ใบความร้ที ๑ู เรือง...
TRANSCRIPT
หนา 1
ใบความรท� ๑
เร�อง การประยกตใชทศนธาตและการออกแบบ
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ทศนธาต (Visual Elements)
ในทางศลปะหมายถง สวนประกอบของศลปะท�สามารถมองเหนได เปนสวนประกอบสาคญของศลปะท�นามาจดใหประสานกลมกลนเกดเปนงานศลปะ การนาทศนธาตมาประยกตใชในงานศลปะ จด (Dot)
การนาจดมาสรางสรรคในงานทศนศลปจะม ๒ ลกษณะใหญๆ คอ ๑.ใชเพ�อแสดงความงามของช3นงานและสรางมต เปนการนาจดมาใชเพ�อแสดงความงามของรปดวยการจดรวมกลมกนใหมคาน3าหนกออนแก เพ�อใหเกดความรสกทางมต แสดงลกษณะเฉพาะของลวดลายจดในธรรมชาต
ภาพ ราตรประดบดาวเหนอแมน3 าโรน เทคนคสน3 ามน ศลปน วนเซนต ฟาน กอก(Vincent Van Gogh) ใชการแตมสดวงดาวพราวแสงเปนจดบนทองฟาดวยน3 าหนกออนแกตดกนดงามตา
ภาพวาดรปผเส3อบนกอนหน เทคนคสอะครายลก ใชสขาวแตมเปนจดลวดลายปกผเส3อเพ�อเพ�มความงดงามใหกบภาพ
หนา 2
๒.ใชเพ�อแสดงตาแหนงรวมสายตาของภาพ เปนการนาจดมาใชเพ�อแสดงตาแหนงรวมสายตาของภาพ ใชหลกทศนยวทยาของการมองเหนตามสภาพจรง เพราะจากโครงสรางวตถจะไปรวมกนอยท�จดรวมสายตา (Vanishing Point) ซ� งต3งอยบนเสนระดบสายตา จดรวมสายตาจะชวยทาใหภาพวตถท�เขยนมความแตกตางกนท3งขนาดและระยะ วตถท�อยใกลตาจะมขนาดใหญถาอยไกลตากจะมขนาดเลกลงไปเร�อยๆ
ภาพแสดงการนาจดมาใชเพ�อแสดงตาแหนงจดรวมสายตาของภาพ
เสนระดบสายตา
จดรวมสายตา
ภาพวาดแสดงการใชจดเพ�อแสดงในเร�องของน3 าหนกออนแก
หนา 3
เสน (Line)
การนาเสนมาสรางสรรคในงานทศนศลปจะม ๓ ลกษณะใหญๆ ๑.ใชเพ�อการรางภาพผลงาน เปนการนาเสนมารางภาพในการวาดเสนในงานจตรกรรม ภาพพมพ งานออกแบบ เขยนแบบใหเกดเปนรปราง รปทรง ขนาดและสดสวนรวมท3งรายละเอยดอ�นๆเพ�อกาหนดรปแบบและโครงสรางของผลงาน
๒.ใชเพ�อแสดงอารมณความรสก เปนการนาเสนมาใชแสดงความรสกของภาพใหผชมเกดความรสกคลอยตาม
ภาพแสดงการใชเสนในการรางภาพผลงาน
ภาพแสดงการนาเสนมาออกแบบผลตภณฑ
ภาพวาดโมนาลซา ศลปน ลโอนาโด ดาวนช�(Leonardo Da Vinci') ศลปนไดนาความงามของเสนโคงมาใชไดอยางสมพนสอดคลองกบอารมณและความรสกของภาพทาใหภาพมความออนโยน
หนา 4
๓.ใชเพ�อแสดงมตของภาพ เปนการนาเสนมาใชรางภาพในงานทศนศลปเพ�อลวงตาใหเกดความรสกในดานมต วามระยะใกล ไกล หรอเคล�อนไหว
ภาพแสดงการนาเสนมาใชเพ�อแสดงอารมณและความรสกทาใหภาพดมคณคาย�งข3น
ภาพแสดงการใชเสน นามาสรางใหภาพเกดมต มความต3น ลก ระยะใกลไกล ส�งท�อยใกลตวเราจะมขนาดใหญและอยไกลจะมขนาดเลกลงไปตามลาดบ
หนา 5
รปรางและรปทรง (Shape & Form)
การนารปรางและรปทรงมาสรางสรรคในงานทศนศลปจะม ๓ ลกษณะใหญๆ คอ ๑.ใชเพ�อเปนส�อลกษณะท�ตองการจะถายทอด เปนการนารปรางรปทรงมาใชส�อในส�งท�เราไดรบรมาจากประสบการณหรอจนตนาการและความคดสรางสรรคออกมาเพ�อใหผอ�นเขาใจและรบรไดวาเปนภาพอะไรหรอแสดงถงสญลกษณของส�งใด
การนาเสนมาสรางเพ�อใหเกดการเคล�อนไหวหรอลวงตาวามมต
ภาพแสดงการใชรปรางของมนษยมาส�อเปนสญลกษณ เพ�อแบงวาของหญงหรอชาย เชน ตดหนาหองน3 าเปนตน
ภาพส�อสญลกษณวนฮาโลวน
หนา 6
๒.ใชเพ�อสรางมตของผลงาน เปนการนารปรางและรปทรงมาสรางมตใหกบผลงานใหเกดความต3นลก มระยะใกล ไกล ดวยการนารปรางรปทรงมาจดวางเรยงกน ซอนกน บงกนเพ�อใหเกดระยะของภาพใหมความรสกวามสามมต
๓.ใชเพ�อแสดงอารมณความรสกของผลงาน เปนการนารปรางรปทรงมาใชแสดงความรสกของผลงานใหสอดคลองกบวตถท�ตองการแสดง
ภาพแสดงการนารปรางรปทรงมาวางจดเรยงกนเพ�อใหเกดมตมระยะใกลไกล
ภาพแสดงความงามของภาพมมตจากการนารปทรงมาวางทบซอนบงกนเพ�อใหเกดมตมระยะใกลไกล
ภาพแสดงการนารปรางรปทรงมาใชเพ�อแสดงความรสก ภาพแรกใหความรสกท�ไมม�นคง สวนภาพท�สองใหความรสกม�นคงแขงแรง
หนา 7
แสงเงา (Light & Shade)
การนาแสงเงามาสรางสรรคในงานทศนศลปจะม ๒ ลกษณะใหญๆ คอ ๑.ใชเพ�อแสดงอารมณความรสกของผลงาน เปนการนาน3 าหนกแสงเงามาใชเพ�อกระตนใหผชมงานทศนศลปเกดอารมณความรสกคลอยตาม
๒.ใชเพ�อแสดงมตของผลงาน เปนการนาน3าหนกแสงเงามาใชเพ�อใหเกดความงามทางดานมตดวยการเหน หรอใหรสกวาภาพมระยะใกล ไกล ต3นลก ฯลฯ
ภาพแสดงการใชน3 าหนกแสงเงาในบรเวณท�มมตลก ต3นเพ�อใหเกดความรสกท�นากลว
ภาพการใชน3 าหนกแสงเงาเพ�อใหมองดภาพมอารมณและบรรยากาศตางๆ
ภาพแสดงการใชน3 าหนกแสงเงาเพ�อใหภาพมมตเกดความสวยงาม
หนา 8
ส (Colour)
การนาสมาสรางสรรคในงานทศนศลปจะม ๔ ลกษณะใหญๆ คอ ๑ใชเพ�อแสดงความงามหรอความแตกตางของรป เปนการนาสมาใชเพ�อกาหนด รปรางรปทรงตางๆเพ�อใหเกดความกลมกลน ความแตกตางและจดเดนในการมองเหนสามารถแยกแยะออกวาเปนส�งใด
๒.ใชเพ�อแสดงมตของผลงาน เปนการนาสมาใชเพ�อใหเกดการมองเหนในดานมตมระยะใกล ไกล ลวงตาใหภาพมระยะ
๓.ใชเพ�อแสดงอารมณความรสก เปนการนาสมาใชเพ�อกระตนใหผชมงานทศนศลปเกดอารมณและความรสกคลอยตามอารมณของภาพ
ภาพแสดงการใชสเพ�อใหภาพเกดความงามและแยกความแตกตางของวตถแตละอยาง
ภาพแสดงการใชสทาใหภาพมมต ระยะใกลไกล
ภาพแสดงการใชสแสดงอารมณความรสกใยยามค�าคนและใชสเหลอง สม แสดงถงแสงไฟในยามค�าคน
หนา 9
๔.ใชเพ�อเปนสญลกษณส�อแทนส�งตางๆ เปนการนาสมาใชเพ�อกาหนดเปนสญลกษณส�อแทนส�งตางๆ เชน ในงานจตรกรรมไทยใชสเขยวเปนสญลกษณแทนพระอนทร หรอปายจราจรใชสเหลองแทนการเตอนใหระวง
บรเวณวาง (Space)
การนาบรเวณวางมาสรางสรรคในงานทศนศลปจะม ๓ ลกษณะใหญๆ คอ ๑.ใชเพ�อจดพ3นท� เปนการนาบรเวณวางมาใชในงานทศนศลป มาจดพ3นท�ใหเกดความงามและประโยชนใชสอยอยางเหมาะสม
๒.ใชเพ�อสรางความชดเจนของรปและมต เปนการนาบรเวณวางมาใชในงานทศนศลปเพ�อเสรมความชดเจนของรปรางรปทรง ระยะใกลไกล ชวยใหมองเหนภาพไดชดเจนย�งข3นและมมตไดดข3น
ภาพแสดงการใชสเพ�อเปนสญลกษณแทนส�อความหมายตางๆ เชนปายจราจรสเหลองคอระวง สแดงคอหาม เปนตน
ภาพแสดงการจดบรเวณวางใหกบตวอกษรใหพอดจนเกดความงาม
ภาพแสดงการใชบรเวณวางในการจดพ3นท�เพ�อประโยชนในการใชสอย
ภาพแสดงการใชบรเวณวางเปนพ3นหลงเพ�อสงใหภาพดอกไมเดนข3นหรอมองไดชดเจน
หนา
10
๓.ใชเพ�อใหเกดอารมณความรสก เปนการนาบรเวณวางมาใชในงานทศนศลปเพ�อใหผชมเกดอารมณคลอยตามลกษณะบรรยากาศของผลงานท�แสดงออกใหเกดความรสกตางๆ เชน อางวาง โดดเด�ยวหรออดอดเปนตน
พ)นผว (Texture)
การนาพ3นผวมาสรางสรรคในงานทศนศลปจะม ๔ ลกษณะใหญๆ คอ ๑.ใชเพ�อใหเกดความงามท�แตกตาง เปนการนาพ3นผวลกษณะตางๆมาใชสรางสรรคในงาน
ทศนศลปเพ�อแสดงความงามท�แตกตางกนตามความนยมของแตละบคคล
๒.ใชลวงตาเพ�อสรางมตและขนาด เปนการนาพ3นผวมาใชในงานทศนศลปเพ�อใหเกดความรสกลวงตาในดานมตและขนาดของผลงาน
ภาพแสดงการใชบรเวณวางดวยการลดความทบตนของตนไม ทาใหดานหลงมบรเวณวางดแลวโปรงตารสกสบายไมอดอด
ภาพแสดงการใชพ3นผวท�แตกตางกนในการสรางงานทาใหงานมความงามท�แตกตางกนออกไป
หนา
11
๓.ใชเพ�อกระตนเราอารมณและความรสก เปนการนาลกษณะพ3นผวท�มผลตออารมณของมนษยมาสรางสรรคงานเพ�อใหไดผลตามท�ผสรางตองการ
๔.ใชเพ�อประโยชนในการใชสอย เปนการนาความรดานพ3นผวมาออกแบบสรางสรรคงานดานประยกตศลปเพ�อประโยชนในการใชสอย
ภาพแสดงลกษณะพ3นผวท�แตกตางกนทาใหอารมณความรสกท�แตกตางกน
ภาพแสดงลกษณะพ3นผวท�แตกตางในการนาไปใชสอย