booosting JUNI 2005 JAARGANG 16

• •

voor het Rabin Center in Avivl wordt gekenmerkt dooA wee bijzondere gebouwdelen: ' he Great Hall' en de 'Library'. Beid. delen hebben plastisch vormgegeven daken, ca . 30m x 30m, die gelijkenis vertonen met duivenvleugels, als metafoo en eerbetoon aan de vermoorde vredes president Rabin . Door de architect Moshe Safdie (Boston) werd benadrukt dat de daken het uiterlijk moesten hebben van naadloze schalen. Om dit te kunnen realiseren heeft Octatube onderzoek gedaan naar het 'surfplank constructieprincipe' . De daken worden opgebouwd uit schuim en aan beide zijden met een GRP (Glassfiber Reinforced Polyester) gespannen huid ingepakt. Samen met het Holland Composites Industrials dat is gespecialiseerd in composiet constructies, zijn prototypes vervaardigd op schaal, :1.

1\ GREAT HALL WJNGS

VIJF DUBB ELG EKR OMDE DUI VENVLEUGELS

> Zie ook pagina 03' 07 van deze nieuwsbrief

V MAKFITE RABIN CENTRE

REINFORCED GLASSFIBER POLYESTER (GRP) SCHAALDAKEN RABIN eTER

VOOR IN

et incrementele ontwerpen en ontwikkelen van nieuwe productsystemen In de bouw kan , samen met het noodzakel ijke onderzoek, als een continu proces worden beschouwd. Veel sequentiële ontwerpen kenmerken zich in een stapsgewijze aanpak met een toenemend niveau van kennis en inzicht.

ieuwe bouwproductsystemen hebben een wereldn iveau en vinden vaak

!I LJBRARY OVERVIEW

HET TEL

hun toepassingen over de grenzen, waar de innovatie echt internationaal wordt gemeten. De innovatieve ingenieur moet in het experimentele proces

lIe co-makers vanu it één hand coördineren en hun werk integreren en VOOfi

et gehele proces de verantwoordelijkheid nemen.

p ctatube heeft in tien jaar tijd ruim twintig bouwprojecten met kozijn loze beglazing in Israël met succes voltooid. Hierdoor werd een grote naams bekendheid opgebouwd in Israël. Die staat voor ingenieursmatige durf, co-

akership in het architectonisch/constructief ontwerpen en hoge nauw­keurigheid in de uitvoering. Een revolutie in de locale bouwuitvoering, die

iteraard tot voortdurende problemen met lokale betonaannemers leidt.

,In november 2002 werden de aanbestedingstekeningen ontvangen voor het iYitzak Rabin Center in Tel Aviv, ontworpen door arch itect Moshe Safdie uit Boston. Het ontwerp werd gekenmerkt door twee bijzondere objecten: 'The Great Hall' en 'The Library' . Beide gebouwdelen hebben buitengewoon

lastisch vormgegeven daken, die gelijkenis vertonen met duivenvleugels als (l1etafoor en eerbetoon aan de in november 1995 vermoorde vredes­president Yitzak Rabin . De draagconstructie van de 'ngewikkelde vorm van deze zgn. 'Iiquid design roofs' in tie tender werden door het ingenieursbureau Ove Aru (New Vork) berekend en ontworpen als een arbitraire open staalstructuur. Hierop zou een laag beton moeten

gestort met een gladde afwerking.

De keuze voor de dak­bedekking werd overgelaten aan de inschrijvende aan­nemers. De architect had echter aangegeven een naadloze en perfect vloeiende oplossing voor het dak absoluut te prefereren. De voorkeur voor een naadloze oplossing maakte het werken vanuit een geprefabriceerd systeem een moeilijk haalbare onderneming. Het succes van het project zou nl. niet afhankelijk zijn van nauwkeurige engineering en 'prefab' productie bij Octatube in Delft, maar grotendeels afhangen van de locale arbeiders en supervisors, hetgeen uiteraard niet geprefereerd wordt in een industrieel gevoerd productieproces. De opdrachtgever en de bouwmanager bleven hameren op de sluitingsdatum voor de aanbesteding en stelden deze zelfs nog een maand uit. Inmiddels had Octatube ervaring opgedaan met (voor de bouw) innoverende technieken voor het gemeentelijk Floriade Paviljoen (Asymptote Architects). Dit vond plaats in de vorm van geëxplodeerd vervormde aluminium panelen: één van de eerste verworvenheden van een nieuwe 'Blob'­technologie. Maar in plaats van aluminium als huid zou een continu 'stressed skin' principe beter kunnen worden ingezet: twee dragende glasvezelversterkte polyester huiden om een constructief dragende schuimkern.

11 LlBRARY WINGS >

(GRP)

ooostin

(GRP)

A GREAT HALL DOORSNEDE

Uit vier brainstormsessies kwam het idee om de daken als gigantische 3D vrij gevormde 'surfplanken' van schuim te maken met aan beide zijden een constructief werkzame huid van GRP (Glassfiber Reinforced Polyester). De twee daken waren elk 15X15 / 30x30m, onderverdeeld in vijf vleugels van maximaal30m bij ca. 15 tot 2om.

€ 2,5 miljoen. Het alternatief: de dragende GRP sandwich met gespannen huid zou de prijs van € 4 miljoen overschrijden. Besloten werd dat de verkoopprijs voor dit alternatief de prijs van de oorspronkelijke materialisatie met hoogstens één miljoen mocht overschrijden : € 3,5 miljoen. Eekhout was ervan overtuigd dat de architect onmiddellijk verliefd zou worden op het alternatieve idee van een zelfdragende sandwich, een eerlijke constructie waarin de vorm tevens de constructie is en de constructie de vorm. Wat is er mooier voor een Modernistisch architect? Deze twee voorstellen werden vlak vóór de sluitingsdatum van de tender naar Israël gefaxt. AI na twee dagen belde Moshe Safdie met zijn compliment: 'An amazing solution!' . De volgende dag vloog Eekhout naar Tel Aviv voor uitleg. De bouwcommissie was verbijsterd over de constructieve en logistieke implicaties van het alternatieve voorstel. De grote vleugels zouden in één van de lege scheepswerfhallen in Nederland vervaardigd kunnen worden. Omdat de schalen, gemaakt van gelijmde polystyreen blokken, omgekeerd moesten worden om aan beide zijdes de gespannen huid aan te brengen, was een minimale breedte van 2sm en een vrije hoogte van 20m vereist. Als de schalen waren voltooid, zouden ze over het water naar de haven van Rotterdam gesleept en per schip vervoerd . Op de rede van Tel Aviv zou een grote vrachthelikopter de schalen één voor één kunnen oppakken en vijfkm landinwaarts naar de bouwplaats vliegen. Een mobiele kraan zou vervolgens de daken op de kolommen plaatsen, waarna de rest van de montage relatief eenvoudig zou zijn. Deze hele operatie was uiteraard relatief onconventioneel en duur, maar garandeerde een goede kwaliteit.

MAYA3D Safdie bedacht een wijze stap voorwaarts. Na de eerste

VERLIEFDE ARCHITECT onderhandelingen werd een 'pre-engineering' contract Voor de aanbesteding werd besloten zowel het alternatief van Octatube uit verkregen, waarmee het design van de beide daken werd te werken als de oorspronkelijk gespecificeerde warrige stalen constructie, aangepast in Maya (3D CAD software). Dit was inclusief maar nu met een dunne GRP composiet als dakbedekking. De kostenraming de betonnen substructuur, kolommen, glasfaçades, voor deze stalen variant met een dunne 80mm GRP sandwich kwam uit op stalen dakconstructie en de GRP schaaldaken . Het

>

(GRP)

ALIBRARY DOORSNEDE

een globale statische analyse en Solico een eerste constructieve analyse van de polyester schaalconstructies. Gelijktijdig konden door Holland Composites en Octatube prototypes op schaal 1:1 vervaardigd worden van zowel het alternatief, de GRP 'stressed skin', als de oorspronkelijke hybride uitschrijving (Plan B voor het geval dat het GRP alternatief niet zou werken) .

LAGERE PRIJS

Gebaseerd op deze pre-engineering kon de initiële verkoopprijs van de sandwichvariant na een jaar werken worden teruggebracht met 30%, zodat de huidige contractprijs lager ligt dan de gemiddelde aanbiedingen van de hybride uitschrijving. Een verstandig besluit waarvoor Octatube vaak pleit in Nederland, maar uit angst voor monopolisering van het aanbod krijgt dit bij opdrachtgevers vaak geen gehoor. Toch is dit de enige weg uit een impasse die vlak voor een revolutionaire innovatie staat. Wie gaat investeren om een reële sprong voorwaarts in de techniek te maken tegenover welke beloning?

ONTWERPEN EN UITVOEREN IN ÉÉN HAND

Het traject van het redesignjpre-engineering duurde een jaar. Daarmee lag het ontwerp vast. Octatube verrichtte het definitieve ontwerpwerk en de architect kwam regelmatig op bezoek in Delft om de voortgang te accorderen. Er was slechts één partij bezig met het computerwerk en dat was ook een duidelijke stap voorwaarts: geen chaos. De terugkoppelingen vanuit de daadwerkelijke technologie, de detaillering en de constructieve analyse

tekenwerk van de architect was uitgevoerd door een maquette 3D in te hadden meteen een impact op het definitieve ontwerp en moesten daarom scannen en bestond uit een groot aantal punten (in DXF-formaat) die samen vanuit één tekenhand worden geïntegreerd in het ontwerp. Met een de geometrie beschreven. Voor de engineering is deze beschrijving van een revolutionaire innovatie als in dit project bewijzen Octatube's adagia van geometrie onbruikbaar. Door verschillende doorsneden uit het 'ontwerpen en uitvoeren in één hand' en 'de integratie van architectonische, oorspronkelijke model van de architect te onttrekken en deze in Maya in een constructieve en industriële ontwerpen' hun bestaans-vloeiende lijn met elkaar te verbinden ontstond eenbruikbaar model. Maya recht. Met respect voor de wensen van de architect werd bleek een uitstekend medium om er de vrije vormgeving van het geheel van een intensief design- en engineeringtraject doorlopen daken, glasstroken, gevels en betonnen ondersteuningsmuren in te waarbij de coördinatie met de twee co-makers Solico, als ontwerpen. Daarnaast konden in Maya de constituerende onderdelen: GRP engineer en Holland Composites als GRP sandwichpanelen, de kolommen en glazen gevelpanelen, worden producent onmisbaar waren en de totale technische gedefinieerd en gekoppeld tot de totale 3D compositie. Ocatatube maakte> integratie vanuit één hand werd gevoerd.

(GRP)

• •

IICREAT HALL INSERT POINTS

Innovatiedrang, moed en ondernemingslust evenals een zekere naïviteit (om niet te willen weten welke hindernissen er in de toekomst genomen moeten worden), vormen de inbedding van engineering met een meer­voudige innovatiegraad .

TIJDSBESTEK

Na de design fase van een jaar, nam de engineering en het testen in feite ook een vol jaar in beslag. Door de politieke wisseling van arbeiderspartij naar conservatief werden alle innovaties door de lokale overheden met een loep bekeken, bekritiseerd en gewantrouwd. Ook aan die tegenwind moet voortdurend met geduld het hoofd worden geboden. Velen zouden het project graag willen zien stranden .

TIJDSDRUK

In januari 2005 zijn de producties van het staal en de GRP schaalsegmenten begonnen. Ook het produceren blijkt een zeer experimenteel proces met steeds weer onvoorziene aspecten die geanalyseerd en ingenieursmatig moeten worden opgelost. Improvisaties brengen de wet van Murphy naderbij. Ingenieursmatig handelen in de beste tradities van de TU Delft maakt de aanvankelijk geblufte ambitie tot werkelijkheid. Maar er is de druk van de tijd. Op 4 november a.s., op de lO-jarige sterfdag van Rabin zal een internationale schare aan hoge politici moeten kunnen zien wat het resultaat van het werk van Octatube is.

?

Octatube Space Structures Mick Eekhout T 015 257 1300

E m.eekhout@octatube.nl I www.octatube.nl Het designtraject werd afgesloten met de herziene offerte en de

goedkeuring van de architect, waarna de opdracht werd verstrekt. De definitieve engineering betekende naast het totale tekenwerk in AutoCadjMechanical Desktop en het vervaardigen van de definitieve constructieve analyses ook het voorzien van de definitieve productie­methode van de GRP schalen, het testen van GRP segmenten op delaminatie, vermoeidheid, assemblageverbindingen, vervorming, de brandwerendheid en de logistiek van het voorpassen in Nederland, het vervoerenjverschepen in speciale containers, het assembleren op de bouwplaats , het afwerken en inhijsen. > Zie ook pagina 03-07 van deze nieuwsbrief

POS TZEGEL

Rf;).:l.\'J'JO) 1 Booosting

o heeft interesse in het bezoek bij Holland Compos ites te Lelystad

over de productie van de schaaldaken van het Rabin Center (Tel Aviv)

met D personen. op een nog nade r te bepa len datum in juni 2005

(AVA) staat voor Alleen Voor Aangeslotenen bij Booost;ng

Scheepmakers haven 32

3011 VB Rotterdam

......... ~~~~~~~~~~ __ .......... _ ...... ~ ............. rw ..... _ ............................ ...,.. ........................ ~ • •••••••••••••••• ~

er steunen van zeer hogesterktebeton rond een kolom houden het dak i nwicht. In die steunen bevinden zich ingestorte draadeinden.

rkante dak bestaat uit vier driehoeken, bepaald door de diagonalen. worden met bouten aan elkaar verbonden. De bevestigingen en bi' orende wapening zijn uitgevoerd in RVS.

follie is geprefabriceerd in zeerhogesterktebeton (ZHSB) en op loc monteerd. Het betonmengsel is afkomstig uit Frankrijk. De treks rdt gehaald uit stalen vezels (naalden) in het betonmengsel. Er wordt,

itzondering van de bevestigingspunten, geen wapeningsstaal toegevoe betekent dat de dikte van het beton tot een minimum kan worde

reduceerd; het dakvlak heeft een dikte van slechts 25 mm, de verstij Ibben onder de daksegmenten zijn 40 mm dik en lopen taps uit te

hoeve van de ontkisting.

bekisting voor de vier daksegmenten is traditioneel gebouwd ui iplex en was zeer complex. Er kan gerust worden gesproken van ee tig stuk meubelmakervakwerk. De bekisting voor de armen is door ee

rototypebedrijf gefreesd uit massief materiaal. Dit is gebeurd m.b.v. ee d-cam methode. Er is een 3D-model gebouwd dat is gebruikt om de

an te sturen. Ribben en dakvlak zijn in één stuk gestort. De stalen vez ten op de goede plaats terecht komen en de juiste oriëntatie heb

t is een cadeau van de Betonvereniging en een aantal van haar leden aa landgoed. De follie krijgt de functie van permanent informatiepaneel ave landgoed.

zeer geavanceerd ontwerp met een minimale betondraagconstru rdt door architect Henk van Laarhoven omschreven als 'State ofthe

prachtige symbiose tussen architectuur en constructie'.

Initiatief en projectrealisatie: Betonvereniging Gouda Ontwerp: Henket en partners architecten, Esch Constructie: ABT, Velp Productie: Hurks Beton, Veldhoven

DE KIST VOOR HET DAKSEGMENT, TIJDENS DE STORT

ING. HIERAAN ZITTEN DE INSERTS VASTGELAST WAARMEE DE SEGM

PROEFOPSTELLING VAN DE FOLLIE. DE BEËINDIGING VAN DE NAAD TUSSEN D

RMEN CORRESPONDEERT MET HET DETAIL»

Betonvereniging Oick Stoelhorst

0182 539 233 E info@betonvereniging.nl

& Henket en partners architecten Henk ~an Laarho~en T 0411 601 618 E info@henket.nl

ooosting VERSLAG VAN DE MASTERCLASS STAAL 2004

STRUCTURAL FORM

VOOR DE DERDE MAAL WERD EI ND VORI G JAAR DE MASTERCLASS STAAL

GEORGANISEERD DOOR HET BERLAGE INSTITUUT, ARCH IPRI X, BOUWE N M ET

STAAL EN SNS (SAMENWERKENDE NEDERLANDSE STAALBOUW). SNS FACILITEERT

DE BIJEENKOMSTEN EN GEEFT OOK FINANCIËLE ONDERSTEUNING.

~ lr ~[j(C u [j~~ l VAN ON TWERP HEDE ND AAGSE

[f (Q)~~ DE IN TE GRATI E EN CON ST RUC TI E I N ARCH I TE CI UUR

et initia tief voor een jaarlijkse Masterclass Staal is voortgekomen ui t onvrede over de samenwerking tussen constructeurs e n civiel ingen ieur enerzijds en architecten en ontwerpers anderzijds. Op een enkele keer na, werd (en wordt nog steeds) vaak langs, in plaats van met, elkaar samen· gewe rkt. Ook de tendens in zowel het architectuur- a ls het (civie l) 'ngenieursonderwijs, begon haar weerslag te vinden in de architectu ur-

raktijk. Er werd in de opleidingen steeds minder aandacht geschonken aan de maakbaarheid van arch itectuur en aan de toekomstige ingenieu rs wer nauwe li jks het verband t ussen constructie en architectuur getoond.

DOEL

De Masterclass Staal is bedoeld voor getalenteerde architecten en constructeurs . Werving van deelnemers vindt plaats onder genomineerden oor de Archiprix, de winnaars van de studenten STAALprijs en aan de TU

Delft en TU Eindhoven.

De bedoeli ng is dat deelnemers vakkennis en creativiteit koppelen aa n ee wooruitstrevende blik op staa l. Staal als een materiaal met ongelimiteerd esthetische, ruimtelijke en constructieve mogelijkheden. Om de deelnemers in de juiste stemming te brengen, worden t ijdens de Masterclass Staa nspirerende voorbeelden aangereikt va n tech nieken, methoden en ont­

werpen in staal uit de bouw én andere vakgebieden als scheepsbouw, automobiel- en vliegtuigindustrie.

----------~------~>

In 2004 waren er 53 aanmeld ingen van jonge vee lbelovende architecten en constructeurs uit binnen- en buiten land. De organisatie was er wederom i geslaagd om, met het aansprekende thema Structural Form, 'I ntegrat ie va O ntwerp en Constructie in Hedendaagse architectuur' , vooruitstrevend a rchitecten en constructeurs te vragen hun deskundigheid te verlenen.

E MASTERS I BEGELEIDERS VAN 2004 ZIJN:

> johan Bettum, architect Archiglobe, onderzoeker/professo r Staedelschule Frankfurt

;. Annette LeCuyer, arch itect/professor architectuur en constructie State University New Vork. Auteur 'Steel Beyond, new strategies for metals in architecture'

;> jane Wernick, Constructeur/professor Southampton University en Oxford Brookes University

> joop ParA, constructeur/directeur Arup Amsterdam > Marc Mim ram, ingenieur/architect in Paris :> Lorent Becker architect > Marc IJ{ Nico/e Mauer, architecten, Maurer Uni ted

Architects > /ngrid Bil/e, architect/partner Nicolas Grimshaw &

Partners ;> WolfMange/sdoif, constructeur/engineer Happold

London

aar de Masterclasses 2002 en 2003 de grenzen (en verder) van het ontwerpen met staal onderzochten, was de Masterclass van 2004 erop gericht het materiaal staal toe te passen in een, door de masters e Cleelnemers verder zelf in te vullen, reële opgave. Dit resulteerde in een aantal aansprekende definiëringen van opgaven zoals: , RANDOM NOT RANDOM <: Sea Tower ( 01-02-03-04 J 2 STYLING THE STUCTURAL SURFACE K Loop Gallery (0 5 J 3 LANDSCOPES <: Tower Past/Present (06 J < Smallest Comman Divider (07 J t4 TAYLOR MADE <: Blvd. of Broken Dreams (08 J < Garlic Bar (09 J < Weave (10 J 5 FOLDING AND CONTINUITY < nGenO.OOl BETA [11 J 6 ATTRACING OPPOSITES < Foam ( 12 J < Steel Wool (1 3 J

RANDOM NOT RANDOM Het is ondoenlijk om al deze opgaven apart te bespreken maar Random Random geeft een goed beeld van de kwaliteit van de resultaten van diverse opgaven.

~----

Het betreft een structuur die techniek en architectuur combineert tot ee concept voor een toren van 450 m hoog, ergens in de randstad. In deze oren zijn verdiepingen toegekend aan en ingericht naar bepaalde plaatse

·n Nederland, zoals Gouda en Haarlem. Op een bepaalde verdieping in de oren kan men die steden goed zien. Elke stad bevindt zich aan een andere

zijde en hoek ten opzichte van de toren. Hierdoor ontstaat behoefte aan een flexibele gevel die men naar 'Stad' kan vervormen. Om dit te bereiken hebben de deelnemers een raster van staal gebuikt om de toren/gevel te ontwerpen onder de noemer 'Grid defines Shape' and Shape creates Grid'. Door het grid naar buiten of naar binnen te duwen

ontstaan onregelmatige plattegronden die inspelen op de richting waarin gekeken moet worden. Zo ontstaat een toren met een onregelmatig oppervlak gevormd door de regelmatige ligging van steden in Nederland.

TOEKOMST

In de komende edities van de Masterclasses Staal 2005 en 2006 zal het kernpunt van de opgave liggen in 'maakbaarheid van het ontwerp'. Hiervoor

al in samenspraak met staalbedrijven en toeleveranciers een aantal ealistische en inspirerende opgaven worden geformuleerd die ondermeer

aansluiten op reeds bestaande en nieuwe innovaties in de staalbranche.

iThijs Verburg. vice-voorzitter Booosting. architect id oprichtingscomité Masterclasss Staal

T 020 627 9605

E post@vharch.nl I www.masterclassstaal.nl

•

ind april is de allereerste reguliere editie van dax agazine verschenen: een vakblad voor en door twerpers, over de materialisering en detaillering n architectuur. Dax heeft een bijzondere formule dat elke editie wordt gemaakt met een andere

asthoofdredacteur, die onder meer mede de Inr,,,,,'rtpn kiest en een kijkje gunt in de eigen

ken. De middelen die daarvoor worden ruikt: veel mooie foto's, toegankelijke teksten en

rleidelijke pagina's. De inhoud van dax zal voor n groot deel worden bepaald door de inbreng van

e lezers. Elke editie zal minstens een van de 'ecten worden gekozen uit de documentatie die r de redactie is gezonden. Ook voor product­

matie wordt het liefst direct vanaf de ucent of ontwerper informatie gehaald.

r de eerste editie van dax magazine heeft van der Pol het gasthoofdredacteurschap

zich genomen, met een prachtige hoofdrol de nieuwe Warmtekrachtkoppelingcentrale in

De Uithof te Utrecht. Ook is er een artikel over

'roest', een interview met Liesbeth en veel materiaal- en productnieuwtjes.

KATERNS

Met een vakkundig team van bouwkundigen, die ook nog een leuk stu kunnen schrijven, zullen er dit jaar nog vijf edities worden gemaakt. EI editie heeft vier 'katernen': actualiteit, documentatie, Materia en produ informatie. Het eerste en laatste katern worden verzorgd door de redactie en bestaan uit korte berichten en vaste rubrieken, zoals artikelenreeks 'onbegrijpelijk' door Rob Nijsse.

x magazine ine kruit, uitgeve

0650287800

ONTWERPERS Het katern 'documentatie' valt onder h gasthoofdredacteurschap en omvat een inter view, minstens drie gedetailleerd omsch projecten, een materiaalstudie en inspirati pagina. Het katern Materia staat onder regie van Zijlstra, die elke editie van dax aan de hand v thema's de nieuwste materialen zal laten zien

AANBIEDING

E caroline@dax-magazine.nl I www.dax-magazine.nl

OOR AORIAAN BEUKERS EN ~E_O __ VA_N __ H_I_N_T_E ____ ~~ __ ~

Flying lightness is de opvolger va Lightness, het boek waarmee Beuke en Van Hinte in 2001 een lans brake voor een andere kijk op construeren

De essentie van de twee boeken i elder 'We staan op de drempel va

een nieuw tijdperk met nieuwe I aterialen.

r e zijn essentieel om onze ma schappelijke problemen te helpe ODllos:sen. Laten we onze oude ze

eden van construeren loslaten en s werpen op het bouwen met

ieuwe lichte sterke composieten.'

kracht van de boeken ligt in de enthousiasmerende en associatieve wijze deze boodschap wordt gebracht. Beukers en Van Hinte hebben ee

tig evenwicht gevonden tussen droge wetenschappelijke stof en rvlakkige publieksvoorlichting. Dit doen ze door techniek in tekst en

Id te associëren met gebeurtenissen uit het dagelijkse leven. Productie n composieten wordt vergeleken met traditionele Japanse stoffen, een

over zwaartekrachtlogica wordt begeleid door een foto van de krom­n langste man ter wereld, en constructielogica is te vinden in de huid

n een giraffe. 'Technology is part of our culture, no less than music or the dy of languages' schrijven ze in het afsluitende hoofdstuk van Lightness.

it is exact wat de boeken uitstralen. Ze zijn daarom een ijkpunt voor elke ijver van techniekboeken.

The cloth that dreams are made of

'. -, . , -",. _ ..... . . I·· _ -', _ .. _ ... .

... ....... '~ - .. , ... ~ , <'~-.- ...: . ,-. - .. ~

. ... '-v . · .. ~ ., • .l.~ . ~. _, ••••• ~

, . .. . '" . ' -. . " l " I • ~

," .""," ......... _ ~ ' ... ' ". ,' ..... -.. ~ . ' ''' ..... '.". ' .- ~ '.' .

...... " ........... ...., ....... ..... ' - -- , . . ' ~ ' " . -. ' ~ , .. , . ....... .. -'-. .... -, ' - ' .... -.- . ... "'"

ot slot nog even een extra schijnwerpertje op de ondertitel van Flyin ightness: 'promises for structural elegance'. Elegantie maakt techniek

·pelijk.

van Nieuwamerongen

Flying Lightness, promises for structural elegance urs: Adriaan Beukers en Ed van Hinte

BN: go 6450 538 1

: € 24,50

: Engels _ 010 Publishers

~ji!lljk:êrt~id vl!rsc:hiJllendil: partijen innlC)va1tieDrOCBSSlIn eI!n systematische .á.n,~~ié,I:i;óè~p'Î~~lijk mel:hocile beschikbaar die succes garandeert. DsiIJIPvftor cl'elltiivitetit

nodig die gedragen worden door bevlogen melnsen~ .BoclOst~ng lijkt een platform waar de bevlogen mensen vanuit verschUlelnd~

elkaar kunnen ontmoeten. Daar moeten succesvolle inl'llov,ath,s uit voort kunnen komen.'

:. > A+ Bureau voor ~OUW'O,,)aU'Kl,mtlw'~:Kell,ml > ABT Adviesbureau voor Bouwtechniek> Aldus

> Arcadis > BDA Groep> Boomsma Innovations > Corsmit lRalaa~!eve~na Ingenieursbureau> dgmr raadgevende ingenieurs> DHV Bouw

> ing. Karel H. Dekker> dorsserblesgraaf > EcoJYs > Façade Engineering> GeNie Consult en Partners> IBS Consultants>

RaDELL engineering> RGD, directie Advies en Architecten> ~Cl100na,UI1I~eK Cl[ Partners Advies > Ingenieursbureau Zonneveld> Els Zijlstra <

: I :. - > Alcoa Architectuursystemen > Aluminium Constructies> BRs Staalwerken > Corus Colors > > Eaton Holec Laagspanning> Hobone> Holonite > Hunter > Limelight > Mat AJbouw > MBI > De Meeuw Oirschot > Jr.<,r. .. ",n""

'U"rnJT"< > Oskomera > Van Oudenallen Prefab Betonbouw> > Platinox Special Products > Polyblock > Poly Products >

~OI"KW,'OO' > sAB-profiel > sAPA RC system> Slavenburgs Bouwbedrijven> Nederland> Trespa International> Ubbink Nederland> Wagenbouw modaties > Wentzei > ZNs Van Dam Geveltechniek <

RCHITEcrEN8UREAUS > Archipel Ontwerpers > Architectenbureau ~oestl~n'lvan Vliet> Het Architecten Consort > Arconiko Architecten> Atelier

n der Breggen Bouw i.d. > Böhtlingk architectenbureau> jan ,nrtl,uw,p.r> CEPEZED > EGM Architecten> Henket en partners architecten> MDs> MAS architectuur> Mei Architecten en Stedenbouwers> MoveYou

MUA, Maurer United Architects > Piode > jouke Post> Royal Haskoning 'Ar,~1111tP.r.1tP.rI > RPHS architecten> jan Timmers > Verburg Hoogendijk

itecten <

I •. : ' . > Friso Kramer> Jaap Koning> De'l;ofJefS > Nippelinventions > Robin Hood Produkties > TNO

Vroom <

> Bouwen met Staal

tmlOOIlJ!lM~ > TU Delft, vakgroep Bouwtechnologie > Eindhoven, faculteit Bouwkunde < <

ooostlng_ SCHEEPMAKERSHAVEN 32 3011 VB ROTTERDAM TELEFOON 010 2829 950 TELEFAX 010 2829 813 E-MAIL INFO@BOOOSTI NG.NL SI TE WWW.BOOOSTING.NL

CONTACTPERSOON Jolanda Steenhouwer BEREIKBAAR maandag en dinsdag 9.00-17.00 uur donderdag 9.00 - 13.00 uur REDACTIE Jolanda Steenhouwer VORMGEVING

«< A A A

ooosting AGENDA 2005

bezoek productie schaaldaken Rabin Center Tel Aviv (AV onder voorbehoud (zie pagina 0 1·02 en 03·07)

•

Na 3 jaar draagt Maarten Wil/ems zijn functie als bestuurssecretaris over aan zijn Delftse collega Karel Vol/ers. Karel heeft als universitair docent, de leiding over de Blob & Technology groep van de afdeling Productontwikkeling op de Technische Universiteit te Delft (faculteit Architectuur, afdeling Bouwtechnologie). Als architect is hij in 2001 gepromoveerd op het onderwerp Getordeerde Gevels. Hij vertegenwoordigt de categorie Onderwijs.