ya allah, ya muhammed, ya alİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...ya allah, ya...

29
YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır. ) Doç. Dr. Ali YAMAN’IN HAZIRLADIĞI DEDELER GÖRÜŞME FORMUNUN DÜNYA ALEVİ-BEKTAŞİ PROJESİ İÇİN YENİ UYARLANMIŞ BİÇİMİ I. GÖRÜŞÜLEN DEDE’YE AİT BİLGİLER 1. Adı Soyadı : İbrahim Bakır 2. Dedenin geldiği Ocak : Sultan Sinemilli Ocağı 3. Dede’nin ikamet ettiği yer : Biel-Bienne / İsviçre 4. İletişim (e-posta ve Tel.) : [email protected] 0041788084007 5. Dede’nin memleketi : Kantarma / Elbistan 6. Dede’nin memleketi yani köyünün 1960’lardaki nüfusu: 500 den fazla 7. Köyün şimdiki nüfusu : ? 8. Bulunduğunuz yerde varsa Türbenin ve Türbedeki zatın adı, geldiği soyağacı: Türb var Mezarlığın içinde, etrafındaki mezarlar bizim Aileye ait 9. Çevre köylerdeki Türbe, Dergah, Zaviye ve Tekkeleri yazınız: Dedem gilin oturduğu evin kendisi dergahtır ve bütün Alevi coğrafyasında bu dergahlardan sadece 7 tane vardır. Dedem İbo Dede ( Kaki İvik olarakta taliplarimiz Kürtçe söylerler ) Sinemilli ocağı(dergahı) yada Ocağı Kaki ivik olarakta bilinir. Dergahların tam olarak isimlerini bilemiyorum ama Alevi coğrafyasındaki tam teşküllü 7 dergahtan biri olduğu yapılan araştırmalar sonucu söylenmiştir. İbo Dede (Kake îbik). İbo Dedenin yörede namı büyüktür, tanınır, sevilir. Kake İbik (İbo Baba) denir. Öyle ki kim yemin etmek, and vermek zorunda kalırsa " Ba Sari Kaki İbik Bi" yani "İbo Dedenin başı için" diyerek yemin ederler. Yörede çok sevilir, sayılır. Tacim Dede’ nin Babasının adı Siğo Dede, annesinin adı, Güley anadır. Kardeşlerden en büyüğü İbrahim (İbi Dede) dede’dir. 1968 yılında Kantarma Köyü’nde hakka yürüdü. Ondan sonra abisi Seyğo Dede gelir. Hakka yürüdü. Sonra ablası Hatice ana (GACE ANA) gelir. Güçük Köyü’nde hakka yürüdü. Kendisinden sonra Güle Ana gelir. Hakka yürüdü. Daha sonra

Upload: others

Post on 20-Jun-2020

12 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ

( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır. )

Doç. Dr. Ali YAMAN’IN HAZIRLADIĞI DEDELER GÖRÜŞME FORMUNUN

DÜNYA ALEVİ-BEKTAŞİ PROJESİ İÇİN YENİ UYARLANMIŞ BİÇİMİ

I. GÖRÜŞÜLEN DEDE’YE AİT BİLGİLER

1. Adı Soyadı : İbrahim Bakır

2. Dedenin geldiği Ocak : Sultan Sinemilli Ocağı

3. Dede’nin ikamet ettiği yer : Biel-Bienne / İsviçre

4. İletişim (e-posta ve Tel.) : [email protected] 0041788084007

5. Dede’nin memleketi : Kantarma / Elbistan

6. Dede’nin memleketi yani köyünün 1960’lardaki nüfusu: 500 den fazla

7. Köyün şimdiki nüfusu : ?

8. Bulunduğunuz yerde varsa Türbenin ve Türbedeki zatın adı, geldiği soyağacı:

Türb var Mezarlığın içinde, etrafındaki mezarlar bizim Aileye ait

9. Çevre köylerdeki Türbe, Dergah, Zaviye ve Tekkeleri yazınız:

Dedem gilin oturduğu evin kendisi dergahtır ve bütün Alevi coğrafyasında bu dergahlardan sadece 7 tane vardır.

Dedem İbo Dede ( Kaki İvik olarakta taliplarimiz Kürtçe söylerler ) Sinemilli ocağı(dergahı)

yada Ocağı Kaki ivik olarakta bilinir. Dergahların tam olarak isimlerini bilemiyorum ama

Alevi coğrafyasındaki tam teşküllü 7 dergahtan biri olduğu yapılan araştırmalar sonucu

söylenmiştir. İbo Dede (Kake îbik). İbo Dedenin yörede namı büyüktür, tanınır, sevilir. Kake

İbik (İbo Baba) denir. Öyle ki kim yemin etmek, and vermek zorunda kalırsa " Ba Sari Kaki

İbik Bi" yani "İbo Dedenin başı için" diyerek yemin ederler. Yörede çok sevilir, sayılır. Tacim

Dede’ nin Babasının adı Siğo Dede, annesinin adı, Güley anadır. Kardeşlerden en büyüğü

İbrahim (İbi Dede) dede’dir. 1968 yılında Kantarma Köyü’nde hakka yürüdü. Ondan sonra

abisi Seyğo Dede gelir. Hakka yürüdü. Sonra ablası Hatice ana (GACE ANA) gelir. Güçük

Köyü’nde hakka yürüdü. Kendisinden sonra Güle Ana gelir. Hakka yürüdü. Daha sonra

Resim

Page 2: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

Kardeşi Bektaş Dede gelir. 1959 yılında hakka yürüdü. Daha sonra kardeşi Ali Gül Dede

gelir. Ali Gül Dede; 23 Ağustos 1999 günü K. Maras Elbistan yolunda geçirdiği bir trafik

kazasında eşi Save Ana ile birlikte hakka yürüdü.

10. Piriniz, Rehberiniz hangi Ocaktan gelir: Biz Pir ocağıyız . Rehperlerimize Baba gil derler.

11. Mürşidiniz hangi Ocaktan gelir: Ahu içen.

12. Herhangi bir Mürşitten el aldınız mı?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

13. Dedelik / Mürşidlik için kimden izin veya icazet aldınız?

Kendi babam ve Aile Büyüklerinden.

14. 1980 öncesinde Dedelik yaptınız mı?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

15. Günümüzde Dedelik yapıyor musunuz?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

16. Kaç yaşında Dedeliğe başladınız? 30 Yaşında.

17. Kaç yıldır Dede olarak görev yaptınız veya yapıyorsunuz? 15 yıldır.

18. Soyunuzu gösteren bir Şecere’ye ( Soy kütüğüne ) sahip misiniz?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

19. Şecereniz varsa kim verdi? Kerbelada verilmiş.

20. Her Dedenin Şeceresi olur mu?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır.

21. Sizce "Dede", "Mürşid", "Pir", “Rehber”, “Seyyid”, “Şerif” ve “Evlad-ı Resul”

sözcükleri nereye dayanır?

Hz. Adem’den başlar, Hz. Muhammed ve Hz. Ali ile 12 İmamlara dayanır.

22. "Ocak" ne demektir? Alevi dedelerinin çıktığı yada el aldığı merkez.

23. Ocaklar nasıl / ne zaman ortaya çıkmıştır? 12 İmamların silsilesine bağlı olarak

çıkmıştır.

24. Bütün Ocaklar eşit statüde midir?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

25. Ocak sayısındaki artış sizce nasıl gerçekleşmiştir?

Page 3: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

Bence bir keramet gösteren kişilerinde ocak olarak sayılmasıyla başlamıştır, ama yanlış bir

şeydir, çünkü Ehli-Beyt soyundan gelmiyorlardır.

26. Ocağınız hangi "İmam"a bağlıdır?

İmam Muhammet Bakıra.

27. Sizce "Dedeler"in soyu nereye dayanır?

( X ) a. Hz. Ali’ye

( X ) b. Hz. Muhammed’e

( ) c. Hacı Bektaş Veli’ye

( X ) d. On iki İmama

( ) e. Şah İsmail’e

( ) f. Diğer:

28. Dedeler Arap soyundan mı geliyorlar?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

29. Elinizde eski yazı kitap ve belge var mı?

( X ) a. Evet bana kaldı.

( ) b. Hayır

30. Sizin soyunuzdan / Ocağınızdan başka Dedeler var mı?

( X ) a. Evet, var

( ) b. Hayır, yok

31. Şu anda Cem-Cemaat yürütüyor musunuz?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

32. Dede olabilmenin koşulları nelerdir, sayabilir misiniz?

Topluma örnek karekter, davranış ve yapıda olmalıdır, yani toplumun aynası olmalıdır.

Ehlibeyt soyundan gelmelidir. Kendini yetiştirmeli ve bilge bir kişiliğe sahip olmalıdır. Her

şeyden önce Turap olmalı, benlik kibirini içinde atmalı, Her soru ve sorun karşısında

verebilecek bir cevabı olmalıdır. v.s.

33. Dedelerin Cem’lerde, evlenmelerde, ölümlerde, toplum yaşamında ne gibi görevleri

vardır?

Alevilikle ilgili gerekli Rütüelleri bilmelidir. Dua vermeli gerekli hizmetleri yerine

getirmelidir.

34. Dedelerin halk içinde veya Cem’lerde giydikleri özel giysileri var mıydı?

( ) a. Evet özel giysileri var. Bunların varsa adları nedir?

( X ) b. Hayır özel giysileri yok.

35. Dedelerin saç, sakal ve bıyıklarının şekli eskiden nasıldı? Bugün nasıl?

Bıyık başta olmak üzere sakalda bırakanlar olurdu, ancak günümüzde bunlara pekte dikkat

edilmiyor. Temiz bir giyim-kuşam olması gerekiyor.

Page 4: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

36. Cemlerinizde“ Semah” var mıdır?

( ) a. Semah yoktur.

( X ) b. Semah vardır. ( Semahsız Cem olmaz ve Cem sayılmaz.)

37. Cem’de hangi Semahı dönüyorsunuz? Has-Nenni, Nurhak Semahı ve yöresel Semah.

38. Cem’de döndüğünüz Semahın sözlerini biliyor musunuz?

Evet , Oh Baba Semahı, Nurhak Semahı ve daha bir çok Semah deyişleri.

Ağbaba Semahı

( bağlantı )

Dem dem dem dem ağbabaya

Çıbe aşk-ı ba sevdaya

Şale raş lağa vardaya

Çıbe derdi ba belaya

Çı koskaye ba payaya

Kavre reçe tavdayaya

Ervaha İmam Hüseyin

Alim dir hasların hası

Elindedir engür tası

Arıt kalp evinden pası

Pak edip de silenden ol

Bağlantı...

Ey gönül serseri gezme

Hakka aşina olandan ol

Kimsenin eksiğin yazma

Kend özünü bilenden ol

Bağlantı...

Manayı söyleyin baştan

Ne biter borandan kıştan

Varıp bir kıymetli taştan

Sarraf olup alandan ol

Bağlantı...

Allah Allah, Allah Allah

Page 5: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

Yürüyün yürüyün aşk ile yürüyün

Yürüyün yürüyün şevk ile yürüyün

Semah erenlerindir, çarka girenlerindir

Bu yola kötüler girmez, doğru sürenlerindir

Bu yola yalan yakışmaz, doğru sürenlerindir

Şah geldi şehrimize, aşkı sevaptır bize

Şahın bastığı toprak tutyağdır gözümüze

Aslım karabağlıdır, sıtkım hakka bağlıdır

Vakitsiz gül açılmaz, gül saatine bağlıdır

Lalem der ki ala dur, gadayı baştan savadur

Ne gelenden yüz çevir, ne kaçanı kovadur

Semah erenlerindir, çarka girelerindir

Bu yola yalan yakışmaz, doğru sürenlerindir.

II

Güruh-u Naciye Ereyim Dersen

Bu Yola Girenler İzinden Belli

Can Verip Cemalin Göreyim Dersen

Cemalin Görenler Gözünden Belli

Efendim Tabibim

Kamildir Mürşidin Gerçek Haberi

Al-i Abanın Çoktur Hüneri

İşi Sağ Yüzü Ak Erlerin Eri

Gezdiği Yerlerde İzinden Belli

Beden Aleminden Ruha Erişen

Sırr-ı Hakikata Katıp Karışan

Güruh-u Naciye Yetip Yetişen

Muhabbet Ehlini Nazından Belli

Yüzünden Belli Sözünden Belli

Turabi Babanın Sözüne İnan

Zülfikar Kuşanıp Düldüle Binen

Hazırdır Nazırdır Gönülde Her An

O Gönül Sahibi Yüzünden Belli

III

Nurhak Semahı

Bismişah Allah Allah

Hu Allah Hu eyvallah

Page 6: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

Secde haktır adem´e

Seyrangahız aleme

El ele el hakka dedik,

Geldik bu deme

Kursanlar tığlanıp gulbenk çekildi

Gaflet uykusundan uyana geldim

Dört kapı sancağı anda dikildi

Uryan buryan olup meydana geldim

Evvel eşiğine koydum başımı

İçeri aldılar döktüm yaşımı

Erenler yolunda gör savaşımı

Can baş feda edip kurbana geldim

Ol deme uyandı batın cerağı

Rehberim boynuma bend etti bağı

Üç adım ileri attım ayağı

Koç kurban dediler inana geldim

Dört kapı selamın verip aldılar

Pirin huzuruna çekip geldiler

El ele el Hakka olsun dediler

Henüz masum olup cihana geldim

Pirim kulağıma eyledi telkin

Şah-ı vilayete olmusuz yakın

Mezhebim Cafer -i Sadık-ul metin

Allah dost eyvallah peymana geldim

Yüzüm yerde özüm darda durmuşam

Muhammed Ali´ye ikrar vermişem

Sekahum hamrini anda görmüşem

İçip kana kana kestane geldim

Yolumuz on iki İmam´a çıkar

Murşidim Muhammed Ahmed-i muhtar

Rehberim Ali´dir sahip-Zülfikar

Kulundur sahi´ya divana geldim

( yeldirme )

Şah-ı merdan huruç etti

Düldüle oldu suvari

Mazlumun çarına yetti

Ali´m saldı Zülfikarı

Bir Hacı Bektaş var idi

Ali misali yar idi

Münkirler görmez kör idi

Yürüttü cansız duvarı

Page 7: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

Muhyiddin kaynadı taştı

Gel beri gel Tanrı dostu

Bu idi sözümün kastı

Haktan ayrı görme yari

Sadece birkaç örnek olarak bunları verdim…

39. Kaç türlü “Cem” vardır? Adları nelerdir?

( ) a. Tek bir Cem türü var

( X ) b. Birden çok Cem türü var.

Başta görgü Cemi olmak üzere, Abdal Musa, Yola Alınma, Darda indirme ve pek çok yöresel

öğreti Cemleriyle, Muhabbet Cemlerini sayabiliriz.

40. Cem Erkânı’nda çalgı kullanılır mı? Bunların varsa adları nedir?

( ) a. Cem’de çalgı kullanılmaz.

( X ) b. Cem’de çalgı kullanılır, bunlar : Başta saz ve Dede bağlaması olmak üzere, yörelere

göre kullanılan değişik çalgılarda vardır.

41. Cem’de içecek olarak ne kullanılır? Kullanılan içeceğe verilen özel bir ad var mıdır?

( Örneğin “ dolu” , “ dem ” vb. gibi ) ,

Evet Dolu ve Dem olarak değişik içecekler alınır.

42. Cem'de “dolu veya dem” olarak verilen içecek alkol içerir mi?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

( X ) c. Kısmen

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

43. Cem'lerde “Tarık” ( asa ) mı? Yoksa “Pençe” mi kullanılır?

( X ) a. Tarık kullanılır

( ) b. Pençe kullanılır

( X ) c. Her ikisini de kullanırız

( ) d. Her ikisini de kullanmayız

44. Dedeler eskiden görevlerini köy köy dolaşarak mı gerçekleştirirlerdi?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

45. Aynı Dede’nin soyundan gelen bütün çocukları birden Dedelik yapabilir mi?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

Eğer gerekli donanıma sahiplerse, evet yapabilirler.

Page 8: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

46. Dede oğullarından hangisinin "Dedelik" yapacağına nasıl karar verilir?

Başta büyüğü olmak üzere gerekli donanıma sahip olan yapar.

47. Her Dede çocuğu / oğlu Dedelik yapabilir mi?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

48. Bir Ocakzade Dedenin soyu yürümezse ona bağlı taliplerin durumu ne olur?

( X ) a. Yakın akrabalardan Dedelik yapan bir başka Dedeye bağlanırlar.

( ) b. Aynı Ocaktan başka bir Dedeye bağlanırlar.

( ) c. Farklı Ocaktan başka bir Dedeye bağlanırlar.

( ) d. Hiç kimseye bağlanmazlar.

( ) e. Başka:

49. Dedelerde eskiden Alevilikle ilgili hangi kitaplar bulunurdu?

Vekaletnameler, Kerbela olayı, Deyiş ve Mankibenamelerin olduğu kitaplar. Yani 12 imamlar

ve ulu ozanlara ait her türlü kitap ve Şeyh Şafi buyruğu ile İmamı Cafer-i Saddık buyruğu.

50. Sizde Alevilikle ilgili hangi kitaplar var?

Ermişlerin bahçesi, Yedi Ulu Ozanlara ait kitaplar, Kerbela vakası, Kuran-ı Kerim, Hz. Ali’

ye ait kitaplar, Şeyh Şafi Buyruğu, İmami Cafer Buyruğu, Sinasi Koç ait kitaplar, Halil

Öztoprağın kitapları ( Kendisi Talibimizdir ) vs.

51. Dedelerin hepsi eski yazı bilirler miydi?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

52. Siz eski yazı biliyor musunuz?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

53. “Dedeler” ve “Zakirler ( Âşıklar )” birlikte mi Cem yürütürlerdi?

( ) a. Evet ikisi birlikte yürütürdü.

( X ) b. Hayır yalnızca Dede Cem’i yürütür.

( ) c. Bazı durumlarda birlikte yürütürler.

Zakir sadece 12 hizmet görevlilerinden birisidir. Dede genelikle saz çalmasını bilmelidir.

54. “Dede” olarak size ve Ocağınıza bağlı kaç Talip var? (Yaklaşık bir rakam olabilir)

Size bağlı talip sayısı: …Çok varlar……… Ocağınıza bağlı talip sayısı:. Sayısını

bilmiyorum ama belkide Talibi en çok olan ocaktır diyebilirim.

55. Dede olarak size bağlı talipler daha çok hangi bölge ve ilde yaşamaktadır?

Page 9: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

Elbistan, Pazarcık, Göksün, Afşin, Malatya, Akcadağ, Kayseri, Pınarbaşı, Sarız, Sivas,

Adıyaman ve Suriye’de varlar.

56. Köyünüzde herkes Ocakzade mi? ( Dede Soylu mu? )

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

57. Bildiğiniz “Alevi Ocakları “ ve “Dedelerin adını” yazınız / söyleyiniz ve de bugün bu

Dedelerin Cem-Cemaat yürütüp-yürütmediğini yazınız?

Ahuicen (Abuzer Dede, Veyis Dede ) Koca lesker ( Rıza Çetinkaya), Ali Yüce Dede, Garip

Dede ( Kureysan ocağı )

58. “Talip” olabilmenin koşulları nelerdir? Yazabilir / Söyleyebilir misiniz?

Başta bir Pire bağlanmalı, gerci her Talibin bağlı olduğu bir Dede ocağı vardır. Müsahip

tutmalı, ikrar vermeli, Koşulsuz, sartsız Pirine bağlı olmalı.

59. “ Musahiplik Kurumu” var mıdır? ( Varsa ) “Musahip” olabilmenin koşulları

nelerdir? Yazabilir / Söyleyebilir misiniz?

( X ) a. Evet vardır.

( ) b. Hayır yoktur.

Başta bir Pire bağlı olmalı, sosyal statusü aynı olan sevdiği bir arkadaşı olmalı, Eline-Beline-

Diline sahip olmalı, Guruhu Naci bendesinden olmalı ve Görgü Ceminde gecebilecek

dürüstlük ve temizlikte olmalı. Her kesten Rızalık almış olmalı, Pirini, Rehperini bilmeli.

60. “İkrar verebilmenin” koşulları nelerdir? Yazabilir / Söyleyebilir misiniz?

Koşulsuz-şartsız Pirine teslim olmalı. Görgüden geçmeli.

61. Dedelerin tümü saz vb. çalgılar çalabilirler miydi?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

62. “Cemlerde ( giysiler dışında ) bir takım özel semboller ve araçlar kullanılır mı?

Kullanılırsa bu araçlar nelerdir?

( X ) a. Evet kullanılırdı. Adları. ( Tarık, Çıra, Müsahiplikte beyaz bez , Çira v.s )

( ) b. Hayır kullanılmazdı.

63. “Dedeler” hizmetleri ( Erkan yürütmeleri ) karşılığında belirli bir ücreti kendilerine

bağlı taliplerden alırlar mı?

( ) a. Evet para alırlar.

( ) b. Hayır almazlar.

( ) c. Hediye alırlar.

( X ) d. Para ve hediye alırlar.

64. Cemevi bir ibadethane midir?

Page 10: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( X ) a. Evet Cemevi bir ibadethanedir. ( Günümüz koşullarında zaruridir, Geşmişte

DERGAHLARDA Cem yapılırdı..)

( ) b. Hayır Cemevi ibadethane değildir.

65. “Dede” hangi durumlarda; “Dedelikten” men edilir ( yani görevine son verilir )?

Buna kim yetkilidir?

Karekter ve Ahlak yapısına bağlı bozukluklarda , islemiş olduğu adi suclardan dolayı ve insan

öldürme, Kız kaçırma, Taliple evlenme v.s.

66. Dedeler geçimini nasıl sağlarlar?

( ) a. Yaptıkları Dedelik hizmetleri karşılığında aldıkları para ile geçinirler.

( ) b. Başka işlerde çalışarak geçinirler.

( X ) c. Dedelik hizmetlerinden aldıkları ile bir başka işte çalışarak geçinirler.

( ) d. Diğer:

67. “Cem”in yürütülmesi sırasında “Deyiş, Düvaz*ı İmam, Mersiye, Deyiş” okur ya da

söyler misiniz?

( ) a. Okumayız / Söylemeyiz

( X ) b. Okuruz / Söyleriz

68. “Ocakzade Dedeler Kolu”nda eğitim, hangi aşamalarla ve hangi uygulamalarla

gerçekleşir?

( ) a. Kendimiz yaşayarak öğrenerek

( X ) b. Babamızdan ve / veya aile büyüklerinden öğrenerek

( ) c. Rehber tarafından yetiştirilerek

( ) d. Diğer

69. Cemlerde “Dede” ve “Zakir” dışında görev almış olanların Alevilik erkânında özel

adları var mı?

( ) a. Görev almış olanların özel bir adı yoktur.

( X ) b. Görev almış olanların özel bir adı var.

70. Sizden sonra kimin “Dede” olacağı belli mi?

( X ) a. Kimin seçileceği belli değil.

( ) b. Kimin seçileceği belli. Tayin eden / Seçen

71. Talibe ve Dede’ye ait görevler nelerdir?

Dede ile Talip babayla evlat gibidir. Dede Talibini sevmeli, müskülatını gidermeli, görgüsünü

görmeli. Talip de Dedesini sevip saygı göstermeli, Kurbanını Tığlamalı, koşulsuz ikrar

vermeli.

72. Köyünüzde hala Cem-Cemaat yürütülüyor mu?

( X ) a. Evet yürütülüyor.

Page 11: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( ) b. Hayır yürütülmüyor. Çünkü.

( ) c. Bilgim yok.

73. Atama ya da seçim yoluyla Dede seçilenler olur muydu?

( ) a. Evet atama yoluyla seçilen olur.

( X ) b. Hayır atama yoluyla seçilen olmaz.

( ) c. Kısmen böyle uygulamalar vardır.

74. Dedeler hangi durumlarda taliplerine düşkünlük cezası verirler, örnekler verir

misiniz?

Adam öldürme, inancında sadık olmama, Eline-Beline-Diline sahip olmama, Kız kaçırma, vs.

75. Kirveliğin koşulları nelerdir? Kirvelik aynı Müsahipliğe benzer. Kirvelik ikrarı olmalı,

kirve çocukları bir biri ile evlenemezler. Birbirini seven iki aile arasında olur.

76. Eskiden Dedeler Abdal Musa ve Hacı Bektaş’a giderler miydi?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

77. Sizce Türkiye’de ne kadar Alevi var / yaşıyor?

25 Milyon olduğuna inanıyorum.

78. Son yıllarda her yerde Alevilere ait “Cemevi”nin açılması yararlı olmuş mudur?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

( X ) c. Kısmen

( ) d. Fikrim yok

79. Sizce Alevi dernekleri ve vakıfları topluma yararlı mıdır?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

( X ) c. Kısmen

( ) d. Fikrim yok

80. Cemlerde ve diğer inanç esaslarında günün gereklerine uygun değişiklikler yapılmalı

mıdır?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

( ) d. Fikrim yok

81. Alevilere Devlet bütçesinden inançlarını yaşatabilmeleri için para verilmeli midir?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

Page 12: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( ) d. Fikrim yok

82. Okullarda Alevilikle ilgili bilgiler içeren dersler de olmalı mıdır?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

( ) d. Fikrim yok

83. Bugünün koşullarında “Düşkünlük Kurumu’ na ihtiyaç var mıdır?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

( ) d. Fikrim yok

84. Muharrem Orucu her yıl sabit günde mi tutulmalı?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

( X ) c. Kısmen

( ) d. Fikrim yok

85. Çocuklarınızdan Dedelik / Zakirlik yapan var mı?

( ) a. Dedelik yapan var.

( ) b. Zakirlik yapan var.

( X ) c. Dedelik / Zakirlik yapan yok ( Daha küçükler )

86. Muska yazar mısınız?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır (Aleviliğe göre uygun değil, inancımız Bilim yolunda ilerlemeli )

87. Taliplerinizi hangi zamanlarda ve ne kadar sıklıklarla ziyaret edersiniz?

İhtiyaca göre ziyaret ederiz. Ancak genelikle Talipler ocağımızı ziyarete gelirler.

88. Görgü Cemine giriyor musunuz? En son ne zaman Görgü Cemine girdiniz?

Evet ama, 15 sene olmuştur.

II. DEMOGRAFİK YAPI

89. Medeni Durumunuz: Evli.

90. Kaç Yaşındasınız? 46 Kaç Yılında Doğdunuz? 1968

91. Eğitim durumunuz: Ünüversite Mezunu.

92. Mesleğiniz ya da işiniz nedir? Veteriner Hekim.

Page 13: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

93. Geçiminizi ne iş yaparak sağlıyorsunuz? Avrupada olduğum için mesleğimi

yapamıyorum, Saz kursu veriyorum, Bazen ara işler olursa yapıyorum.

94. Şu anda hanenizde ( evinizde ) kaç kişi bulunmaktadır? 4 kişi.

95. Halen kiminle birlikte oturuyorsunuz? Eşim ve çocuklarımla.

96. Çocuklarınız var mı? ( Varsa ) Kaç çocuğunuz var? var 2 tane.

97. Kaç yıldır evlisiniz? 8 senedir evliyim.

98. Kaç yaşında evlendiniz? 37 yaşında.

99. Kaçıncı evliliğiniz?

( X ) a. İlk evlilik

( ) b. Birden çok evlilik

100. Hane halkından, akrabalardan dışarıya göç etmiş olan kimseler var mı?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

101. ( Evet ise ) Nereye göç ettiler? ( Hangi Ülke, il, ilçe veya köy )

Almanya, Fransa, Belçika, İsveç.

III. EKONOMİK YAPI

102. Aylık net ortalama geliriniz: 3.000 sfr.

103. Size göre aileniz hangi sosyo-ekonomik düzeye dâhildir?

( ) a. Üst ( Zengin )

( ) b. Ortanın üstü ( orta hallinin üstü )

( X ) c. Orta

( ) d. Ortanın altı ( orta hallinin altı )

( ) e. Alt ( fakir )

104. Aileniz üyelerinden gelir sağlamak amacıyla çalışanlar veya çalışmaya gidenler var

mı?

I. Köyde II. Diğer köyde III. Kentte

a. Kendi ( ) ( ) ( )

b. Eşi (X ) ( ) ( )

c. Oğlu ( ) ( ) ( )

d. Kızı ( ) ( ) ( )

e. Yok ( ) ( ) ( )

f. Başka ............................ ( ) ( ) ( )

105. Oturduğunuz ev kendinizin mi?

( X ) a. Kira

Page 14: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( ) b. Kendimin

( ) c. Lojman

( ) d. Diğer:

106. Kentte ( ya da köy dışında bir başka yerde ) eviniz var mı?

( ) a. Evet ( Var ise nerede olduğunu belirtiniz )

( X ) b. Hayır

IV. AİLE YAPISI

IV.1. Evlenirken başlık parası alındı mı / verildi mi?

( ) a. Başlık parası verildi.

( X ) b. Başlık parası verilmedi.

IV.2. Evlenmeden eşinizi tanıma dereceniz?

( X ) a. Akrabamız olduğu için tanıyorum

( ) b. Komşumuz olduğu için tanıyorum

( ) c. Ailemiz aracılığı ile tanıştık

( ) d. Sadece nişan ve nikâh sırasında tanıştık

IV.3. ( Akrabam cevabını vermişse ) Eşinizle akrabalık dereceniz nedir?

( X ) a. Amca çocuğu ( kızı )

( ) b. Dayı çocuğu ( kızı )

( ) c. Hala çocuğu ( kızı )

( ) d. Baldız / Yenge

( ) e. Teyze çocuğu ( kızı )

( ) f. Başka

IV.4. Eşinizle evlenme biçiminiz?

( ) a. Görücü usulü

( X ) b. Konuşup anlaşarak

( ) c. Başka:

IV.5. Evlilik kararını alırken sizi etkileyen biri oldu mu?

( X ) a. Kendim karar verdim

( ) b. Tanıdık büyükler

( ) c. Arkadaşlar

( ) d. Anne-Baba

( ) e. Akrabalar

( ) f. Başka ( Yazınız )

IV.6. Eşinizle evlenirken yaptığınız nikâh biçimi?

( X ) a. Yalnızca resmi nikâh

( ) b. Yalnızca imam nikâhı

( ) c. Her ikisi birden

Page 15: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( X ) d. Tarikat / dini nikâh ( Alevi Dedenin / Babanın veya Hocanın kıydığı nikâh )

( ) e. Hiçbiri

IV.7. ( Hem medeni / resmi nikâh hem de imam nikâhı yaptıranlara sorulacak.)

Nikâh biçimlerinden hangisini önce yaptınız?

( ) a. Resmi nikâh

( ) b. İmam nikâhı

( X ) c. Tarikat / Dini nikâh ( Dedenin / Babanın veya Alevi Hocanın kıydığı nikâh )

IV. 8. Evlenirken düğün yaptınız mı?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

IV.9. Eşinizi seçerken başka özellikler yanında Alevi olmasına da önem verir misiniz?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Fikrim yok

IV.10. Akraba evliliği yapılmalı mıdır?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

( X ) c. Kararsızım

IV.11. Aile içinde en çok sözü geçen kimdir?

( ) a. Erkeğin

( ) b. Kadının

( X ) c. Her ikisinin

( ) d. Aile büyüklerinin

IV.12 I.

Erkek

II.

Kadın

III.

İkisi

IV.

Büyükler

a. Alınacak eşyalara ve mutfak masraflarına kim karar verir? ( ) ( ) ( X ) ( )

b. Aile gelirinin harcanmasına kim karar verir? ( ) ( ) ( X ) ( )

c. Çocukların okutulmasına kim karar verir? ( ) ( ) ( X ) ( )

d. Hane halkının ne iş yapacağına kim karar verir? ( ) ( ) ( X ) ( )

IV.13. Evinizi babanız sağken mi ayırdınız? Yoksa o vefat ettikten sonra mı?

( ) a. Babam henüz sağ ve evimi ayırmadım

( ) b. Babam sağ değil fakat henüz erkek kardeşlerimden ayrılmadım

( ) c. Babamın vefatından sonra hemen erkek kardeşlerimden ayrıldım

( ) d. Babamın vefatından sonra erkek kardeşlerimle birlikte bir süre oturduktan sonra

ayrıldık.

Page 16: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( X ) e. Evimi babamın sağlığında evlenir evlenmez ayırdım

( ) f. Evimi babamın sağlığında evlendikten bir süre sonra ayırdım

( ) g. Evimi ayırmadım, babamla birlikte oturduk ama babam vefat etti.

IV.14. (f şıkkına cevap verenlere sorulacak ) Evlendikten sonra babanızın ailesi ile kaç

yıl oturdunuz?

IV.15. ( Baba evinden ayrılanlara sorulacak ) Baba ailesinin yanından ayrılmanızın sizce

sebepleri nelerdir?

( ) a. Babamın ölümü

( ) b. Toprak yetersizliği

( ) c. Geçim zorluğu

( ) d. Kayın valide-gelin geçimsizliği

( ) e. Baba-oğul geçimsizliği

( ) f. Gelin-görümce geçimsizliği

( ) g. Meslek yetersizliği

( X ) h. Bağımsızlık isteği

( ) ı. Göç

( ) i. Başka

IV.16. Babanız sağ değilse miras nasıl paylaşıldı?

( X ) a. Babam sağ

( ) b. Babam sağ değil fakat miras paylaşılmadı

( ) c. Erkek ve kız kardeşlere eşit dağıtıldı

( ) d. Mirası yalnız erkek kardeşler eşit olarak paylaştı

( ) e. Erkek kardeşler toprak, ev aldı; kız kardeşler ev eşyası, hayvan, para gibi şeyler aldı

( ) f. Erkek kardeşler mirası aralarında ihtiyaç durumuna göre paylaştılar.

( ) g. Tek mirascı benim.

IV.17. Erkek veya Kız çocuğunuzu evlendirirken evleneceği eşini kim seçmelidir?

1. Erkek 2. Kız

( ) a. Anne-baba ( ) ( )

( ) b. Yalnız kendisi ( ) ( )

( ) c. Anne-baba ve kendisi ( X ) ( X )

IV.18. Erkek veya kız çocuğunuz evlenmeden önce evleneceği kişi ile görüşüp

konuşmasını ve tanışmasını nasıl karşılıyorsunuz?

1. Erkek 2. Kız

( ) a. İyi karşılıyorum ( X ) ( X )

( ) b. İyi karşılamıyorum ( ) ( )

IV.19. Sizce başlık parası verilmeli midir?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

IV.20. İlk çocuğunuzun erkek mi, kız olmasını istediniz / istiyorsunuz?

Page 17: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( ) a. Erkek

( ) b. Kız

( ) c. Kararsızım

( X ) d. Ayrım gözetmedim/gözetmem

IV.21. Aile içinde niçin erkek çocuk istenir?

( ) a. İhtiyarlığımızda bize bakar

( X ) b. Baba soyunu devam ettirir

( ) c. Tarım işlerinde bize yardımcı olur

( ) d. Başka........................................................................................................................

IV.22. İhtiyarladığınızda kiminle oturmak isterdiniz?

( X ) a. Oğlumla

( ) b. Kızımla

( ) c. Kararsızım

( ) d. Ayrım yapmam

( ) e. Yalnız oturmak isterim

IV.23. Erkek çocuğunuz olmasaydı hanımınızı boşar veya ikinci hanım alır mıydınız?

( X ) a. Eşimi boşamaz, ikinci bir eş almazdım

( ) b. Eşimi boşar, ikinci bir eş alırdım

( ) c. Eşimi boşamaz, ikinci bir eş alırdım

IV.24. Ev dışında gideceğiniz eğlencelere eşinizle mi gidersiniz?

( ) a. Hepsine eşimle giderim

( X ) b. Çoğuna birlikte gideriz

( ) c. Pek azına birlikte gideriz

( ) d. Hiç birine birlikte gitmeyiz

IV.25. Çocuklarınızın öğrenim düzeyinin hangi seviyede olmasını isterdiniz?

Erkek Kız

( ) a. İlkokul ( ) ( )

( ) b. Ortaokul ( ) ( )

( ) c. Lise ve dengi ( ) ( )

( X ) d. Yüksekokul veya üniversite ( X) ( X)

IV.26. Sayısını tespit etmek elinizde olsaydı, kaç çocuğunuzun olmasını isterdiniz?

Sayı

( X ) a. Erkek 2

( X ) b. Kız 2

IV.27. Çok eşli evliliği nasıl buluyorsunuz?

( ) a. Evet Olumlu buluyorum

( X ) b. Hayır Olumsuz buluyorum ( Alevilige Ters gelir )

Page 18: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

IV.28. Sizce en uygun evlenme yaşı kaçtır?

a. Erkek b. Kız

Yaş 25 25

IV.29. Çocuklarınıza dinin gereklerini küçük yaşlarda öğretiyor musunuz?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

IV.30. Sizce miras bölüşümünde kadın erkekle eşit hakka sahip midir?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

V. ALEVİ–BEKTAŞİ YERLEŞİM BÖLGE VE ALANLARI

V.1. Kendinizi etnik köken açıdan nasıl tanımlıyorsunuz?

( ) a. Türk

( X ) b. Türkmen

( ) c. Zaza

( ) d. Tahtacı

( ) e. Arap

( ) f. Kürt

( ) g. Çepni

( ) h. Sıraç

( ) ı. Abdal

( ) i. Arnavut

( ) j. Acem

( ) k. Başka

V.2. Konuşabildiğiniz dil / lehçe hangisi ya da hangileridir?

( X ) a. Türkçe

( X ) b. Kürtçe

( ) c. Zazaca

( ) d. Arapça

( ) e. Başka ( Yazınız )

V.3. Ailenizde konuşulan ( ailede anne, baba ya da daha büyük üyelerinin bildiği ) dil /

lehçe hangisi ya da hangileridir?

( X ) a. Türkçe

( X ) b. Kürtçe

( ) c. Zazaca

( ) d. Arapça

( ) e. Başka ( Yazınız )

V.4. Bulunduğunuz yere nereden geldiniz? Maraş’tan Fransa’ya, oradan da İsviçre’ye…

V.5. Bulunduğunuz yerde ne zamandan beri oturuyorsunuz? 12 seneden beri.

V.6. Size bağlı talipler arasında değişik etnik kökenlerden olanları var mı? Var.

Page 19: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

V.7. Bağlı olduğunuz, ( mensubu bulunduğunuz ) topluluk ( Oymak–Aşiret–Boy–

Kabile ) ne isimle anılır? Sinemilli Aşiretti

V.8. Bağlı olduğunuz topluluk, ( mensubu bulunduğunuz ) Oymak-Aşiret-Boy-Kabile,

geçmişte ve şimdiki zamanda, sürgüne, katliama, asimilasyona, baskı ve şiddete maruz

kaldınız mı? Siz ya da aileniz, akrabalarınız, yaşadığınız köy, kasaba ve şehirde

uğradığınız zülmü anlatır mısınız, Tarih ve mekânla birlikte yazar mısınız?

Osmanli döneminde baskılara maruz kaldığımız gibi Maraş olaylarında da ve kendi köyümde

de sırf Alevi dedesi olduğumuz için gericilikle suclanıp çok büyük baskı ve zülümler gördük

vede dövüldük...(1970 lerden sonra Türkiyede ki siyasi yapılanmadan kaynaklanan siyasi

hareketler Alevi dedelerini gericilikle suclayıp baskılara tabi tuttular....)

V.9. Bağlı bulunduğunuz Ocağınızda; öğrendiğiniz, gördüğünüz, duyduğunuz,

yaşadığınız, Aleviliği anlatır mısınız?

Dede ile Talip arasında sevgi ve saygıya dayalı bir yapılanma, Dedelerin sayesinde 1980 lere

kadar hiç bir Mahkemelik davanın olmaması, Her türlü toplumsal olaylarda Dedelerin

üstlenmiş olduğu büyük sorumluluk, Alevilikle ilgili her türlü hizmetin yürütülmesi ve

Dedelerin gerçekten bilge bir kişiliğe sahip olması.

V.10. 1923 Cumhuriyet ilanına kadar hangi dilde ibadet yapıyordunuz? Hep Türkçe

yapılıyordu.

V.11. Bugün hangi dilde ibadet yapıyorsunuz? Yine Türkçe.

V.12. Anadiliniz nedir, bu dilde ibadet yapmak ister misiniz? Bana göre hem Türkçe

hemde Kürtçe ana dilim sayılır.

VI. ALEVİLİK-BEKTAŞİLİKLE İLGİLİ BİLGİ EDİNME YOLLARI

VI.1. Alevilik / Bektaşilik ya da dinle ilgili kitapları ne kadar sıklıkta okuyorsunuz?

( X ) a. Düzenli olarak her gün

( ) b. Cuma akşamları

( ) c. Ara sıra

( ) d. Önemli sayılan günlerde ( Muharrem, Nevruz vb. gibi )

( ) e. Hiç okumam

VI.2. Alevilikle / Bektaşilikle ilgili bilgi düzeyinizi nasıl buluyorsunuz?

( ) a. Bilgi seviyemi çok yüksek buluyorum

( x ) b. Bilgi seviyemi orta düzeyde buluyorum

( ) c. Bilgi seviyemi az düzeyde buluyorum

( ) d. Bilmiyorum/Bilgim pek yok

( ) e. Diğer:

VI.3. Alevilikle / Bektaşilikle ilgili bilgileri kimden ve nereden öğrendiniz? ( Birden çok

seçenek işaretlenebilir.)

( X ) a. Kendi kendime okuyup araştırdım

( X ) b. Ailemden öğrendim

( ) c. Okullardan öğrendim

( ) d. Akrabalarımdan

( ) e. Yetişkinlerden

Page 20: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( X ) f. Dedelerden

( ) g. Babalardan

( ) h. Radyo / TV' den

( X ) ı. Kitaplardan

( ) i. Rehberlerden

( ) j. Din adamlarından ( İmam, Vaiz vb. gibi )

( ) k. Başka :

VI.4. Size göre çocukların Alevi inancına göre eğitilmesi gerekli midir?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Fikrim yok

VI.5. Size göre, çocuklar Alevilikle ilgili bilgileri en iyi nereden öğrenebilirler?

( X ) a. Aileden

( ) b. İmam – Hatip liselerinde

( ) c. Devletin genel resmi okullarından

( ) d. Kur' an kurslarında

( X) e. Dergâhlardan

( ) f. Fark etmez

( X ) g. Dedelerden / Babalardan

( ) h. Dini bilgi verilmesini istemiyorum.

( ) ı. Özel kurslardan

( ) i. Başka

VI.6. Dinlediğiniz veya tanıdığınız Dedeleri nasıl buluyorsunuz?

( X ) a. Ahlak ve bilgi yönünden yeterli ve saygı değer

( ) b. Bilgi olarak yeterli, fakat yaşantı olarak eksiklikleri var

( ) c. Ahlaklı saygı değer; fakat bilgi yönünden yetersiz

( ) d. Hem bilgi hem de davranış olarak birçok eksiklikleri var

( ) e. Başka ( Yazınız ) :

VI.7. Toplumun Dedelere / Babalara ihtiyacı var mıdır?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Fikrim yok

VI.8. Dedelik / Babalık kurumunun etkisi eskiye nazaran azaldı mı?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

( X ) c. Kısmen

VI.9. Artık günümüzde Dedelik / Babalık kurumunun kaldırılması gereğine inanıyor

musunuz?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

Page 21: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( ) d. Fikrim yok

VII. ALEVİ–BEKTAŞİLİKTE İBADET VE İNANIŞLAR

VII.1. Kendinizi inanç açısından nasıl ifade ediyorsunuz?

( ) a. Alevi

( ) b. Bektaşi

( X ) c. Alevi – Bektaşi

( X ) d. Kızılbaş

( ) e. Şii

( ) f. Şia

( ) g. Nusayri

( ) h. Bedreddini

( ) ı. Ali taraftarı

( ) i. Caferi

( ) j. Başka ( Yazınız ) :

VII.2. Alevilik – Bektaşilik ( Kızılbaşlık ) size göre nedir?

( ) a. Mezheptir

( ) b. Tarikattır

( ) c. Kültürdür

( ) d. Felsefedir

( ) e. Yaşam Tarzıdır

( ) f. Tek başına bir dindir

( X ) g. İnançtır

( ) h. Başka :

VII.3. Size göre aşağıda yer alan uygulamalardan hangileri Alevilikte yer alan temel

ibadet ve inançlardır?

I-İnancınızda var mı?

II-Uyguluyor musunuz?

a.

Var

b.

Yok

c.

Fikrim

Yok

a. Devam

-lı

b.

Ara

Sıra

c.

Hiç

1. Musahip tutmak ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2. Muharrem Orucu tutmak ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

3. Cem yapmak ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4. İkrar vermek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

5. Hızır Orucu tutmak ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

6. Alevi-Bektaşi Ulularının/büyüklerinin

Türbelerini ziyaret etmek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

7. Dedelerden / Babalardan el almak ( ) ( ) ( X ) ( ) ( ) ( )

8. Hızır Kurbanı kesmek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

9. Saz çalmak vb.aletler(......................................) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10. Abdal Musa Kurbanı kesmek (X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11. Bayramda Halka Namazı kılmak ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

Page 22: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

12. On Dört Masum Pak Orucu tutmak ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13. Muharrem orucunun sonunda kurban kesmek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

14. Niyaz etmek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

15. Hakkullah / Çıralık vermek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

16. Semah dönmek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

17. Allah’a inanmak ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

18. Adak kurbanı kesmek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

19. Hacca gitmek ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

20. Meleklere inanmak ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

21. Kelime-i Şahadet getirmek ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

22. Peygamberlere inanmak ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

23. Namaz kılmak ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

24. Ahirete inanmak ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

25. Zekat/Fitre vermek ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

26. Kurban Bayramında Kurban kesmek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

27. Meydana girmek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

28. Hizmet görme ve baş okutma ücreti verme ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

29. Nasip vermek ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

30.Don değiştirme/Başka biçiminde yeniden

doğma ( X ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

31. Mevlüt okutmak ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

32. Cuma' ya gitmek ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

33. Bayramda bir evde Tarikat Namazı kılmak ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

34. Bayramda Cami’de Namazı kılmak ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

35. Ramazan Orucu tutmak ( ) 3 gün ( )30 gün ( ) ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

VII.4. Aşağıdaki Evliya / Erenleri ne kadar sıklıkla ziyaret ettiniz?

Ziyaret ettiğiniz Evliya ve Veliler kimlerdir?

Aşağıdakilerden başka gittiğiniz ziyaret adlarını

belirtiniz.

a.Hiç

ziyaret

etmedim

b. 1 Kez c.

2 Kez

d.

3 Kez

e. 4 Kez

ve Daha

Fazla

1. Hacı Bektaşi Veli’yi ziyaret ettiniz mi? ( ) ( ) ( X ) ( ) ( )

2. Abdal Musa Sultan’ı ziyaret ettiniz mi? ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

3. Hacca gittiniz mi? (X ) ( ) ( ) ( ) ( )

4. Kerbela ( Necef ) gittiniz mi? ( X) ( ) ( ) ( ) ( )

5. Başka( adı ) Meşhed’e İmam Rıza’ya gittim.

Meşhedi oldum. ( X ) ( ) ( ) ( ) ( )

VII.5. Aşağıdaki hayır işlerini yılda kaç kez yaparsınız? ( Her seçenek için ayrı

işaretleme yapınız. )

a. Yılda

birden çok

b.

Yılda bir c.

Daha az d.

Hiç

1. Kömbe yapıyor musunuz? ( X ) ( ) ( ) ( )

2. Aşure yapıyor musunuz? ( ) (X ) ( ) ( )

Page 23: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

3. Kimsesiz ve fakirlere yardım yapıyor

musunuz? ( ) ( X ) ( ) ( )

4. Hayır derneklerine yardım yapıyor musunuz? ( ) ( X ) ( ) ( )

5. Dergâhlara yardım yapıyor musunuz? ( ) ( X) ( ) ( )

6. Zekât veriyor musunuz? ( ) ( ) ( ) ( X)

7. Fitre veriyor musunuz? ( ) ( ) ( ) ( X )

8. Lokma yapıyor musunuz? ( X ) ( ) ( ) ( )

9. Nevruz'da süt dağıtıyor musunuz? ( ) ( ) ( ) ( X )

10. Bez bağlıyor musunuz? ( ) ( ) ( ) ( X )

11. Mum yakıyor musunuz? ( ) ( X ) ( ) ( )

12. Başka............................................................. ( ) ( ) ( ) ( )

VII.6. Aşağıdaki uygulamaların hangilerini yaparsınız? ( Her seçenek için ayrı

işaretleme yapınız. )

a. Evet b. Hayır

1. Baş okutmaya inanıyor musunuz? ( ) ( X )

2. Sihir – büyüye inanıyor musunuz? ( ) ( X )

3. Fala inanıyor musunuz? ( ) ( X )

4. Muskaya inanıyor musunuz? ( ) ( X )

5. Nazara inanıyor musunuz? ( X ) ( )

6. Kurşun döktürmeye inanıyor musunuz? ( ) ( X )

7. Yatır ziyaretine inanıyor musunuz? ( X ) ( )

VII.7. Hacı Bektaş Veli bedeninde gelenin Ali'nin kendisi olduğu inancına katılıyor

musunuz?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

( X ) c. Kısmen

VII.8. Kur'an-ı Kerim’i Arapça okumayı biliyor musunuz?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.9. Buyruk / Erkanname vb. gibi kitapları okuyabiliyor musunuz?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.10. Hz. Ali ile ilgili ayetlerin Kur’an-ı Kerim’den çıkarıldığına inanıyor musunuz?

Page 24: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.11. Kur’an'ın bugünkü şekliyle eksik olduğu düşüncesine katılıyor musunuz?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.12. Hacı Bektaş Veli, Atatürk ve benzerleri aynı kişiler mi?

( ) a. Evet

( x ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.13. Mehdi ( kurtarıcı ) bekleme inancı Alevilikte / Bektaşilikte var mı?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.14. Niyazın, Namazın yerini tuttuğu düşüncesine katılıyor musunuz?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.15. "Allah kendini Âdemde göstermiştir. “Bunun için ibadetimiz Cemal

Cemaledir." inancına katılıyor musunuz?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.16. Hangi Türbeyi ziyaret etmekle Hacı olacağınıza inanıyorsunuz?

( ) a. Hacı Bektaş Veli’yi

( ) b. Kâbe’yi

( X ) c. Başka : Hz. Ali, Hz. Hüseyin ve Şah İsmail Türbelerini.

VII.17. Namaz kılıp, Hacca giden ve Ramazan Orucunu tutan Alevi Sünnileşmiş sayılır

mı?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.18. Alevilerin / Bektaşilerin ta Ruhlar âleminde Müslüman oldukları, Sünnilerin ise

Zülfikar zoruyla sonradan Müslüman oldukları inancına katılıyor musunuz?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.19. Cemevi’nin Cami’nin yerini tuttuğu düşüncesine katılıyor musunuz?

Page 25: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

VII.20. Gün geçtikçe Alevilerin inançlarının zayıflamakta olduğu görüşüne katılıyor

musunuz?

( X ) a. Evet ( Nedeni ) İnanç boyutunun gerekli şekilde bilinmemesi, Siyasi hareketlerin hep

Alevi coğrafyasında örgütlenmesi, günümüzde bir çok dernek yöneticilerinin inanç sahibi

olmaması ve siyasi bir örgütten gelmeleri, vs.

( ) b. Kısmen ( Nedeni )

( ) c. Hayır

VII.21. Alevi köylerine “Cemevi” yapılmalı mıdır?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

VII.22. Alevi köylerine “Cami’ ya da “Mescid” yapılmalı mıdır?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

VIII. KİTLE İLETİŞİM / ULAŞIM

VIII.1. Televizyon izliyor musunuz?

( ) a. Televizyon hiç izlemem

( X ) b. Her gün izlerim

( ) c. Haftada 4-5 gün

( ) d. Haftada 2-3 gün

( ) e. Haftada 1 gün

( ) f. Daha seyrek

( ) g. Cumartesi-Pazar

( ) h. Zamanım oldukça

( ) ı. Başka

VIII.2. Hangi kanalları seyrediyorsunuz? ( Birden fazla yanıt verebilirsiniz )

( ) a. Atv

( ) b. Show

( ) c. Tv. 10

( X ) d. Kanal D

( ) e. TRT-1

( X ) f. Halk Tv.

( X ) g. Cem Tv.

( X ) h. Yol Tv.

( X ) ı. Barış Tv.

( ) i. Diğer

Page 26: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

VIII.3. Radyoyu her gün dinler misiniz?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

VIII.4. Dinlediğiniz radyoları belirtiniz:

VIII.5. Gazete okur musunuz?

( ) a. Gazete okumam

( X ) b. Sürekli okurum

( ) c. Ara sıra okurum

VIII.6. Okuduğunuz gazeteleri belirtiniz: Sözcü, Milliyet.

VIII.7. Kışın kentte mi, köyde mi kalıyorsunuz?

( X ) a. Kentte

( ) b. Köyde

IX.4. Din ve siyaset birbirinden ayrılmalı mı?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Fikrim yok

IX.5. Milliyetçi ve Radikal İslami hareketler bir tehlike mi?

( X ) a. Evet

( ) b. Hayır

( ) c. Fikrim yok

IX.6. Aleviler / Bektaşiler Diyanet te temsil edilmeli mi?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Fikrim yok

IX.6a. Türkiye’de Diyanet kalsın mı, kaldırılsın mı?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

IX.7. Oy verdiğiniz siyaset adamında / siyasi partide en çok hangi özellikleri ararsınız?

a. Çok b. Az c. Hiç

1. Halka yakınlık ( X ) ( ) ( )

2. Dürüstlük ( X ) ( ) ( )

3. Kültür ( X ) ( ) ( )

4. Yüksek tahsil ( X ) ( ) ( )

5. Demokrat olma ( X ) ( ) ( )

6. Milliyetçilik ( ) ( ) ( X )

Page 27: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

7. Dindarlık ( ) ( ) ( X )

8. Ünlü olma ( ) ( ) ( X )

9. Başka

IX.8. Aşağıdaki kurumlara ne kadar güveniyorsunuz?

a. Çok b. Az c. Hiç

1. Adliye ( ) ( ) ( X )

2. Siyasi Partiler ( ) ( X ) ( )

3. TBMM ( ) ( ) ( X )

4. Ordu ( ) ( ) ( X )

5. Polis ( ) ( ) ( X )

6. Diyanet İşleri ( ) ( ) ( X )

IX.9. Eşinizin hangi partiye oy vereceğine siz mi ona söylersiniz yoksa kendisi mi karar

verir?

( ) a. Ben ona söylerim

( ) b. Kendisi karar verir

( ) c. Başkası söyler

( X ) d. Birlikte karar veririz

IX.10. Alevi / Bektaşi gençlerin aşırı sağ ya da aşırı sol gruplara katılmasını nasıl

buluyorsunuz?

( ) a. Olumlu

( X ) b. Olumsuz

( ) c. Fikrim yok

IX.11. Ailevi veya toplumsal sorunların çözümü için hangisine başvurursunuz?

( X ) a. Geleneksel Yollara ( Dedeye / Babaya, İleri gelenlere başvurarak )

( ) b. Modern Yollara ( Mahkemelere başvurarak )

( ) c. Hiç birine kendi aramızda hallederiz

( ) d. Kendi aramızda halledemezsek yasal yollara başvurarak

IX.12. Sizin dışınızdaki Alevi / Bektaşi grupları nasıl görüyorsunuz?

( ) a. Olumlu

( ) b. Olumsuz

( X ) c. Fikrim yok

IX.13. Kendinizi İran Şiileri ile aynı görüyor musunuz?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

IX.14. Kendinizi Babalarla aynı görüyor musunuz?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

Page 28: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

IX.15. Sünnilerden kız alıp verir misiniz?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

( ) c. Kısmen

IX.16. Sünnilerle kız alıp-verişiniz aşağıdaki durumlardan hangisine uygundur?

( X ) a. Sadece kız alırız

( ) b. Kız alıp-veririz

IX.17. Alış-verişlerinizi yaptığınız kişilerin aynı inançtan olmasına dikkat eder misiniz?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

( X ) c. Kısmen

IX.18. Çevrenizdeki Sünnilerle komşuluk ilişkileriniz nasıldır?

( X ) a. Olumlu

( ) b. Olumsuz

IX.19. Çevrenizdeki Sünnilerin düğünlerine ve cenazelerine katılıyor musunuz?

( ) a. Daima

( X ) b. Arasıra

( ) c. Çok seyrek

( ) d. Hiç

IX.20. Aleviler / Bektaşiler kimliklerini özgürce açıklayabiliyor mu?

( ) a. Evet

( ) b. Hayır

( X ) c. Kısmen

IX.21. Aleviler / Bektaşiler adına geçmişe göre Türkiye’de bir şey değişti mi?

( ) a. Evet

( X ) b. Hayır

IX.22. Alevilerin ya da Aleviliğin günümüzde sorunları nelerdir?

( X ) a. Kimlik bunalımı

( X ) b. Haklarının tanınmaması

( ) c. Örgütsüzlük ( kurumsallaşamama )

( ) d. Siyasetçilerin ve hükümette yer alanların tutumu

( ) e. Alevilerin sorunları, ülke sorunları ile aynı

( ) f. Başka

Dünya Alevi-Bektaşi Ansiklopedisi için bu projede eksik veya yanlış bulduğunuz,

eklemek istediğiniz, öneriniz varsa, bizi uyarmanızı ve bilgilendirmenizi rica ederiz.

Page 29: YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİdunyaalevibektasi.com/tr/wp-content/uploads/2015/04/...YA ALLAH, YA MUHAMMED, YA ALİ ( Vech-i Âdemde Tecelli Eyliyen Allah`tır.Doç. Dr. Ali YAMAN’IN

Görüşülen Seyit/Dede/Baba/Çelebi...

Adı Soyadı

İbrahim Bakır.................Tarih.19.02.2015.......................İmza...OK.........................

Not 1: Bu formu Dede kendisi doldurmadıysa, başka biri tarafından Dede’nin

söylediklerini yazıya alan kişinin adı soyadı, tarih ve imzası olacak.

Adı Soyadı.....................................Tarih..........................................İmza...........................

Not 2: Bu formu teslim alanın adı soyadı, tarih ve imzası olacak.

Adı Soyadı.

Ali Bulut..............Tarih..19.02.2015.............................................İmza.........................

İsviçre Alevi Bektaşi Dergahı... Teşekkürler, Saygılar...

Hizmetleriniz Hakk-Muhammed-Ali Divanına Yazıla!

BOZATLI HIZIR ( ŞAH-I MERDAN ) YARDIMCIMIZ OLSUN!..

GERÇEĞİN DEMİNE HÛ...

Eyvallah Erenler