Göğüs HastalıklarındaFaz 2 ve Faz 3 İlaç

Çalışmaları

Dr. Tuncay GökselEge Üniversitesi Tıp FakültesiGöğüs Hastalıkları Anabilim

Dalı

• İsrail: %4.71 (dünya birincisi)

• OECD ortalaması ise %2.25

• Türkiye ise %1.5 altındaki ülkeler arasında

AR-GE çalışmalarına milli gelirden ayrılan pay

Araştırma alanları

Yeni geliştirilen tedavi yöntemlerinin yaşam süresine

katkısı

• Beklenen ortalama yaşam süresi – 20.yy’ın başında: 47 yıl– Bugün: 76 yıl

• 1965’ten beri, her 5 yılda bir 1 yıl artıyor

Geliştirme Aşamasında Olan İlaçlar

• Geliştirilmekte olan ya da onay bekleyen 1000’den fazla ilaç:

– 400 adet kanser için– 200 adet çocuklar için– 120 adet kalp hastalıkları için– 98 adet AIDS için– 135 adet nörolojik hastalıklar için– 24 adet Alzheimer hastalığı için– 23 adet Diabet için– 22 adet Romatoid Artrit için– 17 adet Parkinson hastalığı için– 15 adet Osteoporoz için– 44 adet solunum yolu hastalıkları– 20 adet depresyon için – 16 adet cilt hastalıkları– 14 adet mesane/böbrek hastalıkları için– 19 adet GI hastalıklar için– Diğerleri

0 100 200 300 400 500

Kanser

Çocuk ilaçları

Kalp hastalıkları

AIDS

Nörolojik hastalıklar

Alzheimer

Diabet

Romatoid Artrit

Parkinson

Osteoporoz

Solunum yolu hastalıkları

Depresyon

Cilt hastalıkları

Mesane/böbrek hastalıkları

GI hastalıklar

Faz I çalışma• İnsanlardaki ilk çalışma şekli• Amaç:

– İlacın güvenlik profilini değerlendirmek (güvenli doz aralığı)

• Maksimum tolere edilen dozu (MTD) tanımlamak– İlacın absorbsiyon ve yıkılış şeklini belirlemek

• İlacın hastaya uygulanabileceği en iyi yolu bulmak (oral, İV vb)

• MTD için – Fibonacci yaklaşımı: Az sayıda hasta ile değişik

doz seviyeleri– Simon yaklaşımı: Bir hastada yükselen dozlar

• Kanser ilaçları dışında sağlıklı gönüllüler• Çalışma populasyonu: 20-100 kişi

Faz II çalışma

• Amaç– Belirli bir hastalıkta yeni bir tedavi rejiminin

terapötik doz sınırlarının etki ve güvenlik durumunu araştırmak

• Faz II çalışmalarda bir ilaç dozu: genellikle, MTD‘un %75-90– İlacın farklı dozları karşılaştırılabilinir

• Çalışma popülasyonu genellikle 100-200 kişilik gönüllülerden oluşur.

Faz III çalışma• Faz III çalışma bir ilacın küçük gruplarda (Faz II) pozitif

sonucu gösterildikten sonra planlanır

• Amaç– Belirli bir hastalıkta yeni bir tedavi yöntemini standart

tedavi ya da plasebo ile karşılaştırmak – Etki ve yan etkiyi uzun dönemde konfirme etmek.

• Bir ilacın ruhsat almadan önce yapılan en son çalışmasıdır.

• Çalışma populasyonu genellikle 600-1000 kişilik gönüllülerden oluşur.

Faz IV çalışma

• Faz III çalışma sonrası yapılan “Post-marketing" çalışmalar

• Amac– Ruhsat almış ilaçları ya da tedavi yöntemlerini

karşılaştırmak (ruhsat aldıkları konu ve dozlarda)

– Geniş gruplarda tedavi rejimlerinin güvenilirliğinin halen devam edip etmediği araştırmak

30-Gün

IDA

30-Gün30-Gün

IDA

Faz 1

K linik Araştırma ve Geliştirme

1 1 yyııll

Güvenlik veDozun Değerlendirilmesi

1010--100100SaSağğllııklklıı GGöönnüüllllüü

Faz 1

K linik Araştırma ve Geliştirme

1 1 yyııll

Güvenlik veDozun Değerlendirilmesi

1010--100100SaSağğllııklklıı GGöönnüüllllüü

Uzun dönem

NDA NDA

2.5 y2.5 yııll

NDABaşvurusu

NDAOnayı

NDA NDA

2.5 y2.5 yııll

NDABaşvurusu

NDAOnayı

Pre-Klinik Test,Araştırma ve Geliştirme

3.5 3.5 yyııll

İİlklkSentezSentez

HayvanHayvanDeneyleriDeneyleri

Güvenlik ve biyolojik etkinliğinin değerlendirilmesi

Pre-Klinik Test,Araştırma ve Geliştirme

3.5 3.5 yyııll

İİlklkSentezSentez

HayvanHayvanDeneyleriDeneyleri

Güvenlik ve biyolojik etkinliğinin değerlendirilmesi

Pazarlama SonrasıGözlem

AdversAdversOlayOlayRaporlamaRaporlama

GGöözlemlerzlemler//ÖÖrneklemernekleme//TestlerTestler

DenetlemelerDenetlemeler

Pazarlama sonrasıek bilgiler FDAtarafından istenebilir

Pazarlama SonrasıGözlem

AdversAdversOlayOlayRaporlamaRaporlama

GGöözlemlerzlemler//ÖÖrneklemernekleme//TestlerTestler

DenetlemelerDenetlemeler

Pazarlama sonrasıek bilgiler FDAtarafından istenebilir

Pazarlama SonrasıGözlem

AdversAdversOlayOlayRaporlamaRaporlama

GGöözlemlerzlemler//ÖÖrneklemernekleme//TestlerTestler

DenetlemelerDenetlemeler

Pazarlama sonrasıek bilgiler FDAtarafından istenebilir

Faz 2

2 y2 yııll

EtkinliğinDeğerlendirilmesiY an Etkilerinbelirlenmesi

BirkaBirkaçç yyüüzzHastaHasta

Faz 2

2 y2 yııll

EtkinliğinDeğerlendirilmesiY an Etkilerinbelirlenmesi

BirkaBirkaçç yyüüzzHastaHasta

Faz 3

3 3 yyııll

EtkinliğindoğrulanmasıAdverse olaylarinizlenmesi

BirkaBirkaçç binbinHastaHasta

Faz 3

3 3 yyııll

EtkinliğindoğrulanmasıAdverse olaylarinizlenmesi

BirkaBirkaçç binbinHastaHasta

K ısa dönem

Toplam yaklaToplam yaklaşışık k 12 y12 yııll

İlaç geliştirme süreci

...

Araştırılan her 5,000molekülden,AraAraşşttıırrıılan herlan her 5,0005,000molekmoleküülden,lden,

5 molekül insan araştırmalarına girer55 molekmoleküül insan l insan araaraşşttıırmalarrmalarıına girerna girer

1 molekülpazara ulaşır11 molekmoleküüllpazara ulapazara ulaşışırr

250’si pre-kliniktest aşamasına gelir250250’’si si prepre--klinikkliniktest atest aşşamasamasıına gelirna gelir

İlaç Ar&Ge sırasında maliyet

Klinik ilaç araştırmaların dünyadaki ekonomik

boyutu

• İlaç Ar Ge 30 milyar $

• Ar-Ge harcamalarının ~%40’ı KİA • KİA 12.5 milyar $

Endüstri sponsorluğundaki klinik çalışma protokolleri Ekim 2005 –

Eylül2007 www.ClinicalTrials.gov

Endüstri sponsorluğundaki klinik çalışma merkezleri Oct 2005 – Sept 2007 /

www.ClinicalTrials.gov

Klinik çalışmalar / Türkiye2006 2009

Toplam klinik çalışma: 71,097/ 165 ülke

Türkiye: 489 (%0.7)

Faz I: 10896 çalışma

Türkiye: 5 (%0.005)

Faz II: 20301 çalışma

Türkiye: 72 (%0.4)

Faz III: 13950 çalışma

Türkiye: 267 (%1.9)

Faz II+III (II-III): 32621 çalışma

Türkiye: 326 (%1)

Faz IV: 8131 çalışma

Türkiye: 97 (%1.2)

Türkiyedeki tüm klinik çalışma sayısı: 489

• Halen açık çalışma: 173– Faz I : 2– Faz II : 27 – Faz III : 97– Faz IV : 24

Solunumsal hastalıklarla ile ilgili tüm çalışmalar 6816 (harita)

Açık çalışma: 2535

Türkiye’deki solunumsal hastalıklarla ile ilgili tüm çalışmalar : 68

Açık çalışma: 22

Faz I çalışmasolunumsal hastalıklar: 854

Türkiye: 0

Faz II çalışmasolunumsal hastalıklar : 2089

Türkiye: 9 (%0.4)

Faz III çalışmalar solunumsal hastalıklar: 1501

Türkiye: 44 (%2.9)

Dünyada Faz II-III çalışmalar solunumsal hastalıklar: 3451

Kanser 1472 %42.7

Infeksiyon 900 %26.1

Astım 624 %18.1

KOAH 306 %8.9

Vaskuler hast 234 %6.8

Interstisyel/fibrozis 171 %4.9

Çevre / meslek 46 %1.3

Türkiye’de Faz II-III çalışmalar solunumsal hastalıklar : 53

Kanser 22 %41.5

Infeksiyon 6 %11.3

Astım 16 %30.2

KOAH 13 %24.5

Vaskuler hast 8 %15.1

Interstisyel/fibrozis 1 %1.9

Çevre / meslek 0 %0

Mevzuat

3 Aralık 2008 SALI Resmî Gazete Sayı : 27089

YÖNETMELİK

Sağlık Bakanlığından:

KLİNİK ARAŞTIRMALAR HAKKINDA YÖNETMELİK

Klinik ilaç araştırmalarındaki sorunlar

• Çok merkezli çalışmalar– Planlayıcı? Partner?– Katılımcı merkez olunuyor

• Eğitim – Araştırıcı– Yetişmiş eleman eksikliği

• Bürokrasi– Etik Kurullar– Yönetmelik problemleri

• Bütçe ve muhasebe problemleri• “Kobay” sendromu

– Halk bilinçsiz - Basının olumsuz yaklaşımı

Eğitim /ekip çalışması• Deneyimli araştırıcı eksikliği

• Birinci araştırmacı• Yardımcı araştırmacı• Lokal koordinatör• Araştırma hemşiresi

– Tüm ekip İKU eğitiminden geçmeli

• Ekip çalışması yapılmaması– Sadece araştırmanın yapıldığı klinik değil

• Biyokimya• Radyoloji• Nükleer Tıp• Patoloji• Mikrobiyoloji• Diğer

Bürokrasi

• Yeni yönetmelikle sistem değişiyor (30.6.09)– Tek etik kurula geçiliyor– Bakanlık etik kurulu sadece düzenleyici ve

denetleyici olarak çalışacak

• Kurumda düzenleyici birim olmaması– Kurumların bu işin ciddiyetini anlamaması– Uluslararası klinik araştırmaları bir bilim ihracı

olarak görmek gerekli

Hasta sayıları iyi planlanmalı

• Merkez çalışmaya kaç hasta alabileceğini iyi hesaplamalı

• Bildirdiği plana uymalı

Bütçe ve muhasebe problemleri

• Vergi ve kesintilerin yüksekliği (ort %70)• Universite kesintisi: %45

– %5 Hazine Payı– %35 Kuruma gerekli araç-gereç-ihtiyaçlar– %5 Araştırma Fonu

• Gelir vergisi kesintisi (%20-35)

• 657 personele, 2547 uzman ya da asistana resmi ödeme problemi

Klinik araştırmaların multidisipliner çalışmaya

etkisi(Ege Torasik Onkoloji tecrübesi)

• 12 Faz III ve 1 Faz II çalışma tecrübesi • Yeni çalışmalar

– 3 Faz III (Nisan)– 1 Faz II (Mayıs)

• Araştırmalar sayesinde iyi klinik uygulamalar rutine girdi

• Hasta kayıt ve takip standardı arttı• Klinikler arası yaklaşım standart hale geldi• Tedavi uygulama ve yan etki müdahale

kalitesi arttı