T^ M.M, 107

3 5-S

EX.UBRIS

UHEW-MORRISOND

ORAIN '^ ^/^^^

GHAELACH,

AGUS

BHEURLA-GHAELACH,

Le raibard stiubhard.

X

CLO-BHUAILT AN DUNeiDlN"

iE C. STIUBHARD.

i8oa»

LAURISTOM CASTI.ELJBRARYACCESStON,

TO

COLONEL ALEXANDER ROBERTSON,

OP

STROWAN,

CHIEF OF CLANDONACHI,

MEMBER OF THE HlGHLAND SOCIETV

OF SCOTLAl^D ;

AND TO HIS BROTHER

COLONEL COLYEAR ROBERTSON,

MEMBER OF THE HIGHLAND 60GIETT

OF LONDON,

THE FOLLOWING

GAELIC andZNGLISH POEMS,

AUE DEDICATED,

With the Greateft Refpea,

By Their

Moft Oblìged, and Moft Obcdlent Servant^

ROBERT STEWART, the Authcr.

CLAR INNSEADH.

Taobh.

Oran do Thuath Mhurlagan ' . - loi.

Oran do 'n Mhufg - - 104.

Oran do Dhoftair Stiubhard - 108.

Oran air Gealla Pofaidh - - 110.

Oran Gaoil - - - 113.

Oran do Sheumas Domhnulach '- 116.

Oran do Sheonaid Nic Lachiuin - 119.

Oran do Dhugh'l Stiubhard - i- 122.

Oran do Dhomhnull Mac Glaifain - 125,

Cumha Dheorfa MiilTin - - 129.

Cumha Eoin Robertfon - - 134.

Oran do Dh' ailein Grannda - - 138.

Oran air Gainne na Mine - - 140.

Oran do Mhuiìean Chleidain - - 143.

Oran do Mhuilean lìn Phadric Scot - 146.

Oran na *n Grllean tha giulan Cathraichean ann

an Duneidin - » - 149.

Luineag - - - - 153.

Oran lain Robertfon - - 155.

Oran do Thighearna Shruthain - ^59'

Laoidh - » . 162.

Laoìdh - * - 166.

The Lover's Condition - - 170.

Gaoil leis an t' fochair - - 171.

Mary's Drcam - - - 174.

AiflÌDg Mairi - - - 175.

The Maid that tcnds the Goats - i" •

Nighean donn na 'n Gabhar - -77'

I vfas

( ^i'. )

Taoblt

I was afleep and you waken'd me - i8o»

Bha mi 'm chadul fgu 'n dhuifg u mi - i8i.

The hard.hcarted Lover - - i86.

An Leannan cruaidh.chrjdheach - lo?*

The Braes of Doune - - 190*

Brughaichean Dhuine .. - - ^9^»

Tuireadh na Cloinne - - ^9^*

Mhali Bhoidheach - - 197-

Oran Sheumas Stiubhard - • 2oi,

Oran Gaoil - . . 2.04,

The Mcumful Shepherd . - 2o5.

Am Buachail Brònach ^ . 207,

Bainnie Baiie na 'n Taillearan . 213.

MEAR-

iMEARACHD CLO BUALIDH.

Taobh. Loinn.

I. I. aìrfon Ghaedhlaich, hugh Ghaelach.

6. 6. — na, — nach.

II. — Alaftaeir, — Alafteir.

7. 14. — glaoche — glaodhaich.

8. 9. —. Diubhe, — Diubhc.

II. 7. — eanachuimeach, — eanachuineacha

12. ' 18. — toil-intim — toil-ìntinn.

14. 22.,— chiumhneach — chuimhneach.

15. 6. — 'n aìmeach — 'n ainmeach.

23. 13. — Siufi Stiubhard.

24.^

5. — hithidh — leithidh.

gi.'

7. — Mar — Mac.

8i. 22. — fabhaban — fabhaban.

109. 15. — ais — air.

118. 15. — fuafgia — fuafgla.

122. II. — aganach — oganach.

i5j. ^, — brachduch — beachdach.

167. 12. — anu — ann.

— 17. — feis — fois.

175. 1. — geul — geal.

191. 1. — mì — mo.

OR A I NGAEHLACH.

ORAN DOV CHOMUNN RIGHAIL GHAEDHLAICH,

Air fonn Oran na ^m fineachan^

LEALASTIRMAC DHONUILL.

I.

'S E 'n Coraunn righail Gaedhlach,

'N trafa tha mi lualdh,

Thall ann an Duneidin,

'S an an Lunnuin mar an ceudna

'S tric a tha mi 'g eifteachd,,

'N fgeul a tha tighin uath;

Ann an feafamh maith na Righeachd,

"5 dileas iad do 'n tsluagh.

II.

»S i 'n fhuil bha Yf cuifle, *ur finfeare

Tha dìreadh ann, ur gruaidh

Dh'fhag iad fìn mar dhilib dhuibh,

Bhi cridhail, cairdail, fireanach,

Ri neach gu brath do 'n linnc,

A thig o'n tir mu thuath j

'S cuìr na gaedhlic ann an aird,

Sibh thairne i 'n clo-bual.

A IIl.

( 2 )

III.

Tha ghaedlillc air a fgiathan,

'S tha frian aice na beul,

Nach leig air chall gu fiorruidh i,

'S i do gach cainnt na rioghailte ;

Sean i 's cha do liath i,

'S i riabh ann O linn Eùbh -,

'S i mar fhioreun ann s' na nialibh

Thar gach ian fan fpeur.

IV.

Tha! ghaedhlic nis ga leugha,

'S gach ceum a ni mi 's duthaich

Tha 'm piobal air a thionda dhuip,

'N deigh mhineach 's eidear-theangacha,

'N tiomna nuadh 's an fean.-tiomnadhj

Air tighin gu cairint, ur dùch ;-

Leis a Chuideachd fhuair an turram,

'S dual doibh uille chu.

V.

Bu mhiann hbh as, 'ur n' oigs,

Na h' oranna le càil

;

Ga 'n eifìreachd ann 's nà feomraiche,

'S vtm biodh an fheift le morahchd,

?*Iar chìeachd bhi aig, 'ur feorta,

Alg Mac Leoid bha Ruari dall,

'S bha lan manntach aig Clann Doinhnv/!

\h

( 3 )

VI.

'S e ceol na piob a b' aite leo,

Toirt caireaiTinchd fna hlair,

'N Uciir dheireadh gach cs.ìnn-tighe,

'8 a threun fhir fein a ftithe air,

Bhi cuirpga n reub an hìiha fia,

'S ga 'n fgatha thun a bhl.iir,

Leis na finneachan nach pille,

'S air nach giorag àr.

VII.

E' iad fin na daolne cahTia,

O, gharbh-chriochan na m' beann,

Bu mhor an dciJh air fealgaireachd,

A leannachd feidh is earbeana.

Bu mhcafail iad fo 'n ai»-.mbh,

Sa nis mar dhearbh an dannj

'S gheibh lìbh fgeulabeag an d'eigjire

A'r an oreibhantas lamh.

Vllf.

'3 i 'n re!n,amaid duth ghaedulach,

Bha geardige 'ur dùch

'Nuflir tiiug ìa 1 tir .-.ii Flanras iad,

Gun chuir.iad dith ajr nainhada.

Cha 'd imich is cha' d' tham.g,

Thug barr orra fa chuis ;

Rinn iad fgatha leis a chlaidhe,

Sheafamh faft cim.

A 2 XL

: 4 ')

IX.

Tha nis air dol 'n Euphaid,

'S tha 'n fgeul air tighin as ùr ;

Gu 'n ruidh iad air gach beigeanaid,

Na chruinnich do na reuballich.

Tha 'n turram ac a reir Cn,

Th' ar Reifeamaid fon Ghrun;

'* Dha 's da fhichead ghlac a mhisneach,

'S nach d'fhag gin gu 'n cìil.

X,

I 'N deigh bhaiteal a bha 'n Cuibaic,

Bi cuimhne air clann a gaedi'l

;

Si Reifeaaiaid an Fhrifealaich ;

A rinn gu trein mar thigidh doibhj

Rinn ir.d gu leir an crifreacha,

Ghabh mifneach ann fa bhlar

;

Se luath's an lann a bhuala cheann,

Thug buaidli do chiann nan gaedi'l.

XI.

'S Gach Reifeamaid a dheirich,

Do fliliochd nan trcun-fhear mor

Toirt Barrachd aif a cheiUe,

Le 'm breacanan am fèiie.

'N uair rachadb iad fo 'n eididh,

Cha gheileadh iad 's iad beo.

Se buaidh-larach bha mar abhaifl,

Aig gach al do 'n t feort.

• The 42d Regiment, at Egypt, aift March, i8or.

f At the Batrle of Quebec, in April 1760.

xir.

( 5 )

XII.

Tha 'n comunn righail gaedhleach,

Air coifne gradh gach dùch ;

Daoin uaìfle fhliochd na Feinne,

Bu bhuaghaile nam eiridh.

Beir beannachd bhuain gu Isir dhoibh,

Tha fpeis aca ga 'n dùthich

;

Ann an Lunnuin s an Duneidtn,

'S trein iad aìr, ur cùl.

0?.4N DO DHUN-ALA3TEIR, BAILLE THlGHEARNà

STIiRUAIM 'S DO N DUTHAICH OS A CHION, GA

n' AINME RAINNICH.

Air fonn The clifty roch.';.

r.

Cha mi latha fuas an aird,

Agus tiomchiol locha Rainnich;

Bha na bàtachan le 'n croinn ;

'N unn fa nall air bar na tuinn.

CaoiUean dlu ann air gach taobh ;

Far am faithte daonan ealidh,

Buic as maoisichean na 'n deann.

Air feadh phreas fo theas na 'n craobfa,

Caoileach duth le h"ath-chirc fein,

O gheig gu geig le fgiathan bàn.

A 3 IL

( 6 > ^

ir.

Thug mi Tcalla ris a bheìnn,

'R.ÌS an abair iad SichaìDin,

'S Buachail-eite an taobh fhuas

'S airde iad na Cruachan-beann

'S conard ifal frath na dùch,

Lointinn air na druith à gail-fhian

Fuarain ruidh o' 'n mhuUach ard,

Beinn-a-chuallach na 'n fruth-mcaradh,

Uifge tan:.h air frath na tir,

Air am bi an Ealla fnamh.

III.

Se Dun-Alaftaeir as boich,

Do na chite ann fann t'fealla,

Aitrìdh ùr nan Uineag ard ;

Lughartan nan fraidean grinn,

Màm nam Pìbirean ri chul,

Far an duifge iad am baile

Gart nan ubhal us nam pear,

Ri teas grein fo fgè n' tuim.

Far an feine na clulg-chiuil,

Do Thighearna Sthruthain bu mhor daìmb.

IV.

Bi na h' eoin tighin as gach àit,

Ghabhail tamh ann agus fufga^

Ann

( 7 )

Ann 's gacli daoirre feinn an ciuill,

Far nach druidh orra an Geamhr'.

Bi mac tallagh ann ri ceol,

Ann 's gach feomar mar a chleachd e,

Tha gach ni air tigh'n gu abh'ft,

'S crobh air fafachin le 'n laoidh.

Smeorichin le 'm binne cheol feÌHj

'S meas a luba gheug gu lar.

V.

'S boidheach fin ri latha grein,'

Eas a chleidh bhi ann ad thaice,

Le d fhlat-iafgich ann ad laimh,

'S dubhan cam a fnamh gach puiU.

Bi eoin riacha an fhraoich,

Moch a glaoche ann fan cach-flhigh^

Lachan fìadhaiche gun tamh,

N' unn fa nall a fnamh gach lìn,

Gunna glaice le deadh ghleus,

Bheire te is te gu traigh.

VLFuaran airgid ann fann Dun,

Ruidh gun fgios o thaobh na craige,

Tobar ioc-fhlainte o' n ghrùnd,

Stric a dhòl mi as air chinnt.

Tha

( a )

Tha gach gleann a tha man cuairt,

Srutha nuas le mil fle bainne,

Culidh bainfe air gach fonn

O n^thainig Sruthain ann.

*S bha tein aoibhneis alr gach belnn,

G' òl le failte a dheoch-flaint.

Vfl.

Thig Cornail Coilair thun na duch,

S bi Tighearna Sthruthain ann an aiteas,

Thig Diubhe Adh'l fa dhaoin uaile,

Thig Tighearn Uaimh ar thus a mhaidh.

Thig Mac Mhic Alaflir fa fliloidh

Thig Cornail Leoid, is thig Fonchaftil,

Thig na h' uailfin as gach tir

Thig do dhilfean 's do iuchd daimh^

Ghabhail aidhir ann lan Dùn,

O na chaidh a' chliu an aird.

VIII.

Ghabh mi beachd air an da thaobh

Is thair dui-linn fhuair mi 'n t aifeagj

Dhionfuidh cairftealan gun ghruaira,

S' na Faifcanin bha fuas O m' laimh.

Glaic na meala air a chùl,

*S boidheach ciuidh fin v'i fhaicin,

Miadanaa

( 9 )

Miadanan le 'neonain 's fcur,

'S lub an eifg a bhi air fnamh,

Leis na bric tigh'n as a ghrunnd,

Iteach du-dhruim taragheal bàn.

IX.

Lafintullich fan lon mòr,

'S fada fiali iad ri fhaicin,

Far an ckiinte nualich bho ;

Tigh'n mu eidra thun nan laogh.

Thall mu choinne Drulmachaon,

Air an taobhfe Dhruimachaftil

»S Baile-MhuiUn am bi ni,

Thige tir a raach fa gheamh'r.

'S Feur lochan fa m' bigh an fpreldh,

'S tigh o theas^ na grein'as tamh'r.

X.

Chunacas Innerchadain thall,

Air an eireadh grìan na maidne,

Tha glean fafunn air a chul,

'S Fhearunn dlu ri cois na traigh.

Tha Dailchcifni ri thaobh

Far am faidhte caoirich gheala,

Ann fa mhona le 'n cuij uan,

'S an taobh mu thuath dha 'n teilain fearn.

Fa3

( 10 )

Far am bl na fir ag òl,

'S gheibhte oranna air Fcana.

OP.AN Da LUCHD AITEACHA LAGAN MHAOILIN.

Air fonn, Thc Floxvers of Ed'mhtti-gh.

I.

San tha a chuIJeacljd ghaolach,

Do ghilean is do dhaoine,

A' thamh an lagan Mhaoilin,

S^u 'm baobhach bhi ann

Tha iad fearail, fmiorail flbhailt

'M Baile-chloichri ; fa *n cioit-mlchag,

Toirt f'adhrac clnn tha 's tir lo,

'S bu grin leam an ceaird.

Tha Gaibhnean ann as tailfhearan,

Bi^ubadairean fnatha

Lurhd dlieananih nn m brog arda,

'S luc)\d aird chuir air crann^

Tha Saoir ann a tha cUutach,

Is Ceanaichin na m' bùthin,

Muilaiiin is grudiirean

'S Pvob Dulas bheir dhoibh faili.

ir.

'S iad galbhnean Tobair Fheargain

Fhuair uram feadh 'n Garbh-chrioch,

Sa nis 'o tha è dearbhte,

Chaidh *n tainm aca 'n leud -,

O Ghlafchu tha tairgfe aca

Air obair a tha gailbheach,

Oe h ioma fear tha eanachuimeach,

Ammail aca fhein;

Bithidh gach duine 'g raite,

A thig ftigh do 'n Chearduich,

Nach fac iad riabh an aicheadh,

Is Ferrara è fein ;

Ge b' mhath è dheanarnh chlaidhean,

Tha 'n turam nis aig Daibhi,

'S cumaidh finne 'n aird

Gur fearr è na è fein.

IIL

O 'n thoifich mi gu h iofal

Gur boidheach an lag riadhach,

Bi fmeoraichean fgach ian,

Gabhail dian ann fa gheamh'r.

Feadh darich agus duflin

A meafg nam badan dlutha,

A Ghailinn air cha druithe,

'3 e dlu chois na traigh.

Far am faightè bradan tarragheal,

A tigh'n O thaobh na fairge,

Air

Air aigeaì ann ga mharbha

Le dearbha fa mhàrt.

Ei caoiHch dhu as liatb-chcarcan,

Is earbana gu b'onmhor,

San fhoir-thir gabhail diana,

'S gur g.ianach iad ann.

IV.

Bu bhoidheach a bhi g' eifteachd

'N uair thige oirn an ceitain,

Na heoin an cois a cheile,

Air gheugaibh nan crann.

Le 'n ceilairean ga 'n gleufa,

Toirt freagra air a chèile,

Ag itealaich fa leumnich,

'S cha J' theid iad air chall,

'N uair thige an Fheilbride.

Gu 'n toifich iad mu dhifart,

Na fmeoraichin cho binn,

'S be n' toil-intim bhi ann,

Bi chuac as gug-ùg aic,

San uiseag a toirt ciuil di,

Freagridh iad don fmudan,

San Dùn os an cionn.

V.

Gheibhte air Dail-chambaig,

Na feidh n' uair thig an geamhrz>

( 13 )

'S cha b' €Ìgin dul na 'n ionfuidh,

'S cho teann 's thig iad oirn.

Cha b' eagul duin O' r maifteir,

Ged bheire fmn an ceann diu,

Na peilairean chuir anta,

*S ged fhantuich fmn loid

Thoirt dathigh thun na fdrdoch,

A dheanamh cuid an tra dhuin,

Gu conadh ris na paiftean,

Ga n' arach 's iad Og,

Tha paiheas ann fan fhrithe,

'S cha n' fhaice duinne cli è

N' t-lìthean thoirt gu dhinair,

Sa' m bian chuir fan ftòp.

VI.

Tha druim a choire buaidheach

Le feala fhios as fliuas da,

Bi caoirich agus uain ann,

RI Cluaineis gu leoir

;

Baile-na-craige fìos uaidh

Gu conard air an iofal,

Thig fonruichte a ghrian air-

'S bi lian ann gu leoir ;

Tha 'n tom as baile'dhulain,

An Leatach 's baile-bhuiridh,

Mar chleachd iad bhi O thus,

Na 'n luchd ruin agus daimh,

B Aq[us

( 14 )

Agus Baìle Mhaoilin,

Tha aidhir ann ri fhaotain,

'S Jad tairis ri luchd aoidheachd,

'S iad daonan tigh'n ann.

VII.

Tha Minifteir na fgireachd,

Toirt fgeul duln air a phiobal,

Ga leugha as ga mhineach,

Si 'n fhirinn a tha ann,

'N !uchd eiHreachd a bhis dileas,

Cha treigear iad gu dilin,

Se fein as urra innfe,

A mlneacha gach rann,

Na cridheachan tha umhlaj

Thig fnithe alr an fuilean,

'N uair chluineas iad fa phupaU,

E, rufga a theang,

Sàn t' al s' alr tigh'n as ur olrn,

Toirt aire dha le durach'd,

"S bi cuimhne air Maiftir Stiubhard,

S;^n ùir an Jclgh dha cnamh.

VIII.

G»r boidheach Achnahaoile,

'S bu coir dhomh bhi ga chiumhneac'i

*S Tomais ann cho caoinail,

RI maoidcan ghlan oig,

( 15 )

Thlg gu leoir ga fhaolneachd,

Luchd eolais an fan oidhiche,

'S e fonruichie le caoimhneas,

Ri aoidheachd 's ri luchd ceoil.

Cha 'n fhagain e air dearmad,

Is cach'a bhi ga' n aimneacb,

Mar fdiUnge mo fìieanacha?,

'

Na eanachain mo fgeoil,

Cha 'n ann do chairde 'n t fluaigh c,

Tha 'g eiridh rinn fan uair (by

'S bi feift a'g na daoin uaisl' ann,

'S iad guidhi buaidh le Deors.

ORAN SHEUMAS HOBERTSO>f, MAISTEIR-SCOILLE, ANN

AM blar-an-adh'l.

Air aji fhonn cheudna.

I.

CuiR m' colais ort a Sheumais,

Gur mor an t' aobhar eibhnis;

Do dhuinne thig ga t eifteachd,

'S toirt leugha ga 'n c|ann,

Laidean a^us beurla,

Tha fafanda le cheile,

Cho math fa tha 'n Duneidin,

Aig Seumas na cheann.

B2 E-

( i6 )

E. Barraichte air gae^blic,

Tha togail cinn an airde,

Ged thug i greis ga farach,

Fhuair bar air gach cainnt,

Theid fafanda na h eìdi,

Le Breacan daite an èile ;

Am pleata ma na flerftean,

'S an ceum cha bi niall.

II.

Chuala mi deagh chliu ort,

Mun tainig thu do 'n dùthaich ;

'S tu theaghlach Thighearna, Shruthain,

O gbiufaich /lam beann,

Bhi uafal ann ad ghiulan,

'S cho fuairce ri luchd dùcha ;

Do bhuadhana cho dubailt •,

'3 nach tùr iad am cheann,

Sa Cholaifte an Cilribhin,

Chaidh fgoilairean gu 'n dicheal,

'S bu mhor an toileach-intinn,

Do d, dhilfean fan am.

'S gach comfpoid a thaidh fheuchain,

Le teanfgal agus geire ;

'N tionfach bhi aig feumas

;

Gu leir os aa cionn.

III.

Fhuair thu tuigs, as nadar,

l5 gliocasj chum an àrach,

Bhi

( 17 )

Bhi iochdmhor agus baidheil,

Le cairdeas, nach gann

;

Tha tlus a tuchd le blaithidh,

Mar lus am meadhon gKridh,

A bhrifeadh mach fo bhla,

'S air am fafadh an grain,

Bhi molach fonadh liantach,

'Se torail, torrach, biachar,

Cha chròn ort a bhi fialidh,

Le riarach do lamh,

'S do ghibhteana cho lionmhor,

'S iad tric a tigh'n a t' fhianais,

A brifeadh amach fo'd fgiathibh J

Gu dion do d, luchd daimh.

IV.

Fhuair thu ceilidh pofta,

Do thagha na m' ban oga ;

Fhuair fradharc agus folum,

Le eolas nach gann.

'Si fhiol nan daoine coire,

Aig an robh maoin is ftoras

;

Bha daonan rud nam pòca,

Is dorlach nan laimh,

lad cineadail ri 'n cairdean;

'S ri neach a bhi ga fliaruch,

Mar dhligh aca o m parant ;

Sa dh'fhag iad aig an clann,

Tha jnifneach na tlj^ latli'r

B 3 J3hi

( is )

Bhi tric an tigh a chrabhi,

'S Ic h' iochd a tabhairt pairt,

Do gach aifirean fann.

O 'n tha thu d' mhaiftir,

Air fcoil agus air ìonfach ;

Bi fcoilairein an daimh dhult,

'S do'd chlann air gach feil.

Tha corum ac fan am fo,

Nach dealuich riu nan fean daoin

Is toileacha s na thionda thu,

Chàint as a bheurl,

Gu labhairt ann fa ghaedhlic,

Si banfa linn a chlaifin,

Si th'aca n' earra ghaedheal,

'S an aird, fan frath fpe ;

Sean i 'fi bhi lathair,

Si meafail ann fgach aite,

Si chaint a bh' ann fa Ghara,,

Aig Abha 's aig Eubh.

VL

Ged theanainfe ri innfe,

Cha b' urra mi ga mhineach 5,:

Na hulle ni tha filt,

Ann ad intinn le ceill ^

'S gach duinne tha fan tìr {Of,

Nach buinne dhuit ga innfe,-

^S thoii'

( '9 )

»8 toirt urram dhuit th' air milc,

Air niific s'air leugh,

San eaglais di-domhnaich,

Gu ift'freagra dhuit an oigre,

Seinn nan falm s'iad 's boiche,

Na ceol tha fo 'n ghrein,

Sa g eifteachd mar bu eoir dhoibh,

^Ris an fhear as gcire fold^,

*Se cuir an ccil gach ordu,

Dh' fhag Pol dhuin gu leir.

CUMHA DO lAIN ROBERTSON, BKA AN GART SA

CHAOCHAIL AN DUNEIDIN SA BHLIADHNA, l8oO.

Air fonn Cumha mbic tn/.ùc Ailein.

hRi gur muladach tha mi,

Mu dheibhin an armuin ;

Dh'albh air thuras na fhlainte,

Bhuin an t* aog ris cho naimhdeil

;

'S nach d'rug iad air caint dc 'fe bea,

'S nach d rug, &c.

II.

'S grib a thug thu Dhuneidin,

Dh'fhag do diiilfin fo eiflain j

Abhi

( ^^ )

A bhi 'g innfe gu 'n d' eug thu,

On as fìrinn gun bhreig e ;

Tha do chinneach gu leir dheth fo bhron.

Tha do, &c.

III.

Cloinn Donachi nam bratach,

O' na bhuainte thu 'n toifeach ;

Bha iad uafal nam pearfa *,

Agus cruadalach fgairtail

;

'S thug thu d'n duaiachas leat air gach feol.

'S thug thu, Scc.

IV.

Sìnn a dh' fheuda a rathinn,

O na chaochail thu abhaifl: ;

Gun tainig aom air a ghara ;

Chraobh a lliaoil ficn a b'ailte,

Gu 'n do tbuit i fo bla gun na meoir.

Gù 'n do, Scc.

V.

Thug fud doireachadas oidhch oirn,

'S guab e choineal o'n choìnlair •,

Mhead fa fhuair fin do d chaoimhneas,

Dh' fhàg cho truagh flnn ga d' londruin,

Bha thu aguin mar dhaoimain fan or,

Bha thu, ^cc.

VL

vr.

Tha t' athair lan iarguin,

'S c gach latha air liatha,

O na chual e an fgiala -,

Thug e nuas e co ioful

;

Cha chddul dha m' biiadhna air choir.

Cha chadul, &c.

VI r.

Tha do mhathair fo mhulad,

'S i na fmàl ga d fhior chumha,

Sgeul do bliais thigh'n cho ulamh,

Rin a fagail air falafg,

'Si air failin a frutha nan deoir»

'Si air, &c.

vin.

Tha Seumas do bhrathair,

Agus Alaftcir craiteach,

Bha thu fein dhoibh mar pharafit,

Ceann riaghailt na dlj'fh ag thu,

Sna flchaimh gach la faa tigh-mhor.

Sna flchaimh, S<c.

IX.

Seachd Bliadhna deug thug thu 'd mhaifleir,

'S b, og a chaidh thu na ionfuidh,

Fhuair thu urram gach ànn neach,

Agus

( " )

Agus onoir o' d mhaifteir,

A bhi a malairt fa tionda chuid òir^

A bhi, &c.

X.

Bha thu d Stiubhard ga thaoghlach,

'D cheann iuil aig gach aon dhiu,

Ga 'n fliubhra gu folum,

Bha thu curamach daonan,

Ri h' urnuidh gach oidhch agus lo.

Ri h' urnuidh, 8cc.

XI.

B' c iia tealach na paillteas,

Ann d' fhuar thu t fhaolum, a's t fhafan j

Bha iad daonan toirt feachad,

'S bha rud ri fhaotuinn a'n tafguidh,

'S cha chaochail an aigne re 'ra. beo.

'S cha, &c.

Xfl.^

Tha fear gharta dheth bronach,

A. bhi ga d iondruin a Sheomar,

Nam cruineacha domhail,

Mar bu mhian leis bhi 'g ol ann,

Bhi fu riarach gach feort orr a b^ fhearr,

Bhi tu, 5cc»

XIII.

( ^3 )

XIII.

Tln do cliombanich uile,

Air call an foulais fan fulais,

londruin throm aig gach duin ort,

Ann fan fhonn 'n robh u fuireach,

Bhidh iad ann geal ort le furan do bheoil,

Bhidh iad, &c.

XIV.

lan mac Sheumais fan uachdar,

A dh'fhag gu leir fìnn fo fmuairean,

Dol ad choineamh th'ar chuaintca'n,

'S ga d ghiulan air ghuailidh,

'S ga 'd chuir am Fartchill fan uaigh far m bu coir.

'S ga 'd chuir, &c.

ORAN DO MHISS SIUSI CLOICHFOLLICH.

Air fonn Cumha Eoìn bhain a Pitour'ie.

I.

'S mi 'm fhuidh air an tuUich,

'S mi cuimhneach na chuinnic mi 'n de,

Amach air an innis.

Ghabhail fraide meafg iomadach te ;

Cha 'n fhaca mi h ailteachd,

Ann fa bhaile air (ìraid ri la feil,

T!ia

( 24 ;

Tha i cumadail arda,

'S i o muilach gu failtibh gun bheud.

II.

Tha i uafal na gabhail,

Tha i fuairce aig bailc 's bu dual,

Cha 'n fhaicin do laithidh.

Ged ruigin caol-reithe 's taobh-tuath,

Aon te 's fearr feala,

Na Mifs Siufi Cloichfollich meafg fluaidh,

Tha mi cinteach gur faibhir,'

Am fortan tha *n dàn di ri luath's.

III.

*S beag an tìongna leom fhein fln,

'N uair a theid i na heidi air chuairt

Cha 'n fhaicin a h' eugas,

Dh' aon te flieafa ri feuchaia ri cluais,

Suilean corracha liante,

Fo na malana 's min-chruiche fhuagh,

Da ghruaidh mar an caoran,

Bian as gile na faoiUn a chuain.

'S iama Tighearn tha 'n Adh'l, .

'S da thaobh uifge thatha mu n* cuairt,

A chunta mar aidhir,

Na 'm bi feol air an gabha i uath,

An

( ^5 )

An coraichcan fearain,

O 'n bu deoin leo am meangan a bhuain,

*S craobh ubhal bha mifail,

As na lubte a ghibht ud a nuas.

V.

*Sna *n cluininn do bhalnis

'S gu 'm bi'te a tionaladh fluaidh ;

Cha chuntin an t* aftar,

Dol na h' ionddh gè b' fhada' i uam,

Ged bhi òr air gach 'ach an,

Bhithin deonach a ghrad chuir mu 'n cuairt j

Leis an eolas a ghabh mi,

Air an Oigh a tha fasanda fuaìrc.

VLFhuair i urram gach fafain,

O' na thainig i Pheairt an fan uair,

Ann am bail an luchd tionail,

Cha robh barr uirre chlanaibhdhaoin uails i

Bhi gach ribhin a b' ailtc,

A g' airis an claifteachd mo chluas,

B' fhearr gu 'm bi fìnn fa ghaeltachd,

San tha m' fasan a laimh an taobh tuath.

vn.Cha be idìr a fafan j

Bheire dliomh hhi ga h' airis fan uair,

Ach na bh' aice dheagh nadar,

*S nach b' urra do cbacl^ a thoirt uaith

C Nl

( 26 )

Nl nach faithte alr faith'rj

Bha e mìaghail a leithitl à luaidh,

'S tha Mifs Suifi aig baile,

Air a cunta na carid do *n tuath.

OrAN LE FEAR AGCS BEAN BAINSE A FREAGRA A

CHEILE 'n DEIGH NA SUIPAIRE MU

D' EACH IAD A LAIDHE.

I.

Smithich dhuinne bhi 'g eiridh •,

O 'n tha finn feumach air laidhe,

O na rinn finn 'ur fuipair,

Cha denn fìnn fuireach nj 's faide,

Ma thogras iadfa bhi leumnich,

Bidh iad fgi dheth gu maidin,'

•N^rud tha agadfa dhiunne,

San ris as modha 'ur 'n annas.

Gu fios a bhlais.

11.

'S fad an latha gu h' oicbe

'S faide an oiche na 'n latha, .

Sìoma feachduin fa blìliadhna,

Gu bhi 'g iarridh gu leithid ;

"3 mifte finne is ùan roracb,

Dhcll

( ^7 )

Dhol a thoifeach gu brais ris,

Ma ni fian 'ur mille,

San as miofa an dibhearfain,

'S nach eil llnn lean is ch* n' ell.

III.,

B. Dhaithnich mis ort nacK b' fhiach thu,

'S gu 'm bu fiadaire brein thu,

Nich robh do leithid fna criochan T

Cho meafa riann air an fheum riut,

Tha mi dhefì do fporta;

'Smi air pofa o-n de riut,

'S mar dean u 'n obair fo mairich,

A chaoidh cha chairich thu breid orm,

'S cha ruig mi Iea5 ; is cha ruig.

IV.

F. Struagh nach robh mi gun phofi,

Arfa broinain 's 'e 'g eiridh,.

'S mo 'm fheum air a chadul ;

'N, deigh coifeachd an Aonich,

Chaile nù craicin na meoirean,

Atra fna brogan 's iad daor dhoml^,

Cha dean mi 'n obair air t' aileas,

Ge bi b' fhearr air an t'ihaoghal,

'S nach 'eil mi 'n fgairt : is cha n' eil.

V.

B. Clifge duth air do flwana-cheann,

S' mairg a dh' albh leat gu h' aonach,C 2 Struagh

^ aa )

'3 truagh nach robh mi gun amharc ort

Ach mi dh' aicin an t' faogliail :

Le do cliroma Oilait gun phifcach

Nach d' ig thuige fon aodach ;

Smairg a thachair ad chuideachd,

Fhior thrudair na 'n daoine.

Sa ghlogi ho, ho.

VI.

F. Oir is mife an truaghan,

' 'S moch a fhuair mi mo fmàda,

Cha bhi do thoi-bheum cho luath dhomh,

Na 'm bi tu fìuama no nàrach.

Dh' fheuda tufa bhi fuas,

Le fhaithin uair ann fan raithe,

'S mife air fuireach as aogaìs,

Thun na h' aoife fo tha nxi,

'S gun dol na char, is cha d' each.

VIL

B. 'N uair a thainig an olche,

'S nach robh foils ach radh dorch ann,

Sa chaidil an duthaich,

'S nach robh furd air luchd falbha,

Air an obair gun fliin e,

'N uair a dheirich a mhea.-anne,

'S heub nach deana e ftad diotn,

Leis mar thaitin am baragan ud,

ilis cho math,. 's cho maih.

VHL

( ^9 )

VIIT.

'S fearr fud na blii falamh,

Mu ni thu clcachda dheth 'n conidh,

Mu fann am feothas a theid thu,

Cha dean mi t' eigheach ad Olach,

Cha 'n eil air obair ach sìne,

Sa bhi ga sìr dheanamh '*n conidh,

Cha bhi faiteachan treibheach,

'S bi do 'n beidh air fear bronach,

'Nach d' theid nan car.

ORAN DO THIGHEARNAS STHRUTHAIN, 'N UAIR B«A

^ l' CEANGAILT RIS A CHRUN.

Air fonn Call Bàt innerghairidh.

I.

AcH a thìghearnas Sthruthaìn,

Se mo dhiubhaìl mar tha thu,

Luithad fear a tha 'n cuirt riut,

Nach robh dhuchas fan aite,

Cur e dh'fhag finn gun taice,

»Gun bhi faicin nan. armun^

Chaidh glmibhfach a ftopa,

'S cha 'n fhaithear ftoc as a cathar.

C 3 II,

( 3=f >

II.

Ach o'n thainlg an Coirnaìl,

Se mo dhochas nach treig e,

Aon duine ga fheorfa,

Bhi ga 'm fogra fan eacoir j

O 'n bu dual duit bhi baidhail,

Uafal ardanach treabhach,

Gun fheuchain le cairdeas,

'N lagh ìs aird an Duneidin,

III.

Sud an tigh bha greaùhnach,

Sa bha faoilidh mun {lòras^

*N am dol fios an tus batailt.

Nach bu tais ann an comhrug j

'S Uonmhor fear a tha t' oidhreachd,

Falbh gu greadhnàch lem botan,

Na 'n tige am Prionfa,

'S ealamh thiondadh an còta»

IV,

Na 'n tionda, Righ Deorfa,

Ri Daoitì òg ann an cairdeas^

Ga 'n toirt a ftigh as an Olaind,

Dh' fhaotin còir air an aite,

Ceann-fìnne bhis cliutach,

Tha mo dhuil ann fan Ard Righy

Gu 'n ftaighlear ri h' iàin e,

Na Thishcarna Sthruthain an CairL

V.

( 31 )

y.

Sud an cinneach bha ainmaii,

Aig feanachidh na righeachd,

Ann fgach cogadh a thainia;,

O' na theanfguin na Brifìch,

Bha nar naghaidh ri criiadal,

Cha toir fluagh oirbh piltinn,

'S gu 'n a ghlachd (ìbh Mar-Dhughail,

Sa thoirt an duthaich fo 'm priofan,

VI.

OighV air Ghiubhfach nan gallan,

Dhomhfa b' aithne bhur 'n abhaift,

Tha còrr is ceithir cheud bliadhna,

O'n bha fìbh riamh ann fan aìte ;

Fhuair fibh coir o Righ Raibeard,

Aig mead bhur gaifg is bbur n' abàachJ,

Sna cuig-puind a tha 'n capaig,

Bha fud nar feartaire laidir.

VII.

Ach a Dhonachi mo chridhe,

Chi mi 'd Thighearn thu 'n cari^

Oigbre dlitheach na giubhfich,

Tha ga pluca aig prabar,

Tha ga caithe gu ròicail,

Sior chuir ftorais an. airJe,

Siol na 'm bodachap fuarach,

Na 'ù daoin uails air Uo ihaiUin'

VIII,

( 3^ )

'viir.

Dhciigh Mhic Dhonachi a h' Adhal j

Chi mi fathaft thu fabhailt,

Ann ad thighearna dùcha,

EidJr Dunan fa phairce,

Bù libh Dull ann fan Appin,

Innerbhac agus Feàrnan,

Mar fud agus Sthruthain,

Bha iad dubailt ad phaipair.

IX.

'S iomadh taigheadas ghreadhnach,

Bha faoilidh mu *n ftòras,

B' ann diu Tighearna Sthruthain,

Teaghlach cliutach na mor-chuis,

Neud na chlannich na fior-eoin,

Bhi fo chis aig Righ Deorfa.

Ach thig an t' oighre gu aite,

"S cailidh iadfa an coir air.

X.

Tha 'n t' oighr ann fan Olaind,

Tha mi 'n dochrfs am firinn,

Gu 'n tig iadfan gu'n aite,

Siol na 'n aileagan prifail,

Sandi Og agus Coilar,

Bu grin a choil as na chinn iad,

'S lionmhor mear agus meangan,

A bhitheas a tional mur timchiol.

t XX.

( 33 )

xr.

Ri am fgaoile do bhratich,

'S lionmhor gaifgeach ma 'n cuairt dult i,

'S leat gach finne an AJh;\l,

Ri am catha is cruadail,

'S leat Mac-Domhnuil fa chinneach,

Cha bu flinaiii bu dual doibh,

Tighin a ih'agra do chòrach,

Is be mo leon a chuir uain thu.

xir.

Tha Domhul air tighin,

Lub chridhe na feile,

Lamh chruaidh air chul daidhe,

Ri am catha do' feuma,

Tha thu 'n teaghUch bha cliutacb,

Nach do chuir duil an fan eaccir,

'S bu ro-mhath leantmn na còrach,

Seal mun d' fhogra righ Seurlas.

XIII.

Tha thu t' oifi^each frangach,

'S phos thu cleamhnas bha cliutach,

Nian Aili'r mo chridhe,

'S piuth'r thigherirna Sthruthain,

Tha m' intinn co beartach,

Bhi gar faicin fan dùthaich,

'S ged eighte mi 'm chornail

;

'S òr Righ Deors' ann am phuidhfe.

XIV^

( 31 )

XIV.

O nnch urra mi flieanachas,

Na bheil a Ihannt orm a labhsirt,

Mu fhiol na 'n aileagan prifiil,

Dh' fhas gu fineanta flathail,

Guidheam Dia bhi na .fge dhuibh,

'S cha tig eacoir na 'r rathad,

Gus am piU fi do 'n aite,

San robh bhur paranta roimhibh.

ORAN DO DHO^JACHA DOMHNULACH DON C0-AINR4

MAC AIDH NA CRAX>aCH.

Air fonn Caharfeldh,

I.

'S G'JR ca-tr:;ra ro fpeifail

:

Na eidibh ro earaiheach,

Theid fleafgach dònn na felie ;

Nach Icir dhomh cho baraichte,

'S lionmhor te tha 'n deidh ort,

Smu threigeas tu baileach iad,

'.S gu 'n teid thu do Shimeca,

Bi ccudan Uhiu galach dhcth*

IL

II.

Tha te no dha dhiu bhios gun fla,

'S tha pairt diu ann fan fhearun fo,

Nach leir leo cach a thigh'n na 'n dail,

Ma theid do ghradh atn mhearachd orr,

Tha luchd chàp is bhrogan ard,

'N gradh dhuit gun mhearachd,

'S gur tricna gafaidean' gun ihailin,

S tlghin gud laimh o the-eigin.

I!I.

Tha te an toir ort ga 'm bheil ftoras,

Agus or.air bhannibh dhi,

•S mu ni thu pofafa gun dail,

Bhi feol do chach air an^rtan;

Aig meud an gaoil air cainnt do bheoil,

Cha 'n 'eil beo ga 'n aithne e,

'

'

'S mu s' gaol a dh' fhuaricheas gu luath e,

Cinidh gruaìdhean tan' aca.

IV.

'S beag an t' iongnadh fin dhoibh fein

;

Be 'n rogha ceilidh 's leannain e,

Aig meud an fpeis duit air gach feil,

Gu 'm faithte iadna 'm pannalibh,

Ga 'il beachd air ann fna Bùithean,

Bhiogh an luil gu daingean air,

A teachd le failte, thathaich cairdis,

, Air Mac Aidh na cranniche.

V

( 3^ ;

V.

Ged is Mac Aidh tbu ri chòradh,

'S Domhnullach ro ghramsiil thu,

Cha robh fergean ai^ Ri Deors ;

A Chuireadh òr a dhaih-deòin or't

;

'N uair bha ghlachdaireach *s diithuich,

'San Duibhe air dol gu ana. ceart,

Cha d' each thu 'm froigfeach bord a mhoìd ;

Is thug thu choir a dhaìn-deoin diu.

VI.

Gur miofail ann fan dùthuich,

O 'n uinne an giUe ud,

'S math thig claidhe cuil duit,

'S ro ionfuicht air iomairt thu,

O 'n fhuair finn do dh' achd parlamaid,

Aird chuir air bidagan,

Maris an eìdi ghaedhlich,

Tha 'n tarmun mar thigeadh da.

VII.

Thigèadh duit bhi cairdeil.

»S cha d' •hailinge do mhifnuch thu,

Ged bhigh fir na duthucha,

Ga 'n cuba 'fna brigifin,

Bhigh eile ort do 'n charnàid,

Cocad agus ite dhuth,

'Sna faireagh iad do fheolfa,

Thug Dtcift ccir.^f/ii'T t'i.it,

vir.

( 37 )

viir.

Ach tha comiflìan iaidir,

A'd laimhfe air bharrantas j

Na 'n tarla tu air urlar,

Cha triuir bheire barrachd ort,

Ged bhuaile fear fa chluais thù,

Bhigh duais-ann an gara dha;

Do dhuirn mar uird na ceardach,

Thoirt na raeall air à maHchin.

IX.

Cha bhuaile tu gun bheud iad,

Mur bi gu leir a chaoir' aca,

'Se b'ait leat a bhi co-Iuadh,

Ri oigridh nach toille e,

Bheireadh tu dhoibh orain,

Is moran do chaoimhnealas,

"Sna 'n tarhn is tigh-oft ort,

Mo dhoidh gu 'm bi gloin aguin.

X.

'N uair a racha tu ri munadh

;

A ri bu fonna tachdar dhuit,

Bhigh paidhir chon agad air lothin,

'S chineadh gnothach tapidh libh,

Bhigh guna caol ad laimh nach diult,

Air udlaiche nuair thadhradh fibh,

'S gur tric a dh'fhag thu 'n carcais lom,

Sa fhuair Kob Donn na boiceana.

D ORAN

( 38 )

ORAN DO DHOMHNUL GRIGAR£CH BROCAIR RAJN-

EACH DH'fHALBH DH' AMERICA AIR AN

T* SAMHRA CHAITH SEACHAD.

Ajr fonn Tha mi muladach dì-mhaìr l^c-

1.

Tha mo chean alr a Ghille,

Chaidh gu minic an charn,

'S deas a fhiubhla am fireach,

'S cha bhigh do ghillean air chall,

'Se bu mhian libh bhi cuartach,

Na 'm fuar-bheann gu h' ard ;

'S bhigh an eilid gun cheilidh,

'S cha bu leir libh a càìL

il.

'N uair a thige tu dhathigh,

Cha bhigh airfneal no fgio?,

Ga chuir ann an cleachda,

Ach gach eachdri gtitinn,

Mar a chaith libh an latha ;

'3 'o gu 'm b'aidhireach libh ;

Bhi cuir eilid gu duhn,

Sa toirt «n-udliche libh.

III.

'N uair a racha tu 'n fhafacu.

Far am b'aft divbh bhi trir.l>

( 39 )

'Sa leige lu *n làn-damh,

Gheibhe padric am bian ;

Bhigh do luaidh air an giulan,

Agus t'fhuJar ga riagh'l

'Stric a tholl thu an leine,

Seal mun eireadh a ghrian

IV.

*Strìc a fiiiubhail thu 'n daoire,

Sam bigh an caoìleach air gheig ;

'Sa chuir thu na chabhaig,

E, mu fgara na neui,

Bhi do luaidh 's e air itaìg,

Ga cuir ris ann fan fpeur,

'Stric a mhiU thu a chronan,

'JM uair bu bhoiche a ghleus.

V.

Theirin mife mu fheafgar,

'Stìgh an eachlidh ud thall,

Sann a chunacas am fleafgach ;

Ajr an leachduin gu h'ard,

Bha mialchoin air lothin,

'S cuid diu romhad fa charn,

Guna glaice nach diulta,

Air udliche thall.

VI.

'S deas a fhiuble tu 'n taonach,

Gle eatrom mu 'n cuairt

;

D s ThH

C 40 )

Thu fein is do chuilain ;

\S thug ihu fuil da am bruaich,

Ann fa choirre gu h' arda ;

Thug thu bas an fhir-ruaigh,

'S tric a dh'fhag e na caoirich,

*S iad a caoine na 'n uan.

VII.

'N uair a bha fìnn- gar fgàlta,

Is 'ur call ris gu goirt,

Thug thu fcrìb na 'm beann arda,

A chair 'ur namhaid ^ clos,

'N uair a fhuair an cu bànj

A bhi mu fhailtin be 'n fport j

lad a ga' 11 ga cheile,

Ged bha *n d' 1heuchaln ud gorfc.

VIII.

Ach a Domhnuil mhic Chalum,

Bu mhath mo bhavail ort riamh,

Dol an deighidh an t* fìannich

Is ga leanailt gu dian •,

Gus an cuireadh tu 'n fas e,

Cha M alfìch thu riamh,

'S gu 'n innfe na h' armuin,

Bha 'm. polla'bathagh an gniomh.

IX.

Chuir thu fear do chraigbharra,

Ann an fparra gu teann

;

Chaidh

( 41 )

Chaidh fear elle air theiche^

Do mheall-na-leitrich fan am,

Thug thu dha-thigh le cheil iad,

Tha na bein air an ftaing,

^Sioma fear air na dhearg thu,

Bha mi earbfach ad laimh.

X.

O na chuir thu gu di iad,

'S nach 'eil linne dhiu laith'r,

Cha d' theid caoirich an tighibhj

Ri cur no catha no blàs,

'San a chaidh iad air feachran,

As an eachlidh a b' àift,

'3 ged a robh finn ga 'm fiarich,

Cha 'n fhaith finn fgial ach air pairt.

xr.

Bu tu an toganach gramail,

Dhomhfa b' aithne\do bheu?,

'N uair a theid thu gu bainls,

Bi co-thìonnla 'ad dhcigh,

Fhuair thu eilain is ionfach,

Tha thu teansgalach geur,

San naar ri co luadra cojr,

A bhi tu 'g ol a 's tigh fheins.

XII.

'N uair a thig an fhil-michail,

Bheir t^u fgrib feadh na m b^chd,

D 3 A5

( 42 )

As a fin do lochaber,

Thoirt na 'n gearana leat,

'N uair bhis cach air a mharga.

Call tairgfe mu feach,

'S an bhis Domhnull gu h' uafal

Reinn buanachd nan each.

ORAN DO DH' ALASTIR CRIATHKAIR EUNADAin

ANN AM BRA-BHHALieH.

Air fonn a Bhean leàfteh an stop dhuinn,

I.

AiR an turus fo thrial mi,

'S tric mi cuimhneach na biatachd,

A fhuair mi o 'n Chriathair,

Cha bhigh gruaim air ach fialachd,

'S bu coir donah cuimhneach lc riagh dha,

Na 'm bigh neach aig an iar ann am thsr.

Na 'm bigh, &c.

n.

Bha mi nain-eol fan aite,

Nam gathail na lairge,

Cur is catha ro laidir,

Ann an frath fan am braighe,

3ha

( 43 )

Bha mi 'd chomain a phadrig,

Nach ào ieig thu mi 'n tra fin uat fh'io*

Nach do, &c.

iir.

'N uair a thainig rai 'm baile,

JJha mi cinteach ro ailean,

Ged a dhintrig mi 'n talla,

Dhol a dhiunfe le h* ealamh'chd,

Dhoibh gun phil mi lc gealtachd ;

'S chuir fud mintinn gu laige air chint.

'S chuir fud, &c.

IV.

Thuirt an duine gu cialach j

Na bigh ortfa bonn mi-thlachd,

Ged a chaf riut na fiantan,

'S ge 'r m' faca mi riamh thu,

Ma bhis m' aitridhfe dionach,

Gheibh thu fafga 's do riaraeha bi..

Gheibh thu, &c.

V.

Ee ceann uidhe nan aoidheart,

'Stric a bha iad na theaghlach

;

Am bra bhealich air chaòinnidh,

Ann fan talla bu greadhnich,

Gheibhte aidheir le caoimhneas,

'S ceol ga gabhail alg maighdeana blnn,

'S ceol ga, &c.

( 44 > .

VI.

Labhair Sandi 's bu còir e,

Cha robh e coltach don oÌ3-fhear»

Dol am munadh na onar ì

*S mis ged bha mi co eolach,

Nach do fhreafdail mi 'n phofa,

Bha 'n craig-na foirthir 's bu leoir e rl inn?;

Bha 'n craig-na, &c.

vir.

Ach a Shandt oig chriathrair,

*S giUe coir thu thair chiadan,

fhuair folum is d' iachain.

Do gach feors tha fna criachan,

'S bhithin deonach air fhiachuin,

Tha thu fonsricht ad ianadair grin,

Tha, &c.

viir.

'N cois a mhunidh a dh'fhas thu,

Leat bu mhiann a bhi gnathach;

Coin is guna gu d* aileas,

Gheibhte f:U air damh craichde,

Ann fa mhuUacIi a bairde,

'N uair a racha tu 'n aird don fhri>

'Nuair, &c.

IX.

'N uair a tharla tu 'n daoire,

Bu tu feulagair a chaollich,

Is

( 4i )

Is na h'eaiabaige dulnne,

Bhi fa gharbhlach mu M choineamh,

Maidheach ghearamhafach ghaoirid,

'Stric a niharbh is a choinnich thu i.

'Stric, &c,

X.

'N am fuidhe 's tigh ofìa,

Stu phaidhe na ftoip ann,

Cha bhigh gainne air ftoras,

'N am do lamh chuir ad phoca,

'S gheibhte uairead'dir oir ort,

Bhi toirt cuntas gacìi momaint do 'n tìna*

Bhi, &c.

XI.'

'S ioma nìanag og ghreanar,

Dhigh a 'g 'arriàh bhi teann ort,

'N uair a dh' eire tu dhaufa.

Gu 'm bjgh te air gàch laimh dhult,

'S ioma te nach bigh ann diu,

Luige feudail air Sandi 's i fh'inx

Luige, &c.

XIL

'N uair a racha tu tèidi j

'N ofan gaoirid fan èile,

Brog Ihocrach a reir fin,

Boinaid co6le is beum as ;

Ged

C 46 )

Ged a b' oifigeach fein thu,

Se bu coUaicli ri d' bheufa fan tim..

Se bu, &c.

xiir.

*S math thig fpuir agus bòtan,

Air do chalbana boidheach,

'S cha bhi cearb air do cho-radh,

. Dol a fheanachas ri mor-fhluagh,

'3 tha thu eanachainach eolach,

'S gur tu ceift na 'm ban oga alr chlnt«

'S gur, &c.

ORAN DO 'N TI.-

Aiì: Tonn Tba 'n oìch nochd gun amhras fa-

'n geamhrafadafuar,

I.

Tha rud air tigh'n an talamh {o^

Ris an abair iad an ti,

Th' air liom fein gur ro mhath e,

Se baraicht ann 's gach tim,

'S feaird finn ann igach talla e,

"S cha mhath linn bhi ga dhi.

Th3

( 47 )

Tha {lainte ann is fallaineachd ;

Gu chaithe ann 's gach tim.

II.

Dhinfin dhuibh gu heireachdail,

Mar dheafichcas fi 'n ti,

Le h' aran agus caife,

Gun fhailine air im,

B' fcarde e na h' uidhean,

O 'n is luidhe iad am bheil bri,

*S ged bhigh mir an fpaig ann,

Air a fràige le him.

III.

'N uar thig e as na h' infean,

Thig cuid deth tir am Peairt,

'S gheibh finn ann am Maoilin e,

Cho' faor fa bhis e ac,

Gheibh finn mheud fa fhireasfinn,

Mu bhis 'ur fgilin pailt,

'S ged flieafa an fhilmairtin,

Gu 'm b'fheairde finn a bhlas j

VI.

'Tha blas is fhear na 'n canal air,

'S gur milis e do fhluagh,

'S toil le mnathain tighe e,

^ be 'n aidhir bhi ga luaidh.

E' fheiir

( 4» )

B' ihealrd iad ann fa mhaduin e

,

'N am carucha a 'n fuain,

'S cha mhift iad thun an fheafgair e,

O 'n bhis e aig Daon uails-

V.

Tha cuid dlu theid fa chuU leÌE,

An duil nach bi iad ris,

Cuid eile bhis gu morchuifeach,

Sa theid gu bord le meas,

Ithidh iad an fafucha ;

Gach tra mar bhis an gean,

'S cha daoir iad an am eiridh,

Na 'n te a bhis ga cleith.

VL

Ma bhls breth no bangald ann,

Theid lamh chuir air an ti,

'S math an feife fhean-daoin e,

Ga 'n cumall ann am pris,

'Smath 'n fcife do dhaoin oga e,

Bhis ag ol, airfon an cinn,

Mu bhis iad fan tuiflich,

Gu 'm fheaird iad cup an ti.

VIT.

Bithidh e aig na tighearnan,

'S cha 'n iongantach ri hiaidb,

C 49 )

£, bhi aig na bain tighearnany

'S e bhi aig clann na tuath.

Bithidh e aig na h' uile neachj

Is urra chumail fuas,

Gheibh fibh e gcd (hireadh fibh,

Gu hiomail an taohh'>tuadh.

ORAN DO N BHUNTATA.

Air fonn Bean mo ghoìl anfpainteacn

I.

Chunic finn roimhe fo le faihe,

Aran is caifhe ga fhaotin,

Cha 'n fhaith finn anis ach am buntata.

'S gur leir a bhla air *ur n' eudain^

Thug e 'ur fpionadh 's 'ur clì uain,

Is cha 'n fliiach finn ann an caonaig,

'San bhitheas finn am foir na luatha,

Sinn ga (huathadh am fear faobach.

II.

'San bhis'finn am foir na luatha,

Gft (huatha le cuaile fearna,

Ann an coga trod no tuafaid,

C'ha teid finn a bhuala namhaid.

.E Dh'fhag

( 50 )

Dh'fhag e croit oìrn air 'ur cul-thaobh

A bhi rafgadh a bhuntata ;

'S cha 'n eil muilair anu fan diàich,

Nach guidh fgiurs air mac a mhath'r.

III.

Faobh, Fàobh ars am buntata, *

Co fo 's grail mi as an aodin,

'S cinte mi gu 'm bc 'n trail e,

Ge be ait bbeil e fan t' faoghal j

'S mife am fear foghaintach gafta,

Thain a fafann ris an fhaoiheach,

Bi mi tric air bord na 'n uailfin,

'S aig an tuath-cheairn bi mi daonan=

IV.

'S fhuraft aithneach air do phearfa,

Gur ann an fafunn bha do dhaoine.

Bha 'n fgribach ort bha thu carrach,

'S beag mo thlachd thu thigh'n an taobhfe,

Gabh mo chomhairl' 's theirig dhathigh ;

Kuig an taifeag 's gheibh thu (aor e ;

Na mu dh'fhanas tu is tir fo.

'S cinnte mi gu 'n teid do phlaofga.

( 51 )

ORAN DO THOMAIS DUFF.

Lc Luìneig.

Fail il o ro, Thomais cha bheag olrn thu,

Fail il o ; o, Thomais chi bheag oirn thu,

Fail il o ro, Thomais cha bheag oirn thu,

O 'n is duine coir thu ; tha 'n conidh a freafJal duinn.

I.

Chuala mi bhi 'g innfe,

>San tirs ged tha mi aln-eolach,

Gur miolail thu aig uaihln,

*S aig tuath bhis a ceanach uait,

Min chorca agus eorna,

Tha flor aige gun ghanacha,

Ga thoirt a mhuintir Bhaidaineach,

'S pairt dol a raineach dhiu.

Fail il ro, &c,

IL

*N uair theid 'e an taobh fhuas duinn,

*S tric an tuath a tarraing ris,

'Safaineachd rìs os 'n ioial,

M' bheil han agus braich agad,

Tha mife ann am eigin *,

Tha pris na fpreidh air lagacha,

Cha fhreafdail iad mo mhal domh,

'S gur nar dhomh" bhi fadalach.

Fail il ro, &c.

E ^ m

( 5» )

III.

'Sin 'n uair labhair Tomais,

Tha gu leoir aig bail agam,

Do gach ni ni fta dhuit ;

Thig an tras 's gum faìth thu e,

Na bigh ort bonn iarguin,

Ann riagh cha d' teid a thaich ort,

Mu fhreafdlas tu 'n fhiUmartin i

Cha 'n eil mo mhals a feitheamh aii%

Fail il o ro, &c,

IV.

'SIn 'n uair thuirt am baideanach,

So mo lamh fmo ghealla dhuit,

Na 'n tige an fheilfraide,

Nach iar mi dail cho fhada oi*t ;

Bi im agam is caife,

Ma bhis mi la'ir an latha fin,

Is paidhidh roi air bord thu,

'S bi ftòp ann mu 'n dealich iìnn.

Fail il o ro, &c.

V.

'N uair a thig an famhra,

Be manfachd bhi 'n taice riut,

Ann an caoille chluaine,

Ga buain mar a chleachd thu bhi>

'N uair bhis a chairt a 'g eiridh,

Gu 'n eìgh thu fna ciachanan,.

ai

( 53 )

Tad th' in a ftigh ga rufga,

*S gu faith iad cunradh Bhadanan.

Fail il o ro, &c.

VI.

On tha 'n connadh gann,

Is an geamhra bhi bagairt oirn,

Gheibh finn uat fan t' famhradh,

Na thiondas an taiteamh oirn,

Tha i baileach uifail,

Bi taobhain is cabir ann,

Th'air liom gur mor a luach,

Seach an gual thig a Peairt thugin.

Fail il ro, &c.

VII.

Cha b* ionnan thu fa 'n caimbeuiach,

GheaU domh air leith-chrun i,

'N uair thainig am a paidhe,

Thog e ceithir tafdain uam ;

Mheall e mi am dhochas,

'Se barail choir l ghabh mi dheth,

Mur bhi dhomh brath'r a mhath'r,

Gu 'n d' rinn mi dan na 's faide dha.

&c.

VIII.

Tha moran do 'd luchd eòlais,

h fonruichte gach bracbadair,

E3

( 54 )

Gur e Tom an eoma,

A dh' fheoiricheas neart aca :

Tha 'n tainm' ud feadh na tir ort,

Cha mhi-chliu 's chà mhafladh e,

Tha pailtcas ann ad fhaighlean,

Is roinn tigh'n on mhachir dheth.

Faìl il o ro, &c.

IX.

Ged nach d' fhuair thu ionfacha,,

'S teanfgalach gramail thu,

Ris na bodich ghalta.

Ged thairne iad peana riut,

Cunntidh tu air h' intinn,

Gach ni ni thu cheannach uath,*

'S paidhidh tu ga reir iad,

*S cha 'n eigh thù do gheàran t'ìù,.

Fail il o ro, &c,

X.

'S DuffacK thu ra innfe,

Sìan tir fo tha fortanadij

Ged reic fibh Baìl 'n loin,

'Sa choir a bh' air treochari,

Chiiir thu mach air riagh e,

'S tha m' bliadhna do ftoc agad,

Na cheannacha iad le cheile,

'S na gabhte reir do cfaoltich thii^

Fail il o ro, &c.

U,

( 55 )

XI.

Tha do choltach fuairce,

Mcafg uaislin gu 'n rachadh tu,

Le 'd bhoinaid is le 'd phiorbhuic,.

Gu cirte mar a chleachd thu bhi,

Le 'd thriubhas mvtr a b' abhaifl,

Sa charnaid na bafibh innt,

'S cha 'n iara tu air mudha,

Ged bhigh an Diubh'c ad chraicaireachd.

Fail il o ro, &c.

LUINEAG DO RAlBdRIXSTlU&nARO UR A!ll>.

Fail il o ro iuru horo^

Fail il o ro iuru horo,

Fail il eile o bha ho,

Suntach aighireach slan gu 'm pill.

I.

Gum bu slan gu *m pill an tarmiin,,

Ga math ga 'n tig cota fcarlaid,

Eile ghrinn do bhreacan gaedhlach,

Boinaid cada is cocade ^n*

( s^ )

II.

Thainig fgeula thugin dathigh,

Gu 'n d' cach thu uain ceum air aftar,

'S^omad ogan treubhach gafta,

Bhis a 'g eiridh leat ma d' bhratich^.

Fail il o ro, &c.ì

III.

O gur tric mi gabhail fgeula,

Is a fifracha mu 'd dheibhin,

O 'n la chaidh tu do dh' eirin»

Caite an ftada tu le 'd reifmaid.

Fail il o ro, 8cc>

IV.

Tha iad 'g innfe dbomh gu 'm facas,

Sibh air tir an GibraUar,

Na robh mi-ghean oirbh na airfnealj

Gus an tig ilbh tir am bretln.

Fail il o ro, &c.

'V.

O 'n fe fgeul a tha' in an trafa,,

Do chomifain bhi ga ardach,

Tha do chinneach is do chairdeanj

Ann a mifnich o' na dh'fhas thu.

Fail il o ro, &;c.

TI.

( 57 )

VI.

O na fhuair thu a bhl 'd chaibtain,

'S gu 'ni bu dual duit e o d aitim,

GuiJheam buaidh leat ann fgach baiteal,

S cha chuir faobh'r na luaidh as duit.

Fail il o ro, &c.

VII.

Slan gu 'ni piU thu as gach cuntart,

Muir is tir gu 'm bi ga 'd ullach,

'S bi do dhilfean ann an fulas,

'N uair a chi iad thu an Urraird.

Fail il o ro, &c.

VIII.

'N uair a fliuldheas tu ad aite,

San an lin a thig do chairdean,

Thig Maiftir RicharJfon gu h'^rld.

Thig Jo phearichean 's do bhraithrean,

Fail il o ro, &c.

IX.

Thlg na fìurain a bhis tlachdmhor,

Caifteal Stiubhard is Foncli?fl:ilj

Is bi 'n dùich ann an aiteas,.

'N uair thig Raibard Stiubhard dhathlgh.

Fdil il o ro, &c.

( 53 )

X.

Tbig fan am fin thair a mhunadh,

Caibtain Sandi is Cloichfollich,

,rhig a maidfair ann fa choinneamhj

S bithi do mhathair na lan ghaoireas.

Fail il o ro, &c.

xr.

Thig Diubhc Adhal fa daoine ualfle,

Chumail coineamh an Rajnruari,

*N ua r a thig an t' ogan uafal,

'S lionmhor fuil an Righ ri M ghuailibli»

F.;U 11 ro, &c.

XII.

Thlg Bail-eachin mac an Righ leat,

Ann an pearfa 's ana an intinn,

Ann fan eachdri bh' aig 'ur finnfreachd,

Gun do chleachd iad a bhi diieas.

Fail il ro, &c.

xnr.

Thig no leoir a bhis gad fhiarich,

Corneal Leoid agus fear fiorghlais,

B'ait lec co-luadh riu fan t' sliabh thuj

Nam bhi leonadh andaimh riathaich-

Fail il o ro, Su.

3LIV.

(,59 )

XIV.

Thig Cabtain Robertfon a blar ann<

Maiftir Stiubhard 's Tullich bheultain,

Cha 'n eil cuntas air do chairdean,

'S tba mo dhurachds mari cach dhuit.

Fail il o ro^ &c.

ORAN SUGRIDH A RINNE, A-ÌT Oidhch OHuig.

le Luincag.

Pog a nochd agus pog an rair,

Pog a nochd agus pog an rair,

Pog a nochd agus pog an rair,

*S mur faith finn an latha gu 'n gabh fin an oìdhch.

I.

AiR nollaig 's air coineal 's aìr coineamh no dha,

Gur mife bha deonach air coradh ri 'm ghradh,

Bha 'm eagul cho mor as gu 'm foluma cach,

<ju 'm b' ife m© raighin 's cha 'n fhaithin am fath.

Pog a nochd, &c.

II.

Bi oigridh ghilean is nianan teann,

A tairing ri cheile, air feìl, is gach am,

Ma

( (^o )

Ma bhis aicc feudail, is fpreidh air a ghleann,

Mo roighìnfe cheilidh i fhcin do na bh' ann.

Pog a nochd, &c.

Ach comhairle a bheirin air caileagan og,

*N uair thcid iad don ghleanan gu ban aireach bho,

Ged fhaic iad a tighin na gillean gu foil,

Nach toir iad dhoibh geola mur mair e ri 'm beo.

Pog a nochd, &c.

IV.

'N uair theid finn gu bainis, fgu aighir fgu ccol,

Sa thige j|l>gillean bu grinne 's bu bhòich,

Bi lamh air an nighin gam bithe an ftor,

Is ife bha falamh cha 'n fhared am ptor,

Pog a nochd, Scc.

V.

Thuirt an te a bha falamh cha 'n alla dhomh e,

Gcd choft mi na bh' agam, toirt fealla dhomh fein,

Ri fauthal 's ri faim os ceaird e ni feum,

Sa mhaireas ri 'm bheo dhomh 's cha 'n or is cha

fpreidh.

Pog a nochd, &c.

VI.

Ged tha mi gun tochra gun ftochd air mo chul,

Ach coifne mo lamhan fna thaine do muin,

Mo

( 6i )

Mo chairdin gle laidir 's gach aite ann fan duthaicb,

'S fearr peighin is fortan no roft agus cùin.

Pog a nochd, &c.

vir.

Th' air liomfa gur gorach, do dh' ogan fo 'n ghrein,

A thaogha ri leodag, fa ftoras ga mheud,

Gu 'm banfa Uom folum is boichead na te,

'N uair thige i 'ta chodhail gu 'm pogin a beul.

Pog a nochd, &c.

VIII.

Na 'm faice fibh lomgeas, a 'g aifeag air chuan,

^N uair fgaoileadh i h' aodach, gum b' ea«trora a

luath 's,

Na 'm fagadh a ghaodh i, mun d'fheud i bhi fliuas,

'Cha b'fhearr i fan tuiflich, na luidneach a chuain.

Pog a nochd, &c.

IX.

Comhada eile a bheirin fan am,

An loingeas is baricht theid thairis do'n Fhraing,

Aig miad a cuid aodich, fe fgaoihe ri crann,

Gur tric a chaidh bathadh ; is cach th'in a hall,

Pog a nochd, &c.

X.

Na 'ra blgh iad gu 'm roighin ù thaghain fan am,

An te gam bi beufan, fa reir fìn mu laimb,

F A Dh

( 62 )

A Dh' fhualdhc mo leine, fa bhreuga a chlanii,

'S gun tugin toil-intinn fgach tim dhi ga cheann.

Pog a nochd, &c.

OR*N AN TOIR, AIR EICH A BH' AIR CHALL.

Le Luineag.

Hei o iri o ro thall,

Hei o iri o ro thall,

Hei o iri o ro thall,

'S mife bha 'm bhraflich, fna heich uam air chaH.

L

Chaidh mi la gailionn, ghlean agara mu thuath,

A dhìaruidh mo ghearraio, 'n coineamh an tuthaich,

Cur agus catha a ga' ail am chluafan,

Tarfin a mhunidh 's bu goimhail an uaìr fin.

Hei o iri o ro thail, &c.

IL

Chaidh mi fa mhadin mach braidh chinuldi,

Tarfaing a bhreacbd-rnigh 'fgach leachduin a bairuc

Bh'fheuchain am faithin na gearrain gun fharfan,

'S cinte raur fhaithe bha 'n Ihaidheir gam fhagail.

Hei o iri o ro thall, ^'c.

UI.

( 63 )

III.

BUa mintinn a fireadh orm piHe an conuiclh,

Eagul na gailionn, fmi 'n talamh gun eolas,

Chithin gach fearrach mar ghearrana mora,

'S bha fneachcla a ghUjinne air ular gach conaird.

Hei o iri o ro thali, Sic

IV.

Iluile graidk mhunidh a chleachd bhi air fuaraln,

Eidir leathad-eafain is greis an taobh fhuas da,

'G iaridh gu falga, gach glaic agus bruaiche,

Dhinnlefin fein, gu *n robh pèile le fuachd ann.

Hei o iri ro thall, &c.

V.

Chaidh mi mach urrad gu mullach na falre,

Smaoinich mi tachdain, cia 'n rathid a thearnaln,

Rainig rai Domhnul, fe b' eolalch fan aite •,

Dh' fheuchain ani faithin dad brathadh a b' fhe-

aird mi.

Hei o iri ro thall, &c.

VI.

Chaidh mì mu fheafgar amach air an fgalan,

Shìubhail mi 'n leachduin, 's bha 'n fneachda ro laidir

Braighe na dallich, bha catha caol laifh'r ann,

'S mife air ain-eol, 's cha 'n aithnichean aite.

Hei o iri o ro thall, &c.

vih

( 64 )

VII.

Bha mi fo fharran, mar thachair fan uair flii,

Maire chuir dhathigh, fna gearrain, nach d'fhuaras.

Chaill mi an fhaidhir, 's cha bail liom air dhuais e,

'S cha chuntin mo ihaothair, na 'n faoilin are^ bu-

—^hd.

Hei o iri o ro thall, &c.

VIII.

Bha mi air fathaban 's b' fharfaing an taonach,

Thainig mi tarfuin air brai choire laoicheas,

Fhuair mi na gearrain an taice an aonaich,

Chaidh mi leo 'n acha is ghlac mi a h aon diu,

Hei o iri o ro thall, &c.

IX.

'N ualr fhualr mi na gearran,bha maigne cho ea-trom,

'S nach fhanin fa nacha, ged flirachda iad m' aod-

ach,

Ghabh mi an rathad air 'm aithis le daighaid,

'N uair thainig mi dhathigh bha tachJain a dh' oich

ann.

Hei o iri o ro thall, &c.

( 65 )

ORAN DO DHRUIMACHAOIN.

Air fonn Coire-Cheathaich.

I.

Beir uam loiridh, thun an aite,

San d' fhuair mi m' aracha is mi og,

Ged mhudh e abhaift, tba ruin gu bràth agam,

Do gacli ailain a tlia na choir,

U' iad fud na daoine, bha cridhail gaolach^

An Druimachaoin fgun a haon diu beo ;

Ach mac Phadrig 's ged tha e lathair,

Cha 'n abhar ghaire, lcis pairt gan feoL

II.

Bu bhòich tlarall a bhi fan iofal,

San bigh na liath-chearcan feadh na 'n tomj

Cha tige fiantan an etir no *n iar oirn ;

Ach frafa h'onadh le biagh am fonn,

Bhigh pairt ga riarach, le cairdeas fialidh,

'S cha d' fhailing riamh orra min is pronn.

'S cha bhigh fiachan an ceann na bliadh'n orr.

Ach màl 's bu cialach iad gachuìr cruinn.

'III.

'Bhigh min is bainne an am ao earrich,

Is bhi lamh air gearrain ga 'n cuir an èil,

Bhigh caoirich gheala le 'n uanibh meara,

Crodii-hoigh toirt barrachd ann air a chèll,

F 3 Bhiuk

( 66 )

Bhlgh fcipe mheala an lios gach fear dhiu,-

Le 'n gibte aincamh gan toirt ga cheil,

Cha bigh an ainnis a 's tir a fanachd,

'S gach ni bu mhaith leo bhi aca fein.

IV.

Cinnidh Cruinneachd, air frath na tire,

Bhis mu fhil-michail, ga chuir gu fas,

Cha fgeul o chach e, o chuir mo lamh e,-

'San air is dàine a ni mi caint.

'S pòr tha luachmhor e, bhis aig iiaiflìn,

Sa chuireas fnuagh air gach duine a ghna,

'S ni Domh'l toifeach dhuibh a cho duch,

Sàn fa 'n druim-eorna a tha e thamh.

V.

Bu bhoìdheach curidh, a bhi fan dùthaichj

San bhi na pluireanan feadh na 'n tom,

Mar luidhean garaidh, gach ni a fas ann,

Dathaobh an fhafich na ftrachda trom,

Gu molach liantach 's iad torail biachar,

Gu corrach grianach, fo fgia na 'n tom,

Cho conard iofal air frath an fhior uifg,

Le lointean lionmhora air gach taobh,

VL'N nair thig an Ollaig fan bhigh a choinne,

Aig GiUean troma tigh'n thun a Bhaird,

Le ball is camag, a doi na 'n deanadh,

Is frutha fallis a thigeblar,

-Gach

( 67 )

Gach fear air aghMÒh gu chulr a thaoghal,

Pa mhor am meodhairne ris an la,

•N am na coinle bhigh nafg Is caointhneas,

A meafg gach teaghlach a bha fan ait'.

VI r.

B' uafal greanar di hiain an t' 's ainfail,

An fluagh le 'm bangaide ann fan fhonn ;

Gun fhuath gun ghanlas aig tuath ri maifler^

Gu fguaba thiondadh as an loin,

Ach fuairceas cainte a 'g òl an flainte,

Le ceol sle damhfa a thoga fonn,

'Si 'n tarring dubailte a thoga fùnt orr,

Is uifg ruidh ann air fìùcar pronn.

VIII.

San hhigh an t' aighir aig Gillean ura,

Dol ris na ftacan gle mhoch a fliealg,

Feadh bein-a-chualach, bhi greidhean ruagha^^

Air gach fuaran a bha fan ait,

Da thaobh chuirn fhiadaich bha fafga 's dian aCj

A tharuingc fìos iad gu polla ba.

Sna 'n tlge fìantin bhigh iad gu h iofal,

Air urlar fgrìodag, is lios mun chàr,

IX.

Bhigh na leor dhiu da thaobh fe-chorrldh,

'S o chul na froine a tighin a nall,

Bha 'n arois boidheach gu iad th' in beo ann,

Air meud an reota ga 'm bigh fan glKamh'r,

Bhi

( 68J) j

1Bhigh cuìd diu tearna ftigh coire laurin.

•S mu chul na n'carn, tha 'n taobh thall don mham,

*S gheibhte daonan, air ruigh-na-faorach,

Na h' aithin maola fna laoigh fa mhàìdh.

X.

Mu lag ruigh-chapuil, bhigh lad gu pailt ann,

Da thaobh a bhacain, fna glacaibh feoir,

Bha 'n taonach cas ac, gu direadh mach ris,

San their gach neach riom an diu gur fgleo,

lain og mac-chalum, na 'm bigh e mairinn,

Se bheireadh barrachd dhuibh air mo fgeoilj

Threobh elongard 's bu mhor a thouna,

Bhi tric a feahuin air daimh na croic.

XI.

Ciod e an fìa dbomh a bhi ga innfe,

'S nach 'eil an t' (hinnfearachd an diu a laithV,

'S iad na caoirich a th' air gach aonach,

Aig na daoine a tha na *n ait,

Le brcith air eigìn, a glaca cheile,

Mu fhaltras feudail ac air cuid chaich,

'S on tha iad rointe an aghaidh cheile,

Cha 'n aobhàr eibhnis leam dol na m' palrt.

ORAN

( ^9 )

ORAN NA 'M FINEACHAN GAEDHLACH,

I.

Tha mi 'm fliuidhe aig ald-ouir,

Ga'il fealidh air gach feol,

Rathad righ dol feach an dorus,

Bheir dhuin toileacha gu lcoir ;

Beinn-a-bhrachdi air 'ur cùl-thaobhj

Is mur bigh i duinte an ceo,

Chìte fealla thall aig Neu-broch^

'S gu beinn udlaman an fheoir-

ir.

Ge be tharla rùr a binnain,

Dol a (h'treagh daimh na rroic,

Cnite tearnadh iaj o 'n fhireach,

Goin is giUean air an toir,

Tearna ftigh le btin-a-bhuirich,

'S fhad fa bhis an Diublic fo beo,

'S math leis pailte?.s diu rao 'n cuairt da,

Eidir fuar-mhun 's neud an eoin.

III.

DhTheudin innfe dhuibhgun fhaoineachd,

Gu 'm bheil giit>hnean ann gu leor,

Dhc-.na eakuin, dhuinn no cluidhean,

As an ftailin a bhigli corr,

Chuak>

( 70 )

Chu'alas, Aindreas-Ferara,

Nach robh barr air riamh do 'n t'feors,

Tha 3gulne na fheafas aite,

Ma bhis Dabhi fada beo.

IV.

Th'ur leam fhein gur coir dhuin teanfgal,

Agus ionlucha o'r n oig,

'S ind a bagairt oirn na F''angich,

'S iad gur ceanfucha gu 'n fgoid^

Ach na 'm bi fmn uile dileas,

Sa bhi firineach do Dheors,

Chite fuil air luchd ur mi-ruin^

'S chuire finn gu di am pòr»

V.

Tha finn laidir ann fan uair fOf

Mur dean cairdean fluaigh ar leon,

'S o 'n tha Mamon air am buaire,

Tha m' fhuil air fuathacha ri 'n feol,

Th'ur kam gur gabhi dhoibh bhi fmualneaeh,.

Ri lamh 'n uachdar fhaotin oirn,

Dol a choga ris a phàp,

'S iad fein a bhi a thamh fan ròimh.

VI.

Th'tìr leam fein gur fona an taite,

M' faithear pairt ann do gach fecrt,

Min is bainne is buntata,

Im is caifc na bu leior.

Far

( 71 )

Tar am faithear bradan tarr-gheal,

Tigh'n o 'n fhairge le deagh (heol,

Bhi ga ghlaca ann fna lianta,

Dubhan, driamaiach is fnod.

VII.

Gheibh fi 'n taon nì a tha feumail,

Chreideamh eifteachd mar is còir,

Is an foifgeul dhuibh ga leugha,

Toirt duibh leirfln air gu leoir,

*N uair bha lacob ann fan fhafach,

Agus Liban air a thòir,

Chum a chrcideamh e an airde,

*S cho d' fhuair namhaid cith'n na cholr,

VJII.

Mar bha Shadrach agus Mefech,

Maile ri Abednego,

Chaidh an tilge fan àmhuin tbeintich,

'S cha robh ceann no fuiltain dòit,

Cheann nach geile iaJ do dif ioghail,

D' on righ is ga chuid ceoil,

'S ann a thug iad geil d' on ard rigb,

Chum gun fgallta iad 's gun leon.

IX.

Is ma leughas fibh am piobal,

Is a mhineacha air choir,

Chi (ibh ann mar rinn an cipair,

•A bba geile rìijh na gloir,

Bhi

( 72 )

Bha G oliah mor fe laldir,

Tigh'n gu Dabhi 's sleagh na dhorn,

*S bhuail e clach air annTan aodin,

'S chail a dhaoinefe an treoir.

X.

Cum bu fhamhla iln gu 'n eirich,

Do gach beift a tha fan Fhraing,

Cha 'n 'eil ac ach iomha bhreige,

'N faoil fibh 'n teid fibh fo 'n command,

Suilean aca leis nach leir leo,

Agus bcul as nach tig cainnt,

Cluafan, aca tha gun chlaifteachd,

Ciod e 'n fìa dhomh bhi ga chaint.

X].

Eiridh fheara 's glacibh cruadal,

O 'n bu dual duibh 'e 'o V n oig,

'S bithidh fgairtail 'n am buala,

*S cuiribh uaith gun chuntas lòid,

Bithidh 'ur taice agaibSri 'r gualin,

'N uair a thig o thuath na feoid,

'S iad a fgatha an citin gu 'n guailean,

S ruidh na ruaig air na bhFs beo.

xn.

Eirigb Stiubhardich mo chinne,

Is iad air mhire gu dol ann,

Jarla Boid annle chuid giUean,

'S iad cuir imain air an namh'd,

lad

( 73 )

lad mar leoghan nach gabh piUe,

Gcd a thige feachd na Fraing,

Chuid nach leonadh iad fan ionad,

Stròichde iad le ionairt lann.

XIII.

Eiridh Domhnullich a chruadail

;

Long is leoghan fuas rì crann,

Fraoch na 'm bratich 's gu 'm be 'n fuaicheantaSj

Sgolta chnuachd fa ghearadh chnamh,

Bithidh 'n targaid air an cruachin,

Claidh criìach aca na *n laimh,

La bhlair a bha 'n raon-ruari,

Choiiln buaidh air na bha ann.

XIV.

Eiridh fin lelbh tighearna Sthruthain.,

Thig o ghiubhfaichean nam bean,

Clach na bratich air a ghiulan,

Dhuibh cha churam 's e bhi ann,

lad cho fgairtail an am rufga,

Lannan cuile ghearra chnamh j

Mar gu 'n fgathadh iad na fiurain,

Bhigh a Sputadh ann fa mhaidh.

XV.Eiridh fin leibh clann an Toifich,

'S iomad feors a thig na 'n ceann

Sliochd a Ghobha chruim gu fonruiclit,

'S Clan Mhic lafain leo gun mheang i

G Thii

( 74 )

Thig na Catanich Ìe *n cronan,

'S cha 'n e fcrobadh a bbis ann j

Gearradh uilt is fuil ga dòrta,

Gus an confuich iad an Fbraing.

XVI.

Eìridh fin leibh Clann a Mhuirich,

A fhuair urram ann fgach camb,

*S iad mar Chaoilte no Co-chulun,

Gach aon duine dhiu bhis ann,

lad a taornidh as gach gunna i

Is co ulamh leis an lann.

Cheart cho folum air na builean,

Cuir na muineal diu fna 'n ceann.

XVII.

Eiridh Frifailich na *n geur.lannj

'S iad gu h eatrom funtach garg,

'S bi fear bhealadrum le reifmaiJ,

"Na chul fgè aca gu dearbh,

Cha bhi duin aca fo chreuchdan,

'S bi na reubalich dheth marbhj

Feilairin le dlùs an deirich,

'Siad mar eibhUn teith on bhal^o

XVIiI.

Eiridh Camarouich gu fìamhachj

Is Loch-iall bi air an ceann.

Lannan, tana, glana, giara,

'iS iad toirt griofach air an nambj

( 75 )

Cha bu iliugra dholbh tigh'n fiar air -,

*M fear is dàine riamh chaidh ann, . ^

Thug c 'n fgornan as le fhiacla,

'S chuir e crioch air ann fan am.

XIX..

Eiridh Grigarich gun fhailin,

Tha iad laidir ann fgach tir,

Ged a bha iad creis air chul,

Tha 'n ainm air uracha a rÌ3,

*N ùair a iheanas iad ri cheile,

GrandicbSpe b' air aa ti,

Chuire feachd le neart a cheile,

'S dh'fhagadh reubalich na 'n fin.

XX.Eliìdh Caimbeulich gu healamh,

*S bi Mac-Chailein air an ceann ;

Is an t' larla a tha 'm bealach ;

'S Loch-nan-ealla air a laimh,

Bi Loch-dochard 's Achaloinne,

Tigh'n nan coineamh thun a chainib,

Glean-afalich is Glean-libhuin,

Chuire mihin diu nah deann.

xxr.

Thig Mac-Caonich 's thig Diubhc Gordan,

'S thig Cuilodair leo a nall,

Thig Mac-Lachlin 's thig na Lcoidich,

Sifalich o chòir na 'm beann,

G i Thif

( 76 )

Thig Mac-Dhughail ann \t meòdhairn,

'S achadaleagha na dheann,

Leis na hoganich is treubh'aich,

Sa chuire?.dh Eirin fo chumànnd.

XXTI.

Bith na Moirich leibh gun f hailin,

Tha iad laidir air bhur ti

;

EiJir lo is bailebhàne,

Agus Facaland a 'm Fibh,

Mar ghabha fìn is Tulich-bhardni*

Agus blar an cois na fri,

'S ealamh dhcire iad le ghrafan,'

Ge be la a thig an itri.

XXIIJ.

Tha na Sùrlanich air eiridh ;

Dol a dh'eirin an fan ani,

'S cinte gu 'm toir iad buaidh-làrach,

Agus Saniuel bhi nan ceann;

C'ait am faca fi lliiol adhamh,

Na thuq barr air ann fan am,

"'S-cha b'fhada fhcafadh iad na latha'r,

Na 'm be daidhean a bbighann.

XXIV.

Thig Mac-an-Aba feibh le durathd,

'S a Cinalla bruchdidh nall,

H uile fear is fhearr ri chuLthaobh,

'S thig Mac-Neachduid dun-da-rarali,

Thig

( 77 ;

Thig Mac-Laomain as an traigh leibb,

'S cha 'n e failte a bhis ann,

Gus ah leagar iad fan Arich,

Is am blar a chuir gu cheann.

XXV.Thig Mac-Aoidh le fhcara troma,

Suntachbheir iad coineamh dhoibh,

Cnamhan, cinn, is cuirp ga 'm pronnaJh,

Gaor a ftealla 's fuil ga dort,

'S iad nach aoma'' thaobh an droma,

Ruidh nan coineamh 's ac na 'n dorn,

Lannan rinebhirach nach fealladh,

C'aite an tolladh iad aai feoil.

xxvr.Thig Clana-Leathuln leibh le mor-chuls,

'S cha bhi Hobron* air an ceann j

O na 's righail iad ra (hloinne,

Fear na foille cha bhi annj

'S moch a dheiridh iad mu latha,

'S gu 'm be 'a aidhir a dhol ann,

'N uair a thairne iad an claidhe,

Mire-chatha chuir gu cheann,

XXVII.

Eiridh Meinorich na h' Apuin,

Tha iad neart-mhor ann fan uair,

'3 gu 'm bu bhoidheach bhi gam faicin,

'N uair a bhigh am bratach fuas,*

G 3 TlgUWho betraycd M'Lean st the BattJe of Invcrkelthinj.

( l^ }

Tigh'n an ordu thun a chaiftallr

Tha fo fhafga na gaoidh tuath,

'N uair a thoifeachadh am baitcal,

Racha iad mar lafair fuas.

XXVIII. -

Thig Clann-Fhiunlai a fara-mhar leibh,

Bheireadh aireamh leo nach gann,

lie làn mifnich dol a dh' Eirin,

'S ged a b' fheumail e do 'n Fhraing,

Tha iad fuileachdach gu creUchcU>

trilamh beumanach le 'n lann,

'S ged bhigh Buonapartc fein ann,

Chailleadh iad gu leir an ceann.

XXIX.

Tha na Feargafanich, treubhach,.

'S ealamh dheireadh lad fa chuis, «

Laidir neart-mhor feadh na halba ;

'S fad thug fealbhachadh a chruin,

Tha iad ui!e dhiubh cho dileas,

'S gur toil-intinn leo dufg,

Sheafa onair mar bu coir dhoibh,

Is Righ Deors bhi air an cul.

XXX.

Thig Cornel Butter libh o 'n fhàs-choiH,

Lc fir laidir fhuntach og,

'S goiltc trupairin gu 'n failtean,

(JLjeis ila claidhibh bhi na 'n dorn,

Mar

( 79 )

I\Iar an reifeamaid dò ghaedhlach,

Latha bhlair bha 'm Fontenoi,

Choifin onair ann ga 'n righeachd,

Is ga 'n lineachibh ra 'm beo.

XXXI.

Eiridh Breaco Duff o thuath libh,

Le chuid uaiflin a bra mharr,;

'S fada chluinte fgal a phibe,

'S morthear Fibh e an taobh thall,

'N uair a chaidh e do dh' Eirin,

Se Sir Seumas rinn an call,

Cuid ga 'n fpada is cuid gan reuba,

'S chuid a gheiU diu a bhi 'n fas.

XXXILGed a dh'fliag mi iad air dichuimh'^n,

Pairt do 'n b' Ihiach dhomh a chuir ann,

Tha iad laidir, neart-mhor lion-mhor,

Mheud fa chuir mi iìos fan am,

Tha 'n 'ur cabhlichin air chuantin,

Faithin buaidh orra fgach am,

Sa chuidh nach cuir iad ann fan fhairgc,

Nà b:a[h an earbs a teachd nall.

ORAN

( 8o )

ORAN GAOIL.

Air fonn Tha 'ti oìdhch nochd gun amhras /a'« geamhrafada fuar.

I.

'S oiRiDH flan do 'n mhaighdean,

Tha'in an ràidh'r le foils am choir,

ChuriTg mife boilfge dhi,

Mar dbaoimain laift an or,

Bu bhoidheach glan a ht'ogas,

'S cha robh caochla air a feol,

Is thug i cup, am laimh dhomh ;

'S bha beatha ann ri ol.

ir.

*N cupa fin tha 'm laimhfe,

'San deoch flaint ann-Mhaoidean ò^,

Oluidh mi gu fundach i,

Gus an ruig mì grùnd fa chorn,

Ma tha ea-cail ann am fliamaig,

Na mi-fhallaineachd am fhcoil,

Fogri fin o 'm chreubhaig e,

'S cha 'n eirich e ni fmo.

III.

A righ gur iomad ioc-fhlainte,

Th'air iadha ann fa chup,

Gach coluin ann fan teid e,

Cha 'n fhaicear iad fo ftuirt^

ruadichidh

( 8i ;

ruadichldh e gach ea-call,

Bhis a falWi feadh feithibh chuirp,

Mar fìn ni *n iar mi leigh,

Fhad fa mhaireas deur fa chup.

IV.

Ach 's bochd a chuir an gaol rluin,

Gun chaolich e mo cha'?,

Gun thanich e mo ghruaghean,

Gus an d'fhas mi duaichni glas,

Chaidh faighead gheur am chridhe^

Nach toir lithich air a hais,

Ach gur tu fhein an nian lin,

Ga 'n dligheach a tolrt as.

V.

Mur tolr thu as gu luath i,

Mun teid i buan aa fas,

Their iad nach gabh i fpiana,

Chraobh nach fnionihar as a barr,

•N uaii- fhineas i a geugan,

Bi freamh a dol fan iar,

*S mar fln gur fearr a gearra fl ìs, •

Mja 'n teid a freamh an fas.

VI.

Clia 'n fhaith mi tamh fanlatha leat,

-Le fabhaban sle prainh,'

M' aigne gach la air luafgan,

Mur long fa chuan gnn traigh,

Tha

( 82 i

Tha faighdean geura buaireafach,

Aig cuir mo thruaighe 'n aird,

Ach nis gu 'm faith mi fuaracha,

O 'u fhuair mi 'n cupfe am laimh.

VII.

'N uair a thrg an oidhche,

'S am a dhaoine dol gu tamh,

*S m domh fhein nach aoibhin e,

C; a laibbir dhomh mo phramh,

Bl deoir gu frafach buailteach,

A ij;!i*n o 'm gruaidh air fnamh,

'S gur tric a fhhuchmi chlualag,

Gus an d'fhuar'.ch i fo 'm cheann.

VIII.

'3e their gach neach a chi mi rium,

Am bheil do ghniomh ro ghoirt,

Na bheil do mhaiftir dioltach ort,

'N uair dh'fhas do nial cho bochd,

A ghruagh a b' aift bhi Uantach,

Air tolU fios na slochd,

'S gur leir a bhla na deoir a chaiU mi,

Bhi ga 'm fafg gu goirt.

IX.

Gur e a thuirt mo chairde riom,

'N uairt thàinic mi diluain,

'S bochd a chuir an tearrach riut,

Gur tana a dh'fhas do ghruaigh,

Mu

( 83 )

Mu bha di do (hlalnte orf,

C'ar fon nach d' ain thu nuas,

Is gheibhe tu greis dhiamanais,

A' giafgach aìr na puill.

Cha ghabhainfe ri h iafgach,

O nach lian a bhighe ann,

A gheallag a tha uamfaj

Tha i fa chuan a fnamh ;

Ged bhigh i *n grund au aigail,

Na laidh air chlacha bàn,

Bheirinn as le 'm fhiacia i,

No dh' iocain airfon fnaimh.

ORAN A RINNE DO THIGHEARK URRARD A DHEUG

SA BHLIADHNA 1781,

I.

Tha mulad tha mulad,

Lian mulad ro mhor mi,

Ged is eigin dhomh flaulang,

Tha tuiUe fa choir orm,

Mu 'm mhaiftir mor prifail,

Bhi fo lithiche an conuidh,

Sa

( 84 )

Sa Bhaìntighearna chllutach,

'S tric a fuilean a dorta.

II.

'S trìc a fuilean a dorta,

'S cha 'n fheorich do dhaoine,

Ciod e leith fgeul na baintighearn,

O na thainig na faoiltich 5

Sàr uachdaran diutach,

Bhi gun furd air ach eatrom,

Deagh flieife na tuatha,

*S bu taice guaile do dhaon e.

lil.

Bu taice guaile do dhaoin e,

'S mi dh' fheuda a raidhin,

'S cha 'n ann idir am bliadbna,

Rinn thu fhiachin do chairdeas,

Ach gach uair a bhigh feum oirn,

Biii tu reidh ann 's gach cas duinn,

Bhi do litrlchin dubailt,

Ann am phuidfe ann 's gach aite.

IV.

Ann am phuids ann fgach aite,

'S gnr e chraidh mi am bliadhna j

Nach lamhalch thu *m paipair,

'S nach ardich thu 'm fiach air,

Tha mo chairdean gle laidir,

Ann fgach alt ann fna crioche,

Ach

( »5 )

Achfc mhiadlch mo ml\ulad,

Tìghearn urrard bhi iofal.

Tighcarn urrard bhi iofal,

'S goirt an fgial e ri raite,

'S tha mife ga leugha,

Mar uan fan treud 's e gun mhathair,

Ann fgach alt aìr 'm bu bhoiche,

'N robh feol tigh'n an aird orm,

E* bhi nife air mutha,

'S creach a dhìi'.-:h no dha e.

VI.

'S crcach a dhùich no dha e,

Tha mi 'g raite ri innfc,

Bha c, iochdmhor no bhaighall,

Bhi e, arda na intinn,

Cha chuala mi bàrr air,

Ann 's a cheairne fo 'n righeachd,

B' fhearr mios aig daoin uaisle,

"S aig tuath-cheairn na tìre.

VII.

'S aig tuath-cheairn na tìre,

'S iad -a dh'innfe nach breug e,

Gur i fo a bhliadhna,

Dh'fhag iargnich gu leir finn,

Aon mhile is feachd ciad ann,

Na 'm b'fhiach mi gu lcugha,

H Ceithlr

(' 86 )

Ceithir fichead fa h' aon ano,

'S bithidh cuimh'n air an deigh fo-

VI ir.

'S bithidh cuimh'n air an deigh fo,

'S goirt a lèus air an dùthaich,

Cha robh duin ann na 'n eigin,

Nam reiteacha cuife,

Cha 'n iaradh e paidhe,

'S cha 'n fhairde e dhiu e,

'S ann a bhigh e le folas,

Toirt ol, doibh a phuidfe.

IX.

Tolrt ol, doibh a phuidfe,

Air chumhnant na reite,

'Sgeul dubhach ri ràite,

Thu bhi 'm blar fo na^deibhibh,

Ann an toifeach an raidhe,

O' chairich iad lcin ort,

O 'n a chaochail thu abhaift,

'S tearc a chaoidh mo ghair eibhin.

X.

'S tearc a chaoidh mo ghair eibhin j

'S cha 'n eil feum dhomh bhi gearan,

H uile lath agos òiche,

Mar no h aoniche corrach,

Mar gu 'm bithin ga 'n dire,

Le ftri rahoir am choluinn,

O'na

Oua chaochail thu Sheumais,

Gha 'n 'eil feutn dhQmh bhi gearan.

XI.

Cha 'n 'eil feum dhomh bhi gearaa,

S bi e na eallich air mintinn,

Gus am faic mi a d' aite,

Ao tal fotha cintinn,

An-i an gaol fann an abhachd,

M^r a b' abhaifl ga 'r fions'reachd,

Dejjh {hcife bhur cairdean,

*3 gu brath cha bhi di oìrbh*

J*AN DO CHORNAIL UILLEAM ROBERTSON LEOII>,

A RINNE SA BHLIADHNA, 179I.

Air fonn Na fala co7tfpoidach ga'nfuachhttas cean

anfheidh.

I.

*S gach oidhche theid mi chadul,

Is gach madin ni mi gluaft,

Gur tric thu tigh'n air maire,

Fhir is fiathail e meafg fluaigh,

H 2 Gu'm

( 88 )

Gu 'm babhaifl duit bhi mar' ruin,

Cumail cothrom ris an tuath,

'S cha bhigh lìnn ann an cun'art,

Air na gunnachan thoirt uainn.

II.

Cha bhigh iìnn ann an cunnart,

Bhi ga 'r (ummanadh an tràs,

,Na 'n tige Cornail Uikam,

Thii e, murrach air 'ur tearn j

'N sàr dhuin uafal urr amach,

Ga 'm buineadh a bhi bàgh,

Is tha daoin' uaisle is cummainte,

A toirt gach urram dha.

III.

'S òg a fhuair thu 'n turram lln,''

'N u.'r bna tiju 'd ghibllan og,

'S biia 'm Parlamaid cha tìlrach,

Gu 'n robh n.ilneach aig do {heors,

A choifne buaidh le 'n claìdh,

Is a thathaiche an <òir,

Air mhiad 's ga 'n teach thair chuaintlnn leibhj

Eha bhuaidh le Cornal Leoid.

IV.

Tha buaidh na dhà le barrantas,

Hi aithris ort air thus,

Na h armailte a b' ait Icat bhi,.

3u taitnich lealja fùJ,

( 89 )

Bhigh cota gearr is breacain oirbh,

Am pleal ofcionn a ghlùinn,

Mar ri ofan na *m ball cuimìre,

Nach mileadh bheag da 'r lùs.

V.

Bu cuimir fibh nuair dheire fibh,

'N *ar Reifeamaid air blàr,

Bhigh ite dhubh is peacaig,

Gfcionn bhur 'n aodin ard,

Bhur Cornal bhi gu maighdainail,

A faoneachd gach ni b'fhearr,

'S cha tige dad ri 'd fliaighd fhcara,

Ged thige roiniv-ri cach.

m vf.

Cha tige dad ri duin again,

«S tu murrach air 'ur cùl,

Cha chualas bàrr air Uileam, .

O 'n chaidh urraird ann fan ùlr,

Ma bhis e lathaìr 's duine e,

Bheir thugaine gach cuis ;

A chaile finn le cean fifrich,

'Sa tha nife aig an Diubhc.

VII.

Ach..'s barall leum gu'm fifrich thu,

Am bheil fithunn ann ad chòir,

Ma fe 's gu 'm bheil leig fios thugin,

'S bi 'n grigarach na 'n tòir,

^ H 3 Ach

( 9Ò )

Ach 's fhada lein o thrial thu uain j

'S mi iarguinach gu leoir,

Ach gus am faic mi fiagh agaibhi

Ga riarucha an Leoid.

viir.

San dè bha fgeula b' aile leum,

Ga aithris ac mun bhord,

Ged cha thu fheìn air aftar uain,

Do theachdaireachd thi'n oirn,

Tha comas ellde is bradain,

'S Daimh chabar agus chrochd,

Air fhaptin ann ad Sheartarre,

'S cha leig thu as e 'd dheoin,.

IX. mTh'ur lcam fhein gur eibhin duin,

Gu leir thu th'in an nall,

O na tha do pharanda,

A lathair air do cheann.

Cha bhi bròn no iarguin oira ;

'S thig Siorghlais a nall,

Feadh Shlochd is ghlac bu màianach kibhj

Bhi Fiaghach na 'n damh feang.

X.

Gur math thig an gun'aa dhuif ,

.

A Dol a fhiubhal bheann^

Flafg fhudr.ir a bhis inealt a,

'S beul iDÌofair air a ceann

,

( 9' )

Bi rpor nach diulta aingeal,

Air a teannacha gu teann,

*S n uair bheana frad an fhudar ;

Gu 'm bigh ftùr a fear na neang.

XI.

Th'ur leam fhein gur fafanda,

Bhur ti 'n dathigh muthra nòn,

'S gu 'm faighte bèin ga 'n ftraca,

'S coinlcan ceir an las air bord ;

Bi fion ga ol le farum,

'S bi ealidh aig luchd ceoil,

'3 gu 'm faighte fìn le caoimhneas,

Gach aon òidhch an caftail Leoid.

ORAN DO DHITHIS DHAOIN UAISLE A CHAILLE

ANN AN COGA NAN INSEAN AN EAR I792.

Alr fonn Dun-bhelgain bhi nafhafach.

I.

Tha mulad mor fan tim fo orm,

Air indrigin am airne ;

Mu 'n fgeul thain as na h infean oirn,

Ga innfe ann fgach gafaid,

Cun

( 92 )

Gun d'fhuair *ur daoine leona ann,

*S gun chaiU finn chuid bu fonfricht,

A chaidh ann as m' eolas fe,

B' iad Cabtain Leoid is Padrig.

II.

Air chint tha ^n cairdeaa muladach>.

Is doilich bhi ga naireamh,

Ga *n iondrain a h uille la,

Bhis cruineacha nam fardich .

*N aite a bhi fulafach,

'Sa bhi toirt bail is cuireachan^

'San theid iad bas k mulad,

Murdean Gornail Uileam (la dhoibh,

irr.

Tha bhain-tighearna ro bhronach,

.

'S gun feol orra mar b'abhaift,

Gha 'n fheud i th'in a feomar,

Gba cheol a dheàna fla dhi,

Cha 'n fhaic i ni bheir folas di,

Ged thig gach neach a cho-radh ri,

O *n fhuair i fgeul na h oganan j

A leonadh ann fan àrich.

IV^.

Cha nionadh leam ged bhithe i,

Gun chridhealas mar tha i,

Gur tric a fuil is fnidh orra,

'Q chà ninis i do chach e,

««

( 9i )

Ge goìrt an fgeul ri cho-radh e,

Cha leafich finn !e 'r goruich e,

Bira 'm bas ud Jhoibh air ordiicha,

Mua d'fhuair iad còt on tailfhear.

V.

Cha 'n ionadh leam ged f!iaice llbh,

Ma biiis fìbh fada a hthair,

Nj bheil do dli'fhearun confìch ann,

A bhi aig Leoid gu aileas,

Cha' n ionadh leam na cuifean fin,

Bhi aca fgu 'm be 'n duclias e,

*S na bheil ann deagh dhurachd dhoibh,

'S am fiuran glan lain Fail ann,

VI.

Chuali mi gun bhuidhin fibh,

A c amaindeachd gu harda,

'Sma bhii mi lathair cluinidh mi,

Sheachd urrad blii gur caramb,

Na chaidli thoirt uaibh le h ain-eolas,

Sraghruuidh is ua bheil maiUe ris,

A chluain a bh'aig bhur feanair,

'S th'ug le h aimeaJachd do chach i.

VIL

Ach 's iomad neach tha muladach,

Is doilich ann fan tra fo,

Tha Bain-tighearn Phroifl: Uileam ann,

Bc h ulidhfe dhiu Padrig,

Tha

». 94 >

Tha Mis Mari cumainte,

Gun tamh orr ach ri tuireadan,

'S gur gann a ni i guth ri neach,

Sir chuaih air fon a biathV.

vni.

Tha gach neach ma 'n cuairt duinft ann,

Don chuala an fgeul craiteach,

Tha 'n tedghlach tha 'n raon-ruari ann,

*San duibhle bhuaine Padrig,

Gu 'n d'fhan iad ann fna h Innfeachan,

A meafg na th' ann do Nigairean,

Nach d'fhuair finn mar ri *n dilfean lad,

Ga *n cuir fa chill a bail leinn.

IX.

B' fhearr leam fhein gu 'm faicc finn,

Tigh'n dathigh na tha lathair,

Raibard Leoid chuir aiteas oìrn,

Na Chaibtain air na Gaedhail,

Dh'fhogra e gach mulad uain,

*S bhigh fouJas agus cuireachan.

Alg tighearna Leoid mar bhulne dhsj

O 's dainne ann fgach cas e.

a£ABAN

( 95 )

GEARAIN LEIS AN UGHDAR DO DHUIN UASAL

ARIDH SAN DUTHAIGH CHIONN NACH ROBH

PREAGRA A LITRICHEAN AIR DHA FEIN A BHI

AN DUNEIDIN.

Le Luineag.

Hug o u rail o u, hug o u ro nail leibb,

I.

Beir an t'forridh fo uamfa,

Do 'n tuath-cheairnc dh'fhag nii,

Air gach taobh do raon-ruari,

'S tha mo lualdh air a Gharidair,

Hug o u, &c.

11.

Air gach taobh do raon-ruan,

'S tha mo luaidh air Gharidair,

'S nam bithin am ghruagich,

Gu 'n gluaifin roimh chach leis.

Hug o u, &c.

HL

'S nam bithin am ghruagich,

Gu 'n gluaifìn roimh chach lcis,

Cha togadh e tuafaid,

Ach fu2

Hug o u, &c.

IT.

96 )

IV.

Cha togadh c tuaraid,

Ach fnaimhneas le gaire,

Agus Raibard Mac an Aba,

'S gu 'm b'ait leain bhi laimh ris,

Hug o u, &c.

V.

Agus "Raibard Mac an Aba,

'S gu 'in b'ait leam bhi laimh ris,

Air an dail tha gu h iofal,

Far am fiarich na gacdhall.

Hug o u, &c.

VI.

Air an dail tha gu h iofal,

Far am fiarich na gaedhail,

Am bheil agad biadh dhuinn.

Tha ciocras mu 'r nalrnc.

Hug ou, &c.

VIT.

Am bheil agad bladh dhuinn,

Tha ciocras mu 'r nairnc,

Cha d'fhuair mi mo dhiotadh,

Ach diolaidh mi 'n tras air.

Hug u^ 3cc.

VIII.

( 97 .)

VIII.

Clia d'fhualr mi mo dhiotadh,

Ach diolaidh mi 'n tras air»

'S tric a rinn e an liana,

'S nach 'd iar c bonn paidh

Hug o u, 8<c.

JX.

'5 tric a rinn e an liana,

'S nach 'd iar e bonn paidh,

Ann an com na fil-Michael,

'ò mu thim na fiUfraide,

Hug o u, &c.

X.

Ann an com na fil-Michael,

Smu thim na fil-fraide,

Gu ^n tige na tuathich,

Th'ar druimuachdair an tra fin,

Hug o u, &c.

XI.

Gu 'n tige na tuathich,

Th'ar drumuachdair an tra fin,

Daoin ilsc agus uailfe,

Bheire fuaim air a ghaedhlic.

Hug o u, &c'

I XII.

( 98 )

XII.

Daoin ilfe agus uailfe,

Bheire fuaim air a gliaedlilic,

Thig gu leoir thun na feile,

Cha 'n 'eil feun: bi ga naireamh.

Hug o u, &c.

XIII.

Thig gu leoir thun na feile,

Cha 'n 'eil feum bhi ga naireamli,

Thig Uileam Mac Edaird,

'S thig Seumas Mac Phadrig.

Hug o u, &c.

XIV,

Thig Ujieam Mac Edaird,

Thig Seumas Mac Phadrig,

Bi botol ga eigheacb,

'Se b' fheumailc dha dhiu,

Hug o u, &c.

XV.

Ei botal ga eigheacii,

'Se b'iheumaiie dha dhia,

'S bi muilt aig Mac Edairci,

Air an fheil a ni 'm paidh?>

Hug o u, Src.

^ 99 )

XVL'o 'oì muilt aig Mac Edaird,

Air an fheil a ni 'm paidhe,

'S cha ninnis mi m' bliadhna,

Dhuibh trian do na bail leam.

Hug o u, &c.

xvir.

'S cha ninnis mi 'm bliaJlina,

Dhuibh trian do na bail leàm,

'S cha lagh mo chuis iarguin,

Nach do fgribh thu dhoaih Gàlaid.

Hug u, &c.

xviir.

'S cha iagh mo chuis iarguin,

Nach do fgribh thu dhomh Gàfaid,

A dhinnfe dhomh fgeula,

Co dheug no tha lathair.

Hug o u, &c.

r XIX.

À dhinnfe dhomh fgeula,

Co dheug no tha lathair,

Bcir mo Ihoridh gu leir dhoibh,

'S thoir te dhia don mhanus.

Hug u, &c.

I 2 XIX

( loo )

XX.

Bclr mo (liorldh guleir dhoibh^

'S thoir te dhiu do mhanus,

Agus innis gu 'n 'd each mi,

As a chleachda a b'ahhaift.

Hug o u, &c.

xxr.

Agus innis gu 'n d' each mi,

As a chleachda a b' àbhaift,

'S cha 'n 'eil mi fo churam,

Bhi dùna na pairce.

^ug o U; &c.

XXU.

*S cha 'n 'eil mi fo churam,

Bhi dùna na pairce,

Smi 'n feomrichean gle ghlan,

Agus fglèt air am braighe.

Hug o u, &c.

XXUT.

S)mi 'n feOiTirichean glc ghlan,

Agus fg'èt air ani b; .lighe,

Soridh eiie gun diciiuimhain^

Leachd-an-fgnoaain gu *in bhriiith'r.

Hug o u, &c.

XXIV.

XXIV.

Soridh elle gun dichulmhain,

Leachd-an-fgrìodain gutn bhraithV,

Ged nac h faic mi e 'm bliadhna,

Tha riaghailte laimh ris.

XXV.

Ged nach falc mi e 'm bliadhna,

Tha riaghailte laimh ris,

Ni cur agus cliadha,

Sa dhiolagh fhil-Martuin.'^

Hug u, &c.

3IIAN DO THUATH MHURLAGAN NUAIR DHAORICHE

AM FEARUNIX ORRA. I786.

Air fonn Wat ye wha I met yejlreen.

I.

Chaidh mi latha 's tigh-an dùn,

'S chuala mi a chuac ann,

Bha i ann am barr na geige,

G' cifteach4 ris na chluinnc i,

Thuii-fc

Thuirt i rìs an uifaìg chrìn,

Co a chi mi muidh an fin,

Ach Domh'l Cuimaineaoh mar btibhaift,

Cuir ri fta gu cummaifìde.

IL

Chi mi 'n t' eildair an taobh fliios,

'S gniomhach e 's cha b' uilear dha,

Mu fa 'n dean e n aird am mhl,;

Che^thir aird fà chunne finn,

Deich puind (hafanach tha e dha,.

Do chnaimh mail 's cha b' lùlear dha ',

Lcith-cheud tafdan chuir na 'n deannj

Air fon gach aon ni thuile fin.

IIL

Phadrig arfa domh'I bàn>

Tha finn ann cho cumnv-iinde,

'3 ged a bhi finn aig a ghall,

-'S gun alfucha aig duin agin,

Tha mo phaiffinfe ro og,

'S gun treoir ac ni mo chuideachaj,

Is tha thu fiiein air dol an aiois,

Is feuch an faoil thu 'm fuirich finn,

IV.

Labhair Sanndi air an cùl,

Gle fhiungantach fgur duinail e,

Tha mis ann o 'n Ihad ijo dh'ùinej

Is lochd furd a thuil orm,

Cha

( 1^5

)

Cha 'n fhaca n.l 's cfia'Chtìflla* fgeui,

Ga leugha o 'n bu diiine- miy

Alr mheud's gacaii'e fiblt air chul^

Nach fuige e is tuile lin

V.

Thoirt lain goubh bha mi la,

Gle laidir 's cha bu curi mi,

Dheanin turn mar thear a chadi,

ìs tailfhearachd a thuile lln.

Thug mi d*eùchain do gach feol,

13u bhoiche 's gun bhi ftruidheas ach,.

Sa nife ged a tha mi li'ath,

Cha dean an riagh mo chutdeacha*

VI.

M' fear a bh'ann fan acha shios,

Thuirt e 's fìor a^ th«irt thu-,

Mur tig feartuin oirn gar diona,

'S diamhain duinn bhi fuireach ann,

Ann an ftangibh pairce an loin,

Chaidh mo mhart boidheach cumalach,

'S bu bhrath air amhlan dhonih gu 'm bhord;,

Na 'm bigh i beo mar bhuinne dhi.

VII.

Labhair Alaftir mo ghaoil,

'S faoin leam caint gach duin ag!bl>,

Bheir fìnn aran as le faothair,

Ni fmn aol is ioma rud,

Dh'fhcudte

C 104 )

Dh 'fheuJte gu 'n tlondagha chuibhle,

Ged tha fuim ga cumail ruinn,

Gheibh fjnn pailteas do 'n bhuntate,

Im is caife cuide ris.

VIII.

Fhuarr finn daìl leig ann fa mhàl,

Cha bhi 'n fheilMàrtin tuile oirn,

Gus an fniomha finn an fna,

Is bcUa gràin chuir cuide ris,

Gach ni chinneas air an àite,

Pairt dheth chuir ga cuideacha,

'S fhad, a bha finn air bheag màir,

'S gu brath cha bhi finn tuile ann.

ORAN DO 'N MHUSG.

Air fonn Na Musgaìd air alackaig

I.

Chuir mi Mhufgaid air alachaig,

M' ball arm an robh feum,

'N dèis a glana fa huiUe,

]s a fgùracjh gu feum,

Bha

Bha fpor thana gheur ùr inf,

Nach diulte ri fein,

Gus 'n tig naigheachd as ùr oirrl,

Cha chuir mi ftùr as a cre.

IT.

Thug mi tamall as 'm oige,

Is be n'.o dheoin is mo mhisnn,

A bhi 'g eiridl; roimh lathav

A dh'fi^aotìn aighir iai t' sliabh,

Ged a thilgin na heoin ann,

Cha robh 'n toireichd cho dian,

'N uair a chidhin fear eroice,

Bha mi 'n toir air a bliiafl.

III.

Cha robb neach ann fan outhaicb,

Nach Toh'\ 'n duil iiun ùn am,

Nach tigc; oirn miviha,

'S nacU bigh a -jhui- oirn cho teann,

Ach chi fibh Dife k'r fuiUoh,

Gu 'n rì'àm on rhuirr oirn a nall^

Gu 'm teud maidheach a chàil,

Biii tigh'n a raidh a^r 'ur ceann.

IV.

Acn r.ir leamfa gur cearbaclv,

Co fhealgair m.^r rnis,

Chleacud an fireadh fejdh Garalieh,

*3 nach feuU ara marbha fan has^

Ach

( io6 )

Ach mur bhi airfon farmaid,

Gu 'm b'fhearra dhomh bhi glic,

Na bhi feithamh air bronaig,

Ri òiche reot am bun pris.

V.^N uair a thige a ghaiHonn,

Sa bhigh a ghealach na haird,

Sann an fln bhigh an eaUdh,

Aig gilibh bhaile fo thail,

Dol na 'n deighidh gun churam,

Rinn iad diubhail is call

;

D'iith iad uile an drùim eorna,

Aìg Domh'l roifeach gu hard.

vr.

Chuala mis aig feann daoine,

Gu 'n robh fan Aonach's air chùl,

Na feiih air gach muUach,

Is comas gunna agus cù,

Aig'gach og.mach treubhach,

A dheana feum leis fan uair,

Ach finn a gheibh fibh an aithrls,

Aig lain Mac Calum fo fliuas.

VII.

Thurt an duine 's e freagairt,

'N uair a leigin mo chu,

Sa ruiginn fe-chomhrl,

Bha e coi-dheas co dhiu.

A rachuìn

( 107 )

A rachuìn ri bruagh,

Na culr riu air an luib,

Ach cha 'n 'eìl fta' dhomh, bhi *g innfe,

Ach rud a chi fibh le 'r fuil,

viir.

Gheibhte fin agus earaba,

Ann fa gharalach fo thall,

Coileach duth agus liath-chearc,

Gun ghain air iafgach nan ald

Cheibiite toradli aig feudail,

Meas an gheuga na 'n crann,

'S cha hz eagul an ùlu,

Bh'oirn mar churam fan am.

IX.

O fe ordu ùr maiftir,

Chuir na 'r tamh finn an tràs,

'S math 's fiach dhuinne gèile,

Ni e fhein finn xn aird;

Ged nach d'fhuair finn na bèin,

Tlioirt thun na feile dimairt,

Tha ùr caibheairt an caona,

'S cha robh 'iir faoire an ait-.

OKAM

, 1=8 )

ORAN DO »HOCTAIR STIUBHARD, ANN AM BAIL

ÙR NAN GRANDACri.

Air fonn Coh'e^Ceaihhml\.

I.

Sa Dhoftair Stlubhard gu 'm faic mi flan thu,

Stu nochd an cairdeas o 'n tra fo 'n dè,

Bha mi nain-eol ann fan àìtq,

Meafg nan grandach air feadh Sthra Spè,

Rìnn thu rueolas riu anairJe,

'S chulr iad an lamh ris na bh'ann am fgè,

'S gheibh iad orain a bhitheas greanar,

'S ni oiche gheanihri chuir seach ga 'n leugh.-

H.

'S math thig breacan ann an eile,

O fcionn do fhleifte is gile dreach,

Ofain mheanabhallach, gheal is drearga

Ii'i 'n da chalapa is cruinne cas,

Cot<i fgairlaid ; is bolnaid 's beum as,

Is ciaidh geur an ad laimh nach tais,

Aìr thùs na feine, a bhi tu 'g eirldh,

A bhl fo 'n eide gam bigl\ an fmachd.

III.

-Nair nan daolne a thional co-Iuadh,

Air an lòn am baile na 'n tom,

Slionmhor grandach fan rang an ordtf,

A flicafa corug fa bhuidhne geal.

( 109 )

Bu bhe.ig an curam an am dhoibh rufga,

Is Doctair Stiubhard air chul nan sònn,

'S cha tig na Frangich a chaoidh a nalloirn,

Sa 'n cinne grandach bhi air am bònn.

IV.

Cha d' each an diolaid air each mor frianach,

Na chuire fiamh ort ri uchd a bhlair,

Ceannard chiadan le 'd chàint ga 'n riaghla,

Sa bheirc tiaruint iad as gach ait,

Na 'm bigh fan Epliaid na th'aig Sir Seumas,

Do Dhaoine trein air an cols 'n tras,

Cha bhigh ^n reifeamàiJ duth na h eigin,

Is be mo leir-chreach iad bhi fa chas.

V.

Cha b' ann o 'n thàs-chaoil- a thain an tarmun,

Ach meadhan gari a bailde meas;

An tabhal thvmhor a bha ais fas,

Sa ghirt fnach taradh cach eile a fteach ;

Do hhuaghin dubailt, cha luaidh 's cha tur mì,

Ach tha do ghiulan a toirt dult mcas,

'S t'ìa thu 'n trafa 's do chlaidhe tairuinte,

A cumail namhaid uain ahìach.

VI.'

'N toq:an uafal a dh'fhas gu fualrce,

Gur iomad buaidh th'air nach eil air cach,

Seb'tcire ^uaft^la do neac' an cruai-chas,

Ann fgach uair giis an tig am bàs,

- K

( "o )

Bi e gu caoimhnail a teachd ga *m faoineachd,

A la fa dhòiche air fiamh a ghàir,

'S cha 'n 'eil maighdean ann fan oighreachd,

Nach fheuda oìche bhi air do fga.

VII.

Fhuair thu ceili tha boidheach ceutach,

Clia 'n fhaic mi h eugas fan taobh tuath,

,Mar gu 'n lilgte i ann am moldair,

Tha i na sònn air na Mnaibhibh uails,

O chùl a cinn gu sàil a broige,

]s flabhridh òir a tigh'n as gach cluais,

Se 'n graine a baigfe do bhar na dèife,

Do ghrandich Spe as an d'each a buain.

ORAN AIR CEALLA POSAIDH;

Air fonn Ihs F/owers of Edìnhurgh,

I.

GvJR muladach ata mi,

On rinn mo chaileag m' aicheadhj

Cha mhi chliu ged is tar-chuis,

Tha 'n trafa ri lualdh,

Ged bha i fan t'feann nadur,

,^an robh a bhean a b'aillde.

*N i!;;:r

( III )

'N uair bha i ann fa ghara,

.Sa h'aileas dol uaip,

'N uair a bhrift i'n cunannta,

Bha gu daingean dubaiUt,

Nach gabha e dhi mugha,

Na urucha a chaoidh,

'N uair bhuain i meas na geige,

Sa thug i è ga ceilidh,

Gun d'fhng fud air bheag eibhnis,

I fhein Ì5 a clann.

II.

Mo mhaighdean bhorail bhoìdheach,

Ga 'm bhell mi labhairt m' orain,

Gu!i tug mi greis as ra oige,

Do'm rùin duit gun fhaoiU,

Ga 'n robh mi ann an dochas,

Nach mealladh tu le deoin mi,

'S Jo chridhe dhomh gun gho,

Ann an feolanibh grinn,

'N gealla thug thu 's tamhra,

'N uair thug thu fhc n do lamh dhomh,

'N diu bhi ga thionda,

Tha 'n tionrgal ud geur,

Ma rha do chogais re riut,,

*

Gheann bhi deanamh èacoir,

Chà ruig thu leas bhi leugha,

Na 'g eifteachd ri draoith.

K 2 iir.

( "^ )

iir.

M.I tha do chogais artn an llth riuL,

Nach labhair thu gu flbhalt,

'S gu 'n d' rinn mi dhuit a mhineach,

Le tìrinn gun bhreig,

Gach rann a bh'ann fa Phibal,

A bha gn 'd chunnard innfe,

Air chòi' fgu 'm bi tu cinte,

•Nach dibrin 's thu fein,

Cha gheaìla e bha cearbach,

Cha d' each a fhire a nan am moich,

Fhuair thu e gu dearbhte,

Gu faor 's do thoil fein,

Ach 's gcalla e, bha dìomhalr,

Js cha do Ihir fmn fgribhe,

Ur cruidljfhear bha na fhiinai?,

Ga 'n ft^òchd fmn gu leir.

IV.

Ach 's fiifan dona goracb,

A tha aig mcran cigre,

Bhi toirt an gealla pofidh,

Le dochas ga chèil,

Mar fin fa thachair dhomhfa,

Le cailaig eatrom ghorich,

'N uair thug i mionnan Ibnricht'

Le deoin fa lamh fein,

Nach treigc i gu brath mi,

Ach gu$ an fgara bùs finn,

Sna

( "3 )

Sna *n dianuinfe Ife aich'eadh,

Bha 'm failine orm fhein,

Cha chunnt mi ach mar ainmhi,

Aon blieir a ghealla a naa moich,

Sa chridhe mar an ailibhin,*

Nach tionda na dheidh.

ORAN GAOIL.

Air fonn Nianjìr gheambaii.

I.

Moch fa mhaduin alr mo leaba,

'S airs ncalach mo dhufga,

'S nii bhi faicin ann an atfling,

Ribhin ghada chul-donn,

Do (hlios mar fhneachda *s deud mar chailcc,

Beulan meachair cubhri,"•

iSg meud do mhais a rinn mo ghlac,

Sa las mo chri le ruin duit.

II.

Mhaighdean og flu rlnn mo leon,

Cha bhi mi buan as teug'ais,

K 3 Air•FlÌDt.

( 114 )

Air aghaidh feoir cha 'n fhaith ri d' bheo,

GiU og bheir barrachd fpeis duit,

Sann chaochail dhomhfa caint do bheoil,

Mar chaochleas neoil fna fpeura,

Mar bhàt air chuan 's e teiche uani^

Se thug dhomh fuath na eirig.

III.

Malluchd le durachd don mhnaidh-ghluine,

Nach 'd mhuch ann fa chuil og mi,

Mun 'd fhuair mi iul no feala sùl,

Gun tug mi ruin o moig dhuit ;

'N diu ma dhiubhail, bhi gam dhiulte,

Sin à chiùr fa leon mi,

'S tinn mt *s mi flan, gun dearg gun bhàn,

Cuimhneach pairt do 'm ghòrich.

IV.

Pairt do 'm ghorlch rinn mo leon,

O 'n bha mi òg 's mi 'm planta,

Air bheng ceile, gun mhaoin reufain

Gun dad a gheuraid cainte,

Tha teine gaoil air feadh mo chleibh,

Na (haighde geur a tionda,

Se meud mo fpeis duit 's fuath na eirig,

Ghreas gu hèug fan am rai.

V.

Se mheudaich bron, fa laoghdaich fòhsf

Meud mo dheoin's air t'fhaotin,

Se

( H5 )

Se dhiith nio ghruaiJh fa fgath nio ghruag,

Sa chaochail fnuagh fir m' eugais,

Gur trlcna deoir o 'm fliuil gum bhroig,

'S le du-bhròn cha leir dhomh,

Mo chci fa phlofgail air a lot,

Aig meud mo thlachd 's mo fpeis duit»

VI.

Se meud na fpeis a thug mi fhein duit,

Ann an cèitain m òige,

Chlaon gu leir, a choir gu h eacoir,

O cheol gu h eiflain domh 's e,

Mar chloich 's i cruinn na ruidh le gleann,

Bha mife am dheann gu 'm dhorin.

O mhailuin fhubhach 's feafgar dubhach,

Dhomh bhi cnmha lcoJaig.

vir.

Se cumha leodag rinn mo leon,

O 'n bha mi og 's mi 'm phaifte,

Sa chaoidh cha deoin kam gun do pliofa,

Air foi^ floir na aiUs,

An gaol a thug mi dhuit o m oige,

Am dheoin cha dean mi aich'eadh,

Ged a bhi tu as do leine,

Cha deanin fhein bonn tair ort.

VI ir.^-

Mar theine brais, ri aonach cas,

Ga 'n amhla an teas tha 'm fheoiHe,

( "6 )

Sa ghaoth ga fheide ris oa fleibhte,

Sani faobh na dheigh du-roifte,

Mar amhla tha mo chridhe fhein,

'S mo fmior na dheidh mur mhoine,

'S mar fgath an teinne am barr dheth'n fhraoch,

Gun fgath an gaol ari fheoil diom.

IX.

Ge b' ing an cuan gu iomal traigh,

San talamh ban na phaipair,

'N cruinne bhi nabhord gu fgribb,

Chuir ghniomhara an ordu,

Gach creudair riaaìh a ghin o Eubh,

A bhi na 'n cleirich Iheoha,

Bu gann doibh innfe trian na fpeis,

A thug mi fhein do Leodaig.

ORAN DO SHEUMAS DOMHNULACH, GHARIDAIR,

RAON-RUARI.

Aìr fonn ''sfadagurfada *s clattfa^a gu /eoJr*

I.

Sann tha 'n toganach fuairce,

'N raoh-ruari an tras,

Na fhear baile fna thuathnacb}

Is na bhuachaile bha.

Cha

( ": )

Oha 'n 'e'il nl bhls ma 'n ciiairt da,

Gu 'n ruigeas ruaradh a chail,

Nc.ch dean Sv'umas gun ghruaman,

Gun ann luaidh thoirt air cach.

II.

Ma bhis neacli ann a feorich,

Co an recrt ga 'm bheil e,

Tha e dh'rhir-fhuil ciilann D');nlmi,iil,

'S iric a chòn llnn ri 'r feum,

Fhuaìr e àruch as oige,

Ann an Leoid ris an fpreidh,

'S thug 'm fhear cinne 's am blar e,

lil.

'3 màth tha 'n lios snn an ordu,

Leis gach feòrt ata ann,

Na ily-aide cho boidheach,

Le raie ròs agus miònt,

Jomad allcagin boiJheach,

A bhsire folas ùa am,

Do na Bain-t;ghearn an ogi,,

Ga cliulr ri 'n froia as an bimh.

IV.

'S gu 'm bu bhoidheach do dh'ua'.il.'n,

Bhi dol fuas air an t'fraiJ,

Ann an aite cho curidh^

'S e air plura gu bhar,

Croinne

( "8 )

Croinne mheala is ubhlan,

Agus plu.aibis gu hard,

Miana gach neacli a bheir fuil air^

Bhi caithe 'n ùin air a fg^.

V.

Se mo bharail an ogan,

Nach eil go ann na beud,

Mur dean braiJeachd na h oige,

A chuir an fpors roi cheil,

'S iomnd nianag ghlan bhoidheach,

Bha 'n ciU-mu-bheonaig an de,

Eheire geibht ge be 'n tòr e,

Chionn bhi poist ris on chleir.

VI.

Tha gu leoir dhiu ma 'n cuairt duian,

'S iad a fmuaineach gach la,

Mur dean Seumas dhoibh fuafgia,

Gur i lo uair thig am bas.

Ged nach bi mi ga luaiJh dhuibh,

'S tric mi fmuaineach gach tra,

Gu 'm bheil triblaid an dual doibh,

Le mheud fa fhuair e ga 'n gragh.

VIT.

Ach ma nithear leat ceangal,

Js dol am bannuibh ri te,

'S gu 'm faga tu Anna,

Bi fi fo fraalan ad dheigh^

( "9 )

Alg feothas a nadair,

Thcid iad dan air gu leìr,

'S e bhi huile fil-Martin,

Dubla n' airdc an reigh.

vni.

'S na 'n cluinnin do bhainis,

Sa bhi tionala floigh,

Ann am fafan, na ducha,

Gu tigh grudair no ceoil,

Gu 'n coiVinfe crùn ris,

Is paidhir dhubailte bhròg,

Cheann gu 'm faicin e puifte,

Ri te don triuir a tha 'n Leoid.

ORAN DO SHEONAID NIC LACHJ.UIN.

Air fonn Eoghin duith mhlc an Toijìch.

I.

'S lOMAD neach a tha 'n trafa,

Ris ghaedhlic, a feuchain,

Chuir mac Coinich an aird i,

*S fhuair (inn pairt di ga leugha,

Bha

C iio )

Bha lìnn tollcach a phaidhe;

Is gu 'm b'aridh c fein air,

'S cha robh Raibard aig baile,

'S chuir lìn nar cabhaìg gu leir finn.

ir.

Gum bu slan air a ghruagich,

Chaidh uaine air artar,

'N uair a ghannich an ftoras,

Gun 'd each feoi.-id air thap^,

Cha robh ife cearbach,

Ghleidh i airgiod gun airceas,

Ge bc fear a ni buannachd,

Tha e iuas an am bheachdfa.

III.

Ann am bkeachdfa tha nianag,

Air a liana le folum,

Ni i fuathal air anard,

'S ni i banarach bho dha,

Tha i deas thun rta buana,

Bhigh i fuas mar ri Domhnuì,

'S ged blii cach air an deire,

BMgh iadfa ceilaireah ceolar,

IV.

*S mor a cliu aig a maifiir,

'S aig gach ann neach na taice,

S' 'u lan dail an Raon-ruArl,

A tba ghruagach ri fhaicfmn,

( I^' >

Sa 'm bi tathaich na 'n uaisUn,

Agus tuath-cheairne thlachJmhor,

Gheibhte furan fan t'feomar,

Sam bigh Seonaid Nic Lachhn,

V.

Cha 'n iongna na gillean,

Bhi fgiUin 's tigh ofta,

Nain ga 'il an rathid,

Sa bhi faithin nan oran,

Thaine nall o Mhac Goinnich,

'S gu 'ra bu toil linn an ceol fin,

Cha do chofd e ach kith-chrùn,

'S cha d' thugain feachad air òr e,

VI.

'S na 'm bithin 'm fhear facail,

Chuire blas air a leugha,

Gur cinteach gur taitneach,

I ri faicfinn na h eidi

,

Tha i cumadail dealbhach,

'S i na fearanda gle mhath,

'N uair a theid i do 'n t'feanna-id,

Bith luchd airgid an delgh oir.

vir.

Ach cha dean mi do dhinnfe,

Air an nianaig bba tapidh,

Ach gur nian i 'n fhilair,

Tha 'n tigh na h innfe an ceart ualr.

L ' An

( I" )

An taobh eile ga feorfa,

Chloinn an Toifich na 'm bratach,

Bha iad righail a Thearlach,

Ged bha graifg a cuir as dhoibh.

vin.

Tha i ceanahe fuairce,

Tha i buaghail, 's i beufach,

Tha i boìdheach fi barrichr,

Cha 'n 'eil cròn orr 's leir dhomh,

Suil a mhcalla na 'n giUean,

'S mor tha ghiinneas le ceiU int,

Slionmhor aganach barricht,

Tba air nian Alaftir deidhaiL

ORAN DO DHUGK L STIUEHARD AÌA TEAIRT,

Am fonn ^ Cr:cmuin Rìghail rvimch.

L

G U '

i\i bu llan an ogùn,

A chomhlich mi am huT^

Ijàvì mifnich agus folninv

m "liccais ?£us c:'::'^

( 123 )

J. iK\ t.iiig 's aige th'ar moran,

S e fonruichtc le gragh,

Ann am fuv.^n 's math gu chumail,

Ri duine bhuineas da*

11- *'S math b' aithne dhomh do flieorta,

'N uair bha mi og, 's mi 'iti phaiil,

B' iad fud na daoine coire,

Aigan robh maoin is lìoras,

Bha daonan rud tia 'm pòca,

'S gu leoir gì thoirt do chach,

Mu fa mairean thu, gu 'n oighrich,

Tha air ftaighle charch.

iir.

Siomad laiha focareach,

Bha 'n Tulach-crofg a thamh,

Do llieanair is do fhinfearachd,

Is tha gu leoir do 'd dhilfean ann,

Fir oga agus nianagan,

'S bu mhiann leam t'gtl'n na 'n ceann,

Gheibhte cuire ann gu dinair,

'S filaireachd is dàmh 's.

IV.

O na Ihuair thu ionfucha,

I.e tionfgal agus tùr,

'S gu d* each thu thun no mach-thiradi,

'S gu bheil thu nis a fantuin ann,

L 2 Fhuair

( 124 ;

Fhualr thu rud a leanas rùit,

Le beannuchd na tha 'd dhùich,

Bhi fan onaìr mar bu coir dhuir^

'S storas air do chùl.

V.

Nach feuch an taogh thu cèilidh

'S ged robh a fpreidh air chall,

Na {eall uire fan aodainn,

Le qruaim airfon an t' faoghail^

Ma bhis aice faolum,

Ei daonan rud na laimh,

'S i mar iiiheangan dhuit ri !uba,

Um'hla ann 's gach am.

VLBe fin an shr dhuin-uafil,

Mtiig uaisiin air an t'fraiJ,

Ged thigetu ma 'n cuairt da,

Cha fealladh ele gruaim ort,-

Se dh'fhifiUiche do chruai-chas,

Sa bhu niiichde do chàs,

'S cahìaih fheafauh e ri d' ghualin,

Sati tuafaid no ùn fpairn.

VII.

Th'ar leam fhejn gur creachdaily

Do Sheithir bhi ri d' chiàl,

Gtarrain 'ura thairne i,

Sa bhuidhue cliu 's nach failine».

( 1^5 )

O 'n tha thu 'm Peairt an trafa,

Gun arduich e do chliu,

*N uair a theid thu thun na fraide, *

Fairdidh iad co thu.

VIiI.

Sar mharcuich na 'n each funtach,

Se Dugh'l tha mi radh,

An Stiubhardach glan diìreach,

A thàine dh'fliuil nan Righre,

Bha tri cheud bliadhna do fhichiad is a trì annj

Ced chaidh an linn air chall.

Ach 's feumail dhuimi bhì uìle dilea?,

Do 'n Righ a tha na 'n alt.

. IX.

'N taobh eile a thabbh do mhath'r,

Bu nadurra do fheors,

Domhnullich a chruadail,

Ga 'm bigh an fhian fhuil uaibhreachj

Na fruthana mu 'd ghuailibh,

Co uafal ris an òr,

'S ga 'm bi long is leog'n 's bradan,

'S racha grjd air thoir.

L 3 oh.-ì:?

( 12^

)

ORAN DO DOMHNUL UAC GLAIsAIN, MAISTIR

CHAITHRUICHE, 'N DUNEIDIN.

Air fonn Eoghain Duibh mhic an Tcisith.

r.

'S lOMA gille glan gaedhealach,

Tha air fraide Dhuneidin,

Fada fada on 'n aite,

An d' each an arach gu fpeirail,

Cha bhi cun'art gu brath orr,-

Tha iad laidir le chèile,

'S ged a thig orra failin,

Tha fear na 'm pairt a ni feum dhoibho

II.

Tha fear ma 'm pairt a ni feum dhoibh,

'S na 'n ei>;;hte e na Chaibtain,

'S gu 'm bigh alge reifmaid,

Rachuin aoibhneach fo bhratuich,

Tha e murrach 's e deonach,

'S iomad oganach tapidh,

Air na bhuilich e cota,

Is tha gu leoir aig an tafguidh.

III.

Tha gu leoir aig an ta{guidh,

'S gheibhte aiteas gun ghruaman,

Air Domhnul Mac Glaifain,

Ga *m bheil aigne duin uafil,

Sheafas

( 1^7 )

Sheafas duinail le chair-dean,

Tha e laidir ri 'n gualin,

Treincumadail fmachdail,

'S air thus feachda bhigh buaidh leisi

- IV.

Air thus feachda bhigh buaidh kis,

Nam tuafaid no iomairt,

San le DomhnuU a dheire,

A chòir fhein do na giUean,

Rachadh uUamh na 'n eidi ;

'S nach geileadh le giorag,

Sa flieafa buaidh-larich,

'S Domh'l bàn bhi fan ionad.

\r.

Domh'l bàn bhi fan iopad,

Tha c cinnadail cairdail,

'S ioma gille bochd falamh,

Thug e gu aran 's gu alte,

A thug greis air an t-fuifte,

Greis air giulan luchd chapa,

Sa tha 'n diu an Duneidin,

'S tighean fgkte toirt nuil dholbb.

VI.

Tighean fgkte toirt mail dhoibh,

Thaobh do mhath'r bu dual duit,

Gu 'n racha tu dana,

Air do namjbad a bhuala,

TJ)a

( I28>

Tha tigh Fàlìdh ro lamhchuir,

Si 'm fuil bla ann ad Ghuailibh^

Ann an aite bhi M chafan, ^

San a las i ad ghruaidhean.

VII.

Sann a las i ad ghruaidhean,

'S tha do bhuaghan cho minic,

*S nach urrain mi 'n aireamh,

Ged a tha mi ga 'n fireadh,

Acli nam faicin do cheilidhj

Ann ad {gc mar a thlge,

Gu 'n oluin air flainte,

Deagh mhaiftir na 'n gillean.

VIII.

Tha na gillean ud greanar,

'S tha iad tionfgalach treubhach,

Cuir mun feach ann fa gheamhra,

Na thig gu 'n laimh ma bhis eis orr,

Chuire gearrain an crann dhoibhj^

Is air ghleantibh dhoibh feudail,

H uile neach leis an ànns e,

So deoch-slaint fir mn feidhair.

( 129 )

CUMHA DHEORSA MHINN, EUNADAIR, MHORAlR

MHEADHANI.

Air fonn Nach mairin thu slan Eoghaìn oig.

I.

A RiGH gur muladach tha mi,

Ma dheibhin an armuin,

Chaidh feachad an trafa,

Air 'jhiulan na 'n cairdin,

Dh'fii.ig dubhach, gu brath i.id,

Fiiad fà bhis iad a lathair,

Gun'a chaillCj thu t'aileagan og,

Gun a chaiUe, &c.

U.

Bu tu 'n t eunad.iir uliairih,,

Cho math riam i f: ghlac gunna,

Dhol a Da' fliiaghach an mhunadh,

Gheibhte liath-chcarc is tunuag,

Eoin riathach, is dhutha,

Agus fiagh as a mlmllach,

Sionnach liath bhigh a fuireach fan fhro:gj

Sionnaclv liath, &c.

III.

Feudidli eunacli an t'sleibhidh,

Is na daimh, is na h eikleanj

lafg aibhne a reir fin,

ìs na mara le cheikj

Abhi.

( ^s^ )

A bhl graunn an eibhneas,

Cha 'n eil tathuich> na *n deighfe,

O nach mairean fgu 'n d' eug thu a Dheors,

O nach mairean, 8cc.

IV.

•'Sgeul gun fhuras do \1 chatrdean,

Sa dh'i'hag dubhach do mhathair,

Gu 'n d'eacha do bhatlia,

Ann am meadhon an t' iamhridh,

La foibir air Amain,

'S 'ìhi o.ol an coinneamh, rid adMag,

'S ga 'dghiuUn do biilar chum aa foiJ,

Ga 'd ghiulan, 8ic.

V.

Tha t athair lan iarguin,

'S e gach latha air liathay

O na chual e an fgiah.

Thug e nua« e cho iofal,,

Cha chadul dha, 'mbliadhna ;

Ach a fmuaineach 's gur fior e,

Co a th' aca a lianadh do chòt,

Co a th'aca, &c.

VI.

Tha do bhraithrean fo eìslain,

Air an fgara mu 'd dheibhin,

Thaine Domhnach a Duneidin,

'N uair a chual e an fgeula^

Air

( 131 )

Air each luath *s e na reifibh,

Cha do bhuanuichd e 'n deigh iln,

Ach ga d* chumha gun fheum dha le deoir,

Ach ga 'd, &c.

vn.Tha do pheathrulchean deurach,

H uile latha mu 'd dheibhin,

Cha 'n iongnadh dhoibh fein fin,

Guala thaic dheana feum dhoibh,

C' aite am faice iad 'teugas,

Latha cUchain no feile,

Fear bu fgairtaile ceum air an toir,^

Fear bu, &c.

VITI.

Tha do mhaiftir fo ghruaman,

S e gad t' iontraichin uaithe,

Morair meadhoni uafal,

Ga 'n robh caidhnuich uaibhreach,

Agus tathuich dhaoin uaisle,

Fhad fa bha thu ma 'n cuairt da,

Gheibhte fithean air fuairead an reot,

Gheibhte, &c.

IX.

Tha GO chinneach dhetli cràiteach,

Biad fm Minnuich a bhnighe,

Fhuair iad pille nach fheaird iad, r

Thu bhi dhith air -ui aireamb,

'N luii

( 132 )

*N uair a bhlg ìad fan ard-bheinn,

Na 'm bithe tu 'm pairt riu,

Gheibhte iìthean gun fhailin na 'n coir,

Gheibhte, &c.

X.

'S iomad nianag ghlan fhuairce j

A bhà fpianadh a cuailain,

*N la thiolaigte uain thu,

Nach iara fan uair fm,

Ach bhi fìnte fan uaigh riut,

Gar an d'fheud iad do bhuanachd,

Ga 'n robh crobh-laoigh air am buaile gu leor,

Ga 'n robh, &c,

XI.

*S ioma duin tha ga 'd ioi.truin,

Eidir Bruthair is Fhiondair,

Do na chunnic thu 'd fhlainte,

Cha bu fgrubaire teann thu,

Bha thu furanacK greannar,

Deas cumadail glannta,

O 'd mhullach gu tionda do bhroig,

O 'd mhuìlach, &c.

Xfl.

Tha do chombanulch 'g raite,

Gur beag an folas do 'n bhrnighc,

() 'n thug an tonn uape an tarmun,

A bha gu combanta brathrail.

C ^35 )

A dheanadh toU z\t fear cràìcC,

*S iad ann geall air bhi 'nn pairt riut,

'S dhcire fonn orra ri gaire do bheoil,

'S dheire fonn, &c.

XIII.

Nife fguiream gad ìnnfeadh,

O 'na *s duin thu cha dhi oirli,

€e na tha'guin thoilintinn,

Gu 'n d'fhuaras fan tim thtr,

Gu 'd chuir mar ris na diUfeaTi,

Bha thu farafta fir-ghlic,

Foineamh tlachdmhor, deas fineanrtte èg,

Foineamh, &c.

XIV.

Tha finn nife mu 'd dheibhin,

'Mar gu 'm brifeadh na teudan,

*N uair bhigh an fhidheal ga gleufa,

H u^lc neach a thug fpeis duit,

'N ceol is binne air an treigfin,

'S bha car agam fhein riut,

'S cha dean bruidhean dad feuro dhuìnn ach bron,

'S cha dcan, &c.

M CUMH4

( 134 )

CUMHA EOIN ROBERTSON, A BHATHADH AIG

MUILIN-AN-EARNA.

Air fonn Aird-rainnicb an toitaiL

I.

RiGH gur muladach tha mi|

.Mu dheibhin an Armuin,

A bha thamh Muìlin-nearna,

Gur e fgeula do Bhatbuidh,

A thainig gu d' chairdean,

'N uair a fl:iaoil iad thu 'n tra fin bhi 'd flilainte,

'N ualr a fhaoil, &:c.

II.

'N ualr a chaidh thu fan adhadh,

Si a chairt a rinn t' fhailig,

Bha fruth brais ann ro laidir,

'S e air atadh, gu braighe,

Thilg thairis, gun dail thu,

'S cha d'fheud iad le bàta ad ìonfuidh;

'S cha d' fheud, &c.

IIl.

Bha Domh'l Anderfon 'g eigheach,

Mar dbuine dhibhail a cheiie,

>N uair a chual e an fgeula,

Air a bhuaidhre m-y. d' dheibhin.,

( '35 )

Sna bha mu 'n cuairt duit a reir fln,

'S cha d' fheud iad gu leir ann do thearnadh,

'S cha d' fheud, &c.

IV.

Dh' fhag fud fmne air luafga,

Ga 'd fliireadh fna bruachibh,

Air an lìnne 's bu luath i,

Gun chomas pille no fmuainlch,

'S goìrt an giorag a fhuair finn,

'N uair a dhinnis an iluagh dhuinn dimairt e,

'N urir, &c.

V.

Tha tathair gun t'fhaotinn,

Gun fhois a latha no dhoiciie, 1»Siubhal claduich fa faoineachd,

DIi' fheuch an> faca iad t' aogus,

'S thug fud baileach an aois air,

Gu *n d' fhalhruicli air t' fhaotuin ri adhhc,

Gu 'n d', &c.

VI.

Tha braithrean tath'r ro bhror^ach,

H uile latha 's didomhnich,

Ga 'd iarruidh le congnadh,

Ann fgach caisle agus comhnard,

'S tha 'n taftar ud mor ac,

Eidir Peairt agus froin Muilean-earna,

Eidir, &c.

M a VII

VII.

Ged is doilich leam iadfan,

*S goirt leam cunihadh do bhralthrean^

Ts do pheathruichean graghach,

Agus deagh phiuth'r a rahath'r,

lad ga 'd chaoine fa 'g raite,

Gun do fhaoil iad gu 'm baiUeagan dholbh thuj

Gun do, &c.

vrn.Tha 'n te a bha 'n dochas,

Gu 'n deana tu pofadh,

Ga 'd chvmhadh an comhnuìdh,

'S trlc a fruthadh nan deoir i,

O na chual i nach beo thu,

Cha tog aighir no ceol i gu gàire,

Cha tog, &c.

IX.

Tha gach neach chuir ort eolas,

Am fad fam fagus cho bronach,

-\S tric a 'g aithris an oigridh,

A bhigh mar riut as t oige,

Gu \vì. bu taitneacn do cho-i'adh,

-'N uair a bhi sibh a 'g òl 's tigh thairne,

'N uair a bhi, &c.

X.

'S chr thu thigh thighearna {hruthaiOj,

'S bha thu eireachdail iular,

Eh'

C 137 )

Bha do theifneas 's do ghiulan,

Air a leaga fan duthuich,

Bha falt leadanach ùr ort,

Air a phleata mu d' chul thaobh gu haluln,

Air a phleata, &'c.

xr.

Se lain Robertfon b'ainm dhuit,

A reir coltaich bha ainmail,

Cha robh cron ort ri ainmeach,

Do na b'urradh mi Sheannachas,-

'N ife fguiream gad leanamhuin,

Onach tuille ach marbhanach bàitthu,

O nach, &c.

xir.

O na fhuair finn dh' Aobhach,

Na chur do chorp ann am Maoilin,

Ged is bochd bhi a t' aogais,

'S mor am fortan linn t' fhaotuin,

An ciste Lochdairt nan faoran,

'S chuir (ìn clòs air mo fmaointe an trafa.,

'S chuir fin, &c.

M3 ORAN

( 138 )

ORAN DO DH* AILEIN GRANDA, AN DULDREGAIN

SERGEAN ANN AN VOLUNTEERS

GHLINN-MORISTIN.

Air fonn Eoghuin duiih mhic an 'Toijich:*

I,

Nam cuimhneach air Ailein,

A bha tarruin an ordu,

Gach fleafgach bu glalne,

Air an laidheadh an cota,

Fhuair iad focal cummannde,

A tbigh'n a nail thun a chomhnairJ,

Gach fear a fhealamh fan reang dhiu^

'S deas a thionda e moifain.

11.

Bha gach gunn air an fgùradh,

'N deigh 'n uilidh fa 'n glanadh,

'S por gheur ann an ordu,

Bhuaileadh ord air a teannach,

'N uair a thainig an Cornail,

Fhuair iad ordu bbi ealamh,

Thilg gach duine dhiu comhluatby

'S thug fud folas do Dh' ailein.

III.

*S roath tbig breacan am feiìe,

Qs ciona do Ihleifte fo 'd chofa.

Q'-W

( ^S9 )

Crios is daidhe 'air fhiara,

Air do (hliofaid an ordu,

Da chalpa bu gille,

Da {hlinain bu bhòiche,

Falt fada ma 'd ghuailean,

Se na dhualagan òr bhuidh»

IV.

Tha thu theaghlach mhic Phadrlg,

'S tha do chairdean ma 'n cuairt dQrt,

Dh'eire granduich Sra Spè leat,

Na 'm bigh fcum ort fan tuafaid,

Fuil righail chlainn Alpein,

Dh'eire leat an àm cruadail,

'S clainn ghrigair a Ranneach,

Na fleasguich ghlana thigh Ruorudh,

V.

'N uair a chaidh finn do 'n t'faubhaV

Bha ilnn aighireach ceolar,

Sa thainlg an drama,

Thug e glain ann am dhorn doinh>

Ga h òl air na giUean,

Air nach giorag an con {Iri,

'S ge be db'eigheadh e phaidhcadh^

Ailain bàn as a phoc e.

VI.

Ailain Grand an Duldregain»

Gur tu ceift na 'm ban oga,

'S ihuRÌ;

C 140 )

*S fhuair thu ceilidh bhis dlcafnach,

Dhuit atn feaft fhad 's is beo i,

Gu 'm bu mhiann leat mu fheafgar,

Bhi toirt greis air na h orain,

Fhuair thu folum is ionnfach,

Ged thig gu d' laimh a bhi *d Chornai},

VII,

Ach fe fgeuladh is craitìch,

Dhomh an trafa ri chòradh,

Do ghunna gun fgain e,

'S gun a ghearr fin na meoir dhlot,

Tha do leonadh ri fhaicfin,

*S mu ni 'n Caibtain da chònadh,

San fgeul chuir a Shafun,

Gheibh thu Sealfi O Dheorfa.

oran a rinnè air gainne na mlne san

t' amhradh i8oo.

Air fonn Si/o bhlìadhnafan dearbhar an larguìn"

each dhuinn.

LSi fo bhliadhna tha Gabhuidh,

'S gach aite mu 'n cuairt,

An

( Ml )

An Safun fan A.labuin,

Tha dearbha tigh'n uape,

Gu bheil daorfuin air eiridh, >

'S tha feum aig an t' fluagli,

Air ard Rjgh na treocair,

Ga 'n cònadh 's cha lluagh.

«^ II.

'3 ann tha finn le h'ardan,

Slc h' aileas le cheil,

Cuir corruich àir 'ur flanuigh feai*,

Gii dana gun chelll,

Bhrifte linn na h' aitheante,

'S uieas ithe ba'ar na geig,

1 s bhagair fln am bas oirn,

O Adhamh ga leir.

III.

Tha 'n raOi^hal air fas uaibhreacbj

Lan u'.ifl àrrns fpors,

Gach fasan tnig a nuadh oirn,

A faiuaineach g'ch lo,

C 3 tnar ni finu tanafgladh,

L-ì duais no le h'or,

*S clwi 'n 'cil aguin Imaoineach,

Air caochla ri 'r b^o.

IV.

'S gach ait air foadli na 'n crioch io,

Tha iarguin ro ghoirt,

O nacit

( M^ )

O nach eil ain biagh ac,

Gu 'n dianadh on ghort,

Bheir e iad cho iofal,

Le Ariochda gunn toirt,

'S gur aithreach leo gu fiorruldh,

Mar thriall iad fan olc.

Si mìhin a tha air eiridh,

'N Duneidia an tràs,

'N litir fhuair mi 'n de as,

Gn leugh ann am laimh,

Ceithir tafdain a dh' airgiod,

Ga thairgfe 's ga phaidhe,

Air peichde Thomlias Oiandach,

'S leor e ri ra.

VI.

Sann an lagan Mbaoilìn,

Tha 'n daorruin an trhs,

A mhin a thain an rair ann,

Gu fgaoile air cach.

Leith-pheichd do gach aon c)iu>

'S iad glaodhuich a dha,

O n (hain iad fad an facthair,

Na m' feudte thoirt dhoibh.

VILTha mn.\ithean agus paiftean,

A gàruich anis,

( M3 )

O 'n theirig am buntata,

'S nach d' taìnig a mbin,

Biv 'n eifeamail na 'n gall,

Chuir an call mi cho tric,

'S gur iomadh neach tha 'n trafa,

A 'g ra mar their mis.

> ORAN DO MHUILEAN CHLIEDAIN.

Bha fa nainm gu robh Cleidain a doan:.mh bleth

agus fgileadh fan oichc 's nach faca duine riamh,

è gus na chuireadh an teagamh gu 'n do ghoid e o

mhnaoi a ridh, fan fin theich e 's chaidh a Muilcan o

fheum.

Air fonn Brìgìf Mhic Ruari.

O HEi o ho, o hei o ho,

'N d' fhifrich no 'n d' airich no 'n cuala fibh,

Mu 'n Mhuilean bh'aig Cleidain 'sgun chuir ann an

teagamh,

Gu 'n innfin dhuibh beagan mar chuala mi.

I.

Se Muilean bh'aig Cleidain, fhuair urram fcha

bheage,

fhad fa bba 'm fleafgach mu 'n cuairt dhoibh ann,

Bhleithe

( M4 )

Bhìelthe e moran do chorca 's do dli' eorna,

'S cha 'n fhacas riamh 'n togan, ach chaalas e.

O hej o hoj &c.

n.

Sann a bhigh Cleidain mar dhuine ga 'm freagra,

'S mor a bha cheift aig an tuath-cheairn ait.

Chumadh e Muilean gu ro.. mhath no uidheam,

'S cha 'n fhaicte bir figha no tuagh aige.

O hei o ho, &c.

III.

Bhigh Cleidain a fritheala bleth agus fgile,

*S cha niaradh iad linge ga 'n luathacha,

Bhigh an tuifge cuir thairis gach taobh air an amar,

Sa chuibhle cha teannuiche fuarachd i.

O hei o ho, &c.

IV.

Bhleitheadh e daonan dhoibh ann fan oiche,

Na 'n iaradh na daoìnc air luathacha,

Bhigh e fa mhaduin air a thrua ann fna sàic,

Agus tiomchiol na 'n clach air a fguaba dhoibh,

O hei o ro, &c.

V.

Thaìne te ga 'n robh meildir adhiaridh cuid fein deth

Is thuirt i mo lèir^chreach cha d' fhuajr ml ann,

An

( 145 )

An tmnad a dh' fhag m; bha tullle fb ghràn ann; '

Chuir cuid-cigin lamh air 's gu 'm b' fhuafach e,

O hei o ho, &c,

VI.

Thuiri: Cleidain gu dana, a bhradag gun naire,

Bha dus agus cà ann ri fhuaducha,

'S mife chuir lamh air is bhleith mi fan am c,

'i) cha tug mi as gràin arfon tuarafduil.

O hei o hoj &c.

vir.

Ac'i bi mi gar fagail, 's theid a Mullean o fta dhuibh

Cha chum fibh gu brath e.mar fhuair fìbh e,

Cha dean e bleith ruidhe, 's cha tog flbh an linge^

A flieafas roimh Ilthe nam bruachan fin,

O hei ho, &c.

viir.

Gaoirid an deigh fln cha Muilean a dheis-laimh,

Cha deina e feum ach air uairibh dhoibh,

Thug iad as an ait e ach thog iad an aird e,

Sann gheibh fìbh an tra 's a'm an Cluainl e.

O hei o ho, &c.

IX.

•Thuirt Domh'l Mac Cradh gu 'n tog mi ani faubh'l

Tigh-mor agus b'aighir duin uafaif e,

N Is

( m6 )

Is Muilean bhìs prifail a fhaingle an lin diiibh,

Is Cleidaln cha phil| e gam ghluafad as.

O hei o ho, &c,

X.

Cha Muileiin na uidheam 's cha 'n 'eil e fan uldhe,

Na h' eidir fo 's Uibhift cho fuaicheanta,

Thog e an lingc 's 'n uair thainìg an lithe,

Gun d' thug i an cridhe tri chuairt aifte

O hei o ho, &c.

XI.

Se faifneachd Chleidain tha 'n trafa a freagairt,

Is docha gu 'n creud flbh na chuala fibh,

Fag am gu leir fibh faor gur toil feìn deth,

Is bithidh an deigh fo ga fmuaineacha.

O hei o ho, &c.

ORAN DO MHUILEAN LÌn PKARA SCOT ANN AMPITI OICHRI.

Air fonn Cuìbhle anfkcrtain.

Ao ril^o, u air culbh'l aa fhortain,

Ao ril o, u alr cuibh'i an fhortjwn,

11 ain Ì3 o. u air cuibhì an fhortain,

Sann fa r>Ihuilean lin a tha cuibh'l an fhortaln'

r:

( 147 )

I.

Chuala mi bhi *g infe mu chuibhle an fhortain,

Gjch neach aig am bi i gu 'n dean e cofnadh,

Tha *n te is fcarr fan tir fo aig Para Scot,

'S mu bhithcAs e na fhlainte cha tamh 's cha chlos di.

Ao ril o u, &c.

II.

Tha do ghillean lamhchuir 's iad uUamh ealambf

Tearlach 's Domhnacha ban, gu bhf il iadfa barruich'

Tonxiis ia lan Caniron iad ainmail baileach,

Aig ftach te a Ihnìomh^s, aa lian gur glan s,

Ao ril 0, £ic.

III.

Tn'ur leam gur mor an t' inleachd a thain an talamh

'N uair tha Muiivan lin again ann fgach bailie,

Suinglida iad rain e, 'n uair tlieid a tharruing,

'S gheibh {ìnn pairt ga dhilib, a ni 'ur gar;:.

Ao rii o u, &c.

IV.

Aig muintir na :ire fo 'm bheil mi fanachd,

Nach robh aca a dh' inleacjbd iia dheana glan e,

'S bhigh iad uile fgi-dheth air bheagan diongaii.

Ao ril u, &c.

N 2 V.

( 148 )

V.

Na 'm. bigh fear fan am fin a chuire peice,

Theireadh e ri nabi gu 'n robh e bleidail, -

Dh ' ith iad mo chuid Amhlain na bha ga àhzu-

fuch,

'S cha dean pris a fhnatha, mi 'n aird am fealla.

Ao ril o a, &c.

VI.

"S iad nianagan na ducha a bhi ga tharruing,

Th'ur leam gur mor an uine, a dheana glan e,

Mhileadh e an fuilean air rufgadh baileach,

Sa nmineal aìr tuchadh !e Uur mi fhaìbin.

Ao ril u, &c. ^

vn.

Bhigh na giUean cga an lìn ann arn barrail,

Nam bigh te fu leon diu, nach bign i fall.un,

Cha deanadh e pafadh air meud a h earrais,

Dh' fhaga fin fo bhròn i le moran farrain,

Ao ril o u, &c. .

viir.

Tha gach te dhiu 'n trafa air toirt an aire,

Air cuibhle 'n da lairah a ni dhoibh earras,

Ruibainean is peurlain, is ftais gu 'n teannadh,

*S bith iad tric ga 'm faoineachd nia bhisiad banai!.

Ao ril o u, &c.

IX,

( 149 )

IX.

Tha fear no dha atn eojas a chulreas cupal,

Thogfaide no Holainde air an luchdach,

Ma gheibh na gillean coire a thuirt mi riut e,

Glanidh iad nan dorn e ri iVoin an fguidfair,

Ao ril o u, 3cc.

OaAN DO LUCHD GlULAN, CHAITHRICHEAN,

AN DUNEIDIN.

Air fonn ^N ddmh dQnnfna h eUdin^

Le Luineag.

Naile siad mo ruin na h armu'n,

Shiubhlas eatrom air na fraidean,

Naile flad mo ruin na h armuin.

L'S lAD mo ruin na h arrauin fpeis aiiy

Ris an abir cach na Sheirmain,

'S ged a tha iad an Duneidin,

*S mor an Speis thug iad don Ghaedhlic,

Naile fiad mo ruin, &c.

II.

'S iomad neach gam bheil iad feumai],

A bhis aineohch gun leirfin,

N 3 Bhls

Bhls a/araid calt an tcid iad,

'S iad nc. Sheirmain a ni fta dhoibh>

Naile fiad, &c.*

III.

*S iadmo rum na gìllean tuathach,

Air am bigh an da chris guaile,

Nam na h iomairt fiad a ghluaise,

*S gum bigh buaidh leo raar a b' abhaifb

Nailefiad, &c.

IV.

Tha fud aca fa mar dhualcbas,

Thaobh na t^ice as na bhuaint iad,

C' aìte am faca fibh no 'n cualas,

Na thug buaidh air clann a gaedheal.

Naile fiad, &c. .

V.

Tha iad deas gu dol an caonaig>

Deas gu eidrigin 'fgu fgaoile,

Deas gu freagairt ann an aobhar,

Neach a ghlaodhagh ann an cas riu.

Nailfi fiad, &c.

VI.

€haoidh cha 'n fhailin iad am mifnich,

Ged a fliaruichte gu tric iad,

'Sn:

( r5i )

'Sna h uir ait ann fam bi triblaid,

*jBithiclh 'n da fhichead is a dha ann.

Nailefiad, &c.

vir.

*S iad mo ruin na giHean còirei.

A tha fuireach an fraid Dhe^rfa,

Seumas ban is Senraas Toifeach,.

B' alt leam coir aca air aite.^

Nnile fiad, &c.

VIII.

Tha iad iular mar bu coir dhoibh,

Seumas Stiubhart 's Bomh'l Toifeach^

Tha Mac Dhughail is Mac Leoul ann,

Tha lan Domhnullach 's Mac Aidh ann.

Naile fiad, &c,

IX.

'N DomhnuHach an togan greanar,

A fhuair folum agus ionnfuch,

Air a ftaidh'l air tom nan ceann.

'S cha do mheall e mi 'm earailt.

Naile fiad, &c.

X.

Uileam Toifeach a Funchaftul,

Gum be fin an togan tlachdmhor,

* The 43<1 Regimcnt.

^heìrs:

( i5i )

Blieire ol is ceol le aiteas,

Narn dhuin tachairt a ftigh thairne.

Naile fiad, &c,

XI.

C' uim am faguin e air dearmad,

Agus cach a bhi ga 'n ^inmcach,

Fear is minic as an 'd carb mi,

Seumas Fergufon an taiUIiear.

Naile fiad, &c,

XII.

Gheibhte Eachunn an taobh (hios duin*

Bheire eachdri dhuin le fgialachd,

Mar a chleachd finn air na Fiana,

Is air giamanachd na 'n ard bheann.

Naile fiad, &c.

XIII.

Tha gach fear do chach a reir Cn,

A chaidh arucha fna sleibhtcan,

Racha iad an càs na Feinne,

Mus an geileadh ìad dophrabar.

( '53 )

ORAN G/VOIL.

Le Luineag.

Bu caomh leam bhi mìreadh, a mireadh, a mlreadh>

Bu caomh leam bhi mireadh ri nian ghlain oig,

Bu c-iomh leam bhi mire ri tauhh mar a fhirinn,

'S mo ghttol air a tioma nam fireadh a poig.

I.

Bi finn gu fpsifail a caidreacha cheile,

A laidh fa 'g eiridh an deioh 's a bhi poift,

Le h aighir mch treige neach aguin a cheile,

'S cha tathuiche cleir finn ged eireadh an còt»

Bu caomh, &c.

ir.

Bhigh finn a beadra, moch maìdin fmii fheafgar,

Nam crobh bhi g^ 'n leige 'slaoigh 'oheaga mun chro^

Cha bhigh finn fo cagif! ged ihige am beudal,

Gu *m bithte gar greufa gu feiian no fi:ol.

Bu caomh, &c.

iri.

Na h luchrnichean gaoil fin tha *m fafga ri fhaotuin,

Dh' fha^ aigne nan daoine cho fgaoilt air an toir,

Tha tlachd ann ri fhaotin, do 'a fhear a gheibh faor

iad,

Cha 'n fliaicear le daoine ga ghlaciJhuich gu coir.

Bu caomh, &c.

( M4 )

IV.

Bl 's ife gach bitha cuir iurd feadh an tighe,

J heid mile le 'm chlaidhe a ghleidhe dhi loin,

Breachd as an linge is fiagh as an fhireach,

Is liath-chearc 's nar thigin bu geanail 'ur feol.

Bu caomh, Scc.

V.

O 'n tha mi am chabhaigh Tgu 'm bheil finn gu de-

alaciì,

Dean maiUe mo chaiUeag, fgu 'm faitii mi do pi»cg,

M.i '$ mife do leannan nach bi thu ga 'm mhcalla,

I^o idir ri f.moid fmo ch«an ort cho màr»

Bu C30.«h, &c.

VI.

'N cluìn thu mi fhleafgich nach fuirich thu beaganj

Gu 'n tugin duit freagra cha 'n 'eil mi ach òg,

Cu 'n infm mo leithfgeul ù 'n fhirin a Hicafas,

Gu *m bithin an teagamh gur beag leat mo ftòr.

Bn caomh, &c.

VH.

'N toifeach mo tharruing fa rithifì: rno mhealla,

Nan tugin duit gealla gu 'm b' aireach ri 'm'bheo,

Bi chleir air an eanga gu bèudan a leantuin,

»S neo bheufach do leannan a theanna ris og,

Bu caomh, Scc'

viir.

C «55 )

viir.

Achjtbig 'n uair is math kat fgu 'n dean fmne ceau-

gal>

Nach fuafgaoile eanga no peana ri 'r beo,

'S bi mife gach latha cuir furd feadh an tighe.

'S n uair theid finn a laidhe gu 'm faith thu vao

phog.

Bu caomh, &c.

ORAN DO lAIN ROBERTSON, NISE NA EUNADAIR

AiG TIGHEARNA LEOID.

Air fonn Oran Mharair Ghinn-urachaah le

Donacha bàn.

I.

GuiDHEAM buaidh leis an fhiuran,

Cbaidh fan tuath-cheairne ga rufga,

Gnothach cruadalach furdail,

Se do luathas a bha chudhar,

Ciioifin onair ad dhùich,

Is am barrachd don Dlubhc dheth,

Se m? bharail gu 'm fiu e dhuit aite,

Se mo, &c.

( is(J )

II.

Ciia ne ro mrieud na fpeis,

Thug thu do bhreacan an èiie,

A thug dhuit dol ga 'd fhèuchain,

Ach thòirt toihntinn an deigh fu,

Do 'n chinne ga 'n geil thu,

'S tha iad uille lan eibhnis,

Gun a bhuinig thu 'n reìs I'nn MUic Fail ann,-

Gun a bhuinig, Scc,

III.

Ged 's Mac Phail ftadh na duthuch thu,

Tha thu 'n teaghlach tha cliutach,

Do Thigh Thighearna Shruain,

Ga 'm bu dual bhi fa ghiufaich,

'N uair a thig e gu dhuchas,

Mur fhaith thu o 'n Diubhc e,

Scinteach feurfhonn le ìiirt duit an caridh,

Scinteach, &c.

IV.

Tha. thu aithneachail uafal,

'S ro mhath dh'eire gach buaidh leat,

ìs cba 'n urra mi luaidh dhuibh,

Mheud 's tha Ipeis aig an tuath dheth,

Cha 'n 'eil ceum ann fan ghiais thu,

Nach bi deagh iomra ga luaidh oit,

'S tha na hislean fna h uaiilean an gradh dhuif,

'S tha na, &c.

V. 1

K ^57 J

V.

*S fad 's is fagus chaidh clui ort,

Meud fafain do lu-chleas,

Cha robh 'm feurfhonn an Diabhc,

Ann fna chaidh ga 'n rufga,

Fear a bheireadh o d' chul ort,

'.S leig thu uil iad gu 'n dulan,

Sann an fin thug thu furdag fa dh'fhag iad,

Sann an fin, &c.

VI.

Dh' fhag thu ui{ air an leutn iad,

'S air gach tlùich a chaidh fheuchain,

Dol le cuidfeal ri cheile,

'S bha thu d' chufpair air chead diu,

'S o na bhuinig thu 'n eidi,

Tha iad uile air geileadb,

S b' fhiach thu 'n turram gad^ighte thu d' mhaidfair

'S b' fhiach, &c.

VII.

Cha robh fios aig an oigre,

Mheud fa bh' agad a dh' fholum,

Ged bu Mhuilainean òir e,

Bhigh e buinighte co-luath,

'N uair a chuirte fo 'd fgoid e,

Stu nach cuireadh ad phòc e,

Gus an tugadh tu ol doibh gu 'n aileas,

Gus an tugadh, &c.

O VIII-

( '58 )

VIII.

'S math thig breacan an èile, ,

'S ofan gaoirid a reir fin,

Airdo chalbana gle gheal,

'S cha bhi fearamaid no f èill,

San teid thu cearmanda teidi,

Nach bi farmud nan ceud riut,

T' fliaicin cuimir fo eidi na 'n gaedheal.

T'fhaicin, &c.

IX.

'S eidi chumaind dujn uafuil,

Breacan uUamh 's cris-guaile,

Air a phreafa mu d' chruachuin,

Ged bhigh freafdul na ruaig ann,

Bhi tu deas gu bhi fuafgailt,

'S mor a cheift th'aig daoin uaisl ort,

Na 'm bigh feol air am fuafgailte dholbh ihtN

Na 'm bigh, 5cc.

X.

Ach tha fpeisàig an Dlubhc dhuit,

Nach eil feum dhoibh bhi 'n duil riut,

Cha 'n 'eil ceum theid a chuirt,

Nach bi thu fein air an cul thaobh,

Marcuich treun na 'n each funtach,

'S gar an leugh mi gu chul e,

'S ait do cheilidh fhuair ptiifte r.ir laimh th'j,

S ait do, &c

O'

( 159 )

ORAN JDO THIGHEARNA SHRUTHJVIN A DH' EUG

SAN FHRAING.

Air fonn Murtadh ghlinne-cuìrSiu

I.

O sMiSE tha fo fniuairain,

Mu 'n fgeula a chualas a nail,

A bhi 'g innfe gu 'n deug thu,

*S nach e innfe na brcige a bh'ann,

Thighearna Shruthain gam babhaiir,

BI\i le d' chuirt ann an Cairi a thamh,

'Dh'fhagthu hnne fo eibluin,

A bhi 'g innfu gu 'n d'eug thu fan Fhraing.

II.

•'S goii t a rjnn e 'ur bualadh,

An fgeui thàine nuagh oirn fan :iin,

Rinn *Br cridhe a ghlu:jiad,

T' aite cailuil is t' uaigh bhi fan Fhraing,

Ns 'na bigh uifeag aig luath-cheairn,

Na gum burra dhoibh cualnte a fhnamh,

Bhi do chorp air a ghiulan,

Dh' ionfuidh Euglais Shruthain a nall, ^

III.

O' fe 'n trafa a thachair,

Litir bhais a th'in dathigh mud dhe'in,

'S gun an toighre bhi t' ionad,

Tha finn gach òiche a fileadh nan deur,

O 2 Cha

( 1^0 )

Clm 'n ell caoìmhneas ri fhireadh,

Ann ad olghreachd o dhimich thu fein,

Tha finn gun fgoinn air gach iomal,

'S air 'ur fìne mu aaheangain na 'n geug^

IV.

Air 'ur iìne cho geur,

Is nach urra mi leugha fan am,

Ach cha 'n fheud fln dol tuiile,

Ris a bheinn leis a ghunna nar laimh,

Dh' fhaotin eilds le fuhs,

CaoileaGh sleibhe no urrad eoin bhain,

Tha mi eiflaineach duilich,

A blii 'g eiflcachd na h uile ni th' ann.

V.

Tha fìnn uiile air geileadh,

Cia mar 's 'urra dhuin fein a bhi 'n tir,

'N uair tba 'm fear tha 'n Duneidin,

Cho fifrach mu 'r fpreidii 's tha finn f liein,

Cha bhi urrad na caorach, * -*

Aig duine fan aonach gun chìs,

Ma bhis tuille ri fhadineachd,

Bithidh c 'n cunnart an fhìne a fgrib.

VI.

Cha ne fìne no cunnart,

Bheìre dhomh bhi ri tuireadh fan am,

Ach luchd mo ghaoil agus 'm fhurain,

Gun bhuaii an taog orra buiUe fa cheann.

*S gQÌrtj

( i6i )

'S golrt a chlaoidh e finn uille,

*Ur ceannafeadhna a dh'fhuireach fan Fhraing.

'S ged tha 'n toighre an Lunnuin,

Nach eil faoineachd air cuin thig e nall,

VII.

Tha do chlnneach fo mhulad,

'S tha mi fhein deth mar dhuine bhigh tinn,

Cha 'n eil ftà air a chumadh, dhuinn,

Gun phairt do gach uirifgeul inns,

M' baile Thearlaich a chuir iad c,

Ga fgalta th'air muìr as an righ'chd,

Rinn e parladh a bhuinig,

Eidir thall agus Lunnuin a fgrib.

VIÌL

'S mor mo mhifneach, o nam fin,

Gu 'n tig oirn a nall au tighearn òg,

O 'n tha 'n t' fichaimh ga h eigheach,

Is America geileadh air feol ;

Bi finn uille dheth fundach,

'N uair a thig e fan duchas bu còir,

'S ged tha glas air a ghiufaich,

f iiieibh finn aifte gun chuntas na lòid<,

O 3 LAOIDtì

( 1^2 )

LAOIDH O'N SCRIPTAR NAOMHA.

Air fonn Geamhra Dhughaìl Buchannain.

I.

CuiMHNiCH do chruldhair, ann an lathacha toìge,

Mun tig ad choir an droch latha,

Mun teann na bliadhnuchan dlu ort,

Ann fnach bi fugradh nO aidheir,

Mu 'n caill thu folus na greine,

Na reultan fna gealich,

Mu 'n tig fian as na neoil ort,'

'N uair fliaoil thu 'n dorta bhi thairis,

II.

Ach tha 'n oige cuir daìl ann,

'S tha mi claiftin le firin,

'N car a theid ann fan t fean mhaide,

Gur ainmig leis direadh,

Gabh fgeul an fhir theagaifg,

Thug e greis air a mhineach,"^

Sna cuiribh e 'n teagamh,

Tha cuir leis ann fa Phibul.

III.

Mur a labhair an diaghair,

Ga'n robh cialì agus tulgfe,

Nach robh aguin achfaoinais,

Ann 'ur fmaointuine giice.

Gur

(1^3 )

Gur e aldeach na h oige,

Mar ri folum an fgriptair,

'N taon nl tha gu 'r tearna,

Is 'ur flanuigh 'r a chreidiln.

IV.

'S iomad ni tha cuir leonadh,

Air an oige gu minic,

Tha 'n faoghal fan fheoil ano,

A cuir an dochais air mhireadh,

Le 'n fmaointeana gorach,

Sireadh an ftoir a tha dimbuan,

'S ged a thaifg iad mar òr e,

Bi e mar Fieodar gu io nairt.

V.

Ach fe 'n tòr tha nar tairgfe,

Sa bheil mearbfa a fhejfas,

Ann fnach d'fhuaras an falachar,

'N deigh dhearbha le tèine,

Mu 's ail leat deth cùinne,

Dean do lubadh air eagul,

Cir mar chaidlx thu an ùine,

'S nach teid turnidh a Ihreagalrt.

VI.

Tha 'n luchd bleith air fas ainmig,

'S cha 'n 'eil do theanachuir mar Chleachd i,

Tha gach uineag gu dùnadh,

A bha toirt iuil chum do phearfa,

Tha

( i64 )

Tha *m fuaran gu deotha,

San faothach breoite na thalce,

Is ma theid e na chlaruibb,

Cha dean thu 'n aird e le cearcuiL

vir.

Chi fibh uille na feann daoin,

Gu bheil iad mall chum na cojfeachd,

Ge do ruifgte gu 'n lèin iad,

Nach eil feum ànnt gu aftar,

Ge da bhigh duin og ann,

Le ealuich mhoir bi e 'g acain,;

Co bhuineadh an reife,

'S gur ann a b' fheumail dhoibh bata.

VIII.

Ach 11 eallach a pheacìdh,

Tha cuìr leithtrom fan uair fo,

Air neart do (hiol Adhamh,

Mur dean grafan am fuasgladh,

Grad thilgibh air lar i,

Tha bhur slanuighear mu 'n cuaìrt duibh ì

tSa ghlncas air laimh libh,

S cha toir namhada uaith fibh.

Ach fe dh'fhag finn gun churam,

Ann fgach cuis a tha romhain,

Nach d' Ihofgail 'ur fuilean,

'S n?.ch do dhruith air 'ur colinn,

( 1^5 )

Ciod e ni tha gar cluradh, •*

'S gun a dhiult finn gach sònas,

A chaidh thairgfe o thus duinn,

Ann an cunahnant no h oibre.

X.

Dean brachduch air Adhamh,

Bh'ann fa gharadh an toifeach,

Gur e ubhai na craoibhe,

A fmaoinuith gu h olc e,

Mar rj Hantin a bhnàiridh,

Th' in ma 'n cuairt da ga bhrofnuch,

Sud a bhagair am bas air,

Sa dh'thag an am peac e.

XI.

'N d' riiin thufa riamh dh' cacolr,

Thu fhein ann ad phearfa,

Urrad ubhal na craoibhe,

Na 'n do fmaoinich thu d' bheachd e^

Na 'n do bhrifl: thu na h aitheante,

Na 'n do fhantuich thu gaduchd,

Na 'n do labhair thu breug^n,

Naghaidh Dhe is do chogais.

xir.

Mu rinn fmithich dhuit tionda,

Sa bhi rannfuch an fgriptair,

Led chridhe ath-nuadhach,

Sa bhi foiuaitieach gu tric air^

Aw

( 1^6 )

Air na dh'fhulling 'ur slanuighear,

'S do lamh a bhi 'n flice,

Ann h chrann fin a cheuila,

3 thu fein thoir't mar ghibht da.

L^oiDir.

Aìr fonn Laiha hhreitheanats,

I.

Thigìiearna fa Righ na glòir,

Na cuimhnich pcaca m' oige dhomh,

Mo pheaca ginidh agus gniomh,

O maith dhomh Dhia a leith do mhic

II.

Mola dha rinn isleach fein,

Do 'n {làpuU dh' fheuchain nach eil uail,

Aig aon neach ata fo 'n ghrein,

'S gur ann o 'n chriadh a chaidh 'ur buain.

III.

'S aithne dha 'ur cruth lur dealbh,

Gur dusbch talmhuin finn air fad,

Bh' ann fa gharidh fonadh (huas^

Gus na bhuainear linn a meas»

VI.

( i67 )

IV.

Meas cliaidh thoìrmifg air a chraoibh,

Chaidh naidhir oiltail dhionfuidh Eubh,

Thuirt i ith don mheas tha blaft,

Ni fifreach thu air fearta Dhe.

V.

'N fin chaidh Eubh is fliin i lamh,-^

'S thug i dh' Adhaiah e anuas,

Chunic iad an lìn le 'n fuil,

Gu 'n robh iad ruifgte ann fan uair.

VI.

Ghabh duileaga do bharr na 'n craobh,'

A ^'.heanamh aodaich dheth gn luath,

A dh' fholuchadh an nòchd fa nair.

O 'n thuit iad ann fa bhas gu tr«agh.

VII.

M' fin chaidh 'n tilge mach le chèil,

A garidh Eden ann fao uair,

O'n bhris iad cumhnante na 'n gniomh,

Dh' fhag e 'n sliochd gun dian o thruaigh,

VIII.

Gun ait aca gu fois no tamh,

Na cridhe taingail leis an ftaìd,

Ann fan d'fhagar iad o tluis,

'S goirt a dhruith e air gachneach,

IX:

( i68 )

IX.

O *n thainig beatha olrn as 'ur,

'S gun drinn finn cumhnant ris a ghras,

O maith dhomh mo fmaointe tric,

Sa liuthad uair fa bhris mi naitheant.

X.

Dean treocair orm a Dhia na 'n gra?,

Is cum mi fabhailt o gach olc,

Pill mo fliuil mun amhrig mi,

Air diamhanas ata gum lot.

XI.

Bi mo dhochas ann an Criofd,

Gu 'n dianar manam air a fga,

O na ghabh mi e mar Righ,

Mar fhagart firineach 's mar fhaidh.

XII.

S gach neach a Ghabhas uara mo dhàn,

Teannadh iad na thra gu coir,

Ri faoghal mealtach cuiribh cùl,

Is bigh bhur duil an Righ na Gloir,

XIII.

Bithidh cuimhneacha bean Lot,

'Sheall le bochduin air a deigh,

Ris an t' faoghal fo tha lathair,

'S na carra faluin dh'ihas i fcin. .

XI \

( 1^9 )

XIV.

Faicibh 'n inbhe fa *n robh Iob«

Chaill a chlann fa ftor air fiid,

Dh'fhag a neart c is a threoir,

Ach thug e glolr do Righ na 'm fcart.

XV.

'N deigh fin fhuair e teachd-an-tir,

Lan shonas do gach ni a baill,

Cha do pheacaich e le bheul,

'S bha chridh reir 's mar bha e rà.

XVI.

O Dhia thoir cridhe dhuinn ad reir,

.

'S ranfuich fimi air leud 's air fad,

Chuai nach fleamhnuich uain 'ur ceum,

Is gu 'n geilleadh finn do 'd reachd.

XVII.

Thoirt gloir do 'n Athalr is don Mhac,

Do 'n Spioraid th' aca fan araon,

Bha o bhibhuantachd an gloir,

Sa bhis beo gu faogh'l nan faogh'l.

soNe

( 170 )

SOKG, IN ENGLISH AND GAELIC.

I. \I LAUGH at the cafe of that lover's condition,

Who repines for her love that reg:irds not his pain,

I hkewife fhail fcorn at her fooUfli ambition,

That flightly requited his love with difdain.

I love her that loves me, my temper is fuch,

And if flie do hate me Fll hate her as much,

rU chcrifii my friend and l'U frown ataiiy foe,

I am carelefs whither Vìì get her or ho.

II.

Z>Iy fweet-heart'* inconftant, her v/Jts thcy do waver,

INIore hght than the wind her tenjpsr remains,

iihe's thls like, or that lise, the llaclz hold I've of her

ohe comes by the wind, let her go by the v/aves ;

iShe's this Hke, or-thaf like, the flack h-old I've of her^

.She comes by the wind, let her go by the rain j

And i am refolye.d, whatever wày fliè go,

''- am cnrelefì whether l'U get her or no. '

*.'J3^

III.

ohe's witty as fortune, and bràklfn as weather,

To-da^'. il\i is merry and wonderous glad,

'rp.n^orrow fiie's penfìve with fad melanchcìy,

^^^ jTia^'^ dc-=e^-n;ft ihs wcrJ fh'Z has faid.

•5J

C 171 )

ORAN SUGRIDH AM DKURLA SAN GAEDHLIC.

r.

Dheanuin gaire ri fear, a bheire g:\ol Ins an t'rocha;'.*

Don tc nach gabh truas ris ged fhaic i e 'm peìn,

Sgu 'n cuiiin Ihein fuaracli a togra gun foinifg,

'N uair dhibreaJU i gaiil gun fhuath blii da reir,

Mu blieir i cihijmh gaol, bheir mi gaol dhi tì\ eirig.

Smu bheir i dhomh fuath, bheir nii fuath dhì da reir,

Ni mi fodan ri 'm chairde, agus gruaman ri 'm

naimhJe,

'Sco iònan Ux.vì ciulca 's gsi bheir i dhomU fpsis.

II.

Tlia mo leannan ro neoaach, nco fl:oilde na h aignc,

Co luAth ris a ghaoidh, bheir i tuath dhomli is fpeis,

Gur sleamhuin an conidh, 'n greim faoin tha d'ii

Mar ni thig le gaoidh 'fa dh'fhalbhas le fein, [agam,

Gur sleamhuin an conidh, 'n greim fioin tha dhi

T\Iar ni thi^ le gaoiJh fa dh'ihalbhas le fein, [agam,

'S tha minntinn co beachdail, i^à dhaon feol gi an

cleachd i,

Sgur ionan lcam diulta 's ged bheir i dhomh fpeii'.

III.

Tha i caruch mar fhorran, tha i brifteach mar aiitifir,

'N"diu tha i fanJach, fa cridh air dheagh ghleus,

Tha i maireach co bronach co tuirfeach 's co fprooail,

Sgu 'n aichfhean i 'm focal a hbhras a beul,

T 2,

Bheir

( ^72 )

1 iove lier to-day, I'll hate her to-morrow,

I laugh at her grief, and l mock at her forrow,

And I am refolved whatever way (he go,

1 am carels's v/hether I'll get her or no.

IV.

But what if another your favour inherit,

When only the reafon is owning to me,

And if I fiìould reap the fruit of another man's

merit,

Wculd this make me fadder or gladder to be ;

Shall I cheer when Fm fcorned, fliall I laugh when

I'm faJ,

Shall I fmiie v4ien l'm angry, or rcplne when I'm

rU not break my heart being forfaken altho', [glad,

I arh carelefs whetjier l'll get her or no.

V.

13id not my conntenance plead me a lover,

When ia^our fuli oìciì me with thy company,

And did nct the Iparks of my paffion difcover,

Al'.ho 'in thy abfence, I always tfilk of thee^

Have I not courted thee muth againft nature,

What greater fymptoms of love could I fhew ?

And becaufe you are fuch an infenfible creature,

I im càielefi whether I'll get you or no.

mAry'ì

( '73 )

Bheìr mi gaol Ji an Jiu, bhcir mi fuatli dhi a mair-

Ni mi gaire ri bròn, ni mi mag air a pein, [each,

Tha minntinn co beachJail dhaon feol ga cleachdu i,

Sco ionan leam diulta fged bheir i dhomh fpeis.

IV.

Ciod e mu tha t'fhortan an din do dh'fhear eile,

Sgu 'n càruich ìid uile a choire an am fge^

Mu 's fortan domh fhein thu cha laogh do dh'fheai-

eil thn,

Cha choir dhomh bhi dubhach no fubhach ad dheigb,

'N dean mi aolbhneas fo fproc 'n dean mi gaire fo

fìjaìcIvJ,'

'M bi mi criJhaiI fmi angrach 'm bi ml diumach

fmi ait,

Cha bhrifl: mi mo chrldhe ged fhalbh thu gun tighlnn

Sco ionann leam Jiulte fped bheir tlm dhomh fpeis-

V.

Bha mintin an cor.idh gad laoidhe dhomh mar lean

O tharla mi 'n tus is do 'choluadra mìn, nan,

?»Io.lirriche gaoil is mochri bha dhuit tairis,

'N uair chhiininn ort aithris ftu fad as an tir,

Chaidh mi ga *d iarruidh an aghaidh mo nadair,

Ci£)d a chinteachd ajr gragh fmo dhiara tu fein,

O'n tha u cho donadh 's u 'd chreutair gun toinifg^

Sco ionan leam diulte fgad bheirthu dhomh fpeis.

( / /

C ^74 )

mary's dream.

I.

The moon had climb'd the higheft: hill,

Which rifes o'er the fource of Dee,

And from the eaftern fuminit fhed,

Her filver light on tower and trce j

When Mary laid her down to fleep,

Her thoughts on Sandie far at fea,

When low and Ibft a voice was heard'

Say, Mary weep no more for me.

ir.

She ftom the pillow gently rais'd

Her head, to fee who there might be,

She faw young Sandie fhivering ftand,

With vijage pale, and hollow e'e !

O Mary dear ! cold is my clay,

It hes beneath a ftormy fea,

'¥zi'y far from thce I fleep ia dcathj

So Mary weep no naore for me.

IIL

Three ftormy nights, and. ftormy daysp,

We were tofs'd upon the raging main,

And long we ftrove cur bark to fave,

But all our fìriving was in vain.

Even

( 175 )

AISLING MAIRI.

I.

^N UAIR dh'eirich gealach gheul na *n tra,

O fcionn na 'm beanntaibb 's aird tha 's tir,

'Sa thaom o'n ear a folas fmn,

Ag nochdadh cbrann Ì3 aird gach nì.

Leig Mairi fios i fein chum pramh,

'Sa beachd air Sanndi fad' o tbir ;

'N uair chual i guth gu ciuin ag f a'

A Mhairi leig 'm bròa iin diot.

II.

O'n chluafaig thog i fuas a ceann,

A (healltulnn cò bha ann is i,

Co chunnaic i ach run a graìdh,

Bha fhuilean fas 'fa ghnuis gun li.

O ! *s fhuar a ghraidh 'fro thuar at^

Mi 'n iochdar cuain 's mo chail gun chli,

'S fad' fada uait mi 'n fuain a bhais,

'Sa Mhairi leig am bròn fin diot.

rii.

rri oiche doinneanach air cuan,

Bha finn le ardan ftuagh 'g ar claoidh,

3inn a ftri ri ar barca chumbhail fuas,

Ach b' fhaoin fan uair 's bu truagh ar ilri

;

A^

( ir6 ;

Sven then when horror chiU'd my blood,

My heart was full of love to thee,

Now the ftorm is pafl:, and I at reft,

j5o Marv weep no more for me.

IV.

O Mriry dear, thyfelf prepare,

For we foon ftiall meet upon that fliore %.

Where love h free froin doubt and care,

And you and I fliall part no more.

Loud crow'd the cock, the ftiadow fled,

No more of Sandie could (he fee

;

But foft the paffing fpirit faid,

Sweet Mary weep no more for me.

THE MAID THAT TENDS THE GOAT?-

I.

Up among yon clifty rocks,

Sweetly rings the rifing ccho,

To-thg maid that teads the goat?,

Lilting o'er her native nores.

Hark ! ftie ilngs, young Sr.ndie's kind ;

And he's promis'd ay to love me

;

Here's a broach I ne'er nir.l! tine^

TiU he's fairly marrieJ to mc ;

( 177 ) .

An Hn 'n uair mhcUich m' fhull le h oilltr,

Mo chri' a gh.ìoil bha lan le d' ghradh j

Nis tha ghaoth na tofd 's tha mià aig fois,

'Sa Mhairi leig ambròn fin diot.

IV.

O MhMri ghraidh, dean devs thu fein,

Oir fgearr an reife gu ar coaihdhail mhor, .

An fìn bithiJh gradh o churam faor,

Is dealach a chaoidh cha bhi ni 'smo.

An lln ghairm an coileach, 's theich an Tgail^

Ni mo do Shanndì cha 'n fhac i,

'S c thuirt an taibhfe ciuia 's e falbli,

A Mhalri lei^ a.-n bròa lindiot.

KIGHEAK DONN NA ''N GABM.'VR.

I.

'Shuas a meafg na 'n creg>n acfd,

'S binn ri eifleachd mac an ftaUa,

is nighe.m donn na*'n g.^bhar feinn,

A luinneag fein gu a eatror.! bino.

EifJ ! fe cainnt, tha Sanndi caomh,

'S tha e gealltuin ghaoil bhi mairean,

Feuch am braifì: uich caill mi chaoidh,

Gus am faigh mi grcim dhe m' leannan ;

Gluaifeadlv

( I7B )

Drive away ye drony time,

And bring about our bridal day.

11.

SanJy herds a flock of iheep,

Often does he blaw the whiltle,

In a ftrain fo faftly fweet,

Lambies hlVning dare na bleat.

He's as fleet's the mountain roe,

Hat-dy as the highland heather,

Widing through the winter faow,

Keeping ay his flocks together j

Wi a pbid, and oare houghs,

He brarcs ths bleakeft; northern blaft.

III.

Erawly can he dance and flng,

Canty glee or highland cronach^

Nane can ever n^iatch his flin^,

At a reel or round a ring.

"Wightly can he wield a rung,

In the brawl he's ay the bangfier;

A' his pràife can ne'er be fung,

By the largeft winded fangfter i,

Songs that flng of Sandy's praìfe

Come fhort tho' they were nc'er fo lanr

EONG

1

( ^79 )

Gluaireiclli uatn na h uairean mall,

Is thigeadh am mo bhainre dlu.

II.

'S e Sanndi 's buachaill air an treud,

'S tric a (heiJear leis am feadan,

Staduidh uain 's cha ghluais am beul,

'G eifdeactid ris a cheolan bhinn.

Tha e co luath ri ruagag bheann ;

Tha e co teann ri fraoch an earraich,

Siubhal ann fan t' fneach da fhuar,

Dol ma 'n cuairt da chaoiribli geala,

Le breachdan caol, a's fheile cuaich,

Cu'r gu dhulan fuachd na 'n fpeur.

III.

*S math a dhamhfa 's binn a cheol,

Cronan broin na orain mheara,

Aon cha toir fan leum air buaidh,

An tionndadh luath na 'n cuairtibh, cruinn,

'S treun a lamh le darach cruaidh/

Ann fan taafaid 's e an gaifgeach,

Chliu gu leir cha teid a luaidh,

Leis A bheul a's buaine flieafas,

Dàn cha tig a chaoidh mi 'n cuaìrt,

Air gach buaidh tha dhafan dlu.

C 180 )

SOMG, EN<JLI9H AND GAELIC.

I;

*T\VAS aboist one o'clock, in a cold fiofly morning,

As I lay afleeping moft pleafantly,

I heard the town clock give its ufual warning,

Wbich was my intent it {hould waken me.

I ponder'd a wrhile, at length I refolved to go

Vifit a friend who oftentimes call'd me lo,

To fee whether flie wouid prove loving and kìnd

or no,

This was niy intent and it waken'd me.

II.

And as I drew near to her habitation,

I feared leail iomebody w'ould me efpy j

With mind fuUy bent to make an invafion,

Then forward 1 flipp'd moft privately.

But there was no danger, for they were all afleep,

Only my dear, who heard me foon as I did peep,

She crjed, begone I pray you, begone my fweet,

For I was afleep and you waken'd me.

iir.

How can J let you in, without being expofed,

To fcorn, reproach, and to calumnyj

Befides, to be plain, I am not difpofcd,

Therefore depart jmmediately.

( i8i )

ORAN SUÒRIDH 'm BEURLA SAN GAt.OrtHQ,

I.

'S ANN mu ann ualr a maduinn fhuar reoia,

'N uair bha mi am chadul cho fìbhalte,

Chualas gairmair a bhaile toirt na caifmachd bu choir

Bha e air maire gu 'n duifgin leis, [dha,

Bha mi toftach car tamull fan fin gun do fmaonich mi,

Dhol a fhealtuin mo Irànnuin fneo aineamh chulc

faoik orm,

A dh'euchain a cairdis no fafadh i caomhail rium,

Be fo mo chuis fhairich fgu 'n dhuifg mi leis,

n.

*N ualr thaine ml 'n taice ri h aite tamha,

Bha mi fo fhaitcheas gu 'm ^ice lad mi,

Blia minntinn cho beachdail dhol thachirt air man-

Sgu 'n ghabh mi air 'm adhart an fibhaltachd, [fachd,.

Bha iad uiUe na 'n cadul cha b'eagul bhi dana dhomhAch mo chiall is mo chagar rinn 'ra fhaìcin nar

thaine mi,

Dhejgh i riura piU air th'ais 's tbeirig dbathigh mar

Bha mlfe am chadul fgun dhuifg u mi. [thaine u,

III.

. *S mu leigeas mi fteach u bi masla ro mhor ann,

[• Aig lùchd bhreug is luchd fanaid is cul-chainte,

L Sa dhinfe na fìrinn cha 'n eil mi f hein 'n feol dhuit,

I-Atr an abhar fin dcalich 's gabh diulta uam,

l * Q^ Nach

( i80

O ! do not you fee the moon as fhe fliines fo brigUr,

Some body will fee that you have been here this

nìght,

hon ! if fo be we are both ruin'd quite,

For I was afleep and you waken'd me.

IV.

Her pretty words fo fickled wy fenfes,

That to make an(wer I did begin ,

1 told her they werc but fooHfb pretences,

And if (he lov'd me flie would let me in ;

I will, fhe replied, but firfl wiU make' you fwear,

You will not touch me, no not in any where j

Otherwife forfeit my kindnefs for ever mair,

For I was afleep and you waken'd rae.

V.

Somc fpace interveen'd, at length we concluded

For to lye down and fleep a while j

Ne'er thinking by him that Pd be dcluded,

Nor that the falfe creature would ine beguilè ;

What, wiU you be rude, bccaufe you kno'.v that I

P?re pot fo mucb ss fpeak one word low or high,

So do not provoke me, or eUe I fhallfcrech andcry,

Por I was asleep and you waken'd me.

VI.

O what a fool was I to be tempted

To rife and ht the fslfc cre-tur-: :n

'So

( r85 )

Co luath h dhaithnich thu maire bhi dco]neach,

Rinn thu L'd aimidcachd toifeach ruim,

Cha bhi thu cho neo-ftuama air mo mhoidean .cha

teid thu 'n iln,

Gu *n fpian mi do ghruag mar gluais u a chlifge uam,

Sna thuirt mi fan am riut fe do cheann bhis fifrach

Oir bha mis am chadul "i gUrt dhuifg u mi. [air,

VII.

Bha i ftji rium car tamul ach dhaìthnich mi geile ì,

*S thug i a gradli le lan fholas, domh j

Rinn mife a mhealtain mar thoradh tno fhàòthair,

'N uair bha i na laidhe lan fholafach.

Ach *n uair dheirich an oigh thug i pogan cho mìlis

dhomh,

Cia mar dh'theudain bhi beo fan folas àd phiU^ìiam,

Toil-intinn a 's mo,fan Roin-Eorpa 's cha cheiliure^

Q dheanuin an cadul. fo 'n conidh le»t.

viir.

Anis tha e feachad fgu bheil ml leat deoineach,

Tha tbn leam taitneach *s gach ftaid ann fam bi,

Mo chorp agus mintinn air fibhaltach moran,

TuiUe am mliaidean cha 'n fhaic iad mi 'n clachail

no 'n ciU,

Ach na *n deanadh tu falbh an toìfeach mar dhiar

nii ort,

Dheanuin riutgàir agus labhruin nach b'fhiach leam u

Nis thig 'n uair a *àil leat 's bi na raideanfe fialidhi

!S ged robh mis airi chadul grad dhuifgfe mì. [dhuit,

Q^ 3 ORVVN

( ia6 )

SONC, ENGLISH AND GAEUC.

I.

I WENT out in a May raorning,

In a May morning it happened to be,

Then I was aware of a well-far'd maid,

Coming over the broom to me.

Fal al de ral, dal de ral dal dal,

Fal al de ral, dal de ral dal de.

II.

She had a voice that was more clear

Than any damfers under the fun j

I asked if flie would marry me,

Her anlwer was, I am too young.

Fal al de ral, &c.

III.

I am totf 3l*oung for to be wed,

Twould be a fhame to all my kin

;

Therefore young man come trouble nie no mofe,

For yòu ncver fliall my favour won.

Fal al de ral, &c.

IV

( j87 )

oran ann beurla san giedhlic,

Ga 'n alnaa an Ltannan cruaiJh-chriJlieach,

I.

Chaidh mi mach ann a maduin f.i mhaldh,

Sa mhnduin fa mhiidh a th'ichair e bhi,

Chunnic ml mhaighdean bhuidh il bànnd,

ligh'n thar a bhsaluidh nall dhomh fhein.

Fal al de ral, dal de ral dal da,

Fal al de ral, dal de ral da! de.

II.

Sann aice bha chàil bu bhinne blas,

A dh' ann a chailin a bha fo *n ghrein,

Dh' fheoruich mi dhi 'm pofadh i mi,

Thuirt i tha mi tuille 's og gu dol adl l^e,

Fal alderal, &c.

in.

Tha mi tuille k og gu laidhe leat,

'Se bhi mar nair am chairde fein,

Na bi cuir tViblaid orm a dhuin òig,

Cha choifin thu *m fhabhur a chaoìdhiià d'heigh.

Fal al deral, &c. - '

VL

( i88 )

IV.

I took this fair maid in my arms,

And gently I laid her down ;'

Before 1 kifs'd her one or twice

I found fhe was not a day too young. ^

Fal ai dc ral, &c.

V.

O fìnce ye havegot a kifs of mcj

Aud ta'en from me my liberty, .

Come eafe me of my grief and pain,

And tell me when you'll marry me.

Fal al de ral, &c.

VI.

Talk no more of marriage to me,

To marry thee that can never be^

For all the paftimes we have had,.

You had your fliare as well as me.

Fal ad de ral, &c.

VII.

As you did brew, fo you may dr4ak,

As yoadid bake, fo you may eat ;

You may carry your complaints home to youf miua,

And tcll that you are not a day too young.

Fal al de ral, &c. -

VII!.

( i89 )

IV.

Gliabh ml 'm ghlacuibh mhaighdean 'ur,

Gu h uafal grinn fliuiJh (inn air doigii,

iVlu 'n tug mi ach pog na dho ga beul,

Gun d'aitbnich mi 'n te nach ba tuili 's o^

Fal al de ral. Scc

0*0 fliuair u pog uam ann f-in tim,

'3 mo chomas fhsiii thoirt uam gud rgòid,

Tog mi a triblaid is a pein,

Is innis dhomh feÌM cùin ni fìnn pòs.

Fal r.l de ral, &c.

VI.

Alr p5sa na tig an caint ruim fheln,

Cha phos mi thu a chaoidh ni fmo,

Gach tim chaidh feacb'.d dhuiun le rheil,

Fhuair u dheth J'iheuchin air gach feol.

Fal al de ral, &c.

yii.

M.ir ni thu do leann gabh do dheoch,

Mar ni thu fuineadh gabh do lòn,

Giulain do ghearain gti 'd mhathair fhem,

'S innis nach eil thu tuille 's og.

Fal al de ral, Sw.

( 19° )

vin.

I wifli my baby werc but borfi,

Sitting on the nurfe's knee,

And I myfelf were dead and gone,

And the green grafs gromng over mc.

Fdl al de ral, Scc

Jq the Air of The Caledonlan Hunt's deiìghi

'ì.

Ye banks and liraes of bonny Doune,

How can you bloom fae frefU and fair ?

Ye little bifds ye'll break my heart,

Wiiile Voì fac Weary fuìl of care.

Ye'll break my heart ye little birds

That wanton warble through the thorn i

Ye mind me ofdeparted joys,

Departcd nevcr to return.

II.

Oft have I roamM by bonny Doune,

To fce thc rofe and v/oodbine twine5

"Where ilka bird fang o'er its notCj

And fae did I the fame wi' min?.

W»

( >»I )

VIIL

O nach d' rugadh tni phaiftean fhein,

Se bhi air glun ban-altrom chòir,

'S tnis chuir bafuicht ana fm ùir,

Sam feur fas ùr bhi tigh'n air 'm fhoid.

Fal al de ral, &c.

BRUGHAICHEAN DHUINa,

I.

A bhrughaichean Duine gur curai 'ur 'n aile,

Gur maifeach 'sgur aluin am blà th'aìr gach raon,

toin bhig a *s binne gu 'm biis fibh mo chrìx.lhe,

'N uair tha mi co tù'fa^h k cùram 'g am chlaoidh,

Gu 'm bris libh mo cliridhe, eoin bhig a 's binne,

Ag mireadh meafg dhrifibh fa choiU'

;

Bheir libh gum chuimbne an sòlas nach imireann,

Sòlus nach maireann 'snach till a cl.aoidli.

II.

'S trlc ghluais mi ^u funtach air brughaichèan Dhuinci

A d' fhaicinn an ròs 's lus na meala a' fàs,

Ag eifdeachd na fmeoraich 's gach euu cur ri ceol

ann,

'S mo cbxidhe bba 'n conuidh lan fol^ÌB il graidh.

Gu

i 19» )

V/i' heartfome glee I pu'd à ròCe,

A rofe from off yon thorny tree ;

But my falfe love has ftolen the rofe,

Abd left the thcMrn behind for me.

Gu muirneadi sòghalach bhuain ml ròs ann,

An-rÒ5 a d' fhas boìdheach fa choill;

Ach thaìnig mo lcannaa is niheart e *n ròs uam,

Is d' Ihag è 'g am leonadh na drifibh na dheigh.

BEAN UASAL ARAID A? N AM BRAIGH SIORRACHD

PHEAIKT A' CAOIDH A CLOINKE, A DHEUG ANN

AM FIABHRAS ANN SAN EHLIADHNA I795.

Air fonn Bhliadhna leumfinn d^ nr imlhadh,

I.

'Si fo 'n aimfir a leon mi,

'Sa dh' fhag dubhach ri 'm bheo mi,

Dh'fhalbh m'aighcar 's mo fhòlas,

Theich nio ghrian 's thainic ceò orr',

Thuit mi 'n oiche dhubh bhrònach *g am chlaoi. .:^,.

Thuit mi, ^c. 'iè'*

II.

( 193 )

II.

Thainic ofag neo-chaoinail,

Thug i dhiom mo mheoir ghaolach,

D' fhag i lom mi air aonach,

'S tric mo dheoir uam ag taomadh,

O tha mannfachd fa chaol-tighgun'chlì.

O tha, &c.

IIL

O ! eugail gun chaoimhneas,

'S olc a bhuin u ri 'm chloinnfa,

Gun an leigh ri fhaotuinn,

Na gun lufan fan aonach,

Dheanadh furtachd na feum dhoibh fan tìm.

IV.

C' aite 'm faic mi 'ur 'n aogas,

Fiurain bhoidheach, ghlan, ghaolach,

D' thas flathail deagh-bhuefach,

Lan tuigfe agus ceille,

'S truagh an lath 'gur treigfln co og.

V.

'S tric 'ur 'n imhagh ag cinntinn,

Air fuil mo throm inntinn,

Ann fan oiche bithidh mi cluinntinn,

Gutli 'ur beoil tighinn 'gam lunnfaidh,

Ach cha toir ùbh dhoTih cainnt 's mi fudh bjiron

R VL

( '94 )

VI.

S trlc m' ofnaich ag eirigh,

Mari dearfa na greine,

Is ann an fileadh na h oiche^

'S tric mo dheoir uam ag taomadh,

'S beg mo chadal, d' fhalbh *m aogas is 'm fhcoil.

VII.

Co chl mi ag caoineadh ?

'Sa their gu 'm bheil fud gun aobhar,

D' fhalbh mo dha mhacan ghaolach,

D' fhalbh mo nighean bu caoine,

Och na 'n och gur nior aobhar mo bhroin.

VIII.

Co a ghleuf<is an fhiodall?

O na chaidil thu lainn ;

'M bi i tosdach gun uidheam,

Na 'n duifgear ceol lea 'm buidheann,

'S a chaoidh nacli mothaich i buiUe do mheolr.

IX.

Ciod e -n fui dhomh bhi 'g innfeadb,

A lluthad buaidh bha ribh fmnte,

Is nach dean fibh chaoidh piUtinn,

A thoirt sòlais do 'm inntinn,

G? do *ha iBJ gu tinn le trom bhron.

( 195 )

PiUidh ghrian ann foa fpeuran,

Fàfaidh duilleach air gheugaibh,

Duifgidh feur air na fleibhtean,

Ach cha duifgear mo chloinnfa,

'S troin an cadal tha daonan na 'a ca'r.

XI.

'M fear a fhiubhlas do chein tlr,

Bithidh duil aig a chaomhich,

Gu an tiU e 'n deigh faothair,

Ach na fhlubhlas do 'n chaol-tigli,

Cha tiU iad a chaoidh ann faa fheoiL

XII.

An tuifge a thuiteas air fleibhtean,

A dh' iunnfaidh chuain theid na fteidibh ;

Ri la greine ni è eirigh,

Togaidh neoil è fna fpeuran,

Achcha togar a chreubhag gun deo.

XIII.

Ge do gbuilean gach bliadhna,

Ag ofnàich gach ial diubb,

Cha 'n fhaigh mi chaoidh m' iartas j

Cha 'n glafadh gu h iofal,

Ann an ionad na di chuimhne fudh *n fhoìd,

R a XIV.

( ^96 )

XIV.

C' aite nis bheil 'ur dathigh,

A thriuir chloinne bu mhaifich,

Na clium 'm bàs fibh fudh ghlafaibh,

Na 'n d'fhag fibh a Sheomairchibh glafa,

Ann fna chuir è fibh chadal ro og ?

XV.

Tamh cha d' rinn fibh na thalla,

Bha fibh uilc gun fmalan,

(jha 'ur giulan do 'n chala j

'Snach 'eil curam na gearran,

Theich an oiche 's thain an folas d'ur ccir.

XVI.

Bheir fud sòlas do m' inntinn,

Ged robh mi bronach air timibh,

Cha bhi mo fhuilean ag fior fhruth,

Stadaidh m' ufnaich ag direaJh,

Thig ial an lath na dile a 's mo,

XVII.

Cha bhi fneachd a gheamhraidh,

Na Iheafamh daonan fna gleanntaibh,

Cuiridh ghrian è na dheann fhruth)

Eirigh iuibhean an t' famhraidh,

Is theid trufgan ùr air gach crann a chaleon.

xviir.

( 197 )

XVIII.

Cìha bhi neoil dhubha-dhuaicnidh,

Tighinn an conuidh m' an caairt dulno,

Eirigh ghrian, 's theid am fuadach ;

Is gheibh finn folas bhitheas buan duinn,

'S gach aobhàr tulreadh, is trualgh theid air chìiL

XIX.

Mo mhiie beannachd do m' ghaolalch,

'S og a dh' fhag iad an faoghal

;

Ach 'fgearr gu 'm faic mi an caoin-chruth,

Mar dhearfa greine nach caochail,

Far nach deailaich an t' eug finn ni fmo.

ORAN GAOIL DO MHAIGHDEAN UASAIL 'S .\N

EILEAN-FHADA.

A Mhali bhoidheach 'fa Mhali ghaolach,

A Mhali bhoidheach gur mor mo ghaol ort,

A Mhali bhoidheach gur tu a chlaoidh mi,

'Sa d' fhag mi brònach gun doighaìr t'fhaotuinn.

I.

A Mhali bhoidheach gur mormo ghaolort,

Gtir tric mì cuiiuJTineach ort 's mi m' aonarj

( ips)

Ge do fliiubhlainn gach ceum do 'n t' faoghal,

Bithidh t' imhagh bhoidheach tighinn beo gach taobk

dhiom.

A Mhali, &c,

ir.

'S truagh nach robh mi 's mo Mhall bholdheach,

Ann an gleannan faoin a's ceo air,

'Sged bu Righ mi fan Roinn-Eorpa,

Cha 'n iarruinn pog ach o Mhali bhoidheach»

A Mhali, &c.

IIT.

Ach chithear feigh air fge fna fpeuran,

Chitliear iafg air aird nan fleibhteann,

Chithear fncachda dubh air ghcugaibh,

Mu 'm falcear caochladh air mo ghaol duit^

A Mhali, &c.

IV.

O MhaU high 'daich thu mo chiall domh,

Tha mo chridh' le do ghaol air lionadh 5

Tha gach la ann am fad mar bhliadhna,

Mur faic mi taodurnn a tha mar ghrian domh,,

A Mhali, £cc.

V.

Co chi mo Mhali *fa 's urrainn aicheadh,

Gu bheil a chridhe laift le gradh dhi.

Thiig-|

( ^99 )

Thug i barrachd aan an aiUeachd,

Thar gach maife tha fàs fan àl fo ?

A Mhali, &c.

IV,

Do fliuilean meallach fudh d' mhala bhoidhicb,

Do bheulan tana air dhath na 'n rofan,

Do flilios mar chanach *n gleannan mointich,

*S do ghruaidh mar chaoran fiidh fgè na mor bheaim

A Mhali, &c.

VII.

C' aite 'm faicear fan t'faoghal bean t' aogais,

Cha 'n 'eil i idir qnn ri fhaotuinn,

Am maife an tuigfe 'lan deagh bheufan,

Tha thu ro.arda ofcionn gach aon diubh.

A Mhali, &c.

VIII.

Fhir a fhiubhlais thar thonnaibfa uaibhreach,

D' iunnfaidh Innflbh cian na 'n cuantaibh,

Thoir gach liod agus ni tha Inachmhor,

Dh' iunnfaidh Mhali a rinn mo bhuaircadh^

A Mhali, &c.

IX.

Eoin a 's moiche a thcid air fgiathaibli,

'iSa theid arda ann fan iarmailt,

Nà

( 20O )

Na bitheadh lath ann fa bhliadhna,

*S nach feinn fibh ceol do mo Mhali chlatacb,

AMhali, &c.

X.

Ach cha dean Eala air flios na mor-thonn,

Cha de. n Smeorach na *m badan boidheach ;

Cha dean gach Inneal ciuil ach cronan,

'N uair a fheineas mo Mhali bhoidheach.

A Mhal, &c,

XLGe do bhi roì gu tùrfach cianail,

'S mi le cùram air mo lionadh,

Ni do ghnuis fa a tha mar ghrian domh,

Mo chridhe Suntach nuair thig thu m' fhianuÌ5=

AMhali, &c.

XII,

Gu mo flan do mo Mhali bhoidheach,

Ge b' e aite fam bi a conuidh,

'Se mo ghuidhfa am fad 'fa 's beo mi.

Gu 'm bi gachsòlas aig Malì bhoidheàch..

A Mhali, &c.

ORAN

( 201 )

UaAN SHEUMAS STIUBHàRD, P3BAIRE SA»

REISEAMAID 6l,

Air fonn Eoghain dtiith mhic an Toìftch.

I.

*S TRic mi cuimhneach aÌT Seumas,

Chaidh 'n de orm feachad,

Chualas caifmeachd do pibe,

Chuireadh fgios dinn is airfneal,

Dol a dhionfaidh na bainfe,

B Ki ian am ann fa ghafgan,

Fhuair linn failte a Phrionfa.

As do Ihionsair gu taitneach.

II.

As do fliionlair 's bu taitneach,

Leam a chaifmachd a chualas,

Fcudain loma, ga 'zi gleufa,

Duis a 'g eiridh ri 'd ghualinn,

'Nuair a chaidh thu Duneidin,

Bu mhor do fpeis aig daoin uaille,

'S on a choifm thu fhein i,

Cuim nach sèide tu fuas i.

III.

Cuim nach sèidc tu fuas i»

'Se bu duiU dhuit o t* aitcam,

Ceol

( 202 )

Ccoi fonn mhor na pibe,

Sa bhi ga feinn ann t'achlais,

Thug thu greis ann la bhraidhc,

Aig Domh'l bàii cinnaclachair,

'S cha dealich r'i 'd bheo riut,

Na thug tbu dh' fholum leat dathigh^

IV.

Na thug thu dh' fhoium leat dathigb^

'S fad 's Is fagus chaidh cliu air,

'Nuair a chùala Righ Deors e,

Bha e *n toir ort 's cha biongna,

Ged a bhigh a chuìd daoine,

Gle fgaoilt air gach aonach,

'Stu chuire ri cheil iad,

*Nuair a fheide tu *n gaothair.

V.

*Nuatr a fheide tu *n gaothair,

'Stu nach caomhna* fan uafr lìn,

Meoir phongaile luth-mhor,

Geara ciuil do na h uaiflean,

Bhigh do bhreacan an èile,

'S it na peacaige fuas ort,

*S co bu deife no Seumas ;

Ged thug na h eirinich fuath dliult.

VI.

San thug na Heirinich fuath dhuitj^

Thaobh' do luath 's is do thapa.

Thu

( 203 ;

Tbu bhi buinlg na 'n reifean,

'S iad bhi geile fo fmachd dhuit,

Bba do Chaibtain, ri 'd chul thaobh,

Raibard Stiubhard Fonchaftul,

'S aig fcothas do ghiulain,

Gun a ftiuir e thu dhathigh.

vir.

Gun a ftiuir e thu dhathigh.

'S litir agad a dh' fheuchain,

Gun a riaruich thu Deorfa,

A reir ordu gach reifmaid,

Cha d' fhuair iad thu 'm failinn,

Fhad fa bha thu an Eirin,

O na thainlg thu 'i. trafa,

Gheibh finn pairt uat do d' chèili.

viir.

Gheibh finn pairt uat do 'd chèili,

Is a reir fln do 'd calidh,

Bu tu fealagair na sìne,

Ann am fri na 'n damh feanga,

Baigh do mhialchoin air ialan,

Dol a dhiari an t' fionnich,

'S tric a chuir thu ri h alachaig,

A mhaidheach gheara mhafach ghrcinach*.

IS.

Ga be tharla air Seumas,

Air feill no 'n tigh hanna,

Gu

( 2C4 >

Gu 'm fainichte air thu 's air,

Gu 'm bu Stiubhardach glan e,

Bhigh do bhotal ga iaruidh,

'Stu ga riaruch gun fmalan,

'Sge do theinn a dha dhiu,

'Stu phaidhe le gean iad.

ORAN GAOIL.

I.

O NiGHEAN thug mì gaoil duit,

"S <- a 'n theud mi chleth air cach,

'Sa chaoìdh cha dean mi caochladh,

Gu n claoidhear mi le bàs,

Tna 'n curam mor th' air minntinn,

Ga n chlaoidh a dh'oich fa la,

Ag mnfeadh dhomh le ciimteaiachd,

Nach treig e mi gu brath.

Tha, &c.

ir.

*S craobh do 'n Abhul phrifiil thu,

Th;i cmntin am brughach ard,

F'ir na- •• rui> fear m ru > ort,

Au aird 's ga 'n fm c la 1 1.,

Gsi

i 2^7 )

Ged robh i mar a dhlochuU,

*Gad dhìtcadh ann fgach aite^

Le bhreugan a's le earailtea:ij

Cha.ruig è air do bharr.

Ged, &c.

III.

O nighean 's mor mo ghradh dhult,

'Stu chre is ailte fnuadh,

'Sa chaoìdh cha dean mi aicheadh,

Gu 'n cdirear mi fan uaigh,

Cha 'n eol domh h aon thug barr ort,

'Stu 's deife d' fhas do 'n t' fluagb,

Ach mar e mife 's fearr leat,

Na gabh ni ftair' ri lualdh.

Cha, &c.

Do theanga bhlasda cheolmhor,

Mar fmeoraich air a gheig,

Do dheud gheal mhiuchair bhoidhfiach,

Tha *n ordan dlu dha cheil',

Gur milfe leam do phogan j

Na feorfa tha fudh'n ghreirti

Ach na 'm bithinn leointa,

Mo dhoigh gur tu mo leigh'.

Gur, &c.

V.

'San ort a tha 'n cul fniomhaln,

Na chamalagan mln tlà.

( 2C5 )

T' aghaidh ghlan 's do chichean,

Mar fhneachda mìn bheann ard,

Suil chorrach is glain' Ijonadh,

Gruaidh mhìn-dearg is rafg màll,

Mala chaol oiar ite an fhir-eoin,

'San ort tha 'n imhagh bbla.

vr.

O ghabh mi beachd an tùà ort,

Bu leat mo run do ghnà,

Rinn t' aigne a's do ghuilan,

Mo lubadh fìos gu làr,

Na

THE MOURNFUL SHEPHERD.

In Gaelic and Engli[h

,

I.

Despairing befide a clear f!:ream,

A Ihepherd forfaken was, laxd,

And while a falfe nymph was his theme,

A vnllow fupported his head.

11.

The wind that blew over the plain,

To his fighs with a fìgh dìd 'reply,

And the brook in return to-his pair,

Rf»n moiVtnfuUy murmuring by.

( 207 )

Nn ihualr mi feìn dhe d' (hugradh,

'Sè d' thag mi bruite 'n tràs,

'Sa lion mo chridh' le cùram,

Nach teid air chùl gu bratb.

vir.

'.Sa nis mu 's eigin dealaehadh,

Mo bheannachd air do dheijjh,

Thug mire mo ghaol fah.ich dhuif,

'Sa.' thar grxh aon fudh'n ghreai,

A bhcg dhe d' chron cha chuala nii

'S idir cha d' fhuair mi fein,

*San dh' aithnich mi le barantas,

Gur cridhe pjan tha d' clire;

AM BUACHAILL BRONACH.

I.

Taobh fruthain gun dòchas fudh'n ghrein,

Nr ijiìne òha aodhaire bocl\d fann,

TeacliJ air caiHnn nach deonaich dha gao!,

'S bu chaomh leis bar geige fudh cheann.

31.

Sheid a ghaoth bhqr an raoin le guth bròln,

Ag ornaicli le ofnaich an aodhaire,

Bha na fruthain ag fregradh d'a leon,

Le crònan trom brònach ag caoidh,.

S 2 lU.

IIl.

Aìas ! filly fwaln that I was !

(Thus fadly complaiaing he cry'd)>

When firft I beheld that fair face, .

'Twere better by far I had died.

IV.

Èhc talk'd, and I bleft her dear tongue,

When fhe fmird it was pleafure too grcat,

I liften'd and cry'd when fhe fung,

Was thc uightingale ever fo fweet ?

V.

How foolifh was I to believe

5he could doat on fo lowly a clown,

Or that her fqnd heart would not grieve

To forfake tbe fine folk o£ the town !

V.I.

To think that a beauty fo gay,

So kiud and fo conftanr woulJ prove,

To go clad like our maidens in gray,

Or Uve in a cottage on love«

VII.

What tho' 1 have fkill to complain,

Tho' the Mufes my temples.have crown'd ?

What t'ho' when they hear my foft ftrain^

The virgins lìt weeping around ?

( 309 )

III.

Gur gòrach an t' oig fhear mi fein,

Ars' eafan 's e caoincadh gu cruaicTii,

*N uair chunnaic mi 'n tùs a crath-caoin,

Gu 'm b' fhearr dhomh na 'n faoghal bhi fan uaigh.

IV.

'N uair labhair i bheannuich mi beul,

'N uair ghàir i biia 'm eibhneas ro mhor,

*N uair (heinn i bu bhinn i na teud,

Na fmeorach fa cheitean ri ceoL

V.

Gu *m b'.aimideach mife bhi 'n dùil

Gù 'n geiUeadh i dh' ùmaidh co faoin,

Na gu 'm fagadh i 'm baile 'fa rùin,

Gun a gridhc bhi bruite na dheigh.

VI.

B' fhaoin mo bharail gu 'm faighean ri 'm bheo,

Bean co boidUeach gun fhotas na beus,

Na gu 'm b' fhiu lea trufgan de 'n chlò,

Na cònuidh' 'n tigh-foid airfoa gaoil*

VILCiod è ged a's eol domh bhi caoidh,

Ged chrunas an Naonar* mo cheann,

Ged ghuileas na h oighean ri 'm thadbh,

'N uair chluinn iad mi caoidh gu bochd hitti ì

* The JNinc Mufes.

( a-io^ )

viir. ., -

Ah ! Colin thy hopes are in vain,

Thy pipe and tby hurel refign j

Thy fair one inclines to a fwain

Whofe mufic isfweeter than thine,

IX.

Air you my companions fo dcar,

Who are forry to fee me betray'd,

Whatever I fufFer forbear,

Forbear to accufe the falfe maid.

X.

Tho' through the wide world I {hould raifge,

»Tis in vain from ray fortune to fly ;

»Twas hers to be falfe, and to change,

'Tis mine to be conftant, and die.

XI.

If, while my hard fatc I fuftain,

Jn her breaft any pity is foutid,

Let her come with the nymphs of the plarjTj

/5nd fee me laid low in the ground,

XII.

The laft humbl? boon that I crare,

Is to fhade ij>e with cyprefs and yew,^j

And whgn lh& looks down on roy grave, -)

lict her own tbat her Ihepherd was- true,j

XIIL

( "X )

VIII.

O ! Chailean tha do bharall gun ftl,'

Cuir do phiob 's do crùn-labhrais air cùl,

Thug do leannan do fhear eile gradh,

'S fearr calaidh a's maran na thu.

IX.

A luchd comuin 'fa chavrdin mo rùin,

A bha tùrfach 'nuair dhiult i dhomh gaoI>.

Ge do chi Cbh na deoir air mo fhnil,

Na cuiribh còir air rao rùnfa a chaoidh*

X.

Ge do fliiubhlain an faoghal gu leir,

Gheibh mi daonan a nì tha dhomh 'n dàn-^

Bitheadh ife co iomluan ri gaoith,

Ach bithidh mife gun cliaochladh do ghnà,^

XI.

Mu tha iochd gabhail tamh ann a cridh%

'Nuair a chi i mi finnte gun lù,

Bitheadh i 'm faifge le h oighean na tìr,

Gu 'm fakinn dol fios ann fan ùir.

XII,

Aon achanuich dhiafuinn fadheoidh,

Gu 'm bithcadh iubbar 'gam chòdach fan uir,

'Si dli' aideach' nam fealltuinn air m' fhoid,

Gum bu flieafnahach mi *n conidh do m* rùn.

xm.

( "^ )

XIIL

Then to her new lovc let her go,

And deck her in golden array,

Be faireft at eveiy lìne fliow^

And frolic it all the long day.

XIV.

While Colìn forgotten ànd gone,

No more fhall be talk'd of, or feen ;

Unlefs when beneath the pale moon,

His gholl ihall glide over the plain.

Xllf.

An fin ruigeadh i leannan a gaoil,

Air a fgeudach le h eudach 'fle hòr,

Bitheadh aic urram bhan og àir gach hiìì^

Ann an fugradh Tan eibhneas gach lò.

XIV.

Am feadh tha Cailean gan lualdh alr fudh'n ghrein,

Gun iomradh gun fgeul air ni 's mò;

Mur faicear fudh ghealach na *n fpeur,

A thaibhfe na fteud thair an lòii.

A BHAINNSJE

( 213 )

A BHAINNIS5 A BHA 'M BAII*E NA *N TAILLEAKAX.

I.

An cuala fibhfe mu na bhainnis,

'Sa bhaile bh' aig na Taillearan,

Ann am braigh bàta Thcill,

Mar theanna fibh Shrath-ardal,

Tha è leth-char aìr a chonEtfd,

'S Conjlantìnoph lamh ris,

Far Tia thionail na fir-oga,

1% thoifich iad ri lamhachadh.

II.

Tha è mar fhafan ann fan duthaki,

Air pufad!h a's air bainnièan,

Gu 'm bi iad a' lofgadh fùdair,

Mu 's a fiu an lànan,

Paidhir Dhag aca na 'm puIJfe,

'S dhuifge iad na beanntan,

Le Mac Talla ann fa bhuirich,

Thoirt dùlan 'n fhir a b' fhearr dhitr>

III.

'N uair thainig iad le chabhaig,

Nall a Lagan-raite,

Bean na bainnfe 's na bha mar ^ri,

Stad iad aig a bhàta,

Thug

( "4 )

Thug ìad caifmeachd fan uair lln,

'S chuala Daihchairn iad,

'S ealamh fhregair iad fan uair dhoibh,

Shuas aig Muilean-fhearna.

IV.

Gu 'm b' iad fin na daoine tapaidh,

'S fol'michte bras a bha iad,

Ann fa chaonaig nach bu gealftach,

Ach gu fgairteal laidir,

lad co fibhailte ri maighdean,

Caoin eil mar a b' abbaift,

Ann an coludar dhaoine uaifle,

Tuafaid cha ni b'ihearr leo.

V.

Gu 'm b' iad fin na daoine kighte,

Ann 's nacn f<;ighte 'm faillinn,

Ììomhull Ccnachair tha e taghte

U.ile.ìm Reid a dha dhiu,

Ged nach aitlirls mi gu leir iad,

Geibh fibh fgeul o c'hach orra,

Ac'A na'm bhheadh iad.fan tigh-flieiniej

Dh' eigheadh iad a's phaidhcadh.

VI.

'N uair thachair iad ri cheile,

Bha iad fpeiseil dtìimheil,

Gabhail rathaid feadh a cheilej

Leinmich a's a damh fa,

( 215 )

Na huile fear Ta challeag fein^

'S i na fgè air laimU aig,

A' toirt fiucair dhi a phuidfe,

Ag ùrachadh a chairdeais.

VI r.

Gilbard ana 'm baile Mhuilean,

Thug mi an turram dhafan,

Ceann na riaghailt a's an f hurain,

'Smath è chumail c: ' iaas,

Captain air na Volunteers e j

'Sro.mhath 's fiach è 'n taite,

Is airidh è aìr bean bhithe:is miagall,

'S ciallach gUc an t' armunn.

VIII.

Fhuair iad piobaireachd a's ealaidh,

Ahn fgach baile an tain iad,

Le meoir dhionach ro ealamb,

Tarfuin àir an t'finnfair,

Bha na duis an lìn fa ghlaodhaich,

'Sa 'n gaothair a toirt cainnte dhoibh,

Agus Domhull mac an t' faoir,

Cuir gsoithe ann fa Mhala.

IX.

'N ualr thainig iad am bailc,

Cha 'n ann falamh bha è,

Bha na ftaind ann a' cuir thairls,

'S baràilean ftuth iaidir,

Branndi

( 2X6 }

BraRndi uifge beath 's beolr,

Chuir gu ceol na h armulnn,

Fhuair iad paiUteas air gach bord,

As gu leoir dhe fbagail.

X.

*N uair tliainig am a chadail,

Is aguinn na b' fheaird flnn,

Ihug an lànan fìn an aire,

Gur è ealaidh b' fhearr leo,

Dol a luidh an glacaibh cheile,

'S dh'eigh fin an dcOch flainnte,

Agus dh' fhag fin iad co eibhinn,

Ri Righ ann fgè na Bann-righ.

://^'^^/)i./. - -"^

C R I O C H.

^

w