DISPUTATIOIN AUGUR AL IS

PH YS ICO ASTRONOMI CA

DE COELOQuarru.

Divinå adipirante gradaEx confeniu & ApprobadoneAmpiiilimae facukatis philoiophicse,in Acade-

miaRegia Suecorumad falamceleberrima

SUB PRiESID I O

M. IOHANNIS L. STA-LE NI, ibidem Graec

κ ΡΑ ΙοΕ ΓοΕ 3pS JoC Jpt ?οΕ So? ^OC ^ »P >>£ JM» ϊα '■«>>3

Jlluftrißimo Heroi,Magnificen-tißimoq; Domino,

Dil. GABRIELIG U STAVI 0ycn(itcrna/

L.B. de fömttßo/Domino deOiref

Jlluftrißime HerosDomine Gratioilsiimo.

IgAventiffima Magnificentiae fuag aura,Ifrjj qua"patri raco pic mortuomihiφ ipfi affla-

vit,inde apueris dum pater inter vivoseiledefijt meq; Deo & iiiuft. fuae proteäioniac favori commiht, facit ut coniidcntiusiiiam Jlluft. vcrersdum neintempeftivc in¬

ter piurimasgraviffimasq; occupationcsj quibusin Rcip.adminiilratioae praepeditur» epiiloliea hae compellatio-ne &; philofophicae diiputationis infcriptione interpel-lem_s. Procui tarnen efto omnis temeritatis affeitus > utiperem fatis dignas eile hujusmodi aeademicas diilerta-tiones qusc å iua illuilr. Jegantur,* vel fi eflent, mihi ta¬rnen polliccar hoc thema ita claboratum confc&umq,·eiTe>ut novam hoc nomine gratiam apud JHufhS. aucu-pari vel fuperiorem demereri confidam_». Sed folumperclemens& gratiofus S. Jlluft. favor quo omneslite-ratos compledi meq; tucri confuevit, animum erigit>tumpietatis ac obiervantiae iludium quo JHüft. S. iubditusfum compellit, ut gratiofifs. Domino å quo plurimaad-eptus bona , caetera humilimé exptdlo non ad ingenij o-iientationem ? ied ut aiiqua faltem meorum fludiorumratio conilet, has thefes debita fubje&ione cxhibeam^-

Ara»

Ambigebapaucos ante annos, dum paulo ve^etior cccpi ίαfludijsefle, quibus metotum confecrare,animusin diver-fa , diverfis non fufficiens. ut fervor eil juvenilis, propen-debat; turn Reverendus admodum Dn_. D. Johannes3Bothvidi Epiicopus Diceceiios Lincopenlls Vigilantiffi-mus, nunc pia? apud Deum recordationis 5 at dum vixitfautor meusbenigniilimus & ccrtiiTimus, utalios ad aliailudia deilinavit) ita mihifuafor authorejj extitit, utprae-Cceteris humanitatis (ludijs (nullis rejeäis) iacris Mathe-feosmc dederem, addita fpe promotionis, Γι quando pro-vc&iorin ijsdem ficrem , fore ut opera mca utivelleo.Hic quid facercm_»? ejus fuadere , imperare credidi:continuo pro virili propofitis ftudijs incumbo, atq; ideorudiminerva quasdam de Coelo Theies confcripfi, magisquidem hac vice Phyficc quam Aflronomicé , ut uberioreifetin diiputando argumentorum feges,in Aftronomia& caeteris deinceps perrc&urus, fl Deus mihi vitam & in-columitatem conceiferjt,Mseccnates, quorum lummum& maximum Jlluft. S. forc confido , gratiam & favoremmeis ftudijs non denegarino. Quocirca JlludriilimoHeros, 3dS. Magnificentiam tanquam facram anchoraniconfugio, humilimé contcndcns, ut me fub patrociniofuo receptum commendatumq; habeat, mihiq; iludio-rum telam pertexenti, Magnihcentix & favorisfui auraafpirare dignetur , ut dulciilimo tandem eorum fru&uperfruar. Peus Opt. Max. S. Jllufl. cum tota illuftrifs.fuafamilia ialvam& fofpitem mihi & ommbus bonisin an-nos plurimos confervet,inq; piorum refurré&ionc xtcr-na feiicitatc & gloria coroneu·

In nomineS.S.Trinitatis,PR JE FAT IO*

"Tßnobismifertsmortafib9} caleßium corporumnatura, itußt abfc&niita·, ut ipfe quo% fummwtPhilofophws Ariftot. fola conditionumfubluna-rium negatione , cam dedarare ρ9t is fuerit j~Attamen ea d7fy;#*praeltantia atcp nobilitas»ut vel rudis ξβ imperfeda ipßus cognitio expe*

lihiliorßt ■> quam exquißta ζβ perfedλ rerum aliarum ignobilto-rßtm ·> ut idetru. De hac i.git.ür niti debemue ea cognoicere, ijs^ejTe contenti, ad qune Humana ratio pervenire ρo te it; Un-A- moti hoc corpus βilo' perfequendumfufkepimu* > citiorifyjuofl¬eri poβt iVsmltepercunamas ,ßt tdeθ de cdo.

T Η Ε SI S ΪcPrüpoßtam nobis dum habemus nobUifßnräm de cdo natu-

ram , vifa e&ipßu* eXpUcatio commode fleripofje } per ejtus Deή«nitionem (tve difcriptionem cum Nominalem tum Realem»nee non ejwdem A fFefåioncs"5?

Π.

Nominales in tribus conßßit-,ßilicet} Etymologia, Ho«monymia, ξβ Synonymik. III.

Etymologiå */y dueuntd celando feu Occultando quodomnia tegat; Aiij d cadandofeu fculp.endo, eo quod ßeüis quaßcdatum ξβ ornatum ßt; Alij^hn χ koiPQ d concavitate„ unde ξβwteres latini coilumferipfrrca* Aß 4, ßhtod

IV.6>uodadHujtu rel Homonymiam att/net; obfervandum

quod var/é få apud iheologos tå Philofophosaccipitur.V.

Apud Theologos. i. ProipfoDeoM*//^/,!/. Van,4»2/. /. Macab.jy 19. Luc. is\U. 2. Pro caditibus& bea-tis mentibus.^

tenuiflimumi puriiTimum» in hociinivctfo ampliilimurofphaericum, elementarem mundum proximé ambiensAilrorum domiciliumu.

XI.Genese hoc definitients (corpus naturale) adduclo exj.

Ith. Arift.cap.i./.j. facile indicaturc&lum materia^formaconflarcj»' Xil.

Imitantes ergo Scalig. excrc.io.fr. contra Cardanum qua.-rimus ι. Eilne in carlo materia 2.fiefi, Ellne cadem cumhaenoilrati quibua declaratürjutarna* pr*cipuas dijficultateshanc rem concernentes cxplicatas effe.

XIII.Primam quodattmetydicimus cmninb ccell materiam daris

nam ut fupra diblum eß-> carlum eil corpus naturale, corpusautem naturale facere fiae materia ut verb is Scalig, cχercit3s9.fi n.utamur , efl jacere inlomniura fine fomnoW uteiusdem panem fine farina. Fberiui idem pro ηofira hac fen-tentidconfirmanda differit, V bi quantitas eil& figura» nccileeil matriam fubie&am eile , eamq; foiam fubfiitere ne«nio dicet exerc. 6i.fi. S. quapropter cum c&lumfit quantum*certa figur*, matertam rpfiinefe omninofiatendum.

XIV.Yra defiruilione autem huiite fenfentiλ , wonnuü'ifunt

inventi, inter quos Jambilicus , Avenroes, huncfequutws Du¬randus,^Äö^w[ententiamipotiumfilentio involvenoam quam inca calamum ξ£ cartam frufira confummendam arbitramur.

XV.-Sic prima breviterexpofita adfecundam dicimtn. Ma¬

teriam iliam cceli noη eile diverfa* cfifentia? å materia in-feriorum fed eandem effe materiam primam in toto unvverfoyξ$ cmnibu* eius partibus, adeocp c,elum tlementa, ξ$ reliqua Cor¬pora natura!Li habere eandem materiam generaler») fciiicel

prim-

primam, licet nen e/indem fubfiåutia Rectalem ob diverfitaternjermarum, omnia enim corpora naturatia differunt A fe invi*cemperfuos aBut formas fpecificas, ut bene Scalig.exrec.6i.fl.hane rem ßc concludit , Materia una ab aiia diveria non cftnifi per advenictem formam qua fit hoc aliqui^, Materiaenim quaten9 materia nullU aBurn includit^nihilejp determinatusobtinet, fed omnem determinationem ac fpeeificationem a formaaeeipit XVI.

Acontraria ßat parte ^Thomas ι. p.a. 66. art. Ζ. C.apreo-lu4 q I. art. ζ. Hervews infuo tratlatu de natura cxli ξβ Avenroesquos feite refutat Scalig. exeer. 6i.fi. S. cum eo Trifwegiftus>Empedocles , Avicennd Hb. J. c. 3. Bonaventura Hb. z.d. 12 q. 1.JEgid. Korn. /, /. de calo c. 3. q. 2. Senertue hb. 1. cap. l. de c eant etiam in profundus laiitare labqrijntis,XIX.

Stattrimun tarnen eam cum pleriuj. recentioribua philofophü efieiniernam quandam a Creatore indttam informantem naturam *

CUIU4

J

tul* bencfi'.tc calu eflx :d quod efl, qua faas eXequ'tur Operationenfii l'mgüiturg. per havc ab cmnibus ehmru-^orum corporum con-d tionihjK-s åijtinllamq, habet e(feκtian. a quatuor ekmentononeijentijSi diciturf nen immeritθ quinta cliemia pqripcuetico-rum XX.

Hac itaq, poßtione nalle no iure exculdim9 forma tuam rfji-ßentern intetirgefttiaw* a qua quiäam putavere c cellon faam ha¬bere motum quod minime reritati confonum rideturA 'ansNullibi S. S. aferit angclotü ufum efe in mcrendh o) bibus x fe(iin promovendis ulilitatibushominupj. 2. Effet hic motu* riolentutquta extrinßce advcniret3

XXV.

Principalis

xxxr.

RejeBh Poetarum ßgmentis, Theophraflus viamlaBeamcornmißuram dtverforum altoquin call hemijphariorum eße ar¬bitrato* eB. Parmenides Exmixtura fpijß ξβ rart colorem la-Beumredundareßaiuit. Diodorus Ignem eßevoluit denjatu ξβconcreto, natura. Poilldonius Nej'cio quam caleßis calorü ajper-ginem ejjeßnxerit. Anaxagoras Terra umbram eßefomniavit.

quidem omnes Jententi*-> eadem facihtate qua aßruunturtdcjtruuntur etiunLi. XXXII.

Sedpaulo probalior videretur eorumfententia, qui aßeruntGalaxiam eße denßorem aljs coli partem , nifi unicum obßa-ret hocpiaculum , aßerere colum e diverfis cornpaBuw eße par~tibu*. Hac rationt motu* Arißoteles\ viam Ia&eam in numerummeteororum retulit Sedäuo obßant^ Duratio iß Situs. Vnde ar¬gumentum taie conßcitur. Nullum Meteorohperpetuo ξβ irnmu-tabiiiter manets meß in otherea poteBcße region f. Atß Galaxiaperpetud ißimmutabilitermanetyatß infuper in atherea eBregio-ne. Ergo. Μ ήor eB certa ex communi Meteororum natura, quocorpora imperteBe mixta. 8. /■ non imrnutabilia iß perpetuas.2. Jntra Regionem Mixtorum continebuntur. Minor duobo*innitiur fulerü. I. confenfu omnium philofophorum quoad Du-rationsm. 2. Obfervationibu* certißimü Tychonü Brahe quoadßtum in dttherea regione, XXXI Ii.

Jßuibo*documentis T. Brahit'usadduBu*Tuva la&eamfubßantiam quandum caleßem e luce primigenia ex qua fyderacondita funt reliquam eße arbitrato* eB > [cd dijßufam ξβ ex-panfam vid. Barthol. de ßellts num. 260. quod conjirfnat uiteriuSapparentia novarumβeliarum , qu£ ut plurimum tn ipfa Galaxiavifie font ξβproinde ex eadem, materiam fuam haußße credun-tur. Apparuit enim hiatut quidam in Cafliopaia eodem in locotibipriu* conjpeBafuit novaβeIla Anno 1772. poBquarn dßparurf-Jet. yid. Barth,probl. 6. Deßellismußtatis num. 272*

B Alla

Alia adhuc fupereß de c\ rculo ladeo fententuiyqua vetulßifßmua läephilofoph&s Dernocritus,yiW conjeBura, ßveßrwiio-ribws munitus argumenta favijfeperhibetur^quoi nimirum ßt ni¬hilaliud, quam Luminis quarur/damminutifßmarumßcllarummixtura condenfatio. Idim etiam recentiores auidam ut Al¬bertus M. Sealig- Cardan. S Goclenius opinantur. Primu*Autern Gaiila?9 Mathematicus ille Patavinus adhibitol uboop-ticoper totam Galaxiam minutifßmas ßeäas diffeminatas ejfe o-culotenus demonßrOvit,ut ηulla ultcriu*poßeritati relitla ßidu-bitandi occaßo, niß manifeßa experientht leviβmas conjeBuratvelfcntnia g?figmenta praferre quiffiam voluerit.

xxxiv.Atfy hane eandem verißimam judicamjps^ qnippe qua /. Ma-

nifeßas caufas diverfa apparentia oßendit, nimirum cwfufumjpiendorem minutifßmarum ßeäarum. ι. Ne/f tarnen fubßantiacall) compoßtionem ex partibus diverfe natura ξβ dißoßtionü in-fert. ' XXXV.

2. Quautitas; eaq{ ßnita, cum calum ßt verum corpus- er¬go etiam ut quantum ßgnccefß eß. Narn nullurn datur in na¬tura corpus adu intinitum. Etuhi ßguraibiterrninu4 etiamJuperficiei ξ$ßnitudo , ut Ergo totum hoc univerfurn eß finitum*certisf limitibus circumfcriptum, (tc quof ca.lumfimtum ejje 0-jportet: nißquis propterea infinitum illud vult, quodejus quanti-tu nequeat ab ullomortallum ßniri ac determinari.

XXXVI.

3. Figurä calum cB circularU quonlam hac omnium fgu-rarum eß ampliiOma, capaciilima ξβ perfediilima > ut ele¬ganter Ar ißoteles Hb- r. de cxlo c. 9. t. 96. afferit calum maximumseppeilare - confuevtmm in quo Q ξβ reIiqua omnia continentur»Fe· e cmnes etiam univerft partes rotunda apparent; Ferra cumaquaglobum conßituit, aßraf ipfa ßharica funt, qua in hoc mo-ventur > cdlum ergoqüia reliqua corporafub je continet talißgu-ra 'ndiguit. ΝΗ

xxxvn.Ncc cottfentiendum cum ijs qui caIo quadrqtéito vtlcubi»

tam figuram , magis.fillam ad confiantiam β firmitatem in httjublknaribu* prodivem ßatuunt; JSlam ji planum i -1 catlum»alt·*ut pars cλ!i nobis altera ejpt vicinior^aftraQ. qu.tfuprazennhβ nobis propiorafub mijorib9 ffeBarehtur angulis, [ed qua: ipe-dantur iub majori angulo > etiam majora vidcntUr quodinopticisfat demonfiratur. Ε. O, fit 0, > vetMia ficäa diruti fmpra nofirum z,enith conßituta , major appareret quam in ortu ve!occafu. Hts aute expertentia ad verfa ef!, confequcns ergo efl caUρar tesfin ipfa revolutioni» dqualiter d c ctro difiarc, indej, conclu-dimut cdlum non effe planettJed [phäricA ac circuldrüfigur*, quodctiam Suclides de circuli natura hb. /. Dej. is- β Rama* lib· 4.deflg. El 17. XXXVin.

4. Tenuitas ac Puritas; caIu verb non e(fe corpus durumcrafiam aut. tmpervium > [cd corpus infiar derf fluidum ,fubßan-tuf fubtilijfim.«> tenuiffimaft cui ornnesß;iti infint, ac fkos mo¬tu* peragant. Nam corpus craflum ac denmm licet fit, joli-dum effe non poteß. 1. JßhsiaβCollum effetJpi(Jum,cffcnt Utijfi duλrefraBiones, Una pro; ter vaperes circa terram afeendentes ; Ai»

caU corpus.XXXIX.

Hujus autem negotij obfervatores , rerum Aßronomicarumβ opticarum cultores, tantum unam fcnfibilem admittunt, quade revid. f^itell. Ι.ιο,ρ /. 1.3. perff. com. 2. Nec effe calum fptf-fum evidenter demonßrat, cometarum β inußtatarum βelf*-rum motu* (quorum nomen nobis nunc cura non fit) qui ab ejua»bfervatoribua aliquando in call regione inträ planetas ; ahquan-do inter fiellas fixas efi deprehenfu* , ut illa in peBore Cygni, an¬no falutiferoChrißi 1600: In Cajfiopea If7l. Hfce quifidem adhi-bere noluerit, totum lib. 2. Progymnafm. Tychonis Braheéimirabiliβ inconjtinti motu cometA, quiapparuit lS7i- legat.

Bi 3. tioe

tcraproptcrfpißum

j. Hoc Pianctafum mottis ratißcJt-, funt entm qnictama'iji terr# vicintores (ute doftrina parallaxium vtdere eß) quodßne penetratione corporum (β c&lum craffum ac denfum eßetjßeri baud pottrit. Hxc cum itaßnt, c&lum eße corpus te-mrißimum, purißimum ac fubtihßmum ( incp eoßellas vi ac fa-cultate α Creatore opt Max. inditamoveri ; qui etiam voluit αςjufßt, ut motufuo, Eempora , diesH annos defcriberent> idemetia./t bas effcicntia vires indidit) quts eß qui non aßirmabit. /

XL./. Perfpicuitas; Comitem få Effeldum tenuitatis acfubti-

litatis, nullo nonjure fubjequi poße Perfpicuitatem opinamurtcum calum lenue acfubtile eße canßat, indeq fua quaßfjonte i n-viiibiiitatem emanare baud iniqué cenfemirs. jumme enim fub¬tile ξβperjffcuum, vtßbtles (pecres refundere nequit»fed aliarumverum fpecies vißbiles ut ad vißum noßrumpertingant admittitadeofy ineptum eHadradiaxdum, aut emittendum ipecies vtlra¬dios vtßvos > 6)uQniam \ Radius å denli corporis fuperfi-cie» verius parté undé venit repellitur; utdocent Mathemat.Cdum ergo cu neceßtrio requißto ad radiandum deßituatur , nonpoßumtut non affenfum pr&bere ijs qui ajjerunt illud, omninb in-vijibile eße. XLl.

Reflat f. de Motu pauca dicere_?. Z7"etußifßmi Aßro-nomi certis obfervatiombui juffulti duplicem inprimismotumin c&lo deprehenderunt. XL ϊ I.

Unum, quo non modo 0 fed reliqua emnia aßraferunturyab ortu in occajum , ut vicißim pofl 24. horas peragrato integroorbe, ad horizontem ortivum redeant: quem motum primumg? quotidianum^-m-o. XLlIf

Alterum verb, quo,ßnguU ftellac erratic# WPlanet#,intcrca temporis dum quotidiano motu moventur, in contraria*partes nitun!ur,ut ßatis temporibu*^ fcilicet30. annis fere % an-nis 12. d* biennio. Q 2 tå $ßngulis annis, ver° un0 wenje. ycl

2S

2$ diebus amlitum fuum ccrfic tat. H/mc autcw propriumhlanetarum mc nonß.fix. motu ra, fecundum appella/unt,

XLIV.Dt modo quo mo'us fiat,difcordes invenimua philofophcrü

fententias.. Ali) enim fiatuuntfitllas moieti pey jt βpropr'tafua natura. A ij νerοmotu orbium. lAuitiplicarunt igitur or~bespro diverfitate motuü, fednec omnes horu in terJe confentien-tesfitere. XLV.

(JhAdam ignorantes motum fieHarum fixarum pro-grejfivum ξβ aquinotdioiüpracejfion?; unu faltem erbefixü ajfi-gnarunt. ΑIß quib9 mot9 trepidationis non confiabat, duosor-besfixis fufßcere arbitrati funt. utrumj noverunt > tresorbes conßituerunt, ad diverfitatem motu* fieüarumfixat um o-fiendendam* Deinceps verb omnes convenijfe Didentur, in fe'ptentorlibu*■> iotidem planetts adjudicandü. lindeJaBum efl, ut qui-dam ofto, quidamNo\cm>quidam decem numerärmt orbes»

XLVi.Videtur h&c fententia Terbium multitudine ξβ reali-

tate niti hac rat oncs. fßj/ot (dherfi) motu*funt, tot etiam funtmobilia, At m calo diverji apparent motu*. 8. etid in calo danturdiverfa mobili/Ls. Major eil certa, quia unum corpus, maximeDet ο c&lefte ξβ fimplex, non poteft naturaliter ferri Delpotiua di-firahi diverfis ξβ contrarias motibus. Minor experientia ξβobfervationibus eil manifeila^. /. JQjsoad motum ilella«rum progreibvum jobfervata autem funt fleäafixen pauiatimprogredifecundum ordinem ftgnorum» ita quidem ut motu Juo

omnib'M ob^ervttionihict inier fe i tum cum proprijs coßatü, unumgyaiu >1 ab'oLvji. annls deprtheniit'. z. jQuoadm otum Πτρΐ-d >; qurl obfervation '*u4 certifßwis oßenfum cfl folem mm ι ximorecefu iß declinatione ab xquatore feil.βprincip io β

noη eandem omnibws feculü fervafpdiftmtiam fednutare quaβh*c β iUuc itλ tarnen utdiffrå. inter, maxima β minima dißan-tiam inträ lic on ineatur. I"itur Μ/tum J repidationis fizri mo¬tu polorum syodiaciin coluro fo'ßitio"um arbitratifanf> orbemcLnovum excogitarunt,qui fubjeBum hujunproprium e(pt. 3. Sfuo-admotum primum'^quotidianum,cujusfubjeHum eßjph.e-ra decima omnes orbes fecum rapiens. 4. Jfyouddißinclos feptemplanetarum motu*. Ex hü cmnibirs probat e conati junt divcr ibsHart orbes quin diverii apparent motas.'

XLVIIHis accedit quod Sacra S. dicit, 1. Chrißumafcendijßfupra

omnes cMos. z. cMos CMorum Deum capere non pofe. 3. Deumgyrare cMos in circu'ttu. 4. Paulum raptum elfe in tertium cMuntPfc. Jßu& omniamultitudinem quandam orbium cMeßium inß-rtuare videntur. XLVIil. (

Alteriua fententit fauiores ad fcripturt loca rcfpondentt. familiäre efe Sacrx S. maxime propter lingvam originalem,qut ßnndari numer o deßituitur-tpluraliter de cMo loqui vim vo~cisautem interpretes obferyalfe β in plurali etiarn translulifcj.i. Scripturam fxpe numero accomodare fefe ad captum homtnunttßpe etiam emphatice lo-jui. Sedad ratione phyftea dicerepoijrmtieam Uborare. /. Fallacia confequenti#, feu plan inferre conciu-ßonemqudmvaleant pramβ.t. Non enim β dh>erßfünf motdsβ Mobilia, continub mobilia illa fuat orbes-λ fed poßunt etia märtrnoi/eri in cMi eXpanfo proprio β inßto fui motua principio.z· Pctione princi pij fupponunt etenim cMurn ef den rum β du-rumata ut non pofani in eodem deIIa moveri, niß *dm>ttatur va¬dium β dim:nßonum penetrat i0. 3. Au'hores ißim fe/ttentiA,*on jolum de com orbes ad demoaßrandos decem Jiverßs motui in-

trojuccre itecefldrh haheni, fed frulid flures, prcpter motu enimplanetarum in Epicyclü , ot betr ej imdtm Utitudinü cum Ppicyclidumetro} quoad longifudinematimittcre oportet. Demde preptercirculos Lcccntricos duo orbes deßerrentes apog. ξβperigsum inaqualis latitudinisadhibendi funt, »amβ contigut effent planetα*rum orbeS) Eccentrici motu* impediretur, aufpenetratio foret di-menftonis. Qua qüidem ratione ad minimum tres orbesjingulüplanetts* cputbu-idarn in 'uper Epicyclum attrtbuendum ejje mani-fefie liquet· 4, Orbium realttatcm cum fua denßtate viχ ad mit"titdoBrina optica, adduBts ccrtiflßmtsprobatiflimorum aBronomo-rü obfervationibu*, qua fortiter i onvineunt nullam viftafefe in-ßnuare refraBionem·» qua αΓιοquinporpter radij optici per diverfamedia tendentiam ebtingere feiet. /. Den β'·. quedvidetur maxErote evident·, teßatur Tycho tnJuisprogymnafmatibusfe cbßrvafJe Martern aliquandofole ipfo dept tfliorem ξβ terra proxtmioremexiftere, quodquidem impoffibile eßet,β non> nifimotu fuorum or¬bium moverentur. XL*X.

Praterea etiarn ij quiβellos per fe moveri a(ferunt in qui-busdam difltdere viaentur :ßquidem. I. AiiJ omnesβellos propriomotu ab ortu in occafum cter't arbitrantur, motu tarnen instqualirsta ut fingult pUneta tantum deficiant quotidie ob integro revo-lutione, quantum alioquin dturnomotui in partes contrarias ipßsattribuitur ·, quo quidem modo efßcitur, ut cum quotidie aliquidabiniegra revolutione deficiant, defeBus fapius coäeBus ξβ fibi ad-diifps, integram ρer iodum abfolvijfe appareat. Sedhac fententiaquamvis plaujibäis videatur, nen firrno tarnen flat talo. ortmis c-nim motus in corpore ipha?rico fit fuper proprio axe undeetiam diverßmotus ad diverJos axe* referendt. Planetarum autemmotu* non axem mundt, fed axem zodtaci reßicit.

L.Sunt etia qui flellisfixumotum denegantyBppaTcntcr aute

faltem moveri tradunt, eb qund orbis terra ab occaju in 01 tum mo-■

>

vealuryβmagno vatt? natur& compendioi qua quidemaffcrthneliberat fe ea difficultateyqudprobaturβellos notmoveri liberhquiafervantfemper eandem aißantiam, Planetis vero motu tribuunt,noη ut priores ab ortu in occafum-, fed contrafiberum tameη β finemotu orbiurru.>. LI.

In tanto verb fententiarum diffidioyquid ßatuendü omninbfit, Judicium noftrumfufpenfum volumus^ne proßantiffimü philo-fophis plusfapere, β coruicü (quoddicifoief) oculos configercveäe videamur. Interim quia hac dißpu 'atio iiberalis exerttjgratiafufcéptafit β fi absq, prajuditio dicendu eßetycui fententiajubfcri-bere-veilemws y ultima? ut maximeprobabili forte aßipularemuryrationes quibu* ad idpermoti tpfo difputationis conflitiui refer-vaturi. LIl.

Hultö plurα quidem de ratione motu* corporum cceleßtumdieenda effent, fiaßronomorum veßigia prejfé hoc tempore calcan-danobis propofuiffemu* fedn? aßronomicayCum phyßeis nimis mi-feuiffe videamur > alia qua de aßronomorum hypotheßbu* dici pof-untydlii tempori acloco relinquimuo. fi) uodreliquum e'fDeo cce¬leflium corporum conditortgloriofifiwo,motorifyprimoy Sit Laut·*honosβgloria, inperpetuam Äternitätenu.

Qyfd Candidatum philofophi^ prae-ftanifs. & amicum fuum optimum.

IGnotos Cceli D A iV l Ε L finnare meatus,Res homini certe plena Uboris ertt.Qyirtificis quoniam ßatiofa volumtna coeliy

Nubtbuo objechs-, condere cura fuit.Clarum fape quidem nubes obvelai Olympumt

Sxpapi ingeniumforte fed tfia legtt.Difcutis ingenij nubemperdoele Dalino»

Utmen* hinc cceos aptiu* aßiciat.iSAACUS LUNDiUf»