องคการอนามยโลก (WHO) เตอนไทยรบมอ ไวรสโคโรนาจากจน แพรกระจายวงกวางไรยารกษา องคการอนามยโลก เตอนเชอไวรสโคโรนาจากจน ควรมการเฝาระวงการแพรเชอระหวางมนษยสมนษย ซงสงผลใหมการแพรระบาดในวงกวาง แนะไทยเฝาระวงคดกรองนกทองเทยวจนเปนพเศษ ในชวงเทศกาลตรษจนน โดยเฉพาะทเดนทางมาจากเมองอฮน ซงมอาการไข และไอ โคโรนาไวรสม 4 กลมใหญ ไดแก alpha เชน 229E และ NL63, beta เชน HKU1, OC43, MERs, Wuhan, gamma และ delta เชน HKU13 โดย 4 สายพนธสงผลกระทบตอระบบทางเดนหายใจในระดบปานกลาง ไดแก 229E, NL63, HKU1 และ OC43 สวนอก 2 สายพนธสามารถกอใหเกดโรคทางเดนหายใจเฉยบพลนรนแรง ไดแก SARS ทมหลกฐานการตดเชอมาจากชะมด และคางคาว และ MERS ทมหลกฐานการตดเชอมาจากอฐ ซงเชอไวรสโคโรนาจากจนชนดใหมน ไดชอวา MN908947-WH-Human_CHN2019 มพนธกรรมทคลายกบไวรสโคโรนาในอดต ดงน 82.7-87.9% Bat SARS like, 80.3% SAR Coronar, 52.3% MERs, 49.2-50.7% Alpha, 48.1% Gammma และ 47.1% Delta โดยท WHO ยอมรบวาขณะนยงไมมยารกษาเฉพาะเจาะจงการตดเชอไวรสโคโรนาชนดดงกลาว

องคการอนามยโลก (WHO) รายงานวาสาธารณรฐประชาธปไตยคองโกก าลงเผชญกบชวงเวลาวกฤตหลงเผชญโรคระบาดทคราชวตประชาชนไปกวา 6,000 คน และการแพรระบาดของ ‘โรคหด’ ครงนเปนการแพรระบาดขนาดใหญ และเรวทสดในโลก โดยมผปวยตดเชอโรคหดประมาณ 310,000 ราย ตงแตตนป 2562 ตงแตเดอนกนยายนปทแลว รฐบาลคองโก และองคการอนามยโลกเปดตวโครงการฉดวคซนฉกเฉนใหเดกอายตากวา 5 ปกวา 18 ลานคนทวประเทศ แตโครงสรางพนฐานทไมพรอม ทาใหศนยสขภาพแตละแหงไมสามารถทางานไดเทาทควร และปกตแลวชาวคองโกไมคนเคยกบการฉดวคซนในชวตประจาวน จงทาใหโอกาสหยดการแพรระบาดลดนอยลงไปอก หดเปนไวรสทเรมทาใหเกดอาการนามกไหล จาม และมไข กอนจะนาไปสผนทเปนรอย ซงจะเรมตนทใบหนา และกระจายไปทวรางกาย คนสวนใหญจะสามารถฟนตวได แตขณะเดยวกนกอาจทาใหเกดความพการตลอดชวต อาจเปนอนตรายถงตายได โดยเฉพาะอยางยงถาตดเชอแทรกซอนทกอใหเกดโรคปอดบวมในปอด หรอโรคไขสมองอกเสบ

สหรฐฯ สงหามจ าหนายบหรไฟฟากลนมนท-กลนผลไมทวประเทศ คาสงหามจาหนายบหรไฟฟาของกระทรวงสาธารณสขทวาน ครอบคลมเพยงกลนรสมนท และกลนผลไม แตยงอนญาตใหจาหนายบหรไฟฟากลนเมนทอล และกลนยาสบไดอย หลงจากทมบางรฐในอเมรกาเรมบงคบใชกฏหมายดงกลาวไปกอนหนานแลว ดวยจดประสงคหวงทจะลดการเพมขนของภาวะเสพตดบหรไฟฟาในวยรนอเมรกน ทงนหลายประเทศทวโลก อาท เกาหลใต, อนเดย, บราซล เปนไมกสบประเทศทประกาศหามจาหนายบหรไฟฟาทกชนด และไมนานมานสหรฐฯ เพมเกณฑอายผทสามารถซอบหร จากเดม 18 ปเปนอาย 21 ปขนไป อยางไรกตาม กลมผคดคานการจาหนายบหรไฟฟาในอเมรกา มองวามาตรการดงกลาวไมเพยงพอ เนองจากวยรนทยงเสพตดบหรไฟฟาบางสวน อาจหนไปสบบหร ไฟฟากลนเมนทอล หรอกลนยาสบ หรอกลนรสอนๆ ทยงสามารถจาหนายไดแทน

รฐบาลฟลปปนสอนมตปลก 'ขาวทอง' GMO ชนดแรกเพอตอสภาวะขาดสารอาหาร กระทรวงเกษตรฟลปปนสแถลงหลงโรงงานอตสาหกรรมของรฐบาลไดอนญาตใหปลกขาวพนธขาวทอง (Golden Rice) ซงเปนขาวทไดรบการปรบแตงพนธกรรม เพอบรโภคและตอสกบปญหาการขาดวตามนเอของประชากร ดานองคการอนามยโลก เผยเชนเดยวกนวาขาวทองจะชวยบรรเทาอาการเจบปวยทคราชวตเดกทวโลกไดถงปละ 250 ,000 คน ขาวทองมความปลอดภยเหมอนขาวทวๆ ไปซงหนวยงานกากบดแลในสหรฐอเมรกา แคนาดา ออสเตรเลย และนวซแลนด ไดแกไขปญหาดานความปลอดภยของขาวชนดนแลว โดยใชยนจากขาวโพด และยนจากแบคทเรยในดนทเพมเขาไปในขาว เปลยนขาวใหเปนสทอง อกทงเมลดขาวจะผลตสารเบตาแคโรทน ซงเปนสารตงตนของวตามนเอ ททาใหแครอท และมนฝรงหวานเปนสสม ขณะนยงไมทราบแนชดวาขาวทองจะสามารถปลกไดเมอใหร เนองจากหนวยงานกากบดแลในเรองนยงตองพสจนใหไดวาขาวทองจะไมทาใหเกดปญหาในสาขาของเกษตรกร

องคการอนามยโลก (World Health Organization ; WHO) รายงานโรคระบาดในมนษยทส าคญ ไดแก o Novel Coronavirus ทประเทศจน (5 และ 12 ม.ค.63), ไทย (14 ม.ค.63) และญปน (16 และ 17 ม.ค.63) o Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) ทประเทศซาอดอารเบย (8 และ 31 ม.ค.63) o Ebola virus disease ทประเทศคองโก (2, 9, 16, 23 และ 30 ม.ค.63) o Measles ทดนแดนปาเลสไตน (10 ม.ค.63)

HEALTH WATCH

สรปความเคลอนไหว

ดานสขภาพมนษย สตวเศรษฐกจ และสงแวดลอม

(1 – 31 JANUARY 2020)

ผจดท ำ : Avian Veterinary Services (AVS) / CPF (Thailand) Source : oie.int, who.int, mratchakitcha.soc.go.th, acfs.go.th, bbc.com, foodsafetynews.com, Moremove, TheMometum, cueid.org

Page 1/5

ฝรงเศส แจงพบผปวย 1,000 รายตดเชอ Norovirus จากหอยดบ หนวยงานดานสขภาพแหงชาตของฝรงเศส (Santé Publique France) เผยขอมลลาสดพบผปวยตดเชอโนโรไวรส (Norovirus) จานวนกวา 1,033 ราย และพบผปวยเขารกษาพยาบาลจากการตดเชอดงกลาวแลว 21 ครง หลงจากรบประทานอาหารทปนเปอนหอยนางรมดบจากฝรงเศส ในขณะท สวเดน อตาล และเนเธอรแลนด ตางมรายงานพบการแพรระบาดของเชอโนโรไวรสทเชอมโยงกบสนคาหอยนางรมจากฝรงเศส สงผลใหมการเรยกคนสนคาดงกลาวทสงออกไปยงลกเซมเบรก, สวตเซอรแลนด, ฮองกง และสงคโปร เนองจากอาจมการปนเปอนของเชอโนโรไวรสกบสนคาหอยนางรมดวย ทงนเชอโนโรไวรสเปนสาเหตทกอใหเกดอาการอกเสบของระบบทางเดนอาหาร ซงจะมอาการ คลนไส อาเจยน ปวดทอง และถายเหลวเปนนา

เพจอเกย ประเทศไทย (Ikea Thailand) ประกาศเรยกคนสนคา แกวกาแฟแบบพกพา รน TROLIGTVIS/ทรลกตวส ทระบวา ‘ผลตในประเทศอนเดย’ และขอความกรณาลกคาทซอผลตภณฑรนนไปใชงานหยดการใชและนาสนคาดงกลาวมาคนทรานอเกย เพอรบเงนคนเตมจานวน โดยทางอเกยใหเหตผลของการเรยกคนสนคารนนวา ไดรบรายงานวา แกวกาแฟแบบพกพา รน TROLIGTVIS/ทรลกตวส (สเบจ) และ (สชมพ เขยว และนาเงน) ซงเรมจาหนายในประเทศไทยในเดอนสงหาคม 2562 และเดอนตลาคม 2562 อาจมระดบการถายเทสาร Dibutyl Phthalate (DBP) เกนกวาทกาหนด ขอมลจากกรมวทยาศาสตรการแพทย ระบวา สาร Dibutyl Phthalate (DBP) หรอ ไดบวทลฟทาเลต เปนหนงในกลมสารเคมของกลมสารทาเลต (phthalates) ซงเปนกลมสารเคมทสาคญในทางอตสาหกรรมใชเปนพลาสตกไซเซอรในการผลตพลาสตก มจานวนมากกวา 30 ชนดในทองตลาด ชวยเพมคณสมบตของพลาสตกใหมความยดหยน นมและเหนยว โดยเวบไซต ‘ฐานความรเรองความปลอดภยดานสารเคม’ ระบความปลอดภยของสารไดบวทลฟทาเลตไววา อยในระดบอนตราย และอาจเกดอนตรายตอทารกในครรภ และมขอสงสยวาอาจเกดอนตรายตอการเจรญพนธ รวมไปถงยงเปนพษรายแรงตอสงมชวตในนาอกดวย

นกวจย ชอาหารสบ-บด และอาหารแปรรป เสยงโรคหลอดเลอดหวใจ-เบาหวาน จากการศกษาของมหาวทยาลย Leicester ทาใหทราบวาอาหารแปรรป หรออาหารสาเรจรปแชแขง โดยเฉพาะอาหารประเภทบด-สบ แลวนาไปแชตเยนทงไว อาจเพมสาร PAMPs (pathogen-associated molecular patterns) หรอเชอกอโรค ทอาจเพมความเสยงโรคหลอดเลอดหวใจ และโรคเบาหวานได ทงนนกวจยสนนษฐานวา เชอกอโรคหรอสาร PAMPs ทวา อาจเจรญเตบโตในระหวางกระบวนการผลตอาหารแปรรป หรออาหารแชแขงทผานกรรมวธผลตอยางไมถกสขลกษณะเพยงพอ จงมแนวโนมจะเพมจานวนของเชอแบคทเรยกอโรคมากขนเรอยๆ ตามระยะเวลาทถกแชแขงเกบไว ตางจากเนอสตวทผานกรรมวธผลตทถกสขลกษณะ ซงเมอเรารบประทานอาหารแชแขงเหลานเขาไป สาร PAMPs กอาจเขาไปจโจมระบบภมคมกน ทาใหระบบภมคมกนออนแอลง และมความไวตอการเกดโรคเรอรงอยางโรคหลอดเลอดหวใจ หรอโรคเบาหวานชนดท 2 ไดงายขน

FDA ก าลงพจารณา ใหแปงบกเปนเสนใยอาหาร องคการอาหารและยาสหรฐ (FDA) กาลงพจารณากาหนดใหกลโคแมนแนน (glucomannan) เปนเสนใยอาหาร (dietary fiber) เนองจากกลโคแมนแนนสามารถชวยลดระดบคลอเลสเตอรอลในเลอด ซงถอเปนคณสมบตทมประโยชนตอสขภาพรางกายมนษย กลโคแมนแนนสามารถพบไดในสวนลาตนและรากของบก (elephant yam) หรอทเรยกกนวา คอนยค (konjac) มคณสมบตในการคงรปราง มความหนดคลายเยลล มไฟเบอรสง ใหพลงงานตา และชวยลดคอเลสเตอรอลในเลอด จากคณสมบตดงกลาวทาใหมการยนขออนญาตตอองคการอาหารและยาสหรฐใหสามารถระบในฉลากโภชนาการไดวา แปงบก ( konjac flour) หรอคอนยคกลโคแมนแนน (konjac glucomannan) เปนเสนใยอาหารตามนยามขององคการอาหารและยา สหรฐ ซงกาหนดวา “เสนใยอาหาร (dietary fiber) เปนไฟเบอรทพบไดในพชตามธรรมชาต ซงมทงคารโบไฮเดรตทยอยไมได (non-digestible carbohydrate) ชนดทละลายนาได และละลายนาไมได ทงในรปสารสกดหรอสารสงเคราะห ตามทองคการอาหารและยาสหรฐพจารณาแลววามผลดตอสขภาพรางกายมนษย” ซงแปงบกมประโยชนตอรางกายดานการชวยลดคอเลสเตอรอล

แกไขปญหาการขาดแคลนน าจดดวย เครองสรางน าจากอากาศ สตารทอพจากอสราเอล ไดคดคน และพฒนาเทคโนโลยการดงนาจากความชนในอากาศมาผลตเปนนาจดสามารถบรโภคได มความสะอาดปราศจากมลพษ นคอวทยาการสมยใหมทสามารถแกไขการขาดแคลนนาจดจากแหลงนาธรรมชาตไดอยางยงยน "การแปลงอากาศเปนนาดวยเครองผลตนาจากอากาศ" หรอ Atmospheric Water Generator : AWG ความนาสนใจของนวตกรรม AWG อยทกระบวนการผลตนา ซงนอกจากจะมความปลอดภย และสะอาดแลว เครองมอดงกลาวยงสามารถผลตนาดมสะอาดไดในปรมาณมาก สามารถชวยลดปรมาณขยะพลาสตกจากการใชนาดมแบบบรรจขวด นาดมทไดจากการผลตเปนนาทสะอาดบรสทธรสชาตคลายนาฝน ไมมการบาบดดวยสารเคมหรอคลอรน นอกจากนยงจะชวยในเรองของระบบชลประทานในพนทฟารม ทสามารถลดการกกเกบนา เหมาะกบการปลกพชแนวดงทมคณภาพสงลดอปสรรคในการขนสงหรอลาเลยงนา เนองจากสามารถตดตงไดในทกพนทแมสภาพแวดลอมจะไมมความเหมาะสม รวมถงชวยแกปญหาเรองการผกขาดของตลาดสนคานาดมไดเปนอยางดอกดวย

HEALTH WATCH

สรปความเคลอนไหว

ดานสขภาพมนษย สตวเศรษฐกจ และสงแวดลอม

(1 – 31 JANUARY 2020)

ผจดท ำ : Avian Veterinary Services (AVS) / CPF (Thailand) Source : oie.int, who.int, mratchakitcha.soc.go.th, acfs.go.th, bbc.com, foodsafetynews.com, Moremove, TheMometum, cueid.org

Page 2/5

FTA ดนสงออกไกไทยครองตลาดเบอร 3 ของโลก รอบ 11 เดอนป 62 โต 8% อธบดกรมเจรจาการคาระหวางประเทศ เปดเผยวา จากการตดตามสถานการณการสงออกของไทยในชวง 11 เดอนแรก (ม.ค.-พ.ย.) ของป 2562 พบวาเอฟทเอเปนปจจยสาคญทชวยสนบสนนใหมลคาการสงออกสนคาไกของไทยมอตราการขยายตวเพมขนอยางตอเนอง โดยสามารถสงออกสนคาไกสตลาดโลกมลคา 3,116 ลานเหรยญสหรฐ เพมขนจากชวง 11 เดอนแรกของป 2561 รอยละ 8.2 โดยเปนการสงออกไปยงประเทศคเอฟทเอ 2,237 ลานเหรยญสหรฐ คดเปนสดสวนรอยละ 72 ของการสงออกสนคาไกของไทยทงหมด เพมขนจากชวงเดยวกนของปทผานมาถงรอยละ 9 ตลาดสงออกสาคญทขยายตว อาท จน ขยายตวรอยละ 290 ญปน ขยายตวรอยละ 3 มไกแปรรป และไกสดแชเยนแชแขง เปนสนคาสงออกดาวเดน ซงไทยเปนผสงออกไกแปรรปอนดบ 1 ของโลก มากวา 15 ป ปจจยททาใหสนคาไกของไทยเปนทนยม และไดรบการยอมรบในเรองคณภาพ เนองจากผประกอบการไทยมความพรอมดานเทคโนโลยการผลต และแปรรปททนสมย ระบบฟารมมประสทธภาพ สามารถควบคมปองกนการแพรกระจายโรคระบาดไดด รวมทงสามารถพฒนาผลตภณฑใหสอดคลองกบความตองการของตลาดได

โปแลนด แจงพบไขหวดนกสายพนธรนแรงระบาด หนวยงานภาครฐของโปแลนด รายงานพบโรคไขหวดนก H5N8 สายพนธรนแรง (Highly pathogenic) แพรระบาดในแถบภาคตะวนออกของประเทศ ซงจากการตรวจสอบพบไกงวงตดโรคดงกลาวแลว 40,000 ตว และพบฟารมนกเชงพาณชยจานวน 3 แหง มการแพรระบาดของโรคไขหวดนกสายพนธดงกลาว ซงผลกระทบตอสตวปกภายในฟารมกวา 350,000 ตว ทงนเจาหนาทภาครฐไดดาเนนการตามมาตรการปองกน และกกกนรอบพนททพบการแพรระบาดของโรคดงกลาวในรศม 3 กโลเมตร เพอควบคมการแพรระบาด

ยเครน พบหวดนกครงแรกในรอบ 3 ป มรายงานวาพบไขหวดนกชนดรนแรง H5N8 ในเมองวนนตซา (Vinnitsa) ของยเครน ทาใหมการกาจดสตวปกไปกวา 4,856 ตว ซงนบเปนการตรวจพบการระบาดเปนครงแรกในรอบ 3 ป นอกจากนในชวงสปดาหทผานมา ไวรสไขหวดนกชนด H5N8 ทเกดการแพรกระจาย เนองจากมนกอพยพเปนพาหะ ไดมการแพรกระจายในภมภาคยโรปตะวนออก เชน โรมาเนย สโลวาเกย และฮงการ ซงการแพรระบาดของเชอไขหวดนกชนดรนแรง H5N8 อาจเปนอปสรรคตอการผลต และสงออกสนคาสตวปก โดยเฉพาะในพนททมการระบาดของเชอ ทงนเชอไวรส H5N8 ยงไมมรายงานวามการตดสมนษย

บราซล วอนอนเดยลดภาษน าเขาสนคาไก แลกสนบสนนผลตเอทานอล บราซลตองการเพมความสมพนธทางการคากบอนเดย โดยแสดงความตองการใหอนเดยพจารณาลดภาษนาเขาสนคา และผลตภณฑจากไก ซงในปจจบนอนเดยกาหนดระดบภาษนาเขาผลตภณฑจากไกทอตรา 100% และภาษนาเขาไกทงตวทอตรา 30% แลกกบการทบราซลจะพจารณานาเขาสนคาจากอนเดย เชน เมลดขาวโพด และหอมหวใหญ รวมกบการสนบสนนการผลตเอทานอลเพอผลตเปนนามนเชอเพลง อนเดยมการเตบโตของอตสาหกรรมนาตาลอยางรวดเรวในชวงไมกปทผานมา ทาใหมปรมาณนาตาลสารองคงคลงในปรมาณมาก สงผลใหราคานาตาลลดตาลง จงมความพยายามแปรรปออยเปนเอทานอล (ethanol) เพอผลตเปนเชอเพลง มากกวาแปรรปเปนนาตาล ซงอตสาหกรรมเชอเพลงชวภาพของอนเดยยงอยในระยะเรมตน และการสนบสนนดานความร และเทคโนโลยดานการผลตเอทานอลเพอผสมเปนเชอเพลงแกอนเดย จงเปนหนงในความชวยเหลอทางเทคนคทบราซลเสนอแลกเปลยนกบการพจารณาลดภาษขางตน

บลแกเรย สงก าจดสกร 24,000 ตว เหตโรค ASF ระบาดรนแรง หนวยงานภาครฐบลแกเรย แจงพบฟารมสกรตดโรค ASF จานวน 3 แหง โดยเมอวนท 3 มกราคม 2563 พบฟารมสกรทอย ใกลเมอง Nikola Kozlevo ทางตอนเหนอของจงหวด Shumen ซงเปนฟารมใหญอนดบ 9 ของบลแกเรย มการแพรระบาดของโรค ASF และพบสกรตดเชอจากโรคดงกลาวจานวน 64 ตว เจาหนาภาครฐไดดาเนนการกาจดสกรภายในฟารมดงกลาวจานวน 24,000 ตวทงหมด และเมอวนท 30 ธนวาคม 2562 ทผานมา พบฟารมสกรขนาดเลก 2 แหง อยทางตอนใตของจงหวดเดยวกน ใกลกบเมอง Byal Bryag มการแพรระบาดของโรค ASF โดยฟารมสกรแหงแรกเลยงสกรจานวน 153 ตว ตดเชอโรค ASF ตายจานวน 2 ตว และฟารมสกรแหงท 2 เลยงสกร 22 ตว ตายจากโรคดงกลาว 1 ตว ซงเจาหนาภาครฐจงสงดาเนนการกาจดสกรภายในฟารมดงกลาวทงหมด

ผสงออกกง มาเลเซย ตด Red List สหรฐ เหตพบสารปฏชวนะตองหาม องคการอาหารและยาสหรฐ (USFDA) ไดขนบญชผประกอบการสงออกกงของมาเลเซยสวนหนงใน “Red List” หลงตรวจพบการใชยาปฏชวนะทถกหามใชในสนคากง แตทางการมาเลเซยช อาจนาเขามาจากแหลงอน ไมใชกงจากในประเทศ เนองจากตรวจพบไนโตรฟราน (Nitrofurans) และคลอแรมเฟนคอล (Chloramphenicol) ซงสารทง 2 ชนดเปนสารกอมะเรง และถกหามใชในสนคากงเพอการบรโภคในสหรฐ จากกรณขางตนกระทรวงเกษตร และอตสาหกรรมการเกษตรมาเลเซย ไดใหความเหนวากงทมการปนเปอนนนถกนาเขามาจากตางประเทศผานกระบวนการสงผานสนคาไปตางประเทศ (re-export) ไปยงสหรฐ ไมใชกงทผลต หรอจบไดในเขตของมาเลเซย

HEALTH WATCH

สรปความเคลอนไหว

ดานสขภาพมนษย สตวเศรษฐกจ และสงแวดลอม

(1 – 31 JANUARY 2020)

ผจดท ำ : Avian Veterinary Services (AVS) / CPF (Thailand) Source : oie.int, who.int, mratchakitcha.soc.go.th, acfs.go.th, bbc.com, foodsafetynews.com, Moremove, TheMometum, cueid.org

Page 3/5

OIE รายงานโรคระบาดในสตวปก (Disease Information ; report date) โดยสรปสถานการณไขหวดนก ดงตอไปน เอเชย O จน (ไทเป) พบการตดเชอ H5N2 (LPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 58,295 ตว ปวย 1,930 ตว (3.31%) O จน (ไทเป) พบการตดเชอ H5N2 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 41,909 ตว ปวย 5,087 ตว (12.14%)

O จน (ไทเป) พบการตดเชอ H5N5 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 18,028 ตว ปวย 1,709 ตว (9.48%) O อนเดย พบการตดเชอ H5N1 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 21,060 ตว ปวย 5,634 ตว (26.75%)

ยโรป O เดนมารก พบการตดเชอ H5N1 (LPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 48,000 ตว O สโลวาเกย พบการตดเชอ H5N8 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 22 ตว ปวย 3 ตว (13.64%)

O โปแลนด พบการตดเชอ H5N8 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 165,212 ตว ปวย 88,383 ตว (53.50%) O สาธารณรฐเชก พบการตดเชอ H5N8 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 15 ตว ปวย 6 ตว (40.00%) O โรมาเนย พบการตดเชอ H5N8 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 22,762 ตว ปวย 22,762 ตว (100.00%)

O ฮงการ พบการตดเชอ H5N8 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 115,548 ตว O ยเครน พบการตดเชอ H5 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 98,000 ตว ปวย 4,856 ตว (4.96%)

แอฟรกา O แอฟรกาใต พบการตดเชอ H5N8 (HPAI) ในสตวปก สงสยตดเชอ 7,577 ตว ปวย 10 ตว (0.13%) OIE รายงานโรคระบาดในสตวปก (Disease Information ; report date) โดยสรปสถานการณนวคาสเซล ดงตอไปน

เอเชย O รสเซย พบการตดเชอ Newcastle ในสตวปก สงสยตดเชอ 96 ตว ปวย 39 ตว (40.63%) กรมปศสตว กระทรวงเกษตรและสหกรณ ประกาศชะลอการน าเขา หรอน าผานราชอาณาจกรไทย ซงสตวปก จ าพวกนก ไก

เปด หาน น าเชอส าหรบผสมพนธ รวมถงซากสตวปกดงกลาว เปนเวลา 90 วน ทมแหลงก าเนดจาก - ประเทศไตหวน นบตงแตวนท 25 ธนวาคม 2562 ถงวนท 24 มนาคม 2563 - ประเทศจน นบตงแตวนท 25 ธนวาคม 2562 ถงวนท 24 มนาคม 2563 - ประเทศเวยดนาม นบตงแตวนท 26 ธนวาคม 2562 ถงวนท 23 กมภาพนธ 2563 - ประเทศแอฟรกาใต นบตงแตวนท 26 ธนวาคม 2562 ถงวนท 23 กมภาพนธ 2563

OIE รายงานโรคระบาดในสกรและสตวกบทส าคญ (Disease Information ; report date) ดงตอไปน O พบการตดเชอ African swine fever (ASF) ในสกรทประเทศอนโดนเซย, เกาหล, ฟลปปนส, บลแกเรย, โรมาเนย, เซอรเบย, ฮงการ, เบลเยยม, จน, โปแลนด, รสเซย, ยเครน, ลตเวย, เคนยา และมอลโดวา O พบการตดเชอ Classical swine fever (CSF) ในสกรทประเทศญปน, บราซล และรสเซย O พบการตดเชอ Foot and mouth disease (FMD) ในสกร, วว, แพะ, แกะ ทประเทศจน, รสเซย, แอลจเรย และแอฟรกาใต

กรมปศสตว กระทรวงเกษตรและสหกรณ ประกาศชะลอการน าเขา หรอน าผานราชอาณาจกรไทย ซงสกร หมปา หรอซากสกร ซากหมปา เปนเวลา 90 วน ทมแหลงก าเนดจาก - ประเทศโปแลนด นบตงแตวนท 25 ธนวาคม 2562 ถงวนท 24 มนาคม 2563 - ประเทศเบลเยยม นบตงแตวนท 25 ธนวาคม 2562 ถงวนท 24 มนาคม 2563 - ประเทศฮงการ นบตงแตวนท 25 ธนวาคม 2562 ถงวนท 24 มนาคม 2563 - ประเทศพมา นบตงแตวนท 25 ธนวาคม 2562 ถงวนท 24 มนาคม 2563 - ประเทศกมพชา นบตงแตวนท 26 พฤศจกายน 2562 ถงวนท 24 กมภาพนธ 2563 - ประเทศลาว นบตงแตวนท 14 พฤศจกายน 2562 ถงวนท 12 กมภาพนธ 2563 - ประเทศจน นบตงแตวนท 8 ตลาคม 2562 ถงวนท 6 มกราคม 2563 - ประเทศเวยดนาม นบตงแตวนท 8 ตลาคม 2562 ถงวนท 6 มกราคม 2563 - ประเทศเกาหลใต นบตงแตวนท 8 ตลาคม 2562 ถงวนท 6 มกราคม 2563 - ประเทศฟลปปนส นบตงแตวนท 8 ตลาคม 2562 ถงวนท 6 มกราคม 2563 - ประเทศบลแกเรย นบตงแตวนท 8 ตลาคม 2562 ถงวนท 6 มกราคม 2563

HEALTH WATCH

สรปความเคลอนไหว

ดานสขภาพมนษย สตวเศรษฐกจ และสงแวดลอม

(1 – 31 JANUARY 2020)

ผจดท ำ : Avian Veterinary Services (AVS) / CPF (Thailand) Source : oie.int, who.int, mratchakitcha.soc.go.th, acfs.go.th, bbc.com, foodsafetynews.com, Moremove, TheMometum, cueid.org

Page 4/5

ไฟปาออสเตรเลย โลกขยบเขาใกล “การสญพนธระดบมหมา ครงท 6” นกวทยาศาสตรกลาววาเหตไฟปารนแรงในออสเตรเลยทเผาผลาญพนทปาตามธรรมชาตอยางตอเนองมาตลอด 2 เดอนครงน อาจเปนสญญาณเตอนลาสดวาสงมชวตทวโลกกาลงกาวเขาสภาวะการสญพนธระดบมหมา ครงท 6 (the sixth mass extinction) อยางหลกเลยงไมได ในยคครเทเชยสเมอ 66 ลานปกอน อกกาบาตยกษทพงชนโลกไดทาใหเกดเชอไฟกระจดกระจายไปทวชนบรรยากาศ นกวทยาศาสตรพบเขมาทเกดจากการเผาไหมปรมาณมหาศาลในฟอสซลจากยคน เปนหลกฐานชวาเกดไฟปาครงใหญซงลกลามครอบคลมพนทปาสวนมากของโลก สงมชวตถง 75% รวมทงไดโนเสารเกอบทกชนดพนธ โดยในตอนแรกพวกมนถกสงหารดวยไฟปา กอนทสภาพอากาศแบบฤดหนาวนวเคลยรจะมาซาเตมใหลมตายกนเปนจานวนมหาศาลในระยะยาว การสญพนธครงใหญทเกดจากไฟปาถอเปนการคดเลอกโดยธรรมชาตอยางหนง ซงจะนาไปสความเปลยนแปลงครงสาคญของโครงสรา งชวมณฑลโลก เชนเดยวกบทการสญพนธของไดโนเสารไดเปดทางใหเกดยคสตวเลยงลกดวยนมครองโลกมาแลว

นกวทยาศาสตรกวา 70 คนทวโลก เรยกรองใหประชาคมโลกสราง ‘โรดแมปฟนฟประชากรแมลง’ โดยตองหยดการใชยาฆาแมลง การใชปยเคม รวมถงลดการปลอยกาซเรอนกระจกในทนท นอกจากนการทาเกษตรกรรม และปศสตวทไมเปนมตรกบธรรมชาต การใชนาในปรมาณมากเกนไป และมลภาวะของแสง และเสยงกลวนเปนสาเหตททาใหแมลงเสยงตอการสญพนธ รายงานในวารสาร Biological Conservation ชวา ตลอดระยะเวลา 30 ปทผานมา จานวนประชากรแมลงลดลงอยางตอเนองปละ 2.5% ซงหากเปนไปในทศทางนมความเปนไปไดวาประชากรแมลงจะหมดไปจากโลกในอก 100 ปขางหนา ซงงานวจยยงชวาสาเหตหลกของการลดลงของประชากรแมลง คอการทาเกษตรกรรมของมนษย แมลงนบเปนเผาพนธทสาคญอยางมากตอความสมบรณของระบบนเวศ และความมนคงทางอาหารของมนษย จากขอมลขององคกรอาหารและการเกษตร (Food and Agriculture Organization) ชวาสามในสสวนของการเกษตรกรรมทงหมดของโลกตองพงการถายละอองเกสรของผง นอกจากนแมลงชนดอนๆ กลวนมหนาทสาคญตอระบบนเวศแตกตางกนไป ไมวาจะเปนระบบหมนเวยนของสารอาหารในระบบนเวศ การควบคมเผาพนธแมลงดวยกนเอง รวมถงเปนอาหารของสตวชนดอน

นกวจยพฒนา ‘ใบไมเทยม’ เพอผลตเชอเพลงสงเคราะหทใหพลงงานสะอาดอยางแทจรง พลงงานสะอาดทนกวจยกาลงพฒนาอยในตอนนเรยกวา ซนกาซ (syngas) หรอกาซสงเคราะห (synthesis gas) ซงเปนสวนผสมของไฮโดรเจน และคารบอนมอนอกไซด ปจจบนซนกาซถกนามาใชกนอยางแพรหลายในการผลตเชอเพลง ยา พลาสตก และปย เนองดวยซนกาซแบบเดมมกเกยวของกบผลตภณฑทเหลอจากถานหนหรอปโตรเลยม ดงนนผลตภณฑสดทายจงมกจะเพมปรมาณขยะคารบอนใหกบโลกเสมอ แตซนกาซแบบใหมนจะไมสรางกาซคารบอนไดออกไซดสธรรมชาต โดยเครองมอทใชในการสรางซนกาซแบบใหมนเรยกวา ‘ใบไมเทยม’ การทางานอปกรณนเลยนแบบการสงเคราะหแสงในพช ดวยการรวมแสงทผานเขามาในนา และคารบอนไดออกไซดเขากบตวเรงปฏกรยาโคบอลต ทเรยกวาเพอรโรฟสไคต (perovskite) จนไดไฮโดรเจน และคารบอนมอนอกไซดออกมา แมในขณะนประสทธภาพของเครองยงอยในระดบตา ซงนกวจยจะตองปรบปรง และวจยเพมเตม เพอใหสามารถนาไปใชงานไดจรงในระดบอตสาหกรรม

"ปาเลา" ประเทศแรกแบน "ครมกนแดด" เปนพษตอแนวปะการง "ปาเลา" ประเทศในมหาสมทรแปซฟกไดกลายเปนประเทศแรกทยกเลกการใชครมกนแดด โดยตงแตวนท 1 ม.ค.63 ครมกนแดดทมสวนผสมของสารเคมซงเปนอนตรายตอแนวปะการง และสงมชวตในทะเล จะไมไดรบอนญาตใหใช หรอจาหนายในประเทศ การยกเลกการใชครมกนแดดในครงน เปนการบงคบใชกฎหมายจากประกาศในป 2561 ทหามมใหนาเขาครมกนแดดทมสวนผสมของสารเคม 10 ชนด ไดแก Oxybenzone (benzophenone-3), Ethyl paraben, Octinoxate (octyl methoxycinnamate), Butyl paraben, Octocrylene, 4 - methyl-benzylidene camphor, Benzyl paraben, Triclosan, Methyl paraben และ Phenoxyethanol โดย ทอมม เรเมนเจเซา ประธานาธบดปาเลา ระบวา "เราตองเคารพสงแวดลอมเพราะสงแวดลอมเปนรากฐานของชวต"

นกวทยขนสถานะ "ราชาปลาน าจด" แหงแมน าแยงซสญพนธแลว เซาทไชนามอรนงโพสตรายงานวา ทางการจนไดประกาศให ปลาฉลามปากเปนจน หรอรจกอกชอคอ ปลากระโทงดาบจน (Chinese paddlefish, Psephurus gladius) ซงไดฉายาวาเปนราชาปลานาจดแหงแมนาแยงซเกยงอยในสถานะสญพนธแลว เนองจากไดรบผลกระทางดานระบบนเวศ จากการทจนสรางขนกนแมนา การทาประมงในระดบทองถนอยางไมมการควบคม ไปจนถงความหนาแนนจากการจราจรทางนาเพอขนสงสนคาตามเสนทางแมนา ซงลวนสงผลตอมลพษของแมนาสงขนจนปลาไมสามารถขยายพนธตามธรรมชาตได ทผานมานกวทยาศาสตรจนพยายามหาแนวทางเพาะเลยงเพอฟนฟสายพนธ แตการจะหาพอ-แมพนธมาเพาะเลยงเพอการวจยเปนการยากยงกวา ทงน เมอ 1 มกราคมทผานมา รฐบาลปกกงเพง ออกกฎขอบงคบการทาหามทาประมงเพอการพาณชยในแมนาแยงซเปนเวลา 10 ป ครอบคลมพนทอนรกษ 332 แหงตามแนวแมนาแยงซ และจะขยายออกไปรวมถงเสนทางสายหลก และแมนาสาขาเพอหวงฟนฟระบบนเวศของแมนาใหกลบฟนคนอกครง

HEALTH WATCH

สรปความเคลอนไหว

ดานสขภาพมนษย สตวเศรษฐกจ และสงแวดลอม

(1 – 31 JANUARY 2020)

ผจดท ำ : Avian Veterinary Services (AVS) / CPF (Thailand) Source : oie.int, who.int, mratchakitcha.soc.go.th, acfs.go.th, bbc.com, foodsafetynews.com, Moremove, TheMometum, cueid.org

Page 5/5