МИКХОЛДИНГ ХК ИЙН ХАГАС ЖИЛИЙН ҮЙЛ...
TRANSCRIPT
МИК ХОЛДИНГ ХК-ИЙН ХАГАС ЖИЛИЙН
ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЙЛАН
Улаанбаатар
Агуулга
Компанийн танилцуулга1
Бизнесийн үйл ажиллагаа2
Хөнгөлөлттэй хүүтэй орон сууцны
хөтөлбөр ба ИЗББ 4
Бизнесийн орчин3
Тулгарч буй сорилт, хэрэгжүүлэх
зорилт5
Компанийн хэтийн төлөвлөгөө6
★
Эрхэм зорилго
Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаас гарган дотоод, гадаадын
хөрөнгийн зах зээл дээр борлуулах замаар ипотекийн анхдагч
болон хоёрдогч зах зээлийг хөгжүүлж, Монгол Улсын хүн амыг орон
сууцаар хангах, цаашид орчин үеийн хот байгуулалтыг
эрчимжүүлэхэд чиглэсэн урт хугацаат санхүүжилтийн тогтолцоог
бий болгож төлөвшүүлэхэд оршино.
Зээлжих зэрэглэлийн үнэлгээ
Компанийн танилцуулга
★
Хувьцаа эзэмшигч Эзлэх хувь
Монголбанк 2.0%
Хөгжлийн банк 14.9%
Төрийн банк 2.4%
Голомт банк 5.6%
Капитал банк 8.1%
Капитрон банк 1.0%
Ти Ди Би капитал 7.5%
Улаанбаатар хотын банк 26.1%
Хаан банк 1.0%
Хас банк 1.0%
Худалдаа хөгжлийн банк 9.9%
Чингис хаан банк 0.3%
Бусад 20.1%
Хувьцаа эзэмшигчдийн бүтэц (2018.06.30)
МИК Холдинг ХК
Бусад
хувьцаа
эзэмшигч
иргэд
Аж ахуй
нэгжийн
эзэмшил
“МИК ОССК”
ХХК
100%
“МИК АКТИВ
ТЗК 1 – 15” ХХК
“МИК АКТИВ
16-18” ХХК
Төрийн
өмчийн
эзэмшил
19.27%
80.66%
0.07%
2006
Монголбанк болон
арилжааны 10 банк
хамтран МИК ХХК
байгуулсан
2007ХБНГУ-ын Сэргээн Босголт Зээлийн
Банкны (KfW) зээлийн хөтөлбөрийг
хэрэгжүүлэхээр Сангийн Яам,
Монголбанктай харилцан ойлголцлын
санамж бичиг байгуулав
2008
Монголын Ипотекийн
Корпораци IUHF /International
Union of Housing Finance/
олон улсын байгууллагад
гишүүнээр элсэв.
2009 Санхүүгийн
зохицуулах хорооноос
Монголын Ипотекийн
Корпорацийн анхны
бонд гаргах хүсэлтийг
бүртгэж, зөвшөөрөл
өгөв
2012
Санхүүгийн зохицуулах
хорооны шийдвэрээр МИК
“Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт
цаас гаргах тусгай зөвшөөрөл”
авч, “Орон сууцны
санхүүжилтийн компани”
болов
2013
2015
2017
2017
2018
2018
Монголбанк, “МИК ОССК”
ХХК болон арилжааны
банкууд хамтран “Орон
сууцны ипотекийн
санхүүжилтийн Ерөнхий
гэрээ”-г байгуулав
“МИК Актив Нэг ТЗК”
ХХК хөрөнгөөр
баталгаажсан үнэт
цаас гаргав.
“МИК ОССК” ХХК нь Монгол
Улсад анх удаа Олон улсын
стандартын байгууллагаас
батламжлагдсан мэдээллийн
аюулгүй байдлын ISO/IEC
27001:2013” стандартын
гэрчилгээ авлаа
Монголын Ипотекийн
Корпораци өргөжиж “МИК
Холдинг” ХК группын
нэгдэл компани боллоо
“МИК Холдинг” ХК нь IPO
хийн, 37.2 тэрбум төгрөг
хөрөнгийн зах зээлээс
босгож, хувьцааны
бүртгэлийн 1-р ангилалд
бүртгэгдлээ.
2017 оны байдлаар 216
тэрбум төгрөгийн зах
зээлийн үнэлгээтэй болж
Хөрөнгийн Биржийн
ТОП20 индекст багтлаа.
“МИК ОССК” ХХК нь Олон улсын
рейтингийн тэргүүлэх Fitch,
Moody’s, S&P агентлагуудаар
зээлжих зэрэглэл тогтоолгов
B – Stable B – Stable B3 – Stable
★
Азийн тогтмол
орлоготой үнэт
цаасны 5 дахь
удаагийн чуулга
уулзалт /AFIS/
зохион байгуулав.
Компанийн онцлох үйл явдал
ЗЭЭЛДЭГЧ
БАНК
АНХДАГЧ ЗАХ ЗЭЭЛ : ХОЁРДОГЧ ЗАХ ЗЭЭЛ :
ОРОН СУУЦ
Хөрөнгийн урсгал
Мөнгөний урсгал
ЗЭЭЛДЭГЧ
БАНК
ОРОН СУУЦ
Хөрөнгийн урсгал
Мөнгөний урсгал
ОССКХӨРӨНГӨ
ОРУУЛАГЧ
Анхдагч зах зээл болон хоёрдогч зах зээл
★
ОССК-ийн нийгэм дэх ач холбогдол
★★★
ОССК нь ипотекийн зээлийг анхдагч зах зээл буюу банкуудаас худалдан авч тэдгээр зээлийн хөрөнгөөр баталгаажуулан үнэт цаас
гаргаж, хөрөнгө оруулагчдад борлуулах үйл ажиллагаа явуулдаг ба энэ нь тасралтгүй үргэлжлэн орон сууцны зээлийн тогтвортой
санхүүжилтийг бий болгодог.
ИЗББ арилжих
ОРОН СУУЦНЫ
ЗЭЭЛИЙН
ТОГТВОРТОЙ
САНХҮҮЖИЛТ
Банк, санхүүгийн байгууллага
• Баланс дахь хөрвөх
чадваргүй хөрөнгийг бэлэн
мөнгө болон бусад
санхүүгийн хэрэгслээр солих
• Зээлийн эрсдэлийг
шилжүүлэх
• Хугацааны зөрүүний
эрсдэлийг бууруулах
• Иргэд, зээлдэгчдэд бага
хүүтэй, урт хугацаатай зээл
авах боломжийг нэмэгдүүлэх
Хөрөнгө оруулагчид
• Хөрөнгө оруулагчдад тогтвортой ашиг хүртэх урт
хугацаат, эрсдэлгүй санхүүгийн бүтээгдэхүүнд
хөрөнгөө байршуулах таатай боломжийг бүрдүүлнэ.
• Хөрөнгийн зах зээл дээр үнэт цаасыг арилжсанаар
хөрөнгийн эргэлт бий болж тогтвортой
санхүүжилтийг бүрдүүлнэ.
ОССК
• Худалдан авсан зээлийн
хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт
цаасыг гаргаж арилжих
• Хөрөнгө оруулалтаас бий
болсон хөрөнгөөр дахин зээл
худалдаж авах
Тогтмол санхүүжилт бий болсноор иргэдэд олгох орон
сууцны зээлийн нөхцөл илүү таатай, илүү хүртээмжтэй
болох боломжтой юм.
МИК нь зээлийн хөрөнгөөс орж ирэх өгөөж болон
учирч болох эрсдэлийг аль алиныг нь шилжүүлэн
авах нөхцөлтэй хэлцэл.
Худалдан
авалтын төрлүүд
Буцаахгүй нөхцөлтэй
худалдан авалт
/PWOR/
Буцаах нөхцөлтэй
худалдан авалт
/PWR/
МИК нь орон сууцны зээл олгогч банкуудын хөрвөх чадварыг сайжруулах зорилгоор ипотекийн зээлийн хөрөнгийн багцыг бэлэн мөнгөөр болон
санхүүгийн бусад хэрэгслүүдээр худалдаж авах, арилжих үйл ажиллагаа явуулж байна. Орон сууцны зээлийн хөрөнгийг худалдаж авах хэлцлийг
зээлийн хөрөнгийн эрсдэл шилжүүлэх нөхцлөөр нь дараах байдлаар ангилдаг. Үүнд:
Худалдан авсан зээлийн хөрөнгөд эрсдэл учирсан
тохиолдолд “Худалдагч тал”-д буюу банкинд тухайн
зээлийн хөрөнгийг буцаан худалдах эсхүл өөр зээлийн
хөрөнгөөр солих нөхцөлтэй хэлцэл.
• Зээлийн хөрөнгө нь банкны балансаас гадуур бүртгэгддэг
• Банкуудын хөрвөх чадварыг нэмэгдүүлдэг
• Худалдан авсан зээлд төлбөрийн зөрчил гарвал дараах 2
сонголтын нэгийг хэрэгжүүлдэг.
Онцлог• Зээлийн хөрөнгө нь банкны балансаас
хасагдан Үнэт цаас гаргагчийн баланс дээр
бүртгэгддэг
• Банкуудын хөрвөх чадварыг нэмэгдүүлдэг
• ЗГ-ын орон сууцны зээлийн хөтөлбөрийн
хүрээнд олгогдсон зээлийн хөрөнгийг
худалдан авах үйл ажиллагааг энэ хэлцлийн
хүрээнд хийж гүйцэтгэж байна
Онцлог
Бизнесийн үйл ажиллагаа
Бизнесийн үйл ажиллагааБ
үтэц
Зээлийн хөрөнгийн багц
худалдан авалт
Ипотекийн зээл олгогч санхүүгийн байгууллага
МИК ОССК
ИЗББ хөрөнгө оруулагч
Хөрөнгийг
буцаах
нөхцөлтэй
худалдах авна
Худалдан
авалтын
төлбөр
Худалдан
авалтын
төлбөр
ИЗББ-ыг
шилжүүлнэ
Бү
тээ
гдэ
хүү
н
Буцаах нөхцөлтэй хэлцэл
Буцаахгүй нөхцөлтэй хэлцэл,
Үнэт цаасжуулалт,
Үнэт цаас гаргачид үзүүлэх
үйлчилгээ
Хөрвөх чадварын удирдлага
Хөрөнгийн удирдлага,
Эрсдэлийн удирдлага,
Багцын удирдлага
Үнэт цаасжуулалт
Хүр
гэх ү
нэ ц
эн
э
Хөрөнгийг
буцаахгүй
нөхцөлтэй
худалдан авна
МИК АКТИВ ТЗКХэлцэл эрхлэн гүйцэтгэгч,
Хөрөнгө итгэмжлэн удирдлагч,
Үүргийн гүйцэтгэлийг
хангуулагчаар ажиллах
Худалдан
авалтын
төлбөр
МИК нь орон сууцны ипотекийн хоёрдогч зах зээлийг хөгжүүлэх зорилгоор
бизнесийн үндсэн хоёр загварын дор үйл ажиллагаа явуулдаг.
Зээлийн хөрөнгийн багц худалдан авалт: Монгол улсын 14 банкнаас 11
банктай хамтарч ажиллан, буцаах нөхцөлтэй хэлцлийн загвараар ипотекийн
зээлийг багцлан худалдан авч, ипотекийн зээлийн хөрөнгийн хөрвөх
чадварыг нэмэгдүүлдэг.
2018 оны 6 дугаар сарын байдлаар банкуудаас нийт 65 удаагийн буцаах
нөхцөлтэй худалдан авалтаар 83.2 тэрбум төгрөгийн багцыг худалдан авсан.
Үүнээс 70 хувийг компанийн өөрийн хөрөнгөөр, 30 хувийг Германы сэргээн
босголтын зээлийн банкнаас авсан урт хугацаатай зээлийн эх үүсвэрээр
санхүүжүүлсэн.
Үнэт цаасжуулалт: Буцаахгүй нөхцөлтэй хэлцлийн хүрээнд Засгийн газрын
орон сууцны ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийн хүрээнд олгосон орон сууцны
зээлийг худалдан авч, уг зээлийн багцаас бий болох үр ашиг, эрсдэлийг МИК
бүхэлд нь шилжүүлж авснаар зээл олгогч банкуудын хөрөнгийн өгөөж
нэмэгдэх, эрсдэлээр жигнэсэн өөрийн хөрөнгийн харьцаа үзүүлэлтүүд
сайжрах ач холбогдолтой.
МИК нь Засгийн газрын орон сууцны ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийн
хүрээнд 2018 оны 6 дугаар сарын байдлаар нийт 15 удаагийн хэлцлээр
66,855 зээлдэгчийн зээлийг багцлан худалдан авч, 3,338.2 тэрбум төгрөгийн
Ипотекийн зээлээр баталгаажсан бонд (ИЗББ) гаргасан.
★
Бизнесийн үйл ажиллагаа
321.2
820.9
2,006.1 2,123.0
2,518.1
1.7%
3.7%
8.7%8.9% 9.5%
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
2013 2014 2015 2016 2017
0%
2%
4%
6%
8%
10%
ДНБ-нд эзлэх ИЗББ-ын хувь
ИЗББ-ын үлдэгдэл дүн, (тэрбум төг) ИЗББ-ын ДНБ-нд эзлэх хувь
323
547
1302
292
606
268
0
200
400
600
800
1,000
1,200
1,400
2013 2014 2015 2016 2017 2018Q2
Тэрбум ₮
Буцаахгүй нөхцөлтэй (PWOR) ипотекийн
багцын худалдан авалт ба ИЗББ гаргалт
3.4 5.1
9.6
23
14.8
2.60
5
10
15
20
25
2013 2014 2015 2016 2017 2018Q2
Тэрбум ₮
Буцаах нөхцөлтэй (PWR) ипотекийн багцын
худалдан авалт
★
1 2
Ипотекийн
зээлийн
санхүүжилтийн
тогтолцоо
34
МИК ОССКШалгуур хангасан
ипотекийн зээлийн багцыг дэд хөтөлбөрт оролцогч
банкуудаас худалдан авна
Ипотекийн зээл олгохИпотекийн зээлийн шалгуур:
• Жилийн 8 хувийн хүүтэй, 360
сар хүртэл хугацаатай
• У р ь д ч и л г а а 3 0 %
• ЗҮХ <70%
• Орон сууцны талбай <80м2
• ӨОХ < 45
ИЗББ гаргахДавуу эрхтэй (90%) болон энгийн (10%) ИЗББ гаргаж, Давуу эрхтэй ИЗББ-ээр МБ-аас олгосон ипотекийн зээлийн хөнгөлөлттэй эх үүсвэрийг эргүүлэн төлнө.
Санхүүжилтийн эх үүсвэрМБ-аас банкуудад ипотекийн зээл олгоход зориулж хөнгөлөлттэй эх үүсвэр олгосон.
Хөнгөлөлттэй хүүтэй орон сууцны зээлийн хөтөлбөрийн санхүүжилт:
Хөтөлбөрийн хүрээнд олгогдож буй орон сууцны зээл нь Монголбанкнаас Давуу
эрхтэй ИЗББ-ын үндсэн төлбөр болон тухайн оны төсөвт тусгагдсан эх үүсвэрээр
санхүүжигдэж байна.
★
Хөнгөлөлттэй хүүтэй орон сууцны зээлийн хөтөлбөр ба ИЗББ
ХӨНГӨЛӨЛТТЭЙ ХҮҮТЭЙ ОРОН СУУЦНЫ ЗЭЭЛИЙН ХӨТӨЛБӨРИЙН НИЙГЭМ, ЭДИЙН ЗАСАГ ДАХЬ НӨЛӨӨ
Иргэд:
• Бага дунд орлоготой өрхүүдэд ипотекийн зээлийн сарын төлбөрийн дарамт багасаж, иргэд өөрийн үл хөдлөх хөрөнгөтэй
болох боломжийг бий болгосон.
Банкны салбар:
• Банкны салбарын хөрөнгө, өр төлбөрийн хугацааны зөрүүний эрсдэл багассан
• Банкны салбарын эрсдэлийг тархаан байршуулж, банкинд учирч болзошгүй системийн эрсдэлийг бууруулсан.
• Банкны балансаас гадуурх бүтээгдэхүүний төрөлжилт нэмэгдэж, бүтээгдэхүүн үйлчилгээний орлогын эх үүсвэр нэмэгдсэн
Хөрөнгийн зах зээл:
• Ипотекийн хоёрдогч зах зээлд ИЗББ-ыг шинээр нэвтрүүлж, хөрөнгийн зах зээлийн хөгжлийг дэмжсэн.
• Хөрөнгийн зах зээлд ажиллах дотоод боловсон хүчин болон үнэт цаасны зах зээлд үйл ажиллагаа эрхлэгч мэргэжлийн
байгууллагуудын үйл ажиллагаа, мэдлэг туршлагыг нэмэгдүүлсэн.
Барилгын салбар:
• Үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийн хөгжил болон барилгын салбарын орон сууцны борлуулалтыг нэмэгдүүлсэн.
• Барилгын түүхий эд нийлүүлэгчид болон таваарын үйлдвэрлэлийг шууд бусаар дэмжсэн.
Хөнгөлөлттэй хүүтэй орон сууцны зээлийн хөтөлбөр ба ИЗББ
★
Багцын шинж чанар
Багцын шинж чанар
/2018.06.30/Үзүүлэлт
Зээлийн хөрөнгийн багцын хэмжээ: 2,660.1 тэрбум төг
Дансдын тоо: 58,268
Зээлийн дундаж хэмжээ: 45.75 сая төг
Ж.Д.Зээлийн хүү(%): 7.94%
Зээлийн үлдэгдэл Ж.Д.Хугацаа: 14.37 жил
Ж.Д Зээл-Үнэлгээний харьцаа: 64.49%
Ж.Д Зээлийн насжилт: 3.68 жил
Сарын тэнцүү төлбөр (дундаж): 513,357 төг
Ж.Д. Өр-орлогын харьцаа: 33.43%
Барьцаа хөрөнгийн байршил: 58,268
- УБ хот 45,207 (78%)
- Хөдөө орон нутаг: 13,061 (22%)
★
1.13%
21.35%
32.61%
21.13%
11.88%
5.75%3.36%
1.55% 1.24%
0%
10%
20%
30%
40%
≤ 0.2 0.4 <СТТ ≤0.6
0.8 < СТТ ≤1
1.2 < СТТ ≤1.4
>1.6
Нэгдсэн хөрөнгийн багцын сарын тэнцүү төлөлт
11.42%
16.10%
22.01%19.78%
14.50%16.19%
0%
10%
20%
30%
≤ 30 30 < м² ≤ 40 40 < м² ≤ 50 50 < м² ≤ 60 60 < м² ≤ 70 70 < м² ≤ 80
Нэгдсэн хөрөнгийн багцын барьцаа хөрөнгийн талбайн хэмжээ(мкв)
0.38%
13.72%
29.05%
21.83%
15.53%
10.37%
5.96%2.55% 0.61%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
≤ 25 25 < ҮЗН ≤ 30
30 < ҮЗН ≤ 35
35 < ҮЗН ≤ 40
40 < ҮЗН ≤ 45
45 < ҮЗН ≤ 50
50 < ҮЗН ≤ 55
55 < ҮЗН ≤ 60
>60
Нэгдсэн хөрөнгийн багцын зээлдэгчийн нас
Санхүүгийн үзүүлэлтүүд
★
Гүйцэтгэл
2014 2015 2016 2017 2018Q2
Цэвэр хүүний орлого 17.3 49.1 79.1 89.7 46.8
Цэвэр ашиг* 12.1 30.4 50.7 59.2 30.8
Орон сууцны зээлийн
хөрөнгийн багц828.7 2,021.3 2,150.9 2,547.9 2,689.3
Нийт хөрөнгө 893.9 2,167.4 2,322.5 2,776.3 2,972.8
ИЗББ 835.6 2,037.5 2,165.6 2,576.0 2,726.5
Өөрийн хөрөнгө 46.3 113.4 135.1 162.5 193.3
(Тэрбум төгрөгөөр)
* - МИК Групп компанийн цэвэр ашгийн 94% нь ТЗК-ийн нөөц хөрөнгө байгаа болно. Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаасны тухай хуулийн 23-р зүйлд ТЗК нь
хөрөнгө оруулагчид болон бусад этгээдэд төлөх төлбөрүүдийг төлж барагдуулсны дараагаар ТЗК-ийн үлдсэн хөрөнгийг хувь нийлүүлэгчдэд хувь тэнцүүлэн
олгоно гэсэн байдаг.
17.3
49.1
79.1 89.7
46.8
2014 2015 2016 2017 2018.II
Цэвэр хүүний орлого(₮ тэрбум)
12.1
30.4
50.759.2
30.8
2014 2015 2016 2017 2018.II
Цэвэр ашиг (₮ тэрбум)
46.3
113.4135.1
162.5193.3
2014 2015 2016 2017 2018.II
Өөрийн хөрөнгө (₮ тэрбум)
0.9
2.2 2.32.8 3.0
2014 2015 2016 2017 2018.II
Нийт хөрөнгө (₮ их наяд)
Санхүүгийн үзүүлэлтүүд
★
Гүйцэтгэл
2014 2015 2016 2017 2018Q2
Хөрөнгийн бүтэц (нийт хөрөнгөд эзлэх %)
Мөнгөн хөрөнгө 5.6 5.9 6.7 7.7 4.7
Орон сууцны зээлийн багц 92.7 93.3 92.6 91.8 90.5
Өр төлбөр 94.8 94.8 94.2 94.1 92.5
Өөрийн хөрөнгө 5.2 5.2 5.8 5.9 6.4
Санхүүгийн хөшүүрэг (нийт
хөрөнгө/өөрийн хөрөнгө)17.7 19.2 18.1 17.1 16.2
Ашигт ажиллагааны харьцаа
Цэвэр хүүний маржин % 2.8 3.2 3.6 3.5 3.4
Нийт хөрөнгийн өгөөж % 1.9 2 2.3 2.3 2.1
Өөрийн хөрөнгийн өгөөж % 34.4 38 40.8 39.8 34.6
547
1302
292
605.6
268.4
2014 2015 2016 2017 2018.II
ИЗББ гаргалт (₮ тэрбум)
5
8
23
14.8
2.6
2014 2015 2016 2017 2018.II
Буцаах нөхцөлтэй багцын худалдан авалт (₮ тэрбум)
0.8
2.0 2.22.5 2.7
2014 2015 2016 2017 2018.II
Ипотекийн зээлийн багц(₮ их наяд)
0.8
2.0 2.2
2.62.7
2014 2015 2016 2017 2018.II
ИЗББ (₮ их наяд)
ОРОН СУУЦНЫ ЗАХ ЗЭЭЛ
Хөтөлбөр эхэлсэн жилээс хойш
2013 онд хамгийн их буюу
38,273 орон сууц борлуулагдсан
ба түүний 63%-г ипотекийн
зээлээр борлуулсан.
2013-2016 онд нийт борлогдсон
орон сууцны 60-аас дээш хувь
нь ипотекийн зээлээр
борлуулагдаж байсан бол 2017
онд тус үзүүлэлт 44 хувь болж
буурсан байна. 2018 оны 6
сарын байдлаар энэхүү
үзүүлэлт 39%-тай байна.
2013 онд Засгийн газрын орон сууцны
ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийг
хэрэгжүүлж эхэлсэн ба тухайн жилд орон
сууцны борлуулалт хоёр дахин
нэмэгдсэн.
Хөтөлбөрийн эхний жилүүдэд орон
сууцны үнэ эрэлтээс үүдэлтэйгээр өсч,
орон сууцны үнийн индекс (ОСҮИ) 2014
онд өмнөх оноос 26 хувиар өссөн байна.
Орон сууцны борлуулалт 2015 оноос
хойш буурах хандлагатай байсан бол
2018 оны 6 сарын байдлаар ОСҮИ нь
1.05 болж өсөх хандлагатай болсон
байна.
Бизнесийн орчин
★
22%
44%
55%
47%
63% 61% 61% 62%
44%39%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
0
10
20
30
40
50
Орон сууцны борлуулалтад ипотекийн зээлийн эзлэх хувь
Нийт орон сууцны борлуулалт, мянга
Шинээр олгосон ипотекийн зээлийн тоо, мянга
Ипотекийн зээлд хамрагдсан хувь (баруун тэнхлэг)
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
0.90
0.95
1.00
1.05
1.10
1.15
1.20
1.25
1.30
2013M
01
2013M
06
2013M
11
2014M
04
2014M
09
2015M
02
2015M
07
2015M
12
2016M
05
2016M
10
2017M
03
2017M
08
2018M
01
2018M
06
Орон сууцны үнийн индекс
Жилийн өсөлт
Орон сууцны үнийн ерөнхий индекс
2018 оны хагас жилийн байдлаар
Санхүүгийн зах зээлийн 95%-г
банкны салбар эзэлж байна.
САНХҮҮГИЙН
ЗАХ ЗЭЭЛ
БАНКНЫ
САЛБАР
БУСАД
САЛБАР
95%
5%
Банкны салбарын нийт зээлийн хэмжээ
14.5 их наяд төгрөг байгаагаас 29.9%- г
ипотекийн зээл эзэлж байсан.
НИЙТ
ЗЭЭЛИЙН
ХЭМЖЭЭ
ИПОТЕКИЙН
ЗЭЭЛ
БУСАД
ЗЭЭЛ
29.9%
70.1%
Банкны салбарын нийт ипотекийн
зээлийн 76.3% - г хөтөлбөрийн хүрээнд
олгогдсон зээл эзэлж байсан.
ИПОТЕКИЙН
ЗЭЭЛИЙН
ХЭМЖЭЭ
8% болон
5% ЗЭЭЛ
БУСАД ЭХ
ҮҮСВЭРИЙН
ЗЭЭЛ
76.3%
23.7%
Банкны салбарын нийт ипотекийн
зээлийн 61.6% - г МИК-ийн худалдан
авсан зээл эзэлж байсан.
ИПОТЕКИЙН
ЗЭЭЛИЙН
ХЭМЖЭЭ
МИК АВСАН
ЗЭЭЛ
БУСАД
ЗЭЭЛ
61.6%
38.4%
Зээлийн хөрөнгийн багц дах насны бүтэц
2017 оны эцэст МИК-ийн худалдан авсан ипотекийн зээлийн багцын
үндсэн зээлдэгчдийн насны бүтцэд 30-35 насныхан хамгийн их буюу 26.8
хувийг эзэлж байна. Монгол Улсын хүн амын насны бүтцэд 29 хүртэлх
насныхан нийт хүн амын 55 хувийг эзэлж байгаа нь ирэх 5-10 жилд
ипотекийн зээлийн эрэлт нэмэгдэх хандлагатайг харуулж байна
Орон сууцны эрэлт, нийлүүлэлт
Улаанбаатар хот дах хүн амын суурьшлын тархалт
2017 оны эцсийн байдлаар Монгол улсын хүн ам 3.2 сая байгаагаас 46.1 хувь нь
Улаанбаатар хотын оршин суугч байна. 2012 онд нийслэлийн 317 мянган
өрхийн 40.2 хувь нь орон сууцанд, 59.8 нь гэр хороололд амьдарч байсан бол
2017 онд нийслэлийн 386 мянга өрхийн 44.3 хувь нь орон сууцанд, 55.7 хувь нь
гэр хороололд амьдарч байна. .
Улаанбаатар хотын шинэ орон сууцны нийлүүлэлт
Эх сурвалж: Тэнхлэг зууч
128 136 149 158 165 171
190 197 204 219 216 215
40%41%
42%42%
43%
44%
38%
39%
40%
41%
42%
43%
44%
45%
0
100
200
300
400
500
2012 2013 2014 2015 2016 2017
Улаанбаатар хотын өрхийн тоо, орон сууцны төрөл
Гэр хороолололд амьдардаг өрхийн тоо, мянга
Орон сууцанд амьдардаг өрхийн тоо, мянга
Орон сууцтай өрхийн эзлэх хувьЭх сурвалж: ҮСХ
0.3%
13.8%
26.8%
20.6%
15.4%
10.9%7.7%
3.5%1.0%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
0-4
5-9
10-1
4
15-1
9
20-2
4
25-2
9
30-3
4
35-3
9
40-4
4
45-4
9
50-5
4
55-5
9
60-6
4
65-6
9
70+
100
200
300
400
Зээлдэгчдийн насны бүтэц
Mянган хүн
Хүн амын насны бүтэц (2017.12 сар) Ипотекийн зээлдэгчид (2017. 12 сар)
2017 оны судалгаагаар Улаанбаатар хотод орон сууцны эрэлт 33,000
орчим, орон сууцны боломжит нийлүүлэлт 38,000 орчим байгаа бөгөөд
ойрын 3 жилийн хугацаанд 5,000 гаруй орон сууцны нийлүүлэлтийн
илүүдэлтэй байхаар байна.
Эх сурвалж: ҮСХ, МИК ОССК
Нийт хүн ам ба ипотекийн зээлдэгчдийн насны бүтэц (2017.12 сар)
★
2018.06 сарОрон сууцны
тоо /мянга/
Захиалга авч буй 31.9
Ашиглалтанд орсон 19.2
Ашиглалтанд ороогүй 12.7
Захиалга аваагүй 28.9
Нийт 60.8
Ипотекийн хоёрдогч зах зээл, ХБҮЦ-ны зах зээлд тулгарч буй сорилтууд
• ХБҮЦ-нд хөрөнгө оруулалт хийх дотоодын хөрөнгө оруулагчид дутмаг, ХБҮЦ-ны талаар ойлголт бага
• Хөрөнгө оруулалтын сан нь 10 жил хүртэл хугацаанд үйл ажиллагаа явуулахаар хуульд заасан байдаг бол ИЗББ-ын
хугацаа 30 жил хүртэл
• ЗГҮЦ, ТБҮЦ-тай харьцуулахад ХБҮЦ-ны өрсөлдөх чадвар сул
• ХБҮЦ-ны хөрвөх чадварыг дэмжсэн хоёрдогч зах зээлийн хөгжил сул
• Банкны эх үүсвэрийн хугацаа богино, өртөг өндөр
• Санхүүгийн зах зээлийн 95%-ийг банкны салбар эзэлж байна.
Тулгарч буй сорилт, хэрэгжүүлэх зорилт
Ипотекийн хоёрдогч зах зээл, ХБҮЦ-ны зах зээлийг хөгжүүлэхэд шаардлагатай хүчин зүйлс
• Урт хугацаат эх үүсвэр байршдаг сангуудаас ХБҮЦ-нд хөрөнгө оруулалт хийх эрх зүйн зохицуулалтыг сайжруулах:
- Нийгмийн даатгалын сан
- Баялгын сан (Хүний хөгжлийн сан, төсвийн тогтворжуулалтын сан)
- Тэтгэврийн сан (Ирээдүйн тэтгэврийн нөөц сан)
- Хөрөнгө оруулалтын сан
• ХБҮЦ-ны өрсөлдөх чадварыг сайжруулах:
- ХБҮЦ-ны хүүгийн орлогын татварт хөнгөлөлт үзүүлэх
- ХБҮЦ-ны эрсдэлээр жигнэсэн хувь хэмжээг бууруулах
• Санхүүгийн зах зээлийг төрөлжүүлэх, түүний өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэхэд төрийн бодлогоор дэмжих
★
Үндсэн үйл ажиллагаа
▪ “МИК Актив ТЗК 16-24” ХХК хүртэл үүсгэн байгуулж, ИЗББ гаргах.
▪ Буцаах нөхцөлтэй багцын худалдан авалт хийх .
▪ Дотоод эх үүсвэрээр худалдан авсан багцаар баталгаажсан "Барьцаат үнэт цаас" гаргах.
Шинээр хэрэгжүүлэх ажил
▪ ХБҮЦ-ны хууль эрх зүйн зохицуулалтыг сайжруулахад төрийн эрх бүхий байгууллагуудтай хамтран ажиллах.
▪ Дотоод болон гадаад зах зээлээс хямд санхүүжилт татах.
▪ Компанийн нийт хувьцаа эзэмшигчдийн бүтцэд ОУБСБ-уудыг оруулах, компанийн засаглалыг сайжруулах.
▪ Эрсдэлийн удирдлагын тогтолцоонд ISO стандартыг нэвтрүүлэх.
Компанийн хэтийн төлөвлөгөө
★
Хариуцлагын мэдэгдэл ба нууцлал
Энэхүү танилцуулгыг “МИК ОССК” ХХК-ийн удирдлагууд баталсан бөгөөд өгөгдсөн мэдээлэл үнэн зөв болохыг
хариуцан хүлээн зөвшөөрч байна. “МИК ОССК” ХХК нь үндэслэл бүхий аливаа судалгааг хийсний үндсэн дээр
өөрт байгаа мэдээлэлд тулгуурлан энэхүү танилцуулга, тайланд буруу, санаатайгаар орхигдуулсан тэмдэглэл
буюу түүнийг бий болгох аливаа алдаатай үйл баримт байхгүй, ноцтой алдаа байхгүй болохыг нотолж байна.
“МИК ОССК” ХХК-ийн зөвшөөрөлгүй болон Монгол Улсын хууль тогтоомжид зааснаас бусад байдлаар энэхүү
хэлцлийн танилцуулгыг хэсэгчлэн буюу бүхэлд нь дахин боловсруулах, өөр зорилгоор ашиглах, аливаа төрийн
болон зохицуулагч байгууллага, бусад этгээдэд үзүүлэх, өгөх, хуулбарлах, хадгалахыг хориглоно.
Энэхүү “МИК ОССК” ХХК ба барьцаат үнэт цаасны талаарх танилцуулга болон түүний агуулга, түүний
тодруулахаар өгсөн аливаа мэдээлэл нь Мэдээллийн аюулгүй байдлын удирдлагын ISO-IEC 27001:2013
стандартын дагуу боловсруулсан компанийн “Мэдээллийн аюулгүй байдлын ерөнхий журам”-д заасан “маш
нууц” ангиллын мэдээлэл бөгөөд хугацаагүйгээр нууцад хамаарна.
★
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА
Mongolia, Ulaanbaatar 14210, Sukhbaatar District, 1st micro district,
Section 13, Peace Avenue 19, 10th floor