presentatie claudia oomen
TRANSCRIPT
Resultaten eindrapportage Task Force Verantwoorde Vetzuursamenstelling 2003-2010
Claudia Oomen 16 november 2010
Hoe het allemaal begon..
• Opgericht in 2003 op initiatief van Productschap MVO
• Aanleiding:
Publicatie van de Gezondheidsraad: Inname van verzadigd vet en transvetzuren is
de afgelopen jaren gedaald maar nog steeds hoger dan de aanbeveling
Toenemende maatschappelijke druk en media aandacht, met name ten aanzien
van hoge gehaltes van transvetzuren in bepaalde producten
Verzadigde en transvetzuren hebben vergelijkbare functies in een voedingsmiddel
(invloed op smaak, stabiliteit, houdbaarheid etc)
Geen wenselijke situaties in andere landen (transwetgeving in Denemarken, VS
etc)
Transvetzuren en verzadigde vetzuren in de voeding
Bron: Voedselconsumptiepeilingen
Trend in inname van vet en vetzuren
38,9
14,7
4,5
36,3
14,1
1,9
34,4
12,9
1,1
35
10
1
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
totaal vet verzadigd vet transvetzuren
en
erg
ie%
198819982003aanbevolen
Task Force: betrokken partijen
Bond van Nederlandse Margarinefabrikanten
Voedingscentrum en Ministerie van VWS zijn waarnemers
Doelstelling en randvoorwaarden
Doelen per 2010
• Het verlagen van de hoeveelheid transvetzuren zodat een dagelijkse inname van 1 en% in de totale voeding gerealiseerd kan worden
• Het verlagen van de hoeveelheid verzadigd vet om hiermee een bijdrage te leveren aan de doelstelling van de overheid van max 10 en% verzadigd vet in de voeding
• Streven naar vervanging door onverzadigd vet
Randvoorwaarde:
• Handhaven functionele eigenschappen (smaak, houdbaarheid, consistentie)
Activiteiten
• Stimuleren van innovaties, o.a. door organiseren van workshops en uitvoeren van onderzoek
• Informatievoorziening aan de professionele gebruiker, o.a. door campagne verantwoord frituren
• Informatievoorziening aan de consument, via verpakkingen, folders, campagnes
• Jaarlijkse monitoring per branche en rapportage aan de minister van VWS
Voorbeelden van communicatie
Campagne Verantwoord Frituren
• Doel: stimuleren van het gebruik van vloeibaar frituurvet in de horeca
• Voorlichting voor de ondernemer, consumentenacties
Campagne Vette feiten
• Informatie voor voedingsmiddelenindustrie en retail van het Productschap MVO
• Website www.vettefeiten.nl, factsheets en nieuwsbrief
Onderzoek ‘Gezonde vetzuren in de bakkerij’
• Uitgevoerd door TNO Kwaliteit van Leven in opdracht van VBZ/NVB tussen 2007-2010
• Doel: leden ondersteunen bij het reduceren van het gehalte aan verzadigd vet met 30% in koek- en gebak
• Onderzochte productgroepen: cake, harde wafels, zachte wafels, zandgebak, crème, korstdegen, gistdegen
• Voor alle productgroepen geldt dat het technologisch haalbaar is om de doelstelling te halen bij gebruik van plantaardige olien en vetten met behoud van kwaliteit
• Implementatie in de praktijk is complexer: case by case benadering nodig
Breed aanbod van grondstoffen
High-oleic CanolaHigh-oleic Canola
Fuchs (2004)
Resultaten bewerkte plantaardige olien en vetten
% op vetbasis
2731
1,03,4
4135
3131
0
25
50
75
100
2003 2008
meervoudig onverzadigd vet
enkelvoudig onverzadigd vet
transvet
verzadigd vet
Resultaten bakkerijgrondstoffen
% op vetbasis
29,930,129,330,4
32,233,5
1,71,91,922,32,8
0
10
20
30
40
2003 2005 2006 2007 2008 2009
verzadigd vet
transvet
Resultaten industriele bakkerijsector
% op vetbasis
41,4
50,3
54,3 53
48,446,8
18,1
7,84,4 3,2 2,3 2,5
0
10
20
30
40
50
60
2003 2005 2006 2007 2008 2009
verzadigd vettransvet
Resultaten aardappelverwerkende industrie
% op vetbasis
1,5 1,3 1,3 0,7 0,8 0,8
54,6
47,950,8
54,3 54,4 55,4
43,844,843,344,4
56
43,9
0
10
20
30
40
50
60
2003 2005 2006 2007 2008 2009
transvetverzadigd vetonverzadigd vet
Toename gebruik vloeibare margarine
Volumeaandeel (%)
4441
38
33
29
2522
0
10
20
30
40
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Bond van Nederlandse Margarinefabrikanten
Vetzuursamenstelling frituurvet voor de horeca
Bron: Hulshof, Wageningen Universiteit
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
vast frituurvet2004
vast frituurvet2008
vloeibaarfrituurvet 2004
vloeibaarfrituurvet 2008
onverzadigd vetverzadigd vettransvet
Resultaten snacks
% op vetbasis
20,5
9,7
5,9
3,22,3
0,7
24,7
28
30,129,5
0
5
10
15
20
25
30
35
2002 2005 2006 2007 2009
verzadigd vet
transvet
Effect op inname
• Onderzoek uitgevoerd door het RIVM en RIKILT
• Monitoringsdata van de TFVV werden zo goed mogelijk gekoppeld aan de Voedselconsumptiepeiling 2003 Niet alle TFVV-data konden worden meegenomen Geen rekening gehouden met verandering in productkeuze van
consumenten
• Transvetzuurinname is significant gedaald: Van 1 en%/dag in 2003 tot 0,8 en%/dag in 2010 Bijdrage TFVV-producten aan transvetzuurinname gedaald:
• In 2003 is 43% van de bijdrage is afkomstig van TFVV• In 2009 is 30% afkomstig van TFVV
• Verzadigd vetinname niet significant veranderd 12,9 en%/dag in 2003 34% is afkomstig van TFVV-producten
Conclusie
• Het transvetzuurgehalte in alle aangesloten branches van de Task Force is gedaald tot zeer lage niveaus
• Inname van transvetzuren ligt onder de aanbeveling
• Trend om verzadigd vet te verlagen is ingezet
• Doelen van de Task Force zijn hiermee gehaald
• Aangesloten branches van de Task Force zijn niet meer de grootste leveranciers van trans- en verzadigd vet
Wat kunnen we hiervan leren?
• Herformulering van producten bleek de afgelopen jaren niet altijd even gemakkelijk: Markt richt zich op prijs en kwaliteit, en nauwelijks op het gebruik van gezondere
ingredienten De randvoorwaarde ‘behoud van functionele eigenschappen’ is (nog) niet voor alle
producten haalbaar Productverbeteringen zijn nog maar beperkt te communiceren (vanwege
claimsverordening) Binnen EU vooral focus op reductie transvetzuren en nauwelijks betere
vetzuursamenstelling
• Nauwe samenwerking met overheid en Voedingscentrum is essentieel Goede afstemming met Voedingscentrum over communicatie richting consument Verbinden van onderzoek en kennis via VWS (WUR, FND, TNO, RIVM) Connectie naar Europees beleid (o.a. claims en beleidsafstemming)
• Zelfregulering kan vaker ingezet worden om bij te dragen aan betere voeding
Wat brengt de toekomst?
Doorstart Task Force?
• Producten gemaakt op basis van plantaardige olien en vetten zijn niet meer de grootste bron van trans en verzadigd vet
• MVO draagt voorzittersstokje over
• Task Force’s aanbevelingen: Meer aandacht voor stimuleren van consumentenvraag naar producten met
een betere vetzuursamenstelling Verdere verbreding van draagvlak en activiteiten naar andere branches Connectie naar EU: focus zou moeten liggen op totale verbetering van de
vetzuursamenstelling en niet alleen reductie van transvetzuren
• VWS komt begin 2011 met een opzet voor een hernieuwde Task Force