khanang sv dung tai lieu vi trong lvc

9
27(4), 365-373 Tap chi CAC KHOA HOC VE TRAID.AT 12-2005 KHANANG SV DUNG TAI LIEU VI TRONG LVC _:! A _,• / / _,,) DE NGHIEN CVU DOl KHE NVT KIEN TAO CAO DiNH TRIEU, PHAM NAM HUNG, THAI ANH TUAN I. MO DAU Cac ket qua phan tich t:'li trong lvc nghien c(ru d(rt gay trong nhfrng nam g:in day da chfrng t6 Ia c6 qu a, da g6p ph:in phac hQa nen bfrc tranh t6ng the ve kien tC;t O dfrt gay lanh thiS Nam. Phat dfrt gay va nghien C lrU dac trvng d u true cua n6 nhv : hv6ng cam, g6c cam, dQ sau xuat phat dlng nhv dQ sau .ket thuc cua dfrt gay Ia nhfrng doi tvong dvoc cac tcic gi a quan tam giai quye't. Ye phvong phap Juan phan tich tai tr ong ll,l' c thi tr ong cac cong trinh [3 -4, 7, 9, 10] cac tac gia da dva ra mQt t6 hqp phvong phap phan tich djnh tinh va dinh ]U'Q'ng trong nghien ClrU cfiu true dfrt gay . Tuy vay, cac phvong phap nay ci1ng chi dung 6 mu·c phat bi en vi tri , phvong ph at trien , hv6ng cam , g6c cam CUa dfrt gay khu VU'C . MQt trong nhfrng vu quan tr Q ng Ia nghi en cfru d6i khe nfrt thi cac tac gia trv6c day chua de cap t6i m6t each sau sac. Trang khi d6 nghien ClrU du true doi khe nfrt kien tC;tO ]ai CO y nghla Ion trong dja chat - dja ly ky va trong tham do cac loai khoang san khac nhau , Ia tham do nvoc va dau khi. Trang nhfrng nam qua, ph ong nghien cfru Dja dQ ng ll,I'C da ti en hanh nhieu khao sat bJng phVOng phap vi trQng lvc nham xac djnh cac d6i khe nfrt kien lC;lO tC;ti nhieu khu Vl,I'C (lien quan den 11e11 m6ng cong trinh )xay dl,l'ng nha may thuy ph1,1c v1,1 c6ng t aC Vi phan vung dQng dat. Quy trinh do dC;lC , phan tich, xu Iy tai ci1ng nhv ket qua dC;tt dvqc chfrng to kh a nang giai quyet cua phvang phap nay trong nghien cfru phat doi khe nfrt kien t(:to . Nhtun nang cao qua va tien hanh ap d1,1ng r9ng rai trong nghien cfru cac vi ca'u true dja chat, trong bai bao nay chung toi trinh bay phvong phap phan tich tai vi trQng itrC Va mQt SO ket qua d<;lt dU'qc tr ong nhfrng nam qua tC;ti Nam. II . Cd SO KHOA HOC CUA VIEC SV DUNG PHVdNG PHAP vr TRQNG u ;c DE NGHIEN cvu D6I KHE NVT KIEN TAO 1. Mo hinh tn;mg lf!c doikhe nirt kien ti;w Tren thvc te, tron g qua trinh van d<;>ng kien tao , do tac dong CUa ]l,I'C xiet ep hay tach gian da t(:tO ra dai khe nut d<;tng ca. nat bien d<:tng hay doi khe nfrt tach v6i be r9ng tli' m9t va i met den hang chuc kilomet. Cac d6i tach, ca nat bi en dang cua dfrt gay khu Vl,I'C CO be l' Qng Jon va CO S l,l' thay dbi mat dQ cua Mt da dang ke nen tao ra dj thw.' mg trQng lvc c6 cvong dQ ci1ng nhv ph an bo 16n ma ta de dang phat being tai trong Ivc khu vU'c ]3, 9] . Trong khi d6, nhfrng pha huy kien t<;to nh 6, ncim tr en be v6 i do sa u xuyen cat nh6 thvong ke o thea doi tach dvqc lap day cac the xa m nhap hoac ca nat c6 be khong 16n, t<;to nen dj thvong nh 6 lam chung ta kh6 ph at tren CO' SO tai trong ll,I'C it chi tiet. Trong trvong hqp nay' cac dj thl16'ng tao nen b6i doi khe nfrt kien t<:to chi c6 the dvqc phat th ong qua phep do trong Ivc chi tiet cao nhv do vi trong lvc . Nhcim muc dich thiet co s6 cho su d1,1ng phvang phap vi trQng ll,l'c nghien cfru d6i khe nfrt , dvoi day chung toi se dva ra 2 d<;tng m6 hinh : - Mo hinh trQng lt1c the xam Hlp day doi khe nut ; - M6 hinh trQng ll,l'c doi ca Qat bien d<;tng khe nfrt chua khong chua dung djch long. a) M6 hinh trQng 11./C the xam nh?p /{/p aay khe nilt Net trvng nh at cila cac chat chua trong d6i khe nut Ia c6 d<;tng cau true kich thvoc nh6 song chung l<;1i c6 gia trj d9 Ia khac ion so voi m6i trvong xung quanh. 365

Upload: others

Post on 16-Jan-2022

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

27(4), 365-373 Tap chi CAC KHOA HOC VE TRAID.AT 12-2005

KHANANG SV DUNG TAI LIEU VI TRONG LVC _:! A _,• / • / _,,) •

DE NGHIEN CVU DOl KHE NVT KIEN TAO CAO DiNH TRIEU, PHAM NAM HUNG, THAI ANH TUAN

I. MO DAU

Cac ket qua phan tich t:'li li ~u trong lvc nghien c(ru d(rt gay trong nhfrng nam g:in day da chfrng t6 Ia c6 hi~u qua, da g6p ph:in phac hQa nen bfrc tranh t6ng the ve kien tC;tO dfrt gay lanh thiS Vi~t Nam. Phat hi~n dfrt gay va nghien ClrU dac trvng d u true cua n6 nhv : hv6ng cam, g6c cam, dQ sau xuat phat dlng nhv dQ sau .ket thuc cua dfrt gay Ia nhfrng doi tvong dvoc cac tcic gia quan tam giai quye't. Ye m~t phvong phap Juan phan tich tai li~u trong ll,l'c thi trong cac cong trinh [3-4, 7, 9, 10] cac tac gia da dva ra mQt t6 hqp phvong phap phan tich djnh tinh va dinh ]U'Q'ng trong nghien ClrU cfiu true dfrt gay . Tuy vay, cac phvong phap nay ci1ng chi dung 6 mu·c phat bien vi tri , phvong phat trien , hv6ng cam, g6c cam CUa dfrt gay khu VU'C .

MQt trong nhfrng nhi~m vu quan trQng Ia nghien cfru d6i khe nfrt thi cac tac gia trv6c day chua de cap t6i m6t each sau sac. Trang khi d6 v i~c nghien ClrU du true doi khe nfrt kien tC;tO ]ai CO y nghla Ion trong dja chat - dja v~t ly ky thu~t va trong tham do cac loai khoang san khac nhau , d~c bi~t Ia tham do nvoc va dau khi.

Trang nhfrng nam qua, phong nghien cfru Dja dQng ll,I'C da tien hanh nhieu khao sat bJng phVOng phap vi trQng lvc nham xac djnh cac d6i khe nfrt kien lC;lO tC;ti nhieu khu Vl,I'C (lien quan den 11e11 m6ng cong trinh )xay dl,l'ng nha may thuy di~n ph1,1c v1,1 c6ng taC Vi phan vung dQng dat. Quy trinh do dC;lC, phan tich, xu Iy tai li~u ci1ng nhv ket qua dC;tt dvqc chfrng to kha nang giai quyet cua phvang phap nay trong nghien cfru phat hi~n doi khe nfrt kien t(:to. Nhtun nang cao hi~u qua va tien hanh ap d1,1ng r9ng rai trong nghien cfru cac vi ca'u true dja chat, trong bai bao nay chung toi trinh bay h~ phvong phap phan tich tai li ~U vi trQng itrC Va mQt SO ket qua d<;lt dU'qc trong nhfrng nam qua tC;ti Vi~t Nam.

II . Cd SO KHOA HOC CUA VIEC SV DUNG PHVdNG PHAP vr TRQNG u;c DE NGHIEN

cvu D6I KHE NVT KIEN TAO

1. Mo hinh tn;mg lf!c doikhe nirt kien ti;w

Tren thvc te, trong qua trinh van d<;>ng kien tao , do tac dong CUa ]l,I'C xiet ep hay tach gian da t(:tO ra dai khe nut d<;tng ca. nat bien d<:tng hay doi khe nfrt tach v6i be r9ng tli' m9t vai met den hang chuc kilomet.

Cac d6i tach, ca nat bien dang cua dfrt gay khu Vl,I'C CO be l'Qng Jon va CO Sl,l' thay dbi mat dQ cua Mt da dang ke nen tao ra dj thw.'mg trQng lvc c6 cvong dQ ci1ng nhv di~n phan bo 16n ma ta de dang phat hi~n being tai li~u trong Ivc khu vU'c ]3, 9] .

Trong khi d6, nhfrng pha huy kien t<;to nh6, ncim tren be m~t v6i do sau xuyen cat nh6 thvong keo thea doi tach dvqc lap day cac the xam nhap hoac ca nat c6 be r~?ng khong 16n, t<;to nen dj thvong nh6 lam chung ta kh6 phat hi~n tren CO' SO tai li~U trong ll,I'C it chi tiet. Trong trvong hqp nay' cac dj thl16'ng tao nen b6i doi khe nfrt kien t<:to chi c6 the dvqc phat hi ~n thong qua phep do trong Ivc chi tiet cao nhv do vi trong lvc . Nhcim muc dich thiet l ~p co s6 cho vi~c su d1,1ng phvang phap vi trQng ll,l'c nghien cfru d6i khe nfrt , dvoi day chung toi se dva ra 2 d<;tng m6 hinh :

- Mo hinh trQng lt1c the xam nh~p Hlp day doi khe nut ;

- M6 hinh trQng ll,l'c doi ca Qat bien d<;tng khe nfrt chua ho~c khong chua dung djch long.

a) M6 hinh trQng 11./C the xam nh?p /{/p aay khe nilt

Net d~c trvng nhat cila cac v~t chat chua trong d6i khe nut Ia c6 d<;tng cau true kich thvoc nh6 song chung l<;1i c6 gia trj m~t d9 Ia khac bi~t ion so voi m6i trvong xung quanh.

365

Vf: hinh thai cau true cua vat th~ Ia da dang va c6 kich thuoc khong !on : b~ rong c6 th e' chi vai met den vai ba chuc met, n[un a dQ sau nho tlr mQt vai met de'n vai tram met.

Ve mat do thi lai c6 su chenh l?ch Ion so voi moi truang xung quanh. D6 Ia mot lqi the' cho v i~c phat huy phuang phap tn;mg luc nghien cfru doi khe nfrt.

Gia siX ta c6 m¢t via quang antimon v6'i be rong 35 Ill nfun a do sau tlr 50 111 de'n 200 111 va c6 mat do Ia 2,8 1 g/cm', dUQ'C phu boi mOt lop set day 50~ c6 mat do trung binh Ia 2,45 g/cm1 va tram tich bao quanh n6 c6 mat d¢ 2,67 g/cm.1 (hz'nh 1 ). Hinh thai ca'u true cua via qu~ng Ia tuang doi ph(rc tap , v6'i g6c dm chung nhat tao 45 d¢ so v6'i m~t ph ilng nam ngang. Ke't qua giai b<l i toan thu ~n ta xac dinh duqc hi¢u frng trong luc (d! thuang trQng luc Bouguer) cua via qu~ng duac the' hi en trong hinh I a.

Tren ca sa duang cong trQng luc (hinh I a) va cac mat d t thang du·ng gradient ngang, m~t cttt grad ient chuin hoa toan phan va m~t car h¢ so cau tr(tc/mat do. Cac ke't qua phfm tich duQ'c th~ hi?n Ian luat theo th(r tu trong hinh I b-d, ta thay qua phep phan tich theo 3 thanh phan cho phep hoach djnh sa bo hinh thai cau true cua vat gay di thuang. De' hoan thi?n vi¢c xac dinh hinh thai cau true vat the' va mat d¢ cua n6 bay gia chung ta ch i vi¢c giai bai toan nguqc trong luc theo cac nguyen ly dw;c trinh bay kha chi tie't trong 13 ,7-91.

b) M6 hinh tr9ng fl/c adi ca nat bien d;;mg khe ntJt chua ho?c kh6ng chua chfit long

Ne'u mot loai da c6 mat do trung binh Ia 2,67 g/cm' bi dap vo v6' i mat do n(rt ne trung binh 35 % thi mat d¢ ella n6 chi con lai 2,00 g/cm1 va ne'u du·qc chfra day nuoc thi m:l.t dQ trung binh lai Ia 2, 17 g/cn/ . Gi~l thie't nay duQ'c tinh toan voi mat dQ ., . I ' I 0 I 1

cua nu·ac ngot a , g em .

Bay gia ta cling th ie't lap m¢t mo hinh doi khe nut c6 kich thu6'c tuang tu nhu tren (muc a) (hinh 2). Ke't qua tinh toftn d j thuang va ph :l.n tich cac thanh phan duac trinh bay trong hinh 2a-e. Ke't qua ph:l.n tich cung ChO thay SU phan fmh kha ro net hinh thai cau true v:l.t the' thong qua cac thanh phan cua truong trQng l~rc .

2. Phuong pluip pluJn ticb tai li¢u sti dLjng frong ngbien c(/U d6i kbe nut

Tai I i¢u trong luc sil dung M nghien dru d6'i khe nu·t dUQ'C ph :l.n tich bang :

366

a) Phuong phap x:l.y du·ng mat cat gradient ngang,

b) Phuong phap xay dung mat cat gradient chuan hoa toan pMin,

c) Phuong phap xay dung mat car h~ so cau truc/m~t dQ,

d) Giai bai toan ngUQ'C trong luc tren ca sa mo hinh da giac nhieu canh .

Ill. MOT SO vf DLJ MINH HOA

De' nghien cuu d6'i dap vo kie'n tao ta tie'n hanh Ian !UQ't cac bu6'c do dac va ph:l.n tich sau day :

- Xac dfnh vi tri adi d?p va kien tao tren co so tai li?u dfa cha't, dia v?t ly :

Vj tri va do I on cua d6'i c6 the' duac danh gia sa bo theo tai lieu dia chat nhu bie'u hien tren be mat, ke't qua khoan tham do hay hao tham do .. . Tren ca so tai li eu dia vat ly khac , c6 kha nang xac djnh sa bo doi dap vo ne'u c6. Trong truang hQ'p hoan roan khong c6 cac loai tai li¢u khac ,. ta ti e'n hanh cac buac danh gia nhu sau : tru6'c he't ta phftt hien su ton tai cua dj thuang trong luc phiin anh vi tri cua d6'i. Tie'p theo Ia xac dinh di thuang phan imh du true, thong thuang bang gia tr! do true tie'p . Bu6'c do d<;tc nay chinh Ia do d<;tC vi trQng luc.

- Nghien ctJu crJu true aoi di[ip va kien t<;~o :

Nhi~m vu cua qua trinh phan tich trong Ju·c Ia xac dinh hinh thfti cau true cua dj vat theo di¢n va theo mat cat va mat dO cua di vat M tLr d6 c6 th~ gia thi e't dU'Q'C vat th~ d6 thuOc vao dang vat chat nao. Quft trinh nay cCing can tim hi~u va khai thac toi da cac dang so li~u dja chat, dia vat ly khac c6 duQ'c. Khi phan tich so li¢u cung can tie'n hilnh theo hai bu6'c : phan tich sa bo tren ca sa tai li~u buoc dau , va phan tich chi tie't tren ca sa tai I i¢u do vi trong ltrc.

De' minh chfrng cho qua trinh nghien ClrU cau true d6'i dap vo kie'n tao, du6'i day chung tOi se dua ra mQt so vi d11 cu th~ :

1. Xac dfnh be'r9ng doi dut g/iy Son L;l f?i klw vvc chiin tiim d9ng diit Tuii'n Ciao

De' minh chfrng cho vi~c thie't lap t6 hQ'p phuang phap nghien cfru , chung toi dua ra bai toan thuan trQng l~c theo mo hinh phan tich du9c bieu dien trong hinh Jc -f. Ne'u ta quan ni¢m dfrt gay Ia mot duang cat cheo, t\[O mot g6c 45°, va gay nen s~ thay d6i cac mat ranh gi6'i cau true nhu trong hinh 3d thi

0

-5

- 10

. -15 --------... _

- 20+------.------,------,-----,----~,------,------~-----r-

200

- I

-I

250 300 350 400 450 500 550 600 650

<' 2.67

I

'"' id ,., . ~

., .•. . , ' · ' · '·,,_ "·· ....

.... .... ";;. ~. -;, .-

;1

0

a) Di thtrong tr9ng l~rc Bouguer b) M~t dt gradientt ngang c) M~t d t gradientt chuiln hoa toan ph an d) M~t d.t h¢ s6 d u tr(Ic/m~t d¢

Hlnh 1. M6 hinh tn;mg lt,rc the xam nh~p Hlp day khe nut va cac thanh phan tnra ng bien d6 i

700 (m )

367

~00

-···-·--....... ~....__

·····,,,,~"

~-,, '"-·-·

250 300 350 400 450 500 550 600 650

(m)

'"· ;:, ~ ... ' ·o.

'

250 300 350 550 600 650 a) Di thuang tr9ng Ivc Bouguer b) M~t dt gradientt ngang c) M~t dt gradientt chua'n hoa toan phan d) M~t cat h¢ s6 cau tr(Ic/m~t dQ

Hz'nh 2. Mo hinh trQng h,rc doi ca nat bie'n d<;tng khe nut chua chat long va cac thanh phan tnrang bie'n deli

' <{

' •,

700 (m)

(m )

truang tn,mg luc Bouguer tinh toan duoc c6 d~ng nhu trong hinh c I, Bay gia ta xem dfrt giiy I a m¢t d6i ca nat, bien d~ng nhu mo hinh ca'u true duqc bieu

dien trong 3f. Ke't qua tinh toan dj thuang trong luc Bouguer theo mo hinh 3f duqc d~c tnrng bang duang cong e I trong hinh 3e. Ne'u ta la'y gia trj

368

duang cong tr<;mg I \XC e l (hinh 3e) tru di gia trj trQng luc tua ng frng c l (hinh 3c), ta nhan duqc duang cong e2 (hinh 3e) l<:l thanh phan tnrang trong luc Bouguer phan anh dai dap YO ki e'n tao. Tren ca sa phan tich theo cac phuong phap tru y€n th6ng 11 -4, 7 -I 0 J ta c6 the xac djnh duqc b€ r¢ng doi dfrt gay Ia do(;l.n chi€u dai tu diem 5 Mn di~m 6, b€ r¢ng anh huang cua doi dfrt giy Ia doan chi€u dai tu diem 2 de'n diem 3 trong hinh 3f. Nhu vay, dai d~p YO cua dfrt gay Ia c6 th e' xac djnh duqc tren co sa phan tich tai li ~u trQng l\1c. Trong tnrang hQp doi dut gay Ion ton tai nhi€u dfrt gay thu cap thi theo nguyen ly phan tich tuong t\1 , vai tai li~u chi tie't han chung ta cling c6 the' xac djnh duQc. Day Ia co sa ly thuye't ca ban trong nghien cfru d u true dai dfrt gay theo tai li~u trong l\1c.

Nhfun xac djnh be r6ng dai dfrt gay San La tai khu vue chan tam dong dat Tuan Giao nam 1983 vai Ms = 6,7, chung toi tie'n h~mh hai buac ph an tich :

a) PhEm tich sa b¢, sL! dt,mg tai li?u trr,mg fl/c Bouguer chi ttet, tY I? 1/50 000.

Qua trinh phan tich tie'n hanh theo cac buac :

- Loc lnr(J'ng : nhiem vu cua qua rinh nay Ia loai trlr cac tin hi~u dia phua ng nh rtm thi e't lap th ~mh phan truang chi phan anh iinh huang cua dfrt gily sau. Ke't qua cua qua trinh phan tich mly ta nhan duQc duang cong 4a2 trong hinh 4a .

- Tinh 101:in cac m(tt c!it thimh phan tnrong :

xac djnh d¢ sau xuat phat, d¢ sau anh huang cua dfrt gay tren co sa cho dfrt gay Ia m(l t m~t phang. Ke't qua cho tha'y dfrt gay San La cam ve ph ia dong bac m¢t g6c 6r (hlnh 4b) .

- Tach rhimh phdn rnrong : nh tm1 xac dinh be r(lng cua dai pha huy cling nhu xac dinh dai anh huang cua dfrt gay. B€ r¢ng cua doi dfrt gay Son La theo ke't qua phan tich cua chung toi Ia 11 km va be r6ng dai anh huang cua dfrt gay Ia 21 km .

- N ghien dru c(J'u rruc d6'i d~i:t gay : trong truang hqp tai li ~u m~t cat trQng luc Ia chi tie't thi qua trinh phan tich chi tie't de' nghien cfru cau true dai dfrt gay duqc tie'n hanh tren co sa thanh phan truang duoc thie't tap sau khi loai tru trvang khu Y\1C. Tren hinh 4a Ia duang cong 4a, ( 4a, = 4ai -4a2) . Ne'u 4a, khong dam bao d¢ chi tie't cao thi chung ta tie'n hanh do d(;l.c vi trQng lt1c theo khoang each B-B nhu tren hinh 4a.

Ke't qua cua qua trinh phan tich nay cho phep chung ta xac dinh m(lt each chung nhat huang

cam, be r¢ng doi pha huy tren be m~t cling nhu be r6ng dai anh huang cua dfrt gay Son La tai khu vue chan tam d¢ng Mt Tuan Gifw. Nhu v~y, doi dfrt gay nay bao gom m(lt dfrt gay chinh va hai dfrt gay Ia ranh gioi cua doi d . nat bie'n dang. De chi tie't hoa d~c trvng du true cua dai dfrt gay nay chung ta tie'n hanh phan tich chi tie't tai li~u trong luc trong pham vj doi anh huang cua dfrt gay.

b) Sa dl.}ng tal li~u vi tr9ng ll,lc trong nghi{m ct1u m?t truc;;t at1t gtw trong chfin tieu a¢ng afit

Nh[un nghien cuu m~t dfrt do(:ln trong chan tieu d¢ng ctat Tuan Giao nam 200 1, chung toi da tie'n hanh do d<:tC tuye'n vi trQng I\1C cat qua chan tam d¢ng da't Tuan Giao. Ke't qua do dac duqc bie'u dien b:ing duang cong trong hinh Sa. Qua trinh phan tich duqc tie'n hanh theo cac phuang phap nhu da trinh bay trong phan II. Ke't qua cho tha'y :

- Vung chan tieu dong da't Tuan Giao c6 ca'u true phfrc t':lP (hz'nh 5c), mat do cua Mt da vung nay c6 gia trj Ia 2,72 g/cm1

, nh6 han khu Y\1C xung quanh la 0,08 g/cm'.

- Chan tieu d¢ng da't Tuan Giao xuat hi~n tai khu vue trung tam cua dai dfrt gay Son La. Tai khu vue nay phiit hi~n mot so dfrt gii.y, trong d6 c6 mot dfrt gii.y duqc xac dinh trung vai m~t dfrt doan cua chan tieu dong Mt. G6c cam cua m~t dfrt doan nay theo ke't qua phan tich tai Ji~u vi trQng luc cua chung t6i Ia ve phia dong bac voi g6c 80° (hinh 5c).

Theo ke't qua phan tich tai li~u trQng luc hi~n c6 va tuye'n do vi trQng luc t<:ti khu vue chan tieu cua chung toi cho thay :

- Be rong dai pha huy tren be mftt cua dfrt gii.y Son La Ia ll km .

- Be r(lng dai anh huang (dai ho<:tt d¢ng) cua dfrt gay Son La Ia 21 km.

- D¢ sau anh huang cua dfrt gay Son La Ia tren 30 km .

- Dfrt gii.y Son La c6 huang cam ve dong bac vai mot g6c chung nh a't Ia 67°.

- Da i dfrt gfiy c6 ca'u true phfrc t':lp , bao gam nhieu dfrt gfiy CO g6c cam khac nhau , t(:lO nen d6i dap y(j vai m~t d¢ cua da't da nh6 han moi trvang xung quanh m¢t d':li luQng bie'n d6i trong gioi h<;in tu 0,05 de'n 0, I g/cm' .

- M~t truqt dfrt doan trong chan tieu dOng da't c6 g6c cam ve dong bac 80°.

369

370

II 5

9 5 c

7 5

5 5

3 5

-I

d 0

-2 0

-3 0

-4 v

130

]] ()

90 e

70

50

30

0

-10

f -20

-30

-40

···- ... ·····--··

60

60

(i()

60

a

···· ····-·· ··-·-·- ·-- --- ---~-~~

I'

r~~-~~ --.... ·--"!__

80 100 120 140 160

2.50 2.70

""' "-I " 2,70

2.90

""' 2.90

......

3.30

80 100 120 140 160

2"

2.70

2.90

3.30

80 100 120 140 160

UU 0{ri Jiip vr1 kicn lao

2.70 I Gia trj mat ctc' (g/c m1

)

Hlnh 3. M6 hinh trQng luc doi dap vfJ kie'n t:;to

180

180

180

I 15

9 5

7 5

5 5

3 5 200

10

-20

30

-40 200

..... .... ..... ... -90

2

-95 4A

- 100

- I 05 ::'-···-··---··--- -····-·--· ··- ·-·-···-·-·-·--····- ····-·----ll-------------------------~ -- ---~ ) w ~ ~ ~ ® m w w

.JA- Dj tlnHJng II'Qng ll,lc Bouguer

.Ja, - Om'mg l.'OII J!. t6n g lu,Jp d iJC t hcu Juy,~n

.Ja,- Dui'Jng cong phiin :in h nH) hlnh 16 ng din gay Sun La

.J: t..- Di 1lnr\mg 11\ •n g ltp: ph :"m :\nh c:'iu trt't t· d ti'i d in gay Sun L:t Cb ., "' 3a, - 3a 1 )

4B- Bi~u hi.}n nCI chfnh l'lt:t din g;iy Sun La m:)tc:\tc:-iul rt'ic/m~ rdt).

4C- Bi.Su hi~n d6'i thil gay S<Jn La tl-.!nm:.\1 c:i1 t•{iu 1n k/m :) l d (1 .

H z'nh 4. ~

48

·- 10

40 -20 -20 Dai dfrt gay San La theo bai toan

mo hinh tn;mg lt,rc

-I:[ "30 50 -6-o---''-'-''*'.,_,.~'---"''--x-o,----'-- 30

- 1 0~

- IO."i

- HI ::-:

-J 10

c ·-·-·---··~·· 0 .0 0 .5 1.0 1.5 2.0

()

. j(

-20

-o.l ·/·

. .... . 1:~ ··

./ /

/

...... -·

- 30 ·-------

5A- t)Lri'mg ~.:o ng v i trq n g h.n.: d9~.: tu y~·n C - C 5B- M~t ~:lit h .;; !'i6 d iu tnk/mi;l t dt) vi'. 1.ki'i d i;l p vO

I rung l fl m t hC(J tili li?u trqng l ift:

SA

2 .5 SB

/ .. ---·

sc

/ .. /

--~- --~---~c 3 .0 3.5 4 .0

-20

e --·-··--·-.-----·-----·--·----- .. -30

2 .68

.] ()

2 .78

-- 2 0

..... * .'.'] Vj td ~..:ht\n ti Cu d¢ ng d a't

5C- D 6 i d~p va vlm g c h A'n lAm dl) ng d Ht T u hn Ohio r·1 '"'"'1 ~;:gd:_tdt~:~ tt~~~f?~,~~:~,~~c ~~rc

~ Hz'nh 5. Ca'u true doi d~p vo

vung cha'n tam d<!ng da't Tuan Giao

tren ca sa phan tich tai li~u vi tr9ng llf'c

371

Theo ke't qua nghien c(ru cua cac tac gia tnr6'c d6 thi thong so cua d6'i dfrt giy San La nhu sau :

- Cim ve phia dong bac mQt g6c 70°-80°.

- Be rQng cua d6'i _hoat dQng dfrt gay theo phan tich tl'ii li~u d¢ng dit Ia 21 ,2 km [6], va 24 km thea phan tich cua Cao Dinh Trieu, Nguyen Thanh Xuan nam 2000 [Luan an Ts cua Nguyen Thanh Xu dn, nam 2000 ].

- Theo phan tich ca d u chan tieu thi m~H dfrt do(ln chinh trong chan tieu CO g6c cam 79,5° ve phia dong bile.

Ne'u dem so sanh cac ke't qua nhan dUQ'C cua chung toi trong cong trinh nay v6'i cac ke't qua tnxac day bang nhieu phuang phap phan tich khac nhau cho thay su khac bi~t Ia khong 16'n. Dieu d6 chfrng t6 bai toan phan tich tn;mg luc trong nghien cfru cau true dfrt giiy theo quy trinh phan tich nhtr da trinh bay Ia c6 hi~u qua va chap nhan duac.

- 2(

._''\()

- -H 0 . 5 1 .5 ' "5 0.0°

- 0. 2

- 0 .4

' -0.0

'~ -0 . ~ \Z~~\ - 1 .0 0.0 0.5 1.0 1. 5 2 .0 2.5

2. Xac dfnh cac d6i dijp vii kiln t:;w o· mijt s6· khu Vlfc nha may thuj di?n bing phep do vi tr~ng life

Vi~c nghien cfru cac d6'i dap vo kie'n t~o t(l i mQt so cong trinh xay dli!1g nha may di~n nhu : nha may thuy di~n San La va nha may di~n nguyen tit ciing da dtrQ'C chung t6i tie'n hanh do d<:tC Va ph3.n tfch theo quy trinh nhu da mo ta a phan tren. MQt s6 ke't qua vi du dtrQ'c trlnh bay trong hinh 6-7. Cac ke't qua nghien cfru cho thay kha nang ung dung phtrang phap vi tn;mg ll1C nghien ClrU cau true doi d~p vo kie'n t<:to Ia c6 hi~u qua cao.

K.Ih LU!N

Tren co sa ke't qua nghien c(ru tren da.y , c6 th€ rut ra m¢t so ke't lu~n sau :

I. Phuong phap trc_mg luc tham do c6 hi~u qua tot khong nhfrng trong nghien cfru cau true dfa chat

6A

3 .5 4 -1-.5 5 km)

~ - LO

·-0.2

~~ - 0 .4 6 U '\?.,,~ -0.6

-< U<

- 1 .0 3 .0 3. 5 4.0 4 .5 5 .0

6A - Dj thm''rng t n ,H1 g ly-e Bo ug u~ r

6 B - D 6' i t1lrt g Uy C h <;1 L i:\ u c6 b~ n ,ing k h oii. n g 300 n1 v&i g6c cd m 1a 7<P

372

Hinh 6. D6'i dfrt gay ChQ' l.itU tren co so phan tich tai li~u vi trQng 111c dQc theo tuye'n Da L~t - Phan Rang (khu vue nha may di~n nguyen tit Ninh Thu~n)

6.g 8 (mG~ l )

::: --------- - -- - - - --- - .. - -- ---· ······ ··-·"·· ..... /· · ....... K~· · · ....... ..... ............. .

-70t

·" ~" . ,------------------~---··-----;-,:;;·----------------------------;-r;;·-----------------·----,-;_;::::::::::::c:;:;:;::::;::::::::c:=:::::::TI,,; ' O.C>-f----- --- - - - - - ---;;<r

-0. 2 -;;,~ -0 .4 ~~~~~ - () 6 ' ' ~~~y K U

-0. 2

-0.4

- 0 .6

- 0 . 1'< -0.~ ~~w - I. ( )· ·····-- ··············--····-·-·····-·· -·--·--·-- ~ ,~ '~,~~-~ -- .. -

10.5 I 1.0 I 1.5 1

0.0

·······i··:r:c;··-··-···- ···········--····--··-·--- ···-·--i· 2 .-."il · ' ,

8A- l~i thul'rn g t rong luc 13o ugue •· 8B- E>6i dlrt gUy ivhr~g Cblnn ~.:6 b~ n ,'mg khot\n g 15<.h n v~.,<r i g 6c cO n , tr. H0°

Hz'nh 7. D6'i dfrt gay Muong Chum tren cd sa pha.n tich tai li~u vi trQng h,rc dQc thea tuye'n Ban Bu - Ban Ket (khu v11c nha may thuy di~n Sdn La)

khu Vl1C ma COn CO th€ dUQC SU dt,mg trong nghien eCru vi ciu true. Diem khac bi~t gifra hai ki€u phan tich nay 6 cho doi hoi tai lieu chi tie't rat cao v6i cac phep do dat sai s6 nho.

2. Ne'u phan tich tai li~u dj thuong trong luc ty I ~ nho (nho han 1/50 000), chung ta chi xac djnh dtrQc d~ s~u anh huang, vi tri va g6c cam cua dfrt gay, kh6 c6 kha nang xac dinh duQc d6i dap vo kie'n tao. D€ dat muc dich nghien c(ru chi tie't d6i nay doi hoi phiii c6 tai li~u chi tie't cao v6i bu6c do it nha't Ia blmg ho~c nho han 1/3 be r¢ng cua di thuong.

3. Quy trinh nhan bie't va phan tich tai li~u qua hai btr6c : SCI ltrQC va CU the nhll' da trinh bfry tren day da chfrng to Ia c6 CCI sa khoa hQC va thuc te' trong nghien eCru cau true d6i d;:tp va kie'n tao theo tai li~u trong luc.

C6ng trinh duQc hoan thi~n v6i Sl1 tai trQ kinh phi cua de tai nghien ClrU CCI ban, ma s6 73 33 04.

TAl L!f;U THAM KHAO

Ill E.G. BULAX, 1979 : H~ th6ng phan tich ttr d6ng hoa dj thuong trong luc. Naukodumka, Kiew, 132 trang, (Nga van).

121 KF. Cl-fiAPKIN, I969: Phan tich tai li~u tr<;>ng luc trong nghien eCru ciu true sau vo Trai Dat. Vnhigeophisika. Moscow, 300 trang (Nga van).

131 LE HLJY MINH va nnk, 2002 : Su dung truong vecto grad ient ngang we d<ti trong viec minh giai tai li~u tCr va tr<;>ng luc 6 Vi~t Nam. Tap chi Gtc Khoa hoc ve Trai Dat, Tap 24, 1, 67-80. Ha N6i .

[4] DINH VAN TOAN, 1993 : Kha nang su dung phuang phap m6 hinh hoa hai chieu cac dj thuong tr<;>ng lt1c nghien eCru ciu true dia chat. T<;tp chi Cac Khoa hQc ve Trai Da't, Tap 15, 3, 92-96. Ha N¢i.

151 CAO DINH TRIEU va HOANG VAN VUQNG , 1985 : Phuang phap nghien eCru dCrt gay tren ca sa m6 hinh cau true kh6i YO Trai Dat. Tuyen tap c6ng trinh Vat ly Dja du nam 1984, Tap IV, 185-197. Ha N~i .

161 CAO DiNH TRIEU, 1995 : M6 hinh m~t d¢ vo Trai Da't lanh th6 Vi~t Nam. Tap chi Tin hQc va Dieu kh i€n hQc, Tap 11 , 3, 56- 64. Ha N6i.

[7] CAO DiNH TRIEU, 2000 : Trong luc va phuang phap tham do trQng luc. Nxb Khoa hoc va Ky thuat, Ha N6i , 276 trang.

[8] CAO DINH TRIEU, LE VAN DONG, PHAM · NAM HUNG, 2001 : Thu nghi~m quan trac trQng luc chinh xac cao 6 Vi~t Nam bang may CG-3 . T<;tp chi Cac Khoa hQc ve Trai Da't, Tap 23 , 2,146-153. HaN6i.

191 CAO DINH TRIEU, 2002 : D~c trung hoat d6ng d¢ng da't khu vue Tuan Giao va ke' can. T<;tp chi Cac Khoa hoc va C6ng Ngh~. Tap 40, 5, 40-51. HaN6i.

[1 0] CAO DINH TRIEU, PH,A.M HLJY LONG, 2002: Kie'n tao dCrt gay lanh th6 Vi~t Nam, Nxb Khoa h<;>c va Ky thu;:tt, Ha N6i, 200 trang.

[Ill CAO DINH TRIEU, LEVAN DUNG, NGl.Ji'EN HO'U TLJYEN, PHAM NAM HUNG, MAl XUAN BACH, 2002 : Su dung phuang phap tham do trong Iuc chi tie't nghien eCru ca'u true dCrt giiy khu cue nha may thuy di~n San La. Tuy€n tap H¢i thao khoa h<;>c D<;>ng dat va m6t s6 dang tai bie'n tu nhien khac vung Tay Bac Vi~t Nam, thang I 0-2002. Nxb Dai hQc Qu6c gia Ha N¢i, Ha NL> i, 45-64 .

11 21 NGl.Ji'EN DiNH XLJYEN, CAO DiNH TRIEU, 1990 : D<;>ng da't Tuan Giao ngay 24-6-83. Nxb Khoa hQC va Ky thuat, Ha N¢i, I 07 trang.

SUMMARY

To apply the micro gravity data fo r study the fracturing zone

In this article the authors have eliminated the methods for combine analyze the regional and micro gravity data to study fracturing zone in Vietnam. The results show that : micro gravity data can be used effectively for studying fracturing zone if :

1. Using four methods of analyzing : establishing the cross-section of horizontal gradient! and normalizing gradient ; inverse gravity problem of horizontal cylinder and multisided prisms.

2. Using two steps of analyze : the sketchy, using the regional data and the detailed, using micro gravity data.

Ngiry nh~1n biti : 6-7-2004 Vien V¢1(y Dja cdu

373