seminarska smetkovodstvo

Книжење на потрошокот на суровини и материјали

Факултет за Економика и организација на претприемаштвото

(Menaxment)

Семинарска работа по преметот„ Smetkovodstveni presmetki, analiza i revizija““

на тема:" FINANSISKO SMETKOVODSTVO - KNI’@EWE NA POTRO[OKOT

NA SUROVINI I MATERIJALI “"

1


1.ТРОШОЦИГледано од аголот на книговодственото опфаќање на средствата,трошоците

се една фаза во процесот на трансформирање на средствата од парична до стоковна форма. Тие во суштина се економско пресметковна категорија, главно детерминирана од цената на чинење на учиноците. Во зависност од видот на цената на чинење која се утврдува (потполна, непотполна), а не само од обемот на производството, зависи структурата и обемноста на трошоците во конкретното претпријатие. Исто така, висината на трошоците зависи и од аголот од кој се набљудуваат, на пример од агол на претпријатието или од агол на пошироката заедница. Според тоа трошоците претставуваат во пари изразени потрошоци на средината и исплатените пари во периодот за кој се утврдува цената на чинење на учиноците, кога таа цена е потполна, сеопфатна. Кога се утврдува некој вид на непотполна цена, тогаш дел од вкупните трошоци наместо да се искажат во цена се искажуваат како расходи на периодот. Зависно од намената на евиденцијата на трошоците терминот “трошоци” ќе има различно значење и ќе се структуираат различно.

За евиденција на трошоците се користи класа четири каде се групираат од различни агли и тоа според потребите на: управувањето, контролата, ревизијата, одлучувањето и сл. Вообичаено, сите трошоци се гледаат како материјални трошоци, амортизација, нематеријални трошоци и лични доходи (плати) и други исплати на работниците. Во зависност што ќе потразбира како трошок и потребата на претпријатието класата четири може да се подели на посебни групи на трошоци. Овие групи во разни периоди по број и по структура во практиката се различни. Нивната честа промена, гледано според содржината,опфатеноста и структурата ја обезвреднува евиденцијата на трошоците од аналитичка точка на гледање. Во најновиот контен план трошоците, го носат белегот на ваквите тенденции. Содржински и структурно тие ги одразуваат желбите на Министерството за финансии и се групирани во следните групи на класа четири, која носи наслов: трошоци и расходи:

40 – Трошоци за суровини, материјали, енергија, резервни делови и ситен инвентар41 – Услуги со карактер на материјални трошоци42 – Резервирање на трошоци и ризици43 – Амортизација и вредносно усогласување на долгорочните и кусорочните средства44 – Нематеријални трошоци од работењето45 – Останати трошоци од работењето од редовната активност47 – Плати и надоместоци48 – Расходи по основ на камати, курсни разлики и слични расходи49 – Распоред на трошоците

За класа четири може да се каже дека е наменета за евиденција на трошоците по видови. По ова опфаќање на трошоците во книговодството, истите понатаму се евидентираа, се пресметуваат и се групираат од други агли на гледање, на пр.според учиноците за кои се направени, пресметковните единици каде што се

2


направени и сл. Овие првични податоци за трошоците, на класа четири, зборуваат за висината на трошоците во еден пресметковен период и за структурата и динамиката на тие трошоци според групите. За финансиското сметководство трошоците се значајни затоа што во најголем дел се расходи, а расходите се елемент на пресметка на резултатот од работењето-добивката.

2.МАТЕРИЈАЛНИ ТРОШОЦИВо оваа група трошоци се опфатени вредностите на потрошените предмети

на трудот. Тие се нивна преносна вредност на новиот учинок. Во оваа група спаѓаат: потрошените материјали, резервни делови, инвентар, амбалажа и автогуми. Во поново време оваа група е дополнета и со вкалкулираните резервирања за овие трошоци. За евиденција на трошоците за суровини и материјали, енергија, резервни делови и ситен инвентар во контниот план се предвидени следните аналитички конта:

400 – Потрошени суровени и материјали401 – Потрошена енергија404 – Потрошени резервни делови405 – Отпис на ситен инвентар

Во рамките на контот 400 – Потрошени суровини и материјали треба да се отворат аналитички конта за евиденција на трошењето на суровините, основниот материјал, потрошениот материјал, канцеларискиот материјал и други видови на материјал.

3.ПОТРОШЕНИ МАТЕРИЈАЛИЗа евиденција на трошоците на потрошените материјали,резервни делови и

ситен инвентар, во сметковниот план е резервирана групата 40. Трошењето на материјалите, горивото, енергијата и резервните делови настануваа со секојдневното работење, а за производството на учиноци, односно обавување на основната дејност на претпријатијата. Бидејќи голем дел од материјалите се чуваат во магацините треба да се побара од оние на кои му требаат и да се подигнат од магацинот. Издавањето на материјалите за потребите на производството за врши со требување, а враќањето во магацинот со повратница. Овие два документа се прават најмалку во три примероци и служат за евиденција, за книжење. Оние материјали кои не можат да се складираат, директно се трошат, но за нив како документ ќе служи фактурата за набавката, односно калкулацијата за нивната набавна вредност.

По требувањето со вредноста која е требувана се задолжува соодветна сметка од групата 40 – Трошоци на материјали, резервни делови и ситен инвентар, а се одобрува сметката на која се воделе залихите од каде се издадани материјалите или резервните делови. Враќањето на непотребните, погрешно тебуваните и оние кои биле непотрошени материјали е со повратница, а книжењето е обратно од издавањето.

Пример 1: Со требовање бр.5 издадени се материјали за потребите на производството во износ од 1000ден.Пример 2 : Од погон вратен е материјал во магацинот како погрешно требуван со повратница бр.4 во износ од 200ден.

3


Пример 3: Според требовање бр.2 се издадени суровини и материјали во производството за 182882ден. и тоа:

-железо фи 1. 1700кг.х30ден. за 1кг. =51000-железо фи 7. 1250кг.х26ден.за 1кг.=32500-железо фи 13. 472кг.х31 за 1кг.=14362-железо фи 10. 2010кг.х25ден. за 1кг.=50250 -железо фи 3. 1500кг.х23ден. за 1кг.=34500

------------ 182882

Дневник : Ред.бр

Дата Опис конто Прет колона

Долгува Побарува

1. 21.08 Потрошени суровини и материјали Суровини и материјали на залиха -врз основа на тебовање бр.5

400

310

1000

1000

2. 23.06 Суровини и материјали на залиха Потрошени суровини и материјали -врз основ на повратница бр.4

310

400

400

2000

2000

3. 09.06 Потрошени суровини и материјали4000-Потрошено железо 1 (1700х30)4001- Потрошено железо 7 (1250х26)4002- Потрошено железо 13 (472х31)4003- Потрошено железо 10 (2010х25)4004- Потрошено железо 3 (1500х23) Суровини и материјали на залиха 3100-железо 1(1700х30) 3101-железо 7(1250х26) 3102-железо 13(472х31) 3103-железо 10(2010х25) 3104-железо 3(1500х23)-врз основа на требовање бр.2

400

310

51000

32500

14632

50250

34500

5100032500146325025034500

182882

182882

4.АНАЛИТИЧКА ЕВИДЕНЦИЈА НА СУРОВИНИ И МАТЕРИЈАЛИ

Евиденцијата на материјалните средства и податоците за висината на истите, нивната реалност во голема мерка е детерминирана од начинот на пресметка, односно од цените по кои пресметани потрошоците. Во оваа смисла, станува збор за можноста за евиденција на залихите по два вида на цени: набавни и однапред утврдени цени. Но, пресметано од аспект на претпријатието последиците од лошо

4


вреднуваните средства не се кобни се додека тие се на залиха. Проблемите почнуваат со нивното трошење . Лошо, пониско вреднуваните трошоци ќе се одразат на пониските цени на чинење, понатаму на пониските расходи во претсметковниот период, а при дадени проходи тоа би значело поголема добивка. Ваквата состојба ствара лажна слика за успешно работење, а тоа пак води,кон грешни, нездрави одлуки.

Во литературата постојат многу методи за пресметка на вредносте на потрошените матерјали како што се набавки, плански, репродукциони, стандардни цени во моментот на замената и сл. Објаснувањето на сите овие би барало многу простор и напор за совладување. Затоа и ние ќе се задржиме на проблемите со приложувањето на набавните и планските цени.

ФИФО-методот е еден од најпознатите методи за пресметка на потрошените матерјали по набавни цени. Според овој метод трошоците на потрошените суривини и матерјали се пресметуваат по цени од најстарите набавки, а залихите се искажани по цени од поновите набавки. Правило е цената по која е набавена првата набавка да послужи за пресметка на првите трошоци. За примена на овај метод претпоставка е ист редослед помеѓу набавките и потрошокот.

ЛИФО-методот е варијанта на набавни цени. Овај метод тргнува обратно и потрошоците ги пресметува по цени од последните набавки, а залихите ги искажува по цени од постарите набавки. Правило е последната цена при набавката е прва при пресметката на трошењето.

Од евидентна точка на гледање методот на пресметка ќе влијае врз резултатите од работењето. Меѓутоа, правилен избор на цените по кои се вреднуваат залихите го подобрува квалитетот на сметководствените информации и ги прави употребливи во управувањето и работењето.

Проблемот на пресметка и евиденција сега веќе не се чувствува толку, бидејќи пресметката и евиденцијата на залихите и трошоците е компјутеризирана, а компјутерот е вреден и верен слуга на сметководителот.

Проблемот на цени постои само ако тие се разликуваат од набавка до набавка, а особено при постојан пораст, во услови на толерантна инфлација. Во услови на голема инфлација сметководството е беспомошно. Овај проблем постои и при паѓање на цените, но тој проблем нема толку лошо влијание и последици врз работењето.

Пример.4: Во ДООЕЛ Мега,во врска со набавката и издавањето на материјалот “Х” во месец јуни е оформена следната документација:

На 01.01 почетна состојба на материјалот“Х” 200кг. По цена од 30ден. за 1кг.

На 03.05 според фактура бр.3 е набавен материјал“Х”60кг по цена од 40ден. за 1кг.

На 05.06 според требовање бр.10 издаден се 150кг. од материјалот“Х” во процесот на производство

На 07.06 според трбовање бр.12 издадени се 50кг. од материјалот“Х” во прозесот на производство

5


На 09.06 според фактура бр.5 набавено е 300кг. од материјалот“Х” по цена од 70ден. за 1кг.

На 13.06 според фактура бр.9 набавено е 200кг. од материјалот“Х” по сена од 50ден. за 1кг.

На 18.06 според требовање бр.25 издадено е 70кг. од материјалот“Х” во процесот на производство

На 21.06 според требовање бр.30 издадено е 290кг. од материјалот“Х” во процесот на производство

4.1.Аналитичка евиденција на суровини и материјали според методот “прва влезна – прва излезна”(ФИФО)

Ред.бр Дата Опис

Набавено Издадено Залихи

кол. цена износ кол. цена износ кол. цена износ1. 01.01 Почетна состојба 200 80 16000 / / / 200 80 160002. 03.05 Набавено по ф-ра бр.3 60 40 2400 / / / 60 40 24003. 05.06 Издадено по треб.бр.10 / / / 150 80 12000 / / /4. 07.06 Издадено по треб.бр.12 / / / 50 80 4000 60 40 24005. 09.06 Набавено по ф-ра бр.5 300 70 21000 / / / 300 70 210006. 13.06 Набавено по ф-ра бр.9 200 50 10000 / / / 200 50 10000

7. 18.06

Издадено по треб.бр.25 / / / 60 40 2400 / / // / / 10 70 700 / / /

8. 21.06 Издадено по треб.бр.30 / / / 290 70 20300 200 50 10000Почетна состојба за наредениот месец 200 50 10000

4.2. Аналитичка евиденција на суровини и материјали според методот“последна влезна-прва излезна”(ЛИФО)



кол. цена износ кол. цена износ кол. цена износ1. 01.01 Почетна состојба 200 80 16000 / / / 200 80 160002. 03.05 Набавено по ф-ра бр.3 60 40 2400 / / / 60 40 2400

3. 05.06 Издадено по треб.бр.10 / / /6090

4080

24007200 110 80 8800

4. 07.06 Издадено по треб.бр.12 / / / 50 80 4000 60 80 48005. 09.06 Набавено по ф-ра бр.5 300 70 21000 / / / 300 70 210006. 13.06 Набавено по ф-ра бр.9 200 50 10000 / / / 200 50 10000

7. 18.06 Издадено по треб.бр.25 / / / 70 50 3500 / / /

8. 21.06 Издадено по треб.бр.30 / / /130160

5070

650011200 140 70 9100

Почетна состојба за наредениот месец 140 70 9100

6


4.3. Аналитичка евиденција на суровини и материјали според методот просечна цена – варијабилен просек



кол. цена износ кол. цена износ кол. цена износ

1. 01.01 Почетна состојба 200 80 16000 / / / 200 80 16000

2. 03.05 Набавено по ф-ра бр.3 60 40 2400 / / / 260 70,77 18400

3. 05.06 Издадено по треб.бр.10 / / / 150 70,77 10616 / / /

4. 07.06 Издадено по треб.бр.12 / / / 50 70,77 3539 60 70,77 4246

5. 09.06 Набавено по ф-ра бр.5 300 70 21000 / / / 360 70,77 25246

6. 13.06 Набавено по ф-ра бр.9 200 50 10000 / / / 560 63 35246

7. 18.06Издадено по треб.бр.25

/ / / 70 63 4410 490 63 30870

8. 21.06 Издадено по треб.бр.30 / / / 290 63 18270 200 63 12600


4.4.Аналитичка евиденција на суровините и материјалите според методот просечна цена - фиксен просек



кол. цена износ кол. цена износ кол. цена износ

1. 01.01 Почетна состојба 200 80 16000 / / / 200 80 16000






7. 18.06Издадено по треб.бр.25

/ / / 70 65 4550 490 65 31850



7


5.КНИЖЕЊА НА НАБАВКИТЕ НА СУРОВИНИ И МАТЕРИЈАЛИ СПОРЕД ПЛАНСКА ЦЕНА

Планските цени не се евидентираат како што се набавните. Тие се плод на напорот и желбата од приложувањето на набавните цени. Нивната примена ја олеснува евиденцијата. Не треба да се чека цела документација за евиденција на залиха и издавање, но овој метод никогаш не егзистира самостојно, туку паралелно со метод на набавни цени.

Употребата на однапред утврдените (планските), бара од сметководството дополнителен напор за да ја констатира разликата во вредноста на залихите и трошоците пресметани по набавни, фактички цени и по плански цени. Оваа разлика е позната како отстапување од цените, се искажува на сметката 319 и истата зборува за добри или лоши набавки од аспект на цените,односно се користи во секојдневното одлучување.

Сумата искажана на сметката 319 може да биде на негативна или позитивна страна. Кога се набавува по пониски цени од планските, отстапувањето се книжи на негативна страна, и обратно. Сметката 319 е корективна на сметката 310, кога на истата залихите се водат по плански цени. Кога се посматраат заедно залихите се сведуваат на фактичката вредност. Бидејќи отстапувањето се однесува на материјалите на залиха, тогаш кога материјалите се трошат, планската вредност се пренесува на класата четири. Во тој случај ако не се пренесе и соодветното отстапување, тогаш немаме ниту реално искажани залихи, ниту реално искажани трошоци. За да се избегне оваа нереалност се пристапува кон пресметка на отстапувањето, кое опаѓа на потрошените материјали и книговодствено се пренесува на класата четири. Со ова пренесување се корегираат трошоците, се сведуваат на фактичко ниво.

Пресметката на отстапувањетоможе да се изврши при секое издавање на материјалите сфатени на најширока смисла, но и периодично. Било кога да се пресметува и за било кој материјал таа изгледа вака:

Салдо на сметката Х Збир на издадени залихиПресметано =отстапување Збир на почетните залихи и сите набавки

Книжењето на пресметаното отстапување на издадените материјали кога планската цена е поголема, се спроведуваат со задолжување на сметките за отстапување, а тоа се 319, 329 или359, а одобрувањето на сметките 409, 449 или 459 за потрошените материјали. За продадените и уништените материјали пресметаното тстапување ги намалува расходите, штетите. Обратна е состојбата кога планските цени се помали.

Пример5: Состојбата на залихите на суровини и материјали е следна: сметка 310 на позитивна страна 22500, салдо на сметката 319 на негативна страна 1000ден. По требување бр.1 издадени се материјали за производство за 16500ден .Претпријатието го преместува и книжи отстапувањето при секое издавање на материјали.

8


1000 х 16500Пресметано = =750 Отстапување 22500

Ред.бр Дата Опис конто Долгува Побарува1. 21.08 Потрошени суровини и материјали

Суровини и материјали на залиха-врз основа на тебовање бр.1

400

404

16500

16500

2. 23.06 Отстапување од цените на материјалите Пресметано отстапување од цените на материјалите-врз основ на прасметка

319

409

750

750

5.1Книжење кога планската цена е поголема од набавната ценаПример 6: ДООЕЛ Мега, набавило суровини и за истото добило фактура од

добавувачот на износ од 118000ден, од кој износ 18000 се однесува на ДДВ. За превоз пристигнала фактура од ДООЕЛ Транс во износ од 54000ден., од кои на ДДВ отпаѓаат 4000. Суровините и материјалите се водат по планска цена од 3000000.

Калкулација : Вредност според пресметка од добавувачите 100000

Зависни трошоци според фактура 50000Набавна цена(вредност) 150000

Планска цена 300000Отстапување од цената на сур.и материјалите (-)150000

Дневник:Ред.бр Дата Опис конто Долгува Побарува1. 21.08 Вредност според пресметка на

добавувачитеПобарувања за платен ДДВ Обврски спрема добавувачите-врз основа на ф-ра

300

160 220

100000

18000

118000

2. 23.08 Зависни трошоциПобарувања за платен ДДВ Обврски спрема добавувачите-врз основ на ф-ра

301160 220

500004000

54000

3. 23.08 Суровини и материјали на залиха Вредност по пресметка Зависни трошоци Отстапување од планските цени на сур.и материјали

310

300 301 319

300000

10000050000150000

9


-врз основа на прасметка

Главна книга :

Вредност по прсеметка Побарувања за платен од добавувачите ДДВ Зависни трошоци

+ - + - + -100000 100000 18000 50000 50000 4000

Отстапување од цените на Суровини и материјали наОбврски спрема добавувачите сур.и материјали залиха

+ - + - + - 118000 150000 300000 54000

5. 2 Книжење кога планската цена е помала од набавната цена

Пример6: ДООЕЛ Мега, набавило суровини и материјали и за истото е добиено фактура од добавувачот во износ од 354000ден , во кој износна ДДВ опаѓа 54000ден. За превоз на суровините и материјалите добиена е фактура ДОО Превоз добиена е фактура во износ од 54200 од кои на ДДВ се 4200ден. За утовар и растовар добиена е фактура во износ од 15000ден. кој не е даночен обврсник. Суровините и материјалите се водат по планска цена од 250000.



Планска цена 25000Отстапување од цената на сур.и материјалите (+)115000

Дневник:Ред.бр Дата Опис конто Долгува Побарува1. 21.08 Вредност според пресметка на

добавувачитеПобарувања за платен ДДВ Обврски спрема добавувачите-врз основа на ф-ра

300

160 220

300000

54000

354000

2. 23.08 Зависни трошоциПобарувања за платен ДДВ Обврски спрема добавувачите

301160 220

650004200

69200

10


-врз основ на ф-ра 3. 23.08 Суровини и материјали на

залиха Вредност по пресметка Зависни трошоци Отстапување од планските цени на сур.и материјали -врз основа на прасметка

310

300 301319

250000

115000

30000065000

Главна книга : Вредност по прсеметка Побарувања за платен од добавувачите ДДВ Зависни трошоци

+ - + - + -300000 300000 54000 65000 65000 4200


+ - + - + -

354000 115000 250000

5.3Пресметување и книжења на отстапувањето од планските цени на суровините и материјалитеПример7:-залиха на материјали 200000-издаден материјал со требување по планска цена 100000-пресметано отстапување 10000-салдо на сметка 319 20000

Дневник:Ред.бр Дата Опис конто Долгува Побарува1. 26.05 Потрошени суровини и материјали

Суровини и материјали на залиха-врз основ на издадени материјали

400

310

100000 100000

2. 26.05 Отстапување од цените на сур. и материјали Потрошени суровини и материјали-врз основ на пресметка отстапување

319 400

10000

10000

11


Пресметката на отстапувањето се врши на следниот начин:

(салдо)319 х 100 20.000х100Просечна стапка = = =10%на отстапување(%) 310 долговен предмет 200.000

310(побарувачки промет)х Просечна стапка на отстапувањето 100.000х10износ на = = =10.000отстапувањето 100 100

Пример 8: ДООЕЛ Мега, набавило суровини и материјали од деловниот субјект “Тома” со фактура бр.1 на износ од 572000ден. во кој износ е пресметано ДДВ во износ од 72000ден. Превозот на суровините и материјалите е извршен од “Транс” кој за тоа има доставано фактура бр.2 во износ од 28000ден. од кои за ДДВ отпаѓаат 8000ден. За растовар и сместување пристигната е фактура бр.3 во износ од 15000ден. во кој е саодржан и ДДВ во износ од 5000. Суровините и материјалите се водат по планска цена во износ од 600000ден.

-Со требовање бр.1 издадени се суровини и материјали во реедност од 200000ден.

-По прокнижување на наведените сметководствени настани потребно е да се изврши ресметување на книжење на отстапувањето од цените на суровините и материјалите што се содржани во потрошените суровини и материјали.



Планска цена 600000Отстапување од цената на сур.и материјалите (-)56000

Дневник:Ред.бр Дата Опис конто Долгува Побарува1.

2.

08.09

08.09

Вредност според пресметка од добавувачитеПобарувања за платен ДДВ Обврски спрема добавувачите

- според ф-ра бр.1

Зависни трошоциПобарувања за платен ДДВ Обврски спрема добавувачите-според ф-ра бр.2 и бр.3

300

160 220

301160 220

50000072000

4300013000

572000

56000

12


3.

4.

5.

6.

08.09

08.09

08.09

08.09

Суровини и материјали на залиха Вредност според пресметка од добавувачите Зависни трошоци Отстапување од цените на суровините и материјалите Потрошени суровини и материјали Суровини и материјали на залиха-според требовање бр.1

Отстапување од цените на суровините и материјалитеВкалкулирано отстапување на цените на суровините и материјалите-според пресметка

310 300 301 319

400 310

319

400

600000

200000

14600

(14600)

5000005600044000

200000

(салдо)319 х 100 44000х100Просечна стапка = = =7,3%на отстапување(%) 310 долговен предмет 600.000

310(побарувачки промет)х Просечна стапка на отстапувањето 200000х7.3износ на = = =14600отстапувањето 100 100

Главна книга : Вредност по прсеметка Побарувања за платен од добавувачите ДДВ Зависни трошоци

+ - + - + -500000 500000 8000 28000 28000 5000 15000 15000


+ - + - + - 572000 44000 14600 600000 200000 56000

Потрошени суровини и материјали + - 200000 (14600)

13


Пример 9:-Потрошени се следните видови на материјали:

-основни суровини и атеријали 120.000-помошен материјал за изработка 48.000-материјал за чистење и одршување 8.000Материјал за ХТЗ 72.000

Дневник:Ред.бр Дата Опис конто Долгува Побарува

1. 26.05 Потрошени суровини и материјализа изработкаПотрошен помошен материјалза изработкаМатеријал за чистење и одржувањеСуровини и материјали за ХТЗ Суровини и материјали на залиха-врз основа на требување

400

310

120000

48000800072000

248000

Пример 9:-од продавница земена е фотокопирана хартија за сопствени потреби 3500-Вкалкулиран ДДВ-18% 534-Вкалкулирана мрежа 269

Ред.бр Дата Опис конто Долгува Побарува

1. 28.07 Потрошени суровини и материјалиВкалкулиран данок на ДДВРазлики во цени на стоките Стоки во продавница

400

663

3500534269

4303

Признавањето на тошоците на материјалите во процесот на градење е опфатен во МСС – Договори за изградба кој го уредува начинот на пресметување на трошоците и приходите на субјектите кои вршат продажна дејност, односно се изведувачи на градежни работи.

Според МСС 11,трошоците на договорот треба да опфатат:-трошоци кои директно се однесуваат на определен договор;-трошоците кои се препишуваат на договорена активност општо земено и можат да се алоцираат на договорот;-другите трошоци кои конкретно се наплаќаат од нарачеталот според условите за договорот;

14


Трошоците по основ на договорите за иаградба се признаваат како расход,во зависност од степенот на извршувањето на договорените активности на денот на билансирањето.

Според МСС 11, признавањето на приходите и расходите според степенот на довршност на договорот често се нарекува како метода на процент на довршеност. Според оваа метода, приходите од договорот кои се направени при достигнувањето на степенот на довршеност, што резултира во прикажувањето на приходи, расходи и добивка кои можат да се препишат на делот од работата која е завршена.

Согласно методот на процент на довршеност, трошоците на договорот вообичаено се признаваат како расходи во билансот на успех во сметководствените периоди во кои е извршена работата на којшто се однесуваат. Меѓутоа, било каков очекуван вишок на вкупнит трошоци на договорот над вкупните приходи од договорот се признава како расход веднаш.

15


6.ЗАКЛУЧОК

Трошоците се основни фактори на производство, а оттаму и елементи на цената на чинење на учиноците. Потрошокот на суровините и материјалите исто така се трошоци на претпријатието, и се од голема важност. Со оглед на фактот што овие трошоци според својата големина заземаат значајно место во вкупните трошоци, сосема се во право претпријатијата кога за нив водат и организираат покрај главно, поточно финансиско сметководство уште и помошно аналитичко сметководство. Врз основа на аналитичката евиденција се придонесува менаџментот, во секое време да располага со потребните податоци и информации за нивното поединечно учество во цените на чинење на производите и услугите. Односно врз основа на аналитичките податоци, менаџментот може аргументирано да носи релевантни деловни одлуки и решенија за нивниот потенцијален вид и големина.

Особено важно и значајно е да се одбележи и тоа дека врз основа на ваквите податоци и информации на полесен начин се овозможува вршење на анализата и контролата не само на нивното настанување, туку и за откривање на причините за евентуално направените поголеми трошоци во текот на работењето на деловните субјекти. Од тоа излегува дека евиденцијата на суровините и материјалите е многу значајна за правилно работење на деловниот субјект. Нивната евиденција се води на три посебни места:финансиското сметководство само по вредност, во материјалното книговодство поединечно за секој материјал или суровина по вредност и количина и во магацинската евиденција поединечно за секоја суровина или материјал само количински.

Потрошените суровини и материјали и основни и помошни материјали се особено значајни за производствените деловни субјекти. Потрошените материјали според четирите методи: ФИФО, ЛИФО, според методот просечна цена или според методот на плански цени корегирани за отстапување во претсметковниот период. Примената на овие методи при пресметка на потрошениот материјал дава различни износи на трошоци и различен износ на прикажаниот материјал на залиха. Различниот износ на потрошените суровини и материјали има за резултат поголем или помал износ на расходи и на финансискиот резултат.

16


Користена литература

1.Сметководство – Трајко А.Русевски

2.Финансиско сметководство – Трајко А.Русевски

- Саша П.Твртковиќ

3.Сметководство – Здравко Здравкоски

- Игор Здравковски

4.Основи на сметководство – Гордана Витанова

5.Smetkovodstvena presmetka analiza I revizija - проф.Сашка Поп-Димитриоска

17

seminarska smetkovodstvo

Documents