prognozy bezrobocia wśród kobiet i mężczyzn w ... prawa zastrzeżone. ... celem niniejszego...

Prognozy bezrobocia wśród kobieti mężczyzn w poszczególnych powiatach

województwa mazowieckiego

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiejw ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Publikacja przygotowana w ramach projektu badawczego „Aktywna polityka zatrudnienia – analizy, prognozy i rekomendacje dotyczące rynku pracy województwa mazowieckiego”. Projekt zrealizowany został w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VIII – Regionalne kadry gospodarki. Działanie 8.1 – Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie.

Druk:Ergo BTL s.c. – DrukarniaCyfrowa.com04-205 Warszawaul. Naddnieprzańska 7e-mail: [email protected].: +48 22 516 60 00

Wszelkie prawa zastrzeżone.Każda reprodukcja lub adaptacja całości lub części niniejszej publikacji,niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji, wymaga pisemnej zgody Wydawcy.

Warszawa 2011

Prognozy opracował zespół w składzie:dr Michał MackiewiczEdyta ŁaszkiewiczMarzena PawłowskaJoanna Stopolska

Przygotowanie materiałów:Ewelina Gryś-MokrzyńskaKornelia MilczarekKatarzyna Torbicka-Mróz

Prognozy opracowane przez:Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych Sp. z o.o.90-248 Łódźul. POW 17 lok. 4atel.: +42 633 17 19

Publikacja bezpłatna:Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

ISBN 978-83-62650-79-8

4P Research Mix Sp. z o.o.02-566 Warszawaul. Puławska 12a lok. 5e-mail: [email protected].: +48 22 565 27 50

Wydawca publikacji:

3 Prognozy bezrobocia wśród kobiet i mężczyzn

w poszczególnych powiatach województwa mazowieckiego

Spis treści

Wstęp ...................................................................................................................................................... 5

1. Bezrobocie w województwie mazowieckim.................................................................................... 6

2. Bezrobocie w Warszawie ................................................................................................................ 9

3. Bezrobocie w Ostrołęce ................................................................................................................. 11

4. Bezrobocie w Płocku ..................................................................................................................... 13

5. Bezrobocie w Radomiu ................................................................................................................. 15

6. Bezrobocie w Siedlcach ................................................................................................................. 17

7. Bezrobocie w powiecie białobrzeskim .......................................................................................... 19

8. Bezrobocie w powiecie ciechanowskim ........................................................................................ 21

9. Bezrobocie w powiecie garwolińskim ........................................................................................... 23

10. Bezrobocie w powiecie gostynińskim ........................................................................................... 25

11. Bezrobocie w powiecie grodziskim ............................................................................................... 27

12. Bezrobocie w powiecie grójeckim ................................................................................................. 29

13. Bezrobocie w powiecie kozienickim ............................................................................................. 31

14. Bezrobocie w powiecie legionowskim .......................................................................................... 33

15. Bezrobocie w powiecie lipskim ..................................................................................................... 35

16. Bezrobocie w powiecie łosickim ................................................................................................... 37

17. Bezrobocie w powiecie makowskim ............................................................................................. 39

18. Bezrobocie w powiecie mińskim ................................................................................................... 41

19. Bezrobocie w powiecie mławskim ................................................................................................ 43

20. Bezrobocie w powiecie nowodworskim ........................................................................................ 45

21. Bezrobocie w powiecie ostrołęckim .............................................................................................. 47

22. Bezrobocie w powiecie ostrowskim .............................................................................................. 49

23. Bezrobocie w powiecie otwockim ................................................................................................. 51

24. Bezrobocie w powiecie piaseczyńskim ......................................................................................... 53

25. Bezrobocie w powiecie płockim .................................................................................................... 55

26. Bezrobocie w powiecie płońskim .................................................................................................. 57

27. Bezrobocie w powiecie pruszkowskim ......................................................................................... 59

28. Bezrobocie w powiecie przasnyskim ............................................................................................. 61

29. Bezrobocie w powiecie przysuskim .............................................................................................. 63

30. Bezrobocie w powiecie pułtuskim ................................................................................................. 65

31. Bezrobocie w powiecie radomskim ............................................................................................... 67

32. Bezrobocie w powiecie siedleckim ............................................................................................... 69

33. Bezrobocie w powiecie sierpeckim ............................................................................................... 71

34. Bezrobocie w powiecie sochaczewskim ........................................................................................ 73

35. Bezrobocie w powiecie sokołowskim ........................................................................................... 75

36. Bezrobocie w powiecie szydłowieckim ......................................................................................... 77

37. Bezrobocie w powiecie warszawskim zachodnim......................................................................... 79



38. Bezrobocie w powiecie węgrowskim ............................................................................................ 81

39. Bezrobocie w powiecie wołomińskim ........................................................................................... 83

40. Bezrobocie w powiecie wyszkowskim .......................................................................................... 85

41. Bezrobocie w powiecie zwoleńskim ............................................................................................. 87

42. Bezrobocie w powiecie żuromińskim ............................................................................................ 89

43. Bezrobocie w powiecie żyrardowskim .......................................................................................... 91

Podsumowanie ...................................................................................................................................... 93

Metodologia .......................................................................................................................................... 95

Bibliografia ............................................................................................................................................ 97



Wstęp

Dynamika zmian zachodzących w województwie mazowieckim sprawia, że coraz większego znaczenia nabierają predykcje dotyczące kształtowania się podstawowych zmiennych makroekono-micznych, w tym regionalnego rynku pracy. Analiza ostatniej z wymienionych kategorii powinna zawierać zarówno informacje dotyczące zmian w liczbie osób pracujących, jak i tendencji w liczbie bezrobotnych. W przypadku tej ostatniej, kierunek i siła zmian świadczy z jednej strony o sytuacji gospodarczej regionu, z drugiej natomiast wskazuje stopień niedopasowań struktury popytu i podaży pracy. Na potrzeby badania wykorzystano dane dotyczące bezrobocia rejestrowanego w urzędach pracy, pochodzące z Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. Bezrobotny defi-niowany jest więc jako osoba w wieku produkcyjnym, niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, ale poszukująca pracy i gotowa ją podjąć w pełnym wymiarze czasu pracy.

Celem niniejszego raportu jest prezentacja predykcji dotyczących bezrobocia w województwie mazowieckim. Prognozy, wykonane w horyzoncie do 2025 roku, zaprezentowane zostały z uwzględ-nieniem podziału terytorialnego województwa oraz poszczególnych kategorii bezrobotnych. Analiza w kilku przekrojach pozwoliła uwydatnić najważniejsze zmiany zachodzące na rynku pracy woje-wództwa oraz nakreślić syntetyczny obraz przeobrażeń zachodzących w poszczególnych powiatach, w tym obszarze. W efekcie, raport stanowić może cenne źródło informacji dla podmiotów odpowie-dzialnych za kreowanie polityki rozwoju regionalnego oraz publicznych służb zatrudnienia.

Skala bezrobocia jest bezpośrednio związana ze stanem gospodarki oraz tempem jej rozwoju. Podlega ona również wahaniom w zależności od fazy cyklu koniunkturalnego. Z tego powodu, tak istotne jest uwzględnianie znaczenia przewidywanych trendów gospodarczych i demograficznych. Tym samym, tendencje w liczbie bezrobotnych, określone w perspektywie do 2025 roku, wynikają m.in. ze zmian zachodzących w strukturze demograficznej, obserwowanych na poziomie regionalnym i krajowym. Postępujące procesy starzenia społeczeństwa związane z redukcją liczby osób w wieku produkcyjnym, determinować będą trend malejący w liczbie bezrobotnych. Z drugiej strony, powiąza-nia między rynkiem pracy a kondycją gospodarki będą uwidaczniać się w ograniczeniu skali negatyw-nych zjawisk, w tym stopy bezrobocia. Interakcje głównych kategorii makroekonomicznych – wyna-grodzeń, liczby pracujących i bezrobotnych, wydajności pracy oraz wartości produktu krajowego brut-to – uwzględnione w procesie predykcji, pozwoliły uzyskać kompleksowy obraz kierunków rozwoju regionalnego rynku pracy.

Raport składa się z 43 rozdziałów zawierających szczegółowe predykcje wykonane na szczeblu powiatowym i wojewódzkim. W ramach każdego szczebla agregacji przestrzennej wydzielone zostały najważniejsze kategorie bezrobotnych. W efekcie, dla każdej jednostki terytorialnej na poziomie po-wiatowym zaprezentowano prognozy bezrobocia według kilku, wzajemnie się uzupełniających kate-gorii. Wśród nich wymienić można: podział na płeć, staż pracy (do roku, od roku do dziesięciu lat, od dziesięciu do trzydziestu i powyżej trzydziestu lat pracy), wykształcenie (z wydzielonymi kategoriami: wykształcenie wyższe, policealne i średnie zawodowe, zasadnicze zawodowe, średnie ogólnokształcą-ce, gimnazjalne i niższe) oraz wiek osoby bezrobotnej (wydzielone kategorie: do 24 lat, w przedziale wiekowym 25–34 lata, 25–44 lata, 44–54 lata oraz osoby powyżej 55 roku życia).

6 Prognozy bezrobocia wśród kobiet i mężczyzn w poszczególnych powiatach województwa mazowieckiego

1. Bezrobocie w województwie mazowieckim1

Województwo mazowieckie położone jest w centralnej części Polski. Rozpatrując rynek pracy regionu zauważyć można, iż w porównaniu do kraju stopa bezrobocia w województwie jest niższa. Na koniec lutego 2011 roku wyniosła ona 10,0% i była o 3,2 p.p. niższa od wartości krajowej. Korzystny z punktu widzenia zmian zachodzących na rynku pracy jest również stopniowy spadek stopy bezrobo-cia na przestrzeni ostatnich lat. Począwszy od roku 2003, kiedy stopa bezrobocia w województwie wynosiła 13,9%, uległa ona redukcji do 7,3% w roku 2008. Zaburzenie trendu spadkowego wspo-mnianej kategorii miało miejsce w roku 2009. Negatywne skutki kryzysu gospodarczego uwidoczniły się w tym czasie m.in. poprzez gwałtowny wzrost liczby osób pozostających bez pracy. Tym samym stopa bezrobocia rejestrowanego wzrosła do 8,9% w 2009 r.

Analiza struktury bezrobocia według płci pozwala zauważyć dominację mężczyzn w grupie bez-robotnych, począwszy od 2009 r. W latach 2005–2008 liczebność tej grupy nie przewyższała liczbę bezrobotnych kobiet. Oznacza to tym samym, iż w 2009 r. miał miejsce powrót do struktury bezrobo-cia z lat 2002–2004. W przypadku podziału na grupy wiekowe, województwo mazowieckie cechuje się przewagą osób w wieku 25–34 lata w ogóle pozostających bez pracy. Osoby te w roku 2009 sta-nowiły 29,36% wszystkich bezrobotnych. Dla porównania w tym samym roku odsetek bezrobotnych w wieku do 24 lat wynosił 20,23%, a osób w wieku 45–54 lata było 21,63%. Najmniej licznie repre-zentowane są w województwie osoby w wieku 35–44 lata oraz powyżej 55 roku życia.

Badając zasób bezrobotnych pod kątem struktury wykształcenia zauważyć można, że w 2009 r. najliczniej reprezentowane były osoby legitymujące się wykształceniem gimnazjalnym lub niższym (podstawowym lub bez wykształcenia). Kategoria ta stanowiła 28,62% wszystkich osób pozostających bez pracy w województwie mazowieckim. Najmniej wśród bezrobotnych było osób posiadających wykształcenie wyższe – 10,69%. Osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym stanowiły w tym czasie 27,31% wszystkich bezrobotnych, a osoby, które zakończyły edukację na poziomie liceum ogólnokształcącego stanowiły 11,36% wśród bezrobotnych w województwie ogółem.

Pod względem stażu pracy, w województwie mazowieckim w gronie bezrobotnych dominują (stan na 2009 r.) osoby posiadające staż pracy do 1 roku. We wspomnianym okresie stanowiły one 38,58% wszystkich poszukujących pracy. Liczebność grupy bezrobotnych posiadających staż pracy od roku do 10 lat w 2009 r. była znacznie niższa i wynosiła 75 988 osób (w przypadku stażu pracy do 1 roku liczba bezrobotnych w tym okresie wyniosła 86 610 osób). Zdecydowanie mniej licznie repre-zentowane są na mazowieckim rynku pracy osoby bezrobotne z najdłuższym stażem pracy – od 10 do 30 lat i powyżej 30 lat. Wielkość obu tych grup w rozpatrywanym okresie wynosiła odpowiednio: 55 464 i 6418 osób. W przypadku ostatniej w wymienionych kategorii liczba bezrobotnych wzrosła w stosunku do roku 2008 o 2253 osób.

1 Wstępną charakterystykę województwa mazowieckiego opracowano na podstawie następujących źródeł: Główny Urząd Statystyczny, Bank Danych Lokalnych, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 11.11.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (Stan w końcu lutego 2011 r.).



Rysunek 1.1. prezentuje dane dotyczące liczby bezrobotnych w podziale na płeć, w wojewódz-twie mazowieckim. Okres historyczny, obejmujący lata 2000–2009 charakteryzował się obecnością trendu parabolicznego. Po początkowym wzroście liczby osób pozostających bez pracy, począwszy od

roku 2003 rozpoczął się systematyczny spadek anali-zowanej kategorii. Sytuacja ta uległa zmianie pod ko-niec okresu historycznego. W roku 2009 liczba bezro-botnych wzrosła, w stosunku do roku poprzedniego, o 26,09%. Szacuje się, iż w okresie prognozy zasób bezrobotnych będzie maleć. W latach 2010–2025 łącz-na redukcja bezrobocia wyniesie 70 117 osób. Tym samym będzie to spadek o 31,59% w stosunku do roku 2010. W łącznej liczbie bezrobotnych, w całym anali-zowanym okresie, liczba kobiet i mężczyzn była po-równywalna. W roku 2009 odsetek bezrobotnych męż-czyzn wzrósł z 47,40% do 51,91%, zatem dyspropor-

cje między płciami w dostępie do zatrudnienia uległy odwróceniu. Można oczekiwać, iż w kolejnych latach, stanowiących horyzont prognozy, udział mężczyzn w łącznej liczbie bezrobotnych będzie nie-znacznie wzrastał. W roku 2015 wynosić będzie on już 53,96% wszystkich bezrobotnych, a w ciągu kolejnych 10 lat wzrośnie o kolejne 0,2 p.p.

Analiza liczby bezrobotnych ze względu na staż pracy (por. rysunek 1.2.) pozwala zauważyć zmia-nę grupy dominującej wśród bezrobotnych. Począwszy od roku 2003 spośród wszystkich zarejestrowa-nych bezrobotnych najwięcej legitymowało się stażem pracy do jednego roku. Ich udział w łącznej licz-

bie bezrobotnych oscylował w granicach 40–42%. Z roku na rok przewaga osób z podanym stażem pracy malała. W roku 2009 było ich 86 610, podczas gdy w tym samym czasie liczba bezrobotnych ze stażem pracy od roku do 10 lat wyniosła 75 988 osób, a ze stażem od 10 do 30 lat 55 464 osób. Szacuje się, iż w horyzoncie predykcji udział bezrobotnych z najniż-szym stażem pracy będzie nadal maleć. W roku 2014 ich udział w ogóle bezrobotnych osiągnie ten sam po-ziom co w przypadku bezrobotnych ze stażem pracy od roku do 10 lat – 36,17%. W tym czasie bezrobotni ze stażem pracy powyżej 30 lat stanowić będą zaledwie 3,74% łącznej liczby pozostających bez pracy. Zgodnie

z predykcjami w latach 2010–2025 liczba bezrobotnych ze stażem pracy nie przekraczającym jednego roku zmniejszy się o 38,41%. W analogicznym okresie liczba osób bezrobotnych posiadająca staż pracy od roku do 10 lat spadnie o 24,26%, a osób ze stażem 10–30 lat pracy spadnie o 35,20%. Szacuje się, iż najmniejsza redukcja liczby bezrobotnych będzie miała miejsce w przypadku osób legitymujących się najdłuższym stażem pracy. W latach 2010–2025 będzie to spadek o zaledwie 0,71%.

Rysunek 1.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w województwie mazowieckim

Rysunek 1.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w województwie mazowieckim

02

55

07

51

00

%

10

02

00

30

04

00

tys.

osó

b

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata

Liczba bezrobotnych ogółem

Liczba bezrobotnych kobiet

Liczba bezrobotnych mężczyzn

Udział mężczyzn

05

01

00

15

0ty

s.

osó

b

2005 2010 2015 2020 2025lata

Liczba bezrobotnych ze stażem pracy do 1 roku

Liczba bezrobotnych ze stażem pracy od 1 roku do 10 lat

Liczba bezrobotnych ze stażem pracy od 10 do 30 lat

Liczba bezrobotnych ze stażem pracy powyżej 30 lat


Rysunek 1.3. prezentuje predykcje liczby bezrobotnych, w podziale na wiek, w województwie mazowieckim. Szacuje się, iż poszczególne grupy osób pozostających bez pracy będą charakteryzo-wać się tendencją spadkową w okresie prognozy. Jednocześnie tempo zmian poszczególnych kategorii

będzie się znacząco różnić, powodując zmiany relacji między poszczególnymi zasobami. Zgodnie z progno-zami, podobnie jak w okresie historycznym, lata 2010–2025 cechować się będą dominacją osób w wieku 25–34 lata w gronie bezrobotnych. Ich udział w latach historycznych wśród ogółu pozostających bez pracy oscylował w granicach od 25,88% (rok 2000) do 29,36% (rok 2009). Szacuje się, iż w kolejnych latach udział tej grupy będzie oscylować w granicach 31–32%, co oznacza zmniejszenie dystansu w stosun-ku do innych grup wiekowych. Drugą do co liczebno-ści grupę bezrobotnych stanowią, i nadal będą stano-wić, osoby w wieku 45–55 lat. Szacuje się, że liczba

bezrobotnych w tym wieku zmniejszy się z poziomu 47 757 w 2010 r. do 31 816 w roku 2025. W tym samym czasie zasób bezrobotnych w wieku do 24 lat ulegnie redukcji o 42%, a bezrobotnych w wieku 25–34 lata o 25%.

Analiza liczby bezrobotnych w podziale na wykształcenie (por. rysunek 1.4.) pozwala zauważyć, iż liczba osób bez pracy legitymująca się wykształceniem gimnazjalnym i niższym oraz zasadniczym zawodowym będzie stopniowo wyrównywać się. Podobną zbieżność w zakresie poziomu bezrobot-

nych widać w przypadku wykształcenia wyższego i średniego ogólnokształcącego. Zgodnie z prognozami w roku 2025 liczba bezrobotnych posiadająca wy-kształcenie wyższe wynosić będzie 17 124 osoby. W tym czasie bezrobotnych z wykształceniem średnim ogólnokształcącym będzie 18 769, podczas gdy z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym łącznie 32 658. Oznacza to, iż liczba bezrobotnych legitymująca się najwyższym wykształceniem spadnie o 28,36%, porównując rok 2025 i 2010. W tym samym czasie ogół bezrobotnych z wykształceniem gimna-zjalnym i niższym spadnie o 33,9%.

Podsumowując, prognozy wskazują, iż liczba bezrobotnych w województwie będzie systema-tycznie maleć, jednak nie musi to wynikać polepszającej się sytuacji na rynku pracy, lecz z malejącej liczby osób w wieku produkcyjnym. W gronie bezrobotnych dominować będą mężczyźni. Pod wzglę-dem stażu pracy, bezrobotnych najczęściej zasilać będą osoby posiadające staż pracy 1–10 lat, nato-miast ze względu na wiek będą to osoby w przedziale wiekowym 25–34 lata. Podobnie jak w ostatnich latach, najbardziej zagrożone bezrobociem będą osoby posiadające niskie wykształcenie.

Rysunek 1.3. Liczba bezrobotnych według wieku w województwie mazowieckim

Rysunek 1.4. Liczba bezrobotnych według wykształ-cenia w województwie mazowieckim

02

04

06

08

01

00

tys.

osó

b

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata

Liczba bezrobotnych w wieku 24 lat i mniej

Liczba bezrobotnych w wieku 25-34 lat



Liczba bezrobotnych w wieku 55 i więcej

05

01

00

15

0ty

s.

osó

b

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata

Liczba bezrobotnych z wykształceniem wyższym

Liczba bezrobotnych z wykształceniem średnim ogólnokształcącym

Liczba bezrobotnych z wykształceniem policealnym, średnim zawodowym

Liczba bezrobotnych z wykształceniem zasadniczym zawodowym

Liczba bezrobotnych z wykształceniem gimnazjalnym i niższym



2. Bezrobocie w Warszawie2

Warszawa charakteryzuje się najniższą spośród wszystkich miast województwa mazowieckiego stopą bezrobocia. Na koniec lutego 2011 roku wynosiła ona zaledwie 3,6%. Analiza czasowa relacji bezrobotnych do liczby osób aktywnych zawodowo pozwala dostrzec niewielki wzrost wspomnianej kategorii w ostatnich latach (2008–2010). Oznacza to tym samym przełamanie trendu spadkowego, widocznego od roku 2003, który osiągnął wartość minimalną w roku 2007 (2,9%).

Rysunek 2.1. prezentuje prognozy dotyczące liczby bezrobotnych w podziale na płeć. Zgodnie z predykcjami zasób bezrobotnych, w ciągu kolejnych lat, ulegnie znaczącej redukcji. Uwidoczni się ona zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn. Szacuje się, iż liczebność pierwszej grupy zmniej-

szy się z 14 279 w roku 2010 do 8314 w roku 2025. W tym samym czasie liczba bezrobotnych mężczyzn spadnie o 37,41% z 16 122 do 10 090. Analiza relacji między obiema grupami pozwala zauważyć, iż w ca-łym horyzoncie prognozy udział mężczyzn w gronie pozostających bez pracy będzie oscylować wokół 54–55%. W ujęciu wartościowym oznacza to, iż w roku 2015 będzie o 2250 więcej bezrobotnych mężczyzn niż kobiet. W 2025 roku dysproporcja w liczebności obu grup wynosić będzie natomiast już tylko 1776 osób. Zgodnie z szacunkami, lata predykcji wiązać się będą z systematycznym spadkiem bezrobocia w Warszawie, odzwierciedlającym postępujące procesy starzenia

społeczeństwa a tym samym redukcję liczby osób w wieku produkcyjnym. Szacuje się, iż w roku 2025 r. łączna liczba bezrobotnych wynosić będzie 18 405 osób, co stanowić będzie 60,54% stanu z roku 2010.

Rozważając staż pracy osób bezrobotnych w Warszawie (por. rysunek 2.2.) należy podkreślić do-minację osób legitymujących się stażem pracy do 1 roku. W roku 2009 stanowiły one aż 31,95%

wszystkich pozostających bez pracy. Szacuje się, iż w latach stanowiących horyzont prognozy odsetek bez-robotnych ze wspomnianym stażem pracy będzie sys-tematycznie spadać. Jednocześnie w latach 2010–2025 zwiększy się udział osób posiadających staż pracy 1–10 lat w grupie bezrobotnych. Na koniec okresu predykcji stanowić będą oni 36,63% ogółu poszukujących pracy. Drugą co do liczebności grupę stanowić będą natomiast osoby ze stażem pracy od 10 do 30 lat. Przewiduje się, że najmniej licznie reprezentowane będą tym samym osoby ze stażem pracy powyżej 30 lat.

2 Wstępną charakterystykę Warszawy opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 12.11.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa

bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (Stan w końcu lutego 2011 r.).

Rysunek 2.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w Warszawie

Rysunek 2.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w Warszawie

02

55

07

51

00

%

02

00

00

40

00

06

00

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

00

20

00

03

00

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






W łącznej liczbie bezrobotnych w Warszawie do roku 2008 największy udział miały osoby w wieku 45–54 lata (30–33%). Dla porównania w tym czasie odsetek bezrobotnych w wieku powyżej 55 roku życia wynosił 17,27% a udział osób w wieku 25–34 lata 28,45%. Sytuacja uległa zmianie w roku

2009. Grupą dominującą w zasobie pozostających bez pracy stały się osoby w wieku 25–34 lata (31,31% ogółu bezrobotnych w 2009 roku). Szacuje się, że do roku 2025 udział tej grupy w łącznej liczbie poszukujących zatrudnienie będzie wykazywać trend rosnący. Tym samym na koniec okresu predykcji spośród 18 405 wszystkich bezrobotnych aż 42,43% stanowić będą oso-by w tym wieku. Co więcej przewiduje się, iż udział osób najmłodszych (w wieku do 24 lat) będzie maleć, podobnie jak udział osób w przedziale wiekowym 35–44 lata i 45–54. Zgodnie z predykcjami w roku 2025 liczba bezrobotnych we wspomnianych przedziałach wiekowych wyniesie odpowiednio 3012 i 2404 osób.

Rysunek 2.4. wskazuje na niewielkie zróżnicowanie wielkości zasobu bezrobotnych według wy-kształcenia. Mimo iż w okresie historycznym w Warszawie, wśród bezrobotnych dominowały osoby

posiadające wykształcenie gimnazjalne (i niższe) ten-dencja ta nie zostanie zachowana w horyzoncie progno-zy. Szacuje się, iż w latach 2016–2025 dominującą gru-pę stanowić będą osoby legitymujące się wykształce-niem wyższym. Oznacza to tym samym stopniową redukcję udziału osób posiadających wykształcenie policealne i średnie zawodowe. Ostatnia ze wskazanych grup dominować będzie w łącznej liczbie bezrobotnych jedynie w pierwszych latach prognozy. Szacuje się po-nadto, że do roku 2015 niewielkiej redukcji ulegnie odsetek osób z wykształceniem zasadniczym zawodo-wym (zaledwie o 1 punkt procentowy). Pozostałe grupy zachowają swoją dotychczasową pozycję w ogóle bez-

robotnych. Prognozy wskazują, iż w przeciągu kolejnych 15 lat liczba bezrobotnych z wykształceniem wyższym spadnie o 34,97% i na koniec okresu prognozy osiągnie poziom 4686 osób.

Podsumowując, Warszawa cechuje się zdecydowanie najlepszą sytuacją na rynku pracy. Szacuje się, iż kolejne lata przyniosą systematyczny spadek liczby bezrobotnych, co odzwierciedlać będzie zachodzące zarówno w Warszawie, jak i w pozostałych częściach województwa procesy demograficz-ne. Prognozy wskazują, iż prawdopodobieństwo uzyskania statusu bezrobotnego w mieście jest zbli-żone dla kobiet i mężczyzn.

Rysunek 2.3. Liczba bezrobotnych według wieku w Warszawie

Rysunek 2.4. Liczba bezrobotnych według wykształ-cenia w Warszawie

05

00

01

00

00

15

00

02

00

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

01

00

00

15

00

02

00

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








3. Bezrobocie w Ostrołęce3

W końcu lutego 2011 roku stopa bezrobocia w Ostrołęce wynosiła 16,5% i była o 6,5 p.p. wyższa od tej którą zarejestrowano w województwie. Wartość ta jest zarazem niższa od tej którą odnotowano w mieście rok wcześniej (15,1%) i wyższa od stopy bezrobocia z 2008 r. o 3 p.p. Analiza w dłuższym przedziale czasowym pozwala dostrzec korzystny z punktu widzenia rynku pracy spadek stopy bezro-bocia (lata 2005–2008).

Rysunek 3.1. prezentuje dane dotyczące liczby bezrobotnych w podziale na płeć w analizowanym mieście. W okresie historycznym, obejmującym lata 2000–2009 w ogóle pozostających bez pracy

dominowały kobiety. W roku 2005 stanowiły one 57,39% wszystkich osób pozostających bez pracy. Tendencja rosnąca odsetka bezrobotnych kobiet została przełamana dopiero w 2009 r. W tym czasie udział kobiet w gronie poszukujących pracy spadł do 55,15%, czyli aż o 5 p.p. w stosunku do roku poprzedniego. Szacuje się, iż dominacja kobiet w zasobie pozostają-cych bez pracy utrzyma się aż do końca horyzontu predykcji. W efekcie w 2025 r. w łącznej liczbie bez-robotnych, wynoszącej 2278 osób, będzie 1208 kobiet oraz 1069 mężczyzn. Oznacza to tym samym spadek liczebności obu grup, odpowiednio o 749 i 561 osób w porównaniu z rokiem 2010.

Analiza bezrobotnych ze względu na staż pracy zaprezentowana została na rysunku 3.2. Spośród wszystkich pozostających bez pracy w roku 2008 najwięcej było osób ze stażem pracy do 1 roku (37,68%). Niewiele mniej, bo aż 32,96% wszystkich bezrobotnych legitymowało się stażem pracy od

roku do 10 lat. Szacuje się, iż w okresie prognozy sys-tematycznemu spadkowi poziomu bezrobocia we wszystkich rozpatrywanych grupach towarzyszyć bę-dzie redukcja udziału osób posiadających najniższy staż pracy. W roku 2025 będą one stanowić już tylko 29,94% ogółu bezrobotnych. Tym samym grupą domi-nującą będą osoby posiadające staż 1–10 lat. Ich udział do końca okresu predykcji wzrośnie do 38,66%. Nie-wielki wzrost znaczenia będzie można również zaob-serwować w przypadku osób posiadających staż pracy powyżej 30 lat. W roku 2025 będą one stanowić 3,8% ogółu bezrobotnych (dla porównania w roku 2010 ich udział wynosił 2,52%)

3 Wstępną charakterystykę Ostrołęcki opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 12.11.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 3.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w Ostrołęce

Rysunek 3.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w Ostrołęce

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Rysunek 3.3. prezentuje predykcje liczby bezrobotnych w podziale na wiek. W roku 2009 w Ostrołęce spośród wszystkich bezrobotnych najwięcej było w wieku 25–34 lata. W ujęciu warto-ściowym zasób ten wynosił 1141 osób. Drugą, pod względem liczebności, grupę stanowili bezrobotni

w wieku 45–54 lata (842 osoby). Stanowili oni 22,94% wszystkich poszukujących zatrudnienia. Szacuje się, że w okresie prognozy liczba bezrobotnych we wszystkich grupach wiekowych ulegnie redukcji. W okresie 2009–2015 spodziewany jest spadek liczby osób bez pracy o 252 osoby w wieku do 24 lat, o 203 osoby w wieku 25–34, o 158 osób w wieku 34–44, o 172 osoby w wieku 45–54 i o 36 osób w wieku powyżej 55 lat. Kolejne spadki zasobu bezrobotnych widoczne będą w okresie 2015–2025. Należy jednak zauważyć, iż nie dotkną one wszystkich analizowanych grup. Co więcej skala redukcji poziomu bezrobocia będzie się różnić w zależności od przedziału wiekowego. Szacuje się, iż

w rozpatrywanym czasie będzie miał miejsce wzrost liczby bezrobotnych w przypadku osób w wieku powyżej 55 lat. W przypadku pozostałych grup spadek będzie oscylował w granicach od 88 osób (25–34 lata) do 252 (poniżej 24 lat).

W latach 2000–2009 liczba bezrobotnych z wykształceniem wyższym w Ostrołęce wzrosła o 69 osób. Zgodnie z prognozami liczebność tej grupy aż do roku 2016 przekraczać będzie 400 osób. Dla porównania szacuje się, iż w tym czasie liczba bezrobotnych z wykształceniem gimnazjalnym i niższym

wynosić będzie ponad 600 osób, a bezrobotnych legity-mujących się wykształceniem policealnym i średnim zawodowym będzie około 800. Średnie tempo redukcji w przypadku osób z wykształceniem zasadniczym za-wodowym w okresie prognozy wynosić będzie 2,87% rocznie. Szacuje się przy tym, iż najsilniejsze tempo spadku wspomnianej kategorii będzie miało miejsce w okresie od 2015 do 2020 roku i wynosić będzie około 3% rocznie. Zbliżone tempo spadku liczby bezrobot-nych odnotowane będzie w przypadku osób posiadają-cych wykształcenie gimnazjalne i niższe (2,97%). Naj-niższe tempo redukcji zasobu bezrobotnych będzie wi-doczne w przypadku osób legitymujących się wykształ-

ceniem wyższym – zaledwie 2,51%. Jednocześnie, najwyższe znamy zajdą w grupie bezrobotnych z wykształceniem średnim ogólnokształcącym i policealnym wraz z średnim zawodowym.

Podsumowując, efektem różnic w tempach zmian będzie zmniejszenie różnic między liczebno-ścią poszczególnych grup bezrobotnych w podziale na wykształcenie. Jeśli chodzi o pozostałe katego-rie pozostających bez pracy, to będą one wykazywać trend malejący, zgodny z kierunkiem zmian licz-by osób w wieku produkcyjnym.

Rysunek 3.3. Liczba bezrobotnych według wieku w Ostrołęce

Rysunek 3.4. Liczba bezrobotnych według wykształ-cenia w Ostrołęce

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








4. Bezrobocie w Płocku4

Stopa bezrobocia rejestrowanego w Płocku w końcu lutego 2011 roku wynosiła 12,7% i była wyższa od średniej wojewódzkiej o 2,7 p.p. Na przestrzeni ostatnich trzech lat wspomniana kategoria systematycznie rosła. Porównując rok 2007 i 2010 zauważyć można, iż stopa bezrobocia w Płocku wzrosła o 1,1 p.p. W 2009 roku Płock z relatywnie niską stopą bezrobocia wśród miast na prawach powiatu plasował się na trzecim miejscu, zaraz po Warszawie i Siedlcach.

W okresie historycznym, obejmującym lata 2000–2009 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Płocku charakteryzowała się, podobnie jak w przypadku zdecydowanej większości powiatów wo-

jewództwa, trendem parabolicznym (por. rysunek 4.1.). Do roku 2003 dodatnie tempa wzrostu bezrobocia sta-nowiły o wzroście wspomnianej kategorii. Począwszy od roku 2004 liczba pozostających bez pracy zaczęła jednak maleć. Aż do roku 2008 liczba bezrobotnych malała z roku na rok średnio o 14%. Punkt zwrotny stanowił rok 2009, w którym liczba bezrobotnych gwałtownie wzrosła. Szacuje się, iż wzrost ten miał charakter jednorazowy, a dalsze lata stanowiące hory-zont predykcji, będą charakteryzować się systematycz-nym spadkiem omawianej kategorii. W latach 2010–2025 relacje między liczbą bezrobotnych kobiet i męż-czyzn nie zostaną zachwiane.

Analizując rysunek 4.2. zauważyć można, iż w ogóle bezrobotnych w omawianym mieście domi-nującą grupę stanowią osoby posiadające staż pracy od roku do 10 lat. Ich udział w zasobie pozostają-cych bez pracy wahał się w okresie historycznym w przedziale 35–36%. Szacuje się, że podobnie jak

w poprzednich latach, horyzont prognozy cechować się będzie przewagą tych osób w ogóle bezrobotnych. Zgodnie z prognozami, do 2025 roku widoczny będzie również nieznaczny spadek udziału osób legitymują-cych się stażem pracy do roku oraz osób, których staż pracy wynosi 10–30 lat. Z drugiej strony grupą, której znaczenie w ogóle bezrobotnych umocni się, będą osoby które pracowały więcej niż 30 lat. W ujęciu wartościowym ich liczba pozostanie jednak niewielka i w 2025 roku wynosić będzie 259 osób (dla porówna-nia w tym czasie liczba bezrobotnych z najkrótszym stażem pracy będzie wnosić 1 460).

4 Wstępną charakterystykę Płocka opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 12.11.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa bezrobocia

wg województw, podregionów i powiatów (Stan w końcu lutego 2011 r.).

Rysunek 4.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w Płocku

Rysunek 4.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w Płocku

01

00

02

00

03

00

04

00

05

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata





02

55

07

51

00

%

05

00

01

00

00

15

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn


Na rysunku 4.3. zaprezentowane zostały dane dotyczące liczby bezrobotnych według wieku. W całym okresie historycznym największy udział w ogóle bezrobotnych miały osoby w wieku 25–

34 lata. Zgodnie z szacunkami aż do 2025 r. pozostaną oni grupą dominującą a ich udział w ostatnim roku prognozy wynosić będzie 30,76%. Drugą co do liczeb-ności grupę bezrobotnych stanowiły i nadal stanowić będą osoby w wieku od 45 do 54 lat. Szacuje się, iż ich udział w ogóle pozostających bez pracy nieznacznie wzrośnie (do 23,14% w 2025 r.). W przypadku pozo-stałych grup wiekowych okres prognozy cechować się będzie nieznacznymi zmianami. Grupą, której znacze-nie zmaleje będą osoby najmłodsze. Zgodnie z przewi-dywaniami w latach 2010–2025 ich odsetek spadnie z 16,93% do 11,60%. W tym samym czasie odsetek osób w wieku powyżej 55 lat wzrośnie z 10,57% do

15,32%. W ujęciu wartościowym zmiany te widoczne będą w postaci różnic w łącznej redukcji liczby bezrobotnych w danej grupie. Przykładowo w roku 2025 będzie o 59 mniej bezrobotnych w wieku 55 lat i więcej, niż w 2010.

Istotne informacje dotyczące profilu osób bezrobotnych daje również analiza poziomu wykształ-cenia pozostających bez pracy (por. rysunek 4.4.). Zgodnie z szacunkami dysproporcje między liczbą

osób bezrobotnych legitymujących się wykształceniem gimnazjalnym i niższym, policealny, średnim zawo-dowym lub zasadniczym zawodowym zostaną znaczą-co zredukowane. Oznacza to, iż w 2025 r. wielkość poszczególnych populacji będzie zbliżona. Dodatkowo przewiduje się, iż do końca horyzontu predykcji utrzymana zostanie niewielka różnica w liczbie bezro-botnych z wykształceniem wyższym i średnim ogólno-kształcącym. Obie te grupy będą mniej liczne od pozo-stałych. Zgodnie z szacunkami w roku 2015 różnica między liczbą bezrobotnych z wykształceniem wyż-szym i gimnazjalnym wynosić będzie 745 osób. Dla porównania w tym samym czasie różnica między licz-

bą bezrobotnych legitymujących się wykształceniem zasadniczym zawodowym i średnim ogólno-kształcącym będzie wynosić 776 osób.

Analizując tempo zmian poszczególnych kategorii bezrobotnych zauważyć można, iż największą jego dynamiką charakteryzuje się grupa bezrobotnych z wykształceniem gimnazjalnym. Podsumowu-jąc, w okresie 2010–2025 średnie tempo spadku liczebności populacji osób z wykształceniem gimna-zjalnym wynosić będzie 3,44% rocznie.

Rysunek 4.3. Liczba bezrobotnych według wieku w Płocku

Rysunek 4.4. Liczba bezrobotnych według wykształ-cenia w Płocku

01

00

02

00

03

00

04

00

05

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








5. Bezrobocie w Radomiu5

Radom charakteryzuje się najwyższą spośród miast na prawach powiatu położonych na terenie województwa mazowieckiego stopą bezrobocia. Na koniec lutego 2011 r. wynosiła ona aż 22,9% i była o 12,9 p.p. wyższa od tej, jaką zarejestrowano w całym województwie. Negatywne odchylenie wspomnianej kategorii od średniej wojewódzkiej widoczne było również w latach wcześniejszych.

Rysunek 5.1. prezentuje liczbę bezrobotnych w podziale na płeć. W latach 2006–2008 tempo spadku zasobu bezrobotnych wynosiło ponad 10% rocznie i było najwyższe w całym okresie histo-

rycznym. Szacuje się, iż mimo utrzymania ujemnego tempa zmian wspomnianej kategorii do końca okresu prognozy wahać się będzie ono w przedziale od 1,3% do 2,9% rocznie. Pod względem wartościowym ozna-cza to, iż liczba bezrobotnych spadnie odpowiednio o 2791 osób do 2015 r. i o kolejne 3876 osób do 2025 r. Rozważając zmiany zachodzące na poziomie poszczególnych płci, dostrzec można, iż redukcja ta dotknie zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Szacuje się przy tym iż w gronie bezrobotnych dominować będą, podobnie jak w 2009 r. mężczyźni. Ich udział w ogóle zasobu do 2025 r. osiągnie wartość 53,70%. Oznacza to wzrost odsetka o 2,78% w porównaniu z 2009 r.

Zgodnie z szacunkami w latach 2010–2025 liczba bezrobotnych kobiet ulegnie spadkowi z 9508 w 2010 roku do 6156 na koniec okresu prognozy.

Analiza stażu pracy osób poszukujących zatrudnienia (por. rysunek 5.2.) pozwala zauważyć, iż w okresie historycznym nastąpiło zrównanie liczby bezrobotnych posiadających staż pracy od 10 do 30 lat z liczebnością osób o stażu 1–10 lat. Szacuje się, że w okresie prognozy obie kategorie bezro-

botnych zwiększą różnicę w liczebności. Mimo iż, tak samo jak w latach 2002–2009 najliczniej reprezento-wane będą osoby posiadające staż pracy do 1 roku, drugą co do wielkości kategorię stanowić będą bezro-botni legitymujący się stażem pracy 1–10 lat. Nieza-chwiana zostanie pozycja grupy cechującej się najdłuż-szym stażem pracy. Podobnie jak w poprzednich latach udział tych osób w ogóle bezrobotnych będzie nie-wielki i oscylować będzie w granicach 1–2%. Dla po-równania odsetek osób ze stażem pracy do 1 roku wy-nosić będzie w roku 2025 aż 43,08%. W ujęciu warto-ściowym będzie to około 5727 osób.

5 Wstępną charakterystykę Radomia opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 12.11.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 5.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w Radomiu

Rysunek 5.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w Radomiu

02

55

07

51

00

%

01

00

00

20

00

03

00

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

01

00

00

15

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Na rysunku 5.3. zaprezentowano predykcje bezrobotnych w podziale na wiek. W okresie histo-rycznym, obejmującym lata 2000–2009 najmniej liczną grupą bezrobotnych były osoby w wieku

55 lat i więcej. Jednocześnie grupa ta odnotowywała w tym czasie największe dodatnie przyrosty. Szacuje się, że w kolejnych latach dynamika zmian w tej kate-gorii zostanie utrzymana. Tym samym z roku na rok rosnąć będzie liczba osób bezrobotnych w tym wieku. Zgodnie z prognozami już w roku 2015 odsetek bezro-botnych w tym wieku przekroczy udział osób w wieku do 24 lat. W ciągu następnych kilku lat udział pierw-szej z rozpatrywanych kategorii przewyższy odsetek bezrobotnych w wieku 35–44 lata. Szacuje się, iż na koniec okresu predykcji, w roku 2025, liczebność obu tych grup wynosić będzie odpowiednio: 2192 i 1943 osób. Oznacza to, że nadal najbardziej licznie repre-

zentowane wśród bezrobotnych będą osoby w wieku 25–34 lata (4234 osób w 2025 r.) oraz osoby w wieku 45–54 lata (3253 osób w roku 2025).

Analizując liczbę bezrobotnych w Radomiu ze względu na wykształcenie (por. rysunek 5.4.) do-strzec można kilka prawidłowości. Po pierwsze wszystkie badane w tym przekroju kategorie cechują się w okresie prognozy tym samym trendem malejącym. Ograniczenie liczebności poszczególnych

grup bezrobotnych wynikać będzie przede wszystkim z postępujących procesów starzenia społeczeństwa, które uwidoczni się m.in. poprzez redukcję liczby bez-robotnych i pracujących. Do drugie utrzymane zostaną relacje między wielkością poszczególnych grup bezro-botnych. Szacuje się, iż w 2025 r., podobnie jak w ostatnim roku poprzedzającym predykcje, w gronie bezrobotnych dominować będą osoby cechujące się najniższym poziomem wykształcenia. Jednocześnie do grup najmniej licznie reprezentowanych w zasobie pozostających bez pracy należeć będą osoby z najwyż-szym poziomem wykształcenia. Istotne z punktu wi-dzenia analizy struktury wykształcenia bezrobotnych

jest tempo zmian w poszczególnych grupach. Szacuje się, iż w przypadku bezrobotnych z wykształceniem wyższym lata 2011–2023 charakteryzować się będą tempem spadku oscylującym wokół 2% rocznie.

Podsumowując, zauważyć można iż w Radomiu najwyższe szanse zasilenia grona bezrobotnych mają osoby legitymujące się niskim poziomem wykształcenia. Grupą zagrożoną są również osoby w wieku 25–34 lata oraz Ci, którzy posiadają niewielki staż pracy. Jeżeli chodzi o płeć, to grupą do-minującą wśród bezrobotnych pozostaną mężczyźni.

Rysunek 5.3. Liczba bezrobotnych według wieku w Radomiu

Rysunek 5.4. Liczba bezrobotnych według wykształ-cenia w Radomiu

02

00

04

00

06

00

08

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






02

00

04

00

06

00

08

00

01

00

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








6. Bezrobocie w Siedlcach6

Stopa bezrobocia w Siedlcach w ciągu ostatniego roku wzrosła z 9,7% (2009 r.) do 10,6% w lutym 2011 r. W porównaniu do przeciętnej stopy bezrobocia było to o 0,6 p.p. więcej niż średnio w województwie. Mimo iż w 2011 r. negatywne odchylenie wspomnianej kategorii od poziomu wo-jewódzkiego było nadal widoczne, porównując jego wielkość z latami poprzednimi zauważyć można nieznaczną jego redukcję.

Rozważając wielkość zasobu bezrobotnych w Siedlcach (rysunek 6.1.) dostrzec można, iż w ostatnich latach okresu historycznego przełamaniu uległa tendencja spadkowa liczby pozostających

bez pracy. W 2009 r. w porównaniu z rokiem wcze-śniejszym odnotowano o 408 osób więcej. Co ważne wzrost liczby bezrobotnych w tym czasie wywołany został poprzez zmianę liczebności bezrobotnych męż-czyzn. Mimo iż liczba kobiet pozostających bez pracy spadła w tym czasie o 4 osoby, grono mężczyzn zasili-ło aż 412 osób. Efektem tym zmian był gwałtowny wzrost odsetka mężczyzn w łącznej liczbie bezrobot-nych. W 2009 r. osiągnął on wartość 50,92% i był o 4,24 p.p. wyższy niż rok wcześniej. Tym samym począwszy od 2009 r. w gronie bezrobotnych po raz pierwszy od 2000 r. zaczęli dominować mężczyźni. Szacuje się, iż przewaga liczebna tej płci nad liczbą

bezrobotnych kobiet utrzyma się aż do końca lat prognozy. Różnica między wielkością obu populacji wyniesie w 2015 r. 283 osoby, a w 2025 roku 253 osoby.

Rysunek 6.2. prezentuje predykcje dotyczące liczby bezrobotnych w zależności od długości stażu pracy. Zarówno okres historyczny, jak i lata prognozy cechują się dominacją w grupie bezrobotnych osób legitymujących się stażem pracy nie większym niż 1 rok. Liczebność tej grupy będzie jednak, podobnie jak w przypadku pozostałych kategorii stopniowo spadać. Szacuje się, iż w 2020 r. na rynku

pracy w Siedlcach będzie o 242 mniej osób posiadają-cych najkrótszy staż pracy w porównaniu z 2010 r. Pięć lat później liczebność tej grupy wynosić będzie już tylko 1057 osób. Jeżeli chodzi o osoby posiadające staż pracy od roku do 10 lat, to będą one stanowić dru-gą co liczebności grupę bezrobotnych. Szacuje się, że wielkość tego zasobu spadnie w okresie od 2010 do 2025 roku o 23,68%. W efekcie na koniec horyzontu predykcji liczba bezrobotnych posiadająca wskazany staż pracy wynosić będzie 876 osób. W tym samym czasie odsetek bezrobotnych posiadających staż pracy 10–30 lat wyniesie 16,93%.

6 Wstępną charakterystykę Siedlec opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 12.11.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 6.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w Siedlcach

Rysunek 6.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w Siedlcach

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Spośród 3402 wszystkich bezrobotnych zarejestrowanych na rynku pracy w Siedlcach w 2009 r. aż 34,33% stanowiły osoby w wieku 25–34 lata. Ich liczba w tym czasie wyniosła 1168 osób. Kolejne

20,93% ogółu pozostających bez pracy było w wieku 45–54 lata. Najrzadziej w gronie bezrobotnych w tym czasie znaleźć można było osoby w wieku 35–44 lata oraz osoby najstarsze (powyżej 55 roku życia). Szacuje się, że w 2015 r. wśród 3084 bezrobotnych będzie: 549 osób w wieku do 24 lat, 1175 osób w przedziale wie-kowym 25–34 lata. Liczebność osób w wieku 35–44 lata będzie wynosić w tym czasie 334 osoby a liczba bezrobotnych w wieku 45–55 lat odnotuje poziom 659 osób. Zgodnie z prognozami w ciągu kolejnych 10 lat grono najmłodszych bezrobotnych ulegnie redukcji o 26,43% (porównując rok 2025 i 2015). W tym sa-mym czasie liczba bezrobotnych w wieku 55 lat

i więcej spadnie o 7,98%. Przewiduje się, iż najsilniejsza zmiana zasobu bezrobotnych obserwowana będzie w przypadku osób w wieku 35–44 lata. Między 2015 a 2025 rokiem liczebność tej grupy spad-nie aż o 42%.

Dodatkowe informacje dotyczące profilu osób bezrobotnych w Siedlcach przynosi analiza wy-kształcenia w tej grupie. Została ona zaprezentowana na rysunku 6.4. Szacuje się, iż w okresie pro-gnozy dysproporcje w liczbie bezrobotnych legitymujących się poszczególnymi rodzajami wykształ-

cenia ulegnie znaczącej redukcji. W roku 2009, zamy-kającym okres historyczny, najwięcej bo aż 798 osób posiadało wykształcenia gimnazjalne i niższe. Liczba bezrobotnych z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym była natomiast w tym czasie taka sama co liczebność grupy legitymującej się wykształceniem zasadniczym zawodowym – 764 osoby. Najmniej licz-nie w gronie bezrobotnych reprezentowane były osoby cechujące się wykształceniem wyższym (634 osoby w 2009 r.) i średnim ogólnokształcącym (442 osoby). Zgodnie z szacunkami w 2015 dysproporcje między 3 pierwszymi grupami bezrobotnych będą niewielkie.

Podsumowując, w kolejnych latach dominujący profil osoby bezrobotnej pozostanie zbliżony do tego, jaki można było obserwować w ostatnich latach. Nadal będą to osoby z niższym wykształce-niem, posiadające niewielki staż pracy oraz osoby w wieku 25–34 lata. Co więcej, szacuje się iż tak samo jak w roku 2009, większe prawdopodobieństwo utraty pracy i zasilenia grona bezrobotnych gro-zi mężczyznom.

Rysunek 6.3. Liczba bezrobotnych według wieku w Siedlcach

Rysunek 6.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w Siedlcach

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








7. Bezrobocie w powiecie białobrzeskim7

W lutym 2011 r. stopa bezrobocia w powiecie białobrzeskim wynosiła 15,4% i była o 1,9 p.p. wyższa od tej jaką zanotowano rok wcześniej. Na tle innych jednostek terytorialnych powiat ten nie wypada najlepiej. Odchylenie od stopy bezrobocia rejestrowanego w województwie, w 2010 r., wyno-siło aż 3,7 p.p. Mimo iż rok wcześniej wartość odchylenia od przeciętnej wojewódzkiej była wyższa (4,5 p.p.), we wrześniu 2010 r. dysproporcje te nadal były znaczące.

Analizując liczbę bezrobotnych w powiecie białobrzeskim w podziale na płeć (por. rysunek 7.1.) zauważyć można, iż począwszy od 2000 roku w łącznej liczbie pozostających bez pracy dominowali

mężczyźni. Największe różnice w tym względzie od-notowano w roku 2005, kiedy grupa panów była o 310 osób większa, niż grupa pań (1700 mężczyzn w po-równaniu do 1390 kobiet). Sytuacja ta uległa zmiana w 2007 roku. W tym czasie liczba bezrobotnych ko-biet zmniejszyła się o 294 osoby, podczas gdy zmiana tej samej kategorii w przypadku mężczyzn wyniosła aż 464 osoby. Efektem różnic w tempie spadku w obu grupach było zajęcie przez kobiety dominującej pozy-cji w zasobie bezrobotnych. W ciągu kolejnych dwóch lat sytuacja ta ponownie uległa zmianie a relacje mię-dzy wielkością zasobu kobiet i mężczyzn osiągnęły stan sprzed 2007 roku. Szacuje się, iż kolejne lata sta-

nowiące horyzont prognozy wiązać się będą z umocnieniem pozycji mężczyzn w gronie bezrobot-nych. Zgodnie z predykcjami do roku 2025 ich udział w bezrobotnych ogółem wzrośnie do 56,66%.

Rysunek 7.2. przedstawia dane dotyczące bezrobocia w podziale na staż pracy. Predykcje wska-zują, iż do roku 2025 struktura osób bezrobotnych nie ulegnie większym zmianom. Podobnie jak w okresie historycznym dominującą grupą, z udziałem niemalże 45-procentowym, będą osoby posia-

dające relatywnie najkrótsze doświadczenie zawodo-we. Ich niekorzystne położenie utrzyma się mimo 5-punktowego spadku względem roku 2003, kiedy odsetek osób ze stażem do 1 roku sięgał bez mała połowy wszystkich osób pozbawionych zatrudnienia. Najrzadziej w liczbie bezrobotnych ogółem będą na-tomiast występowały osoby posiadające zdecydowanie najdłuższy staż pracy – zaledwie 1,41% w ostatnim roku objętym prognozą. Liczebność poszczególnych grup odzwierciedlać będzie tym samym wielkość po-siadanego stażu pracy. Im jest on dłuższy tym mniej-sze prawdopodobieństwo, iż osoba ta zasili grono bezrobotnych w powiecie białobrzeskim.

7 Wstępną charakterystykę powiatu białobrzeskiego opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 12.11.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 7.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie białobrzeskim

Rysunek 7.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie białobrzeskim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Rozważając podział ogółu bezrobotnych według wykształcenia zauważyć można, iż zarówno w danych historycznych, jak i w horyzoncie predykcji relacje między wielkością poszczególnych grup

pozostających bez pracy ulegały znaczącym zmianom. W latach 2000–2009 liczba bezrobotnych w wieku 45–54 lata przekroczyła liczebność grupy w wieku 35–44 lata. W tym samym okresie miał miejsce zna-czący wzrost bezrobotnych w wieku powyżej 55 lat, przy czym grupa ta nadal utrzymała pozycję najmniej licznej. Szacuje się, iż w latach prognozy wspomniana kategoria bezrobotnych będzie kontynuować tendencję wzrostową. Zgodnie z prognozami już w roku 2012 udział osób najstarszych w gronie bezrobotnych prze-kroczy odsetek osób w wieku 35–44 lata. Co więcej, predykcje wskazują iż do końca okresu prognozy wy-równa się liczebność grup w wieku 45–55 lat i 25–34

lata. W 2025 r. będą one wynosić odpowiednio: 310 i 299 osób. Dla porównania liczba bezrobotnych w wieku do 24 lat wynosić będzie 379 osób.

Na przestrzeni ostatnich 9 lat najliczniej reprezentowaną grupą wśród bezrobotnych były osoby posiadające wykształcenie zasadnicze zawodowe. Zgodnie z predykcjami dominacja tej grupy bezro-botnych utrzyma się aż do 2025 r. Niewiele mniej liczna będzie populacja osób legitymujących się

wykształceniem gimnazjalnym i niższym. W ostatnim roku prognozy liczba bezrobotnych z tym wykształce-niem wynosić będzie 379 osób i będzie wyższa o 281 osób od liczby bezrobotnych z wykształceniem wyższym. Szacuje się ponadto, iż w okresie prognozy zmianie ulegnie odsetek osób z wykształceniem police-alnym i średnim zawodowym (spadek udziału). Zmia-nie tej towarzyszyć będzie umocnienie pozycji bezro-botnych posiadających wykształcenie średnie ogólno-kształcące. Szacuje się, iż udział tej ostatniej grupy w ogóle bezrobotnych wynosić będzie w 2025 roku 19,06%, podczas gdy odsetek osób z wykształceniem wyższym wyniesie 7,25%.

Podsumowując, prognozy wskazują iż w latach 2010–2025 niewielkim zmianom ulegnie struktu-ra bezrobocia oraz jego poziom. Pierwszy rodzaj zmian zaznaczy się poprzez zmianę relacji między osobami legitymującymi się poszczególnym typem wykształcenia. Co więcej zmianie ulegną również proporcje między poszczególnymi grupami wiekowymi. Szacuje się, iż dotychczasowa struktura za-chowana zostanie w przypadku stażu pracy bezrobotnych oraz podziału na płeć. W przypadku tej ostatniej poprawie ulegnie sytuacja kobiet.

Rysunek 7.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie białobrzeskim

Rysunek 7.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie białobrzeskim

02

00

40

06

00

80

01

00

01

20

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








8. Bezrobocie w powiecie ciechanowskim8

Analiza stopy bezrobocia w powiecie ciechanowskim pozwala zauważyć, iż w lutym 2011 roku była ona aż o 6,1 p.p. wyższa od tej jaką zarejestrowano w całym województwie mazowieckim. Nega-tywne odchylenie tej kategorii od średniej dla Mazowsza jest porównywalne z tym jakie osiągnięto rok wcześniej. Należy zatem zauważyć brak zmniejszania dystansu dzielącego lokalny rynek pracy powiatu od przeciętnej sytuacji jaka panuje w pozostałych rejonach województwa.

W łącznej liczbie bezrobotnych zarejestrowanych w powiecie do roku 2009 większą część stano-wiły kobiety. Ich udział w ogóle pozostających bez pracy wahał się od 50,08% w 2005 roku do

54,97% w 2007 roku. W ujęciu wartościowym liczba bezrobotnych tej płci osiągnęła swoje maksimum w 2002 roku, kiedy to spośród 885 poszukujących za-trudnienia, 4599 stanowiły kobiety. Szacuje się, iż zmiana relacji między wielkością zasobu bezrobotnych kobiet i mężczyzn, jaka miała miejsce w 2009 roku, trwale wyznaczy kierunek dalszych zmian na rynku pracy w obu tych grupach. Zgodnie z prognozami do 2025 r. odsetek mężczyzn w ogóle poszukujących za-trudnienia wzrośnie do 57,26%. W ujęciu wartościo-wym, zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn widoczny będzie spadek poziomu bezrobocia. W roku 2015 na rynku pracy powiatu będzie 4628 bezrobot-

nych ogółem, z czego 1999 stanowić będą kobiety. W ciągu kolejnych 10 lat liczba pozostających bez pracy ulegnie dalszej redukcji do poziomu 3707 w 2025 roku.

Zarówno w okresie historycznym, jak i w całym horyzoncie czasowym prognozy różnica między wielkością zasobu bezrobotnych ze stażem pracy 10–30 lat i 1–10 lat była nieznaczna. Szacuje się, iż

znacząca redukcja prawdopodobieństwa uzyskania statusu bezrobotnego dotyczy osób, które posiadają najdłuższy – ponad 30-letni staż pracy. Na rysunku 8.2. przedstawia to najniższy spośród wszystkich ba-danych grup odsetek osób z tym stażem w łącznej liczbie bezrobotnych. Z drugiej strony niewielki staż pracy jest cechą charakterystyczną zdecydowanej większości pozostających bez pracy. Przykładowo, w 2020 roku liczba bezrobotnych w obu wspomnia-nych grupach wynosić będzie odpowiednio 156 osób (najdłuższy staż) i 1107 osób (najkrótszy staż pracy).

8 Wstępną charakterystykę powiatu ciechanowskiego opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 12.11.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 8.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie ciechanowskim

Rysunek 8.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie ciechanowskim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

80

00

10

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Rysunek 8.3. prezentuje dane dotyczące struktury wieku osób bezrobotnych w powiecie ciecha-nowskim. W okresie historycznym, obejmującym lata 2000–2009 najrzadziej wśród bezrobotnych

spotkać można było osoby w wieku 55 lat i więcej. Najwięcej bezrobotnych stanowiły natomiast osoby w wieku 25–34 lata. Niewiele mniej, bo 26,87% (w 2007 r.) ogółu pozostających bez pracy stanowiły osoby w wieku 45–54 lata. Szacuje się, iż w latach 2010–2025 udział ostatniej ze wspomnianych grup nieznacznie spadnie i na koniec prognozowanego okre-su osiągnie wartość 23,85%. W przeciwieństwie do tej grupy, trend rosnący wykazywać będzie liczba bezro-botnych w wieku powyżej 55 lat. Do 2025 r. ich odse-tek będzie systematycznie rósł, osiągając wartość 13,56%. W ujęciu wartościowym zmiana ta będzie również widoczna. Szacuje się, iż w 2018 roku bezro-

botnych w tym wieku będzie 503, czyli o 381 mniej niż bezrobotnych w wieku 45–54 lata, a o 44 oso-by więcej niż w grupie 35–44 lata.

Zgodnie z predykcjami (por. rysunek 8.4.) najwięcej bezrobotnych w powiecie ciechanowskim będzie legitymować się wykształceniem zasadniczym zawodowym. W 2025 roku liczebność tej grupy

wynosić będzie 1159 osób, podczas gdy w gronie bez-robotnych będzie 339 osób z wykształceniem wyż-szym. Co ważne, odsetek osób z wykształceniem za-sadniczym zawodowym przewyższać będzie udział osób posiadających najniższe wykształcenie (gimna-zjalne). Szacuje się, iż liczebność ostatniej z wymie-nionych grup wynosić będzie w 2015 roku 1357 osób a 10 lat później 1081. Największy spadek liczby bez-robotnych widoczny będzie w przypadku osób posia-dających wykształcenie policealne lub średnie zawo-dowe. W okresie 2010–2025 liczba bezrobotnych z tym wykształceniem zasadniczym zawodowym zmniejszy się o 426 osób. Dla porównania w tym sa-

mym czasie populacja bezrobotnych z wykształceniem średnim ogólnokształcącym ulegnie redukcji o 134 osoby a liczba bezrobotnych posiadających wykształcenie wyższe spadnie o 98 osób.

Analiza podstawowych kategorii bezrobocia w powiecie ciechanowskim pozwoliła zidentyfiko-wać grupy dominujące wśród bezrobotnych, zarówno w latach 2000–2009, jak i w okresie prognozy. Zgodnie z szacunkami wśród bezrobotnych w kolejnych latach dominować będą mężczyźni. Z uwagi na wiek, będą to osoby w wieku 25–34 lata, natomiast analizując staż pracy osoby pozostającej bez pracy to należy zauważyć, że niezmiennie gorsza jest pozycja osób o niskim stażu pracy. To one do-minują w gronie bezrobotnych.

Rysunek 8.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie ciechanowskim

Rysunek 8.4. Liczba bezrobotnych według wykształ-cenia w powiecie ciechanowskim

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








9. Bezrobocie w powiecie garwolińskim9

Stopa bezrobocia w powiecie garwolińskim, w lutym 2011 roku, wyniosła 12,5% i była niższa od tej jaką odnotowano rok wcześniej o 0,7 p.p. W porównaniu ze średnią dla podregionu warszawskie-go-wschodniego, w którym jest on położony stopa bezrobocia była wyższa o 0,4 p.p. Oznacza to, iż sytuacja na rynku pracy w powiecie jest mniej korzystna od tej jaką obserwować można przeciętnie w województwie i tej, która jest przeciętnie w podregionie.

Analizując liczbę bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie zauważyć można nieznaczną przewagę mężczyzn nad kobietami w okresie prognozy. Szacuje się, iż siła spadków jednej

z podstawowych kategorii rynku pracy będzie inna w przypadku kobiet i mężczyzn. Zgodnie z przewidy-waniami wpłynie to na wzrost udziału mężczyzn w grupie bezrobotnych ogółem. Ich liczba będzie zmniejszać się w słabszym niż w przypadku kobiet tempie. Prognozy wskazują, iż w ciągu kolejnych 5 lat liczba bezrobotnych mężczyzn spadnie o 218 osób, podczas gdy populacja kobiet zmniejszy się o 310 osób. W ciągu kolejnych 10 lat (2015–2025) łączny spadek liczby bezrobotnych wyniesie 1016 osób. W efekcie w ostatnim roku prognozy liczba kobiet poszukujących pracy będzie wynosić 1504 osoby, a mężczyzn 2508 osób. W tym czasie udział ostatniej

z wymienionych grup w ogóle pozostających bez pracy sięgnie 62,52%. Oznacza to, iż będzie wyższy od wartości jaką odnotowano w 2010 roku o 2,42 p.p.

W latach 2000–2009 spośród ogółu bezrobotnych najwięcej posiadało staż pracy nie przekraczający 1 roku. Liczebność kolejnych grup w pełni odzwierciedlała liczbę przepracowanych lat. W efekcie im dłuższy czas pracy, tym mniejsza liczba bezrobotnych w ogólne poszukujących pracy. Należy zauważyć,

że w latach stanowiących horyzont czasowy relacja między liczebnością grupy bezrobotnych a stażem pracy nie zostanie w pełni zachowana. Nadal, podobnie jak do tej pory najmniej licznie reprezentowane będą osoby posiadające najdłuższy staż pracy (powyżej 30 lat oraz od 10 do 30 lat). Najsilniejszej zmianie ulegnie nato-miast udział osób ze stażem pracy do 1 roku i z prze-działu 1–10 lat. W roku 2025 odsetek tych ostatnich w ogóle pozostających bez pracy wynosić będzie 38,29%. W tym czasie odsetek bezrobotnych ze stażem pracy do 1 roku osiągnie poziom 34,32%.

9 Wstępną charakterystykę powiatu garwolińskiego opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 12.11.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 9.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie garwolińskim

Rysunek 9.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie garwolińskim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

80

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Analiza struktury wieku osób pozostających bez pracy pozwala dostrzec, iż w okresie prognozy z roku na rok maleć będzie liczba osób w wieku do 24 lat. W efekcie, szacuje się, iż w okresie prognozy

liczba bezrobotnych w wieku 45–54 lata przewyższy liczebność grupy osób poniżej 24 lat. Zgodnie z predyk-cjami w 2025 roku liczba osób w pierwszym z wymie-nionych przedziałów wiekowych ukształtuje się na po-ziomie 884 osób, co stanowić będzie 22,03% ogółu pozostających bez pracy. W tym samym czasie liczba bezrobotnych w wieku do 24 lat wynosić będzie 777 osób, czyli 19,37% wszystkich poszukujących zatrud-nienia. Silne tempo zmian w grupie osób w wieku 35–44 lata (2,5–3% rocznie), połączone z nieznacznym tem-pem spadku liczby bezrobotnych w wieku 55 lat i więcej wpłynie na zmianę pozycji obu grup. Do końca okresu prognozy liczba osób w ostatniej kategorii przewyższy

liczebność populacji bezrobotnych w wieku 35–44 lata. Szacuje się, iż w 2025 roku w pierwszej z wymienionych grup znajdować się będzie 526 osób, podczas gdy w drugiej – 453 osoby.

W okresie 2000–2009 spośród wszystkich bezrobotnych największą część stanowiły osoby po-siadające wykształcenie zasadnicze zawodowe. Dużą liczebnością w tym czasie charakteryzowała się

również grupa z wykształceniem gimnazjalnym i niż-szym. W 2005 r. stanowiła ona 27,69% ogółu bezro-botnych. Najmniej licznie reprezentowane były w tym czasie osoby posiadające wykształcenie wyższe i średnie ogólnokształcące. W 2008 r. stanowiły one odpowiednio 4,53% i 10,44% wszystkich bezrobot-nych. Zgodnie z predykcjami do 2025 roku niski udział dwu ostatnich kategorii będzie nadal widoczny. Szacu-je się, iż w 2025 roku odsetek bezrobotnych z wy-kształceniem wyższym wynosić będzie w powiecie 7,04%. Dla porównania udział kategorii dominującej (bezrobotnych z wykształceniem zawodowym) osią-gnie w tym czasie wartość 34,24%. W ciągu kolejnych

15 lat zmianie ulegnie odsetek osób z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. W roku 2025 będzie on wynosić 25,28%, podczas gdy udział osób posiadających wykształcenie gimnazjalne i niższe wyniesie 21,94%.

Zgodnie z prognozami w kolejnych latach, podobnie jak w 2009 roku, wśród osób poszukujących pracy dominować będą mężczyźni. Ich udział będzie systematycznie rosnąć. Szacuje się, iż charakter zmian zachodzących w powiecie odzwierciedlać będzie w znacznym stopniu postępujące procesy starzenia społeczeństwa.

Rysunek 9.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie garwolińskim

Rysunek 9.4. Liczba bezrobotnych według wykształ-cenia w powiecie garwolińskim

01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








10. Bezrobocie w powiecie gostynińskim10

Powiat gostyniński położony jest w zachodniej części Mazowsza. Stopa bezrobocia w lutym 2011 r. wynosiła 20,09%, co w porównaniu do stanu z końca roku 2002 jest poziomem niższym o 3,2 p.p. Mimo pozytywnej spadkowej tendencji obecny zasięg bezrobocia jest ponad dwukrotnie wyższy niż przeciętnie w województwie mazowieckim.

Liczba bezrobotnych ogółem w powiecie gostynińskim zmniejszała się systematycznie w latach 2002–2008 i w 2009 r. wynosiła 3693 osoby. Szacuje się, że spadkowy trend zostanie utrzymany

w horyzoncie prognozy, wskazując 2430 osób w ostat-nim roku objętym badaniem. Tendencje te stanowią odzwierciedlenie sytuacji wśród bezrobotnych męż-czyzn, których liczba w 2008 roku była najniższa w całym okresie historycznym i wyniosła 1445 osób. W ciągu kolejnego roku, będącego okresem kryzysu gospodarczego, wartość ta wzrosła o niemalże 400 osób, do poziomu 1830. Na podstawie prognoz w kolejnych latach można oczekiwać zmniejszania się liczby bezrobotnych mężczyzn, do 1240 osób w roku 2025. Liczebność grupy kobiet pozbawionych zatrud-nienia zmniejszała się w latach 2003–2008, tendencja ta została przełamana w roku 2009, wskazując 1806

kobiet. Obecnie struktura bezrobocia ze względu na płeć kształtuje się w stosunku 50,39%–49,61% na niekorzyść pań, jednak relacja te ulegną zmianie, i w 2025 r. 51,04% ogółu osób pozbawionych za-trudnienia będą stanowili panowie.

Spadkowy trend liczby bezrobotnych ogółem przekłada się na malejące tendencje w trzech naj-większych kategoriach wyodrębnionych ze względu na staż pracy. Powolny wzrost (od 66 do 90 osób pomiędzy rokiem 2003 a 2025) będzie obserwowany natomiast w grupie osób z relatywnie najdłuż-

szym doświadczeniem zawodowym. Największe re-dukcje odnotowane zostały w roku 2007 wśród osób z doświadczeniem zawodowym do 1 roku oraz od 10 do 30 lat (spadek rzędu 23,70% w stosunku do roku 2006). W 2008 roku liczebność tychże grup zmniej-szyła się o kolejne 20% względem roku poprzedzają-cego. W okresie historycznym najliczniejszą grupę stanowili bezrobotni z maksymalnie rocznym do-świadczeniem zawodowym. W 2003 roku było to 2597, w a roku 2009 – 1402 osoby. Szacuje się jednak, że od 2011 roku najwięcej osób pozostających bez pracy będzie się legitymizowało stażem od 1 roku do 10 lat. Osoby relatywnie najkrócej obecne na rynku

10 Wstępną charakterystykę powiatu gostynińskiego opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dotyczące bezrobocia [data dostępu: 26.10.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 10.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie gostynińskim

Rysunek 10.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie gostynińskim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






pracy będą jedyną grupą, której udział wśród bezrobotnych ogółem zmniejsza się w badanym okresie (od 37,31% do 33,22% w krańcowych latach analizy).

Z rysunku 10.3 wynika, że począwszy od roku 2003 najliczniejszą grupą bezrobotnych w powiecie gostynińskim są osoby w wieku 25–34 lata. W ujęciu długookresowym udział tej grupy

wśród ogółu osób pozbawionych zatrudnienia wzrasta, z poziomu 26,69% w 2000 r., przez 29,30% w 2009 r., do szacowanych 31,51% w roku 2025. Najbardziej narażona na bezrobocie jest jednakże grupa osób w wieku powyżej 55 lat, roczne przyrosty liczby osób w tej kategorii są bowiem relatywnie największe. W roku 2001 było to o 34,35% osób więcej niż w roku 2000 (163 osoby w stosunku do 107), a do 2004 r. tempo wzrostu utrzymywało się na poziomie 20%. Udział bezrobotnych w wieku 55+ wśród bezrobot-nych ogółem wzrośnie z 1,99% w początkowym, do 14,97% w ostatnim roku objętym badaniem. Udział osób pozbawionych zatrudnienia w wieku do 24 lat

oraz 35–44 lata będzie podążał za spadkami nominalnymi. W pierwszej kategorii będzie to dynamicz-ny spadek z 31,19% do 16,43%, natomiast w drugiej – z 22,07% do 17,55% w przywołanym okresie. Odsetek bezrobotnych w wieku 45–54 lata utrzymuje się na stałym poziomie 19,54%.

Mimo gwałtownego zmniejszania się liczby bezrobotnych z wykształceniem gimnazjalnym lub niż-szym w latach 2003–2009 (z 2520 do 1320 osób), kategoria ta w dalszym ciągu dominuje w strukturze bezrobocia w powiecie gostynińskim. W roku 2000 relatywnie najniższy poziom wykształcenia posiada-

ło 40,45% ogółu osób pozbawionych zatrudnienia, w 2009 r. był to odsetek rzędu 35,66%; natomiast do 2025 r. wartość ta obniży się do 33,50%. Drugą pod względem liczebności jest grupa bezrobotnych z wy-kształceniem zawodowym (w 2009 r. – 904 osoby), a jej udział jest stabilny w horyzoncie prognozy, i oscyluje wokół 24,5%. Znacznie zwiększa się nato-miast odsetek bezrobotnych z wykształceniem wyż-szym, w 2000 r. było to bowiem 1,27% ogółu osób bez pracy, podczas gdy w 2025 r. będzie to najprawdopo-dobniej 8,43%. Najbardziej zagrożone bezrobociem są jednak osoby kończące edukację na niskim poziomie.

Podsumowując, w powiecie gostynińskim w przyszłości na negatywne skutki płynące z bezrobo-cia najbardziej narażone będą osoby powyżej 55 roku życia, z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym (ewentualnie bez wykształcenia) oraz nieznacznie częściej mężczyźni, niż kobiety.

Rysunek 10.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie gostynińskim

Rysunek 10.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie gostynińskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








11. Bezrobocie w powiecie grodziskim11

Powiat ziemski z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim należy do podregionu warszawskiego za-chodniego. Pod koniec lutego 2011 roku stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 7,4%; co było jednym z najlepszych wskaźników w całym województwie. W 2009 roku 51,57% ogółu bezrobotnych stanowiły kobiety, co jest pochodną jednego z najwyższych wskaźników feminizacji spośród wszyst-kich powiatów Mazowsza12.

W latach 2000–2025 liczebność grupy bezrobotnych ogółem kształtuje się bardzo dynamicznie, a w długim okresie charakteryzuje się trendem malejącym. Najwięcej osób ze statusem bezrobotnego odnotowano w roku 2003 (3500), zaś najmniej w 2008 roku – 1140 osób. Do 2009 r. liczba ta wzrosła

aż o 26%, co skutkowało 1846 osobami bez pracy. W roku 2000 odsetek kobiet wśród ogółu osób pozba-wionych pracy sięgał 55,15%. Szacuje się, że równo-waga w tym względzie zostanie osiągnięcia w roku 2012, kiedy wśród bezrobotnych żadna z płci nie bę-dzie nad reprezentowana. Do roku 2025 relacja ta ustabilizuje się na poziomie 49%–51% na korzyść pań. Różnice między kobietami a mężczyznami w dostępie do zatrudnienia w początkowym i końcowym okresie badania zostają zatem wyraźnie zmniejszone, zmienia się również kierunek występującej niewielkiej nierów-nowagi, defaworyzującej mężczyzn.

W roku 2003 najwięcej osób (1250) pozostających bez pracy posiadało maksymalnie roczne do-świadczenie zawodowe, jednak już od roku 2004 dominującą grupą stały się osoby ze stażem pracy od lat 10 do 30. W kolejnych latach okresu historycznego liczba osób w 3 głównych kategoriach w war-

tościach bezwzględnych coraz bardziej się do siebie upodabniała. Różnice dostrzegalne są jednak w przy-padku analizy udziału danej grupy wśród bezrobot-nych ogółem. Odsetek osób bez pracy z relatywnie najkrótszym stażem ulega systematycznej redukcji; od 35,72% w 2003 roku do prognozowanych 24,17% w roku 2025. W analogicznym okresie położenie bez-robotnych z doświadczeniem do 10 lat znacznie się pogorszy, ich udział bowiem wzrośnie o 11 p.p., do ostatecznego poziomu 39,91%. Trudniejsza będzie także sytuacja osób ze stażem powyżej lat 30, ich od-setek wzrośnie od 2,06% do 6,86% w roku 2025.

11 Wstępną charakterystykę powiatu grodziskiego opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dotyczące bezrobocia [data dostępu: 26.10.2010] oraz GUS, Bezrobotni oraz

stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (Stan w końcu lutego 2011 r.). 12 Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie, Rynek pracy województwa mazowieckiego w 2009 roku. Część

opisowa, Warszawa, maj 2010, s. 3. [data dostępu: 26.10.2010]

Rysunek 11.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie grodziskim

Rysunek 11.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie grodziskim

02

55

07

51

00

%

01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

02

00

40

06

00

80

01

00

01

20

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






W okresie 2000–2006 w strukturze bezrobocia dominowały osoby w wieku 45–54 lata. Sytuacja zmieniła się w roku 2007, kiedy to najliczniejszą kategorię zaczęli stanowić bezrobotni z przedziału 25–34 lata. W horyzoncie prognozy liczba osób stosunkowo najmłodszych oraz z dwu pośrednich

kategorii wiekowych (35–44 oraz 45–54 lata) będzie zbliżona, w ostatnim badanym roku wskazując od 247 do 256 osób. Przesuwając akcent na udział poszcze-gólnych grup wśród bezrobotnych ogółem należy od-notować, iż w 2009 roku największy odsetek stanowiły osoby do 34 roku życia (28,87%); 21,29% przypadało na osoby maksymalnie 54-letnie, natomiast kolejnymi, praktycznie równolicznymi grupami byli bezrobotni do 24 i 44 lat (po 19,5%). Do końca horyzontu pro-gnozy udział osób z przedziału wiekowego 25–34 lata dodatkowo się umocni, wskazując 36,61% w roku 2025. Hierarchia pozostałych kategorii pozostanie niezmienna. Najbardziej dynamiczny przyrost liczby

bezrobotnych w poszczególnych kategoriach dotyczył roku 2009, kiedy to w stosunku do roku 2008 przybyło 90% relatywnie najmłodszych bezrobotnych i 77% osób w wieku 35–44 lata.

Do 2009 roku najliczniejszą grupę w strukturze bezrobocia stanowiły osoby z wykształceniem gimnazjalnym lub niższym. Różnice między poszczególnymi kategoriami zmniejszały się jednak

z upływem czasu. Od roku 2011 najwięcej osób bez-robotnych będzie się legitymizowało wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz policealnym. Najwięk-sze zmiany udziału wśród ogółu osób pozostających bez pracy odnotowane zostaną w grupie kończącej edukację na relatywnie najniższym szczeblu. Będzie to spadek z 38,02% do 20,43% na przestrzeni całego okresu objętego badaniem. Zwiększenia zasięgu bez-robocia można się natomiast spodziewać wśród osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (wzrost od 6,05% do 15,62% w krańcowych latach analizy) oraz wyższym (z 2,24% do 13,60%). Dla wszystkich kategorii szczególnie dotkliwy był rok 2009, kiedy

przyrosty liczby bezrobotnych w stosunku do roku 2008 były bardzo wysokie. W najtrudniejszej sytu-acji znalazły się osoby z dyplomem ukończenia studiów, dla których przyrost ten wyniósł 114,42%.

Na negatywne skutki płynące z bezrobocia najbardziej narażone są osoby w wieku 25–34 lata, z maksymalnie 10-letnim stażem pracy oraz z wykształceniem zawodowym lub policealnym. Ponadto w okresie predykcji bez pracy nieznacznie częściej pozostawać będą mężczyźni niż kobiety.

Rysunek 11.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie grodziskim

Rysunek 11.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie grodziskim

02

00

40

06

00

80

01

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








12. Bezrobocie w powiecie grójeckim13

Powiat grójecki położony jest w zachodniej części województwa mazowieckiego. Stopa bezrobo-cia rejestrowanego w lutym 2011 roku wyniosła 8,1%, co w stosunku do roku 2002 jest wartością niższą o 3,4 p.p. Jest to ponadto wynik niższy o 1,9 p.p. niż przeciętnie w województwie. O relatywnie korzystnej sytuacji świadczy też fakt, iż 24,5% ogółu bezrobotnych w 2009 roku miało przyznane prawo do zasiłku, co było jednym z najwyższych wskaźników na tle całego Mazowsza.

Na podstawie dostępnych danych oraz prognoz można stwierdzić, iż liczba bezrobotnych ogółem w okresie objętym badaniem podlega bardzo silnym fluktuacjom. W roku 2000 na terenie powiatu

grójeckiego było 4230 bezrobotnych oraz obserwowa-no wyraźną, niekorzystną tendencję wzrostową. Naj-więcej osób w powiatowym urzędzie pracy zareje-strowanych było w roku 2002 – 5323 osoby, z czego kobiety stanowiły 51,21%. W roku 2009 status bezro-botnego posiadały 3263 osoby, przy czym relacje mię-dzy płciami odwróciły się na niekorzyść mężczyzn, którzy stanowili już 52,19% osób pozbawionych za-trudnienia ogółem. Do końca horyzontu prognozy dysproporcje w dostępie do miejsc pracy jeszcze się pogłębią, i w 2025 roku 53,82% wszystkich bezrobot-nych, (których liczba szacowana jest na 2390 osób) będą stanowili panowie.

Jak wynika z rysunku 12.2. zarówno w okresie historycznym, jak i prognozowanym w strukturze bezrobotnych rozpatrywanej pod kątem stażu pracy najliczniejszą grupę stanowiły osoby z maksymal-

nie rocznym doświadczeniem. Ich sytuacja będzie się jednak stopniowo poprawiać, gdyż udział wśród wszystkich osób pozbawionych zatrudnienia zmniej-szy się z początkowych 46,31% do 36,34% w roku 2025. Liczba osób w tej kategorii od roku 2020 zbliżać się będzie do liczebności grupy ze stażem maksymal-nie 10-letnim. Właśnie tą ostatnią kategorię należy uznać za szczególnie narażoną na negatywne skutki bezrobocia, bowiem jej odsetek w ogóle osób pozosta-jących bez pracy zwiększa się w największym stopniu. Szacuje się, że od roku 2002 do 2025 udział ten wzro-śnie o 9,2 p.p., do 34,46%.

13 Wstępną charakterystykę powiatu grójeckiego opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 26.10.2010]; WUP w Warszawie, Rynek

pracy…, op. cit., s. 24; GUS, Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (Stan w końcu lutego 2011 r.).

Rysunek 12.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie grójeckim

Rysunek 12.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie grójeckim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






W początkowych latach okresu historycznego dominującą kategorią wiekową wśród bezrobot-nych w powiecie grójeckim były osoby maksymalnie 24-letnie. Sytuacja ta zmieniła się w roku 2006, kiedy to przeważać zaczęły osoby z przedziału wiekowego 25–34 lata. Mimo nominalnych spadków

liczby osób w tej ostatniej grupie będzie ona najlicz-niej reprezentowana również w okresie prognozowa-nym, dystansując pozostałe kategorie wiekowe. Za tendencjami w ujęciu nominalnym podążają trendy w ujęciu względnym. Zgodnie z powyższym należy zatem odnotować, iż w roku 2009 największy odsetek wśród ogółu bezrobotnych stanowiły osoby od 25 do 34 roku życia (29,36%), i udział ten umocni się o kolejne 4,4 p.p. do roku 2025. W trudnej sytuacji znajdą się również osoby powyżej 55 roku życia, ich udział w okresie predykcji zwiększy się bowiem o 5,5 p.p., do poziomu 17,60% ogółu bezrobotnych w końcowych latach badania. Zasięg bezrobocia bę-

dzie się natomiast wyraźnie zmniejszał wśród przedstawicieli relatywnie najmłodszej grupy, której 12-procentowy udział w roku 2025 oznacza spadek o 9,1 p.p. w stosunku do roku 2009.

Po okresie liczebnej dominacji bezrobotnych z wykształceniem zasadniczym zawodowym do ro-ku 2003, sytuacja tejże grupy uległa poprawie, do roku 2009, ich liczba zmniejszyła z poziomu 1949 do 690 osób. Szacuje się, że wartość ta zacznie jednak ponownie wzrastać od roku 2016, wskazując

734 osoby w finalnym roku prognozy. W całym okre-sie badania najmniej liczną grupą pozostają bezrobotni z wykształceniem wyższym, jednakże ich udział wśród wszystkich zarejestrowanych w powiatowym urzędzie pracy zwiększa się z 1,72% do 7,34%. W tej grupie odnotowywane są ponadto największe roczne przyro-sty liczby osób pozostających bez pracy. W roku 2001 był to przyrost rzędu 67,57% względem roku 2000, natomiast w roku 2009 – przyrost 60-procentowy wo-bec roku 2008. Na przestrzeni lat pogarsza się również sytuacja osób, które edukację zakończyły na etapie liceum ogólnokształcącego. Ich odsetek wśród wszyst-

kich bezrobotnych wzrasta z 5,33% do 13,45% w krańcowych latach analizy. Udział osób z wykształ-ceniem policealnym jest stabilny (oscyluje wokół 19,50%), natomiast w dwu pozostałych przypadkach udział ten się zmniejsza.

W powiecie grójeckim na pozostawanie poza rynkiem pracy narażone są szczególnie osoby ze stażem pracy od roku do 10 lat, z wykształceniem co najwyżej gimnazjalnym lub zawodowym. Powiat ten charakteryzuje się jednym z najwyższych udziałów osób bezrobotnych w wieku 25–34 lata za-mieszkujących tereny wiejskie (30,40%), co czyni tę grupę szczególnie narażoną na bezrobocie.

Rysunek 12.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie grójeckim

Rysunek 12.4. Liczba bezrobotnych według wykształ-cenia w powiecie grójeckim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








13. Bezrobocie w powiecie kozienickim14

Powiat kozienicki, należący do podregionu radomskiego, położony jest w południowo-wschodniej części województwa mazowieckiego. Pod koniec lutego 2011 roku stopa bezrobocia reje-strowanego sięgała 18,1%. Bez pracy na terenie powiatu pozostawało zatem 4393 osoby, z czego 21,4% było bezrobotnych ponad 24 miesiące. W 2009 roku w powiecie kozienickim jedynie 13,8% bezrobotnych posiadało prawo do zasiłku, co było jednym z najniższych udziałów w województwie.

Liczba bezrobotnych ogółem w latach 2000–2002 wzrastała w przeciętnym tempie 3,7% rocznie, wskazując maksymalnie 6150 osób pod koniec podanego okresu. Od tego momentu, z wyłączeniem

roku 2005, wartość ta charakteryzowała się trendem malejącym. Najkorzystniejszy w okresie historycznym okazał się rok 2007, kiedy liczba bezrobotnych zredu-kowana została o 18,78% w stosunku do roku 2006. Najniższy poziom zjawiska odnotowano w roku 2008, kiedy to bez pracy pozostawało 3680 osób. Dotych-czasowy trend zostaje przełamany w roku 2009, kiedy to grupa osób bez pracy powiększa się o 19,17% w stosunku do roku poprzedzającego. Od 2010 roku znów można oczekiwać systematycznego ograniczania poziomu bezrobocia, do stanu 3240 osób w roku 2025. Na przestrzeni analizowanych 25 lat dysproporcje między płciami w dostępie do zatrudnienia zostaną

utrzymane, zmieni się jednak ich kierunek. Na początku badanego okresu kobiety stanowiły 55,44% wszystkich bezrobotnych, podczas gdy pod koniec będzie to 46,58%.

W powiecie kozienickim, podobnie jak w innych mazowieckich jednostkach samorządowych te-go szczebla, wśród bezrobotnych dominują osoby ze stażem zawodowym do 1 roku. Sytuacja ta

utrzymuje się również w okresie prognozowanym. Tendencje w trzech pierwszych kategoriach prezento-wanych na rysunku 13.2. kształtują się bardzo podob-nie – w całym okresie predykcji liczba osób w tych grupach zmniejszy się o 388 osób. Na przestrzeni całego analizowanego okresu najkorzystniej kształtuje się sytuacja osób z doświadczeniem zawodowym od 10 do 30 lat, ich udział zmniejszy się bowiem o 6 p.p., do poziomu 21,79% w roku 2025. Udziały pozostałych kategorii zwiększają się o 1–2 p.p.

14 Wstępną charakterystykę powiatu kozienickiego opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 26.10.2010]; WUP w Warszawie, Rynek


Rysunek 13.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie kozienickim

Rysunek 13.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie kozienickim

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata





02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn


Do 2003 roku włącznie bezrobotni w powiecie kozienickim najczęściej mieli od 18 do 24 lat. Na-stępnie sytuacja zmieniła się na niekorzyść bezrobotnych z kolejnej grupy wiekowej, od 25 do 34 roku

życia. Mimo nominalnych wahań i długookresowej malejącej tendencji udział tej grupy wśród ogółu osób pozostających bez pracy będzie się powoli, ale syste-matycznie umacniał. Z poziomu 27,63% w pierwszym roku odsetek ten wzrośnie do 30,78% w roku zamyka-jącym analizę. Udział stosunkowo najmłodszych bez-robotnych zmniejszy się o 11,5 p.p., do 17,32% w roku 2025. Największe względne przyrosty zostaną nato-miast odnotowane w grupie osób 55 lat i więcej. Z poziomu 2,33% ogółu osób pozbawionych zatrud-nienia w roku 2000 odsetek ten wzrośnie do 13,74% w ostatnim roku objętym prognozą. Między rokiem 2001, a 2002 liczebność omawianej grupy zwiększyła

się o 30,19%; w roku 2004 i 2005 odpowiednio o kolejne 24,7% i 22,30%. Powyższe tendencje dowo-dzą istnienia związku między liczbą bezrobotnych, a wiekiem.

W początkowym okresie badania najwięcej osób bezrobotnych legitymizowało się wykształce-niem zasadniczym zawodowym. Grupa ta liczyła 2485 osób w roku 2002, po czym zaczęła się zmniej-

szać, by w roku 2008 de facto zrównać się liczebnie z kategorią osób, które zakończyły edukację stosun-kowo najwcześniej (na poziomie gimnazjum, szkoły podstawowej lub też w ogóle bez wykształcenia). Po-cząwszy od roku 2009 do końca prognozy tendencje w obu grupach będą przebiegały równolegle, a bezro-botnych z wykształceniem co najwyżej gimnazjalnym będzie przeciętnie o 13 osób więcej, niż z uprawnie-niami zawodowymi (w 2025 roku odpowiednio 1030 oraz 1017 osób). Największe zmiany udziału poszcze-gólnych grup wykształcenia wśród bezrobotnych ogó-łem w okresie historycznym dotyczyły osób po szko-łach zawodowych (spadek o 10,5 p.p., do poziomu

31,53% w roku 2009). Zmiany in minus odnotowano natomiast wśród osób po liceach ogólnokształ-cących i studiach wyższych (wzrost o 5,49 p.p., odpowiednio do poziomu 9,59% i 7,38% w analo-gicznym roku). W okresie predykcji struktura ta pozostanie stabilna.

Szacuje się, że do roku 2025 liczba bezrobotnych ulegnie zmniejszeniu o 26,20% (3240 osób w porównaniu do 4390 w 2009 roku). Liczba kobiet pozbawionych zatrudnienia w okresie prognozy zmniejszy się o 29,44%. Osoby młodsze, z wykształceniem zawodowym oraz z doświadczeniem za-wodowym do 10 lat będą najmniej narażone na bezrobocie, a płcią defaworyzowaną w dostępie do rynku pracy w ujęciu długofalowym zostaną mężczyźni.

Rysunek 13.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie kozienickim

Rysunek 13.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie kozienickim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








14. Bezrobocie w powiecie legionowskim15

Powiat ziemski z siedzibą w Legionowie, należący do podregionu warszawskiego wschodniego, zlokalizowany jest w centralnej części województwa mazowieckiego. Stopa bezrobocia rejestrowane-go pod koniec lutego 2011 roku wyniosła 12,5%; co w stosunku do roku 2002 oznacza spadek o 7,3 p.p. W powiecie legionowskim w roku 2009 odnotowano jeden z największych przyrostów licz-by bezrobotnych kobiet w stosunku do roku 2008, wynoszący 38,18% (423 osoby). Udział pań wśród ogółu osób pozostających bez pracy wynosił 45,76%.

Liczba bezrobotnych ogółem w okresie 2000–2009 charakteryzuje się trendem parabolicznym. Po przeciętnym 18-procentowym tempie wzrostu w ciągu pierwszych trzech lat analizy nastąpiła zmiana tendencji, i z poziomu 6342 osób liczba bezrobotnych do roku 2008 spada do 2215. W 2009 roku miał

miejsce bardzo wysoki, 51-procentowy przyrost liczby bezrobotnych w stosunku do roku 2008 (wzrost do 3350 osób). W okresie prognozy wystąpi ponownie tendencja malejąca. Analiza struktury bezrobocia pod kątem płci wykazuje zwiększanie się dysproporcji w dostępie do zatrudnienia między kobietami a męż-czyznami. W roku 2000 relacja pań względem panów pozbawionych zatrudnienia była jak 55,46–44,54 na niekorzyść tych pierwszych. Można oczekiwać, iż w ostatnim roku analizy relacja ta będzie jak 41,73–58,27 na niekorzyść mężczyzn. Nierówności ulegną pogłębieniu, przy czym zmieni się ich kierunek.

Z rysunku 14.2. wynika, iż do roku 2008 najliczniejszą kategorię bezrobotnych stanowiły osoby ze stażem pracy do 1 roku. Ich udział wśród ogółu osób pozostających bez pracy w okresie historycz-

nym zmniejszył się o 5,2 p.p., do poziomu 32,04% w roku 2009. Do 2025 odsetek ten w dalszym ciągu będzie malał, wskazując finalnie 23,87% wszystkich bezrobotnych. Korzystna tendencja wystąpi także w grupie osób o doświadczeniu zawodowym z prze-działu 10–30 lat. Ich udział na przestrzeni badania zostanie ograniczony o 3 p.p., do 28,01% w ostatnim roku objętym analizą. Na bezrobocie w coraz więk-szym stopniu narażone będą natomiast osoby z mak-symalnie 10-letnim stażem, gdyż między rokiem 2003, a 2025 ich udział wzrośnie o 10,4 p.p., do poziomu 40,11%. W kolejnych latach będzie się powiększała również grupa bezrobotnych z doświadczeniem ponad

trzydziestoletnim. Nie można zatem wskazać jednoznacznej relacji między stażem pracy, a liczbą osób pozbawionych zatrudnienia.

15 Wstępną charakterystykę powiatu legionowskiego opracowano na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl; dane dot. bezrobocia [data dostępu: 26.10.2010]; WUP w Warszawie, Rynek


Rysunek 14.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie legionowskim

Rysunek 14.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie legionowskim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






W powiecie legionowskim struktura bezrobocia ze względu na wiek kształtuje się bardzo dyna-micznie, co obrazuje rysunek 14.3. Do roku 2001 najwięcej bezrobotnych pochodziło z relatywnie najmłodszej grupy wiekowej (1447 osób). Następnie liczebnie dominować zaczęły osoby pomiędzy

45, a 54 rokiem życia, których maksymalnie w 2004 roku było 1780. Cztery lata później pogorszeniu ulega sytuacja osób w wieku 25–34 lata, w związku z czym stają się najliczniejszą grupą wiekową wśród bezro-botnych ogółem (642 osoby w roku 2008). Na podsta-wie prognoz można oczekiwać, iż kategoria ta pozo-stanie dominująca, zarówno w ujęciu nominalnym (820 osób w 2025 roku), jak i względnym (38,05%, przyrost o 17,9 p.p. względem roku 2000). Szacuje się, że od 2019 roku drugą pod względem liczebności gru-pą będą bezrobotni powyżej 55 roku życia. Największa początkowo kategoria osób w wieku 18–24 lata będzie najmniej liczna pod koniec okresu objętego badaniem,

co wraz z rosnącą liczbą bezrobotnych wśród stosunkowo najstarszych osób dowodzi istnienia relacji między wiekiem, a zagrożeniem bezrobociem.

W całym okresie objętym badaniem najbardziej narażone na wykluczenie z rynku pracy są osoby o relatywnie najniższym poziomie wykształcenia. Wraz z każdym kolejnym szczeblem edukacyjnym niebezpieczeństwo utraty pracy jest coraz mniejsze, co dokładnie obrazuje rysunek 14.4. W 2004 roku

bez pracy pozostawało 2217 osób z wykształceniem gimnazjalnym i niższym (wartość maksymalna), co przekładało się na 35,68% udział wśród bezrobotnych ogółem. W tym samym roku pozbawionych zatrudnie-nia było 314 osób z wykształceniem wyższym, co było odsetkiem rzędu 5,05%. Struktura bezrobocia w prze-dziale 2009–2025 będzie stabilna, niewielkie przesu-nięcia przewidywane są jedynie w grupie osób z wy-kształceniem zasadniczym zawodowym (wzrost o 1 p.p., finalnie udział rzędu 24,33%) oraz średnim ogólnokształcącym (podobny przyrost, do poziomu 12,82% w ostatnim roku objętym badaniem).

W powiecie legionowskim do 2025 roku przewiduje się zmniejszenie liczby bezrobotnych o 35,50%, natomiast wśród kobiet powinna być to redukcja rzędu 41%. Najbardziej zagrożeni pozo-stawaniem poza rynkiem pracy są osoby w wieku 55+, z wykształceniem gimnazjalnym lub niższym.

Rysunek 14.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie legionowskim

Rysunek 14.4. Liczba bezrobotnych według wykształ-cenia w powiecie legionowskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








15. Bezrobocie w powiecie lipskim16

Powiat lipski położony jest w południowo-wschodniej części województwa mazowieckiego. Sto-pa bezrobocia rejestrowanego zwiększała się do 2004 r., w którym wyniosła 19,3%. Następnie uległa redukcji o 5,9 p.p. przez kolejne lata (2005–2008). Od 2009 roku można zaobserwować spadek oma-wianego wskaźnika – w lutym 2011 roku stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 14,9%.

Analizując liczbę bezrobotnych w podziale na płeć, można stwierdzić, że w latach 2001–2009 wskaźnik ten ulegał redukcji. W 2001 roku liczba bezrobotnych sięgała 4219 osób, z czego 56,03%

stanowili mężczyźni, i była to jednocześnie najwyższa liczba osób pozostających bez pracy w całym okresie historycznym, podczas gdy w 2009 roku liczba ta spa-dła do 2566 osób. Należy zwrócić uwagę na 2008 rok, ponieważ w tym czasie na rynku pracy pozostawało 2330 osób bezrobotnych, a w 2009 roku ich liczba wzrosła o 10,13% w porównaniu z 2008 rokiem. W latach 2000–2009 najbardziej zagrożeni utratą pracy byli mężczyźni – ich odsetek wahał się w granicach 52–56%. Wyjątek stanowił 2007 rok, gdyż w tym cza-sie bardziej zagrożone bezrobociem były kobiety, a ich udział wyniósł 50,34%. W długim okresie można się spodziewać redukcji ogółu bezrobotnych do poziomu

1722 osób w 2025 roku. Lata 2010–2025 wskazują na dominację bezrobotnych mężczyzn, a ich udział w 2025 roku sięgnie 53,99%, co daje 1004 osoby.

Rozpatrując liczbę bezrobotnych według stażu pracy w latach 2003–2009, obserwujemy malejącą tendencję we wszystkich grupach osób bezrobotnych. Najwięcej bezrobotnych posiadało staż krótszy niż

1 rok (1195 osób w 2009 roku). Najmniejszą szansę pozostania bezrobotnym obserwuje się wśród osób ze stażem pracy powyżej 30 lat (33 osoby w 2009 roku). Prognozowane jest utrzymanie obecnej struktury bezro-botnych według stażu pracy. Odsetki osób bezrobotnych z najkrótszym stażem pracy (do 1 roku) ulegną redukcji z 55,22% w 2003 roku do 36,88% w 2025 roku. Udział osób ze stażem pracy od 1 roku do 10 lat wzrośnie z 27,88% w 2003 roku do 42,69% w 2025 roku. Odse-tek osób bezrobotnych ze stażem pracy od 10 do 30 lat pozostanie najniższy spośród analizowanych, jednak w okresie prognozy będzie miał tendencje wzrostowe i w 2025 roku osiągnie 18,07%. Liczba osób bezrobot-

nych z najdłuższym stażem pracy wzrośnie o 2,1 p.p. i osiągnie 2,36% w 2025 roku. Można zatem wy-sunąć wniosek, że im dłuższy staż pracy tym mniejsze prawdopodobieństwo bezrobocia.

16 Wstępna charakterystyka powiatu lipskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 15.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie lipskim

Rysunek 15.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie lipskim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

40

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Struktura wieku osób bezrobotnych została przedstawiona na rysunku 15.3. Najliczniejsza grupa bezrobotnych to osoby w wieku 25–34 lata. Ich odsetek utrzyma się w okresie prognozy w granicach

28%. Najniższy odsetek osób bezrobotnych można zaobserwować w grupie osób powyżej 55 roku życia, który w okresie historycznym wzrósł o 6 p.p. do 8,81% w 2009 roku, osiągając liczbę 226 osób. Prognozowana jest kontynuacja trendu rosnącego omawianego udziału do 13,7% w 2025 roku. Grupa ta będzie stanowić naj-niższy odsetek wśród omawianych grup (235 osób). Należy zwrócić uwagę na redukcję o prawie 10 p.p. odsetka osób bezrobotnych w wieku od 35 do 44 lat. W 2025 roku grupa ta stanowić będzie 13,74% ogółu bezrobotnych w powiecie lipskim. Analizując najmłod-sze osoby bezrobotne, korzystna wydaje się malejąca tendencja udziału tej grupy osób w ogóle bezrobotnych

– z 28,77% w 2000 roku do 25,32% w 2025 roku. Nasuwa się wniosek, że liczba osób bezrobotnych maleje wraz z wiekiem osób bezrobotnych.

Rysunek 15.4 obrazuje strukturę wykształcenia osób bezrobotnych. Coraz wyższy poziom wy-kształcenia wpływa korzystnie na redukcję bezrobocia. Najbardziej zagrożone utratą pracy są osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym i gimnazjalnym, których odsetki wyniosą odpowiednio

34% i 20% przez cały okres prognozy. Najlepszą sytu-acja na rynku pracy charakteryzuje się grupa osób z wyższym wykształceniem, których udział w ogóle bezrobotnych kształtuje się w granicach 8%, co daje 157 osób w 2025 roku. Osoby bezrobotne z wykształ-ceniem średnim stanowią 16,04% ogółu bezrobotnych – w 2025 roku ich liczba sięgnie 276 osób. Odsetek osób z wykształceniem policealnym i średnim zawo-dowym wyniesie 20,89% ogółu bezrobotnych, co w 2025 roku daje 359 osób. Wnioskując, można po-wiedzieć, że szansa zostania osobą bezrobotną maleje wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia.

Liczba bezrobotnych w powiecie lipskim ulegnie redukcji o 32,89% w latach 2009–2025 – spa-dek liczby bezrobotnych kobiet wyniesie 35,81%. Mężczyźni będą bardziej zagrożeni bezrobociem. Najwyższe spadki będą obserwowane w grupie bezrobotnych osób w wieku 35–44 lata. Najbardziej stabilną sytuacją odznacza się grupa najstarszych osób bezrobotnych (w wieku powyżej 55 lat, z 30-letnim stażem). Wyższy poziom wykształcenia oraz dłuższy staż pracy zmniejszają ryzyko pozo-stania osobą bezrobotną.

Rysunek 15.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie lipskim

Rysunek 15.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie lipskim

05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








16. Bezrobocie w powiecie łosickim17

Główną siedziba powiatu łosickiego jest miasto Łosice. Jest to powiat województwa mazowiec-kiego najdalej wysunięty na wschód. Wskaźnik bezrobocia rejestrowanego uległ redukcjom w latach 2004–2008. Wskaźnik stopy bezrobocia rejestrowanego w 2004 roku odnotowany został na poziomie 16,4%. W następnych latach (2005–2008) ulegał redukcji o 5 p.p. W lutym 2011 roku stopa rejestro-wanego bezrobocia wyniosła 13,2%.

Liczba bezrobotnych w podziale na płeć została przedstawiona na rysunku 16.1. Okres historyczny (2000–2009) charakteryzuje się trendem parabolicznym. Najwyższa wartość liczby bezrobotnych odno-

towana została w 2002 roku (2635 osób), w tym 52,83% stanowili mężczyźni. Rok 2009 przełamał dotychczaso-wą tendencję, gdyż liczba bezrobotnych wzrosła o 16,61% w porównaniu z 2008 rokiem. W kolejnych latach liczba bezrobotnych zmniejszała się aż do 2008 roku, w którym osiągnęła 1614 osób. Prognoza wskazu-je na powrót do spadkowej tendencji przy średnim rocz-nym tempie spadku 2,18%. W 2025 roku liczba bezro-botnych w powiecie łosickim osiągnie 756 osób. Struk-tura liczby bezrobotnych według płci pokazuje, że do 2009 roku dominowali mężczyźni, ponieważ ich udział w ogóle bezrobotnych wyniósł 53–54%. W 2025 roku udział mężczyzn wzrośnie do 57,19%.

Na rysunku 16.2. została przedstawiona liczba bezrobotnych według stażu pracy. Lata 2000–2009 pokazują malejącą tendencję we wszystkich grupach bezrobotnych. Największa liczba bezrobotnych jest ze stażem pracy do jednego roku (1026 osób w 2009 roku), natomiast najmniejszą grupę bezro-

botnych stanowią osoby z 30-letnim stażem pracy (39 osób w 2009 roku). Prognozowane jest utrzymanie obecnej struktury bezrobotnych według stażu pracy. Odsetki osób bezrobotnych z najkrótszym stażem pra-cy (do 1 roku i 1–10 lat) pozostaną na tym samym po-ziomie w długim okresie (odpowiednio 54,60% i 29,20%). Udział osób bezrobotnych ze stażem pracy od 10 do 30 lat zmniejszy się z 14,13% w 2009 roku (266 osób) do 11,98% w 2025 roku (158 osób). Odse-tek osób z najdłuższym stażem pracy w okresie pro-gnozy wzrośnie o 2 p.p. i osiągnie poziom 3,88% w roku 2025, co daje 51 osób bezrobotnych. Można wywnioskować, że bezrobocie maleje wraz ze wzro-stem stażu pracy.

17 Wstępna charakterystyka powiatu łosickiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 16.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie łosickim

Rysunek 16.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie łosickim

02

55

07

51

00

%

50

01

00

01

50

02

00

02

50

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Strukturę wieku obrazuje rysunek 16.3. Najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby w wieku do 24 lat (588 osób w 2009 roku) i w przedziale wiekowym 25–34 lata (579 osób w 2009

roku). Ich odsetek utrzyma się w czasie prognoz na poziomie odpowiednio 27% i 32%. Należy podkreślić, iż w 2025 roku liczba osób bezrobotnych w przedziale wiekowym 25–34 lata będzie najwyższa i wyniesie 34,05% ogółu bezrobotnych. Korzystna wydaje się sytuacja osób do 24 roku życia, gdyż udział tej grupy w ogóle bezrobotnych będzie malał – z 38,54% w 2000 roku do 25,59% w 2025 roku. Najniższą liczbę bezro-botnych obserwujemy w grupie powyżej 55 lat. Liczba ta w okresie historycznym wzrosła o 6 p.p. do 7,39% w 2009 roku. Prognozowany jest dalszy wzrost oma-wianego udziału do 11,51% w 2025 roku, co daje 152 osoby bezrobotne. Uwagę przyciąga spadek liczby

bezrobotnych w wieku 35-44 lata, gdyż w 2025 roku grupa ta stanowić będzie jedynie 8,64% ogółu bezrobotnych (114 osób) i będzie jednocześnie najniższym odsetkiem wśród omawianych grup. Moż-na wysnuć wniosek, że bezrobocie maleje wraz z wiekiem osób bezrobotnych.

Rysunek 16.4 obrazuje strukturę liczby bezrobotnych według wykształcenia. Największe praw-dopodobieństwo utraty pracy mają osoby w wykształceniem zasadniczym zawodowym i gimnazjal-

nym, odpowiednio 26% i 25%. Najlepszą sytuacją na rynku pracy cieszą się osoby z wykształceniem wyż-szym, gdyż ich udział w ogóle bezrobotnych kształtuje się na poziomie 8% - co daje 113 osób w 2025 roku. Osoby bezrobotne z wykształceniem średnim ogólno-kształcącym stanowią 15%, a ich liczba w 2025 roku osiągnie 204 osoby. Liczba osób z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym wyniesie w 2025 roku 327 osób, co stanowi 24,78% ogółu bezrobot-nych. Można wywnioskować, że im wyższe wykształ-cenie, tym mniejsze prawdopodobieństwo pozostania osobą bezrobotną.

W latach 2009–2025 spodziewane jest zmniejszenie liczby bezrobotnych o 29,70%. Szacuje się, że mężczyźni będą bardziej dotknięci bezrobociem niż kobiety. Najbardziej zagrożone utratą pracy będą osoby z przedziału wiekowego od 25 do 34 lat, z wykształceniem zasadniczym zawodowym, posiadające staż pracy do 1 roku.

Rysunek 16.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie łosickim

Rysunek 16.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie łosickim

02

00

40

06

00

80

01

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






02

00

40

06

00

80

01

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








17. Bezrobocie w powiecie makowskim18

Powiat makowski należy do podregionu ostrołęcko-siedleckiego. Siedzibą powiatu jest Maków Mazowiecki. Stopa bezrobocia rejestrowanego zwiększała się do 2004 roku, w którym wyniosła 25,6%. W kolejnych latach (2005–2008) zmniejszyła się o 7 p.p. Od 2009 roku można zaobserwować wzrost omawianego wskaźnika – w lutym 2011 roku stopa bezrobocia rejestrowanego była na poziomie 21,6%.

Biorąc pod uwagę bezrobocie w powiecie makowskim, można zauważyć, że w latach 2000–2003 ulegało ono wzrostowi. W 2000 roku liczba bezrobotnych wynosiła 4738 osób, a w 2003 roku zwięk-

szyła się do poziomu 5390 osób. Następnie aż do 2008 roku obserwujemy spadek liczby bezrobotnych – w 2008 roku ich liczba wynosiła 3688 osób. Rok 2009 zmienił dotychczasowy trend – liczba bezrobotnych wzrosła o 16,95% w porównaniu z 2008 rokiem. Pro-gnozuje się, że w latach 2010–2025 liczba osób pozo-stających bez pracy będzie się zmniejszać, a bardziej zagrożeni utratą pracy w całym okresie prognozy będą mężczyźni. Ich udziały w ogóle bezrobotnych w dłu-gim okresie będą kształtować się na poziomie 55%, a w 2025 roku ich liczba wyniesie 1472 osoby.

Rysunek 17.2. obrazuje liczbę bezrobotnych według stażu pracy w powiecie makowskim. W la-tach 2000–2008 obserwujemy malejącą tendencje we wszystkich grupach osób bezrobotnych. Najwię-cej bezrobotnych posiadało staż do jednego roku (2092 osoby w 2009 roku). Najmniejszą szansę na

pozostanie bezrobotnym maja osoby z 30-letnim sta-żem pracy (68 osób w 2009 roku). Prognozuje się utrzymanie tej struktury według stażu pracy. Odsetki osób bezrobotnych ze stażem pracy od 10 do 30 lat pozostaną stabilne w długim okresie – 17,40% ogółu bezrobotnych. Udział osób ze stażem pracy od 1 roku do 10 lat zwiększy się z 29,22% w 2003 roku do 38,1% w 2025 roku. Odsetek osób z najdłuższym stażem pra-cy pozostanie najniższy, jednakże w całym okresie prognozy wzrośnie o 1,52 p.p. i osiągnie 2,26% ogółu bezrobotnych. Nasuwa się wniosek, że im dłuższy staż pracy tym mniejsze prawdopodobieństwo pozostania bezrobotnym.

18 Wstępna charakterystyka powiatu makowskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia (data dostępu: 2.11.2010r.) oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 17.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie makowskim

Rysunek 17.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie makowskim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Liczba bezrobotnych według wieku została przedstawiona na rysunku 17.3. Największa grupa bezrobotnych to osoby w wieku do 24 lat i w przedziale wiekowym 25–34 lata. Ich odsetek utrzyma

się w czasie prognozy w granicach odpowiednio 22% i 31,45%. Analizując osoby najmłodsze, korzystna wydaje się tendencja spadkowa tej grupy bezrobotnych w ogóle bezrobotnych – z 31,54% w 2000 roku (4738 osób) do 20,87% w roku 2025, co daje 2630 osób. Najmniej osób bezrobotnych obserwujemy w wieku powyżej 55 lat. Ich odsetek w okresie historycznym wzrósł o 5,88 p.p. do 8,79% w 2009 roku. Prognozuje się kontynuację trendu rosnącego tego udziału do 12,91% w 2025 roku – 339 osób. Należy zwrócić uwa-gę na redukcję o 9,77 p.p. odsetka osób w przedziale wiekowym 35–44 lata. Grupa ta w 2025 roku będzie stanowić 12,98% ogółu bezrobotnych. Udział osób

w wieku 45–54 lata wzrośnie w okresie prognozy o 5,67 p.p. i prognozuje się, że grupa ta osiągnie w 2025 roku 21,33% ogółu bezrobotnych.

Rysunek 17.4. obrazuje liczbę osób bezrobotnych według wykształcenia. Im wyższy poziom wy-kształcenia tym lepsza redukcja bezrobocia. Najbardziej zagrożone bezrobociem są osoby z najniż-szym wykształceniem – zasadniczym zawodowym i gimnazjalnym. Ich odsetki wyniosą odpowiednio

33,75% i 25,70% przez cały okres prognozy. Najlepszą sytuację na rynku pracy mają osoby z wykształceniem wyższym, których udział w ogóle bezrobotnych kształ-tuje się na poziomie 5,50%, co daje 149 osób bezro-botnych w 2025 roku. Bezrobotni z wykształceniem średnim stanowią 15,26% ogółu bezrobotnych przez cały okres prognozy, co daje 403 osoby bezrobotne w 2025 roku. Osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym stanowią przeciętnie grupę 19,50% bezrobotnych, co daje 511 osób bez pracy w 2025 roku. Wraz ze wzrostem poziomu wykształce-nia, maleje szansa na zostanie osobą bezrobotną.

Liczba bezrobotnych w powiecie makowskim ulegnie redukcji o 39,01% w latach 2009–2025. Mężczyźni będą grupą osób bardziej zagrożonych bezrobociem niż kobiety. Spadek liczby bezrobot-nych kobiet wyniesie 40,76%. Najwyższe spadki będą obserwowane w grupie bezrobotnych osób w wieku 35–44 lata, a mianowicie średnioroczne tempo spadku wyniesie w tej grupie 4,61%. Najlep-szą sytuacją na rynku pracy odznacza się grupa osób w wieku powyżej 55 lat, ponieważ średnie tempo spadku udziału tej grupy wyniesie 0,97%. Wyższy poziom wykształcenia oraz dłuższy staż pracy wpływają pozytywnie na zmniejszanie bezrobocia.

Rysunek 17.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie makowskim

Rysunek 17.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie makowskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








18. Bezrobocie w powiecie mińskim19

Powiat miński usytuowany jest w województwie mazowieckim w aglomeracji warszawskiej. Stopa bezrobocia rejestrowanego zwiększała się do 2004 roku, w którym wyniosła 17,9%. Lata 2005–2008 zaowocowały redukcja stopy bezrobocia o 10 p.p. Rok 2009 spowodował wzrost tego wskaźnika – w lutym 2011 roku stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 10,4%.

Liczba bezrobotnych w podziale na płeć została przedstawiona na rysunku 18.1. Okres historyczny charakteryzuje się trendem parabolicznym. Najwyższa wartość liczby bezrobotnych w powiecie miń-

skim została odnotowana w 2004 roku – 8048 osób, w tym 54,55% stanowili mężczyźni. Rok 2009 przeła-mał dotychczasowa tendencję, gdyż liczba bezrobotnych wzrosła o 22,73% w porównaniu z 2008 rokiem. W 2009 roku liczba bezrobotnych wynosiła 3650 osób, w tym 54,67% stanowili mężczyźni. Prognoza wskazuje na spadkową tendencję przy średnim rocznym tempie spadku 2,84%. Liczba osób bezrobotnych w powiecie mińskim w 2025 roku wyniesie 2323 osób. Struktura liczby bezrobotnych według płci do 2009 roku wskazy-wała na dominację bezrobotnych mężczyzn, ponieważ ich udział w ogóle bezrobotnych wyniósł 52%. Udział ten wzrośnie do 55,97% w 2025 roku.

Na rysunku 18.2 została przedstawiona struktura bezrobotnych według stażu pracy w powiecie mińskim. W latach 2000–2008 obserwujemy malejącą tendencję we wszystkich grupach bezrobot-

nych. Najwięcej bezrobotnych nie pracowało od roku do 10 lat (1303 osoby w 2009 roku). Najmniejszą szan-sę pozostania bezrobotnym mają osoby z ponad 30-letnim stażem pracy (129 osób w 2009 roku). Progno-zowane jest utrzymanie obecnej struktury bezrobot-nych według stażu pracy. Odsetek osób z najkrótszym stażem pracy - do jednego roku i od roku do 10 lat, pozostanie w miarę stabilny w długim okresie – odpo-wiednio 29,50% i 38% ogółu bezrobotnych. Udział osób ze stażem pracy od 10 do 30 lat zwiększy się z 16,68% w 2003 roku do 17,43% w 2025 roku. Odse-tek osób z najdłuższym stażem pracy zwiększy się o 1,52 p.p. i osiągnie 2,26% w 2025 roku.

19 Wstępna charakterystyka powiatu mińskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 18.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie mińskim

Rysunek 18.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie mińskim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

08

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Rysunek 18.3 obrazuje liczbę bezrobotnych według wieku w powiecie mińskim. Najliczniejsza grupa bezrobotnych to osoby w wieku 25–34 lata. W okresie prognoz ich odsetek utrzyma się na po-

ziomie 34,30%. Najmniej osób bezrobotnych jest w wieku powyżej 55 lat. W okresie historycznym ich odsetek wzrósł o 5,88 p.p. do 8,79% w 2009 roku (396 osób). Prognozowana jest kontynuacja trendu rosnące-go omawianego udziału do 12,91% w 2025 roku, co daje 363 osoby Należy zwrócić uwagę na redukcję o 9,77 p.p. odsetek osób bezrobotnych w wieku 35–44 lata. W 2025 roku grupa ta stanowić będzie 12,98% (252 osób) ogółu bezrobotnych w powiecie mińskim. Grupa najmłodszych osób bezrobotnych w wieku do 24 lat zmniejszy się z 31,53% w 2000 roku do 20,87% w roku 2025. Można wysnuć z tego wniosek, że liczba bezrobotnych maleje wraz z wiekiem.

Liczba bezrobotnych według wykształcenia została przedstawiona na rysunku 18.4. Najbardziej narażone na utratę pracy są osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz z wykształceniem

policealnym i średnim zawodowym. Ich odsetki wy-niosą odpowiednio 25,16% i 24,70% przez cały okres prognozy. Osoby bezrobotne z wykształceniem gimna-zjalnym stanowią 21,32% ogółu bezrobotnych, a w 2025 roku ich liczba wyniesie 474 osób. Osoby bezrobotne z wyższym wykształceniem charakteryzują się najlepszą sytuacją na rynku pracy – co daje 313 osób w 2025 roku. Osoby bezrobotne z wykształce-niem średnim stanowią 12,50% ogółu bezrobotnych, a ich liczba w 2025 roku wyniesie 377 osób. Wniosku-jąc można powiedzieć, że szansa zostania osobą bezro-botną maleje wraz ze wzrostem wykształcenia.

Liczba bezrobotnych w powiecie mińskim ulegnie redukcji o 22% w latach 2009–2025. Spadek liczby bezrobotnych kobiet wyniesie 6%, natomiast mężczyźni będą bardziej zagrożeni utratą pracy. Najwyższe spadki będą obserwowane w grupie bezrobotnych osób w wieku 35–44 lata – średniorocz-ne tempo spadku w okresie prognozy wyniesie -5,12%. Najbardziej stabilną sytuacją odznacza się grupa najstarszych osób bezrobotnych w wieku powyżej 55 lat oraz z najdłuższym stażem pracy. Średnie tempo spadku udziału tej grupy wyniesie w prognozowanym okresie -0,52%. Wyższy poziom wykształcenia i dłuższy staż pracy zmniejszają szansę zostania osobą bezrobotną.

Rysunek 18.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie mińskim

Rysunek 18.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie mińskim

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








19. Bezrobocie w powiecie mławskim20

Powiat mławski leży w północno – zachodniej części województwa mazowieckiego, na Nizinie Mazowieckiej. Analiza wielkości stopy bezrobocia rejestrowanego pozwala stwierdzić, że wielkość ta ulega zmniejszeniu. W 2004 roku wskaźnik ten wyniósł 28,6%. W latach 2005–2008 uległ redukcji o 10,7 p.p. W kolejnym roku obserwujemy wzrost omawianego wskaźnika, a w lutym 2011 roku stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 14,8%.

Analiza bezrobotnych kobiet i mężczyzn została przedstawiona na rysunku 19.1. Liczba osób bezrobotnych w powiecie mławskim osiągnęła najwyższą wartość 9584 osób w 2003 roku, w tym

51,54% stanowili mężczyźni. W 2009 roku liczba osób bezrobotnych (4470) wzrosła o 34,92% w porównaniu z rokiem 2008. Prognoza wskazuje na powrót do spad-kowej tendencji, przy średnim rocznym tempie spadku 1,66%. W 2025 roku liczba bezrobotnych w powiecie mławskim sięgnie 3514 osób. Do 2008 roku wśród bezrobotnych dominowały kobiety, a ich udział w ogó-le bezrobotnych wahał się w granicach 48–54%. Od 2009 roku w powiecie mławskim mężczyźni zaczęli przeważać jako osoby bezrobotne, a ich udział w ogóle bezrobotnych wzrośnie do 51,65% w 2025 roku.

Rysunek 19.2. przedstawia liczbę bezrobotnych według stażu pracy w powiecie mławskim. Okres historyczny obrazuje malejącą tendencję. Największa grupa osób bezrobotnych pracowała od roku do

10 lat, a mianowicie 1840 osób w 2009 roku. Warto zwrócić uwagę na osoby z 30-letnim stażem pracy, gdyż grupa ta ma najmniejsze szanse na pozostanie osobą bezrobotną (88 osób w 2009 roku). Według pro-gnoz zostanie utrzymana obecna struktura bezrobot-nych. Warto podkreślić, że odsetek osób bezrobotnych z najkrótszym stażem pracy (do 1 roku, 1–10 lat) pozo-stanie stabilny w okresie prognoz i wyniesie odpo-wiednio 31,20% i 42,23% ogółu bezrobotnych. Nato-miast udział osób ze stażem pracy od 10 do 30 lat zmniejszy się z 24,66% w 2003 roku do 23,54% w 2025 roku. Odsetek osób z najdłuższym stażem pra-cy wzrośnie w okresie prognoz o 2,9 p.p., osiągając

3,52% ogółu bezrobotnych w 2025 roku, co daje 123 osoby. Reasumując, im dłuższy staż pracy, tym mniejsze prawdopodobieństwo pozostania osobą bezrobotną.

20 Wstępna charakterystyka powiatu mławskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 19.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie mławskim

Rysunek 19.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie mławskim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

80

00

10

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Na rysunku 19.3 została przedstawiona liczba bezrobotnych według wieku w powiecie mław-skim. Najwięcej osób bezrobotnych znajduje się w przedziale wiekowym 25–34 lata, a ich odsetek

w okresie prognoz będzie na poziomie 27,21%. Naj-mniej osób bezrobotnych znajduje się w przedziale wiekowym powyżej 55 lat. Należy jednak podkreślić, że odsetek ten wzrósł w okresie historycznym o 7,9 p.p., osiągając 9,24% w 2009 roku. Prognozuje się dalszy wzrost tego udziału do 13,79% w 2025 roku, co daje 484 osoby bezrobotne. Odsetek osób bezrobot-nych w przedziale wiekowym 35–44 lata zmniejszył się w okresie historycznym (2000–2009) o 6,95 p.p. Prognozuje się, że odsetek ten będzie przybierał trend malejący, a w 2025 roku zmniejszy się do 12,26% ogółu bezrobotnych (430 osób). Jednocześnie będzie to najniższy odsetek wśród omawianych grup. Warto

zwrócić uwagę na najmłodsze osoby bezrobotne, których udział w ogóle bezrobotnych będzie przybie-rał trend malejący – z 31,28% w 2000 roku (2490 osób) do 19,78% w 2025 roku (695 osób). Im osoby są starsze, tym ryzyko bezrobocia jest mniejsze.

Największe prawdopodobieństwo utraty pracy mają osoby z najniższym wykształceniem – za-sadniczym zawodowym i gimnazjalnym. Ich odsetki wynoszą odpowiednio 30% i 29,50% przez cały

okres prognoz. Zdecydowanie w najlepszej sytuacji wśród wszystkich osób bezrobotnych są osoby z wy-kształceniem wyższym, gdyż ich udział w ogóle bezro-botnych jest na poziomie 7%, co daje 249 osób bezro-botnych w 2025 roku. Odsetek osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym kształtuje się na poziomie 12,20%, co daje 435 osób bezrobotnych w 2025 roku. Osoby bezrobotne z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym stanowić będą 20,87% bezro-botnych. Im wyższe wykształcenie, tym mniejsze prawdopodobieństwo pozostania osobą bezrobotną.

Mężczyźni i kobiety będą mniej więcej w takim samym stopniu narażeni na utratę pracy. Należy podkreślić fakt, że na liczbę bezrobotnych bardzo duży wpływ ma staż pracy, wiek i wykształcenie. Najbardziej stabilną sytuacją odznaczają się osoby z 30-letnim stażem pracy. Najwyższe spadki ob-serwowane będą w grupie osób bezrobotnych w przedziale wiekowym 35–44 lata. Reasumując, wyż-szy poziom wykształcenia i dłuższy staż pracy zmniejszają szanse pozostania osobą bezrobotną.

Rysunek 19.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie mławskim

Rysunek 19.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie mławskim

01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








20. Bezrobocie w powiecie nowodworskim21

Powiat nowodworski należy do podregionu warszawskiego wschodniego. Wskaźnik będący mia-rą nieaktywności zawodowej, uległ licznym redukcjom w latach 2004–2008. W 2004 roku zarejestro-wana stopa bezrobocia wynosiła 21,5%. W kolejnych latach (2005–2008), uległa zmniejszeniu o 12,3 p.p. W 2009 roku odnotowano ponowny wzrost omawianego wskaźnika, który w lutym 2010 roku był na poziomie 12,9%.

Analiza bezrobotnych w podziale na płeć została przedstawiona na rysunku 20.1. Najwyższa war-tość osób bezrobotnych została osiągnięta w 2002 roku – 3138 osób, w tym 50,60% stanowili męż-czyźni. Rok 2009 przełamał dotychczasowa tendencję, gdyż liczba bezrobotnych wzrosła o 45,78%

w porównaniu z 2008 rokiem. W 2009 roku liczba osób bezrobotnych kształtowała się na poziomie 1505 osób, z czego 52,51% to mężczyźni. Prognoza wskazu-je na spadkową tendencję liczby bezrobotnych, przy średnim rocznym tempie spadku 1,43%. W powiecie nowodworskim liczba osób bezrobotnych w 2025 roku sięgnie 1316 osób. Struktura bezrobotnych według płci wskazywała na dominację kobiet do 2008 roku, ponie-waż ich udział w ogóle bezrobotnych wahał się w gra-nicach 47–55%. Od 2009 roku dominują mężczyźni, a ich udział w ogóle bezrobotnych wzrośnie do 56,06% w 2025 roku.

Rysunek 20.2. przedstawia bezrobotnych według stażu pracy w powiecie nowodworskim. Rozpa-trując okres historyczny (2003–2008), obserwujemy malejącą tendencję we wszystkich grupach bez-

robotnych. Najwięcej osób bezrobotnych pozostawało bez pracy z przedziału wiekowego od roku do 10 lat (1070 osób w 2009 roku). Najmniejszą szansę na pozo-stanie osoba bezrobotną mają osoby z 30-letnim sta-żem pracy – 103 osoby w 2009 roku. Prognozuje się, że obecna struktura bezrobotnych będzie utrzymana na dotychczasowym poziomie. Odsetki osób z najkrót-szym stażem pracy, t.j. do 1 roku i 1–10 lat, pozostaną stabilne w okresie prognozy i wyniosą średnio 29,69% i 40,58% ogółu bezrobotnych. Udział osób ze stażem pracy od 10 do 30 lat ulegnie redukcji o 6,52 p.p. i wyniesie 24,35% w 2025 roku (571 osób). Odsetek osób z najdłuższym stażem pracy zwiększy się z 2,31%

w 2003 roku do 4,54% w 2025 roku (106 osób). Prawdopodobieństwo pozostania bezrobotnym zmniejsza się wraz ze wzrostem stażu pracy.

21 Wstępna charakterystyka powiatu nowodworskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 20.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie nowodworskim

Rysunek 20.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie nowodworskim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Na rysunku 20.3 została przedstawiona liczba bezrobotnych według wieku w powiecie nowo-dworskim. Najwięcej osób bezrobotnych znajduje się w przedziale wiekowym 25–34 lata, a ich odse-tek w okresie prognozy utrzyma się na średnim poziomie 29,69%. Grupa osób powyżej 55. roku życia stanowi najniższy odsetek osób bezrobotnych, który w okresie historycznym wzrósł o 7,74 p.p. do

10,57% w 2009 roku. Prognozuje się dalszy wzrost tego udziału do 15,46% w 2025 roku, co daje 363 oso-by bezrobotne Grupa osób bezrobotnych w wieku 35–44 lata ulegnie redukcji z 17,48% w 2009 roku do 12,23% w 2025 roku. Będzie to najniższy odsetek osób bezrobotnych wśród wszystkich omawianych grup. Najmłodszej grupie osób bezrobotnych będzie towa-rzyszyć trend malejący. Ich odsetek w okresie progno-zy zmniejszy się o 2,41 p.p. – z 20,73% w 2009 roku do 18,32% w 2025 roku (430 osób). Nasuwa się wnio-sek, że liczba osób bezrobotnych maleje wraz z wie-kiem osób bezrobotnych.

Rysunek 20.4. przedstawia liczbę bezrobotnych według wykształcenia w powiecie nowodwor-skim. Najbardziej narażone na utratę pracy są osoby z najniższym wykształceniem – zasadniczym zawodowym i gimnazjalnym. Ich odsetki wynoszą średnio 28,56% i 33,26% w całym okresie progno-

zy. W najlepszej sytuacji na rynku pracy znajdują się osoby bezrobotne z wykształceniem wyższym – ich udział w ogóle bezrobotnych kształtuje się na poziomie 5,77% w całym okresie prognozy, co daje 134 osoby bezrobotne w 2025 roku. Średnio 11,54% ogółu bezro-botnych stanowią osoby bezrobotne z wykształceniem średnim ogólnokształcącym – ich liczba w 2025 roku sięgnie 280 osób. Osoby z wykształceniem policeal-nym i średnim zawodowym stanowią 20,88% ogółu bezrobotnych, co daje 488 osób bezrobotnych z tego przedziału w 2025 roku. Reasumując, im wyższy po-ziom wykształcenia tym mniejsze ryzyko pozostania osobą bezrobotną.

Liczba bezrobotnych w powiecie nowodworskim będzie maleć w całym okresie prognozy. Męż-czyźni będą bardziej zagrożeni bezrobociem. Najwyższe spadki zaobserwujemy w grupie osób bezro-botnych w wieku 35–44 lata. W najlepszej i jednocześnie najstabilniejszej sytuacji jest grupa osób powyżej 55 roku życia – średnioroczne tempo wzrostu wyniesie 0,68%. i z 30-letnim stażem pracy – średnioroczne tempo spadku wyniesie tu 0,11%. Nasuwa się wniosek, że im wyższy poziom wykształ-cenia i dłuższy staż pracy tym szanse na zostanie osobą bezrobotną maleją.

Rysunek 20.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie nowodworskim

Rysunek 20.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie nowodworskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








21. Bezrobocie w powiecie ostrołęckim22

Powiat ostrołęcki położony jest w północno-wschodniej części województwa mazowieckiego. Lata 2005–2008 przyniosły pozytywne zmiany na rynku pracy. Dowodem jest redukcja stopy bezro-bocia rejestrowanego o 11,2 p.p. Rok 2009 przyniósł ponowny wzrost omawianego wskaźnika. W lutym 2011 roku stopa bezrobocia rejestrowanego kształtowała się na poziomie 18,8%.

Analiza liczby bezrobotnych kobiet i mężczyzn została przedstawiona na rysunku 21.1. Okres hi-storyczny charakteryzuje się trendem parabolicznym. Największa liczba osób bezrobotnych w powie-

cie ostrołęckim została odnotowana w 2003 roku – 8785 osób, w tym 50,38% stanowili mężczyźni. Rok 2009 przełamał dotychczasowa tendencję, gdyż liczba bezrobotnych wzrosła o 24,61% w porównaniu z 2008 rokiem. W 2009 roku liczba bezrobotnych wynosiła 4972 osób, z czego 49,92% stanowili mężczyźni. Pro-gnoza wskazuje na powrót do spadkowej tendencji przy średnim rocznym spadku 2,69%. W 2025 roku liczba bezrobotnych w powiecie ostrołęckim wyniesie 3250 osób. Struktura liczby bezrobotnych w okresie historycznym wskazywała na porównywalną liczbę bezrobotnych kobiet i mężczyzn. Należy podkreślić jednak, że od 2006 roku dominowały bezrobotne ko-

biety, a ich udział w ogóle bezrobotnych wahał się w granicach 49–56%. Udział mężczyzn w ogóle bezrobotnych wzrośnie do 50,98% w 2025 roku.

Rozpatrując liczbę bezrobotnych według stażu pracy, w latach 2003–2008 można zaobserwować malejącą tendencję. Najwięcej osób bezrobotnych pracowało do jednego roku – ich liczba osiągnęła

2075 osób w 2009 roku. Najmniej zagrożone utrata pracy są osoby z 30-letnim stażem pracy – ich liczba w 2009 roku osiągnęła 52 osoby. Prognozy wskazują na utrzymanie obecnej struktury w długim okresie. Odsetki osób ze stażem pracy od 10 do 30 lat pozosta-ną stabilne w długim okresie, a ich odsetek wyniesie średnio 18,62% w całym okresie prognoz. Udział osób bezrobotnych ze stażem pracy od 1 roku do 10 lat zwiększy się z 33,16% w 2003 roku do 48,89% w 2025 roku, co daje 1589 osób bezrobotnych. Odsetek osób z przedziału wiekowego powyżej 55 lat pozostanie najniższy spośród wszystkich analizowanych osób bezrobotnych, jednak należy pokreślić fakt, że odsetek

ten wzrośnie w całym okresie o 1,71 p.p. i w 2025 roku osiągnie poziom 1,95% (269 osób) Im dłuższy staż pracy tym mniejsze prawdopodobieństwo pozostania osoba bezrobotną.

22 Wstępna charakterystyka powiatu ostrołęckiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 21.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie ostrołęckim

Rysunek 21.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie ostrołęckim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

80

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

04

00

05

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Na rysunku 21.3. została przedstawiona struktura liczby bezrobotnych według wieku w powiecie ostrołęckim. Najliczniejsza grupa bezrobotnych to osoby w wieku do 24 lat i z przedziału wiekowego 25–34 lata. Ich odsetek w okresie prognozy wyniesie odpowiednio 28,82% i 32,47%. Warto podkre-

ślić fakt, że odsetek osób bezrobotnych najmłodszych ulegnie spadkowi z 35,18% w 2000 roku do 28,14% w 2025 roku, co daje 914 osób. Najmniejszy odsetek osób pozostających bez pracy obserwujemy wśród bezrobotnych powyżej 55 roku życia. Ich udział w ogóle bezrobotnych przybierze trend rosnący w okresie prognozy i w 2025 roku wyniesie 8,29% (269 osób). Odsetek osób w wieku 35–44 lata zmniej-szy się z 22,15% w 2000 roku do 15,63% w 2025 roku. Grupa osób bezrobotnych z przedziału wiekowego 45–54 lata w okresie prognozy pozostanie na średnim po-ziomie 14,98%. Reasumując, liczba osób bezrobotnych maleje wraz z wiekiem osób bezrobotnych.

Rysunek 21.4. obrazuje liczbę bezrobotnych według wykształcenia w powiecie ostrołęckim. Największe prawdopodobieństwo utraty pracy mają osoby z wykształceniem zasadniczym zawodo-wym i gimnazjalnym. Ich odsetki wyniosą średnio odpowiednio 28,81% i 24,33% w całym okresie prognoz. Należy zwrócić szczególną uwagę na fakt, że prawdopodobieństwo pozostania osobą bezro-

botną wśród osób z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym przybierze trend rosnący i zwiększy się o 8,74 p.p. z 19,46% w 2000 roku do 28,20% w 2025 roku. Najmniej zagrożone utratą pracy są osoby z wykształceniem wyższym, których udział w ogóle bezrobotnych kształtuje się na przeciętnym poziomie 8% – co daje 270 osób bezrobotnych w 2025 roku. Udział osób z wykształceniem średnim ogólno-kształcącym w całym okresie prognoz będzie utrzy-mywał się na stałym poziomie 11%. Wniosek: im wyż-sze wykształcenie tym mniejsza szansa na pozostanie osoba bezrobotną.

Liczba osób bezrobotnych w powiecie ostrołęckim będzie ulegać redukcji w okresie prognoz. Największe spadki obserwowane są w grupie osób w wieku 35–44 lata – średnioroczne tempo spadku wyniesie 3,45%. Najlepszą sytuacją na rynku pracy odznaczają się osoby w wieku powyżej 55 lat – średnioroczne tempo spadku w tej grupie wyniesie 0,37%, oraz osoby ze stażem pracy powy-żej 30 lat – średnioroczne tempo wzrostu wyniesie w tej grupie 0,67%. Można powiedzieć, że wiek osób bezrobotnych i staż pracy mają zasadnicze znaczenie w kształtowaniu się bezrobocia.

Rysunek 21.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie ostrołęckim

Rysunek 21.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie ostrołęckim

01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








22. Bezrobocie w powiecie ostrowskim23

Powiat ostrowski należy do regionu ostrołęcko-siedleckiego. Wskaźnik stopy bezrobocia reje-strowanego ulegał znacznej zmianie w okresie ostatnich sześciu lat. Do 2004 roku wskaźnik ten zwiększał się do poziomu 19,7%. Lata 2005–2008 charakteryzują się zmniejszeniem omawianego wskaźnika o 6,4 p.p. Jednakże od 2009 roku obserwujemy ponowny wzrost stopy bezrobocia, która w lutym 2011 roku była na poziomie 16,6%.

Analizę bezrobotnych kobiet i mężczyzn przedstawia rysunek 22.1. Liczba bezrobotnych w powiecie ostrowskim była najwyższa w 2002 roku – osiągnęła wartość 6740 osób. Mężczyźni sta-nowili 51,20% ogółu bezrobotnych. W 2009 roku liczba bezrobotnych (4829 osób) wzrosła o 17,26%

w porównaniu z 2008 rokiem. Prognozuje się powrót do spadkowej tendencji, przy średnim rocznym tempie spadku 2,44%. Liczba bezrobotnych w powiecie ostrowskim w 2025 roku wyniesie 3301 osób. Struktu-ra liczby bezrobotnych według płci do 2008 roku wskazywała, że odsetek kobiet i mężczyzn był przybli-żony, a mianowicie w 2000 roku dominowały kobiety (50,89%), w latach 2001–2005 dominowali mężczyźni – ich odsetek wahał się w granicach 50–51%. W kolej-nych latach (2006–2008) udział kobiet zwiększył się do 50–52%. 2009 rok zapoczątkował ponowną domi-nację mężczyzn wśród osób bezrobotnych. Ich odsetek w 2025 roku wyniesie 50,62%, co daje 1657 osób.

Liczbę bezrobotnych według stażu pracy przedstawia rysunek 22.2. W latach 2003–2008 można zaobserwować malejącą tendencję w grupie osób z najniższym stażem pracy (do 1 roku). Odsetek tych osób w latach historycznych zmniejszył się o 17,29 p.p. – do 54,95% w 2008 roku. Najmniejszą szan-

sę na pozostanie bez pracy mają osoby z ponad 30-letnim stażem pracy – ich liczba w 2009 roku była na poziomie 66 osób. Odsetki osób ze stażem pracy z przedziału 10–30 lat pozostaną stabilne w długim okresie i wyniosą 17%. Udział osób ze stażem pracy od 1 roku do 10 lat zwiększy się z 17,09% w 2003 roku do 45,61% w 2025 roku. Sytuacja osób z najdłuższym stażem pracy pozostanie w miarę stabilna, jednak wzrośnie w okresie prognozy z 1,37% w 2009 roku (52 osoby) do 2,59% w 2025 roku (63 osoby). Można za-tem wywnioskować, że im dłuższy staż pracy tym mniejsza szansa na pozostanie osobą bez pracy.

23 Wstępna charakterystyka powiatu ostrowskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 22.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie ostrowskim

Rysunek 22.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie ostrowskim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

80

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

04

00

05

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Na rysunku 22.3 została przedstawiona liczba bezrobotnych według wieku w powiecie ostrow-skim. Największa grupa bezrobotnych to osoby w wieku 25–34 lata. Ich odsetek utrzyma się w całym

okresie prognoz w granicach 30,71%. Udział w ogóle bezrobotnych osób najmłodszych (do 24 lat), do 2002 roku kształtował się na poziomie 33,32%. Jednak od 2003 roku obserwujemy trend spadkowy, który utrzy-ma się w całym okresie prognozy i w 2025 roku będzie na poziomie 18,53% (914 osób). Najmniejszą liczbę bezrobotnych obserwujemy w grupie osób powyżej 55 roku życia. Ich odsetek w okresie historycznym wzrósł o 4,96 p.p. i osiągnął 7,29% w 2009 roku. W 2025 roku grupa ta stanowić będzie 10,78% ogółu bezrobotnych, co daje 269 osób i będzie to najniższy odsetek wśród omawianych grup. Udziały osób bezrobotnych z prze-działów wiekowych 35–44 lata i 45–54 lat, w okresie

prognoz będą w miarę stabilne i średnio utrzymają się na poziomie odpowiednio 16,21% i 22,55%. Wiek osób bezrobotnych ma duży wpływ na liczbę osób pozostających bez pracy.

Rysunek 22.4 przedstawia liczbę bezrobotnych według wykształcenia w powiecie ostrowskim. Największe prawdopodobieństwo pozostania osobą bezrobotną mają osoby z wykształceniem zasad-

niczym zawodowym i gimnazjalnym. Ich odsetki wy-niosą odpowiednio 28,90% i 28,80% przez cały okres prognozy. W najlepszej sytuacji na rynku pracy są osoby bezrobotne z wykształceniem wyższym, ponie-waż ich udział w ogóle bezrobotnych kształtuje się na poziomie 6%, co daje 222 osoby w 2025 roku. Udziały osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym sięgają 11,83% – w 2025 roku ich liczba wyniesie 394 osoby. Odsetek osób z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym jest trzecią co do wielkości grupą najbardziej zagrożonych bezrobociem, gdyż udział ich w ogóle bezrobotnych, według prognoz, będzie się kształtował średnio na poziomie 23,85%,

a w 2025 roku osiągnie liczbę 780 osób. Można wyciągnąć z tego wniosek, że im wyższe wykształce-nie tym mniejsze prawdopodobieństwo pozostania osobą bezrobotną.

Najwyższe spadki obserwowane będą w najmłodszej grupie bezrobotnych – do 24 roku życia. Najlepszą sytuacją na rynku pracy odznacza się grupa osób powyżej 55 roku. Jednocześnie osoby ze stażem pracy powyżej 30 lat mogą czuć się najmniej zagrożone utrata pracy. Reasumując, wyższy poziom wykształcenia przy jednoczesnym długim stażu pracy pozwala zmniejszyć szansę bezrobocia.

Rysunek 22.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie ostrowskim

Rysunek 22.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie ostrowskim

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








23. Bezrobocie w powiecie otwockim24

Powiat otwocki leży w środkowej części województwa mazowieckiego w bezpośrednim sąsiedz-twie Warszawy. Do 2004 roku bezrobocie wykazywało tendencję wzrostową – do 15,4%. W latach 2005–2008 stopa bezrobocia rejestrowanego uległa redukcji o 8,9 p.p. W 2009 roku wskaźnik ten ponownie zaczął rosnąć, aż w lutym 2011 roku osiągnął poziom 9,1%.

Analiza bezrobotnych kobiet i mężczyzn została przedstawiona na rysunku 23.1. Liczba bezro-botnych w powiecie otwockim osiągnęła najwyższą wartość w 2001 roku – 6500 osób, w tym 51,78% stanowili mężczyźni. Rok 2009 przełamał dotychczasową tendencję, gdyż liczba osób bezrobotnych

wzrosła o 48,72% w porównaniu z 2008 rokiem. Pro-gnoza wskazuje na powrót do spadkowej tendencji przy średnim rocznym tempie spadku 2,29%. Liczba bezrobotnych w powiecie otwockim w 2025 roku wy-niesie 2443 osoby. Struktura osób bezrobotnych we-dług płci do 2009 roku wskazywała na dominację bez-robotnych mężczyzn, gdyż ich udział w ogóle bezro-botnych wahał się w granicach 51–54%. Jak pokazują prognozy, do 2025 roku mężczyźni będą dominować jako osoby bezrobotne, a ich liczba w 2025 roku wy-niesie 1385 osób, co będzie stanowić 56,70% ogółu bezrobotnych.

Rozpatrując liczbę bezrobotnych według stażu pracy, w latach 2003–2008 obserwujemy malejącą tendencje we wszystkich grupach osób bezrobotnych. Najwięcej bezrobotnych pozostawało bez pracy od 1 roku do 10 lat (1162 osób w 2009 roku). Natomiast najmniejszą szansę pozostania bezrobotnym ob-

serwuje się wśród osób z ponad 30-letnim stażem (137 osób w 2009 roku). Odsetki osób bezrobotnych z naj-krótszym stażem pracy (do 1 roku, 1–10 lat) pozostaną stabilne w długim okresie – odpowiednio 29,62% i 36,19% ogółu bezrobotnych. Udział osób ze stażem pracy od 10 do 30 lat ulegnie redukcji z 34,52% w 2003 roku do 27,72% w 2025 roku. Odsetek osób z najdłuż-szym stażem pracy pozostanie najniższy spośród anali-zowanych, jednak w okresie prognozy wzrośnie o 4,14 p.p. i osiągnie 6,07% ogółu bezrobotnych. Można zatem wysnuć wniosek, że im dłuższy staż pracy tym mniejsze prawdopodobieństwo pozostania bezrobotnym.

24 Wstępna charakterystyka powiatu otwockiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 23.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie otwockim

Rysunek 23.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie otwockim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Struktura wieku osób bezrobotnych została przedstawiona na rysunku 23.3. Najliczniejsza grupa bezrobotnych to osoby w wieku 25–34 lata. Ich odsetek utrzyma się w okresie prognozy w granicach

28,50%. Najniższy odsetek osób bezrobotnych można zaobserwować w grupie osób powyżej 55 roku życia, który w okresie historycznym wzrósł o 9,33 p.p. do 13,41% w 2009 roku. Prognozowana jest kontynuacja trendu rosnącego omawianego udziału do 18,85% w 2025 roku. Należy zwrócić uwagę na redukcję od-setka bezrobotnych osób w wieku 35–44 lata – w 2025 roku grupa ta stanowić będzie zaledwie 9,42% (230 osób) ogółu bezrobotnych w powiecie otwockim i będzie to najniższy odsetek wśród omawianych grup w ostatnim roku prognoz. Analizując najmłodsze oso-by bezrobotne, korzystna wydaje się malejąca tenden-cja udziału tej grupy osób w ogóle bezrobotnych –

z 26,83% w 2000 roku do 15,63% w 2025 roku, co daje 381 osób bezrobotnych. Nasuwa się wniosek, że liczba bezrobotnych maleje wraz z wiekiem osób bezrobotnych.

Rysunek 23.4. obrazuje strukturę wykształcenia osób bezrobotnych. Coraz wyższy poziom wy-kształcenia jest cechą, która wpływa korzystnie na redukcję bezrobocia. Najbardziej zagrożone utrata pracy są osoby z najniższym wykształceniem, tj. gimnazjalnym i zasadniczym zawodowym, których

odsetki wyniosą odpowiednio 28,89% i 24,71% przez cały okres prognozy. Najlepszą sytuacją na rynku pra-cy charakteryzuje się grupa bezrobotnych osób z wy-kształceniem wyższym, których udział w ogóle bezro-botnych kształtuje się średnio na poziomie 11,26% – co daje 285 osoby w 2025 roku. Osoby bezrobotne z wykształceniem średnim ogólnokształcącym stano-wią 13,87% ogółu bezrobotnych, a ich liczna w 2025 roku sięgnie 351 osób. Osoby z wykształceniem poli-cealnym i średnim zawodowym stanowią 21,27% ogó-łu bezrobotnych (516 osób w 2025 roku). Wnioskując, można powiedzieć, że szansa zostania osobą bezrobot-ną maleje wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia.

Liczby bezrobotnych w powiecie otwockim ulegnie redukcji o 29,83% w latach 2009–2025. Mężczyźni będą bardziej zagrożeni bezrobociem. Najwyższe spadki obserwowane będą w grupie osób w wieku 35–44 lata – średnioroczne tempo spadku w okresie prognozy wyniesie 5,25%. Najbardziej stabilną sytuacją odznacza się grupa najstarszych osób bezrobotnych – w wieku powyżej 55 lat, po-nieważ średnioroczne tempo spadku udziału w tej grupie wyniesie w prognozowanym okresie 0,40%. Jednocześnie osoby z najdłuższym stażem pracy – powyżej 30 lat mają najmniejszą szansę pozostania bezrobotnym, ponieważ średnioroczne tempo wzrostu w tej grupie będzie na poziomie 0,09%. Wyż-szy poziom wykształcenia oraz dłuższy staż pracy zmniejszają szanse pozostania bezrobotnym.

Rysunek 23.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie otwockim

Rysunek 23.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie otwockim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








24. Bezrobocie w powiecie piaseczyńskim25

Powiat piaseczyński położony jest w centralnej części województwa mazowieckiego, w pasie ni-zin środkowopolskich. Do 2004 roku stopa rejestrowanego bezrobocia zwiększała się aż do 9,6%. Kolejne lata (2005–2008) przyniosły spadek omawianego wskaźnika o 4,2 p.p. W 2009 roku zauwa-żamy ponowny wzrost tego wskaźnika, który w lutym 2011 roku kształtował się na poziomie 8,2%.

Liczba bezrobotnych w podziale na płeć została przedstawiona na rysunku 24.1. Najwyższa licz-ba osób bezrobotnych – 5518 osób, została odnotowana w powiecie piaseczyńskim w 2003 roku,

z tego 50,63% stanowili mężczyźni. Rok 2009 przeła-mał dotychczasową tendencję, gdyż liczba osób bezro-botnych wzrosła o 52,99% w porównaniu z 2008 ro-kiem. Prognozuje się powrót do spadkowej tendencji, przy średnim rocznym tempie spadku 2,05%. W 2025 roku liczba osób pozostających bez pracy w powiecie piaseczyńskim wyniesie 3370 osób. Do 2008 roku udział kobiet i mężczyzn w strukturze bezrobocia był na zbliżonym poziomie, jednakże 2009 rok zapocząt-kował przewagę liczebną mężczyzn wśród osób bezro-botnych – ich udział wzrośnie do 56,65% w 2025 roku.

Rysunek 24.2 przedstawia liczbę bezrobotnych według stażu pracy w powiecie piaseczyńskim. Lata 2003–2009 charakteryzują się malejącą tendencją wśród wszystkich grup osób bezrobotnych. Najwięcej bezrobotnych pracowało od 10 do 30 lat – 1633 osoby w 2009 roku. Najmniejsze prawdo-podobieństwo pozostania osobą bezrobotną mają osoby ze stażem pracy powyżej 30 lat – 351 osób

w 2009 roku. Według prognoz zostanie utrzymana obecna struktura bezrobotnych według stażu pracy. Odsetki osób bezrobotnych ze stażem pracy z przedzia-łu od 1 roku do 10 lat pozostaną na średnim poziomie 33,21% ogółu bezrobotnych w całym okresie progno-zy. Udział osób z najkrótszym stażem pracy (do 1 ro-ku) zmniejszy się z 31,79% w 2003 roku do 17,56% w 2025 roku. Liczba osób bezrobotnych z najdłuższym stażem pracy pozostanie najniższa spośród omawia-nych grup i w 2025 roku wyniesie 13,02%, co daje 438 osób. Reasumując, im staż pracy dłuższy, tym mniejsze ryzyko bezrobocia.

25Wstępna charakterystyka powiatu piaseczyńskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 24.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie piaseczyńskim

Rysunek 24.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie piaseczyńskim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Rysunek 24.3. obrazuje liczbę bezrobotnych według wieku w powiecie piaseczyńskim. Najwięcej osób bezrobotnych jest w przedziale wiekowym 25–34 lata. W całym okresie prognozy ich odsetek

utrzyma się na średnim poziomie 31,18%. Najmniej osób bezrobotnych znajduje się w przedziale wieko-wym powyżej 55 roku życia, a ich odsetek wzrósł w okresie historycznym z 4,60% w 2000 roku do 12,22% w 2009 roku. Prognoza wskazuje na wzrost omawianego udziału do 16,65% w 2025 roku (561 osób). Na szczególną uwagę zasługują najmłodsze osoby bezrobotne (do 24 roku życia), gdyż w latach 2000–2009 ich udział w ogóle bezrobotnych zmniej-szył się o 11,27 p.p., osiągając w 2009 roku 14,39%, co daje 208 osób bez pracy. Prognozowana jest kontynua-cja trendu malejącego tego udziału, natomiast w 2025 roku grupa ta będzie stanowić zaledwie 6,18% ogółu

bezrobotnych i jednocześnie będzie to najniższy odsetek wśród omawianych grup. Udziały osób z przedziałów wiekowych 35–44 lata i 45–54 lata w okresie prognozy utrzymają się w granicach od-powiednio 20,28% i 24,50%.

Liczba bezrobotnych według wykształcenia została przedstawiona na rysunku 24.4. Największe prawdopodobieństwo utraty pracy mają osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym i gimna-

zjalnym. Ich odsetki w całym okresie prognoz są na poziomie odpowiednio 21,59% i 30,94%. Najlepszą sytuacją na rynku pracy cieszą się osoby z wykształce-niem wyższym i średnim ogólnokształcącym. Ich udział w ogóle bezrobotnych kształtuje się na średnim poziomie odpowiednio 13,11% (co daje 447 osób w 2025 roku) i 9,79% (339 osób w 2025 roku). Udział osób z wykształceniem policealnym i średnim zawo-dowym w całym okresie prognoz będzie utrzymywał się na stałym poziomie 24,50%. Szansa zostania osobą bezrobotną maleje wraz z wyższym wykształceniem.

Liczba bezrobotnych w powiecie piaseczyńskim zmniejszy się o 26,72% w latach 2009–2025. Mężczyźni będą bardziej zagrożeni bezrobociem niż kobiety. Najwyższe spadki obserwowane będą w grupie osób w wieku do 24 lat – średnioroczne tempo spadku w okresie prognoz wyniesie 6,93%. Najbardziej stabilna sytuacją odznacza się grupa osób bezrobotnych powyżej 55 roku życia, ponieważ średnie tempo spadku udziału tej grupy wyniesie 0,32%. Również staż pracy odgrywa istotną rolę, ponieważ osoby z 30-letnim stażem pracy odznaczają się średnim tempem wzrostu w prognozowanym okresie na poziomie 0,89%. Można powiedzieć, że im wyższe wykształcenie i dłuższy staż pracy, tym bezrobocie mniejsze.

Rysunek 24.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie piaseczyńskim

Rysunek 24.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie piaseczyńskim

05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








25. Bezrobocie w powiecie płockim26

Powiat płocki należy do podregionu ciechanowsko-płockiego. Bezrobocie rejestrowane do 2004 roku ulegało wzrostowi do poziomu 29,7%. Lata 2005–2008 przyniosły redukcję tego wskaźnika o 13 p.p. Kolejny rok charakteryzuje się ponownym wzrostem stopy bezrobocia rejestrowanego, a w lutym 2011 roku wskaźnik ten wyniósł 21,2%.

Analiza bezrobotnych kobiet i mężczyzn została przedstawiona na rysunku 25.1. Okres histo-ryczny (2000–2008) charakteryzuje się trendem parabolicznym. Najwyższa wartość liczby bezrobot-nych odnotowana została na poziomie 12 326 osób w 2002 roku, w tym 50,40% stanowiły kobiety.

Rok 2009 przełamał dotychczasowa tendencję, gdyż liczba bezrobotnych wzrosła o 20,65% w porównaniu z 2008 rokiem. Prognoza wskazuje na powrót do spad-kowej tendencji, przy średnim rocznym tempie spadku 2,68%. W 2025 roku liczba bezrobotnych w powiecie płockim osiągnie 4630 osób. Struktura bezrobotnych według płci do 2008 roku wskazywała na dominację bezrobotnych kobiet, ponieważ ich udział w ogóle bezrobotnych wahał się na poziomie 50–59%. Progno-zuje się, że od 2012 roku mężczyźni będą przeważać wśród osób bezrobotnych, a ich udział w ogóle bezro-botnych wzrośnie do 51,15% w 2025 roku.

Na rysunku 25.2. została przedstawiona struktura osób bezrobotnych w powiecie płockim według stażu pracy. W okresie historycznym (2003–2008) obserwujemy malejącą tendencję wśród wszystkich

osób bezrobotnych. Najwięcej osób bezrobotnych pod-jęło pracę od 1 roku do 10 lat (2928 osób w 2009 ro-ku). Najmniejszą szansę na pozostanie osobą bezrobot-ną mają osoby z 30-letnim stażem pracy – 100 osób w 2009 roku. Według prognoz zostanie utrzymana obecna struktura bezrobocia. Odsetki osób bezrobot-nych ze stażem pracy od 1 roku do 10 lat i od 10 do 30 lat pozostaną stabilne w długim okresie – odpowiednio 45,56% i 23,56% ogółu bezrobotnych. Udział osób z najmniejszym stażem pracy (do 1 roku) zmniejszy się z 43,44% w 2003 roku do 25,89% w 2025 roku. Odse-tek osób ze stażem pracy powyżej 30 lat pozostanie najniższy spośród wszystkich analizowanych grup,

aczkolwiek w długim okresie wzrośnie o 1,77 p.p. i osiągnie poziom 2,35% w 2025 roku. Można stwierdzić, że im dłuższy staż pracy tym mniejsze prawdopodobieństwo bezrobocia.

26 Wstępna charakterystyka powiatu płockiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 25.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie płockim

Rysunek 25.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie płockim

02

55

07

51

00

%

05

00

01

00

00

15

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Liczba bezrobotnych według wieku została przedstawiona na rysunku 25.3. Najwięcej osób bez-robotnych obserwujemy w przedziale wiekowym 25–34 lata. Ich odsetek w okresie prognozy utrzyma

się na średnim poziomie 30,46%. Najniższy odsetek osób bezrobotnych można zaobserwować w grupie powyżej 55 roku życia. Odsetek ten w okresie histo-rycznym wzrósł o 5,55 p.p. do 7,74% w 2009 roku. Prognozuje się, że odsetek ten będzie nadal przybierał trend rosnący i ostatecznie w 2025 roku osiągnie 11,53% ogółu bezrobotnych, czyli 533 osoby. Udział osób bezrobotnych z przedziałów wiekowych 35–44 lata i 45–54 lata w całym okresie prognoz będzie utrzymywał się na stabilnym poziomie – 23% dla obu tych grup. Należy zwrócić uwagę na osoby z najmłod-szego przedziału wiekowego (do 24 lat), ponieważ ich udział w ogóle bezrobotnych zmniejszył się z 32,28%

w 2000 roku (3238 osób) do 20,11% w 2009 roku, a według prognoz odsetek ten będzie nadal miał trend malejący i w 2025 roku osiągnie poziom 10,80% ogółu bezrobotnych, co daje 499 osób. Można wywnioskować, że liczba osób bezrobotnych maleje wraz z wiekiem.

Największe prawdopodobieństwo pozostania bez-robotną mają osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym i gimnazjalnym. Ich odsetki kształtują się na średnim poziomie odpowiednio 30,34% i 34,88% w całym okresie prognoz. Najlepszą sytuacją na rynku pracy charakteryzuje się grupa osób z wykształceniem wyższym, a jej udział w okresie prognoz będzie się kształtował na średnim poziomie 7,11% – co daje 344 osoby w 2025 roku. Odsetek osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym oraz policealnym i średnim zawodowym w całym okresie prognoz utrzyma się na stabilnym poziomie odpowiednio 7,80% i 19,87%. Wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia maleje szansa na pozostanie osobą bezrobotną.

Liczba bezrobotnych w powiecie płockim ulegnie redukcji o 34,51% w latach 2009–2025. Kobie-ty i mężczyźni będą w takim samym stopniu zagrożeni bezrobociem. Najwyższe spadki obserwowane będą w grupie najmłodszych bezrobotnych osób (do 24 lat) – średnioroczne tempo spadku w okresie prognozy wyniesie 6,23%. Najlepszą i jednocześnie najbardziej stabilną sytuacją odznacza się grupa osób powyżej 55 lat – średnie tempo spadku udziału tej grupy wyniesie 0,49%. U osób ze stażem pra-cy powyżej 30 lat odnotuje się średnioroczne tempo wzrostu w okresie prognozy na poziomie 0,07%. Wniosek: staż pracy i wykształcenie wpływają znacząco na bezrobocie.

Rysunek 25.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie płockim

Rysunek 25.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie płockim

01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

04

00

05

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








26. Bezrobocie w powiecie płońskim27

Powiat płoński leży w północno-zachodniej części województwa mazowieckiego. Bezrobocie reje-strowane do 2004 roku ulegało wzrostowi i ostatecznie w tymże roku ukształtowało się na poziomie 24%. W kolejnych latach (2005–2008) stopa bezrobocia rejestrowanego uległa redukcji o 8,9 p.p., jed-nakże 2009 rok przyniósł ponowny wzrost tego wskaźnika, który w lutym 2011 roku wyniósł 17,3%.

Rysunek 26.1 przedstawia liczbę bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie płońskim. Naj-wyższa wartość liczby bezrobotnych – 6869 osób odnotowana została w 2002 roku, w tym 50,49%

stanowili mężczyźni. Dotychczasowa tendencja została przełamana w 2009 roku, ponieważ liczba bezrobot-nych (2741 osób) wzrosła o 24,10% w porównaniu z 2008 rokiem. Prognoza wskazuje na powrót do spad-kowej tendencji przy średnim rocznym tempie spadku 2,4%. W 2025 roku liczba bezrobotnych w powiecie płońskim wyniesie 3854 osób. Do 2008 roku wśród osób bezrobotnych dominowały kobiety – ich udział w ogóle bezrobotnych wahał się w granicach 49–53%. 2009 rok zapoczątkował przewagę liczebną mężczyzn wśród osób bezrobotnych, a ich udział wzrośnie do 52,81% w 2025 roku.

Rozpatrując liczbę bezrobotnych według stażu pracy, obserwujemy malejącą tendencje wśród omawianych grup osób bezrobotnych. Najwięcej osób bezrobotnych pracowało od 1 roku do 10 lat – w 2009 roku było to 2453 osób. Osoby ze stażem pracy powyżej 30 lat mają najmniejszą szansę na po-

zostanie osobą bezrobotną, gdyż ich liczba w 2009 roku była na poziomie 111 osób. Odsetki osób bezrobotnych ze stażem pracy od 10 do 30 lat pozostaną stabilne w czasie prognoz i wyniosą średnio 22,39% w całym okresie. Udział osób ze stażem pracy do jednego roku ulegnie zmniejszeniu z 37,76% w 2003 roku do 26,11% w 2025 roku. Najniższy spośród analizowanych pozo-stanie odsetek osób z najdłuższym stażem pracy, cho-ciaż w okresie prognoz będzie rósł i osiągnie 3,10% w 2025 roku. Reasumując, im dłuższy staż pracy tym prawdopodobieństwo utraty pracy jest mniejsze.

27 Wstępna charakterystyka powiatu płońskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 26.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie płońskim

Rysunek 26.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie płońskim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

80

00

10

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Liczbę osób bezrobotnych według wieku w powiecie płońskim przedstawia rysunek 26.3. Naj-więcej osób bezrobotnych w powiecie płońskim jest w przedziale wiekowym od 25 do 34 lat. Ich od-

setek w trakcie prognozy utrzyma się na poziomie 30%. Najniższy odsetek osób bezrobotnych można zaobserwować w grupie osób powyżej 55 roku życia. W okresie historycznym odsetek ten wzrósł z 2,05% w 2000 roku do 7,68% w 2009 roku. Prognozuje się kontynuację trendu rosnącego tego udziału do 11,56% w 2025 roku, co daje 445 osób. Grupa osób w wieku 35–44 lata ulegnie redukcji o 6,43 p.p. W 2025 roku grupa ta stanowić będzie 15,82% ogółu bezrobotnych. Wśród najmłodszej analizowanej grupy osób bezrobot-nych (do 24 roku życia) należy zwrócić uwagę na ma-lejącą tendencję udziału tej grupy osób w ogóle bezro-botnych – z 31,83% w 2000 roku do 21,44% w 2025

roku (826 osób). Odsetek osób z przedziału wiekowego 45–54 lata w całym okresie prognoz utrzyma się średnio na poziomie 20,75%. Nasuwa się wniosek, że liczba osób bezrobotnych maleje wraz z wiekiem osób bezrobotnych.

Na rysunku 26.4 przedstawiono osoby bezrobotne według wykształcenia w powiecie płońskim. Największe prawdopodobieństwo utraty pracy mają osoby z wykształceniem gimnazjalnym i zasadni-

czym zawodowym. Ich odsetki wynoszą odpowiednio 32% i 29,22% w całym okresie prognoz. Najlepszą sytuację na rynku pracy mają osoby bezrobotne z wy-kształceniem wyższym – ich udział w ogóle bezrobot-nych kształtuje się średnio na poziomie 7,52% - co daje 301 osób w 2025 roku. Odsetek osób bezrobotnych z wykształceniem średnim ogólnokształcącym kształtuje się na poziomie 15,86% - w 2025 roku liczba ta sięgnie 625 osób. Udział osób bezrobotnych z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym w całym progno-zowanym okresie jest na stałym poziomie 15,40%. Szansa na zostanie osobą bezrobotną maleje wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia.

Liczba bezrobotnych w powiecie płońskim ulegnie redukcji o 31,14% w latach 2009–2025. Męż-czyźni będą bardziej zagrożeni bezrobociem. Najwyższe spadki obserwowane będą w grupie bezrobot-nych osób w wieku 35–44 lata – średnioroczne tempo spadku w okresie prognozy wyniesie 3,35%. Naj-bardziej stabilną sytuacją odznacza się grupa osób bezrobotnych powyżej 55 roku życia – średnioroczne tempo spadku udziału tej grupy wyniesie 0,15%. Średnie tempo wzrostu udziału grupy osób ze stażem pracy powyżej 30 lat będzie się kształtować na poziomie 0,07%. Wyższy poziom wykształcenia i dłuższy staż pracy wpływają pozytywnie mniejsze prawdopodobieństwo zostania osoba bezrobotną.

Rysunek 26.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie płońskim

Rysunek 26.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie płońskim

01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








27. Bezrobocie w powiecie pruszkowskim28

Powiat pruszkowski należy do podregionu warszawskiego zachodniego. Analiza wskaźnika bez-robocia rejestrowanego ukazuje jej znaczne zmiany. Stopa ta do 2004 roku rosła, natomiast w latach 2005–2008 możemy zauważyć jej spadek o 6,7 p.p. Kolejny rok pokazuje ponowny wzrost omawia-nego wskaźnika, który w lutym 2011 roku wyniósł 6,9%.

Rozpatrując liczbę bezrobotnych w podziale na płeć, można stwierdzić, że do 2003 roku liczba bezrobotnych w powiecie pruszkowskim rosła z 4320 osób w 2000 roku do 6298 osób w 2003 roku. Kolejne lata (2004–2008) przyniosły spadek omawianego wskaźnika. W 2008 roku liczba bezrobot-

nych odnotowana została na poziomie 2538 osób. 2009 rok przełamał dotychczasową spadkową tendencję, gdyż liczba osób bezrobotnych zwiększyła się o 52,89% w porównaniu z 2008 rokiem. W latach 2002–2006 bardziej narażeni na utratę pracy byli męż-czyźni, a ich udział w ogóle osób bezrobotnych kształ-tował się na poziomie 50–51%. Sytuacja uległa zmia-nie od 2007 roku w którym to kobiety stały się bardziej zagrożone bezrobociem, a ich udział wahał się na po-ziomie 51%. Należy zwrócić uwagę na fakt, że od 2009 roku ponownie mężczyźni staną się grupą osób, których udział w ogóle bezrobotnych wzrósł, a ich liczba to 2034. Prognozy wskazują na dalszy wzrost

udziału mężczyzn w ogólnym bezrobociu do 54,40% w 2025 roku, co daje 1409 osób. Udział męż-czyzn w ogóle bezrobotnych w latach 2010–2025 wyniesie średnio 54,13%.

Liczbę bezrobotnych według stażu pracy przedstawia rysunek 27.2. Lata 2003–2008 wskazują na malejącą tendencję wśród wszystkich rozpatrywanych grup. Największa grupa osób pracowała od 1 roku do 10 lat, a ich liczba w 2009 roku wyniosła 1286 osób. Najmniejszą szansę na pozostanie oso-

bą bez pracy maja osoby z 30-letnim stażem pracy. Ich liczba w 2009 roku była na poziomie 230 osób. Pro-gnozy wskazują na utrzymanie dotychczasowej ten-dencji w długim okresie. Odsetek osób ze stażem pracy od 10 do 30 lat pozostanie stabilny w prognozowanym okresie i wyniesie średnio 32% ogółu bezrobotnych. Na szczególną uwagę zasługują osoby z najkrótszym stażem pracy (do 1 roku). Ich odsetek w okresie pro-gnoz ulegnie redukcji aż o 17,9 p.p. z 36,77% w 2003 roku do 18,87% w 2025 roku. Liczba osób z najdłuż-szym stażem pracy pozostanie najniższa spośród anali-zowanych grup, jednak należy podkreślić fakt, że udział tej grupy wzrośnie w okresie prognoz z 2,43%

28 Wstępna charakterystyka powiatu pruszkowskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 27.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie pruszkowskim

Rysunek 27.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie pruszkowskim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






w 2003 roku do 11,39% w 2025 roku. Prawdopodobieństwo bezrobocia ulega zmniejszeniu wraz z dłuższym stażem pracy osób bezrobotnych.

Liczba osób bezrobotnych według wieku została przedstawiona na rysunku 27.3. Osoby w wieku od 25 do 34 lat stanowią najliczniejszą grupę osób bezrobotnych, a ich odsetek w całym okresie prognoz utrzyma się na średnim poziomie 32,61%. Osoby w wieku powyżej 55 lat w latach 2000–2005 stanowiły

najmniejszą grupę bezrobotnych, a ich odsetek wahał się w granicach 5–10%. Od 2006 roku obserwujemy trend rosnący w tej grupie osób bezrobotnych. Odsetek osób pozostających bez pracy w 2025 roku wyniesie 23,53%, co daje 609 osób. Grupa osób z przedziału wiekowego 35–44 lata i 45–55 lat w okresie prognozy przyjmie trend malejący, lecz będzie utrzymywać się na poziomie odpowiednio 16,82% i 21,65%. Na szczególną uwagę zasługują osoby najmłodsze (poniżej 24 roku życia), ponieważ ich udział w ogóle bezrobotnych zmniejszy się o 16,58 p.p. z 22,15% w 2000 roku do 5,57% w 2025 roku (144 osoby).

Rysunek 27.4 przedstawia strukturę liczby bezrobotnych według wykształcenia. Najbardziej za-grożone utrata pracy są osoby z wykształceniem gimnazjalnym, zasadniczym zawodowym oraz poli-cealnym i średnim zawodowym. Ich odsetki wyniosą odpowiednio 26,65%, 21,65% i 21,98%. W 2025

roku na rynku pracy w powiecie pruszkowskim będzie 688 osób bezrobotnych z wykształceniem gimnazjal-nym, 553 osoby z wykształceniem zasadniczym zawo-dowym i 556 osób z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. W najlepszej sytuacji wśród wszystkich osób bezrobotnych będą osoby z wykształ-ceniem średnim ogólnokształcącym. Udział tej grupy w ogóle bezrobotnych zwiększy się o 1,67 p.p. w latach 2009–2025 z 12,52% w 2009 roku do 14,19% w 2025 roku, lecz odsetek ten będzie najniższy spośród wszystkich omawianych grup. Osoby z wykształce-niem wyższym również będą w dobrej sytuacji na ryn-ku pracy, a liczba ich wyniesie 425 osób bezrobotnych

w 2025 roku. Odsetek tej grupy osób zwiększy się z 3,82% w 2000 roku do 16,42% w 2025 roku. Nasuwa się wniosek, że bezrobocie maleje wraz ze wzrostem wykształcenia.

Liczba bezrobotnych ogółem w powiecie pruszkowskim ulegnie redukcji o 32,96% w latach 2009–2025. Najwyższe spadki obserwuje się w grupie osób do 24 lat. Osoby powyżej 55 roku życia i jednocześnie ze stażem pracy powyżej 30 lat mogą czuć się najmniej zagrożone utrata pracy.

Rysunek 27.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie pruszkowskim

Rysunek 27.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie pruszkowskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








28. Bezrobocie w powiecie przasnyskim29

Powiat przasnyski położony jest w północnej części województwa mazowieckiego. Bezrobocie rejestrowane do 2004 roku rosło osiągając ostatecznie poziom 23,3%. Wskaźnik, który jest podsta-wową miarą nieaktywności zawodowej, uległ redukcji w latach 2005–2008 o 8,4 p.p. W kolejnym roku odnotowano jego ponowny wzrost, a w lutym 2011 roku zapisał się na poziomie 16,3%.

Analizę liczby bezrobotnych kobiet i mężczyzn w powiecie przasnyskim przedstawia rysunek 28.1. Najwięcej osób bezrobotnych w powiecie przasnyskim odnotowano w 2002 roku – 5590 osób,

z czego 50,84% ogółu bezrobotnych stanowili męż-czyźni. Rok 2009 przełamał dotychczasowa tendencję, ponieważ liczba bezrobotnych wyniosła 3287 osób i było to o 29,41% więcej bezrobotnych niż w 2008 roku. Prognoza wskazuje na powrót do spadkowej tendencji, przy średnim rocznym tempie spadku 1,95% w długim okresie. W 2025 roku liczba bezrobotnych wyniesie 2450 osób. Do 2009 roku wśród osób bezro-botnych dominowały kobiety, gdyż ich udział w ogóle bezrobotnych wahał się w granicach 49–59%. Według prognozy przewaga liczebna mężczyzn wśród osób bezrobotnych będzie się zwiększać od 2012 roku i osiągnie poziom 51,11% w 2025 roku.

Rysunek 28.2 przedstawia liczbę bezrobotnych według stażu pracy. Lata 2003–2008 pokazują malejącą tendencje wśród rozpatrywanych grup bezrobotnych. Tendencja ta będzie się utrzymywać

w całym okresie prognozy. Najwięcej osób bezrobot-nych pracowało mniej niż 1 rok. Ich liczba wyniosła 1573 osób w 2009 roku. Najmniejsze prawdopodo-bieństwo pozostania osobą bezrobotną ma grupa osób z 30-letnim stażem pracy (54 osoby w 2009 roku). Prognozy wskazują na utrzymanie obecnej struktury osób bezrobotnych według stażu pracy. Odsetki osób ze stażem pracy 1–10 lat i 10–30 lat pozostaną stabilne w okresie prognoz, a mianowicie ich odsetek wyniesie średnio 32,02% i 17,07% ogółu bezrobotnych. Liczba osób bezrobotnych z 30-letnim stażem w długim okre-sie będzie najniższa spośród analizowanych, aczkol-wiek jej udział w ogóle bezrobotnych zwiększy się

o 2,22 p.p. z 0,58% w 2003 roku do 2,8% w 2025 roku. Można wywnioskować, że im dłuższy staż pracy tym zmniejsza się prawdopodobieństwo bezrobocia.

29 Wstępna charakterystyka powiatu przasnyskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 28.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie przasnyskim

Rysunek 28.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie przasnyskim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Na rysunku 28.3. przedstawiono strukturę liczby bezrobotnych według wieku. Największa grupa bezrobotnych w powiecie przasnyskim to osoby w wieku do 24 lat i w przedziale wiekowym 25–34 lata. Ich odsetek w okresie prognozy wyniesie średnio 26,47% i 28,14%. Najmniejsza liczba osób

bezrobotnych należy do grupy w przedziale wiekowym powyżej 55 lat. Ich odsetek w okresie historycznym wzrósł o 5,57 p.p. i w 2009 roku kształtował się na poziomie 8,09% (266 osób). W 2025 roku odsetek ten wyniesie 11,98%, co daje 293 osoby. Udział osób w wieku 45–54 lata utrzyma się na średnim poziomie 19,19% w prognozowanym okresie. Należy zwrócić uwagę na osoby z przedziału wiekowego 35–44 lata, gdyż ich udział w ogóle bezrobotnych w całym okresie prognoz będzie malał z 22,52% w 2000 roku (1128 osób) do 14,40% w 2025 roku (352 osoby). Liczba bezrobotnych maleje wraz ze wzrostem wieku osób pozostających bez pracy.

Liczba bezrobotnych według wykształcenia w powiecie przasnyskim przedstawiona została na rysunku 28.4. Największe prawdopodobieństwo utraty pracy mają osoby z najniższym wykształce-

niem – gimnazjalnym i zasadniczym zawodowym. Ich odsetek w całym okresie prognoz wyniesie odpowied-nio 31,70% i 27,19%. W najlepszej sytuacji na rynku pracy są osoby bezrobotne z wykształceniem wyż-szym. Ich udział w ogóle bezrobotnych kształtuje się średnio na poziomie 7,20% ogółu bezrobotnych, co daje 179 osób pozostających bez pracy w 2025 roku. Jednocześnie grupa ta ma najmniejszy udział w ogóle bezrobotnych. Udział osób z wykształceniem policeal-nym i średnim zawodowym będzie utrzymywał się średnio na poziomie 20,29% - w 2025 roku 495 osób z tej grupy pozostanie bez pracy. Udział osób z wy-kształceniem średnim ogólnokształcącym wzrośnie

w długim okresie z 5,85% w 2000 roku do 14,01% w 2025 roku. Im wyższe wykształcenie tym mniej-sze prawdopodobieństwo bezrobocia.

Reasumując, liczba osób bezrobotnych zmniejszy się w okresie prognoz o 12%. Prawdopodo-bieństwo pozostania osobą bezrobotną będzie wyrównane wśród kobiet i mężczyzn. Największe śred-nioroczne tempo spadków obserwowane będzie u osób w wieku 35-44 lata i wyniesie 3,13%. Średnio-roczne tempo wzrostu u osób w wieku powyżej 50 lat osiągnie poziom 0,23%, a u osób z 30-letnim stażem pracy 0,98%. Jak widać, wyższy poziom wykształcenia i dłuższy staż pracy mają zasadnicze znaczenie w kształtowaniu się bezrobocia.

Rysunek 28.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie przasnyskim

Rysunek 28.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie przasnyskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








29. Bezrobocie w powiecie przysuskim30

Powiat przysuski należy do podregionu radomskiego. Analizując stopę bezrobocia rejestrowane-go można stwierdzić, że w 2004 roku wskaźnik ten wyniósł 28,5%. Kolejne lata przyniosły spadki analizowanego wskaźnika. W 2008 roku miała miejsce redukcja stopy bezrobocia o 6,6 p.p., jednakże w 2009 roku jej poziom ponownie wzrósł do 23,8%. W lutym 2011 roku wskaźnik ten kształtował się na poziomie 26,1%.

Rysunek 29.1. przedstawia liczbę bezrobotnych w zależności od płci w województwie przysu-skim. Lata 2001–2008 wskazują na spadkową tendencję wśród wszystkich osób pozostających bez pracy. W 2001 roku ich liczba wyniosła 6924 osób, a w 2008 roku 4686 osób. Liczba bezrobotnych

uległa zmianie w 2009 roku (5196 ogółu bezrobot-nych) i zwiększyła się w porównaniu z 2008 roku o 10,88%. W całym okresie historycznym jako bezro-botni przeważali mężczyźni, a ich udział wahał się na poziomie 52,50%. Tendencja ta zostanie utrzymana w całym okresie prognozy. Najbardziej zagrożeni bez-robociem pozostaną mężczyźni, a ich liczba w 2025 roku wyniesie 1493 osoby. Liczba bezrobotnych kobiet w tym samym czasie ukształtuje się na poziomie 1295 osób. Należy jednak podkreślić fakt, że ogół bezrobot-nych w okresie prognozy będzie ulegał spadkowi z 4993 osób w 2010 roku do 2788 osób w 2025 roku.

Liczba bezrobotnych według stażu pracy została przedstawiona na rysunku 29.2. W okresie histo-rycznym obserwujemy malejącą tendencję wśród wszystkich grup bezrobotnych. Najwięcej osób po-zostawało bez pracy do jednego roku (2289 osób w 2009 roku). Natomiast osoby z 30-letnim stażem

pracy są najmniej zagrożone utratą pracy (49 osób w 2009 roku). Prognozowane jest utrzymanie obecnej struktury bezrobotnych według stażu pracy. Udział osób bezrobotnych ze stażem pracy od 10 do 30 lat pozostanie stabilny w długim okresie i będzie utrzy-mywał się średnio na poziomie 21,75%. Odsetek osób ze stażem pracy od 1 roku do 10 lat wzrośnie z 27,65% w 2003 roku do 38,91% w 2025 roku. Procent osób z najdłuższym stażem pracy pozostanie najniższy spo-śród analizowanych w całym okresie prognozy, acz-kolwiek wzrośnie o 0,95 p.p. i osiągnie poziom 1,44% w 2025 roku. Można zatem wysnuć wniosek, że im dłuższy staż pracy tym mniejsze prawdopodobieństwo bezrobocia.

30 Wstępna charakterystyka powiatu przysuskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 29.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie przysuskim

Rysunek 29.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie przysuskim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

80

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Rysunek 29.3 przedstawia strukturę wieku osób bezrobotnych. Najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby w wieku 25–34 lata. Ich odsetek będzie utrzymywać się w okresie prognozy średnio na poziomie 27,80%. Osoby powyżej 55 roku życia stanowią najniższy odsetek osób bezrobotnych,

który w okresie historycznym wzrósł o 5,66 p.p. do 7,56% w 2009 roku (393 osoby). Według prognoz odsetek ten będzie rósł i osiągnie 11,55% w 2025 roku (321 osób), lecz w dalszym ciągu będzie to grupa osób z najniższym udziałem wśród wszystkich bezrobot-nych. Uwagę przyciąga grupa osób bezrobotnych z przedziału wiekowego 35–44 lata, ponieważ ich udział w ogóle bezrobotnych zmniejszył się w anali-zowanym okresie o 9,21 p.p. i w 2025 roku wyniesie 16,44%, co daje 458 osób. Udział osób bezrobotnych w wieku 45–54 w okresie prognoz będzie utrzymywał się średnio na poziomie 24,57%. Analizując najmłod-sze osoby bezrobotne, korzystna wydaje się malejąca

tendencja udziału tej grupy osób w ogóle bezrobotnych – z 28% w 2000 roku do 18,53% w 2025 roku. Można powiedzieć, że liczba osób bezrobotnych maleje wraz z wiekiem.

Coraz wyższy poziom wykształcenia wpływa korzystnie na redukcję bezrobocia. Najbardziej za-grożone utratą pracy są osoby z najniższym wykształceniem, tj. gimnazjalnym i zasadniczym zawo-

dowy. Ich odsetki wyniosą średnio 30,56% i 34,63% w całym okresie prognozy. W najlepszej sytuacji na rynku pracy znajdują się osoby z wykształceniem wyż-szy. Ich udział w ogóle bezrobotnych kształtuje się na poziomie 4%, co daje 138 osób w 2025 roku. W dobrej sytuacji na rynku pracy są też osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym. Ich procent stanowić bę-dzie w okresie prognozy 9,67%, co daje 270 osób w 2025 roku. Grupa osób z wykształceniem policeal-nym i średnim zawodowym stanowić będzie średnio 20,33% ogółu bezrobotnych w całym okresie progno-zy. Wzrost wykształcenia wpływa na bezrobocie.

Liczba bezrobotnych w powiecie przysuskim w okresie prognozy zmniejszy się o 55,41%. Naj-większe spadki obserwowane będą w grupie osób bezrobotnych w wieku 35–44 lata. W najlepszej sytuacji są osoby powyżej 55 roku życia oraz osoby z 30-letnim stażem pracy. Nasuwa się wniosek, że im wyższy poziom wykształcenia i dłuższy staż pracy, tym mniejsze prawdopodobieństwo pozostania osobą bezrobotną.

Rysunek 29.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie przysuskim

Rysunek 29.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie przysuskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








30. Bezrobocie w powiecie pułtuskim31

Powiat pułtuski wchodzi w skład podregionu ostrołęcko-siedleckiego. Analiza wielkości stopy zarejestrowanego bezrobocia pozwala stwierdzić, że wielkość ta ulegała zmniejszaniu z roku na rok. W 2003 roku wskaźnik ten wyniósł 25,1%, a w 2008 roku 13,6%. Począwszy od 2009 roku stopa bez-robocia ponownie wykazywała tendencję wzrostową. W lutym 2011 roku udział bezrobotnych do aktywnych zawodowo wyniósł 20,8%. Biorąc pod uwagę udział bezrobotnych długotrwale, należy stwierdzić, że skala tego zjawiska w 2009 roku zmniejszyła się o prawie 17 p.p. względem 2006 roku.

Analiza wielkości bezrobocia w powiecie pułtuskim pozwala stwierdzić, że okres 2000–2002 charakteryzowała tendencja wzrostowa, natomiast kolejne lata do 2008 roku zaowocowały spadkiem

analizowanej cechy. W 2009 roku liczba bezrobotnych wyniosła 3645 osób i była wyższa o 42,16% względem 2008 roku. W latach 2002–2005 51,50% bezrobotnych stanowili mężczyźni. Kolejne lata przyniosły zmianę w strukturze płci. Dane szacunkowe wskazują na dłu-gookresowy spadek wielkości bezrobocia. Początkowe lata przewidywań wskazują na względnie niewielkie zmiany. Przewiduje się, że w 2025 roku bez pracy będzie 2706 osób. Analiza udziału poszczególnych płci w ogólnej liczbie bezrobotnych pozwala stwierdzić, że w długim okresie zjawisko pozostawania bez zatrud-nienia będzie w głównej mierze dotyczyło osób płci męskiej (52,86% udział w 2025 r.).

Biorąc pod uwagę wielkość bezrobocia w zależności od długości stażu pracy, należy zaznaczyć, że lata 2003–2008 były okresem spadków dla długości doświadczenia zawodowego do 30 lat. Rozpa-

trując wielkość bezrobocia w poszczególnych grupach, można zauważyć, że zjawisko to w największej mierze dotyczy osób najkrócej pracujących. W 2008 roku liczba bezrobotnych ze stażem do 1 roku wyniosła 1048 osób, a w 2009 roku już 1456. Niezależnie od rozpatrywanej grupy, rok 2009 zaowocował wzrostem wielkości bezrobocia. Analiza danych prognozowa-nych pozwala stwierdzić, że kolejne lata przyniosą spadek bezrobocia dla osób ze stażem do 30 lat, przy czym struktura udziałów ulegnie zmianie. Od 2012 roku brak pracy będzie w największym stopniu doty-czył osób ze stażem 1–10 lat. Niepokojącym wydaje się fakt, że zwiększy się liczba bezrobotnych najdłużej

zatrudnionych, ze średnim rocznym tempem wzrostu 0,52%. Podsumowując, zjawisko bezrobocia w większej mierze dotyka osoby mniej doświadczone, mimo iż w długim okresie tylko dla najstar-szych stażem pracowników będzie można zaobserwować tendencję wzrostową. 31 Wstępna charakterystyka powiatu pułtuskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 30.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie pułtuskim

Rysunek 30.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie pułtuskim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Kolejnym etapem analizy jest przyjrzenie się poszczególnym grupom wiekowym. Zagrożenie po-zostania bez pracy w największej mierze dotyczy osób najmłodszych. W latach 2000–2002 liczba bezrobotnych z tej grupy społecznej wzrastała, a w kolejnych latach wykazywała tendencję spadkową.

Do 2004 roku największy odsetek bezrobotnych sta-nowiły osoby do 24 lat, natomiast w kolejnych latach udział ten malał na rzecz osób w wieku 25–34 lat. Przewiduje się, że w całym okresie prognozy dyspro-porcje te będą się zwiększać. Największe zmiany będą dotyczyły osób w wieku 35–44 lata, tj. spadek o 3,63 p.p. Najbardziej niepokojącym wydaje się fakt, że osoby najstarsze będą coraz bardziej borykać się z brakiem pracy. Tylko dla tego przedziału wiekowego będzie można się spodziewać dodatniego tempa wzro-stu na poziomie około 0,36%. Uzyskane szacunki nie wskazują na to, że najbardziej zagrożone tym zjawi-skiem są najmłodsze grupy społeczne.

Na rysunku 30.4. można zaobserwować liczbę osób bezrobotnych w zależności od poziomu wy-kształcenia. Analiza poszczególnych grup pozwala stwierdzić, że okres 2000–2009 dla nich wszyst-

kich charakteryzował się sinusoidalnymi zmianami wielkości bezrobocia. Przewiduje się, że w kolejnych latach szacunkowych będzie można się spodziewać względnie stabilnych w czasie spadków wielkości bez-robocia. Dane historyczne wskazują, że najbardziej liczną grupą bezrobotnych stanowiły osoby z wy-kształceniem zasadniczym zawodowym. W 2009 roku było to 1108 osób, czyli 30,40% wszystkich pozostają-cych bez zatrudnienia. Zaledwie 6,69% stanowiły oso-by z wykształceniem wyższym. Przewiduje się, że w długim okresie można się spodziewać względnie stabilnych udziałów poszczególnych grup. Tym samym w największym stopniu zagrożeni bezrobociem będą

osoby najniżej wykształcone. Im wyższy poziom wykształcenia, tym większe szanse na uniknięcie zjawiska wykluczenia zawodowego.

Powiat pułtuski będzie charakteryzował się redukcją liczby bezrobotnych w okresie kolejnego dwudziestolecia. Większe zmiany będą dotyczyły kobiet (redukcja o 27,31% względem 2009 roku). Ryzyko bezrobocia maleje wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia i długości stażu pracy. Stabilna przyszłość czeka osoby najstarsze wiekowo ze stażem pracy powyżej 30 lat.

Rysunek 30.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie pułtuskim

Rysunek 30.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie pułtuskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








31. Bezrobocie w powiecie radomskim32

Powiat radomski znajduje się w południowej części województwa mazowieckiego. Lata 2003–2008 przyniosły spadek stopy bezrobocia. W 2003 roku odnotowano, że wskaźnik ten kształto-wał się na poziomie 34,7%, a w 2008 roku 26,2%. Kolejny rok przyniósł wzrost do poziomu 28,8%. W lutym 2011 roku stopa bezrobocia wyniosła 30,5%. Lata 2006–2009 charakteryzował spadkowy trend udziału bezrobocia długookresowego (z 58% w 2006 roku do 47% w 2009 roku).

Wielkość bezrobocia w okresie 2000–2009 charakteryzowała się licznymi zmianami. W latach 2000–2004 miała miejsce tendencja wzrostowa. W 2004 roku ogólna liczba osób nieaktywnych zawo-dowo wyniosła prawie 20 179 osób i była o 17,61% wyższa niż w 2000 roku. Następne lata, aż do

2008 roku, zaowocowały trendem spadkowym. Rok 2009 był okresem zmian, gdyż odnotowano wówczas niepokojący wzrost bezrobocia, szczególnie widoczny wśród mężczyzn. W 2025 roku przewiduje się, że ogólna wielkość bezrobocia będzie wynosiła 11 250 osób, spośród których 45,33% to kobiety. Szacunki wskazują, że w długim okresie można się spodziewać, że zjawisko wykluczenia zawodowego będzie głównie dotykało mężczyzn. Świadczy o tym 54,67% udział osób płci męskiej w ogólnej wielkości osób pozostają-cych bez pracy w 2025 roku. Średnie roczne tempo spadku bezrobocia w okresie prognoz będzie wynosiło 2,46%, natomiast dla mężczyzn 2,21%.

Ostatnie siedem lat charakteryzowało się znacznymi zmianami w liczbie osób bez pracy w kon-tekście doświadczenia zawodowego. Największe zmiany dotyczyły osób ze stażem 10–30 lat, gdyż średnie roczne tempo spadku wyniosło 5,97% w okresie 2004–2009. Rozpatrując okres historyczny

2005–2009 można zaobserwować, że prawdopodo-bieństwo bezrobocia maleje wraz ze wzrostem długości stażu pracy. Wcześniejsze okresy charakteryzowały się nieznacznie większym udziałem bezrobocia wśród osób ze stażem 10–30 lat niż dla pracowników pozo-stających w stosunku pracy 1–10 lat. Przewiduje się, że w długim okresie staż pracy będzie warunkował stabil-ność zatrudnienia. Szacunki wskazują na to, że w 2025 roku 46,55% wszystkich bezrobotnych będą stanowiły osoby z najkrótszym stażem pracy. Najwięk-sze wahania wielkości bezrobocia będą dotyczyły gru-py osób z doświadczeniem 10–30 lat (średnie tempo spadku wyniesie 3,76%).

32 Wstępna charakterystyka powiatu radomskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 31.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie radomskim

Rysunek 31.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie radomskim

02

55

07

51

00

%

50

00

10

00

01

50

00

20

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

02

00

04

00

06

00

08

00

01

00

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Analiza wielkości bezrobocia w zależności od wieku, pozwala stwierdzić, że lata 2001–2009 cha-rakteryzowała tendencja spadkowa dla grup do 24 lat i 35–44 lata. Udziały poszczególnych grup były

względnie stabilne w czasie, z niewielką dominacją osób w wieku 25–34 lata. W 2009 roku 28,79% przy-padło w udziale wspomnianej grupie społecznej. Z kolei udziały pozostałych wymienionych były na względnie podobnym poziomie – 21%. Przewiduje się, że w długim okresie nadal liderem pozostanie ten sam przedział wiekowy. Z kolei średnie tempo wzrostu dla osób powyżej 55. roku życia wyniesie 0,05% w okresie prognozy, a dla najmłodszej grupy społecznej 3,6%. Przeprowadzone szacunki wskazują, że największa redukcja wielkości bezrobocia w 2025 roku będzie dotyczyła osób do 24 lat oraz w wieku 35–44 lata (od-powiednio spadek o 44,30% i 40,75% w porównaniu

do 2009 roku). Zagrożenie tym zjawiskiem w głównej mierze dotyka osoby będące u progu kariery zawodowej, tj. mające 25–34 lata, ze średnim tempem zmian wielkości bezrobocia w długim okresie na poziomie 2,48%.

Analizując wielkość bezrobocia w zależności od posiadanego wykształcenia, można stwierdzić, że ryzyko braku pracy maleje wraz ze zwiększaniem się posiadanych kwalifikacji zawodowych. Tym

samym, w największym stopniu zagrożone są osoby z wykształceniem gimnazjalnym lub niższym oraz z zasadniczym zawodowym. Ich udział w całym hory-zoncie prognozy, wynosi około 32–34%. W 2025 roku liczba osób z wykształceniem nie wyższym niż gimna-zjalne sięgnie 3589 osób, a z zasadniczym zawodowym 3745. Przewiduje się, że w 2025 roku 7,02% bezrobot-nych będzie posiadało wykształcenie wyższe (786 osób). Zależności w ramach struktury bezrobotnych w ramach poszczególnych poziomów wykształcenia pozostaną niezmienne w całym rozpatrywanym hory-zoncie czasowym. Średnie roczne tempo zmian w okresie szacunków jest przewidywane jako względ-

nie stabilne dla wszystkich grup (2,3%). Poziom wykształcenia silnie determinuje prawdopodobień-stwo bezrobocia i daje większe szanse zatrudnienia osobom lepiej wykształconym.

Analizy prognostyczne wskazują, że w kolejnych latach można spodziewać się tendencji spad-kowej w kontekście liczby bezrobotnych – spadek o 31,84% względem 2009 roku. Średnie roczne tempo spadku dla okresu szacunków będzie kształtowało się na poziomie 2,46%. Ryzyko utraty pracy maleje wraz ze wzrostem długości stażu pracy, wiekiem pracowników oraz wykształceniem.

Rysunek 31.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie radomskim

Rysunek 31.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie radomskim

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






02

00

04

00

06

00

08

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








32. Bezrobocie w powiecie siedleckim33

Powiat siedlecki jest usytuowany we wschodniej części Mazowsza. Stopa zarejestrowanego bez-robocia ulegała licznym zmianom w okresie ostatnich 7 lat. Podczas gdy w 2003 roku wskaźnik ten wyniósł 18,4%, to w 2008 roku już tylko 8%. Kolejne lata zaowocowały wzrostem udziału osób pozo-stających bez pracy w ogóle osób aktywnych zawodowo. W 2009 roku podstawowy miernik nieak-tywności zawodowej wyniósł 9,5%. Z kolei w lutym 2011 roku stopa bezrobocia wzrosła do 11,3%.

Rysunek 32.1. przedstawia strukturę bezrobotnych w podziale na płeć. W latach 2000–2001 miały miejsce niewielkie wzrosty analizowanej cechy. Natomiast w następnych okresach liczba osób pozosta-jących poza stosunkiem pracy sukcesywnie z roku na rok się zmniejszała. W 2009 roku odnotowano

wzrost względem 2008 roku (o 21,09%) do poziomu 2762 osób. Przewiduje się, że kolejne lata zaowocują redukcją bezrobocia, aż do poziomu 2091 osób w 2025 roku. Tym samym będzie to spadek o 24,29% względem 2009 roku. Rozpatrując strukturę bezrobotnych w po-dziale na płeć, należy zaznaczyć, że w okresie histo-rycznym miały miejsce liczne wahania. W 2007 roku odnotowano największe różnice – 58,47% stanowiły kobiety. Począwszy od 2009 roku aż przez cały okres prognozy, można zauważyć, że będzie miała miejsce dominacja osób płci męskiej. W 2025 roku 54,22% bez-robotnych to osoby płci męskiej.

Kolejnym etapem analizy jest wzięcie pod uwagę struktury bezrobocia w zależności od stażu pra-cy. Udział poszczególnych grup społecznych wskazuje, że w największym stopniu zagrożone wyklu-

czeniem zawodowym są osoby z najkrótszym do-świadczeniem zawodowym. W 2006 roku co druga osoba bezrobotna posiadała nie więcej niż rok stażu. W 2009 roku prawie co trzeci bezrobotny mógł się wylegitymować stażem 1–10 lat. W 2009 roku 1318 bezrobotnych posiadało nie więcej niż rok doświad-czenia zawodowego. Tym samym jest to redukcja się-gającą 48,95% względem 2003 roku. Rozpatrując długi okres, można zauważyć, że struktura pozostanie względnie stabilna. Niepokojącym wydaje się fakt, że będzie można zaobserwować wzrost udziału osób z wykształceniem wyższym. Przeprowadzone szacunki wskazują, że średnie tempo spadku w okresie prognoz

będą wynosić odpowiednio: dla osób z najkrótszym stażem pracy 1,84%, dla 1–10 lat 1,92%, a dla 10–30 lat doświadczenia zawodowego 2,13%. Prawdopodobieństwo pozostania bezrobotnym maleje wraz ze wzrostem doświadczenia.

33 Wstępna charakterystyka powiatu siedleckiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 32.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie siedleckim

Rysunek 32.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie siedleckim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Rozpatrując wiek osób pozostających bez zatrudnienia, należy podkreślić, że w powiecie siedlec-kim lata 2001–2009 charakteryzowały się znaczącym spadkiem bezrobotnych do 55 lat. Zestawiając ze sobą rok 2001 i 2009, można stwierdzić, że największe spadki odnotowano w grupie osób w wieku

35–44. W okresie 2000–2003 największy udział przy-padł grupie najmłodszych wiekiem pracowników. Jed-nakże z roku na rok odsetek ten zmniejszał się na rzecz grupy wiekowej 25–34. W 2009 roku ich udział wy-niósł 33,92%, a najmłodszych – 31,39%. Przewiduje się, że struktura ta będzie kontynuowana w następnych okresach prognozy. Najbardziej niepokojące zmiany będą dotyczyć osób najstarszych. Podczas gdy w 2009 roku ich udział wyniósł 5,21%, to w 2025 roku przewiduje się, że zwiększy się do 7,39%. Biorąc pod uwagę średnie tempo zmian, można zauważyć, że naj-większe zmiany z roku na rok będą dotyczyły najmłod-szych i osób w wieku 35–44 lata.

Biorąc pod uwagę wielkość bezrobocia w zależności od wykształcenia, należy stwierdzić, że im wyższy jest jego poziom, tym mniejsze jest ryzyko pozostania bez pracy. W największym stopniu

zagrożone tym zjawiskiem są osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym. W 2009 roku ich liczba wyniosła 743, co było spadkiem o 66,76% względem 2000 roku. Niepokojącym jest fakt, że wyższe wy-kształcenie nie warunkuje pewnego zatrudnienia. W 2009 roku aż 373 osoby legitymujące się dyplomem uczelni wyższej nie znalazły pracy, a w 2000 roku było to zaledwie 81 osób. Przewiduje się, że pierwsze lata szacunków mogą zaowocować zwiększeniem się bez-robocia wśród osób najlepiej wyedukowanych. Struk-tura udziału poszczególnych grup wskazuje na znaczą-ce poprawy w ramach osób z wykształceniem gimna-zjalnym i zawodowym w okresie historycznym. Z kolei

dla pozostałych grup odsetki te się zwiększyły, przy czym największe zmiany odnotowano dla wy-kształcenia wyższego (12 p.p. w 2009 roku względem 2000). Mimo iż ogólna struktura pozostanie bez zmian aż do 2025 roku, to dysproporcje między grupami się zmniejszą.

W długim okresie przewiduje się, że liczba bezrobotnych zmniejszy się o 29,18% względem 2009 roku i będzie dotykało w głównej mierze mężczyzn (54,22%). Ryzyko wykluczenia zawodowe-go maleje wraz z wydłużaniem się stażu pracy i posiadaniem udokumentowanych kwalifikacji.

Rysunek 32.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie siedleckim

Rysunek 32.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie siedleckim

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








33. Bezrobocie w powiecie sierpeckim34

Powiat sierpecki znajduje się w północno-zachodniej części województwa mazowieckiego. W okresie 2003–2008 miała miejsce spadkowa tendencja w kontekście zarejestrowanej stopy bezro-bocia. W 2008 roku wskaźnik ten wyniósł 16,2% i był aż o 11 p.p. niższy niż odnotowany w 2003 roku. Z kolei w 2009 roku miał miejsce niewielki wzrost do 18,4%, a w lutym 2011 do 20,7%. Należy także podkreślić, że w czasie ostatnich 4 lat znacząco zmniejszyła się skala zjawiska bezrobo-cia długookresowego, czyli z 55% w 2006 roku do 35% w 2009 roku.

Liczba osób bezrobotnych w powiecie sierpeckim ulegała znaczącym redukcjom w okresie 2001–2008. W 2008 roku odnotowano, że nieaktywnych zawodowo było 3183. Był to spadek o 41,94%

w porównaniu do 2000 roku. Analiza danych z 2009 roku pozwoliła stwierdzić, że miał wówczas miejsce wzrost wielkości bezrobocia do poziomu 3685 osób, z czego nieznacznie ponad połowę stanowią kobiety – 50,69%. Przewiduje się, że w początkowych okresach można się spodziewać niewielkich wzrostów liczby osób bezrobotnych. Jednak w długim okresie szacuje się, że cecha ta ulegnie redukcji o 32,05% względem 2009 roku. Z kolei struktura będzie względnie stabilna w czasie, z niewielką przewagą kobiet. W 2025 roku liczba bezrobotnych kobiet i mężczyzn wyniesie po 1250 osób. W okresie szacunków średnio większe spadki będą miały miejsce wśród kobiet.

Rysunek 33.2. obrazuje liczbę osób pozostających poza stosunkiem pracy w zależności od długo-ści stażu pracy. Analiza danych historycznym pozwala stwierdzić, że ryzyko pozostania bez pracy

maleje wraz z wydłużaniem się stażu pracy. W 2003 roku liczba osób poza stosunkiem pracy mających doświadczenie co najwyżej roczne wyniosła 2982 (50,66% udziału). Liczba osób bez pracy mających do 30 lat doświadczenia zawodowego ulegała redukcji z roku na rok aż do 2008 roku. Przeciwna tendencja charakteryzowała najstarszych stażem, gdyż w 2006 miał miejsce wzrost o 59,38% względem 2003 roku. Prognoza na kolejne lata wskazuje największe spadki dla osób najmłodszych stażem. Podczas gdy dane hi-storyczne wskazują na potwierdzanie się zasady, że im dłuższy staż, tym mniejsze ryzyko utraty pracy, to w 2025 roku osoby z doświadczeniem 1–10 lat będą

w największym stopniu zagrożone wykluczeniem zawodowym. Największe średnie roczne tempo spadków będzie charakteryzowało osoby z najkrótszym stażem pracy (3,72%).

34 Wstępna charakterystyka powiatu sierpeckiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 33.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie sierpeckim

Rysunek 33.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie sierpeckim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Analizując wielkość bezrobocia w kontekście przedziałów wiekowych, należy zaznaczyć, że naj-liczniejsza jest grupa osób w wieku 25–34. Drugą z kolei grupą w największym stopniu zagrożoną pozostaniem poza stosunkiem pracy stanowią osoby w wieku 45–54 lat. Rozpatrując udziały poszcze-

gólnych grup wiekowych, należy stwierdzić, że w 2009 roku 29,28% wszystkich bezrobotnych będą stanowiły osoby w wieku 25–34 lata. Największe zmiany w długim okresie są przewidywane dla grupy wiekowej 45–54. Szacuje się, że w 2025 roku udział ten wzrośnie do 26,66% z 21,47% w 2009 roku. Dla najmłodszej grupy wiekowej będzie można się spo-dziewać redukcji o 4,16 p.p. Tym samym okazuje się, że najlepsza perspektywa będzie dotyczyła osób do 24 roku życia oraz mających 35–44 lata ze względu na redukcję ich udziałów. Wolumen grup wiekowych uniemożliwia stwierdzenie o zależności między wie-kiem a prawdopodobieństwem pozostania bez pracy.

Biorąc pod uwagę dane historyczne można stwierdzić, że im poziom wykształcenia jest niższy, tym większe jest prawdopodobieństwo utraty pracy. W 2009 roku 2/3 wszystkich bezrobotnych miało

wykształcenie gimnazjalne lub niższe oraz zasadnicze zawodowe. Rozpatrując dane za lata 2000–2009 należy zauważyć, że zwiększa się ryzyko pozostania poza stosunkiem pracy dla osób z najwyższymi kompeten-cjami. W długim okresie szacuje się, że ogólna struktu-ra bezrobotnych pod kątem wykształcenia pozostanie bez zmian względem 2009 roku. Szacuje się, że w długim okresie tempo zmian będzie bardziej stabil-ne. Największych zmian można się spodziewać w ra-mach najniższych poziomów wykształcenia. Szansa uniknięcia wykluczenia zawodowego rośnie wraz ze wzrostem udokumentowanego poziomu wykształcenia. W 2025 roku można się spodziewać, że osób z wy-

kształceniem gimnazjalnym i zasadniczym zawodowym będzie 740 osób (dla tej grupy przewiduje się spadek o 2 p.p. względem 2009 roku), a z wykształceniem wyższym 184.

Szacuje się, że w powiecie sierpeckim w długim okresie można się spodziewać redukcji poziomu bezrobocia o 1180 osób (32,05% względem 2009 roku). Obie płcie będą w równym stopniu zagrożone zjawiskiem wykluczenia zawodowego. Największe tempo spadków będzie dotyczyło najmłodszych wiekiem i stażem osób. Najbardziej stabilną sytuacją będą mogli cieszyć się pracownicy po 55 roku życia. Ryzyko bezrobocia wzrasta wraz z niższym poziomem wykształcenia.

Rysunek 33.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie sierpeckim

Rysunek 33.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie sierpeckim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








34. Bezrobocie w powiecie sochaczewskim35

Powiat sochaczewski wchodzi w skład podregionu warszawsko-zachodniego. Lata 2003–2008 charakteryzowały znaczące zmiany poziomu stopy zarejestrowanego bezrobocia. W 2003 roku wskaźnik ten wyniósł 18,3%, a w 2008 roku zmniejszał się aż do 6,9%. Spadkowi o ponad 11 p.p. towarzyszył wzrost analizowanej cechy w kolejnym roku do 10,2%. Natomiast w lutym 2011 stopa bezrobocia wzrosła do 10,9%. Optymistycznym wydaje się fakt, że zmniejszyła się skala bezrobocia długookresowego z 48% w 2006 roku do 21% w 2009 roku.

Analizując sytuację bezrobotnych w podziale na płeć, należy podkreślić, że lata 2001–2008 cha-rakteryzowały się tendencją spadkową w liczbie osób pozostających bez pracy (spadek sięgnął wów-

czas 61,26%). W 2009 roku miał miejsce wzrost o 51,90% względem poprzedniego okresu. Prognozuje się, że kolejne lata zaowocują redukcją skali bezrobo-cia. W długim okresie szacuje się, że w 2025 roku bę-dzie zarejestrowanych 2508 bezrobotnych. Podczas gdy w rozpatrywanym okresie historycznym struktura podziału na płeć wskazywała na kobiety jako na bar-dziej zagrożone zjawiskiem wykluczenia zawodowego, to przeprowadzone szacunki mówią, że częściej męż-czyźni będą ponosili takie ryzyko. W okresie prognozy szacuje się, że zależności będą podobne, ale tempo zmian znacząco mniejsze. Średnie roczne tempo spad-ków liczby bezrobotnych wyniesie 2,02%.

Analiza struktury bezrobocia w zależności od długości stażu pracy pozwala stwierdzić, że w okresie 2003–2008 wielkości te zmniejszały się w ramach wszystkich analizowanych grup. Rok

2009 zaowocował zwiększeniem się liczby osób poza stosunkiem pracy. Rozpatrując liczebność poszczegól-nych grup, należy stwierdzić, że większe doświadcze-nie warunkuje wyższą stabilność w zatrudnieniu. Tym samym najliczniejszą grupę stanowią osoby ze stażem nie dłuższym niż 1 rok (w 2009 roku 1415 osób). Prze-prowadzone szacunki wskazują, że w długim okresie struktura ta pozostanie względnie stabilna. Do 2015 roku liczba bezrobotnych ze stażem powyżej 30 lat zwiększy się do 103 osób. W 2025 roku 38,91% wszystkich bezrobotnych będą stanowiły osoby z naj-krótszym stażem. Największe zmiany będą dotyczyły osób ze stażem 1–10 lat, gdyż ich udział zwiększy się

o 3 p.p. Największe średnie roczne tempo spadków będzie dotyczyło osób ze stażem 10–30 lat (2,40%). Wielkość bezrobocia zmniejsza się wraz ze wzrostem doświadczenia zawodowego.

35 Wstępna charakterystyka powiatu sochaczewskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 34.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie sochaczewskim

Rysunek 34.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie sochaczewskim

02

55

07

51

00

%

02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






W latach 2001–2002 liczebność poszczególnych grup wiekowych potwierdzała słuszność zasady, że im starsza osoba, tym mniejsze ryzyko pozostania bez pracy. Nie mniej jednak kolejne lata przy-

niosły pewne zmiany wolumenowe, w rezultacie któ-rych grupą najbardziej zagrożoną zjawiskiem wyklu-czenia zawodowego stali się najbardziej aktywni za-wodowo, tj. 25–34 lata. W 2009 roku co czwartym bezrobotnym była osoba do 24 roku życia, a 29,29% stanowili pracownicy w wieku 25–34 lata. Niepokoją-cym wydaje się fakt, że co piątym bezrobotnym była osoba mająca 45–54 lata. W długim okresie przewiduje się, że znacząco zwiększy się udział grupy wiekowej 25–34 lata. Szacunki wskazują na wzrost o 6 p.p. Zmniejszą się udziały dla najmłodszej grupy i wieku 35–54. Dla najstarszej grupy szacuje się, że średnie roczne tempo wzrostu bezrobocia wyniesie 0,7%.

Szczegółowa analiza pozwala stwierdzić, że to najmłodsi, a tym samym najmniej doświadczeni pra-cownicy, mogą obawiać się utraty zatrudnienia.

Analiza bezrobotnych pod kątem wykształcenia pokazuje, że w największym stopniu dotyka ona osoby najsłabiej wykształcone. Szacuje się, że zależność ta pozostanie niezmienna w całym okresie prognozy. W 2008 roku w porównaniu do 2001 największy spadek odnotowano w ramach wykształ-

cenia zasadniczego zawodowego (redukcja o 72,31%). Z kolei dla osób z wykształceniem wyższym grupa osób pozostająca poza stosunkiem pracy zwiększyła się o 5,74%. Rok 2009 zaowocował wzrostem wolumenu bezrobotnych w ramach poszczególnych grup. Najsil-niej zauważalny był on właśnie dla osób najlepiej wy-kształconych. Długookresowa prognoza wskazuje na to, że dla tej grupy społecznej będzie można zaobser-wować tendencję spadkową. W 2025 roku przewiduje się, że najwyższy udział wśród bezrobotnych będą miały osoby z wykształceniem gimnazjalnym lub niż-szym (30,52%). Przeprowadzone prognozy wskazują, że poziom wykształcenia będzie silnie determinował

ryzyko utraty pracy, gdyż mimo że odsetek osób z wykształceniem wyższym zwiększy się, to nadal będą oni najbardziej bezpieczną grupą wiekową.

Długookresowa prognoza wskazuje, że można spodziewać się spadku ogólnej liczby bezrobot-nych o 26,29% względem 2009 roku, przy czym redukcja liczby bezrobotnych kobiet wyniesie 30,70%. Grupą bardziej zagrożoną bezrobociem będą mężczyźni, osoby w wieku 25–34 lata, legity-mujące się najniższym poziomem wykształcenia oraz z krótszym stażem.

Rysunek 34.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie sochaczewskim

Rysunek 34.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie sochaczewskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








35. Bezrobocie w powiecie sokołowskim36

Powiat sokołowski jest usytuowany w podregionie ostrołęcko-siedleckim. Wskaźnik, będący pod-stawową miarą nieaktywności zawodowej, ulegał licznym redukcjom w okresie 2003–2008. W 2003 roku zarejestrowana stopa bezrobocia wyniosła 14,9%, a w kolejnych dwu latach utrzymywała się na względnie stabilnym poziomie. W 2009 roku zarejestrowano spadek do poziomu 8,5%, który po-nownie odnotowano we wrześniu 2010 roku. W lutym 2011 roku bezrobocie wzrosło do poziomu 9,9%.

Rozpatrując wielkość bezrobocia w podziale na płeć, można stwierdzić, że lata 2001–2008 zao-wocowały redukcją analizowanej cechy. Podczas gdy w 2001 roku ich liczebność kształtowała się na poziomie 3847 osób, to w 2008 roku spadła do 1808 . Spadkowi temu towarzyszył wzrost w kolejnym

roku o 13,16% (do 2046). Biorąc pod uwagę dane hi-storyczne, można zauważyć, że tylko w okresie 2007–2008 kobiety bardziej odczuwały niepokój przed utartą pracy. Pozostałe lata charakteryzowały się dominacją mężczyzn. W długim okresie można się spodziewać redukcji wielkości bezrobocia do poziomu 1489 osób w 2025 roku, z przewagą mężczyzn nad kobietami (53,79%). Przewiduje się redukcję skali bezrobocia o 27,18% w porównaniu do roku 2009. Liczba bezro-botnych kobiet w większym stopniu będzie podlegała wahaniom (2,16% tempo spadku dla osób płci żeńskiej i 2,2% dla męskiej).

Kolejnym etapem analizy jest wzięcie pod uwagę liczby bezrobotnych w zależności od długości stażu pracy. Sytuacja na rynku zatrudnieniowym zdaje się potwierdzać zasadę, że im dłuższy staż, tym

mniejsze ryzyko pozostania bez pracy. Lata 2003–2008 charakteryzowały się znaczącą redukcją analizowanej cechy. Dla stażu pracy do 30 lat spadki sięgały 47,13% względem 2003 roku. Z kolei dla osób najdłużej za-trudnionych miał miejsce wzrost o 44,44%. Mimo iż w 2009 roku odnotowano zwiększenie się liczby będą-cych poza stosunkiem pracy, to w długim okresie moż-na spodziewać się tendencji spadkowej. Nie mniej jednak, ta właściwość nie będzie dotyczyła osób naj-starszych stażem, gdyż dla tej grupy można spodzie-wać się wzrostu o 24,26% względem 2009 roku. W 2009 roku 41,50% bezrobotnych stanowiły osoby ze stażem nie dłuższym niż 1 rok, a co trzecia osoba bez

pracy miała 1–10 lat doświadczenia zawodowego. W 2025 roku przewiduje się, że udział pierwszej ze wspomnianych grup zmniejszy się na rzecz drugiej. Podobna sytuacja będzie dotyczyła osób ze sta-żem 10–30 lat, gdyż ich odsetek zmniejszy się na rzecz najbardziej doświadczonych.

36 Wstępna charakterystyka powiatu sokołowskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 35.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie sokołowskim

Rysunek 35.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie sokołowskim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

40

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Analiza danych historycznych pozwala stwierdzić, że najmłodsi są w największym stopniu za-grożeni pozostaniem bez pracy. Najmniejsze niebezpieczeństwo wykluczenia zawodowego dotyczy osób powyżej 55 roku życia, gdyż ich udział w 2000 roku wyniósł zaledwie 2,13%. Mimo iż

w 2009 roku wzrósł on do 9,73% to nadal jest to grupa najmniej liczna. Przeprowadzone szacunki wskazują, że w długim okresie najmniejsze ryzyko bezrobocia będzie dotyczyło grupy 35–44 lata. Dla tej grupy moż-na spodziewać się spadku odsetka o 4,63 p.p. W 2025 roku przewiduje się, że będzie ich zaledwie 230, podczas gdy najliczniejszą grupę będą stanowili pracownicy z przedziału wiekowego 25–34 lata (897 osób). Warto także zwrócić uwagę na najstarszą wie-kowo grupę, która w 2025 roku będzie stanowiła 14,50% wszystkich bezrobotnych, a tym samym będzie odnotowany wzrost o 5 p.p. względem ostatniego ana-lizowanego okresu historycznego.

Na rysunku 35.4 zobrazowana liczba bezrobotnych w zależności od poziomu wykształcenia. Anali-za danych historycznych pozwala stwierdzić, że ryzyko pozostania bez pracy jest większe dla osób, które legitymują się niższym poziomem wykształcenia. Podczas gdy w latach 2000–2006 wśród bezrobotnych

dominowały osoby z wykształceniem zasadniczym za-wodowym, to kolejne lata owocowały zmniejszaniem się dysproporcji między nimi a osobami z wykształce-niem gimnazjalnym oraz policealnym i średnim zawo-dowym. Szacuje się, że w długim okresie ta ostatnia grupa będzie musiała w największym stopniu borykać się z problemem braku pracy. W okresie szacunków największe tempo rocznych zmian będzie charaktery-zowało bezrobotnych z wykształceniem zasadniczym zawodowym (tempo spadku 2,4% rocznie), a najwięk-szą stabilnością grupa osób z wyższym wykształceniem (tempo spadku 1,55%). Nieznaczne różnice w udziałach grup nie dają szansy na uniknięcie bezrobocia.

Przeprowadzone prognozy wskazują na spadek liczby bezrobotnych. Jednak nie będzie to zwią-zane z polepszającą się sytuacja na rynku pracy, lecz z malejącą liczba osób w wieku produkcyjnym. Najmniejsze ryzyko bezrobocia odczują osoby w wieku 35–44 lata, z wykształceniem wyższym oraz najdłuższym stażem pracy. Im osoba jest młodsza, mniej doświadczona, z niższym poziomem wy-kształcenia, tym ma mniejsze szanse na rynku pracy.

Rysunek 35.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie sokołowskim

Rysunek 35.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie sokołowskim

05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








36. Bezrobocie w powiecie szydłowieckim37

Powiat szydłowiecki znajduje się na granicy województwa mazowieckiego oraz świętokrzyskie-go. Analiza stopy bezrobocia pozwala stwierdzić, że sytuacja na rynku pracy nie jest najlepsza. W 2003 roku wskaźnik ten wyniósł aż 41% i mimo iż kolejne lata przyniosły niewielkie spadki anali-zowanej cechy, to jest on ponad 4 razy wyższy niż dla całego województwa. W 2008 roku miała miej-sce redukcja stopy bezrobocia o 9 p.p., której towarzyszył wzrost w roku kolejnym do poziomu 34,4%. Natomiast pod koniec lutego 2011 roku stopa bezrobocia wzrosła do poziomu 36,6%.

Rysunek 36.1 przedstawia strukturę bezrobotnych w zależności od płci. Dane historyczne wska-zują, że w latach 2000–2002 ogólna wielkość osób pozostających bez pracy nieznacznie zwiększała

się z roku na rok. W 2002 roku odnotowano wzrost o 5,38% względem 2000 roku. Tym dodatnim zmia-nom towarzyszyły spadki analizowanej cechy aż do 2008 roku. Z kolei w 2009 roku zarejestrowano wzrost poziomu bezrobocia do 5530 osób. W całym rozpatry-wanym okresie historycznym kobiety dominowały nad mężczyznami. W długim okresie można spodziewać się, że wielkość bezrobocia będzie się zmniejszała, aż do 3877 osób. Tym samym przewiduje się, że w 2025 roku będzie miała miejsce redukcja o 29,89% względem 2009 roku. Szacowana tendencja spadkowa ze średnim tempem zmian na poziomie 2,3% informuje o pozytywnej perspektywie na rynku pracy.

Analiza liczby bezrobotnych w zależności od długości stażu pracy pozwala stwierdzić, że do 2014 roku ryzyko wykluczenia z rynku pracy będzie malało wraz ze wzrostem doświadczenia zawo-

dowego. Lata 2003–2008 były okresem spadków bez-robocia. Największe zmiany odnotowano dla stażu 10–30 lat (redukcja o 42,54%). W 2009 roku rozpatrywana cecha zwiększyła się względem poprzedniego okresu. Jednak w kolejnych latach szacuje się, że będzie miała miejsce tendencja spadkowa w ramach wszystkich grup. Począwszy od 2015 roku udział osób ze stażem do 1 roku będzie zmniejszał się na rzecz pracowników mających 1–10 lat doświadczenia. Przewiduje się, że w 2025 roku będzie 1469 osób ze stażem do 1 roku, 1605 bezrobotnych z doświadczeniem 1–10 lat, 750 dla 10–30 lat i 53 osoby najdłużej pracujące. Największe zmiany w kontekście udziałów przewiduje się dla gru-

py ze stażem 1–10 lat oraz 10–30 (redukcja o ponad 7 p.p.). Największe szanse na pozostanie aktyw-nym zawodowo mają osoby mające ponad 30 lat pracy (stanowią oni zaledwie 1,36% wszystkich bez-robotnych w 2025 roku).

37 Wstępna charakterystyka powiatu szydłowieckiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 36.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie szydłowieckim

Rysunek 36.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie szydłowieckim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

80

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Kolejnym etapem analizy jest przyjrzenie się strukturze bezrobotnych w zależności od przedziału wiekowego. Rozpatrując cały okres 2000–2025, nie można określić bezpośredniego związku między

wiekiem a ryzykiem wykluczenia zawodowego. W okresie 2000–2008 miała miejsce redukcja wielko-ści bezrobocia dla osób w wieku do 55 lat. Największe zmiany zarejestrowano dla najmłodszych pracowni-ków, gdyż w 2008 roku odnotowano spadek o 51,81%. Największą stabilnością charakteryzowała się grupa osób w wieku 45–54 lat (redukcja o zaledwie 4,35% w 2008 roku względem 2000). Przewiduje się, że w długim okresie wolumen pracowników w wieku do 24 lat zmniejszy się o 45,90%, natomiast dla grupy z ostatniego rozpatrywanego przedziału wiekowego będzie miał miejsce wzrost o 7,69%. To oni najbardziej odczują wykluczenie z rynku pracy, gdyż ich odsetek

zwiększy się o 4 p.p. w 2025 roku względem 2009 roku. Największych zmian można się spodziewać w ramach osób do 24 lat, gdyż średnie tempo spadku bezrobocia będzie wynosiło 3,77%.

W powiecie szydłowieckim szansa pozostania aktywnym na rynku pracy rośnie wraz ze wzro-stem poziomu wykształcenia. Tym samym najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby z wy-

kształceniem zasadniczym zawodowym oraz gimna-zjalnym i niższym. Z kolei w 2009 roku osób mających dyplom uczelni wyższej, a pozbawionych zatrudnienia, było 305. Lata 2000–2008 zaowocowały tendencją spadkową dla grup z wykształceniem gimnazjalnym, policealnym, średnim zawodowym oraz zasadniczym zawodowym. W roku 2009 miał miejsce wzrost wiel-kości bezrobocia, przy czym największe zmiany względem 2008 roku odnotowano dla osób z wykształ-ceniem wyższym. Udziały poszczególnych grup pozo-staną stosunkowo stabilne w całym horyzoncie pro-gnozy, z największymi średnimi zmianami na pozio-mie -2,41% dla bezrobotnym z wykształceniem

zasadniczym zawodowym. W 2025 roku najmniej liczną grupę będą stanowiły osoby najlepiej wy-kształcone (228 osób), czyli 5,88% wszystkich bezrobotnych.

Predykcje dotyczące poziomu bezrobocia w powiecie szydłowieckim wskazują na malejącą ten-dencję (spadek w długim okresie o 29,89% względem 2009 r.), która w głównej mierze wynika z pro-cesu starzenia się społeczeństwa a nie z polepszającej się sytuacji na rynku pracy. Niższy poziom wy-kształcenia oraz krótszy staż zwiększają ryzyko utraty zatrudnienia.

Rysunek 36.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie szydłowieckim

Rysunek 36.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie szydłowieckim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








37. Bezrobocie w powiecie warszawskim zachodnim38

Główną siedzibą powiatu warszawskiego zachodniego jest Ożarów Mazowiecki. Lata 2003–2008 przyniosły pozytywne zmiany na rynku pracy. Dowodem jest znacząca redukcja stopy zarejestrowanego bezrobocia o prawie 10 p.p. W 2008 roku wskaźnik ten kształtował się na poziomie 3,6%, a w 2009 wyniósł 5,3%. Luty 2011 zaowocował wzrostem stopy bezrobocia do 6,2%. W latach 2006–2009 zmniejszyła się skala bezrobocia długookresowego (z 51% do 28% w 2009 roku).

Powiat warszawski zachodni charakteryzował się wzrostową tendencją ogólnej liczby bezrobot-nych w okresie 2000–2003. W 2003 roku odnotowano, że wielkość populacji będącej poza stosunkiem pracy wyniosła 5091 osób i była o 59,99% wyższa niż w 2000 roku. Do 2008 roku wielkość ta zmniej-

szyła się do poziomu 1655 osób, z czego niewiele po-nad połowę stanowiły kobiety (842). Rok 2009 zaowo-cował zwiększeniem się wielkości bezrobocia do 2464 osób. Szacuje się, że w długim okresie można się spo-dziewać trendu malejącego. W 2025 roku będzie ich 1642. Co więcej, szacuje się, że udział kobiet będzie się z roku na rok zmniejszał i będzie można zaobser-wować dominację osób płci męskiej w ramach popula-cji nieaktywnych zawodowo. W 2025 roku 43,01% będą stanowiły kobiety, co jest spadkiem o 7 p.p. w porównaniu do 2008 roku. Średnioroczne tempo spadku bezrobocia wyniesie 2,58%.

Staż pracy w powiecie warszawskim zachodnim nie jest zmienną determinującą prawdopodobień-stwo utraty pracy. Podczas gdy w 2003 roku można było stwierdzić, że względnie wzrastało ono wraz

z wydłużaniem się stażu pracy, to w kolejnych latach zależności te nie były jednoznaczne. Lata 2003–2008 były okresem spadków analizowanej cechy dla osób do 30 lat pracy. Powyżej 30 lat zmienna podlegała znacznie większym wahaniom. W 2006 roku udział trzech pierw-szych grup, czyli do 1 roku, 1–10 lat, 10–30 lat był względnie na podobnym poziomie 31%. W długim okresie można spodziewać się, że odsetek bezrobotnych najmniej doświadczonych będzie zmniejszał się na rzecz osób ze stażem 1–10 lat oraz najdłużej zatrudnionych. Niepokojącą jest prognoza wskazująca na rosnący udział osób najlepiej doświadczonych w grupie osób pozba-wionych zatrudnienia. Dla nich można spodziewać się

wzrostu o 4 p.p. w 2025 roku względem 2009. Największymi wahaniami z roku na rok będą się odzna-czały osoby najmłodsze stażem, czyli zatrudnione nie dłużej niż 1 rok.

38 Wstępna charakterystyka powiatu warszawskiego zachodniego opracowana na podstawie źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 37.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie warszawskim zachodnim

Rysunek 37.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie warszawskim zachodnim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Kolejnym etapem analizy jest przyjrzenie się strukturze bezrobotnych w zależności od wieku. La-ta 2000–2002 były okresem wzrostów liczby osób poza stosunkiem pracy mających co najmniej

25 lat. Z kolei aż do 2008 roku zaobserwowano trend spadkowy, najsilniej widoczny wśród najmłodszych osób. Największe zmiany odnotowano dla osób powy-żej 55 roku życia, gdyż w 2000 roku było ich 134, w 2006 już 371, a w 2009 – 473. Przewiduje się, że do 2014 roku wielkość ta wzrośnie do prawie 531 osób, a w długim okresie będzie miała miejsce redukcja do 469. Pozostałe grupy wiekowe czeka redukcja liczby bezrobotnych, a największe zagrożenie utraty pracy może dotyczyć osób w wieku 25–34 lata. Nie mniej jednak porównując wielkość bezrobocia dla tej grupy, tj. 479 osób z liczebnością najstarszych wiekiem – 469, należy podkreślić, że udziały są bardzo podobne. Śred-

nie tempo zmian wielkości bezrobocia w długim okresie wskazuje na względną stabilność w czasie. Z kolei najbardziej korzystnie rynek pracy będzie się kształtował dla osób w wieku 35–44 lata.

Ostatnim etapem analizy bezrobocia w powiecie warszawskim zachodnim jest przypatrzenie się strukturze wykształcenia. W latach 2000–2002 miał miejsce trend wzrostowy, po którym nastąpił spa-

dek. Aż do 2008 roku miała miejsce tendencja wzro-stowa, która najsilniej uwidoczniła się w ramach grupy z wykształceniem gimnazjalnym i niższym (spadek o 70,07% względem 2003 roku). W 2009 roku miał miejsce wzrost dla wszystkich analizowanych grup. Dla najniższych trzech poziomów udział będzie na względnie zbliżonym poziomie 24%, a najniższy odse-tek wśród bezrobotnych będą stanowiły osoby najlepiej wykształcone – 10,55%. W długim okresie przewiduje się z kolei tendencję spadkową niezależnie od wy-kształcenia. W długim okresie największe zmiany udziałów będą dotyczyły pracowników z wykształce-niem średnim ogólnokształcącym. Średnie roczne tem-

po spadku bezrobocia będzie wykazywało największe zmiany dla osób z wykształceniem gimnazjal-nym lub niższym (3,49%) oraz z zasadniczym zawodowym (3,40%).

Przewiduje się, że w 2025 roku można się spodziewać redukcji wielkości bezrobocia o 1/3 względem 2009 roku. Grupami najbardziej zagrożonymi na rynku pracy będą osoby w wieku 25–34 lata oraz powyżej 55 roku życia. Ryzyko bezrobocia będzie największe dla osób z wykształceniem średnim policealnym oraz mających 10–30 lat stażu pracy.

Rysunek 37.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie warszawskim zachodnim

Rysunek 37.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie warszawskim zachodnim

05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








38. Bezrobocie w powiecie węgrowskim39

Powiat węgrowski jest zlokalizowany we wschodniej części województwa mazowieckiego. Stopa zarejestrowanego bezrobocia w latach 2003–2008 wykazywała tendencję spadkową. W okresie tym miała miejsce redukcja z poziomu 21,8% do 14,9%. Kolejne okresy zaowocowały niewielkimi wzro-stami analizowanej cechy do 16,3% w 2009 roku oraz spadkiem do 15,5% w lutym 2011 roku. Zmniejszyła się także skala bezrobocia przez długi czas (z 57% w 2006 roku do 41% w 2009 roku).

Lata 2001–2008 charakteryzowały się tendencją spadkową w liczbie osób bezrobotnych w po-wiecie węgrowskim. Poprzedni okres charakteryzował się nieznacznie wyższym poziomem bezrobo-cia – 4954 osób. W 2008 roku odnotowano spadek o 37,90% względem 2001 roku. W 2009 roku licz-

ba osób poza stosunkiem pracy zwiększyła się do po-ziomu 4201 osób. Od 2001 roku miała miejsce domi-nacja mężczyzn nad kobietami i z roku na rok można się spodziewać, że różnice te będą się zwiększać. W 2025 roku szacunkowe dane wskazują na to, że wielkość bezrobocia ulegnie zmniejszeniu do poziomu 3032 osób. Będzie to redukcja o 27,82% względem 2009 r. Tendencja spadkowa będzie kontynuowana w całym horyzoncie szacunków, ze średnim rocznym tempem zmian na poziomie 2,13%. Znacznie więk-szym rozproszeniem analizowanej cechy charaktery-zować się będzie grupa kobiet.

Biorąc pod uwagę liczbę osób pozostających poza stosunkiem pracy w zależności od długości stażu pracy, w okresie 2003–2008 dla wszystkich grup można zaobserwować tendencję spadkową. Najwięcej bezrobotnych było zatrudnionych przez 1–10 lat (w 2009 roku było ich 1696). Najmniej

liczną grupę stanowili najbardziej doświadczeni. Sza-cuje się, że najmniejsze zmiany będą dotyczyły osób ze stażem 10–30 lat (około 25,78% w całym rozpatrywa-nym okresie). Udział osób ze stażem do 1 roku zmniej-szy się z 34,54% w 2009 roku do prawie 31,96% w 2025 roku. Z kolei dla najstarszych pod kątem do-świadczenia zawodowego nastąpi wzrost z 1,93% do 3,39% (zestawiając ze sobą rok 2009 i 2025). Jedyne dodatnie średnie tempo rocznych zmian w okresie pro-gnozy jest przewidywane dla grupy bezrobotnych ze stażem ponad 30–letnim, czyli 0,95%. Z kolei dla pra-cujących nie dłużej niż 1 rok średnie tempo spadku bezrobocia wyniesie 2,57%. Podsumowując, rynek

pracy w powiecie węgrowskim przedstawia się jako obiecujący dla najmłodszych stażem pracowni-ków, gdyż nie są oni w największym stopniu zagrożeni zjawiskiem wykluczenia zawodowego.

39 Wstępna charakterystyka powiatu węgrowskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 38.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie węgrowskim

Rysunek 38.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie węgrowskim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Lata 2000–2002 można scharakteryzować jako okres, w którym liczba bezrobotnych zmniejszała się wraz z wiekiem. Po tym czasie udziały poszczególnych grup wykazywały liczne zmiany. Do

2005 roku najbardziej zagrożeni zjawiskiem wyklu-czenia zawodowego byli najmłodsi. Ich udział wyniósł wówczas 29,03%, podczas gdy drugie miejsce przypa-dło osobom w wieku 25–34 lata (27,38%). Zestawiając ze sobą rok 2000 i 2009, można zauważyć, że tenden-cja spadkowa dotyczyła bezrobotnych do 44 lat, przy czym największa redukcja miała miejsce wśród naj-młodszych wiekiem (spadek o 34,38%). Aż o 342,86% zwiększyła się liczebność osób pozbawionych pracy wśród starszych niż 55 lat. Przewiduje się, że w długim okresie struktura bezrobotnych w podziale na wiek pozostanie stała. Liczba bezrobotnych w wieku 25–34 lata wyniesie 964, a osób bez pracy do 24 lat będzie

700. Największe zmiany w długim okresie będą dotyczyły najstarszej wiekiem grupy, gdyż przewidu-je się, że w 2025 roku udział wzrośnie o 5,55 p.p. względem 2009 roku.

W całym rozpatrywanym okresie można zaobserwować zależność, że wyższy poziom wykształ-cenia warunkuje mniejsze prawdopodobieństwo pozbawienia zatrudnienia. Najliczniejszą grupę sta-

nowią osoby z wykształceniem zasadniczym zawodo-wym oraz gimnazjalnym lub niższym. W 2009 roku liczyły one odpowiednio: 1386 oraz 1198 osób. Prze-widuje się, że kolejne lata zaowocują redukcją liczby osób pozbawionych zatrudnienia, jednak zależność ta będzie odwrotna dla wykształcenia wyższego, gdyż w tej grupie do 2012 roku można spodziewać się tren-du rosnącego. Z kolei w długim okresie przewiduje się, że spadki będą obserwowalne w ramach wszystkich analizowanych grup, a największe zmiany będą doty-czyły osób z wykształceniem gimnazjalnym lub niż-szym (spadek o 36,14% względem 2009 roku). Prze-widuje się, że struktura pozostanie względnie stabilna

w czasie. W 2025 roku co czwarty bezrobotny będzie posiadał wykształcenie nie wyższe niż gimna-zjalne, 31,62% przypadnie osobom po szkole zasadniczej zawodowej.

W powiecie węgrowskim przewiduje się, że bezrobocie może ulec redukcji nawet o 39,08% w 2025 roku. Szacuje się, że zjawisko to będzie częściej dotykało mężczyzn niż kobiety. Najbardziej będą zagrożone osoby w wieku 25–34 lata, mające wykształcenie zasadnicze zawodowe lub niższe, posiadające 1–10 lat stażu pracy.

Rysunek 38.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie węgrowskim

Rysunek 38.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie węgrowskim

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








39. Bezrobocie w powiecie wołomińskim40

Powiat wołomiński znajduje się w kierunku północno-wschodnim od stolicy Polski. Lata 2003–2008 zaowocowały znaczącą redukcją podstawowego wskaźnika nieaktywności zawodowej ludności. W 2003 roku stopa bezrobocia wyniosła 22,2%, a w 2008 roku wskaźnik ten został zredukowany do poziomu 8,6%. W lutym 2011 roku odnotowano wzrost (14,4%). Wielkość bezrobocia długookreso-wego zmniejszyła się ponad dwukrotnie (z 53,4% w 2006 roku do 23,2% w 2009 roku).

Biorąc pod uwagę wielkość bezrobocia w powiecie wołomińskim, należy zauważyć, że lata 2000–2002 były okresem wzrostu. W 2000 roku liczba osób poza stosunkiem pracy wyniosła 9844, a w 2002 roku wzrosła do poziomu 14 299. W kolejnych okresach, aż do 2008 roku, liczba osób pozo-

stających poza stosunkiem pracy się zmniejszała. Odno-towano wówczas spadek o 60,15% względem 2003 roku. Niestety w 2009 r. ponownie wielkość ta się zwiększyła do 8551 osób, czyli o 50,70% więcej niż w okresie poprzednim. Szacuje się, że w długim okresie można się spodziewać trendu malejącego. W 2025 r. liczba osób poza stosunkiem pracy skurczy się do 6173. Podczas gdy w latach 2000–2001 wśród osób bezrobot-nych dominowały kobiety (odpowiednio 53,51% i 50,28%), to w kolejnych okresach miała miejsce od-wrotna zależność. Średnie roczne tempo spadku bezro-bocia w okresie prognoz będzie wynosiło 2,13%.

Analiza wielkości bezrobocia względem długości stażu prac pozwala stwierdzić, że w okresie 2003–2008 odnotowano spadek analizowanej cechy dla osób pracujących do 30 lat. Liczebność naj-

starszej stażem grupa w latach 2003–2005 wykazywała tendencję spadkową, a do 2008 wielkość ta ulegała corocznym redukcjom. Rok 2009 był okresem wzro-stów dla wszystkich analizowanych grup. Największe zmiany względem 2008 roku zaobserwowano dla osób najbardziej doświadczonych (wzrost o 61,75%). Prze-widuje się, że w długim okresie liczba osób ze stażem ponad 30 lat zwiększy się do 329 osób, ze średnim tempem wzrostu w okresie szacunków na poziomie 0,25%. Pozostałe grupy będzie charakteryzował trend spadkowy, a największych wahań można spodziewać się dla osób ze stażem 1–30 lat. Struktura bezrobot-nych do 2007 roku wskazywała na bezpośrednią zależ-

ność między stażem pracy a pozostawaniem poza stosunkiem pracy. W 2025 roku w największym stopniu wykluczeniem zawodowym będą dotknięte osoby pracujące 1–10 lat (wzrost o 3,34 p.p. względem 2009 roku).

40 Wstępna charakterystyka powiatu wołomińskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 39.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie wołomińskim

Rysunek 39.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie wołomińskim

02

55

07

51

00

%

05

00

01

00

00

15

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

04

00

05

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Wiek nie jest znaczącym czynnikiem różnicującym bezrobotnych w powiecie wołomińskim. W okresie 2000–2002 zaobserwowano rosnący trend w ramach wszystkich analizowanych grup. Ko-lejne lata, aż do 2008 roku, zaowocowały spadkiem cechy dla osób do 55 roku życia. Analiza wartości

prognozowanych wskazuje, że można się spodziewać redukcji wielkości bezrobocia poza najstarszą grupą wiekową. W 2025 roku najliczniejszą grupę będą sta-nowiły osoby 25–34-letnie (1989 osób), a drugie miej-sce przypadnie osobom w wieku 45–54 lata (1187 osób). Podczas gdy w 2000 roku wśród bezrobotnych w równym stopniu dominowały osoby w wieku do 24 lat i 35–44 lata, to w 2003 roku już grupa wiekowa 45–54. W 2009 roku z powrotem największy odsetek uzyskały osoby w wieku 25–34 lata. Przewiduje się, że w długim okresie zwiększą się dysproporcje między grupami na rzecz grupy 25–34 (wzrost o 4,60 p.p.).

Analiza bezrobocia w podziale na poziom wykształcenia pozwala stwierdzić, że szansa pozosta-nia w stosunku pracy zwiększa się wraz z jego wzrostem. Lata 2000–2002 były okresem dodatnich

zmian w ramach wszystkich analizowanych grup, na-tomiast do 2008 roku grupy te znacząco się skurczyły (dodatnie i ujemne odchylenia miały miejsce wśród osób z wykształceniem wyższym). Przewiduje się, że w długim okresie można się spodziewać, że liczba osób poza stosunkiem pracy będzie porównywalna wśród wykształcenia gimnazjalnego lub niższego oraz zasadniczego zawodowego. Lata prognoz są przewi-dywane jako nieprzychylne dla osób najlepiej wy-kształconych, gdyż będzie się zwiększała skala wyklu-czenia zawodowego. Świadczy o tym rosnący udział tej grupy społecznej w ogóle osób pozostających bez pracy (wzrost z 7,55% w 2009 roku do 8,43% w 2025).

Z kolei co piąty bezrobotny będzie posiadał wykształcenie policealne lub średnie zawodowe. Osoby z wykształcenie gimnazjalnym będą stanowiły 28,70%.

Prognozuje się znaczną redukcję liczby bezrobotnych w powiecie wołomińskim. Szacuje się, że będzie miał miejsce spadek o 27,81% w 2025 roku względem 2009. Co więcej, zjawisko to będzie w głównej mierze dotykało mężczyzn (6 na 10 bezrobotnych to osoby płci męskiej), co jest znaczącą zmianą względem 2008 roku, kiedy udziały wyniosły po 50%. Narażone na pozbawienie pracy będą osoby w wieku 25–34 lata, z najniższym wykształceniem i stażem 1–10 lat.

Rysunek 39.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie wołomińskim

Rysunek 39.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie wołomińskim

01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






02

00

04

00

06

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








40. Bezrobocie w powiecie wyszkowskim41

Powiat wyszkowski wchodzi w skład podregionu ostrołęcko-siedleckiego. Stopa zarejestrowane-go bezrobocia w okresie 2003–2008 ulegała zmniejszaniu się z roku na rok. Podczas gdy w pierwszym roku tego okresu wyniosła ona 28%, to w 2008 roku miała miejsce redukcja do 12,4%. Następne lata przyniosły wzrost cechy do 15,8% w 2009 roku i 17,0% w lutym 2011 roku. Zmniejszyła się także skala bezrobocia długookresowego z ponad 52% w 2006 roku na 26% w 2009 roku.

Lata 2000–2002 były okresem wzrostu wielkości bezrobocia w powiecie wyszkowskim. Aż do 2008 roku można było zaobserwować trend malejący, w wyniku którego odnotowano spadek do 3410 osób. Rok 2009 zaowocował wzrostem o 31,52% względem poprzedniego okresu. Przewiduje się, że

w długim okresie może wystąpić tendencja spadkowa, do poziomu 3171 osób. Można spodziewać się zmniej-szenia się o 29,30% względem 2009 roku, ze średnim tempem spadku wielkości bezrobocia w rozpatrywa-nym powiecie na poziomie 2,25%. Podczas gdy w latach 2000–2001 kobiety dominowały wśród osób pozostających poza stosunkiem pracy, to w kolejnych latach miała miejsce tendencja odwrotna. W 2025 roku 42,92% będą stanowiły kobiety, a 57,08% mężczyźni. Biorąc pod uwagę roczne tempo zmian dla poszcze-gólnych płci – dla kobiet będą obserwowalne większe zmiany.

Biorąc pod uwagę wielkość bezrobocia w zależności od długości stażu pracy w powiecie wy-szkowskim, można zauważyć, że lata 2003–2008 były okresem spadków analizowanej cechy

w ramach doświadczenia zawodowego do 30 lat. Rok 2009 zaowocował zwiększeniem się skali zjawiska bezrobocia dla wszystkich analizowanych grup. Przy czym największe wzrosty względem 2008 roku można było zaobserwować dla osób ze stażem 1–10 lat. Sza-cuje się, że długi okres przyniesie spadek wielkości bezrobocia, ale wyjątek będzie stanowiła grupa mająca staż dłuższy niż 30 lat, gdyż dla niej można spodzie-wać się wzrostu o 11,94%. W ramach całego rozważa-nego okresu będzie właściwa zależność, że ryzyko bezrobocia maleje wraz z wydłużaniem się doświad-czenia zawodowego. W 2025 roku 43,21% wszystkich osób pozbawionych pracy będą stanowiły osoby mają-

ce staż nie przekraczający rok, 34,98% ze stażem 1–10 lat, 19,45% w przypadku stażu pracy 10–30 lat oraz 2,36% dla osób z największym doświadczeniem. Największe zmiany względem 2009 roku są przewidywane dla osób mających 10–30 lat doświadczenia (spadek o 3 p.p.).

41 Wstępna charakterystyka powiatu wyszkowskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 40.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie wyszkowskim

Rysunek 40.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie wyszkowskim

02

55

07

51

00

%

20

00

40

00

60

00

80

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

01

00

02

00

03

00

0o

so

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Na rysunku 40.3 przedstawiona jest zmiana liczby osób bezrobotnych w podziale na grupy wie-kowe w powiecie wyszkowskim w okresie 2000–2025. W latach 2000–2002 można było zaobserwo-wać bezpośrednią zależność między zjawiskiem a przynależnością do danej grupy. Tym samym za-

grożenie bezrobociem malało wraz z wiekiem. Dla kolejnych lat, aż do 2008 roku, dominującą była grupa z osobami mającymi 25–34 lata. Malejącemu trendowi w latach 2002–2008 towarzyszył wzrost wielkości bezrobocia w roku 2009. Wówczas odnotowano naj-większe zmiany w ramach najmłodszej wiekiem grupy (wzrost o ponad 46,51% względem 2008 roku). Prze-prowadzone analizy prognostyczne wskazują na trend malejący w ramach grup do 55 roku życia. Na koniec rozpatrywanego horyzontu czasowego większość bez-robotnych będzie miała do 24 lat, a najmniejsze zagro-żenie wykluczeniem zawodowym będzie dotyczyło osób po 55 roku życia. Największym wahań można się

spodziewać dla grupy wiekowej 35–44 lata (średnie roczne tempo spadku bezrobocia w okresie pro-gnozy wyniesie 4,37%), a dodatnie tempo zmian będzie dotyczyło tylko osób najstarszych.

Posiadane wykształcenie przez mieszkańców istotnie warunkuje stopień zagrożenia brakiem pracy. Im niższy poziom wiedzy, tym większe ryzyko bycia bezrobotnym. W latach 2002–2008 można było zaobserwować spadek liczby osób poza stosunkiem pracy dla wszystkich grup. W 2008 roku najbardziej

licznymi były grupy osób z wykształceniem zasadni-czym zawodowym lub niższym. Rok 2009 przyniósł największe zmiany względem 2008 roku dla wykształ-cenia średniego ogólnokształcącego, sięgające aż 72,30%. Struktura bezrobotnych w podziale na poziom wykształcenia, jaka była zaobserwowana w 2009 roku, pozostanie bez zmian w całym horyzoncie prognozy. Zmian o 2 p.p. można się spodziewać dla osób po szkole średniej ogólnokształcącej oraz zasadniczej zawodowej (odpowiednio wzrost do 13,61% i spadek do 28,90%). Największe redukcje w 2025 roku będą dotyczyły osób z wykształceniem zawodowym.

Prognozuje się, że w powiecie wyszkowskim w długim okresie będzie miał miejsce spadek bez-robocia o 29,29% względem 2009 roku. W największym stopniu zjawiskiem wykluczenia zawodowe-go będą zagrożeni mężczyźni, osoby najmłodsze wiekiem, z najniższym poziomem wykształcenia, mające najkrótszy staż. Ryzyko bezrobocia maleje przy wydłużającym się doświadczeniu zawodo-wym oraz posiadaniem wyższych kwalifikacji zawodowych.

Rysunek 40.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie wyszkowskim

Rysunek 40.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie wyszkowskim

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






01

00

02

00

03

00

04

00

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








41. Bezrobocie w powiecie zwoleńskim42

Powiat zwoleński jest usytuowany we wschodnio-południowej części województwa mazowiec-kiego. Lata 2003–2009 zaowocowały redukcją stopy bezrobocia zarejestrowanego z poziomu 22,7% w 2003 roku do 17,4%. W lutym 2011 roku bezrobocie wzrosło natomiast do 20,1%. Redukcji bezro-bocia towarzyszyło zmniejszenie się skali bezrobocia długookresowego. W okresie 2006–2009 odno-towano spadek o 30 p.p. z 59% w 2006 roku do 29% w 2009.

Na rysunku 41.1 przedstawiona jest liczba bezrobotnych w podziale na płeć w okresie 2000–2025. Analizując okres 2000–2008, można stwierdzić, że wielkość bezrobocia zmieniała się sinusoi-

dalnie. W 2009 roku odnotowano wzrost badanej cechy względem okresu poprzedniego o 23,15%. Ogólna wielkość bezrobocia wynosiła 2952, z czego 1607 osób stanowili mężczyźni. Przewiduje się, że w długim okresie można się spodziewać tendencji spadkowej. W 2025 roku wielkość bezrobocia skurczy się do po-ziomu 2170 osób, czyli o 26,49% mniej niż w 2009 roku. Cały rozpatrywany okres charakteryzo-wał się dominacją mężczyzn nad kobietami. Wyjątek stanowi rok 2000 i 2007. Szacuje się, że w 2025 roku 42,89% bezrobotnych będą stanowiły kobiety. Przewi-dywana redukcja wielkości bezrobocia będzie związa-na ze średnim tempem zmian na poziomie 2,03%.

Lata 2003–2005 charakteryzowały się naprzemiennie spadkami i wzrostami wielkości bezrobocia w ramach osób mających staż do 30 lat. Do 2008 roku dla wspomnianych grup miał miejsce trend

spadkowy. Z kolei rok 2009 zaowocował zwiększe-niem się analizowanej cechy. Największe zmiany od-notowano dla osób najstarszych stażem. Ryzyko wy-kluczenia zawodowego maleje wraz ze wzrostem do-świadczenia zawodowego. Zależność ta miała miejsce zarówno w okresie historycznym, jak i prognozowa-nym. W 2025 roku największe zmiany względem 2009 będą charakteryzowały osoby ze stażem 10–30 lat. Rozpatrując wielkość bezrobocia w zależności od dłu-gości stażu pracy, należy stwierdzić, że zaledwie 2% wszystkich bezrobotnych stanowią osoby najdłużej pracujące. Struktura bezrobocia w podziale na staż pracy jest względnie stabilna w czasie, gdyż najwięk-

sze zmiany sięgają 2 p.p. Największe wahania są przewidywane dla osób ze stażem 10–30 lat (śred-nioroczne tempo spadku wynoszące 2,59%).

42 Wstępna charakterystyka powiatu zwoleńskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 41.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie zwoleńskim

Rysunek 41.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie zwoleńskim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

40

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






W latach 2000–2001 widoczna była zależność między wiekiem a ryzykiem bezrobocia. Malało ono wraz z przynależnością do kolejnej grupy wiekowej. Kolejne lata okresu historycznego wskazują

na dominację osób w wieku 25–34 lata. Lata 2002–2008 charakteryzowały się redukcją wielkości bezro-bocia dla osób do 55 roku życia. Rok 2009 zaowoco-wał zwiększeniem się wielkości zagrożenia bezrobo-ciem niezależnie od rozpatrywanej grupy. W 2009 roku po 29% wszystkich bezrobotnych będą stanowiły oso-by najmłodsze oraz w wieku 25–34 lata. Szacuje się, że w długim okresie udziały pozostaną względnie stabil-ne, przy czym największe zmiany (o 3 p.p.) będą cha-rakterystyczne dla osób w wieku 35–44 oraz powyżej 55. W okresie prognoz największe zmiany cechy będą dotyczyły osób w wieku 35–44 lata (średnioroczne tempo spadku stopy bezrobocia o 3,17%). W długim

okresie przewiduje się, że najmłodsi wiekiem będą większością, a na drugim miejscu będą osoby w wieku 45–54 lata.

Analizując wielkość bezrobocia w podziale na poziom wykształcenia, należy zauważyć, że wyż-szy poziom kwalifikacji idzie w parze z mniejszym ryzykiem bezrobocia. Zależność ta była charakte-

rystyczna w rozpatrywanym okresie historycznym i jest przewidywana do kontynuacji w okresie progno-zy. Lata 2000–2008 charakteryzowały wahania o cha-rakterze parabolicznym. Rok 2009 przyniósł zwiększe-nie się skali zjawiska bezrobocia dla wszystkich anali-zowanych grup. Odnotowano wówczas, że 963 osoby bezrobotne mają wykształcenie gimnazjalne lub niższe, 838 – zasadnicze zawodowego, a najmniej liczną grupę stanowiły osoby o najniższych kompetencjach – 217. Pod koniec okresu prognozy największe zmiany będą zauważalne u osób najsłabiej wykształconych – reduk-cja o 31,90% względem 2009 roku. Struktura bezro-botnych z 2009 roku będzie kontynuowana aż do 2025.

Najbardziej znaczące wahania będzie można zaobserwować dla osób z wykształceniem gimnazjal-nym, gdyż średnie roczne tempo spadku bezrobocia w okresie prognoz będzie wynosiło 2,03%.

Prognozuje się, że w powiecie zwoleńskim liczba bezrobotnych zmniejszy się o 26,47% w 2025 roku w porównaniu z 2009 rokiem. Zjawisko wykluczenia zawodowego będzie w większym stopniu dotyczyło mężczyzn niż kobiet. Z kolei grupą wiekową najbardziej narażoną na utratę pracy są osoby w wieku 25–34 lata, gdyż będą one stanowiły 27,74% wszystkich bezrobotnych. Z kolei wyż-szy poziom wykształcenia zwiększa szansę zatrudnienia.

Rysunek 41.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie zwoleńskim

Rysunek 41.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie zwoleńskim

05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








42. Bezrobocie w powiecie żuromińskim43

W północno-zachodniej części województwa mazowieckiego zlokalizowany jest powiat żuromiń-ski. Wskaźnik zarejestrowanej stopy bezrobocia wykazywał znaczące zmiany w okresie ostatnich siedmiu lat. W 2003 roku odnotowano, że wyniósł on 27,9%, a w 2009 roku zarejestrowano spadek do poziomu 22,2%. W lutym 2011 roku nastąpił nieznaczny wzrost wskaźnika do 22,6%. W okresie 2006–2009 zmniejszyła się skala długookresowego wykluczenia zawodowego o 15 p.p.

Analiza wielkości bezrobocia w powiecie żuromińskim w latach 2000–2003 pokazuje wzrost z poziomu 4328 osób w 2000 roku do 4999 w 2003. W kolejnych okresach, aż do 2008 roku, odnoto-

wano spadek liczby osób poza stosunkiem pracy. Rok 2009 zaowocował zwiększeniem się skali bezrobocia do poziomu 3773 osób. Przewiduje się, że w kolejnych okresach wystąpi trend spadkowy. W 2025 roku szacu-je się redukcję bezrobocia do 2691 osób, ze średnim rocznym tempem spadku na poziomie 2,2%. Rozpatru-jąc wielkość bezrobocia w podziale na płeć, można zauważyć, że w okresie historycznym tylko w latach 2006–2008 kobiety były w większym stopniu zagrożo-ne wykluczeniem zawodowym niż mężczyźni. Pozo-stałe lata poddane rozważaniom charakteryzują się nieznacznie wyższym odsetkiem osób płci męskiej wśród ogółu bezrobotnych.

Staż pracy osób znacząco różnicuje ryzyko wykluczenia zawodowego. Rozważając okres 2003–2008 należy zauważyć, że miał wówczas miejsce trend spadkowy dla osób pracujących nie dłużej niż

30 lat. Co więcej im dłuższe doświadczenie zawodowe, tym mniejsze zagrożenie bezrobociem. Rok 2009 przyniósł wzrost wielkości bezrobocia w ramach wszystkich analizowanych grup, przy czym największe zmiany odnotowano dla grupy z najdłuższym doświad-czeniem. Szacuje się, że długi okres zaowocuje dalszą redukcją wielkości bezrobocia dla osób ze stażem do 30 lat. Z kolei grupa osób ze stażem powyżej 30 lat musi liczyć się z rosnącym niebezpieczeństwem wy-kluczenia zawodowego. Wspomniana zależność mię-dzy długością stażu pracy a ryzykiem bezrobocia, bę-dzie miała zastosowanie tylko do 2011 roku, natomiast w długim okresie dominującą będzie grupa ze stażem

1–10 lat, dla której przewiduje się wzrost o 7 p.p. względem 2009 roku. W 2025 roku, co trzecim bez-robotnym będzie osoba mająca staż nie dłuższy niż roczny, a prawie 46% osób pozbawionych pracy będą stanowiły te ze stażem 1–10 lat.

43 Wstępna charakterystyka powiatu żuromińskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 42.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie żuromińskim

Rysunek 42.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie żuromińskim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

25

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Wielkości bezrobocia w poszczególnych grupach wiekowych w powiecie żuromińskim w okresie 2000–2009 wykazywały liczne zmiany analizowanej cechy. Miały one charakter naprzemiennych

spadków i wzrostów w określonych odcinkach czaso-wych. Największe ujemne wahania dotyczyły grupy wiekowej 35–44 lata. Przewiduje się, że w długim okresie wolumen najstarszej wiekowo grupy zwiększy się o 11,97% podczas, gdy dla pozostałych grup będzie miała miejsce redukcja poziomu bezrobocia. Najwięk-sze spadki będą odnotowane dla osób w wieku 35–44 lata (zmniejszenie się liczby bezrobotnych o 42,32% w 2025 roku względem 2009). Zależność mówiąca o tym, że ryzyko bezrobocia maleje wraz z wiekiem miało odzwierciedlenie tylko w latach 2000–2001. W kolejnych okresach dominującą była grupa osób w wieku 25–34 lata. Natomiast drugie

miejsce przypadło najmłodszym pracownikom. Zależność ta będzie niezmienna aż do 2016 roku, po którym drugie miejsce pod względem ryzyka bezrobocia przypadnie w udziale grupie 45–55 lata. Największe wahania wielkości bezrobocia w długim okresie będą charakteryzowały grupę 35–44 lata.

Na rysunku 42.4 przedstawiona jest struktura bezrobotnych w podziale na rodzaj wykształcenia. Początkowe lata historyczne poddane analizie wskazują na trend rosnący. Ryzyko bezrobocia jest najwyższe dla osób mających najniższy poziom wykształcenia. W 2009 roku najliczniejszą grupę sta-

nowiły osoby z wykształceniem zasadniczym zawo-dowym – 11652 osób oraz z wykształceniem nie wyż-szym niż gimnazjalne – 1090 osób. Przewiduje się, że w długim okresie będzie miało miejsce zmniejszenie się skali wykluczenia zawodowego najsilniej występu-jące wśród osób z wykształceniem policealnym oraz średnim zawodowym (redukcja o 33%). Analiza udzia-łów pozwala stwierdzić, że zagrożenie bezrobociem zwiększa się w przypadku osób gorzej wykształco-nych. Należy jednakże podkreślić, że osoby z wykształceniem wyższym mogą spodziewać się większych trudności ze znalezieniem pracy niż w początkowych latach wieku XXI.

Przewiduje się, że w powiecie żuromińskim bezrobocie zmniejszy się o 28,68% w 2025 roku względem 2009. Największą stabilnością zatrudnienia będą mogły cieszyć się osoby najstarsze, najle-piej wykształcone i z najdłuższym stażem. Z kolei najbardziej zagrożone będą osoby w wieku 25–34 lata, posiadające najniższy poziom wykształcenia i mające staż 1–10 lat.

Rysunek 42.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie żuromińskim

Rysunek 42.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie żuromińskim

05

00

10

00

15

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








43. Bezrobocie w powiecie żyrardowskim44

Powiat żyrardowski jako powiat ziemski jest zlokalizowany w zachodniej części województwa mazowieckiego. W latach 2003–2008 stopa bezrobocia wykazywała tendencję spadkową. Odnotowa-no wówczas redukcję bezrobocia o ponad 10 p.p. z poziomu 19,7% w 2003 roku, do 9,3% w 2008. W 2009 roku wskaźnik wzrósł do 12,1%, po czym w lutym 2011 roku osiągnął poziom 14,6%. Zmniejszyła się także skala bezrobocia długookresowego o prawie 25 p.p.

W analizowanym powiecie wielkość bezrobocia wykazywała tendencję wzrostową w okresie 2000–2002. Odnotowano wówczas wzrost o 26,26% z poziomu 3957 do 4996 osób. Zmianom tym towarzyszyła redukcja wielkości bezrobocia aż do 2008 roku, kiedy liczba osób poza stosunkiem pra-

cy wyniosła 2516. W 2009 roku skala bezrobocia zwiększyła się o 33,47% w porównaniu do poprzed-niego roku. Zarejestrowanych bezrobotnych było wówczas 3358 osób. Szacuje się, że w długim okresie wielkość bezrobocia znacząco zmniejszy się do pozio-mu 2400 osób. Podobne zmiany wzrostowe, które były bazą do spadków w latach kolejnych, odnotowano dla poszczególnych płci. W 2000 roku większość bezro-botnych stanowiły kobiety (51,46%). W pozostałych latach wśród bezrobotnych dominowali mężczyźni. W 2009 roku osoby płci męskiej wśród bezrobotnych stanowiły prawie 54,50%, a odsetek ten utrzyma się aż do 2025 roku.

Rozpatrując skalę bezrobocia w powiecie żyrardowskim w zależności od długości stażu pracy, należy zauważyć, że lata 2003–2008 były okresem pozytywnych tendencji spadkowych dla osób pra-

cujących nie dłużej niż 30 lat. Grupa z najdłuższym stażem pracy wykazywała większe zróżnicowanie ana-lizowanej cechy. W całym rozważanym okresie histo-rycznym można zaobserwować, że osoby posiadające dłuższy staż są mniej narażone na utratę pracy. Prze-widuje się, że w długim okresie będą miały miejsce zmiany, w wyniku których w największym stopniu bezrobocia mogą się obawiać osoby ze stażem 1–10 lat. Poza tym zwiększy się także odsetek osób najbardziej doświadczonych w grupie osób bez pracy. W 2025 roku najwyższy udział wśród osób bezrobot-nych przypadnie osobom mającym 1–10 lat doświad-czenia zawodowego (42,01%), drugie miejsce zajmą

osoby ze stażem nie dłuższym niż rok – 31,58%. Tym samym ryzyko stania się osobą bezrobotną wzrasta proporcjonalnie do długości stażu pracy.

44 Wstępna charakterystyka powiatu żyrardowskiego opracowana na podstawie następujących źródeł: GUS, BDL, www.stat.gov.pl, dane dot. bezrobocia [data dostępu: 2.11.2010r.] oraz GUS, Bezrobotni oraz stopa


Rysunek 43.1. Liczba bezrobotnych w podziale na płeć w powiecie żyrardowskim

Rysunek 43.2. Liczba bezrobotnych według stażu pracy w powiecie żyrardowskim

02

55

07

51

00

%

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025Lata




Udział mężczyzn

05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2005 2010 2015 2020 2025lata






Analiza danych historycznych pozwala stwierdzić, że wielkość bezrobocia w podziale na po-szczególne grupy wiekowe wykazywała duże wahania w zależności od rozpatrywanego przedziału wiekowego. Nie mniej jednak zestawiając ze sobą rok 2000 i 2008, tylko dla osób powyżej 55 roku życia bezrobocie się zwiększyło. Z kolei dla pozostałych grup miała miejsce silna tendencja spadkowa

w największym stopniu zauważalna wśród osób do 24 roku życia, dla których odnotowano spadek o 57,55% w 2008 roku względem 2000. Rok 2009 zaowocował negatywnymi tendencjami, czyli zwięk-szeniem się skali bezrobocia. Przewiduje się, że w długim okresie największy spadek bezrobocia będzie dotyczył osób do 24 roku życia. Dla tej grupy średnio-roczne tempo spadku bezrobocia wyniesie 4,39%. Sza-cuje się, że w długim okresie zmniejszy się udział osób w wieku do 24 lat o 7,01 p.p., a dla osób 35–44 lata o 5,32 p.p. Odsetek osób po 55 roku życia zwiększy się z 9,83% do 16,46%.

Rysunek 43.4 obrazuje wielkość bezrobocia w zależności od poziomu wykształcenia. Przeprowa-dzone analizy wskazują, że w całym horyzoncie czasowym największe kłopoty ze stabilnością zatrud-

nienia mogą odczuwać osoby posiadające najniższe wykształcenie. Tym samym jest tutaj widoczna bezpo-średnia zależność mówiąca o tym, że wyższy poziom wykształcenia warunkuje mniejsze ryzyko wykluczenia zawodowego. Po 2009 roku, kiedy miało miejsce zwiększenie się wielkości bezrobocia w ramach wszystkich grup przewiduje się, że w długim okresie skala bezrobocia znacząco się skurczy. Największych redukcji można się spodziewać wśród osób z wykształ-ceniem zasadniczym zawodowym, gdyż tu spadek wyniesie 31.82% względem 2009 roku. Rozpatrywana grupa będzie także charakteryzowała się najmniejszą stabilnością, gdyż średnie roczne tempo spadku wiel-

kości bezrobocia wyniesie 2,45%. W 2025 roku największy odsetek wśród osób bez pracy będą sta-nowiły osoby z wykształceniem nie wyższym niż gimnazjalne (niespełna 32,78%).

Przewiduje się, że w analizowanym powiecie w długim okresie bezrobocie zmniejszy się o 28,50% i to mężczyźni będą musieli w większym stopniu borykać się z problemem braku pracy. Silne zmiany udziałów będą dotyczyły wszystkich przedziałów wiekowych. Im wyższy poziom wykształcenia i dłuższy staż pracy, tym mniejsze ryzyko wykluczenia zawodowego. Najbardziej zagrożeni bezrobo-ciem są ludzie w wieku 25–34 lata z wykształceniem nie wyższym niż zasadnicze zawodowego.

Rysunek 43.3. Liczba bezrobotnych według wieku w powiecie żyrardowskim

Rysunek 43.4. Liczba bezrobotnych według wy-kształcenia w powiecie żyrardowskim

02

00

40

06

00

80

01

00

01

20

0o

so

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata






05

00

10

00

15

00

20

00

oso

by

2000 2005 2010 2015 2020 2025lata








Podsumowanie

Niniejsze opracowanie podejmuje kwestię poziomu bezrobocia w poszczególnych powiatach wo-jewództwa mazowieckiego. Dokonany podział na płeć, długość stażu pracy, przedziały wiekowe, oraz poziom wykształcenia umożliwił określenie, które grupy społeczne są w największym stopniu zagro-żone bezrobociem. Przeprowadzone predykcje dają szansę na zapoznanie się ze specyfiką rynku pracy w zależności od powiatu i planowanie długookresowych działań mających na celu poprawę sytuacji w tej sferze.

Analizując podażową stronę rynku pracy w Polsce, należy podkreślić, że województwo mazo-wieckie odznacza się najniższym poziomem stopy bezrobocia w Polsce (10,0% w lutym 2011 roku). Nie mniej jednak, poszczególne obszary województwa mazowieckiego odznaczają się znacznym zróżnicowanie wartości tego wskaźnika. Im bliżej dużych ośrodków metropolitalnych, tym skala bez-robocia niższa. Najlepszą sytuacją odznaczają się powiaty: Warszawa (3,6%), warszawski zachodni (6,2%), pruszkowski (6,9%) oraz grodziski (7,4%). Z kolei najwyższą stopą bezrobocia charakteryzują się powiaty: szydłowiecki (36,6% w lutym 2011 roku), radomski (30,5%), przysuski (26,1%). Analiza przestrzenna stopy bezrobocia na szczeblu podregionów wskazuje, iż jedynie Warszawa oraz podre-gion warszawski wschodni charakteryzują się niższym poziomem omawianego wskaźnika niż w całym województwie. Najwyższy udział bezrobotnych w liczbie osób aktywnych zawodowo zareje-strowano w podregionie radomskim (24,0%).

W okresie prognozy w województwie mazowieckim, szacowana jest redukcja liczby bezrobot-nych o 32,37%. Malejący poziom bezrobocia jest ściśle związany z procesami demograficznymi, głównie z malejącą liczbą osób w wieku produkcyjnym. Główną determinantą tego typu zmian jest proces starzenia się społeczeństwa.

W latach 2000–2009 można było zaobserwować, że w większym stopniu bezrobocie dotyczyło kobiet niż mężczyzn (w 2007 roku udział kobiet w liczbie bezrobotnych w województwie wyniósł 53,40%). Szacuje się, że w horyzoncie prognozy struktura bezrobocia według płci ulegnie zmianie. Predykcje wskazują, że w województwie mazowieckiem to mężczyźni będą mieli większe trudności ze znalezieniem pracy. Predykcje wskazują, że w 2025 roku 54,28% bezrobotnych na Mazowszu będą stanowili mężczyźni. Analiza liczby bezrobotnych kobiet i mężczyzn na szczeblu powiatowym poka-zuje, że największe dysproporcje w strukturze według płci będą zauważalne w powiecie garwolińskim (62,52% mężczyzn), mińskim (58,35% mężczyzn), natomiast zbliżona liczba bezrobotnych kobiet i mężczyzn w 2025 roku wystąpi w powiecie grodziskim, ostrowskim, ostrołęckim, sierpeckim i żuromińskim.

Analizując poziom wykształcenia osób bezrobotnych, należy podkreślić pewną zależność. Wyż-sze kwalifikacje i kompetencje wiążą się z niższym prawdopodobieństwem utraty pracy i zasilenia grona bezrobotnych. Zaledwie 10,69% wszystkich bezrobotnych stanowiły osoby z wyższym wy-kształceniem w 2009 roku. Długookresowe przewidywania wskazują na brak drastycznych zmian w dotychczasowej strukturze bezrobocia. Szacuje się, że osoby z najwyższymi kwalifikacjami będą stanowić najniższy odsetek wśród bezrobotnych. Najwięcej osób bezrobotnych będzie legitymować się natomiast wykształceniem zasadniczym zawodowym (27,34% w 2025 roku) oraz gimnazjalnym lub niższym (27,51% w 2025 roku).


Bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na poziom bezrobocia jest długość stażu pracy oraz wiek osób bezrobotnych. Przeprowadzone predykcje potwierdzają hipotezę, że dłuższy staż pracy zmniejsza prawdopodobieństwo zostania osobą bezrobotną. Pomimo wzrostu o 1,62 p.p. udziału osób bezrobotnych z 30-letnim stażem pracy w całkowitej liczbie bezrobotnych, omawiana grupa bezrobot-nych nadal stanowić będzie najniższy odsetek bezrobotnych (4,47% w 2025 roku). Najbardziej zagro-żone bezrobociem wciąż pozostaną osoby najmłodsze, z najmniejszym doświadczeniem zawodowym. Dla większości powiatów można zaobserwować zależność między stażem pracy a liczbą bezrobot-nych. Im większe doświadczenie zawodowe, tym liczba bezrobotnych maleje, co wskazuje, że staż pracy może być istotnym czynnikiem zmniejszającym szansę zostania osobę bezrobotną. Szacuje się, że w 2025 roku największe problemy ze znalezieniem pracy będą miały osoby poniżej 35 roku życia (49,16% bezrobotnych), posiadające wykształcenie zasadnicze zawodowe, gimnazjalne lub niższe, ze stażem pracy do 10 lat.



Metodologia

Zastosowana metodologia opracowania prognoz uwzględniła znaczenie zarówno przewidywa-nych trendów demograficznych w województwie, jak i zmian przyszłej sytuacji gospodarczej w województwach wpływających na rynek pracy. Szczegółowe analizy i prognozy zmiennych repre-zentujących rynek pracy w województwie mazowieckim zostały opracowane przy wykorzystaniu za-awansowanych narzędzi statystyczno-ekonometrycznych oraz profesjonalnego oprogramowania eko-nometrycznego STATA.

Opracowana metodologia opiera się na Systemie Badań i Prognoz Regionalnych Region-Stat. Prognozy zmiennych kluczowych dla rynku pracy w województwie mazowieckim wykorzystują tech-niki modelowania i prognozowania szeregów czasowych, m.in. VAR, VEqCM, ARIMA, ARIMAX. W celu określenia przyszłych tendencji na rynku pracy w województwie mazowieckim wykorzystano metodę długookresowego prognozowania na podstawie ultrakrótkich szeregów czasowych45. Zapro-ponowana na potrzeby prognoz sytuacji na rynku pracy województwa mazowieckiego metoda posiada znaczącą przewagę nad powszechnie znanymi sposobami analizy szeregów czasowych, takich jak wygładzanie wykładnicze, metoda średniej ruchomej, modele trendu czy model autoregresyjny. Wy-mienione sposoby analiz mają ograniczone zdolności predykcyjne m.in. w przypadku prognoz sytuacji na rynku pracy i są efektywne jedynie w przypadku krótkiego okresu prognozy ex ante. Wydłużenie okresu prognozy do 2025 roku powoduje, że większy błąd jest wprowadzany do otrzymywanych pre-dykcji zmiennej. Dzięki zastosowaniu metody prognozowania długookresowego na podstawie szere-gów ultrakrótkich, ograniczeniu ulega błąd prognozy, a jakość predykcji obejmujących okres do 2025 roku znacząco wzrasta w porównaniu do wyników uzyskanych tradycyjnymi metodami. W efekcie jej zastosowania możliwe jest otrzymanie, zgodne z intuicją ekonomiczną, długookresowych prognoz na podstawie dostępnych, stosunkowo krótkich szeregów czasowych.

Przygotowanie prognoz rynku pracy w województwie mazowieckim poprzedzone zostało wielo-wymiarową, szczegółową analizą trendów charakteryzujących szeregi czasowe, opisanych m.in. przez poziomy bezwzględne zmiennych, tempo wzrostu oraz zróżnicowane wskaźniki struktury. Celem tego rodzaju analizy było wyodrębnienie charakterystyk danych o największej stabilności, które zminimali-zują błędy prognozy.

Na podstawie otrzymanych charakterystyk tworzony został system prognostyczny składający się z bilansujących się wskaźników, charakteryzujących wielkości: demograficzne, rynku pracy oraz ko-niunktury w województwie mazowieckim. Aby zapewnić spójność prognoz w ramach systemu, pro-gnozy wykonywane były na kilku powiązanych ze sobą poziomach szczegółowości. W ramach każde-go z nich stosowano metodę prognozowania długookresowego na podstawie szeregów ultrakrótkich. Pierwszy poziom systemu prognostycznego opierał się na opracowaniu prognozy wielkości w najszerszym ujęciu (np. liczba bezrobotnych w województwie ogółem, przeciętne wynagrodzenie w województwie ogółem). Kolejne poziomy podlegające prognozowaniu związane były z predykcją sytuacji w poszczególnych podgrupach danej zmiennej (np. liczba bezrobotnych w grupach wieku, średnie wynagrodzenie w poszczególnych powiatach). Spójność wykonanych na tym etapie predykcji

45 Opracowana metoda zaprezentowana została w czasopiśmie Głównego Urzędu Statystycznego i Polskiego Towarzystwa Statystycznego (Mackiewicz M., Krajewski P., Kuchta Z., Mazurek M., Nowakowski M., Długookresowe prognozowanie zmiennych ekonomicznych na podstawie bardzo krótkich szeregów czasowych, „Wiadomości Statystyczne”, nr 9/2009, s. 33–41.


uzyskano za pomocą bilansujących się wskaźników, z których każdy wyrażał udział zmiennej szcze-gółowej w wartości ogólnej. Oprócz specjalnie przygotowanej metody prognozowania wszystkie wy-konane na tym poziomie predykcje skorygowane zostały prognozami eksperckimi, bazującymi na prognozach demograficznych. Efektem końcowym wielopoziomowego systemu prognostycznego było uzyskanie długookresowych prognoz dla każdej zmiennej, w możliwie najdokładniejszych podziałach przedmiotowych i geograficznych województwa mazowieckiego.

Ze względu na zbilansowany charakter systemu prognozowanych wskaźników, konstrukcja pro-gnoz oparta została na uporządkowanych parach „wartość + wskaźnik”, co pozwoliło na stopniowe zwiększanie szczegółowości przygotowywanych prognoz przy równoczesnym zachowaniu spójności i zbilansowania systemu zmiennych. W efekcie opracowany system prognoz zachowuje pełną wielo-wymiarową spójność i może być wykorzystywany zarówno do wiarygodnego planowania rozwoju regionu i jego jednostek składowych, jak i do planowania skali niezbędnych działań kierunkujących, zaradczych oraz korygujących na rynku pracy w województwie.

Przygotowane prognozy mają charakter bazowy, czyli zakładają wydłużenie w czasie istniejących tendencji panujących w gospodarce regionu. Bazowy typ przygotowywanych prognoz oznacza między innymi, że prognozowane wartości zmiennych nie uwzględniają nadzwyczajnych, dotychczas nie po-dejmowanych, działań ukierunkowanych na kształtowanie sytuacji ekonomicznej podmiotów. Takie podejście podyktowane jest niedostępnością informacji dotyczących zestawu działań wybranych przez decydentów z rekomendowanej palety możliwych narzędzi, jak również trudnością odpowiednio wia-rygodnego, spełniającego standardy naukowe oszacowania ilościowych skutków poszczególnych roz-wiązań oraz interakcji między tymi rozwiązaniami.



Bibliografia

• Abelson P.W., Joyeux R., Economic Forecasting, Allen & Unwin, 2000.

• Barreto H., Howland F.M., Introductory econometrics, Cambridge University Press, 2006.

• Barro R., Makroekonomia, PWE, Warszawa 1997.

• Barteczko K., Bocian A., Modele prognozowania i symulacji gospodarczych, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2006.

• Bartosiewicz S., Estymacja modeli ekonometrycznych, PWE, Warszawa 1990.

• Bielińska E., Metody prognozowania, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 2003.

• Charemza W., Deadman D., Syczewska E.M., Nowa ekonometria, PWE, Warszawa 1997.

• Chatfield C., Time-series forecasting, Chapman & Hall/CRC, 2000.

• Clements M. P., Hendry D. F., Forecasting Economic Time Series, Cambridge University Press, 1988.

• Clements M. P., Hendry D. F., Forecasting Non-stationary Economic Time Series, Zeuthen Lecture Book Series, 2001.

• Diebold F. X., Mariano R. S., Comparing Predictive Accuracy, [w:] „Journal of Business & Economic Statistics”, 1995.

• Domański Cz., Metody statystyczne - teoria i zadania, WUŁ, Łódź 2001.

• Gajda J., Ekonometria praktyczna, Przedsiębiorstwo Specjalistyczne "Absolwent", Łódź 2002.

• Ghysels E., Osborn D.R., The econometric analysis of seasonal time series, Cambridge University Press, 2001.

• Granger C. W. J, Newbold P., Spurious Regression in Econometrics, [w:] „Journal of Econometrics”, 1974.

• Grudkowska S., Paśnicka E., X-12-ARIMA i TRAMO/SEATS: empiryczne porównanie metod wyrównania

sezonowego w kontekście długości próby, NBP Departament Komunikacji Społecznej, Warszawa 2007.

• Guzik B., Jurek W., Podstawowe metody ekonometrii, Wydawnictwa AE w Poznaniu, Poznań 2003.

• Hall R., Taylor J., Makroekonomia, PWN, Warszawa 2005.

• Hendry D. F., Dynamic Econometrics, Oxford University Press, 1995.

• Hozer J, Metody ilościowe w ekonomii, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2007.

• Jajuga K., Ekonometryczna analiza problemów ekonomicznych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław 1994.

• Jajuga K., Kowalewski G., Ekonometria : metody i analiza problemów ekonomicznych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław 1998.

• Kantz H., Schreiber T., Nonlinear Time Series Analysis, Cambridge University Press, 2004.

• Krajewski S., Kaczorowski P., Wzrost gospodarczy, restrukturyzacja i rynek pracy w Polsce : ujęcie

teoretyczne i empiryczne, WUŁ, Łódź 2006.

• Kryńska E., Dylematy polskiego rynku pracy, IPiSS, Warszawa 2001.

• Kryńska E., Wybrane teorie rynku pracy o prognozowaniu, [w:] Kryńska E., Suchecka J., Suchecki B, Prognoza podaży i popytu na pracę w Polsce do roku 2010, IPiSS, Warszawa 1998.

• Kupczyk T. (red.), Prognozy rynku pracy i zapotrzebowania na kwalifikacje, Politechnika Wrocławska – Centrum Kształcenia Ustawicznego, Wrocław 2005.

• Kwiatkowska W., Zmiany strukturalne na rynku pracy w Polsce, WUŁ, Łódź 2007.

• Li W.K., Diagnostic checks in time series, Chapman & Hall/CRC, 2004.

• Llewellyn G.E., Samuelson S.P., Economic Forecasting and Policy. The international dimension, Routledge & Kegan Paul plc, 1985.

• Lütkepohl H., Krätzig M., Applied time series econometrics, Cambridge University Press, 2004.

• Lütkepohl H., New introduction to multiple time series analysis, Springer, 2005 .


• Mackiewicz M., Krajewski P., Kuchta Z., Mazurek M., Nowakowski M., Długookresowe prognozowanie

zmiennych ekonomicznych na podstawie bardzo krótkich szeregów czasowych, [w:] "Wiadomości Statystyczne" nr 9, 2009.

• Maddala G.S., Kim I.M., Unit roots, cointegration and structural change, Cambridge University Press, 1998.

• Maddala, G. S., Ekonometria, PWN, Warszawa 2008.

• Majsterek M., Wielowymiarowa analiza kointegracyjna w ekonomii, WUŁ, Łódź 2008.

• Makać W., Podstawowe metody statystyczne w analizie rynku pracy, Krajowy Urząd Pracy, Warszawa 1996.

• Nowiński M., Nieliniowa dynamika szeregów czasowych w badaniach ekonomicznych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław 2007.

• Petit P., Soete L., Technology and the Future of European Employment, Edward Elgar Publishing Limited, 2001.

• Socha M., Sztanderska U., Strukturalne podstawy bezrobocia w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.

• Staszewska-Bystrova A., Wektorowe modele autoregresyjne w analizie makroekonomicznych szeregów

czasowych, TNOiK „Dom Organizatora", Toruń 2009.

• Tokarski T., Statystyczna analiza regionalnego zróżnicowania wydajności pracy, zatrudnienia i bezrobocia

w Polsce, PTE, Warszawa 2005.

• Unolt J., Ekonomiczne problemy rynku pracy, BPS, Katowice 1999.

• Verbeek M., A Guide to Modern Econometrics, John Wiley & Sons, New Jersey 2008.

• Welfe A., Ekonometria : metody i ich zastosowanie, PWE, Warszawa 2003.

• Welfe W., Ekonometria stosowana, PWE, Warszawa 2004.

• Welfe W., Ekonometryczne modele gospodarki narodowej Polski, PWE, Warszawa 1992.

• Zeliaś A., Pawełek B., Wanat S., Prognozowanie ekonomiczne. Teoria, przykłady, zadania, PWN, Warszawa 2004.

prognozy bezrobocia wśród kobiet i mężczyzn w ... prawa zastrzeżone. ... celem niniejszego...

Documents