reg. n. ni ostal eg. n. mn hm-cum-cm-in nepali nunghakhai ......

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 thlavul (February) 18, 2019 thaw|anni (monday) GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking:29th. dec., 2018 to 10th.Feb., 2019 delivery :18-02-2019 (MOn) Time :10AM - ll stock Stock :306 @ ` 774 19kg & 5kg /FTL available *Bring exact changes Agency : SAS Booking :27th. deC. , 2018 to 21st.Jan.., 2019 delivery :18-02-2019 (MOn) Time : 9AM - ll stock stOCK : 306 @rate:Rs. 774/- VANGSEI INDANE K. Salbung Booking: 12-12-2018 to 14-12-2018 delivery :18-02-2019 (FrI) Time :10AM -12 noon stOCK :306 Haran Valley, Kwakta. Dec. 3-7, 2018 Stock: 306. Time: 7:30-10:30 am Hmasawnna Thar Vol - 34/130 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy EKIN/SEPTIC TANK SUKFAI DINGA KO THEI ZING KAN NIH. Contact Numbers: 8119035096 & 8119083548 NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI Training le Orienta- tion prog. CCPur: Indo-Global Social Service Society (IGSSS) le Zillai Com- pound Veng Unit huoi- hawtnain Feb. 18, 2019, 9:30AM hin Rostad Me- morial Hall, Compound Veng, D. Phailian-ah Lead- ership and Commuication Skill Training –cum-Orien- tation programme on Vai- phei (MIL) um a tih. Resource person in Li- anzalal Vaiphei, CEO-NE- SEED Foundation, CCPur; Liankhawthang, Chairman, Vaiphei Literatre Soceity le SN. John, member VLS hai \hang an tih. Vaiphei Festival ‘Awl-len 2019’ ah Thangso Baite khuollien ding CCPur: Awl-len Festi- val Organizing Committee huoihawtnain February 28, 2019 khin Vaiphei Community Centre, Bethel Veng, New Lamka, CC- Pur-ah Vaiphei hnam hai ta dinga festival pawimaw “AWL-LEN” 2019 hmang ning a tih. Outer Manipur Lok Sabha MP Pu Thangso Baite Chief guest ning a ta, T.Manga Vaiphei, Ex- Minister guest of honour; functional president in Pu LM Khaute, IPS, DGP, Ma- nipur le Chief Host in Khat- khotong Baite, President VPC Ghq hai \hang an ta, special guest in Ngamlal Baite, MDC, Advisor Chairman ADC Chandel; Genneikhup Vaiphei, Dy Chairman, ADC CCpur; JN Baite, EM/ADC Chandel; P Kamkholal, EM/ADC CCPur le S Dama Vaiphei, EM/ADC Sadar Hills hai ning an tih. Hun hmang sung hin Rev. S. Prim Vaiphei, Pres- ident, AMCO in thucha hril bawk a tih. Hun hnina 11:30AM a inthawk hmang ning a ta, hi huna hin Awl-Len 2019 award semna, hnam lam inentirna le hnam puon hai pholangna um bawk a tih. Zan programme hunah Chief Guest in M. Dama, Special Contractor & cabi- net member, VPC GHQ \ hang a ta, Guest of Honour in Dr Ng Seanbawi Vaiphei, Surgeon District Hospital/ CCPur & cabinet Mem- ber YVA Ghq , Functional President in B Lunthang Vaiphei, Inspector OC (Commando) Bishenpur ; Chief Host in Hauminthang Vaiphei, President Zillai Ghq \hang a tih. Zan pro- gramme-a hin hlasak thiem dang dang han hla sak an tih. Festival hmang ding le inzawm hin tukhawm bandh/strike thaw pek lo dingin Committee chun ngenna an siem. Tuolthattu hai inpe dingin an ngen CCPur: Village Coor- dinating Committee, Mata Village, CCPur chun Feb- ruary 14, 2019 zingkar dar 7:15 vela a thisaa hmu Mr Tualkhanlian Khuptong (54), s/o (L) Liankam Khuptong of Mata Village nunrawng taka thattu hai chu Mata Village Author- ity member hai kuoma inpe dingin an ngen. Police le VA han nasa taka an suizui mek a ni leiin, sawtnawte hnungah man- dawk an hung ni tho ding a ni leiin anni inpuong-a hung inpe dingin an ngen a. |ha taka an hung inpek a ni chun VA khawmin theit- awpa a venghim ding thu an hril a, sienkhawm inpu- ong nuomlo le inpe nuom lia an um laia man an ni chun V/A Mata in hremna na tak a pek ding thu Vil- lage Coordination Commit- tee, Mata Village thusuok chun a hril. Tualkhanlian Khuptong ruong hi District Hospi- tal Morgue-ah sie niin A sunghai le YPA nunghak tlangval han Morgue-ah ruong hi an la nghak zing a nih. YPA D. Phailian Unit chun zani chawhnung tieng khan Morgue-ah fein Tu- alkhanlian ralna an nei. AR han PRE- PAK (VC) cadre pahni an man imPhal: Thuruk an dawng le inzawma Assam Rifles-a Sendra Battalion of Loktak Bde le Bishnu- pur Police Commandos han February 15, 2019-a Wongo general Area, Bishnupur district-a dap- pui an thawnaah PRE- PAK (VC) cadre pahni an man. Mana um hai chu- Huidrom Kishan Singh @ Inungnganba le Laishram Pangganba Meitei @ Mexico hai an nih. Thu indawnna nei an ni hunah May 22, 2016 a General Area, Joupi hmuna Assam Rifles hai lambuna Assam Rifles personnel 6 in thina an tuok phanaaa khan an \hang thu an inpuong. Mana um hai hi thu indawnchieng dingin ni 7 sung Police Custody-a la um phawt dingin Court chun a rel tiin February 17, 2019-a PIB Defence Wing thusuok chun a hril. Mi hlema thil thaw CCPur: Tulai hin Chura- chandpur town sungah Vai pahni, mi hlem ding za- wnga invak an um. Hieng Vai pahnihai hi Feb. 16, 2019 khan Hiangzo khuo a Pachin hai inah an va lut a, a nuhmei rangkachak incheina an siem \ha pek a. A hnungah rangkachak tlawmte an inruk hmang ti hriet suok a ni a, tuhin za- wng mek an nih. Hiengang mi hlem ding zawnga thil siema invak hai lakah hin fimkhur ding a nih. HM-cum-CM-in Nepali Nunghakhai A Thawnkir imPhal: Chief Minister Shri N. Biren Singh chun tulai hnaia Nepali mi 179, nuhmei le nunghak 147 \hang, South East Asia (Myanmar) tienga thawn tumhai hmun hran hran a inthawka sansuoka umhai chu Nepal Embassy palai an Counsellor Mr Prakash Adhikari rawia hunghai kuomah zani khan Khuman Lampak Indoor Stadium ah a pekkir tawl. Hriet tah angin hieng mihai hi tuta thla bul laia Imphal hotel hran hran le Moreh haia man khawmhai kha an ni a. hran hranin an siem Centre 8 ah chu chen lo enkawl an nih. February 14 khan Union Ministry of Home a inthawkin state sawrkarin lekha a hmu a. February 16 khan annihai thawnkir (de- port) dan lo ngaituo dingin thupek a hung insuo bawk a. Chu dungzuia chu Home Minister ni bawk Chief Minister hin a pek suok an nih. Khuman Lampak a inthawk hin Bus parietin Panitanki-Kakarbhitta bor- der chen escort ning an ta, Social Welfare Depatment official pariet-in zui an ta. Social Welfare official hai hi Manipur Police Depart- ment-a Sub Inspector pahni le Constable pakhatin zui bawk an tih. (DIPR) Police Picket ding siem zo \ep CCPur: New Bazar, CCPur bus parking hmuna CDSU in office-a an lo hmang hlak building chu Police Picket-a hmang ding dingin siem\hat mek a ni a, February, 2019 thla sung hluo hman beisei a nih tiin ei thu dawngna chun a hril. Police Picket dinga siem\hat mek hi CCPur District Students Union (CDSU) \ha taka a func- tion huna Office dinga an lo hmang a ni a, sienkhawm CDSU \ha taka a hung function thei tanaw hnun- gah hmang loin a um a. Bazar \hung nupui han an thuomhnaw hai sienaa an hmang, siem\hat um ta lo a nih. Hi lei hin May 17, 2019 khan District incharge minister V. Hangkhanlian chun building hi enfelin, New Bazar le a se vela in- ruithei thaw, inruithei zawr le thil \halo thaw hai ngam taka an um thei nawna din- gin Police Picket-a hmang/ inlettir dingin hma a hung lak a, chu le inzawma Po- lice Picket-a hmang dinga building siem\hatna sin hi thawa hung um a nih. Myanmar sawrkarin NE Helpawlhai um a phal ta nawh NE Helpawl tamtak India an hung lut ring a nih: MHA Guwahati: North East a helpawl chi hran hran Myanmar- a lungmuong taka bu khuortuhai ta dinga thlaphang um takin, Myan- mar sawrkar chun an ram sunga North East India helpawlhai um a phal ta naw a, Taga ah Army Camp an \hut tah tiin Ministry of Home Affairs (MHA) thusuok chun a hril. Home Ministry thusuok As- sam Tribune ziek sawng dan chun, Myanmar sawrkar hin North East-a helpawl han an ram sunga inumtir la phalpek dinga an ngenna khawm a hnawl pek ta niin a hril. India chun hun sawt taka in- thawk khan Myanmar sawrkar kuomah an ram sungah North East helpawlhai inumtir ta lo ding le hnawt dawk dingin a lo ngen tah hlaka chu, Myanmar sawrkarin a zawm nuom ngai naw a. Tulai hna- ia inlaichinna a hung \ha deu peia inthawk hin Myanmar chun India sawrkar a hung thlawp \an ta niin a hril. MHA hril pei dan chun, Myan- mar sawrkar hin a ram sunga helpawl chi hran hranhai buoipuina leh, Taga area, North East helpawl- hai umna biel ah Army a tirlut thei naw a. Tuhin chu helpawlhai zalen taka an umna biel Taga ah Army Base Camp a sie ta leiin North East helpawlhai khawm thla ngam takin an um ngam ta naw ding niin a hril. A hril pei dan chun, hienga Myanmar sawrkar North East helpawlhai chunga a hung \uong ta hin chu helpawl tamtak chu In- dia tieng an hung lut ring a ni a. Annawleh, Chittagong Hill Track Bangladesh tieng an insawn ring a ni thu intelligence thusuok a hril bawk. Hienga Myanmar sawrkar a hung che tah hin chu India helpawl- hai an hung lut rukna ding le tlanhmangna ding lampui fimkhur taka India sipai han an lo enkai a pawimaw ding niin a hril bawk. Myanmar sawrkar chun thusuok siemin India helpawl tukhawm Myanmar ram sunga an um a phal ta naw a. A la um lui- hai chu an chungah action na taka lak nih tang a tih tiin a hril leiin helpawl hai khawmin an Camp an insawn an insawn a ngai pha ta niin a hril bawk. Myanmar sawrkar hin abikin NSCN (K) hai chu formal taka Cease Fire Agreement zieka an umna Camp helpawl danghai inhmangtir ta lo dingin vawi tam a nawr ta a. NSCN (K) hai camp hi Manipur a helpawlhai le Assam helpawl United Liberation Front of Asom-I (ULFA-Inidependent) han an hmang hlak niin a hril. Myanmar sawrkar chun tuta inthawk chu tukhawmin an ram in- bikna ding Camp ah hmang thei ta naw nih hai tiin Taga ah hin Army Camp a sie tah a nih. Security agency \henkhat hril dan chun, ULFA-I le Manipura helpawlhai hin Myanmar sawrkar kuomah an ram sunga Camp sie phalpek dingin an ngena chu, Myanmar sawrkarin an ngenna a hnawl pek niin an hril. Hi thu le inzawm hin Myanmar sawrkar (Military) chun helpawlhai Camp runin an ralthuom le mimal thuomhnaw le lekha pawimaw tamtak helpawlhai Camp a in- thawkin a man a. An Camp hai lo umna hai fimkhur tak le chipchier takin an chik mek ta bawk niin a hril. >>sunzawmna phek 4-ah AITC Presi- dent an ban imPhal: S.Manaoba, President, AITC, Mani- pur Pradesh chu zanikhan a sin a inthawk an ban. S.Manaoba chu lungawi- nawna a nei leia inban a ni naw thu le an Party hrat lemna dingin midang th- lang nisienla ti a nuomna leia inban niin a hril. upahai inzana ding dân siem dan ngaituo mek a nih: Cm imPhal: Chief Minister Mr N. Biren Singh chun, Manipur chu mani neka upahai inzana insangna state (ram) a ni a. Hnam tin hin mani neka upahai inzana chingdan \ha ei nei a. Tulai hin a tlahnuoi hrat tah em em leiin \hangthar- haiin neka upahai inzana an nei theina dinga Dan (leg- islation) siem dan sawrkar chun a ngaituo mek a nih, tiin a hril. Hi thu hi zani ta kum upahai sukhmasawnna ding bik le dawmkangna ding bika hma latu ding pawl thar Senior Citizens’ Wel- fare Forum indina um a hawngna huna a hril a nih. Khabam Lamkhai, Imphal East District ah Pa- thiennia hunser an neinaa chun, mani neka upa abikin mani nu le pa, pi le puhai enkawl nachang hre lo le inza nachang khawm hre ta lohai ta dingin Dan (legis- lation) siem tum a ni thu a hril. “Kum upa le mani neka upahai inzana hi thil \ha a nih a. Mi tinin an hrat laiin an neka upa, an nu le pa, pi le puhai enkawlna ding an hlaw suoka inthawka tlaw- mte bek an chanvo ding an sie khawl/hran hlak ding a nih” tiin kum upahai en- kawl dan ding a hril. Thu dangah, tulaia mi tinin an buoipui tak Citi- zenship (Amendment) Bill, 2016 le inzawma sawrkar thlungpuiin Ordinance (Dan te) siemin Dan dingin la hung paas tho tho a tih tia mipui \ithawngna le in- launa chu hrilfiein, sawrkar thlungpuiin a state (Mani- pur) le biel (North East) mi- hai rawn hmasa lo le anni remtina bovin iengkhawm a thaw naw ding thu a hril. “Home Minister ngei khawmin ka kuomah, In- dia mi ding laklutna dingin abikin North East biel ah, a >>sunzawmna phek 4-ah STDC-in March 3 ah Mass Rally imPhal: Meitei/Meetei hai ST-a inziek lut din- ga ngen pawl Schedule Tribe Demand Commit- tee (STDC) chun, sawrkar kuomah an thil ngen an ti tak takzie suklangna ding le nawrna dingin March 3 khin Mass Rally nei an tum thu an puong. General Secretary in- charge, STDC Mr. Kei- thelakpam Bhogendrajit chun, hi thua hin vawi tamtak Chief Minister leh khawm inbiekna nei a ni tah a. |awngbau chun bawzui ding le thaw dingin an tiem hlak a, anachu, ziek ngeia intiemna iengkhawm a la nei nawh, tiin a hril. A hril pei dan chun, state sawrkar hin a movement sukdeina dingin ‘delay tac- tic’ a hmang tah niin a hril a. Meetei/Meitei hai Sched- uled Tribe List-a zieklut hin Constitutional safeguard pein an culture le identity a hum ding a nih tiin a hril. STDC hai hin an thil ngen nawrna ding le ngaisak an hlawna dingin Manipur a Rel hung lutna ding lampui bawl lai mek khawm an lo sukchawl ta a. Chief Minis- ter leh inbiein an inrem leiin an hlip nawk a nih. Bhogendrajit chun, an thil ngen chu India Consti- tution hnuoia um sa a nih a. Normal procedure hmangin Meetie/Meitei hai chu ST list ah ziek lut el thei an nih, tiin a hril a. Meitehai chun ST nina dinga criteria po po an nei kim vawng niin a hril bawk. Mipuihai kuomah ngen- na siemin, Meitei hai culture le identity humhal a nih thei- na dinga nawrna Mass Rally ah hin \hang seng dingin a fiel a. Student hai chawk- buoi an ni nawna dingin Sunday ruot a ni thu a hril bawk. Bhogendrajit chun, Railway siem meka um an khapna an hlip khawm hlip sawng ding tina a la um nawh a. An thil ngen sawrkarin a la ngaisak naw rawp a nih chun a neka nasa lema nawrna khawm an la thaw pei ding thu a hril bawk. Mizoram-ah Lunglei le a sevel-ah Riel nasa takin a tla, In tam tak a dengsiet lunGlei: Mizoram-a Lunglei district a chun Pa- thienni chawhnung tieng khan ruo le inthuoin Riel nasa takin a tla a, Lunglei khawpui le a sevela In tam tak a dengsiet niin ei thu dawngna chun a hril. Riel tla hi a tam el chau ni loin Artui tiet tiet dam a nit awl a, inchung rangva a dengsiet hi thu ei sut chena hriet danin In 700 a chuong niin ei thu dawngna chun a hril a, Rangva inchung a dengsiet \henkhat hai chu siem\hat thei talo hiel ding khawpin a deng siet nia hril a nih. Lunglei hmartiengpang nekin siem tiengpanga cheng han an tuor nasa lem nia hriet a ni bawk. Lunglei Salem Veng- a Riel in In a dengsiet hai lai hin Lunglei Times Edi- tor Pu H. Lalthansanga le Hlimthla Nitin Chanchinbu Editor Pu Laltlansanga hai in khawm a \hangsa. Lunglei chau ni loin Aizawl veng \henkha- ta khawm Riel a tla a, sienkhawm Lunglei khaw- pui sunga ang em em chun a nasa naw nia hril a nih. CAB Dodaltu MANPAC Hotu dang man nawk imPhal: Manipur mipui- haiin theitawpa CAB an dodala hnena an chang hnungin protest hma\ huoitu MANPAC hotuhai chu police in man dingin an zawng \an ve nawk tah. Hi thil hi Delhi laia protest hma\huoitu le Manipur mihai infuipawrtua intum Veewon Thokchom an man hnunga tlung a nih. Manipuri Students’ Asso- ciation Delhi (MSAD) advi- sor, Veewon Thokchom chu CAB dodalna le inzawma a thu post hai leiin ni hni liem- tah khan ‘sedition’ charge-in man a ni a. Zani khan Thou- bal Police hai chun MAN- PAC hotu, CAB dodalnaa hma\huotu dang pakhat Mr Charlesh Thangjam (34) son of (Late) Thangjam Shyamo of Lamding Nasikhong Lei- kai chu a chengna in Lamding Nasikhing Leikai a inthawkin an va man nawk. Protest laia MLA Pao- nam Brojen in le Wangjing BJP office lo va runtuhai laia mi a nih. CAB dodaltuhai man pei an nina leia mipui lungsenin Imphal-Moreh road (NH-102) chu Wangjing Kei- thel ah zingkar a inthawkin hun iemani chen an dang. Nuhmei pawlhai hotu Konica chun, CAB dodalna nasataka thaw hnung le a hlawtling hnunga dodalnaa \hanghai man an ni nawk pei hin a neka nasa lema mipui sosangna a suok nawk ding a nih, an mi man hai an in- suo naw chun, tiin Charlesh Thangjam chu an rang thei anga insuo dingin a ngen. (IT) MPP President thar dingin L.Apabi imPhal: Manipur Peo- ple’s Party (MPP) Presi- dent ni lai mek O.Jugindro chu zanikhan MPP in an ban a, MPP Central Com- mittee members 85 han an President thar dingin Mr L.Apabi an thlang. District Women Football Tournament CCPur: International Womens Day hmangna ding le inzawmin Action for Women and Child Advancement (AWCA) le CCpur District Sports Association (CDSA) \hangruola huoihawtnain Feb- ruary 27, 2019 a inthawk khin Public Ground, CCPur-ah nuhmei hai ta din- gin 2nd Churachandpur District Womens Football Tournament, 2019 um a tih. Tournament thupui chu “Think equal, build smart and innovate for change” ti ning a ta, Champion team in Trophy+Rs.20,000+ Certificate dawng an ta, Runner-sup in Trophy+Rs. 10,000+ Certificate dawng an ta, Semifinal chen lut club han Rs. 3000/- dawng an tih. Entry Fee Rs. 1,000, Security Deposit Rs. 500/- pek \ul a ta, Individual prize ah Best Player, Top-Scorer le Best Goalkeep- er han Rs 2000 seng dawng bawk an tih. Entry Form Feb. 15, 2019 a inthawk semdawk \an a ni a, a \hang nuom han February 23, 2019 chenin peklut thei ning a ta, Feb. 25, 2019, 7AM in Managers meeting le Fixture draw um a tih. Entry form chu CDSA Office, Hiang- tam Lamka; AWCA Office, Lailam Veng; MS Jalhai En-terprise, Tuibong Bazar le Signature Graphics, New Lamka haiah lak thei ning a tih.

Upload: others

Post on 11-Nov-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Reg. N. NI ostal eg. N. MN HM-cum-cM-in Nepali Nunghakhai ... Thar/2019/February/HT-18-02-2019.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg. N. NI ostal eg. N. MN _____ dC/CCpur :

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

thlavul (February) 18, 2019 thaw|anni (monday)

GAS NEWSAgency : KIM JOEBooking :29th. dec., 2018 to 10th.Feb., 2019 delivery :18-02-2019 (MOn)Time :10AM - till stockStock :306 @ ` 774 19kg & 5kg /FTL available*Bring exact changes

Agency : SASBooking :27th. deC. , 2018 to 21st.Jan.., 2019delivery :18-02-2019 (MOn)Time : 9AM - till stockstOCK : 306 @rate:Rs. 774/-

VANGSEI INDANEK. SalbungBooking: 12-12-2018 to 14-12-2018delivery :18-02-2019 (FrI) Time :10AM -12 noonstOCK :306Haran Valley, Kwakta. Dec. 3-7, 2018 Stock: 306.Time: 7:30-10:30 am

Hmasawnna Thar Vol - 34/130 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

EKIN/SEPTIC TANK

SUKFAI DINGA KO THEI ZING

KAN NIH.

Contact Numbers:8119035096 &

8119083548

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

Training le Orienta-tion prog.

CCPur: Indo-Global Social Service Society (IGSSS) le Zillai Com-pound Veng Unit huoi-hawtnain Feb. 18, 2019, 9:30AM hin Rostad Me-morial Hall, Compound Veng, D. Phailian-ah Lead-ership and Commuication Skill Training –cum-Orien-tation programme on Vai-phei (MIL) um a tih. Resource person in Li-anzalal Vaiphei, CEO-NE-SEED Foundation, CCPur; Liankhawthang, Chairman, Vaiphei Literatre Soceity le SN. John, member VLS hai \hang an tih.

Vaiphei Festival ‘Awl-len 2019’ ah Thangso Baite khuollien ding

CCPur: Awl-len Festi-val Organizing Committee huoihawtnain February 28, 2019 khin Vaiphei Community Centre, Bethel Veng, New Lamka, CC-Pur-ah Vaiphei hnam hai ta dinga festival pawimaw “AWL-LEN” 2019 hmang ning a tih. Outer Manipur Lok Sabha MP Pu Thangso Baite Chief guest ning a ta, T.Manga Vaiphei, Ex-Minister guest of honour; functional president in Pu LM Khaute, IPS, DGP, Ma-nipur le Chief Host in Khat-khotong Baite, President VPC Ghq hai \hang an ta, special guest in Ngamlal Baite, MDC, Advisor Chairman ADC Chandel; Genneikhup Vaiphei, Dy Chairman, ADC CCpur; JN Baite, EM/ADC Chandel; P Kamkholal, EM/ADC CCPur le S Dama Vaiphei, EM/ADC Sadar Hills hai ning an tih. Hun hmang sung hin

Rev. S. Prim Vaiphei, Pres-ident, AMCO in thucha hril bawk a tih. Hun hnina 11:30AM a inthawk hmang ning a ta, hi huna hin Awl-Len 2019 award semna, hnam lam inentirna le hnam puon hai pholangna um bawk a tih. Zan programme hunah Chief Guest in M. Dama, Special Contractor & cabi-net member, VPC GHQ \hang a ta, Guest of Honour in Dr Ng Seanbawi Vaiphei, Surgeon District Hospital/CCPur & cabinet Mem-ber YVA Ghq , Functional President in B Lunthang Vaiphei, Inspector OC (Commando) Bishenpur ; Chief Host in Hauminthang Vaiphei, President Zillai Ghq \hang a tih. Zan pro-gramme-a hin hlasak thiem dang dang han hla sak an tih. Festival hmang ding le inzawm hin tukhawm bandh/strike thaw pek lo dingin Committee chun ngenna an siem.

Tuolthattu hai inpe dingin an ngen

CCPur: Village Coor-dinating Committee, Mata Village, CCPur chun Feb-ruary 14, 2019 zingkar dar 7:15 vela a thisaa hmu Mr Tualkhanlian Khuptong (54), s/o (L) Liankam Khuptong of Mata Village nunrawng taka thattu hai chu Mata Village Author-ity member hai kuoma inpe dingin an ngen. Police le VA han nasa taka an suizui mek a ni leiin, sawtnawte hnungah man-dawk an hung ni tho ding a ni leiin anni inpuong-a hung inpe dingin an ngen a. |ha taka an hung inpek a ni chun VA khawmin theit-

awpa a venghim ding thu an hril a, sienkhawm inpu-ong nuomlo le inpe nuom lia an um laia man an ni chun V/A Mata in hremna na tak a pek ding thu Vil-lage Coordination Commit-tee, Mata Village thusuok chun a hril. Tualkhanlian Khuptong ruong hi District Hospi-tal Morgue-ah sie niin A sunghai le YPA nunghak tlangval han Morgue-ah ruong hi an la nghak zing a nih. YPA D. Phailian Unit chun zani chawhnung tieng khan Morgue-ah fein Tu-alkhanlian ralna an nei.

AR han PRE-PAK (VC)

cadre pahni an man

imPhal: Thuruk an dawng le inzawma Assam Rifles-a Sendra Battalion of Loktak Bde le Bishnu-pur Police Commandos han February 15, 2019-a Wongo general Area, Bishnupur district-a dap-pui an thawnaah PRE-PAK (VC) cadre pahni an man. Mana um hai chu- Huidrom Kishan Singh @ Inungnganba le Laishram Pangganba Meitei @ Mexico hai an nih. Thu indawnna nei an ni hunah May 22, 2016 a General Area, Joupi hmuna Assam Rifles hai lambuna Assam Rifles personnel 6 in thina an tuok phanaaa khan an \hang thu an inpuong. Mana um hai hi thu indawnchieng dingin ni 7 sung Police Custody-a la um phawt dingin Court chun a rel tiin February 17, 2019-a PIB Defence Wing thusuok chun a hril.

Mi hlema thil thawCCPur: Tulai hin Chura-chandpur town sungah Vai pahni, mi hlem ding za-wnga invak an um. Hieng Vai pahnihai hi Feb. 16, 2019 khan Hiangzo khuo a Pachin hai inah an va lut a, a nuhmei rangkachak incheina an siem \ha pek a. A hnungah rangkachak tlawmte an inruk hmang ti hriet suok a ni a, tuhin za-wng mek an nih. Hiengang mi hlem ding zawnga thil siema invak hai lakah hin fimkhur ding a nih.

HM-cum-cM-in Nepali Nunghakhai A ThawnkirimPhal: Chief Minister Shri N. Biren Singh chun tulai hnaia Nepali mi 179, nuhmei le nunghak 147 \hang, South East Asia (Myanmar) tienga thawn tumhai hmun hran hran a inthawka sansuoka umhai chu Nepal Embassy palai an Counsellor Mr Prakash Adhikari rawia hunghai kuomah zani khan Khuman Lampak Indoor Stadium ah a pekkir tawl. Hriet tah angin hieng mihai hi tuta thla bul laia Imphal hotel hran hran le Moreh haia man khawmhai kha an ni a. hran hranin an siem Centre 8 ah chu chen lo enkawl an nih. February 14 khan Union Ministry of Home a inthawkin state sawrkarin lekha a hmu a. February 16

khan annihai thawnkir (de-port) dan lo ngaituo dingin thupek a hung insuo bawk a. Chu dungzuia chu Home Minister ni bawk Chief Minister hin a pek suok an nih. Khuman Lampak a inthawk hin Bus parietin

Panitanki-Kakarbhitta bor-der chen escort ning an ta, Social Welfare Depatment official pariet-in zui an ta. Social Welfare official hai hi Manipur Police Depart-ment-a Sub Inspector pahni le Constable pakhatin zui bawk an tih. (DIPR)

Police Picket ding siem zo \epCCPur: New Bazar, CCPur bus parking hmuna CDSU in office-a an lo hmang hlak building chu Police Picket-a hmang ding dingin siem\hat mek a ni a, February, 2019 thla sung hluo hman beisei a nih tiin ei thu dawngna chun a hril. Police Picket dinga siem\hat mek hi CCPur District Students Union (CDSU) \ha taka a func-tion huna Office dinga an lo hmang a ni a, sienkhawm CDSU \ha taka a hung function thei tanaw hnun-gah hmang loin a um a. Bazar \hung nupui han an thuomhnaw hai sienaa an

hmang, siem\hat um ta lo a nih. Hi lei hin May 17, 2019 khan District incharge minister V. Hangkhanlian chun building hi enfelin, New Bazar le a se vela in-ruithei thaw, inruithei zawr

le thil \halo thaw hai ngam taka an um thei nawna din-gin Police Picket-a hmang/inlettir dingin hma a hung lak a, chu le inzawma Po-lice Picket-a hmang dinga building siem\hatna sin hi thawa hung um a nih.

Myanmar sawrkarin NE Helpawlhai um a phal ta nawhNE Helpawl tamtak India an hung lut ring a nih: MHA

Guwahati: North East a helpawl chi hran hran Myanmar- a lungmuong taka bu khuortuhai ta dinga thlaphang um takin, Myan-mar sawrkar chun an ram sunga North East India helpawlhai um a phal ta naw a, Taga ah Army Camp an \hut tah tiin Ministry of Home Affairs (MHA) thusuok chun a hril. Home Ministry thusuok As-sam Tribune ziek sawng dan chun, Myanmar sawrkar hin North East-a helpawl han an ram sunga inumtir la phalpek dinga an ngenna khawm a hnawl pek ta niin a hril. India chun hun sawt taka in-thawk khan Myanmar sawrkar kuomah an ram sungah North East helpawlhai inumtir ta lo ding le hnawt dawk dingin a lo ngen tah hlaka chu, Myanmar sawrkarin a zawm nuom ngai naw a. Tulai hna-ia inlaichinna a hung \ha deu peia inthawk hin Myanmar chun India sawrkar a hung thlawp \an ta niin a hril. MHA hril pei dan chun, Myan-mar sawrkar hin a ram sunga helpawl chi hran hranhai buoipuina

leh, Taga area, North East helpawl-hai umna biel ah Army a tirlut thei naw a. Tuhin chu helpawlhai zalen taka an umna biel Taga ah Army Base Camp a sie ta leiin North East helpawlhai khawm thla ngam takin an um ngam ta naw ding niin a hril. A hril pei dan chun, hienga Myanmar sawrkar North East helpawlhai chunga a hung \uong ta hin chu helpawl tamtak chu In-dia tieng an hung lut ring a ni a. Annawleh, Chittagong Hill Track Bangladesh tieng an insawn ring a ni thu intelligence thusuok a hril bawk. Hienga Myanmar sawrkar a

hung che tah hin chu India helpawl-hai an hung lut rukna ding le tlanhmangna ding lampui fimkhur taka India sipai han an lo enkai a pawimaw ding niin a hril bawk. Myanmar sawrkar chun thusuok siemin India helpawl tukhawm Myanmar ram sunga an um a phal ta naw a. A la um lui-hai chu an chungah action na taka lak nih tang a tih tiin a hril leiin helpawl hai khawmin an Camp an insawn an insawn a ngai pha ta niin a hril bawk. Myanmar sawrkar hin abikin NSCN (K) hai chu formal taka Cease Fire Agreement zieka an

umna Camp helpawl danghai inhmangtir ta lo dingin vawi tam a nawr ta a. NSCN (K) hai camp hi Manipur a helpawlhai le Assam helpawl United Liberation Front of Asom-I (ULFA-Inidependent) han an hmang hlak niin a hril. Myanmar sawrkar chun tuta inthawk chu tukhawmin an ram in-bikna ding Camp ah hmang thei ta naw nih hai tiin Taga ah hin Army Camp a sie tah a nih. Security agency \henkhat hril dan chun, ULFA-I le Manipura helpawlhai hin Myanmar sawrkar kuomah an ram sunga Camp sie phalpek dingin an ngena chu, Myanmar sawrkarin an ngenna a hnawl pek niin an hril. Hi thu le inzawm hin Myanmar sawrkar (Military) chun helpawlhai Camp runin an ralthuom le mimal thuomhnaw le lekha pawimaw tamtak helpawlhai Camp a in-thawkin a man a. An Camp hai lo umna hai fimkhur tak le chipchier takin an chik mek ta bawk niin a hril.>>sunzawmna phek 4-ah

AITC Presi-dent an banimPhal: S.Manaoba, President, AITC, Mani-pur Pradesh chu zanikhan a sin a inthawk an ban. S.Manaoba chu lungawi-nawna a nei leia inban a ni naw thu le an Party hrat lemna dingin midang th-lang nisienla ti a nuomna leia inban niin a hril.

upahai inzana ding dân siem dan ngaituo mek a nih: CmimPhal: Chief Minister Mr N. Biren Singh chun, Manipur chu mani neka upahai inzana insangna state (ram) a ni a. Hnam tin hin mani neka upahai inzana chingdan \ha ei nei a. Tulai hin a tlahnuoi hrat tah em em leiin \hangthar-haiin neka upahai inzana an nei theina dinga Dan (leg-islation) siem dan sawrkar chun a ngaituo mek a nih, tiin a hril. Hi thu hi zani ta kum upahai sukhmasawnna ding bik le dawmkangna ding bika hma latu ding pawl thar Senior Citizens’ Wel-fare Forum indina um a hawngna huna a hril a nih. Khabam Lamkhai,

Imphal East District ah Pa-thiennia hunser an neinaa chun, mani neka upa abikin mani nu le pa, pi le puhai enkawl nachang hre lo le inza nachang khawm hre ta lohai ta dingin Dan (legis-lation) siem tum a ni thu a

hril. “Kum upa le mani neka upahai inzana hi thil \ha a nih a. Mi tinin an hrat laiin an neka upa, an nu le pa, pi le puhai enkawlna ding an hlaw suoka inthawka tlaw-mte bek an chanvo ding an

sie khawl/hran hlak ding a nih” tiin kum upahai en-kawl dan ding a hril. Thu dangah, tulaia mi tinin an buoipui tak Citi-zenship (Amendment) Bill, 2016 le inzawma sawrkar thlungpuiin Ordinance (Dan te) siemin Dan dingin la hung paas tho tho a tih tia mipui \ithawngna le in-launa chu hrilfiein, sawrkar thlungpuiin a state (Mani-pur) le biel (North East) mi-hai rawn hmasa lo le anni remtina bovin iengkhawm a thaw naw ding thu a hril. “Home Minister ngei khawmin ka kuomah, In-dia mi ding laklutna dingin abikin North East biel ah, a >>sunzawmna phek 4-ah

STDC-in March 3 ah Mass RallyimPhal: Meitei/Meetei hai ST-a inziek lut din-ga ngen pawl Schedule Tribe Demand Commit-tee (STDC) chun, sawrkar kuomah an thil ngen an ti tak takzie suklangna ding le nawrna dingin March 3 khin Mass Rally nei an tum thu an puong. General Secretary in-charge, STDC Mr. Kei-thelakpam Bhogendrajit chun, hi thua hin vawi tamtak Chief Minister leh khawm inbiekna nei a ni tah a. |awngbau chun bawzui ding le thaw dingin an tiem hlak a, anachu, ziek ngeia intiemna iengkhawm a la nei nawh, tiin a hril. A hril pei dan chun, state sawrkar hin a movement sukdeina dingin ‘delay tac-tic’ a hmang tah niin a hril a. Meetei/Meitei hai Sched-uled Tribe List-a zieklut hin Constitutional safeguard pein an culture le identity a hum ding a nih tiin a hril. STDC hai hin an thil ngen nawrna ding le ngaisak an hlawna dingin Manipur a Rel hung lutna ding lampui bawl lai mek khawm an lo sukchawl ta a. Chief Minis-ter leh inbiein an inrem leiin an hlip nawk a nih. Bhogendrajit chun, an thil ngen chu India Consti-tution hnuoia um sa a nih a. Normal procedure hmangin Meetie/Meitei hai chu ST list ah ziek lut el thei an nih, tiin a hril a. Meitehai chun ST nina dinga criteria po po an nei kim vawng niin a hril bawk. Mipuihai kuomah ngen-na siemin, Meitei hai culture le identity humhal a nih thei-na dinga nawrna Mass Rally ah hin \hang seng dingin a fiel a. Student hai chawk-buoi an ni nawna dingin Sunday ruot a ni thu a hril bawk. Bhogendrajit chun, Railway siem meka um an khapna an hlip khawm hlip sawng ding tina a la um nawh a. An thil ngen sawrkarin a la ngaisak naw rawp a nih chun a neka nasa lema nawrna khawm an la thaw pei ding thu a hril bawk.

Mizoram-ah Lunglei le a sevel-ah Riel nasa takin a tla, In tam tak a dengsietlunGlei: Mizoram-a Lunglei district a chun Pa-thienni chawhnung tieng khan ruo le inthuoin Riel nasa takin a tla a, Lunglei khawpui le a sevela In tam tak a dengsiet niin ei thu dawngna chun a hril. Riel tla hi a tam el chau ni loin Artui tiet tiet dam a nit awl a, inchung rangva a dengsiet hi thu ei sut chena hriet danin In 700 a chuong niin ei thu dawngna chun a hril a, Rangva inchung a

dengsiet \henkhat hai chu siem\hat thei talo hiel ding khawpin a deng siet nia hril

a nih. Lunglei hmartiengpang nekin siem tiengpanga

cheng han an tuor nasa lem nia hriet a ni bawk. Lunglei Salem Veng-a Riel in In a dengsiet hai lai hin Lunglei Times Edi-tor Pu H. Lalthansanga le Hlimthla Nitin Chanchinbu Editor Pu Laltlansanga hai in khawm a \hangsa. Lunglei chau ni loin Aizawl veng \henkha-ta khawm Riel a tla a, sienkhawm Lunglei khaw-pui sunga ang em em chun a nasa naw nia hril a nih.

CAB Dodaltu MANPAC Hotu dang man nawkimPhal: Manipur mipui-haiin theitawpa CAB an dodala hnena an chang hnungin protest hma\huoitu MANPAC hotuhai chu police in man dingin an zawng \an ve nawk tah. Hi thil hi Delhi laia protest hma\huoitu le Manipur mihai infuipawrtua intum Veewon Thokchom an man hnunga tlung a nih. Manipuri Students’ Asso-ciation Delhi (MSAD) advi-sor, Veewon Thokchom chu CAB dodalna le inzawma a thu post hai leiin ni hni liem-tah khan ‘sedition’ charge-in man a ni a. Zani khan Thou-bal Police hai chun MAN-PAC hotu, CAB dodalnaa hma\huotu dang pakhat Mr

Charlesh Thangjam (34) son of (Late) Thangjam Shyamo of Lamding Nasikhong Lei-kai chu a chengna in Lamding Nasikhing Leikai a inthawkin an va man nawk. Protest laia MLA Pao-nam Brojen in le Wangjing BJP office lo va runtuhai laia mi a nih. CAB dodaltuhai man pei an nina leia mipui lungsenin Imphal-Moreh road (NH-102) chu Wangjing Kei-

thel ah zingkar a inthawkin hun iemani chen an dang. Nuhmei pawlhai hotu Konica chun, CAB dodalna nasataka thaw hnung le a hlawtling hnunga dodalnaa \hanghai man an ni nawk pei hin a neka nasa lema mipui sosangna a suok nawk ding a nih, an mi man hai an in-suo naw chun, tiin Charlesh Thangjam chu an rang thei anga insuo dingin a ngen. (IT)

MPP President thar dingin L.ApabiimPhal: Manipur Peo-ple’s Party (MPP) Presi-dent ni lai mek O.Jugindro chu zanikhan MPP in an

ban a, MPP Central Com-mittee members 85 han an President thar dingin Mr L.Apabi an thlang.

District Women Football TournamentCCPur: International Womens Day hmangna ding le inzawmin Action for Women and Child Advancement (AWCA) le CCpur District Sports Association (CDSA) \hangruola huoihawtnain Feb-ruary 27, 2019 a inthawk khin Public Ground, CCPur-ah nuhmei hai ta din-gin 2nd Churachandpur District Womens Football Tournament, 2019 um a tih. Tournament thupui chu “Think equal, build smart and innovate for change” ti ning a ta, Champion team in Trophy+Rs.20,000+ Certificate dawng an ta, Runner-sup in Trophy+Rs. 10,000+ Certificate dawng an ta, Semifinal chen

lut club han Rs. 3000/- dawng an tih. Entry Fee Rs. 1,000, Security Deposit Rs. 500/- pek \ul a ta, Individual prize ah Best Player, Top-Scorer le Best Goalkeep-er han Rs 2000 seng dawng bawk an tih. Entry Form Feb. 15, 2019 a inthawk semdawk \an a ni a, a \hang nuom han February 23, 2019 chenin peklut thei ning a ta, Feb. 25, 2019, 7AM in Managers meeting le Fixture draw um a tih. Entry form chu CDSA Office, Hiang-tam Lamka; AWCA Office, Lailam Veng; MS Jalhai En-terprise, Tuibong Bazar le Signature Graphics, New Lamka haiah lak thei ning a tih.

Page 2: Reg. N. NI ostal eg. N. MN HM-cum-cM-in Nepali Nunghakhai ... Thar/2019/February/HT-18-02-2019.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg. N. NI ostal eg. N. MN _____ dC/CCpur :

Hmasawnna Thar2 thlavul (February) 18, 2019thaw|anni (monday) artiCle/health & emPloyment newS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

Editorial

Martyr hi

VAWISUN THUPUIHi hi thil tawp chu a nih; thil pop o chu hriet a ni ta a; Pathien \i la, a thupekhai chu zawm rawh; hi hi mihriem thilthaw ding pumpui chu a nih.

-THUHRILTU 12: 13

Martyr ti hi sap\awnga thumal pakhat, hnam hran hran, a bikin hnam chawm han ei \awng ang ela ei hmang le hriet seng ta, mihriem thi dan chi tum tum hai laia pakhat a nih. Zohnathlakhai chun thi dan pangngaia thi le sar thi tihai khawm ei nei. Ringna annawleh sakhuona leia thihai bakah ram le hnam san le venghimna dinga thina tuok le thata um hai hi Martyr tiin ei ko hlak. Thi dan pangngai le sar thi hai nek chun martyr-a thi hai chu ei inza a, ei ngaisang lem hlak. Kristien hlaphuoktu pak-hat chun, “Hri le hraia thi hai nek chun Isu hminga thi ka thlang lem” tiin a lo phuok. Hi hlaphuoktu hi a huoisen khawp el. Ringna le sakhuona leia Mar-tyr a thlang el chau ni lovin martyr an huomin a ngam tina a nih. Kristienhai hin hla huoisen ei hau khawp el. Hla huoisenhai hi a thu chun biek in le inkhawm-puilien haiah Hall lien tak sungah ei sak duol duol rawp hlak. Hla huoisennhai hi chu a bata ei sak a ni deu tak. Hla huoisen ei sak hai hi a tak taka tlung le hmasawn ei ngam tak tak dim ti hi ei ngaituo chet chet nuom a um. A tak tak ni lo, a bata sak hi chu ei Pathien khawma a lawm ring a um nawh. Hi lei hin hlasak hi ei fimkhur hle nuom a um. Bata hla sak pumin thina thlan khurah lut pal ei tih ti hi inlau um takel a nih. Bata hla sak hi chu thaw rawp chi niin an lang nawh. Hla huoisen phuoktuhai hin an ngam leia an phuok a ni thei a, a ngam naw dinghai chun abata sak lo a \ha lem ring a um. Pathien hla a ni leia namnul taka sak sak chi niin an lang nawh. Zohnathlakhai laia hnam tum tum hai khaw-min hnam le ram ta dinga martyr hi ei nei seng a, martyr-hai inzana le hrietzingnain kum tin um ni khamin hun ei hmang hlak. Hi hun hi Martyr’s Day annawleh Black day ti damin ei hmang hlak. Mar-tyr’s Day le Black Day ei hmang dan hi a \ha tawk am ti hi ei ennawn thil \ha a ni ring a um. Tulaia Martyr’s day le Black day ei hmang dan \henkhat hi chu a huou huou tieng deu an ta mani ding aw ti theia um chang khawm a um ta niin an lang. Mi \henkhat lem chun hieng ang ni pawimawhai hi nuomchenna, hlimhlawp thawna le rui day damin ei hmang hlak a hawi a, Martyr’s day leh an mil ta nawh. Hnam le ram ta dinga maryr lo chang tahai hi hung tho nawkin, martyr’s day ei hmang dan hi hung hmuhai sienla an lawm dim maw? Martyr’s Day ei hmang dan hi siem \hat a \ul niin an lang. Sunna le inzana tiengpang hi uorin ursun lem inla a \ha ring a um. India ram ta dinga martyr sipai tam tak an lo um ta leiin India ram pumpui khawmin kum tin Martyr’s Day ei hmang hlak. Martyr’s day ni hin hlimhlawpna thil hrim hrim thaw a ni ngai nawh. All India radio le Doordarshan programme haiah khawm martyr-hai sunna hla (hnam hla) le mu-sic tum rik le insaktir a ni hlak. Martyr-hai sunna khawm ursun le uluk em em a hmang a ni bakah ram le hnam ta dinga lo martyr tahai chanchin hril le inzawt a ni hlak. Hi ni hin chu sawrkar khawma lawmna le hlimna programme hrim hrim an siem ngai naw a, mithiruong la um ang elin sunna hun-ser ursun taka hmang a ni hlak. Martyr’s Day hi chu lusunna ni indik takin an hmang a nih. Ei ni rawi khawmin Martyr’s Day hi chu sunna ni indik taka hmang chi a nih. Ei hriet seng ta angin Feb. 14, 2019 khan Jam-mu & Kashmir State a Pulwama District a helpawl-hai chetna leiin CRPF sipai 46 le bomb sukpuoktu pasal pakhat an thi a. Hi thil tlung hin India ram chau ni lovin khawvel pumpui lung a \hawng hle. Khawvela rambung tum tuma sawrkarhai chun helpawlhai chetna hi an dem thu le thiemnaw an-inchangtir thu an puonglang sup sup bakah India sawrkar chu an tuorpui thu le sipai thi sunghai an sunpui thu an hung thawn tawl a nih. Sipai thi hai laia 38 an nina hriet chieng ta le 8 dang hriet chieng thei ta lovin an taksa an dar a nih. Thina tuokhai laia mi 12 UP mi, Rajasthan mi 5, Punjab mi 4, Odisha mi 2, Bihar mi 2, West Bengal mi 2, Maha-rashtra mi 2, Kerala, Jharkhand, Madhya Pradesh, Tamil Nadu, Assam, Karnataka, J&K le Himachal Pradesh mi pakhat seng an nih. India ram sanna dinga CRPF Sipai martyr-hai hi ngaisang le inza an um a. India mihai chun ei sun takzet a nih. Zohnathlakhai chun mithi sunghai hi ei ral phak tawl naw a, sienkhawm ei thaw thei ve a um a, chu chu Pathien kuoma \awng\aipui a nih. Ei ram ta dinga martyr lo chang ta le an sung-hai ta dingin Pathien kuomah \awng\aipui seng ei tiu. Chun, J&K a helpawlhai chetna a hung re theina ding, ei ram venghim dinga sipai duty-hai ta ding le India sawrkar ta ding khawmin Pathien kuomah \awng\ai bawk ei tiu.

Ka tuKvera inthawKin: thina tuor neP/ hrietthiem thei a ni’m?

Thina i tur khawla’m a um a?Thina i tur khawla’m i sie a?

Ti’n a chungah thu hang nei tang, Ei ta Lal Krista zarin – Dangvel.

~Lal Dena

February 9, 2019 Inringni khan hotupa Joseph Lalrothang-hai nupa lusun lengpuiaah kan va \hang ve a. Pu Lalrothang khawm lusun training step khat a chuongkai ve tah. Ka tawnhriet a tawng ve ding chun step hni a la bak. Hmabak a la hauh. Ei hmangai le ei ngai em em hai damsunga inhmu nawk um ta lo dinga ei hei the el hin chu vanpui a chim a ni ringawt el. Sienkhawm hi hi ei tuok ding hrim a nih. Lusun nau ei nih tlat leiin. Lampui umsun chu thina hi tuornep le hrietthiem thei dan zawng hi a nih. Bible chun pieng ni nei chun thi ni nei tei a ni thu a mi hril a. A thu hrima ka pieng khawm hi ka ditthlangna a lo ni le’m!. “I pieng nuom am?” ti’n ka remtina lak a nih nawh. Ka pieng nuom le nuom naw thu tu khawma an mi’n dawn hmasa nawh. Ka pieng ding thuah rawn ka ni ngai nawh. Hieng ang hin ei pieng dan le in bawl zuk tekhin inla. In i bawl dingin in khan bawl a nuom le a nuom naw in dawn hmasa ngai nawh. In khan amain ditthlangna a nei thei nawh. Nanga thu thu a nih lem. I nuom a, nangin in chu i bawl el a nih. Nang le kei khawm chuong ang char ku chu ei nih. Ka pieng ti ka hung hriet suok hnung chun, ka ni ang ang ka lo ni zo tah. Pieng naw nawk thei ka nih tah nawh. Lampui dang a um tah nawh, thi chauh naw chu. Ka pieng thua thuneina ka nei naw ang bawkin thina chungah khawm thuneina ka nei der nawh. Thina darkar a hung tlung pha chun, thina chun, “Unaupa, in pei ta’m leh? Fe ta’ng ei tih aw” tiin ka nakawrah mi hung beru ngai naw nih. Thinain a hung hun ding a hma’n mi hung hrillawk hmasa ngai bawk naw nih. Thinain ka kawtkhar hung kik hmasa ngai naw nih. Ka phalna le ka remtina la hmasa ngai bawk naw nih. Ama nuom hun huna a hung el ding a nih. Ditthlangna hun mi pe ngai naw nih. Thi ka la’n pei nawh ti lang khawm, mit khap kar khawm mi nghak naw nih. Pieng thua thu nei lo chun, thi thuah khawm thu ei nei der nawh ti hi ei chieng am?. Nuom lang nuom naw lang pieng ka pawm chun, thi khawm ka pawm el a \ul. Pieng le thi thua nang le keiin thuneina ei nei tlat naw ti hi a chieng a. Chuleiin, pieng le thi hi lungawi takin pawm el ei tiu. Pumpelna a um nawh. Hi lei tak hin thina hi inhnawm ang chauhin ngai tum ei tiu. Hi hi mihriema hnawmsuok ang bawka chemical process-a kawp ve tlat a nih. Hnawm a suok chun a tha naw ek chu inhnawm dawk a nih el. Thina khawm chuong ang char chu a nih. Thlarauin taksa a suoksan tah chun, taksa chu phumral el ding a nih, kawlsawtin umzie a nei tah nawh. Bu ei fak a, tui ei dawn a. Ei inhnawm dawkin, ei inzunsuok nawk a. Ei thil fak le dawn a \hahai po taksa peng tina semdarin an um a. Chuonga fe pei chun ei damin sin ei thaw hlak a nih. Ei inhnawma ei ek a suok khan ei tap hlak am? Annawleh, ei khuo a sawt hlak am? Ei \ap ngai nawh a, ei khuo khawm a sawt ngai bawk nawh. Ei thuok a tawp a, ei thi pha chun, nikhat bak sie thei ei ni ngai tah nawh. Ek neka tirdak um lem ei ni tah. Chuong a ni chun, iengti ziea ek neka tirdak um ruong inthla nia mitthli le insawp am ei na? Fiemthu thaw ei ni nawh. Thudik ei hril lem a nih. Thi hnung lem hin chu pang a dei rawl rawl tah

a. Intuoi intuoi khawm a thahnem tah nawh. Kei ka rawt nuom chu, biekin sir pindan pakhatah, annawleh community hall pindan pakhatah mithi ruong siena siem ta inla, ei thi chara inthawkin chu chun insie ta el inla. Kohrana \hibe chin lem chu biekina inthlana program iengkim zo vawng inla. Mi dang ruok chu community hall-ah inthlana program hmang ve thung ta inla, thangko pha khawm a thi chu, chu Kohran kha Kohrana mi a nih a. A ruong inthla ni’n biekin pan diel inla, a va varzang ta lem awm de! Ralna puon le pawisa chu mike bula va’n sam kher kher loin, hming leh kildein biekin or hall kawtkhar bulah plastic bawmah sie el tah inla. Thlan cho khawm Pu Zaneisang-in Mizorama unauhai thaw dan a hril ang khan hlawfa’n pahni pathum cho sa diemin lo thaw hai sien. Kuong khawm pahni pathum siem sa hieu um sien. Mamaw huna hmang thei nghal dingin. Thlan cho a khuonawta buoipui a \ul nawh. Thina tuornep thei dan ding a hnuoia hin rawtna pathum ei hung siem a, lo ngaituo ve nawn ta um. A pakhat tak khawm hi zawm inla, thina chu ei tuornep thei deuh ka ring. Pakhatna - a chunga ei hril ta angin, thina hi mihriem taksa le inzawma siem a nih. Mihriem ke pahnia lawn taphawt chu thi thei a nih. Taksa hi thlarau chengna a nih. Thuok a tawp pha chun thlarauin taksa a suoksan el a nih. Hnawmsuok le zunsuok anga thina hi mihriem taksaa thangsa ve hrim hrim a nih ti hi hre chieng inla. Zun le ek chu a tha naw a, hmang tlak ta lo chu pei el dinga ngai a ni angin. taksa pila siem pila kir nawk ding ei nih ti hi hril nawn ngai loin hrietchieng nawk zuol tum ei tiu a. Chuleiin, taksa thi ta chu phum el ding a nih a, ei inphum reng a. Inro ieng ang khawmin a tangkai ta nawh a, bye! bye! tia inthla liem el hi ei thaw ding tak chu a nih. Hi thudik hi lungawi takin pawm tum el ei tiu. Ringna hrat kher kher a \ul nawh. Pahninaa gospel deuhin zuk hril inla. Piengthar thi hai chu ei ti rawp angin “Van kai ni” a leiin lawm el lem inla. “Van hmun ropui hmangai ram khi, Mithienghlimhai in a nih; Anni kuomah cheng ve dingin, Khawvel thilhai chu pei la,”tiin lamin sak dup dup inla, a awm lem. Hi hi ringtuhai thaw dan ding tak chu a nih. “Hnuoi hi ka in an nawh, kan zinna chauh a nih” ei ti hlak an naw?. Ei inzinna hnuoi chu ei um sawngna ding ni nghal lo chu! Pathumna hi chu thlarau mihai chauh zawm thei ding niin ka hriet. Thlarau mihai chun, “Hnuoi ram buoina le thina hung tlung hin ka nun ram Krista a sukhning ngai nawh” an ti thei. “I hril suol, an dik nawh” ei tipek thei nawh. Thlarau mihai chun Isu Kristaah innghatin iengkim an tuornep thei. “Hnetu ropui Krista zarin, Ringna’n thina chungah kan leng ta ie”, an tih thei. Khi a chunga rawtna pathum a pakhat tak khawm zawm le hmangin thina hi tuornep le hrietthiem thei a ni ring a um. Hang hmangsin hrim ta’m. A pakhatna lem khi chu thlarau mi, thlarau mi naw iengkhawm a tul nawh; common sense hmang a ni tawp. Amiruokchu, Bible bawkin \ap hun a um a, innui hun a uma a ti nawk a. Tap huna \ap bawr bawr la, innui huna innui nawk bawr bawr la.Hi hi khawvel hmang dan ding tak ning a tih.

Pulwama martyrs hai sunpuinain Traders han market bandh

new delhi: February 13, 2019 nia Pulwama, Jammu and Kashmir-a ter-rorist thichil bomb sukpuok leia India sipai 40 chuong zet thi sung le kuo hai an sunpuinain Confederation of All India Traders (CAIT) chun Thaw\anni hin India ram pumpui huopin market bandh an thaw ding thu an puong. Hi lei hin commercial markets hai chu Thaw\anni hin khar le business activity um naw ni a. Delhi a chun Wholesale le retail market han February 18, 2019 hin market bandh thawng an tih tiin CAIT thusuok chun a hril. Market bandh sung in sumdawngtu hai chun an state chitah martyrs hai sunnain bunghei le trib-ute march an nei ding thu CAIT Secretary General Praveen Khandelwal chun

a hril. Chun, martyrs sung-kuo hai kuomah finan-cial assistance pek dingin CAIT chun a ngaituo mek niin a hril bawk. Market bandh hi Maha-rashtra, Madhya Pradesh, West Bengal, Uttar Pradesh, Rajasthan, Tamil Nadu, Punjab, Haryana, J&K le state dang danga sumdawngtu han an zawm ding niin thusuok chun a hril a. Delhi a chun Dawr hmun pawimaw zuol hieng-Chandni Chowk, Khari Baoli, Kashmiri Gate, Chawri Bazar, Sadar Bazar, Connaught Place, Karol Bagh, Rajouri Gar-den, Kamla Nagar, South Extension, Lajpat Nagar, Laxmi Nagar, Preet Vihar, Shahdara, Gandhi Nagar hai chu khar vawng ning an tih tiin CAIT thusuok chun a hril.

Assam-a Youth Convention-ah BJP Presi-dent Amit Shah a \hang

laKhimPur: Lakhim-pur, Assam-ah Pathienni khan Youth Convention nei a ni a, hi huna hin BJP national president Amit Shah khawm \hangin thuhrilna hun a hmang ve. Mr Shah chun BJP sawrkar chun Assam sukhmasawnna ding a ngaipawimaw thu hri-lin, Pulwama, Jammu and Kashmir-a terrorist hai chetna leia India sipai thi hai inzana pein, an thisen a thlawnin luong naw ni a, terrorism hrim hrim Nar-endra Modi sawrkar chun theitawpin dolet pei a tih tiin Shah chun a hril. Mr Shah chun Pulwa-ma thil tlung kha Pakistan

\hangpui terrorist hai chet-na a nih tiin an tum a, kha thila inrawlna nei hai chu ngaidam an ninaw ding thu a hril. Opposition Congress le Asom Gana Parishad (AGP) hai kum 1985 a Assam Accord zieka lo um tah sukpuitlingna dinga iengkhawm thaw loin Mr

Amit Shah chun hi Con-vention-a thu a hrilnaah in-tumna a siem. AGP hi Citizenship (Amendment) Bill, 2016 leia tuta hma meta kha Assam-a BJP sawrkar an thlawpnaa inthawk lo inh-nukdawk an nih. BJP chun Assam chu Kashmir ngirhmun anga

hung um ding a remti ngainaw ding thu hrilin, hi lei hin National Register of Citizens (NRC) thawa hung um a ni thu, ram mi ni lo hai chu NRC hmangin thawnkir vawng ning an tih tiin Shah chun a hril. Citizenship Bill thua chun, Northeast chau ni loin India ram pumpuia hmang ding a ni thu hri-lin, Assam le Northeast hai bituma thaw ni anga thu indiklo thedara um leia dodalna nasatak um niin a hril. A hril peinaah Citizen-ship Bill bo chun Assam state chu ngirhmun der-thawng takah a hung um ding a nih tiin a hril bawk.

Kerala thiempu nuhmei naupang inraitira intumin kum 20 jail intang dingthalaSSery: Kerala hmuna Catholic kohran thiempu hlui Robin Va-dakkencheril (51) chu Thalassery POCSO Court Judge PS Vinod chun kum 2016-a nuhmei kumtling lo sex hmangpui le inraitira intumna le inzawmin kum 20 sung rimsi taka lungin intang ding le fine Rs. 3 lakh chawi dingin a chun-gthu a rel.

An raitir nuhmei nau-pang kum tlinglo hin Kuth-uparamba, Kannur hmuna private hospital-ah nau-pasalte a nei a, a hnungin Wayanad district-a Vythi-ri-a naufahra enkawlna hmuna sie le enkawl a nih. Fine a chawi ding hai laia a zatve chu an raitir nuhmei naupang in chang a tih. Court chun nuh- mei naupang nu le pa hai khawm hi case-ah an lung-

senleiin criminal case siem-khum dingin a rel bawk. Hi thila intum ve Way-anad Welfare Committee chairman hlui Fr Thomas Joseph Therakam; Com-mittee member Betty Jose le Waynad-a Orphanage superintendent Sister Oph-elia hai \hangin midang 6 hai chu an inrawl ngei ti fiena a umnaw leiin Court chun thiem an changtir.

Nuhmei kum tlinglo hi Class XI an chuk lai , 2016 a kha thiempu hin an raitir nia hril a ni a, kum 2017 khan kohran en-kawl Christu Raj Hospital, Koothuparamba-ah nau a nei a nih. Hi thil hi tu ti hrietlo mi pakhatin district childline authorities hai telephone hmanga an hriettir hnunga hung inlangsuok a nih.

NE ah darkar 48 sung ruo a sur el thei

Guwahati: India hmarsak bielah darkar 48 sung ruo a sur el thei nia hril a nih. Ruosur hi thli hrat rak lovin a zui dinga hril a nih. Ruo hi zanikhan a sur \an a, Mizorama Lun-glei District sungah chun riel tam tak a tla a, riel \henkhat chu artui tiet tiet

an tling. Lunglawn khuoah lem chun inchung rangva \henkhat a deng pawp neg-nung. Chun, Moreh town a chun thli a hrat hle a, Hongkong Bazar, Moreh-ah Zang\a kung lien takel pakhat a muttluk a, inc-hung rangva a deng siet nuol.

cRRM Associate Director dingin Dr Hrangthanchhungi

aizawl: Mizoram mi Dr Hrangthanchhungi chu Bible Society of India (BSI) a department tum tum um hai laia pakhat Church Re-lations and Resource Mo-bilization (CRRM) a Asso-

ciate Director dinga lak a nih. North East India sunga BSI-ah hiengang maw-rphurna chel hmasa tak nia hriet a nih. BSI a hin department tum tum, Translation, Translation Center Shil-long, Church Relations and Resource Mobilisation De-partment, Production, Mar-keting, Media and Special Audience, Finance, Internal Audit, Information Tech-nology, Human Resources hai a um.

MPP Office An Inchu Buoi Nasa HleimPhal: Manipur-a tuol\o party (regional party) upatak le hrat ve tak, thawk khat lai chu sawrkarna chen khawm anni khata lo siem thei Manipur People’s Par-ty (MPP) chu party worker haiin neitu nina an inchu buoi nasa hle a, an office chu ‘indona hmun’ a ni ta ringawt. MPP hi Election Com-mission of India chun, “a registered unrecognized Political party under Sec-tion 29 A of RP Act, 1951 due to internal party dis-pute” tiin a hrietpui ta a. Neitu inchuna leiin an tla hnuoi hrat ta hle. Kum iemani zat liem-taa khan Mr N. Sovakiran, President dinga appoint-ment-na chu party worker \henkhatin an kal a. May 16, 2017 khan Civil Judge Senior Division, Imphal West kuom a tlung a. Party a sukhring nawkna le Presi-dent dinga ruot a nina chu cho a nih a. A case chu court ah a la um zing a. Tuhin chu ‘unrecognized but registered political par-ty’ angin a um tah. Hi thu fe pei le inza-wmin Pathienni khan dar 10:30am velin, MPP group khat hai chun Pologround kawla an office ah fein Of-fice neitu nina an claimed a. Pawl pakhat hai hin Central

Committee indina um chu an pawm naw a nih. Cen-tral Committee dinga ruot hai le a pawm naw pawlhai chu an insel buoi tah a. In-tuol vuokna chen a tlung el thei ding a ni leiin police ko an nih a, an sukdei tah a nih. Official thusuok hril dan chun, pawl pahnihai inhrietthiem nawna chu an Party pawisa (fund) thuah niin a hril. OB haiin fund an hmang dan an dik nawh tia intum pawl le OB ni lai hai kara buoina a nih. MPP hin inhmun, ho-tel le dawr hluo man uma a pek suok rothil khawm tamtak a nei a. Thla tinin in le office hluo manhai sum tam tak tak hui lut ve Party a nih. An hisap dan chun MPP hin thla tinin in hluo man ringawtin Rs. 5 lakh le chungtieng a hmu phak nia hril a nih. Politics ah chu tu tak hin MLA bo an nih. MPP \huoitu un tak Pu O Joy chun kha hma met khan Congress party a lo zawm ta a. Tuta 17th Lok Sabha election ah khawm hin ngir a tum nia hril a nih. MPP hrat vanglai tak chu Regional Party sawrkar siem thei a nih a. A hung hratnawa MLA pakhat chauh (O Joy) a neia, Op-position ah a khatin a \hung tluon suok zak a nih. (IT)

Page 3: Reg. N. NI ostal eg. N. MN HM-cum-cM-in Nepali Nunghakhai ... Thar/2019/February/HT-18-02-2019.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg. N. NI ostal eg. N. MN _____ dC/CCpur :

3thlavul (February) 18, 2019thaw|anni (monday) national/international & advertiSement Hmasawnna Thar

laKtawi aPPeal letter16/2/2019

Hmar Inpui Gen. Hqrts. General Assembly hung tlung ding March, 2019 a nei ding le inzawm hin hmalakna dingin sum tam tak a ngai nghal a. Chu lai zing chun khawtin a inthawk sum inlawi a um bawk si naw a. Chuleiin, February 19, 2019 a inthawk hin Hmar Inpui Gen. Hqts. Finance han khawtin a Receipt Book hung chawiin VA or Collector hai an hung sir ding cheu a ni a. Sum ei mamawna hrezing a an hung hun huna receipt cut thei dinga lo intintuo din-gin ngenna le inhriettirna ei hung siem a nih.

- Finance department Hmar Inpui Gen. Hqrts.

Rs. 5 crore thawlawm ve dingin CoA a ngen

new delhi: BCCI Act-ing president CK Khanna chun Committee of Ad-ministrators (CoA) chu Pulwama hmuna terrorist hai chetna leia India sipai thi sungkuo hai sawm-dawlna dinga Rs. 5 crore bek thawlawm ve dingin Pathienni khan CoA chief Vinod Rai kuomah lekha thawnin a ngen. CK Khanna chun In-dian Premier League franchises dang dang hai khawm thawlawm p eve dingin a ngen bawk.

VP in NcST ah lecture a pek dingnew delhi: Vice President M. Venkaiah Naidu chun Thawleni khin National Commis-sion for Scheduled Tribe (NCST) Foundation day hunah “Constitutional and Tribes” ti thupui hmangin lecture peng a tih. National Commission for Scheduled Tribes hi February 19, 2004 a kha Constitution (89th Amend-ment) Act fethlenga indin a ni a, Commission indin a inthawk kum 15na cham-pha puithu taka hmang dingin December 31, 2018

a Commission in meeting vawi 109-na an nei huna an lo rel a nih. Foundation Day huna hin India rama Scheduled Tribes hai dawmsang le humhalna kawnga sin thaw \ha zuol hai kuomah “NCST Leadership Award” inhlan ni bawk a tih. Award hi category pathum-a Educational In-stitutions/ Universities, Public Sector Undertak-ings/Banks le Individu-al, NGO or Civil Society haiah pek ning a tih.

PM Maan Ki Baat Feb. 24-ah

new delhi: Prime Min-ister Narendra Modi in thla tina All India Radio fethlenga India mipui hai kuoma thucha a hril hlak Maan Ki Baat programme February 24, 2019 khin nei nawk a tih. Tuta \um hi epi-sode 53-na ding a nitah. Hi le inzawm hin PM Modi chun mipui hai chu an ngaidan le thurawn hai Narendra Modi App le MyGov Open Forum haiah pelut dingin a ngen a, toll-free number 1800-11-7800 fethlengin Hindi or English in an message record pe-klut thei ning a ta, 1922 ah missed call thawin SMS fethlengin rawtna peklut thei a ni bawk.

Ni 3 sung cham dingin Argentina President India a hung tlung

new delhi: Argentina President Mauricio Macri chu India rama ni 3 sung cham dingin Pathienni khan India ram a hung tlung. Mr Macri hi airport-ah Information and Broadcast-ing Minister Rajyavardhan Rathor in a lo va tuok a. India ram a cham sungin Prime Minister Narendra Modi leh inbiekna neiin, Economy, nuclear technol-

ogy le space tiengpanga thawtlangna \halem nei dan ding thu hai hriltlang an tih. Mr Macri chun Thaw\anni hin PM Modi le official dang dang hai inhmupui a ta, a President Ram Nath Kovind khawm inhmupui bawk a tih. February 19, 2019 khin Mumbai-ah inzin a ta, Agra hmun khawm a sir ring a nih.

J&K Administration in Separatist leaders 5 hai venghimna a lakdawk

Jammu: February 13, 2019 –a Pulwama, Jammu and Kashmir-a terrorist chetna leia CRPF person-nel 40 chuong zetin an thi phana le inzawm khan Jammu and Kashmir ad-ministration chun Mirwaiz Umar Farooq \hangin Kashmir-a Separatist lead-ers 5 hai venghimtu (secu-

rity) a pek hai lakdawkna order an suo. Venghimna peka um separatist leader dang venghimtu lakdawk/lak-kir peka um hai chu Ab-dul Gani Bhat, Bilal Lone, Hasim Qureshi le Shabir Shah hai an nih. Order dungzuin veng-himtu (security) le motor

peka umhai chu Pathienni zantienga inthawk lakkir vawng nghal ding ti a ni a, separatist leaders dang hai hrim hrim khawm secu-rity pek ni naw nihai ti a ni bawk. Union Home Minister Rajnath Singh Zirtawpni-a Srinagar-a a hang inzin \um khan Pakistan le ISI a in-thawk fund dawng security peka um hai chu security pek an nina ennawn a ni ding thu a lo hril ta ani a. Hi le inzawm peia Inrinni zana Home Minister in-rawinaa high-level meet-ing huna rel dungzuia hieng separatist hai venghimtu lakdawk vawng dinga order hi insuoa hung um a nih.

Rajinikanth tukum LS election-ah ngir tum lo new delhi: Actor Ra-jinikant chun Lok Sabha Election, 2019 hung um dinga hin an candidate naw ding thu a hril bakah a party indin Rajini Makkal Man-dram (RMM) member hai tukhawm a party hmingin Lok Sabha election hung um dinga hin an ngir naw ding thu Pathienni khan ahril. Kum 68-a upa Rajini-kanth hi BJP leh thawtlang el theia hrilrik a lo um a, sienkham tu party khawm a thlawp le \hangruolpui naw ding thu Pathienni khan chieng takin a hril a. RMM Office Bearers le fans hai chu Tamil Nadu-a tui har-satna chungchang chingfel theitu ding hai vote dingin a ngen a, Centre-ah sawrkar

nghet a um ngei theina din-ga fimkhur taka vote thlak dingin a ngen bawk. Rajinikant chun, a thlalak le party symbol chu election propaganda le campaign-na thil hai hrim hrimah hmang a ninaw ding thu hrilin, campaign-naah a thlalak tukhawma hmang lo dingin a ngen.

Tamil Nadu-a chun tui harsatna thu hi Lok Sabha Election hung um dinga is-sue lien tham tak a hung tling phak a, kar hmasa khan Chief Minister Edap-padi K. Palaniswami chun \hal huna mipuiin tui thua harsatna an tuok nawna ding tiin Rs. 158 crore hmang dingin a lo puong ta a nih.

J&K-a IED puokah thla thar-a nuhmei nei ta ding Army Major a thi

dehradun: Pulwama hmuna terrorist hai chetna leia CRPF personnel 40 chuong zetin thina an tuok hnungin February 16, 2019 (Inrinni) zan khan Jammu and Kashmir-a Ra-jouri district sung Line of Control (LoC)-a Nowshera hmuna bomb chang kama um sut hunah bomb hung puok leiin Major Chitresh Bisht chun thina a tuok. Thu dawngnain a hril

danin Major Chitresh Bisht hi thla thar (March) a nuhmei nei el ta dinga thil

iengkim zofel tasa nia hril a nih. A nuhmei nei ding lei hin February 28, 2019 a In hung pan ding le March 7, 2019 a nuhmei nei dinga programme siem vawng ta niin Major Bisht sunghai chun an hril. Major Bisht pa SS Bisht chu Police a in-thawk pension a ni a, Ra-nikhet, Almora district-a cheng an nih.

Ralthuom sup-ply-tu man

muzaFFarnaGar: Khalistani supporters hai kuoma ralthuom supplytu nia intum Sanjiv Rathi @ Guddu chu Pathienni khan Punjab Police han ATS \hangpuinain Budhana Po-lice station area lai an man a. A kuta inthawk Pistol pahni le a mu 9 man a ni bawk.

Arpit Palace ho-tel neitu man

new delhi: Tulai hna-ia Hotel Arpit Palace-a kangmei suok leia mi 17 zetin thina an tuok phana le inzawm khan hotel neitu Rakesh Goel chu Inrinni khan IGI airport-ah Delhi Police-a Crime Branch pawl han an man. Mr Goel hi Qatar a in-thawk Indigo flight 6E 1702 a hung chuong a nih. Look Out Circular (LOC) insuoa lo um ta dungzuiin a hun-gtlung thu hi immigration officials han an hrentang a, a hnungin Crime Branch kutah an inhlan a nih. Goel hi hun tawite thu indawnna nei a ni hnungin man a nih tiin Dy. Com-missioner of Police (Crime) Rajesh Deo chun a hril.

PM in Bihar-ah project tum tum a hawng

Patna: Prime Minister Narendra Modi chun Pathi-enni khan video conference fethlengin Bihar-a Begu-sarai district-ah Rs. 33,000 crore sengna project tum tum hawngin foundation lung phumna a nei bawk. PM Modi hin Rs. 13,000 crore sengna ding Patna Metro Rail project foundation lung hawngna a nei a. Hi project hi kum 2024 chena zo dinga ti a nih. Hi baka hin PM Modi chun gas pipeline project le Barauni Refinary suk-lienna ding, Barauni Fer-tilizer unit, ATF aviation fuel plant, Paradip-Haldia-Durgapur LPG pipeline hai le project dang dang hawngna le lungphumna a nei a. Bihar-a Prime

Minister’s package hnuoia thaw ding Jagdishpur Hal-dia le Bokaro Dhamra gas pipeline project first phase lungphumna a nei bakah civic work hran hran, Clean Ganga Mission hai \han-gin development project dang dang a hawng bawk. Chun, Rs. 1,400 crores chuong sengna ding AM-RUT (Atal Mission for Rejuvenation and Urban Transformation) mission hnuoia projects 22 thawna ding lungphum hawngna a nei a. Patna River Front Development first phase a hawng bakah zani zantieng khan health, education, water supply le sanitation tiengpang project Hazarib-agh le Ranchi, Jharkhand haiah a hawng bawk.

Virender Sehwag in martyrs nauhai inchukna sengso tum

pek vawng a nuom

new delhi: India Cricketer hlui Virender Sehwag chun, Pulwama, Jammu and Kashmir-a CRPF personnel thi hai nauhai chu an lekha in-chuknaa sumseng hai po po tum pek vawng a nuom thu (offer) Inrinni khan a hril. Sehwag hin a twitter account-a a ziek dan chu, “Nothing we can do will be enough, but the least I can do is offer to take complete care of the education of

the children of our brave CRPF jawans martyred in #Pulwama in my Sehwag International School @SehwagSchool, Jhajjar. Saubhagya hoga,” tiin a ziek a nih. Star boxer Vijender Singh, tuta Haryana Police-a officer ni mek khawmin Pulwama attack-a sipai thi sungkuo hai sawmdawlna dingin a thlakhat hlaw a thawlawm ding thu a pu-ong bawk.

Rs. 67 lakh leh mannaGPur: Maharashtra-a Nagpur Railway station a chun Inrinni khan pasal pakhat Purnamand Mishra (48) chu Rs. 67.5lakh leh Railway Protection Force (RPF) han an man. Mr Mishra hi Nagpur mi a ni a, RPF han 12616 Grand Trunk Express Rel sung an check naa pawi-sa hi an dapdawk a ni a, Nagpur a inthawk Chennai tieng panpui a tum nia hril a nih. RPF chun Income Tax thuneituhai kutah an inhlan.

Rs. 10 a saree zaw-rnaah inchilbuoina

tlung \ephyderabad: Pathi-enni khan Hyderabad-a Siddipet hmuna CMR shopping mall chun saree pakhatah Rs. 10 in an zawr a, saree zawr inchaw tum nuhmei ruol chu nasa takin Mall a hin an fe a, mihriem an tam taluo leia innek-buoinaa mi iemanizat zetin hliemna an tuok pha. Nuh-mei pakhat chun rangk-chak \hi (tolas 5) le sumfai Rs. 6,000 bakah debit card a sukhmang niin a hril.

Nuhmei Flight engineer hmasa tak

benGaluru: Kum 26-a upa Flight Lieutenant Hina Jaiswal chu Zirtawpni khan Bengaluru-a Indian Air Force-ah flight engineer din-ga laklut a ni a, India mi nuh-

mei hai laia flight engineer hmasatak niin history a siem. Jaiswal hin 112 Helicop-ter Unit, Air Force Station, Yelahanka ah course zoin pasal deu vawng umna ah a

lut a nih. June 15, 2015 a IAF a laklut a ni hnungin frontline surface-to-air missile squad-ron-ah chief of firing team le battery commander in a um a. Hi zo hin IAF ah Flight En-gineers course inchuk dinga thlang niin, thla 6 sung zet pasal ruol lai training a neizo hnungin Flight Engineer din-ga laklut a hung ni ta a nih. Jaishwal hi Punjab mi niin, Punjab University a inthawk Bachelor in Engi-neering zo a nih.

Pakistan School-in India Hla An Sak Leiin Registration SuktawpKaraChi: Kar hmasaka J&K a CRPF hai Jaish-e-Mohammed helpawl Pakistan-a um han an lambunna thu le inzawma sawrkar tam takin Pakistan an intumna leia lungsenna le inzawmin, Pakistan a school pakhat chun Indian Flag kei phara student hai lawmna program hmanga an lamna school chu sawrkarin a registration a suktawp pek tiin The News International-in a puong. Soc ia l med ia ha i a video an upload an lang dan chun, ‘Mama Baby Care Cambridge School’ chun cultural event hmangin Indian flag hai kei pharin an lam a. Chu chu thuneitu han an lo hmu chun ‘national dignity’ a suksiet tiin school thuneituhai Show Cause notice an pek a.

Directorate of Inspection and Registration of Private Institutions Sindh (DIRPIS) ah hrilfiena pe dingin an hril a. An school registration chu an cancelled pek a. Member pathum umna Inquiry Team indinin thil umdan sui dinga ti an nih. Video an lang danin, student tamtak chu Indian flag an zap velna karah an lam nia hril a nih. DIRPIS registrar Rafia Javed chun, Pakistan rama inchukna hmun haia Indian

culture promote le suklara thil thaw chu national dignity sukhnuoina a nih a, tuor mei mei thei an nawh” tiin a hril. An hril dan chun, school hin event hi a huoihawt a nih a. School neitu chu thil umdan hrilfie dingin an tih a. Ni thum hnungah a school registration cancelled a nih tah ti thuin a hung zui nawk nghal a nih. Shoo l ne i t u h in a r e g i s t r a t i o n a n h u n g

cancelled pek ta si leiin, Directorate-a inlang le hrilfiena pek khawm \ulin a hriet ta nawh a. A fe ta naw bawk. Javed chun, “Hi thil hi a sensitive em em a. Mipui lungsenna chawk dawk a tih ti khawm inlau um khawp a nih” tiin a hril. Vice-principal Fatima chun, “Kar hmasak khan khawvela culture hran hran hai hrietna dingin event pakhat kan organise a. Student han Saudi Arabia, US, Egypt, Pakistan, India le a dang dang hai culture an present/show ding a nih. “ A m i r u o k c h u , reporter \henkhatin thil umdan hemdanglamin an sukdanglam a. Program-a part \henkhat chauh an suklang leiin a naw nawin an lang a nih” tiin a hrilfie. (AP)

US Envoy to UN Nikki Thlengtu Ding Heather Nauert An Hnuk DawkwaShinGton: United Nations a US palai ni hlak Indian-American Ms Nikki Haley an ban hnunga ama hmun hluotu dinga Trump sawrkarin a ruot, State Department thupuongtu Ms Hather Nauert (48), a hmaa Fox News anchor kawm lo ni ta chun Inrinni khan a nominatin an hnuk dawk. Ms Heather-in phur le thafan taka UN palai dinga nomination a file hnunga an hnuk kir nawkna san an indawn chun, insung tieng buoina le harsatna lei niin a hril. Heather hin opposition Democrat hai a inthawkin sawiselna tamtak a dawng hlaka chu an hnuk dawk chuong nawh a Amiruokchu, Republican party sunga mi ngei \henkhat khawmin a ‘tawnhriet’ le lekha inchukna (education) le ‘foreign policy’ a hrietna lan hnuoi taluo tia an sawisel (insit) deu leiin inhawi a ti naw ning a tih, an ban ta tlat. Indian-American Nikki Hailey khawm kha UN-a US sawrkar lu tak a ni lai khan Democrats hai chun diplomatics tieng baksam a hau taluo insit a um tiin an sawisel a. Inhawi a ti naw lei ning a tih, an ban daih.

Fox News anchor khawm lo ni tah hlak Ms Heather Nauert chun Inrinni khan an hnuk dawkna san hrilin, insung tieng buoina \henkhat lei niin a hril. “President Donald J. Trump le Secretary (Mike) Pompeo hai kuomah, UN-a US palai ding pawimawtak ni dinga an mi ringzo leiin lawmthu ka hril a. “Amiruokchu, thla hni sung kha chu kei le ka sunghai ta dingin a sawlum taluo leiin ka sunghai ka ngaituo leiin kan hnuk dawk nawk el a nih” tiin, kum hni sung Trump sawrkar administration le sin a thaw kha a damsung/hringnuna sin a la chel insangtak le chawimawina a dawng insang tak a la ni thu a hril a. State Department-a a thawk chanpuihai, President Trump le Secretary Mike

chungah lawm kumkhuo‘ng ka tih” tiin a lo hril bawk. S t a t e D e p a r t m e n t D e p u t y Spokesperson Robert Palladino chun, President-in ama ai awtu ding la hung ruot tang a tih tiin a hrli. Mike Pompeo chu Nauert kha a team senior member hai laia ding chun mani mawphurna hne taka thaw mi, tu i tluk ruol loa sin thawmi a nih tiin a hril a. “Vawisuna UNO a US palai dinga nomination a keikir nawkna a mimal ngaidan le thutlukna a siem hi kan za hlea, kan zawmpui naw thei naw a nih” tiin Mike chun a hril. President Trump chun Nauert hi UN-a sin insangtak cheltu dingin November 2018 khan a ruot a. Hailey-in an ban thu a puong zo kar khat vel khan. Trump-in a ruot le inruolin Democratic Party menber \henkhatin Nauert qualification thu an hung hril kaia, an indawn bawk a. UN-a US sin insang tak cheltu ding chun an insit deu a nih. Hun liemtahaia chu UN a US palaina sin hi mi thiem tak tak le diplomats \ha (President hung ni tah) George HW Bush hai damin an lo chel hlak. (AP)

Zimbabwe Gold Mine-a Intang Mi 8 Sansuok An Nihharare: Zimbabwe rama rangkachak cho dawkna khur Mine a dan lova a ruka rangkachak lo cho dawk tumtuhai tui chimin a nangchil leia intang mi 70 vel hai laia pariet chu Inrinni khan sansuok an nih tiin Zimbabwe Broadcasting Corporation (TV) chun a puong. A tuolsung mihai hril dan chun, Rangkachak chosuokna khur Mine sungah khan a ruka rangkachak lo chawk dawk tumtu an nih a. Ruo sur rawn taluo khan mine (hnuoiver) sungah tui a lut a. Miner hai chu an dung pil lo deuvin anngir ngat ngat el niin an hril. “Kadoma Mine sunga dan lova rangkachak chona khura lo chotuhai laia mi 8 chu vangnei thlak takin

dama sansuok an nih” tiin a puong a. Sansuoka umhai hi an hriselna a \ha a, anachu, check up dingin hospital panpui an nih. TV a hmu dan chun, mi pariet hai laia \henkhat chu an zakuo hai hu der durin, pilpawk kai neng nungin helicopter sungah zawn lut an ni lai dam hmu a nih a. Mipui entu tamtakin dozer le JCB hai hmanga pil an huot dawk

lai an en far a. An sunghai \henkhat an lo \ap zing bawk. Miner pakhat a ke bai, thing \huna lawn tah chun journalist hai kuomah, tuiin a ring chen a chim a. Ni iemani zat chu chuong chun, thi ding nghakin an ngir ngat ngat niin a hril. Inrinni a sawrkarin thusuok a siem dan chun, Miner (artisanal) 60-70 vel chu Mine khur sungah hin an intang niin a hril.

Syria Sawrkar Rocket Kapin civil Mi 18 An Thi: SOHRdamaSCuS: Syria rama civil war chun kiem tieng a pan pei tah dim ti laiin, Syrian sawrkar sipaihai Artillery chun zani khan Muslim jihadis helpawl IS hai beinain Idlib rocket hmanga an kap leiin civil ngawt 18 an thi niin Syrian Observatory for Human Rights chun a hril.

Mithihai lai hin naupang khawm 8 an \hang a, nuhmei pasari le pasal pathum an \hang bawk a. Helpawl a thi ieng zam an um ti ruokchu a puong nawh. A hril dan chun, an kapna hmun northwest Syria hi sawrkarin a control phak nawna biel a nih. A hril pei dan chun,

rocket hai hin Maaret al-Noman le Khan Sheikhun hai a deng fuk a. Idlib biel hi jihadist Hayat Tahrir al-Sham rawihai umna, Al-Qaida member hluiin an rawihai umna niin a hril. Hieng helpawlhai hi Turkey sawrkarin a \hangpui niin a hril bawk. (Reuters)

Page 4: Reg. N. NI ostal eg. N. MN HM-cum-cM-in Nepali Nunghakhai ... Thar/2019/February/HT-18-02-2019.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg. N. NI ostal eg. N. MN _____ dC/CCpur :

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlavul (February) 18, 2019thaw|anni (monday)

sun ZAWMnA.......

FA Cup:

Man. City chun Newport hnein quarter-finals an lut; Foden in goal 2 a thun

newPort: Newport County chun FA Cup fifth round-ah Inrinni zan sawth-nung khan an home Rod-ney Parade hmuna Man-chester City an mikhuol a. Manchester City chun a mi-kuoltu Newport County 4-1 a hnein FA Cup quarter-finals an lut. Phil Foden chun Man. United ta dingin goal 2 a thun nghe nghe. First-half chenah goal a lut naw a. Second-half minute 51 naah Leroy Sane chun goal hmasa tak a hung thun a, hi zo minute 75 le minute 89 na haiah Phil Foden in City ta dingin goal a hung thun bakah Ri-yad Mahrez chun injury time minute 90+4 ah City ta dingin goal a thun bawk a nih. Newport County chun minutes 88 naah Pa-driag Amond hmangin goal

khat an thun ve. An ball possession khawm an thlau hle. Newport County ball possession chu 22% a ni a, Man. City ball possession chu 78% a nih. Pep Guardiola side Man. United hi Premier league-ah games 27-ah point 65 hmua hma\huoitu ni mek an nih. Man. City hin UEFA Champions League round

of 16 leg 1-ah February 21, 2019 khin Schalke inhmasawn pui an ta, Feb-ruary 24, 2019 khin Cara-bao Cup final-ah City hin Chelsea an hmasawn pui ding a nih. English team tukhawm season khat sung major competition hai la vawng an la um naw a, a hnai tak chu Manchester United an la ni a, kum 1999 khan

Manchester United chun season khat sungin Pre-mier League, FA Cup le Champions League an lo lak. Carabao cup final an khel hunah Man. City hin Chelsea an hne chun tuta season a title hmasatak an lakna ding hung ning a ta, Champions league last 16 khel ding mek an ni a, FA Cup-ah Inrinni zan hratna an chang leiin quarter-fi-nals chu an lut ta phawt a. Tuhin Manchester City chu Premier League-ah hma an \huoi mek bawk a, sienkhawm Liverpool leh a chunghnung insawk zing an ni leiin Premier League title an defend zo dim hriet a ninaw a. Super Computer chun tuta season hin Liver-pool chu Premier League la dingin a hrillawk.

Spanish La Liga:

Barcelona chun Messi penalty hmangin Valladolid an hne; Penalty vawikhat a missedCamP nou: League hma\huoitu ni mek Barce-lona chun Pathienni zing-kar (IST) khan an home Camp Nou stadium-ah Val-ladolid an mikhuol a, Bar-celona chun Lionel Messi penalty hmangin Vallado-lid 1-0 in an hne. Barcelona chun hratna an chang lei hin games 24-ah points 54 hmuin hma an la \huoi pei a. Atletico Madrid chun Inrinni zan khan Rayo Val-lecano 1-0 a hnein games 24-ah points 47 hmuin Bar-celona hnuoiah pahninain an \hang mek. Barcelona le Atletico Madrid inkarah hin points 7 a tla mek. Vallad-olid hin games 24-ah points 26 hmuin a 15-na an nih. Barcelona in Valladolid

a mikhuol \um hin 4-33-3 formation hmangin Messi, Kevin, Prince Baoteng le Ousmane Dembele hai chu hmatawngin an \hang a. Val-ladolid chun 4-3-1-2 forma-tion hmangin S. Guardiola le E.Unal hai hmatawng a sir v eve-ah an tlan a, a laiah D. Verde sie a nih. First half minute 42 naah

Valladolid player Michel chun penalty box sungah Barcelona defender Ger-rard Pique a kal thluk leiin Referee chun penalty a pek a, minute 43 –naah Lionel Messi chun an penalty hlaw-suok chu goal-a inchangtirin Barcelona chun first-half chenah Valladolid hi 1-0 a hnein hma an \huoi a. Sec-

ond-half sung goal dang lut a um tanaw leiin Barcelona chun Valladolid hi 1-0 in an hne ta a nih. Second-half minute 84 naah Barca player Philippe Coutinho chu pen-alty box sungah kal thluk nawk a ni leiin Barcelona chun Penalty an hmu nawk a, Lionel Messi bawkin Penalty hi a pet nawk a, sienkhawm Valladolid goalkeeper Masip chun a save hlau leiin 1-0 chauin Barcelona chun Valladolid hi an hne a nih. Inrinni zan inkhel dang haiah Levante chun Celta Vigo 4-1 in an hne a. Real Sociedad in Leganes 3-0 in an hne bakah Eibar le Ge-tafe CF 2-2 in an indraw.

Elise Mertens chun Simona Halep hnein Qatar Open title a lak

doha: World number 21 Beligian Elise Mertens chun Inrinni zan khan Qatar open final-ah top seed Romania mi Simona Halep 3-6, 6-4, 6-3 a hnein Qatar Open title a lak. Unseeded Mertens (23) hin quarter-finals

le semi-finals haiah Kiki Bertens le Angelique Ker-ber hai hnebana final lut a ni a, tuta \um hi Premier-level title a lak hmasa takna a nih. Mertens in Simona Halep a hne nawk hi Doha-a top 10 players pathum a hnebanna a nih.

Simona Halep (27) in Qatar open title a lak nuh-nung tak chu kum 2014 khan a ni a. “Trophy mawi tak hi dawm ngei ka nuom hle a, sienkhawm Elise in a phu lem a nih” tiin an inkhel zo hnungin Halep chun a hril.

Serie A

Milan in Atalanta an hne; Ca-gliari in Parma 2-1 in an hnerome: Pathienni zingkar (IST) khan Atalanta chun an home Atleti Azzurri d’talia stadium-ah league table-a palina ni mek Mi-lan an mikhuol a, Milan chun Piatek le Calhanoglu hai goal hmangin Atalanta 3-1 in an hne. Goal hmasa Remo Freuler chun minute 33 naah Atalanta ta dingin goal hmasa a hung thun a, sienkhawm first-half min-ute 45+1 ah Krzysztof Pi-atek chun Milan ta dingin goal a hung thun ve leiin first-half chenah 1-1 in an indraw a. Second-half min-ute 55 naah Hakan Calha-noglu in goal a hung thun belsa bakah Piatek chun minute 61 naah Milan ta dinga goal a hung thun nawk bawk leiin inkhel

tawp chenah Milan chun Atalanta hi 3-1 in an hne ta a nih. Milan chun hratna chang hai sienkhawm pathumna ni mek Inter Milan an la lekhel zonaw leiin palina ngirhmunah an la um zing. Inter Milan hin games 23-ah point 43 hmuin pathumna an ni a, Milan hin Atalanta an hne lei hin games 24-ah point 42 an hmu tah. Chun, Inrinni zan khan Cagliari chun Parma 2-1 in an hne bawk.

Salma Hayek Le Pasal Henri Pinault London ah

london: Hollywood actress le Mexican nunghak hmel\ha nih hlak, thawk khat laia Hollywood sex symbol Salma Hayek chu kum 52 a nih taa chu a nalna le hmel\hatna a la chuoi chuong nawh. A pasal sumdawng hausa Francois-Henri Pinault buotsai Alexander McQueen chawimawina dinga Dinner London, Old Bond Street-a buotsai ah \hang dingin an fe a, mit la tak a la nih. European hai laia ding chun dung inhnuoi fit 5 le inchi 2 chauh a nia chu a duoi bik nawh. Salma Hayek chun close-fitting zakuo puonbil hakin a pieng nalzie a suklang a. Fit dress sen hakin a awm lai parte lim a varin an \iela, a khup chen huopin a kerai bal mawi tak an lang char a. Pheikhawk rangkachak rawng insang bunin Handbag dum a chawi bawk a. A sam kawi thla ngiuin

hner sen hamin an pa leh an hei ngir chu an inhme tawk vel tho. A pasal billion Francois-Henri Pinault hi thuomhnaw manto chi zawrtu company inzawmkhawm Kering neitu a nih a. Luxury brand tamtak Alexander McQueen, Gucci, Balenciaga le Yves Saint Laurent hai ama ta vawng a nih. A sin pakhat chu client le customers hai mikhuol a nih a. Chu sin chu fashion deignser Sarah Burton-in Alxander McQueen, London enkawlpuiin a \hangpui a. Chu program hmang dinga inzin an nih. Alexander McQueen CEO dinga a hmang Emmanuel Gintburger khawm a hung \hang a. Desparado star Salma ruolhai actor Eddie Redmayne and fashion editor Edward Enninful hai khawm an \hang a. Salma Hayek chun ‘Between two genius Edwards, @edward_enninful, Editor-in-Chief of British Vogue who has been a fashion mentor and an inspiration for a VERY long time and brilliant actor #eddieredmayne,’ tiin an pathuma thlalak a share. Salma Hayek le Francois hi 2006 khan an inzui \an a. Kum khat hnungah an inhuol a. September 2007 khan an naunu Valentina chu Los Angeles ah a nei a. Valentina’s Day 2009 khan Paris ah an innei tah a nih. Kha kum vek April thla khan Venice ah ‘second wedding’ an nei nawk a, thu intiem tharna an nei. Salma Hayek hi a pasal Francois Henri nuhmei hluia inthawk Henri nauhai (step daughter) Mathilde Pinault (17) le step son Augustin Evangelista (11) le Francois Pinault (20) hai nau a nei sa bawk. Film tieng chu comedy pakhat ‘Limited Partner” a chang a. Drunk Parent ah Alec Baldwin leh chang bawk an nih. Tuhin Post-production-a um an nih tah.

Shah Rukh Khan Naunu Suhana-in Korean Pop Starmumbai: Bollywood-a King Khan an ti el Shah Rukh Khan naunu Suhana Khan chu tulai khan social media Instagram fethlengin, khawvelah pasal/tlangval tum i ngaizawng (date) nuom taka tiin an indawn a. Mi tamtakin an ring nawna tieng tak, Indian tlangval nekin Korean pop singer le song writer le actor Suho, Exo hai lead singer pa lim chu chieng taka tarlangin ‘Ama” tiin a hril. Suho hi a hming tak tak chu Kim Jun-myeon a nih. Suhana hin a pa ang thovin actor inlar tak ni a nuom thu a lo hril tah a. Actress hlawtling tak star

ni a nuom niin a hril. A pa zar le ama khawm a se bek naw bawk leh kha hma khan Vogue magazine ‘spread’ ah inchuon a nih a. Amiruokchu, mi tamtak ngaidan chun hi hmun hluo ding hin mimala hlawtlingna a la nei nawh ti a nih. Suhana Khan hi a nu

Gauri Khan khawmin social media hai ah a pholar nasa ve hle a. An nauhai Aryan le AbRam hai leh tlang hriet an ni tah. Suhana chu acting an hnik ang bawkin kha hma khan ‘Play’ pakhatah Romeo and Juliet story ah Juliet a chang a. London ah a pa Shah Rukh Khan en dingin a zu fe

a. Social media ah “With my Juliet in London” tiin a share nasa hle a. “What a wonderfu l experience and exceptional performances by the whole cast. Congratulations to the whole team,” tiin a post. Hindustan Times le SRK interview an neinaa chun, a naunu Suhana hi acting an hnika chu Education tienga an chuk ding ang an chuk zo phat chau lut dinga a dit thu a hril a. “Suhana acting a nuom tak tak chun kum 3-4 hnungah a thaw thei a.

Ruol\ha ka hau a. Anachu, lekha an chuk ding ang an chuk hnunga chauh thaw sienla ka tih” tiin a hril. A m a S u h a n a n g e i khawmin Vogue ah, “Kum 16 ka hei pela hringnun a lo danglam hle a. Mani kea ngir pawimawna a tam ta a. Inchuk ding tamtak ka hmu. In ei hei suoksan in lo hlutzie ka hriet chau a nih. Kawtthlerah kea ka hei lawna lamlien ka khata ka hraw phat in pawimaw zie ka hriet suok hlak” tiin tleirawl tamtak umdan a hril.

Ellie Brown-in Rs. 28 Lakh Sengin Breast Operation Thaw

loS anGeleS: Nuhmei nal nuomin dei/lum an hriet naw chau ni lovin, na khawm an hriet ta nawh a. Sum seng khawm an rin ta nawh. Chantawka lungawi lo chu khawvela sawl um tak a nih ti fiena dingin Love Island star hmel\ha le nal huntawk ve tak Ellie Brown khawm a nene mar tawk naw tiin plastic surgery thawin a siem\haa, a lung a awi tak tak chuong nawh. Nu deu le sexy deuva inngaina neia um inhawi tiin, Love Island star Ellie Brown (20) chun a rukin a nene sukmarna dingin plastic surgery a thaw ti hriet a nih a. The Sun ziek dan chun, ‘a pawng inruol deuna dingin’ tia a thaw niin a hril. Ellie Brown ruolnu pakhat chun, “Ellie hin a nene lien lem metin mar met sien a nuom a. A pieng a nala chu nene lien lem deu nei a nuom zing zing hlaka a sukmar tah a nih. A pum leh inhmein a hrieta, zakuo awm inhawng haka hei

‘show’ met a nuom hlak a nih” tiin a hril. Amiruokchu, Ellie hin ama anga tleirawl lungril la puitling si lohaiin an hung thaw ve a nuom naw leiin an lar nuom naw a. Social media haia khawm a hril nuom nawh. Amain-in inhawi a tia lungawi taka a um thei a dittawka, mi dangin an thaw ve an laupui lem a nih” tiin a hril. Newcastle nunghak Ellie Brown hin 2015

khan Love Island ah a piengzie chieng deuvin a suklang vawng tah a. Tuta a suklanghai le hin chu an ang ta naw deu met a. Nene bal khawm a mar met taa a kawng khawm an er bik deu met tah bawk. Kum thum sunga Ellie piengzie danglam ta em em chu fans tamtakin an indawn ngun leiin Mirrior le interview an neinaah a hrilfie a. “Thil inhawitina ding le lungawina ding i neia i thaw thei chun thaw el rawh, tiin kan ngaituoa ka thaw el a nih” tiin a operation thawnaa hin USD 25, 000 (Rs.18 lakh vel) chauh lut dinga a ring laiin USD 40, 000 (Rs.28 lakh vel) a seng niin a hril. “Hi thil ka thaw hi mihai mi entawn dinga ka thaw an nawh. Inhawi ka tina ding leia thaw el ka nih. Kan zapui nawh. Ka thil thaw chu ka nuoma ka thaw a na, kan sir nawh. Miin inhawtina le lungawina dinga sam an siem ang tho a nih” tiin a hril.

Indian Super League:

Delhi Dynamos chun Daniel Lalhlimpuia goal hmangin Bengaluru FC an hne

new delhi: Delhi Dy-namos chun Pathienni zan khan an home –ah league hma\huoitu Bengalur FC an mikhuol a. Delhi Dyna-mos chun Davila le Daniel Lalhlimpuia hai goal hman-gin Bengaluru FC 3-2 a hnein Bengaluru kaisang pei ding an sukchawl. Goal hmasa minute 9 naah Ulises Davila chun Delhi Dynamos ta dingin goal hmasa tak a thun a. Sienkhawm minute 19 naah Boithang Haokip chun Bengaluru FC ta dinga goal hung thunin an goal bat a hung thungkir nghal leiin first-half chena chun 1-1 in an indraw a. Second-half minute 72 naah Sunil Chhetri chun Bengaluru ta dinga goal hung thunin hma an hung \huoi nawk a. Sienkhawm minute 77 naah Daniel Lalhlimpuia chun Delhi Dynamos ta dingin inang-

na goal a hung thun bakah inkhel hun bo hnai tieng minute 81 naah Delhi Dy-namos ta dinga hratna goal a hung thun a. Inkhel tawp chenah Bengaluru FC in an thungkir zo tanaw leiin Delhi Dynamos chun an khawtuol ngeia Bengaluru FC an 3-2 in an hne ta a nih. Delhi Dynamos hin zani zan hratna an chang lei hin games 16-ah points 15 hmuin parietna ngirh-

mun an kaitung ta a. Ben-galuru FC chun hrat zonaw hai sienkhawm games 16-ah point 31 hmuin hma an la \huoi zing a, anni dawttu Goa FC chun point 28 le NE United chun point 27 hmuin pathumna an ni a, Mumbai City le Jamshed-pur in point 27 le 23 hmuin palina le pangana an ni mek. February 18, 2019 hin Goa FC in Kerala Blasters mikhuol a tih.

Hero I-League:

Hratna chang um loin 1-1 in an indraw ve veKozhiKode: Pathien-ni zan khan Hero I-League khel mekah Gokulam chun Indian Arrows a mikhuol a, a hrat lem um loin 1-1 in an indraw bakah East Ben-gal khawmin an home-ah Churchil Brothers 1-1 in an drawpui.

Chennai City hin games 16-ah points 34 hmuin hma an \huoi a, East Bengal chun point 32 hmuin pahn-ina an I a. Real Kashmir in point 32; Churchill Broth-ers in games 18 ah points 31 le NEROCA in games 17-ah points 26 hmuin

pathumna, palina le pan-gana an ni mek. February 18, 2019 2PM hin Real Kash-mir in Minerva mikhuol a ta, 5:00PM in Shil-long Lajong chun league hma\huoitu Chennai City mikhuol a tih.

Myanmar-a helpawl dang danghai chun Myanmar sawrkar leh Cease Fire Agreement an ziek tah a. Chu zulzuia NSCN (K) khawm ziek dinga a ti anga a ziek lem chun, North East helpawl danghai ta dingin bel ding an nei ta naw ding a na, a harsa zuol sawt ding a nih tiin MHA thusuok chun a hril. Indian intelligence agency pakhat, North east a helpawlhai chet dan le Myanmar le an kar thu suitu bikin a hril dan chun, NSCN (K) hin Myanmar sawrkar leh Cease Fire Agree-ment an ziek ta chun, North East helpawl danghai ta dingin Myanmar-a um ngaina um ta naw nih tiin a hril. Hieng hi thil umdan a ni tah leiin North East helpawlhai chu tlansuokna ding an za-

wng ngei ding a ni leiin Indian security forc-es hai chu inring zinga uma an hung lutna ding or suokna ding lampuihai lo veng fim-khur dinga inralringtir zing an ni tah niin a hril bawk. NSCN (K) hi India sawrkar le NSCN (IM) han inbiekna an neinaa \hang nuom lo a ni leiin India sawrkar chun inbiek a nuom ve theina dinga ‘pressure’ pe dinga a ngenna anga Myanmar sawrkar hin NSCN (K) hi a nawr ta niin MHA chun a hril. NSCN (K) khawm India le Myanmar an um nawk ta a. NSCN (K) India inbiek a nuom laiin NSCN (K) Myanmar chu India sawrkar le inbiek nuom lo niin a hril bawk. (AT/MHA)

Myanmar sawrkarin NE Helpawlhai

state sawrkarhai remtina la hmasa lovin iengkhawm thaw naw nih, tiin a mi hril lei-in sawrkar chu mipui ta a na. State sawrkar a hung rawn chun mipui a rawn tina a nih” tiin state sawrkar chun state mipui tidan danin a thaw ding zie a hril bawk. Ram thuah, mipuihai kuomah, pi le pua inthawk in le lo, ram ei neihai zawr thlawng mei mei lo dingin a hril a. Mani ram khawm nisienla, hmun le lo zawr thlawng hmain chik taka ngaituo lawk hmasa hlak ding a nih tiin a hril. Mi tamakin tuilo le leilet inhmun dinga \heta an zawr thlawng rawn taluo ta leia

bu chingna ding a chin tiel tiel leia fak le dawn, bu le bal harsatna ei tuok mek dan-gna dingin sawrkarin hmun awl (wetlands) le tuilohai humhalna dingin Manipur Con-servation of Paddy Land and Wetland Act, 2014 chu khau taka hmang dingin hma a hung lak ta ding thu a hril bawk. Hmawsawnna kawngah, Imphal Mun-cipal Corporation (IMC) hnuoia Ward 17 ah Outdoor Gym hai nei vawng Public Park bawlna sin chu \an mek a nih tah tiin a hril a. Assembly Constituency tinah hmun hni peiah Outdoor Gym hai hi sie an nih ding niin a hril, a \ha awm hle. (DIPR)

Upahai Inzana ding Dan siem dan ngaituo mek

Iraq nuhmei kum 25 mi in nau inphir 7 a neibaGhdad: Iraq-a Diyali Province –a al-Batoul Hospital-ah kum 25 mi nuhmei pakhat chun nau inpir 7 (nuhmei 6 le pasal 1) Septuplets nei pangngaiin a nei. Hiengang-a vawikhat thua nau 7 zet nei hi Iraq rama ding chun a hmasa takna la nia hril a ni a, nu le naute hai hi an hriselna a \ha tiin report chun a hril. Health Department-a spokesperson Fi-raz Al Izzawi chun, naute hai hi nei pangn-gai-a nikhat sunga a nu in a nei an nih a, a nu le a naute hai hriselna a \ha tiin a hril. Naute hai pa Youseff Fadl a ni a, a nuhmei (naute 7 zet neitu) hming ruok chu zieklang a ni nawh. Tuta an naute thar 7 hai le hin nau 10 an nei ta a nih. Kum 1997 khan Iowa hmuna nupa tuokkhat Kenny le Bobbi McCaughey hai chun hiengang Septuplets hi an lo nei ta a, hieng nupa hai hi an inlar hle a, kha

huna US president Bill Clinton khawmin an sungkuoin a lo inhmupui ta bakah TV Host Oprah Winfey khawmin a Show-a inlang dingin a lo ko ta a nih. Nikum khan Sait George University Hospital, Lebanon a chun Sian Williams le Aaron Palfrey hai nupa chun vawikhat thuin naute 6 (nuhmei 3 le pasal 3) sextu-plets an lo nei ta bawk.