon beschrijven. Je gaat dingen dan vanuit je eigen cultuur evalueren en blijft niet stilstaan bij de werkelijke betekenis van iets in die bepaalde cultuur. Je zit vast aan het referentiekader van je eigen cultuur. Je kan heel wat misverstanden vermijden als je wat je ziet niet meteen vanuit je eigen cultuur interpreteert.

2.7.4. Eigenschappen en stereotypen

Stereotypen zijn sterk vereenvoudigde beweringen over mensen op basis van hun culturele groep of op basis van uiterlijke kenmerken. Iedereen wordt wel eens met stereotypen geconfronteerd en iedereen heeft bepaalde vooroordelen over mensen. Je bewust zijn dat je inderdaad vooroordelen hebt, maakt het makkelijker een positieve relatie met mensen uit te bouwen. Immers, als je weet dat ze bestaan, kan je die vooroordelen makkelijker bestrijden, ook bij jezelf. Je zal dan sneller naar een andere verklaring gaan zoeken voor bepaald gedrag. Wees voorzichtig met interpreteren; observeer, bevraag, analyseer en tracht te begrij-

pen. Tracht met een zo open mogelijke kijk de dingen om je heen te benaderen!

Doe - tips : Schrijf eens op hoe je denkt dat de mensen zullen zijn in het land waar je heen gaat. Vraag eens aan vrienden dat zij de mensen van je land van bestemming beschrijven Herken je hierin stereotypen?

2.8. Hoe problemen oplossen

Al die verschillende verwachtingen kunnen oorzaak zijn van problemen. Het volgende schema geeft je een overzicht van de stappen die je best onderneemt als je problemen hebt. Dat kunnen kleine of grote dingen zijn. Onthoud echter vooral dat je met zwijgen niets oplost!

11

Praat met je gastouders! Dat is werkelijk het allereerste wat je moet doen! Wees niet bang je

gevoelens te tonen, zwijgen maakt de dingen alleen maar erger. Praat met een begeleider op school of met een leerkracht als het op school niet zo goed

gaat. Kan je echt niet met je gastgezin praten, stap dan naar je persoonlijke begeleider. Hij zal je

helpen de problemen met anderen uit te praten, een oplossing te zoeken. Als het echt niet klikt tussen jou en je gezin, als praten en samen naar oplossingen zoeken

echt niet helpt, dan zal AFS een nieuwe familie voor jou zoeken. Indien mogelijk zal je in hetzelfde comité geplaatst worden en naar dezelfde school blijven gaan.

Je kan ook naar het hoofdkantoor in je gastland bellen. We raden je echter aan dit enkel en alleen te doen als je noch met je familie, noch met je begeleider, noch met anderen in je comité kan praten.

In noodgevallen bel je je begeleider of het hoofdkantoor. Het AFS-kantoor van je gastland en van je eigen land overleggen met elkaar als er pro-

bleemsituaties zijn. Contact via het kantoor in je eigen land is immers de beste manier om je ouders op de hoogte te houden.

Schrijf of bel je ouders niet over problemen vóór je er met iemand over gepraat hebt. Pas ook op met emotionele uitspattingen op Facebook. Voor je ouders is het moeilijk de situatie van op afstand in te schatten. Zij zullen zich alleen nodeloos ongerust maken. Problemen oplossen gebeurt trouwens best daar waar ze zich voordoen.

Er is een oplossing voor elk probleem, zolang iedereen maar moeite doet - en zolang we eraan denken dat verschillende mensen verschillende gevoelens kunnen hebben over het-zelfde probleem!

Praten helpt!

12

2.9. Voorbereidingen

Het is onmogelijk te voorspellen welke situaties je in je gastland allemaal zal tegenkomen. Je kan gewoon niet alle culturele verschillen kennen en weten hoe die jouw dagdagelijkse leven in je gastland zullen beïnvloeden. Je kan wel proberen je zo goed mogelijk op deze unieke ervaring voor te bereiden. Maar hoe? Leer de taal: probeer voor je vertrekt zoveel mogelijk de taal van je land te leren. Dat kan door eenvoudige taalcassettes of echte cursussen, of door gewoon veel naar radio en TV te luisteren. Misschien ken je mensen met wie je kan oefenen? Gewone, eenvoudige zinnetjes, dagdagelijks taalgebruik, ... het zal allemaal heel nuttig zijn in de eerste weken. Het allerbelangrijkste is dat je nooit verlegen of bang moet zijn om fouten te maken! Leer je eigen cultuur kennen. Het is erg belangrijk dat je je eigen cultuur kent als je een andere wil leren kennen. Neem nu het leren van een taal. Als je weet hoe je eigen taal gestructureerd is, kan je makkelijker dingen herkennen in een andere taal, je voelt je er sneller in thuis. Hetzelfde geldt voor de regels achter je cultuur. Let vooral eens op wat ouders tegen kleine kinderen zeggen over wat ze wel en niet mogen doen. Vb. "kijk naar mij als ik iets zeg" geeft aan wat be-leefd/onbeleefd is. Je kan zelfs een aantal dingen uit jouw cultuur noteren. Later kan je dan een lijstje maken met regels van de cultuur van je gastland. Als je bewust bent dat er regels zijn, zal het veel makkelijker worden ze te herkennen en je ernaar te richten…

13

Ook praktische kennis over jouw land is heel nuttig. Je zal je heel wat meer op je gemak voelen als je kan antwoorden op de vragen die mensen je zullen stellen. Het is in ieder geval een beter gevoel dan wanneer je met je mond vol tanden zou staan. Praat met mensen uit je gastland: pro-beer in contact te komen met mensen uit je toekomstige land. Zij zullen je heel wat informatie kunnen geven. Als je vroeg genoeg de gegevens van je gastfamilie hebt, neem dan gerust al contact met hen op. Stuur foto's op, vertel hen wie je bent, vertel over je school, je vrienden, je familie, ... Probeer ook enkele woorden in hun taal te schrijven, dat zal hen plezier doen. Je kan al Facebook-vriendjes met je nieuwe gastbroer of -zus worden. Het blijft natuurlijk slechts een virtuele ken-nismaking, je zal de mensen pas écht leren kennen als je ter plaatse bent. Praat ook vóór je vertrek met je ouders over contact met het thuisfront. Maak er realistische af-spraken over. Zoek voor jezelf de balans tussen ‘integreren in je nieuwe land’ en ‘contact houden met je thuisland’. Die balans moet je trouwens ook zoeken in de overweging of je al dan niet je eigen laptop meeneemt, en in het aantal uren dat je achter je computer of op Facebook zit. AFS legt zeker en vast geen regels op, want in het beste geval kan het een prachtig verlengstuk van je uitwisselingservaring zijn. Toch zijn er binnen AFS ook voorbeelden waarbij het overmatig gebruik ervan nefaste gevolgen heeft. AFS hanteert het principe ‘alles met mate’.

14

3. AANKOMST IN JE GASTLAND

3.1. Wat je moet weten...

Het vliegtuig landt (de trein stopt), eindelijk! Je kan door de kleine raampjes een eerste blik wer-pen op "jouw land". Het landschap zal je misschien verbazen, het ziet er groener, droger, saaier, mooier uit dan je verwacht had. Laat je zeker niet misleiden door je eerste indruk. De regio waar jouw gastfamilie woont, kan er totaal anders uitzien. En trouwens, beneden op de grond is het leven altijd heel anders.

3.1.1. De douane

Wees niet te zenuwachtig als je bagage gecheckt wordt. Op sommige luchthavens controleert men om zo te zeggen elke tas of koffer, op andere dan weer haast geen enkele.

3.1.2. Ontmoeting met AFS in je gastland

Aan het begin van je ervaring zal je kennismaken met de AFS-vrijwilligers van je gastland. Vaak heb je al meteen bij aankomst een ‘Arrival Orientation’, waar dieper wordt ingegaan op de plaat-selijke gebruiken, de AFS-regels van dat land, …. Deze oriëntatie kan nationaal zijn, of lokaal, met enkel de AFS’ers uit je eigen regio. Het kan ook gebeuren dat je eerst naar je gastgezin wordt gebracht en pas enkele dagen later deze aankomst-oriëntatie krijgt.

3.1.3. Ontmoeting met je gastgezin

Die eerste ontmoeting is altijd "vreemd". De verwelkoming kan erg anders zijn dan je gewoon bent: misschien een stevige knuffel of een dikke kus, of gewoon een hand, ... Voel je niet te erg op je ongemak, ook je gastfamilie is zenuwachtig om jou de eerste keer te zien. Laat je ook hier weer niet misleiden door een eerste indruk, gun jezelf de tijd hen te leren kennen.

3.1.4. Vermoeidheid

Misschien ben je niet moe als je uit het vliegtuig stapt, maar dat zal dan nog wel komen, ook als je maar een paar uur gevlogen (gereden) hebt. Je hebt namelijk al heel wat spanning achter de rug; je hebt dan ook meer rust nodig dan normaal. Ook je concentreren op die vreemde taal is niet eenvoudig en kost, zeker in het begin, enorm veel energie. Probeer dan ook zoveel mogelijk te slapen. Leg aan je gezin uit dat je deze rust nodig hebt en dat het wel zal minderen naarmate je beter aangepast geraakt. Mensen die oververmoeid zijn, raken snel geïrriteerd, jagen zich op over kleine, futiele dingen. Genoeg slaap helpt je over je eerste aanpassingsproblemen heen.

15

3.1.5. Gezondheid en netheid

Elke cultuur heeft zijn eigen regels over wat "proper zijn" is. Denk niet te snel over je familie of haar behuizing "het is vuil". Denk dan aan de "red flag"-techniek die je aantoont dat hier andere waarden en cultuurverschillen werken. AFS heeft je gastgezin zorgvuldig geselecteerd en zou je niet bij dat gezin geplaatst hebben als hun huis inderdaad "vuil" zou zijn. Je zal je, zoals zovele uitwisselingsstudenten, ook wel zorgen maken over je gezondheid. Je hebt misschien last van diarree, wat vervelend kan zijn, of je hebt meer acné dan vroeger. Maak je daar niet te veel zor-gen over, deze problemen zijn meestal slechts tijdelijk. Ben je toch ongerust, praat er dan over met je gastouders, zij zullen je zeker kunnen helpen.

3.1.6. Voeding

Heel veel gezinnen hechten belang aan samen eten, andere misschien helemaal niet. De eerste weken zal je gastmoeder wellicht extra haar best doen om dingen te koken die typisch zijn voor het land. Wees altijd beleefd en probeer alles op zijn minst eens uit. Toon je enthousiasme als je iets lekker vindt, maar pas daarmee op als je het niet elke dag op je bord wil krijgen. Bedank je gastouders wel altijd dat ze je nieuwe dingen laten proeven. Als de voeding in je gastgezin erg veel verschilt van jouw normale voeding, kan je daar wel pro-blemen mee krijgen. Je kan bijvoorbeeld, na een grote maaltijd, toch nog steeds een hongergevoel hebben. Je lichaam heeft tijd nodig om zich aan te passen. Eet gewoon wat meer, liever dan hon-ger te lijden.

3.1.7. Afspraken met je gastgezin

Zowel jij als je gastfamilie zullen, bij je aankomst, bepaalde verwachtingen koesteren. Als jullie die verwachtingen kennen, zal de aanpassing sneller en beter verlopen. De vragen in bijlage kun-nen je helpen na te denken over aanpassing aan je nieuwe familieleven. In sommige culturen kan je rustig, samen met je gastouders, deze vragen overlopen, in andere culturen is het beter dat niet te doen, maar ze voor jezelf als leidraad te gebruiken. Het is normaal dat jullie andere verwach-tingen hebben bij sommige vragen. Denk dan eens na over het waarom hiervan. Is er een cul-tuurverschil?

3.2. Tips voor je relatie met je gastgezin

Vraag naar de huisregels. Elke familie bezit tal van expliciete regels en regels waarvan ze zich niet of nauwelijks bewust zijn totdat je ze aantoont door ze te overtreden … En regels overtreden zal de eerste weken zeker gebeuren. Toch kan het “aantonen” van deze impliciete en onbekende regels voor je gastgezin plezierig en verfrissend werken en leiden tot een betere verstandhouding in de familie. Vraag de volgende weken wel regelmatig feedback over de huisregels (vraag of ze gemerkt hebben dat ze bepaalde afspraken achteraf niet verteld hebben, of zoek, indien afspraken aangepast dienen te worden door de gewijzigde familiesfeer, samen naar nieuwe voorstellen).

16

Pas op voor rolpatronen bij huishoudelijke taken. Wassen, plassen, kuisen, koken,… Vraag je gastgezin wie welke taken opneemt en wat er van jou verwacht wordt. Het kan goed zijn dat je in het begin helemaal niets moet doen. Maar dat ze na een tijdje wel van je verwachten dat je een taak opneemt. Bespreek dit goed met je gastgezin.

Bedenk dat je gastfamilie er één is net als die thuis … waar ook alles kan gebeuren. Stille momenten, vreugde, conflicten,… idealiseer niet en vergelijk ook niet; ze zijn anders, aan-vaard hen zoals ze zijn met andere mogelijkheden, temperamenten, wijzen van affectie tonen, enz.

Wees open en eerlijk in je relatie tot je gastfamilie. Praat misverstanden en onwennige gevoelens onmiddellijk uit. Anders ga jij – of gaan zij - dingen opkroppen en krijg je later een bom-effect! Wees moedig en neem zelf het initiatief tot praten! Krop geen gevoelens op!

Consulteer ze bij het maken van afspraken. Zij voelen zich verantwoordelijk voor jou. Neem ze dat niet kwalijk, maar bespreek regelmatig dit gegeven zodat je wederzijds ‘aanvaardbare’ grenzen kan bepalen.

Vergelijk jouw AFS-ervaring en -gezin niet met dat van andere AF’ers. Elke ervaring, elk gezin is uniek. Er is geen tijdslimiet afgesproken waarop dingen moeten klikken Besef dat het tijd vraagt om in een gezin mee te draaien en dat het moeilijk is om alles onmiddel-lijk te weten.

Denk in het begin niet te vlug dat de gesprekken, waarin jouw naam ter sprake komt, meteen betekenen dat je iets ‘fout’ hebt gedaan. Tal van misverstanden zijn hieruit reeds ontstaan (het kan bv. gewoon een vlugge afspraak bete-kenen). Aanvaard dat de gezinsleden soms in eigen termen gedachten uitwisselen, zonder dat je alles begrijpt. Je kan hen achteraf gewoon vragen wat ze besloten hebben.

Wees niet bezorgd als je niet de beste vriend bent van je gastbroer of -zus, wees niet steeds zijn/haar schaduw en kies na de eerste weken je eigen activiteiten en vrienden. Hou rekening met de mogelijkheid dat je broers of zussen jaloers op jou kunnen zijn. Je staat als AFS’er veel in de belangstelling, betrek hen mee in die belangstelling, zo geef je te kennen dat het ook door hun toedoen is dat je dit kan meemaken en zo verminder je de kans op ‘onwennig-heden van hun kant’.

Eetgewoonten nagaan en proberen. Het gastgezin dient niet speciaal te koken voor de AFS-student; jij bent degene die zich moet aanpassen. Proef een beetje van alles (beleefdheid). Verschillende soorten gerechten en voedsel uitproberen is een belangrijk deel van de integratie in het familieleven. Zeg niet te vlug dat je dit of dat niet lust: je zal gaandeweg ‘smaak’ krijgen in inheemse gerechten (naarmate je loskomt van je eigen, cultureel bepaald ‘smaakpatroon’). Wees ervan bewust dat mensen je soms als zeer bijzonder beschouwen. Ze zullen je willen meenemen naar familie en vrienden. Toon je gastfamilie dat je ze dankbaar bent voor hun gastvrijheid. Een dankwoordje, een glimlach, een kleine attentie kan nooit kwaad en zal je helpen in je relatie tot elk van de familieleden.

17

Ga in het begin mee op familiebezoek, kerkbezoek, … en ga later in op besprekingen over je thuisblijven. Wees diplomatisch met nationale of religieuze gevoelens. Observeer! Let op praktische en technische details (bv. of men deuren sluit, wanneer de hond buiten mag, hoe lang men doucht en wanneer, …) Observatie is de sleutel tot succesvol samenleven! Doe niet alsof je iets begrijpt als dat niet zo is. Als je niet zeker bent van de inhoud, of je verstaat bepaalde woorden niet, vraag dan geduldig het te herhalen of herhaal zelf opnieuw de inhoud in het kort. Toets veelvuldig je ‘begrijpen’, vooral in het begin. Leer de taal ook door gesprekken met kleine kinderen. Hun woordenschat is waardevol, ze hebben enorm veel geduld en ze zijn plezierige praatpartners. Ook kinderboekjes of liedjes in de taal van het gastland kunnen je helpen. Wees niet ontmoedigd of verlegen bij het maken van fouten in een andere taal. Blijf interesse tonen. De meeste mensen tonen veel begrip en zijn behulpzaam. Schrijf ‘dank u’-kaartjes nadat je bij iemand bent uitgenodigd. Het geeft je gastgezin en jou een positief imago. Het kan ook zijn dat het in je gastland de ge-woonte is bij elke gelegenheid een kaartje te sturen (verjaardag, …). Blijf daar attent voor. Wees niet bezorgd als je in het begin vroeg moe bent en langer dan gewoonlijk slaapt. Deze geestelijke vermoeidheid is een rechtstreeks gevolg van concentratie op een vreemde taal, het opnemen en verwerken van al die nieuwe indrukken enz. Stel in het begin geen torenhoge normen aan verstaanbaarheid. Wijzig deze verwachtingen veelvuldig naargelang je eigen ‘overwinningen’ op dit gebied. Haak niet af of verlies de moed niet. Gebruik beeldtaal, gebarentaal, verwijzingen naar bepaalde teke-ningen, … Stel ook geen al te hoge verwachtingen in je gastfamilie. Teleurstellingen zijn vaak te wijten aan onrealistische verwachtingen. Jouw verwachtingen kun-nen niet altijd door je gastgezin worden ingelost. Aanvaard dominantie/leiderschap in je familie. Bekritiseer het niet of bevecht het niet. Dit leiderschap is normaal gesproken altijd sterk cultureel bepaald. Bedenk dat je gastgezin, je nieuwe omgeving zich evenveel aan jou moet aanpassen, … Ook bij hen zijn er onzekerheid en “?” Onderschat nooit je eigen oplossingsvermogen. Ieder van ons bezit een impliciete portie aan probleemoplossende vaardigheden die wel naar boven komen ‘als het moet’.

18

Verwacht niet dat alle initiatieven van je gastgezin komen. Je dient hen ook nieuwe belevenissen te bieden. Neem initiatief en organiseer zelf ook allerlei zaken voor en met hen (een avondje Belgische keuken, samen naar de film, samen een dagje uit,…) Bedenk dat een AFS-verblijf in de eerste plaats een ‘familiebelevenis in een andere cultuur’ is. Een job mag niet. Een kleine bijverdienste aangepast aan ‘t gezinsleven en de lokale jonge-rencultuur kan eventueel. Extra zakgeld verdienen mag in geen geval een doel op zich worden. Aangezien je deelneemt aan het AFS programma, zijn er enkele regels die je moet respecteren. Je komt terecht in een gastgezin en gastschool. Er wordt dus van jou verwacht dat je naar school gaat en dat je integreert in je gastland. Je bent hier niet op vakantie, maar je maakt deel uit van een nieuwe cultuur. Respecteer dan ook de regels, normen en waarden van je gastgezin, school, vrienden, … . De grote sleutelwoorden binnen familie-, school- en AFS-verband zijn: observatie, flexibiliteit, aanpassing, doorzettingsvermogen, persoonlijke uitdaging, en open communicatie. Omgaan met sociale media en computer Besef dat in de cultuur van je gastland misschien een andere visie op privacy heerst. Wat gaat je gastgezin denken als ze merken dat je op Facebook over hen klaagt of foto’s van hun interieur op het internet zet? Misschien stoot je mensen voor de borst door alles over hen met iedereen te delen? Vindt je gastgezin het wel leuk dat je zo vaak achter je computer zit? Ook hier geldt het AFS-principe ‘alles met mate’. De volgende lijst dekt niet alle onderwerpen, maar wil toch een hulp zijn tijdens die eerste dagen: Hoe zal ik jullie noemen? "Vader of moeder" of bij jullie voornaam? Wat zijn de dingen die ik dagelijks moet doen in huis? (bed maken, kamer netjes houden,

...) Zijn er andere karweitjes die jullie van mij verwachten of die ik samen met broers of zussen

moet opknappen? Waar moet ik mijn vuile kleren leggen? Wanneer wordt de was gedaan? Moet ik mijn eigen

kleren wassen, of meehelpen bij de was, het opplooien, strijken, wegleggen, ... Zijn er tijdstippen waarop iedereen samen eet? Wanneer eten jullie? Mag ik zelf iets te eten

nemen uit de koelkast? Zijn er dingen die ik niet mag eten? Mag ik eten meenemen naar mijn kamer?

Van welke dingen in huis mag ik gebruik maken? (piano, wasmachine, computer, ...) Wan-neer mag ik TV kijken? Mag ik de radio aanzetten?

Zijn er plaatsen in huis waar ik niet mag komen? Mag ik in mijn eigen kamer de meubels verplaatsen, posters ophangen, ...? Mag ik spijkers

gebruiken, of punaises of plakband, of ...? Is er een studeerkamer in huis? Om hoe laat staan jullie op? Om hoe laat moet ik opstaan tijdens de week (schooldagen) en

in het weekend? Is er een wekker of maken jullie mij wakker? Om hoe laat moet ik gaan slapen tijdens de week? En in het weekend? Mag ik tijdens de week/in het weekend 's avonds uitgaan met vrienden? Hoe laat moet ik

terug thuis zijn? Mag ik vrienden uitnodigen? Wie, wanneer en waar?

19

Mag ik met vrienden telefoneren? Indien ja, voor hoelang en wanneer? Welke regels zijn er voor buitenlandse telefoons? Moet ik die betalen? Mag ik eventueel

mijn ouders bellen om hen te vragen mij op te bellen? Kan ik skypen? Wat zijn de dingen die ik zelf moet kopen? Persoonlijke spullen (deodorant, shampoo,

tandpasta, ...), schoolmateriaal (papier, schrijfgerief, enz...), kleding, postzegels, films , e;.a. ...

Met welk vervoer kan ik naar school? En als ik wegga met vrienden? Hoe is het middageten op school geregeld? Neem ik gewoon iets mee van thuis? Heb ik

lunchgeld nodig? Kom ik gewoon thuis eten? Zijn er dingen die jullie als gezin graag samen doen? bv. sport beoefenen en/of bekijken, uit

eten, naar concerten gaan, wandelen, samen met vakantie, ... Gaan jullie naar religieuze diensten? Verwachten jullie van mij dat ik meega en hoe vaak?

(soms, altijd, doet er niet toe) Kan ik diensten bijwonen van mijn eigen geloof? Is het OK voor jullie als ik liever geen diensten bijwoon?

Wat vinden jullie prettig? Waar hebben jullie een hekel aan? (kauwgum, harde muziek, stiptheid, netheid, ...). Waar mag ik mijn toiletartikelen laten? Delen jullie shampoo, zeep,... zijn er persoonlijke dingen zoals bv. een kam?

Hoe moet ik de badkamer achterlaten als ik klaar ben? Waar laat ik mijn handdoek? Wanneer kan ik douchen of een bad nemen? Hoe vaak per dag/week wordt dat van mij

verwacht? Is er een bepaald schema 's morgens wie wanneer de badkamer gebruikt?

20

4. DE AANPASSING

Na een paar weken in je gastfamilie, zou je moeheid ongeveer voorbij moeten zijn. Je raakt stilaan vertrouwd met de gewoontes van je familie, je hebt op korte tijd heel wat info over hen verzameld en je hebt je eigen routines aangekweekt. Je loopt niet meer verloren in je buurt; alles begint er bekend uit te zien: je aanpassingsperiode is begonnen.

4.1. Je verwachtingen herbekijken

Je begint stilaan te beseffen wat het betekent om een uitwisselingsstudent te zijn. Je past je aan, leert samenleven met je nieuwe familie, hebt nieuwe vrienden gemaakt. Maar misschien is dat nog niet zo. Iedere AFS’er heeft zijn eigen tempo, gun jezelf tijd en aanvaard het als je nog niet zover bent in je aanpassingsproces. Misschien heb je ondertussen ontdekt dat je verwachtingen niet realistisch waren, of dat je je manier van leven moet aanpassen, dat je bepaalde inspanningen moet leveren. Hou daar dan ook rekening mee!

4.2. Je eigen plaatsje vinden

Vrienden maken op school is vaak moeilijker dan je denkt. Je zal je makkelijk alleen voelen de eerste dagen op school. Alle andere leerlingen kennen elkaar al lang en hebben heel wat te vertel-len na de vakantie. Jij valt buiten deze groep. AFS’er zijn betekent niet dat je onmiddellijk de meest populaire leerling op school bent, zo ge-makkelijk is het niet. Laat je niet ontmoedigen door te denken dat de anderen geen behoefte meer hebben om nieuwe vrienden te maken. Misschien durven zij niet naar jou toestappen, om-dat ze zich "niet goed genoeg" voelen voor een buitenlandse student ... Gun ook hier jezelf wat tijd om te observeren. Vrienden maken gebeurt niet op één dag. Observeer de vrienden-groepen op je school. Probeer te ontdekken met wie je graag bevriend zou zijn. Wie is duidelijk geïnteres-seerd in anderen? Wie deelt jouw waarden? Wie lijkt geïnteresseerd in wat er in andere landen gebeurt? Wie kan goed luisteren en wie kan dingen die in vertrouwen gezegd worden voor zich houden? Het zijn deze mensen die je als AFS’er nodig hebt, niet diegenen die "populair" zijn. Meestal domineren zij de anderen en voelen deze laatsten zich daar, net zoals jij, niet zo goed bij.

4.3. Je gastgezin past zich aan jou aan

Ook je gastgezin heeft zich aan jou moeten aanpassen. Deze veranderingen kunnen kleiner of groter zijn, maar vragen toch altijd een zekere inzet. Misschien staat je vader een half uur vroeger op zodat ook jij de badkamer kan gebruiken of heeft je zus een kast moeten afstaan voor jouw spullen, ... Samen leven is een kwestie van geven en nemen. Het betekent ook erkennen dat alles niet altijd even perfect verloopt.

21

Je moet jezelf kunnen zijn, je hoeft niet net zoals je gezin te zijn, je hoeft niet de perfecte ambas-sadeur van jouw land te zijn. Je hebt recht op kwade buien, dagen waarop je humeurig bent, ... Maar vergeet nooit dat je je altijd over deze slechte momenten heen moet kunnen zetten, dat je altijd inspanningen moet doen om een warme relatie vol wederzijds vertrouwen met je gezin op te bouwen.

4.4. Aanpassen aan de school

Aanpassen aan de school of het schoolsysteem is ook niet altijd zo eenvoudig. Laat je, zeker de eerste weken, niet ontmoedigen op school. Het is helemaal niet gemakkelijk lessen te volgen in een vreemde taal. Doe het rustig aan, niemand verwacht van jou het onmogelijke! Doe je best, sta open voor nieuwe dingen en dan lukt het wel! AFS in jouw gastland zal alle transport van en naar school betalen en ook jouw schoolboeken zullen zij vergoeden. Voor een eventueel schooluniform moet je zelf zorgen.

4.5. Reizen

Als je wil rondreizen in binnen- of buitenland, vraag steeds aan de vrijwilligers of aan het AFS-kantoor wat de regels zijn en de te volgen procedure. Zeker als je zonder je gastfamilie zou reizen, zal je de schriftelijke toestemming van je natuurlijke ouders in België nodig hebben.

Heb je problemen met vrienden of familie, praat erover met je begeleider of je familie. Dit vermijdt vaak dat kleine problemen grote struikelblokken

worden.

22

5. HET VERDIEPINGSPROCES

5.1. Je relatie met je gastgezin

5.1.1. Regels, uitdrukkelijk vermeld of niet

Elk gezin heeft zijn eigen regels. Sommige gezinnen zullen echt de tijd nemen om een aantal regels met jou door te nemen. Je vindt dit misschien allemaal vrij kinderachtig, maar het kan je een hoop problemen en frustraties besparen. Het is niet altijd prettig om te leren door fouten. Andere gezinnen zullen het misschien niet expliciet over huisregels hebben. Toch verwachten ze van jou dat je deze regels respecteert. Dat zal soms wel problemen veroorzaken. Maar na een maand of zo, zal je wel weten wat kan en wat niet kan, meestal door het eerst verkeerd te hebben gedaan. Gezinnen kunnen je ook gewoon de huisregels niet vertellen, omdat die voor hen vrij evident zijn. Ze veronderstellen dat iedereen dezelfde opvattingen, dezelfde waarden en dezelfde regels heeft. En elk gezin maakt die fout wel eens, daarom is het zo belangrijk over cultuur, vooronder-stellingen en waarden te praten. Regels van een gezin verkeerd interpreteren of niet naleven kan soms ernstige problemen veroorzaken. Ook als er niet expliciet over regels gepraat wordt, kan je, door over je eigen cultuur en leefge-woonten te vertellen, iets meer over je gezin te weten komen. Je kan bijvoorbeeld vertellen hoe het er in je eigen huis aan toeging inzake eten, uurregeling enz. Dit stimuleert gastouders vaak over de gewoonten in hun gezin te praten.

5.1.2. Deel jouw cultuur met je gastgezin

Regels en gewoonten van jouw eigen land is één thema waarover je je gastgezin kan vertellen. Er zijn echter nog heel wat andere aspecten van jouw cultuur die het vertellen waard zijn. Het kan de band tussen jou en je gastfamilie hechter maken. Inzicht in jouw manier van leven helpt hen vaak jou beter te begrijpen. Vertel bijvoorbeeld wat je thuis in je vrije tijd deed, vertel over feest-dagen, typische gewoontes, kook eens voor je gezin! Vooral dat laatste zullen ze erg waarderen. Maak je niet ongerust als je niet alle ingrediënten vindt, of als je gerecht er toch anders uitziet dan thuis. Zelfs als ze het niet echt lekker vinden, zal je familie het op prijs stellen dat je dit voor hen gedaan hebt.

5.1.3. Gastbroers, gastzussen en vrienden

De meeste AFS’ers willen graag gastbroers en -zussen hebben. Zij denken dat de aanpassing makkelijker zal verlopen indien er iemand van hun eigen leeftijd is, iemand die hen kan helpen vrienden te maken, die kan helpen bij de introductie op school en zo meer. Dat kan inderdaad zo zijn, maar gastbroers en -zussen kunnen ook vaak een reden zijn voor heel wat moeilijkheden binnen het gezin. De eerste weken zullen je broers en zussen je wel in hun activiteiten betrekken, maar verwacht niet dat ze "reisleider" zullen spelen. Daarom is het erg belangrijk dat je je eigen vriendengroep

23

opbouwt en niet totaal van je broers en zussen afhankelijk bent. Het is natuurlijk prettig als jullie goed met elkaar kunnen opschieten, maar dat is niet altijd evident. In de meeste landen krijg je via school (of erbuiten) wel de kans aan te sluiten bij clubs (sport, dans, toneel, ...). Doe dat ! Het is een ideale manier om in je gastgemeenschap geïntegreerd te geraken. Ook de kerkgemeen-schap is in vele landen een kans om je vriendengroep uit te breiden. Een probleem dat in heel wat gezinnen opduikt, is jaloezie van broers en zussen. Zeker als jullie op dezelfde school zitten, en jij alle aandacht krijgt, of als je gastouders hun eigen kinderen voortdurend op een negatieve manier met jou vergelijken (“ik wou dat jullie zo behulpzaam, netjes, ... waren als ...”). Je kan deze problemen makkelijk oplossen door ervoor te zorgen dat je je broers en zussen voldoende aandacht schenkt en hen betrekt in jouw activiteiten. Lukt dit niet, probeer er dan met hen of je gastouders over te praten.

5.1.4. Denk niet dat alles vanzelf goed blijft gaan

Naarmate je langer in je gastgezin woont, zal je een aantal dingen vergeten. Je vergeet aandacht te besteden aan "kleine" dingen, dingen die wel van jou verwacht worden.

Vertellen over je eigen land mag je nooit op zo’n manier doen dat het lijkt alsof daar alles beter is. Toon interesse in beide culturen, dus zeker ook in die van je gastland.

Doe - tips: Neem af en toe de volgende lijst eens door: bel je je gastgezin als je later thuis zal zijn dan afgesproken? breng je voldoende tijd door met je gezin? doe je regelmatig karweitjes die je opgedragen worden? zeg je nog wel eens dankjewel? probeer je zoveel mogelijk de taal van je gastland te spreken? vertel je je familie over je plannen en verwittig je hen ook als ze veranderen? help je af en toe eens in de huishouding zonder dat ze jou dat moeten vragen? neem je schoolovereenkomst er nog eens bij

5.2. Cultuurschok:

De periode van "cultuurschok" begint meestal op het einde van je eerste maand. Je denkt dat je aanpassing vlot verloopt, maar voelt je toch niet altijd even goed in je vel. Er zijn misschien mo-menten waarop je, zonder reden, gewoon in je eentje zit te huilen, je kent jezelf niet meer. Je vraagt je dan af wat er mis is met jou, of je toch wel geschikt bent voor zo’n AFS-ervaring. Deze periode van "cultuurmoeheid" is iets dat iedereen doormaakt, de ene al wat intenser dan de andere. Je elke dag moeten aanpassen, in meerdere of mindere mate, kan best het beeld dat je van jezelf hebt, doen veranderen. Je dacht bijvoorbeeld dat je zelfstandig was, geïnteresseerd in andere culturen, dat je makkelijk vrienden kon maken en je aan zowat elke situatie kon aanpassen. Maar zelfs als je aanpassing vlot verloopt, zijn er momenten waarop je aan die kennis over jezelf begint te twijfelen. Deze cultuurschok is gelukkig een tijdelijk verschijnsel, iets dat velen de eerste maanden in het buitenland doormaken. In de meeste gevallen is het ook geen constant gevoel; de ene dag ben je wat depressief en de volgende dag voel je je prima. Als je aanvaardt dat deze ambigue gevoelens normaal zijn, maak je het jezelf al heel wat gemakkelijker.

24

5.2.1. Enkele tips om zo’n periode wat makkelijker door te komen

Geef noch jezelf, noch je gastfamilie de schuld van je verwarde gevoelens. Je kan het verge-lijken met reisziekte, dat is iets wat je nu eenmaal overkomt, zonder dat daar iemand, ook jij niet, schuld aan heeft. Ook dit gevoel van cultuurschok is het heel natuurlijke resultaat van je pogingen in een vreemde cultuur te leven.

Verwacht niet te veel van jezelf. Heel wat studenten die een cultuurschok doormaken, heb-ben moeite om zelfs een eenvoudige conversatie gaande te houden. Anderen zijn abnormaal moe, hebben geen eetlust meer of juist te veel. Stel geen onrealistische, hoge eisen aan je-zelf; dat leidt alleen maar tot ontgoochelingen. Probeer korte termijndoelen te stellen en be-loon jezelf met iets kleins als je dat doel bereikt hebt. Bv. 30 pagina's in een vreemde taal le-zen binnen een tijdspanne van 1 uur is niet realistisch. Beperk je tot bv. 2 pagina's per uur en beloon jezelf dan met enkele minuten rust. Je zal zien dat het daarna weer beter gaat, dat je nog eens 2 pagina's kan lezen. Op termijn zal je ook meer aankunnen en verleg je lang-zaam je grenzen.

Probeer meer te rusten. Je zou verbaasd zijn over hoeveel deugd een kort slaapje 's middags kan doen, of een paar uurtjes meer nachtrust. De emotionele druk die constant op je wordt uitgeoefend is vaak veel vermoeiender dan fysieke arbeid. Je incasseringsvermogen zakt ook sterk als je vermoeid bent, alles lijkt dan veel moeilijker, ingewikkelder, ... Men noemt deze "cultuurschok" niet voor niets ook "cultuurmoeheid". Overdrijf echter niet, je mag de aan-passingsproblemen niet ontlopen door meer te slapen, je meer terug te trekken, dat brengt op langere termijn geen oplossing.

Zorg dat je gezond en genoeg eet. Vooral in moeilijke periodes heeft je lichaam meer voe-dingsstoffen nodig. Vermijd dan ook "junk food" en zoetigheden. Sla zeker geen maaltijden over, ook als je helemaal geen zin hebt in eten.

Maak plannen, doe dingen die je graag doet. Er zijn altijd wel enkele dingen die je fijn vindt, maar waar je misschien nog niet aan toe was. Probeer ze nu eens. Wees echter realis-tisch en laat je niet te snel ontmoedigen. Als je bijvoorbeeld graag voetbalt, moet je mis-schien aan 10 mensen vragen waar en hoe je dit kan doen, maar het zal je uiteindelijk wel lukken.

Wees niet bang hulp te zoeken bij je begeleider als je te erg onder deze cultuurschok gaat lijden. De eerste bij wie je hulp kan vinden tijdens deze moeilijkere periode is natuurlijk je gastgezin. Soms raken jullie er samen niet uit, of hebben je problemen te maken met dingen die je niet echt met hen kan bespreken. Aarzel dan niet de hulp van je begeleider in te roe-pen. Hij/zij kan je helpen. Het is niet altijd gemakkelijk je over deze cultuurschok heen te zetten. Je geest en emoties werken hard om zich aan de vreemde situatie waarin je je be-vindt aan te passen. Naarmate je je beter aanpast, zal ook je zelfvertrouwen toenemen. En dat is een belangrijke stap in intercultureel leren.

5.3. Intercultureel leren

Cultureel leren omvat meer dan talenkennis en een beter begrijpen van de cultuur waarin je je nu bevindt. Cultureel leren reikt ook veel dieper. Naarmate je je eigen manier van dingen bekijken in vraag stelt en je nieuwe dingen ervaart, leer je ook jezelf beter kennen. Je wordt ook meer be-wust van de cultuur waarin je bent opgegroeid, je gaat je ideeën en opvattingen van vroeger ob-jectiever bekijken. Als je dit doet, zal je ook nieuwe waarden in jezelf ontdekken.

25

In het ontdekken van de cultuur van je gastland, leer je ook de cultuur van je eigen

land beter kennen! Hoe beter je jezelf leert kennen, hoe groter je zelfvertrouwen wordt en hoe gemakkelijker je je in een vreemde omgeving, bij vreemde mensen, zal thuis voelen. Doe - tips : Nu je ongeveer halverwege bent is het goed om even stil te staan bij volgende vragen. Hoe staat het met mijn talenkennis? Welke 5 dingen heb ik geleerd van mijn gastland? Welke dingen heb ik geleerd van mijn gastfamilie? Wat heb ik over mezelf geleerd? Wat was de grootste uitdaging die ik heb aangepakt? Wat begrijp ik nog helemaal niet van mijn gastland, gastfamilie, gastschool …? Welke verwachtingen heb ik gerealiseerd? Welke verwachtingen wil ik de komende maanden zeker realiseren? Welke verwachtingen heb ik over boord gegooid? Vrienden zijn belangrijk Vriendschap is een cruciaal element in het cultureel leerproces. Je buitenlandse vrienden intro-duceren je immers in nieuwe ideeën en zienswijzen die je in je eentje nooit zou leren kennen. Je kan van hun ervaringen heel wat leren. Hoe goed je je kan aanpassen aan een land en hoeveel je ervan kan leren, wordt in grote mate bepaald door jouw talent om er vrienden te maken en deze vriendschapsrelaties te onderhouden. De andere AFS’ers zullen zeer waarschijnlijk ook (heel) goede vrienden worden, maar als je je alleen met hen zou bezighouden, zou je heel wat van je gastland missen en dus een boeiende culturele ervaring mislopen.

Het cultuurleerproces eindigt nooit. Ook als je terug in je eigen land bent, gaat het gewoon door.

Je thuis voelen bij je gastgezin Je bent nu grotendeels ingeburgerd in je gezin en de gemeenschap. Je voelt je thuis en op je ge-mak. Toch creëert dit gevoel van 'je thuis voelen' op zijn beurt problemen. Je bent bijvoorbeeld niet meer zo voorkomend tegen elkaar als in het begin. Ieder kan zichzelf blijven en daardoor gaan jullie, langs beide kanten, soms dingen doen die de ander niet begrijpt. Cultuurverschillen verdwijnen immers niet. Hoe nauw je je ook met je gastgezin verbonden voelt, toch kunnen sommige van jouw reacties of handelingen je gastgezin kwetsen of choqueren. Dat kan je niet vermijden. Maar als jullie allebei bereid zijn hier met elkaar over te praten en naar elkaar te luisteren, dan kan jullie relatie er al-leen maar op verbeteren. Respect en begrip voor elkaars anderszijn is het belangrijkste.

26

6. HET EINDE VAN JE VERBLIJF NADERT...

Dat je hier gemengde gevoelens over hebt, is heel normaal. Je bent enerzijds blij omdat je je fami-lie en vrienden thuis terug zal zien, maar anderzijds is er ook verdriet.

6.1. Je wil helemaal niet weg!

Je hebt hier je vrienden gemaakt, vrienden die je door moeilijke periodes hebben geholpen, vrienden waarmee je misschien de beste tijd van je leven hebt gedeeld. Je hebt een gastfamilie waar je van hebt leren houden. Je bent aan een nieuw leven begonnen, een leven dat je wel pret-tig vond. Je voelt je hier thuis. Misschien heb je wel een speciale vriend/vriendin. En nu moet je weer weg. "Waarom? Waarom net nu?" Deze gemengde gevoelens zijn heel normaal. Je mist ook je familie en vrienden thuis, maar reali-seert je dat je veranderd bent en je bent een beetje bang voor de terugkeer. Je hebt je leven ge-deeld met andere mensen, mensen die je heel graag ziet en het doet pijn weg te moeten gaan. Zal je familie thuis dat begrijpen? Veel tijd om hierover na te denken is er niet. Je hebt nog zoveel te doen, wil nog zoveel mensen zien, misschien nog met iemand iets goed maken voor je vertrekt. Het is aanlokkelijk te doen alsof je vertrek nog veraf ligt, maar dat zal je niet helpen, integendeel. Weigeren de waarheid onder ogen te zien maakt de dingen alleen maar moeilijker. Die allerlaat-ste dagen heb je dan voor niets anders meer tijd dan om valiezen te pakken. Afscheid nemen kan dan niet meer en daar krijg je later vast spijt van. Elke grote verandering in een leven betekent nu eenmaal niet alleen iets winnen, maar ook iets verliezen. En verdriet en spijt over wat je moet afgeven, is heel normaal. Je kan deze gevoelens niet voorkomen, maar er zijn wel een aantal dingen die je het afscheid wat makkelijker kunnen maken.

6.2. Gevoelens erkennen

Naarmate het einde nadert, zal je meer en meer je eigen gevoelens moeten proberen te analyse-ren. Door je eigen gevoelens te erkennen en te zien hoe ze je denk- en handelwijze beïnvloeden, kan je hun impact verzachten. Gevoelens van verlies aanvaarden. Je gezin en vrienden ginds achterlaten doet pijn. Je weet im-mers dat je nooit meer terug kan naar dit leven, dat je nooit meer op dezelfde manier dingen met hen kan delen. Deze gevoelens verdringen helpt niet, probeer ze te aanvaarden en te begrijpen. Het zal je helpen de pijn te verzachten. Denk er ook aan dat je gastgezin en je vrienden jou even erg zullen missen als jij hen. Dit gevoel delen maakt het draaglijker.

27

6.3. Je voorbereiden op het afscheid

Sommige jongeren zijn bang hun gastgezin te kwetsen als ze tonen dat ze eigenlijk blij zijn naar huis te kunnen gaan. Dat kan je vermijden door lang op voorhand aan het afscheid te werken. Vertel je gastfamilie bijvoorbeeld over de plannen die je hebt als je weer in België bent. Vertel hen ook wat je zal missen. Dat kan je hen ook tonen in kleine dingen. Vraag bijvoorbeeld het recept van het gerecht dat je erg graag lustte. Of je kan een klein geschenk geven, bijvoorbeeld twee koppen, T-shirts, ... die bij elkaar passen en waarvan je er één aan hen geeft en één zelf houdt. Deze kleine dingen verdiepen je relatie met je gastgezin en tonen je gastouders dat je hen niet zal vergeten.

6.4. Terugkijken op je ervaring

Er liggen slechts enkele uren tussen het moment dat je op het vliegtuig/trein stapt en voet aan de grond zet in eigen land. Eens thuis, moet je al je aandacht richten op je leven daar. Dit zal ge-makkelijker zijn als je voordien de tijd genomen hebt je ervaring te evalueren. Zo kan je het im-mers afsluiten en achter je laten. Maak tijd voor je gastfamilie en vrienden en haal samen met hen herinneringen op. Vertel hoe je je voelde toen je hen voor het eerst zag, welke grappige din-gen in het begin gebeurden omdat je hun cultuur nog niet begreep en zo meer. Praat over de hoogtepunten, maar vergeet ook de mindere momenten niet. Praat over hoeveel je veranderd bent sinds je aankwam. Door je hele ervaring met hen opnieuw door te praten, zal je je minder gemakkelijk blind staren op de dingen waar je geen tijd voor hebt gehad, of die je anders had willen doen. Je belevenis is er een van vallen en opstaan geweest, met als belangrijkste pluspun-ten: nieuwe vriendschappen, nieuwe ontdekkingen, betere zelfkennis. En dat heb je allemaal bereikt.

6.5. Voorbereiding op terugkeer

Tijdens deze laatste dagen bereid je je ook best voor op een omgekeerde cultuurschok. Nu je weer thuiskomt denk je wellicht niet dat je een nieuwe cultuurschok zal doormaken. Je vergist je! Voor heel wat studenten is de terugkeer naar huis moeilijker dan het vertrek naar het buitenland. Dit komt gedeeltelijk doordat je niet verwacht dat het thuiskomen problemen zal geven en je dus geheel onvoorbereid bent. Maar zowel jij als je familie en vrienden thuis zijn het afgelopen trimester veranderd. Je kan niet thuiskomen en doen alsof alles bij het oude is gebleven. Je maakt je misschien zorgen over het inhaalwerk op school. Misschien ben je bang dat ze thuis helemaal niet geïnteresseerd zullen zijn in jouw ervaringen. Misschien realiseer je je hoeveel je veranderd bent en ben je bang dat je ner-gens meer zal bijhoren. En ook thuis kunnen dingen veranderd zijn: je kleine broertje is niet zo klein meer; je zus heeft jouw favoriete zetel ingepalmd; je moeder heeft haar haar geverfd enz. Op al deze dingen kan je je niet echt voorbereiden. Toch helpt het als je erover nadenkt en ze even-tueel bespreekt met je gastfamilie. Denk er aan dat het je gelukt is je in je gastland aan te passen. Als je met diezelfde openheid en flexibiliteit terug naar huis keert, ben je al een heel stuk op de goede weg!

28

6.6. Brusselkamp

Nog voor je thuis komt, ga je naar het ECTP-eindkamp. Hier komen een 200-tal jongeren samen die net een AFS-trimesterervaring achter de rug hebben. Tijdens het Brusselkamp sta je stil bij de Europese dimensie van het ECTP-programma. Jullie onderzoeken samen wat “European Citizenship” betekent. Welke rol jij kan spelen als jeugdige burger binnen Europa. Het Brusselkamp valt tussen het afscheid nemen van je gastland en het weer thuis komen. Voor Vlamingen is het extra raar omdat jullie zo dicht bij huis zijn en toch niet thuis. Bijt even door want dit kamp is uniek. 200 jongeren van over heel Europa die net als jij over hun landsgrenzen hebben gekeken en nu zoeken naar hun plaats in Europa. Het vraagt een extra inspanning want de voertaal van dit kamp is Engels en het gaat over dingen waar je vermoedelijk nog niet bij stil stond. Grijp je kans, het Brusselkamp heeft je veel te bieden!

29

7. TERUG THUIS: DE OMGEKEERDE CULTUURSHOK

Een uitwisselingsprogramma eindigt niet bij je terugkeer thuis. Daar begint immers een nieuwe aanpassingscyclus, nl. de herinpassing in je eigen land. Je moet een nieuwe plaats ‘veroveren’, want je omgeving is veranderd, maar jij bent zelf ook veranderd!

7.1. Opwinding, opluchting, verwarring en verwondering.

Dit zijn allemaal gevoelens die door je heen gaan als je je familie en vrienden terugziet, als je weer je eigen taal kan spreken, ... Je valt vrij snel terug in je oude gewoontes, al voelen die nu soms vreemd aan. Dingen die vroeger een gewoonte waren en die je automatisch deed, zijn nu vreemd, verwarrend. Je eigen taal spreken is in het begin helemaal niet zo eenvoudig. Thuis zijn er ook dingen veranderd, kleine dingen misschien: andere gordijnen, een nieuwe kast, je moeder draagt een rok die je nog nooit gezien hebt, je neef heeft een andere vriendin, je hebt nieuwe buren, ... Deze veranderingen zijn niet echt belangrijk, maar ze zijn onverwacht. In jouw fantasie is het leven thuis immers blijven stilstaan tijdens jouw afwezigheid. Het besef dat dat niet zo is, geeft een onprettig gevoel.

7.2. Terug in je eigen klasgroep in België

Terug op de schoolbanken zitten en je aanpassen aan de strikte eisen zal niet meevallen. En je zit vaak meer met je gedachten in je gastland dan bij je studies. En toch moet je net nu extra je best doen want je hebt heel wat leerstof in te halen. De relatie met je familie en vrienden schept ook problemen: je vindt jezelf misschien meer volwassen dan je vrienden hier, je kan nog over weinig dingen met ze praten, je vindt ze erg oppervlakkig. Ze lijken weinig geïnteresseerd in jouw erva-ring en dat frustreert je. Ook met je ouders kan je problemen hebben. Al luisteren ze vaak naar je, toch begrijpen ze niet hoe belangrijk dit wel voor jou geweest is. Ze leggen je misschien weer kinderachtige regels op. Of ze zien in dat je veranderd bent en proberen je terug te veranderen in de oude persoon!

7.3. Je vecht om een eigen plaatsje te vinden.

De meeste AFS’ers voelen zich geprangd tussen twee culturen en hebben het gevoel nergens meer thuis te horen. Je kan niet terug naar je gastland, maar je kan ook hier in Vlaanderen je draai niet vinden. Enerzijds voel je je geïsoleerd omdat je oude vrienden je niet meer begrijpen, anderzijds heb je behoefte aan contact met hen. Je kan proberen te doen alsof je eigenlijk niet veranderd bent, maar dat lost niets op.

30

7.4. Je vindt uiteindelijk een middenweg tussen twee culturen.

Contact met andere AFS’ers of met mensen uit andere culturen kan je gevoel van "alleen staan" doorbreken. Je leert de veranderingen die je ondergaan hebt naar waarde schatten. Je bent naar huis gekeerd met nieuwe ideeën, een nieuwe kijk op de wereld en met nieuwe vaardigheden uit je gastland. Die wil je niet opgeven door je hier weer helemaal aan te passen. Na de initiële heraanpassing, krijg je heimwee naar je leven ginder. Hoe kan je een stuk van die cultuur meenemen? Daar zijn honderden manieren voor. Je zal ook verbaasd staan hoeveel con-tact je in je eigen regio kan hebben met mensen uit andere culturen, terwijl je je daar vroeger nauwelijks van bewust was. De heraanpassing is soms een lange, veeleisende weg die je moet afleggen. AFS kan je helpen hier doorheen te geraken, bijvoorbeeld tijdens het kompasmoment. Je zal merken dat het helpt als je met mensen kan praten die dezelfde ervaring achter de rug hebben, die begrijpen dat het moeilijk kan zijn, die steeds bereid zijn naar je te luisteren. Heel wat studenten vinden het ook prettig hun ervaring verder te zetten via contacten met gastgezinnen en nieuwe AFS-ers. Ook werken met de buitenlandse studenten in Vlaanderen is heel leuk !

Het kompasmoment vindt plaats in januari 2013. De uitnodiging hiervoor krijg je bij.

Contact houden met je gastgezin, de volgende vakantie terug op bezoek gaan,... het zijn dingen die vaak helpen. Het leren gaat door, lang nadat je weer bent aangepast. Je wereldbeeld blijft zich uitbreiden. Je hebt je één keer kunnen openstellen voor de cultuur van je gastland en kan dit nu ook blijven doen voor andere culturen en nieuwe ideeën. En precies daarom zeggen mensen, nog lang na hun AFS-ervaring, dat deze uitwisseling één van de belangrijkste gebeurtenissen uit hun leven was.

AFS Interculturele Programma’s vzwHendrik Consciencestraat 52

2800 MechelenTel: 015 79 50 10Fax: 015 79 50 11

info@afsvlaanderen.bewww.afsvlaanderen.be