spor - ktutip15.files.wordpress.com · osteologia • vücuttaki kemik sayısı: –yeni doğan...

SPOR

ANATOMİSİ

Dr.M. Ali ÇANKTÜ Tıp Fakültesi

Anatomi AD

Anatomi ?

Anatomi: vücudu meydana getiren oluşumların yapısını,

şeklini, pozisyonunu, komşuluklarını, fonksiyonlarını ve

birbirleri ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı

İlk çalışmalar

Mısır’da M.Ö. 5000 yılında

İlk kağıda dökümü

M.Ö. 3000-2500 yıllarında

Tıbbın ve anatominin kurucusu, tıbbın babası

olarak bilinen Hippocrates’tir (M.Ö. 460-377)

Anatomi terimi ilk kez ANATOME olarak

Aristotales (M.Ö. 384-322) tarafından

kullanmıştır

Anatomi 2 kelimeden

meydana gelir:

– Ana : içinden

– Tomos : kesmek

ANATOMİ“Anatomie”

Yunancada kesmek, keserek ayırmak anlamında

( Latincede “dissecare” aynı anlamda )

Anatomi

Makro Anatomi (Gross Anatomi)

Mikro Anatomi (Cytoloji ve Histoloji)

Vücut:Organelle

Hücre

Doku

Organ

Sistem

Organizma

Vücut:

İlk 3 kısım mikroanatomi

Son 3 kısım makroanatomi

Organelle

Hücre

Doku

Organ

Sistem

Organizma

ANATOMİDE EĞİTİM METODLARI:I.Topografik Anatomi

II.Sistematik Anatomi

III.Comparative Anatomi (Anatomia Comparative )

IV.Fonksiyonel Anatomi

V.Cerrahi Anatomi (Anatomia Chirurgica)

VI.Yüzeysel Anatomi (Surface)

VII.Estetik Anatomi (Plastik)

VIII.Klinik Anatomi

IX.Gelişim Anatomisi (Embriyoloji)

X.Mikroskopik Anatomi (Histologia)

XI. Kesitsel Anatomi

XII. Radyolojik Anatomi

I.Topografik Anatomi:

(Anatomia Topographia,Anatomia Regionalis)

Vücudun bölgelere (regio) ayrılarak incelenmesi

Bölümleri: Baş-boyun

Thorax (Göğüs kafesi)

Üst extremite

Regio Brachium (Kol)

Regio Antebrachium (Önkol)

Regio Manus (El)

Abdomen (Karın)

Pelvis

Perine

Alt extremite

Regio Femoralis (Uyluk)

Regio Cruralis (Bacak)

Pes (Ayak)

II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)

Organizmayı sistemlere ayırıp,bir

sistem içindeki organları sırası ile

inceler

Sistemler:

Systema Locomotorium

Systema Vasorum

Systema Digestorium

Systema Endocrinale

Systema Respiratorium

Systema Nervosum

Systema Ürogenitale

Systema Sensuum

Systema intequmentum


Systema Locomotorium (Hareket sistemi):

Osteoloji

Myologia

Arthrologia


Systema Vasorum (kalb-damar sistemi):

Cardiologia

Angiologia


Systema Digestorium

( Sindirim sistemi )


Systema Endocrinale


Systema Respiratorium

( Solunum sistemi )


Systema Nervosum


Systema Ürogenitale

Üriner sistem

Genital sistem


Systema Sensuum

Organum visus (görme organı)

Organum vestibulo-cochlearis (İşitme organı)

Organum gustatorius (tat organı)

Organum olfactorius (koku organı)

Organum tactus (dokunma organı)


Systema intequmentum ( Saç, tırnak, deri )

III.Comparative Anatomi

(Anatomia Comparative )

Çeşitli canlılar arasında

benzer organları

kıyaslama yaparak

inceler

IV.Fonksiyonel Anatomi:

Organın yapısını

fonksiyonuna bağlı

olarak öğretir

V.Cerrahi Anatomi: (Anatomia Chirurgica)

Cerrahi girişimler için

önemli olan bölgeleri

cerrahi uygulamaları

dikkate alarak

topografik inceleyen

anatomi dalıdır

VI.Yüzeysel Anatomi (Surface) :

Canlı üzerinde organları elle, gözle

veya endoskopik olarak inceleyen

anatomi dalı

VII.Estetik Anatomi (Plastik) :

Çeşitli durumlarda

vücudun dış şeklini

oluşturan değişiklikleri ve

bunların nedenlerini

inceleyen anatomi dalı

Daha çok ressam ve

heykeltraşları ilgilendirir

VIII.Klinik Anatomi:

Sistematik,topografik ve

cerrahi anatomiyi

kapsayan bilgilerin

klinikte canlı insan

üzerinde

uygulanmasını yapan

anatomi dalıdır

IX.Gelişim Anatomisi (Embriyoloji):

Bir canlının zygot

oluşumundan doğuma

kadar geçirdiği evreleri

inceler

X.Mikroskopik Anatomi (Histologia):

Vücudu oluşturan

organları özel teknik

ve mikroskop altında

inceleyen bilim dalı

XI. Kesitsel Anatomi

Vücudun herhangi bir

yerinden geçen

düzlemde hangi

oluşumların bulunduğunu

inceleyen dal

XII. Radyolojik Anatomi

Vücudun bölümlerini

radyolojik tanı metodlarıyla

inceleyen dal

Spor Anatomisi: Spor eğitimi verilen kurumlarda özellikle

hareket sistemini oluşturan yapıların incelenmesine

dayanan dal

Anatomik Pozisyon

Karşımızda:

Ayakta

Yüzü bize dönük

Baş ve gövdesi dik

Kolları yanlarda aşağıya sarkık

Avuç içleri (el ayası) öne bakan

Topuk ve ayak baş parmakları bitişik

DÜZLEMLER:

Planum sagittale (sagittal düzlem) :

Önden arkaya,yukarıdan aşağıya

Planum medianum

Sağ - sol

Planum frontale (frontal düzlem,coronal düzlem):

Alına paralel

Yukarıdan aşağıya, sağdan sola

Ön - arka

Planum transversum (planum horizontale):

Yere paralel

Diğer düzlemlere dik

Alt - üst

EKSENLER

Axis verticalis:

Baştan ayaklara doğru

düşey inen,yere dik

eksen

Axis sagittalis:

Yere paralel, önden

arkaya,veya arkadan

öne geçen eksen

Axis transversalis:

Yere paralel,sağdan

sola,soldan sağa

geçen eksen

Systema Locomotorium

(Hareket sistemi)

Systema Locomotorium (Hareket sistemi):

Osteoloji

Myologia

Arthrologia

http://www.microsoft.com/downloads/search.aspx?displaylang=en&categoryid=4

http://www.microsoft.com/downloads/search.aspx?displaylang=en&categoryid=4

Osteologia

Arthrologia Pasif

Myologia Aktif

Osteologia

Osteologia

• Genellikle beyaz renkte

(fildişi rengi)

• Sert

– Dişlerden sonra vücuttaki

en sert yapı

• Elastik

Osteologia

Kemiklerin kimyasal

bileşimi:

• % 20 su

• % 80 katı madde

– %30-40 organik maddeler

– %60-70 anorganik

maddeler

Osteologia

Kemiklerin şekilleri:

• Ossa longa

• Ossa brevia

• Ossa plana

• Ossa pneumatica

• Ossa sesamoidea

• Ossa irregularia

Osteologia

• Skeleton : insan

vücudundaki kemiklerin tümü

• Skeleton appendiculare:

– Üst ve alt taraflar

• Skeleton axiale:

– Baş - pelvis alt kısmı

Osteologia

• Vücuttaki kemik sayısı:

– Yeni doğan çocuklarda 270

– 14 yaşında 256

– Erişkin bir insanda 206

• 25-30 yaşlarında

– Tüm kemikler vücut ağırlığının

yaklaşık %15

– Toplam ağırlığı 5-6 kg

Osteologia

Skeleton axiale Columna vertebralis............. 26

Cranium................................ 22

Os hyoideum............................ 1

Costae ve sternum................. 25 74

Skeleton

appendiculare

Ossa membri superioris........ 64

Ossa membri inferioris........ 62 126

Ossicula auditus

[auditoria] 6 6

Toplam 206

Osteologia

• Caput

• Columna vertebralis

• Thorax

• Ossa membri superioris

• Ossa membri inferioris

Osteologia

Caput :

• neurocranium

• splanchnocranium

• orta kulak kemikçikleri

Osteologia

Neurocranium:

• Os frontale (1)

• Os parietale (2)

• Os occipitale (1)

• Os temporale (2)

• Os sphenoidale (1)

Osteologia

Splanchnocranium:

• Os ethmoidale (1)

• Os maxilla (2)

• Os mandibula (1)

• Os palatinum (2)

• Os lacrimale (2)

• Os nasale (2)

• Os vomer (1)

• Concha nasalis inferior (2)

• Os zygomaticum (2)

• Os hyoideum (1)

Osteologia

Orta kulak kemikçikleri:

• Malleus (2)

• Incus (2)

• Stapes (2)

Osteologia

Columna vertebralis:

• Vertebra cervicalis (7)

• Vertebra thoracalis (12)

• Vertebra lumbalis (5)

• Vertebra sacralis (1)

• Vertebra cocygeus (1)

Osteologia

Thorax:

• Costa (24)

• Sternum (1)

Osteologia

Ossa membri superioris:

• Os scapula (2)

• Os clavicula (2)

• Os humerus (2)

• Os radius

(2)

• Os ulnae (2)

• Carpus (2x8=16)

• Metacarpus (2x5=10)

• Phalanges (2x14=28)

Osteologia

Ossa membri inferioris:

• Os coxa (2)

• Os femur (2)

• Os patella (2)

• Os tibia (2)

• Os fibula (2)

• Tarsus (2x7=14)

• Matatarsus (2x5=10)

• Phalanges (2x14=28)

Arthrologia

Articulatio: İskeletin

değişik kemikleri

arasındaki fonksiyonel

bağlantı

Eklemler ( yapı ve hareket

kabiliyetlerine göre ):

• Articulationes fibrosae

(hareketsiz eklemler)

• Articulationes cartilaginea (az

hareketli eklemler)

• Articulationes synoviales (tam

hareketli eklemler)

Arthrologia

Articulationes fibrosae:

• Hareketsiz eklemler

• Eklem yüzleri birbirine

tamamen uyar

• Kemikler arasında bağ

dokusu veya hyalin kıkırdak

bulunur

• Eklem kapsülü ve eklem

boşluğu bulunmaz

• Daha çok kafa kemikleri

arasında görülür

Arthrologia

Articulationes

cartilagineae:

• Eklem yüzleri kıkırdakla

örtülü

• Az hareketli

• Tipler:

– Synchondrosis

– Symphysis

Arthrologia

Articulationes synoviales:

• Tam hareketli eklemler

• Eklem yüzleri kıkırdakla örtülü

• Eklemi oluşturan kemikler capsula

articularis ve eklem bağları ile

birbirine bağlı

• Hareketin yapıldığı eksenlerin

sayısına veya konveks eklem

yüzlerinin şekline göre gruplara

ayrılır

Arthrologia

Arthrologia

Articulationes synoviales

(Yapısına göre sınıflama):

• Art. simplex:

– İki kemik

• Art. composita [complexa] :

– İkiden fazla kemik

– Kemikler arasında bir meniscus

veya discus varsa

• Art.combinata:

– Aynı kemikler arasında 2 veya

daha fazla eklem olması

– Hareket her ikisinde de olur

Eksenlerine göre sınıflama:

• Tek eksenli (uniaxial) eklemler

• İki eksenli (biaxial) eklemler

• İkiden fazla eksenli (poliaxial) eklemler

• Belirli bir ekseni olmayan eklemler

Arthrologia

Arthrologia

Tek eksenli eklemler:

• Transvers eksen

– Fleksiyon ve ekstensiyon

– Ör: Art. interphalangea

• Vertikal eksen

– Sağa-sola veya içe-dışa dönme

(rotasyon)

– Ör: Art.atlantoaxialis mediana

İki eksenli eklemler:

• Eksenler:

– Transvers eksen: fleksiyon-

ekstensiyon

– Sagittal eksen: abduksiyon-

adduksiyon

• Bu iki eksen birbirini dik

olarak keser

• Tipleri

– Art.ellipsoidea

– Art. sellaris

Arthrologia

İkiden fazla eksenli eklemler:

• Art.spheroidea denir

• Transvers, sagittal ve vertikal eksenler

• Sayısız tali eksen

• Hareketleri:

– Fleksiyon

– Ekstensiyon

– Abduksiyon

– Adduksiyon

– Rotasyon

– Sirkumdüksiyon

• Ör: art. coxae

Arthrologia

Belirli bir ekseni olmayan

eklemler:

• Eklem yüzleri düz

• Art. plana denilir

• Eklem yüzünün bulunduğu

düzlemde kayma hareketleri

yapılabilir

• Ör: vertebraların proc.

articularis'leri arasında

Arthrologia

Eklem yüzlerinin şekline göre:

• Ginglymus

• Art. sellaris

• Art. trochoidea

• Art. ellipsoidea [condylaris]

• Art. bicondylaris

• Art. spheroidea [cotylica]

• Art. plana

Arthrologia

Eklemlerde yapılan

hareketler:

• Kayma hareketleri

• Açısal hareketler

• Rotasyon hareketleri

• Sirkumdüksiyon

hareketleri

Arthrologia

Arthrologia

Kayma hareketleri:

• En basit hareket çeşidi

• Bir eklem yüzü diğerinin

üzerinde kayar

• Eklem yüzünün şekli nasıl

olursa olsun diğer hareketlerin

yanı sıra bir miktar kayma

hareketi de yapılabilir

• Ör: karpal ve tarsal kemikler

arasındaki eklemlerin büyük

kısmında sadece kayma

hareketleri yapılabilir

Arthrologia

Açısal hareketler:

• Eklemi oluşturan kemikler

arasındaki açının önde,

arkada veya yanlarda

azalıp çoğalması

• Bu hareketler:

– Flexion

– Extension

– Abduction

– Adduction


• Flexion:

– Eklemi oluşturan kemikler

arasındaki açının önde

veya arkada azaltılması

şeklinde yapılan hareket

– Ör:

• Gergin durumdaki

önkol'un ön tarafta

bükülerek kola

yaklaşması

• Bacağın arka tarafta

uyluğa yaklaşması

Arthrologia


• Extension:

– Fleksiyon durumundaki

bir eklemin tekrar eski

durumuna dönmesi

– Eklemi oluşturan

kemikler arasındaki

açının büyümesi

– Ör: kolun arka tarafa

aşırı çekilmesi

Arthrologia


• Abduction:

– Alt veya üst

ekstremitelerin dış tarafa

doğru olan gövdeden

uzaklaşması

– El veya ayak

parmaklarının elin veya

ayağın orta hattından

her iki tarafa doğru

uzaklaşması

Arthrologia


• Adduction:

– Ekstremitenin iç tarafa

doğruhareketi

– El veya ayak

parmaklarının elin veya

ayağın orta hattına

getirilmesi

– Ekstremitelerin harekete

devam ederek karşı

tarafa geçmesi: aşırı

adduksiyon

Arthrologia

Circumduction:

• Konveks eklem yüzü küre şeklinde olan eklemlerde

• Ekstremite uçlarının daire veya daireye yakın bir şekil çizmesi hareketi

• Fleksiyon, ekstensiyon, abduksiyon, adduksiyon, rotasyon ve kayma hareketleri birbiri arkasına ve karışık olarak yapılır

• Ör: kalça ve omuz eklemi

Arthrologia

Rotation:

• Vertikal eksen etrafında

• Dönme hareketi

• İçe-dışa veya sağa-sola

rotasyon hareketleri

olarak isimlendirilir

• Ör: Humerus'un vertikal

eksende yaptığı

harekete iç-dış rotasyon

denir

Arthrologia

Arthrologia

Rotation:

• Supination:

– Önkolun dış rotasyonu

– Art. radioulnaris proximalis

ve distalis'te

– Önkol kemikleri birbirine

paralel

– Baş parmak dış, küçük

parmak ise iç tarafta

– Radius kendi uzun ekseni

etrafında döner

Arthrologia

Rotation:

• Pronasyon (Pronation):

– Önkolun iç rotasyonu

– El sırtı öne, baş parmak içe

bakar

– Önkol kemikleri birbirini

çaprazlar

– Art. radioulnaris proximalis ve

distalis’te

Arthrologia

• Oppozisyon : El baş

parmağının diğer

parmaklara

yaklaşması

• Repozisyon : El baş

parmağının diğer

parmaklardan

uzaklaşması

• İnvertion : Ayak

tabanının içe

bakması

• Evertion : Ayak

tabanının dışa

bakması

Tam hareketli eklemlerde

bulunan yapılar

• Eklem yüzü kıkırdağı

(cartilago articularis)

• Eklem kapsülü (capsula

articularis)

• Eklem boşluğu (cavitas

articularis)

• Eklem sıvısı (synovia)

• Eklem bağları (ligamentas)

Arthrologia

Arthrologia

Cartilago articularis:

• Eklem yüzünü örten kıkırdak

• Eklemde yapılan hareketleri kolaylaştırır

• Genellikle hyalin kıkırdak:

– Şekil değiştirebilir

– Aşınmaya dayanıklı

– Baskı uygulandığında eklem kıkırdağı incelir ve yüzeyi bir miktar

genişler

• Eklem kıkırdağı olmasaydı:

– Elastikiyet ve şekil değiştirme olmaz

– Kemiklerin eklem yüzleri çabuk aşınır

– Hareket bozuklukları görülür

Capsula articularis:

• Sağlam bağ dokusundan yapılmıştır

• Eklem yüzlerini içine alacak şekilde

periost ile eklem kıkırdağı sınırına

tutunur

• Ekleme katılan kemikleri birbirine

bağlar

• Eklem aralığını çepeçevre sararak

cavum articulare'yi oluşturur

• Fonksiyonları:

– Eklem boşluğu içindeki negatif hava

basıncının oluşması

– Eklem boşluğunu dolduran sıvının

salgılanması

Arthrologia

Arthrologia

Cavitas articularis

(Cavum articulare):

• Eklem yüzleri arasındaki eklem

aralığının dıştan çepeçevre eklem

kapsülü tarafından kapatılmasıyla

oluşan boşluk

• Eklem sıvısı (synovia) ile dolu

• İçerisinde negatif basınç bulunur

• İçerisinde meniscus articularis,

discus articularis ve ligamenta

intracapsularia bulunabilir

Arthrologia

Ligamenta (eklem bağları):

• Eklemi oluşturan kemikleri

birbirine bağlarlar

• Ligamenta capsularia: eklem

kapsülünün ( membrana fibrosa )

kalınlaşması şeklinde görülen

bağlar

• Ligamenta intracapsularia:

– eklem boşluğu içindeki bağlar

– Ör: diz eklemi

• Ligamenta extracapsularia:

– Eklem capsülünün dışında ve

kapsülle ilişkisi yok

Synovia ( Eklem sıvısı ):

• Membrana synovialis ve

uzantıları tarafından salgılanır

• Eklem yüzlerini yağlar, kaygan

hale getirir ve kıkırdağı besler

• Genellikle yumurta akına

benzer renk (saman sansı),

kıvam ve akıcılığa sahip

Arthrologia

• Luxation :

– Eklem yüzlerinin

birbirinden

uzaklaşarak normal

pozisyonlarının

bozulması

– Çıkık

Arthrologia

Arthrologia

Eklem yüzlerinin

birbirinden

uzaklaşmasını

engelleyen faktörler

• Eklem boşluğundaki düşük

hava basıncı

• Eklem kapsülü ve eklem

bağları

• Eklemi saran kas ve kirişler

• Eklem yüzlerinin şekli

Üst ekstremite eklemleri

(Articulationes membri

superiores)

Dr. M. Ali ÇAN

KTÜ Tıp Fakültesi

Anatomi AD

Articulationes cinguli pectoralis

Art. acromioclavicularis

Art. sternoclavicularis

Articulationes membri superioris liberi

Art. humeri [glenohumeralis]

Art. cubiti [cubitales]

Art. radio-ulnaris distalis

Art. radiocarpea

Artt. manus

Artt. intercarpales

Artt. carpometacarpales

Artt. intermetacarpales

Artt. metacarpophalangeales

Artt. interphalangeales manus


Hareketleri:

Acromion'daki eklem

yüzünde, cavicula'daki

eklem yüzünün kayması

Clavicula üzerinde

scapula'nın rotasyonu

lig. coracoclaviculare

tarafından sınırlanır


Art. plana grubu

Eklem yüzleri:

Clavicula'nın sternal ucunda: facies articularis sternalis

Manubrium sterni'de: inc.clavicularis ve 1. kıkırdak

costa

Clavicula'daki eklem

yüzü sternum'dakinden

daha geniş

Eklem yüzleri birbirine

uymadığı için aralarında

discus articularis var


Hareketleri:

Üst ekstremiteyi gövdeye bağlayan tek eklem

Sınırlı olarak her yöne

Omuzun kaldırılıp indirilmesi: clavicula ve discus articularis arasında

Öne-arkaya hareket: clavicula ile birlikte discus articularis, sternum'daki eklem yüzü üzerinde hareket eder

Rotasyon: hem clavicula-discus hem de discus-manubrium sterni arasında

omuz.mpeg

omuz.mpeg


Art. humeri

[glenohumeralis]

Art. humeri

Omuz eklemi

Art.spheroidea grubu

Eklem yüzleri:

Caput humeri

Cavitas glenoidalis

Yukarıda acromion, proc.

coracoideus ve bunlar

arasındaki

lig.coracoacromiale

tarafından oluşturulan bir

köprü tarafından korunur

Art. humeri

Cavitas glenoidalis:

Konkav yüz

Geniş kısmı aşağıda olan

uzunlamasına kesilmiş yumurta

şeklinde

Hyalin kıkırdakla kaplı

Labrum glenoidale:

eklem yüzeyini genişletir

eklem yüzü kenarına tutunur

Art. humeri

Hareketleri:

Art. spheroidea grubu

Eksenleri:

Transvers

Sagittal

Vertikal

Tali eksenler

Eklem yüzlerinin şekli geniş hareketlere müsait

Eklem kapsülü geniş ve gevşek

Hareketi sınırlayıcı kalın bir bağı yok

Konveks eklem yüzü konkav eklem yüzünden çok daha geniş

Vücutta en geniş ve çeşitli hareket yapabilen eklem

Art. humeri

Hareketleri:

Vücutta en çok çıkığın oluştuğu eklem

Çıkmasına engel olan esas yapılar

etrafını saran kaslar

Kaslar eklemin alt kısmında

bulunmadığından çıkıkların çoğu

humerus başının öne-aşağı doğru

kayması şeklinde

Omuz eklemi yukarıda acromion, proc.

coracoideus ve ikisi arasında gerilen lig.

cracoacromiale tarafından oluşturulan bir

çatı ile desteklenir

Eklem boşluğundaki negatif basıncın

oluşturduğu yaklaşık 6 kg lık çekme

kuvveti 4-4,5 kg gelen üst ekstremiteyi

taşımaya yetmektedir

Art. humeri

Hareketleri:

Transvers eksen:

Fleksiyon ( ventral fleksiyon )

Ekstensiyon ( dorsal fleksiyon )

Sagittal-eksen:

Adduksiyon

Abduksiyon

Vertikal eksen:

İç rotasyon

Dış rotasyon yapar.

Tali eksenler:

Sirkumdüksiyon

Art. humeri

Hareketleri:

Transvers eksen:

Fleksiyon: 70-75º

Kol abduksiyonda:110-120°

Ekstensiyon: 35-50 º

Toplam: 110-120º

Art. humeri

Hareketleri:

Sagittal eksen:

Abduksiyon:

Scapula sabit: 100 ila 120°

Scapula ile birlikte: +55-65°

Adduksiyon:

Kol öne alındığında: + 45 °

Kol arkaya alındığında: + 15° lik

Art. humeri

Hareketleri:

Vertikal eksen:

Rotasyon: 90°

Önkol kemikleriyle birlikte:

210°

Scapula ile birlikte: 360°

Tali eksenler:

Sirkumdüksiyon

Kol ortalama 60° ön -

dışta en geniş

sirkumdüksiyon hareketi

yapar


Art. cubiti [cubitales]

Art. cubiti

Dirsek eklemi

Art. composita grubu synovial bir eklem: art. humero-ulnaris

trochlea humeri ile inc.trochlearis arasında

gingymus grubu

art.humero-radialis

capitulum humeri ile fovea articularis arasında

art.spheroidea grubu

art. radio-ulnaris proximalis

inc. radialis ( ulna ) ile circumferentia articularis ( radius ) arasında

art. trochoidea grubu

Tüm eklem yüzleri hyalin kıkırdakla kaplı

Art. cubiti

Hareketleri:

Art. humero-ulnaris:

Transvers eksen:

fleksiyon - ekstensiyon

Art. humero-radialis:

Transvers eksen:

fleksiyon - ekstensiyon

Vertical eksen:

supinasyon-pronasyon

Art. radio-ulnaris

proximalis:

Vertical eksen:

pronasyon - supinasyon


Art. radio-ulnaris distalis


Art. radiocarpea

Art. radiocarpea

Hareketleri:

Genellikle articulationes

intercarpales ile birlikte

hareket eder

Transvers eksen:

Fleksiyon- ekstensiyon

Sagittal eksen:

Abduction – adduction

Tali eksenler:

Sirkumdüksiyon ( elips )


Artt. Manus

Artt. intercarpales

Artt. carpometacarpales



Artt. interphalangeales

manus


Artt. Manus

Artt. intercarpales


Artt. Manus

Artt. Carpometacarpales


Artt. Manus



Artt. Manus

Artt. interphalangeales

Myologia

Myologia

Vücut Kasları:

• İskelet kasları

( Çizgili kaslar )

• Düz kaslar

• Kalp kası

Myologia

Düz kaslar:

• Genellikle damarların veya içi

boş organlarımızın

duvarlarında

• Çoğu zaman isteğimiz dışında

görev yaparlar

• Otonom sinir sistemi tarafından

yönetilirler

• Yavaş, ritmik ve otonom

hareketler yaparlar

• Genellikle dalgalar şeklinde

ilerleyen peristaltik hareketler

Myologia

Kalp kası = myocardium:

• Histolojik yapı olarak iskelet

kaslarına benzer

• Hareket ve inervasyon

yönünden düz kaslara benzer

• Fizyolojik ihtiyaca göre çabuk,

ritmik hareketler

• Otonom sinir sisteminin

düzenlediği otonom hareketler

Myologia

İskelet kasları

Myologia

• Hızlı hareket ederler

• Hareketleri herhangi bir ritme

bağlı değil

• Merkezî Sinir Sisteminin

kontrolü altında

• Bir uyarı sonucu kasılırlar

• Kendilerine gelen uyarıyı

diğer hücrelere iletebilirler

Myologia

• Vücut dokularının % 40 kadarı

• Büyüklükleri çok farklı:

– En uzun kas:

• m.sartorius :yaklaşık 61 cm

– En kısa kas:

• m. stapedius: yaklaşık 2-3 mm

Myologia

Fascia:

• Fibröz bağ dokusu

• Deri altında bulunur

• Kas ve diğer organları sarar

• Geniş yaprak şeklinde

• Tabakaları:

– Fascia superficialis (fascia

subcutanea):

• Lamina superficialis

• Lamina profunda

– Fascia profunda

Myologia

Kasın Bölümleri:

• Venter

– Caput

• Tendon (yuvarlak)

( Aponeurosis: yassı)

Myologia

Kasların yapışma yerleri:

• Origo:– Kasların başladıkları yer

– Genellikle daha az hareketli

– Proksimal uçları

• İnsertio:– Sonlandıkları yer

– Daha hareketli

– Distal bölümü

• Kuvvet çizgisi:– Origo ve insertio noktalarını

birleştiren hayali çizgi

Myologia

Tendon:

• Kasların fonksiyonel devamı

• Kaslarda oluşan gücü tutunma

noktalarına ileten bağ dokusu

• Genelde kemiklere yapışır

• Tutunma yerine kadar peritendineum

denilen kılıf içinde

• Damarsız

• Elastikiyetleri yok

• Basınca dayanıklı

• Çok güçlü

MyologiaKasların isimlendirilmesi:

• Kasın seyrine göre:– m.transversus abdominis, m. obliquus abdominis gibi

• Yerleştiği bölgeye göre:– M.temporalis, m. pectoralis gibi.

• Büyüklüğüne göre: – M. gluteus maximus, m. gluteus minimus gibi.

• Uzunluklarına göre: – M. extensor carpi radialis longus ve brevis gibi.

• Orijin sayısına göre:– M.biceps brachii, m. quadriceps femoris gibi.

• Şekline göre: – M. piriformis, m. trapezius gibi.

• Başlama ve bitiş yerlerine göre:– M. sternocleidomastoideus, m.sternohyoideus gibi.

• Fonksiyonuna göre: – M. supinator, m. pronator teres gibi.

Myologia

Kasların şekilleri:

• M. quadratus:

– Kas lifleri birbirine paralel

– Lifler yassı bir tendonda

sonlanır

– Ör:

• m. rhomboideus major

Myologia


• M. fusiformis:

– Kas lifleri hemen hemen

birbirine paralel

– Lifler başlangıç yerinden

sonlanma yerine kadar

kesilmeksizin uzanır

– Başlama ve sonlanma

yerlerinde dar

– Orta kısmı geniş

– Ör:

• M. brachialis

Myologia


• M. triangularis:

– Kas lifleri başlangıç yerinden

sonlanma yerlerine kadar

kesilmeksizin uzanır

– Başlama yerleri geniş

– Sonlanma yerleri dar

– Üçgen şeklinde

– Ör:

• M. trapezius

Myologia


• M. unipennatus:

– Lifleri origo-insertio

arasında uzanmaz

– Başlama ve sonlanma

yerlerinde uzun kirişler

bulunur

– Bu kirişler arasında da

oblik olarak kas lifleri

uzanır

– Ör:

• M. flexor pollicis longus

Myologia


• M. bipennatus:

– Kas lifleri kısa ve oblik

– Kuş teleği manzarasında

– Ör:

• M. rectus femoris

Myologia


• M. multipennatus:

– Birkaç m.bipennatus'un

oluşturduğu kas

– Başlama yerlerinde birden

fazla kiriş var

– Sonlanma yerinde yine birkaç

kirişin birleşerek oluşturduğu

müşterek bir kiriş şeklinde

– Ör:

• M. deltoideus'un orta bölümü

Myologia


• M. orbicularis:

– Yuvarlak

– Halka şeklinde

– Ağız ve göz etrafında

– Ör:

• M.orbicularis oris

• M.orbicularis oculi

Myologia


• M. sphincter:

– Halka şeklinde

– Sindirim sisteminin

sonunda

– Normalde kasılı

– Defekasyon esnasında

gevşer

– Ör:

• M.sphincter ani externus

Myologia


• M. cruciatus:

– Kas lifleri birbirini çaprazlar

– Ör:

• M. masseter

• m.sternocleidomastoideus

Myologia


• M. spiralis:

– Kas lifleri başlangıç yerinden

sonlanma yerine kadar spiral

bir şekilde uzanır

– Ör:

• M.latissimus dorsi

Myologia


• M. digastricus:

– Fusiform şekilli iki kasın uç

uca tutunması ile oluşur

– Ör:

• M. digastricus

Myologia


• M. serratus:

– Testere dişini andırır

– Başlangıçları küçük

tendonlar şeklinde

– Ör:

• M.serratus anterior

Myologia


• Ara kirişleri olan kas:

– Kas lifleri arasında ara

kirişler var

( intersectio tendinea )

– Ör:

• M.rectus abdominis

Myologia


• M. biceps:

– İki baş ile başlar

– Tek bir tendonla sonlanır

– Ör:

• M.biceps brachii

• M.beceps femoris

Myologia


• M. triceps:

– Üç baş ile başlar

– Tek bir tendonla

sonlanır

– Ör:

• M.triceps brachii

Myologia


• M. quadriceps:

– Dört baş ile başlar

– Tek bir tendonla sonlanır

– Ör:

• M.quadriceps femoris

Myologia


• M. semitendinosus

– Yarısı tendon

Myologia


• M. semimembranosus

– Yarısı membran

Myologia

Kasların kontraksiyonu:

• İzotonik kontraksiyon:

– Kasın kasılması sonucu boyu

kısalır

– Gerilimi değişmez

– Hareket meydana gelir

• İzometrik kontraksiyon:

– Kasılma sırasında kas

kısalmaz

– Gerilimi artar

Myologia

Kasların kontraksiyonu:

• Agonist kas:

– Bir hareketi yaptıran kas

• Sinergist kas:

– Agonist kasla aynı yönde etki

• Antagonist kas:

– Agonist kasa ters etki

• Fixatör kas:

– Agonist kasın hareketi

sırasında başka yerde

istenmeyen hareketleri önler

Myologia

Kas tonusu: kasın istirahat

halindeki durumu

• Hipertonik: fazla gergin, sert

• Hipotonik: yumuşak

• Normotonik: Normal sertlikte

Myologia

• Kasların hareketleri:

– Vücutta istemli hareketler

kasların kasılmalarıyla oluşur

– Kas kontraksiyonu sonucu

oluşan kuvvet tendon,

aponeuroz ve fasialar aracılığı

ile kemiklere nakledilir

– Bu yapılar kasların kemik veya

kıkırdaklara yapışmasını

sağlarken çekme kuvvetinin

yönünü de belirler

– Düzenli ve devamlı kas

çalışmaları kasları geliştirir

Myologia

Kasların hareketleri:

• Transvers eksende:

– Önden çaprazlarsa:

Flexion

– Arkadan çaprazlarsa:

Extention

Myologia


• Sagittal eksende:

– Üsttan çaprazlarsa:

Abduction

– Alttan çaprazlarsa:

Adduction

Myologia


• Longitudinal eksende:

– İçten çaprazlarsa:

İç rotasyon

– Dıştan çaprazlarsa:

Dış rotasyon

Myologia

Kasların görevleri:

• Vücudun pozisyonunu

hareketsiz olarak korumak

• Hareket:

– Kontraksiyon sonucu ilgili

birimlerde hareket oluştururlar

• Isı açığa çıkararak vücudun

hararetini korumak:

– Vücuda gerekli ısının %85'ı

kaslar tarafından üretilir

– Soğuk havalarda titremenin

nedeni, kaslara kontraksiyon

yaptırarak ısı açığa

çıkartmaktır

Baş-boyun:

Mimik kasları

Çiğneme kasları

Boyun kasları

Önemli kaslar:

Thorax (Göğüs kafesi):

İntercostal kaslar

Sırt kasları

Önemli kaslar:

Abdomen (Karın boşluğu):

Karın ön duvarı kasları

Karın arka duvarı kasları

Önemli kaslar:

Pelvis:

Pelvis döşemesi kasları

Önemli kaslar:

Üst extremite:

Omuz kasları

Kol kasları

Önkol kasları

El kasları

Önemli kaslar:

M. deltoideus

M. subscapularis

M. supraspinatus

M. infraspinatus

M.teres major

M. teres minor

Omuz kasları:

M. deltoideus:

Omuz eklemini önden,

dıştan ve arkadan sarar

Bölümleri:

Pars clavicularis: ön kısmı

Pars acromialis: orta kısmı

Pars spinalis: arka kısmı

Fonksiyonu:

Üç bölümü: kola abduksiyon

Ön lifleri: kolu içe-öne çeker

ve iç rotasyon

Arka lifleri: kolu arkaya ve içe

çeker ve dış rotasyon

Ön ve arka bölümler: kola

adduksiyon

Omuz kasları:

M. subscapularis:

Scapula' nın ön yüzünde

Fossa subscapularis ile humerus'un tuberculum minus'u arasında

Fonksiyonu:

kola iç rotasyon

omuz eklemini kuvvetlendirir

Kol pozisyonunun değişmesiyle kolun abduksiyon, adduksiyon, fleksiyon ve ekstensiyon hareketlerine de yardımcı olur

Omuz kasları:

M. supraspinatus:

Fossa supraspinata ile humerus’untuberculum majus'u arasında

Fonksiyonu: Kolun abduksiyonunu

başlatır

Omuz eklemini kuvvetlendirir

Kola abduksiyon ile çok zayıf olarak da dış rotasyon ve fleksiyon (kolu öne getirme) yaptırır

Omuz kasları:

M. infraspinatus:

Fossa infraspinata ile

humerus’un tuberculum

majus'u arasında

Fonksiyonu:

Kola dış rotasyon

Omuz eklemini

kuvvetlendirir

Üst lifleri abduksiyon, alt

lifleri ise adduksiyon

yaptırır

Omuz kasları:

M. teres minor:

Scapula'nın dış kenarı

ile humerus’un

tuberculum majus'u

arasında

Fonksiyonu:

Kola dış rotasyon

Kola zayıf olarak da

adduksiyon

Omuz eklemini

kuvvetlendirir

Omuz kasları:

M. teres major:

Scapula'nın dış kenarı alt

kısmı ile humerus’un crista

tuberculi minoris‘i arasında

Fonksiyonu: Kola

iç rotasyon

adduksiyon

ekstensiyon

Omuz kasları:

M. coracobrachialis:

Scapula’da proc.

coracoideus ile

humerus'un orta

kısmının iç yüzü

arasında

Fonksiyonu:

Kola fleksiyon

Kola adduksiyon

Omuz kasları:

Omuz kasları:

M. biceps brachii:

Kolun ön tarafında

İki başlı yüzeyel kas

Caput breve

Caput longum

Scapula ile ulna ve radius

arasında

Fonksiyonu:

Kol sabit ise önkola fleksiyon

Önkol sabit ise kola fleksiyon

Önkolun ( dolayısıyla elin )

en kuvvetli supinatoru

Omuz eklemini kuvvetlendirir

M. brachialis:

Kolun ön yüzünde

M. biceps brachii'nin

derininde

Humerus'un ön

yüzünün alt yarısı ile

ulna’daki tuberositas

ulnae arasında

Fonksiyonu:

Önkola veya önkol sabit

ise kola fleksiyon

Omuz kasları:

M. triceps brachii:

Kolun arka tarafında

Üç başı var: caput longum

caput laterale

caput mediale

Uzun baş scapula’dan, diğerleri humerus arka yüzünden başlar, Ulna’daki olecranon‘da sonlanır

Fonksiyonu: Önkolun en kuvvetli

ekstensor kası

Uzun başı kola bir miktar adduksiyon ve ekstensiyon

Omuz kasları:

Rotator manşet (kaf):

Kas kirişlerinin oluşturduğu bir yapı

Humerus başının eklem çukurunda kalmasını sağlayan önemli bir etken

Omuz eklemi kapsülüne yapışarak önden, yukarıdan ve arkadan kuvvetlendirir

Katılan kaslar: M.supraspinatus

M. infraspinatus

M. teres minor

M. subscapularis

Omuz kasları:

Alt extremite:

Kalça kasları

Uyluk kasları

Baldır kasları

Ayak kasları

Önemli kaslar:

Kalça kasları :

Ön grup:

m. psoas major

m. psoas minor

m. iliacus

Arka grup:

m.gluteus maximus

m.gluteus medius

m. gluteus minimus

m. tensor fasciae latae

m. piriformis

m. gemellus superior

m.gemellus inferior

m. obturatorius externus

m. obturatorius internus

m.quadratus femoris

Kalça kasları :

Ön taraftaki kaslar

m.sartorius

m. quadriceps femoris

m. rectus femoris

m. vastus lateralis

m.vastus mediali

m. vastus intermedius

m. articularis genus

Uyluk kasları:

İç tarafındaki kaslar:

m.gracilis

m. pectineus

m. adductor longus

m.adductor brevis

m. adductor magnus

Uyluk kasları:

Arka tarafındaki kaslar:

m. biceps femoris

m. semitendinosus

m. semimembranosus

Uyluk kasları:

Ön taraftaki ekstensor

kaslar

m. tibialis anterior

m. extensor hallucis

longus

m.extensor digitorum

longus

m. peroneus tertius

Bacak kasları:

Dış taraftaki peroneal

kaslar:

m. peroneus longus

m. peroneus brevis

Bacak kasları:

Arka taraftaki flexor

kaslar:

Yüzeyel kaslar:

m.triceps surae

m.plantaris

Derin kasları:

m. popliteus

m. flexor hallucis

longus

m. flexor digitorum

longus

m.tibialis posterior

Bacak kasları:

spor - ktutip15.files.wordpress.com · osteologia • vücuttaki kemik sayısı: –yeni doğan...

Documents