solidariteit tydskrif uitgawe 5 2012

0 5 • 2 0 1 2

www.solidariteit.co.za

R16,95 (BTW ingesluit)Gratis aan lede

Ons huis is hier!SolidariteitBeweging Finaliste in ons fotokompetisie wys waar huis en hart ontmoet

!!

oonnss bbllyy,, mmaaaarr oonnss......beveg diskriminasie,

bevorder OPLEIDING,beskerm erfenisbou self ’n BETER SA

CChhrriiss CChhaammeelleeoonnen ander bekendes sê:STOP PLAASMOORDE!

&

SolidariteitFinansiële Dienste

VERSEKER dat jouplanne nie in dieWIELE gery word nie!

aksent

med

ia•08

244

545

13

Motor- en huisinhoudversekering deur Solidariteit is ’n pro-duk van Auto & General. Auto & General is ’n gemagtigdeverskaffer van finansiële dienste • FSP-nommer: 16354

Daarom bied Solidariteit Finansiële Dienste uiters mededingendemotor- en huisinhoudversekering deur Auto & General. Laat ons jouvandag help om die woema in jou droomwiele te beskerm!

SolidariteitBeweging

Skakel ons vandag nog by

0860 21 21 61

Motor- en huisinhoudversekering

Solidariteit Finansiële Dienste is ’n gemagtigde verskaffervan finansiële dienste • FSP-nommer: 15556

i nhoud05

2012

Gereeld

Bedryfsnuus

In Beweging6 Met die intrapslag

Ons huis ís waar ons hart is!7 Seepkis

Ons lede sê hul sê8 SpreekBuys

Bly in SA,maar moenie stilbly nie!42 Jy & die reg

Die reg tot vakbondlidmaatskap (Deel 1)73 In retrospek

Sypaadjiepreek vir ’n boemelaar

12

20

32

66

28 Lonmin unrest: The perfect storm29 Groei en skuiwe in vakbond se bedrywe30 Generasiegaping krap steeds in werkplek32 Basta tikmasjien! Hallo slimfoon en iPad!33 Amendment of legislation

will have destructive effect34 Hoë mielieprys druk kospryse nóg hoër35 Member redeployed as inspector

at Tshwane Metro Police36 Só woeker vakbond regdeur ons land37 Werkverliese wag as wet gewysig word40 Buying your first home: Keep this in mind41 How do I become part of the team?44 Koste in mediese bedryf in die kollig46 Personeel ’n maatskappy se grootste bate47 Vakbond sluit nuwe veiligheids-

ooreenkoms met kragreus

48 Groot name vas om klein magies te vul49 Helpende Hand ploeg R1,15 miljoen terug50 Só help ons met beroep- en vakkeuses50 Kenniswerkers nodig52 Om ’n beurs te gee, is om koers te gee52 Beurs bewaarheid sy drome53 Sakelui dra R650 000 by tot Beursinstituut54 Zumaville simptoom van groter probleem56 AfriForum hof toe oor begraafplaas57 Span kragte saam teen wildstropery58 Sol-Tech verwelkom nuwe studente58 Vroue wys hul staal by Beweging

se tegniese kollege58 In memoriam: Dirk Kotze59 Sol-Tech tweede in rugbyliga

ná taai eindstryd59 Sertifikaatkrisis: Lig aan einde van die tonnel60 Historiese moet-sien-plekke61 Al die veld is vrolik met

nuwe FAK-sangbundel62 Belhar geweeg, te lig bevind64 Op die Maroela-boekrak68 Sewe wenke vir lekkerder lees op web69 Leer jou kinders van ons pragtige land70 Sakke vol voordele spesiaal vir ons lede72 Solidariteit-dienskantore:

Diens op jou voorstoep

Nuuswaardig10 Hierdie waardes bind ons in SA saam12 Veldtog teen plaasmoorde14 Ontmoet die finaliste in ons fotokompetisie17 Sak en pak terug na SA18 Koffie, koerante en die krag van saam staan19 Woolworths moet sê oor regstelbeleid20 Impakstudie nodig oor wetswysigings21 Negative impact of cancelled Telkom deal22 No equal opportunities in SAPS22 Saak teen twee van polisie teruggetrek23 Instituut dalk vriend van hof in Malema-saak26 Solidariteit slaan eerste slag teen DKD

62

Ek kom altyd terug naSuid-Afrika. Die land is inmy bloed. Ek kan my nievan Suid-Afrika losmaak

nie, al wou ek. My sielis in Suid-Afrika!XX

Sanger Chris Chameleon, wat al meeras 2 000 keer in 20 lande opgetree

het en een van die ambassadeurs vanAfriForum se Stop die Moorde-veldtog.

“

”Voorbladfoto: Reint Dykema • Stilering: Moira-Marie Kloppers

met die

Ons huis ís waar ons hart is!ns huis is hier! Voorwaar moedigewoorde in ’n onsekere tyd, ’n tydwaarin plaasmoorde, korrupsie,onrus en bedrog hoogty vier en

daagliks deur die media as die norm in die same-lewing van ná 1994 voorgehou word.

Om hierdie rede hoor jy ook dikwels hoe onsmense geen toekoms vir hulle of hul kinders hieraan die suidpunt van Afrika siennie, en eerder groener weiveldeêrens anders in die wêreld gaansoek. Die vraag wat in hierdieuitgawe van Solidariteit Tydskrifgevra word, is nie of dit beter ofslegter is buite Suid-Afrika nie –daarvoor is daar genoeg braai-vleisvuurmenings na albei kantetoe. Die vraag wat ons vra, is:Waar is jóú huis?

Groep 2 se gewilde liedjie vandie laat 70’s en begin 80’s beginmet die woorde: “Jou huis is waarjou hart is” – ’n baie filosofiese standpunt, maareen wat so waar is. Vra jy vir mense waaromhulle Suid-Afrika ten spyte van al die negatieweliefhet, is die antwoord hartsdinge – die goed watjou laat goed voel om mens te wees. Vra jydieselfde vraag aan een van die talle wat ons landverlaat het wat hulle die meeste van “die huis”mis, is die antwoord eweneens hartsdinge, enverbasend dieselfde as dít wat ons hier hou.

Die hart van die Solidariteit Beweging bly onsroeping wat ons in geloof hier moet en wil uit-leef. Ons het die taak op ons geneem om ’nverskil te maak, en daarom word hierdie uitgaweveral opgedra aan hoe ons ons huis hier aan die

suidpunt van Afrika opbou en verbeter.Ons kyk saam met die vakbond Solidariteit na

die arbeidsrapport van die tweede kwartaal,asook die stryd om gelykheid in die werkplek tebevorder. Ons veg saam met AfriForum teenkorrupsie, plaasmoorde en swak dienslewering,ons gee Akademia-studiebeurse weg en soeksaam met Maroela Media die grootste Afrikaner

van alle tye. Ons vier ook dieuitslag van Solidariteit Tydskrif sefotokompetisie met die tema:My huis is hier! SolidariteitHelpende Hand se eetstaking virdie Kosblikkieprojek kom onderdie loep en die FAK is weer vrolikmet ’n volgende uitgawe van sygeliefde sangbundel.

“Huis is waar jou hart is,” be-teken ook dít waaroor jy droomen waarna jy terugverlang. Daarwaar alledaagse dinge gedagteslosmaak oor die goeie tye met

familie, vriende en geliefdes sodat ons vandaghier kan staan en trots kan sê: Ons huis is hiér!

Word deel, waar jy ook al is, en bou saam aanons huis, want ons huis is hier!

Soli Deo Gloria!

Chris du PlessisRedakteur

O

Solidariteit Tydskrif is lid van die Ouditburo van Sirkulasieen word uitgegee deur die Solidariteit Beweging, Posbus 11760,

Centurion 0046. Geen deel van die inhoud mag sonder die toestemmingvan die redakteur elders gebruik word nie. Solidariteit of die tydskrifaanvaar geen verantwoordelikheid of aanspreeklikheid vir enige

aansprake wat deur adverteerders gemaak word nie.

SolidariteitSolidarity

SOLIDARITEIT-HOOFKANTOORSOLIDARITY HEAD OFFICEH.v. D.F. Malan- & Eendrachtstraat, Kloofsig

Tel: 012 644 4300

www.solidariteit.co.za0861 25 24 23

REDAKTEUR EDITORChris du Plessis

KOPIEREDAKTEUR COPY EDITORMoira-Marie Kloppers

NUUSREDAKTEUR NEWS EDITORCilleste van derWalt

WEBREDAKTEUR WEB EDITORDaleen de Jager

ADVERTENSIES ADVERTISEMENTSDeniseViljoen, tel: 082 352 7147Adrie van Dyk, tel: 082 850 6784

ADVERTENSIE-ONTWERP �

ADVERTISEMENT DESIGNMartie Maree

TAALVERSORGING � LANGUAGE EDITINGAksent Media

INTEKENARE SUBSCRIPTIONSHeleen Robbertse

REKENINGE ACCOUNTSElna Botes

MEDEWERKERS CONTRIBUTORSFlip Buys, dr. Dirk Hermann, Ernst Roets,Alana Bailey,

Gideon du Plessis, Ilze Nieuwoudt, Reint Dykema, Phil Davel,Daleen de Jager, Juanita du Preez,Nico Strydom, Piet le Roux,

Suné van Heerden, dr. Danie Brink,Marietha Malan,Paul Joubert, Inge Strydom, KarinVenter en Johan Kruger

UITLEG,ONTWERP, REPRODUKSIE

Tel: 082 445 4513 [email protected]

DRUKWERK PRINTINGPaarl Media Gauteng

VERSPREIDING DISTRIBUTIONPrestige Bulk Mailers, Pretoria

05/2012 • www.solidariteit.co.za6

Foto’s:

Cilleste

vande

rWalt;iStockph

oto.co

m

intrapslag

www.solidariteit.co.za • 05/2012 7

Word deel van die gesprek by www.soldariteitblog.co.za of op een van die sosiale netwerke.Of skryf aan Seepkis, Posbus 11760, Centurion 0046; of stuur ’n e-pos na [email protected]

Jy kan aansluit deur ’n SMS te stuur. Soli-dariteit se dienssentrum sal jou terugskakelen jou vinnig en maklik help aansluit. Alwat jy hoef te doen, is om die woord “Lid”na 34388 te stuur. SMS’e kos R2.• Vir adresverandering stuur ’n e-pos na

[email protected]

Kom beweeg saam!

A. My voorouers het baiein die land belê en ek saldaarop voortbou.

B. Die natuurskoon, familie, vriende enalles wat eie aan die land is.

C. Suid-Afrika voel nie soos my huis nie.• Sê jou sê deur“TydskrifA”,“Tydskrif B”of “Tydskrif C” na 34388 te SMS. SMS’ekos R2. Jy kan ook bywww.solidariteit-tydskrif.co.zadeelneem.

Waarom noemjy SA jou huis?

SÊJOUSÊ!

SeepkisRynette skryf: Ek skryf oor dieberig in Solidariteit Tydskrif sederde uitgawe vanjaar, waardie dame gepraat het oor diegruwelike moord op haar stief-ma en pa op hul plaas. Ek dink dit is ’ngroot skok om op só ’n toneel af te kom.Ek is jammer om van jul verlies te hoor. Ekwil byvoeg dat die regering nog niks om-trent die moorde gedoen het nie, en nooitsal nie, omdat dit gerieflik is, want dan hoefhulle nie soveel moeite te doen om dieplaas te onteien nie. (Brief verkort – red.)

Plaasmoorde skok

Carien van Dalen: Dis iets van alles. Dis moeilikom te beskryf, maar daar is nie ’n ander pleksoos Suid-Afrika nie, en om dit agter te laat, issoos om ’n stuk van jouself te verloor.

Deon van den Bergh: Dis my land, dis al wat ekkan sê. Niemand sal kan verstaan wat dit is om’n ware, trotse Suid-Afrikaner in murg en beente wees nie, totdat hulle self een is!

AliceTaylor: Definitief die natuurskoon en dielekker braaivleisaande saam met vriende enfamilie.Al negatiewe punt is dat Suid-Afrikanersteen mekaar werk, pleks van om saam te werk.

Jorese Pelser: Die weer, my familie, ons kultuur,ons geloof en sommer net omdat God my hier

geplant het, en dis waar ek wil en sal blom!

Anita Carstens: Dis my land, taal en mense. Myvoorouers het te veel in hierdie land se ont-wikkeling en vooruitgang belê vir my om nounet boedel oor te gee en weg te hol. My familiewas nog nooit gesien as hensoppers nie.

Ryno Gouws:Want niks kom by die “bosveld-aand, oop sterrehemel, doringhoutvuur, jakkals-tjank-in-agtergrond-reuk” van boerewors enskaaptjops in die lug nie! Hemel op aarde.

JanetteWright: Die weer, die bos, seeen berge! Rugby en braaivleis! Dis my landook. Niemand sal my wegjaag nie! Ek is trotsSuid-Afrikaans.

Trek? Nooit! My huis is híérIs dit die lekker weer, die natuurskoon of jou familie? Of dalk biltong,braaivleis en bobotie? Solidariteit Tydskrif wou hoor waarom onsondersteuners in Suid-Afrika wil bly en waarom hulle trots is omSuid-Afrika hul land te noem. Hier is van die Facebook-kommentaar :

Foto’s:iStockph

oto.co

m


spreekdeur Flip Buys

Flip Buys is uitvoerende hoofvan die Solidariteit Beweging.Buys

aie mense is met reg bekommerd oordie toekoms van hul kinders weensgeweldsmisdaad, staatsverval, korrup-sie en onbekwame owerhede. Die

probleem is egter dat hulle dan meestal onttreken ’n houding inneem wat sê: “Dit help tog nieons probeer iets doen nie, want ‘hulle’ doenbuitendien wat hulle wil”. En dan doen nie-mand niks nie… en dan doen ‘hulle’ wat hullewil. Só help hierdie “onttrekkers” om hul eievoorspelling te bewaarheid. Dis ’n resep virmislukking. Ons toekoms is te belangrik om aandie ANC of iemand anders oor te laat om na-mens ons daaroor te besluit.

Vry, veilig en voorspoedig – net hier!Daar rus dus ’n plig en verantwoordelikheid opelkeen van ons om te help bou aan ’n toekomswaar ons ook blywend vry, veilig en voorspoe-dig in Suid-Afrika kan woon, want dit is dieminimum bestaansvoorwaardes om hier te bly.

My droom vir Solidariteit en ons hele Be-weging is dat die verwesenliking van hierdiedrie minimum bestaansvoorwaardes ons hoof-doel moet wees. Dit is ’n samevatting van alleswaarmee die vakbond op werkgebied en onsander instellings op ander gebiede besig is.

Ons strategie om dit te bereik, is om sterkselfdoeninstellings op belangrike gebiede te skep.

Elke instelling moet dan op sy gebied daaraanwerk. Dis ons plan in ’n neutedop. Dis ’n nood-saaklike, wettige, uitvoerbare en gematigde ge-meenskapsplan. Dis nie ’n nuwe plan waarmeeons begin nie – ons het reeds ver daarmeegevorder. Dink maar net aan die 800 vakleer-linge wat ons nou reeds oplei. Ons studiefondsehet vanaf ’n klein begin vyf jaar gelede só gegroeidat ons vanjaar al meer as 500 jongmense konhelp, en volgende jaar sal dit verdubbel na ’nduisend jonges en werkende lede! Dit wys watbereik kan word as mense saamstaan, want disdie klein bydraes van duisende lede wat ditmoontlik maak. Kleingeld maak grootgeld!

Bly in SA, maar moenie stilbly nie!Die voorwaarde vir ons om hier in Suid-Afrika aan te bly, is dat ons nie net moet stilbly en stilsit en hoopalles kom vanself reg en bly reg nie. Ons toekoms is veels te belangrik om in die hande van iemand andersoor te laat om namens ons te besluit. Daarom rol die Beweging moue op om ’n hoopvolle toekoms te skep!

B

Daar rus dus ’n plig enverantwoordelikheid

op elkeen van ons omte help bou aan ’n

toekoms waar ons ookblywend vry, veilig envoorspoedig in Suid-

Afrika kan woon.

“

”


nuuswaardig

spreekBuys

Beskerming van grondliggende belangeEnige gemeenskap het die reg en die plig om teverwag dat sy grondliggende belange beskermmoet word. Maar wat is hierdie belange watons wil beskerm?• Ons lewens en ons veiligheid;• Ons eiendom en die vrug van ons arbeid;• OnsWesterse lewenswyse en die beligga-

ming van ons godsdienstige en kulturelewaardes in ons openbare en gemeenskaps-instellings en die regsorde;

• Ons lewenstandaard en lewensgehalte;• Staatsondersteuning vir die instellings wat

met groot opoffering opgebou is soos skoleen universiteite;

• Ons reg om self besluite te neem oor sakewat ons raak;

• Deelname aan en betekenisvolle invloed indie landsbestuur;

• Gelyke geleenthede by die werk en inbesigheid;

• Billike waarde vir ons swaarverdiendebelastinggeld;

• Staatsteun vir ons taal en kultuur en die

instellings wat dit dra;• Respek vir ons geskiedenis en ons erfenis;• ’nVrye ekonomie en gelyke ekonomiese

geleenthede;• Gelyke en billike behandeling sonder enige

vorm van onbillike diskriminasie;• ’nWerkende staat;• ’n Doeltreffende regsorde;• Eerstewêrelddienste;• Die beskerming van ’n Afrikaner- en

Afrikaanse gemeenskapslewe;• ’n Vrye media en staatsondersteuning vir

alle gemeenskappe se media;• Die geleentheid op ’n blywende vrye, veilige

en voorspoedige toekoms.As hierdie lys vergelyk word met die werklik-heid waarin ons vandag leef, is dit duidelik datons geldige en grondliggende belange nie doel-treffend beskerm word nie, en dat dit besig isom onherstelbare skade te ly.

Strukturele oorheersingDie Amerikaanse politieke wetenskaplikeDonald Horowitz waarsku lankal reeds dat

“…die soort meerderheidsregering wat in Brit-tanje en dieVSA aangetref word, in ’n land soosSuid-Afrika slegs een soort rasse- of etnieseoorheersing vir ’n ander sal verruil.”

Nog ’n Amerikaanse politieke wetenskaplike,Timothy Sisk, sê dít is die rede waarom minder-hede ’n demokrasie nie as vryheid beleef nie,maar as “strukturele oorheersing deur die op-ponerende meerderheid”.

Ook die Kanadese filosoof CharlesTaylorwaarsku teen die “demokratiese uitsluiting” vanminderhede, waar die meerderheid hullegetallemeerderheid misbruik om die grond-liggende belange van minderhede weg te stem.Selfs dieVN het al ernstig gewaarsku teen die“kulturele uitsluiting” van minderhede.

Daarom is dit tog net reg en redelik om teverwag dat die owerheid ook óns grondliggen-de belange moet beskerm. Omdat dit nie diegeval is nie, is dit ons reg en plig en voorregom, binne die reg, planne te maak om onstoekoms te verseker.

Dit is waarmee die Solidariteit Bewegingmet alle erns besig is. SFo

to’s:

iStockph

oto.co

m


nuus

waardig

Hierdie waardes bind ons in SA saam

Wat sê ons lesers?Ons het die volgende vraag aan onsondersteuners op Facebook gestel:In watter twee van die volgendeinstellings kan ’n mens in Suid-Afrika diemeeste vertroue stel?• Die kerk• Die howe• Die polisie• Politieke partye• Vakbonde

ANTWOORDENatasha van Niekerk-Jones: Nie een nie.Ek vind net vertroue by my God. En netomdat ’n kerk daar staan, sê nie God isdaar nie. Kerke het mense al verdryf enseergemaak. Die res is almal kommuniste.

Linda Odendaal Erasmus: Die kerk.

Koos Opperman: Die kerk, maar niealmal nie.

Neil Prinsloo: Sou graag wou sê kerk,maar die kerk is vol sondige, nietigemense met gebreke wat ook teleurstel,net soos die ander instellings. Daaromslegs op God, hoewel ek dink mense salhul vertroue steeds meer op die kerkstel. Jy verwag immers iets anders vanuitdie gemeenskap van die gelowiges. Hangook af van jou kerkbegrip. Kerk is immerssoos in die Bybel eerder ’n gemeente ennie kerkverband nie. Indien ek dus kerk as’n spesifieke gemeente sien, kies ek dit,want jy kan tog jou gemeente ook kies.

Elsie Pretorius: Nie een nie.

Tillie Coetzee: Nie ’n enkele een nie.Totdie kerke het hul eie agendas.Almalbaklei net vir hul eie velle. Jammer dat ditso geword het.

Louise Siebrits: Solidariteit sal my stemkry! Nie die kerk, die howe of die polisiesal my stem kry nie.As ons met net dieWoord en Solidariteit die pad kan stap,sal die Kaap weer Hollands wees! S

ie huisgesin is ’n mengelmoes vanmense van verskillende geslagte,generasies en persoonlikhede.Elkeen is uniek, tog deel hulle

dieselfde huis en dieselfde van. So is Suid-Afrikaook ’n mengelmoes van kulture, tale en klasse –elkeen uniek, maar tog almal Suid-Afrikaners.Wat is dit wat ons as Suid-Afrikaners oor diekultuur- en taalgrense heen saamsnoer?Wat isdit wat maak dat ons hierdie huis, ons land, kandeel ondanks ons verskillende agtergronde?

Dít is presies wat prof. Pierre duToit van dieUniversiteit van Stellenbosch probeer vasstelhet in sy studie oor gedeelde waardes, hou-dings en opvattings in Suid-Afrika.

Luidens DuToit se verslag is daar een orga-nisasie teenoor wie Suid-Afrikaners oor alle ras-en taalgrense heen sedert 1981 steeds hul ver-troue uitspreek. Hierdie ankerorganisasie is diekerk. Daarbenewens beklemtoon DuToit in diestudie dat waardes die onderbou van die meesteSuid-Afrikaners se oortuigings oor die land sesosiale en politieke omgewing is en dat Suid-Afrikaners in die algemeen sosiaal konserwatief is.

“In sekere opsigte word Suid-Afrikaners al

hoe meer konserwatief,” skryf DuToit in dieverslag. Die studie toon naamlik dat daar onderal Suid-Afrika se rasgroepe groot onverdraag-saamheid is teenoor homoseksualiteit,prostitusie, egskeiding, selfmoord, aborsie engenadedood.

Nog ’n interessante ooreenkoms in dieverslag is dat Suid-Afrikaners verreweg ’ndemokratiese regeringstelsel verkies, maartegelykertyd ook ’n oorweldigende wantrouein die land se politieke partye uitspreek.

Ondanks dié ooreenkomste sukkel Suid-Afrikaners steeds om mekaar te vertrou.“Endie getalle wys op ’n dalende tendens. By dielaagtepunt in 2001 het skaars een uit elke tienSuid-Afrikaners ’n algemene vertroue in hulmedemens uitgespreek,” lui die verslag.

Suid-Afrika is, soos ’n normale huisgesin,saamgestel uit mense met verskillendepersoonlikhede en daar moet voortdurend aandie onderlinge verhoudings in dié huisgesingewerk word. Waar is die beginpunt? Uit DuToit se verslag is dit duidelik dat mense meervertroue in mekaar sal ontwikkel indien hullemekaar se gedeelde waardes verstaan.

Deur Moira-Marie Kloppers

D

Foto:iStoc

kpho

to.com

Akademia MSW (Maatskappyregistrasienr : 2005/024616/08) is voorwaardelik by die Departement van Hoër Onderwys en Opleiding tot 31 Desember 2015 as privaathoëronderwysinstelling geregistreer ingevolge die Wet op Hoër Onderwys, 1997, Registrasienommer: 2011/HE08/005.Akademia is deel van die Solidariteit Beweging.

Elke SMS kos R2.* Besoek www.akademia.ac.za vir die bepalings en voorwaardes.

*

Akademia offers the working individual universitylevel qualifications in Afrikaans through our

innovative interactive distance-learning method.


In die komende jaar gaan dié wat vanmening is dat plaasmoorde handuit

geruk het in twee groepe verdeel wees:dié wat kwaad is, maar nie veel daaraan

doen nie, en dié wat kwaad is, maarinspring en aktief deel word van die

landwye en selfs internasionale bewegingteen plaasmoorde, skryf Ernst Roets,

adjunk uitvoerende hoof van AfriForum.

Gaan jy verslae toekyk of aktief deelneem?

Veldtog teen plaasmoorde


nuuswaardig

elukkig is daar ’n groot groep jong-mense en bekendes soos hierdieuitgawe se voorbladpersoonlikheid,Chris Chameleon, asook Pieter Koen,

Steve Hofmeyr, Bobby van Jaarsveld, GerriePretorius, Karlien van Jaarsveld en AdamTas watonbeskaamd sê: “My huis is hier! Ek wil hier weesen hier ’n verskil maak. Ek gaan net hier bly waarGod my geplant het, en sal aanhou veg vir ’ntoekoms hier in Suid-Afrika!”

Die doel van AfriForum se Stop die Moorde-veldtog is om die regering te oortuig dat plaas-moorde tot ’n prioriteitsmisdaad verklaar enspesialiseenhede vir landelike veiligheid gestigmoet word. AfriForum sê met hierdie veldtogook dat hulle nie agteroor gaan sit en toekyk hoemense se veiligheid bedreig word terwyl allehoop op die regering geplaas word nie, maar dathulle verantwoordelikheid vir hul eie veiligheid salaanvaar deur mense in gemeenskapsveiligheids-netwerke te organiseer.

Wat hierdie veldtog uniek maak, is dat dit niebloot ’n protesveldtog is waarmee ’n bepaaldeboodskap deur ’n organisasie aan die regeringgekommunikeer word nie, maar dat dit spesifiekuitgewerk is om ’n platform aan die publiek tebied waardeur hulle betrokke kan raak by dieoplossing deur op ’n konstruktiewe manier huldeel te doen.

Die veldtog rus breedweg op twee pilare.Daar is die “eis”-kant, waarmee druk op die re-gering geplaas sal word om op te tree. Die anderkant is die “doen”-kant, waarmee gewillige ledevan die publiek ingespan sal word om self ietsaan die probleem te doen deur die veiligheid enparaatheid van hul gemeenskappe op te skerp.

Navorsing wat deur die hoof van AfriForumse ondersoekeenheid, Nantes Kelder, in same-werking met prof. Rudolph Zinn van Unisa ge-doen is, het daarop gedui dat die vestiging vangemeenskapsveiligheidsnetwerke die beste prak-tiese stap is wat ’n gemeenskap kan neem ommisdaad drasties te laat daal. Dit is ’n wettigemanier waarop gemeenskappe self die inisiatiefkan neem om beter na hul eie veiligheid om tesien. Dit word nie in stryd met die polisie gedoennie, maar in samewerking met hulle.

Die veldtog is ook daarop gerig om mense telaat moed skep. Vir hierdie doel het AfriForum ’nunieke video, getiteld Skep Moed, laat vervaardigen op die internet gepubliseer. Met hierdie videoword die kyker op ’n reis deur die goeie enswaar tye van die geskiedenis geneem voordatdie verteller tot die gevolgtrekking kom dat daarnet een antwoord is, en dit is om moed te skepen voort te gaan om ’n bydrae te lewer om só ’ntoekoms vir ons nageslag te skep.

Die video, en volledige veldtogplan, wat uit ’nhele dosyn projekte bestaan, is op die webtuiste

www.stopdiemoorde.co.za gepubliseer. Hierdiewebtuiste bevat ’n uitgebreide uiteensetting vanprojekte wat as deel van hierdie veldtog aange-pak sal word en bied dan aan die publiek die ge-leentheid om as aktiviste vir hierdie veldtog aante meld. Binne 24 uur sedert die aankondigingvan die webblad het meer as 1 000 lede van diepubliek al aangeteken om betrokke te raak.

Die persone wat as aktiviste vir hierdieveldtog aangemeld het, sal aktief by die tweepilare van die veldtog betrek word.Aan die eenkant sal hulle help om politieke druk op dieregering uit te oefen om die regte besluite oorplaasmoorde te neem, terwyl hulle aan die anderkant as ambassadeurs vir verandering in hul eiegemeenskappe sal optree deur gemeenskaps-veiligheidsnetwerke te stig waar dit nog niebestaan nie, en daardie netwerke op te skerpwaar dit reeds bestaan. ’n Hele reeks projekte,wat ’n landwye dag van protes en ’n nasionaleveiligheidsberaad insluit, word beplan.

Raak só betrokke• Kyk na die video, Skep Moed, wat opYouTube

en op AfriForum se webtuiste beskikbaar is,en deel dit met jou vriende.

• Besoek www.stopdiemoorde.co.za en tekenaan as aktivis teen plaasmoorde.

• Skryf ’n brief aan die minister van polisie,Nathi Mthethwa, waarin jy sê waarom jy ditvan hom eis dat plaasmoorde geprioritiseermoet word. Jy kan jou skrywe aan die ministervan polisie rig, maar na AfriForum stuur deurdit te e-pos na [email protected], of te faks na 012 664 1281, of tepos na Posbus 17216, Lyttelton, 0140.Al diebriewe sal in ’n bundel opgeneem en per-soonlik aan die minister oorhandig word.

• Neem standpunt in op Facebook enTwitter.Indien jy opTwitter is, maak gebruik van diehashtag “#stopdiemoorde”.

• Doen navraag of ’n gemeenskapsveiligheids-netwerk in jou omgewing bestaan. Indien jy byhierdie veldtog aangeteken het, sal AfriForumbystand in hierdie verband verleen.

Die naakte waarheidWar of the Flea is ’n dokumentêre rolprentwaarin die realiteit van plaasmoorde on-dersoek word. Dié rolprent, wat tydensdie bekendstelling van AfriForum se Stopdie Moorde-veldtog vertoon is, is deurRian van derWalt vervaardig. Dit stel diekyker bloot aan die tragiese verhale vandie oorlewendes van plaasaanvalle enmense wat vriende en familie op hierdiewrede manier aan die dood moes af-staan.Verskeie kundiges en bekendepersoonlikhede maak hul verskyning indie rolprent. Verskillende perspektieweop die probleem, asook moontlike ver-duidelikings vir plaasmoorde word onderdie loep geneem.• Vyf lesers kan elk ’n kopie van dié

DVD wen. Stuur ’n e-pos met jou vollekontakbesonderhede voor 31 Oktober2012 na [email protected]. Sit“Plaasmoorde” in die onderwerplyn.

• Die DVD kan teen R180 bestel wordby www.waroftheflea.co.za

G

Kitsfeite oor plaasmoorde• Daar bestaan geen amptelike statistieke oor plaasmoorde nie omdat die regering weier

om dit as ’n prioriteitsmisdaad te hanteer.• Volgens die kriminoloog, prof. Christiaan Bezuidenhout, word een boer elke vyf dae in

Suid-Afrika vermoor. Hy meen ook dat dit gevaarliker is om ’n boer in Suid-Afrika tewees as wat dit is om ’n polisielid te wees.

• Die algemene moordsyfer in die wêreld is ongeveer 5 per 100 000 mense per jaar. Diemees onlangse moordsyfer in Suid-Afrika is 31,9 per 100 000 per jaar. Hoewel geen amp-telike statistieke oor plaasmoorde bestaan nie, raam die Instituut vir Sekerheidstudies (ISS)dat die plaasmoordsyfer drie keer hoër is as die algemene Suid-Afrikaanse moordsyfer. S

1 boer wordelke 5 daeVERMOOR

Foto:iStoc

kpho

to.com


nuus

waardig

Ontmoet die finaliste in ons fotokompetisieDeur Cilleste van derWalt

Suid-Afrika, ons mooiste land sonder gelyke, is vanjaar in sy volle glorie uitgebeeld in die honderde inskrywingswat vir die Solidariteit Tydskrif Fotokompetisie ontvang is. Dis nou tyd om die afdelingwenners van diekompetisie bekend te stel en te wys watter foto’s met trots sê: My huis is hier! Ontmoet die wenners vanelke kategorie en vind uit wat hulle geïnspireer het om in te skryf en wat hul gunsteling plek in Suid-Afrika is.

Kategorie: laerskool, plekke“My ma en pa is lief vir foto’s neem en die gogga het my ook beetgekry.Ek het ingeskryf omdat ek mal is oor fotografie en my gunsteling plek inSuid-Afrika is die Drakensberge, omdat dit die hele jaar so mooi is daar.”

Kategorie: hoërskool, natuur“Ek is mal daaroor om in die buitelug te wees en stel baie belang in natuur-fotografie, dus is dit gepas dat my gunsteling plek die Krugerwildtuin is. Daaris niks soos om oomblikke uit die natuur met jou kamera vas te vang nie.”

Kategorie: hoërskool, swart & wit en sepia“Toe my pa my vertel het van die kompetisie, het ek besluit ek moet diemooi wat ek al afgeneem het met ander deel. Die Bosveld is my gunstelingplek. Dit is besonders wanneer die wolke en son nuwe kleure in die lug verf.”

Kategorie: hoërskool, abstrak“Ek het ingeskryf om my foto met die wêreld te deel. Ek neem graag alleswat my oog vang af omdat dit iets vertel. Stilbaai is sonder twyfel my gun-steling plek in Suid-Afrika oor al ons onvergeetlike vakansies daar.”

Marlize Pretorius Damian Ivan

Elbe Kilian Michelle Oosthuysen


nuuswaardig

Kategorie: volwasse, swart & wit en sepia“Ek dink my inspirasie het te doen met soveel gebeurtenisse binne-in enrondom ’n mens, en om dit wat jy ervaar met ander te deel. My gunstelingplek is die bos, veral die Krugerwildtuin.”

Kategorie: volwasse, plekke“My grootste passie in die lewe is fotografie en die beste geleentheid omdit met ander te deel, is ’n fotokompetisie. Ek hoef nie lank te dink aan mygunsteling plek nie: Die Kaap sonder twyfel. Dit is prentjiemooi.”

Kategorie: volwasse, natuur“Ek het ingeskryf omdat dit ’n manier is om die grootsheid van die Skep-ping en die mooi van ons land met ander te deel. Daar is so baie mooiplekke, maar as ek een moet uitsonder, sal dit die Kgalagadi wees.” >>>

Kategorie: volwasse, mense“Ek het hierdie geleentheid benut omdat ’n mens op dié wyse mense selewens kan verryk en blootstel aan die wonderlike wêreld waarin onswoon. Oral waar ek gaan, vind ek iets waarvan ek hou.”

Lize Hill

Melinda Els

Geo JoosteJohann Britz

nuus

waardig


Kategorie: volwasse, abstrak“Hierdie is die eerste fotokompetisie waarvoor ek ingeskryf het. Een vanmy gunsteling plekke isWaenhuiskrans (Arniston), waar ek met laagwaterin die grot kan kruip en die grootheid van God en Sy natuur kan beleef.”

Kategorie: hoërskool, natuur“Ek neem al vir ses jaar foto’s en het ’n passie vir fotografie. My gunstelingplek in Suid-Afrika is beslis Struisbaai. Twee magtige seestrome kom hierbymekaar en dit boonop aan die suidpunt van Suid-Afrika!

Kategorie: hoërskool, mense & hoërskool, plekke“Ek is mal oor fotografie en om aan kompetisies deel te neem, gee my dienodige ondervinding. My gunsteling plek in Suid-Afrika is vir seker dieKrugerwildtuin, want daar is oneindig baie fotografiegeleenthede.”

Nelie Bothma

FJ Booysen Dieter Pey

Hou die volgende uitgawe dop om uit te vind wie diealgehele wenner en die publiek se gunsteling is.*

Die finaliste van die Solidariteit Tydskrif Fotokom-petisie staan die kans om hul stokperdjie na ’nnuwe vlak te neem danksy Kraal Uitgewers sePaul Alberts-fotografiebeurs.Al twaalf finaliste vandié kompetisie sal in September ’n gelykegeleentheid kry om vir dié jaarlikse beurs vanR20 000 aansoek te doen.

Die fotograaf Paul Alberts is veral bekend virsy fotografie van Suid-Afrikaanse kinders (soosgesien in Children of the flats en Some evidence ofthings seen: Children of South Africa), bejaardes(soos gesien in Faces of Age) en bekende Suid-Afrikaanse kunstenaars (In Camera: Portraits ofSouth African Artists).

Alberts, ’n gebore Pretorianer, het as joernalisby verskeie groot koerante gewerk en hy wasook die kunsredakteur van Die Burger. Teen 1975begin hy sy loopbaan as voltydse vryskutfotograafen in die daaropvolgende jare reik hy verskeietreffende fotoboeke uit. Verskeie van sy foto’s isook in onder andere die VSA en Europa vertoon.In 2002 is Alberts deur die Suid-Afrikaanse Aka-demie virWetenskap en Kuns vereer vir sy uit-sonderlike bydrae as fotograaf.

Alberts is in November 2010 ná ’n stryd teenkanker oorlede, maar hy het ’n prysenswaardigenalatenskap in die vorm van Kraal Uitgewers, vandie treffendste dokumentêre foto’s in die Suid-

Afrikaanse geskiedenis en van die grootste werkeoor die Anglo-Boereoorlog.

Volgens Johan Kruger, hoof van Solidariteit sekommunikasie- en navorsingsafdeling, is die toe-kenning van die Paul Alberts-fotografiebeurs asdeel van die Solidariteit Tydskrif Fotokompetisiegepas.“Paul se fotografie was die perfekteuitbeelding van die tema,My huis is hier! ’n Uit-stalling van sy werk wat tans in NewYork enbinnekort ook in die Kaap te sien is, behoort viralmal wat fotografie as loopbaan oorweeg, ’naansporing te wees, aangesien dié beroep ’nmanier is om jou nalatenskap te laat voortleeflank nadat jy jou laaste voetspore getrap het.” S

Paul Alberts-fotografiebeurs van R20 000 wink vir een finalis

Dieter Pey

nuuswaardig

Sak en pak terug na SA

edert 2003 gee Afriforum se Kom HuisToe-veldtog raad aan Suid-Afrikaners watuit die buiteland na Suid-Afrika terugkeer.Tans veroorsaak die internasionale eko-

nomiese insinking dat mense minder migreer,maar hulle kom en gaan tog steeds. Dit bly inte-ressant om te verneem waarom mense wat metgroot opoffering en moeite ’n suksesvolle be-staan in die buiteland gevestig het, alles prysgeeom na Suid-Afrika terug te kom en te sê “Myhuis is hier!”

Familiebande bly oorweging nommer een. Náemigrasie besef mense die waarde van ’n net-werk van familie en vriende aan wie jy jou niehoef te verduidelik nie, en wat jou lewenspad virjare saam beleef het. In tye van nood is hulle jouvangnet, of jy hulle s’n – ’n lojaliteit wat bloedver-wantskap of tyd verg om gesmee te word.

Tweedens is daar die weer. Diversiteit is die

derde groot oorweging. Wildtuingeesdriftigesvind dit moeilik om aan die min plant- endierespesies in lande soos Australië en Nieu-Seeland gewoond te raak. In baie lande is diekulturele verskeidenheid en verdraagsaamheidook minder as in Suid-Afrika en waar ’n samele-wing hoofsaaklik in een taal funksioneer, kansosiale Suid-Afrikaners gou die roesemoes vanons tale mis. Die Suid-Afrikaanse onderwysstelselis ’n vierde vername rede waarom ouers terug-keer. Ons het steeds van die beste skole terwêreld en is oorwegend ’n moreel konserwa-tiewe samelewing.Ouers hou van die dissipline infunksionele Suid-Afrikaanse skole en Afrikaanseouers hou van die feit dat kinders hier inAfrikaans kan skoolgaan.

Die vernaamste rede waarom emigrasiemisluk – dit wil sê, waarom mense na hul landvan herkoms terugkeer, of elders aanbly, maar

ongelukkig voel – is persoonlike aanpassings-kwessies. Een van die Suid-Afrikaners watteruggekeer het, beskryf dit so: “Ek moes eersweggaan en baie swaar kry om te besef ons landis die beste plek op aarde vir my! Die verlangehuis toe was ’n konstante kol op my maag – virvyf jaar lank!”• Alana Bailey is adjunk uitvoerende hoof van Afri-

Forum. Stuur navrae oor die Kom HuisToe-veldtog na [email protected] S

Deur Alana Bailey

S

Foto:iStoc

kpho

to.com


nuus

waardig

Koffie, koerante en die krag van saam staan

is ’n koel wintersmiddag so ’nmaand of wat gelede toe ek ’noproep by my kantoor ontvang.“Dag, Willie,” groet ’n stem van in

die sestig, met ’n Hollandse aksent, aan dieander kant.

Ek herken sy stem. Dis dr. Evert van Dijk, ’nekonoom wat konsultasiewerk doen vir ver-skeie ondernemings en wat ek nou al reedsgoed leer ken het danksy sy getroue onder-steuning van AfriForum se regsaksies.

“Onthou jy moet nog my en ander se by-draes vir jul regsfonds kom haal,” herinner hymy. Kom maak sommer ’n draai by my huis, dandrink jy ’n koppie koffie saam.”

En so neem ek die eerste beste geleentheidom by Oom Evert se huis ’n draai te maak – ’nwoonstel in ’n rooi baksteenblok op een vanSchoemanstraat se oostelike hoeke.

Hy wag my by die hek in en nooi my in vir’n koppie koffie. Die woonstel is eenvoudiggemeubileer en in die huis hang die geur vansigarette en sterk koffie. Hy verdwyn in diegang op pad na die kombuis om koffie te skink.

Rondom my sien ek ’n hoop koerante opdie een tafel. Dit is hoofsaaklik koerante uitAustralië, Nieu-Seeland en Nederland. Teendie muur is ’n geraamde uittreksel uit ’n ouNederlandse koerant “Vry Nederland” watverskyn het kort ná die bevryding vanNederland uit Nazi-oorheersing in 1945.“Vryheid” is die opskrif daarvan – met ’nlandkaart wat Nederland – soos in 1945 –uitbeeld. Op dieselfde muur is ’n bekende

aanhaling van die destydsepremier van Brittanje,Winston Churchill:“We shall go unto the

end; we shall defend ourIsland; whatever the costsmay be, we shall fight on thebeaches; we shall fight in thefields and in the streets; weshall fight in the hills; we shall never surrender.”

Oom Evert kom te voorskyn met tweebekers swart koffie en sy tjek vir AfriForum seregsfonds.“OuWillie, julle moet hierdie strydvoortsit.” Hy lyk opstandig: “My kinders het niekans gesien hiervoor nie. Hulle het gepak virPerth. Hulle sê die oormag is te groot. Maar dieoormag kan nooit te groot wees nie, my en my

eerste vrou se ouers het in die dorpie Ermeloin Nederland die Jode weggesteek en beskermteen Nazi-vervolging. Die Nazi’s was 40 miljoen– en ons het hulle weerstaan!”

Hy wys triomfantlik na die geraamde Ne-derlandse koerant teen die muur.

Die hoop koerante is nie om dowe neuteop die tafel gepak nie. Hy wys hulle die een nádie ander vir my. Op die een onlangse koerantword aangekondig hoe ’n nalatige Australiesedokter 96 van sy pasiënte met hepatitis-Cbesmet het. Die ander koerant kondig aan hoe

honderde Australiërs hulle werk gaan ver-loor weens ekonomiese probleme by onderandere Hastie. Verder noem hy datAustralië die hoogste per capita dwelm-misbruik in die wêreld het.

“Jy sien,Willie, dit is glad nie so roos-kleurig in Australië nie. Die probleem is,ons mense wyk uit soontoe en as hulledaar kom, moet hulle hulself deurgaansregverdig. Maar ons wat hier is, moetaanhou stry.”

Die kuiertjie by Oom Evert is tevinnig verby. Met die hoop Australiese

koerante onder die arm groet ons en ek ver-trek. Op pad terug vang my oog die bordjievan Schoemanstraat wat in rooi doodgetrek isen vervang is met “Francis Baard Street”.KoninginWilhelminalaan is eweneens vervangmet “Florence Ribeiro Street” en ek dink weeraan die aanhaling van Churchill op die muur:“…we shall fight them in the streets… we shallnever surrender…” S

DeurWillie Spies

D We shall go unto theend; we shall defend ourIsland; whatever thecosts may be, we shallfight on the beaches; weshall fight in the fieldsand in the streets; weshall fight in the hills; weshall neversurrender.

“

Foto’s:

iStockph

oto.co

m

”


nuuswaardig

n accordance with our marketing EE requirements, this role isdesignated for African Black candidates.”Dit was hierdie sinonderaan sommige advertensies van die winkelgroepWoolworths wat die drukpot oor die onbillikte toepassing

van regstellende aksie opnuut laat oorkook het.Volgens dr. Dirk Hermann, adjunk uitvoerende hoof van Solidariteit,

is dit duidelik dat Woolworths glo dat die hele werkmag van die privaatsektor ’n spieëlbeeld van die demografiese samestelling van die ekono-mies aktiewe bevolking moet wees.

“Hierdie manier om regstellende aksie toe te pas, het in die staats-diens begin en duidelik nou oorgespoel na die privaat sektor. Diewetlike grondslag vir hierdie argument is onduidelik. Dit lyk asof grootmaatskappye eenvoudig die staat se voorbeeld oor die toepassing vanregstellende aksie volg en óók kwotabeleide vir poste begin instel.

“DieWet op Gelyke Indiensneming maak nie voorsiening vir dieuitsluiting van enige ras wanneer dit by aansoeke kom nie. Hierdieadvertensies kom neer op ’n absolute kwota, wat die wet doelbewusverbied. Dis ons mening dat hierdie rassebenadering tot regstellendeaksie geen wetlike of morele grondslag het nie en ’n immorele en on-praktiese benadering tot die toepassing van regstellende aksie is.”

Solidariteit het in reaksie opWoolworths se advertensies ’n groot-skaalse openbare veldtog van stapel gestuur. Die veldtog, met die klink-reëlWoolworse: Making a differentiation, is op sosiale media gedryf en hetduisende protesboodskappe aan Ian Moir, uitvoerende hoof vanWool-worths, ingesluit.

Duisende Suid-Afrikaners het deelgeneem aan een van die grootstesosiale-mediaveldtogte wat Suid-Afrika nóg gesien het. Solidariteit seinskrywings oor dieWoolworths-veldtog op die Solidariteit Bewegingse Facebook-blad was in die eerste week meer as 19 500 keer aktief opdié sosiale netwerk versprei. Verder was daar in dié tyd bykans 26 000twiets oor #Woolworths en #Woolies wat minstens 16,8 miljoen keerop Twitter verskyn het. Intussen het honderde mense deur middel vanbriewe en SMS’e hul ongelukkigheid metWoolworths uitgespreek.

Solidariteit hetWoolworths voorts in ’n brief uitgedaag om sy beleidvan absolute verteenwoordiging op grond van die land se rassedemo-grafie in die arbeidshof te verdedig. Die vakbond het voorgestel datWoolworths en Solidariteit die hof gesamentlik nader om uitspraak tekry oor of Woolworths se omstrede advertensiebeleid aan dieWet opGelyke Indiensneming voldoen.• Teen druktyd was daar nog geen aanduiding of die winkelgroep

Solidariteit se uitdaging sou aanvaar nie. S

Woolworths moetsê oor regstelbeleidDeur Moira-Marie Kloppers

“I

Foto:iStoc

kpho

to.com

ie minister van arbeid, Mildred Oli-phant, het onlangs twee wysigings-wetsontwerpe vir publiekekommentaar gepubliseer. Belang-

hebbendes is deur die minister uitgenooi om opdie voorgestelde wysigings aan dieWet opArbeidsverhoudinge en dieWet op BasieseDiensvoorwaardes kommentaar te lewer. Solida-riteit het ook op die voorgestelde wysigingskommentaar gelewer en is in Julie genooi om dieparlementêre portefeuljekomitee vir arbeid hier-oor toe te spreek.

Die voorgestelde wysigings aan dié wette volgop die terugtrekking van vier wysigingswette watin 2010 vir kommentaar gepubliseer is. Hierdiewysigingswetsontwerpe is aan felle kritiek uitverskeie oorde onderwerp en is uiteindelikteruggetrek om verander en verbeter te word.Hoewel die jongste wysigingswetsontwerpe indie algemeen beter geskryf en versorg is, bevatdit steeds wysigings wat by die implementeringdaarvan ingrypende gevolge vir die arbeidsmarksal inhou.

Solidariteit het in sy voorlegging twee be-langrike verskille tussen die huidige en die vorigeproses duidelik gemaak. Die eerste verskil tussendie vorige en die huidige proses is dat al vier dievorige wysigingswetsontwerpe onderworpe wasaan ’n regulatoriese impakstudie om te bepaalwat die kumulatiewe uitwerking van hierdiewette sou wees, indien dit aanvaar sou word. Diehuidige twee wetsontwerpe is nie onderwerpaan só ’n studie nie, ten spyte daarvan dat dieinhoud daarvan heelwat anders is as dié van dieeerste stel wette. Solidariteit het versoek dathierdie wysigingswetsontwerpe aan so ’n impak-studie onderwerp moet word voordat ditenigsins aanvaar word.

’n Ander belangrike verskil wat Solidariteituitgewys het, is dat die wysigingswetsontwerpe indie onlangste proses stuksgewys voorgelê wordvir kommentaar. Tydens die vorige proses is dievoorgestelde wysigings aan dieWet op GelykeIndiensneming sowel as ’n nuwe wetsontwerp,dieWetsontwerp op Indiensnemingsdienste,saam met die wysigings aan dieWet opArbeidsverhoudinge en dieWet op GelykeIndiensneming vrygestel. Dit is ’n belangrikeproses omdat die kumulatiewe uitwerking van alhierdie wette beoordeel moet word wanneerkommentaar daaroor gelewer word. Solidariteithet ook hierdie punt aan die portefeuljekomitee

uitgewys as iets wat aandag behoort te geniet.Beide die nuwe wysigingswetsontwerpe is

gefokus daarop om die omstandighede vanwerkers te verbeter. Die voorgestelde wysigingsaan dieWet op Arbeidsverhoudinge fokus sterkdaarop om werkers wat binne die tydelikeindiensnemingdienstesektor werksaam is, seposisie te verbeter.

Anders as die voorgestelde wysigings wat in2010 uitgesit is, word tydelike indiensnemings-dienste, oftewel arbeidsmakelaars, nie uit die wetgeskryf nie, maar word strenger maatreëls vir diebestuur van die bedryf voorgestel. Ander voor-gestelde wysigings sluit maatreëls in om dieindiensneming van werknemers wat onder ’nbepaalde salariskerf verdien, te reguleer, asookom werkers wat op vastetermynkontrakte of astydelike werkers in diens geneem word, seposisie te verbeter.

Die voorgestelde wysigings aan dieWet opBasiese Diensvoorwaardes is onder meer daaropgemik om die stelsel van arbeidsinspekteurs te

hersien en om kinderarbeid en gedwonge arbeidhok te slaan deur verhoogde boetes.

Tydens die voorlegging aan die komitee hetSolidariteit deurgaans uitgewys dat sy eersteprioriteit by sy lede lê. Daarom ondersteunSolidariteit werkbare wysigings wat werkers seregte beter sal beskerm en hul werkomstandig-hede sal verbeter.

Solidariteit het egter sy kommer uitgespreekoor die onbedoelde uitwerking wat die wysigingsop die arbeidsmark kan hê. Strenger regulering,soos voorgestel in die wysigingswette, sal nood-wendig ’n verhoging in die koste van arbeidteweegbring. Die gevolge hiervan is dat hierdiekosteverhoging waarskynlik sal lei tot werkver-liese, iets wat juis die werker sal benadeel.

Dit bly dus noodsaaklik om ’n impakstudie telaat doen ten einde nie onkant betrap te worddeur die uitwerking wat die wysigings op diearbeidsmark sal hê nie.• Johan Kruger is hoof van Solidariteit se kommu-

nikasie- en navorsingsafdeling. S


nuus

waardig

Impakstudie nodig oor wetswysigingsDeur Johan Kruger

D

Foto:iS

tockph

oto.co

m


n the second edition of the Solidarity Research Institute’s (SRI)quarterly labour market report, the SRI commented on issuessuch as interference in the mining industry, teaching and compul-sory work periods in the public sector for all graduates, the use

of pensions and annuities for state purposes, the struggling platinummine industry, and the KT/Telkom transaction.

In its analysis of the above, the SRI aimed to determine how theseissues will influence the so-called “employment window”. An openemployment window exists when a potential employer is willing tooffer remuneration that exceeds the lowest wage a potential em-ployee is willing to accept. When employment windows areartificially closed, unemployment results. For example, an employee’seffective wage may be lowered through certain taxes, or anemployer’s pool of resources from which to pay wages may bediverted to undesirable, non-wage labour costs.

In the case of the KT/Telkom transaction, the transaction wouldhave had a positive effect onTelkom, to such extent that it couldhave opened many employment windows that were previouslyclosed. Now that the cabinet, representing government as the ma-jority shareholder inTelkom, has decided that the transaction will notgo ahead, it is likely to affectTelkom’s ability to retain and gain marketshare.This would, in return, result in a negative work and employ-ment environment forTelkom’s employees.

KT has made a major contribution to making South Korea aworld leader with regard to access to telecommunications. If Telkomand KT had been able to cooperate, some of KT’s knowledge andexperience of turning a state-owned telecommunications companyinto an innovative, market-oriented company could have been uti-lized byTelkom.

The loss of R3.3 billion additional capital will also affectTelkom’sability to expand, as raising capital from other sources will likely bemore expensive. If Telkom cannot raise enough funds, it may affectthe company’s ability to maintain its infrastructure.This would resultin reduced access to telecommunication services and higher pricesfor such services.As most businesses still rely, either directly orindirectly, onTelkom’s infrastructure for their telecommunicationneeds, reduced access and higher prices will impact nearly everySouth African employer. This reduces employers’ resources for theirworkers’ remuneration, leading to employment windows closing.• For more information on the KT/Telkom transaction and other events

mentioned in this article, visit http://www.navorsing.co.za/solidariteit-arbeidsmarkrapport-k22012/ to dowload the full version of theSolidarity Research Institute’s quarterly labour market report. S

Negative impact ofcancelledTelkom dealBy Piet le Roux, Paul Joubert & Inge Strydom

Inew

sworthy

Photog

raph

:iStockph

oto.co

m


newsw

orthy

he trade union Soli-darity referred a caseof unfair discrimina-tion on the grounds

of race to the Labour Court, inorder to force the South AfricanPolice Service (SAPS) to promotethree police members in terms ofits new ranking system.These po-lice members have almost 80years’ experience combined.

Dirk Groenewald, head of Solidarity’sLabour Court Division, says it is one more wayin which the SAPS enforces quotas in terms ofits affirmative action plan based on nationalracial demographics, failing to appreciate expe-rience at the cost of service delivery.

“On 20 April 2010, the SAPS introduced anew ranking system whereby two new ranks –lieutenant and major – were established to af-ford warrant officers and captains the opportu-nity for promotion.The available positions in theranks of captain, lieutenant and major were di-vided into groups according to race and gender.

“Although the number of positions allocatedto each race and gender group was not dis-closed, it is clear that the SAPS is in this case alsofollowing a mathematical racial approach in orderto fill the positions in terms of its national affirma-tive action plan. Last month, Solidarity filed pa-pers to petition the Labour Court to declare theSAPS’s affirmative action plan invalid in its entirety,as it contravenes the Employment Equity Act andthe Constitution of South Africa.”

Groenewald says only 9% of the availablelieutenant and major positions have been allo-cated to white people.“This means that whitesmeeting the minimum requirements for pro-motion thanks to the new ranks cannot bepromoted because the available positions allo-cated to whites have already been filled.This isdespite the fact that several employees fromthe designated group, with much less seniority,have been promoted because more positionshave been allocated to their race group.”

Solidarity is conducting the court case onbehalf of Johannes van derWalt, Monty Stoneand Natascha le Roux. More about these cases:1. Johannes van derWalt is a white employee

with 28 years’ service, currently holding therank of captain. He was not considered forpromotion to major. Van derWalt filed agrievance in this regard in August 2011.Thenext month he was informed that the mostsenior members, limited to the number ofpositions per each race group, were con-sidered for promotion and that not all themembers meeting the minimum promotioncriteria could be promoted.The case wasreferred to the Commission for Conciliation,Mediation and Arbitration (CCMA) andlater to the Labour Court.

2. Monty Stone is a white employee with 29years’ service, currently holding the rank ofcaptain. In June 2011, Stone received a docu-ment with the names of 62 candidates whohad been promoted to major in Gauteng.However, his name was not on the list. Hefiled a grievance on the same day. In July 2011,Stone was also informed that not all themembers meeting the minimum criteriacould be promoted.The case was referred tothe CCMA and later to the Labour Court.

3. Natascha le Roux is a white employee with22 years’ service, currently holding the rankof warrant officer. Le Roux has alreadyacted in several senior positions, includingDivisional Commander with OrganisedCrime in East London, a position for acaptain. In January 2012, Le Roux filed agrievance when it came to her attentionthat several colleagues, mostly junior to her,had been promoted. In February, she toowas informed that not all the membersmeeting the minimum criteria could be pro-moted. The CCMA referred the case to theLabour Court in April. S

No equal opportunities inthe SAPS, says SolidarityBy Nico Strydom

T

Saak teen twee vanpolisie teruggetrekDie strafregtelike saak teen adjudant-offi-sier Jannie Odendaal en konstabel AbelTwala is verlede maand teruggetrek, maardie twee polisielede sal moontlik eers inOktober weet of hulle uit die polisie ge-skors gaan word.

Odendaal enTwala het in die spervuurgekom nadat hulle die voertuig waarinWinnie Madikizela-Mandela op 30 De-sember 2010 gery het, van die M1-Noordafgetrek het omdat die bestuurder nabewering roekeloos en teen ’n hoë spoeddeur die verkeer gevleg het. Hulle is inFebruarie 2011 met salaris en voordelehangende ’n interne ondersoek geskors.Solidariteit het Odendaal, ’n lid van dievakbond, ná afloop van die voorvalbygestaan in die opstel en indien vanklagte van dwarsboming van die geregteen Madikizela-Mandela en aanrandingasook roekelose en nalatige bestuur teenhaar bestuurder en lyfwag. Jacob OlebileMonare,Winnie Madikizela-Mandela selyfwag, het op sy beurt aanklagte vanintimidasie, aanranding en die rig van ’nvuurwapen teen Odendaal enTwalaaanhangig gemaak. In September verledejaar het die NasionaleVervolgingsgesagbesluit om Odendaal enTwala strafregtelikte vervolg terwyl die aanklagte teenMadikezela-Mandela, haar lyfwag enbestuurder laat vaar is.

Dr. Dirk Hermann, adjunk uitvoerendehoof van Solidariteit, sê Odendaal enTwalahet by verskeie geleenthede in die hofverskyn, maar die saak is telkens uitgestelomdat die dossier nie beskikbaar was nie.

“Die senior staatsaanklaer het egterbesluit om die aanklagte terug te trek.Onsondersoek nou die moontlikheid omMonare van kwaadwillige vervolging aan tekla, aangesien daar moontlik politieke in-menging in die saak was en die polisieledenie aangekla moes word nie, aangesienhulle net hulle werk gedoen het,” hetHermann gesê.

Solidariteit het ook versoek dat diearbeidsregtelike klagte teen Odendaal enTwala teruggetrek word en dat dieaanklagte wat destyds teen Madikzela-Mandela-hulle aanhangig gemaak is, weerondersoek word. S

Photog

raph

:iStockph

oto.co

m

nuuswaardig

Instituut dalk vriend van hof in Malema-saak

ie Instituut vir Grondwetlike enArbeidsregtelike Studies (IGAS) hetonlangs by die Hoogste Hof vanAppèl aansoek gedoen om toegelaat

te word as vriend van die hof in die Malema-haatspraak-appèlsaak. Met hierdie aansoek hoopdie instituut om relevante internasionale hofuit-sprake, asook uitsprake in die arbeidskonteks,onder die hof se aandag te bring.

Die saak dien tans voor die Hoogste Hof vanAppèl nadat Julius Malema en die ANC verlof totappèl toegestaan is om te appelleer teen dieuitspraak van die Gelykheidshof, wat in wesebepaal het dat die gewraakte lied “Shoot theBoer, kill the farmer” haatspraak uitmaak. Sedertdie appèl aanhangig gemaak is, is drie nuwe par-tye as vriende van die hof toegelaat. Die reëls vandie Hoogste Hof van Appèl bepaal dat ’n partyaansoek kan doen om as vriend van die hof

toegelaat te word om in wese ’n voorlegging aandie hof te doen wat die hof van hulp sal wees enverskillend sal wees van dit wat deur ander par-tye voor die hof gebring word.

Die Council for the Advancement of theSouth African Constitution,The Freedom ofExpression Institute en Section 16 NPC is ook asvriende van die hof toegelaat. Hierdie partye be-toog in wese dat “Shoot the Boer” ’n uitoefeningvan die reg op vryheid van uitdrukking is en dathierdie reg nie beperk behoort te wees nie. Diepartye voer verskeie redes hiervoor aan.

Die IGAS voer in sy aansoek om toelating asvriend van die hof aan dat daar sekere omstan-dighede is waar dit toelaatbaar is om die grond-wetlike reg op vryheid van uitdrukking te beperk.Dit voer verder aan dat die bevel wat in dieGelykheidshof gemaak is, wat in wese die singvan “Shoot the Boer” beperk, geregverdig is en

wel in die lig van ’n aantal Rwandese hofsake.Die IGAS dui aan dat soortgelyke en selfs

minder ernstige uitsprake in die Rwandesekonteks as aanhitsing tot volksmoord bestempelis en dat strafregtelike vervolging selfs hieropgevolg het.• Intussen het Solidariteit aanklagte van aanhit-

sing tot openbare geweld en intimidasie bydie Lyttelton-polisiekantoor in Centurion teenMalema aanhangig gemaak. Dit kom nadatMalema luidens berigte by verskeie myneonrus gestook het. Solidariteit het die geweldwat by Gold One se Modder East-goudmynby Springs uitgebreek het, aan Malema seuitlatings vroeër by Aurora se Grootvlei-myntoegeskryf, waar hy voormalige werknemersaangemoedig het om alle myne landwyd“onregeerbaar te maak”.

• Lees meer by www.solidariteit.co.za S

Deur Johan Kruger

D


promosie

Begeesterde sakeman, ’n passie virdrukkers en ’n oog vir detail. Dít isdie bestanddele wat ZeroplusDrukkers die afgelope 20 jaar van

’n konserwatiewe begin in 1998 in die sitkamervan Gary van Dyk tot een van die mees toon-aangewende drukkers in die land laat groei het.

Van Dyk se oë blink wanneer hy oor diédrukkery spog.“Een van ons indrukwekkendstemasjiene is die Heidelberg Speedmaster SM 52wat die oorbruggingsmasjien tussen digitale enlitografiese drukwerk is,” verduidelik hy. Hierdiemasjien help om papier, ink, tyd en koste tebespaar, wat daartoe bydrae dat Zeroplus ’nbaie lae koolstofvoetspoor het en een van dieekovriendelikste drukkerye in Suid-Afrika is.

Zeroplus het oor die jare ’n onberispelikereputasie in die drukkersbedryf opgebou envoorsien drukwerk en diens van uitsonderlikegehalte teen bekostigbare pryse aan klein-

handelaars en die publiek. Zeroplus se uniekeaanlynbestelstelsel maak dit vir kliënte moontlikom op een platform bestellings te plaas, mate-riaal aan te stuur en betalings te doen. Kliëntekan hul bestellings en rekeninge enige tydaanlyn besigtig. Die vordering van bestellingskan ook van dag een af gemonitor word.Hierdie stelsel skakel onnodige telefoonop-roepe en e-posse uit en sodoende bespaar diekliënt tyd en geld.

Kliënte wat nie toegang tot grafiese ontwer-pers het om hul idees in ’n ontwerp uit tebeeld nie, kan van Zeroplus se professioneleontwerpdiens gebruik maak.Verder doen diedrukkery, soos alle groot drukkerye, beidelitografiese en digitale drukwerk asook bind-werk en lewer die voltooide produk af.

VolgensVan Dyk het Zeroplus se ontwerp-diens aan die publiek die groot behoefte aandeeltydse opleiding vir grafiese ontwerpers

onder sy aandag gebring.“Ons wil graag ’nverskil maak en in jong talent belê. Daarombied ons nou ook nauurse kursusse in grafieseontwerp aan,” sê hy.

Intussen help Zeroplus ook om die geskie-denis van die drukkersbedryf lewend te hou.Van Dyk se liefde vir die bedryf het met ’n paarboekklampe begin en tot ’n volwaardige vieringvan Suid-Afrika se ryk drukkersbedryfgeskie-denis gegroei. Die eerste en enigste drukkers-museum is deur Zeroplus inVillieria, Pretoriagestig en kan weekdae gratis tydens kantoorureop dieselfde perseel as die Op die Plaas-restau-rant besoek word.

“Die museum spog met toerusting wat uit1750 dateer. Die Colombiaanse pers in diemuseum dateer uit 1853 en die Albaanse persuit 1880.Albei dateer uit dieselfde tyd toe dieeerste drukperse gebou is, ná die Gutenberg-houtdrukpers.

Zeroplus: Ons druk enigiets behalwe geld

’n

Foto:iStoc

kpho

to.com


nuus

waardig

olgens die interdik mag die DKD nievoortgaan om die pos te vul waar-voor ’n Solidariteit-lid, Christo Febru-ary, aansoek gedoen het voordat die

hofsaak wat Solidariteit namens vyf DKD-werk-nemers by die arbeidshof in Kaapstad aanhangiggemaak het, aangehoor is nie.

In sy betoog het regter Robert le Grangegesê dat Solidariteit aan al die vereistes van ’ndringende aansoek voldoen het. Die vakbond hetook daarin geslaag om ’n prima facie-saak vironbillike diskriminasie uit te maak.

Die regter het gesê die DKD het teenFebruary gediskrimineer op grond van sy ras,maar dat niemand aangestel of bevoordeel is nie.Hy het ook gesê die DKD wil ten alle kosteabsolute kwotas bereik en dat dieWet op BillikeIndiensneming dit nie toelaat nie.

Solidariteit het intussen aangekondig dat hynog vyf sake teen die DKD se rasplan na dieKommissie vir Versoening, Bemiddeling enArbitrasie verwys het. Dit sal die totale getalregstellendeaksie-sake teen die DKD op 10 te

staan bring en die totaal teen die regering op 31.“Ons het besluit om die hofaksie teen die

DKD te verskerp.Daar is honderde mense watdeur die DKD se regstellendeaksie-plan benadeelword.Ons voorsien dat al tien sake gekonsolideersal word om dit die grootste regstellendeaksie-saak in Suid-Afrika te maak,” sê dr. Dirk Hermann,adjunk uitvoerende hoof van Solidariteit.

Al Solidariteit se sake teen die DKD fokus opdie departement se omstrede regstellendeaksie-plan. Volgens die plan moet die nasionale rasse-demografie in alle posvlakke weerspieël wordongeag die profiel van die provinsie of streek. Dienasionale rassedemografie van bruin werkne-mers in dieWes-Kaap is sowat 51%, terwyl dienasionale profiel sowat 8,8% van die totaal is. Ditbeteken dat die bruin werknemers in dieWes-Kaap deur regstellendeaksieprogramme van 51%na sowat 8,8% verminder moet word. Die gevolgis dat daar baie min of geen bevorderingsgeleent-hede vir bruin persone in dieWes-Kaap is nie.

Die DKD het tydens die aanhoor van dieaansoek om ’n interdik in die hof aangevoer dat

bruin mense oorverteenwoordig is in dieWes-Kaap, maar dat daar nie op grond van ras teenhulle gediskrimineer word nie, aangesien hullewelkom is om in ander provinsies om werk bydie DKD aansoek te doen.

Hermann sê die DKD se verweer is niksanders nie as ’n reuseprogram van sosialemanipulasie. “Die standpunt van die DKDbeteken dat regstellende aksie een van diegrootste sosialemanipulasie-programme in dieland sal wees, want oral waar mense oorverteen-woordig is, sal hulle verskuif moet word.

“Die uitsprake is dieselfde as dié van JimmyManyi, voormalige regeringswoordvoerder endestydse direkteur-generaal van arbeid, in 2010,naamlik dat daar ’n oorkonsentrasie van bruinmense in dieWes-Kaap is. Waar Manyi dit inteorie gesê het, doen die DKD dit in die praktyken verdedig dit dan ook in die hof.

“Solidariteit verlang nie net ’n beslissing dat sylede bevorder word nie, maar ook dat dieregstellendeaksie-plan van die DKD in sy geheelongeldig verklaar word.,” het Hermann gesê. S

Foto links: Christo February voor diearbeidshof in Kaapstad. Dr. Dirk

Hermann, adjunk uitvoerende hoofvan Solidariteit, spreek die media toe.

Solidariteit slaan eerste slag teen DKDSolidariteit het die eerste groot slag teen die departement van korrektiewe dienste (DKD) geslaan nadatdie arbeidshof in Kaapstad ’n dringende interdik teen die DKD se omstrede regstellendeaksie-plan toegestaanhet, skryf Nico Strydom.

V

Foto’s:

Reint

Dykem

a


snuus Nuus oor die bedrywe waarin die vakbond Solidariteit funksioneerasook kwessies wat jou in die wêreld van werk regstreeks raak.Bedryf

Lonmin unrest: The perfect storm

t is the first time since Nelson Mandela’srelease in February 1990 that media de-bates in South Africa are being dominatedby a single occurrence such as the Lonmin

Marikana unrest.So-called experts are still putting forward

the battle for members between the NationalUnion of Mineworkers (NUM) and the rela-tively new trade union in the mining sector, theAssociation of Mining and Construction Union(Amcu), as the reason for the unrest. It is alsoalleged that NUM’s shaky relationship withsome of its members in the platinum sector, aconsequence of a leadership battle which ledto Frans Baleni’s appointment as general secre-tary of the NUM, is now catching up on Baleni.

Undemocratic majority principleIt is a fact that the undemocratic majority princi-ple restricts a minority trade union’s organisa-tional rights in especially mining due to theprinciple of winner takes all, and a smaller tradeunion entering the sector has to do somethingspecial to become the majority trade union.What will it therefore require to challenge theNUM’s domination at Lonmin in particular?Theanswer:A trade union such as Amcu with ag-grieved leaders where the founder and presidentwas dismissed by the NUM in 2001, and its Lon-min organiser dismissed by the company in 2011.

ViolenceAmcu’s entry into Lonmin comes against thebackground of the recent closing of AquariusPlatinum’s Everest Mine after Amcu’s debili-tating slow strike and a wage demand of 112%,which eventually led to the laying off of almost2 000 employees in June 2012.After this Amcustepped into Aquarius’ Kwezi Mine in Kroondaland a labour dispute resulted in the death ofsix miners. In the meantime Amcu took up thebattle against NUM at the Impala PlatinumMine and due to labour violence another sixemployees paid with their lives.Amcu’s challenge at Lonmin was to recruit

members in a closed collective bargaining pe-riod after the NUM in October 2011 enteredinto a two-year wage agreement with the em-

ployer. To recruit members,Amcu had to cre-ate tension and expectations in the workplaceand rock drill operators with a generally lowliteracy level paved the way for Amcu to enterthe workplace.Amcu in this way played thesame card at Lonmin with promises of an in-terim increase in salaries.The result was thatnearly 3 000 of the 4 259 rock drill operatorsat Lonmin revolted “spontaneously” and de-manded better remuneration.To prevent theImpala loss of life, Lonmin met with the minersand created expectations of an improved re-muneration package after a R750 scarcity bo-nus was offered.Amcu and NUM were cir-cumvented and Solidarity’s warning to manage-ment regarding the company’s conduct andpossible consequences fell on deaf ears.Up to this point it had clearly been a labour

dispute, especially after the same group of al-most 3 000 rock drill operators once again ap-proached Lonmin management on Friday, 10August 2012 and this time with a demand for abasic salary of R12 500.The difference howeverwith this action was that the almost 3 000 rockdrill operators arrived at the workplace armedwith custom-made weapons.Amcu denied anyinvolvement in the illegal protest action.

MurdersNo formal salary demands were submitted and

the group went on a murder rampage that waspreceded by the serious assault of a large num-ber of non-striking employees, which includedthree Solidarity members. Eventually seven per-sons, being two security guards, two police offi-cers and three employees, were savagelymurdered by the strikers.The police officerswere bludgeoned to death with pangas a fewminutes after an agreement was reached withthe strikers that they would move to the infa-mous hillock (“Wonderkop”) and there laydown their weapons. In the skirmish three of thestrikers were shot and killed by the police, whichbrought the number of people killed to 10.The illegal strikers (with alleged murderers

in their midst) occupied the hillock and theservices of a sangoma was procured at R500per person to perform a ritual to protect theindividuals against the police’s bullets. In themeantime Amcu, who had initially denied thatthey had any connection to the strikers, nowacted as representatives of the strikers, whoheartily welcomed them.The Amcu leadership,however, never distanced themselves from thestrikers’ bloodthirsty murders or asked thestrikers to identify the murderers.After fourdays’ efforts toward negotiations between Lon-min and the police with Amcu and its followersmiscarried, Lonmin threw their hands in the airand declared that the anarchy in the workplace

By Gideon du Plessis

I

Gideon du Plessis, General Secretary of Solidarity, and Gerrit Viljoen and Hannes Robbertse, two full-time representa-tives of Solidarity at Lonmin, were part of the task team that negotiated the peace agreement at Lonmin.The agree-ment was signed by Solidarity, the NUM, Uasa and Lonmin’s management.Amcu did not sign the agreement, althoughit was involved in the negotiations. However, the other parties committed themselves to peace and negotiations.

Photograph:FelixDlangamandla

bedryfsnuus

had gotten the upper hand.The dispute wasleft in the hands of the police to restore thebalance of power. The rest, as the saying goes,is history and Marikana and Sharpeville arenow being mentioned in the same breath.

Remuneration of rock drill operatorsHowever, after the tragic shooting the mediabuzzed about the rock drill operators who werebeing exploited with a salary of R4 000 permonth. Solidarity found proof that the only em-ployees who earned approximately R4 000 permonth, that month either did not turn up fortheir shifts, or had returned from leave and theprevious month received a “salary leave” advance.Solidarity further established that the revisedtotal cost package of a rock drill operator at Lon-min is R10 512,65 per month.The latter doesnot include a monthly individual bonus, of whichthe aggregate is R1 057,14, and a monthly teambonus, with an aggregate of R1 862,55.

Perfect stormSolidarity and the NUM were critical of thestrikers and their representatives from the out-set, as since 10 August 2012 this has not beena labour dispute. You do not turn up at a salarynegotiation with a murder weapon, and if itmerely concerned socio-economic and socialconditions in the surrounding squatter camps,the jobless individuals who formed part of theprotest action and the women who demon-strated after the shooting, would have de-manded a job opportunity at Lonmin.What is clear, however, is the necessity to

restore order. These strikes will certainly spillover to other mines and instability is thebreeding ground for political extremists.If Lonmin can however resolve the crisis

successfully, they possess the blueprint for thesolution to South Africa’s problems.• Gideon du Plessis is General Secretary of

Solidarity. S

Groei en skuiwe invakbond se bedryweBennie Blignaut, voormalige hoof van dieelektriese, lugvaart- en Krygkorbedryf, hetSolidariteit se diens op 15 Julie 2012 verlaatná nagenoeg 20 jaar diens in die vakbond.Deon Reyneke, hoof van die metaal- en

ingenieurswesebedryf, het op 16 Julie dieleisels by Blignaut oorgeneem. Reyneke komuit die Eskom-bedryf en sien dus baiedaarna uit om weer ’n terugkeer tot diebedryf te maak. Reyneke sal egter steeds syverantwoordelikhede by die metaal- eningenieursbedryf behou.Ander veranderings vanweë dié skuiwe,

is dat die Krygkor-sektor ook nou deel vandie metaal- en ingenieurswesebedryf vormen dat die lugvaartsektor voortaan onderdie leiding sal wees van Marius Croukamp,hoof van die kommunikasie-, chemiese enprofessioneledienstebedryf. S


bedr

yfsnuus

Watter generasie is jy?DIE STIL GENERASIE• As kinders is hulle “gesien en nie gehoor nie”.• Gebore: 1930’s en 1940’s.• Kernwaardes: hardwerkend, kla nie maklik nie, gedissiplineerd, bly lewenslank by een werk,plig kom voor plesier.

DIE BABY BOOMERS• Het wonderlike ekonomiese groei ervaar en glo dus hulle het al die antwoorde, kan enig-iets bereik, of groter en beter doen. Was die eerste “yuppies”.

• Gebore: 1945 tot die 1960’s.• Kernwaardes: Hulle werk is hul lewe en bepaal hul identiteit, hulle werk harder as enigevorige geslag, rebelleer teen grenslyne, groei in voorspoed, en is idealisties en materialisties.

GENERASIE X• Word nie deur ander generasies verstaan nie.• Gebore: 1960’s tot 1980’s.• Kernwaardes: Ten gunste van verandering, apaties teenoor geslag, globaal bewus, tegno-geletterd, individualisties, informeel en behoeftes moet dadelik bevredig word.

GENERASIE Y• Is nie meer “teenagers” nie, maar “screenagers”.• Word groot met die rekenaar,TV en selfoon en kommunikeer op ’n ander manier.• Gebore: 1980’s tot 2000’s.• Kernwaardes: Lewensgehalte is waardevol, wil nie lang ure werk soos hul ouers nie en geldis net ’n middel tot ’n doel. S

Generasiegaping krap steeds in werkplek

enerasieverskille is deur die jare aldeeglik bestudeer, maar dit kansteeds ’n kopseer in die werkplekwees.As die jonges op hol gaan

met woorde soos gif, impressions, angry birds enandroid en jy verstaan g’n kop of stert daarvannie, óf jou kollega wat al meer gevorderd is injare verkies om jou eerder te kom sien as om ’ne-pos te stuur, dan het jy die algemeenste gapingin die werkplek teëgekom: Die generasiegaping.Volgens dr. Graeme Codrington, kenner van

nuwe tendense in die werkplek en medeskrywervan Mind the Gap! (saam met Sue Grant-Marshall,Penguin, 2004), is generasies groepe mense met’n gemeenskaplike ervaring oor ’n tydperk vansowat 25 jaar. Daar is tans vyf generasies, hoewelnie almal in die werkplek teenwoordig is nie. Diestilles, Baby Boomers, generasie X,Y en Z.Mensein dieselfde generasies is nie almal presies dieself-de nie, maar hulle deel tog in ’n mate dieselfdewaardestelsel.Die Baby Boomers (BB) en generasie X (GX)

enY (GY), wat soms oorvleuel, word almal tansin die werkplek aangetref, wat duidelik wys datgenerasieverskille wyd strek.Werkgewers moethulle gereed maak vir die GY’s wat buigsaamheid,vryheid en ’n gebalanseerde leefstyl as hul regbeskou, sê Cordrington-hulle in Mind the Gap!Vir die BB-base is dit ’n groot frustrasie dat dieGY’s nie hul voete soen nie. GY’s glo jy verdienrespek deur respek te wys en nie bloot omdatdaar ’n titel is nie.BB’s werk ongelooflik hard, harder as enige

vorige geslag, en word as “toegeeflike ouers”beskryf – ’n oorreaksie op hul eie strengopvoeding. Die grootste verskil tussen diegenerasies is kommunikasie. GY’s kommunikeerheeltyd, maar die gehalte is nie besonder hoognie, terwyl BB’s minder kommunikeer maar diegehalte is baie hoog.Die moontlike ontmoetingsplek vir die

generasies is media en tegnologie, soos iPods,selfone, die internet en kameras. BB’s isgefrustreer deur GY’s wat so afhanklik is vantegnologie: “Hoekom lees hulle nie koerante ofdoen dinge op die bekende manier nie?”BB’s verkies kommunikasie van aangesig tot

aangesig en GY’s doen dit aanlyn. As daar ’ngesonde balans tussen die voorkeurkommuni-kasiemetodes gevind kan word, sal dit wondereverrig. Wedersydse begrip is moontlik as dieverskillende generasies bewus is van die verskilleen waarom dit so is.

GDeur Cilleste van der Walt

Foto:iStockphoto.com



Niemand kan dieTOEKOMS voorspel nie,maar AFTREE is ’n gegewe!

aksentmedia•0824454513



0861 10 10 05

Aftreebeplanning


Daarom bied Solidariteit Finansiële Dienste ’n kundige adviesdiensin samewerking met Allan Gray om jou met jou aftreebeplanningte help. Laat ons jou vandag reeds help om jou oudag, wat dalknog ver voel, sonder vrees en propvol visie tegemoet te gaan!


bedr

yfsnuus

en van die beroepe wat grootliks deurtegnologiese ontwikkeling beïnvloed is, isdie administratiewe beroep. VolgensWilmaVermaak (foto), wat reeds vir 20

jaar as ’n administratiewe beampte by Solidariteitwerk, het die koms van die internet die manierwaarop ’n organisasie geadministreer word,drasties verander. “Dit het ons werk baie verge-maklik, omdat ons nie meer in toue by die pos-kantoor hoef te gaan staan nie.Ons kan nou metdie grootste gemak ’n e-pos aan iemand stuursonder om eers die kantoor te verlaat.”VolgensVermaak vergemaklik gespesialiseerde

rekenaarprogramme die verwerking en bergingvan inligting. “Waar ons vroeër deur dik boekemoes blaai om inligting op te spoor, kan ons van-dag bloot deur middel van ’n rekenaarprogramse soekfunksie die inligting waarna ons soekbinne enkele sekondes opspoor,” het sy gesê.

“Hoewel ons almal eers geïnti-mideerd was deur rekenaars, is dit’n groot verbetering vergeleke metdie tik-tak van die tikmasjien.”Die feit dat tegnologie vandag

meer bekostigbaar is as 15 jaargelede, het meegebring dat sake-ondernemings en organisasies kanbekostig om hul werknemers metdie jongste tegnologie toe te rus.“Met die koms van faksmasjiene

was dit nie ’n algemene verskynseldat elke sakeonderneming oforganisasie een besit het nie. Onsmoes steeds poskantoor toe gaan.Soms moes ons by ander ondernemings, wat welkon bekostig om ’n faksmasjien te koop, gaanaanklop,” onthouVermaak.Volgens Vermaak het die koms van selfone dit

makliker gemaak om navrae tehanteer en dringende boodskappeoor te dra. “In die verlede moes jymaar wag totdat jou baas weer by’n telefoon is voordat jy ’n bood-skap aan hom of haar kon oordra.”Benewens die gerief wat teg-

nologie vir die individuele werk-nemer teweeggebring het, hou ditvir organisasies en ondernemingsas ’n geheel ’n reeks voordele in.Die koms van die internet maakdit byvoorbeeld moontlik omduisende kilometers van diekantoor af werksaam te wees.

Ondernemings bespaar ook deurdat hulle vanvryskutwerknemers gebruik kan maak wanneernodig sonder om bykomende kantoorspasie temoet inrig. S

Basta tikmasjien! Hallo slimfoon en iPad!Van liasseerkabinette en tikmasjiene na elektroniese lêers en iPads.Van bultende vouers vol inligting naelektroniese databasisse.Van ’n geskarrel tot die druk van ’n knoppie. Hierdie is net ’n paar voorbeelde watillustreer hoe tegnologie oor die jare die omgewing waarin mense werk verander het, skryf Inge Strydom.

E

Foto’s:iStockphoto.com;CillestevanderW

alt

Die gewig van dieeerste rekenaar. Diérekenaar het ’n spasievan 167 m2 opgeneem.

27ton

industrynews

he proposed inclusion of subsection111(5) in the Labour Relations Actwill have an extremely negative im-pact on trade unions.This amend-

ment will result in trade unions who appealagainst deregistration having to suspend theiractivities for the duration of the process, whichwill have a destructive effect on unions andtheir members.Johan Kruger, head of Solidarity’s communica-

tion and research department, says the proposedamendment of Section 111 has the potential todevastate a trade union, even if its appeal againstderegistration eventually succeeds.“A tradeunion that is mistakenly deregistered will lose itsbargaining power, leaving thousands of workerswithout protection in the workplace.”The Labour Relations Act excludes unregis-

tered trade unions from certain rights thatregistered trade unions have in the workplaceeven though nothing prohibits the union from

continuing with its operations after deregistra-tion. An unregistered trade union can, amongstothers, not insist on access to the workplace,will not be able to insist on the deduction oftrade union subscriptions and levies by the em-ployer, cannot insist on trade union representa-tives being appointed in the workplace andcannot refer disputes to the Commission forConciliation, Mediation and Arbitration(CCMA).According to the proposed inclusion of sub-

section 111(5) in the Labour Relations Act,unions will have none of the above rights whenthey are deregistered even if appealing to theLabour Court against the registrar’s decision.Kruger says current legislation leaves open thepossibility for trade unions that appeal deregis-tration to still represent their members at theCCMA and during wage negotiations.Trade unions these days are by no means

only involved in labour matters. Over the years,

Solidarity has, therefore, extended its protectiveumbrella so that employees and their familiescan be supported in every phase of life. Soli-darity believes that institutions should be set upthrough which its members and their commu-nities can live.Kruger emphasises, however, that a trade

union that does not comply with the conditionsfor continued registration must accept that it willbe deregistered. Kruger says any trade unionmust still be able to go on with its activities untilthe process of appeal is concluded.The Labour Relations Act clearly and specifi-

cally stipulates what a trade union should doand what it has to provide to the Departmentof Labour in order to retain its status as aregistered trade union. Solidarity earlier re-quested an impact study on these and otherproposed amendments to labour legislation toevaluate the overall impact thereof on thelabour market. S

Amendment of legislation will have destructive effectBy Nico Strydom

T


bedr

yfsnuus

erwagte kosprysverhogings kan indie volgende paar maande diesmaak uit ons etes neem.Verhogingsin veral die prys van vleis, mielies,

mielieprodukte, eiers en melk kan oor dievolgende paar maande verwag word, sê PaulJoubert, senior navorser by die SolidariteitNavorsingsinstituut.“Die kosprysverhogings is hoofsaaklik weens

die huidige hoë prys van mielies. Die knellendedroogte in dieVSA, die wêreld se grootsteprodusent van dié graansoort, plaas baie drukop hul mielieprodusente en stoot mielieprysewêreldwyd die hoogte in, aangesien mieliesmaklik oor grense en tussen kontinente verhan-delbaar is,” verduidelik Joubert.In Suid-Afrika het dit reeds tot gevolg gehad

dat mieliemeel se prys van Junie 2011 tot Junie2012 met ongeveer 30% gestyg het. Mielies wordook in talle ander kosprodukte buiten mieliemeelgebruik, en hierdie produkte se pryse styg ook.Mielies word ook vir diere gevoer en ’n hoërmielieprys verhoog dus die insetkoste op hoen-derplase en by voerkrale vir ander diere.

Volgens Joubert het die Amerikaanseregering se aansporings vir die gebruik vanmielies in die produksie van biobrandstof ook’n invloed op die prys van dié voedselbron.Gestel 100 sakke mielies word gedurende ’nnormale jaar geoes, maar die regering vereisdat tien sakke uitgehou word vir biobrandstof.Dit verminder die aanbod van mielies vir dievoedselmark en verhoog die prys. Tydens ’ndroogte verlaag die totale produksie na 80sakke, met 10 wat steeds aan biobrandstofafgestaan moet word. Dit vererger net die te-kort aan mielies en lei tot hoër pryse as watandersins die geval sou wees.Hoewel daar definitiewe stygings in kos-

pryse is, is daar ook produkte wat nie veelprysverandering ondergaan nie.“Hou in gedag-te dat nie alle kos noodwendig gelyktydig duur-der word nie,” sê Joubert.In die tydperk waarin mieliemeel se prys

met 30% gestyg het, het koringmeel, margarien,kookolie, sout, tee, appels, en verskeie groen-tesoorte soos kool, blomkool, tamaties, uie enwortels se pryse byvoorbeeld gedaal of so te

sê onveranderd gebly.Daar bestaan ook ’n algemene persepsie

dat stygende brandstofpryse een van diehoofoorsake van stygende kospryse is. Dit isegter nie die geval nie. Hoewel brandstof wel ’ninset in die meeste kosprodukte se produksie-proses is, het dit in die meeste gevalle slegs ’nklein invloed.“Dit wissel natuurlik van produk tot produk,

maar dit bly gering,” verduidelik Joubert. ’nNoemenswaardige deel van die boer se inset-koste is die diesel wat benodig word om dielande te ploeg, te beplant, te bespuit en tebemes, en om die oes eindelik in te samel.Hierdie brandstofkoste word egter aangegaanlank voordat die finale kosproduk op die win-kelrak verskyn.“Selfs al is brandstof dan ’n noemenswaar-

dige insetkoste vir ’n boer, het dit nie sin om teverwag dat as brandstofpryse in ’n spesifiekemaand daal, kospryse ook in daardie spesifiekemaand moet daal nie.Ander faktore, soos diehuidige droogte in dieVSA, speel ’n baie groterrol,” meen Joubert. S

Hoë mielieprys druk kospryse nóg hoër

VDeur Cilleste van der Walt

Die persentasiewat die prys vanmieliemeel tussenJunie 2011 enJunie 2012gestyg het.

30%

Foto’s:iStockphoto.com

industrynews

olidarity struck a knockout blow againsttheTshwane Metro Council after theSouth African Local Government Bar-gaining Council (SALGBC) found the

metro guilty of unfair labour practice andordered the metro to redeploy WernerMeerholz in his post and compensate himretroactively.Meerholz, a member of Solidarity, was sus-

pended in 2006 and has since only been paidhis basic salary for, among other things,“readingthe newspaper” pending a disciplinary hearingthat never took place.Earlier this month the SALGBC ordered

that Meerholz be redeployed as an inspector attheTshwane Metro Police and that his officialwork equipment be returned to him. Themetro was also ordered to compensate Meer-holz with the difference between his annual

salary and the increases that came into effectsince 2006 as well as bonuses, if applicable.According to Johan Kruger, head of Soli-

darity’s communication and research department,Meerholz was suspended in September 2006after theTshwane Metro Council laid a chargeof misconduct against him. “Meerholz hasworked for theTshwane Metro Council since1990. His official work equipment was takenaway from him pending the result of his discipli-nary hearing.This hearing never took place.“In May 2008 Meerholz’s suspension was

lifted. However, he was not reinstated in hisprevious position nor was his official workequipment returned to him.”Kruger said that Meerholz was then trans-

ferred between different units including thehorse, road policing and administrative sections.From September 2010 to June 2011 Meerholz

worked in the section responsible for trafficmeters. He was transferred back to the ad-ministrative section because, according to themetro, he could not work with money since hewas not allowed to carry a firearm. The SouthAfrican Police Service had earlier confiscatedMeerholz’s firearm and had sent it for ballisticstests.The firearm was returned to him withoutany charges being laid against him. Later hisfirearm was again confiscated and never re-turned to him.“However, Meerholz had nothing to do in

the administrative section and read the news-paper the whole day long. He could not applyfor another post since the disciplinary hearinghad still not taken place.This hearing has stillnot been held despite tremendous pressure toconclude or alternatively dismiss the member’shearing,” Kruger said. S

Member redeployed as inspector at Tshwane Metro PoliceBy Nico Strydom

S


bedr

yfsnuus

• Die moontlikheid van ’n staking in diepetroleumsektor van die NasionaleBedingingsraad vir die Chemiese Bedryf(NBCCI) is ná meer as drie maande seonderhandelings afgeweer. Die werkgewersin dié sektor het vanjaar ’n 8%-verhoging,terugwerkend vanaf 1 Julie 2012, aangebied.Vir 2013 sal ’n loonverhoging van dieVerbruikersprysindeks (VPI) (van April2013) + 2% ingestel word. Die voorwaardehiervoor is egter dat indien die VPI naminder as 5% daal, die verhoging vir 2013nie minder as 7% sal wees nie en indien dieVPI bó 8% styg, die verhoging nie meer as10% sal wees nie.

• Solidariteit het ’n positiewe loonooreenkomsmet die bestuur van Paarl Medi-Clinic bereik.Verpleegpersoneel by dié hospitaal sal vanjaar’n verhoging van 8,66% op hul basiesesalarisse ontvang, terwyl administratiewe enondersteuningspersoneel ’n verhoging van8,04% sal ontvang. Daarbenewens is werkne-mers se skoftoelae met 7,5% verhoog.

• Solidariteit het op 16 Julie ’n erkennings-ooreenkoms by die steenkoolmyn Mooi-plaats Colliery bekom.

• Loononderhandelings in die papier- enpulpsektor van die Nasionale Bedingings-raad van die Hout- en Papierbedryf(NBHP) het ná ’n verlengde geskilrondte op24 en 25 Junie tot ’n einde gekom nadatvakbonde die werkgewers se finale aanbodvan 7% aanvaar het.

• Solidariteit kon daarin slaag om nege lede watby die Suidaanleg van Samancor in Meyertonwerk van moontlike aflegging te red nadat diewerkgewer sommige van die dienste by diéaanleg wou afskaf.

• Die jaarlikse loononderhandelings in diesaagmeulesektor van die NasionaleBedingingsraad van die Hout- enPapierbedryf (NBHP) het op 19 Julie teneinde geloop toe die vakbonde die werk-gewer se jongste aanbod aanvaar het. ’nLoonverhoging van 7% is ingestel.

• Solidariteit het onlangs ’n loonooreenkomsmet Barloworld Equipment Suid-Afrikaonderteken. Dié ooreenkoms geld vir alle

graad 1- tot 9-werknemers wat lede is vandie erkende vakbond by die maatskappy. ’nAlgehele loonverhoging van 8% sal vanaf 1Julie 2012 tot 30 Junie 2013 ingestel word.

• Die vakbond het in Julie ’n loonaandbod van7,5% in die nywerheidschemikalieësektorvan die Nasionale Bedingingsraad vir dieChemiese Bedryf (NBCCI) aanvaar. Diéooreenkoms geld terugwerkend vanaf 1Julie 2012 en sal tot en met 30 Junie 2013van toepassing wees.

• Solidariteit het op 19 Julie ’n loonooreen-koms met Gelita SA in Krugersdorponderteken. ’n Loonaanbod van 7% isingestel nadat Solidariteit ’n loongeskil nadie Kommissie vir Versoening, Bemiddelingen Arbitrasie (KVBA) verwys het.

• Die vakbond kon daarin slaag om afleggingsby Siba Pac en Iso-Span af te weer.Alte-same sewe lede sou deur hierdie afleggingsgeraak word. S

Só woeker vakbond regdeur ons landDeur Inge Strydom

Hoofkantoor

Witbank

Pretoria

Meyerton

Boksburg

Vaaldriehoek

Krugersdorp

Bellville

Foto’s:iStockphoto.com

bedryfsnuus

Werkverliese wag as wet gewysig word

res. Jacob Zuma het onlangs bevestigdat die regering beplan om maatskap-pye wat wanvoorstellings van hul eie of’n ander onderneming se swart ekono-

miese bemagtiging (SEB)-status maak, te beboetmet tot 10% van hul omset. Enige persoon, nienoodwendig slegs die eienaars of bestuur vanmaatskappye nie, wat enige maatskappy se SEB-status wanvoorstel, sal tronkstraf van tot tien jaaropgelê kan word.Die regering se voorgestelde drakoniese

wysigingswet op Breëbasis- Swart EkonomieseBemagtiging (BBSEB), wat wanvoorstellings salkriminaliseer, is strydig met sy voorneme omwerk te skep, aangesien dié wysigingswet eerderwerkverlies tot gevolg sal hê. Hoewel Solidariteitdie wanvoorstelling van ’n maatskappy se SEB-status afkeur, is die vakbond van mening dat dit ’nsimptoom is van ’n groter probleem wat aange-

pak moet word.Volgens Johan Kruger, hoof van Solidariteit se

kommunikasie- en navorsingsafdeling, sal dievoorgestelde wysigings aan die BBSEB-wet totgevolg hê dat voornemende sake-eienaars aanstrenger voorwaardes as voorheen moetvoldoen ten einde wettiglik ’n besigheid te bedryfen welvaart te skep. “Maatskappye wat hul SEB-status wanvoorstel, begaan moontlik bona fide-foute, aangesien die voldoeningsvereistes reedsingewikkeld is. Dié wat hul status willens enwetens wanvoorstel, doen dit moontlik as gevolgvan onder meer ’n tekort aan die vaardighedewat dié maatskappy benodig onder swartSuid-Afrikaners.“Die wysigings aan die wet sal die nakomings-

asook die administratiewe las op maatskappye endie staat verder vergroot. Die wysigingswet salook tot verdere onsekerheid lei, aangesien die

wet die begrip ‘wanvoorstelling’ uiters breeddefinieer. Maatskappye sal onder onredelike drukwees om nie foute te maak nie, aangesien hullekrimineel vervolg kan word.”Kruger sê die voorgestelde wysigingswet sal ’n

negatiewe uitwerking op die skep van nuwe le-wensvatbare werkgeleenthede hê, ’n verlammen-de effek op entrepreneurskap meebring, en selfstot die sluiting van bestaande ondernemings lei.“SEB bevoordeel slegs ’n klein groep mense,

terwyl die welvaart nie deursyfer na diegene watbemagtiging nodig het nie. Die regering verkeeronder ’n wanindruk indien hulle dink dat strengerwetgewing werkskepping en ekonomiese groeigaan bevorder.”Solidariteit glo die beste manier om vir mense

toekomshoop te gee en transformasie teweeg tebring, is om hulle met kennis toe te rus om hulplek in die samelewing te kan volstaan. S

Deur Cilleste van der Walt & Nico Strydom

P


prom

osie

et meer as 20 000 navrae perweek en meer as ’n miljoen uit-betalings wat aan meer as 400 000voormalige lede van die metaal- en

ingenieursbedryf se aftreefondse, die Inge-nieursindustrieë Pensioenfonds (EIPF) en dieMetaalindustrieëVoorsorgfonds (MIPF) gedoenmoet word, is dit nie verbasend dat Mibfa sedienssentrum ’n miernes van bedrywighede isnie. Meer as 2,5 miljoen mense sal waarskynlikkan voordeel trek uit dié surplusverdeling seuitbetaling van ongeveer R35 miljard.MIBFA is besig om die voormalige lede van

die MIPF en EIPF skriftelik in kennis te stel vandie uitbetalings wat hulle kan verwag. Diemeerderheid van hierdie uitbetalings sal naverwagting teen die einde van die jaar afge-handel kan word.Vanweë die groot hoeveel-heid uitbetalings wat gedoen moet word, is ditongelukkig nie moontlik om vir elke lid ’n pre-siese uitbetalingsdatum te gee nie, maar elke lidse uitbetalingsbedrag sal mét rente betaal word.Om vertragings met die uitbetalingsproses tevoorkom, moet elke lid self verantwoor-delikheid neem om seker te maak dat MIBFAdie regte dokumentasie vir die uitbetaling het.As jy wonder of jy wel voordeel uit hierdie

surplusverdeling kan trek, moet jy die MIBFA-na-vraaglyn by 0861 50 44 55 skakel. Indien jy vir dieuitbetaling in aanmerking kom,moet jy registreer.

Watter inligting het ek nodig om te registreer?• Identiteitsdokument• Pos- en woonadres• Kontaknommers• Voordeleverklaring• Lidmaatskapkaart of salarisstrokie• Besonderhede van vorige werkgewers en

werktermyne.

Watter inligting is nodig vir my uitbetaling?• ’n Gewaarmerkte identiteitsdokument• ’n Oorspronklike brief van die bank wat dielid se bankbesonderhede bevestig

• Pos die dokumentasie aan MIBFA byPrivaatsak X11,Marshalltown, 2107 (slegsoorspronklike dokumente is aanvaarbaar).

Maak seker dat die korrekte inligting vir dieuitbetaling aan MIBFA verskaf word.

MIBFA woeker om R35 miljard uit te betaal

Are you one of the 2.5 million people?MIBFA, a non-profit organisation, was established in 1994 with the sole purpose of managingthe metal and engineering industry’s benefit funds. More than 2.5 million people stand to be-nefit from the surplus apportionment of R35 billion of the Engineering Industries PensionFund (EIPF) and the Metal Industries Provident Fund (MIPF).

Who can benefit?• Former members who were members of the MIPF from 1 May 1991 to 31 March 2008• Former members who were members of the EIPF from 1 January 1980 to 31 March 2008• Those persons who were active members on 31 March 2008• Pensioners who were EIPF members on 31 March 2008• Members who had benefits in the fund on 31 March 2008 and who have not yet been paid out.

M


Surplus Apportionment& DataVerification Exercise

Due to amendments to the Pension Funds Act in 2007, you may be eligible for a payment. MIBFA wouldlike anyone who is a member, a pensioner or a former member of the funds (or their predecessor funds)to contact them to ensure that they have on record the correct contact details of all members. MIBFA isalso taking this opportunity to find and pay any former members who did not take their benefits which

were entitled to them upon leaving the industry.

HAVEYOU WORKED IN THE METAL INDUSTRIES?

ARE YOU OR WERE YOU A MEMBER OF THE:• Metal Industries Provident Fund (MIPF)• Engineering Industries Pension Fund (EIPF)

Then you need to contact MIBFA!

Have the following on hand when contacting MIBFA:• Identity number (new and old);• Postal and home address;• Contact telephone number and/or cellphone number; and• Documents such as a benefit statement, a membership card or a salary slip.

There is no registration fee to contact MIBFA.You are advised not to pay any third parties to assist you in replying to the funds.The entire process is expected to take at least 18 months to complete.Membership or former membership of one of these funds

does not necessarily mean you will be entitled to benefit from the funds.

0861 50 44 55www.mibfasurplus.co.za


indu

strynews

efore you can have that independenceyou long for, or stop paying rent tothe advantage of someone else’sbond, or have the freedom of painting

the house the colour you want to, you need toknow a few things. The search for the perfecthome is like a kid being let loose in a candyshop, the most excitement you’ll have in years,but how do you go about getting started withthe buying process?It is crucial to know how to secure a home

loan, what the buying steps are and whichdocuments and procedures you need to followin order acquire that dream home.Bank loans vary. Do your homework about

which bank has the perfect loan for you. Yourbudget is the first thing you need to get inorder: Decide how much you or the both ofyou (if a couple is buying for the first time) canspend. Be realistic.You may be dreaming ofowning that mansion, but if your income doesnot allow you to budget sufficiently, you will notbe able to secure a home loan. If you chooseto go with a joint loan, however, you will beable to apply for a bigger loan than would havebeen the case if applying by yourself.Another key thing to consider is whether

you can afford a deposit towards the loan, asthis will affect a number of things, including theinterest you may need to pay on your loan.Once your loan application has been received,the bank will determine the loan-to-value ratio(LTV).This is basically the ratio between theloan you require and the value of the propertyin question.The lower the LTV ration, thelower your interest rate will be.The following is required to put together

your loan application. In the case of a joint loan,both parties will need to provide:• Copy of their IDs;• Offer to purchase;• Three months’ bank statements (full-timeemployees);

• Three payslips or, in some cases, up to sixmonths’ payslips; and

• Proof of physical address.If you are self-employed, you will need:• Proof of monthly income;• Six months’ business account statements;• Six months’ personal bank statements.

Buying your first home: Keep this in mind

BThere is nothing that compares to the feeling of buying one’s first home: It is exciting, stressful, fulfilling andconfusing, all at the same time, writes Cilleste van der Walt.

Proposed pointers• Location: This is very important: Explore the area to see if you would have schools, shops,hospitals and so forth close by. If security is important to you, the right location could be allyou need.

• Check the market and don’t rush:Chat to your local estate agent and find out if it is agood time to buy or if you need to wait a little.

• Check the value: You want a home that will increase in value as time goes by. For example,if you buy a property in an area zoned to include low-cost housing, your home’s value mayfall. You may end up paying a bond that is far higher than the house’s actual value.

• Check your finances: If you’re a first-time buyer, you may be offered a loan that covers de-posits and other home-buying related costs. But if you have a deposit (after saving), this reducesyour overall payments. Be certain that your budget allows for the monthly instalments you willbe paying and for fluctuations in the interest rate, which will affect your instalments. S

Photograph:iStockphoto.com•Additionalinformation:www.tarleys.co.za

industrynews

f you were recently appointed in a post orif you’ve worked elsewhere for a whileonly to find an office filled with new anddifferent colleagues on your return, you

may feel as though you’re not quite part of theteam or that your colleagues are not doingenough to include you in the group, perhapsbecause they do not like your ideas and there-fore decided they do not like you. How do youhandle the situation?First of all, when trying to resolve team con-

flict, it is important to always remember thatyou must treat your colleagues with respectand be patient.This will help you to handle anyconflict situation in the workplace with graceand show your colleagues that you want to bepart of the team.Then tackle the problem byfollowing these steps:

• Identify the conflict. People will often ignoreconflict in the workplace because they don’twant to create a tense atmosphere.Theymay also struggle to differentiate betweenconflict and plain differences in the work-place.Whether the conflict is created byyou or your colleagues, it is important for allparties involved to have the freedom tospeak up when they are unhappy aboutsomething.

• Once the conflict has been identified, all themembers of the team should declare them-selves willing to resolve the conflict.

• When resolving conflict, good communica-tion is of utmost importance.

• All parties involved in the conflict should begiven the opportunity to clarify their posi-tion. For example, if you feel that your col-

leagues are deliberately making you feel likean outsider, you should state your concernsand unhappiness. In return, you should offerthem the opportunity to clarify their posi-tion and explain why they treat you the waythey do.

• It is also a good idea to list all assumptionsand facts and then discuss it in smallergroups with the people involved.

• After this is done, reunite as a team and dis-cuss the feedback. Decide, as a team, whichconcerns are legit and worth addressing.

As colleagues, it is important to treat each otheras though you are all part of a team.Do this byrespecting each other’s opinions, acknowledgingeach other’s feelings and applying the stepsmentioned above when conflict arises.• Read more at www.managementnuggets.com S

How do I become part of the team?By Inge Strydom

I


jy & diedeur Phil Davel

Stuur jou regsvrae na: Jy & die reg, Posbus 11760, Centurion 0046;stuur ’n e-pos na [email protected]; of ’n faks na 012 664 1102.Reg

n ’n perfekte arbeidsmark is die wissel-werking tussen die vraag na en die aanbodvan arbeid 100% mededingend en albei is in’n posisie om gelyk met mekaar mee te ding.

Werknemers neem hulle besluit om te werk ge-grond op die hoogste besoldiging en die bestewerkomstandighede wat hulle kan ontvang.Werkgewers, aan die ander kant, neem geskiktewerknemers in diens teen die laagste moontlikebesoldiging wat die werknemers aanvaar. Diearbeidsmark bereik ’n ewewig waar die vraag naarbeid teen ’n spesifieke prys gelyk is aan die aan-bod van arbeid teen dieselfde prys. In ’n idealearbeidsmark sal die ewewig in die omgewing van100%-indiensneming wees.Die verhouding tussen ’n werkgewer, in die

meeste gevalle ’n groot regspersoon wat skaarsproduksiemiddele besit, en ’n enkele werknemeris inherent ongelyk. Werknemers het dus geenkeuse nie as om hulself teen die ekonomiesekrag van die werkgewers te groepeer en so-doende ’n sterk kollektiewe mag te vorm omewewig te bewerkstellig. Die middel waardeurhierdie gelykheid teweeggebring kan word, islidmaatskap aan ’n vakbond.Vakbonde beding oor lone en diensvoor-

waardes en dié bedinging gee meermale aanlei-ding tot die vasstellings van minimumlone in ’nhele bedryf of sektor.As daar nie vakbonde wasnie, sou die staat noodgedwonge ’n grotermonopolie en beheer oor die bepaling en vas-stelling van minimumlone en diensvoorwaardesuitgeoefen het.Vakbonde beding nie net slegs oor lone en

diensvoorwaardes nie, maar tree ook op aswaghond teen uitbuitende en onbillike arbeids-praktyke, ontslag en diskriminasie. Geskilbesleg-ting en verteenwoordiging tydens geskilbeslegtingbeslaan ’n groot gedeelte van vakbonde se funk-sies.Vakbonde speel ook ’n belangrike rol in be-roepsgesondheid en -veiligheid. Hierdie funksiesvan vakbonde om namens hul lede te konsilieer,arbitreer en litigeer, word meestal uit die oogverloor.

Die reg op vryheid van assosiasieDie individu se reg om saam met ander individuete groepeer en gesamentlik hul gemeenskaplike

belange na te streef, te bevorder en te beskerm,staan as die reg op vryheid van assosiasie bekend.Die reg om te organiseer en werkgewers- enwerknemersorganisasies te vorm, word gesien asdie voorvereiste vir sosiale dialoog en die grond-slag vir gesonde kollektiewe bedinging.In Suid-Afrika is die reg op vryheid van

assosiasie vervat in die Handves van Regte indie Grondwet (No. 108 van 1996).Artikel 18van die Grondwet bepaal dat elke persoon diereg op vryheid van assosiasie het. Verder be-paal Artikel 17 dat elkeen die reg het omvreedsaam en ongewapen te vergader, te be-toog en petisies voor te lê, wat in wese die regop vrye assosiasie verskans.Buiten die Grondwet beskerm arbeidswet-

gewing ook die reg op vryheid van assosiasie.Artikel 4 van dieWet op Arbeidsverhoudinge(No. 66 van 1995, soos gewysig) (WAV),beskerm die vryheid van ’n werknemer om by ’nvakbond aan te sluit.Artikel 5(1) van dieWAV verbied enige vorm

van diskriminasie teen enige werknemer of werk-soeker as hulle enige reg in dieWAV uitoefen.Dit is ’n breë bepaling wat wyd vertolk kan word.’nVoorbeeld van sulke diskriminasie is wanneer ’nwerkgewer ’n jaarlikse verhoging slegs aan nie-vakbondlede toestaan of weier om vakbondledetot senior posisies te bevorder.Artikel 5(2) van die WAV maak voorsiening

vir meer spesifieke vorms van diskriminasie enbepaal dat niemand enige van die volgende mag

doen of selfs dreig om dit te doen nie:1. Van ’n werknemer of ’n werksoeker vereisom nie ’n lid van ’n vakbond te wees of teword nie, of om lidmaatskap van ’n vakbondte laat vaar.

2. ’nWerknemer of ’n werksoeker benadeel asgevolg van vorige, huidige of selfs verwagte:a. lidmaatskap of deelname aan die stigting ofwettige bedrywighede van ’n vakbond, soosom te staan vir die posisie van werkplek-verteenwoordiger (“shop steward”); of

b. openbaarmaking van inligting wat diewerknemer wettig aan ’n ander persoonmag of moet gee.

3. ’n Werknemer of ’n werksoeker bevoordeelof bevoordeling belowe in ruil vir die nie-uitoefening van ’n reg, soos om by ’n vakbondaan te sluit, of vir die niedeelname aan enigeverrigtinge van ’n vakbond.

Artikel 5(4) van dieWAV verbied sogenaamdegeel-hond-kontrakte, oftewel arbeidskontrakte,waarvolgens ’n werknemer onderneem om nieby ’n vakbond aan te sluit nie. Enige bepalings in’n kontrak, hetsy aangegaan voor of ná die inwer-kingtreding van dieWAV, wat enige bepaling vanArtikel 4 of 5 weerspreek of beperk, is ongeldig,tensy kontrakbepaling ingevolge dieWAVgeoorloof is.• Vir meer inligting en om die volledige artikel te

lees, besoek www.regsdienste.co.za. Deel 2 vandie artikel verskyn in die volgende uitgawe. S

Die reg tot vakbondlidmaatskap(Deel 1)

I



Kry die KRAG van dieWET aan jou kant!


Legal X is ’n gemagtigde verskaffer van finansiële diensteFSP-nommer: 5277



0861 10 10 05

Regshulpversekering


Daarom bied Solidariteit Finansiële Dienste regshulpversekeringin samewerking met Legal X om jou te help om die krag van diewet aan jou kant te kry. Kry vandag nog ’n prokureur in jou diensteen slegs R77 per maand.*

• Telefoniese regshulp – 24 uur per dag.• Regsverteenwoordiging ter waarde van R40 000 per jaar.• Onbeperkte toegang tot regsdokumentasie.• Afslagtariewe op eiendomsoordragte.

• Skakel 0861 765 734 of besoek www.legalx.co.za

* Bepalings en voorwaardes geld


bedr

yfsnuus

at het die prys van mediesedienste en die Eskom-kragkrisisin gemeen? ’n Fransman wat in1849 oorlede is. As dit van die

Raad vir Gesondheidsberoepe afhang, behoortmediese diensverskaffers, soos dokters en tand-artse, hul pryse drasties in te kort. In die raad sepasverskene tariewe vir mediese praktisyns worddie indruk geskep dat mediese diensverskafferstans buitensporige pryse vra.In kritiek uit verskeie gesaghebbende oorde

word dié tariewe egter as ’n growwe onder-skatting van die werklike koste van mediesediensverskaffing bestempel.Op die laaste oomblik is die amptelike pu-

blikasie van die tariewe in die Staatskoerant egterafgeweer en is die status quo behou.Vir eers isdaar dus geen amptelike riglyntarief vir mediesedienste nie en bereken mediese diensverskaf-fingskemas self hul uitbetalingstariewe.Wat die raad blykbaar probeer doen, is om

die prys van mediese dienste deur eksterne drukkunsmatig te verlaag. Dit klínk goed, maar ís ditwerklik goed?Een aktuele kwessie wat ’n mens twee keer

oor kunsmatig lae pryse behoort te laat dink, isdie Eskom-kragkrisis.Weens kunsmatig lae elek-

trisiteitspryse kon Suid-Afrikaners oor ’n langtydperk ’n patroon van oormatige kragverbruik,relatief tot die aanbod, ontwikkel. Hierdie lae pry-se – gekoppel aan ’n gebrek aan behoorlike uit-breidings van Eskom se kant af – het veroorsaakdat die gehalte en betroubaarheid van elektrisi-teitsvoorsiening drasties verswak het.Dit is hier waar die Franse politieke ekonoom

Fredéric Bastiat in die prentjie pas. Hy is wel in1849 al oorlede, maar sy nalatenskap help onsom die vraag oor kunsmatige prysverlaging teverstaan. Bastiat het gesê daar is net een verskiltussen ’n slegte en ’n goeie ekonoom: die slegteeen sien net die onmiddellike, sigbare gevolgeraak, maar die goeie ekonoom sien ook dieonsigbare raak – daardie dinge wat ’n mens moetantisipeer.Wat is die onmiddellike, sigbare gevolge van

kunsmatige prysverlaging? Dat mediese dienste(of elektrisiteit) goedkoper en dus meer bekos-tigbaar word. Maar wat is die onsigbare gevolge,wat eers so ’n bietjie later intree?Ten eerste lei kunsmatig lae pryse tot tekorte.

Soos met elektrisiteit, so ook met mediese dien-ste. Kunsmatig lae pryse stimuleer vraag, maar ditstimuleer nie groter aanbod nie. Die resultaat israntsoenering, lang toue en swak diens.

Tweedens bevorder dit emigrasie van medici.As hulle oorsee meer kan verdien as in Suid-Afri-ka, gaan ál meer dokters die land verlaat. Kuns-matig lae pryse verlaag só die beskikbaarheid vanmediese dienste.Die utopiese doel met kunsmatige prysverla-

gings is dat alle mediese dienste in Suid-Afrika“bekostigbaar” sal wees. Die harde werklikheid isegter dat daar nie genoeg dokters in die land saloorbly om hierdie “bekostigbare” dienste te le-wer nie.As jy nie mediese sorg kan kry wanneerjy dit nodig het nie, ongeag hoeveel jy bereid isom daarvoor te betaal, dan beteken lae prysemos niks.Die Raad vir Gesondheidsberoepe moet

daarom nie kunsmatig lae pryse probeer vasstelnie – dit sal tot minder en swakker mediesedienste lei. Soos die Fransman uit 1849 is ditbelangrik om die onsigbare uitwerking vankunsmatige prysverlaging te antisipeer, ten eindete keer dat daar lang waglyste, swak geriewe en’n tekort aan mediese personeel ontstaan.Onder sulke omstandighede kry arm mense

dikwels juis die swaarste. Intussen bly spaarsamig-heid en mediese versekering belangrik, asook ’nbarmhartige ingesteldheid om mense in noodby te staan. S

Koste in mediese bedryf in die kolligDeur Piet le Roux

W


promosie

anneer daar nagedink wordoor die vraag wat gehaltegesondheidsorg behels, saldokters, tandartse, aptekers,

oogkundiges, pediaters, fisioterapeute en talleander verskaffers van gesondheidsorgdienste semenings daaroor waarskynlik voorrang geniet.Maklike toegang tot gehalte gesondheidsorg issteeds een van Suid-Afrika se grootste uitdagingsen dit is op hierdie gebied dat mediese skemas ’nbelangrike rol het om te vervul.Omdat daar honderde mediese skemas is om

uit te kies, is dit dikwels moeilik om te besluitwatter een die beste vir jou en jou gesin souwees. Daar is ongelukkig nie ’n maklike ant-woord hierop nie. Dit is egter belangrik om diebeste gesondheidsorg vir jou en jou geliefdesteen ’n prys wat jy kan bekostig, te bekom.Jou persoonlike lewensomstandighede bepaal

jou mediese behoeftes. Of jy nou ’n jong alleen-loper, of ’n afgetredene is wat jou goue jare ge-niet, of jouself êrens tussenin bevind en dalk

kinders versorg, bly dit belangrik dat jyin vennootskap tree met ’nmediese skema wat kanvoldoen aan al die vereisteswat jou besondereomstandighede stel.Die vraag waarna ’n

mens in ’n medieseskema moet soek, is danook ’n geldige een.Wedersydse vertroue,integriteit, bekostigbaarheid,toegang tot uitstekendegesondheidsorgopvoeding, toeganklikheid,persoonlike advies, buigsaamheid, bestendigheiden maklik-verstaanbare prosesse is maar enkelevan die kernaspekte wat oorweeg moet word.Alan Fritz, bedryfshoof van Bestmed, is dit

eens dat al bogemelde faktore belangrik is. “ByBestmed glo ons dat gesondheidsorg bestaan uitdie verhouding tussen ons lede, ons diensver-skaffers en die mediese skema. Daarom is dit

belangrik om persoonlike langtermyn-verhoudings te vestig en uit te bou.”

As een van die oudste en groot-ste skemas in Suid-Afrika, bied

Bestmed tans gesondheid-sorgvoordele aan meer as152 000 bevoordeeldes land-wyd en het oor die afgelope

vyf jaar daarin geslaag om 90%van sy kliëntebasis te behou. Talle

van ons lede is tweede-generasieafhanklikes wat gekies het om self hoof-

lede van die skema te word.“Om met ’n mediese skema in vennootskap

te tree, is ’n besluit wat nie ligtelik geneem moetword nie. Jy behoort tyd daaraan te bestee omdie beskikbare opsies deeglik na te vors om so-doende ’n wyse besluit te kan neem,” sê Fritz.Bestmed is reeds 48 jaar in die bedryf en

word tans as een van die top agt oop skemas inSuid-Afrika beskou.• Vir meer inligting, besoek www.bestmed.co.za

Goue middeweg tussen gehalte, bekostigbaarheid

W



bedr

yfsnuus

ersoneel binne ’n organisasie ofmaatskappy word, net soos dierekenaars of fotostaatmasjiene, ashulpbronne gereken. Maar, anders as

masjiene, kan mense nie eenders hanteer wordof aan- en afgeskakel word nie.Johan Nel, adjunkhoof van Solidariteit Hel-

pende Hand, verklaar onomwonde: “Onskapitaal is ons mense.” Personeel is ’n organisasiese grootste bate en kan optimaal benut word ashulle reg hanteer en bestuur word.Die doeltreffende bestuur van mense lei

dikwels tot die welslae van ’n ondernemingdeurdat doelwitte suksesvol bereik word enkliënte goeie diens ontvang. Daarenteen leiondoeltreffende mensebestuur dikwels totonderlinge probleme tussen personeellede, swakdienslewering en finansiële verliese. Dit kan selfsdie ondergang van ’n onderneming beteken.In ’n organisasie is daar ’n span mense wat

verantwoordelik is vir die algemene beheer enbestuur van alle personeelaangeleenthede – vanaanstellings tot maandelikse vergoeding. Aan diehoof van hierdie span staan ’n personeelbestuur-der, wat die hartklop van die organisasie, sypersoneel en bestuur is.Afhangende van diegrootte van die organisasie word die span somsook deur ’n mensehulpbronbeampte ondersteunwat hoofsaaklik werwing en keuring behartig. Diesalarisadministrateur is op sy of haar beurt ver-antwoordelik vir die behartiging van salarisver-wante administrasie. Hierdie afdeling is betrokkeby elke faset van personeel en is ook werksaambinne elke afdeling.Indien ’n onderneming oor ’n mensehulp-

bronspan beskik wat personeelsake doeltreffendbestuur, lei dit tot groter werkbevrediging.Hierdie span se verantwoordelikhede kan insluitwerwing en keuring, personeeladministrasie(posbeskrywings, kontrakte, verlof), vergoedingen betaalstelsels, asook prestasiebestuur, opleidingen ontwikkeling, beplanning en opvolgbestuur,arbeidsverhoudinge, werknemersondersteuningen -welstand en organisasieontwikkeling.Volgens Leana Leonard, mensehulpbronbe-

stuurder van die Solidariteit Beweging, is baieaspekte van ’n mensehulpbronbestuurder sewerk afgestem op die bereiking van die orga-nisasie se strategiese doelwitte. Ten tye vanveranderingbestuur moet die mensehulpbron-bestuurder ’n brug bou tussen die organisasie sedoelwitte en die uitvoering daarvan deurpersoneel op grondvlak.

Om mense te hanteer, verskil van dag tot dagen is baie onvoorspelbaar. Diegene wat in hierdieberoep staan, moet kan prioritiseer, maar tegely-kertyd ook buigsaam wees. ’n Gesonde oor-deelvermoë en goeie kommunikasievaardighedeis van kardinale belang, asook uiterste betrou-baarheid omdat personeel dikwels hierdie amp-tenare in hul vertroue neem.Daar is ’n paar faktore wat ’n groot rol speel

in die optimale benutting van personeel en dielewering van goeie werkprestasies.Daar moet ’n passing wees tussen die per-

soon en die pos waarin hy of sy aangestel is.Omgewingsfaktore speel ook ’n groot rol

deurdat interpersoonlike verhoudings ’n posi-tiewe of negatiewe uitwerking op personeelledekan hê.Goeie leierskap en kommunikasie aan die

kant van organisasiebestuur dra by tot per-soneellede se optimale funksionering.Dit is ook belangrik dat personeellede voel

hulle word ten volle benut en dat hulle goeiegroei- en ontwikkelingsgeleenthede gegun word.Wat werkverwagtinge betref, moet daar ’n

duidelike ooreenkoms wees tussen personeel-insette en -uitsette deurdat personeel erkenningen vergoeding ooreenkomstig hul werkprestasiemoet ontvang.

Algemene foute wat organisasiebestuurdikwels ten aansien van mense begaan, het ’ngroot uitwerking op organisasies se doeltreffend-heid. Een van die grootste slaggate wat swakbestuur kenmerk, is dat korttermyndoelwittedikwels ten koste van langtermyndoelwittenagejaag word. Dit put personeel net uit. Voortsword daar soms nie duidelike onderskeid getreftussen voldoende en onvoldoende werkprestasienie. Indien mense egter reg bestuur word, skepdit ’n meer produktiewe omgewing, wat op sybeurt tot die beter funksionering van die onder-neming kan bydra.Elke organisasie het ’n eie kultuur wat ge-

handhaaf moet word en waarvolgens aanstellingsmoet geskied. Die skepping en handhawing vandaardie interne kultuur is die werk van diemensehulpbronspan.Die emosionele welstand en arbeidsvreugde

van personeel hou ook hiermee verband enfokus op sake-aktiwiteite asook aktiwiteite ompersoneel te motiveer.‘nToeganklikemensehulpbronspan kan bydra tot ’n oop kultuurin ’n organisasie waarin werkers gelukkig is endoeltreffend funksioneer.• KarinVenter is van Solidariteit Helpende Hand

se Beroepsleidingsdiens. Besoek die webtuistewww.loopbaan.co.za S

Personeel ’n maatskappy se grootste bateDeur Karin Venter

P


bedryfsnuus

olidariteit het ’n veiligheidsooreenkomsmet Eskom gesluit ingevolge waarvanvier van die vakbond se lede as voltydseveiligheidsverteenwoordigers by die

kragreus aangestel sal word. Dié ooreenkoms,wat op 20 Julie onderteken is, vervang die vorigegesondheids- en veiligheidsooreenkoms wat indie vroeë 90’s gesluit is.Volgens Leigh McMaster, Solidariteit se hoof

van volhoubare ontwikkeling en verhoudinge, isdie nuwe veiligheidsooreenkoms die produk vannagenoeg vier maande se onderhandeling.“Dit is die ontwerp van ’n nuwe inklusiewe

veiligheidsmodel binne Eskom. Solidariteit salvoortaan nou betrokke wees by Eskom se veilig-heidstrategieë. Dit sal verseker dat Solidariteit senagenoeg 6 500 lede by Eskom se belangerakende veiligheid hoër prioriteit geniet.”McMaster sê vier Solidariteit-lede sal as vol-

tydse veiligheidsverteenwoordigers in Eskom se

vier hoofafdelings, naamlik kragopwekking, distri-busie, transmissie en groepskapitaal, aangestelword. McMaster sê Solidariteit is veral opge-wonde oor die totstandkoming van ’n nasionaleorganisatoriese gesondheids- en veiligheidskomi-tee, bestaande uit verteenwoordigers van Eskom

en vakbonde se bestuur asook verteenwoor-digers van die departement van arbeid. Diekomitee sal onder meer verantwoordelik weesom te verseker dat belanghebbendesgesondheids- en veiligheidsaangeleenthede op ’ngereelde grondslag bespreek. S

Vakbond sluit nuwe veiligheidsooreenkoms met kragreusDeur Nico Strydom

S

Foto:ReintDykema


in Nuus oor al die organisasies wat deelvan die Solidariteit Beweging vorm.Beweging

Lindie Strydom, Sorina (die Flooze), Andries Hendrik Potgieter, GrethaWiid, Liza Brönner enTanya Strauss ondersteun Solidariteit Helpende Hand se Kosblikkieprojek en eetstaking.

olidariteit Helpende Hand se massa-eetstaking ten bate van die nasionaleKosblikkieprojek op 26 en 27 Julie wasbaie suksesvol en het die organisasie se

verwagtings oortref. Helpende Hand het menseoor die hele land uitgenooi om ook deel teneem aan ’n eetstaking om met behoeftige enhonger kleuters te identifiseer.In 2011 het Helpende Hand met die eerste

massa-eetstaking binne agt ure R65 000 inge-samel. Ongeveer R90 000 is tydens vanjaar seeetstaking ingesamel. Hierdie bedrag is egter netmeer as 10% van die Kosblikkieprojek se jaarlikseuitgawes van R750 000.Helpende Hand bereik vanjaar sowat 3 200

behoeftige kleuters met die Kosblikkieprojek. Diéprojek het die afgelope drie jaar gegroei tot ’nomvattende antwoord op die holistiese ontwik-keling van behoeftige kleuters in Suid-Afrika. Ditbehels ’n voedingskema waardeur kleuters voed-same etes by kleuterskole ontvang, die opleidingvan nagenoeg 2 000 ouers en versorgers ofkleuterskoolassistente en die verskaffing van

kratte gevul met opvoedkundige speelgoed aankleuterskole en graad R-klasse.“Ons is so dankbaar vir elke persoon wat ’n

SMS gestuur, ’n kosblikkie teen R50 gekoop of ’nbedrag direk in ons bankrekening betaal het,” sêLindie Strydom, die projekorganiseerder. “Omvoorkomend van die uitdagings rakende vroeëkinderontwikkeling werk te maak deur voeding-skemas by kleuterskole, die opleiding van kleuter-skoolassistente, die verskaffing van ouerleiding enmaatskaplike ondersteuning en die beskikbaar-stelling van opvoedkundige materiaal, moet diegemeenskap werklik by die projek inkoop. Diebehoefte aan die ondersteuning wat die projekbied, neem elke jaar toe.”Bobby en Karlien van Jaarsveld, Pieter Koen,

Hykie Berg en ChrisVorster is van die bekendeswat op 27 Julie honger gely het.Ander bekendessoos Sorina (die Flooze),Andries Hendrik Potgie-ter, Nianell,Tiro, Liza Brönner,Tanya Strauss enGrethaWiid het op dié dag by die Kolonnade-winkelsentrum in Pretoria vir die Kosblikkieprojekbewusmaking gedoen.

Groot name vas om klein magies te vulDeur Juanita du Preez

S Só kan jy helpDie Kosblikkieprojek behels in 2012voedingskemas by 40 kleuterskole regoordie land, en die indiensopleiding en ouer-leiding word in samewerking met HettieBrittz en haar span Immergroen Ouerskap-fasiliteerders aangebied. Elke skool ontvang’n krat met materiaal vir kuns en handwerk,opvoedkundige en fantasiespel, lewensvaar-dighede, wiskundige vermoëns, legkaarte enAfrikaanse leesboekies. Opvoedkundigemateriaal in die vorm van temperament- engedragplakkate, dissiplineprodukte, CD’s enDVD’s word ook aan die skool geskenk.Om ’n simboliese kosblikkie teen R50 tekoop en vir ’n behoeftige kleuter diegeleentheid te gee om met ’n gelyke kansweg te spring, SMS die woord “Hand” na38657 en ons sal jou skakel. Of besoek diewebtuiste www.helpendehand.co.za S

Foto:JuanitaduPreez

inbeweging

Helpende Hand ploeg R1,15 miljoen terugolidariteit Helpende Hand gaan oor dievolgende jaar R1,15 miljoen terugploegin die gemeenskap. Danksy die inwer-kingstelling van ’n nuwe takfinansierings-

plan sal elke Helpende Hand-tak R10 000 vandie organisasie ontvang om in die gemeenskapaan te wend vir elke 15 nuwe ondersteuners watby ’n tak aansluit.Die plan verseker dat ondersteuners se by-

draes ten volle in hul eie gemeenskappe aange-wend word. Helpende Hand se takke fokus opdienste wat gerig is op alle lede van die ge-meenskap, van kleuters tot bejaardes, waardeurdie beleid van opheffing deur opleiding bevorderword.Helpende Hand se krag lê in die vrywilligers

en ondersteuners wat die werk van die orga-nisasie moontlik maak. Dié mense se bydraes vantyd, kennis en geld maak dit vir Helpende Handmoontlik om die geveg teen armoede voort te

sit. Verskeie takke het reeds hulle eerste 15nuwe ondersteuners gewerf en is hard aan diewerk om die volgende 15 te betrek.“By Solidariteit Helpende Hand volg ons ’n

beleid van bemagtiging en opheffing deur middelvan opleiding, want ons glo dat dit die bestemanier is om armoede uit te roei,” sê dr. DanieBrink, uitvoerende hoof van Helpende Hand.“Ons omvattende dienswaardeketting behels

’n deurlopende begeleidingsproses wat gees-telike, kulturele en maatskaplike armoede aanpaken ’n kleuter, kind, student en jongmens uitein-delik help om voor te berei vir die wêreld vanwerk.Ons kan hierdie belangrike taak slegs metdie hulp van ons vrywilligers verrig.”Helpende Hand doen ’n beroep op die pu-

bliek om hierdie plan van hoop te ondersteundeur by sy takke betrokke te raak.• Om aan te sluit, skakel 012 644 4390 of

besoek www.helpendehand.co.za S

S



inbe

weg

ing

Só help ons met beroep- en vakkeuses

ersiêre opleiding is peperduur. Daar-om het dit sin om in professioneleloopbaanvoorligting te belê. Solida-riteit Helpende Hand se professionele

beroepsleidingsdiens wil jongmense voorberei virdie wêreld van werk. Die doel van die HelpendeHand Beroepsvoorligtingsprogram is om aanAfrikaanse jongmense regoor die land ’nbekostigbare beroepsleidingdiens ten opsigte vanvak- en beroepskeuses te verskaf deur psigo-metriese toetse te gebruik.Helpende Hand se dienste is tot 300%

goedkoper as in die mark. ’n Geregistreerdepsigometris, in samewerking met SolidariteitHelpende Hand, kan die toetse in jou tuisdorpkom aanbied, mits daar agt of meer jongmense iswat van die diens gebruik wil maak.

Hoe werk psigometriese dienste?Daar is ’n verskeidenheid van pakkette beskik-baar, elkeen saamgestel om in individuele be-hoeftes te voorsien. Individuele en groepstoetseword ook in jou gemeenskap gedoen. Kry ’ngroep van agt leerders in jou gemeenskap ofskool bymekaar wat getoets wil word en treemet ons in verbinding om ’n afspraak te maak.

Wat sluit dit in?• ’n Informele gesprek wat voor of ná dietoetsing met die ouers en kind gevoer word.

• ’n Evaluering wat, afhangende van die aantaltoetse wat by die sessie ingesluit word,ongeveer 1½ tot 2 ure duur.

• ’n Professionele verslag.• ’nTerugvoersessie wat twee weke ná dietoetsing aan die ouers en kind gegee word.

Kies uit dié pakkette• Vakkeusepakket (Gr. 7 – 9): Dit sluit in dieafneem van ’n aanleg-, belangstellings- enpersoonlikheidstoets. Hier word spesifiekgefokus om die regte vakke te kies vir dierigting waarin die kind moontlik wil studeer ofwerk. Die koste is R400.

• Beroepskeusepakket (Gr. 10 – 12): Dit sluitin die afneem van ’n aanleg-, belangstellings-en persoonlikheidstoets. Hier word in diepteop die beroepskeuse van die kind gefokus.Opsies wat beskikbaar is en moontlikhede virdie toekoms word teen die agtergrond vandie kind se vaardighede, skoolpunte en -vakkeuiteengesit. Die koste is R660.

• Jongmense- en werksoekerspakket(naskools): Dit sluit in die afneem van ’naanleg-, belangstellings- en persoonlikheids-toets. Sterkpunte en vaardighede worduitgelig en moontlike opsies vir die toekomsword uiteengesit. Die koste is R550.

• Skakel vir AnnetteTaljaard by 012 644 4390 virmeer inligting of besoek www.loopbaan.co.za S

Deur Annette Taljaard

T

Kenniswerkers nodigVolgens Flip Buys, uitvoerende hoof van dieSolidariteit Beweging, word die toekomsvan werk beïnvloed deur nuwe tegnologieen globalisering.“Daar gaan eindelik twee klasse

werkers wees: kenniswerkers en die werk-loses. Die sleutel tot die toekoms is goeieopleiding en opvoeding. Lewenslange leeris nodig. Skep daarom geleenthede vir joukinders om op die voorpunt van die nuwekennis te bly.”Mark Pretorius* is ’n jong man met ’n

lag in sy stem, ’n reguit kyk in sy oë. Hy iseen van die sowat 360 000 jongmense watin 2011 matriek geslaag en een van die90 000 wat matriekvrystelling gekry het. Syantwoord op die vraag wat hy gaan stu-deer was: “Ek is nog nie seker nie.” Ek isverlig, want die oplossing is eenvoudig:Stuur hom vir ’n psigometriese toets.“Nee,” was sy reaksie,“ek is nie seker of ekwíl gaan studeer nie”.Tegnologie en navorsing gaan so vinnig

vooruit dat ’n mens dit nie kan bekostigom agter te raak nie. Veral werknemersmoet op die hoogte van sake bly om so-doende die beste in hul werk en veld tewees. Met die huidige stand van werk-loosheid, word slegs die beste werknemersin diens geneem.Dit is dus van toekoms-belang dat oud en jonk hulself voortdurendverder bekwaam.Voortgesette leer is ’n vereiste vir pro-

fessionele ontwikkeling. Volgens dr. PaulSteyn, akademiese hoof van Akademia, dieSolidariteit Beweging se eie tersiêre onder-riginstelling, is volwasseneonderrig ’n grootbehoefte.“Somtyds besef volwassenes dat hulle

van beroep wil verander. Dit is ook belan-grik dat werknemers voortdurend nuwetegnologie moet aanleer en hul kennis so-doende verbreed.“Geleenthede vir leer is nie beperk tot

graadstudies nie. Volwassenes kan ook ’neenjarige hoër sertifikaat of ’n driejarigediploma by instellings soos Akademia ver-werf,” verduidelik Steyn.* Skuilnaam. S


inbeweging


Nege jaar gelede het Dewald van denHeever (27) daarvan gedroom om ’naktuaris te word, maar ná sowat 50onsuksesvolle pogings om ’n beurs te kry,het sy toekoms nie rooskleurig gelyk nie.Dewald het uiteindelik ’n beurs gekry

nadat oudpres. Nelson Mandela ingegryphet. Hy het ook ’n merietebeurs vanR7 000 van Solidariteit gekry. Vandag isDewald ’n aktuaris by die versekerings-maatskappy Liberty.Dewald het in 2002 elf onderskei-

dings aan die Hoërskool Jeugland aan dieOos-Rand behaal. Hy was ook die skool-koor se hoofseun en onderhoofseun vankultuur. Dewald het onsuksesvol by meeras 50 instellings aansoek gedoen om ’nbeurs om aktuariële wetenskap aan dieUniversiteit van Pretoria te studeer. In2003 het hy die beurs by Liberty gekry,en teen einde 2006 het hy sy BSc(Hons) in AktuariëleWetenskap voltooi.“’n Mens kan enige doel bereik as jy

hard werk en toelaat dat mense joulangs die pad help.”Dewald sê daar word nie genoeg

gedoen om jongmense te help omstudiebeurse te kry nie.“Maar ’n mensmoet ook nie opgee nie.As jy nie in joueerste jaar ’n beurs kan kry nie, probeerweer die volgende jaar. Maatskappye isbaie meer bereid om beurse te gee as jyjouself reeds in jou studierigting beginbewys het. Liberty is byvoorbeeld baiebetrokke om seker te maak dat beursebeskikbaar is vir behoeftige studente wathulself al in hul studies begin bewys het.”Dewald het Solidariteit ook bedank

vir sy rol. “Solidariteit se werk hier is baiewaardevol en ek dink bloot die feit dathulle daarin slaag om baie aandag hieropte fokus, het ’n baie groot invloed.”Die Afrikaanse Beursinstituut is in

2003 gestig om finansiële ondersteuningaan Afrikaanse studente te bied. Sedert-dien het die beursplatform gegroei totmeer as 70 beurse.Vanjaar is R7 miljoense beurslenings aan 529 behoeftige stu-dente toegeken. In totaal is daar al onge-veer 2 500 studente gehelp. S

eursdonateurs by SolidariteitHelpende Hand se AfrikaanseBeursinstituut beskik deur die bankoor een spesifieke, unieke kwaliteit.

Soos die res van ons is hulle nie uniek wat dienood van finansiële voorsorg vir hul gesinsledebetref nie. Hulle het ook almal kinders, ouersen ander familielede wat finansiële versorgingbenodig en is ook in die meeste gevalle nienoodwendig besonder welgesteld nie.Hierdie unieke groep mense het egter die

unieke karaktereienskap dat hulle omgee virmense verder as net die spreekwoordelike“binnekring” van naaste familie. Deur beurse testig, help hierdie mense om wyer te help,versorg en plant hulle saadjies wat later grootbome met heerlike skaduwee gaan word.Ter voorbereiding vir die 2013-akademiese

jaar wend Helpende Hand tans ’n gefokusdepoging aan om die aantal beursfondse by onsAfrikaanse Beursinstituut te groei. Daar is tans72 verskillende beursfondse watwissel van groot korporatiewebeursfondse tot kleinergemeenskapsbeursfondse.Helpende Hand probeerook om die bedrag in elkvan hierdie 72 beurs-fondse te help groeisodat die beurse enrentevrye lenings watdaaruit toegeken word’n groter impak kan hê.Helpende Hand se

huidige beursdonateurs enhul vriende word eersdaagsonthaal by ses musiekaande indie pragtige CenturionTeater.Van ons land se beste Afrikaansekunstenaars tree op – Chris Chameleon(twee aande), Jak de Priester, Laurika Rauch,Riana Nel en Lize Beekman.Afrikaners is nog altyd gekenmerk deur ’n

opofferende uitreik na hul medemens. Diepositiewe uitvloeisels van die Reddingsdaad-bond, opofferende en hoogs suksesvolleAfrikaanse onderwys en ’n suksesvollestruktuur van welsyn gedurende die grootste

deel van die 20ste eeu getuig hiervan. Deur diestig van beurse en deur behoeftige kinders teborg, slaag Helpende Hand daarin om mensete help om uiting te gee aan hierdie behoefteom hul medemens te help.Mense wat belangstel om ’n beurs te stig,

word aangemoedig om die personeel van dieAfrikaanse Beursinstituut te kontak. ’n Beurswat hier gestig word, is nie ’n eenmaligegebeurtenis nie, aangesien die geld meestal indie vorm van ’n rentevrye lening aan studenteuitbetaal word. Studente wat gehelp is om ’nkwalifikasie te verwerf en ’n werk te kry, betaaldus weer hierdie geld aan die betrokke beursterug. Sodoende bly hierdie beurs voortbe-staan as ’n lewende monument in die donateurse naam.• Dr. Danie Brink is uitvoerende hoof vanSolidariteit Helpende Hand. S

Deur Nico Strydom

Beurs bewaarheidsy toekomsdrome

Om ’n beurs te gee,is om koers te geeDeur Dr. Danie Brink

B


inbeweging

yfhonderd uitgelese sakelui het inAugustus R650 000 bygedra om dieAfriSake Beursfonds onder leidingvan dr. Steve Booysen te stig. Dié

beursfonds word deur Solidariteit HelpendeHand se Afrikaanse Beursinstituut bestuur engeadministreer.Die fondse is ingesamel deur ’n liefdadig-

heidsmusiekvertoning by Emperor’s Palace aandie Oos-Rand ten bate van die Afrikaanse Beurs-instituut. Gaste kon ook verder bydra om die 72beursfondse wat deur die instituut bestuur word,te versterk of hul eie beursfondse stig. Dié kon-sert is vanjaar vir die derde keer aangebied.Die gaste is vanjaar onder andere vermaak

deur Bianca le Grange, Ses Snare,Adam, JonDelinger, Mel Botes en Riders from the Storm.Volgens Booysen, voormalige uitvoerende

hoof van Absa, is hulle baie tevrede dat hulle wel

daarin geslaag het om met dié geleentheid meeras ’n halfmiljoen rand in te samel.Intussen het ander beursdonateurs ook die

afgelope ruk die gemeenskap betrek om by hulbeursfondse betrokke te raak. “Nie almal hetmiljoene of selfs duisende rande om by te dranie, maar elke sent is vir ons, en uiteindelik diestudente aan wie ons ’n toekoms gee, baiebelangrik,” sê Dinah Jacobs-Theron, hoof van dieAfrikaanse Beursinstituut.Die Afrikaanse Beursinstituut kon vanjaar 529

studente met finansiering help danksy inisiatiewesoos hierdie. “Die beurskonsep maak werklik ’ngroot verskil in baie kinders se lewens,” sê Jacobs-Theron. “Individue, wat van ander afhanklik wasom ’n bestaan te voer, kan ná hul studies nouonafhanklik funksioneer. Ongelukkig kon ons niealmal help wat aansoek gedoen het nie en moesons duisende kinders wegwys.” S

Sakelui dra R650 000 by tot BeursinstituutDeur Juanita du Preez

VStig ’n beu

rsfonds

Die toekoms van ons je

ug lê in elkeen

van ons sehande. Indiv

iduele of groeps-

bydraes totdie Afrikaan

se Beursinstituut

verseker dat behoeftige

studente die

geleentheidgebied wor

d om hulself deur

middel vanopleiding o

p te hef. Omself

’n beurs testig, kontak

Dinah Jacobs-

Theron by012 644 44

28 of stuur’n e-

pos na dinah@helpendeha

nd.co.za


inbeweging

Zumaville simptoom van groter probleem

ie regering se besluit om ’n splin-ternuwe dorp van R2 miljard net3,2 kilometer vanaf Nkandla (pres.Jacob Zuma se tuisdorp) in Kwa-

Zulu-Natal te bou, getuig van ’n ernstige agter-stand in die ANC-regering se ideologiesedenkraamwerk.Die Umlalazi-Nkandla Smart Growth

Centre, wat vinnig die naam Zumaville gekryhet, word voorgehou as ’n projek wat deelvorm van die regering se inisiatief om landelikegebiede in Suid-Afrika te ontwikkel. Vir hierdieprojek sal belastingbetalers luidens mediaberigtewaarskynlik meer as R1 miljard moet opdok.Gerieflikheidsonthalwe is Zuma terselfdertydook besig om sy eie Nkandla-aftreewoning opte knap. Hierdie woning sal spog met ’n helikop-terlandingsarea, 10 lugversorgde slaapkamers, ’npersoonlike kliniek en gimnasium (wat waar-skynlik nie gebruik sal word nie), ondergrondseleefareas en ontsnappingsroetes en sommer ’nhele klomp wonings vir personeel en sekuri-teitsbeamptes.Hoewel daar nog baie vrae oor die finansie-

ring van hierdie huis is, meen staatsamptenaredat hierdie opknappings “iewers tussen R69 mil-joen en R400 miljoen” gaan kos. Dit is nie inge-sluit by die R2 miljard wat vir Zumaville begrootword nie.Hierdie ontwikkelings is skreiend, om die

minste te sê. Geen aanduiding kan gegee wordwaarom daar spesifiek besluit is om Zuma setuisdorp as ontwikkelingsarea te kies nie.Watwel bekend is, is dat die president in drie ver-skillende hoedanighede by hierdie projekbetrokke is. In die eerste plek is hy as staats-president die hoof van die uitvoerende gesag inSuid-Afrika en is hy in daardie hoedanigheid tennouste by hierdie projek betrokke.Tweedens isZuma ook die voorsitter van die landelikeontwikkelingsorganisasie Masibambisane wathierdie projek in samewerking met die regeringonderneem. Laastens, en sekerlik die belang-rikste, is Zuma ook ’n begunstigde van hierdieprojek aangesien dit nie net die waarde van syeiendom sal verhoog nie, maar dit ook ’nbuitensporig-gerieflike aftrede vir hom salverseker.Boonop is die projek ook reeds in omstre-

denheid gedompel nadat Masibambisane aange-dui het dat dit bankrot is, verskeie sogenaamdesakevennote aangedui het dat hulle nie van dieprojek weet nie en die onderskeie staats-

departemente, wat na bewering betrokke is,aangedui het dat daar onduidelikheid oor hulrolle in hierdie projek is. Enige redelike persoonwat na hierdie feite kyk, kan die gevolgtrekkingmaak dat Zuma besig is om sy eie belange bodié van die res van Suid-Afrika te stel.Tot ophede lyk dit ook nie of die regering veel moeitedoen om die teendeel te bewys nie.Dit is egter belangrik om te noem dat die feit

dat die regering inisiatief neem om landelikegebiede te ontwikkel, verwelkom en aange-moedig moet word. Die beswaar is egter oordie manier waarop die regering dit wil doen. Methierdie inisiatief beplan die regering om ’n bui-tensporige finansiële inspuiting in ’n baie kleingebied te gee. Hoewel Zuma, sy naasbestaandesen die res van die inwoners van Nkandla grootvoordeel hieruit gaan trek, gaan hierdie projeknie veel doen om landelike gebiede op ’n vol-houbare wyse te ontwikkel nie.Juis daarom getuig hierdie projek van ’n

groter probleem in die ANC; ’n probleem wat alas ’n “ideologiese gestremdheid” beskryf is. Dit isdie ANC se nosie dat mense opgehef kan word

deur aalmoese met die een hand uit te deel enopleiding met die ander hand te verwaarloos.Dit is tragies dat hierdie projek die lig sien indieselfde tyd as waarin die regering in diegrootste onderwysskandaal wat hierdie land indekades gesien het, gedompel is. Mense kanslegs deur middel van opleiding opgehef word,en armoede kan slegs uitgeroei word wanneermense bemagtig word om ’n bydra tot dieekonomie te lewer. Sodoende kan mense virhulself en hul gemeenskappe ’n toekoms skep.Hoewel die Zumaville-projek na ’n goeie

aftreeplan vir Zuma as individu lyk, moet diepresident besef dat sy tyd om te bepaal wat dieZuma-erflating gaan wees, besig is om uit teloop. In hierdie stadium lyk dit of sy erflating eengaan wees van persoonlike bevoordeling tenkoste van die samelewing.Daar is veel meer wat oor die Umlalazi-

Nkandla Smart Growth Centre gesê kan word.Die belangrikste is egter dat dit vir seker nie ’nsentrum vir intelligente ontwikkeling is nie.• Ernst Roets is adjunk uitvoerende hoof vanAfriForum. S

Deur Ernst Roets

D

Mense kan slegs deur middel van opleiding opgehef word,en armoede kan slegs uitgeroei word wanneer mense bemagtigword om ’n bydra tot die ekonomie te lewer. Sodoende kanmense vir hulself en hul gemeenskappe ’n toekoms skep.XX

“

”

Foto’s:iStockphoto.com;Kunstenaarsvoorstelling

Sol-Tech lei Afrikaanse jongmense in skaars en kritiekevaardighede op. Sodoende word hierdie jongmense makliker indiens geneem en kan hulle ’n hoopvolle toekoms in Suid-Afrikageniet. Die Solidariteit Groeifonds dra R1,5 miljoen hiertoe by.

Solidariteit Helpende Hand fokus op opheffing deur oplei-ding. Die Afrikaanse Beursintituut help jaarliks honderde minder-bevoorregte studente om hul loopbaandrome na te jaag. DieSolidariteit Groeifonds dra R1,5 miljoen hiertoe by.

Akademia is die Solidariteit Beweging se privaat, interaktieween Afrikaanse afstandsonderriginstelling wat hoëronderwyskwali-fikasies op universiteitsvlak aanbied. Die Solidariteit Groeifonds drameer as R5,5 miljoen hiertoe by.

KLEINGELD maak GROOTGELDLede se R11-Groeifondsbydraes

maak R18 miljoen-verskil in 2012

Hoop kom nie vanselfnie. Skep jou eie hoop.~ Flip Buys, uitvoerende hoof van die Solidariteit Beweging ~


“”

www.solidariteit.co.za

0861 25 24 23

Maroela Media is ’n internetkuierplek vir Afrikaanssprekendesen bied alles van nuus tot debatte, kuns, letterkunde en musiek.Draadloos is Maroela Media se radioproduksiehuis. Die SolidariteitGroeifonds dra R500 000 hiertoe by.

Die Kampus is die Solidariteit Beweging se lewende monu-ment om prakties en doelgerig te help bou aan ’n hoopvolletoekoms met onderrig as fokus. Die Solidariteit Groeifonds drameer as R9 miljoen hiertoe by.

SolidariteitGroeifondsak

sentmedia•0824454513


inbeweging

AfriForum hof toe oor begraafplaas

ydens ’n onlangse konferensie oorAnglo-Boereoorlogbegraafplase sêdie bekende bewaringskundige, dr.Willem Punt, dat ’n land se beska-

wingspeil gemeet kan word aan die manierwaarop dit sy gestorwe helde behandel. Diéwoorde lê ’n ernstige klag teen alle Suid-Afri-kaners, want nie net ons historiese begraafplasenie maar feitlik alle terreine van kultuurhistoriesebetekenis verkeer tans onder druk in ons land.Die konsentrasiekampbegraafplaas van

Winburg is ’n skreiende voorbeeld in hierdieverband. Die grafte van die 487 volwassenes enkinders wat tydens die Anglo-Boereoorlog(1899–1902) inWinburg se kamp dood is, asookenkele Britse grafte daarnaas, word deesdaeverswelg deur hope rommel en bedreig deurerosie – bloot omdat die Masilonyana-munisi-paliteit nie sy munisipale pligte nakom om diebegraafplaas se omgewing na behore te bestuurnie. Wat ’n aantreklike historiese en toerisme-bate vir die dorp kon wees, is nou ’n skandvlekwat net met groot persoonlike gevaar besoekkan word.Daar is hoofsaaklik drie kwessies wat die

toeganklikheid, toestand en toekoms van hierdieterrein ingrypend raak.Die dorp se totale gebrek aan ’n afval- en

rommelbeheerbeleid, soos wetlik voorgeskryfword, het tot gevolg dat rommel om en op dieterrein gestort word. Die grafte van die kamp-slagoffers word deur bourommel, huisafval enselfs dooie diere bedek,wat ook ’n gesondheids-gevaar vir woongebiede in die omgewing skep.Die Erfenisstigting maak die terrein gereeldskoon, maar omheining word gesteel, en ná ’nenkele windvlagie lyk alles net so haglik soostevore. Die pad na die terrein is haas onbegaan-baar – selfs vir viertrekvoertuie. In die reën-seisoen word die probleem nog erger.Onwettige gruisgrawery direk langs die

terrein skep ’n ernstige erosiegevaar. Van diegrafte toon reeds skade wat die Erfenisstigtingprobeer herstel, maar terwyl die grawery

voortduur, gaan die probleem nie ophou nie.Nadat die munisipaliteit nie net dringende

skrywes van die Erfenisstigting geïgnoreer het niemaar selfs ook geen ag geslaan het op direktiewevan dieVrystaatse departement van ekonomieseontwikkeling, toerisme en omgewingsake nie, wasdit duidelik dat regsaksie die enigste uitweg wasom die toekoms van die konsentrasiekampbe-graafplaas te probeer verseker.In Julie 2012 het AfriForum ’n aansoek teen

die munisipaliteit gebring. Laasgenoemde het pasaangedui dat hulle die aansoek sal teenstaan.Binnekort sal die toekoms van die terrein, watvan soveel betekenis vir beide Suid-Afrika enBrittanje is, dus in die hof beslis word.Landwyd word al minder deur plaaslike, pro-

vinsiale en nasionale owerhede gedoen ombestaande erfenisterreine te bewaar.AfriForumbeskou hierdie saak as ’n toetssaak wat gebruikkan word om ander owerhede te herinner aanhulle wetlike verpligting om ons erfenis te bewaar– ’n stap in die rigting van regmatige erkenning virons helde.• Alana Bailey is adjunk uitvoerende hoof vanAfriForum. S

Deur Alana Bailey

T AfriForum

Foto’s:iStockphoto.com;verskaf

inbeweging

uid-Afrika spog met die GrootVyf, anderpragtige wildlewe soos die springbok, dieprotea, die bloukraanvoël, die mooistenatuurtonele. Dit is net hier waar ons wil

wees. Stropers is egter stadig maar seker besigom plotte, plase en nasionale parke waar wildbaljaar in slagvelde te verander. Stropery is ’nnasionale probleem.Van konyne, bokke envlakvarke tot renosters, leeus, skilpaaie, plaaslikeplante en skulpvis is in stropers se visier.Fauna en flora wat gestroop word, word

gewoonlik aangewend as voedselbron of virmedisinale doeleindes, hoewel dit al telkemalewetenskaplik bewys is dat byvoorbeeldrenosterhorings geen medisinale waarde het nie.Stropery bly steeds ’n misdaad en barbaars,ongeag die dryfveer daaragter. Wanneer onspraat van stropery, verwys ons na die onwettigeskiet, vang of neem van wild of vis op private ofopenbare eiendom.Vee soos beeste raak ook

gereeld in lokvalle of strikke verstrengel.AfriForum moedig gemeenskappe aan om

proaktief te raak rondom die kwessie van wild-stropery. Die gemeenskap van die Buffelsdrift-bewarea, noord van Pretoria, is ’n leier op diégebied. Hulle het begin om die bewarea gereeldstrategies te patrolleer en sodoende wildstro-pery in dié gebied hok te slaan. Lede van diegemeenskap werk saam met die Suid-AfrikaansePolisiediens se landelike beveiligingseenheid, dieTshwane Metropolisie se berede-eenheid enGauteng Natuurbewaring om stropers sekriminele aktiwiteite te bemoeilik.Dié gemeenskap het al op verskeie strikke,

sommige met die dooie diere nog daarinvasgevang, afgekom.Volgens Dicks Dietrichsen, lid van die Afri-

Forum Kameeldrift-Oos-tak, is wildstropery ’ngeweldige probleem. Hy sê die natuurlike om-gewing is Suid-Afrikaners se erfenis en dit is

daarom gemeenskappe se verantwoordelikheidom dit te beskerm.AfriForum doen ’n beroep op gemeenskappe

om daadwerklik op die uitkyk te wees vir strikkeop kleinhoewes en plaseen om dit te verwy-der. Suid-Afrika iselkeen van ons setuiste en net soosons ons huisenetjies maak enstruktureelonderhou, moetons elkeen dieverantwoordelikheidneem om ons grotertuiste aan die suidpuntvan die vasteland opte pas. Dit begin byelkeen van ons! S

Span kragte saam teen wildstropery

S



inbeweging

Sol-Tech verwelkom nuwe studenteDeur Moira-Marie Kloppers

ol-Tech het in Augustus vanjaar 184nuwe studente ingeneem om met hulN-kursusse in elektries, meulmakery,dieselwerktuigkunde en pas en draai te

begin. Phillip Minnaar, die waarnemende hoofvan Sol-Tech, sê tydens Julie se opedag het 138studente keuringstoetse geskryf. Sol-Tech hetook tussen Januarie en Maart vanjaar 311 stu-dente ingeneem en vanaf April tot Julie is ’nverdere 431 studente ingeneem.“Ons het ook 35 studente by ons elektriese

werkwinkels, 18 by ons dieselwerkwinkels en40 studente by ons meulmakerwerkwinkelsingeneem.”Intussen vorder 2013 se aansoeke goed en

die volgende opedag lê nog voor. Dié opedagvind op 20 Oktober by Hoërskool Hercules inPretoria plaas.“Die toestroming van studente kan aan drie

dinge toegeskryf word: dosente, opleiding entoerusting van hoë gehalte. Ons fokus nie netop tegniese vaardighede nie, maar ook opkarakterontwikkeling en algemenelewensvaardighede soos kommunikasie,arbeidsverhoudinge en entrepreneurskap.”Volgens Minnaar is die jongmense wat aan

die begin van hul studieloopbaan by Sol-Techinstap, meestal nog kinders, maar wanneer hullehier uitstap, is hulle nie net kenners met ’nuiters gesogte kwalifikasie nie, hulle is ooktoegerus vir die wêreld van werk en volselfvertroue om ’n bydrae te maak in Suid-Afrika.“Talle groot maatskappye versoek spesifiek

dat Sol-Tech-studente daarheen uitgeplaasword vir hulle indiensopleiding en die meestestudente word dikwels by dieselfde werkgeweraangestel,” verduidelik Minnaar. S

In memoriamEen van Sol-Tech se studente, Dirk Kotze, isin September in ’n tragiese motorongelukoorlede. Kotze, wat in Junie 22 jaar oudgeword het, het in April verlede jaar by Sol-Tech begin studeer om hom as meulmakerte bekwaam. Hy het onlangs met sy prak-tiese indiensopleiding by Escort in Heidel-berg begin. Sol-Tech het Kotze se ouersbygestaan met die begrafnisreëlings.“Onswil graag ons innige meegevoel aan Dirk sefamilie, vriende en medestudente by Sol-Tech betuig. Kotze sou ’n baie goeie bydraekon maak in ’n loopbaanrigting waarin daargroot tekorte bestaan,” het Phillip Minnaar,waarnemende hoof van Sol-Tech, gesê.

Vroue wys hul staal by Beweging se tegniese kollege“Daar is een geheime bestanddeel wat Sol-Tech ’n unieke voordeel bo ander tegniese kolleges gee: ’n tikkie finesse.” Só het Paul van Deventer, besturende direkteur van diétegniese kollege, onlangs by ’n funksie ter viering van Vrouedag by die kollege gesê. “Tegniese kolleges en die groter wêreld van tegniese loopbane is tradisioneel maar ’n mans-wêreld,” verduidelik Van Deventer. Sol-Tech is egter besig om dié tradisie te verbreek.“Buiten dat die kollege ’n hele paar vrouestudente het, is 44% van sy personeellede vroulik.”Katryn Flemming was Sol-Tech se eerste vroulike dosent en is self ’n oudstudent en studenteraadslid van Sol-Tech. Intussen is Chantelle Moss en Lynette Kriel, albei op die punt omhul kwalifikasies in ingenieurswese te behaal, ook dosente in van die teoretiese vakke by die kollege. By die meerderheid van tradisionele tegniese kolleges is 85% van die personeelmans.“Ons vind dat die groter aantal vroue by Sol-Tech help om meer balans te bring. Sol-Tech heg baie waarde aan die bydraes wat die rose tussen die dorings kan lewer.”

S

Foto’s:ReintDykema

inbeweging

Sertifikaatkrisis: Lig aandie einde van die tonnelSwak dienslewering deur regulerende liggamewat die sertifikate vir die gesogte rooiseël-kwalifikasies moet uitreik, was die afgelopepaar jaar ’n groot probleem en die krisis duursteeds voort. Die goeie nuus is dat die aantalsertifikate wat uitgereik word, tog begin toe-neem het.“Om die gesloer met die uitreikingvan sertifikate te oorkom, lewer ons aanvoornemende werkgewers bewyse dat onsstudente wel hul opleiding voltooi en die vak-toets geslaag het. Daarbenewens het tallestudente wat al lank vir hul sertifikate wag,onlangs, danksy volgehoue druk van Sol-Tech,hulle sertifikate ontvang,” sê Paul Van Deven-ter, besturende direkteur van Sol-Tech. Aslangtermynoplossing het Sol-Tech van regule-rende liggaam verwissel en sal voortaan on-der Merseta resorteer.“Ons hoop dit sal dieprobleem finaal oplos,” sê Van Deventer.

Sol-Tech tweede in rugbyliga ná taai eindstrydSol-Tech se rugbyspan het vanjaar weeruitgeblink en die kollege se naam hoog gehou.Die span het deurgedring na die eindstryd vandie Carlton-liga, maar met enkele punte teendie Universiteit van Pretoria vasgeval. VolgensPhilip Minnaar, waarnemende hoof van Sol-

Tech, doen Sol-Tech se span baie moeite omby oefeninge uit te kom, selfs wanneer hulleuitstedig as deel van hul praktiese opleiding bywerkgewers werk.“Die rugbyspan se hardewerk is iets wat die kollege se studente elkejaar tot ’n hegte groep saambind.”


inbeweging

Historiese moet-sien-plekke

Slagvelde van dieVryheidsoorloëHoewel daar in die meeste gevalle nie veel oor is omby die slagvelde van die Vryheidsoorloë te sien nie,vertel die oop ruimtes tog ’n treffender storie as watmuseums en boeke ooit sal kan. Deur vooraf oor dieslagting (soos Majuba en Magersfontein) op te lees enjouself te vergewis van die omstandighede van dieslagveld en die ligging waar die onderskeie groepehulself bevind het, kry die barre terrein weer lewe.

Magiese myndorpeDie rol wat mynbou in die Suid-Afrikaanse geskiedenisgespeel het, kan nie ontken word nie. Om ’n prentjie tevorm van die destydse diamantstormlope en goud-koors wat die wêreld as ’t ware in die middel 1800’sbeetgepak het, is ’n besoek aan ou myndorpe soosPelgrimsrus, Cullinan of Kimberley net die ware Jakob.

VoortrekkermonumenteDie waagmoed en dapper optrede van die Voortrek-kers word nêrens so prominent uitgebeeld as by dieimposanteVoortrekkermonument in die suidweste vanPretoria nie. Hoewel dit een van die gewildste his-toriese toeriste-aantreklikhede in die land is, is dit beslisnie die enigste plek waar die verhale van dieTrekkersvertel word nie. Nog ’n bekende terrein is natuurlik dieBloedrivierterrein in KwaZulu-Natal, maar maak gerusook ’n draai by die kleiner monumente met grootstories, soos dieVegkopterrein buite Heilbron en dieMoorddrifmonument buite Mokopane (Potgietersrus).

KonsentrasiekampterreineWaarskynlik die treffendste element van konsentrasie-kampterreine (soos by Irene, Bloemfontein en Bethu-lie), waarvan tientalle regoor Suid-Afrika te vinde is, isdie naamlyste wat die sterftes aandui. Doen gerus eersnavorsing om te bepaal in watter van dié kampe vandie Anglo-Boereoorlog jou voorouers aangehou isvoordat jy besluit op een om te besoek. Die wete dateen van jou voorouers op dieselfde plek gevangegehou is en dalk selfs gesterf het, sal die besoek meerspesiaal en persoonlik maak.

Argitektoniese wondersTientalle Suid-Afrikaanse dorpies het rondom kerkeontstaan en uiteindelik die bymekaarkomplek vanmense uit al die uithoeke van die distrik geword.Hoewel nie alle kerkgeboutjies die tydtoets deurstaanhet nie, vertel dié wat behoue gebly het ’n waarde-volle verhaal in ons argitektoniese geskiedenis. Pro-minente historiese kerke sluit onder meer in dieGroote Kerk in Kaapstad (die oudste NG-gemeentein die land) wat in 1841 opgerig is, die kerk van dieNG-gemeente Graaff-Reinet wat in die laat 1880’sgebou is en die sogenaamde Kruger-kerk in Pretoriawat in 1879 in gebruik geneem is. Dan is daar na-tuurlik ook Kerkplein (sonder enige kerk): Die OuRaadsaal en Paleis van Justisie, wat in onderskeidelik1889 en 1897 gebou is, is maar net ’n paar van dieprominente historiese geboue op dié plein in diehartjie van Pretoria. SFo

to’s:iStockphoto.com

In elke land is daar sekere moet-sien-plekke vir toeriste. In Frankryk is dit sekerlikdie Eiffel-toring en die Louvre-kunsmuseum en in Engeland dalk Big Ben enBuckingham-paleis. So moet jy eenvoudig ook minstens een Holocaust-museumin Europa en een piramide in Egipte besoek. En in Suid-Afrika? As jy die historiesehart van Suid-Afrika wil vóél klop en wil weet waarom jou huis werklik hier is,moet jy minstens een keer by die volgende plekke afdraai, skryf Ilze Nieuwoudt.

Links bo: Die historiese myndorp Cullinan se treinstasie. Regs bo: Die NG-gemeente Graaff-Reinet se kerkgebou is in die 1880’s gebou.

inbeweging

eer as 75 jaar nadat die eersteFAK-sangbundel hom vir die eerstekeer tuisgemaak het in dieklaskamers, huise en harte van

Suid-Afrikaners met liedjies soos “Sarie Marais”,“Aanstap Rooies” en “My hartjie my liefie”, raakalmal wéér plesierig. Hierdie keer met die nuweFAK Sangbundel Volume II.Dié bundel trek ’n nuwe baadjie aan met 600

van die beste Afrikaanse liedjies van die afgelopesowat 30 jaar. Die musiek van legendes soosSteve Hofmeyr, Mimi Coertse, Chris Chameleonen Anton Goosen is in hierdie bundel vervat ensal dié musiek sing-sing laat voortleef vir nóg ’ngenerasie.Die bekendstelling word gevier met die FAK

Fantasties-konsert opVrydag, 5 Oktober om20:00. Hierdie eenmalige vertoning sluitoptredes deur bekendes soosTheuns Jordaan,

Jak de Priester,Anna Davelen Pieter Smith in. Besoekwww.aardklop.co.za vir meerinligting oor dié konsert. Diebundel word op Saterdag, 6Oktober by die Boeke-oaseby die Aardklop-kunstefeesin Potchefstroom bekend-gestel. Toegang is gratis. Komkuier gerus saam!

Wat bied FAK SangbundelVolume II?Ses verskillendemusiekkategorieë is in diebundel ingesluit omsodoende die volle spektrumvan Afrikaanse musiek te dek. Die kategorieë is:Immergroen populêre musiek (soos “Agter elke

man” en “De la Rey”),Kleinkuns (soos “Vier sei-soene kind” ), Koorwerke(soos “Die Alibama” en“Gebed”), Geestelikemusiek (soos “Houtkruis”),Kinderliedjies (soos “Dielappop” en “Morsjors”) enKunsliedere (soos “Oboereplaas” en “Kom dansKlaradyn”).

Bestel nou!SMS “FAK” na 34388(SMS’e kos R2), skakel012 644 4329 of stuur ’ne-pos na kraal@soli-

dariteit.co.za. Die FAK Sangbundel kos R450,R50-posgeld uitgesluit. S

Al die veld is vrolik met nuwe FAK SangbundelDeur Ilze Nieuwoudt

M

n Kraal Uitgewers se nuutste boek,Belhar geweeg, ondersoek 18 skry-wers die waardigheid van Belhar asbelydenisskrif. Van dié skrywers is

prominente kerklui soos die voormaligemoderator van die Nederduitse Gere-formeerde Kerk (NGK), prof. Piet Strauss,en bekendes soos die voormalige polisie-hoof, genl. Johan van der Merwe.

Belhar geweeg skets nie net die agter-grond waarteen Belhar saamgestel is nie, maar vraook brandende vrae oor die moontlike invloed vandie aanvaarding van Belhar en bied ’n nugterebenadering tot dié debat.Die boek bestaan uit ses hoofstukke met artikels

wat fokus op onder meer die ontstaan van dieBelydenis van Belhar en die agtergrond waarteen ditsaamgestel is, die kerkordelike pad wat gestap is endie reaksie uit ander kerke en jonger kerkleiers in dieNGK. Belhar geweeg sluit ook die volledige teks vanBelhar, sowel as die begeleidende brief wat daarmeesaam gelees moet word, in.

Belhar geweeg word amptelik in Oktober bekend-gestel en kos R150 (R20-posgeld uitgesluit). Die boekword uitgegee deur Kraal Uitgewers. Kraal Uitgewersis deel van die Solidariteit Beweging.

Wie moet Belhar geweeg lees?Belhar geweeg is veral gemik op lidmate en kerklui vandie Nederduitse Gereformeerde Kerk wat ernstig wilbesin oor Belhar sowel as ander wat die debat oordie Belydenis van Belhar volg.

Hoekom is Belhar geweeg anders?Belhar geweeg praat oor die Belhar waarvan daar nie indie media en populêre gesprekke gehoor word nie.Kenners werp lig op talle Belhar-kwessies waaroor baielidmate van die NGK twyfel, maar waaroor hulle, weensdruk, te skuldig voel om vrae te vra. Is Belhar dieenigste pad tot ’n verenigde kerk, of staan dit juis in die

pad van nouer bande tussen kerke? Is Belhar nie dalknet ’n tydsgebonde protesskrif wat in die hedendaagsebestel uitgedien en oorbodig geword het nie?

Wat is die Belydenis van Belhar?Die Belydenis van Belhar is ’n geloofsbelydenis wat in1982 deur ’n paneel teoloë van die NederduitseGereformeerde Sendingkerk (NGSK) geformuleer is.Die Sinode van die NGSK het gereken dat die same-stelling van Belhar nodig was omdat die “sekulêreevangelie van apartheid” die belydenis van versoeningen eenheid binne die Kerk in sy wese bedreig.Daar is geglo dat kerklike weerstand teen apart-

heid in sy sterkste vorm nodig was, dus weerstand indie vorm van ’n geloofsbelydenis. Die aanvaarding vanBelhar by die NGSK Sinode van 1986 word deur talleas die hoogtepunt van die sogenaamde kerklike-belydenisbeweging teen apartheid in Suid-Afrikabeskou. In die sowat 30 jaar wat sedert dieaanvaarding van Belhar in dié deel van die NGK-familie verloop het, het Belhar soos ’n wig tussenlidmate en die verskillende lidkerke van die familiekom lê. Daar is twee uiteenlopende pole vir en teendie dokument, sowel as ’n groot groep wat apatiesteenoor die belydenis staan.Daar sal eers teen 2015, op die vroegste, ’n finale

besluit gemaak kan word oor die Belydenis van Belharse instelling as vierde belydenisskrif. Intussen het lidmateegter geleentheid om in hul afsonderlike gemeentesaan die besluitnemingsproses deel te neem. S


inbeweging

Deur Ilze Nieuwoudt

Belhar geweeg, te lig bevind

I


Plaas jou bestelling só• SMS “Belhar” na 34388 en ’n Kraal-agent sal jou skakel. (SMS’e kos R2.)

• Faks: 086 714 1100• Tel: 012 644 4329• E-pos: [email protected]

Verlief

Was jy al ooit verlief opiemand?Vlinders-op-die-maag-verlief? Halsoorkop-dolverlief? So verlief dat jyin die geheim vir iemand’n liedjie op jou kitaargeskryf het? So verlief datjy aan niks anders kondink nie? So verlief dat jyiets baie dom aangevanghet? Dan sal die roman-

tiese stories in hierdie bundel jou hart tjoklits laat klop!Verlief word deur LAPA uitgegee en is by toonaange-wende boekhandelaars beskikbaar. Die boek kos R90(prys onderhewig aan verandering).

Evita se Bossie SikelelaEvita Bezuidenhout

Van die Kaap tot in Limpo-po, van dieWeskus totdaar waar die presidentvandaan kom, rol die bordein: Vol kwartels en taren-taalvleis met pruimedante.Kweperbredie en lemoen-eend. Pofadders, beessterten soet-suur-vlakvark. EvitaBezuidenhout maak ou ge-

regte nuut, en berei veldkos fyn. Evita se Bossie Sikelelaword deur Randomhousestruik uitgegee en is by toon-aangewende boekhandelaars beskikbaar. Die boek kosR170 (prys onderhewig aan verandering).


inbeweging

Wen dié lekkerleesboek!Een gelukkige wenner kan ’n eksemplaar van Verlief wen! Stuur ’n e-pos aan [email protected] en gee vir ons die naam vaneen van die karakters in die uittreksel uit dié boek wat op die web-tuiste www.maroelamedia.co.za verskyn.

Op die Maroela-boekrakDeur Suné van Heerden


Evita se pruimtertBESTANDDELE

1 rol (400 g) broskorsdeeg500 g groot rooi pruime

1 eier1 eetlepel suiker1 eetlepel room

METODE1. Voorverhit die oond tot 180°C.

2. Smeer ’n tertbak en voer dit met deeg uit.3. Prik die boom met ’n vurk.

4. Halveer en ontpit die pruimeen pak dit styf teen mekaar, met diegesnyde kant na onder, in die tertbak.5. Klits die eier, suiker en room saam

en giet dit oor die pruime.6. Bak 40 minute of tot die deeg goudbruin is.

7. Strooi ’n bietjie ekstra suiker oor. S

mar elamedia


prom

osie

Hoe werk bateklasse, diversifikasie?

Kliënt het by een geleentheid virmy gesê dat hy diversifiseer deursy geld aan meer as een adviseurte gee om te bestuur. Ander voel

dat diversifikasie plaasvind wanneer hulle geldby meer as een bank gehou word. Dit is allesgeldige argumente, maar is die metodes werklik’n verspreiding van risiko?Die antwoord wat naaste aan die waarheid

kom, lê opgesluit in die konsep van bateklasse.Wat is ’n bateklas? Dit is ’n klassifisering van dietipes bates wat in die geval van enige beleggingmet jou geld gekoop word. Die bekendstebateklasse is eiendom, aandele, effekte en kon-tant. Diversifikasie beteken eerstens dat jougeld tussen dié bates versprei word, en twee-dens dat verskillende geldbedrae in elke bate-klas geplaas word.Die keuse van hoeveel geld in elke bateklas

geplaas word, hang van elke persoon se per-soonlikheid en omstandighede af, en van die

lewenstadium waarin die persoon hom bevind.Die rede hiervoor is dat daar risiko’s aan elkebateklas verbonde is en elke persoon se risiko-aptyt verskil. Dit is egter broodnodig dat menseingelig moet word oor die rede waarom daarrisiko aan ’n bateklas gekoppel word en watoor tyd met dié risiko gebeur.Diversifikasie kan ook binne elke bateklas

geskied.Wat word daarmee bedoel? In diegeval van aandele as ’n bateklas word daarbyvoorbeeld gediversifiseer deur verskillendeaandele in verskillende maatskappye te koop.Selfs deur net een aandeel te koop, kan ’nmens reeds diversifiseer. Hoe is dit moontlik?Gaan soek ’n bietjie op Google vir ’n maat-

skappy met die naam Remgro. Dié maatskappyhet ontstaan uit die sakeryk van die Rupert-familie wat Rembrandt-sigarette vervaardig enverkoop het en ook uitgebreide belange in diedrankbedryf het. Remgro koop aandele inander topmaatskappye soos Medi-Clinic, die

FirstRand-groep (FNB),Total, Rainbow Chickens,TSB sugar, die PG Glass-groep, Distell (heelwatvan die drank op winkelrakke se handelsmerkebehoort aan Distell), en natuurlik Unilever (kykgerus hoeveel produkte in jou mandjie byCheckers Unilever-produkte is).Deur ’n Remgro-aandeel te koop, word jou

geld dus blootgestel aan, onder meer, mediesedienste, bankwese en versekering, die brand-stofbedryf, die hoenderbedryf, suiker, glaspro-dukte, drankhandelsmerke en die meeste vandie produkte in jou mandjie kruideniersware.Unilever verkoop byvoorbeeld Omo, Skip enSurf en Distell verkoop Amarula, wat een vandie gewildste roomlikeurs ter wêreld is.Diversifikasie is dus nie wat dit op die oog

af blyk om te wees nie. Dit verg dat ’n mensdieper delf in die onderwerp, besef dat som-mige van die eiers in een mandjie groter is asander en dat daar diversifikasie binne diemandjie self kan plaasvind.

’n


Al ooit die waarskuwing gehoor dat ’n mens nie al jou eiers in een mandjie moet sit nie? Dit is interessant hoemense se opinies daaroor verskil, skryf Francois Smit, besturende direkteur van Solidariteit Finansiële Dienste.

Het jy geweet?Die vyf rykste Suid-Afrikaanse sake-manne volgens Forbes is:1. Nicky Oppenheimer & familie senetto waarde is sowat $6,8 miljard.

2. Johann Rupert & familie se nettowaarde word op sowat $5,1 miljardgereken.

3. ChristoWiese se netto waardebeloop sowat $2,7 miljard.

4. Patrice Motsepe se netto waardeword op $2,7 miljard geskat.

5. Laurie Dippenaar se netto waardebeloop sowat $750 miljoen.

Bron: www.therichest.org


Moenie dat SKULD jouSTEM stil maak nie!


Spectrifin is ’n gemagtigde kredietverskafferNCRCP-nommer: 132



0861 10 10 05

Korttermynlenings


Daarom bied Solidariteit Finansiële Dienste ’nkundige adviesdiens in samewerking met Spectrifinom jou met korttermynlenings en selfs skuld-konsolidering te help. Laat ons jou vandag helpom jou skuldlas te verlig sodat jy die toekomsluidkeels tegemoet kan gaan!

• Tot 36 maande terugbetalingstermyn.• Voorlopige goedkeuring binne 24 uur.• Mededingende rentekoerse.• Konsolidasies.

• Skakel 0800 734 346 of stuur e-pos [email protected] of besoek diewebtuiste www.spectrifin.co.za


inbeweging

Sewe wenke vir lekkerder lees op webDie ontwerp en inhoud van ’n webtuiste moet ’n weerspieëling wees van wat die lede, ondersteuners ofkliënte van die organisasie wil sien. In die ontwerp van webtuistes vir entiteite binne die Solidariteit Bewegingword daar dus altyd gesorg dat die basiese riglyne vir goeie webontwerp gevolg word, skryf Daleen de Jager.


Goeie grafika is noodsaaklikDie grafika en foto’s op ’n webtuiste moet van ’n hoë gehalte wees. ’nWebtuiste met grafika van gewone mense lyk meer geloofwaardig as

’n webtuiste met modelfoto’s of aangekoopte foto’s.

3 41 2

65

EERSTE INDRUKKE IS BLYWENDWanneer gebruikers ’n webtuiste besoek, neem dit diebesoeker minder as ’n sekonde om ’n algehele indruk oordie webtuiste te vorm. ’n Gebruiker bestee skaars 2,6sekondes om die hele webtuiste oorsigtelik op te som,voordat hy op ’n spesifieke area op die webblad fokus.

VAN LINKS BO, IN ’N F-PATROONWanneer ’n gebruiker ’n webblad besoek, val sy of haar oog van natureeerste op die boonste linkerkantste hoek en beweeg dan aan van daar af.Die meeste webgebruikers lees ’n webblad nooit volledig nie, maar kyk slegsvinnig oorsigtelik na die inhoud van die bladsy in ’n F-patroon – eers intwee horisontale strepe, gevolg deur ’n vertikale streep.Webontwerpersplaas daarom altyd die belangrikste inligting van die webtuiste, soos diehoofkieslys, bo-aan die webblad of vertikaal links aangesien die kolom heelregs onder die minste aandag kry.

Beklemtoon OPSKRIFTE en belangrike PARAGRAWEVerskeie studies, insluitend een deur InternetMarketing Magazine, het bevind dat mense slegs 28%van ’n webblad lees en meer geneig is om gedeelteste lees wat beklemtoon is. Ontwerpers gebruikdaarom dikwels groter LETTERTIPES vir hoofopskrifteen inleidingsparagrawe sodat dit meer aandag trek.

Bo eerder as onderGebruikers beweeg van bo na onder, maar die belangriksteinligting moet altyd bo-aan die webblad verskyn aangesiengebruikers meer aandag aan die bokant van ’n webblad gee.

Hierna loer webbesoekers die meeste• Die organisasie se handelsmerk. Gebruikers bestee ongeveer 6,48 sekondes hieraan.• Die hoofkieslys-opsies. Gebruikers bestee ongeveer 6,44 sekondes om die navigasie te bestudeer.• Die soekfunksie van ’n webtuiste hou gebruikers se aandag vir sowat 6 sekondes.• Sosialenetwerkskakels, soos na Facebook enTwitter, hou gebruikers se aandag vir sowat 5,95 sekondes.• Die webtuiste se hoofgrafika hou gebruikers se aandag vir ongeveer 5,94 sekondes.• Die webtuiste se teksinhoud – dit hou die gemiddelde gebruik se aandag vir 5,59 sekondes.• Die onderkant van die webtuiste kry sowat 5,25 sekondes van gebruiker se aandag.• Vertel ons gerus wat is jou ervaring op die Solidariteit Beweging se webtuistes. Stuur ’ne-pos na [email protected] met ’n boodskap oor jou indrukke. S

Gebruik spesiale grafika vir toeps’nWebtuiste wat toeps (Afrikaanse rekenaarterm vir toepassings, in Engels meer bekend asapplications of apps) vir slimfone wil bemark, moet seker maak dat die regte grafika daarvoorgebruik word. Die Internet Marketing Magazine het bevind dat webtuistes wat hulle toeps virslimfone en tablette wil bemark, eerder van grafika van Apple-produkte gebruik moet maak,aangesien dit in studies meer aandag getrek en die aandag langer gehou het. 7LINKS eerder as REGSDie linkerkantste kolom van ’n webtuiste krymeer aandag as die regterkant. Die meeste gebruikerslees van links na regs en daarom kry die linker-kant van jou webtuiste outomaties meer aan-dag as die regterkantste gedeelte. Die studie deur InternetMarketing Magazine het bevind dat webgebruikers 69% vanhul tyd op ’n webtuiste bestee om na die linkerkantstepaneel te kyk en slegs 30% van hul tyd aan die regterkant.

inbeweging

4

s ouer is dit vir jou waarskynlikbelangrik dat jou kind ons land en sykleurryke geskiedenis verstaan enwaardeer. Maar hoe wakker jy pa-

triotisme by jou kind aan as hy of sy nog te jonk isom die betekenis van die woord te verstaan?

Museum meer as net stowwerige argiefGaan wys vir jou kinders bekende museums enmonumente en vertel hulle wat die betekenisdaarvan is. Gaan wys ook vir hulle regerings-geboue en bekende toeriste-aantreklikhede.

Sing ’n lekker liedjie...Die Afrikanerkultuur beskik oor talle pragtigevolksliedere wat verlore sal gaan indien dit nieaan nuwe geslagte oorgedra word nie. DieFederasie van Afrikaanse Kultuurvereniginge(FAK) stel vanjaar ’n bygewerkte weergawe van

die gewilde FAK-sangbundel bekend. Dié bundelbevat gewilde Afrikaanse musiek en dek verskeiegenres, waaronder volksliedjies, tradisionelemusiek en kontemporêre Afrikaanse musiek.

Erfenis in woord en beeldMaak gebruik van die boeke, CD’s en DVD’s bybiblioteke en boekwinkels wat in geskiedenis enerfenis spesialiseer. Lees die boeke vir joukinders en kyk die DVD’s saam met hulle. Maaksommer ’n lekker gesinsaktiwiteit daarvan.

Deel jou eie verhaal met jou kroosVertel vir jou kinders van hul familie en hoe lankhulle al in Suid-Afrika woon.Vertel hulle ookhoekom hulle vandag steeds in Suid-Afrika bly.

Raak betrokke by die gemeenskapLeer jou kinders van kleins af om die land en syburgers te respekteer. Raak as gesin by gemeen-skapswerk betrokke, of besoek die wildtuin of ’ndieretuin en leer hulle hoe kosbaar die natuur isen waarom ’n mens ons land se natuurerfenismoet bewaar. S

Leer jou kinders van ons pragtige landDeur Inge Strydom

A



inbeweging

Sakke vol voordele spesiaal vir ons ledeHierdie is ’n opsomming van die voordele wat aan lidmaatskap van Solidariteit verbonde is.Dit is onderhewigaan die grondwet en beleid van die vakbond, asook aan die reëls soos vervat in die Reëlboek, en kan sondervooraf kennisgewing deur die Hoofraad van Solidariteit gewysig word.Nuwe lede,wat bewys kan lewer dathulle lid was van ’n ander vakbond in ’n kollektiewe maatskappy direk voor aansluiting by Solidariteit, isdadelik op voordele geregtig, met dien verstande dat waar so ’n lid by aanvaarding reeds in litigasie of geskilbetrokke is, die voordele van lidmaatskap deur die Hoofraad na goeddunke beperk kan word.

ArbeidsakeGratis regshulp en hulp in arbeidsakeLede kry advies van deskundiges ten opsigtevan alle arbeidsake soos dissiplinêre onder-soeke, werkongelukke en werkprobleme.Gratis regsverteenwoordiging word verskafvir werkverwante arbeidsake wat na dieKommissie virVersoening, Bemiddeling enArbitrasie of die arbeidshof verwys word.• Besoek www.regsdienste.co.za

Hulp met ondersoekeHulp in verband met ondersoeke deur dieMediese Buro vir Bedryfsiektes en voordelevan dieVergoedingskommissaris en RandMutual word verleen, asook hulp in verbandmet werkverwante ongeskiktheidseise.

Kollektiewe bedingingBekwame en ervare Solidariteit-personeelbeding kollektief vir beter diensvoorwaardesen salarisse vir lede.

Sterftevoordele (Doves-kontrak)*Begrafnisplan• ’n Gehaltebegrafnis word aan elke lid en syof haar huweliksmaat verskaf.Dit sluit ’n kisvan hoë gehalte asook die begrafnisdiens in.

• In die geval van ’n verassing word ’n kisen ondernemersdiens voorsien.

• ’n Begrafnis vir die lid se afhanklike kinderstot ouderdom 21 jaar word voorsien en isvan dieselfde gehalte as dié vir volwassenes.Die ondernemersdiens word slegs deurDoves-begrafnisdienste behartig.

• Die gade kan aansoek doen om aan tebly as lid ná afsterwe van die hooflid.

• Die las van begrafnisreëlings word baieverlig deurdat Solidariteit en Doves diereëlings tref.

Uitbetalings bykomend tot begrafnisplan• ’n Kontantbedrag van R3 000 word byafsterwe van ’n opbetaalde lid aan diehuweliksmaat of afhanklike kindersbeskikbaar gestel.

• ’n Bedrag van R2 000 word aan ’n lid watvolle ledegeld betaal, beskikbaar gestel as’n huweliksmaat te sterwe kom.

• Kontantuitbetalings aan ’n volle lid by dieafsterwe van kinders behels die volgende:* Kinders tussen 14 en 21 jaar : R1 500* Kinders jonger as 14 jaar : R1 000

• Kontantuitbetaling wissel as beide man envrou lid van Solidariteit is.

Korting op grafstene’n Korting van 10% op grafstene is metDoves beding.

Permanente mediese ongeskiktheid*Lede met 12 maande ononderbroke lidmaat-skap van Solidariteit en wat spesialisverslae enbewyse van hulle werkgewers voorlê dat hullepermanent ongeskik vir enige werk in die opearbeidsmark is, ontvang ’n eenmalige bedragvan R1 500.

Bevallingsvoordeel*’n Bevallingsvoordeel van R1 250 word virelke bevalling aan vroulike lede met 12maande ononderbroke lidmaatskap by Soli-dariteit betaal. Aansoeke moet binne 6maande ná die bevalling ingedien word.

Solidariteit TydskrifLede ontvang ses keer per jaar ’n eksem-plaar van Solidariteit Tydskrif waarin aktuelekwessies in die wêreld van werk asook dieSolidariteit Beweging se werksaamhedegedek word.

Moenie wag nie,sluit vandag nog aan!• Skakel 0861 25 24 23; besoek die webtuistewww.solidariteit.co.za; SMS die woord LID enjou naam na 34388; of besoek een van onsdienskantore (sien bladsy 72). Lidmaatskap kosvanaf 1 Maart R85 per maand vir individuelelede en R83 per maand vir kollektiewe lede.

Motor- en huisinhoudversekeringHierdie groepskema verskaf uitstekende premiesby Auto & General aan lede.Vir ’n gratis, verplig-tingvrye kwotasie, skakel 0860 34 62 53.

Solidariteit RegshulppakketVir ’n bykomende premie van slegs R77 permaand kan lede en hulle afhanklikes omvat-tende regsdekking geniet, dit wil sê buite ar-beidsverband. Die voordele behels dekking virsiviele en strafregsake (krimineel), telefonieseregshulp, toegang tot regsdokumente en afslagop onder meer oordragte. Geniet dekking terwaarde van R40 000 per jaar (beperk tot R15000 per saak).• Skakel 0861 SOLREG (0861 765 734).

Solidariteit AftreeplanSolidariteit Finansiële Dienste hanteer die be-marking van die Solidariteit Aftreeplan. Dié pro-duk is ontwikkel as ’n uitvloeisel van die feit datso min Suid-Afrikaners onafhanklik kan aftree enword in samewerking met Allan Gray gebied.• Skakel 0861 101 005.

Testamente en boedelberedderingElke lid het toegang tot die gratis opstel van syof haar testament. Boedelbereddering kan ookteen ’n markverwante heffing gedoen word.• Skakel 012 644 4300.

Ons is aan jou kant deur dik en dunBykomende dienste


inbeweging

Solidariteit bied ’n tuiste vir almal


Solidariteit Helpende HandSolidariteit Helpende Hand fokus daarop omarmoede te verlig deur mense selfstandig temaak en jongmense vir die wêreld van werkvoor te berei. Skakel Solidariteit HelpendeHand by 0861 25 24 23.

BeurseSolidariteit Helpende Hand bestuur enadministreer verskeie beursfondse en kenjaarliks meer as R5 miljoen toe om behoef-tige studente by te staan vir wie dit nie an-dersins moontlik sou wees om te studeer nie.

Hierdie studente is óf lede van Solidariteit ófmaandelikse bydraers tot Solidariteit Hel-pende Hand óf hulle kinders. Skakel MelaniGerber of DinahTheron by 012 644 4428 ofstuur ’n e-pos na [email protected] [email protected]

Só skep ons hoop vir ons mense

* Bepalings envoorwaardes geld.Skakel 0861 25 24 23.

Kollektiewe ledeKollektiewe lede is lede in diens van ’n werk-gewer met wie Solidariteit ’n erkenning-sooreenkoms het, of van ’n werkplek wat deurSolidariteit by die kollektiewe afdeling ingedeelword. Die meeste lede val in hierdie kategorie.Kollektiewe lede, ongeag ouderdom, kwalifiseervir alle voordele.

Individuele ledeIndividuele lede is lede wat by aansluiting jongeras 50 jaar is en by ’n werkgewer werk waar daarnie ’n erkenningsooreenkoms bestaan nie en watnie deur Solidariteit as kollektief beskou wordnie. ’n Individuele lid wat ná aansluiting 50 jaaroud word, bly ’n individuele lid. Individuele ledekwalifiseer vir alle voordele.

OndersteuningsledeHierdie kategorie van lidmaatskap is ingestel opversoek van mense wat die visie van Soli-dariteit steun, maar nie kwalifiseer vir een vandie ander kategorieë nie. Dit wil sê individuelelede wat by aansluiting ouer as 50 jaar is. On-dersteuningslede kan sekere voordele benut,met die uitsondering van voordele soos kollek-tiewe bedinging, permanente ongeskiktheid, be-vallingsvoordele en die sterftevoordeel. S

Met drie lidmaatskapkategorieë bied die Solidariteit Beweging ’n tuiste vir almal!


inbeweging

Solidariteit-kantore: Diens op jou voorstoepBellvilleEttienne Pio (litigant), Raymond Holland-Chapman,Anton Gerretsen, Bennie Harmse, Jan du PlessisAdministratiewe beampte: Nicole HarmseTel: 021 946 4440/4418Faks: 021 949 4259E-pos: [email protected]: DuToitstraat 18, Bellville

BloemfonteinPieter BurgerTel: 051 430 6152/3Faks: 051 430 6163E-pos: [email protected]: Kellnerstraat 58C,Westdene, Bloemfontein

BoksburgFrancois van Heerden, Zirk Gous,HennieVosloo,Amanda Hattingh, FanieVosloo,Derek Mans,Coenie Rheeder (litigant) • Administratiewebeamptes: Marlindie Booyens, Natasha van HeerdenTel: 011 913 0783/1101 • Faks: 011 913 3850E-pos: [email protected]: Rondebultweg 232, Libradene, Boksburg

CarletonvilleDana ViljoenAdministratiewe beampte: PetroWatsonTel: 018 788 4861/018 786 2785Faks: 011 788 5102/011 388 9854E-pos: [email protected]:Van Zyl Smitstraat 74,Oberholzer, Carletonville

DespatchPietVeldtman,Wynand StrydomAdministratiewe beampte:Yvette StroebelTel: 041 933 5144/5145Faks: 041 933 5539E-pos: [email protected]: Hoofstraat 91,Despatch

EllisrasJan Pretorius, DeonViviersTel: 083 651 5760 (Jan) of 078 802 0343 (Deon)Faks: 014 763 9511E-pos: [email protected]

KlerksdorpManie Lourens,Willie MaraisAdministratiewe beampte: Nicoline CraffordTel: 018 468 8533Faks: 018 468 8563E-pos: [email protected]: Buffeldoornweg 48,Eenheid 2, Buffelparksentrum, Klerksdorp

KathuGert vanWyk,Adéle LiebenbergAdministratiewe beampte: Jaatjé ShermanTel: 053 723 1604Faks: 053 723 1407E-pos: [email protected]: Rietbokstraat,Theque Gebou,Winkel 7, Kathu

LydenburgQuintus SliepAdministratiewe beampte: Mariëtt BarnardTel: 013 235 3698 / 013 235 4985Faks: 013 235 1814E-pos: [email protected]:Versekeringsforumgebou,h.v.Viljoen- en Maasdorpstraat, Lydenburg

NewcastleJohan BothaAdministratiewe beampte: Elize BronkhorstTel: 034 312 9711/9917Faks: 034 312 5170E-pos: [email protected]: Hardingstraat 79,Sanlampark, Blok B, Newcastle

PietersburgEric SchoemanAdministratiewe beampte:Arlene LourensTel: 015 297 0287Faks: 015 297 1589E-pos: [email protected]: Biccardstraat 79 (3A),Pietersburg

PretoriaJack Loggenberg, Chris Roodt, Schalk de Bruin,WillieVenter, Connie Badenhorst, Johan BothaAdministratiewe beamptes:Christa Louw,Anke CloeteTel: 012 335 9051/2 • Faks: 012 335 9002E-pos: [email protected]: H.v. Lambert Lee- &Van Rensburgstraat, Mayville

RichardsbaaiAdministratiewe beampte: Chantelle vd MerweTel: 035 753 1935 of 035 753 1936Faks: 035 753 1937E-pos: [email protected]: Angler Rodstraat 12, Meerensee,Richardsbaai

RustenburgConnie Prinsloo en Johan Nell (litigant)Administratiewe beamptes: Christelle Grobler,Charisma BreetTel: 014 592 4336 • Faks: 014 592 4371E-pos: [email protected]: H.v. Heystek- enThabo Mbekistraat,Heystek Ontwikkelaars, Kantoor 4,Total Garage

SecundaMark JacobsAdministratiewe beampte: Sandra ScheepersTel: 017 634 5296Faks: 017 634 5297E-pos: [email protected]: EersteVloer, h.v. Joe Slovo- en Moore-straat, Uitbreiding 22, Secunda

VaaldriehoekJaco van den Berg, JohanVenter,Francois Calldo,GerhardCloete, JJ Fernandes,Lee Coetzee,Le Roy Fritz (litigant)Administratiewe beamptes: Nadia Coetzee,Rika CronjeTel: 016 931 3160/2/4 • Faks: 016 931 3171E-pos: [email protected]: Rossini-boulevard 130

WelkomHennie KommerAdministratiewe beamptes: Sue NelTel: 057 352 6839Faks: 057 357 2072E-pos: [email protected]:Winkel nr. 5, Eerste vloer,The Strip,MetroVillage, Stateway 312,Welkom

WitbankCornelius van Leeuwen, Jo-Anne Coetzer,Christo HattinghAdministratiewe beamptes: Irma Oberholzer,Sonja BekkerTel: 013 656 3871 • Faks: 013 656 6846E-pos: [email protected]: Bureau de Paul 2B, Corridorsingel,Route N4 Business Park, Ben Fleur X11Blaai na bladsy 6 vir Solidariteit-

hoofkantoor se kontakbesonderhede.*

inDeur Marietha Malan

Sypaadjiepreek vir ’n boemelaar

y arme kind! Dis die plek waar ’njong teologiese student nou regtig’n vuurdoop het. Hy preek vir dieheel eerste keer, en agterna het

almal die geleentheid om sy poging ongenadigte kritiseer. Geen ma wil haar kind sienswaarkry nie.Amper sê ek: “Nee, Ma wil niesien nie,” maar hoe kan ek dit nou doen? Ekknik my kop beklemd, en hy druk “enter”.En ja, die eerste vyf minute is die spanning in

sy hele wese byna tasbaar. Hy sit sy bottelwater neer en verskuif dit omtrent drie keer.Hy sluk. Hy glimlag stywerig. Hy vat die kantevan die kateder vas. Dan kry hy die teken omte begin.Soos ’n ou kombers gly die stres stadig

maar seker af. Voor my oë ontpop my eie seunin ’n kragtige prediker. Hy dra sy eerste eiepreek met passie en oortuiging voor. Verbaasstaar ek na die skerm. Is hierdie mooi jongpredikant wat so sielvol preek regtig my seun?Ná die tyd kyk my kind my met verwagting

aan.“En?” wil hy weet. Ek sluk en vee oor myoë. “Jy het seker hard geoefen, Boetie?” vra ekfloutjies. Hy lag.“Nie hard genoeg nie,” sê hy, envertel die storie van sy eerste preek.So uur of wat voor die tyd het hy benoud

besluit om die preek bo-oor die agterstemuurtjie van die teologiese skool te oefen. Hyhet kliphard bo-oor die muurtjie na die sy-paadjie toe geoefen. Mense het verbygestap enhom vreemd aangestaar, maar die nood was sohoog dat dit hom glad nie gepla het nie. Oefenmoes daar geoefen word. Uiteindelik het ’nverwaarlose ou boemelaar voor hom bly staanen aandagtig begin luister. Nou het hy ’n regtegehoor gehad, en hy het besef dat hierdie nienet ’n skooltoespraak of ’n toneelstuk is nie. Ditis dieWoord van God. ’nVreemde besieling hetvan hom besit geneem, en in plaas van repe-teer, het hy begin preek – regtig preek. Die ouboemie het bly staan tot die einde, en ná dielaaste “amen” ’n paar vrae vir die jong muurtjie-prediker gevra. Boetie het sy eerste

gemeentelid net daar en dan bearbei, totdat hybesef het dat dit tyd was vir sy toetspreek enhy die vuil boemie-hand ’n stewige handdrukmoes gee om te groet.“Ek was ’n rukkie benoud daar bo, Ma,” sê

my kind met ’n verleë laggie. “Veral toe ek diekwaai proffies en senior studente se strakgesigte sien. Maar toe dink ek net aan dieboemie wat so mooi geluister het. Ek het virdie boemie gepreek, Ma. Die boemie het myeerste preek gemaak.”Hoe vreemd is God se weë nie! Hy gebruik

’n senuweeagtige student se sypaadjiepreek omdie hart van ’n vuil, eensame boemelaar aan teraak. Hy gebruik ’n eenvoudige boemie om ’nintelligente jong man te besiel om regtig tepreek.Sondag sal jy in die kerk sit. Jy sal nie vuil

wees nie. Jy sal goeie klere aanhê en lekker ruik.Jy sal ’n lekker nagrus en ’n goeie ontbyt agterdie blad hê. Jy sal nie alleenwees nie. Jy saltussen ’nklomp mensewees watveronderstel isom medegelowigeste wees, al stap jy verbydie meeste van hulle sonderom hulle raak te sien. Dieprediker sal preek, en jy sal hoor,maar gaan jy luister? Gaan jy luisterna wat God vir jou sê? Is jou harthonger en dors vir Hom?Nié kyk en nié luister na die

Woord van die Here nie, is nie’n nuwe probleem nie. Die HereJesus was ook ’n sypaadjie-prediker, maar Hy was dieWoord self. Wat ’n fantastiesevoorreg moes dit nie geweeshet om na hom te luister nie! Togsê Hy vir sy dissipels: Om hierdierede praat Ek met hulle in

gelykenisse: Omdat hulle kyk maar nie sien nieen hoor maar nie luister en verstaan nie.”Dank jy die Here vir jou voorregte? Sien jy

Hom in jou lewe raak? Luister jy na syWoord?Regtig?Dankie dat jy jou ma laat luister het, my

kind. En ja, Ma wil sien. Die HeiligeGees in jou sien. S

M

“Wil Ma sien?”My seun sit sy skootrekenaar voor my neer. Op die skerm ’n beeld van hom op’n preekstoel. Daar is ’n gespanne uitdrukking op sy gesig, byna soos dié van ’n voël in ’n kou.

My hart krimp ineen. Dis die video van sy eerste preek voor die ander teologiestudente en -proffies.

Marietha Malan is ’n onderwyser by Alma-skool,’n skool vir gestremdes, en is ’n ma van vyf.Retrospek



prom

osie

74 05/2012 • www.solidariteit.co.za

Nog nie ’n Medihelp-lid?SMS “kontak” na 32291 as jy meerinligting oor Medihelp se uitstekendevoordele-opsies verlang. Besoekwww.medihelp.co.za om te sienwaarom Medihelp jou eerstekeuse behoort te wees.

Kies langtermynvennoot vir jou gesondheid


Belangrikste belegging’n Belegging in jou gesondheidsorg is net so be-langrik soos enige ander belegging in jou porte-feulje.Trouens, gesondheidsorg is seker die be-langrikste langtermynbelegging wat ’n mens kanmaak, veral as daar aan die gesondheid van diehele gesin gedink word. ’n Mens lees dikwels indie media van mense wat finansieel geruïneerword deur ’n enkele traumatiese mediese ge-beurtenis waarvoor nie genoegsame voorsieninggemaak is nie.

Eerste stap na gemoedsrusDie eerste stap na gemoedsrus vir jou en jougesin is die korrekte keuse van ’n mediese skema.Moenie net die eerste skema waaraan jy bloot-gestel word, kies nie. Om bloot ’n skema te kiesomdat dit die meeste adverteer, is ook nie raad-saam nie. ’n Skema moet aan jou en jou gesin sespesifieke behoeftes voldoen – nou en in dietoekoms. Doen dus eers jou eie navorsing deurverskillende mediese skemas te vergelyk.

Let hierop as jy skemas vergelykOngeag die beloftes wat in die meerderheidreklameveldtogte van mediese skemas gemaakword, behoort jy ten minste die volgende faktorein ag te neem voordat jy op ’n skema besluit:

GrootteIn die algemeen het groter skemas meer be-dingingsmag as dit by tariefonderhandelings metdiensverskaffers kom. ’n Groter skema is ge-woonlik in ’n beter posisie om vir afslag of laerpryse names sy lede te beding.

SolvensievlakDie Registrateur van Mediese Skemas beveelaan dat alle mediese skemas ’n reserwevlak vanten minste 25% handhaaf. Dit is sodat skemasgenoeg geld in reserwe het vir onvoorsiene uit-gawes soos griep-epidemies. Daar moet dusgenoeg geld beskikbaar wees om ’n groot aan-tal lede-eise op een slag te betaal.

AdministrasievermoëDie spoed en akkuraatheid waarmee ’n medieseskema jou eis verwerk en afhandel, is baie belang-rik. Global Credit Rating is ’n maatskappy watskemas se eise-uitbetalingsvermoë gradeer en isdus ’n goeie maatstaf om te bepaal hoe goed ’nskema op hierdie gebied presteer.

KliëntediensIn die moderne wêreld het kliëntediens ’n on-derskeidende faktor geword wanneer dit by diekeuse van ’n diensverskaffer kom. Dieselfde

geld mediese skemas waar skakeling tussen dielid en die skema aaneenlopend op verskeievlakke plaasvind. Een van hierdie vlakke is dieskema se inbelsentrum wat gewoonlik dieeerste vlak van skakeling tussen die lid en ’nmediese skema is. ’n Ander vlak is die skema sekommunikasiemateriaal wat sy webtuiste engedrukte kommunikasie aan sy lede insluit. Allevlakke van skakeling behoort proaktief en ver-bruikersvriendelik te wees.

Voordele-opsiesOmdat mense se ouderdomme en lewensom-standige verskil, verskil ons spesifieke behoeftesop spesifieke tye van ons lewens. ’n Medieseskema se voordele-opsies behoort vir hierdiebehoeftes voorsiening te maak, hetsy dit vir diejong gesin sonder kinders is, of die afgetredepaartjie wat reg is om van nuuts af aan deurdie land te toer. ’n Mediese skema behoort nienet ’n plek te wees waarheen ’n mens gaan asiets verkeerd is nie, maar behoort die rol van ’nlangtermynvennoot in gesondheidsorg tevervul. Dit moet ook ’n plek wees waar jywaarde vir jou geld kry. Dit beteken dat die ba-lans reg moet wees tussen die dekking wat jyverlang en die geld wat jy beskikbaar het omvir daardie dekking te betaal.


aksentmedia

•082

4454513



0861 10 10 05Solidariteit Finansiële Dienste is ’n gemagtigde verskaffervan finansiële dienste • FSP-nommer: 15556

“As jou DROMEjou nie bang maak nie,droom jy te klein.”~ Mike Horn, ontdekkingsreisiger en avonturier ~

Daarom bied Solidariteit Finansiële Dienste ’n omvattende finansiële adviesdiens om jou drome te help bewaarheid.Of jy op soek is na motor- en huisinhoudversekering, ’n korttermynlening, regshulpversekering of hulp met aftree-beplanning, ons het die kundigheid om jou te help om selfs die kleinste drome die grootste stukrag te gee.