25.2 team teaching van aspirant-leraren

��

�

Samen stage lopen in de lerarenopleiding

Implementatie en evaluatie van diverse

team teaching modellen

●

Velov – 26 februari 2015

Marlies Baeten (ELAnt), Mathea Simons (UA), Peggy Roumans (KdG)

��

�

hondcavia

goudvis

kat

konijn

parkiet

hondcavia

goudvis

kat

rat

kanarie

fret

konijn

muis koe

schaapgeit

varken

��

�

schorpioen

slang

vogelspin

parkiet

hondcavia

goudvis

kat

ratlama

kanarie

fret

konijn

muis koe

schaapgeit

varken

Team teaching tijdens stages

6

Stages�� Individuele stage

� Enkele lessen observeren

� Enkele lessen geven

� Observatie� participatie� actieve� zelfstandige stage

Team teaching� � Samenwerking

� Tussen � of meer 'aspirant�(leraren

� Op vlak van planning�lesvoorbereiding� implementatie�lesgeven en evaluatie

Wie werkt al met team teaching�

Wie zou met team teaching willen werken�

��

*

Even aan de slag!

7

� Groep A- Aan welke mogelijke modellen denk je�� Groep B- Welke voordelen zie je 'voor aspirant�leraar� mentor� leerlingen(�� Groep C- Welke nadelen zie je 'voor aspirant�leraar� mentor� leerlingen(�

Verschillende team teaching modellen

Uit: Baeten & Simons (2014) in Teaching and Teacher Education

8

��

�

Twee “good practices”

• Team teaching aan de SLO van UA

• Team teaching aan de GLO van KdG

9

SLO-UA

10

��

1

SLO-UA

11

SLO-UA: initiële situatie

12

Observatiemodel Sequentieel Parallel

- Individueel of samen

voorbereiden (4

lessen)

- Elke aspirant-leraar

geeft 2 lessen in

aanwezigheid van

mentor en duo-

partner


observeert 2 lessen

van duo-partner

��

2

SLO-UA: pilootproject

13

Observatiemodel Sequentieel Parallel

104 aspirant-leraren 8 aspirant-leraren 6 aspirant-leraren

- Individueel of samen

voorbereiden (4

lessen)


geeft 2 lessen in

aanwezigheid van

mentor en duo-

partner


observeert 2 lessen

van duo-partner

- Samen voorbereiden

(4 lessen)

- Samen les geven

(beurtelings

lessequensen; in staat

over te nemen)

- Samen reflecteren

- Samen voorbereiden

(4 lessen)

- Apart les geven

(klasgroep opgedeeld;

elke aspirant-leraar

geeft dezelfde les; in

apart leslokaal)

- Samen reflecteren

Wat willen we te weten komen?

Wat zijn de voor- en nadelen van

sequentieel en parallel lesgeven

volgens aspirant-leraren, mentoren en leerlingen in de klas?

Groep B en C, wat denken jullie?

14

��

3

Evaluatie

Respondenten Instrumenten

Aspirant-leraren – observatiemodel Vragenlijst (open en gesloten vragen)- Steun- Professionele groei- Werkdruk- ...

Aspirant-leraren – gelijke statusmodel Vragenlijst (open en gesloten vragen)- Idem vragenlijst observatiemodel- Voor- en nadelen van specifieke

modellen

Mentoren – gelijke statusmodel Interview- Ervaring met team teaching- Voor- en nadelen van specifieke

modellen

Leerlingen – gelijke statusmodel Vragenlijst (open en gesloten vragen)- Voor- en nadelen van specifieke

modellen

15

Resultaten – Aspirant-leraren

• Observatiemodel

16

M SD

Steun 3.87a 0.77

Dialoog 3.69b 0.88

Professionele groei 3.42c 0.78

Werkdruk 3.24c 0.88

Samen voorbereiden 2.65d 0.99

Vergelijking en competitie 2.01e 0.70

Angst en ongemak 1.84f 0.87

“Zo kan je terugvallen op iemand anders.”

“De duopartner als lotgenoot en

referentie.”

“Het was fijn om de eerste stage niet

alleen te staan.”

��

�


• Observatiemodel

17

M SD

Steun 3.87a 0.77

Dialoog 3.69b 0.88


Werkdruk 3.24c 0.87




“Erg handig om over het verloop van de

stage te discussiëren.”

“Ideeën uitwisselen, feit dat je klankbord

had en je indrukken kon aftoetsen aan die

van je duopartner.”


• Observatiemodel

18

M SD

Steun 3.87a 0.77

Dialoog 3.69b 0.88


Werkdruk 3.24c 0.87




“Boeiend om de verschillen in stijl/inhoud van

lesgeven te zien en hoe de leerlingen erop

reageren.”

“Ik zag bij de ander sterke punten die ik zelf

nog mis.”

“Extra kans om te leren (feedback van

elkaar).”

��

��


• Observatiemodel

19

M SD

Steun 3.87a 0.77

Dialoog 3.69b 0.88


Werkdruk 3.24c 0.87




“Samenwerken vraagt extra inspanning en

extra tijdsbesteding.”

“Als je alleen werkt, kan je ook goed

doorwerken zonder tijd te verliezen met

taakverdeling en planning.”

“Moeilijk om je agenda overeen te stemmen

met je duopartner.”


• Observatiemodel vs. sequentieel vs. parallel lesgeven

20

Steun O = S = P

Dialoog O = S = P

Professionele groei O > P

Samen voorbereiden O < S

Werkdruk O = S = P

Vergelijking en competitie O = S = P

Angst en ongemak O = S = P

��

��


• Verschillen tussen sequentieel en parallel lesgeven?

� Persoonlijke groei: P > S

� Feedbackgerelateerde problemen: P > S

� Angst en ongemak: P > S

� Werkdruk: S > P

� Weinig realiteitswaarde: S > P

21

Resultaten - Mentoren

22

Parallel lesgeven Sequentieel lesgeven

Voor mentoren

- Praktische organisatie

Voor aspirant-leraren

+ Individueel lesgeven

Voor leerlingen

+ Leerwinst

- Verschillen in leerinhouden

Voor mentoren

+ Leerwinst

+ Meer input voor evaluatie van aspirant-leraren

+ Meer vertrouwen in leskwaliteit

Voor aspirant-leraren

+ Steun

+ Professionele groei

+ Persoonlijke groei

- Gebrek aan compatibiliteit

- Weinig betrokkenheid en verantwoordelijkheid

- Zwakke relatie met mentor

Voor leerlingen

+ Rijke en gevarieerde lessen

- Verwarrend

- Zwakke relatie met aspirant-leraar

��

��

Resultaten - Leerlingen

• Vragenlijsten

• Stellingen

23

Leerlingen MS SDS MP SDP

Voordelen 3.06 0.51 3.41 0.61 P > S

Nadelen 2.72 0.75 2.22 0.49 S > P

Resultaten – Leerlingen

• Open vragen

24

Voordelen Nadelen

P > SHoge concentratie/betrokkenheid Leuke sfeer (gezellig, ontspannen, rustig)Leerwinst Vlot tempo

S > PVeel steun VariatieMeerdere meningenLeraren steunen elkaar en vullen aan

S > PVerwarrend, complexVerschillen tussen lerarenLage concentratie/betrokkenheidVariatieLeraren onderbreken elkaar

P > SKlasgroep opsplitsenSlechte sfeerVeranderen van klaslokaalWeinig leerwinstSnel tempoMeer input verwacht

��

��

Conclusie team teaching SLO-UA

Waardering van sequentieel versus parallel lesgeven

• Aspirant-leraren

• Zowel sequentieel als parallel lesgeven hebben voor- en nadelen

• Mentoren

• Meer voordelen maar ook meer nadelen van sequentieel lesgeven

• Leerlingen

• Meer voordelen van parallel lesgeven

25

Twee “good practices”

• Team teaching aan de SLO van UA

• Team teaching aan de GLO van KdG

26

��

�*

Team teaching GLO-KdG

27

Assistent-leraarmodel

Vb: In de les over metend rekenen legt juf An de begrippen kilogram en

liter uit. Terwijl zij uitlegt en demonstreert, maakt Meester Tom een

bordschema. Hij kijkt toe of alle leerlingen aandachtig zijn en

intervenieert waar nodig. Nadien vullen de leerlingen individueel een

oefenblaadje in. Zowel juf An als meester Tom lopen door de klas en

helpen leerlingen met vragen.

Vb: De les over verkeer start met een quiz. Meester Tom is de

quizmaster. Juf An bedient het interactieve whiteboard en houdt

de score bij. Na de quiz worden de correcte antwoorden overlopen.

Juf An toont de correcte antwoorden op het whiteboard en meester

Tom geeft uitleg bij elk antwoord. Nadien gaat meester Tom verder

met de leerstof over het verkeer. De leerlingen volgen de les en

vullen ondertussen een invulblaadje in, waarbij ze enkele

verkeerssituaties moeten tekenen. Juf An loopt door de klas en kijkt

toe of alle leerlingen kunnen volgen en de invulblaadjes correct

invullen.

28

��

��

Assistent-leraarmodel met de mentor

29

Vak Student/mentor Mentor/student

Nederlands

Wiskunde

Frans

Geeft de les individuele begeleiding bij

inoefening

Lichamelijke

opvoeding

Geeft de les, legt techniek

uit en demonstreert

Helpen aan de toestellen,

klassikaal overzicht

bewaren

Muzische vorming:

muziek

Geeft de les Begeleidt/helpt leerlingen

met instrumenten + orde

bewaren

Muzische vorming:

beeld

Geeft de les: techniek

uitleggen + demonstreren

Materialen uitdelen,

verlengde instructie +

organisatie bij opruimen,

uitwassen van gebruikt

materiaal

Gelijke-statusmodel (parallel lesgeven)

Vb: Voor de les over spelling wordt de klasgroep opgesplitst in twee

groepen: de beren (de sterke leerlingen ) en de tijgers (de leerlingen

die baat hebben bij extra instructie). Meester Tom en juf An leggen

elk de spellingsregels uit aan één groepje. De beren mogen na de

instructie van meester Tom al snel zelfstandig aan het werk. Naast

de basisleerstof zijn er ook extra oefeningen voor hen voorzien. De

tijgers krijgen bij juf An enkel de basisleerstof, die op een tragertempo wordt uitgelegd.

Vb: Tijdens de les godsdienst leren de leerlingen over gevoelens.

Daarvoor wordt gebruik gemaakt van een gevoelensspel. Om alle

kinderen voldoende te betrekken bij de les, wordt de klasgroep opgesplitst. Juf An speelt het spel met een groepje leerlingen en

tegelijkertijd speelt meester Tom het spel met het andere groepje

leerlingen. Bij de groepsindeling zien zij er op toe dat de extraverte

leerlingen gelijkmatig verspreid worden over beide groepjes.

30

��

�1

Gelijke-statusmodel (parallel) met de mentor

31

Vak Student/mentor Mentor/student

Lichamelijke

opvoeding

Turnzaal in twee delen verdelen en hetzelfde spelen in

kleinere groepjes.

Muzische vorming:

muziek

Eenzelfde werkvorm (bv. ritmische oefeningen) in kleine

groepjes in twee aparte lokalen.

Wiskunde Lessen die organisatorische uitdagingen vormen (bv. meet-

of weeglessen) in kleine groepjes laten doorgaan.

Ook differentiatie: klassikale instructie, daarna begeleidt

student zwakke groep

Nederlands Lessen waarbij moet gelezen worden in twee groepen

organiseren om meer oefenkansen te bieden.

Frans Spreekoefeningen in kleine groepjes organiseren = meer

oefenkansen.

Godsdienst Filosoferen in kleine groep, deurwachter bij godly play,

begeleiden van groepjes bij bibliodrama

Wereldoriëntatie Quiz over een bepaald onderwerp in twee subgroepen.

Gelijke-statusmodel (lesgeven in stations)

Vb: Tijdens de les w.o. over het dierenrijk splitsen juf An en meester

Tom de klas willekeurig op in twee groepen. Juf An behandelt de

reptielen, meester Tom behandelt de amfibieën. Na 25 min.

wisselen de groepjes, zodat elke leerling in kleine groep informatie

over zowel reptielen als amfibieën krijgt.

Vb: Voor het inoefenen van de leerstof over tweeklanken (ei/ij) wordt de

klasgroep opgesplitst. Juf An begeleidt de leerlingen die individueel oefeningen maken in hun werkboek. Meester Tom speelt het spel

‘galgje’ met de andere leerlingen. Bij het spel ‘galgje’ komen

uitsluitend woorden met ei/ij aan bod. Nadien wisselen de groepjes.

32

��

�2

Gelijke-statusmodel (stations) met de mentor

33

Vak Student Mentor

Nederlands Schrijfopdracht: verhaal

Leesopdracht: fictie

Schrijfopdracht

Spelling

Schrijfopdracht: gedicht

Leesopdracht: non-fictie

Leesopdracht

Taalbeschouwing

Muzische vorming Drama

Beeld: opdracht met papier

Beeld

Beeld: opdracht met klei

Frans Hoekenwerk: spreekopdracht Hoekenwerk: toezicht houden +

begeleiden bij andere hoeken

Wiskunde Wegen, meten, ontdekken Toepassingen: oefeningen in

werkboek

Lichamelijke

opvoeding

Tikspel Balspel

Wereldoriëntatie Hoekenwerk: bv. proefjes met

zintuigen

Hoekenwerk:

Wat als zintuigen minder

functioneren

Team teaching GLO-KdG

• Context

� 2de sem: 30 stagelessen gespreid over 3 stageperioden

• 1 dag, 2 dagen, 7 dagen

34

8 lessen in duo 4 lessen assistent-leraarmodel

- 2 lessen als hoofduitvoerder

- 2 lessen als assistent-leraar

4 lessen gelijke-statusmodel

- 2 lessen parallel lesgeven

- 2 lessen ‘stations’ onderwijs

22 individuele lessen 8 lessen observatie door duo-partner

��

�3

Wat willen we te weten komen?

• Welk(e) team teaching model(len) zijn meest wenselijk voor

toepassing door eerstejaars aspirant-leraren?

• Hoe ervaren zij team teaching en hangt dit samen met

studentkenmerken (motivatie, bekwaamheidsgevoelens, prestaties

1ste sem, ...)?

• Hoe leren zij tijdens een stage met team teaching (in vergelijking met

een individuele stage) en hebben de leerpatronen een impact op de

prestaties?

• Wijzigt hun visie op samenwerking tussen leraren (door de ervaring

met team teaching)?

35

Evaluatie

Respondenten Instrumenten

Aspirant-leraren Vragenlijst (open en gesloten vragen)

- Motivatie

- Bekwaamheidsgevoelens

- Visie op samenwerken

- Persoonlijkheid

- Leerpatronen

- ...

Mentoren Vragenlijst (open en gesloten vragen)

- Ervaring met team teaching

- Voor- en nadelen van specifieke modellen

36

��

��

Eerste reacties – mentoren / lectoren

37

• Sommige scholen reageren heel positief omdat zij zelf

ook aan team teaching doen.

• Vooral vragen bij organisatorische aspecten

• Voorbereidingen?

• Hoe organiseren?

• Hoe beoordelen?

• Student met mentor in team teaching � gemengde

reacties bij beide partijen

• Onbekend met de term team teaching alhoewel dit in de

praktijk wel wordt toegepast

Eerste reacties – aspirant-leraren

38

• Gerustgesteld � samen voor de klas

• Verdeling van de duo’s

• Bezorgd over organisatorische luik

• samen voorbereiden = duidelijke afspraken nodig!

• samenwerken met mentor niet evident

• te weinig tijd om alle lessen te plannen in de voorziene tijd =

puzzel

��

��

Condities voor implementatie

39

Condities voor implementatie

Voorbereiding op team teaching op hogeschool

- Wat is team teaching + voordelen / nadelen

- Uitleg bij verschillende modellen met vb.

- Feedback leren geven / ontvangen

- Hoe samen een les voorbereiden?

- Wat als samenwerking niet goed loopt?

40

��

��

Verdere timing

• Dataverzameling aspirant-leraren

- Februari – maart – mei 2015

• Dataverzameling mentoren

- Mei 2015

• Analyse

• Vervolgonderzoek

- Leerpatronen tijdens team teaching

- Effecten van diverse team teaching modellen

41

ELAnt-project “Team teaching”

42

��

��

Meer info

• Team teaching GLO

[email protected]

• Team teaching SLO

[email protected]

• ELAnt-project

[email protected]

43

25.2 team teaching van aspirant-leraren

Documents