peace corps guatemala final evaluation report may 2015

Upload: accessible-journal-media-peace-corps-documents

Post on 01-Jun-2018

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    1/62

     

    Zi6 Dkrrem Lmssamr-Xkjmamt, Jermdtir

    Bmc Uk`ksletk, Xmneicka Jermdtir, Ectmr-K`mredk kcj tlm _kdeged IpmrkteicsKccm Lunlms, Kdtecn Dlemg Di`paekcdm Iggedmr

    Gri`6  Bktly K. Huaamr, Ecspmdtir Nmcmrka

    Jktm6 @ky ;4, 8?;=

    Tuhfmdt6  Gecka Xmpirt ic tlm _rinrk` Mvkaukteic ig _mkdm Dirps/Nuktm`kak

    (EN-;=-?4-M)

    Zrkcs`ettmj gir yiur ecgir`kteic es iur gecka rmpirt ic tlm _rinrk` Mvkaukteic ig _mkdm

    Dirps/Nuktm`kak.

    @kcknm`mct dicdurrmj wetl kaa ;= rmdi` m̀cjkteics, ;: ig wledl rm`kec ipmc. Hksmj ic tlmjidu`mctkteic privejmj, wm daismj rmdi``mcjkteic cu h̀mr ;4. Ec ets rmspicsm, `kcknm`mctjmsdrehmj kdteics et es tkbecn ir ectmcjs ti tkbm ti kjjrmss tlm essums tlkt pri`ptmj mkdl ig iurrmdi``mcjkteics. ^m wesl ti citm tlkt ec daisecn rmdi``mcjkteics, wm krm cit dmrtegyecn tlkt

    tlm knmcdy lks tkbmc tlmsm kdteics ir tlkt wm lkvm rmvemwmj tlmer mggmdt. Dmrtegyecn di`paekcdmkcj vmregyecn mggmdtevmcmss krm k̀cknm`mct―s rmspicseheaetems. Liwmvmr, wlmc wm gmma et eswkrrkctmj, wm `ky dicjudt k giaaiw-up rmvemw ti dicger` tlkt kdteic lks hmmc tkbmc kcj timvkauktm tlm e`pkdt.

    IEN weaa rmvemw kcj dicsejmr daisecn rmdi` m̀cjkteics ; tlriunl ;8, ;: kcj ;= wlmc tlmjidu`mctkteic rmgamdtmj ec tlm IEN―s di` m̀cts kcj tlm knmcdy―s rmspicsm ti tlm prmaè eckryrmpirt es rmdmevmj. Gir rmdi``mcjkteic cu`hmr ;, kjjeteicka jidu`mctkteic es rmquermj2 et weaa

    rm`kec ipmc pmcjecn dicger`kteic gri` tlm dlemg di`paekcdm iggedmr tlkt tlm jidu`mctkteicrmgamdtmj ec iur kckayses hmaiw es rmdmevmj.

    Iur di` m̀cts, wledl krm ec tlm rmpirt ks Kppmcjex M, kjjrmss tlmsm `kttmrs. _amksm rmspicj

    wetl jidu`mctkteic ti daism tlm rm`kececn ipmc rmdi``mcjkteic wetlec 5? jkys ig rmdmept igtles `m`irkcju`.

    Uiu `ky kjjrmss qumsteics rmnkrjecn giaaiw-up ir jidu`mctkteic ti Kssestkct Ecspmdtir Nmcmrka

    gir Mvkaukteics Fe` I―Bmmgm kt 8?8.758.85?:._amksm kddmpt iur tlkcbs gir yiur diipmrkteic kcj kssestkcdm ec iur rmvemw.

    dd6 Maezkhmtl Inucwi, ^letm Liusm AekesicXujy @mlrhkce, Nmcmrka DiucsmaDkrais Zirrms, Kssidektm Jermdtir gir Naihka Ipmrkteics

    Tlkwc Hkrjwmaa, Kssidektm Jermdtir gir Tkgmty kcj TmduretyM`eay ]ctmr`mymr, Dlemg ig Ipmrkteics, Ectmr-K`mredk kcj tlm _kdeged Ipmrkteics

    Iggedm ig Ecspmdtir NmcmrkaIggedm   Litaecm 8?8.758.85??  8?8.758.85;= 

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    2/62

     

    Fisluk I―Jiccmaa, Xmneicka Tmdurety Kjvesir, EK_Grkcdesdi Xmecisi, Kdtecn Dlemg Ecgir`kteic IggedmrBrestec Bkpmr, Dlemg ig _rinrk``ecn kcj Zrkececn

    Nmirnm Aebm, Diuctry Jermdtir, Nuktm`kak@edlkma T`etl, Di`paekcdm Tpmdekaest

    Nuktm`kak Diuctry JmsbENDlric

    EN

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    3/62

    _mkdm DirpsIggedm ig Ecspmdtir Nmcmrka 

    _mkdm Dirps Wiauctmmr Xkdlma Am[uerm (dmctmr) wetl list gk èay

    G akn ig Nuktm k̀ak

    Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6_mkdm Dirps/Nuktm`kak

    EN-;=-?4-M

    @ky 8?;=

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    4/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak e

    M\MD]ZEWM T]@@KXU 

    HKDBNXI]CJ Zlm _mkdm Dirps lks ipmrktmj dictecuiusay ec Nuktm`kak secdm ;574. Ks ig Jmdm`hmr 8?;:,

    `irm tlkc :,5?? _mkdm Dirps Wiauctmmrs lkj smrvmj ec Nuktm`kak secdm tlm prinrk`―s ecdmpteic,`irm tlkc kaa diuctrems mxdmpt gir tlm _leaeppecms kcj Bmcyk.; Zlmrm krm durrmctay giur prifmdts

    ec Nuktm`kak6 lmkatly sdliias, `ktmrcka kcj dleaj lmkatl, yiutl ec jmvmaip`mct, kcj giijsmdurety. Kt tlm icsmt ig tles mvkaukteic, >< Wiauctmmrs wmrm smrvecn ec Nuktm`kak, ecdaujecn icm_mkdm Dirps Xmspicsm Wiauctmmr (_DX), kcj 8< trkecmms ec prm-smrvecn trkececn (_TZ). Ec 8?;8tlm knmcdy rmjudmj tlm cu`hmr ig Wiauctmmrs kcj put ec pakdm mxtrk `mksurms ti rmspicj ti

    smdurety resbs ec tlm diuctry. Zlm mvkaukteic iddurrmj ks tlm knmcdy wks ec tlm pridmss ig hrecnecn tlm cu`hmr ig Wiauctmmrs hkdb up ti kpprixè ktmay ;8? gir 8?;=. Zlm pist―s gesdka ymkr(GU) 8?;: hujnmt wks $8.55 `eaaeic.8 

    ^LKZ M̂ GI]CJ 

    Ec 8?;; _mkdm Dirps ̀ kcknm`mct ejmctegemj Nuktm`kak, Ma Tkavkjir kcj Licjurks ks vmry lenldre`m pists kcj jmvmaipmj k smrems ig strktmnems, rmgmrrmj ti ks tlm Wiauctmmr Tuppirt Ecetektevm,ti è privm resb `kcknm`mct ‑ec kc mggirt ti rmvmrsm cmnktevm skgmty kcj smdurety trmcjs.‐ Zlm

    mclkcdmj resb `kcknm`mct `mksurms ecdaujmj6 k sluttam smrvedm ti trkcspirt Wiauctmmrs kaicn`kfir lenlwkys kcj tlriunl lenl drè m detems2 k stredtmr wlmrmkhiuts rmpirtecn piaedy2rmquerm`mcts tlkt Wiauctmmrs smmb kpprivka gri` stkgg gir nriup mvmcts2 k ruam prilehetecnWiauctmmrs smrvecn ec itlmr diuctrems gri` vesetecn Nuktm`kak2 kcj aè ets ic trkvmaaecn ti vkreius

     pakdms wetlec Nuktm`kak. Icm ig tlm qumsteics tles mvkaukteic siunlt ti kcswmr wks6 lkvm tlmsmresb `kcknm`mct stmps hmmc mggmdtevm ec rmjudecn tlm rktm ig smreius dre`ms knkecst Wiauctmmrs9

    Tmvmrka krmks ig Wiauctmmr suppirt gucdteicmj wmaa, ecdaujecn6 stkgg suppirt kcj rmspicsevmcmss

    ti Wiauctmmr dicdmrcs, Wiauctmmr liusecn, list gk`eay stkys, aevecn kaaiwkcdms, setm vesets, setmaidktir gir`s, m`mrnmcdy kdteic pakcs, dicsiaejkteic piects, tlm lkcjaecn ig drè m ecdejmcts,`mjedka suppirt, kcj stkgg gmmjhkdb ti Wiauctmmrs ic tlmer wirb rmpirts. Liwmvmr, tlm knmcdylkj cit mggmdtevmay di``ucedktmj ti kppaedkcts rmnkrjecn tlm dre`ms kcj resbs ig smrvedm ec

    Nuktm`kak, ir tlm ruams kcj piaedems tlmy wiuaj cmmj ti giaaiw ks Wiauctmmrs. Wiauctmmrs wmrmcit rmpirtecn tlmer wlmrmkhiuts dicsestmctay, kcj wmrm cit rmpirtecn kaa dre m̀s tlmy mxpmremcdmj.Zlm mxtrk resb `kcknm`mct stmps kcj `mksurms put ec pakdm ti rmvmrsm cmnktevm skgmty trmcjs lkjucdamkr mggmdts6 tlm rktm ig smreius dre`ms knkecst Wiauctmmrs rism slkrpay ec 8?;4 kcj jrippmj ec

    8?;:.

    _rinrk``ecn ec Nuktm`kak wks nmcmrkaay wmaa kaencmj wetl tlm jmvmaip`mct preiretems ig

    Nuktm`kak. List diuctry diirjeckteic, setm jmvmaip`mct piaedems kcj prkdtedms, kcj tlm usm igsetm lestiry ecgir`kteic wmrm siaej. Liwmvmr, Wiauctmmrs ec tlm lmkatly sdliias prifmdt strunnamjti mstkhaesl mggmdtevm wirbecn rmakteicsleps wetl tlmer supmrvesirs. Kasi, wmkbcmssms ec tlmknmcdy―s rmpirtecn systm` tlkt prinrk` stkgg usm ti nmcmrktm su``kry rmpirts gir prifmdtstkbmliajmrs lkj drmktmj k akdb ig ecgir`kteic rmnkrjecn rmsuats ig Wiauctmmr kdtevetems ec 8?;4.

    ; _mkdm Dirps suspmcjmj ets prinrk` ec Bmcyk ec Fuay 8?;:.8 Zles k`iuct jims cit ecdaujm tlm skakrems, hmcmgets, kcj rmaktmj dist ig ].T. jermdt lerms ks sencmj ti pist kcj itlmrdis ts tlm knmcdy lks jmtmr ècmj sliuaj hm dmctrkaay-hujnmtmj. 

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    5/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ee

    ^leam tlm trkececn prinrk` jm`icstrktmj `kcy krmks ig mggmdtevmcmss, tlm wky pist mvkauktms tlmsmdicj pkrt ig tlm ‑spaet `ijma‐ gir _TZ diuaj hm `kjm `irm systm`kted.

    Xmsiurdms kcj `kcknm`mct prkdtedms wmrm nmcmrkaay kjmquktm gir tlm pist ti ipmrktm mggmdtevmay,

    kcj wm lkj ci sencegedkct dicdmrcs rmnkrjecn tlm suggedemcdy ig stkggecn, stkgg pmrgir`kcdmkpprkeskas kcj stkgg jmvmaip̀ mct, tlm pist―s rmakteicslep wetl lmkjqukrtmrs, ir pist―s rmakteicslep

    wetl tlm ].T. M`hkssy.

    Et wks ucdamkr ti us liw tlm knmcdy lkj jmtmr`ecmj ec 8?;8 tlkt tlm pist wks `kbecn prinrmss ecrmjudecn smreius dre`ms knkecst Wiauctmmrs. Zlm rktm ig smreius dre`m knkecst Wiauctmmrs ec

    Nuktm`kak rism slkrpay ec 8?;4 ks tlm knmcdy wks prmpkrecn ti ecdrmksm tlm cu`hmr igWiauctmmrs. Girtucktmay Wiauctmmrs mxpmremcdmj gmwmr smreius drè ms ec 8?;:.

    X MDI@@MCJKZEICT EC HXEMG Hmdkusm ig tlm akdb ig k pisetevm dirrmakteic hmtwmmc tlm skgmty kcj smdurety prinrk` ec pakdm

    kcj iutdi`ms gir Wiauctmmrs, tlm knmcdy sliuaj smt spmdeged nikas kcj `mksurms gir ets smdurety prinrk` ec Nuktm`kak, kssmss tlm` rmnuakray, kcj `kbm kjfust m̀cts hksmj ic ets kckaysms. Ectitka iur rmpirt dictkecs ;= rmdi``mcjkteics, wledl, eg è pam`mctmj, sliuaj strmcntlmc pist

    ipmrkteics kcj dirrmdt tlm jmgedemcdems jmtkeamj ec tlm kddi`pkcyecn rmpirt.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    6/62

     

    ZKHAM IG DICZMCZT 

    M\MD]ZEWM T]@@KXU ............................................................................................................. e 

    LITZ DI]CZXU HKDBNXI]CJ ............................................................................................... 8 

    _MKDM DIX_T _XINXK@ HKDBNXI]CJ ................................................................................. : 

    MWKA]KZEIC X MT]AZT............................................................................................................ 5 

    WIA]CZMMX T]__IXZ ............................................................................................................................................ 5 

    _XINXK@@ECN ..................................................................................................................................................... 8: 

    ZXKECECN .............................................................................................................................................................. 8

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    7/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 8

    LITZ DI]CZXU HKDBNXI]CJ 

    Nuktm`kak, tlm `ist pipuaius diuctry ec Dmctrka K`mredk, slkrms hirjmrs wetl @mxedi, Hmaezm,Licjurks kcj Ma Tkavkjir. Zi ets siutlwmst aems tlm _kdeged Idmkc, kcj ti tlm mkst et hirjmrs ic

    tlm Dkrehhmkc Tmk kt tlm Nuag ig Licjurks.

    Nuktm`kak lks k wejm rkcnm ig daè ktms gri` aiw-ayecn, lit rkecgirmsts ti diaj `iuctkecsrmkdlecn cmkray ;:,??? gmmt lenl. Zlm diuctry―s heijevmrsety kcj ckturka hmkuty dictrehutm ti ets pipuakrety ks k tiurest jmsteckteic. Et es kasi pricm ti ckturka jeskstmrs ecdaujecn lurredkcms,tripedka stir`s, gaiijs, viadkced kdtevety, kcj akcjsaejms. Zlm akst `kfir mkrtlqukbm strudb ec

    ;5>7.

    Zlm @kyk deveaezkteic ec Nuktm`kak kcj surriucjecn krmks trkdms hkdb smvmrka tliuskcj ymkrs. Etgaiureslmj jurecn tlm dakssed pmreij gri` KJ 8=? ti 5??. Kgtmr kà ist 4?? ymkrs ig diaiceka ruam,

    Nuktm`kak nkecmj ets ecjmpmcjmcdm gri` Tpkec ic Tmptm`hmr ;=, ;

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    8/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 4

    Genurm ;. @kp ig Nuktm`kak Genurm 8. Akcnuknms ig Nuktm`kak

    Zi nmcmrkaezm, urhkc pipuakteics kcj di``ucetems ec tlm mkst tmcj ti spmkb Tpkcesl (‑Dksteaekc‐ic tlm `kp khivm) kcj cit ti ejmctegy ks ecjenmcius. Xurka di``ucetems kcj veaaknms ec tlmwmstmrc lenlakcjs ig tlm diuctry wlmrm _mkdm Dirps ipmrktms ecdaujm k èx ig jeggmrmct

    ecjenmcius pmipams kcj mtlced nriups.

    Zlm nivmrc`mct ig Nuktm`kak es k dicstetuteicka, jm`idrkted rmpuhaed. Zlm durrmct prmsejmct igNuktm`kak, Itti _mrmz @iaeck, tiib iggedm ec Fkcukry 8?;8. Zlmrm krm twmcty-twi kj`ecestrktevm

    jmpkrt`mcts ec Nuktm`kak wetl nivmrcirs kppiectmj hy tlm prmsejmct. Jmpkrt`mcts krm jevejmj

    ecti ivmr 4?? `ucedepkaetems wledl krm ruc hy pipuakray-m amdtmj `kyirs ir diucdeas.

    Nuktm`kak―s  pmr dkpetk ecdi`m ($=,4?? ec 8?;4) es khiut lkag tlm kvmrknm pmr dkpetk ecdi`m girAktec K`mredk kcj tlm Dkrehhmkc. Ka`ist :? pmrdmct ig ets akhir girdm wirbs ec tlm knreduaturkasmdtir ig tlm mdici`y, wledl kddiucts gir fust ;4 pmrdmct ig tlm diuctry―s nriss ji`msted

     prijudt. Ecdi m̀ jestrehuteic ec Nuktm`kak es lenlay ucmquka, kcj `irm tlkc lkag ig tlm pipuakteic aevms hmaiw tlm ckteicka pivmrty aecm. _ivmrty kcj mxtrm`m pivmrty jespripirteicktmaykggmdt tlm diuctry―s  ecjenmcius di``ucetems wli `kbm up :? pmrdmct ig tlm titka pipuakteic6 >4 pmrdmct aevm ec pivmrty, ecdaujecn 88 pmrdmct ec mxtrm m̀ pivmrty (suhsestecn ic amss tlkc $;.8=

     pmr jky).

    Nuktm`kakcs, ec pkrteduakr tlm diuctry―s ecjenmcius pipuakteics, strunnam ec krmks ig lmkatl kcjjmvmaip`mct wetl lenl rktms ig `kacutreteic, ecgkct, dleaj, kcj `ktmrcka `irtkaety kcj aiw

    aetmrkdy rktms. Zlm diuctry lks tlm lenlmst gmrteaety rktm, tlm lenlmst pipuakteic nriwtl rktm, kcjtlm yiucnmst pipuakteic ec Aktec K`mredk. Icm ec twi dleajrmc ucjmr knm gevm suggmrs gri`dlriced `kacutreteic, wledl es k`icn tlm lenlmst `kacutreteic rktms ec tlm wiraj.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    9/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak :

    _MKDM DIX_T _XINXK@ HKDBNXI]CJ 

    _mkdm Dirps HkdbnriucjTecdm tlm _mkdm Dirps mctmrmj tlm diuctry ec ;574, `irm tlkc :,5?? Wiauctmmrs lkvm smrvmj tlm

     pmipam ig Nuktm`kak. Et es icm ig tlm knmcdy―s akrnmst prinrk`s (kgtmr tlm _leaeppecms, Mdukjir,Bmcyk, kcj Zlkeakcj) ec tmr`s ig tlm titka cu h̀mr ig Wiauctmmrs ti lkvm smrvmj ec k diuctry. Kt

    tlm tè m ig gemajwirb gir tles mvkaukteic ec Idtihmr 8?;:, :< stkgg wks suppirtecn >< Wiauctmmrs(ecdaujecn icm _DX Wiauctmmr):  kcj 8< trkecmms ec prm-smrvecn trkececn. Zlm _mkdm Dirps lksipmrktmj dictecuiusay ec Nuktm`kak secdm ;574. Zlm mvkaukteic iddurrmj ks tlm knmcdy wks ectlm pridmss ig hrecnecn tlm cù hmr ig Wiauctmmrs up ti kpprixe`ktmay ;8? Wiauctmmrs ec 8?;=.

    Zlm pist―s GU 8?;: hujnmt wks $8.55 `eaaeic. Zlm akst IEN mvkaukteic ec Nuktm`kak tiib pakdmec 8??4.

    Wiauctmmrs wmrm kdtevm ec tlm giur `kec prifmdts6 lmkatly sdliias, `ktmrcka kcj dleaj lmkatl,

    yiutl ec jmvmaip`mct kcj giij smdurety. K `irm jmtkeamj mxpakckteic ig tlm giur prifmdts

    giaaiws.

    Lmkatly Tdliias (LT)

    Zlm purpism ig tlm _mkdm Dirps― LT prifmdt ec Nuktm`kak es gir prè kry sdliia stujmcts kcjtlmer di``ucetems ti è privm tlmer lmkatl kcj wmaa-hmecn. Wiauctmmrs wirb wetl `uatepam sdliiasec tlmer e``mjektm di``ucetems kcj surriucjecn krmks ic tlrmm rmaktmj nikas6 ti kssest tmkdlmrs tie p̀am`mct tlm ckteicka lmkatl durreduau`2 ti lmap gk`eaems kcj di``ucety amkjmrs è privm

     pakccecn kcj `kcknm`mct ig sdliia-hksmj lmkatl pri`iteic kdtevetems2 kcj ti suppirt stujmcts ecgiurtl tlriunl sextl nrkjms ti jmvmaip aegm sbeaas sudl ks amkjmrslep, dicgejmcdm kcj `itevkteic.Zlerty-smvmc Wiauctmmrs (:> pmrdmct ig tlm Wiauctmmr pipuakteic) wmrm smrvecn ec tlm LT prifmdtjurecn gemajwirb gir tlm mvkaukteic.

    @ktmrcka kcj Dleaj Lmkatl (@DL) Zlm @DL prifmdt―s purpism es  ti kssest ìtlmrs kcj dleajrmc ec rurka di``ucetems ti amkjlmkatlemr aevms. Wiauctmmrs wirb ec lmkatl dmctmrs ti suppirt jidtirs, cursms, èjwevms kcj lmkatl

    mjudkteic wirbmrs. Wiauctmmrs diirjecktm wetl tlmer lmkatl dmctmr diuctmrpkrts ti strmcntlmc prmvmctktevm lmkatl kdtevetems6 trkececn lmkatl dmctmr stkgg ic cic-gir̀ ka mjudkteic `mtlijs girkjuats2 irnkcezecn @DL trkececns2 pri`itecn tmk`-hueajecn mxmrdesms gir lmkatl dmctmr pmrsiccma2 kcj trkececn lmkatl dmctmr wirbmrs ic mxpmremcteka amkrcecn ig @DL tipeds. @DL

    Wiauctmmrs diaakhirktm wetl lmkatl dmctmr stkgg ti privejm lmkatl mjudkteic ti rurka `itlmrs kcjti trkdb tlmer kjipteic ig prmvmctevm lmkatl hmlkveirs. Wiauctmmrs kasi lmap mstkhaesl irstrmcntlmc di``ucety-hksmj lmkatl di``esseics ig di``ucety amkjmrs, lmkatl dmctmr wirbmrs,

    kcj `ucedepka amkjmrs ti e p̀rivm diaakhirkteic ic lmkatl pri`iteic kdtevetems wetl `itlmrs kcjdleajrmc ec tlmer di``ucetems. Zwmcty-sex Wiauctmmrs (44 pmrdmct ig tlm Wiauctmmr pipuakteic)wmrm smrvecn ec tlm @DL prifmdt jurecn gemajwirb gir tlm mvkaukteic.

    : _DX privejms qukaegemj prigmsseickas tlm ippirtucety ti ucjmrtkbm slirt-tmr` kssenc m̀cts ec vkreius prinrk̀ s

    kriucj tlm wiraj.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    10/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak =

    Uiutl ec Jmvmaip`mct (UeJ)Zlm UeJ prifmdt smmbs ti kssest Nuktm`kakc rurka yiutl ti amkj lmkatly aevms kcj paky pisetevmriams ec tlmer di``ucetems. UeJ Wiauctmmrs wirb ic mclkcdecn tlm aegm sbeaas ig yiutl gri`

    giurtl tlriunl cectl nrkjms ec krmks sudl ks smag-mstmm`, di` ùcedkteic kcj jmdeseic-`kbecn,kcj dretedka tlecbecn sbeaas2 prmvmctecn suhstkcdm khusm2 mclkcdecn ucjmrstkcjecn ig rmprijudtevm

    kcj smxuka lmkatl2 kcj hueajecn amkjmrslep sbeaas. Wiauctmmrs kasi diaakhirktm wetl sideka wirbmrs, pkrmcts kcj itlmr di` ùcety amkjmrs ti ecdrmksm tlmer dkpkdety ti suppirt yiutl, gir mxk`pam hy

    drmktecn `irm plysedka ‑gremcjay spkdms‐ wlmrm ec kcj iut ig sdliia yiutl dkc jmvmaip tlmer aegmsbeaas. Giurtmmc (;< pmrdmct ig tlm Wiauctmmr pipuakteic) wmrm smrvecn ks UeJ Wiauctmmrs jurecngemajwirb gir tlm mvkaukteic. 

    Giij TmduretyZlm purpism ig tlm giij smdurety prifmdt ec Nuktm`kak es ti suppirt rurka di``ucety `m`hmrs tie p̀rivm tlmer giij kcj cutreteic smdurety. Zlm prifmdt smmbs ti kddi`paesl tles tlriunl tlrmmrmaktmj nikas6 ti ecdrmksm kvkeakheaety ig kcj kddmss ti giij tlriunl `irm prijudteic kcj lenlmr

     purdlksecn piwmr2 ti rmjudm tlm k`iuct ig k̀acutreteic hy privejecn mjudkteic kcj trkececn2 kcj

    ti e p̀rivm tlm knreduaturka husecmss sbeaas kcj `kcknm`mct prkdtedms ig gkr` prijudteic nriups.Zlm giij smdurety prifmdt wks gucjmj hy tlm ].T. nivmrc`mct―s Gmmj tlm Guturm ecetektevm  tikssest vuacmrkham wi`mc, dleajrmc, kcj itlmrs, `istay s`kaa-sdkam gkr`mrs, ti msdkpm lucnmr kcj

     pivmrty. Fust icm _DXW lkj hmmc ec smrvedm aicn mciunl ti hm ecdaujmj ec iur ectmrvemw sk`pam,kcj kc kjjeteicka nriup ig smvmc _DXWs wmct tlriunl trkececn kcj stkrtmj tlmer smrvedm jurecngemajwirb.

    Zlm Wiauctmmr Tuppirt EcetektevmEc 8?;; _mkdm Dirps ̀ kcknm`mct ejmctegemj Nuktm`kak, Ma Tkavkjir kcj Licjurks ks vmry lenldre`m pists kcj jmvmaipmj k smrems ig strktmnems, rmgmrrmj ti ks tlm Wiauctmmr Tuppirt Ecetektevm,ti è privm resb `kcknm`mct ‑ec kc mggirt ti rmvmrsm cmnktevm skgmty kcj smdurety trmcjs.‐ Zlm

    dlkrt hmaiw sliws tlrmm ymkrs ig jktk gri` 8??5 ti 8?;;= gir smreius dre`ms7 knkecst Wiauctmmrsec tlm tlrmm diuctrems.

    = Jktms rmprmsmct dkamcjkr ymkrs ucamss citmj. 

    7 Tmreius dre`m dktmnirems ecdaujm6 li`edejm, bejckppecn, rkpm, knnrkvktmj smxuka ksskuat, rihhmry, kcj knnrkvktmjksskuat. Zlm smreius dre m̀s knkecst Wiauctmmrs ec Nuktm`kak, Ma Tkavkjir kcj Licjurks gri` 8??5 ti 8?;; jej citecdaujm kcy li`edejms ir bejckppecns.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    11/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 7

    Genurm 4. Tmreius Dre`ms Xktms ec Nuktm`kak, Ma Tkavkjir, kcj Licjurks

    (8??5 ti 8?;;)> 

    Nuktm`kak, =.;

    Nuktm`kak, >.<Nuktm`kak,

    Licjurks, ;;.<

    ?

    8

    :

    7

    <

    ;?

    ;8

    ;:

    ;7

    8??5 8?;? 8?;;

    Tmreius Dre m̀s pmr ;?? Wiauctmmr/Zrkecmm Umkrs

     

    Tiurdm6 IEN kckayses ig dre m̀s knkecst Wiauctmmrs ec tlm knmcdy―s Dicsiaejktmj Ecdejmct Xmpirtecn Tystm .̀

    Ec kjjeteic ti tlm rktms ig smreius drè ms knkecst ets Wiauctmmrs, knmcdy iggedekas wmrm kasidicdmrcmj khiut cmnktevm smdurety trmcjs ec tlm list diuctrems kcj tlm mxtmct ti wledl _mkdmDirps diuaj pakdm kcj suppirt Wiauctmmrs ec suggedemctay skgm krmks ig tlm diuctrems. Ec pkrteduakr,

    ec 8?;; tlm li èdejm rktm ec Licjurks lkj rmkdlmj ivmr 5? li`edejms pmr ;??,??? pmipam2 hy gkrtlm lenlmst li èdejm rktm ig kcy diuctry secdm 8???.

    > Zlm t e m̀grk m̀ eaaustrktmj khivm es gir rmpirtmj ecdejmcts preir ti e p̀am m̀ctkteic ig tlm Wiauctmmr TuppirtEcetektevm. Zlm s mreius dre m̀ rktms ec tles dlkrt kcj masmwlmrm ec tles rmpirt krm hksmj ic tlm ‑Wiauctmmr/trkecmm ymkr‐

    ir WZ ymkr, dkaduaktmj hy tlm knmcdy mkdl ymkr gir mkdl diuctry. Zlm WZ ymkr rmprmsmcts tlm amcntl ig te m̀Wiauctmmrs kcj trkecmms smrvmj ec k pkrteduakr diuctry gri` tlm s tkrt ig trkececn ti tlm mcj ig smrvedm. K Wiauctmmrwli amkvms kgtmr sex ̀ ictls ig smrvedm dictrehutms ?.= ig k WZ ymkr2 k Wiauctmmr ec smrvedm gir k guaa ymkr diucts ksicm WZ ymkr. Zlm knmcdy nmcmrkaay dkaduaktms kcj rmpirts ecdejmct rktms pmr ;?? WZ ymkrs . 

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    12/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak >

    Genurm :. Li`edejm rktms ec Nuktm`kak, Ma Tkavkjir kcj Licjurks kcj @m jekc Li`edejmXktm gir Kaa _mkdm Dirps Diuctrems (8??? ti 8?;8)

    ?

    ;?

    8?

    4?

    :?

    =?

    7?

    >?

    8??< 8??5 8?;? 8?;; 8?;8

       L  i  `   e  d   e   j  m  s  p  m  r   ;   ?   ? ,   ?

       ?   ?

    li`edejm rktm6 Licjurks

    li`edejm rktm6 Ma Tkavkjir

    li`edejm rktm6 Nuktm`kak

    `mjekc li`edejm rktm6 kaa _mkdm Dirps

    diuctrems

     

    Tiurdm6 IEN kckayses ig li`edejm jktk gri` tlm ]cetmj Ckteics Iggedm ic Jruns kcj Drè m. Naihka Ttujy icLi`edejm 8?;4.

    Hksmj ic ets rmvemw ig tlm smdurety mcveric`mcts kcj kvkeakham ipteics gir `kcknecn resbs tiWiauctmmrs ec Licjurks, Ma Tkavkjir kcj Nuktm`kak, knmcdy `kcknmrs jmdejmj ti suspmcj (kcjmvmctukaay daismj) ipmrkteics ec Licjurks kcj ti put ec pakdm mxtrk resb `kcknm`mct rmsiurdms , piaedems kcj prkdtedms ec hitl Ma Tkavkjir kcj Nuktm`kak. Gir Nuktm`kak tlmsm resb `kcknm m̀ct

    stmps ecdaujmj6 rmquerecn kaa Wiauctmmrs ti aevm wetl list gk`eaems tlriunliut tlmer smrvedm2dkcdmaaecn trkecmm ecputs gir 8?;8, rmjudecn tlm sezm ig tlm Wiauctmmr pipuakteic gri` ivmr 8??ec 8?;; ti ;;5 ec 8?;8 kcj jmpkrt`mcts ig Nuktm`kak. Tecdm8?;;, Wiauctmmr setms lkvm hmmc dicgecmj ti sex jmpkrt`mcts6 Dlè katmckcni, Ma [uedlm,

    [umtzkatmckcni, Tkdktmpåqumz, Tiaiaë kcj Ziticedkpëc. Zlm `kp hmaiw lenlaenlts tlmjmpkrt`mcts ig Nuktm`kak (slkjmj haum) wlmrm tlm _mkdm Dirps pakdmj Wiauctmmrs gir tlm tlrmmymkrs prmdmjecn 8?;;, kcj gri` 8?;; ti tlm prmsmct. 

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    13/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak <

    Genurm =. Jmpkrt m̀cts wetl Wiauctmmrs Genurm 7. Jmpkrt̀ mcts wetl Wiauctmmrs

    8??< ti 8?;;  8?;; ti prmsmct 

    Tiurdm6 IEN kckayses ig jktk ec pist―s Wiauctmmr Ecgir k̀teic Jktkhksm Kppaedkteic (WEJK). 

    _mkdm Dirps ecstetutmj kjjeteicka smdurety `mksurms ec 8?;; kcj 8?;86 k sluttam smrvedm ti

    trkcspirt Wiauctmmrs kaicn `kfir lenlwkys kcj tlriunl lenl dre m̀ detems sudl ks Dlè katmckcniec tlm wmstmrc lenlakcjs2 k stredtmr wlmrmkhiuts rmpirtecn piaedy rmquerecn Wiauctmmrs ti citegy_mkdm Dirps wlmc iut ig tlmer setms gir tlm cenlt ‑kt kaa te m̀s wetliut mxdmpteic‐2 rmquerm`mctstlkt Wiauctmmrs pakc kcj smmb kpprivka gri` stkgg gir mvmcts wlmrm nriups ig Wiauctmmrs wiuaj

    dicvmcm2 k ruam prilehetecn kdtevmay smrvecn Wiauctmmrs ec itlmr diuctrems gri` vesetecnNuktm`kak2 kcj k smt ig trkvma rmstredteics rmquerecn Wiauctmmrs ti ihtkec stkgg kutlirezkteic titrkvma ti krmks ig tlm diuctry wlmrm ci Wiauctmmrs krm durrmctay smrvecn. Zlm pist―s ;8-pknmtrkcspirtkteic piaedy ejmctegems `kcy tiwcs kcj rikjs wetlec tlm sex jmpkrt`mcts wlmrm

    Wiauctmmrs durrmctay smrvm (nrmmc zicms) tlkt krm igg-aè ets, kcj spmdegems wledl jmpkrt`mcts igtlm diuctry Wiauctmmrs `ky icay veset wetl preir kpprivka (ymaaiw zicms), kcj wledl tlmy krm prilehetmj gri` vesetecn (rmj zicms tlkt ecdaujm si m̀ ig tlm jmpkrt m̀ct ig _mtåc, kcj Nuktm`kakDety). Zlm trkcspirtkteic piaedy kasi ecdaujms di`pamx ruams tlkt aè et Wiauctmmrs ti spmdeged`ijms ig trkcspirtkteic ec dmrtkec krmks ig tlm diuctry.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    14/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 5

    Genurm >. Nrmmc Vicms Genurm

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    15/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;?

    Wiauctmmr di`pakecmj tlkt stkgg wks ucrmspicsevm ti tlmer essums ir dicdmrcs. Wiauctmmrs kasinkvm stkgg lenl `krbs gir hmecn suppirtevm. Cecmty-gevm pmrdmct ig Wiauctmmrs wm ectmrvemwmjrktmj tlm diuctry jermdtir (DJ) ks ‑vmry suppirtevm‐ (;?? pmrdmct gkvirkham). Wiauctmmrs

    nmcmrkaay rktmj itlmr stkgg gkvirkhay ks wmaa. Xmprmsmctktevm Wiauctmmr di``mcts khiut si`mstkgg krm ks giaaiws6

    RZlm DJP es kwmsi m̀…Ti wicjmrgua kcj suppirtevm. Les jiir es kawkys ipmc kcj lm kawkys wkcts tibciw liw E'` jiecn kcj liw ̀ y aegm es niecn…Lm licmstay wkcts ti bciw liw mvmrytlecn es niecn.

    RZlm jermdtir ig prinrk` ècn kcj trkececnP es nrmkt. Lm wks iur trkecmr ec 8?;? kcj lm fus t lkj k wky igmxpakececn piaedems kcj liw Nuktm k̀ak es hksmj ic les iwc mxpmremcdm kcj lm wks mksy ti ejmctegy wetl.

    Gri` k Wiauctmmr pmrspmdtevm Rtlm jermdtir ig ̀ kcknm`mct kcj ipmrkteicsP es kawkys aiibecn iut gir us kcjwkcts Wiauctmmr ecput, kcj slm es vmry damkr ec liw slm di` ùcedktms.

    E wiuaj sky Rtlm prinrk` ̀ kcknmr (_@) gir @DLP es vmry rmspicsevm kcj suppirtevm, gamxeham kcjucjmrstkcjecn.

    Zlmy RLT prinrk` ̀ kcknm m̀ct tmk P̀ lkvm hmmc rmkaay suppirtevm gir gmmjhkdb kcj ucjmrstkcjecn liw ti

    nriw tlm prinrk .̀ Zlmy krm k k̀zecn. Kcj et lks hmmc e p̀rivecn. Zlmy wmrm ipmc ti iur ejmks kcj kasirmdmevecn gmmjhkdb. RZlm _@ gir LTP lks hmmc suppirtevm ig ̀ m m`iteickaay kcj prigmsseickaay.

    Gir ̀ m pmrsickaay Rtlm _@ gir UeJP lks hmmc vmry suppirtevm. Wmry nrmkt. Tlm lks lmapmj ̀ m wetl si`messums E lkvm lkj wetl ̀ y diuctmrpkrt.

    E tlecb Rtlm trkececn ̀ kcknmrP es vmry niij kt lmr fih, vmry irnkcezmj kcj kpprikdlkham. ̂ m gmmadi`girtk ham di`ecn ti lmr wetl priham s̀…Tlm es vmry niij kt nevecn gmmjhkdb. Kcj E tlecb tlkt slm jims kniij fih ig mquka trmkt`mct ig Wiauctmmrs kcj lks k niij rmakteicslep wetl ̀ ist Wiauctmmrs.

    RZlm skgmty kcj smdurety k̀cknmr (TT@)P lks hmmc vmry suppirtevm. Lm dlmdbs up ic ̀ m mvmc wlmc Elkvmc't ksbmj le .̀ Lm es rmkaay kttmctevm ti tlm Wiauctmmrs. E k` kawkys ec tlm bciw khiut skgmty tlecnsmvmc eg tlmy jic't kggmdt ̀ m lmrm. Lm es rmkaay niij khiut tlkt.

    RZlm _mkdm Dirps m̀jedka iggedmrsP krm hitl vmry kpprikdlkham. Jej ̀ y èj smrvedm ̀ mjs kcj tlmy wmrm hitl gecm. Zlm m̀jedka smdrmtkry es kwmsi m̀.

    List Gk èaems. Tecdm Fuay 8?;;, ks pkrt ig tlm resb `kcknm`mct `mksurms ec pakdm ec tlm diuctry,kaa Wiauctmmrs ec Nuktm`kak lkvm hmmc rmquermj ti aevm wetl k list gk`eay tlriunliut tlmersmrvedm. Menltmmc ig 8; Wiauctmmrs rktmj tlmer mxpmremcdm wetl tlmer list gk`eaems ks metlmr niij(4< pmrdmct) ir vmry niij (:< pmrdmct), kc

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    16/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;;

    list gk`eay `m`hmr kasi lkj k bmy ti tlmer rii`, kcj tlism Wiauctmmrs kpprmdektmj tlkt tlmydiuaj cit kddejmctkaay aidb tlm`smavms iut ig tlmer rii`.

    Aevecn kcj Tmttaecn-ec Kaaiwkcdms. Zwmcty ig 8; Wiauctmmrs rktmj tlmer `ictlay aevecnkaaiwkcdm ks suggedemct. K `ecirety ig Wiauctmmrs (;5 pmrdmct) wli lkj `ivmj ecti ucgurceslmj

    rii`s skej tlkt tlmer smttaecn-ec kaaiwkcdm lkj hmmc ecsuggedemct. Giaaiwecn iur gemajwirb, tlmjermdtir ig `kcknm`mct kcj ipmrkteics ecetektmj dlkcnms ti tlm pist―s smttaecn-ec kaaiwkcdm

     piaedems ti privejm kjjeteicka gucjs ti Wiauctmmrs wli wmrm ìvecn ecti titkaay ucgurceslmj iricay pkrtekaay-gurceslmj rii`s.

    MK_ kcj Dicsiaejkteic _iects. Zlm `ist rmdmct kdtevkteic ig tlm pist―s m`mrnmcdy kdteic pakc

    iddurrmj jurecn k stir` ec Fucm 8?;:, kcj rmdirjs ecjedktmj tlkt kaa Wiauctmmrs wmrm aidktmjwetlec cecm liurs. Wiauctmmrs wm ectmrvemwmj wmrm kham ti aidktm k dipy ig tlmer MK_ kcj ;< ig8? Wiauctmmrs dirrmdtay ck`mj tlm litma tlmy wmrm suppismj ti ni ti ec kc m`mrnmcdy.

    Juty Iggedmr _rinrk`. Zlm  pist―s juty iggedmr prinrk` wks stkggmj kcj gucdteicecn wmaa. Juty

    iggedmrs lkj kjmquktm nuejkcdm kcj tmdlciainy (tkhamts wetl kaa Wiauctmmr s― setm aidktirecgir`kteic). Zlm juty iggedmr lkcjhiib ecdaujmj k dipy ig tlm MK_2 k aest ig kpprivmj `mjedkagkdeaetems ec Nuktm`kak2 m`mrnmcdy ecgir`kteic gir ].T. M`hkssy pmrsiccma, Nuktm`kak ckteicka

     piaedm, _mkdm Dirps stkgg ec itlmr Dmctrka K`mredkc diuctrems2 kcj stkcjkrj ipmrktecn pridmjurmsgir rmspicjecn ti dre m̀s.

    Tetm Aidktir Gir s̀. @ist Wiauctmmr setm aidktir gir`s (TAGs) privejmj kddurktm jermdteics kcj

    `kps ti Wiauctmmr rmsejmcdms. ^m wmrm kham ti mggedemctay aidktm ;= ig ;< Wiauctmmrs usecn tlm`kps kcj wrettmc jermdteics Wiauctmmrs lkj privejmj ic tlmer TAGs2 tlrmm TAGs lkj ucdamkr`kps kcj jermdteics. Zlm pist lkj kc mggmdtevm pridmss gir ihtkececn, upjktecn, kcj `kectkececnsetm aidktir ecgir`kteic gir Wiauctmmrs. Zlm pist lkj hmnuc ti drmktm mamdtriced TAGs wetl

     pedturms kcj `kps, ks wmaa ks jermdteics ec Tpkcesl ti tlm Wiauctmmr―s rmsejmcdm. ^m wmrm uckhamti tmst tlm cmw TAGs hmdkusm cicm wmrm ymt kvkeakham gir tlm Wiauctmmrs ec iur sk`pam.

    Ttkgg Lkcjaecn ig Dre m̀ Ecdejmcts. K`icn tlm Wiauctmmrs wm ectmrvemwmj, menlt lkj rmpirtmj

    ti stkgg k dre`m tlmy mxpmremcdmj. Kaa hut icm Wiauctmmr skej tlkt stkgg lkj rmspicjmj ti tlmerrmpirtmj dre`m kcj suppirtmj tlm` wmaa. Gir mxk`pam, k _mkdm Dirps vmledam lkj hmmc hurnakrezmj ec @krdl 8?;: ec tlm dety ig Dlè katmckcni wleam k nriup ig trkecmms wmrm kwkygri` et, rmsuatecn ec tlism trkecmms aisecn tlmer pmrsicka hmaicnecns. Wiauctmmrs wm ectmrvemwmj

    wli mxpmremcdmj tles dre m̀ mxprmssmj kpprmdekteic gir tlm suppirtevm `kccmr ec wledl stkggrmspicjmj ti tlkt ecdejmct. Ks icm Wiauctmmr skej6

    Zlmy wmrm k k̀zecn. E tlecb tlm diuctry jermdtir wks ic tlm plicm…wetl JD ti nmt us kaa rme h̀ursmj. E lkj

    ci itlmr daitlms amgt. Et wks k`kzecn wlkt tlmy jej. E wks gir tlm ̀ ist pkrt kham ti rmpakdm tlecns.

    K Wiauctmmr wm ectmrvemwmj wli lkj mxpmremcdmj k smreius dre`m kcj rmpirtmj et ti tlm _mkdmDirps kasi lkj pisetevm tlecns ti sky khiut tlm qukaety ig suppirt stkgg lkj privejmj, ‑Et `kjm `mrmkaezm tlmy krm vmry niij kt tlmer fih.‐  

    @mjedka Tuppirt. Wiauctmmrs nkvm nmcmrkaay pisetevm rktecns gir tlm qukaety ig `mjedka dkrm privejmj hy tlm _mkdm Dirps ̀ mjedka iggedmrs (_D@Is)6

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    17/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;8

    _D@Is lkj hmmc metlmr “suppirtevm― ir “vmry suppirtevm― wlmc tlmy cmmjmj `mjedka dkrm.  Zlm pist `kectkecmj k `mjedka mvkdukteic pakc ks rmquermj.

    Tetm Wesets. Wiauctmmrs rmdmevmj kc kjmquktm cu`hmr ig setm vesets gri` stkgg. Ttkgg gri` kaa `kfirkrmks ig ipmrkteics (prinrk``ecn, trkececn, skgmty kcj smdurety, `mjedka, kcj kj`ecestrkteic)

    vesetmj Wiauctmmrs kt tlmer setms. Tetm vesets gri` prinrk``kted stkgg wmrm jidu`mctmj usecn setmveset gir`s, wledl wmrm geamj ec setm lestiry giajmrs. _rinrk``ecn stkgg smct qumsteics ti

    Wiauctmmrs kcj diuctmrpkrts hmgirm setm veset kcj hksmj tlm setm veset knmcjk ic tles cmmjskssmss`mct. Ec kjjeteic, tlm guaa-te m̀ akcnuknm kcj duaturm gkdeaetktirs vesetmj Wiauctmmrs kt tlmersetms mkray ec tlmer smrvedm ec irjmr ti kssmss ic-niecn akcnuknm ir duaturka kjkptkteic cmmjs ig tlmWiauctmmrs. 

    Ttkgg Gmmjhkdb ti Wiauctmmrs ic Zlmer îrb Xmpirts. Gegtmmc ig ;> Wiauctmmrs rmpirtmj tlkttlmy lkj rmdmevmj gmmjhkdb ic tlmer WXGs kcj ìst (75 pmrdmct) skej tlkt tlm qukaety kcjsuhstkcdm ig tlm gmmjhkdb gri` stkgg wks metlmr niij ir vmry niij.

    Liwmvmr, tlmrm wks rii` gir è privm`mct ec smvmrka krmks. Zlm knmcdy lkj cit mggmdtevmaydi``ucedktmj ti kppaedkcts rmnkrjecn tlm drè ms kcj resbs ig smrvedm ec Nuktm`kak, ir tlm ruamstlmy wiuaj lkvm ti giaaiw. Wiauctmmrs wmrm cit rmpirtecn tlmer wlmrmkhiuts dicsestmctay kcj

    Wiauctmmrs wmrm cit rmpirtecn kaa dre m̀s tlmy mxpmremcdmj. Ec 8?;4 tlm rktm ig smreius dre m̀sknkecst Wiauctmmrs rism slkrpay, ec spetm ig tlm mclkcdmj smdurety `mksurms kcj rmsiurdms put ec pakdm ks pkrt ig tlm Wiauctmmr Tuppirt Ecetektevm. Zlm smreius drè m ecjmx ec Nuktm`kak jmdaecmjec 8?;:, hut et wks è pisseham ti diccmdt tlkt jmdaecm ti tlm pist―s mclkcdmj smdurety `mksurms,

     hmdkusm tlm sk`m `mksurms wmrm ec pakdm ec 8?;4 wlmc smreius dre m̀s rism slkrpay upwkrj.Ti m̀ `mksurms `ky hm wirbecn kt driss-purpisms ti tlm nika ig `ecè ezecn Wiauctmmrs―mxpisurm ti tlm resb ig smreius dre`m.  

    Zlm _mkdm Dirps lkj cit mggmdtevmay ecgir m̀j kppaedkcts khiut tlm dre`ms kcj resbs ig smrvecnec Nuktm k̀ak, ir kaa tlm ruams tlmy wiuaj lkvm ti giaaiw ks pkrt ig tlmer smrvedm.

    Zlm Bktm _uzmy _mkdm Dirps Wiauctmmr _ritmdteic Kdt ig 8?;; rmquerms tlm _mkdm Dirps ti

    ecgir` kaa kppaedkcts ig dre m̀s kcj resbs ec tlmer diuctry ig smrvedm RTmd. 8, Tmd.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    18/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;4

    Ks k rmsuat, `ist kppaedkcts ti Nuktm`kak `kjm jmdeseics ti smrvm ec tlm diuctry wetliut kcucjmrstkcjecn ig tlm resbs kcj dre m̀s Wiauctmmrs lkvm mxpmremcdmj ec Nuktm`kak. Wiauctmmrskasi di`pakecmj tlkt wlmc tlmy kddmptmj tlmer ecvetkteic ti smrvedm ec Nuktm`kak tlmy jej cit

    ucjmrstkcj kaa tlm smdurety-rmaktmj ruams kcj trkvma rmstredteics tlmy wiuaj lkvm ti knrmm ti ks pkrtig tlmer smrvedm.

    Eg E lkj kc ipteic ti pedb k jeggmrmct diuctry wetl amss ruams, E wiuaj lkvm smamdtmj tlm itlmr diuctry. E wesltlm pakdm m̀ct iggedm lkj hmmc k het ̀ irm dkcjej.

    Eg E bcmw khiut tlm piaedems, E wiuaj lkvm cit kppaemj ti Nuktm k̀ak. Nevmc tlm aè etkteic ic s e p̀am tlecns,E wiuaj cit lkvm...E ka ìst gmma k het aemj ti. Et wks cmvmr prmsmctmj uctea E nit lmrm kcj tlmc E wiuaj lkvmlkj ti MZ Rmkray tmr ècktmP.

    E jic―t rm m̀ h̀mr eg dre m̀ stktesteds wmrm prmsmct ec tlm ̂ madi`m Hiib. E lkj ci jesdusseic wetl tlm pakdm`mct iggedmr khiut tlm smdurety setukteic ec Nuktm k̀ak.

    Ks gkr ks E rm m̀ h̀mr et jej cit lkvm kcy jktk ic dre m̀s knkecst Wiauctmmrs. Et jej ̀ mcteic et―s k diuctrytlkt lks dre m̀ priham`s kcj tlkt wm lkvm ̀ mksurms ec pakdm. ̂ ks et mciunl9 Ci. E wesl E lkj hmmc ̀ irmecgir m̀j khiut tlm piaedems tlkt krm ec pakdm. Nuktm k̀ak lks k ait ig ruams. E wiuaj lkvm aebmj ti bciw tlkt

     hmgirm nmttecn lmrm.

     Ci icm mvmr tiaj m̀ kcj E dk`m lmrm becj ig cit bciwecn khiut tlm dre m̀.

    E jic―t rmdkaa kcy stktesteds. E jic―t rm`m h̀mr tlm lypmraecb ec tlm ̂ madi m̀ Hiib. E rmkj tlm ^madi`mHiib smvmrka te m̀s . Eg et wks tlmrm et wksc―t ihveius…E jej ̀ y iwc ecjmpmcjmct rmsmkrdl. E jej cit smmNuktm k̀ak hmecn jeggmrmct tlkc kcy itlmr diuctry.

    Wiauctmmrs lkj cit ipmcmj tlm lypmraecb ic pknm 87 ig tlmer ^madi`m Hiib, wledl nevms k tlrmm

     pknm su``kry ig drè ms tlkt lkvm kggmdtmj Wiauctmmrs ec Nuktm`kak. Gurtlmr, ec tlm ^madi`mHiib, è `mjektmay hmaiw tlm lypmraecb es tles stktm`mct6 ‑Gmw _mkdm Dirps Wiauctmmrs krmvedte s̀ ig smreius dre m̀s kcj drè ms tlkt ji iddur ivmrsmks krm ecvmstenktmj kcj prismdutmj hy

    aidka kutliretems tlriunl tlm aidka diurts systm`.‐ Kasi, lmkjqukrtmrs rmprmsmctktevms wm `mtwetl ecgir`mj us tlkt tlmy lkj jmdejmj cit ti strmss tlm dre`ms kcj resbs spmdeged ti Nuktm`kak ectlmer di``ucedkteics wetl kppaedkcts kcy jeggmrmctay gri` liw sudl di``ucedkteics wmrmtypedkaay lkcjamj wetl kppaedkcts ti itlmr diuctrems. Hmyicj hmecn tiaj tlmy wiuaj lkvm ti aevmwetl k list gk`eay gir tlmer mcterm smrvedm, kppaedkcts wmrm cit nevmc damkr ecgir`kteic khiut tlm

    `kcy ruams kcj trkvma rmstredteics tlmy wiuaj lkvm ti giaaiw ti smrvm ec Nuktm`kak. Ks icmWiauctmmr skej ec rmspicsm ti iur qumsteic dicdmrcecn lmr kwkrmcmss preir ti krrevecn ecNuktm`kak ig tlm smdurety ruams kcj rmstredteics slm wiuaj cmmj ti giaaiw, ‑E tlecb tlkt―s tredby,renlt9 Uiu `ky cit lkvm wkctmj ti di`m lmrm.‐ 

    Zlm resb ig smreius dre m̀ knkecst Wiauctmmrs es lenl ec Nuktm`kak kcj tlm knmcdy lks kcihaenkteic ti mggmdtevmay di` ùcedktm tlmsm resbs ti kaa kppaedkcts si tlkt tlmy dkc ̀ kbm `irmecgir`mj jmdeseics dicdmrcecn wlmtlmr ir cit ti kddmpt tlmer ecvetkteics ti smrvm ec Nuktm`kak.

    Ec kjjeteic tlm knmcdy sliuaj mcsurm tlkt kppaedkcts rmdmevm ecgir`kteic khiut tlm ruams kcjrmstredteics ic Wiauctmmrs tlkt lkvm hmmc put ec pakdm ec Nuktm`kak ti `etenktm tlism resbs kcjwledl kppaedkcts `ust jmdejm tlmy krm weaaecn ti giaaiw ks k dicjeteic ig tlmer smrvedm.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    19/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;:

    m̂ rmdi` m̀cj6

    ;.  Zlkt tlm rmneicka jermdtir gir Ectmr-K`mredk kcj tlm

    _kdeged ipmrkteics e`privm tlm m ggmdtevmcmss ig tlm

    knmcdy―s jmaevmry ig ecgir`kteic rmnkrjecn dre m̀s kcj

    resbs gkdecn Wiauctmmrs ec Nuktm`kak ti kaa kppaedkctsecvetmj ti smrvm ec tlm diuctry, kcj tlkt tles ecgir`kteic

    ecdaujm tlm diuctry-spmdeged smdurety piaedems kcj trkvma-

    rmaktmj rms tredteics Wiauctmmrs ec Nuktm`kak `ust knrmm

    ti giaaiw.

    Zlm pist―s wlmrmkhiuts citegedkteic systm` jej cit wirb ks ectmcjmj.

    Kddirjecn ti tlm knmcdy―s ‑^lmrmkhiuts Citegedkteic Xmquerm`mct‐ piaedy stkgg `ust put ec

     pakdm k systm` si tlkt tlmy lkvm durrmct ecgir`kteic rmnkrjecn tlm wlmrmkhiuts ig kaa Wiauctmmrs

    kcj trkecmms sliuaj tlmy cmmj ti di``ucedktm wetl tlm` ec kc m`mrnmcdy6Mkdl pis t ̀ ust mstkhaesl k systm` ti diaamdt W/Z wlmrmkhiuts kcj dictkdt ecgir k̀teic wlmc W/Zs krm kwkygri` tlmer di` ùcetems gir pmrsicka trkvma, kccuka amkvm, ir gir iggedeka rmksics...Zlm purpism ig tlesrmquerm m̀ct es ti mcsurm tlkt W/Zs dkc hm rmkdlmj jurecn k dreses ir m m̀rnmcdy. Zlm systm̀ es smpkrktm gri`itlmr systm s̀ usmj ti bmmp trkdb ig amkvm hkakcdms kcj weaa cit hm usmj ks kc ecjedktir ig k Wiauctmmr'swirb pmrgir k̀cdm.‐ 

    Zlm Iggedm ig Tkgmty kcj Tmdurety―s stkcjkrj ipmrktecn pridmjurm gir gemaj stkgg ic liw tie p̀am`mct tles citegedkteic piaedy rmecgirdms tlm rmquerm`mct tlkt k wlmrmkhiuts citegedkteicsystm` hm ec pakdm siamay gir tlm purpism ig dictkdtecn kcj gecjecn Wiauctmmrs ec kc m`mrnmcdy,kcj `ky cit hm usmj ks k wky ti bmmp trkdb ig amkvm hkakcdms, ir ks kc ecjedktir ig k Wiauctmmr―s

    wirb pmrgir k̀cdm.

    _mkdm Dirps/Nuktm`kak―s (lmrmkgtmr ‑tlm pist‐)  Wiauctmmr Lkcjhiib ecgir`s Wiauctmmrs khiuttlm wlmrmkhiuts citegedkteic rmquerm`mcts gir Wiauctmmrs ec Nuktm`kak6

    Eg k Zrkecmm es kwky gri` les/lmr kssencmj trkececn setm ir eg k Wiauctmmr es kwky gri` les/lmr prifmdt setmivmrcenlt, tlm Z/W ̀ us t citegy _D/N. Wiauctmmrs krm rmspicseham gir citegyecn _D/N ig tlmer wlmrmkhiutskt kaa te`ms kcj wetliut mxdmpteic…Kaa cic-di`paekcdm ig tlm ̂ lmrmkhiuts Citegedkteic _iaedy weaa hmsuhfmdt ti jesdepaeckry kdteics up ti kcj ecdaujecn e` m̀jektm smpkrkteic gri` tlm _mkdm Dirps.

    Zlm pist―s wlmrmkhiuts citegedkteic piaedy dakregems liw Wiauctmmrs sliuaj rmpirt tlmerwlmrmkhiuts6

    K Wiauctmmr es mxpmdtmj ti hm ec tlmer setm jurecn tlm wmmb kcj wiuaj cmmj ti jesduss kcyivmrcenlt khsmcdm kwky gri` tlmer setm hmgirmlkcj wetl tlmer _rifmdt @kcknmr ir hm kpprivmjgir vkdkteic te m̀. Zlm _D/N wlmrmkhiuts citegedkteic dkc hm kdlemvmj hy tlm tmamplicmcu`hmr6 >

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    20/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;=

      K dictkdt tmamplicm cu h̀mr kt yiur cmw aidkteic (itlmr tlkc yiur dmaa plicm)

      Zypm ig amkvm yiu krm tkbecn (m.n. wirb jky, _ZKT, kccuka amkvm, ̀ mjedka, mtd.)

    Wiauctmmrs tiaj us tlkt tlmy rmpirtmj tlmer wlmrmk hiuts ti pist ‑`ist ig tlm te m̀.‐ Hksmj icdi``mcts gri` Wiauctmmrs kcj pist stkgg, tlm pist―s wlmrmkhiuts rmpirtecn rmdirjs ucjmr-rmprmsmctmj hy hmtwmmc 8= kcj =? pmrdmct tlm kdtuka k`iuct ig te`m Wiauctmmrs wmrm iut ig tlmer

    setms. ^lmc ksbmj ti mxpakec wly tlmy jej cit rmpirt tlmer wlmrmkhiuts, Wiauctmmrs kj`ettmj tlkttlmy wmrm kgrkej prinrk` stkgg wiuaj pucesl ir sdiaj tlm` gir hmecn iut ig setm wlmc tlmy lkjcit rmqumstmj ti tkbm amkvm kddirjecn ti tlm pist―s vkdkteic kcj amkvm piaedems.  

    Iur prifmdt ̀ kcknmr dlmdbs tlm wlmrmkhiuts kcj sluttam rmsmrvkteics...E wiuaj rmpirt ̀ y wlmrmkhiuts egtlm wlmrmkhiuts wks icay usmj ti dictkdt ̀ m ec dks m ig kc m`mrnmcdy. ̂ lmrmkhiuts sliuaj cit hm usmj ti

    dlmdb up ic pmipam.

    Zlm rmksic pmipam jic―t dkaa ec mvmry te m̀ es hmdkusm tlmy jic―t wkct ti nmt ec triuham gir dkaaecn iut tiiùdl. @istay tlmy nmt sdiajmj kcj tiaj cit ti amkvm setm gir twi wmmbs…_riham` es tlkt prinrk` ̀ kcknmrs

    lkvm kddmss ti wlmrmkhiuts kcj et wiuaj lmap eg yiu fust jej cit amt prinrk̀ ̀ kcknmrs ji tlkt.

    E tlecb et s liuaj hm dakregemj wli lks kddmss ti wlmrmkhiuts ecgir k̀teic kcj wli jimsc―t. Zlmrm krm si`mtrust essums.

    E tlecb tlkt wm sliuaj hm kham ti amkvm iur setms wlmc wm wkct kcj stkyecn ec iur setms dkusms Wiauctmmrs tigmma s tegamj, grustrktmj kcj ̀ icetirmj. Lkvecn yiur hiss bciw wlmrm yiu krm mvmry wmmbmcj es becj igwmerj — usukaay tlkt―s cit lkppmcecn.

    E jic―t kawkys rmpirt ̀ y wlmrmkhiuts wlmc E k` tryecn ti skvm vkdkteic jkys.

    Ks k rmsuat ig Wiauctmmrs ucjmr-rmpirtecn tlmer wlmrmkhiuts ti stkgg, tlm pist akdbmj kddurktmdurrmct ecgir k̀teic khiut tlm aidkteic ig Wiauctmmrs ec tlm diuctry. Ks k dicsmqumcdm, tlmrm wksecdrmksmj resb tlkt pist wiuaj cit hm kham ti mggedemctay dictkdt kcj aidktm Wiauctmmrs ec kc

    m`mrnmcdy.

    Zlm pist―s wlmrmkhiuts rmpirtecn piaedy rmquermj Wiauctmmrs ti ecjedktm tlm typm ig  amkvm tlmWiauctmmr wks usecn, rmsuatecn ec k wlmrmkhiuts rmpirtecn systm` tlkt wks pkrt ig ets systm` girtrkdbecn kccuka amkvm hkakcdms. Ti`m stkgg kdbciwamjnmj tlkt tlmy lkj usmj wlmrmkhiuts

    citegedkteics ti giaaiw up wetl Wiauctmmrs khiut tlmer amkvm hkakcdms. Itlmr stkgg, ecdaujecn stkggwli Wiauctmmrs hmaemvmj wmrm dlmdbecn wlmrmkhiuts, skej tlmy ectmcteickaay jej cit dlmdbwlmrmkhiuts hmdkusm tlmy jej cit wkct ti piaedm Wiauctmmrs. Zlm pist―s wlmrmkhiuts citegedkteicsystm` wks cit guaay smpkrktm gri` ets systm` gir trkdbecn amkvm hkakcdms, ks rmquermj hy knmcdy

     piaedy. Ttkgg kasi mxprmssmj grustrkteic wetl tlm knmcdy―s nuejkcdm gir liw ti è pam`mct kwlmrmkhiuts citegedkteic piaedy tlkt wks smpkrktm grì kc kccuka amkvm trkdbecn piaedy, hmdkusmtlkt nuejkcdm (_mkdm Dirps @kcuka smdteic 88?, Kttkdl`mct K) kppmkrmj ti di`hecmwlmrmkhiuts citegedkteic wetl kc kccuka amkvm piaedy.

    m̂ rmdi` m̀cj6

    8.  Zlkt tlm diuctry jermdtir dakregy wetl stkgg kcj

    Wiauctmmrs tlkt wlmrmkhiuts rmpirtecn hy Wiauctmmrs es

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    21/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;7

    rmquermj gir m`mrnmcdy prmpkrmjcmss, kcj k̀y hm usmj

    icay gir tlkt purpism.

    4.  Zlkt tlm diuctry jermdtir kcj skgmty kcj smdurety

    `kcknmr mcsurm tlkt tlm pist―s wlmrmkhiuts citegedkteic

    systm` es jm-aecbmj gri` ets systm` gir trkdbecn am kvmhkakcdms, kcj es cit usmj hy stkgg ks k wky ti `icetir k

    Wiauctmmr―s amkvm hkakcdm ir ks kc ecjedktir ig k

    Wiauctmmr―s pmrgir`kcdm kt les ir lmr s etm.  

    :.  Zlkt tlm jermdtir ig prinrk``ecn kcj trkececn mcsurm

    tlkt prinrk` `kcknmrs usm wirb rmpirts kcj itlmr

    di``ucedkteics wetl Wiauctmmrs kcj tlmer diuctmrpkrts

    ti kjjrmss dicdmrcs rmaktmj ti Wiauctmmr pmrgir`kcdm

    kt setm.

    =. 

    Zlkt tlm kssidektm jermdtir gir skgmty kcj smduretye`privm tlm knmcdy―s nuejkcdm , ecdaujecn ̀ kbecn

    rmves eics ti Kppmcjex K @T 88?, gir pists ic liw ti

    jmvmaip k wlmrmkhiuts citegedkteic systm` tlkt es guaay

    smpkrktm gri` kc kccuka amkvm trkdbecn systm`.

    Wiauctmmrs lkj cit rmpirtmj kaa dre m̀s knkecst tlm̀ , ir kaa smreius dr e m̀s tlkt iddurrmj ectlmer cmenlhirliijs, kcj sì m wmrm ucsurm eg tlmy wiuaj rmpirt guturm dr e`ms.

    Zlm pist―s ^madi`m Hiib gir Wiauctmmrs m`plksezms tlkt Wiauctmmrs sliuaj rmpirt tlm dre`ms

    kcj ecdejmcts kggmdtecn tlm`6

    …gir tlm _mkdm Dirps ti hm guaay rmspicsevm ti tlm cmmjs ig Wiauctmmrs, et es e`pmrktevmtlkt Wiauctmmrs e` m̀jektmay rmpirt kcy smdurety ecdejmct ti tlm _mkdm Dirps iggedm.

    Kddirjecn ti tlm knmcdy―s piaedy ic Wiauctmmr skgmty kcj smdurety, @T 8>?, 7.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    22/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;>

    tlmy wiuaj rmpirt k dre`m sliuaj icm iddur. Ti`m Wiauctmmrs wmrm dicdmrcmj, hksmj ic tlmer pmrdmpteic ig wlkt lkj lkppmcmj ti _mkdm Dirps/Licjurks, tlkt tlm pist wiuaj hm prmssurmj tidaism. Wiauctmmrs kj`ettmj tlkt tlmy jej cit kawkys amt tlm _mkdm Dirps bciw khiut smreius

    dre`ms ec tlmer di``ucetems tlkt jej cit jermdtay kggmdt tlm` ir tlmer list gk`eay6

    Zlm icay tlecn E ji nmt wirremj khiut es tlkt, kcj tles es gir kaa Wiauctmmrs--tlkt _mkdm Dirps/Nuktm`kaksmm`s ti mxpmremcdm s i ̀ kcy drè ms tlkt wm krm kgrkej et es niecn ti nmt s lut jiwc. Ti lmrm ec ̀ y setm tlmrmlks cit hmmc kcytlecn rmkaay. Hut ec itlmr _mkdm Dirps setms tlmrm lks hmmc. Zlmrm es jmgecetmay k gmkr k ìcntlm Wiauctmmrs…tlkt wm―aa nmt slut jiwc. Ti si m̀ tlecns jic―t nmt rmpirtmj, E tlecb.

    E jej cit rmpirt k li`edejm ec ̀ y tiwc, wledl lkppmcmj icm strmmt kwky…Zlmrm lkvm hmmc Wiauctmmrswetl dre m̀s ec tlmer cmenlhirliij tlkt wmrm ucrmpirtmj...et wiuaj jmpmcj ic tlm setukteic Rwlmtlmr ir cittlm Wiauctmmr wiuaj rmpirt et ti s tkggP.

    Ks gkr ks dre m̀s tlkt jermdtay kggmdtmj tlm`, Wiauctmmrs smm`mj ̀ irm aebmay ti rmpirt k smreius

    dre`m tlkc k `ecir tlmgt ir ecdejmct6

    Eg et wks k aettam tlmgt ir si`mtlecn E wiuaj cit rmpirt et hut eg et wks smreius E wiuaj. E ji tlecb tl kt ̀ ist

    drè ms ji nmt rmpirtmj —  fust tlm s`kaa stugg jims cit nmt rmpirtmj.

    Et wiuaj jmpmcj ic tlm drè m. Eg et―s si m̀tlecn s k̀aa E wiuaj cit rmpirt et. Kcytlecn smreius E wiuaj rmpirtet. Nmttecn ̀ unnmj E wiuaj rmpirt.

    Hmaiw krm tlm rktms ig rmpirtmj dre`ms knkecst Wiauctmmrs ec Nuktm`kak gir 8?;4. Hksmj ic iur

    ectmrvemws wm mstè ktmj tlkt tlm rmpirtmj rktms ig tlmgts kcj smxuka ksskuats rmprmsmctmj gri` >?ti

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    23/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;<

    lkvm rmaekham ecgir k̀teic rmaktmj ti tlm mggmdtevmcmss ig tlm skgmty kcj smdurety m̀ksurms kcj piaedems ec pakdm ti `etenktm tlm resb ig drè m. Kjjeteickaay, ec 8?;: tlm knmcdy rm`ivmjqumsteics ic uc-rmpirtmj dre`ms gri` ets kccuka survmy ig Wiauctmmrs kcj ecstmkj hmnkc ti

    diaamdt jktk ic ucrmpirtmj dre`ms wlmc Wiauctmmrs daism tlmer smrvedm. Xmspicsms ti tlm kccukasurvmy qumsteics lkj hmmc k siurdm ig jktk gir tlm pist rmnkrjecn tlm mxtmct ig uc-rmpirtmj

    dre`ms ec tlm diuctry. Kddirjecn ti k stkgg m̀`hmr kt pist, tles lecjmrmj tlmer ucjmrstkcjecn igucjmr-rmpirtecn hy Wiauctmmrs6

    Kaa tlm ecgir k̀teic wm lkvm ciw es wlkt tlm Wiauctmmrs rmpirt. ̂ m ji cit lkvm kddmss titlm Kaa Wiauctmmr Turvmy jktk khiut dre m̀ rmpirtecn…Kjjecn tlm cic-rmpirtecn dre`mqumsteic hkdb ecti tlm KWT wiuaj hm e p̀irtkct.

    Ttkgg mxprmssmj tlmer hmaemg, wledl wks dicsestmct wetl wlkt Wiauctmmrs slkrmj wetl us, tlkt si`m

    Wiauctmmrs jej cit rmpirt smxuka ksskuats jum ti tlmer rmaudtkcdm ti rmdmevm tlm ‑ivmrwlma`ecn‐rmspicsm gri` _mkdm Dirps tlkt wiuaj giaaiw.

    Et es ivmrwlma ècn gir k Wiauctmmr ti rmpirt k nripecn ir itlmr smxuka ksskuat hmdkusm

    tlmy krm niecn ti rmdmevm tlrmm dkaas--icm gri` skgmty kcj smdurety, icm gri` tlm m̀jedkaiggedm, kcj icm gri` tlm iggedm ig vedte` kjvidkdy. Zlm systm̀ es nmttecn ìrm rmpirtecnig k̀fir smxuka ksskuats, hut amss ic nripecn.

    Ec irjmr gir tlm pist ti mcsurm tlkt ets skgmty kcj smdurety prinrk`, piaedems kcj trkececn dkcrmspicj ti tlm typms kcj k`iucts ig dre`ms tlkt Wiauctmmrs mxpmremcdm ec tlm diuctry, et es

    e p̀irtkct gir Wiauctmmrs ti ecgir` stkgg ig kaa smdurety ecdejmcts kggmdtecn tlm` ks wmaa ks igsmreius dre`ms tlkt iddur ec tlmer cmenlhirliijs.

    m̂ rmdi` m̀cj6

    7.  Zlkt tlm diuctry jermdtir m`plksezm wetl Wiauctmmrs

    tlm e`pirtkcdm ig rmpirtecn kaa dre`ms tlkt jermdtay

    kggmdt tlm`, kcj dakregy mxpmdtkteics rmaktmj ti

    rmpirtecn smreius dre`ms tlkt tkbm pakdm ec k Wiauctmmr―s

    setm.

    Zlm skgmty kcj smdurety ̀ mksurms put ec pakdm tlriunl tlm Wiauctmmr Tuppirt E cetektevm lkj kcucdamkr mggmdt ic `etenktecn Wiauctmmrs― resb ig smreius dre`m .

    Ks `mcteicmj mkraemr ec tles rmpirt, k bmy purpism ig tlm Wiauctmmr Tuppirt Ecetektevm wks ti put

    ec pakdm strktmnems kcj rmsiurdms tlkt ènlt rmvmrsm tlm cmnktevm smdurety trmcjs kggmdtecn _mkdm

    Dirps― prinrk`s ec Nuktm k̀ak kcj Ma Tkavkjir ec pkrteduakr. Zlm Licjurks prinrk` wks daismjjum ti tlm akdb ig vekham strktmnems gir k̀cknecn tlm resb ig smreius dre m̀s knkecst Wiauctmmrs.

    Kgtmr jrippecn ec 8?;8 ti gevm smreius dre`ms pmr ;?? WZ ymkrs, tlm smreius dre m̀ rktm ecNuktm`kak rism slkrpay ec 8?;4 ti ;4.: pmr ;?? WZ ymkrs. Wiauctmmrs ec Nuktm`kak mxpmremcdmjk `ex ig smreius dre`ms ec 8?;4, ecdaujecn rihhmrems, knnrkvktmj plysedka kcj smxuka ksskuats kcjrkpms. Ec 8?;: tlm rktm ig smreius dre`ms ec Nuktm`kak gmaa ti =.5.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    24/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak ;5

    Genurm ;?. Tmreius Dre`ms Xmpirtmj hy Wiauctmmrs ec Nuktm`kak gri` 8??5 ti 8?;:  

    =.;

    >.<

    ;=

    ;?;:

    ;?

    ;;

    <

     -

     8

     :

     7

     <

     ;?

     ;8

     ;:

     ;7

     ;<

    Diai`hek Nuktm`kak Mdukjir Hurbeck Gksi _mru Tiutl Kgredk Zkczkcek Ma Tkavkjir Ji`ecedkc

    Xmpuhaed

    XihhmremsKnnrkvktmj _lysedka Ksskuats Xkpms kcj Knnrkvktmj Tmxuka Ksskuats

    8?;4 Tmreius Dre m̀ Xktm pmr ;?? WZ Umkrs (cu`hmr ig dre m̀s sliwc ec diau c̀s)

    Tiurdm6 IEN kckays es ig drè m jktk ec tlm knmcdy―s Dicsiaejktmj Ecdejmct Xmpirtecn Tystm`

    Wiauctmmr _mrdmpteic ig Tkgmty. Zmc ig 88 Wiauctmmrs (ecdaujecn `kam kcj gm`kam Wiauctmmrs)rmpirtmj ti us tlkt tlmy si`mte`ms gmat ucskgm ec Nuktm`kak. Gevm rmpirtmj gmmaecn ucskgm kt tlmer

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    25/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 8?

    setms, ec pkrteduakr kgtmr sucsmt ir hmgirm sucresm. Menlt skej tlmy gmat ucskgm wlmc kwky gri` tlmersetms ec metlmr Kctenuk ir [umtzkatmckcni (\mak).

    Zlm icay te m̀ wlmc E gmma ucskgm lmrm es wlmc E wkab hkdb li`m aktm kt cenlt. Zlmrm krm pmipam wli lkcniut hy tlm ak p̀ pis t ic ̀ y s trmmt, kcj E jic―t aebm ti wkab hkdb kgtmr 7 p.`.

    E gmma ucskgm ic husms tlkt krm cit ̀ y cir`ka icms. E gmma ucskgm ec tlm hus tmr`ecka ec \mak. Ir wlmc tlmrmkrm k ait ig ̀ mc kriucj. E gmma ucskgm mvmc jurecn tlm jky. E lkvm lkj jrucb pmipam cit amt ̀ m igg tlm hus irnevm up tlmer smkts kcj livmr ivmr ̀ m. E dkrry pmppmr sprky kcj usm wktmr hittam ks wmkpics.

    Ic husms. E wks lkrkssmj hy k nkcn ̀ m h̀mr. Kriucj tlm hennmr dety krmks et jims gmma jkcnmrius…Zlm icaytlecn s dkry khiut \mak es RtlktP et es hmdi ècn k het aebm Nuktm`kak Dety ec tlkt jrevmrs krm nmttecn slit.

    Ec Kctenuk E lkvm gmat ucskgm.

    Zlmrm krm jrucb nuys ec ̀ y setm wli krm iut si E kviej hmecn iut kt jkrb hy ̀ ysmag. ̂ lmc tlm suc nimsjiwc, tliunl, et―s k jeggmrmct hkaank̀ m. Et―s jkrb kt aebm =64?. Ec Kctenuk ir \mak, kgtmr wlkt lkppmcmj ti

    ỳ gremcj E bciw E cmmj ti hm ̀ irm veneakct. Tlm wks wkabecn hy lmrsmag ec \mak kt cenlt...tlm aettam rikjskrm cit ib kt cenlt. ̂ m t ry ti wkab ec nriups ig tlrmm ir ̀ irm.

    ^lmrm E gmma kdtukaay wirremj, et―s icay ec tlm hennmr detems ec Kctenuk ir \mak.

    E gmma ucs kgm wkabecn ti tlm hus tmr ècka Rec ̀ y s etmP kt :64? ec tlm ̀ ircecn. Ir fust wkabecn kriucj wlmc etes jkrb iuts ejm.

    ^leam ka ìst lkag tlm Wiauctmmrs wm ectmrvemwmj mxprmssmj tlkt tlmy gmat ucskgm kt vkreius tè ms,gmw lkj rmpirtmj tlmsm gmmaecns ks smreius dicdmrcs ti stkgg. Zlm skgmty kcj smdurety `kcknmrdiuaj icay rmdkaa twi iddkseics wlmc Wiauctmmrs ecgir`mj stkgg tlkt tlmy gmat ucskgm kt tlmer

    setms. Ttkgg lkj rmspicjmj ti tlism rmpirtmj dicdmrcs, daisecn icm setm hut jmtmr`ececn tlkt tlmitlmr smdurety dicdmrc wks cit spmdeged ti tlm setm.

    Ze`m Tpmct Kwky Gri` Zlmer Tetms. Zlm ^madi`m Hiib gir Wiauctmmrs ec Nuktm`kakjmsdrehms tlm mxpmdtkteic tlkt Wiauctmmrs gidus tlmer smrvedm ic tlmer di``ucetems kcj ae èt tlmerte`m kwky gri` tlmer setms6

    _mkdm Dirps/Nuktm k̀ak hmaemvms ec tlm di` èt m̀ct ig Wiauctmmrs ti tlmer prifmdt, kcj tlm irnkcezkteicskcj di` ùcety m̀ h̀mrs wetl wli` tlmy wirb. ̂ m mxpmdt kaa Wiauctmmrs ti jmjedktm tlmer te m̀ kcj mggirtsti tlm Nuktm k̀akcs tlmy smrvm ec tlmer rmspmdtevm prifmdt aidkteics…Wkdkteic sliuaj hm tkbmc ktkppriprektm te m̀s (e.m., wetl rmspmdt ti aidka wirb preiretems), ec diirjeckteic wetl yiur diuctmrpkrts, kcjkpprivmj hy yiur prifmdt ̀ kcknmr.

    Hmdkusm tlm resb ig dre`m wks lenlmr wlmc Wiauctmmrs wmrm iut ig setm, wm jej iur iwc kckaysesig tlm k`iuct ig te`m Wiauctmmrs wmrm iut ig tlmer setms. Wiauctmmrs wmrm iut ig tlmer setms

    grmqumctay ec Nuktm`kak. Kddirjecn ti tlm pist―s wlmrmkhiuts rmpirtecn rmdirjs, Nuktm`kakWiauctmmrs wmrm kwky gri` tlmer setms 8; pmrdmct ig tlm te`m ic kvmrknm gir kaa rmksics.

    ;? 

    Liwmvmr, ks citmj khivm, tlm pist―s wlmrmkhiuts rmdirjs wmrm cit k rmaekham siurdm igecgir k̀teic dicdmrcecn tlm kdtuka k`iuct ig tè m Wiauctmmrs spmct kwky gri` tlmer setms hmdkusm

    ;? Zypms ig amkvm tlkt Wiauctmmrs ̀ ky rmqumst ir usm ec Nuktm k̀ak ecdaujm6 kccuka amkvm (vkdkteic), ̀ mjedka amkvm,m`mrnmcdy amkvm, wirb-rmaktmj amkvm, trkececn-rmaktmj amkvm, prigmsseicka/mjudkteicka amkvm, amkvm wetliutkaaiwkcdm, spmdeka amkvm (gir Wiauctmmrs mxtmcjecn tlmer smrvedm gir kcitlmr ymkr), kcj pmrsicka te m̀ kwky gri` setm.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    26/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 8;

    Wiauctmmrs ucjmr-rmpirtmj tlmer wlmrmkhiuts. Kssu`ecn tlm pist―s wlmrmkhiuts rmdirjs ucjmr -rmprmsmctmj hy 8= pmrdmct tlm k`iuct ig te`m Wiauctmmrs wmrm kwky gri` tlmer setms, ka`ist lkagig Wiauctmmrs wmrm kwky gri` tlmer setms `irm tlkc tlm tlrmm jkys pmr `ictl kaaiwmj ucjmr tlm

     pist―s ‑pmrsicka te`m kwky gri` setm;;‐ piaedy. _mrsicka tè m kwky gri` setm es k cic-vkdkteictypm ig amkvm nrkctmj ti Wiauctmmrs ec Nuktm`kak.  

    Di`pkrmj ti Ma Tkavkjir, tlm itlmr kdtevm Dmctrka K`mredkc pist tlkt wks kasi pkrt ig tlm

    Wiauctmmr Tuppirt Ecetektevm kcj si lkj è pam`mctmj se`eakr smdurety strktmnems ti `etenktm tlmresb ig smreius dre`m ti Wiauctmmrs, Wiauctmmrs ec Nuktm`kak wmrm iut ig tlmer setms gkr `irm.Kddirjecn ti rmdirjs ec tlm knmcdy―s Wiauctmmr Ecgir`kteic Jktkhksm Kppaedkteic,  Wiauctmmrs ecMa Tkavkjir rmpirtmj hmecn kwky gri` tlmer setms riunlay menlt pmrdmct ig tlm tè m

    Ti`m stkgg wks dicgusmj hy tlm jeggmrmct amkvm dktmnirems gir Wiauctmmrs kcj liw ti mcgirdmtlm`. Ttkgg jej cit wkct ti hm ec tlm husecmss ig piaedecn kcj puceslecn Wiauctmmrs wli wmrmdkunlt iut ig setm wetliut pmr`esseic. Wiauctmmrs pmrdmevmj tlm ruams kcj piaedems jmsencmj ti

    aè et tlmer te m̀ iut ig setm kcj rmquerm tlm` ti rmpirt tlmer wlmrmkhiuts ks hmecn ‑suggidktecn‐ 

    kcj gkeaecn ti trmkt tlm` aebm prigmsseicka kjuats. Iur jesdusseics wetl stkgg khiut tlm amkvm piaedems kcj rmpirtecn rmquerm`mcts gir Wiauctmmrs surgkdmj si`m jesknrmm`mcts dicdmrcecnwlmtlmr pist sliuaj lkvm piaedems aebm tlm pmrsicka te`m kwky gri` setm tlkt ‑`edri-`kcknm‐

    Wiauctmmrs te`m ec setm.

    _mkdm Dirps Tluttam Hus. Zlm _mkdm Dirps privejmj trkcspirtkteic gir Wiauctmmrs ti trkvmakaicn pkrts ig tlm ectmr-K`mredkc lenlwky ec tlm ^mstmrc Lenlakcjs si tlkt tlmy diuaj skgmay

     pkss tlriunl dmrtkec lenl-drè m krmks wlmrm tlm resb ig kr`mj rihhmry wks lenl. Wiauctmmrsmxprmssmj kpprmdekteic gir tlm sluttam kcj hmaemvmj tlkt et rmjudmj tlmer resb ig dre m̀ kcjlkrkss`mct wleam trkvmaaecn.

    Ums, et es wirbecn. E tliunlt et wks s tupej kt gerst hut E bciw ciw et's rmka. Zwi ir 4 hus jrevmrs gri` tlestiwc lkvm hmmc beaamj. Ti E bciw wly wm dkc't tkbm tlm husms kcj lkvm ti tkbm tlm sluttam. Ti E jmgecetmayucjmrstkcj wly et wirbs.

    Zlm s luttam rmjudms ̀ y resb kssidektmj wetl trkvma. Et's sudl k trku k̀ted mxpmremcdm--tlm driwjecn, mtd. Et`kbms `m gmma `irm di`girtkham.

    E prmgmr ti tkbm tlm sluttam hmdkusm ci icm nrkhs ̀ m ir ivmr-dlkrnms ̀ m. E gmma ̀ irm di`girtkham ic tlmsluttam.

    Di`pamx, ]cectmcjmj Mggmdts ig tlm _ist―s Tmdurety-Xmaktmj _iaedems. Zlm skgmty kcj

    smdurety-rmaktmj piaedems kcj rmsiurdms ec pakdm ec Nuktm`kak gucdteicmj wmaa jurecn tlmwirbwmmb wlmc Wiauctmmrs wmrm kt tlmer setms, hut lkj ucectmcjmj cmnktevm mggmdts, mspmdekaay ic

    tlm wmmbmcj. Zlm resb ig smreius dre`m ecdrmksmj wlmc Wiauctmmrs wmrm kwky gri` tlmer setms, pkrteduakray ec \mak kcj Kctenuk. Umt tlm kvkeakheaety ig tlm sluttam kcj tlm pmrsicka tè m kwky

    gri` setm piaedy `mkct tlkt pist diuaj hm trkcspirtecn Wiauctmmrs ti tlism twi detems ksgrmqumctay ks tlrmm tè ms ec k `ictl ivmr tlm wmmbmcj. Ks citmj khivm, Wiauctmmrs gmat skgmr kcj

    ;; Kddirjecn ti tlm knmcdy―s Zè m Kwky gri` Di` ùcety piaedy (@T 88?.4.;), ‑W/Zs cmmj iddkseicka jkys kwkygri` tlmer di` ùcetems ti tkbm dkrm ig pmrsicka cmmjs. Tudl te`m kwky gri` tlmer di` ùcety jims cit dicstetutmamkvm. Liwmvmr, sudl hrmkbs sliuaj hm tkbmc ecgrmqumctay kcj ̀ ust cit hm khusmj.‐ @T 88?.4.; jims cit rmquerm pis ts ti spmdegy tlm cu`hmr ig jkys k Wiauctmmr ̀ ky hm kwky gri` les ir lmr di` ùcety. 

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    27/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 88

    `irm di`girtkham trkvmaaecn ec k _mkdm Dirps sluttam di`pkrmj ti k aidka hus. Umt tlm sluttam, hyrmjudecn Wiauctmmrs― dists kcj resbs ig trkvmaaecn, aebmay `kjm Wiauctmmrs `irm weaaecn ti amkvmtlmer setms ti veset akrnmr, amss skgm detems.

    ^leam tlm pist tremj ti ae`et Wiauctmmrs― pmrsicka te`m kwky gri` setm ti ci `irm tlkc tlrmm

    wmmbmcj jkys pmr ìctl, ec prkdtedm tles privmj jeggeduat ti mcgirdm. Ttkgg jej cit wkct ti piaedmWiauctmmrs ir `edri-`kcknm tlmer te`m. Zlm pist tremj ti dictria tlm cu`hmr ig Wiauctmmrs wli

    diuaj hm ec icm pakdm ks k nriup, hut tles piaedy wks k siurdm ig jesknrmm`mct kcj grustrkteicwetl Wiauctmmrs ks wmaa, kcj jeggeduat ti mcgirdm.

    Zlm pist ejmctegemj skgm liusecn kcj list gk`eaems gir Wiauctmmrs kt tlmer setms. Umt `ist

    Wiauctmmrs jej cit lkvm mciunl rii` ti list itlmr Wiauctmmrs kt tlmer setms. Zles spkdmdicstrkect lkj aebmay dictrehutmj ti Wiauctmmrs dliisecn ti spmcj `irm tè m wetl itlmrWiauctmmrs kt litmas ec \mak ir Kctenuk, rktlmr tlkc iddkseickaay listecn icm kcitlmr kt tlmersetms. _ist lkj ejmctegemj kcj dmrtegemj listmas ec Kctenuk ks hmecn ‑_mkdm Dirps gremcjay‐  hut

    Wiauctmmrs wmrm cit rmquermj ti stky ec tlm`.

    Gurtlmr, Wiauctmmrs mxprmssmj ec ectmrvemws tlkt, kgtmr wirbecn k aicn wmmb gri` @icjky tiGrejky tlmy gmat tlkt tlmy sliuaj hm kham ti spmcj tlmer wmmbmcjs iut ig tlmer setms eg tlmy wkctmj.

    Ti m̀ Wiauctmmrs rmsmctmj tlm ruams tlkt siunlt ti bmmp tlm` ec tlmer di` ùcetems ic Tkturjkykcj Tucjky, kcj ti rmquerm tlm` ti nmt pmr`esseic gri` stkgg preir ti amkvecn tlmer setm ic tlmwmmbmcj. Zlmrm wks cit dicsmcsus k`icn stkgg dicdmrcecn wlmtlmr ir cit tlmy sliuaj hm ec tlm piseteic ig `icetirecn kcj k̀cknecn Wiauctmmrs― kddirjecn ti tlm pist―s pmrsicka tè m kwky

    gri` setm piaedy. Ec irjmr ti mcdiurknm kcj suppirt Wiauctmmrs ti spmcj `irm tè m ec tlmerdi``ucetems wetliut ucjmr`ececn è pirtkct skgmty kcj smdurety rmaktmj piaedems kcj prkdtedms(ecdaujecn `irm rihust wlmrmkhiuts rmpirtecn), wm krm `kbecn k smt ig ectmr-rmaktmjrmdi``mcjkteics.

    m̂ rmdi` m̀cj6

    >.  Zlkt tlm diuctry jermdtir kcj skgmty kcj smdurety

    `kcknmr smt damkr skgmty kcj smdurety-rmaktmj nikas kcj

    `mksurms , kssmss tlm` rmnuakray, kcj `kbm kjfust`mcts

    ks cmm jmj ti ètenktm Wiauctmmrs― resbs ig smreius

    dre`ms.

    ks

    kppriprektm.

    5.  Zlkt tlm jermdtir ig prinrk``ecn kcj trkececn jmvmaip

    trkececn kcj nuejkcdm ti lmap Wiauctmmrs ejmctegy `irm

    ippirtucetems gir di``ucety-hksmj kdtevetems kt tlmer

    setms ic tlm wmmbmcj.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    28/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 84

    ;?. Kgtmr tlm pist lks tkbmc stmps ti rmspicj ti

    rmdi``mcjkteics 8, 4, :, < kcj 5, tlkt tlm diuctry

    jermdtir rm`ivm tlm pmrsicka te m̀ kwky gri` setm amkvm

    dktmniry kcj rmaktmj `icetirecn, kcj se`pay m`plksezm

    wetl Wiauctmmrs tlkt te`m kwky gri` tlm er di``ucety

    sliuaj hm tkbmc ecgrmqumctay kcj cit khusmj.

    Zlm Wiauctmmr Kjvesiry Dì èttmm (WKD) jej cit dì ùcedktm suggedemctay wetl Wiauctmmrs preir ti ir giaaiwecn jesdusseics wetl stkgg.

    Kddirjecn ti Dlkrkdtmresteds ig k Lenl _mrgir`ecn _ist, ‑Zlmrm es k Wiauctmmr Kjvesiry Diucdeair si`m itlmr `mdlkces` tlkt nktlmrs, kckayzms, kcj guccmas Wiauctmmr dicdmrcs kcj sunnmsteicsti stkgg.‐ 

    Wiauctmmrs rktmj tlm mggmdtevmcmss ig tlm WKD ks aiw6 tlrmm ig ;5 Wiauctmmrs dicsejmrmj tlm

    WKD ti hm ecmggmdtevm, kcj smvmc skej tlm WKD wks cmetlmr mggmdtevm cir ecmggmdtevm. Fust cecm ig;5 Wiauctmmrs dicsejmrmj tlm WKD ti hm metlmr mggmdtevm ir vmry mggmdtevm (k :> pmrdmct gkvirkhamrktecn).

    Wiauctmmr di``mcts khiut tlm WKD sunnmstmj tlkt tlmy skw tlm WKD ks prè kreay kc mvmct- pakccecn hijy. Zlm DJ rmdincezmj tlkt tlm WKD wks grmqumctay dicdmrcmj wetl sideka kdtevetems .Zlm WKD wks ecdicsestmct ec rmkdlecn iut ti Wiauctmmrs ti nktlmr ejmks kcj dicdmrcs ti hrecn ti

    stkgg kttmcteic ec WKD m̀mtecns, kcj Wiauctmmrs wm ectmrvemwmj jej cit gmma wmaa rmprmsmctmj hytlm WKD. Cit kaa Wiauctmmrs lkj hmmc ecdaujmj ic tlm m`kea jestrehuteic aest usmj hy tlm WKD.Zlm ècutms ig WKD `mmtecns aestmj tipeds ig jesdusseic hut dicvmymj k ae ètmj su``kry ig tlmjesdusseic ir jmdeseics tlkt lkj hmmc `kjm.

    Ks k rmsuat, tlm WKD lkj kc ecdi`pamtm ucjmrstkcjecn ig Wiauctmmr essums, dlkaamcnms kcjsunnmsteics gir stkgg, kcj Wiauctmmrs lkj k aè etmj ucjmrstkcjecn, hmyicj sideka mvmcts, ig essumstlm WKD wks jesdussecn wetl stkgg ir tlm WKD―s riam ec piaedy ir itlmr jmdeseics kggmdtecn

    Wiauctmmrs.

    m̂ rmdi` m̀cj6

    ;;. Zlkt tlm diuctry jermdtir privejm nuejkcdm ti tlm

    Wiauctmmr Kjvesiry Di` èttmm ic liw et dkc e`privm

    ets pridms s ig smmbecn ecput gri` Wiauctmmrs preir ti ets

    `mmtecns ks wmaa ks e`privm ets di``ucedkteic wetl

    Wiauctmmrs kgtmr ̀ mmtecns .

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    29/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 8:

    _XINXK@@ECN  

    Zlm mvkaukteic kssmssmj tlm mxtmct ti wledl tlm pist lks jmvmaipmj kcj è pam`mctmj prinrk`s

    ectmcjmj ti ecdrmksm tlm dkpkdety ig list diuctry di``ucetems ti `mmt tlmer iwc tmdlcedka cmmjs.Zi jmtmr`ecm tles, wm kckayzmj tlm giaaiwecn6

      tlm diirjeckteic hmtwmmc tlm _mkdm Dirps kcj tlm list diuctry ec jmtmr`ececn

    jmvmaip̀ mct preiretems kcj _mkdm Dirps prinrk` krmks2

      wlmtlmr pist es `mmtecn ets prifmdt ihfmdtevms2

      diuctmrpkrt smamdteic kcj qukaety ig diuctmrpkrt rmakteicsleps wetl Wiauctmmrs2

      setm jmvmaip`mct piaedems kcj prkdtedms.

    _rinrk``ecn ec Nuktm`kak wks nmcmrkaay wmaa kaencmj wetl tlm jmvmaip`mct preiretems igNuktm`kak kcj wmaa k̀cknmj. Ec rmvemwecn list diuctry diirjeckteic, setm jmvmaip m̀ct kcj usm

    ig setm lestiry ecgir`kteic, wm giucj ci sencegedkct krmks ig dicdmrc tlkt wiuaj cmdmssetktmkdteic hy tlm pist.

    Diirjeckteic wetl tlm Nivm rc`mct ig Nuktm`kak. Zlm _mkdm Dirps lks ipmrktmj ec

    Nuktm`kak ic tlm hkses ig k diuctry knrmm`mct secdm ;578. Zlm knrmm`mct kaaiws tlm _mkdmDirps ti wirb ec kcy pakdm ir smdtir ùtukaay knrmmj ti wetl tlm nivmrc`mct ig Nuktm`kak. Eckjjeteic, tlm pist lks setm-spmdeged `m`irkcjk ig ucjmrstkcjecn wetl `ucedepka ir jestredt amvmanivmrc m̀ct mctetems gir Wiauctmmrs2 tlmrm es cicm kt tlm ckteicka amvma. _rinrk` `kcknmrs lkj

    mstkhaeslmj _rifmdt Kjvesiry Di``ettmms tlkt `mt twi ir tlrmm tè ms kccukaay. K @ecestry igLmkatl rmprmsmctktevm wm ectmrvemwmj wks ecviavmj ec tlm LT _KD kcj `mt grmqumctay wetl tlmLT _@.

    K @ecestry ig Lmkatl iggedeka wm ectmrvemwmj dicger`mj tlkt tlm prinrk` `kcknmr gir tlm LT

     prifmdt lkj bmpt lè rmnuakray ecgir`mj dicdmrcecn tlm prinrmss ig tlkt prifmdt6

    _mkdm Dirps es rmspicseham gir è pam m̀ctecn kcj diirjecktecn kdtevetems kt tlm sdliias, aebm nmtt ecn tlmsdliias ti smaa lmkatlemr giij ti stujmcts, cit fus t fucb giij2 lmapecn wetl tmdlcedka trkececn kcj nktlmrecnjktk gir ̀ icetirecn kcj mvkauktecn tlm prifmdt. Et―s rmkaay è pirtkct ti lkvm _mkdm Dirps lmrm jiecn tleswetl us hmdkusm wm akdb iur iwc rmsiurdms.‐…RkcjP ‑Mvmry ìctl wm ni ivmr rmsuats kcj jesduss iurwirb pakc gir tlm cmxt ̀ ictl.‐

    Tetm Jmvmaip m̀ct. Tetm jmvmaip`mct piaedems kcj prkdtedms ec Nuktm`kak yemajmj niij rmsuats.

    Menlty-sex pmrdmct ig Wiauctmmrs rmpirtmj tlkt tlmy lkj mciunl wirb ti ji ec tlmer prè krykssenc`mcts. Kasi, 5; pmrdmct ig Wiauctmmrs mxprmssmj sktesgkdteic wetl tlmer setms. Zlm pistgiaaiwmj tlm EK_ rmneic―s  setm ejmctegedkteic jmvmaip`mct kcj `icetirecn nuejmaecms. Nuktm`kak

    lkj k̀cy stkgg jmjedktmj ti setm ejmctegedkteic kcj jmvmaip m̀ct6 tlm _@s gir prinrk` k̀ted`ktdl-`kbecn, twi guaa-te`m Wiauctmmr suppirt `kcknmrs kcj k list gk`eay diirjecktir ti gecj

    liusecn kcj list gk`eaems, kcj tlm skgmty kcj smdurety k̀cknmr kcj kssestkct ti dlmdb liusecnskgmty. Itlmrs ecdaujecn `mjedka iggedmrs wmrm ecviavmj ks wmaa.

    Tetm Lestiry Geams. Ttkgg usmj kcj bmpt up-ti-jktm jidu`mctkteic rmaktmj ti mkdl setm. Zlm pist

    uteaezmj k setm `ktrex sprmkjslmmt wetl aecbs ti k vkremty ig jidu`mcts khiut k setm. Jidu`mctskcj geams wmrm `kectkecmj ec k dmctrkaay kvkeakham smt ig mamdtriced geams wm rmvemwmj jurecn

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    30/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 8=

    gemajwirb wetl tlm jermdtir ig prinrk``ecn kcj trkececn. Mkseay kddmsseham setm lestiry geamjidu`mcts ecdaujmj6 setm smamdteic dretmrek, amttmrs gri` list knmcdems rmqumstecn k Wiauctmmr,liusecn dlmdbaests, kcj itlmr setm-spmdeged jidu`mcts.

    ^leam diirjeckteic wetl tlm list diuctry kcj setm jmvmaip`mct wmrm gucdteicecn wmaa, tlm

    mvkaukteic ucdivmrmj si`m krmks tlkt rmquerm `kcknm`mct kttmcteic, pkrteduakray tlm kheaety igWiauctmmrs ec tlm LT prifmdt ti mstkhaesl mggmdtevm wirbecn rmakteicsleps wetl tlmer supmrvesirs

    kcj wmkbcmssms ec tlm systm` prinrk` stkgg usm ti nmcmrktm su``kry rmpirts gir knmcdystkbmliajmrs. Zlm rm`kecjmr ig tles smdteic privejms `irm ecgir k̀teic khiut tlmsm tipeds.

    Kddi`paesl m̀ct ig _rifmdt Nikas. Tmvmcty-icm pmrdmct ig Wiauctmmrs rmpirtmj tlmy wmrm kham

    ti kddi`paesl tlmer prifmdt nikas ‑wmaa‐ ir ‑vmry wmaa.‐ Liwmvmr, si`m Wiauctmmrs wmrm amsskham ti kddi`paesl prifmdt nikas, detecn akdb ig ippirtucety kt tlmer setm, ir akdb ig diuctmrpkrtsuppirt. Wiauctmmrs smag-rmpirtmj kheaety ti kddi`paesl prifmdt nikas vkremj hy prifmdt. @DL(kvmrknm :.4 iut ig =) kcj UeJ Wiauctmmrs (kvmrknm 4.< iut ig =) nmcmrkaay gmat ìrm kham ti

    kdlemvm prifmdt nikas. Lmkatly sdliias Wiauctmmrs (kvmrknm 4.; iut ig =) gmat amss kham ti `mmt

     prifmdt nikas. @ktmrcka kcj dleaj lmkatl prifmdt Wiauctmmrs wmrm ec setms wlmrm mcnknmjdiuctmrpkrts, damkr fih mxpmdtkteics, kcj suppirtevm `kcknm`mct hy tlm prinrk` `kcknmrdictrehutmj ti lenl rktecns ig fih sktesgkdteic kcj gmmaecns ig kddi`paesl`mct. Uiutl ec

    jmvmaip`mct Wiauctmmrs nmcmrkaay gmat kham ti kddi`paesl tlm prifmdt nikas ks wmaa tliunl k gmwrmpirtmj strunnams wetl tlmer diuctmrpkrts. Zlm UeJ prinrk` `kcknmr lkj hmmc mcnknmj ec tryecnti lmap kjjrmss diuctmrpkrt essums.

    LT Wiauctmmrs lkj jeggeduaty kdlemvecn tlm nikas ig tlm prifmdt.

    Wiauctmmrs ec tlm LT prifmdt rmpirtmj `irm `exmj rmsuats ec tmr`s ig tlmer kheaety ti kdlemvm tlm

     prifmdt ihfmdtevms tlkc itlmr Wiauctmmrs. Wiauctmmrs rmpirtmj jeggeduaty kdlemvecn tlm nikas ig tlm prifmdt gir twi `kec rmksics6 akdb ig suppirt gri` prè kry diuctmrpkrts, kcj hmecn sprmkj tii

    tlecay k`icn ùatepam sdliias. LT Wiauctmmrs kasi mxprmssmj tlkt tlmy lkj triuham `mmtecn wlkttlmy pmrdmevmj ti hm tlm mxpmdtkteics ig tlm _@ kcj tlmer list diuctry supmrvesirs.

    Wiauctmmrs wm ectmrvemwmj lkj kt amkst icm iggedeka diuctmrpkrt. Wiauctmmrs rktmj tlmerdiuctmrpkrts― suppirt wetl `mmtecn prifmdt ihfmdtevms nmcmrkaay aiw, == pmrdmct gkvirkham, wetl8> pmrdmct ucgkvirkham. Di`pkrmj ti @DL kcj UeJ Wiauctmmrs, LT Wiauctmmrs rmpirtmj nmttecn

    amss suppirt gri` tlmer pre k̀ry diuctmrpkrt (8.7 iut ig =)2 Giur iut ig cecm rktmj tlmerdiuctmrpkrts ks hmecn “vmry ucsuppirtevm― ig tlmer prifmdt ihfmdtevms. LT Wiauctmmr prè kry iriggedeka diuctmrpkrts wmrm supmrectmcjmcts ig aidka sdliia jestredts wli wmrm ivmrsmmecn `kcy`irm sdliias tlkc tlm Wiauctmmrs wmrm wirbecn ec2 Wiauctmmrs kcj stkgg skej tlkt ks k rmsuat tlmsm

     prè kry diuctmrpkrts sè pay jej cit lkvm `udl tè m ti suppirt Wiauctmmr kdtevetems.

    Zlm LT _@ wks kwkrm ig tles dlkaamcnm gkdecn LT Wiauctmmrs6

    K niij cu`hmr ig Wiauctmmrs lkvm t riuham lkvecn k niij rmakteicslep wetl tlm supmrectmcjmct, tlmeriggedeka diuctmrpkrt, hmdkusm tlm supmrectmcjmcts krm supmr husy. Tupmrectmcjmcts dkc supmrvesm kcywlmrmgri` ;4 ti 4? sdliias. Zlm Tupmrectmcjmct es mxpmdtmj ti ji kj`ecestrkteic kcj tlm tmdlcedka pemdm ig tlmlmkatly sdliia prifmdt.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    31/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 87

    Kasi, tlmrm wks grmqumct turcivmr kt tlm supmrectmcjmct piseteic. Liwmvmr, jum ti tlm strudturm igtlm prifmdt, tlm supmrectmcjmct lkj ti hm tlm LT Wiauctmmr―s iggedeka diuctmrpkrt, kcj tlm akdb igiggedeka diuctmrpkrt mcnknm`mct ec LT Wiauctmmr kdtevetems wks cit si`mtlecn tlm _mkdm Dirps

    diuaj rm`mjy secdm tlmrm es aettam tlm _mkdm Dirps dkc ji ti k̀bm Nuktm`kakc sdliiasupmrectmcjmcts amss husy. @ist LT Wiauctmmrs lkj itlmr kj`ecestrktirs kcj tmkdlmrs kt tlmer

    sdliias tlmy dicsejmrmj diuctmrpkrts, kcj wli wmrm `irm kham ti suppirt tlmer LT prifmdt nikas.

    Ec kjjeteic, LT Wiauctmmrs grmqumctay tiaj us tlkt et wks tii jeggeduat gir tlm` ti kdlemvm`mkcecngua prinrmss ec mkdl sdliia tlmy wmrm mxpmdtmj ti smrvm. Zlm cu h̀mr ig sdliias LTWiauctmmrs wmrm mxpmdtmj ti smrvm smm`mj ti vkry jmpmcjecn ic wli wm tkabmj ti. Ti`mWiauctmmrs hmaemvmj tlkt tlmy wmrm mxpmdtmj ti suppirt ;? sdliias. Zlm LT prinrk` `kcknmr

    mxprmssmj ti us tlkt tlm cu h̀mr ;? wks cit ec gkdt k ger` mxpmdtkteic ic lmr pkrt kcj Wiauctmmrssliuaj hm kham ti cmnitektm wetl tlmer prè kry diuctmrpkrt kc kppriprektm cu`hmr ig sdliias tisuppirt.

    Ec kjjeteic, tlm LT prifmdt smm`mj ti iddur ec k ̀ irm dlkaamcnecn ecstetuteicka grk`mwirb tlkc

    metlmr tlm @DL ir UEJ prifmdts. Wiauctmmrs kcj stkgg rmpirtmj ti us tlkt wirbecn ec tlm sdliiasystm` ec Nuktm`kak wks dlkaamcnecn ec `kcy rmspmdts, wetl grmqumct sdliia daisurms, ae ètmjdakss tè m, vkryecn jmnrmms ig tmkdlmr mcnknm`mct ec lmkatl tipeds, kcj ucdamkr aidka iwcmrslep

    ig tlm lmkatly sdliias ecetektevm. Ks icm LT Wiauctmmr put et6

    Kt hmst E dkc ni ti k sdliia twedm k ̀ ictl. E jic―t lkvm tlm te m̀ ti giaaiw up wetl tmkdlmrs ir sdliiajermdtirs ti s mm eg tlmy jmaevmrmj tlm amssic tlkt E tkunlt tlm` ti tlm s tujmcts. Et wiuaj hm hmttmr eg E diuaj niti k sdliia icdm k wmmb, si icay gevm sdliias.

    Zlm LT _@ wks kwkrm tlkt si`m Wiauctmmrs wmrm cit nmttecn suggedemct suppirt gri` tlmer prè kry diuctmrpkrts, kcj kdbciwamjnmj tlmrm wks k cmmj ti lmap smt ìrm kppriprektmmxpmdtkteics wetl LT Wiauctmmr iggedeka diuctmrpkrts, kcj ti lmap Wiauctmmrs kjjrmss

    diuctmrpkrt-rmaktmj dlkaamcnms tlmy wmrm gkdecn kt setm.

    ^etl Rtlm gerst nriup ig LT WiauctmmrsP wm ̀ kyhm jejc―t strmss mciunl tlkt wm wkctmj tlm` ti cit fustwirb wetl tlmer prè kry diuctmrpkrt hut kasi wetl itlmrs ec tlm di` ùc ety. ̂ etl Rtlm 4rj nriup igWiauctmmrsP, tlmrm krm steaa si m̀ s etms wlmrm wlkt wks ireneckaay tlmer mxprmsseic ig diuctmrpkrt ectmrmst escit hmecn uplmaj ks ̀ udl ks E wiuaj aebm.

    Zlm _@ lkj di``mcjkhay lenl mxpmdtkteics gir lmr Wiauctmmrs hut wks kwkrm tlkt si`mWiauctmmrs kasi wmrm aiibecn gir m`iteicka suppirt, kcj wks gidusecn ic è privecn lmr sigt

    sbeaas gir suppirtecn kcj privejecn gmmjhkdb kcj nuejkcdm ti Wiauctmmrs.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    32/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 8>

    m̂ rmdi` m̀cj6

    ;8. Zlkt tlm lmkatly sdliias prinrk` `kcknmr e`privm

    liw mxpmdtkteics rmnkrjecn Wiauctmmr wirbaikj, ec

    pkrteduakr tlm cu h̀mr ig sdliias mkdl Wiauctmmr sliuaj

    suppirt, krm di``ucedktmj wetl iggedeka diuctmrpkrts.

    ;4. Zlkt tlm lmkatly sdliias prinrk` `kcknmr kcj trkececn

    `kcknmr trkec kcj suppirt Wiauctmmrs ti jmvmaip,

    cmnitektm kcj kjkpt tlmer wirb pakcs tlriunliut tlmersmrvedm.

    ^mkbcmssms ec tlm knmcdy―s (WXZ) k̀jm et jeggeduat ti bciw eg Wiauctmmrs lkj kdlemvmj prifmdtihfmdtevms.

    Mvmry ymkr _@s suh`et stktus rmpirts ti _mkdm Dirps― lmkjqukrtmrs tlkt su``krezm tlm rmsuats ig

    Wiauctmmrs― kdtevetems, kddirjecn ti mkdl ig tlmer prifmdt―s ihfmdtevms. Ttktus rmpirts jrkw gri` pmreijed rmpirts tlkt tlm prinrk` `kcknmr―s Wiauctmmrs lkvm suh èttmj ivmr tlm ymkr. Zlmknmcdy lks privejmj k jktkhksm, dkaamj tlm WXZ tlkt gkdeaetktms tlm jestrehuteic, diaamdteic,`kcknm`mct kcj kckayses ig ecgir`kteic ec Wiauctmmr rmpirts .

    Gir 8?;4 tlm WXZ jej cit kaaiw _@s ti knnrmnktm jktk gri` tlmer Wiauctmmr rmpirts. Gemaj stkgglkj vmry ae ètmj kheaety ti puaa ecgir`kteic iut ig tlm WXZ jum ti tlm WXZ―s di`pri`esmjrmpirtecn gucdteickaety wlmc stktus rmpirts gri` tlm gemaj wmrm jum. Ttktus rmpirts gir 8?;4,wledl wiuaj lkvm privejmj IEN mvkauktirs wetl k siurdm ig ecgir`kteic khiut Wiauctmmrs―

    kddi`paesl`mcts ec tlmer pre`kry kssenc`mcts gir tlkt gesdka ymkr, jej cit dictkec kcy usmguaihfmdtevm-amvma jktk. Ttktus rmpirts gir 8?;: wmrm hmecn di`peamj kgtmr gemajwirb gir tles

    mvkaukteic lkj di`pamtmj.

    Hmdkusm tlm WXZ jej cit gucdteic dirrmdtay, stkgg wks amss kham ti usm tlm ecgir`kteic rmpirtmj hy Wiauctmmrs gir prifmdt `kcknm m̀ct purpisms, ecdaujecn nmcmrktecn usmgua rmpirts gir aidkastkbmliajmrs. Zlm WXZ―s rmpirtecn gucdteickaety lkj hmmc è privmj si`mwlkt gir GU 8?;:stktus rmpirts, hut wmkbcmssms ec tlm systm` steaa rm`kecmj.

    m̂ rmdi` m̀cj6

    ;:. Zlkt tlm Dlemg Ecgir`kteic Iggedmr m csurm tlkt tlm

    su` k̀ry rmpirt gucdteickaety ig tlm Wiauctmm r

    Xmpirtecn Ziia hm e`privmj si tlkt gemaj stkgg dkcnmcmrktm bmy su``kry rmpirts, ecdaujecn prifmdt-

    spmdeged, ihfmdtevm-amvma rmsuats, ti gkdeaetktm prifmdt

    `kcknm`mct kcj kddiuctkheaety ti stkbmliajmrs.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    33/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 8<

    Z XKECECN  

    Kcitlmr ihfmdtevm ig tlm pist mvkaukteic es ti kcswmr tlm qumsteic, ‑Jims trkececn prmpkrm

    Wiauctmmrs gir _mkdm Dirps smrvedm9‐ Zi kcswmr tles qumsteic wm dicsejmrmj sudl gkdtirs ks  trkececn kjmqukdy kcj pakccecn kcj jmvmaip`mct ig tlm trkececn aegm dydam.

    Gemajwirb gidusmj ic Wiauctmmrs― rktecns ig tlm mggmdtevmcmss  ig trkececn, liw wmaa trkececn wks

     pakccmj, jmaevmrmj, kcj mvkauktmj, kcj ic stkgg prkdtedms ti mvkauktm kcj è privm trkececn.Nuktm`kak―s trkececn prinrk` nmcmrkaay gucdteicmj wmaa. Ec rmvemwecn tlm kjmqukdy ig akcnuknmkcj duaturka trkececn, lmkatl, smdurety trkececn, kcj `ist tmdlcedka trkececn, ks wmaa ks tlmsuggedemcdy ig rmsiurdms gir trkececn, wm giucj ci sencegedkct krmks ig dicdmrc tlkt wiuaj

    cmdmssetktm kdteic hy tlm pist.

    Kjmqukdy ig Zrkececn. Ic kvmrknm, Wiauctmmrs rktmj tlmer prm-smrvedm trkececn gkvirkhay.Akcnuknm kcj duaturm trkececn ec pkrteduakr rmdmevmj lenl `krbs gir tlmer mggmdtevmcmss . Zlm

    giaaiwecn Wiauctmmr di``mct wks typedka ig tlm lenl rmnkrj Wiauctmmrs lkj gir tlm _mkdm Dirps

    stkgg wli gkdeaetktmj tlmer akcnuknm kcj duaturm trkececns6E lkj k nrmkt akcnuknm tmkdlmr wli lmapmj ̀ m k ait. E spmkb kcj ucjmrstkcj et wmaa. Tlm hmdk m̀ k gremcjrmkaay tlm ADG. Zlmy ji k nrmkt fih kcj krm vmry becj kcj rmkaay tlmrm gir us.

    Akcnuknm trkececn wks mggmdtevm. Akcnuknm tmstecn sdirms ecjedktmj tlkt Wiauctmmrs wli swirm eckaa lkj kttkecmj tlm pist―s `ecè ka swmkrecn ec rmquerm`mct gir Tpkcesl akcnuknm kheaety(ectmr`mjektm `ejjam). Zwmcty-icm ig

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    34/62

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    35/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 4?

    ecgir`kteic upic wledl ti hksm ets e p̀rivm`mcts. Zles diuaj amkj stkgg kcj Wiauctmmrs ti`ijegy tmdlcedka trkececn smsseics hksmj ic slegtecn prmgmrmcdms kcj tkstms ig mkdl nriup igWiauctmmrs, rktlmr tlkc ic jktk tlkt sliws wlmtlmr ir cit amkrcecn ihfmdtevms wmrm `mt.

    Zlm rmksic pist lkj cit mxtmcjmj ets ZK_ gir tlm guaa amcntl ig _TZ, ecdaujecn ‑mkray ETZ‐ wks

    jum ti k akdb ig tè m. Ttkgg lkj ti `kcknm tlrmm trkecmm ecputs ec 8?;:, ecdaujecn twi tlkt rkc hkdb ti hkdb gir sex `ictls, wledl amgt ecsuggedemct tè m gir stkgg ti ecvmst ec di`pamtecn tlm ZK_

    gir tlm mkray ETZ.

    m̂ rmdi` m̀cj6

    ;=. Zlkt tlm jermdtir ig prinrk``ecn kcj trkececn kcj tlm

    trkececn `kcknmr jmvmaip kc kpprikdl gir kssmssecn tlm

    mggmdtevmcmss ig trkececn, mspmdekaay tmdlcedka trkececn,

    jurecn tlm ‑mkray-ec-smrvedm trkececn‐ kcj usm tlm

    rmsuatecn mvkauktevm jktk ks k hkses gir e`privecn

    tmdlcedka kcj itlmr trkececns.

     @ KCKNM@MCZ D ICZXIAT

    Kcitlmr bmy ihfmdtevm ig iur diuctry prinrk` mvkaukteic es ti kssmss tlm mxtmct ti wledl tlm pist―s rmsiurdms kcj k̀cknm`mct prkdtedms krm kjmquktm gir mggmdtevm pist ipmrkteics. Zi kjjrmss

    tles qumsteic, wm kssmss k cu h̀mr ig gkdtirs, ecdaujecn stkggecn2 stkgg jmvmaip̀ mct2 iggedm wirbmcveric`mct2 diaamdtecn kcj rmpirtecn pmrgir`kcdm jktk2 kcj tlm pist―s strktmned pakccecn kcj hujnmtecn.

    Xmsiurdms kcj `kcknm`mct prkdtedms wmrm nmcmrkaay kjmquktm gir pist ti ipmrktm mggmdtevmay. Ecrmvemwecn tlm suggedemcdy ig stkggecn, stkgg pmrgir`kcdm kpprkeskas kcj stkgg jmvmaip̀ mct, pist―srmakteicslep wetl lmkjqukrtmrs, kcj pist―s rmakteicslep wetl tlm ].T. M`hkssy, wm giucj cisencegedkct krmks ig dicdmrc tlkt wiuaj cmdmssetktm kdteic hy tlm pist.

    Tuggedemcdy ig Ttkggecn. Nuktm`kak lks k vmry rihust stkgg kcj lks cit mxpmremcdmj rmdmctturcivmr ir stkggecn nkps. Zlm cu`hmr ig Wiauctmmrs pmr prinrk` `kcknmr ks wmaa ks pmr _D@Iwks rmksickham. Zlm stkgg es suppirtevm kcj rmspicsevm ti Wiauctmmr cmmjs. Zlm stkggecn strudturm

    ec Nuktm`kak kppmkrmj suggedemct ti suppirt k Wiauctmmr pipuakteic ig ;8?, ks pakccmj gir 8?;=kcj suhsmqumct ymkrs.

    Ttkgg _mrgir`kcdm Kpprkeskas kcj Ttkgg Jmvmaip`mct

    . ^m rmvemwmj k sk`pam ig ;4 stkgg geams

    kcj giucj tlkt stkgg pmrgir`kcdm kpprkeskas lkj hmmc dicjudtmj ks rmquermj. Zlm Gmmj tlm Guturm prinrk` `kcknmr skej tlkt tlm ].T. Knmcdy gir Ectmrckteicka Jmvmaip m̀ct (]TKEJ) nrkctsuppirtecn pist―s giij smdurety prifmdt kaaiwmj lmr ti kttmcj prigmsseicka dicgmrmcdms wledl tlmknmcdy wiuaj cit lkvm cir`kaay lkvm hmmc kham ti pky gir, wledl wks lmapgua gir lmr iwc

     prinrk` `kcknm m̀ct sbeaas kcj jmvmaip m̀ct. Kaa stkgg, mxdmpt gir tlrmm jrevmrs, rmdmevmj kcj pkssmj `kcjktmj Bktm _uzmy Kdt smxuka ksskuat trkececn2 pist di`pamtmj tlm trkececn gir tlmtlrmm jrevmrs ks tles rmpirt wks hmecn jmvmaipmj, si ci rmdi` m̀cjkteic wks wkrrkctmj.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    36/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 4;

    Iggedm ^irb Mcveric`mct. Mvkauktirs ihsmrvmj ci essums wetl tlm iggedm wirb mcveric m̀ct irstkgg ìrkam essums. _ist piaedems kcj prkdtedms wmrm dicjudevm ti k pisetevm wirb mcveric m̀ct.Zlm stkgg lkcjhiib wks twi ymkrs iaj kcj smm`mj di`pamtm. Ttkgg kpprmdektmj tlm suppirtevm

    amkjmrslep styam ig tlm `kcknm`mct tmk`. Nmcmrkaay stkgg wks pisetevm khiut tlm durrmct wirbmcveric m̀ct kcj ìrkam. Zles es k sk`pam ig stkgg di` m̀cts khiut `irkam kcj tmk`wirb.

    E k` lkppy wetl ̀ y fih. E wiuaj sky tlkt et es k niij mcveric m̀ct lmrm gir wirb. Zlmrm es trus t. Kcj E gmmatlkt wm lkvm k niij tmk` kcj E lkvm suppirt.

    R_ist amkjmrslepP es k`kzecn. Uiu dkc ni ti les iggedm kcj sky E jej si`mtlecn rmkaay stupej kcj lm weaa lmapyiu priham` siavm kcj genurm et iut …Wmry niij s upmrvesir. 

    Diirjeckteic wetl Lmkjqukrtmrs Iggedms . Ec nmcmrka tlmrm es niij diirjeckteic hmtwmmc tlm

     pist kcj lmkjqukrtmrs iggedms. Zlm pist mxpmremcdmj priham`s wetl si m̀ iggedms kcj systm s̀,ecdaujecn tlm iggedms ig Wiauctmmr Xmdruet`mct kcj Tmamdteic, Lmkatl Tmrvedms, kcj tlm cmwJIWM systm`. Zlmsm priham`s kggmdtmj tlm pist―s kheaety ti ihtkec te`may trkecmm ecgir`kteic,sudl ks `mjedka rmdirjs kcj prifmdt kssenc`mcts, ec irjmr ti prmpkr m gir tlm trkecmms― krrevka. Zlm

    Iggedms ig Lmkatl Tmrvedms kcj Wiauctmmr Xmdruet`mct kcj Tmamdteic wmrm kjjrmssecn tlmtmdlcedka essums wetl tlm rmaktmj systm`s, kcj si`m ig tlm jeggeduatems stkgg wks mxpmremcdecn wetlJIWM diuaj kasi hm k`maeirktmj wetl kjjeteicka trkececn ic tles cmw systm`.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    37/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 48

    AETZ IG X MDI@@MCJKZEICT 

    M̂ XMDI@@MCJ6

    ;. 

    Zlkt tlm rmneicka jermdtir gir Ectmr-K`mredk kcj tlm _kdeged ipmrkteics è privm tlmmggmdtevmcmss ig tlm knmcdy―s jmaevmry ig ecgir`kteic rmnkrjecn dre`ms kcj resbs gkdecn

    Wiauctmmrs ec Nuktm`kak ti kaa kppaedkcts ecvetmj ti smrvm ec tlm diuctry, kcj tlkt tlesecgir`kteic ecdaujm tlm diuctry-spmdeged smdurety piaedems kcj trkvma-rmaktmj rmstredteicsWiauctmmrs ec Nuktm`kak `ust knrmm ti giaaiw.

    8.  Zlkt tlm diuctry jermdtir dakregy wetl stkgg kcj Wiauctmmrs tlkt wlmrmkhiuts rmpirtecn hyWiauctmmrs es rmquermj gir m`mrnmcdy prmpkrmjcmss, kcj `ky hm usmj icay gir tlkt purpism.

    4.  Zlkt tlm diuctry jermdtir kcj skgmty kcj smdurety k̀cknmr mcsurm tlkt tlm pist―s  

    wlmrmkhiuts citegedkteic systm` es jm-aecbmj gri` ets systm` gir trkdbecn amkvm hkakcdms,kcj es cit usmj hy stkgg ks k wky ti `icetir k Wiauctmmr―s amkvm hkakcdm ir ks kc ecjedktirig k Wiauctmmr―s pmrgir`kcdm kt les ir lmr setm.  

    :.  Zlkt tlm jermdtir ig prinrk``ecn kcj trkececn mcsurm tlkt prinrk` `kcknmrs usm wirbrmpirts kcj itlmr di``ucedkteics wetl Wiauctmmrs kcj tlmer diuctmrpkrts ti kjjrmssdicdmrcs rmaktmj ti Wiauctmmr pmrgir`kcdm kt setm.

    =.  Zlkt tlm kssidektm jermdtir gir skgmty kcj smdurety e`privm tlm knmcdy―s nuejkcdm,ecdaujecn `kbecn rmveseics ti Kppmcjex K @T 88?, gir pists ic liw ti jmvmaip kwlmrmkhiuts citegedkteic systm` tlkt es guaay smpkrktm gri` kc kccuka amkvm trkdbecn

    systm`.

    7.  Zlkt tlm diuctry jermdtir m`plksezm wetl Wiauctmmrs tlm è pirtkcdm ig rmpirtecn kaadre`ms tlkt jermdtay kggmdt tlm`, kcj dakregy mxpmdtkteics rmaktmj ti rmpirtecn smreius

    dre`ms tlkt tkbm pakdm ec k Wiauctmmr―s setm.  

    >.  Zlkt tlm diuctry jermdtir kcj skgmty kcj smdurety k̀cknmr smt damkr skgmty kcj smdurety-rmaktmj nikas kcj `mksurms, kssmss tlm` rmnuakray, kcj `kbm kjfust`mcts ks cmmjmj ti

    `etenktm Wiauctmmrs― resbs ig smreius dre m̀s. 

    ks kppriprektm.

    5. 

    Zlkt tlm jermdtir ig prinrk``ecn kcj trkececn jmvmaip trkececn kcj nuejkcdm ti lmapWiauctmmrs ejmctegy `irm ippirtucetems gir di``ucety-hksmj kdtevetems kt tlmer setms ictlm wmmbmcj.

    ;?.  Kgtmr tlm pist lks tkbmc stmps ti rmspicj ti rmdi` m̀cjkteics 8, 4, :, < kcj 5, tlkt tlmdiuctry jermdtir rm`ivm tlm pmrsicka te`m kwky gri` setm amkvm dktmniry kcj rmaktmj

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    38/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 44

    `icetirecn, kcj se`pay m`plksezm wetl Wiauctmmrs tlkt tè m kwky gri` tlmer di` ùcetysliuaj hm tkbmc ecgrmqumctay kcj cit khusmj.

    ;;.  Zlkt tlm diuctry jermdtir privejm nuejkcdm ti tlm Wiauctmmr Kjvesiry Di``ettmm ic liwet dkc e`privm ets pridmss ig smmbecn ecput gri` Wiauctmmrs preir ti ets `mmtecns ks wmaa

    ks è privm ets di``ucedkteic wetl Wiauctmmrs kgtmr `mmtecns.

    ;8.  Zlkt tlm lmkatly sdliias prinrk` `kcknmr è privm liw mxpmdtkteics rmnkrjecnWiauctmmr wirbaikj, ec pkrteduakr tlm cu`hmr ig sdliias mkdl Wiauctmmr sliuaj suppirt,krm di``ucedktmj wetl iggedeka diuctmrpkrts.

    ;4.  Zlkt tlm lmkatly sdliias prinrk` `kcknmr kcj trkececn `kcknmr trkec kcj suppirtWiauctmmrs ti jmvmaip, cmnitektm kcj kjkpt tlmer wirb pakcs tlriunliut tlmer smrvedm.

    ;:.  Zlkt tlm Dlemg Ecgir`kteic Iggedmr mcsurm tlkt tlm su``kry rmpirt gucdteickaety ig tlm

    Wiauctmmr Xmpirtecn Ziia hm è privmj si tlkt gemaj stkgg dkc nmcmrktm bmy su``kry

    rmpirts, ecdaujecn prifmdt-spmdeged, ihfmdtevm-amvma rmsuats, ti gkdeaetktm prifmdt`kcknm`mct kcj kddiuctkheaety ti stkbmliajmrs.

    ;=.  Zlkt tlm jermdtir ig prinrk``ecn kcj trkececn kcj tlm trkececn `kcknmr jmvmaip kckpprikdl gir kssmssecn tlm mggmdtevmcmss ig trkececn, mspmdekaay tmdlcedka trkececn, jurecntlm ‑mkray-ec-smrvedm trkececn‐ kcj usm tlm rmsuatecn mvkauktevm jktk ks k hkses gire p̀rivecn tmdlcedka kcj itlmr trkececns.

  • 8/9/2019 Peace Corps Guatemala Final Evaluation Report May 2015

    39/62

     

     Gecka _rinrk` Mvkaukteic Xmpirt6 _mkdm Dirps/Nuktm`kak 4:

    K__MCJE\ K6 IHFMDZEWM, TDI_M, KCJ @MZLIJIAINU 

    Ec ;5< kcj es kc ecjmpmcjmctmctety wetlec tlm _mkdm Dirps. Zlm purpism ig IEN es ti prmvmct kcj jmtmdt grkuj, wkstm, khusm,

    kcj `es`kcknm`mct kcj ti pri ìtm mdici ỳ, mggmdtevmcmss, kcj mggedemcdy ec nivmrc`mct. ZlmEcspmdtir Nmcmrka es ucjmr tlm nmcmrka supmrveseic ig tlm _mkdm Dirps Jermdtir kcj rmpirts hitl

    ti tlm Jermdtir kcj Dicnrmss.

    Zlm Mvkaukteic ]cet privejms smceir k̀cknm`mct wetl ecjmpmcjmct mvkaukteics ig kaa`kcknm`mct kcj ipmrkteics ig tlm _mkdm Dirps, ecdaujecn ivmrsmks pists kcj ji`msted iggedms.

    IEN mvkauktirs ejmctegy hmst prkdtedms kcj rmdi``mcj prinrk` e p̀rivm`mcts ti di`pay wetl_mkdm Dirps piaedems.

    Zlm Mvkaukteic ]cet kcciucdmj ets ectmct ti dicjudt kc mvkaukteic ig tlm pist ic Kunust 7, 8?;:.

    Gir pist mvkaukteics, wm usm tlm giaaiwecn rmsmkrdlkham qumsteics ti nuejm iur wirb6

      Zi wlkt mxtmct lks pist jmvmaipmj kcj è pam`mctmj prinrk`s ti ecdrmksm list diuctrydi``ucetems― dkpkdety9 

      Jims trkececn prmpkrm Wiauctmmrs gir _mkdm Dirps smrvedm9

      Lks tlm pist privejmj kjmquktm suppirt kcj ivmrsenlt ti Wiauctmmrs9

      Krm pist rmsiurdms kcj `kcknm`mct prkdtedms kjmquktm gir mggmdtevm pist ipmrkteics9

    Zlm mvkaukteic tmk` dicjudtmj tlm prmaè eckry rmsmkrdl pirteic ig tlm mvkaukteic Kunust = tiIdtihmr 7, 8?;:. Zles rmsmkrdl ecdaujmj rmvemw ig knmcdy jidu`mcts privejmj hy lmkjqukrtmrskcj pist stkgg2 ectmrvemws wetl k̀cknm`mct stkgg rmprmsmctecn Ectmr-K`mredk kcj tlm _kdeged

    Ipmrkteics2 tlm Iggedm ig Naihka Lmkatl kcj LEW2 tlm Iggedm ig Naihka Ipmrkteic2 tlm Iggedm ig

    Ttrktmned _krtcmrsleps2 tlm Iggedm ig Lmkatl Tmrvedms2 tlm Iggedm ig Tkgmty kcj Tmdurety2 tlmIggedm ig Wedtè Kjvidk