ถาผอานทานใดสนใจ ผลงานวจยดานการทองเทยว สามารถตดตอสอบถามไดท

ส�านกประสานงานโครงการวจยอตสาหกรรมทองเทยว

และบรการ สกว. โทรศพท 0 2940 5188 หรอคนหาไดท elibrary.trf.or.th

ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) เปนหนวยงานหนงในเครอขายองคกรบรหารงานวจยแหงชาต

(คอบช.) ซงมหนาทในการบรหารจดการทนวจยดานการบรหารจดการการทองเทยว ไดเลงเหนความส�าคญ

ของการพฒนางานวจยเพอใหสามารถขบเคลอนนโยบายในการพฒนาการทองเทยวของประเทศ

เจาของการทองเทยวแหงประเทศไทย

คณะทปรกษายทธศกด สภสร ผวาการการทองเทยวแหงประเทศไทย

จฑาพร เรงรณอาษา รองผวาการดานตลาดยโรป แอฟรกา ตะวนออกกลาง และอเมรกาศกรย สทธวนช รองผวาการดานสอสารการตลาด

สมรก ค�าพทธ รองผวาการดานบรหารสนต ชดนธรา รองผวาการดานนโยบายและแผน

จรญ อนม ผอำานวยการฝายวางแผน

บรรณาธการยวด นรตนตระกล ผอำานวยการกองวจยการตลาด

กองบรรณาธการฐาปนย เกยรตไพบลย ผอำานวยการกองสารสนเทศการตลาด

จรญ ชนในธรรม ผอำานวยการกลมฐานขอมลการตลาดนธ สแพร ผอำานวยการกองเผยแพรความรดานการทองเทยว

พชญา สายแสงจนทร ผอำานวยการกองประชาสมพนธในประเทศจรญญา เกยรตลภนชย ผอำานวยการกองกลยทธการตลาด

สดาพร วรพล หวหนางานวชาการ กองวจยการตลาด สจตรา แยมงามเหลอ พนกงานบนทกขอมล

Tourism Authority of Thailand1600 New Phetchaburi Road, Makkasan, Ratchathewi,Bangkok 10400, Thailandtel: +66 2250 5500 ext. 2620-2fax: +66 2253 7468email: tatreviewmagazine@gmail.com website: tatreviewmagazine.comtwitter: @etatjournalFacebook : www.facebook.com/tatreviewmagazine

จลสารฉบบนจดทำาขนโดยใชกระดาษ EPO (EcoPaque Offset) และหมกพมพจากนำามนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพและเปนมตรตอสงแวดลอม

ตราสญลกษณ จากเลมเดมอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

จลสารวชาการการทองเทยวการทองเทยวแหงประเทศไทย1600 ถนนเพชรบรตดใหม แขวงมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2250 5500 ตอ 2620-2 โทรสาร : 0 2253 7468

Contentsสารบญ

Vol.1 No.4/2015

Tourism on the Move

• MILAN Expo 2015

เมอมลานเอกซโป กลายเปนเวทโชวปญหาของอตาล

• การสงเสรมทองเทยวไทยป 2559

Tourism Research

• Sustainable Brand

สรางไดจรงตองเรมจากขางใน เรยนรจากการสรางแบรนด

‘รกนะ ระนอง’

From The Cover

• หนทางส Slow Travel

Tourism Trends

• Slow Travel เทยวเนบชา

• การทองเทยวเรอสำาราญ กบความทาทายของประเทศไทย

Museum & Tourism

• ศนยการเรยนรดานการทองเทยว (Tourism Learning Centre)

Pop Culture Tourism

• การตลาดสำาหรบคนรนใหม Marketing for New Gen

Editor’s Talkบทบรรณาธการ

ยวด นรตนตระกล

พลกทละหนา ชาๆ ชดๆ

มตรสหายทานหนง กลาววา ‘ความชา’ คอ ความหรหราใหม

มตรสหายทานเดม กลาวยำา ‘การเขาซเปอรมารเกตเปนเรองธรรมดา ความหรหราอยทตลาดสด’

จรงๆ แลวถา ความชา = ความหรหรา และ ความหรหรา = ตลาดสด หลายคนคงจดวางตนเองอยใน Segment ทเปน

High End หรอ Luxury รวมทงผเขยนดวย

TAT Review ไตรมาสน แคอยากชวนมาทบทวนอกครงเรอง ‘ความชา’ ซงเกยวโยงกบเรองวธคด วธการจดการกบเวลา

กระบวนทาในการดำาเนนชวต การแบงขางเปนพวกชา พวกเรว ทงหมดทงมวลเปนเรองนาศกษาและตดตาม

ทมาของการตดสนใจเลอกเรอง Slow เปนธมของไตรมาสน มาจากสองสวนสำาคญ คอ

หนง, อยากเสนอขอมลเกยวกบ MILAN Expo 2015 ซงบรรดาเพอนๆ ททท. ทไปดงานน กลบมาเลาเรอง Slow Food

อยางเอาเปนเอาตาย บางคนถงกบตองไลนมาบรรยายอยาง Real Time เกยวกบ Slow Food

สอง, ผเขยนอยากทดลองทำาหนงสอทมการจด Art Work แบบเบาๆ โลงๆ ม Space เยอะหนอย รปประกอบนอยหนอย

และทกทกเอาวา ถาจะพดเรอง Slow ตองจด Art Work ใหนอยเขาไว ตามสไตลนตยสาร Kinfolk ทงน ตองยอมรบสารภาพวา

อยากทำา TAT Review ในสไตล Kinfolk สกครง

ไตรมาสน มบทความเรอง MILAN Expo 2015 ซงผเขยนยงไมไดเดนทางไป แตทราบวา คณภญโญ ไตรสรยธรรมา

เจาของวล ‘เรวไมวา ชาใหเปน’ ไดเดนทางไปชมงานน ดงนน จงตดตอขอใหคณภญโญเขยนบทความเกยวกบงานน ซงไดรบ

ความรวมมอดวยดเชนเคย เมอไดอานตนฉบบ ถงกบตองอมยมกบประโยคสดทายทคณภญโญทงทายวา ‘แนวคดเรอง

สโลวฟด ทถกเชดชขนใหเปนแนวคดหลกของงาน ซงยงตองคดงางกบหนงสปอนเซอรใหญ ซงกลบกลายเปนแมคโดนลด

เจาตลาดฟาสตฟดของโลกไปไดอยางไมนาเชอ’ อยากใหลองพลกอานด

สำาหรบเลมน ลองคอยๆ อานไปทละคอลมน ไมตองรบรอน แตละคำา แตละประโยค แตละยอหนา ลองอานแบบชาๆ ไมตองขาม

ไมแนนะ พออานจบ ถายงไมรวาบทความนนพยายามจะบอกอะไร กอานซำาอกครง อกสองครง อกสามครง หรออกหลายครง

(ผเขยนในสมยยงเดก อานหนงสอเรอง เจาจนทผมหอม ของ มาลา คำาจนทร จำาไดวาละเลยดอานอยางชาๆ บางยอหนา

อานสามรอบ ไมอยากใหจบเรว เพราะคดวา ถาเราอานจบเรว มนชางไมคมกบเงนทซอหนงสอเลมนมา)

สดทายน ผเขยนขอสารภาพเลยวา การทำา TAT Review ไตรมาสน ทวาดวยความชา แตในทางปฏบตจรง ตองเรงรบ

ทกกระบวนงาน ตงแตเรงนกเขยนใหรบสงตนฉบบ เรงสรปปดแตละคอลมน เรงตดสนใจเรองหนาปก เรงตรวจแก เรงออก

ใหทนตามกำาหนดเวลา

อะไรมนจะยอนแยงไดขนาดน

6 | Tourism Review

เพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

จากแฟชนวคจากเฟอรนเจอรแฟรปนมลานไดกลายเปนหมดหมายส�าคญของ

นกเดนทางผตองการแสวงหาประสบการณแหงอนาคตเมอมลานกลายเปนเจาภาพจดงาน

WorldExpo2015ถนนทกสายทเคยมงสกรงโรมในอดตปนตองหลกทางใหมลาน

หนงสอพมพนวยอรกไทมส ใหความเหนวาป2015นมลานนาจะเปนจดหมาย

ปลายทางทส�าคญทสดของโลก โดยเฉพาะอยางยงตงแตวนท1พฤษภาคมถงวนท

31ตลาคมอนเปนชวงระยะเวลา6เดอนทมการจดงานมลานเอกซโป

เรอง : ภญโญ ไตรสรยธรรมา

6 | Tourism Review

2015เมอมลานเอกซโป

กลายเปนเวทโชวปญหาของอตาล

7|Tourism Review

เพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Moveเพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

7|Tourism Review

ทางคณะผ จดงานมการประมาณการวา

จะมผเขาชมงานไมต�ากวา 20 ลานคน ในจ�านวนน

1 ลานคนจะมาจากประเทศจน โดยแตละวน

จะมผ เข าชมงานราว 150,000 คน หรออาจ

สงสดถงวนละ 250,000 คน โดยแตละชวโมง

จะมผเดนทางดวยรถไฟใตดนราว 15,000 คน

และอก 10,000 คนเดนทางดวยรถไฟเขาสพนทงาน

ท�าใหตองมการจดเตรยมอาหารไวส�าหรบผชมถง

26 ลานมอ หรอชวโมงละ 5,887 มอ ซงถอเปน

เรองหนกหนาสาหสส�าหรบผจดงานมาก

ในสถานการณทประชากรโลกเพมขนอยาง

รวดเรว แตทรพยากรมอยอยางจ�ากด เชนเดยวกบ

สถานการณของงานเอกซโปในครงน

เพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Moveเพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

8 | Tourism Review

EXPO

ทมลานจงวางอยบนแนวคดหลกคอ

Feeding the Planet, Energy for Life

หรอ การปอนอาหารใหโลกและพลงงานเพอชวต

เพอใหทกชาตรวมกนวางแผนพฒนาคณภาพชวต

ใหกบประชากรในแตละประเทศอยางยงยน

จเซปเป ซาลา (Giuseppe Sala) ซอโอ

ของงานบอกวา ตองการใหงานนเปนเวททองคกร

นานาชาต ภาคประชาสงคม ชมชนทางดาน

วทยาศาสตรและเศรษฐศาสตร จะไดรวมกนคดหา

ทางออกทยงยนตอปญหาความอดอยาก การรกษา

สมดลของโลก และการพฒนาอยางยงยน

บนพนท 1.1 ลานตารางเมตรของงาน

ไดจ�าลองผงเมองของโรมนโบราณ โดยใชถนน

สายหลกสองเสน คอ คารโด ถนนทวางตวอยทาง

ทศเหนอและทศใต และถนนเดคมานส ทวางตว

อยในทศตะวนออกและตะวนตก ถนนสองสาย

มาตดกนท เปยซซา อตาเลย อนเปนศนยกลาง

ตลอดสองขางถนนเรยงรายไปดวยพาวเลยนจาก

153 ประเทศ ซงพาแนวคดอนโดดเดนของตนเอง

มารวมแสดง โดยเนนไปทพลงงานและความยงยน

พนทสวนกลางน�าเสนอแนวคดหลกๆ เชน

Pavilion Zero บอกเลาเรองราวของ

มนษยชาตกบอาหาร

Future Food District เลาถงเทคโนโลย

ทชวยในการเกบรกษาอาหาร การจดจ�าหนาย

และการบรโภค มพนทสาธารณะส�าหรบเดก

และสวนความหลากหลายทางชวภาพขนาดใหญ

รวมไปถงสวนนทรรศการ Triennale ทแสดงถง

ศลปะกบอาหารตลอดหลายศตวรรษทผานมา

ทนาสนใจคอ ม Tree of Life ขนาดใหญ

สง 35 เมตร เปนจดพกผอนในบรเวณทะเลสาบ

อาเรนา (Lake Arena) ซงเปดโอกาสใหผ ชม

อายต�ากวา 25 ปเขาไปภายใน เพอฝากความ

คดเหนวา «อตาลควรพฒนาอยางไร»

คณะผออกแบบงาน แมจะเปนผเชยวชาญ

ในแตละสาขา แตพวกเขากใจกวางพอทจะมองวา

อนาคตคอสงทคนรนใหมเหลานจะตองอาศยอย

เขาจงควรมสวนส�าคญอยางยงในการออกแบบ

เสนอแนะแนวความคดตางๆ ในการพฒนาประเทศ

ดวยตนเอง หาใชการถกตกรอบและกฎเกณฑ

โดยผทมากอน

เพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

9|Tourism Review

ทามกลางภาวะเศรษฐกจถดถอยของอตาล

การจดงานเอกซโปตองใชเงนลงทนกวา 13,000

ลานยโร หรอราว 5 แสนลานบาท แมจะเทยบ

ไมไดกบ 50,000 ลานเหรยญสหรฐ หรอราว

หนงลานแปดแสนลานบาท ทจนใชจดงานในครง

กอนหนาน แตฝายคดคานกเหนวา เงนจ�านวนน

นาจะใชใหเกดประโยชนทางเศรษฐกจดานอนๆ

ในระยะยาวกบประเทศมากกวา

ปจจบนอตาลมอตราการวางงานรอยละ

13 มอตราการวางงานของเยาวชนรอยละ 42.7

สงตดอนดบตนๆ ของยโรป ประเทศสมาชกสหภาพ

ยโรป จงเรมกงวลวา อตาลจะเปนรายตอไป

หลงจากกรซทถกพษเศรษฐกจกระหน�า

กอนเปดงานเอกซโปเตมไปดวยปญหา

ขาวฉาว และคอรรปชน สถานทจดงานทถกสราง

หางออกไปจากตวเมองมลานท�าใหตองมการ

สรางรถไฟใตดนและสาธารณปโภคอนๆ ขนใหม

เพอรองรบการจดงานเอกซโปครงน การกอสราง

เปนไปอยางลาชาและเตมไปดวยอปสรรค จนถก

สอมวลชนวจารณอยางหนก ท�าใหตองมการ

ตงคณะกรรมการพเศษขนมาตรวจสอบ และน�า

ไปสการด�าเนนคดเจาหนาทรฐและผเกยวของถง

7 คน รวมทงบรษทอกจ�านวนมาก

แมนจะเปนงานเอกซโปครงแรกของโลก ทมได

มการพดถงความกาวหนาของมวลมนษยชาต หากแต

ยอนกลบมาพดถงคณภาพชวตของมนษยและการรกษา

สงแวดลอม กระนน งานเอกซโปครงนกยงถกวจารณ

อยางหนกหนวงจากคนอตาลทไมเหนดวย

อตาลประสบภาวะเศรษฐกจถดถอยตอเนอง

มา 3 ป ทางฝายสนบสนนเหนวางานเอกซโปครงน

นาจะเปนตวชวยกระตนเศรษฐกจอตาลใหกลบมาคกคก

อกครง ในขณะทฝายคดคานบอกวามนเปนการลงทน

ทสนเปลองและไดผลตอบแทนทไมคมคา

เงนจ�านวนมากทใชไปกบการสรางสาธารณปโภค

เพองานเอกซโปจะสญเปลาลงเมอจบงาน ตามบทเรยน

จากหลายประเทศทพาวเลยนถกทงราง บางประเทศไมม

กระทงเงนคาใชจายทจะรอกลบ เอกซโปจงไมตางอะไร

กบการต�าน�าพรกละลายแมน�า

เอกซโปครงนจงตองพยายามปรบแนวคดใหแตละ

พาวเลยนสามารถถอดรอและน�ากลบไปใชใหมได โดยม

พาวเลยนของอตาลทเปนสงกอสรางถาวร และจะใช

ประโยชนไดตอไปหลงจบงาน

เพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

10 | Tourism Review

11|Tourism Review

เพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

21.00 cm

เพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

แทนทมลานเอกซ โปจะโชว ศกยภาพของ

อตาลในเวทโลก ขาวฉาวทงหมดจงเปนการเปลอย

สงคมธรกจการเมองอตาลอยางลอนจอนอกครง

กอนงานจะเรม ปญหาของอตาลจงแทบไมตางจาก

ปญหาของประเทศก�าลงพฒนาทงหลาย ทธรกจ

ขนาดใหญมกตดสนบนนกการเมองและเจาหนาทรฐ

เพอใหไดสมปทานโครงการขนาดใหญ และแสวงหา

ก�าไรสวนตางจากสายสมพนธน สวนประชาชน

อตาลกไดแตท�าตาปรบๆ จบกาแฟอานขาวมองหา

เรองราวทจะชวยน�าพาชวตและธรกจใหอยรอด

โดยไมตองพงพาภาครฐ

ในขณะทประเทศซงไมไดมทนรอนมากนก

จะไดรบการจดสรรพาวเลยนส�าเรจรป ประเทศ

ทร�ารวยตางพากนวาจางสถาปนกชอดงในระดบโลก

เพอมาออกแบบพาวเลยนของตนเพอเรยกผ เขา

ชมงาน

สหรฐอาหรบเอมเรตส ซงจะเปนเจาภาพ

ครงตอไปทดไบ ไดวาจาง นอรมน ฟอสเตอร สถาปนก

ชอดงชาวองกฤษเปนเงนถง 60 ลานยโร เพอ

สรางสรรคพาวเลยนของตนใหเปนเหมอนซอกเขา

ในทะเลทราย เพอพาผชมเขาสหองฉายภาพยนตร

แบบ 4D ทลงทนมหาศาลเพองานนโดยเฉพาะ

ยเออเปนประเทศทะเลทราย น�าจดจงกลายเปน

ทรพยากรส�าคญ ทามกลางการพฒนาเมองขนส

แนวตงซงตองพงพาพลงงานมหาศาล ค�าถามส�าคญ

เรองพลงงานจงนาจะเปนโจทยใหญส�าหรบดไบ

ซงประกาศจะจดงานครงหนาในรม

ถาเรยงกนตามขนาดแลว พาวเลยนของ

เยอรมนกนพนทมากเปนอนดบหนง ตามมาดวยจน

สวตเซอรแลนด ยเออ ตรก ญปน รสเซย บราซล

เกาหลใต และฝรงเศส

โดยพาว เลยนจนเน นไปทความสมพนธ

ระหวางมนษยและธรรมชาต และมการน�าอาหาร

จากแตละภมภาคของจนทแตกตางกนมาจดแสดง

แถมด วยมลตม เดยทชวนตนตา บวกกบงาน

สถาปตยกรรมแบบดงเดมของจนทถกผสานเขากบ

เทคโนโลยสมยใหม ดเหมอนจะตนตา แตเทยบแลว

ธรรมดา ไมนาตนเตน

สวนญป นยงคงแนวคดแหงความเรยบงาย

ดวยการแสดงถงงานเขาไมทไมจ�าเปนตองใชตะป

แตกสามารถยดกนกลายเปนโครงสรางขนาดใหญ

อนเปนลกษณะเดนของสถาปตยกรรมญป นได

ภายในพาวเลยนยงมการขายอาหารทหาชมไดยาก

หลากหลายชนด ทขนกนมาจากญปน

ในอดตทผานมา พาวเลยนของงานเอกซโป

แตละประเทศ กลายเปนทแสดงอตตาของสถาปนก

ผ ออกแบบ ซงตองการแสดงผลงานของตนเอง

จนบดบงเนอหาทจะแสดงเสยสน งานเอกซโปครงน

จงมความพยายามทจะดงเนอหาใหเปนหวใจหลกของ

การออกแบบ และลดทอนบทบาทของงานสถาปตยกรรม

ใหรบใชเนอหา มากกวาจะกลายเปนเนอหาเสยเอง

กระนน การวาจางสถาปนกดงและรปแบบพาวเลยน

ทโดดเดนกยงเปนกระแสนยมอย

ทงหมดน สงผลใหกรอบแนวคดของการจดงาน

ทวา ทรพยากรของโลกมอยอยางจ�ากด ท�าอยางไร

ทจะใหทกคนสามารถเขาถงและใชงานได ดๆ ไป

จงถกตงค�าถามจากกระบวนการและวธจดงาน

โดยเฉพาะอยางยงค�าถามเรองทวา ท�าอยางไรจะให

การใชพลงงานในโลกเปนไปอยางยงยน และแตละ

ประเทศสามารถน�าแนวคดทไดจากงานไปใชในการ

ปฏบตจรงในระดบโลก

ค�าถามใหญนดเหมอนจะรอค�าตอบอยในสายลม

ของงานเอกซโปแหงมลาน เชนเดยวกบแนวคดเรอง

สโลวฟด ทถกเชดชขนใหเปนแนวคดหลกของงาน

ซงยงตองคดงางกบหนงสปอนเซอรใหญ ซงกลบกลาย

เปนแมคโดนลด เจาตลาดฟาสตฟดของโลกไปได

อยางไมนาเชอ

12 | Tourism Review

Tourism on the Moveเพยงความเคลอนไหว

การสงเสรมทองเทยวไทย

ป 2559เปาหมาย ป 2559

เปาหมายรายไดทางการทองเทยว:รายไดรวมของอตสาหกรรมทองเทยวใหเพมขนรอยละ8โดยแบงเปน

ตลาดตางประเทศ :รายไดเพมขนรอยละ8

ตลาดในประเทศ :รายไดเพมขนรอยละ8

เปาหมายต�าแหนงทางการตลาด : ‘Quality Leisure Destination’

เรอง :กองกลยทธการตลาดททท.

13|Tourism Review

การสงเสรมตลาดตางประเทศ ประกอบดวย 5 กลยทธ

1. ปรบภาพลกษณและขยายการรบรคณคา

Happiness You Can Share

แนวทาง :สานตอการสอสารเชงลกเนนย�าถงเรองราววถไทย(Thainess)ชกชวนใหนกทองเทยว

เดนทางมาDiscoverAmazingStoriesคนหาตนก�าเนดและสงทอยเบองหลงสญลกษณ(Icon)

ดานการทองเทยวของไทยทเปนทรจกของนกทองเทยวทวโลกอาทSmileStoryเรองราว‘ยมสยาม’

GourmetStoryเรองราว‘อาหารไทย’CraftStoryเรองราว‘ผาไทย’ฯลฯทจะน�าพาใหนกทองเทยว

ไดรบประสบการณทแตกตางอยางมคณคาและสามารถสรางความสข(HappinessYouCanShare)

ใหกบนกทองเทยวไดทกครงทสมผสพรอมทงน�าเสนอภาพของสนคาคณภาพและบรการทนาประทบใจ

เพอยกระดบภาพลกษณการทองเทยวไทยสการเปน‘QualityLeisureDestination’โดยสอสาร

Tourism on the Moveเพยงความเคลอนไหว

14 | Tourism Review

อยางครอบคลมผานทงTraditionalMediaและNewMedia

ยอดนยมระดบโลกและในพนทตลาดใหเขาถงกลมเปาหมาย

โดยตรงเสรมดวยการตดตามบรหารจดการภาพลกษณเชงลบ

ในสอตางๆ โดยเฉพาะสอออนไลนผ านSocialMedia

และSocialCommunityควบคกบการท�าSocialCustomer

RelationshipManagement(SCRM)สานสมพนธสรางความ

ผกพนและความภกดกบนกทองเทยวทเปนฐานลกคาปจจบน

อยางตอเนอง

2. สรางสรรคและสงเสรมสนคาเชงคณคา

แนวทาง :คดเลอกออกแบบและสรางสรรคสนคาและกจกรรม

ทองเทยวในมมมองใหมทเปดโอกาสใหนกทองเทยวไดเรยนร

เรองราวทนาสนใจและคณประโยชนของสนคาตามวถไทย

พรอมทงไดมประสบการณรวมกบตวสนคาและไดท�ากจกรรม

ระหวางการทองเทยว(CreativeTourism)โดยใหความส�าคญ

กบสนคา‘วถไทย’ทสอดคลองกบความตองการและพฤตกรรม

ของนกทองเทยวตางชาตกลมเปาหมายอาทอาหารไทยผาไทย

ชมชนทองเทยวสนคาPremiumOTOPทพกและบรการระดบ

5ดาวในประเทศไทยโดยเฉพาะสนคาทอยในพนท5Clusters

และพนท12เมองตองหาม...พลาดนอกจากนยงมงสรางสรรค

และสนบสนนกจกรรมพเศษในระดบนานาชาต(International

Events)พรอมทงตอยอดยกระดบเทศกาลงานประเพณใหเปน

แมเหลกดงดดนกทองเทยวตางชาตใหเดนทางเขามาทองเทยว

และใชจายเพมมากขน

3. ขยายฐานตลาดกลมความสนใจพเศษ

แนวทาง :สงเสรมตลาดนกทองเทยวกลมทเดนทางทองเทยว

และเขารวมกจกรรมตามความสนใจพเศษทมแนวโนมขยายตว

4กลมหลกคอกลมSportTourismกลมGreenTourism

กลมHealth&WellnessกลมWedding&Honeymoon

ซงประเทศไทยมสนคาและบรการทมศกยภาพพรอมเพยงพอ

ทจะรองรบและมโอกาสทจะสงเสรมใหเตบโตตอเนองตอไปได

โดยเนนการสรางการรบรภาพลกษณของสนคาทไดมาตรฐาน

ระดบโลกและบรการดวยอธยาศยไมตรทนาประทบใจตาม

วถไทยรวมทงการแสวงหาและรวมมอกบคคาทงในและนอก

อตสาหกรรมทองเทยวทจะชวยเพมชองทางการขายและการเขาถง

กลมเปาหมายทง4กลมและเสรมขดความสามารถในการ

แขงขนดานการตลาดใหกบประเทศไทยไดในเวทโลก

4. กระตนการใชจายกลมตลาดระดบกลาง-บน

แนวทาง :กระตนความตองการเดนทางของนกทองเทยว

กลมระดบกลาง-บนหรอกลมทมรายไดตงแตUS$20,000/

คน/ปขนไป โดยสงเสรมทงกล มทยงไม เคยเดนทางมา

ประเทศไทย(FirstVisitor)และกลมทเคยเดนทางมาทองเทยว

ประเทศไทยแลว(Repeater)โดยการสงเสรมกลมทยงไมเคย

เดนทางมาประเทศไทย(FirstVisitor)จะเนนทการน�าเสนอ

สนคาและบรการทองเทยวทตอบสนองไดตรงกบความตองการ

ของกล มเปาหมายเพอเปดกล มตลาดใหม(Segments)

ในพนทตลาดเดมอาทกลมมสลมในตลาดGCCLevant

และกลมSuperRichในตลาดจนอนเดยรวมถงการสยายปก

สรางเครอขายการตลาดเพอเปดพนทตลาดใหมในเมองรอง

และในประเทศทเศรษฐกจมแนวโนมเตบโตตอเนอง

นอกจากน ส�าหรบการรกษาฐานลกคาปจจบนทเคย

เดนทางมาทองเทยวประเทศไทยแลว(Repeater)จะมงเนน

สรางแรงจงใจใหเดนทางมาเทยวซ�าและกระตนใหใชจายเพมขน

โดยน�าเสนอสนคาเชงประสบการณทเพมมลคา เนนสงเสรม

ใหท�ากจกรรมทหลากหลายในแหลงทองเทยวใน7กล ม

สนคาไดแกอาหารไทยศลปะไทยวถชวตสขภาพเทศกาล

ความเชอและความสนกสนานแบบไทยโดยเฉพาะในพนท5

Clustersและพนท12เมองตองหาม...พลาด

Tourism on the Moveเพยงความเคลอนไหว

15|Tourism Review

Tourism on the Moveเพยงความเคลอนไหว

16 | Tourism Review

5. สงเสรมจดขายทแตกตางเชอมโยง AEC

แนวทาง : ส งเสรมการเดนทาง

ท องเทยวเชอมโยงเมองชายแดน

และกล มAEC ในลกษณะMulti-

destination เน นให ประเทศไทย

เปนจดเชอมโยงทงทางบกเรอและ

อากาศดงตลาดคนอาเซยนใหเทยว

กนเองภายในอาเซยน(ASEANfor

ASEAN)และดงตลาดประเทศทสาม

ใหเดนทางเขามาในAEC(ASEAN

forAl l) โดยในด านการเดนทาง

ทางบกเนนการเดนทางขามแดนจาก

ประเทศเพอนบานจากตลาดกมพชา

ลาวพมาและเวยดนามและดงตลาด

จากประเทศทสามส�าหรบการเดนทาง

อากาศ จะเน นการท องเทยวจาก

ประเทศทสามโดยเฉพาะจากตลาด

ยโรปและอเมรกาใหเดนทางทองเทยว

เชอมไทยกบประเทศในAECสวนการ

Tourism on the Moveเพยงความเคลอนไหว

17|Tourism Review

เดนทางทางเรอเนนCruiseจากสงคโปรและ

ฮองกงทจะน�านกทองเทยวทงจากสงคโปร

ฮองกงและประเทศทสามเดนทางเขามา

ทองเทยวไทยเชอมโยงกบอาเซยนโดยใชไทย

เปนจดตนทางหรอปลายทางของการทองเทยว

นอกจากนยงมงสรางความแตกตางของ

สนคาและบรการทองเทยวไทยโดยน�าเสนอ

เนนย�าเรองราวเอกลกษณวถความเปนไทย

เปนจดขายทแตกตางอยางเดนชดจากกลม

AECพรอมทงยกระดบงานTTM+ใหเปน

เวทเจรจาธรกจระดบภมภาคไปพรอมกน

การสงเสรมตลาดในประเทศ

ประกอบดวย 4 กลยทธ

1. สอสารเพอสรางความรกและความภาคภมใจในความเปนไทย

แนวทาง :สอสารคณคาความสขทเกดจาก

ความรกและความภาคภมใจในประเทศไทย

ผานการทองเทยว เพอสรางแรงกระต น

ผานมมมองทสดใหมใหนกทองเทยวชาวไทย

ออกเดนทางทองเทยววถไทยเกไกไมเหมอน

ใครโดยใชคนรนใหมGenY(อายประมาณ

19-35ป)เปนผจดประกายสรางสรรคการ

ทองเทยวไทยทเกไกในสไตลของตนเอง

และตอยอดการสอสารภาพลกษณทโดดเดน

ของ5ภมภาคดวยการน�าเสนอจดขายเชง

คณคาเพอสรางนยามใหมของการทองเทยว

ทสามารถสงมอบคณคาทางจตใจใหกบ

นกทองเทยวไดมากขน ไดแกภาคเหนอ

-‘เหนอฝนลานแรงบนดาลใจ’ภาคตะวนออก

เฉยงเหนอ- ‘อสานแซบนว’ภาคกลาง-

‘สขกลางใจใกลแคเออม’ภาคตะวนออก-

‘สสนตะวนออก’ภาคใต-‘ปกษใตปกษหมด

หยดเวลา’โดยด�าเนนการผานกระบวนการ

สอสารการตลาดทงการโฆษณาประชาสมพนธ

ผานTraditionalMediaและNewMedia

การจดกจกรรมEventMarketingสงเสรม

และสรางสรรคกจกรรมเทศกาลประเพณ

ทน�าเสนอความเปนไทยรวมถงแคมเปญ

ทางการตลาดทสงมอบความสขและสราง

กระแสหลงรกความเปนไทย

2. กระตนคาใชจายนกทองเทยวกลมศกยภาพ

แนวทาง :เจาะกลมตลาดศกยภาพทมก�าลง

ซอสงและมแนวโนมเตบโตในอนาคตไดแก

ตลาดผสงวยผหญงกลมDINKsและกลม

GenY ให เดนทางและใช จ ายเพอการ

ทองเทยวมากขนดวยการน�าเสนอสนคา/

บรการทางการทองเทยวทสรางมลคาเพม

ตอบโจทยความตองการการใชชวตและ

ประสบการณทกลมเปาหมายแสวงหาผาน

การสอสารการตลาดครบวงจรกระตนการ

เดนทางดวยกจกรรมทางตลาดทเหมาะสม

กบกล มเป าหมายทงการใช Celebrity

Marketingการท�าJointPromotionและจด

ExclusiveTripรวมกบพนธมตรทอย ใน

CustomerJourney(เสนทางการใชชวตของ

นกทองเทยว)และการจดEventMarketing

3. กลยทธกระจายพนทและชวงเวลาการทองเทยว

แนวทาง :สงเสรมตลาดนกทองเทยวกลม

กระแสหลกใหเดนทางในวนธรรมดาเพอ

ลดการกระจกตวในชวงวนเสาร-อาทตย

และวนหยดนกขตฤกษ ดวยการสอสาร

คณคาของการทองเทยวในวนธรรมดา

ควบคกบการจดกจกรรมสงเสรมการตลาด

ทงในกล มนกทองเทยวกระแสหลกและ

กลมCorporateทงยงสงเสรมการกระจาย

การเดนทางสเมองทองเทยวรองเพอลดการ

กระจกตวในเมองทองเทยวหลกดวยการตอยอด

โครงการพนท12 เมองตองหาม...พลาด

เพอสรางความเขมแขงใหจดขายของทง

12เมองและกระจายการทองเทยวออกส

เมองโดยรอบนอกจากนยงสงเสรมการ

เดนทางสเมองชายแดนดวยการใชประเทศ

เพอนบานในAECเปนจดดงดดโดยใหพกคาง

และใช จ ายในประเทศไทยมากขนก อน

เดนทางออกสตางประเทศ

4. สรางความเขมแขงใหสงคมและรกษาสงแวดลอม

แนวทาง :สงเสรมการทองเทยวแบบGreen

Tourismในกลมนกทองเทยวกระแสหลก

เพอสรางการตระหนกรในวธการทองเทยว

ทชวยอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอมผาน

การสอสารการตลาดและการจดกจกรรม

สงเสรมการตลาดในรปแบบตางๆอกทง

สงเสรมการทองเทยวเพอการเรยนรส�าหรบ

กลมครอบครวเยาวชนและกลมศกยภาพ

ดวยการสรางกระแสการเรยนร ให สนก

ทงครอบครวและสงเสรมกจกรรมการเรยนร

นอกหองเรยนกบสถาบนการศกษา เพอ

ปลกฝงใหคนไทยโดยเฉพาะเดกและเยาวชน

รกและภาคภมใจในความเปนไทยรวมถง

ออกแบบและสรางสรรคสนค า/บรการ

ทางการทองเทยวทตอบสนองความตองการ

ของนกทองเทยวกล มเปาหมายและสราง

เครอขายความรวมมอกบSupplyChain

ในอตสาหกรรมทองเทยวเพอพฒนาสนคา/

บรการทสรางมลคาเพมโดยค�านงถงการ

รกษาเอกลกษณของทองถนใหเปนจดขาย

ทางการตลาดตอไปไดอยางยงยน

Tourism on the Moveเพยงความเคลอนไหว

18 | Tourism Review

Tourism Researchทองเทยววจย

19|Tourism Review

เรอง : ผศ.ดร. จฑามาศ วศาลสงหMD-Perfect Link Consulting Group

ทกคนคดและพดเป นเสยงเดยวกน คอ

เราตองรวมมอกนจดการการทองเทยวใหยงยน

เพอการกระจายผลประโยชนใหเกดขนทวถง

และเหนผลเชงบวกตอสงคม เศรษฐกจ และ

สงแวดลอม เมอกลนกรองแนวคดน ในเชง

การตลาด หลายคนตองฉกคดเสมอวา จะท�า

อยางไรใหเกดไดจรง หลายมอ หลายสมอง

เดนหนาไปทางเดยวกน คอ สรางใหเกดคณคา

ใหร ว าเรามดทแตกตาง การสบคนอตลกษณ

ของแบรนดทแขงแรงคอจดเรมตนของการสราง

แบรนดทยงยน เพราะแตกตางตองสรางจาก

ขางใน

Tourism Researchทองเทยววจย

สรางไดจรงตองเรมจากขางใน เรยนรจากการสรางแบรนด

“รกนะ ระนอง”

Sustainable Brand

20 | Tourism Review

ระนองเป นจงหวดหนงเหมอนอกหลายจงหวดใน

ประเทศไทยทมของด ของเดน แตยงไมบก (เดนหนา) ท�าใหดง

บทความนถอดรหสโครงการการสรางแบรนดการทองเทยว

จงหวดระนอง ทรเรมจากส�านกงานยทธศาสตรจงหวด จบมอ

กบการทองเทยวแหงประเทศไทยส�านกงานชมพรและระนอง

ยกทพนกวชาการดานการตลาดการทองเทยวทมาหลอมรวม

กลมคนหลากหลายในจงหวดจนมาเปน ‘รกนะ ระนอง’ มารวม

เรยนรกระบวนการการสรางแบรนด ‘รกนะ ระนอง’ ทตงใจ

ท�าใหเกดการสรางแบรนดจากขางใน ทเปนอกหนทางหนงส

การสรางแบรนดทยงยน (Sustainable Brand)

3 R- Reimagine - Redesign - Rebirthหลกการทใชเปนแนวทางในการสรางแบรนด

รกนะ ระนอง คด 3 R

1. Reimagine มองใหม จนตนาการใหม นยามใหม การท�าการตลาดเพอการทองเทยวทมงเพยงการโบกมอ

เชอเชญใหนกทองเทยวมาเทยวคงตองตกยคไป เมอทงโลกเหน

ตรงกนวา การตลาดทยงยนตองไมเหนเพยงจ�านวนนกทองเทยว

แตใหเหนคณภาพทเกดจากการมาเทยว หลกนแพรกระจาย

ไปทกวงการ ทถามค�าถามวา เราท�าธรกจเพออะไร เพยงเพอ

สรางผลตอบแทนและก�าไรเทานนพอหรอไม เมอผบรโภคและ

นกเดนทางรองหาความรบผดชอบตอการน�าทรพยากรทมจ�ากด

มาใชอยางกวางขวางขน การแสดงออกถงความฟมเฟอยฟงเฟอ

ไมเคารพวฒนธรรมทองถนถกเหยยดมากขน เมอทงสงคมหรอ

ผทเกยวของรวมกนเชดชความรบผดชอบ ทงในมตของ ชวต

ธรรมชาต สงแวดลอม โดยเฉพาะผลกระทบทเกดขนโดยตรง

จากการด�าเนนธรกจทใชและไดประโยชนจากการใชทรพยากร

ทเปนของสวนรวม (Merit Goods or Public Goods) ดงเชน

การทองเทยวของเรา ยงตองค�านงถงผลทตามมาจากการท�า

การตลาดใหมากๆ

การสรางแบรนด ‘รกนะ ระนอง’ จงมโจทยชดเจน โดยเรม

ถามวา เราท�าการทองเทยวไปท�าไม ค�าตอบทได ไมมขอใดเลย

ทท�าเพอนกทองเทยว จดหมายปลายทางคอ อยากใหคนระนอง

อยด มความสข อยากใหคนระนองรกบานเกด ภมใจในความ

เปนระนอง อยากใหคนทมาเทยว รกในความเปนบานเรา

เราเรยนรซงกนและกน เมอเรมมองใหม จนตนาการใหม นยาม

ใหม เราไดโจทยการสรางแบรนดใหม

ท�าอยางไรใหการสรางแบรนดการทองเทยวครงนเกดจาก

ความเปนตวตนของคนในบาน ท�าใหคนรกบานเกด ใหเกดความ

รบผดชอบตอคณคาของตนเองอนจะน�าพาสการสรางแบรนด

ทองเทยวยงยน

ปลายทางสรางแบรนดครงน จงท�าเพอให คนระนอง

รกระนอง

2. Redesign ออกแบบแบรนด การออกแบบแบรนดเปนการปลกการท�างานสรางแบรนด

เพอการทองเทยวระดบจงหวดทเกดจากการมสวนรวมจาก

เจาของบานคนระนองทกรนทกวย จากหลากหลายกลมอาชพ

ทงจากรฐและเอกชน ความตงใจทจะท�าใหเกดการทองเทยวทด

และผนจากการท�าการตลาดแบบเดมทมกเนนใหความส�าคญ

กบการน�าเสนอภาพสถานททองเทยวทสวยงาม มาเปดมมมอง

การท�าแบรนดในครงนเรมจากความตงใจทคนของด ของเดน

แลวน�าเสนอเพอหากลมนกทองเทยว ‘คนทชอบ คอ คนทใช’

ตามแนวคด เขาและเธอคอใครทใจตรงกน กบ ความเปนระนอง

การทองเทยวเรมทคนในบาน โดยอาจเปนครงแรกทการสราง

แบรนดการทองเทยวระดบจงหวด ทคดจากเจาของบานลวนๆ

นกวจยท�าหนาทเพยงจดการใหเขากรอบ ถอดรหสรวมกน แลว

สงมอบใหมอสรางสรรคทท�างานดวยใจ มารวมแปลงความคด

มาเปนภาพและอารมณใหถกรสตามการสรางแบรนด จะเรยก

Tourism Researchทองเทยววจย

21|Tourism Review

Tourism Researchทองเทยววจย

22 | Tourism Review

Tourism Researchทองเทยววจย

รกนะ ระนอง บอกทกนกเดนทางวา

ทนส�าหรบนกเดนทาง ทรวาชวตคออะไร

Travelism when you see with your heart not your eyes...

Romantic Ranong รกนะ ระนอง

23|Tourism Review

การท�าการตลาดนวาเปน Modern Marketing, Neuromarketing,

Sensory Marketing, Content Story Telling แตยนอยบน

ฐานเดยวกนคอ ‘Feel Then Think’ ท�าใหรสกโดยใชสมอง

ดานขวาสอสารใหสมองดานซายคดตอ

การระดมความคดเหนกบกลมหลากหลาย เนนการสราง

ความรสกรวม ความรสกเปนเจาของ จนตนาการชวตทกวน

ใหเปนส เปนเรองราว เปนภาพ

ทกภาพ ทกความคด ทกจนตนาการไดถกน�ามาสราง

แบรนด ถายทอดลงบนแผนฟลม ใหร สกผานภาพยนตร

สารคด ในทนคอ สารคดตองไมปรงแตง ตองเปนเรองจรง

นกสรางสรรคสารคดตองคดแบบนกวจย ตองรวมสบคน

ตองเดนไปพรอมๆ กบนกวจยการตลาด แลวน�าสขอสรปเชงศลป

‘รกนะ ระนอง’ จงเปนความสด เปนตวตนดบๆ ทรวมผลจาก

การสบคนอยางละเมยด เปนผลทจะท�าใหนกเดนทางและ

เราทกคนรกการทองเทยว

‘รกนะ ระนอง’ เปนความพยายามสอสารวาทรพยากร

วนนตองไมถกใชอยางเหนแกตวจากใคร เราอยากใหเจาบาน

ภาคภมใจในทรพยสมบตของตวเอง แลวการตลาดการเชอเชญ

คนใหมาบานจะเกดไดอยางเหมาะสม

ผ ก�ากบหนงสารคดมอด นสา คงศร รวมถอดรหส

ภาพลกษณการทองเทยวจงหวดระนองกบทมนกวชาการและ

การตลาด ถายทอดความคดของเจาของบาน ผ บรหารทง

ภาครฐและเอกชน รวมคดกบนกธรกจและเยาวชนร นใหม

จนไดเปนชวตและความสขของการไดไปเยอนระนอง ตามแนวคด

รกนะ ระนอง ชวต ใน 4 น�า น�าแร (รกสขภาพ) น�าฝน (ชวต)

น�าทะเลและแมน�า (อสระ) น�าใจ (ของคนระนอง) ภายใต

แบรนด Tagline รกนะ ระนอง Romantic Ranong นกเดนทาง

สองคนทมคาแรกเตอรเปนคนทใช และสมครใจเปนคนทจะ

ไปรวมถายทอด รวมทดลอง ตวตนแบรนดทเจาบานคนเจอ

และเชอวานคอใช ระนอง สารคดเรองนจงเกดขน ภาษานกการ-

ตลาด เราเชอวาเราไดสราง Brand Culture ทม Brand Promise

บนความเปนจรง

3. Rebirth ท�าทกอยางใหมคณคา การเปดตวแบรนดโดยใหเจาบานเปนผสงตอภาพยนตรเอง

ผานสอ Online เพยงหนงสปดาหมยอด View แลวกวา 7,000

โดยมลคาทไดจากการท�าทกอยางใหมคณคา คอ ความรก

ของคนระนองไดถกน�ามาหลอมรวมจนกลายเปนภาพยนตร

สารคดสนการทองเทยว ทบรรจงรอยเรยงใหเหนคณคาของ

การทองเทยว ภาพยนตรสารคดสนการทองเทยวเรองแรก

ทมผ ร วมแสดงเปนตวแทนของเจาของบานทงหมดมาจาก

ทกกลมอยางหลากหลาย การสรางแบรนดการทองเทยวในระดบ

จงหวดนมความบรรจงคด ใหเวลาและความส�าคญกบสงทเราม

มากกวามงเปาไปทเราจะเปลยนวถเพอการทองเทยว เราไมได

ท�าเพอ ลด แลก แจก แถม เราท�าใหเกดการทองเทยวทม

ตราสนคาบงบอกความเปนระนอง แลวการทองเทยวแหง

ประเทศไทยจะรวมสอสารผานเจาบาน

การถอดความคดเรองการสรางแบรนด ‘รกนะ ระนอง’

เปนอกหนงความตงใจของคนทองเทยวทจะท�าใหการทองเทยว

กาวไกล หวใจหลอมรวมใหเปนหนงเดยว เพอบาน เพอชาต

รวมรบชมภาพยนตรสารคด รกนะ ระนอง ไดท https://

www.youtube.com/watch?v=_MfmzLtx-qQ

เมอแขกผมาเยอนตกหลมรก

เมอเจาของบานชวยแตงเตมพลง

เมอธรรมชาตโอบกอดผคน

รอยยม น�าใจ ความโอบออมอาร

Tourism Researchทองเทยววจย

ขอขอบคณผรวมเดนทางสรางแบรนดยงยน นายสรยนต กาญจนศลป ผวาราชการจงหวดระนอง นายอภชย อรญญก ผอ�านวยการการทองเทยวแหงประเทศไทย ส�านกงานชมพรและระนอง นางพทยา วรปญญาสกล รองประธานเจาหนาทบรหาร - ธรกจบตรเครดต ‘เคทซ’ หรอ บรษท บตรกรงไทย จ�ากด (มหาชน) คณะนกวจย Perfect Link Consulting Group ทมงานสรางภาพยนตรสารคด รกนะ ระนอง Pig-O-Nine เจาของบานคนรกระนองทกทาน

24 | Tourism Review

เรอง : โตมร ศขปรชา

From the Coverเรองจากปก

หนทางส Slow Travel

ในชวงทนตยสารอยาง Kinfolk

เรมออกวางตลาดใหมๆ นน ทจรง

ยงมนตยสารทมรปลกษณคลายคลง

กนออกวางตลาดอกหลายเลมในชวง

เวลาใกลเคยงกนนะครบ

แรกทเดยว ผมคดวานตยสาร

เหลานจะกอให เกด ‘คลน’ ของ

นตยสารแบบ ‘เกไกไปชาๆ’ ขนมา

เสยอก แตการณปรากฏวา เมอเวลา

ผานไป กมแตนตยสารอยาง Kinfolk

เทานนทอยยงยนยง และกลายเปน

‘ปรากฏการณ’ รวมกระแสฮปสเตอร

ยคใหม (อนม ‘ความหมาย’ แปรเปลยน

ไปจากฮปสเตอรดงเดมไมนอยทเดยว)

จนกระทงตว Kinfolk ทถอก�าเนดมา

อยางนอกกระแส ไดกลายไปเปน

กระแสหลกอยางหนงเสยเอง

อยางไรกตาม ผมไมไดอยากจะ

พดถง Kinfolk มากเทานตยสารอก

เลมหนง

นตยสารเลมนนมชอวา Anthology

25|Tourism Review

From the Coverเรองจากปก

26 | Tourism Review

From the Coverเรองจากปก

27|Tourism Review

From the Coverเรองจากปก

ใครจะไปคดใชไหมครบวา จะมคนคดตงชอนตยสาร

ออกมาวา Anthology ซงผมเขาใจวา สงห สนามหลวง เคยแปล

ค�านเอาไวแสนไพเราะวา ‘วรรณมาลย’

เรานาจะคนเคยกบค�าวา ‘มาลย’ ดนะครบ วาหมายความ

ถงดอกไมหลายๆ ชนดทถกน�ามาเรยงรอยเปนพวง มการ

จดประดบตกแตงใหดอกไมแตละดอกซงกมความหมายและ

ความงามในตวอยแลวนน ยงเพมความหมายทสลบซบซอนมาก

เขาไปอกเมอมาอยรวมกน

Anthology หรอวรรณมาลยกเชนเดยวกนครบ ความหมาย

ของค�านกคอการน�าเอางานเขยนหรอวรรณกรรมหลายๆ ชน

ทเขยนเอาไวตามทตางๆ โดยผเขยนหลายๆ คน มารวบรวม

เปนเลมขนมา หนงสอประเภท ‘วรรณมาลย’ สวนใหญ จงเปน

หนงสอทเกดขนเพราะบรรณาธการทมความรความเชยวชาญ

ในแตละสาขา แลวไปคดเลอกหยบยกบทตอนตางๆ จากทตางๆ

มารวบรวมเปนเลม โดยมกจะมการคด ‘ธม’ ขนมาเปนเลมๆ ไป

แลวขออนญาตผเขยนเหลานนน�ามารวบรวมอกทหนง

วรรณมาลยจงเปน ‘มรดก’ ของสงคมทมวฒนธรรมการอาน

ทยาวนาน ซบซอน และแชมชา เพราะกระบวนการวรรณมาลย

ไมไดเกดขนไดในทนท ทวาเหมอนการตกตะกอนจนกลายเปน

ฟอสซล นนคอตองรอใหเกดงานเขยนตางๆ ขนมามากมาย

มหาศาลเสยกอน แลวจงคอยๆ ใชสายตา ความร และรสนยม

อนแหลมคม เขาไปคดเลอกแยกแยะงานชนตางๆ เหลานน

ออกมาจากหวงมหาสมทรแหงงานเขยนอนไพศาล แลวน�ามา

กลนกรองรวบรวมเปนเลมอกทหนง โดยไมไดไปสงงานใหม

เพมเตม เปรยบไปกเหมอนการเดนอยในสวนดอกไมทมดอกไม

นบแสนหมนดอก แลวเลอกเกบทละดอกๆ ทสอดคลองกบ ‘ธม’

หรอสสนทเราเลอกเอาไวเพอรอยเปนมาลยพวงนนๆ

แนนอน, การท�าเชนนได แปลวาเราตองม ‘ฐาน’ ทาง

วฒนธรรมทรมรวยมากเพยงพอ โดยเฉพาะวฒนธรรมการอาน

ทส�าคญ กระบวนการคดเลอกดอกไมเหลานน จะตอง

เปนกระบวนการทคอยเปนคอยไป แชมชา ละมนละไม จงจะ

ใหผลทงดงามออกมาได

ดวยเหตน เมอเหนชอนตยสาร Anthology ผมจงคอนขาง

ประหลาดใจ เพราะเปนทรกนอยวา นตยสารนนตองออกเปน

วาระ อาจเปนรายเดอน รายปกษ หรอรายสองเดอนสามเดอน

อะไรกตามท ซงนนจะไปกระชนกระบวนการเกบดอกไมแสนสวย

เหลานน

แตเมอพลกเลมแรกของ Anthology แลวพบวานคอ

นตยสารทสรางขนเปน ‘ธม’ เลม โดยเลมแรกพดถง ‘ชวต

แชมชา’ หรอ Slow Life พรอมค�าอธบายตวเองถงก�าเนด

ของนตยสารเลมน ผมกเขาใจไดทนทเลยวา ผกอตงตองการ

สรางสรรคอะไรขนมา

ในบรรดาความ ‘สโลว’ ทงปวงนน ผมคดวาเราอาจคนเคย

กบ Slow Food, Slow Travel และ Slow Life ในดานทเปน

เรองราวเกยวกบไลฟสไตลกนดอยแลว แตกบ Slow Reading

นน-หลายคนอาจไมคอยคนเคยสกเทาไหร

ถาเราพลกดนตยสารประเภททมเนอเกยวกบการตกแตง

บาน การเดนทางทองเทยว การออกแบบ หรอวฒนธรรม

สวนใหญมกน�าเสนอดวยภาพมากกวาเนอหาใชไหมครบ ดวย

ความเชอทวา คนอานอะไรๆ นอยลง แต ‘ด’ มากขน จงท�าให

นตยสารจ�านวนมากหนไปน�าเสนอในดานภาพมากกวาตวอกษร

เปนหลก แตในตนป 2010 เมอผกอตงนตยสาร Anthology

ไป ‘บรนช’ กนทคาเฟแหงหนงในซานฟรานซสโก พวกเธอเกด

ความคดบางอยางเกยวกบการอานนตยสารขนมา

คณจะเหนไดวา แคเรมตนนตยสารเลมน ผกอตงสองคน

(คอ เมก แมททโอ อลาสโค กบ อง มนห ล) กชางมชวตท ‘ชล’

และ ‘ชา’ ดเหลอเกน เพราะพวกเธอไปนงคยกนระหวางมอสาย

(ซนเดยบรนชไดแฝงสญญะนนเอาไวมานานแลว นนเปนเหตผล

ทซนเดยบรนชมกเปนมอบฟเฟตยาวนานทมราคาแพง) โดย

ผกอตงสองคนทเปนผหญงทงคนน ตางกเปนทงนกเขยนและ

นกอานตวยง ทงค เหนพองตองกนวา แมจะมความสขกบ

2

3

28 | Tourism Review

From the Coverเรองจากปก

การอานออนไลนซงเปนการอานท ‘เรว’ แตพวกเธอกไมยอมรบ

ทฤษฎทวา ผอานจะไมชอบอานสงพมพทจบตองไดในมออก

ตอไปแลว

นนท�าใหพวกเธออยากท�านตยสารใหมขนมาสกเลมหนง

โดยความสนใจแลว พวกเธอชอบเรองราวเกยวกบการ

ตกแตงบาน การท�าอาหาร การเดนทาง การออกแบบ พดงายๆ

กคอเรองในบาน เรองเกยวกบวฒนธรรมทงหลายนนแหละครบ

แตพวกเธอไมอยากไดนตยสารทน�าเสนอแคภาพสวยๆ เทานน

ทวาอยากน�าเสนอนตยสารเลมใหมทใชวธแบบ Narrative

Approach หรอใช ‘การเลา’ ดวย ‘ภาษา’ เปนหลกมากกวาแค

ใชภาพน�าเสนอเทานน

แนนอน, เรองราวใน Anthology ในแตละเลมนน คอ

การน�าเอาเรองราวตางๆ มารวมกนตามชอนตยสาร โดยใหม

ศนยกลางของเนอหาอยทธมเลมแตละเลม โดยเลมแรกทผม

มโอกาสไดพลกดทรานหนงสอ Book Smith ทเชยงใหม ในยค

ทรานนเพงจะเปดตวใหมๆ และผคนทวไปยงไมรจกแมกระทง

นตยสารดงอยาง Kinfolk นน, Anthology น�าเสนอธมเลม

เรอง The Slow Life ซงมเนอหาหลากหลายรายลอมธมความชา

ไมวาจะเปนบานแสนสบายของศลปนในเมองแสนกาวหนา

อยางเบรคลย เรองของนกออกแบบจากชคาโกทสรางสรรค

เฟอรนเจอรแสนสวยดวยมอของตวเอง การตกแตงสวนสมยใหม

อยางแชมชา คอยเปนคอยไป รวมไปถงการจดดนเนอรปารต

ในแบบทสนกแตไมยงเหยง เพราะเปนไปอยางชาๆ ไมฉกละหก

เรงรอน

จะเหนไดวา แนวคดของ Anthology นน มจดก�าเนด

อยทความ ‘ชา’ ของชวต แลวใช ‘วธ’ ทเหนยวรงใหผคนตองเสพ

อยาง ‘ชาๆ’ ไมใชแคตวนตยสารเอง แตรวมไปถงเนอหา

ทงหลายทอยในเลมดวย และแมวาเลมถดจากนนจะไมไดมธม

เกยวกบ Slow Life อกแลว แตลกษณาการทแทรกซอนอย

กกระตนใหเราหยบ Anthology ไปขดตวอานชาๆ อยตามมมสบาย

ในบาน พรอมเนอหาทบอกเราวา เราสามารถมชวตทชาลง

เหมอนคอยๆ บรรจงเกบดอกไมในสวนมาเรยงรอยเปนมาลย

ไดเสมอ

มผบอกวา ‘ความชา’ คอความหรหราใหม เพราะมแต

คนทมฐานะทางเศรษฐกจดเทานน ทสามารถจะ ‘ชา’ ได

หลายคนวพากษขบวนการ Slow Food เอาไวมากมายวา

เปนกจกรรมของคนทเปนเศรษฐเทานน จงจะสามารถคอยๆ

ปรงอาหารโดยใชเวลาหลายๆ วน ท�าอาหารโดยใชความรอนต�า

คอยๆ ใหมนสก รอเวลาใหไวนทหมกบมเองนนไดทถงจดทด

ทสด แลวคอยบรโภค

พดอกอยางหนงกคอ มแตคนรวยเทานน ทจะสามารถ

ท�าตวเหมอน ‘ขเกยจ’ ได

สวนคนท�างานทยงตองดนรนปากกดตนถบหารายไดเขา

บานสวนใหญ ไมวาจะเปนฟรแลนซหรอท�างานประจ�ากตามท-

ลวนแลวแตไมสามารถ ‘สโลว’ หรอ ‘เกยจคราน’ กนไดหรอก

ทงนกเพราะกลไกของระบบเศรษฐกจแบบทเปนอย (จะเรยกมน

วาทนนยม ตลาดเสร หรออะไรกตามท) ท�าใหมนษยไมสามารถ

‘หยด’ หรอแมแต ‘ชะลอ’ ตวเองใหชาลงได มแตตองเรงจงหวะ

ตอเนองไปเรอยๆ โดยกลมคนทอยบนยอดสงของโครงสราง

เหลานนเอง ทเปนผสรางแรงกดดนลงมาเปนชนๆ อยางสลบ

ซบซอน มทงทโฉงฉางและแนบเนยน จนท�าใหคนทอยทางดานลาง

ของโครงสราง ตองโบยตตวเอง (ทงโดยรตวและไมรตว) ท�าให

ชวตตองด�าเนนไปอยางเรงรอน

ไมเฉพาะการท�างานเทานนทเรงรอน กระทงการเดนทาง

ทองเทยวกยงเรงรอน อยางทหลายคนเคยตงค�าถามกบตวเอง

กนมาแลววา ท�าไมเวลาไป ‘พกรอน’ ดวยการทองเทยว

เมอกลบมาถงไดรสก ‘เหนอย’ มากกวาเดม

ทเปนเชนนนกเพราะชวตอนเรงรอนท�าใหเรามโอกาส

หยดพกรอนนอยลงกวาสมยกอนมาก เมอเวลาในการ ‘หยด’

มนอยลง เราจงตอง ‘รบพก’ ซงหลายครงมผลไปถงการ ‘รบเทยว’

ดวย เพราะไมมใครมเวลามากพอทจะคอยๆ ตระเวนทองเทยว

ไปในโลกเหมอนทนกเดนทางสมยกอนเคยเปน

4

29|Tourism Review

From the Coverเรองจากปก

30 | Tourism Review

From the Coverเรองจากปก

31|Tourism Review

เราไมสามารถไปพกอยในกระทอมเลกๆในชนบททไหน

สกแหงเปนเวลานานๆ ได ไมตองในฝรงเศสตอนใตหรอไป

อยนานเปนเดอนๆ หรอก เพยงไปนอนชายทะเลในเมองไทย

ทไหนสกแหงเปนเวลาสกหนงอาทตย หลายคนกจะรอนรน

ไมอยากอยทเดยวนานๆ แลว ทงนกเพราะคนเคยกบความเรงรอน

เปลยนแปลงทถาโถมเขามาในทกขณะของชวต จนท�าใหความ

สามารถทจะแชมชาซมซบนนลดนอยถอยลง และถาฝนตวเอง

ใหท�าอยางนน ความกระวนกระวายกจะกระโจนผงเขามาแทนท

ดวยเหตน ในแงของการทองเทยว เราจงเหนสงทเรยกวา

‘กบดกนกทองเทยว’ หรอ Tourist Trap ขนตามเมองตางๆ นนคอ

เปนแหลงทมอะไรบางอยางส�าแดงความเปนสถานททองเทยว

ส�าหรบนกทองเทยวทตองการเสพแหลงทองเทยวอยางส�าเรจรป

นกทองเทยวควรจะ ‘มอะไรท�า’ ดวยการมาถายรป กนดมชนชม

อะไรบางอยางทเปนสญลกษณของทนนๆ ถายรปแบบเซลฟดวย

แลวกจากไปโดยใชเวลาไมนานนก

ทงหมดนมาพรอมกนเปนแพคเกจ ทงการสแนปถายรป

ความเรงร อนในการเสพสถานทท องเทยวแบบส�าเรจรป

และการ ‘มกมากทางการทองเทยว’ คอตองไปเหนใหไดมาก

แหงทสด เนองจากเวลาในการเดนทางทองเทยวมนอยเกนไป

จะใหไปอยกบผคนในทองถน คอยๆ ท�าความรจกพนทและ

วฒนธรรมของทนนๆ อยางแชมชา ผานเหตการณทเกดขนเอง

จรงๆ ไมไดปรงแตงประดษฐใหเกดขน หรอไปทนนเพอทจะ

‘ไมท�าอะไร’ ดจะเปนเรองทเปนไปไดยาก

แตเมอมแรงกด กยอมมแรงตาน ดวยเหตน การเดนทาง

ทองเทยวแบบทเรยกวา Slow Travel จงเกดขนคลอยหลง

ตนแบบอยางขบวนการ Slow Food ไมนานนก

Slow Travel ไมใชวธการทองเทยวมากเทาวธคดในการ

เดนทางทองเทยว นนคอไมไดพยายาม ‘บบอด’ เรงเราใหตอง

เดนทางไปเหนทกสงภายในหนงทรป ทวานกทองเทยวทเปน

Slow Traveler จะใชเวลาคอยๆ ส�ารวจแตละสถานทอยางชาๆ

และซมซบประสบการณเกยวกบวฒนธรรมทองถน พดๆ งาย

กคอไมไดไปเพอเทยวหรอท�าอะไรบางอยาง แตไปทนนเพอจะ

ไมท�าอะไร

ปรชญาของ Slow Travel กคอการ ‘ปลอยใหตวเองเปน

ทรจก’ และได ‘ท�าความรจก’ ในแบบทเกดขนเอง มากกวาแค

‘เหน’ หรอ ‘บรโภค’ ซงจะท�าใหเกดสายสมพนธกบสถานท ผคน

และวฒนธรรมนนๆ มากกวา

From the Coverเรองจากปก

32 | Tourism Review

อยางทบอกไวแลววา ขบวนการ Slow ทงหลายแหลนน

ลวนเกดขนจากกลมคนท ‘มความสามารถ’ ทจะ Slow ได ซงกคอ

กลมคนทอยในชนบนๆ ของโครงสรางทกดทบผคนใหตองลนลาน

เรงเรานนแหละ ถาเรามองขบวนการ Slow ดวยสายตาแบบน

กตองบอกวานเปนขบวนการทนาหมนไสอยไมนอย แตถามองไปถง

ผลกระทบทเกดขนตอไปในอนาคต เราจะพบวาขอดของสงท

เกดขนกคอ เปนไปไดไมนอยทขบวนการนจะท�าใหคนโดยทวไป

ตองหนกลบมา ‘ทบทวน’ ตวเองกนวา ชวตอยางทเปนอยนน

มนไดท�ารายเราไปมากนอยแคไหน

แนนอน ความชา-เรว, ไมใชเรองทเปนสากลมากเทาอตวสย

ดงนน จงเปนเรองของแตละคนทจะหาจดสมดลระหวางการท�างาน

และพกผอน ระหวางความเรวและชา และระหวางการมชวตทม

เปาหมายและการมชวตทด-ใหไดลงตวมากขนในทามกลางความ

ผนผวนวนวายของโลกเชนน

นไมใชเรองงาย เพราะหลายครงเรามองไมเหนดวยซ�าวา

เราก�าลงมชวตทชาหรอเรวเกนไปหรอไม

ในหนาเวบของนตยสาร Anthology มขอความหนงทบอก

เราวา นตยสารเลมนตองใชความสามารถและ ‘การท�างานหนก’

ของเหลานกเขยนฟรแลนซจ�านวนนบสบๆ คน นคอขอความทฟงด

ยอนแยงเปนอยางยง

แนนอน, การท�างานหนกไมไดแปลวาตองเรงเราลนลานเสมอ

ไป แตกระนน นยทแฝงเรนอยกยงเปนความหนกหนาสาหสในการ

ท�างาน ซงยอมม ‘เวลา’ (หรอเสนตาย) เขามาเกยวของอยเสมอ

และเปน ‘เวลา’ นเอง ทเปนเครองก�าหนดความชาเรวของชวต

ค�าถามทนาสนใจกวากคอ-แลวผทมความสามารถในการ

Slow จะชวยใหผอนมความสามารถเดยวกนนนไดอยางไรไหม

ไมใชเพอบอกใหทกคนตองชา แตเพอททกคนจะไดม ‘โอกาส’

ทจะเลอกวาตวเองจะชาหรอเรวอยางไรในจงหวะทตวเองตองการ

อยางเสมอภาคเทาเทยมกน

ผมคดวานนเปนเรองส�าคญ และเราไมควรจะ ‘ชา’ กบการ

พยายามสรางใหโอกาสนไดเกดขนจรงสกเทาไหรนกหรอกนะครบ

5

From the Coverเรองจากปก

33|Tourism Review

From the Coverเรองจากปก

34 | Tourism Review

เรอง : วฒชย กฤษณะประกรกจ

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

Slow Travel เทยวเนบชา

34 | Tourism Review

35|Tourism Review

เราสญเสยส�านกเกยวกบเวลา เราเชอวา

จะเพมพนความหมายใหกบชวต ไดดวยการท�า

อะไรๆ ใหเรวขน เพราะไอเดยทวาชวตนสนนก

ดงนน เราจงตองไปใหเรว จะไดเกบทกอยางไว จรงๆ

แลวชวตนยนยาวมากพอ แตปญหาคอเราไมรวาจะใช

เวลาอยางฉลาดไดอยางไร - คารโล เปทรน

35|Tourism Review

36 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

เมอป 1986 คารโล เปทรน เรมจด

ประกายการตอตานรานแมคโดนลด ทจะไป

เปดรานสาขาใหมอยแถวๆ บนไดสเปน หรอ

Piazza di Spagna ซงเปนสถานทส�าคญทาง

ประวตศาสตร และกลายเปนสถานททองเทยว

อนเลองชอในกรงโรม ประเทศอตาล

ในเวลานน กระแสเศรษฐกจโลกก�าลง

ไปไดด ระบบทนนยมและอตสาหกรรมได

พสจนตวเองมาตลอดยคหลงสงครามโลก

วามนไดท�าใหเรามผลตภาพสงขนจนเหลอเฟอ

ผคนมเวลาวาง มเงนเหลอ และมไลฟสไตลใหม

สงครามเยนก�าลงใกลจะจบ ประเทศเสร

ก�าลงมชยชนะเหนอคอมมวนสตในอกไมนาน

และนกวชาการฝายขวามกจะเรยกชวงนวา

เปนจดสนสดของประวตศาสตรมนษยชาต

แตความขดแยงครงใหมก�าลงกอตวขน

ระหวางระบบเศรษฐกจทก�าลงร งโรจน

กบขบวนการทางสงคมแบบใหมๆ ทตงค�าถาม

กบความรงโรจนนน โดยความคดแบบฝายซาย

ไดแตกกระจายออกไปสวฒนธรรมรวมสมย

มากมาย เชน กระแสตอตานโลกาภวตน

ตอตานอทธพลบรรษทขามชาต ตอตาน

เทคโนโลย ฯลฯ

คารโล เปทรน อดตแอคทวสตฝายซาย

ชาวอตาล และรานแมคโดนลด สาขาบนได

สเปน ซงเปนสญลกษณของการแพรกระจาย

และครอบง�าทางวฒนธรรม จงเปนตวอยางท

ชดเจนของกระแสตอตานแบบหนง ทเรยกวา

Slow Movement

Slow Movement ทงหลายทงปวง

มจดเรมตนจากวฒนธรรมอาหาร ส�าหรบ

ชาวอตาล รานเชนสโตรฟาสตฟดทยงใหญ

ทสดในโลก ไมใชสญลกษณของความทนสมย

และเปนหนาเปนตาของทองถน แตเปน

สญลกษณของการครอบง�าทางวฒนธรรม

ท�าใหสถานททองเทยวของพวกเขาแปดเปอน

ขดแยงกบวถชวตของคนในทองถน ทม

วฒนธรรมอาหารอนยอดเยยมอยแลว

คารโลเรมตนกอตงองคกรสงเสรม

Slow Food แลวตอมากขยายออกไปสการ

เปนเมองชาๆ หรอ Cittaslow ซงหมายความ

ถง Slow City เมองทวถชวตของผคนชาลง

เพอให คณภาพชวตสงขน ในชวงปลาย

สหสวรรษ แนวความคดนแพรกระจายไป

ทวยโรป ลามออกไปถงทวปอเมรกา และ

ตอนนกกระจายออกไปทวโลก

Slow Movement ด�าเนนตอเนองมา

ตงแตทศวรรษ 1980 จนถงทกวนน มนแตกตว

ออกไปในวฒนธรรมรวมสมย เพอตอตาน

ความรสกเรงรบ ทมาพรอมๆ กบความเจรญ

ทางเศรษฐกจแบบทนนยมและอตสาหกรรม

บทความเรอง No Time: How did we

get so busy? โดย Elizabeth Kolbert ใน

The New Yorker อางค�ากลาวของ จอหน

เมยนารด เคนส เมอป 1928 วา “คนรน

หลานของเราจะท�างานวนละสามชวโมง และ

ท�าดวยความเตมใจ”

ในเวลานน เทรนดของอตสาหกรรมและ

เทคโนโลยใหมๆ เกดขนอยางรวดเรว ไมวา

จะเปนเครองจกรไอน�า ไฟฟา เครองยนต

น�ามน พลงงาน วตถดบในการผลตทม

มากมาย ฯลฯ ทกคนจงมความหวงตออนาคต

วาเราจะมคณภาพชวตทดขน มเวลาพกผอน

ท�างานหนกกนนอยลงกวาคนรนสงครามโลก

มความกงวลกนวาเราจะเอาเวลาวางเหลอเฟอ

นนไปท�าอะไรด

แตในความเปนจรง เวลาผานมาเกอบจะ

ศตวรรษแลว และเรามโรงงานอตสาหกรรม

ใหญขน เทคโนโลยทมาทดแทนแรงงานคน

มากขน ท�าไมเราทกคนยงคงเรงรบ ?

ในบทความ Why is everyone so

busy? จาก The Economist เสนอวา ปญหา

เรองความเรงรบ มจดเรมตนมาตงแตยคสมย

ของการปฏวตอตสาหกรรม ในศตวรรษท 18

คนเรามองเวลาเชอมโยงถงกนแบบสายพาน

การผลต และเกดความคดวาตองตรงเวลา

ตอกน นอกจากน เรายงเชอมโยงเวลาเขากบ

เงนคาจาง

ดงนน เมอแตละชวโมงของเราถก

เปรยบเทยบไปพรอมกบคนอน อกทงยงถก

ตมลคาออกมาเปนตวเงน เราจงเรมมความรสก

‘เสยเวลา’ และตองการประหยดเวลาในการ

ท�าสงตางๆ เมอเศรษฐกจเตบโตขน คาแรงสงขน

ท�าใหรสกขาดแคลนเวลามากขนไปเรอยๆ

สงเกตไดชดเจน จากการตลาดในยค

ทศวรรษ 1960 จะเนนถงเรองความประหยด

เวลา ไมวาจะเครองปนผสมอาหาร เครอง

ตดหญา อาหารส�าเรจรป ฯลฯ ทกอยางจะ

เนนคณสมบตหลก คอการแกปญหาความ

ขาดแคลนเวลาของผคน

เราตองจายเงนมากขนเพอซอของใช

ประหยดเวลา ในขณะทเรากตองใชเวลาใน

การท�างานนานขน เพอหาเงนมาซอของท

ประหยดเวลาเหลานน เวลาจงกลายเปนความ

กดดนและกลายเปนอภสทธในเวลาเดยวกน

ความรสกเรงรบตลอดเวลา ไมไดเกดขน

จากการทเราไมมเวลา แตสวนใหญแลว

มนเปนปญหาจากการรบร ในความเปนจรง

ทกวนน ผคนในประเทศทพฒนาแลว จะม

เวลาวางมากขนกวาเดมเสยดวยซ�า

บทความเดยวกนน ยกตวอยางชาว

อเมรกน ในป 1965 เปนตนมา ผชายอเมรกน

37|Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

38 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

39|Tourism Review

ใชเวลาท�างานนอยลงสปดาหละ 12 ชวโมง

เมอเทยบกบคนรนกอนเมอ 40 ปกอนหนาน

ในขณะทผหญงใชเวลาท�างานมากขน เพราะ

เปนกล มคนทเพงเขาส ระบบการจางงาน

หลงจากผชาย ผหญงออกนอกบานไปท�างาน

มากขน แตพวกเธอท�างานบานลดลง เมอน�า

เวลาท�างานทงหมดมารวมกนแลว พวกเธอ

กไมไดใชเวลาท�างานมากขนกวาคนรนกอน

Cash-Rich, Time-Poor กลายเปนวลฮต

คนทไดรบคาจางเปนรายชวโมงหรอรายวน

จะยงมความเครยดตอเรองเวลามากกวา

คนทไดรบจายเปนรายเดอน หรอเปนราย

ผลงาน คนทมรายไดมากจะยงมความเครยด

มากกวาคนรายไดนอย ทงๆ ทในความเปน

จรง เรามเวลาวางมากขนกวาเดม

ค�าถามคอ แลวเราใชเวลาวางทจรงๆ

แลวเรามมากขนกวาเดมนนไปอยางไรบาง?

ในหนงสอ Success Intelligence โดย

Robert Holden อางถงแนวคดของ Staffan

Linder นกเศรษฐศาสตรชาวสวเดน เรอง

Acceleration of Consumption อธบายวา

ผคนทท�างานอยางเรงรบ กจะใชเวลาพกผอน

อยางเรงรบดวยเชนกน

เปนเพราะวาผลตภาพในยคสมยของเรา

พงสงลว ท�าใหเรามสนคาและบรการมากมาย

เหลอเฟอ ในราคายอมเยาลงเรอยๆ เราจงใช

เวลาอยกบสนคาและบรการเหลานนตอชนๆ

นอยลงไปเรอยๆ เพอจะไดไปซอหาสนคาและ

บรการอนๆ เขามาทดแทนหรอเพมอก

ความรสกเรงรบจะท�าใหเราเหนอยลา

ในวนท�างาน และจะท�าใหเราเบองายในวน

พกผอน เราใชจายสนเปลองมากขน เชน

ในทรปตกอลฟรวมกบนกธรกจ แทนทเราจะ

ตใหครบ 18 หลมของสนาม เรากตเพยงแค

ครงทาง แลวใชเวลาทเหลอไปกบการนวดสปา

และการพดคยในรานอาหารแทน

อกแนวคดทนาสนใจของ Staffan Linder

คอ Simultaneous Consumption อธบาย

ถงรปแบบของสนคาและบรการ ทจะตอง

ควบแนนคณสมบตตางๆ มาไวดวยกน อยใน

เวลาเดยวกน เพอใหความสขสดยอดในเวลา

ทรวบรด เชนในภตตาคารทเสรฟอาหารบฟเฟต

นานาชาต คณสามารถกนอะไรกได มากเทาไร

กได ศนยการคาแบบวนสตอปชอปปง รวม

รานรวงทกอยางเอาไวในทเดยวกน

รวมถงการทองเทยวแบบอดแนน อยาง

เชนโปรแกรมทวรตางประเทศแบบ ‘ทวร 7 วน

5 ประเทศ’ หรอการทองเทยวในประเทศ เชน

การตระเวนไหวพระ 9 วดในวนเดยว หรอ

เทยวพพธภณฑทวเกาะรตนโกสนทรในวน

เดยว ฯลฯ เปนการเสนอบรการทใหความ

รสก ‘ไมเสยเวลา’ และคมคาส�าหรบการใช

เวลาในวนหยด

ความรสกเกยวกบเวลา ถกก�าหนดดวย

โครงสรางทางเศรษฐกจและรปแบบการ

ท�างาน ซงจะสงผลตอมาถงรปแบบการใช

วนหยด คนแตละเจเนอเรชนทมความคด

เกยวกบงานทแตกตางกน กจะใชจายเวลา

ในวนหยดทแตกตางกน

คนร นกอนจะภมใจกบภาพถายทรป

ทองเทยวแบบอดแนน ทใสกรอบรปวางโชว

ในหองรบแขกทบ าน เขาจะบอกเลาถง

ความสนกสนานเมอไปทวร ยโรป 7 วน

5 ประเทศ โดยไมไดบอกวานนไดนบรวมวน

ทออกเดนทางและวนกลบ ทตองนอนหลบอย

บนเครองบนเอาไวในนนแลว

ในขณะทคนหนมสาวรนใหม เดนทาง

ตามขบวนการ Slow Movement พวกเขา

มองการทองเทยวแตกตางออกไป และ

โชวความเนบชา การใชเวลาอยางฟมเฟอย

ในโซเชยลมเดยของตวเองแทน

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

40 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

41|Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

42 | Tourism Review

ไมมใครยอมกลบจากทรปทองเทยว แบบทรสกเหนดเหนอย

เมอยลามากกวาวนท�างาน ไมตองการใชเวลาในการขนรถ

ลงเรอ เดนทางหลายทอดตอไปยงสถานททองเทยวยอดนยม

และเบยดเสยดเขาควกนเพอไปถงจดถายภาพทเปนเอกลกษณ

ของสถานทนนๆ

การทองเทยวชาๆ ไมไดหมายถงแควธการเดนทาง ความชา

ในทนไมไดหมายความเฉพาะแคการเคลอนท แตเปนความชาใน

ความหมายถงขบวนการทางสงคมแบบใหม ทเนน ‘การเชอมโยง’

ชวตเขากบสงอนๆ รอบตว จากทเคยแยกขาดออกจากกนใน

สงคมอตสาหกรรม ทเนนการแบงแยกหนาทการท�างาน แบงแยก

เวลาออกเปนสวนตวและเวลางาน

การเชอมโยงชวตนนกมไดในหลายดาน เชน การไดใชเวลา

รวมกบครอบครวมากขน การมสตและสมาธกบการท�ากจกรรม

ใดๆ อยางแทจรง รวมไปถงการทองเทยวทเชอมโยงกบสถานท

ทองเทยวในทกดาน การเดนทาง ทพก อาหาร ชมชน ผคน

วฒนธรรมทองถน สงแวดลอม โดยไมไดด�าเนนไปแบบส�าเรจรป

และเรงรบ ผานการทองเทยวแบบอตสาหกรรมแบบเดม

ทเนนเชอมโยงกนอยางผวเผน ณ จดทองเทยว และผานวตถ

อยางของทระลกและของฝาก

รายละเอยดของทรปไมจ�าเปนจะตองไปถงสถานททองเทยว

ใหครบทกแหง แตคอการใชเวลาอยกบสถานทใดสถานทหนง

ใหนานพอทจะท�าความรจกเพอนใหมในละแวกนน ชอปปง

ของฝากจากรานคาในทองถน หาซอของใชประจ�าวนและอาหาร

จากรานช�า น�ามาปรงอาหารกนเองในหองพก

การปกหลกอยสถานทเดยวนานๆ ท�าใหลดคาใชจายใน

การเดนทางลงไปได รวมถงการปรงอาหารกนเองแบบงายๆ

กประหยดกวาการไปกนในรานอาหารของกรปทวร นอกจากน

การทองเทยวชาๆ เปนมตรกบสงแวดลอมมากกวา ประหยด

น�ามนเชอเพลง การซกลางเสอผาและหองพก และมออาหาร

ทปรมาณพอเหมาะกบเราเอง

เรองเลาเกยวกบการทองเทยวกเปลยนธมไปจากเดม

มนจะไมใชการวดความสนกสนานในการทองเทยวดวยเชงปรมาณ

ของสถานททองเทยวทเดนทางไปถง ไมไดสอผานของทระลก

และภาพถายแบบยนเรยงหนากระดานของผคนในกรปทวร

คนร นใหมปฏเสธความเรงรบแบบเดม ความชาเปน

ความหรหราแบบใหม ความส�าเรจในการทองเทยววดกน

ทการใชเวลาอยางเหลอเฟอ ไมรบรอน โดยไมไดแขงกนเชง

ปรมาณสถานททองเทยวอกตอไป เรองเลาของคนรนใหม

จะเปนเรองราวของประสบการณการเชอมโยงตวเองกบสถานท

ทองเทยวนนอยางแทจรง

เชนการผจญภยในราคาประหยด การทองเทยวญป น

หนงเดอน ดวยงบไมเกนสองหมนบาท การเฝารอซอตวเครองบน

ไดในราคาโปรโมชน การเลอกทพกผานเวบ Airbnb แลวได

เจอเจาของบานทอธยาศยด การพบเพอนใหมเปนคนในทองถน

การทดลองชมอาหารทองถนในรานทไมเคยถกรววลงในหนงสอ

ไกดบคสเลมไหนมากอน การหลงทางทงวนไปไมถงจดหมาย

แตกไมรสกเสยดายเวลา รวมถงการไปถงทหมายในชวงเวลา

พเศษ เชนวนเทศกาลส�าคญ หรอเพยงแคจะไดซออาหารกลอง

ตามตารางเวลาของทางราน ฯลฯ

เมอเทรนดการทองเทยวแบบชาๆ ก�าลงมา ท�าให

หลายๆ เมองในประเทศทพฒนาแลว มความนาดงดดส�าหรบ

นกทองเทยวแบบกลมคนรนใหมมากกวา เพราะมความแออด

นอยกวา มลพษต�ากวา ไมมเสยงรบกวน ธรรมชาตสะอาด

บรสทธ การเดนทางสะดวกสบาย รถราไมตดขด

ในขณะเดยวกน เมองชาๆ กจะเนนใหความสขกบผคน

ในทองถน โดยยอนกลบไปใหความส�าคญกบเรองคณภาพ

ชวต มากกวาเรองการเตบโตทางเศรษฐกจ และจ�านวนรายได

ทเขามาจากอตสาหกรรมการทองเทยว ซงกลบจะยงสงผลดตอ

การทองเทยวแนวใหม

Slow Travel กลายเปนบรการทองเทยวทไดรบความนยม

และบางทกมการจดการอยางเปนระบบระเบยบ เปนสวนหนง

ของอตสาหกรรมการทองเทยว ตวอยางเชน Lonely Planet

เสนอจดหมายการทองเทยวแบบชาๆ ทวโลกทนาสนใจ และ

ปจจบนกมบรษทน�าเทยวใหบรการเหลานแลว เชน

- ขบรถบานลดเลาะไปตามชายฝงประเทศออสเตรเลย

- ลองเรอชมฟยอรดในประเทศชล

- ขจกรยานในอมสเตอรดม เนเธอรแลนด

- ขสกตเตอรในรเวยรา ตอนใตของฝรงเศส

- เดนปามลฟอรด แทรค นวซแลนด

- เสนทางชมไวน ฝรงเศส

- นงรถหมาลากเลอนหมะ ในบรตชโคลมเบย แคนาดา

- ลองเรอแมน�าโขง ประเทศลาว

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

43|Tourism Review

- ขอฐทะเลทรายซาฮารา โมรอกโก

Slow Travel ในบานเรากไดรบความนยม แหลงทองเทยวใหมๆ เกดขนดวยแนวคด

แบบยอนยค เนบชา รกสขภาพ เปนมตรกบสงแวดลอม และสรางความสงบภายในใจ

ตลาดเกา ตลาดน�า และยานการคาของชมชนเกาๆ ในชนบทกลบมาไดรบความนยม

ตลาดสามชก สพรรณบร ตลาดน�าอมพวา สมทรสงคราม ตลาดน�าด�าเนนสะดวก ราชบร

เกาะเกรด นนทบร ปาย แมฮองสอน เชยงคาน จงหวดเลย ฯลฯ

โฮมสเตย เกสตเฮาส และโฮสเทล หลายแหง ตงขนโดยเนนคอนเซปต Slow Life

เสรฟอาหารออรแกนกส สอนโยคะ คลาสออกก�าลงกาย ฝกท�าสมาธ เนนธรรมชาต

ความสงบเงยบ ทามกลางแหลงชมชนเกาแก

ลองเรอ เดนปา การผจญภย รวมถงพพธภณฑ วง และบานโบราณ สถานทของ

หนวยงานราชการตางๆ

นอกจากแหลงทองเทยวทจดการใหเปน Slow Travel แลว เมองเลกๆ ในประเทศ

พฒนาแลวมากมาย ทด�าเนนไปตามแนวทาง Slow City อยางเชนในญปน แคนาดา

ออสเตรเลย รวมถงในยโรปตะวนออก ก�าลงไดรบความนยมมากขนจากนกทองเทยว

รนใหม

พวกเขาจะตระเวนถายรปในเมองเลกๆ ทสวยงามราวกบเปนฉากหลงเทพนยาย

พกอยกบชาวบานทเปดบานใหบรการ Airbnb ตนเชามานงจบกาแฟชาๆ ไมตองรบ

ออกไปไหน เพราะไมมก�าหนดการบงคบใหตองไป และไมมควนกทองเทยวจากทวโลก

มาตอแถว ตอนเทยงกไปตลาดนดในละแวกชมชน ซอผก นม และขนมปงแบบ

ออรแกนกส น�ากลบมานงกนสงบๆ อยในหองพก ท�าความรจกกบเพอนขางหอง หรอไมก

นอนอานหนงสอ แลวกอพรปภาพในโซเชยลมเดย ของทระลกกจะเปนหตถกรรมทมาจาก

Artisan จรงๆ ไมใชโปสตการดหรอเสอยดสกรนสญลกษณเมอง

Slow Travel เปดทางเลอกใหกบนกทองเทยวรนใหม ใหไมตองเครงเครยดกบเวลา

นดหมายของกรปทวรแบบ 5-6-7 คอตนตหา กนอาหารเชาของทางโรงแรมตอนหกโมง

และออกเดนทางไปยงสถานททองเทยวทหางไกล พรอมกรปทวรทงหมดตอนเจดโมง

การทนกทองเทยวมความเปนปจเจก เขาไดมเวลามากขน อยสถานทพกอยางยาวนาน

เดนทางอยในละแวกใกลๆ และใชชวตอยรวมกบชมชนทองถน เปดโอกาสทางธรกจใหมๆ

ใหกบผคนในทองถนจรงๆ ไดท�าการคาขายและหารายไดกบนกทองเทยวโดยตรง โดยไมตอง

ผานคนกลางและไกดน�าเทยวอกตอไป

Slow Movement ทงหลายทงปวง ไดชวยตงค�าถามกบระบบทนนยมเสร อตสาหกรรม

และสภาพเศรษฐกจในยคปจจบน ความเนบชาจะชวยใหมการกระจายตวของรายไดและ

ทรพยากร อกทงยงท�าใหลดความตงเครยดจากการใชชวต ทงในดานของการท�างาน

และดานการพกผอน

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

44 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

44 | Tourism Review

45|Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

การทองเทยวเรอส�าราญ

กบความทาทายของประเทศไทยเรอง : ดร. ไพฑรย มนตพานทองคณะการจดการการทองเทยว สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (นดา)

45|Tourism Review

46 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

เรอส�าราญเปนธรกจการทองเทยวทเตบโตตอเนองมาอยางยาวนาน

โดยบรษท P&O และ Cunard ถอเปนผบกเบกเจาะกลมนกทองเทยวสงอาย

สญชาตอเมรกนซงมรายไดสงและชนชอบการลองเรอไปในหลากหลาย

เสนทาง ขนอยกบระยะเวลา ฤดกาล และความชนชอบสวนตว ใหความ

ส�าคญกบคณภาพการบรการ ความปลอดภย ตลอดจนกจกรรมบนเรอและ

บนฝง ในระยะเรมตนของการขยายธรกจอยางเตมตว สายการเดนเรอ

ไดใชเรอส�าราญขนาดเลกแตหรหราบรการในหลากหลายเสนทาง เนน

เสนทางแถบทะเลแครบเบยนเปนหลก และมการลองเรอระยะยาวรอบโลก

(World Cruise) แวะพกตามทาเรอ แวะพก (Port of Call) ทนาสนใจ

ในหลากหลายภมภาค เชน ยโรป อเมรกาใต เอเชย เปนตน

ลกษณะเฉพาะของเรอส�าราญคอการผสมผสานระหวางธรกจทพก

และการคมนาคมขนสงไวดวยกน โดยน�ากจกรรมทมสาระและความ

บนเทงตางๆ น�าเสนอระหวางการเดนทางลองเรอ มบรการพนฐานตางๆ

เชน หองอาหาร การแสดง กาสโน สปา รานขายของปลอดภาษ คลบ

สระวายน�า เปนตน และอาจจะมบรการเสรมอนๆ ใหเหมาะสมกบกลม

ลกคาเปาหมาย และใชทาเรอแวะพกตางๆ เปนจดดงดดกลมเปาหมาย

ใหตดสนใจลองเรอส�าราญ ทงนความปลอดภยตลอดการลองเรอถอเปน

สงทส�าคญมากทสด

ในชวงปลายศตวรรษท 20 ธรกจเรอส�าราญเรมมการแขงขนกน

สงขน มสายการเดนเรอไดเขามาในธรกจมากขน สายการเดนเรอหลก

เชน Carnival Corporation, Royal Caribbean International หรอ

Star Cruises ไดมการใชกลยทธการควบรวมกจการในชวงเวลาดงกลาว

เพอสรางความไดเปรยบในการแขงขน ในทสดหลายสายการเดนเรอ เชน

Princess, Costa, Cunard, P&O, AIDA, Seabourn, Holland America

Line เปนสวนหนงของ Carnival Corporation และเปนสายการเดนเรอ

ทใหญทสดในโลก โดยมสดสวนเกอบรอยละ 50 ของอตสาหกรรม

ในขณะท Royal Caribbean International ไดควบรวมกจการกบ

Celebrity Cruise กลายเปนสายการเดนเรออนดบทสองของโลก

มสดสวน 1 ใน 4 ของอตสาหกรรม ในสวนของ Star Cruises ไดมการ

ควบรวมกจการกบ Norwegian Cruise Line จนกลายเปนสายการเดนเรอ

อนดบสามในเวลานน ท�าใหธรกจเรอส�าราญถกครอบง�าโดยสายการ-

เดนเรอหลกเหลาน อยางไรกตาม สายการเดนเรอขนาดเลก เชน Silver

Sea, Sea Dream, Hapag-Lloyd ยงคงด�าเนนกจการโดยเจาะตลาดกลม

ผสงอาย เนนคณภาพบรการและตวสนคาทแตกตางเปนหลก

47|Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

หลงจากการควบรวมกจการของสายการเดนเรอหลก มการน�ากลยทธมาใช

ในการแขงขน มการขยายฐานลกคาเรอส�าราญ มการก�าหนดแผนการตลาดทเปน

แนวรกมากขน มการสรางเรอส�าราญเพมมากขน มการสรางความแตกตาง เปนตน

เปนเหตใหการทองเทยวเรอส�าราญมการเปลยนแปลงอยางมาก บรบทการทองเทยว

เรอส�าราญเปลยนจากการทองเทยวส�าหรบกลมคนรวยเพยงกลมเดยวเปนการขยาย

กลมตลาดใหกวางขน มการเจาะตลาดกลมคนวยท�างาน กลมครอบครว โดยใช

ราคาเปนกลยทธหลกในการจงใจ เปนสาเหตทท�าใหขนาดของเรอใหญโตมากขน

เพอใหเกดการประหยดเชงขนาด (Economy of Scale) และลดตนทนของการจดการ

สงผลใหราคาของการลองเรอลดลง สามารถจงใจใหกลมเปาหมายใหมตดสนใจซอ

ซงสถานการณของอตสาหกรรมเรอส�าราญสามารถสรปหลกไดดงตอไปน

สถานการณ

การทองเทยวเรอส�าราญ

1. การเตบโตของอตสาหกรรม เรอส�าราญในทกภมภาค โดยเฉพาะในภมภาคเอเชย การทองเทยวเรอส�าราญมการ

เตบโตอยางตอเนอง จากสถตจ�านวนนก

ทองเทยวเรอส�าราญตงแตป ค.ศ.1990

จนถงปจจบน (ภาพท 1) พบวาจ�านวน

นกทองเรอส�าราญมอตราการเตบโต

อยางตอเนองในทกภมภาค โดยเกนครง

เปนกลมนกทองเทยวจากอเมรกา รอง

ลงมาเปนกลมยโรป และมการคาดการณ

แนวโนมทจะเตบโตตอไปในอนาคต

แมวาจะเผชญกบวกฤตและปจจยตางๆ

ท ไมสามารถควบคมได เชน วกฤต

เศรษฐกจ ภยธรรมชาต โรคระบาด หรอ

แมแตอบตเหตจากเรอส�าราญ

แมว าจ�านวนนกท องเทยวเรอ

ส�าราญในทวปเอเชยมจ�านวนไมมากนก

หากเปรยบเทยบกบภมภาคหลกอนๆ

หากพจารณาอตราการเจรญเตบโต

พบวามการเตบโตอยางรวดเรวและ

นาสนใจ จากขอมลของ PATA (2010)

และ CLIA (2014) พบวาในป ค.ศ. 2010

สดสวนจ�านวนผโดยสารทเดนทางมา

ทองเทยวโดยเรอส�าราญมเพยงแค

รอยละ 2.4 และเพมขนมาเปนรอยละ

3.3 และ 4.4 ในป ค.ศ. 2013 และ

2014 ตามล�าดบ แสดงใหเหนศกยภาพ

ของภมภาคเอเชยตออตสาหกรรมเรอ

ส�าราญ เหตผลหลกๆ ทสงผลใหภมภาค

ภาพท 1: จ�านวนนกทองเทยวเรอส�าราญเปรยบเทยบ ป 1990-2014 และคาดการณ ป 2015-2019 ทมา: http://www.cruisemarketwatch.com/growth/

4,38

5,00

0

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

4,72

8,00

0

4,80

0,00

0

4,72

1,00

0

4,97

0,00

0

5,38

0,00

0

5,86

8,00

0

6,33

7,00

0

7,21

4,00

0

7,49

9,00

0

8,64

8,00

0

9,52

6,00

0

10,460

,000

11,180

,000

12,006

,000

14,625

,000

15,779

,000

17,216

,000

18,421

,000

19,377

,000

20,335

,000

20,976

,000

21,556

,000

22,247

,000

22,935

,000

23,956

,000

24,627

,000

25,316

,000

4,16

8,00

0

3,77

4,00

0

จ�านวนนกทองเทยวเรอส�าราญทวโลกตงแต ค.ศ. 1990-2019

48 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

เอเชยมอตราการเตบโตทสงขน คอ ทาเรอทมความหลากหลาย

ครอบคลมในหลายพนท สนคาทางการทองเทยวของแตละทาเรอ

มลกษณะเฉพาะ ฤดกาลลองเรอทสามารถลองเรอไดตลอดป

ความคมคาของเงน ความนาสนใจของเสนทางการลองเรอ

ระยะทางระหวางทาเรอทเขาถงไดงาย ตลาดทเตบโตของ

นกทองเทยวเรอส�าราญในทวปเอเชย ท�าใหหลายสายการเดนเรอ

ทกขนาด เชน Royal Caribbean International, Costa,

Princess, Celebrity, Seabourn, Silver Sea และรวมไปถง

บรษท Star Cruises ทใหบรการในภมภาคเอเชยเปนหลก

ไดน�าเรอเขามาวงในแถบเอเชยมากขน บางสายการเดนเรอ

น�าเรอมาใหบรการในแถบเอเชยตลอดปบาง เปนชวงฤดกาลบาง

ในขณะทภมภาคหลกไมสามารถลองเรอได และบางสายการ-

เดนเรอแวะพกททาเรอในเอเชยเปนครงคราว สะทอนภาพวา

ภมภาคนจะมบทบาทส�าคญในธรกจเรอส�าราญในอนาคตอนใกล

น และเปนโอกาสของเอเชยในการพฒนาเมองทาตางๆ เพอ

รองรบการขยายตวของตลาด และเปนการสรางและกระจาย

รายไดใหกบทาเรอ

2. ขนาดเรอส�าราญใหญมากขน

ขนาดของเรอส�าราญเปนประเดนทนาสนใจและสงผลตอ

การจดการทาเรอมากทสด ในอดตเรอส�าราญทใหบรการเปน

เรอขนาดเลกบรรจผโดยสารประมาณ 100-200 คน โดยเนน

การตกแตงทหรหรา ความสะดวกสบาย การบรการ จ�านวน

คนไมเยอะ ก�าหนดราคาสง ตอมาเมอเรอส�าราญเปนทรจก

มากขน สายการเดนเรอเรมขยายฐานลกคาเปาหมายจากกลม

ผสงอายไปยงกลมทหลากหลายดงทกลาวมาขางตน ขนาดของ

เรอส�าราญเรมเปลยนแปลงใหมขนาดใหญมากขน (ภาพท 2)

เพอรองรบจ�านวนผโดยสารไดมากขน และมราคาลดลงเพอ

สอดคลองกบความตองการของกลมเปาหมายใหม ท�าใหขนาด

ของเรอมการพฒนาใหใหญมากขน จาก 100-200 คน เปน

1,000-2,000 คน จนปจจบนมเรอขนาด 3,000-4,000 คน

จ�านวนเพมมากขน โดยเรอส�าราญทใหญทสดในโลกขณะน

อยภายใตบรษท Royal Caribbean International ชอเรอ

Oasis of the Seas และ Allure of the Seas ซงเปนเรอพเรอนอง

มขนาด 225,282 ตนกรอสส รองรบผโดยสารไดทงสน 5,400 คน

และลกเรออก 2,000 คน และมแนวโนมวาขนาดของเรอ

จะใหญมากขนในอนาคต โดยหากดสดสวนของเรอส�าราญ

ในตลาดพบวาสดสวนเรอส�าราญขนาดใหญมาก (เกน 100,000

ตนกรอสส) มมากถงรอยละ 36 หรอเกอบ 1 ใน 3 และม

แนวโนมจะมสดสวนเพมมากขน เมอรวมกบเรอขนาดใหญ

(80,000-100,000 ตนกรอสส) มสดสวนรอยละ 21 ซงเมอ

รวมเรอส�าราญสองขนาดนพบวา มมากกวาครงของเรอส�าราญ

ภาพท 3 : สดสวนของขนาดเรอในปจจบน

ภาพท 2 : พฒนาการของขนาดเรอส�าราญจากอดตถงปจจบน

Up to 20,000 GRT ; 5%; 5%

Up to 20,000 GRT 20,000-50,000 GRT 50,000-80,000 GRT

80,000-100,000 GRT 100,000 GRT and over

20,000-50,000 GRT ; 14%; 14%100,000 GRT and over;

36%; 36%

80,000-100,000 GRT ; 21%; 21%

50,000-80,000 GRT ; 24%; 24%

1970

1980

1990

2003

2006

2009

49|Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

50 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

ทงหมด (ภาพท 3) นอกจากนนเรอส�าราญทมการสงตอในชวง

ป ค.ศ. 2000-2018 สวนใหญมขนาดใหญและใหญมาก จาก

สถานการณดงกลาวสงผลตอการจดการทาเรอทงทาเรอหลก

และทาเรอแวะพกอยางหลกเลยงไมได ในอดตตวทาเรอจงแสดง

บทบาทแคเปนประต (Gateway) สแหลงทองเทยวหลกของ

ทาเรอนนๆ แตปจจบนตวทาเรอมความส�าคญมากขน เพราะตอง

มศกยภาพและประสทธภาพทสามารถรองรบเรอขนาดใหญและ

จ�านวนผโดยสาร มสงอ�านวยความสะดวกครบครน มโครงสราง

พนฐานทเหมาะสม มความปลอดภย

ส�าหรบภมภาคเอเชยมเรอส�าราญล�าใหญๆ เขามาเพมขน

เรอยๆ เชน เรอ Mariner of the Seas ซงมขนาด 138,279

ตนกรอสส รองรบลกคาไดมากกวา 3,000 คน นอกจากนในปน

(ค.ศ. 2015) ทาง Royal Caribbean International ไดสงเรอ

ล�าใหมชอ Quantum of the Seas เขามาวงในภมภาคเอเชย

โดยมขนาดใหญโตขนถง 168,666 ตนกรอสส รองรบลกคาได

มากกวา 4,000 คน ในขณะเดยวกนสายการเดนเรออนๆ กน�า

เรอขนาดใหญและใหญมาก (Large & Mega Cruise Ship)

เขามาในภมภาคเอเชยมากยงขนอยางมนยส�าคญ

3. กลมลกคาเรอส�าราญ มความหลากหลายมากขน

สายการเดนเรอมองวากลมผสงอายซงเปนกลมเปาหมายหลก

มขนาดเลกเกนไปในการขยายฐานธรกจ โดยมงท�าการตลาด

ไปยงกลมใหมคอกลมคนวยท�างาน กลมครอบครว ซงเปนกลม

ทมศกยภาพ ดงนน สายการเดนเรอตางๆ จงก�าหนดกลยทธในการ

ขยายฐานลกคาใหกวางขน เชน การสรางเรอขนาดใหญมากขน

การพฒนากจกรรมและสาธารณปโภคพนฐานบนเรอ การก�าหนด

เสนทางการเดนเรอทหลากหลาย จ�านวนวนในการลองเรอ

สนลง ราคาส�าหรบการลองเรอใหสอดคลองและเหมาะสมกบ

กลมลกคา

ส�าหรบตลาดเรอส�าราญในเอเชย สายการเดนเรอได

พยายามเจาะตลาดกลมใหม ไดแก กลมนกทองเทยวกลมวย

ท�างานและครอบครวชาวจนและอนเดยเปนกลมหลก เพราะ

มจ�านวนประชากรเยอะ และมศกยภาพในการลองเรอ โดย

พฤตกรรมการเดนทางของกล มนจะเนนการเดนทางกบ

ครอบครวเปนหมคณะ ซงแตกตางจากกลมยโรปหรออเมรกา

นกทองเทยวเอเชยนยมลองเรอในระยะเวลาสนระหวาง 3-7 วน

โดยมวตถประสงคเพอการพกผอนหยอนใจ ใหความส�าคญ

กบทาเรอแวะพกทนาสนใจ กลาวคอตองมแหลงทองเทยวและ

กจกรรมการทองเทยวทนาสนใจและหลากหลาย ตอบโจทย

กลมครอบครวไดด โดยตองมความคมคาเงน สายการเดนเรอ

คาดการณวาเพยงแคเจาะตลาดในกลมประเทศในแถบเอเชย

ทมเศรษฐกจเตบโตเพยงไมกประเทศ เชน จน อนเดย ญปน

อนโดนเซย เกาหล เพยงแครอยละ 0.5% ของประชากรทงหมด

จะมนกทองเทยวเพมขนมากเกนถง 16 ลาน ซงมจ�านวนมากกวา

นกทองเทยวเรอส�าราญทงหมดของทวปอเมรกาเหนอ อยางไร

กตาม ในขณะนสายการเดนเรอไดน�าเรอเขามาใหบรการใน

ภมภาคเอเชย และสามารถรองรบนกทองเทยวไดเพมขนในทกๆ ป

อยางไรกตาม กลมลกคาผสงอายยงคงเปนกลมเปาหมาย

ทส�าคญของเรอส�าราญขนาดเลก ทเนนคณภาพของตวสนคา

และบรการ ความนาสนใจของทาเรอแวะพกซงเรอส�าราญ

ขนาดใหญไมสามารถเขาถงได สายการเดนเรอทยงคงเจาะกลม

ตลาดน ไดแก Seabourn, Silver Sea, Sea Dream, Hapag-

Lloyd, Crystal Cruise เปนตน

4. ความตองการทาเรอเพมขน

เมออตสาหกรรมเรอส�าราญเตบโตมากขนภายใตการ

แขงขนทรนแรง สายการเดนเรอไดก�าหนดกลยทธตางๆ เพอ

สรางความไดเปรยบในการแขงขน หนงในนนคอการคดเลอก

ทาเรอเพอก�าหนดเสนทางการเดนเรอ เพราะเสนทางการ

เดนเรอทออกแบบใหนาสนใจเปนปจจยส�าคญทสดปจจยหนง

ทดงดดนกทองเทยวใหตดสนใจลองเรอ ดงนน ทาเรอทม

ลกษณะเฉพาะเหมาะสมกบกลมเปาหมาย มกจกรรมการ

ทองเทยวหลากหลาย มแหลงทองเทยวทเปนทรจก ชอเสยงของ

ตวทาเรอ ความปลอดภยและความสะอาด ฤดกาล ระยะทาง

ไมไกลเกนไประหวางทาเรอ ซงไมควรจะไกลกวา 200 ไมลทะเล

และบรการอนๆ ทเรอส�าราญตองการ แตสงทส�าคญมากทสด

51|Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

คอ ศกยภาพและความพร อมของตวท าเรอ

ซงหมายถงความสามารถในการรองรบเรอส�าราญ

มสาธารณปโภคทจ�าเปนพรอม มโครงสรางพนฐาน

ทครบครน สงเหลานคอปจจยในการพจารณาใน

การคดเลอกทาเรอของสายการเดนเรอในปจจบน

5. ความปลอดภยเปนเรองส�าคญทสด

ความปลอดภยเปนปจจยหลกทส�าคญในการ

พจารณาตดสนใจเดนทางทองเทยวของนกทองเทยว

ในปจจบน โดยเฉพาะการทองเทยวเรอส�าราญ

ซงการเดนทางสวนใหญอย ในทะเลหรอแมน�า

และมความเสยงจากผลกระทบอนๆ และสงผลตอ

ภาพลกษณเรองความปลอดภยของการทองเทยว

เรอส�าราญ เชน อบตเหตของเรอส�าราญ Costa

Concodia เปนเหตใหผ โดยสารเรอเสยชวต

เปนจ�านวนมาก ไฟไหมในเรอส�าราญ Insignia

เปนเหตใหผ โดยสารเสยชวตจ�านวนหนง หรอ

ไฟไหมเรอ Grandeur of the Seas แมจะไมม

ผเสยชวต อกทงโรคซารสและไขหวดสายพนธใหม

H5N1 โรคทเกยวกบทางเดนอาหาร (Noro-Virus)

ทเกดขนในเรอส�าราญ หรอแมแตภยธรรมชาต

ตางๆ เชน พาย แผนดนไหว สนาม รวมไปถง

ภยจากโจรสลด เหลานสงผลกระทบตอการตดสนใจ

เดนทางลองเรอทงสน เพราะฉะนนสายการเดนเรอ

จงใหความส�าคญกบเรองความปลอดภยเปนอนดบ

สงสด เพอสรางภาพลกษณและความไววางใจใน

ตราสนคาของตนเอง ดวยเหตนการจดการทาเรอ

จงตองเนนเรองความปลอดภยเปนเรองหลก

เชนเดยวกน โดยทาเรอตองไดรบการตรวจสอบ

เรองความปลอดภยเพอให ผ านเกณฑระดบ

นานาชาตเรองความปลอดภยของเรอและทาเรอ

หรอทเรยกวา International Ship and Port

Facility Security Code: ISPS Code

52 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

53|Tourism Review

สถานการณการทองเทยวเรอส�าราญ

ของภมภาคเอเชย

ภมภาคเอเชยสามารถแบงออกเปน 3 ภมภาคยอยส�าหรบ

การทองเทยวเรอส�าราญ ไดแก เอเชยตะวนออก (East Asia)

เอเชยตะวนออกเฉยงใต (South East Asia) และเอเชยใต

(South Asia) โดยแตละภมภาคยอยมความหลากหลายของ

วฒนธรรม แหลงทองเทยว กจกรรมการทองเทยว ฤดกาล และ

สภาพภมอากาศ

1. ภาพรวมของแตละภมภาคยอย ของทวปเอเชย

1.1 เอเชยตะวนออก (East Asia) ประกอบดวยประเทศหลกๆ

คอ จน ฮองกง ญปน เกาหลใต เปนตน ในปจจบน (ค.ศ. 2015)

มจ�านวนเรอและลกคาเรอส�าราญเดนทางเขาไปแวะทองเทยว

มากทสด เนองจากความพรอมของทาเรอ ท�าเลทตงทอยใกล

ประเทศจน ญปน ซงเปนกลมลกคาหลก ระยะทางระหวาง

ทาเรอทใกลกน อกทงแหลงทองเทยวและกจกรรมการทองเทยว

มความหลากหลาย โดยฮองกงท�าหนาทเปนศนยกลางของ

การทองเทยวเรอส�าราญในแถบน ในขณะทจนและประเทศ

อนๆ ไดพฒนาเพอเขามาแยงชงโอกาสในการเปนทาเรอหลก

(Homeport) ในแถบน

1.2 เอเชยตะวนออกเฉยงใต (South East Asia) ประกอบดวย

สงคโปร ไทย มาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส เวยดนาม เปนตน

เปนภมภาคยอยของเอเชยทมเรอส�าราญและนกทองเทยว

เขามาทองเทยวรองลงมาจากเอเชยตะวนออก เนองจาก

ตวสนคาทางการทองเทยวทหลากหลายและนาสนใจ ความ

คมคาเงน เสนทางการเชอมตอระหวางทาเรอทใกลกน สภาพ

อากาศ ในภมภาคยอยน สงคโปรมบทบาทในการเปนทาเรอ

หลก (Homeport) และเปนศนยกลางการทองเทยวเรอส�าราญ

ในขณะทประเทศอนๆ รวมทงประเทศไทย แสดงบทบาทการ

เปนทาเรอแวะพก (Port of Call) ประเทศสงคโปรไดทมงบ

ประมาณในการพฒนาตวทาเรอเพอรองรบเรอส�าราญทเพมขน

ทงจ�านวนและขนาด โดยสรางทาเรอหลกส�าหรบเรอส�าราญ

ทาทสองชอ Marina Bay Cruise Center ซงมขนาดใหญและ

สามารถรองรบเรอส�าราญขนาดใหญมากเพมขนจากทาเรอเดม

คอ Singapore Cruise Center ในขณะทประเทศอนในภมภาคน

มการพฒนาตวทาเรอไปอยางชาๆ ท�าใหความสามารถในการ

รองรบเรอส�าราญขนาดใหญมข อจ�ากด เพราะในบรบท

การพฒนาจ�าเปนตองบรณาการไปดวยกนทงภมภาค การทม

ทาเรอหลกทไดมาตรฐาน แตทาเรอแวะพกยงไมพรอมจงเปน

ขอจ�ากดในการเตบโตของอตสาหกรรม

1.3 เอเชยใต (South Asia) ประกอบดวย อนเดย ศรลงกา มลดฟ

เปนตน ซงถอเปนภมภาคยอยของเอเชยทแมจะมจ�านวนเรอ

ส�าราญแวะพกนอยทสด แตมอตราการเตบโตสงทสด เพยงแต

แตละประเทศยงไมมการพฒนาทาเรอเปนรปธรรมอยางชดเจน

โดยเรอส�าราญสวนใหญทไปแวะพกยงทาเรอแถบนเปนเรอ

ส�าราญขนาดเลกและขนาดกลาง เนองจากมขอจ�ากดในหลาย

ประเดน โดยเฉพาะตวทาเรอ

2. นกทองเทยวกลมเปาหมายของเรอส�าราญ เพมขน

ในอดตการทองเทยวเรอส�าราญไมไดเปนทรจกหรอนยม

ในหมนกทองเทยวชาวเอเชย บรษท Star Cruises ถอเปน

ผบกเบกการทองเทยวเรอส�าราญในแถบเอเชยมาเปนเวลากวา

20 ป โดยเจาะตลาดนกทองเทยวในภมภาคเอเชยตะวนออก

เฉยงใต เชน สงคโปร มาเลเซย อนโดนเซย ในชวงแรก เพอ

ลองเรอในแถบฝ งทะเลอนดามนและอาวไทย โดยใชเรอ

ขนาดกลางและปรบเปลยนเปนเรอขนาดใหญ ตอมาไดมการ

เจาะกลมลกคาทหลากหลายมากขน เชน กลมนกทองเทยว

จน อนเดย ญปน รวมถงออสเตรเลย นอกจากนนมการจดท�า

แพคเกจรวมเครองบนและการลองเรอ (Fly & Cruise Package)

โดยเจาะกลมนกทองเทยวจากประเทศองกฤษเขามาทองเทยว

ในภมภาคโดยใชภเกตเปนทาเรอหลก

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

54 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

ตอมาสายการเดนเรออนๆ มองเหนโอกาสการเตบโตของ

การทองเทยวเรอส�าราญในเอเชย จงน�าเรอส�าราญเกาๆ เขามา

ใหบรการเพอทดลองตลาด และพบวาโอกาสในการเตบโต

มความเปนไปไดสง เปนเหตใหหลายสายการเดนเรอน�าเรอ

เขามาใหบรการอยางตอเนองเปนจ�านวนมากขน โดยเจาะตลาด

เอเชยในประเทศทมประชากรหนาแนน และมการเตบโตทาง

เศรษฐกจ เชน จน อนเดย เปนตน โดยเนนการลองเรออยใน

ภมภาคเอเชยเปนหลก โดยมเสนทางหลกๆ อย 3 เสนทาง คอ

ในแถบเอเชยตะวนออก แถบทะเลอนดามน และแถบทะเล

ฝงอาวไทย โดยมทาเรอหลกๆ ในหลากหลายประเทศ เชน จน

ญปน เกาหล ฮองกง เวยดนาม ไทย มาเลเซย อนโดนเซย

ฟลปปนส สงคโปร ตามแตฤดกาล และมการน�านกทองเทยว

จากภมภาคอนเขามาทองเทยวในเอเชยในสดสวนรองลงมา

3. การพฒนาทาเรอของประเทศตางๆ ในภมภาคเอเชย

เมอเรอส�าราญเตบโตมากยงขน หลายประเทศไดมการ

พฒนาทาเรอเพอตอบสนองความตองการของเรอส�าราญ

การพฒนาทาเรอสวนใหญเนนความสามารถในการรองรบ

ขนาดและจ�านวนของเรอส�าราญเปนหลก โดยเนนการสราง

ขนใหม และการขยายจากของเดม ใหความส�าคญกบการ

พฒนาโครงสรางพนฐานคอตวทาเรอและสาธารณปโภคทจ�าเปน

โดยประเทศหลายประเทศในแถบเอเชยตะวนออก เชน จน

ฮองกง ญปน เกาหล มการสรางทาเรอตามมาตรฐานสากล

ยงไปกวานนมการพฒนาทาเรอในองครวมเพอแยงชงโอกาส

ในการเปนทาเรอหลกทเปนจดเรมตนการลองเรอหรอจดสนสด

การลองเรอ สาเหตเพราะการเปนทาเรอหลกสามารถสรางรายได

ใหกบทาเรอมากถง 4-8 เทาของทาเรอแวะพก ประเทศจน

ไดสรางทาเรอส�าหรบรองรบเรอส�าราญไวในหลายเมอง เชน

เมองเทยนจน เซยงไฮ ปกกง ตาเหลยน ในขณะทฮองกง

กมการสรางทาเรอส�าหรบเรอส�าราญใหม ญป นกบเกาหล

มทาเรอส�าหรบรองรบในหลายเมองทา ท�าใหสายการเดนเรอ

น�าเรอส�าราญขนาดใหญมาใหบรการในภมภาคนเพมขน

และตอเนอง ในสวนของทาเรอในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ปญหาหลกคอทาเรอยงไมไดมาตรฐาน ยกเวนประเทศสงคโปร

ท�าใหเปนขอจ�ากดในการน�าเรอขนาดใหญมากเขามาในภมภาค

แหงน

บรบทของไทยกบการพฒนาเพอรองรบ

การเตบโตของการทองเทยวเรอส�าราญ

ประเทศไทยใหบรการเรอส�าราญมาเปนเวลายาวนานกวา

30 ป โดยในชวงแรกมเรอส�าราญขนาดเลกน�านกทองเทยว

เขามาในชวงฤดกาลทองเทยว จ�านวนเรอส�าราญในแตละฤดกาล

มจ�านวนไมมาก โดยสวนใหญจะเปนลกษณะการลองเรอ

รอบโลก (World Cruise) จนตอมาสายการเดนเรอ Star

Cruises น�าเรอนกทองเทยวเรอส�าราญเขามาแวะพกยงทาเรอ

ของประเทศไทย ซงเปนการลองเรอในเสนทางเดมในทกสปดาห

(Weekly Call) มายงทาเรอภเกตเปนหลกในชวงกอนป ค.ศ. 2000

และทาเรอเกาะสมยและแหลมฉบงในเวลาตอมา และในขณะ

เดยวกนกเรมมสายการเดนเรออนๆ เรมก�าหนดเสนทางเดนทาง

ไปยงทาเรอในแถบเอเชยมากขนตามล�าดบ เรอส�าราญ

เรมเตบโตอยางรวดเรวหลงจากสายการเดนเรอหลกเรมน�าเรอ

เขามาวงในภมภาคเอเชยมากขน โดยน�านกทองเทยวจากภมภาค

อน และเจาะกลมนกทองเทยวในภมภาคเอเชย อกทงน�าเรอ

ส�าราญมาใหบรการในภมภาคเอเชยตลอดป จ�านวนเรอส�าราญ

และนกทองเทยวเรอส�าราญจงเพมขนเปนจ�านวนมาก

ประเทศไทยมทาเรอหลกใหบรการเรอส�าราญทงสายการ-

เดนเรอในภมภาค (Regional Cruise Line) และนานาชาต

(International Cruise Line) และเรอในชวงฤดกาลทองเทยว

ตงแตเดอนพฤศจกายนถงเมษายนอยหลายทาเรอ เชน ภเกต

เกาะสมย แหลมฉบง คลองเตย เปนตน ในชวงนอกฤดกาล

การทองเทยวจะมเพยงสายการเดนเรอในภมภาคทยงคงน�าเรอ

ส�าราญลองในเสนทางเดมตลอดป ในขณะทสายการเดนเรอ

อนๆ เรมเดนทางเขามาทองเทยวบาง แตมปรมาณไมมาก

บทบาททาเรอของประเทศไทยเปนทาเรอแวะพก (Port

of Call) เปนหลก โดยเรอส�าราญน�านกทองเทยวมาทองเทยว

55|Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

แลวกลบขนเรอเดนทางตอไปยงทาเรออน โดยระยะเวลาและ

จ�านวนวนมความหลากหลาย ขนอยกบความนาสนใจของทาเรอ

สวนบทบาทการเปนทาเรอหลก (Homeport) ของทาเรอไทย

มนอย เนองจากหลายปจจย เชน ความไมมเสถยรภาพทาง

การเมอง ขอจ�ากดเรองโครงสรางพนฐาน และสาธารณปโภค

ของทาเรอ ในอดตสายการเดนเรอหลกๆ เชน Princess Cruise

เคยใชทาเรอแหลมฉบงเปนทาเรอหลก แตดวยความวนวายจาก

ปญหาทางการเมอง สายการเดนเรอจ�าเปนตองยายทาเรอหลก

ไปยงประเทศสงคโปร หากพจารณาปจจยตางๆ ในการเปน

ทาเรอของประเทศไทย จดแขงและขอจ�ากดทสงผลตอการ

จดการทาเรอส�าหรบเรอส�าราญมดงตอไปน

1. สนคาและบรการทางการทองเทยว

สนคาและบรการการทองเทยวถอเปนจดขายของประเทศไทย

มาอยางยาวนาน ส�าหรบเรอส�าราญ ตวแหลงทองเทยวและ

กจกรรมการทองเทยว ตลอดจนผใหบรการเปนตวดงดดใหเรอ

ส�าราญน�านกทองเทยวเขามาแวะพกทองเทยวตามทาเรอตางๆ

แหลงทองเทยวในภาพรวมของไทยมความหลากหลายทงแหลง

ทองเทยวทางธรรมชาต วถชวต ประวตศาสตร วฒนธรรม

ประเพณ และแหลงทองเทยวทสรางขนมาใหม สามารถตอบโจทย

ความหลากหลาย ความคาดหวง และความตองการของกลม

ลกคาเรอส�าราญไดเปนอยางด ในขณะทกจกรรมทางการ

ทองเทยวทน�าเสนอเปนกจกรรมทเปนทชนชอบของนกทองเทยว

เปนอยางมาก เชน การชอปปง อาหาร การนวด เปนตน

นอกจากนนความเปนมตรไมตร เปนจดขายอกประการหนง

ทท�าใหทาเรอของไทยสามารถดงดดสายการเดนเรอใหใสทาเรอ

ไทยไวในเสนทางการเดนเรอ

หากมองแยกเปนรายทาเรอพบวา บางทาเรอยงมขอจ�ากด

บางในเรองตวแหลงทองเทยว เชน เกาะสมย เกาะภเกต ซงม

จดเดนในเรองแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ขณะทแหลง

ทองเทยวเชงวฒนธรรม วถชวต และประวตศาสตรยงมนอย

และขาดกลไกในการจดการทดเพยงพอ ในขณะทนกทองเทยว

กลมยโรปและอเมรกนสนใจในแหลงทองเทยวประเภทวถชวต

ศลปวฒนธรรม อยางไรกตาม ดวยตวสนคาทางธรรมชาตมความ

โดดเดน กอปรกบชอเสยงของทงสองทาเรอน จงมเรอส�าราญ

เดนทางไปแวะพกอยางตอเนอง หากทงสองทาเรอสามารถ

พฒนาแหลงทองเทยวใหมความหลากหลายมากขน โดยเพม

สวนทยงขาดอยใหสามารถน�าไปสรางรายการน�าเทยวทนาสนใจ

นอกจากจะสรางความพงพอใจแลว ยงสามารถดงดดเรอส�าราญ

และเพมรายไดจากการทองเทยวไดเพมขนอกทางหนง ในสวนของ

ผใหบรการ แมวาการตอนรบ มตรไมตรจะสรางความประทบใจ

ใหนกทองเทยวเรอส�าราญ สงทประเทศไทยตองพฒนาคอ

ทกษะ ความร ความช�านาญของผใหบรการ เพอเพมศกยภาพ

และสรางความพรอมในการแขงขนและเปนการพฒนาจดแขง

ใหเขมแขงมากขน

2. การจดการความปลอดภย

ในการบรหารจดการทาเรอส�าหรบเรอส�าราญ การจดการ

ความปลอดภยมความจ�าเปนมากและตองครอบคลมในหลากหลาย

ประเดน รวมถงสขอนามย ความสะอาด การจดการความเสยง

ความปลอดภยของทาเรอ โดยตองผานมาตรฐานขององคการ

ทางทะเลระหว างประเทศ (International Maritime

Organization: IMO) ซงตองมการตรวจสอบความปลอดภย

เพอใหผานเกณฑระดบนานาชาตของความปลอดภยของเรอ

และทาเรอ (International Ship and Port Facility Security

Code: ISPS Code) ในปจจบน ISPS Code ของทกทาเรอ

ในประเทศไทยหมดอาย และไมไดมการตออายมา 2-3 ปแลว

นอกเหนอจากนน การประสานการท�างานระหวางเจาหนาท

ทรบผดชอบบนเรอกบบนฝงตองประสานกนเพอสรางความมนใจ

ในความปลอดภย สงทส�าคญคอ ระหวางทนกทองเทยวไป

ทองเทยวตามแหลงทองเทยวตางๆ ไมวาจะไปกบบรษทน�าเทยว

หรอไปโดยรถเชาใหบรการ นกทองเทยวตองปลอดภย

สวนประเดนความสะอาดของอาหารเปนประเดนใหญมาก

ส�าหรบเรอส�าราญ เนองจากบนเรอส�าราญมเพยงแคคลนก

ทใหบรการ เพราะฉะนน รานอาหารตองเนนเรองความสะอาด

ถกสขอนามยเพอใหปลอดภยจากโรคทางเดนอาหาร (Norovirus)

56 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

57|Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

58 | Tourism Review

ซงเปนเรองทเรอส�าราญเนนมากทสด เพราะหากมการระบาดบนเรอส�าราญ

จะสงผลอยางมากตอภาพลกษณของสายการเดนเรอนน

ในสวนความปลอดภยของทาเรอในประเทศไทยอย ในเกณฑปกต

กลาวคอไมไดมประเดนไหนทท�าใหเรอส�าราญมองวาเปนจดออนอยางรนแรง

เพยงแตประเทศไทยตองมการพฒนาเพอเนนใหประเดนนเปนจดแขงใหได

อกทงการวางแผนการจดการความเสยงในกรณเกดเหตการณทไมคาดคด เชน

แผนดนไหว สนาม อบตเหต ยงไมเปนระบบเทาทควร มความจ�าเปนตองใหขอมล

ท�าการฝกฝน ใหความรกบผทมสวนเกยวของเพอรบมอในกรณฉกเฉนเพอสราง

ความมนใจใหเรอส�าราญและตวนกทองเทยว

3. ตวทาเรอ

ทาเรอเปนปจจยหลกทสายการเดนเรอใชพจารณาคดเลอกทาเรอเพอใสใน

เสนทางการลองเรอ การจดการทาเรอตองมประสทธภาพเพอสงมอบความ

สะดวกสบาย ความปลอดภยใหแกตวเรอส�าราญและนกทองเทยว ตวทาเรอ

ในประเทศไทยเปนปจจยทตองพฒนาอยางเรงดวนมากทสด เพราะหลายทาเรอ

ในประเทศไทยยงไมไดมาตรฐาน และหางชนเมอเปรยบเทยบกบทาเรอของ

ประเทศอนๆ โดยเฉพาะทาเรอในจงหวดภเกต เกาะสมยเปนจดออนอยางยง ไมวา

จะเปนตวโครงสรางพนฐาน สาธารณปโภคทจ�าเปน เกาะสมยไมมทาเรอส�าหรบ

เรอส�าราญ แตใชทาเรอประมงและทองเทยวเปนทาส�าหรบเทยบเรอขนถาย

ผโดยสารจากเรอส�าราญ ในขณะทภเกตแมจะมทาเรอน�าลกซงสรางขนส�าหรบ

เรอขนสงสนคา แตกใชประโยชนส�าหรบเรอส�าราญเชนกน ในอดตทาเรอน�าลก

รองรบเรอส�าราญมาตลอดเปนระยะเวลานาน ตอมาเมอเรอส�าราญมขนาดใหญขน

ทาเรอไมสามารถรองรบเรอส�าราญขนาดใหญและใหญมากในชวงฤดกาลการ

ทองเทยว สาเหตจากเรองรองน�า ความลกของตวทาเรอ และสภาพลมและคลน

ท�าใหเรอส�าราญขนาดใหญจ�าเปนตองทอดสมอบรเวณปาตอง และขนถาย

ผโดยสารโดยเรอเลกมายงชายหาดซงยงขาดแคลนสาธารณปโภคพนฐาน เชน

ทพกผโดยสาร หองน�า ทจอดรถ เปนตน ในสวนของทาเรอแหลมฉบงหรอทาเรอ

คลองเตย แมวาจะดกวาทาเรออนๆ หากเปรยบเทยบกบทาเรอในหลายประเทศ

ถอวายงต�ากวามาตรฐานอยมาก เพราะฉะนนสงส�าคญทสดของการพฒนา

เรอส�าราญของไทยคอการปรบปรงตวทาเรอใหพรอมรองรบเรอส�าราญไดอยาง

มประสทธภาพใหมากขน

นอกจากน การพฒนาทาเรออนๆ เพอสรางโอกาสใหประเทศไทยใน

การดงดดเรอส�าราญใหแวะพกทาเรอในประเทศไทยใหมากขนทงทางฝงอาว

ไทยและทะเลอนดามน ในปจจบน กระบเปนอกหนงทาเรอทเรมมการพฒนา

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

59|Tourism Review

และมเรอส�าราญเรมใชเปนจดแวะพก หรออาจจะพฒนาทาเรอ

ในบรเวณจงหวดตรง ระนอง เปนตน ในขณะทฝ งอาวไทย

มเพยงทาเรอแหลมฉบง คลองเตย และเกาะสมยเทานน

เพราะฉะนน หากมการพฒนาทาเรออนๆ เช น หวหน

นครศรธรรมราช สงขลา เปนตน เพอเปนทาเรอทางเลอก

จะกอใหเกดประโยชน เพราะเปนการเพมวนทองเทยวและรายได

จากการทองเทยวสประเทศ โดยไมมความจ�าเปนเรงดวนในการ

สรางทาเรอแบบมาตรฐาน เพยงแตสรางทาเรอทสามารถเทยบ

เรอขนถายผโดยสารไดอยางปลอดภยในเบองตน

4. นโยบายและแผนการพฒนา การทองเทยวเรอส�าราญ

ธรกจเรอส�าราญเป นทร จกในประเทศไทยมากว า

3 ทศวรรษ หากแตในระยะเวลาทผานมา หนวยงานภาครฐ

ไมไดมการก�าหนดนโยบายหรอพฒนาการทองเทยวเรอส�าราญ

ในประเทศไทย โดยภาคเอกชนเปนผขบเคลอนโดยล�าพง ลองผด

ลองถก และจดการภายใตขอจ�ากดตางๆ จนการทองเทยว

เรอส�าราญเตบโตมาจนถงปจจบน ในขณะทหลายประเทศ

มการขบเคลอนผานนโยบายทเปนรปธรรม ชดเจน รวดเรว ไมวา

จะเปนการพฒนาทาเรอและปจจยเกยวของอนๆ เพอขบเคลอน

และแยงชงความไดเปรยบ สาเหตทไมมการขบเคลอนการ

ทองเทยวประเภทน เพราะหนวยงานภาครฐมองวานกทองเทยว

เรอส�าราญสวนใหญมาเทยวเชา-เยนกลบ จงนบเปนนกทศนาจร

(Excursionist) ไมใชนกทองเทยว (Tourist) ดวยเหตผล

ในการคดในเชงจ�านวนนกทองเทยวเพยงอยางเดยว แตหาก

มองลกไปกวานน นกทองเทยวเรอส�าราญทเขามาทองเทยว

มการใชจายมากกวาวนละ 3,000 บาทตอคน และจ�านวนรายได

มการรวไหลนอยมากเมอเทยบกบนกทองเทยวกลมหลกของ

ประเทศ นอกจากนนหนวยงานทเกยวของยงขาดความรความ

เขาใจในธรกจเรอส�าราญ เพราะฉะนนภาครฐควรจะตองก�าหนด

ยทธศาสตรในการพฒนาการทองเทยวเรอส�าราญ มการกอตง

คณะกรรมการจากทกภาคเพอขบเคลอนและประสานการท�างาน

รวมกนแบบบรณาการเพอก�าหนดแผนระยะสน ระยะกลาง

และระยะยาว ก�าหนดงบประมาณในการพฒนาตามล�าดบ

ความส�าคญ เพอสรางโอกาสและรายไดจากอตสาหกรรม

ประเภทนอยางเปนรปธรรมและชดเจน

บทสรป

การทองเทยวเรอส�าราญถอเปนการทองเทยวประเภทหนง

ทเจาะกลมนกทองเทยวคณภาพ ทสนใจเดนทางไปทองเทยวโดย

เรอส�าราญเพอเยยมชมเมองทาตางๆ การจดการการทองเทยว

เรอส�าราญจงมหลากหลายมต ไมใชแคการพฒนาทาเรอเพยง

เทานน แตจะตองพฒนาองคประกอบการทองเทยวอนๆ ควบค

กนไป เมอบรบทการทองเทยวเรอส�าราญเปลยนไปดงทกลาวมา

ขางตน การสรางความไดเปรยบในการแขงขน ทกภาค

ทเกยวของตองแสดงบทบาทและหนาทในการขบเคลอนและ

ประสานงานผานนโยบายและกลยทธตางๆ ใหสอดคลองกบ

สถานการณการทองเทยวเรอส�าราญโลก หากแตตงอยบน

พนฐานของความยงยนและแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม

การทองเทยวเรอส�าราญไมไดมองในแงการแขงขนเพยงอยางเดยว

หากแตการรวมมอกนระหวางทาเรอในภมภาคเปนปจจยส�าเรจ

ในการดงดดสายการเดนเรอใหน�าเรอเขามามากขน ดงนน

ประเทศไทยจงตองก�าหนดแผนและกลยทธใหชดเจนเปน

รปธรรมพรอมกรอบเวลาในการด�าเนนการเพอพฒนาทาเรอ

ส�าหรบเรอส�าราญใหนาสนใจ และไมใชแคบทบาทการเปน

ทาเรอแวะพก แตตองพฒนาเพอเปนทาเรอหลกของภมภาค

และดงดดใหเรอส�าราญเขามาทองเทยวในหลากหลายทาเรอ

ของประเทศไทยตอการลองเรอหนงครง

ดงทไดกลาวมา การพฒนาของประเทศไทยจ�าเปนตอง

พฒนาในองครวม ไมใชแคดานใดดานหนง ตวทาเรอเปนสง

ทจ�าเปนเรงดวนมากทสด แตมไดหมายความวาทกทาเรอ

ตองมการสรางทาเรอใหม เพราะบางทาเรอเพยงแคปรบปรง

พฒนาใหดขนกเพยงพอ และตองมการศกษาความเปนไปได

ในขณะทปจจยอนๆ ทเรงดวนตองมการก�าหนดกรอบเวลา

ใหชดเจน และระดบความจ�าเปน หากทกภาคทเกยวของรบทบาท

หนาทและรวมมอเพอขบเคลอน ประเทศไทยจะไดรบประโยชน

จากการเตบโตของการทองเทยวเรอส�าราญอยางเตมเมด

เตมหนวยแนนอน

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

60 | Tourism Review

Museum & Tourismพพธภณฑและการทองเทยว

61|Tourism Review

Museum & Tourismพพธภณฑและการทองเทยว

เรอง : สดาพร วรพล* สบเนองจากเหตการณธรณพบตภยสนาม (Tsunami) เมอวนท 26 ธนวาคม 2557

ทจงหวดภเกต กระบ และพงงา การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ไดรบเงนบรจาคจาก

ชาวไทยและชาวตางประเทศจ�านวนหนง จงไดมอบเงนดงกลาวเปนทนการศกษาแกนกเรยนท

ประสบพบตภย จ�านวน 25 คน แตเนองจากยงมเงนคงเหลอจ�านวนหนง ททท. จงไดลงนามในบนทก

ขอตกลงความรวมมอกบกรมสงเสรมการปกครองทองถน (สถ.) กระทรวงมหาดไทย เปนครงแรก

เมอวนท 2 กนยายน 2551 จดตง ‘ศนยการเรยนรดานการทองเทยว’ ขน ณ โรงเรยนในสงกด

องคกรปกครองสวนทองถนทไดรบผลกระทบจากธรณพบตภยดงกลาว จ�านวน 3 แหง ไดแก

โรงเรยนเทศบาล 2 (คลองจหลาด) จงหวดกระบ โรงเรยนเทศบาลบานยานยาว จงหวดพงงา

และโรงเรยนเทศบาลปลกปญญา ในพระอปถมภฯ จงหวดภเกต

(Tourism Learning Centre)ศนยการเรยนรดานการทองเทยว

*หวหนางานวชาการ กองวจยการตลาด ททท.

62 | Tourism Review

Museum & Tourismพพธภณฑและการทองเทยว

พรอมทงไดมอบหมายใหอาจารยของโรงเรยนทงสามแหง

รวมกนรางหลกสตรการเรยนร ดานการทองเทยว เพอน�า

ไปใชสอนนกเรยนระดบประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน

และมธยมศกษาตอนปลาย และตอมาในป 2555 ไดจดตง

ศนยการเรยนรฯ เพมขนอกหนงแหง ทโรงเรยนเฉลมพระเกยรต

48 พรรษา ในสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราช-

กมาร จงหวดล�าพน

เมอวนท 18 มถนายน 2555 ททท. และ สถ. ไดลงนาม

ในบนทกขอตกลงความรวมมอ ครงท 2 เพอจดตงศนยการ

เรยนรฯ ในโรงเรยนเพมขนจ�านวน 80 แหง ท�าใหในปจจบน

มการจดตง ‘ศนยการเรยนรดานการทองเทยว’ แลว จ�านวน

84 แหงทวประเทศ เพอเฉลมพระเกยรต 84 พรรษา พระบาท

สมเดจพระเจาอยหว

หลงจากนน ททท. พจารณาเหนวาศนยการเรยนรฯ จ�าเปน

ตองไดรบการพฒนาอยางตอเนองในดานองคความรส�าหรบ

เยาวชนและอาจารยทรบผดชอบ รวมทงควรสนบสนนใหเยาวชน

ทผานการเรยนการสอนของศนยการเรยนรฯ ไดน�าความร

ทไดรบไปตอยอดทางการศกษาและสรางงาน สรางอาชพ

ดานอตสาหกรรมทองเทยวในทองถน ซงเปนการศกษา

องคความรระดบตนน�า (ประถมศกษาปท 1 - มธยมศกษาปท 6)

กลางน�า (มหาวทยาลย) และปลายน�า (ผประกอบการธรกจ

ทองเทยว) จงไดมการลงนามในบนทกขอตกลงความรวมมอ

สามฝายระหวาง ททท. มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต (มสด.)

และสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย (สทท.) เมอ

วนท 25 มถนายน 2557

วตถประสงคของการจดตงศนยการเรยนร

ดานการทองเทยว

1. เพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

และสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ เนองในโอกาส

มหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 84 และ 80 พรรษา

ตามล�าดบ

2. เพอปลกฝงเยาวชนใหมความร ความเขาใจ และ

จตส�านกทด ในเรองของการทองเทยววถชวต และศลป-

วฒนธรรมในพนท

3. เพอเป นศนย กลางความรวมมอระหวาง ททท.

องคกรปกครองสวนทองถน โรงเรยนและชมชนเจาของพนท

ในการจดการทรพยากรทองเทยวอยางมจตส�านกรบผดชอบตอ

สภาพแวดลอม และมประสทธภาพสงสด

4. เพอสรางเครอขายและบรณาการการจดการศกษา

ดานการทองเทยวรวมกนระหวาง ททท. และ สถ.

พนทศนยการเรยนรฯ โรงเรยนสงกดองคกรปกครอง

สวนทองถน จ�านวน 84 แหงทวประเทศ

การด�าเนนงานทผานมา

1. จดตงศนยการเรยนร ฯ ในโรงเรยนสงกดองคกร

ปกครองสวนทองถน 84 แหงทวประเทศ

2. จดทศนศกษาขามภมภาคใหแกนกเรยนโรงเรยน

ตนแบบ จ�านวน 3 แหง และจดอบรมใหความร เกยวกบ

อตสาหกรรมทองเทยวแกผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน

ผบรหารโรงเรยน และอาจารยของโรงเรยนทง 84 แหง

3. จดประชมเชงปฏบตการจดท�าหลกสตรการเรยนร

ดานการทองเทยว 5 ภมภาค (ชอหลกสตรการทองเทยวเพอ

เยาวชน)

4. จดกจกรรมส�าหรบเยาวชนทศกษาในโรงเรยนซงม

ศนยการเรยนรฯ ไดแก โครงการเทยวทองไปกบกลองเยาวชน

และโครงการประกวดเจาบานนอยทด ในป พ.ศ. 2557 และ

พ.ศ. 2558

ผลสมฤทธของโครงการทเปนประโยชนตอสงคม

และประเทศในรอบ 5 ปทผานมาจนถงปจจบน

และตอไปในอนาคต

1. เยาวชนเกดความรก ความภาคภมใจในทองถน และ

มองคความรทางการทองเทยว พรอมทจะเตบโตไปเปนก�าลง

ส�าคญในการพฒนาและสรางประโยชนดานการทองเทยวแก

ทองถนของตนในอนาคต

2. เยาวชนสามารถเตบโตไปประกอบอาชพบคลากร

ทางการทองเทยวทมคณภาพในอตสาหกรรมทองเทยวของไทย

ตอไป

63|Tourism Review

Museum & Tourismพพธภณฑและการทองเทยว

64 | Tourism Review

Museum & Tourismพพธภณฑและการทองเทยว

65|Tourism Review

Museum & Tourismพพธภณฑและการทองเทยว

3. เปนแหลงเรยนรรวมกนระหวางโรงเรยน บาน ททท.

รวมทงหนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของ ซงจะชวยผลกดน

คนในชมชน โดยเฉพาะเยาวชนใหเขามามสวนรวมในการ

บรหารจดการการทองเทยวในพนทอยางแทจรง กอใหเกด

การทองเทยวอยางยงยน และสรางประโยชนตออตสาหกรรม

การทองเทยวของไทยในระยะยาว

กจกรรมทคาดวาจะด�าเนนการตอไปในอนาคต

1. จดโครงการประกวดเจาบานนอยทด

2. ทบทวนหลกสตรการเรยนรดานการทองเทยว

3. จดอบรมใหความรเกยวกบอตสาหกรรมทองเทยว

แกผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน ผบรหารโรงเรยน และ

อาจารยของโรงเรยนทง 84 แหง

4. สรางเครอขายของโรงเรยนทมการจดตงศนยการ

เรยนรฯ ทวประเทศ

5. ททท. ด�าเนนการเชอมโยงเผยแพรข อมลด าน

การทองเทยวทาง website กบ มสด. สทท. และโรงเรยน

ทง 84 แหง

6. สงเสรมใหเยาวชนไทยและเยาวชนจากตางประเทศ

เยยมชม ศกษาดงานศนยการเรยนรฯ เพอแลกเปลยนขอมล

ทเปนประโยชนระหวางกน

7. องคกรปกครองสวนทองถนจดตงศนยการเรยนรฯ

ณ โรงเรยนในสงกดเพมขน

รางวลทเคยไดรบ (ระบปทไดรบ)

รางวล PATA Gold Award 2013 ประเภท Education

and Training จากสมาคมสงเสรมการทองเทยวภมภาคเอเชย

แปซฟก (Pacific Asia Travel Association - PATA)

66 | Tourism Review

Pop Culture Tourismการทองเทยวปอปคลเจอร

การตลาดส�าหรบคนรนใหม

เรอง : กองบรรณาธการ

67|Tourism Review

Pop Culture Tourismการทองเทยวปอปคลเจอร

ถอดความจากการนงลอมวงคยกบ นวพล ธ�ารงรตนฤทธ ใน ททท. เมอปลายป 2557

นวพล เคยเขยนบทภาพยนตร

เคยเขยนหนงสอ

เคยท�าหนงสน เคยก�ากบหนงยาว

เคยท�ามวสกวดโอ

เคยไดรางวลมากมาย

เคยชวยงาน ททท. หลายครง ตงแตป 2553-ปจจบน

ทงชวยพด ชวยเขยน

ชวยคด ชวยแกไข

68 | Tourism Review

เลมแรกทเขยน (ทโรงภาพยนตรไกลบานคณ, 2008)

ตอนนนไปงานเทศกาลหนงทเบอรลน มนเปนหนงสอ

บนทกการทองเทยว ชวงนนนาจะเปนยคเรมตนของหนงสอ

แนวทองเทยว ยคนนกมนกเขยนอยางเอ (นวกลม) แลว

ตอนเรมเขยนเลมน มาจากการทผมเขยน Blog

และตอมากรวมเปนเลม ตงชอวา ‘ทโรงภาพยนตรไกลบานคณ’

มนเปนหนงสอน�าเทยวเบอรลน ในชวงเดอนกมภาพนธ ซงมน

หนาวมาก คนเบอรลนเขาหนหนาวออกมาเทยวนอกประเทศ

เมองมนจงเงยบๆ ดงนน จงเปนอบายทเขาจดงานเทศกาลหนง

เพอใหเมองมนไมเงยบ ผมเขยนเหมอนเปนบนทกการเดนทาง

ไปตางประเทศครงแรก อะไรมนดนาสนใจ นาเลาไปหมด

แตมนคอนขางเฉพาะกลม ไมแมส

จรงๆ แลว มนกคอการทเราจะคยกบคนจ�านวนเทาไหร

ถาผมท�าหนงเกยวกบการถายรป มนกคงไมมากมายเทากบ

ผมท�าหนงเกยวกบผหญงทอาย 30 แลวยงไมมแฟน (รถไฟฟา

มาหานะเธอ) ซงผหญงกลมนมนเยอะมากมายมหาศาล

หรอในกรณของการโปรโมต หนงสอ New York First

Time ทท�าคลปฝรงพดไทย เรอง BKK . First Time ออกมา

มคนเขาไปดมากมาย เพยงแควาฝรงพดไทยได มนกเปน

เรองทคนสวนใหญชอบ

แตเรอง BKK. First Time มนไปไกลมาก แบบสดๆ

ซงสงทฝรงคนนพดทงหมด มนเปนสครปต เพอจะโปรโมต

หนงสอ New York First Time ของเบนซ

เรากท�ากนเอง สนกๆ ผมเคยท�าหนงตวอยาง (Trailer)

เพอโปรโมตหนงสอเลมท 2 ของผม คอ ฮองกงกงส�าเรจรป

(2010) อนนถอวาเปนครงแรกในวงการหนงสอนะครบ

ยงไมมใครเคยท�ามากอน คนจะตนเตนกบ Trailer

มากกวาหนงสอ แลวกมกลมนกเขยนพดกระแทกวา “นกเขยน

หนงสอเสรจ กตองท�าหนงเพอโปรโมตหนงสออกเหรอวะ”

หรอมคนถามผมวา “มงตองท�าขนาดนเลยเหรอวะ” แตเมอ

ผานไป 4 ป สวนใหญกท�ากนนะ

ฮองกงกงส�าเรจรป เปนหนงสอเกยวกบการเทยวฮองกง

อกแบบหนง เปนการพาไปดซอย มากกวาไปไหวพระ และ

เปนการตามไปดโลเกชนหนงฮองกง ดงนน Trailer ทตดมา

มนคอ การผสมระหวาง ภาพในหนง กบ ขอมลในหนงสอ

Pop Culture Tourismการทองเทยวปอปคลเจอร

แนวคดในการเขยนหนงสอ

คออะไร

ความแมส หรอ ไมแมส

มนคออะไร

เดยวนการขายหนงสอ

ตองท�าหนงเพอโปรโมต

ดวยหรอ

ธนชาต ศรภทราชยผเขยนหนงสอ New York First Timeส�านกพมพ Salmon

ททท. ถาม นวพล ตอบ photo

69|Tourism Review

Pop Culture Tourismการทองเทยวปอปคลเจอร

อกเลมทท�า Trailer คอ หนงสอ เมดอนไทยแลนด 2

ทวางขายในป 2014 (หางจากหนงสอเมดอนไทยแลนด

เลมแรก ประมาณ 4 ป) การท�า Trailer ส�าหรบหนงสอเลมน

ผมอยากท�าคลปทรวมความเปนไทยทมนดงและเปนทสนใจ

แตประเดนส�าคญคอ เวลามนดง มนจะดงประมาณ

2 อาทตยแลวหายไปเลย อยากรวมไว กลวคนลม

ผมคอนขางจะเขาใจตวเองวาสงทท�า มนไมไดสนทนากบ

คนในวงกวาง งานทเราชอบท�ามนอาจจะไมไดมคนชอบมาก

ผมจะไม Fail ทมนไมกวาง แตวาจะ Fail เมอคดวาจะท�าหนง

ใหคนดหมนคน แตมคนมาดเพยงสองพนคน อนน Fail

เพราะคนหมนคน มนไมไดเยอะเทาคนลานคน ผมไมเคย

นอยใจ เพราะในฐานะทผมท�า Content มนกจะรแหละวา

เรองใด Relate กบคนจ�านวนมาก หรอจ�านวนนอย

ถาเปนงานหนงสอ ผมจะเขยนในสงทชอบหรอถนด

และคอนขางจะเขยนเรองทเปนความชอบสวนตว อยาง

‘ทโรงภาพยนตรไกลบานคณ’ หรอ ’ฮองกงกงส�าเรจรป’ น

ผมเขยนเรองเกยวกบภาพยนตร ซงเปนเรองทผมสนใจ

ซงแนนอน มนจะมคนชอบเรองประมาณน ไมเยอะ เหมอนผม

จะเปดรานสกราน กอยากจะไดแครานเลกๆ ไมตองใหญโต

เหมอน CP กได แตถาใครอยากท�ารานใหญกท�าไป มนแคเปน

คนละสเกลแคนน

แตถาผมตองเขยนบทภาพยนตรให GTH อยางเรอง

รถไฟฟาฯ (รถไฟฟามาหานะเธอ) ผมจะตองเขยนเรอง

ผหญงอาย 30 ทยงไมแตงงาน ซงมจ�านวนมาก

ผมตองเขยนให Relate กบคนกลมน

ถาเปนงานของตวเอง กไมคอยสนใจ Target เทาไหร

อยากเลาในสงทตวเองชอบ แตอยากใหสงทเราชอบและท�า

สอสารออกมาใหไดมากทสด แมวา Content มนจะ

เฉพาะมาก แตถาเราสามารถสอสารออกมาใหได มนกจะ

ดมาก อยางลาสด ผมอานหนงสอ Colors ไอเลมทผมอาน

มนเขยนเรองฟตบอล ซงเปนเรองทไมอยในความสนใจ

ของผมเลย ผมเปดด แลวอยากอานตอ เพราะองคประกอบ

ตางๆ ของหนงสอ ไมวาเปนอารตเวรก หรอกราฟก

ซงมนท�าใหเรายอยงาย แลวอยากตามเรองนตอไป

การประสบความส�าเรจ

ในงาน วดจากอะไร

ในการท�างาน มอง Target

เปนตวตงหรอเปลา

ททท. ถาม นวพล ตอบ photo

70 | Tourism Review

Pop Culture Tourismการทองเทยวปอปคลเจอร

เรองมเดยเปนเรองส�าคญมาก ถาสามารถผลกดน

ตวเองใหออกในสอกระแสหลก หรอสอแมสได อนนดงแนนอน

ตวอยางทเปนเรองของผมเอง คอเรองทผมไดออกรายการ

สรยทธ (สรยทธ สทศนะจนดา) กรณทไปรษณยไทย

ท�ารางวลผมหก พอผมออกรายการ เพอนๆ รกนหมด

โทรฯ มาถามวา “มงท�าหนงดวยเหรอวะ”

นกท�ามาตงนาน มงไมร แตพอออกสรยทธ ทกคนรหมด

วาผมท�าหนง ไดรางวล ผจดสงรางวลมาใหจากตางประเทศ

ไปรษณยท�ารางวลผมหก และเผอญรางวลทผมได มนเปนหน

หนยงหกเลย

การทเรองใดเรองหนงจะไปได ผมวามนตองเปน Topic

ทแมส มนมปญหาทคนสวนใหญเจอ เชน รปหก ของหาย

มนเปนอารมณรวมของคนทงชาต และเผอญทสงหก

ของผมเนย มนเปนหน มนแรง แมแตหนยงหก ซงผมกแค

โพสตลงไปธรรมดาๆ

ถาผมคดวา เรองรางวลหก มนเปนโปรดกต ผมไมตอง

ท�าอะไรเลย แคกด โพสต จบเลย ไปแลว...ไดออกสรยทธดวย

ไมตองจายเงน

ผมท�าหนงทงสองแบบ ทงหนงอนด และหนงแมส

และเปนสองหนงทชอบทะเลาะกน อนดกจะพดถงหนงแมส

ประมาณวา “พวกมงท�าแตหนงเอาเงน ไมมสาระ” อกฝงหนง

กจะบอกวา “พวกมงกท�าหนงไมรเรองเหมอนกนแหละ”

ผมแครสกวาอยากท�าอะไรกท�าเหอะ ทกคนมความถนด

เปนของตวเอง

อยางผมทชอบท�าหนงอนด แตกไมไดหมายความวา

ตองดแตหนงอนดไปตลอด บางทกอยากแวะไปดหนงแมสบาง

ปญหาของมนจรงๆ คอ มนจะมแตแบบนแบบเดยวมากกวา

หมายความวามแตหนงฮอลลวดอยางเดยว ไมมอยางอน

ถามนมความหลากหลายบาง มนกจะไมมปญหาอะไร

การท�าหนงของผม ถาผมม Story เลกๆ กท�าเปนอนดไป

แตถาม Story ทใหญหนอย กไปท�ากบคายกได สามารถ

กลบไปกลบมาได ไมเกยวกบวาจะเสยศกดศรหรอจตวญญาณ

ใดๆ ทงสน

การดงหรอไม

ในเชงการตลาด

มเดยมผลอยางไร

อยากใหเลาเรองบทบาท

ดานการท�าหนง

ททท. ถาม นวพล ตอบ photo

71|Tourism Review

Pop Culture Tourismการทองเทยวปอปคลเจอร

72 | Tourism Review

Pop Culture Tourismการทองเทยวปอปคลเจอร

หนงอนดเปนหนงสเกลเลก ส�าหรบงานของผม ผมคดวา

มนสดแลว อยางเรอง Mary is Happy Mary is Happy

หนงเรองนมนไดไปสพรรณหงส จนจน ทเปนนางเอกของเรอง

ไดรบรางวลดาราน�าฝายหญง และถายรปคกบณเดชน

อนนมนเกนจากความคาดหมายไปมาก หนงเรองนมนเปนเรอง

ของเดกผหญงสองคน วงไปมา

การท�าหนงเรอง Mary... เรารวาจะสอสารกบคนกลมไหน

มนเดกมาก และเรยลสตกมาก เปนหนงวยรนมากๆ การตดหนง

ตวอยาง ทง Teaser และ Trailer เราตองรกอนวามนเปนหนง

เดกวยรนผหญงสองคน ซงไมคอยจะม ถาม กจะออกแนวนารก

ไมดบเถอน ซงจรงๆ เดกวยรนผหญงกจะพดกนแบบน

Teaser จงมแตค�าวา เหย แตเปน Teaser ท Work มาก

คนท�าหนงทกคนจะไมรหรอกวาทท�าออกมานน มน Work หรอ

ไม Work มแตค�าวา ‘นาจะ’ ‘อาจจะ’ บางครงผจางชอบใหเรา

รบประกน ซงบอกเลยวา มนจะรบประกนอะไรไมไดเลย

มนมขน มลง ไมแนนอน เอาวา คนท�าพอใจ กโอเคแลว

การตด Trailer คอจะบอกหมดวา หนงเรองนสรางมาจาก

ทวตเตอร มทงหมด 410 ทวต ตอนท�ากจะมานงลสตวา

วยรนชอบพดค�าวาอะไร เชน มวสด / นอยด / เวนเวอ เปนตน

แลวเอามาใชใน Trailer

ถาพดเรองการประชาสมพนธ เอาเฉพาะเรองหนงกอนนะ

ผมวาฝาย PR ท�างานจบในวนแรกทหนงฉาย เพราะหลงจากนน

ฝาย PR ท�าอะไรไมไดแลว ฝาย PR ท�าไดแคดนหนงออกไป

ใหคนเหนมากทสด ท�ายงไงใหคนอยากดหนงมากทสด

แตเมอวนทหนงฉายปบ อนนแลวแตหนงแลว ถาหนงไม Work

มนกจะรวงอยางรวดเรว และตอนนน PR ชวยอะไรไมไดแลว

งานของผม ไอทมนจะขายไดหรอขายไมได มนอยท

Content มน Touch คนหรอเปลา ส�าหรบหนงสอเลมทขายได

มากทสดคอ เมดอนไทยแลนด อนนผมวาทกคน Relate

ไดแนนอน มนเปนเรองไทยๆ ตลกๆ อนนขายได แตถาเรา

วางงานเราไวเฉยๆ คนอาจจะไมรเลยวามสงนอยในโลก

PR จงมหนาทบอกวา “เฮย! ตอนนมอนนเวย” จะซอหรอไมซอ

มนกอกเรองหนง

แตเรอง คลป BKK. First Time มน Beyond มากๆ

คอวาคนดคลปแลวตลกด เลยมาซอหนงสอ New York

First Time กนใหญ หนงสอเลยขายดมาก

ความคดเหนตอหนงอนด

วธการสอสารกบคนด

มกระบวนการทางการตลาด

อะไรทท�าใหงานของคณ

มคนดเยอะๆ

ททท. ถาม นวพล ตอบ photo

73|Tourism Review

อยากจะบอกวา “บานกไมไดสะอาดมาก” เราควรจะม

ความจรงใจในการขาย เชน การบอกวาเรามอนน แตเราไมม

อนนนนะ เราจะเชอในสงทมนจรง มนมขอด มนกมขอเสย

แตตองโชวออกมาใหเหน เราควรจะบอกไปเลยวา เราเปนยงไง

แตตอนนกดขน เพราะเราเรมโปรโมตวา เราม Street Food

เรามตกแตนทอด

ตอนนผมคดวา เราควรยอมรบความจรง โดยพนฐาน

คนจะเขาใจไดวา คนมนผดได ยอมรบในสงทเราเปน

และท�าการปรบปรงไป แกไขไป แตทส�าคญคอ ตองยอมรบ

กอน ถาเราพดไมจรง กจะท�าใหคนเชอยาก

I Hate Thailand มนออกผดเวลาไปหรอเปลา ในขณะท

คดเกาะเตา ยงไมรวาใครฆาแหมม แลวคนทต�ารวจจบไป

จะใชคนรายตวจรงหรอไม ยงคลมเครอ ไมแนนอน แตกลบ

มการออกคลป I Hate Thailand ดวยตองการสอสารเรอง

ของหาย ไดคน ผมคดวาคนทดจะรสกไดวามนไมจรง

มนเปนหนงโปรโมตประเทศไทย

ในเรองของหาย ไดคน ไมจ�าเปนตองบอกผานคลป

แตมนตองเปนสถานการณทเกดขนจรง สมมตวา เราไปเทยว

ญปน วางกลองทงไว ยงไงกไมหาย สงนเปนเรองจรง

ทคนไปเทยวญปนรบรได ไมตองท�าคลป

ในแงเรองการโปรโมต

ทองเทยว มอะไร

อยากจะเสนอแนะ

การแกภาพลกษณ

ทางลบของไทย

คดอยางไรกบคลปไวรล

I Hate Thailand

Pop Culture Tourismการทองเทยวปอปคลเจอร

ททท. ถาม นวพล ตอบ photo

รอบร ในศาสตรและศลป

สอบถามรายละเอยดเพมเตม Contact Center โทร 0 2244 5555, 0 2244 5170, 0 2244 5920-3

สถานทตดตอ

ศนยวจยดานตลาดการทองเทยว

TAT Intelligence Center

การทองเทยวแหงประเทศไทย

โทร 0 2250 5500 ตอ 2771-2786

อเมล : tatic@tat.or.th

www.tourismthailand.org/TATIC

สถานทตดตอ

ศนยพฒนาวชาการดานตลาดการทองเทยว

TAT Academy

การทองเทยวแหงประเทศไทย

โทร 0 2250 5500 ตอ 4475-8

อเมล : tatacademy@tat.or.th